Aggregator

Vanaf maandag moeten zeker 69 scholen in Australië dicht omdat ze mogelijk speelzand in huis hebben waar asbest in zit. De Australische voedsel- en warenautoriteit ontdekte sporen van chrysotiel, ook bekend als witte asbest, in verschillende kleuren speelzand.

Het gaat om basisscholen in het Australisch Hoofdstedelijk Territorium, waar ook de hoofdstad Canberra ligt. Afgelopen vrijdag ging de onderwijsautoriteit daar al over tot volledige en gedeeltelijke sluiting van tientallen scholen in de stad.

Verkopers van het speelzand begonnen vervolgens een nationale terugroepactie van verschillende speelzandproducten. De regionale onderwijsautoriteit besloot daarna om vandaag meer scholen te sluiten, wat het totale aantal op 69 brengt.

Laag gezondheidsrisico

"Helaas werden de recentelijk teruggeroepen producten op nog grotere schaal gebruikt ", zegt de regionale minister van Onderwijs Yvette Berry. Toch is volgens haar het zand niet heel schadelijk. Het levert een laag gezondheidsrisico op voor personeel en leerlingen, zegt Berry.

In de tussentijd worden alle scholen onderzocht op aanwezigheid van chrysotiel. Op beelden van lokale media is te zien dat onderzoekers in beschermende kleding de scholen met zakken zand verlaten. Ook zijn er waarschuwingsborden geplaatst met 'asbestgevaar' op de gevels van de scholen.

Alleen openbare basisscholen die geen speelzand hebben of toestemming hebben om weer open te gaan, mogen maandag leerlingen ontvangen.

De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) is vooralsnog niet bekend met vergelijkbare signalen in Nederland.

NOS op 3 legt hier in een minuut uit wat asbest is, en waarom het steeds weer opduikt:

De actievoerders die vrijdagavond in bomen langs de A2 in Limburg klommen, zijn er weer uit. Zeven activisten van de groep 'Stop Verbreding A2' protesteerden tegen plannen van Rijkswaterstaat om de bomen te kappen voor de verbreding van de snelweg. De overheidsorganisatie heeft nu toegezegd dat voorlopig niet te doen.

De komende jaren moet de A2 tussen Echt en Geleen er in beide richtingen een rij- en vluchtstrook bij krijgen. Daarvoor wordt de weg een aantal weekenden afgesloten.

Bij de start van de werkzaamheden klommen de actievoerders in de bomen. Ze wilden niet alleen voorkomen dat die gekapt werden, maar protesteerden ook tegen het gebruik van het opvulmateriaal Beaumix, een restproduct van afvalverbranding.

"Ik kan weinig goede dingen noemen aan dit project", zei een van de actievoerders vrijdagavond tegen L1 Nieuws. "Het is gek dat we bossen van meer dan tweehonderd jaar oud kappen om een snelweg te verbreden. En dat tijdens een klimaatcrisis."

In gesprek

Rijkswaterstaat heeft de bomen om de actievoerders heen wel gekapt en ging vandaag met hen in gesprek. Een woordvoerder had al laten weten dat de actie geen probleem opleverde voor de werkzaamheden.

Toch zou er een gevaarlijke situatie kunnen ontstaan als de weg morgenochtend weer opengaat. Volgens omgevingsmanager Eric Eussen staat veiligheid voorop en worden de resterende bomen later gekapt. "In ieder geval gebeurt dat niet voordat de weg weer opengaat." Vanaf maandagochtend 05.00 uur moet de A2 weer open zijn voor verkeer.

Veetunnel

Daarmee is de eerste weekendafsluiting voltooid. Volgens Rijkswaterstaat verliep die zo goed als volgens planning. Het lukte alleen niet om een oude veetunnel bij Echt uit te graven. "Het beton bleek te hard om alles op tijd weg te krijgen", zegt een woordvoerder. "We hebben de tunnel daarom weer volgestort, zodat de weg morgenochtend weer open kan."

Bij een volgende wegafsluiting wordt het werk aan de tunnel weer opgepakt. De volgende keer dat de snelweg daar een weekend dichtgaat, is in oktober volgend jaar.

Parochianen van een kerk in de Duitse stad Rottweil moeten voor hun missen uitwijken naar een ander gebouw. Het eigen kerkgebouw is voor onbepaalde tijd gesloten omdat daar een marter is ingetrokken. De stank van de prooien die de marter mee naar binnen neemt, is niet te harden, ook niet als de deuren wagenwijd openstaan, schrijft de Schwarzwälder Bote.

Voor de ingang is een afzetlint gespannen. "Als je toch dichterbij komt, wil je niet meer naar binnen, want uit het Godshuis stroomt een onaangename geur", aldus de krant. Die wordt veroorzaakt door de meegenomen kadavers die in staat van ontbinding verkeren.

De parochie heeft marterjagers in de arm genomen. Die hebben wel sporen gevonden die op de aanwezigheid van het dier wijzen, maar de marter zelf of zijn nest niet. Het vermoeden is dat het dier zich in een verwarmingskoker bevindt dat van het aangrenzende gemeentelijke pand naar de kerk loopt.

In Spanje is de leider van een van de grootste drugskartels van Ecuador gearresteerd. Dat meldt president Noboa van Ecuador. Wilmer Geovanny Chavarria Barre, beter bekend als Pipo, werd in samenwerking met de Spaanse politie aangehouden in de Zuid-Spaanse stad Málaga. Hij gold in Ecuador als een van de meest gezochte criminelen.

President Noboa zegt dat de drugscrimineel in 2021 zijn eigen dood in scène zette en zich vervolgens in Europa schuilhield, "terwijl hij moorden in Ecuador liet plegen, illegale mijnbouwactiviteiten controleerde en drugstransporten regelde" met een ander drugskartel.

