Het is vandaag dertig jaar geleden dat PlayStation 1 in Japan uitkwam. De spelcomputer van Sony werd een ongekend succes. Hij werd ruim 100 miljoen keer verkocht en ontketende een revolutie in de gamewereld.
"We kenden Sony natuurlijk wel als bedrijf, maar Sony op de gamemarkt met een eigen spelcomputer was iets totaal nieuws", zegt gamejournalist Ron Vorstermans in het NOS Radio 1 Journaal. "En dat bleek, want het was natuurlijk een razend succes."
Dat PlayStation een succes werd, heeft volgens Tweakers-redacteur Jurian Ubachs meerdere oorzaken. "De graphics waren beter, de games waren van hogere kwaliteit en ze waren ook anders." Zo waren Metal Gear Solid, Gran Turismo, Tekken 3 en Final Fantasy VII een paar populaire spellen.
En als vanzelf kreeg PlayStation ook iconen. Waar Nintendo Mario en Zelda en Sega Sonic the Hedgehog had, werd bij PlayStation Crash Bandicoot een onvergetelijke figuur.
Mislukte deal
Gamers hebben PlayStation te danken aan een mislukte deal tussen Sony en Nintendo. Sony zou een cd-rom leveren voor de spelcomputer van Nintendo, maar de twee Japanse bedrijven werden het niet eens over de verdeling van royalty's. Toen Nintendo plotseling de stekker uit de samenwerking trok, besloot Sony de concurrentie met Nintendo aan te gaan.
Dat leidde in 1994 tot de lancering van PlayStation in Japan. Een jaar later verscheen de spelcomputer in Noord-Amerika en Europa, in een tijd dat Sega en Nintendo nog de wereldmarkt domineerden.
PlayStation ombouwen
Als een van de weinige spelcomputers maakte PlayStation gebruik van cd-roms in plaats van cartridges, zoals Nintendo bijvoorbeeld deed. Volgens Vorstermans "zag het er allemaal schitterend uit en klonk het ook heel goed."
Mogelijk wisten gamers de cd-roms ook om andere redenen te waarderen. "Sony zal er liever niet aan herinnerd worden, maar je kon een PlayStation ombouwen en er illegaal gedownloade games mee spelen", zegt Ubachs, die meerdere mensen kende met een omgebouwde spelcomputer.
"Dan had je een buurman die de originele game in huis had en op zijn computer kopietjes maakte. Voor tien of vijftien gulden kon je dan een illegale game op je PlayStation spelen."
Bestverkochte console aller tijden
Het succes werd voor Sony nog velen malen groter toen in 2000 de opvolger, PlayStation 2, op de markt kwam. Deze spelcomputer werd de bestverkochte console aller tijden. "In die tijd werd het voor Nintendo moeilijker om de concurrentie bij te benen", zegt Ubachs. Sony had het rijk even bijna alleen, want Microsoft kwam pas daarna met de eerste Xbox.
PlayStation bleek ook heel geschikt voor spellen van andere grote merken, zoals GTA, FIFA en Call of Duty.
In dertig jaar heeft Sony vijf PlayStation-consoles uitgebracht. Het uiterlijk bleef al die jaren herkenbaar. Als je een controller van een PlayStation 1 en een controller van een PlayStation 5 naast elkaar legt, zie je veel gelijkenissen.
Volgens Ubachs is PlayStation in al die jaren heel dicht bij de basis gebleven. "Het is een kastje dat je bij je televisie neerzet en aansluit op je televisie. Het is knap hoe ze dat al dertig jaar volhouden."
Online gamen
De release van de eerstvolgende PlayStation laat volgens geruchten nog een aantal jaar op zich wachten. Maar de vraag is meer hoeveel toekomst de spelcomputer nog heeft, want gamen gebeurt steeds vaker online.
Zo heeft Xbox Game Pass waarmee je honderden games kan streamen. Toch is het volgens Ubachs de vraag of spelcomputers verdwijnen.
"Er zitten technische nadelen aan cloudgaming. Als je internet wegvalt, kun je niet meer spelen. Zolang de internetsnelheden nog niet overal ter wereld geschikt zijn voor gamen, denk ik dat we consoles houden."