NOS Nieuws - Algemeen

In Hamburg zijn gisteravond minstens twintig mensen zwaargewond geraakt toen uitzinnige fans het voetbalveld bestormden bij de viering van de promotie van Hamburger SV (HSV).

Sommigen sprongen van de tribune. Ook vielen er gewonden door gevechten.

HSV won met 6-1 van Ulm. Een paar minuten voor het einde van de wedstrijd trokken fans al richting het veld en gooiden ze onder meer reclameborden omver. Meteen na het laatste fluitsignaal werd het veld bestormd.

Een video van de goal die bezwijkt onder de fans:

Een persoon werd naar het ziekenhuis gebracht met levensbedreigende verwondingen. Negentien anderen hadden zware verwondingen en vijf raakten lichtgewond. Vanwege het grote aantal gewonden werden 65 hulpverleners ingezet.

Buiten het stadion werd de promotie van de club naar de Bundesliga ook gevierd, waarbij het sommige plekken uit de hand liep.

In het uitgaansgebied van Hamburg kwamen honderden fans bijeen. Een groep blokkeerde de hoofdweg en sprong op autodaken. Een taxi werd zwaar beschadigd. De politie dreef de mensenmassa uiteindelijk weg.

Goedemorgen! De strijd om de titel in de Eredivisie nadert de ontknoping, met vanmiddag een belangrijk duel tussen Ajax-achtervolger PSV en Feyenoord. In Leiden staat een bijzonder concert op de agenda.

Eerst het weer: het is zonnig en droog, de temperatuur loopt snel op naar 21 tot 25 graden. Daarbij staat een matige oostenwind. Later ontstaan in het noorden ook een paar kleine stapelwolken. Ook de komende dagen blijft het zonnig en vrij warm meiweer.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Rusland zegt komende donderdag te willen onderhandelen met Oekraïne. President Poetin zegt dat hij directe onderhandelingen wil, zonder extra voorwaarden. Tegelijk gaf Poetin geen enkele indicatie dat de reeks voorwaarden die hij eerder stelde van tafel zijn. Hij stelt voor het gesprek te laten plaatsvinden in Turkije. Oekraïne heeft nog niet gereageerd.

Kyiv is in de nacht aangevallen door Russische drones, meldt de burgemeester van de Oekraïense hoofdstad. De aanval kwam enkele uren na de aankondiging van Poetin.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De resten van een bijna 170 jaar oud Nederlands schip zijn waarschijnlijk teruggevonden voor de kust van Australië. Het gaat om het fregat Koning Willem de Tweede dat in 1857 verloren ging in een storm. 16 van de 25 bemanningsleden kwamen daarbij om het leven.

De Australische maritiem archeologen spreken van een bijzondere vondst. Lange tijd was onduidelijk waar het scheepswrak lag omdat het was bedekt onder een laag los zand. Het Nederlandse schip werd gebruikt om Chinese mijnwerkers naar het zuiden van Australië te vervoeren.

Fijne dag!

In Rotterdam heeft vannacht een grote brand gewoed in een flat in de wijk Ommoord. Op beelden is te zien dat de vlammen uit een woning op de vierde verdieping sloegen. Rond 06.00 uur was de brand onder controle.

Een deel van de flat moest ontruimd worden. Verschillende bewoners in nachtkleding werden door hulpverleners op de begane grond opgevangen. Sommigen van hen moesten door ambulancepersoneel worden nagekeken wegens het inademen van rook. Twee personen werden naar het ziekenhuis overgebracht, het is niet bekend wat hun verwondingen zijn.

In het flatgebouw aan de Kelloggplaats bevinden zich zo'n 300 appartementen. Daaronder zijn ook enkele flats voor mensen die meer hulpbehoevend zijn maar nog wel op zichzelf kunnen wonen. De brandweer ontruimde de vierde tot de achtste verdieping, het is onduidelijk om hoeveel mensen het gaat. De geëvacueerden zijn opgevangen in de recreatieruimte van de flat.

Het is nog niet duidelijk waardoor de brand is ontstaan. De brandweer rukte met veel materieel uit vanwege de grote hoeveelheid rook. Het advies voor omwonenden is om uit de rook te blijven en ramen en deuren te sluiten.

De Kameroens-Zwitserse curator Koyo Kouoh is op 58-jarige leeftijd plotseling overleden. Ze zou volgend jaar als eerste zwarte vrouw de prestigieuze Biënnale van Venetië leiden.

Kouoh was curator van het Zeitz Mocaa-museum in Kaapstad, een van de meest toonaangevende musea voor moderne kunst van Afrika. Ze had internationaal naam gemaakt als voorvechter van de Pan-Afrikaanse kunststroming, die de gedeelde identiteit van artiesten van dat continent centraal stelt. Ze had eerder al een eigen kunstcentrum opgezet in Dakar en had tentoonstellingen samengesteld van Rusland tot de VS en Groot-Brittannië.

In december kondigde de Biënnale aan dat Koyo de volgende editie zou gaan leiden, van mei tot november 2026 in de Italiaanse stad. Ze noemde dat een unieke eer en een privilege. "Ik hoop een tentoonstelling te kunnen maken die betekenis kan bieden aan de wereld waarin we nu leven - en nog belangrijker: de wereld die we willen maken."

Kouoh zou over anderhalve week de titel en het thema van de 61ste Biënnale bekendmaken. Het is niet duidelijk waaraan ze is overleden.

'Immense leegte '

De Biënnale schrijft dat haar overlijden "een immense leegte achterlaat" bij iedereen die haar "ongekende menselijke en intellectuele bevlogenheid heeft mogen meemaken". Ook de Italiaanse premier Meloni heeft haar condoleances aangeboden.

"Terwijl ze als een komeet door het firmament raasde, ging gisteravond plotseling het licht van Koyo Kouoh uit", reageert het Brusselse kunstmuseum Bozar. Momenteel is daar een door Kouoh samengestelde tentoonstelling te zien. "Net als zoveel van haar vrienden en collega's zijn we geschokt door de onverwachte verdwijning van deze briljante, ontzagwekkende vrouw, altijd zo vol ideeën, grenzeloze energie en onbedwingbare vreugde."