De Ecuadoraanse minister Reimberg zegt dat Pipo verantwoordelijk is voor zeker 400 moorden. Vanwege de aanhouding noemt hij het een "historische dag voor Ecuador". Ecuadoraanse media melden dat Pipo, nadat hij zijn eigen dood in scène zou hebben gezet, plastische chirurgie onderging om gezichtsherkenningssystemen te slim af te zijn.

Buitenlandse terroristische organisatie

Pipo is de leider van Los Lobos, een van de grootste drugskartels in het Zuid-Amerikaanse land en betrokken bij de smokkel van cocaïne naar de Verenigde Staten en Europa. Afgelopen september werd Los Lobos door de VS aangemerkt als buitenlandse terroristische organisatie, evenals drugskartel Los Choneros, de rivaal van Los Lobos.

De twee drugskartels zijn volgens de regering-Trump verantwoordelijk voor het aanvallen en bedreigen van ambtenaren en hun families, veiligheidspersoneel, rechters, officieren van justitie en journalisten.

Sinds september heeft het Amerikaanse leger in de Stille Oceaan bijna twintig vermeende drugsboten vernietigd, maar de regering-Trump heeft vooralsnog geen bewijs geleverd dat op de boten daadwerkelijk drugs werden vervoerd.

Doorvoerpunt cocaïnesmokkel

Ecuador werd ooit gezien als een van de veiligste landen in Latijns-Amerika, maar groeide de afgelopen jaren uit tot een belangrijk doorvoerpunt voor cocaïne. Het Zuid-Amerikaanse land ligt tussen Colombia en Peru in, twee van de belangrijkste productielanden voor de cocaïnehandel.

Sinds 2023 is de centrumrechtse Noboa aan de macht die het drugsgeweld een halt wil toeroepen. De president bedankte de Spaanse politie voor de samenwerking.

Het nieuws over de aanhouding van Pipo volgt kort op het openen van de stembureaus in Ecuador. Het land stemt per referendum over onder meer het toestaan van de terugkeer van buitenlandse militaire bases in Ecuador en het herzien van de grondwet. Volgens Noboa zijn de militaire bases essentieel in de strijd tegen de georganiseerde misdaad.

Griekenland gaat Amerikaans gas leveren aan Oekraïne. President Zelensky zegt dat er voor zo'n 2 miljard euro zal worden geïmporteerd. Dat is volgens hem hard nodig om de verwoesting van Oekraïense energievoorzieningen door Rusland te compenseren.

Zelensky is op staatsbezoek in Athene. Daar heeft hij samen met de Griekse premier Mitsotakis de deal bekendgemaakt. Ook de Amerikaanse ambassadeur in Griekenland, Guilfoyle, was daarbij aanwezig. Het vloeibare gas (lng) is afkomstig uit de Verenigde Staten.

De brandstof zal via een pijpleiding van de Griekse havenstad Alexandroupolis naar Odesa in Zuid-Oekraïne worden vervoerd. De levering begint in januari. Het project wordt volgens Zelensky medegefinancierd door Europese bondgenoten.

Op gevoelig moment

De miljardendeal komt voor Oekraïne op een gevoelig moment. Zelensky en zijn partij liggen onder vuur vanwege een omkoopschandaal in de energiesector. Volgens Oekraïense corruptieonderzoekers is voor zo'n 100 miljoen dollar gefraudeerd bij het afsluiten van contracten bij onder meer staatsenergiebedrijf Energoatom. De ministers van Justitie en Energie zijn afgetreden vanwege het schandaal.

De affaire leidt tot boze reacties onder burgers. "Terwijl Oekraïners zestien uur per dag zonder stroom zitten, wassen zij geld wit", zegt een student over de verdachte functionarissen tegen krant The Kyiv Independent.

Toevoer dagelijks onderbroken

Door Russische aanvallen was de elektriciteitscapaciteit vorig weekend tijdelijk terugbracht tot nul. In de meeste regio's wordt de energievoorziening dagelijks acht tot zestien uur onderbroken voor herstelwerk.

Naast elektriciteitscentrales heeft het Russische leger ook massaal gasinstallaties gebombardeerd. Zo'n zestig procent van de aanvoerlijnen van staatsgasbedrijf Naftogaz is inmiddels verwoest, schrijft The New York Times.

De eerste drie jaar van de oorlog liet Rusland de gassector in Oekraïne grotendeels met rust, maar sinds 1 januari stroomt er geen Russische gas meer via pijpleidingen in Oekraïne naar de rest van Europa. Kort daarna begon het Russische leger met de systematische vernietiging van de gasinfrastructuur.

Vele miljoenen Oekraïners staat een koude winter te wachten. Zo'n tachtig procent van de huishoudens is voor koken en verwarming afhankelijk van gas. De aanvoer van Grieks gas noemt Zelensky "een nieuwe toevoerroute om zo veel mogelijk te importeren voor de winter".

'Geen wapenstilstand dit jaar'

Het wordt afzien voor Oekraïne komende winter, onderschrijft ook de Finse president Stubb in een interview met persbureau AP. Volgens hem is het onwaarschijnlijk dat er voor de lente een wapenstilstand komt tussen Kyiv en Moskou.

"Ik ben niet optimistisch dat er een staakt-het-vuren komt of zelfs een begin van vredesonderhandelingen, althans dit jaar." Finland deelt een grens met Rusland, werd onlangs lid van de NAVO en premier Stubb wordt gezien als iemand die invloed heeft op Trump.

Het Oekraïense leger houdt de Russische invasiemacht voorlopig tegen bij Pokrovsk, maar de val van de stad in Donetsk lijkt een kwestie van tijd. Stubb roept Europese bondgenoten op om Oekraïne zo veel mogelijk te blijven steunen. Tegelijkertijd moet Zelensky wat hem betreft het corruptieschandaal zo snel en correct mogelijk afhandelen.

