Minder discriminatie in huursector: 'Naam maakt niet meer zoveel uit'
Woningzoekenden krijgen steeds meer gelijke kansen in de particuliere huursector. Dat concludeert het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening op basis van de jaarlijkse landelijke monitor discriminatie bij woningverhuur. Er is gekeken in hoeverre woningzoekenden met verschillende profielen werden uitgenodigd voor de bezichtiging van een huurhuis.
In het onderzoek werd van december 2024 tot en met mei 2025 op bijna 3800 huuradvertenties gereageerd met fictieve mensen, die op alle aspecten overeenkomstig waren, behalve wat betreft de naam. De reacties op profielen met Marokkaans of Pools klinkende namen werden vergeleken met die op profielen met Nederlands klinkende namen.
Dat gebeurde ook tussen mannelijke en vrouwelijk profielen en tussen koppels van hetzelfde geslacht en heteroseksuele stellen. Op die manier werden uitkomsten op basis van afkomst, seksuele voorkeur en geslacht met elkaar vergeleken.
Geen hard bewijs meerOp basis van deze vergelijking werd er min of meer hetzelfde gereageerd, is de conclusie van de onderzoekers. Onafhankelijk van afkomst, seksuele voorkeur en geslacht, werden deze groepen uitgenodigd voor een bezichtiging.
"We deden het onderzoek voor de vierde keer en vinden nu voor het eerst geen hard bewijs meer van discriminatie", zegt onderzoeker Marcel Coenders van het Verwey-Jonker Instituut. "We vinden nog wel kleine verschillen, maar geen grote verschillen meer."
Meer bewustzijn"Discriminatie neemt sinds een paar jaar steeds ietsjes verder af", zegt Coenders. Het grootste verschil met voorgaande jaren is volgens hem de invoering van de Wet goed verhuurderschap. Die werd op 1 juli 2023 ingevoerd. Door die wet kunnen gemeenten optreden tegen onder meer intimidatie en discriminatie door verhuurders.
"De overheid heeft hier aandacht aan besteed, met voorlichtingscampagnes en betere regels, waardoor verhuurbemiddelaars zich er meer bewust van zijn. Het is duidelijker geworden 'dit is discriminatie' en dat mag niet in Nederland."
Een belangrijke kanttekening is wel dat er alleen naar de eerste stap wordt gekeken: de uitnodiging voor de bezichtiging. "We weten niet wat er daarna gebeurt", benadrukt Coenders. "Wie de woning ook echt mag gaan bewonen, is niet onderzocht, we hebben alleen een goede indicatie van hoe huurders worden geselecteerd."
Verhuur aan buitenlandersDe onderzoekers keken ook naar verhuurbemiddelaars. Ze deden zich in een test voor als potentiële verhuurders. Zij belden de bemiddelaars en deden verzoeken om bepaalde groepen huurders te weren, met vragen als: is het mogelijk om niet te verhuren aan buitenlanders? Dit deden de onderzoekers in totaal 200 keer. Dit gaf een ander beeld.
De helft van de bemiddelaars wees de verhuurder erop dat uitsluiting niet is toegestaan, maar ook zij gingen uiteindelijk in meerderheid mee met het verzoek van de verhuurder. In vergelijking met de voorgaande monitor uit 2023 zijn verhuurbemiddelaars zich bewuster van discriminatie, maar handelen ze er minder vaak naar, concluderen de onderzoekers. Destijds ging 37 procent van de verhuurbemiddelaars mee met het discriminerende verzoek.
"Dat komt wellicht doordat dat bemiddelaars de klant tevreden willen houden en proberen een manier te vinden om dan toch aan de wensen tegemoet te komen", zegt Coenders daarover.
Controle en voorlichtingDe controle moet daarom zeker blijven en ook de voorlichting en bewustwording zijn belangrijk, concludeert Coenders. "Want discriminatie gebeurt heel vaak onbewust. Maar het is een goede eerste stap dat de naam niet meer zoveel onderscheid maakt. Dan heb je als huurder de kans om je te laten zien zoals je bent en gaan mensen dus niet meer af op allerlei onbewuste beelden over mensen met een andere naam."