De Biënnale wordt, zoals de naam al aangeeft, elke twee jaar gehouden, in 1895 was de eerste editie. Deelnemende landen stellen nieuwe kunst aan de wereld voor in eigen paviljoenen. Voor Nederland wordt deze editie kunstenaar Dries Verhoeven afgevaardigd.

In Ecuador zijn elf militairen omgekomen toen ze in een hinderlaag liepen van een groep illegale mijnbouwers. Zo'n tachtig militairen van een legercompagnie werden bestookt met geweren en explosieven.

De militairen waren bezig met een actie tegen de illegale mijnbouw. In het grensgebied met Peru verdienen voormalige FARC-terroristen uit buurland Colombia de kost met het illegaal delven van bijvoorbeeld goud en koper.

Bij het geweld raakten ook meerdere andere militairen gewond. Daarnaast kwam een van de aanvallers om het leven.

De lichamen van de omgekomen personen zijn met militaire eer overgebracht naar de hoofdstad Quito, waar een wake zal worden gehouden. President Noboa heeft drie dagen van nationale rouw afgekondigd. Hij noemt de gesneuvelden nationale helden.

Australische maritiem archeologen denken voor de kust van Zuid-Australië een Nederlands fregat te hebben teruggevonden dat daar in 1857 verging. De 42 meter lange Koning Willem de Tweede ging verloren tijdens een storm, vlak nadat honderden passagiers waren ontscheept. 16 van de 25 bemanningsleden kwamen om.

De ontdekkers spreken van een bijzondere vondst. "Het is opwindend want hoewel we veel weten over 17e-eeuwse schepen zoals het wrak van de Batavia, is er veel minder bekend over de schepen uit de 19e eeuw", zegt onderzoeksleider James Hunter in Australische media.

Het Haagse schip werd in 1840 te water gelaten. In 1857 vervoerde het Chinese mijnwerkers van Hongkong naar de goudvelden in de deelstaat Victoria. De passagiers werden bij de plaats Robe aan land gebracht waarna ze 400 kilometer naar de mijnen moesten lopen.

Fatale storm

De Koning Willem de Tweede had net 400 passagiers afgezet toen het verging in een zware storm. In de baai van Robe had het weinig bescherming tegen de windvlagen en toen het schip zware averij opliep, besloot de kapitein het expres op een zandbank te laten lopen. Daarbij brak echter de romp in tweeën. De slachtoffers vielen toen een sloep omsloeg waarmee bemanningsleden zich in veiligheid probeerden te brengen.

Hoewel het schip dicht bij land verging, was ruim anderhalve eeuw lang niet duidelijk waar het wrak precies was gebleven. Het losse zand in de baai had het bijna volledig bedekt.

Toen de Australische onderzoekers in 2022 gingen zoeken, vonden ze al snel aanwijzingen waar het was gebleven, maar het omgewoelde zand verblindde hen. "Er is haast niets voor nodig om het zand in beweging te brengen en dan blijft het in het water hangen, als een onderwaterzandstorm", omschrijft Hunter de moeilijkheden.

Dit jaar had de groep meer geluk. Dankzij metaaldetectors wisten ze waar ze moesten zijn en troffen ze onderdelen van het schip aan. "Ik botste met mijn gezicht bijna tegen de ankerlier aan", zegt Hunter over het scheepsonderdeel dat werd gebruikt om het anker te hijsen. "We werkten met metaaldetectors in slecht zicht en ik kon niet zien waar ik heen ging."

De windas stak rechtop in het zand. De rest van het schip ligt nog grotendeels bedolven. Op basis van de lengte en locatie van het schip zijn de onderzoekers er echter van overtuigd dat het om de Koning Willem de Tweede gaat.

Het team hoopt met latere duiktochten meer van het schip te kunnen blootleggen en ook objecten mee naar boven te kunnen nemen.

De Russische president Poetin zegt bereid te zijn tot directe onderhandelingen met Oekraïne. Hij stelde in een verklaring voor om komende donderdag in het Turkse Istanbul te praten. Hij zei daaraan geen extra voorwaarden te verbinden, maar gaf ook geen enkele indicatie dat de reeks voorwaarden die hij eerder stelde van tafel zijn.

Zo zei Rusland eerder dat Oekraïne al het door Rusland illegaal geannexeerde gebied moet inleveren, ook grondgebied dat nu niet wordt bezet door Rusland. Verder zou Oekraïne volledig moeten ontwapenen en zou het geen lid mogen worden van de NAVO.

Ook zou president Zelensky weg moeten. Die voorwaarden betekenen de facto een volledige overgave van Oekraïne aan Rusland, dat begin 2022 illegaal zijn buurland binnenviel.

Poetin herhaalde dat hij "de wortel van het conflict wil aanpakken voor een langdurige, blijvende vrede in historisch perspectief" zonder specifiek te worden. Hij zei open te staan voor een bestand of staakt-het-vuren dat "een eerste stap kan zijn in een langdurige vrede, geen opmaat naar een vervolg van het gewapende conflict". Binnenkort spreekt hij verder over het voorstel met de Turkse president Erdogan.

Eenzijdig bestand

Poetin maakte zijn aanbod bekend na het aflopen van een eenzijdig staakt-het-vuren dat hij had afgekondigd om de afgelopen dagen de overwinning op nazi-Duitsland te vieren. Hij zei erbij dat Oekraïne in die periode meerdere keren had geprobeerd de grens met Rusland aan te vallen. Oekraïne zei juist dat de Russen zelf hun eigen bestand geregeld hadden geschonden.

Enkele uren nadat Poetin het voorstel had bekendgemaakt meldde de burgemeester van Kyiv dat de Oekraïense hoofdstad weer met drones werd aangevallen. Inwoners van de stad melden aan persbureau Reuters explosies te hebben gehoord.

Europees ultimatum

Oekraïne heeft nog niet gereageerd op het voorstel. Afgelopen dag waren de leiders van Frankrijk, Duitsland, Polen en Groot-Brittannië naar Kyiv gereisd om bij Moskou aan te dringen op een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren van 30 dagen.