Op de klimaattop in het Braziliaanse Belém gaat het niet alleen over het tegengaan van klimaatverandering. Landen onderhandelen ook over bescherming tegen de zeespiegelstijging, grotere plensbuien en andere gevolgen van klimaatverandering die niet meer zijn tegen te houden.

Als land in een rivierdelta is Nederland hier al jaren mee bezig en ons land komt nog altijd met vernieuwende plannen om weerbaarder te worden. In het Groningse Lauwersmeergebied werkte de hele watersector samen aan een opvallend project. Daar is een gat in de dijk gemaakt, juist om het gebied op natuurlijke manier voor te bereiden op een hogere zeespiegel.

Door dat gat kan de zee met eb en vloed in- en uitstromen in een soort binnenmeertje. Elke keer blijven een beetje slib en sediment achter. Die ophopingen dienen als een soort stootkussens tegen de zee en zullen uiteindelijk de gevolgen van rampen of dijkdoorbraken verminderen.

Natuurlijke stootkussens

Volgens Alex Hekman, directeur Water bij ingenieursbureau Sweco, is er meer winst te behalen door het grootschalig op deze manier te doen. "In Nederland werkten we vroeger voor de bescherming tegen overstromingen veel samen met de natuur. Daarna kwamen de harde technologische oplossingen zoals de Deltawerken. In deze nieuwe strategie doen we een beetje van beide", zegt hij.

Als je Nederland op z'n zij ziet, wordt goed duidelijk dat het een Deltagebied is:

Zo dreigt de Waddenzee te 'verdrinken' door de zeespiegelstijging. Delen die soms wel en soms niet onder water staan, zoals schorren, slikken, kwelders en platen, komen steeds vaker permanent onder water te staan. Juist in die ondiepe delen leven veel vissen en andere dieren en planten; het zijn onmisbare rust- en voedingsplekken voor trekvogels.

Stukjes land op natuurlijke wijze verhogen, zodat de bijzondere ecosystemen en vogelvoederplekken blijven bestaan, dat is winst één.

Winst twee zijn de 'stootkussens'. Bij het Verdronken Land van Saeftinghe, een stuk verdronken landschap in Zeeland, is er door eb en vloed in de afgelopen eeuwen al zo'n twee á drie meter slib afgezet. Het land rijst ongeveer twee á drie keer zo snel als de zeespiegel stijgt. Bij hoog opkomend water zal dat de polders erachter beschermen.

Blauwalg en dode vissen

Ook zal de waterkwaliteit verbeteren. Hekman: "Bij het IJsselmeer en de Grevelingen is er door de Afsluitdijk en Deltawerken zo'n harde scheiding gemaakt tussen de zee en de rivier die in de zee uitmondt (de zeearm), dat de waterkwaliteit enorm achteruit is gegaan. In de Grevelingen zijn al decennialang problemen met zuurstofarm water en dode vissen, en dat kost ook veel geld. Door de natuurlijke verbinding met de zee te herstellen, voorkom je dat en gaat de waterkwaliteit omhoog."

Om de natuur haar gang laten gaan, maar die wel een handje te helpen, heb je ruimte nodig, zegt Hekman: "Je geeft echt een stukje land terug aan de natuur. In de praktijk betekent dat bijvoorbeeld dat je de dijk een paar honderd meter landinwaarts bouwt en dat het stuk land daarbuiten mag overstromen voor die slibvorming. Dat moeten bestuurders wel durven."

Meters zeespiegelstijging

Dat kan voor beleidsmakers ingewikkeld zijn, snapt Hekman, maar niks doen is volgens hem geen optie. "Volgens de nieuwste onderzoeken kan de zeespiegel de komende 200 jaar wel zo'n twee tot vijf meter stijgen, dus dat heeft hoe dan ook impact op ons. Niet alleen vanwege het risico op overstromingen, maar ook op verzilting en hogere grondwaterstanden." In Groningen zijn ze in ieder geval enthousiast.

Niet alleen in Nederland is men hiermee bezig. Hekman: "In Nederland hebben we zowel vergevorderde technologie als kennis. Er wordt al met interesse gekeken naar deze manier van adaptatie aan de noordkust van Java en we zien ook mogelijkheden in andere delta's zoals bij de Mekong of in Bangladesh."

Omdat zoveel landen zich moeten aanpassen aan de gevolgen van klimaatverandering wordt er ook over gepraat op de klimaattop in Belém. Onderhandelaars bekijken bijvoorbeeld hoe je objectief kunt meten of landen goed zijn voorbereid. Zoals zo vaak, steggelen ze vooral over geld. Arme landen willen de kosten om zich te beschermen niet alleen dragen en dringen aan op een grotere bijdrage van rijke landen.

Much like calling over a buddy or two to help with moving a large piece of furniture and pivot it up a narrow flight of stairs, so too can quadcopters …read more

Martin Bosma wil nog een periode door als voorzitter van de Tweede Kamer. Hij hoopt dinsdag te worden herkozen "omdat onze Kamerorganisatie een bron van rust en continuïteit moet zijn".

Bosma werd in december 2023 gekozen als voorzitter en vindt het belangrijk dat er in deze "onstuimige politieke tijden" ook rust is. De PVV'er van het eerste uur is sinds 2006 Tweede Kamerlid en was lange tijd ook ondervoorzitter. Die "senioriteit" is in zijn ogen "in een onstuimige periode met veel doorstroming in de Kamer van doorslaggevend belang".

Wat doet een Kamervoorzitter?

De voorzitter van de Tweede Kamer leidt niet alleen plenaire debatten in de grote zaal, maar is ook hoofd van het dagelijks bestuur (het presidium). Daarnaast is hij of zij het 'gezicht' van de Tweede Kamer bij grote nationale gebeurtenissen of bijvoorbeeld het bezoek van buitenlandse staatshoofden.

De voorzitter van de Tweede Kamer moet "boven de partijen staan", staat in de profielschets. Hij moet met andere woorden neutraal zijn, al blijft hij wel lid van zijn fractie en mag hij ook meedoen aan de stemmingen.

De kandidaat-voorzitters solliciteren bij hun collega's in de Tweede Kamer. Die zullen hen dinsdag in een debat ondervragen. Aan het einde van de middag is er een geheime, schriftelijke stemming. De nieuwe voorzitter moet, in maximaal vier rondes, een absolute meerderheid achter zich krijgen.

Bosma stelt in zijn sollicitatiebrief dat zijn manier van voorzitten breed wordt gewaardeerd. "Ik laat debatten niet onnodig lang duren. De interrupties en de antwoorden zijn korter geworden. En vrijwel altijd is om 23.00 uur het licht in de plenaire zaal uit."

Bosma leest aan het begin van elke vergaderweek een gedicht voor en had vorige week, bij het afscheid van 70 Kamerleden voor iedereen een hartelijk woord. Hij kan, als hoofd van het presidium, ook goed met het personeel van de Tweede Kamer overweg.

'Slavernijgedram'

Toch klinkt er ook kritiek. Hij zou te veel laten passeren. Zo zei oud-Kamervoorzitter Gerdi Verbeet vorige week tegen de Telegraaf dat hij had moeten optreden tegen de twee PVV-Kamerleden die AI-plaatjes van Frans Timmermans op sociale media hadden geplaatst en daarmee de veiligheid van de afgetreden GroenLinks-PvdA-voorman in gevaar hadden gebracht.

Bovendien is hij niet welkom bij de Nationale Herdenking Slavernijverleden wegens uitspraken die hij in het verleden als PVV-Kamerlid heeft gedaan. Hij had het toen over "slavernijgedram" en "anti-blank racisme" en heeft dat niet teruggenomen.

Jongste Kamervoorzitter

Bosma neemt het dinsdag op tegen twee tegenkandidaten. VVD-Kamerlid Thom van Campen meldde zich donderdag, een dag na de installatie van de nieuwe Tweede Kamer. Als hij het wordt, wordt hij met zijn 35 jaar de jongste Kamervoorzitter ooit.

Van Campen is 4,5 jaar Tweede Kamerlid en leidde als ondervoorzitter al debatten. Hij koos al jong voor de politiek, schrijft hij in zijn sollicitatiebrief, "om te strijden voor vrijheid. Om te mogen zijn wie je bent, te houden van wie je wilt." Op zijn 21ste werd hij het jongste gemeenteraadslid, en een paar jaar later ook fractievoorzitter van de VVD in Zwolle.

Als Kamervoorzitter wil hij zorgen dat "alle geluiden in ons huis dat onze samenleving vertegenwoordigt, worden gehoord". Ook wil hij bewaken dat Kamerleden met respect met elkaar omgaan. "Niet met een opgeheven vinger, maar met een vaste hand en, waar passend, met humor."

Tweede poging

Vanmiddag stelde ook GroenLinks-PvdA Kamerlid Tom van der Lee zich beschikbaar. Hij deed in 2023 ook een poging om Kamervoorzitter te worden, maar legde het toen af tegen Bosma. In zijn brief zegt hij "betekenisvol" te willen bijdragen aan het verbeteren van de politieke cultuur. "Ik ken de Kamer als mijn broekzak."

Van der Lee kwam in 2017 voor GroenLinks in de Tweede Kamer en hij was daarvoor al actief voor de partij. Hij was onder meer campagneleider. Hij is als ondervoorzitter al acht jaar lid van het presidium en hij leidde de parlementaire-enquêtecommissie die onderzoek deed naar de gaswinning in Groningen.

Van der Lee zou er dinsdag last van kunnen krijgen dat zijn partijgenoot Mei Li Vos net voorzitter is geworden van de Eerste Kamer. Het heeft de voorkeur dat de twee voorzitters een andere politieke kleur hebben.

Andere kandidaten kunnen zich nog tot tot maandag 12.00 uur melden.

De brand die vandaag woedde in een pand op een industrieterrein in Barneveld is onder controle. Vanwege de rook die vrijkwam, was de A30 enkele uren in beide richtingen dicht tussen Barneveld en Scherpenzeel. Ook de afritten van de A1 bij Barneveld waren gesloten, meldt Rijkswaterstaat. Inmiddels zijn alle wegen weer open.

Het vuur werd kort voor het middaguur ontdekt bij een poedercoatingbedrijf. De brandweer is met verschillende wagens, waaronder een hoogwerker, ter plaatse om het vuur te blussen. Het gebied rondom het bedrijf is afgezet, schrijft Omroep Gelderland.

Op dronebeelden is veel rookontwikkeling te zien:

Over de oorzaak is nog niets bekend. Rond 14.30 uur meldde de brandweer dat het vuur onder controle was, maar er wordt nog nageblust. Er zijn geen gewonden gevallen.

Bij de brand kwam veel zwarte rook vrij. Omwonenden werden opgeroepen de ramen en deuren gesloten te houden en ventilatiesystemen uit te schakelen, maar de brandweer heeft tot nu toe geen giftige stoffen gevonden.

While there are many AI programs these days, they don’t all work in the same way. Most large language model “chatbots” generate text by taking input tokens and predicting the …read more

Honderdduizenden betogers zijn in de Filipijnen de straat op gegaan uit protest tegen corruptie in het land. In de nasleep van twee dodelijke orkanen en onderzoek naar steekpenningen zijn ze de ondermaatse waterwerken in het land zat.

De Aziatische eilandnatie werd deze maand al twee keer getroffen door een orkaan. Daarbij kwamen meer dan 250 mensen om het leven, miljoenen mensen moesten vluchten. De betogers zijn ervan overtuigd dat levens hadden kunnen worden gered als aannemers hun werk naar behoren hadden uitgevoerd.