Aan dat plan had de Amerikaanse president Trump al eerder zijn steun gegeven, maar het Kremlin hield tot nu toe de boot af. Ook nu ging Poetin niet in op het voorstel. De Europese leiders dreigden in Kyiv de sancties tegen Rusland aan te scherpen als het land niet voor aanstaande maandag instemde met een bestand.

De Franse president Macron had Poetin dan ook liever in zien gaan op het Europese plan en noemt het voorstel van de Russische president "een eerste stap, maar niet genoeg". "Een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren wordt niet voorafgegaan aan onderhandelingen." Volgens Macron is Poetin op zoek naar "een uitweg".

De Amerikaanse president Trump is positief over de diplomatieke ontwikkelingen. Op zijn socialemediaplatform Truth Social spreekt hij van "een mogelijk geweldige dag voor Rusland en Oekraïne". Hij wijst op de "honderdduizenden levens die gespaard zullen worden als dit eindeloze bloedbad hopelijk tot een einde komt".

In de weken na de Russische inval in Oekraïne van februari 2022 spraken beide landen al met elkaar in Istanbul over vrede. Die gesprekken liepen op niets uit omdat Rusland bleef vasthouden aan voor Oekraïne onaanvaardbare eisen als het opgeven van een groot deel van zijn eigen grondgebied, het laten varen van de wens lid te worden van de NAVO en het vertrek van president Zelensky. Toen vervolgens Russische gruweldaden als het bloedbad in Boetsja werden ontdekt, raakte het overleg definitief in het slop.

Hoewel Rusland zelf ook hardnekkig vast bleef houden aan de eigen eisen, legde president Poetin vannacht de schuld van het stuklopen van de onderhandelingen bij Oekraïne. "Laat me jullie herinneren dat wij niet zijn weggelopen in 2022, dat was Oekraïne. Maar ondanks alles stellen wij nu weer voor de onderhandelingen te hervatten."

Context veranderd

Er is inmiddels op het wereldtoneel veel veranderd dat voor Poetin positief kan uitpakken. Zo staat de Amerikaanse president Trump veel welwillender tegenover de Russische standpunten dan zijn voorganger Biden. Trump heeft al uitgesloten dat Oekraïne lid kan worden van de NAVO en liet doorschemeren dat hij het opgeven van bijvoorbeeld de Krim in ruil voor vrede een reële optie vindt.

Ook legde hij keer op keer de schuld van het conflict bij de Oekraïense president Zelensky. Westerse bondgenoten als Frankrijk en Groot-Brittannië bleven er echter op wijzen dat het Rusland was dat de grenzen van zijn buurland schond.

De Amerikaanse president Trump is bijzonder positief over een eerste dag van gesprekken over de handelsoorlog tussen de VS en China. Zonder in detail te treden zegt hij dat er "veel is besproken en veel is overeengekomen". Volgens hem is er "grote vooruitgang geboekt" op een "vriendelijke, constructieve manier".

Vertegenwoordigers van China en de Verenigde Staten onderhandelden gisteren zo'n tien uur in het Zwitserse Genève. Geen van beide delegaties sprak na afloop met de pers. Vandaag gaat het overleg door.

De gesprekken zijn het eerste directe contact op hoog niveau tussen beide landen over de onderlinge handelsoorlog. Voor de VS is minister Bessent van Financiën aanwezig en handelsgezant Greer, China heeft onder meer vicepremier He Lifeng gestuurd.

Aanvankelijk was niet eens gemeld waar het overleg precies plaatsvond, maar journalisten zagen beide delegaties samenkomen in Villa Saladin aan het meer van Genève, de ambtswoning van de Zwitserse VN-ambassadeur in de stad.

Weinig hoop op doorbraak

De beide landen proberen een einde te maken aan de handelsoorlog die president Trump recentelijk ontketende. Hij kondigde een importheffing aan voor China die in verschillende stappen opliep tot 145 procent. China reageerde daarop door import uit de VS met 125 procent te belasten.

Trump beschuldigt China van oneerlijke praktijken omdat het land veel meer exporteert naar de VS dan andersom. Ook beticht hij China ervan te verdienen aan de handel in grondstoffen voor fentanyl, een zeer gevaarlijke en verslavende drug die via Midden-Amerika de VS in komt.

China omschreef de Amerikaanse handelsbeperkingen als neokoloniaal getreiter en zegt niet te zullen zwichten. De kans op een daadwerkelijke doorbraak in Genève wordt dan ook klein geacht. President Trump schreef vrijdag op sociale media dat hij een importheffing van 80 procent prima vindt en het aan minister Bessent is om de juiste afweging te maken.

Nul schepen

De importtarieven zijn funest voor de handel tussen beide landen. Zo meldde de haven van Los Angeles aan CNN dat er momenteel geen enkel vrachtschip vanuit China daarnaartoe onderweg is. Dat is sinds de coronaperiode niet meer voorgekomen. Een week geleden stonden er nog 41 schepen op het punt af te varen.

Voor China daalde vorige maand de export van goederen naar de VS met ruim 20 procent. Opvallend genoeg steeg de totale export van het land met 8 procent. Dat waren waarschijnlijk producten die versneld naar een derde land werden vervoerd om de verhoogde tarieven te omzeilen.

De nieuwe paus Leo XIV is aan het begin van de avond langsgegaan bij het graf van zijn voorganger, Franciscus. Het onaangekondigde bezoek kwam aan het einde van Leo's eerste dag buiten het Vaticaan en zijn eerste publieke optreden na zijn aantreden.

Leo bezocht eerder vandaag de basiliek van Madre del Buon Consiglio (Moeder van Goede Raad) in het plaatsje Genazzano, een uurtje rijden van Vaticaanstad. Daar begroette hij ook toegestroomde belangstellenden en zegende hen. Hij zwaaide daarna ook nog naar het publiek vanaf de bijrijdersstoel in de zwarte auto waarmee hij reisde.

De kerk in Genazzano wordt beheerd door de augustijnen, de kloosterorde waartoe ook Leo behoort. De kerk heeft bovendien een band met de vorige paus Leo, de dertiende, die het gebouw de eretitel basiliek gaf. In de kerk is een fresco aanwezig dat door gelovigen in verband wordt gebracht met verschillende wonderen.