Eerder dit jaar ontdekte een onderzoekscommissie dat veel grote projecten die de gevaren van het natuurgeweld moesten beperken, zoals afwatering of dijkversterkingen, niet goed waren uitgevoerd. Soms hadden bouwers steekpenningen geëist of woekerprijzen gevraagd, of er was minderwaardig materiaal gebruikt. In sommige gevallen bleek er helemaal niets te zijn gebeurd terwijl het project officieel als voltooid gold.

Explosieve verklaringen

De verontwaardiging was compleet toen tijdens een geruchtmakende hoorzitting in het parlement een aannemersechtpaar toegaf geregeld steekpenningen te betalen aan politici. Die zouden per project een kwart van de totaalkosten eisen om hun projecten toe te wijzen. Hoewel het tweetal zei voor de eigen veiligheid te vrezen, noemden ze ook namen. Harde bewijzen gaven ze daarbij niet, maar ze zouden later in een besloten sessie meer willen zeggen.

Onder de politici die in verband worden gebracht met het schandaal zijn zowel medestanders van de voormalige president Duterte als aanhangers van zijn rivaal en opvolger Marcos. Zo werd een neef van Marcos beschuldigd van corruptie, evenals een oud-parlementsvoorzitter.

Hoewel alle beschuldigden spreken van laster is de druk op president Marcos groot om in te grijpen, al was het maar omdat onder zijn leiding de afgelopen drie jaar 8 miljard euro voor dergelijke projecten is uitgegeven. Daarvan zou volgens een schatting van het ministerie van Financiën zeker 1,7 miljard aan de strijkstok zijn blijven hangen.

Marcos noemde de aantijgingen gruwelijk en lanceerde een website waarop burgers misstanden bij projecten kunnen melden. Verder beloofde hij dat er voor Kerstmis verdachten vastgezet zullen worden.

Tegen 37 verdachten zijn al aanklachten ingediend. Ook zouden 86 bouwbedrijven en negen regeringsfunctionarissen zich schuldig hebben gemaakt aan zo'n 150 miljoen euro aan belastingontduiking.

Drie dagen protest

Critici vrezen dat het allemaal niet ver genoeg gaat. Sommigen roepen Marcos op zelf af te treden. Om meer verantwoordelijkheid af te dwingen riep een grote kerk in het land op de komende drie dagen te protesteren. Volgens de politie zijn er om die reden momenteel meer dan een half miljoen mensen op de been in Manilla.

"Dit speelt nu al honderd dagen en er is nog niemand vastgezet", zegt een van de aanwezigen boos tegen persbureau AP. Een ander vult aan: "Ze vegen het onder het tapijt. We eisen een echt onderzoek, geen doofpot."

Vanwege de protesten is het presidentieel paleis afgegrendeld en zijn politie en leger massaal aanwezig. Vooraf gingen de veiligheidsdiensten er niet van uit dat het massale protest tot geweld zal leiden, maar bij eerdere protesten gebeurde dat wel. Toen werden er barricades in brand gestoken en agenten bekogeld. Enkele tientallen betogers worden daarvoor vervolgd.

Het lijkt opnieuw een recordjaar te worden qua wolvenaanvallen op vee in Nederland. Tot en met de eerste week van oktober werden 741 aanvallen op landbouwdieren geregistreerd. Ter vergelijking: over heel vorig jaar werden er 770 geteld.

Dat meldt persbureau ANP op basis van gegevens van BIJ12. Die organisatie houdt voor provincies de schade bij die beschermde dieren zoals de wolf veroorzaken. In Gelderland zijn de meeste aanvallen op vee vastgesteld. De wolf sloeg daar dit jaar minstens 346 keer toe.

In deze cijfers zijn alleen aanvallen meegenomen waarvan is vastgesteld dat de dieren ten prooi waren gevallen aan wolven. Het werkelijke aantal ligt vrijwel zeker hoger. Zo is de oorzaak bij 165 openstaande meldingen in de periode juli tot en met half november nog onbekend. Daarnaast zijn boeren ook niet verplicht om bijtincidenten door wolven te melden.

Schapen, runderen en alpaca's

Voornamelijk schapen worden doodgebeten door wolven. Ook geiten, runderen, alpaca's en ezels worden aangevallen. Per geregistreerde aanval kunnen meerdere dieren zijn gedood. Soms moeten gewonde dieren worden afgemaakt, omdat ze niet meer te redden zijn.

In 86 procent van alle aanvallen hadden landeigenaren niet voldoende maatregelen getroffen om schade door wolven te voorkomen, blijkt uit gegevens van BIJ12. De roofdieren kunnen echter ook over wolfwerende hekken springen. Dat gebeurde onder meer afgelopen zomer bij een schapenhouder in Barneveld. Het hek zou hebben voldaan aan de regels die BIJ12 daarvoor hanteert.

In de nacht van 16 op 17 juli werd vastgelegd hoe het dier over het raster springt:

In gemeente Barneveld zijn dit jaar ruim honderd wolvenaanvallen geteld. "Dit moet veranderen. De impact op de Barneveldse samenleving is groot", citeert het ANP burgemeester Jacco van der Tak. Hij pleit voor meer preventieve maatregelen en beheer van de wolvenpopulatie.

De gemeente Barneveld telt een groot aantal veebedrijven. Het gebied grenst aan de Veluwe, waar onlangs 116 wolven werden geteld. Dat is de grootste wolfdichtheid in een van de meest dichtbevolkte landen ter wereld, zei de Gelderse faunabeheereenheid.

De rechter heeft toestemming gegeven om een 'probleemwolf' in Gelderland af te schieten. Het dier had in het voorjaar een hardloopster aangevallen. Het is jagers nog niet gelukt om de wolf te doden, meldde omroep Gelderland deze week. De vergunning om het dier af te schieten geldt tot 1 januari.