"Ik ben blij hier bij jullie te kunnen zijn vandaag", zei Leo in een korte toespraak in het Italiaans tegen de menigte. Hij noemde de aanwezigheid van het fresco "een prachtig geschenk, maar ook een grote verantwoordelijkheid". "Het is een moeder die haar kinderen nooit verlaat, maar je moet ook getrouw zijn aan je moeder."

Op weg terug naar het Vaticaan stopte hij bij de Santa Maria Maggiore in Rome, de kerk waar Franciscus zijn laatste rustplaats vond.

Hij knielde enige tijd in gebed en legde een roos bij het graf:

De op 21 april overleden Franciscus is de eerste paus in ruim een eeuw die niet in de Sint-Pieter is begraven. In plaats daarvan koos hij voor de plek waar een door hem geliefde afbeelding van Maria is te zien.

Franciscus kreeg een eenvoudig graf zonder veel versiering, met alleen zijn naam uitgehouwen in steen. Leo legde er een enkele witte roos op.

AI-revolutie

Eerder op de dag had Leo zijn eerste audiëntie gehad, met de kardinalen die hem vrijdag verkozen als paus. Hij gaf daarbij onder meer een toelichting op hoe hij zijn pontificaat invulling wil geven. Hij zei de koers die de kerk de afgelopen decennia heeft gevolgd te willen vasthouden en vond dat Franciscus dat "meesterlijk" had gedaan.

Verder wees hij op het belang voor "liefdevolle zorg voor gemarginaliseerden en verworpenen" en een "moedige en vertrouwende dialoog met de moderne wereld".

Hij bevestigde zijn naam voornamelijk te hebben gekozen als eerbetoon aan Leo XIII, die aan het einde van de 19e eeuw veel aandacht had voor de sociale gevolgen van de industriële revolutie. Leo XIV noemde kunstmatige intelligentie als een nieuwe uitdaging voor de wereld en hij zei zich te willen inzetten voor de "verdediging van menselijke waardigheid, rechtvaardigheid en arbeid".

Door meerdere ongelukken is de snelweg A6 bij de Ketelbrug in Flevoland de hele avond gedeeltelijk afgesloten geweest. Bij de ongelukken vielen volgens de politie vier zwaargewonden.

De ongelukken gebeurden tussen 16.45 uur en 17.45 uur, meldt Omroep Flevoland. De eerste botsing was op de Ketelbrug, waarna er een file ontstond.

Bij het tweede ongeluk botsten meerdere auto's op de rij stilstaande auto's voor de brug.

In de loop van de nacht werd de snelweg weer vrijgegeven.

Het tijdelijk bestuur van de FNV is naar huis gestuurd door de raad van toezicht en het ledenparlement heeft daarmee ingestemd. Dat melden FNV Personeel en leden uit verschillende sectoren van de vakbond aan de NOS. De woordvoerder van het bestuur bevestigt het besluit. Waarom het tijdelijk bestuur weg moet, is nog niet duidelijk. Het ledenparlement is het hoogste orgaan van de vakbond.

Maandag komt er een nieuw bestuur, zegt de raad van toezicht.

Valse beschuldigingen

Eerder werd het algemeen bestuur van de vakbond al naar huis gestuurd onder druk van het eigen personeel en verschillende sectoren binnen de bond zoals overheid, havens, uitkeringsgerechtigden en metaal.

Ook werd een al geplande verkiezing voor een nieuw bestuur en een nieuwe voorzitter opgeschort. Eerst moest een tijdelijk bestuur ervoor zorgen dat "in alle rust" twee interne onderzoeken konden worden afgerond. Henk de Jong werd aangesteld als interim-voorzitter van dat tijdelijk bestuur.

Een van de onderzoeken ging onder andere over de vraag hoe valse beschuldigingen aan het adres van Zakaria Boufangacha, kandidaat voor het FNV-voorzitterschap, een eigen leven gingen leiden. Dit onderzoek is inmiddels afgerond.

Het andere onderzoek zou volgende week naar buiten komen en gaat over de complexe organisatie van de vakbond (de taakverdeling tussen het bestuur, het ledenparlement en de werkorganisatie van de bond).

Wie nu de leiding neemt bij de FNV is onduidelijk. Zo is nog niet bekend of de verkiezingen voor het bestuur en het voorzitterschap worden hervat of opnieuw worden uitgeschreven.

Criminoloog Wouter Buikhuisen is afgelopen dinsdag op 91-jarige leeftijd overleden. Buikhuisen is onder meer bekend van de affaire Buikhuisen. Ook muntte hij de naam provo voor de Provobeweging in Amsterdam, een protestbeweging die in de jaren 60 werd opgericht.

Buikhuisen kwam eind jaren 70 in opspraak nadat hij had aangekondigd onderzoek te willen doen naar de rol die erfelijkheid speelt bij crimineel gedrag. Buikhuisen was op dat moment werkzaam als hoogleraar criminologie aan de Universiteit van Leiden. Zowel in het maatschappelijk debat als onder zijn collega's kregen zijn onderzoeksvoorstellen felle kritiek.

De hoogleraar wilde kijken of er betere verklaringen konden worden gevonden voor crimineel gedrag. Hij wilde onder meer kijken naar de sociobiologische factoren die hierbij een rol zouden kunnen spelen.

Doodsbedreigingen

Vooral in de media werd Buikhuisen verguisd, onder meer door columnist Piet Grijs (een pseudoniem van Hugo Brandt Corstius). Die noemde hem een "kale, impotente carrièrewetenschapper" en vergeleek hem met de toenmalige leider van de nationaalsocialistische Nederlandse Volks-Unie (NVU).

Hij kreeg hierdoor te maken met onder meer doodsbedreigingen en bommeldingen op de faculteit. In 2009 blikte de criminoloog in gesprek met het Leids Universitair Weekblad Mare terug op die periode. "Ik schermde zo goed mogelijk mijn gezin af, maar dat lukte natuurlijk slecht." Zo kreeg hij ook telefonisch bedreigingen en werd er poep door de brievenbus gegooid.

Antiekhandelaar in Spanje

Uiteindelijk verloor Buikhuisen ook de steun van de universiteit. Na enkele jaren vertrok de hoogleraar naar Spanje, waar hij antiekhandelaar werd.

In een interview in 2009 met Mare zei Buikhuisen dat hij nog altijd last had van de affaire. Hij zei nog elke keer te hopen op een verontschuldiging als hij post kreeg van de universiteit. "Dat ze gewoon een beetje erkennen: we zijn toch wel tekortgeschoten. Ik zou daar heel blij mee zijn."

Verzoening

Pas na een kwart eeuw, in 2009, kwam het tot een verzoening tussen Buikhuisen en de universiteit. De decaan van de faculteit Rechten, Carel Stolker, zocht hem naar aanleiding van het interview op in Spanje en ging met hem in gesprek. Een jaar later verscheen Buikhuisen op een congres van de rechtenfaculteit.

"Op mijn leeftijd telt nog maar één ding: peace of mind", zei Buikhuisen over de verzoening. "Carel Stolker heeft mij die peace of mind gegeven." Stolker zelf zei te hopen dat de universiteit en de faculteit in de toekomst bij controversieel onderzoek de rug recht houden.

Zo controversieel als toen waren de onderzoeksvoorstellen van de criminoloog inmiddels al niet meer. Inmiddels is er veel kennis opgedaan op het gebied van genetica en neurowetenschap, onder meer op het gebied van mogelijke erfelijke factoren als het gaat over crimineel gedrag.

India houdt Pakistan verantwoordelijk voor "herhaaldelijke bestandsschendingen" in het Indiase deel van Kashmir. De Indiase minister van Buitenlandse Zaken Misri zei dat het Indiase leger opdracht heeft gekregen om hard terug te slaan. Het Indiase leger zou inmiddels reageren op "grensoverschrijdingen". Misri riep Pakistan op zich te houden aan de bestandsafspraak.

Het Pakistaanse ministerie van Buitenlandse Zaken zegt dat Indiase strijdkrachten als eerste het bestand schonden, dat Pakistan zich eraan wil houden en dat Pakistaanse strijdkrachten verantwoord en met zelfbeheersing reageren. "Wij geloven dat elke kwestie door communicatie op het juiste niveau moet worden opgelost", meldt het ministerie.

De Pakistaanse premier Sharif ging op een persconferentie vanavond niet in op berichten over bestandsschendingen en de aankondiging van India dat het wil terugslaan.

Explosies

Eerder vandaag hadden beide landen ingestemd met een onmiddellijk staakt-het-vuren. Dat werd een paar uur na het ingaan al geschonden. Vanuit de steden Jammu en Srinagar in het Indiase deel van Kashmir werden explosies gemeld.

"Dit is geen staakt-het-vuren", schreef Omar Abdullah, de gekozen leider in de regio op X. Hij deelde daarbij een video waarbij meerdere knallen te horen zijn. Volgens Abdullah was de luchtafweer in de stad opnieuw aan het werk.

Kort voor het nieuws over de explosies naar buiten kwam, schreef de Pakistaanse pemier Sharif dat hij gelooft dat het staakt-het-vuren een nieuw begin is van "het oplossen van de problemen die de regio teisterden."

De onderwijsminister uit Pakistaans Kashmir meldde toen al dat de schermutselingen langs de bestandslijn tussen het Pakistaanse en Indiase deel van Kashmir doorgingen.

De Amerikaanse president Trump was de eerste die melding maakte van het staakt-het-vuren. Kort daarna werd het bestand door woordvoerders van India en Pakistan bevestigd.

De spanningen tussen de twee landen liepen op op na een terroristische aanslag op Indiase toeristen op 22 april. Bij die aanslag kwamen 26 mensen om het leven. India houdt Pakistan verantwoordelijk voor de aanslag.De afgelopen dagen leek het conflict tussen de beide landen te escaleren. Er werden over en weer aanvallen uitgevoerd.

In Venetië opent dit weekend de Architectuurbiënnale, 's werelds meest toonaangevende tentoonstelling voor architectuur. Het is dé ontmoetingsplek voor architecten, kunstenaars en stedenbouwkundigen, maar dit jaar ook voor ecologen en AI-experts.

In deze tweejaarlijkse gigantische manifestatie kunnen bezoekers twee grote terreinen en andere locaties in Venetië bezoeken die in het teken staan van architectuur. Op een van die locaties staan landenpaviljoens, waar ook Nederland zich presenteert.

Met het thema Intelligens. Natural. Artificial. Collective. heeft de Italiaanse architect en ingenieur Carlo Ratti, dit jaar artistiek directeur van de biënnale, landen gevraagd om met oplossingen te komen voor klimaatadaptatie. Hoe kunnen we onze gebouwen voorbereiden op bijvoorbeeld toenemende droogte en overstromingen?

Drijvende steden

"Duurzaamheid is al een aantal jaren het grote thema in de architectuur; de focus ligt daarbij op de CO2-uitstoot in en door de bouw te verlagen", zegt Kirsten Hannema, architectuurjournalist voor de Volkskrant. Zij was vorige week al in Venetië bij een persbezichtiging van de tentoonstelling. "Ratti wil een verschuiving maken en de focus steeds meer verleggen naar klimaatadaptatie."

Denk bijvoorbeeld aan drijvende steden, rivieren en natuur inzetten in de strijd tegen klimaatverandering of innovatieve manieren om hittestress te verminderen. Dit jaar ligt de nadruk op het gebruik van technologie, met name kunstmatige intelligentie.

Subtropische planten

Het Belgische paviljoen is bijvoorbeeld ingericht met 200 subtropische planten. "Met data monitoren de ontwerpers wat de planten nodig hebben en hoe zij het binnenklimaat kunnen aansturen", zegt Hannema. "Zo stellen ze een alternatief ecologisch aircosysteem voor; de planten koelen de ruimte."

Dat is een andere benadering dan een atrium, een centrale ruimte in een gebouw. Daar wordt tijdens het ontwerpproces voor gekozen omdat het esthetisch is, maar ook omdat de ruimte helpt bij natuurlijke ventilatie en daardoor de gebouwtemperatuur regelt.