'Mensen veroorzaken de problemen'

De Faunabescherming vindt dat er niet tegen de roofdieren moet worden opgetreden, ondanks dat het aantal aanvallen op vee toeneemt. "De wetgeving is ondubbelzinnig, de wolf is volstrekt beschermd", zegt de stichting in een reactie op het nieuws.

Wolfwerende rasters worden vaak niet goed aangelegd volgens de Faunabescherming. Vee zou beter beschermd moeten worden en terreinbeheerders zouden minder publiek toe moeten laten tot wolventerritorium. "Het zijn mensen die de problemen veroorzaken", aldus de belangenorganisatie.

Het afschieten van de wolf werkt volgens de stichting averechts. "Als alfa-wolf Bram wordt geschoten, is het voorspelbaar dat zijn stuurloos geworden nakomelingen voor nog veel meer problemen zullen zorgen." Daarmee wordt verwezen naar de wolf die een 6-jarige jongen had aangevallen in natuurgebied Utrechtse Heuvelrug. Ook voor die wolf is een afschotvergunning afgegeven, maar voor zover bekend is Bram nog in leven.

De Guardia Civil, de Spaanse politie, heeft 472 beschermde, exotische dieren in beslaggenomen uit een nepasiel. De documenten van die vele soorten schildpadden en reptielen ontbraken, waardoor ze wettelijk niet traceerbaar waren.

Tweehonderd van de dieren bleken al te zijn overleden. De nog levende dieren verkeerden wel in goede conditie.

De in beslaggenomen dieren hebben hebben een waarde van in totaal zo'n 85.000 euro. Het gaat om een luipaardschildpad, een sporenschildpad, een mediterrane landschildpad, leguanen, gekko's, vogelspinnen en nijlvaranen.

De dieren zijn gevonden in een vals asiel, een asiel zonder de benodigde vergunningen en registraties, in de Spaanse stad Burgohondo. Die ligt ongeveer 35 kilometer ten zuidoosten van de hoofdstad Madrid.

De politie deed al sinds 2023 onderzoek naar de criminele organisatie die handelde in de exotische dieren. Alle in beslag genomen dieren komen uit Spaanse regio's en zijn verkregen uit illegale overdrachten.

In het onderzoek zijn vier mensen aangehouden. Zij worden verdacht van illegaal handelen in exotische en beschermde diersoorten, fraude, documentvervalsing, smokkel en deelname aan criminele organisaties.

Bij het St Jansdal-ziekenhuis in Lelystad is gisteravond een man binnengebracht met zware verwondingen. Hij werd met de auto afgezet door een man en een vrouw. Toen een arts vaststelde dat de man schotwonden had, was dat duo al weg. De politie is naar hen op zoek.

De 21-jarige man uit Spanje werd rond 22.45 uur binnengebracht bij de huisartsenpost van het ziekenhuis. Hij werd daarna naar een ander ziekenhuis gebracht om geopereerd te worden.

De politie werd ingeschakeld. Volgens Omroep Flevoland kwamen hulpdiensten massaal ter plaatse. Ook in de omgeving stonden meerdere agenten met kogelwerende vesten opgesteld. Waarom dat zo was, kon een politiewoordvoerder niet zeggen.

Kogel

Naar welk ziekenhuis het slachtoffer is gebracht, kan de politie niet zeggen. Het is onbekend hoe het nu met de man gaat. De man en vrouw die hem brachten, reden in een donkerkleurige Mercedes. Over hen is ook nog niets bekend.

De politie hoopt het tweetal te vinden. "Ze zijn belangrijke getuigen voor ons onderzoek", aldus een woordvoerder. "Zij weten waar ze het slachtoffer hebben aangetroffen." De politie roept ook anderen die meer weten van de situatie op zich te melden.

You know what’s not fun? Sorting LEGO. You know what is fun? Making a machine to sort LEGO! That’s what [LegoSpencer] did, and you can watch the machine do its …read more

Een groot vluchtelingenkamp in de Gazastrook is voor een deel overstroomd na zware regenval. Tenten en straten staan blank en bezittingen zijn doorweekt. Ook staat er een sterke wind, die de tenten van zeilen en doeken omver blaast.

In het vluchtelingenkamp Al-Mawasi, dicht bij de stad Khan Younis in het zuiden van Gaza, leven zo'n 425.000 ontheemde Palestijnen, vaak in geïmproviseerde tenten. "Door de overstromingen in Gaza raken mensen die al bijna niets hebben nog veel verder in de problemen", zegt een woordvoerder van het Rode Kruis tegen de NOS. "Spullen zijn niet meer te gebruiken, zijn nat of weggespoeld."

"Het regende maar een paar minuten, een half uurtje. Toen stonden de tenten al helemaal onder water", zegt de Palestijnse journalist Hind Khoudary van Al Jazeera. "De tenten zijn erg kwetsbaar en versleten, mensen hebben ze de afgelopen twee jaar gebruikt."

Greppels graven

Voor vrijdag, toen het begon met regenen, probeerden Palestijnen nog greppels te graven om te voorkomen dat het water hun tenten in liep, schrijft persbureau AP. "Ik heb vrijdag de hele dag water uit mijn tent geschept", zegt de Palestijn Bassil Naggar tegen het Amerikaanse persbureau.

"Kinderen lopen op blote voeten, er is geen winterkleding en er zijn amper dekens", zegt Khoudary. Andere media schrijven over doorweekte dekens en matrasjes. "Sommige mensen proberen te schuilen in verwoeste gebouwen, zelfs in gebouwen die op instorten stonden, met gapende gaten bedekt met stukken plastic", zegt Naggar tegen AP.