"Wat België doet is dus echt innovatief. En dat is ook wat de hoofdcurator Ratti benadrukt: de biënnale moet een levend laboratorium zijn, waar alles uitgeprobeerd moet worden", zegt Hannema. De Universiteit van Gent doet al zes maanden onderzoek naar het alternatieve aircosysteem.

Indira van 't Klooster, directeur van het Amsterdamse architectuurmuseum Arcam, is ook in Venetië voor de opening. "De tweejaarlijkse biënnale is te begrijpen als een internationale architectuurmanifestatie waarin architecten het gesprek met elkaar en de buitenwereld aangaan."

Wat opvalt is hoe kunstenaars en architecten teruggrijpen op oude kennis en zonder gebruik van nieuw materiaal iets nieuws proberen te maken. Maar ook 3D-printers worden volop ingezet. Zo kwamen architecten van een Amsterdams bureau met een voorstel om tiny houses op daken te zetten, met 3D-geprinte muren.

En in het Deense paviljoen moest de de vloer worden vervangen, omdat die door overstromingen beschadigd was. Het beton werd vermalen en omgevormd tot nieuwe tegels voor een terrazzo vloer, een techniek die dateert uit 1600 voor Christus.

Een oeroude oplossing die heel effectief is, zegt Hannema, omdat je renoveert met wat er aan materiaal aanwezig is.

Paarse bar

In het Nederlandse paviljoen werkte curator Amanda Pinatih samen met ontwerper Gabriel Fontana. Zij presenteren hun ideeën in een variatie op een sportbar. Het is een kleurrijke ruimte met een paarse bar en een enorm tafelvoetbalspel.

"We dachten: welke architecturale vormen zijn er eigenlijk in sport?", zei Pinatih in het NOS Radio 1 Journaal. "Je hebt natuurlijk een groot stadion, de intieme kleedkamers, maar ook de sports bar. Dat is een plek waar je samen kunt komen en waar je je heel erg thuis kunt voelen." Tegelijk zagen zij en Fontana ook dat daarbij altijd sprake was van tegenstanders of fans van andere teams.

Zij ontwikkelden daarom een plek waarbij iedereen zich thuis zou kunnen voelen, met een tafelvoetbalspel waar mensen in plaats van tegen elkaar met elkaar spelen. Op schermen zijn spelontwerpen te zien voor manieren waarop sport wordt gebruikt om tot een betere samenwerkingsvorm te komen.

Volgens Hannema is het thema van dit jaar een stuk minder politiek dan twee jaar terug, toen de Ghanees-Schotse Lesley Loko de hoofdcurator was. Ze was de eerste zwarte curator sinds het begin van de biënnale in 1980. lag De nadruk lag op de thema's dekolonisatie en decarbonisatie. Dit jaar is het paviljoen van Israël wel dicht. En het Russische is alleen geopend als educatieve ruimte voor scholieren.

In totaal doen er zo'n 750 kunstenaars, ontwerpers en architecten mee aan de architectuurtentoonstelling, die nog tot 23 november geopend is. Twee jaar geleden trok het evenement 258.000 bezoekers.

Het terrein wordt volgend jaar weer gebruikt voor de kunstbiënnale, een tweejaarlijks evenement dat nog grootser is opgezet en per editie tussen de 600.000 en 800.000 bezoekers trekt.

Bij een ongeluk in Lemmer is vanmiddag de bestuurder van een scootmobiel om het leven gekomen.

Het ongeluk gebeurde rond 13.30 uur op de kruising van de Zijlroede met de Plattedijk, meldt Omrop Fryslân. De scootmobiel werd daar aangereden door een tankwagen.

Hulpdiensten rukten uit; er landde ook een traumahelikopter met een medisch team. Al die hulp was tevergeefs. De bestuurder, van wie de identiteit niet bekend is gemaakt, overleed op de plek van het ongeluk.

Tilburgers hebben er even op moet wachten. Maar sinds vanochtend heeft de Sacramentskerk aan de oostkant van de stad weer een spits. Het bijna 28.000 kilo zware gevaarte van staal en speciaal glas werd door een hijskraan op z'n plaats gezet. Voor alle zekerheid moest een aantal omwonenden even het huis uit.

"De toren diende ooit als blikvanger voor de stad. Dat beeld was verloren gegaan, omdat er geen spits meer op stond", zei ontwerper Jos ten Brink tijdens het hijsen bij Omroep Brabant. "Het was een plat ding geworden. Dus toen dacht ik: dan moet ik weer een nieuwe maken."

De vorige torenspits werd in 1992 verwijderd. Het torengebouw zelf (uit 1933) had zwaar te lijden gehad onder granaatinslagen in de Tweede Wereldoorlog. Na de oorlog was de spits in steeds slechtere staat geraakt. Uit bouwkundig onderzoek bleek dat hij zou kunnen instorten of omwaaien bij harde wind.

Omwonenden protesteerden toen al. En veel Tilburgers konden de afgelopen jaren maar niet wennen aan wat ze de Kerk zonder Toren begonnen te noemen. In 2017 kwam een groep omwonenden in actie en richtte de stichting Spits Armhoefse Akkers op, vernoemd naar de wijk waar de kerk staat.

Glas-in-lood

Kunstenaars presenteerden tachtig ideeën voor een nieuwe spits. Het ontwerp van buurtgenoot Ten Brink kreeg de voorkeur. Hij ontwierp een torenspits van 21,5 meter hoogte en maakte gebruik van spy mirror glass. Overdag weerspiegelt dat de lucht. 's Nachts worden door middel van projectoren glas-in-loodkleuren in de spits gereflecteerd.

De nieuwe torenspits, die zo'n 500.000 euro kostte, is voor een aanzienlijk deel door de gemeente betaald. "Het is een groot bedrag, maar het is ook een belangrijk gebouw", zei Pieter Siebers van stichting Spits Armshoefse Akkers eerder al. "Veel mensen zijn in deze kerk gedoopt, getrouwd, of hun ouders zijn er begraven. Kerken herinneren aan die collectieve geschiedenis. Hier maak je het oude verleden relevant voor de huidige tijd."