Sommige tenten zijn door de regen ingestort:

VN-hulporganisatie UNRWA zegt dat Gazanen een moeilijke winter te wachten staat, en dat de situatie in de Gazastrook kritiek is. "Het is koud en nat in Gaza. Ontheemden hebben geen spullen om zich te beschermen tegen de regen en kou."

Het Rode Kruis maakt zich ernstig zorgen over de situatie in de Gazastrook. Naast de natte spullen en naderende winter dreigen ziektes uit te breken. De rioleringssystemen in Gaza zijn beschadigd geraakt door de oorlog en overstromingen, wat maakt dat rioolwater in contact kan komen met drinkwater.

"Het is een kwetsbare situatie, er is al weinig drinkwater. Er kunnen diarreeziektes uitbreken en Gazanen kunnen uitdrogen", zegt de woordvoerder van het Rode Kruis. "Ook de sanitaire voorzieningen zijn slecht. Dit soort plekken, waar veel mensen bij elkaar wonen in slechte omstandigheden, zijn kwetsbaar voor ziektes."

1,4 miljoen ontheemden

Volgens VN-organisatie OCHA is er noodopvang nodig voor meer dan 1,4 miljoen ontheemden in Gaza. Hulporganisaties maken zich zorgen over de komende winter. Hoewel Israël zegt hulpgoederen toe te laten, herhalen de hulpinstanties dat meer materialen als dekens en tentzeilen hard nodig zijn.

De eerste fase van de wapenstilstand in Gaza nadert zijn einde. Er moet een bestuursorgaan voor Gaza komen, mede met de hulp van een internationale stabilisatiemacht. Vrijdag werd duidelijk dat, na intensieve onderhandelingen met Arabische landen, de Verenigde Staten openstaat voor voorwaardelijke stappen richting Palestijnse zelfbeschikking.

Er zou maandag over de resolutie worden gestemd, maar dat is onduidelijk omdat Rusland ook met een conceptresolutie is gekomen.

De Turkse autoriteiten onderzoeken of verdelgingsmiddelen hebben geleid tot de dood van een Duitse moeder en haar twee kinderen, afgelopen week in een hotel in Istanbul.

Aanvankelijk werd een ernstige voedselvergiftiging genoemd als mogelijke oorzaak, maar nu wordt er ook gekeken naar de ongediertebestrijding door het hotel. Twee andere hotelgasten hebben zich inmiddels ook gemeld met klachten, volgens Turkse media een Italiaan en een Marokkaan.

Vanwege het onderzoek zijn gisteren nog drie mensen opgepakt, een hotelmedewerker en twee ongediertebestrijders. Eerder werden vier voedselverkopers uit de buurt aangehouden.

Het Turkse gezin uit Hamburg was afgelopen zondag aangekomen voor hun vakantie in Istanbul. Ze werden woensdag ziek na een bezoek aan de wijk Besiktas, aan de oever van de Bosporus. De zoon van 6 en dochter van 3 overleden op donderdag, de moeder een dag later. De vader ligt nog altijd op de intensive care.

De vader kon nog melden dat het gezin in Besiktas soep en een broodje kokoreç (een grillgerecht met ingewanden) in een restaurant had gegeten. Ze hadden ook mosselen en zoetigheden bij straatverkopers gehaald. De politie arresteerde daarop de voedselverkopers en liet een restaurant sluiten.

Ernstige voedselvergiftigingen komen vaker voor in Turkije. In augustus overleden twee Nederlandse broers van 15 en 17 jaar in Istanbul. Zij hadden volgens hun vader voedselvergiftiging opgelopen bij een etentje in de uitgaanswijk Taksim.

Mogelijke andere besmettingshaarden

Verder onderzoek naar de dood van de Duitse slachtoffers wees uit dat men op de hotelverdieping waar het gezin verbleef recent chemicaliën had gebruikt tegen ongedierte. Ook dat kan de vergiftiging hebben veroorzaakt. De overige gasten van het hotel, waarvan de naam niet is bekendgemaakt, zijn geëvacueerd. De twee andere zieken verkeren niet in levensgevaar.

Onderzoekers kijken ook nog naar andere mogelijke besmettingshaarden. Zo zijn er monsters genomen van het kraanwater. De uitslag daarvan wordt over enkele dagen verwacht. Een restaurant had het hotel niet, dus daar kunnen de zes personen niet ziek van zijn geworden.

De moeder en de twee kinderen zijn inmiddels al begraven. Omdat het gezin van Turkse afkomst was, gebeurde dat in de West-Turkse provincie Afyonkarahisar.

Mensen die betrokken zijn geraakt bij een verkeersongeval kunnen voortaan met elkaar in contact komen via een speciaal platform van Slachtofferhulp Nederland. De organisatie merkt dat slachtoffers en omstanders vaak behoefte hebben aan contact, maar elkaar lang niet altijd kunnen vinden.

De site 'Jij was daar ook' moet daar verandering in brengen. Slachtoffers, nabestaanden, omstanders en hulpverleners kunnen met het nieuwe platform aan elkaar worden gekoppeld.

Betrokkenen bij een verkeersongeval blijven vaak met allerlei vragen zitten, merkt Slachtofferhulp Nederland. "Iemand die een aanrijding heeft gehad, weet vaak niet meer precies wat er allemaal gebeurd is", zegt teamleider Marjoke Aantjes. "Als andere mensen puzzelstukjes bij elkaar kunnen leggen en het plaatje completer kunnen maken, dan helpt dat bij het herstel."

Soms willen slachtoffers omstanders bedanken voor hun hulp, maar hebben ze geen idee wie het waren. Zowel de politie als Slachtofferhulp krijgt regelmatig het verzoek van slachtoffers en getuigen om hen met elkaar in contact te brengen. Maar privacywetgeving staat het delen van gegevens in de weg, als ze die al hebben.

Auto op vrachtwagen gebotst

Op het nieuwe platform kunnen deelnemers zelf een ongeval zoeken of aanmelden, en vervolgens een contactoproep plaatsen. Er is alleen contact mogelijk als beide partijen dat willen, via een beveiligde chat.

Een van de eerste oproepen komt van Ilse Rijke. Zij verleende twee maanden geleden eerste hulp bij een ernstig ongeluk op de A27 bij Gorinchem. Vlak voor haar was een auto met hoge snelheid achterop een vrachtwagen gebotst.

Rijke, zelf EHBO'er, rende erheen en belde ondertussen 112. "Het slachtoffer was nog enigszins bij bewustzijn, maar niet aanspreekbaar. Hij probeerde wel uit zijn riem te komen. Toen heb ik geprobeerd hem te kalmeren en gerust te stellen dat de ambulance onderweg was."

Tsunami aan gevoelens

Toen de hulpdiensten ter plaatse waren, stapte Rijke weer in bij haar gezin om haar weg te vervolgen. Ze had kort met andere omstanders gesproken, maar vooral gehandeld zonder al te veel na te denken.

De emotie kwam een week later. "Ik stond opnieuw in de file op de brug, achter een vrachtwagen, en toen kwam er echt een tsunami aan gevoelens over me heen. Daar werd ik echt enorm door overvallen."

Ze merkte dat ze behoefte had om met andere betrokkenen over het ongeluk te praten, zoals de man die haar een verbanddoos aangaf of de vrouw die haar een telefoon in de hand drukte om 112 te bellen. "Ik wilde heel graag praten met iemand die ook in de situatie zelf was geweest."

Het is iets waar veel mensen behoefte aan hebben, zegt Marjoke Aantjes van Slachtofferhulp. "Ze willen delen wat ze hebben ervaren, of vragen stellen die ze nog hebben over de situatie. Dat kunnen ze eigenlijk alleen met elkaar doen."

Verwerking

Vorig jaar waren er ruim 126.000 verkeersongelukken in Nederland, blijkt uit cijfers van Rijkswaterstaat. Daarbij kwamen volgens de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV) 675 mensen om het leven. Zeker 7000 mensen raakten zwaargewond.

Juist omdat de impact van een ongeluk vaak erg groot is, ziet de Vereniging Verkeersslachtoffers meerwaarde in het nieuwe platform van Slachtofferhulp. "Verhalen en steun van anderen zijn essentieel voor je verwerking", zegt voorzitter Nelly Vollebregt.

Dat de site van Slachtofferhulp vandaag wordt gelanceerd, is geen toeval. Vandaag worden wereldwijd verkeersslachtoffers herdacht. In Nederland gebeurt dat op een bijeenkomst in Den Bosch.

Vragen

Ilse Rijke hoopt dat haar oproep leidt tot contact met andere ooggetuigen. Ook is ze bereid om vragen van het slachtoffer of eventuele nabestaanden te beantwoorden.

Ze weet namelijk niet of de man het ongeluk heeft overleefd. "Ik hoef dat voor mezelf niet per se te weten, want zo houd ik altijd hoop dat hij erbovenop is gekomen."

De A58 bij Tilburg is de hele ochtend afgesloten geweest na een dubbel ongeluk vannacht. Een auto botste op een brandweerauto die was uitgerukt na een eerder ongeluk op dezelfde weg.

De politie kreeg rond 05.30 uur de melding binnen dat een personenauto op een vrachtwagen was gebotst en in de sloot beland. De bestuurder van de auto was daarbij bekneld komen te zitten.

Om de chauffeur te kunnen bevrijden werden enkele rijstroken gesloten tussen de afritten Centrum en Reeshof in de richting Breda. De bestuurder van een achteropkomende auto miste of negeerde echter de rode kruizen en reed achterop een stilstaande brandweerauto.

Vier gewonden

De drie inzittenden van de auto raakten gewond. Ondanks de tweede botsing kon de brandweer de beknelde chauffeur bevrijden. De politie zegt niets over de toestand van de vier betrokkenen. Wel wees een blaastest uit dat de chauffeur van het eerste ongeluk te veel gedronken had.

Vanwege het politieonderzoek en opruimwerkzaamheden bleef dit deel van de snelweg de hele ochtend afgesloten. Pas rond het middaguur hoefde het verkeer niet meer om te rijden.

Goedemorgen! Een herdenking vandaag in Den Bosch voor mensen die om het leven kwamen door verkeersongevallen, en in Chili kunnen burgers een nieuwe president kiezen.

Eerst het weer: vanochtend is het bewolkt met soms wat regen. Vanmiddag breekt in het noorden de zon af en toe door, elders blijft het nog lang grijs. De temperatuur ligt tussen 7 en 9 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Het Vaticaan geeft 62 historische objecten terug aan de inheemse volken van Canada, waaronder een eeuwenoude Inuit-kajak die werd gebruikt bij de walvisjacht. Paus Leo XIV geeft de voorwerpen aan de Canadese bisschoppenconferentie, die ze vervolgens teruggeven aan de inheemse gemeenschap.

Naar verwachting worden de artefacten begin volgende maand naar Montreal gevlogen. In een historisch museum wordt dan onderzocht wie de rechtmatige eigenaren zijn.

Volgens de Canadese minister van Buitenlandse Zaken is de overhandiging een belangrijke stap "die het culturele erfgoed van inheemse volkeren eert".

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Paul Elstak viert 30 jaar Rainbow in the Sky met feestje in Gelredome. De dj en producer maakte in de jaren 90 een vrolijker, radiovriendelijke variant van hardcore voor een groter publiek en scoorde daarmee meerdere hits. Dertig jaar na Rainbow in the Sky treedt hij dit weekend twee keer op in het Gelredome.

In deze video vertelt hij hoe de hit in 1995 ontstond:

Fijne zondag!