Oude parochie

Bij die oude geschiedenis horen overigens geen nieuwe kerkdiensten. Al in 2005 werd de kerk aan de eredienst onttrokken. Daarna is een deel van het kerkgebouw gesloopt om plaats te maken voor appartementen. In de oude pastorie zitten al jaren studentenwoningen. Maar aan de toren zelf veranderde niets. Tot vanochtend.

Om de spits veilig op de toren te krijgen, werd de drukke Ringbaan-Oost vanochtend even afgesloten. De bewoners van vijf huizen moesten hun woning een paar uur uit voor het geval er iets mis zou gaan.

Maar de operatie verliep probleemloos. Alleen het allerlaatste, allerhoogste puntje moet nog op zijn plek worden gezet. Een eerste poging mislukte omdat het topje van de extra zware hijskraan net te kort was. Er moet daarom een kraan komen met een iets langere giek.

Nu moeten Tilburgers nog een nieuwe bijnaam verzinnen voor hun Kerk zonder Toren.

India en Pakistan zijn het eens geworden over een onmiddellijk staakt-het-vuren voor de regio Kashmir. Details van de overeenkomst zijn nog niet bekend.

Enkele uren na de bekendmaking van het bestand melden getuigen opnieuw geluiden van explosies in meerdere steden in Indiaas Kashmir. De gekozen leider in de regio, Omar Abdullah, bevestigt dit. "Wat is er in vredesnaam gebeurd met het staakt-het-vuren?", schrijft hij op X. Het is nog niet duidelijk wie er voor de explosies verantwoordelijk is.

De Amerikaanse president Trump was de eerste die meldde dat de twee kernmogendheden het eens waren geworden. Kort daarna werd door woordvoerders van India en Pakistan bevestigd dat er een akkoord was bereikt en dat er een onmiddellijk einde komt aan de gevechten.

Het conflict dreigde de afgelopen dagen te escaleren. Er werden over en weer aanvallen uitgevoerd. Beide landen wezen tot nu toe naar elkaar als de partij die de strijd wilde voortzetten.

Volgens Trump is er de hele nacht over het bestand onderhandeld. In een post op Truth Social, zijn socialemediakanaal, feliciteert Trump beide landen met het bereikte resultaat. Hij bedankte hen dat ze hun gezond verstand erbij hadden gehouden.

Ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio feliciteert beide landen. Hij zegt dat het akkoord het resultaat is van besprekingen die hij en vicepresident Vance de afgelopen twee dagen hebben gevoerd met India en Pakistan.

Volgens de Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken hebben ook Saudi-Arabië en Turkije een aandeel gehad in het bereiken van het staakt-het-vuren.

Het conflict laaide op na een terroristische aanslag op Indiase toeristen op 22 april in Kashmir. Daarbij kwamen 26 mensen om het leven. India houdt Pakistan ervoor verantwoordelijk, maar Pakistan wijst die beschuldiging van de hand.

De komende tijd worden de details uitgewerkt. Aanstaande maandag staan de eerste gesprekken gepland, zegt een Indiase legerleider. Het Indiase leger blijft nog wel in staat van opperste paraatheid, zegt een legercommandant.

Afgelopen nacht waren er nog aanvallen over en weer, waarbij aan beide kanten doden en gewonden zijn gevallen. Bij de gevechten de afgelopen weken zijn aan beide zijden tientallen mensen om het leven gekomen.

Na het bekendmaken van het staakt-het-vuren heeft Pakistan zijn luchtruim weer opengesteld voor alle vluchten.

In deze video leggen we uit waar het conflict in de regio Kashmir over gaat:

Vanaf vandaag is het mogelijk om de verhalenroute vuurwerkroute te lopen door de wijk Roombeek in Enschede. Op tien punten staan borden met QR-codes. Wie die scant, hoort verhalen van ooggetuigen van de ramp van zaterdag 13 mei 2000. Ook zijn er video's en interviews waarbij de gebeurtenissen centraal staan.

De verhalenroute maakt deel uit van de herdenking van de vuurwerkramp 25 jaar geleden. Bij de ontploffing van een opslagplaats voor vuurwerk vielen 23 doden. Bijna duizend mensen raakten gewond, 200 woningen in de wijk Roombeek werden verwoest.

"Met de wandelroute willen we de herinnering aan de vuurwerkramp levend houden", zegt Tom Meerbeek van RTV Oost, een van de initiatiefnemers van de route. "Maar we willen ook laten zien hoe Roombeek zich heeft ontwikkeld tot een symbool van veerkracht en vernieuwing."

Huis van Verhalen

De route is mede samengesteld door het Huis van Verhalen, sinds 2013 een ontmoetingsplek in Roombeek waar iedereen kan binnenlopen en haar of zijn verhaal doen. Een van de mensen die daar graag komt is Ed Rademacher. Hij was destijds buschauffeur bij Connexxion en werd kort na 13 mei 2000 gevraagd om bewoners door de wijk te rijden.

"De bewoners wilden graag zien hoe de situatie was. Sommige mensen moesten echt even op een rijtje krijgen wat er gebeurd was", vertelt hij 25 jaar later. In zijn bus zaten acht mensen. "Er waren er twee die de weg helemaal kwijt waren. Eén man was niet meer te houden, stond tegen de deur aan te rammen: 'Ik wil eruit! Ik wil eruit!' Maar dat mocht niet, het was veel te gevaarlijk", aldus Rademacher. "Ze zeiden: 'mijn huis staat daar, aan die kant'. Ze wilden kijken... ook al stond er niets meer."

Alles verloren

"Toen we terugkwamen wilden die mensen me geld geven. 5 gulden. Als dank dat ik ze rondgereden had", herinnert Rademacher zich. "Die mensen hadden alles verloren, stonden midden in de ellende. En toch wilden ze iets geven. Dan zie je wat paniek en dankbaarheid met mensen kunnen doen."

Tijdens de rit had Rademacher zijn emoties onder controle. Daarna werd dat moeilijk. "Ik hoorde over het Huis van Verhalen. Daar kun je je verhaal kwijt. Ik dacht: ik ga het toch eens doen", vertelt hij. "En dat heeft me goed gedaan."

Podcast

Het blijft niet bij een wandelroute. RTV Oost heeft ook vijf twintigers gevraagd om met betrokkenen van toen over de vuurwerkramp te spreken. In de podcastserie De ramp door jonge ogen komt onder anderen Herman Derksen aan het woord. Hij was toen directeur-bestuurder van een van de woningcorporaties in Enschede.

"Het is een totaal andere wijk geworden," zegt hij nu. "De ramp was heel emotioneel en beladen. Anderzijds heeft het ook gesterkt in de ontwikkeling van heel veel zaken, waarbij mensen er voor elkaar waren. Ik denk dat de Enschedeërs trots kunnen zijn op alles wat er daarna gebeurd is. Dat dit toch weer tot stand gekomen is."

Enschede huilt

De officiële herdenking begint dinsdag 15.00 uur, met het leggen van bloemen bij het monument in Roombeek. Daarbij is ook burgemeester Roelof Bleker. De kerkklokken luiden van 15.25 tot 15.30 uur (het tijdstip van de ramp). Daarna draagt directeur Hadassa Meijer van het Huis van Verhalen het gedicht Enschede huilt van Willem Wilmink voor. Ook wordt een minuut stilte gehouden.

Op tv is dinsdag de documentaire De middag van 13 mei te zien. Daarin vertellen kinderen uit Roombeek, inmiddels volwassen, hoe zij de ramp destijds beleefden. De documentaire is om 22.35 uur te zien op NPO2. Op tv is ook de vierdelige geromantiseerde serie de Vuurwerkramp te zien.

Bekijk hier een terugblik op de vuurwerkramp die we eerder maakten:

Ruim 150.000 Spanjaarden moesten vanochtend binnenblijven na een brand waarbij chloor vrijkwam. Die brand brak uit in Vilanova i la Geltrú in Catalonië, een gemeente net onder Barcelona. Het thuisblijfadvies geldt nog wel voor mensen met een kwetsbare gezondheid.

In het brandende gebouw lagen producten voor zwembadreiniging opgeslagen. Daardoor is een grote hoeveelheid chloor vrijgekomen. In gasvorm is dat giftig.

Inwoners van vijf kustgemeenten werden geadviseerd om "niet naar buiten te gaan, noch thuis, noch op het werk". Het ging om de inwoners van Vilanova zelf en Roquetes, Cubelles, Cunit en Calafell.

Wegen en treinstations werden gesloten om te voorkomen dat mensen naar het gebied reizen.

De brandweer is nog druk bezig de brand te blussen en heeft nog geen meldingen van slachtoffers,.

De rookwolk is in de wijde omtrek te zien:

Het conflict tussen Pakistan en India is vannacht verder geëscaleerd. Pakistan meldt dat er dertien burgers zijn gedood en tientallen gewonden zijn gevallen door Indiase aanvallen in het Pakistaanse deel van Kashmir. Bij Pakistaanse aanvallen op het Indiase deel van de regio werden zeker vijf burgers gedood, meldt de lokale politie.

Beide landen voerden vannacht aanvallen uit op luchtmachtbases en andere militaire doelen ver over de grens. Hoewel de landen elkaar continu tegenspreken, wijzen de berichten op verdere intensivering in de strijd tussen de twee kernmachten.

Hoe groot de schade precies is, is onduidelijk. Pakistan beweerde eerder dat het militaire infrastructuur heeft verwoest. India doet dat af als "compleet onwaar".

Oog om oog

Pakistan stelt dat India vannacht zeker drie luchtmachtbases heeft aangevallen met raketten, waaronder Nur Khan, een belangrijke luchtmachtbasis vlak bij de Pakistaanse hoofdstad Islamabad. Getuigen zeggen tegen The New York Times dat ze zeker drie explosies hebben gehoord. Een van hen spreekt van "een grote vuurbal", die op kilometers afstand te zien was.

Bekijk hier beelden van de aanvallen:

Daar zou Pakistan op gereageerd hebben met aanvallen op meerdere militaire doelen in India. "Oog om oog", verklaarde het Pakistaanse leger. Eerder meldden Pakistaanse functionarissen dat de raad die over onder meer het nucleaire arsenaal gaat bijeen was geroepen voor een spoedoverleg, maar de Pakistaanse minister van Defensie sprak dat later tegen.

India beweert daarentegen dat het de militaire doelwitten in Pakistan aanviel in reactie op een reeks Pakistaanse luchtaanvallen. Het Pakistaanse leger zou droneaanvallen hebben uitgevoerd op 26 doelwitten in India, met "beperkte schade" aan materieel en personeel op vier luchtmachtbases tot gevolg, stelt een woordvoerster van het Indiase leger. Ook zou Pakistan burgerdoelen, waaronder gebedshuizen, hebben aangevallen.

De-escalatie

Zowel India als Pakistan stelde na de nieuwe reeks aanvallen dat ze willen de-escaleren, maar alleen als de andere partij dat ook doet. Nieuwe aanvallen zullen worden beantwoord, waarschuwen beide kernmachten.

De partijen hebben grote aantallen troepen naar de grens gestuurd. Het Pakistaanse luchtruim blijft tot zeker morgenmiddag gesloten. Ook in het noorden van India blijven veel luchthavens dicht.

Sinds de terreuraanslag in Kashmir waarbij eind april zeker 26 Indiase toeristen werden gedood, staan de twee gezworen vijanden weer lijnrecht tegenover elkaar. De daders zouden het specifiek op hindoes gemunt hebben. India beticht Pakistan ervan de terroristen te steunen; een bewering die door Pakistan wordt tegengesproken.

India viel Pakistan deze week aan. Bij de aanvallen over en weer vielen tot nu toe volgens beide landen zo'n zeventig doden.

Eerder maakten we deze video over betwiste regio Kashmir:

De G7 (Canada, Frankrijk, Duitsland, Italië, Japan, Verenigd Koninkrijk, Verenigde Staten) roepen Pakistan en India op tot terughoudendheid en sporen beide landen aan om met elkaar te gaan praten.

De Amerikaanse minister Rubio van Buitenlandse Zaken heeft gisteren gebeld met de Pakistaanse legerchef. Rubio "blijft beide partijen aansporen om wegen naar de-escalatie te zoeken en heeft Amerikaanse hulp aangeboden bij het op gang brengen van constructieve gesprekken", zei een woordvoerster van het ministerie.