Aggregator

Minder discriminatie in huursector: 'Naam maakt niet meer zoveel uit'

1 hour 53 minutes ago

Woningzoekenden krijgen steeds meer gelijke kansen in de particuliere huursector. Dat concludeert het ministerie van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening op basis van de jaarlijkse landelijke monitor discriminatie bij woningverhuur. Er is gekeken in hoeverre woningzoekenden met verschillende profielen werden uitgenodigd voor de bezichtiging van een huurhuis.

In het onderzoek werd van december 2024 tot en met mei 2025 op bijna 3800 huuradvertenties gereageerd met fictieve mensen, die op alle aspecten overeenkomstig waren, behalve wat betreft de naam. De reacties op profielen met Marokkaans of Pools klinkende namen werden vergeleken met die op profielen met Nederlands klinkende namen.

Dat gebeurde ook tussen mannelijke en vrouwelijk profielen en tussen koppels van hetzelfde geslacht en heteroseksuele stellen. Op die manier werden uitkomsten op basis van afkomst, seksuele voorkeur en geslacht met elkaar vergeleken.

Geen hard bewijs meer

Op basis van deze vergelijking werd er min of meer hetzelfde gereageerd, is de conclusie van de onderzoekers. Onafhankelijk van afkomst, seksuele voorkeur en geslacht, werden deze groepen uitgenodigd voor een bezichtiging.

"We deden het onderzoek voor de vierde keer en vinden nu voor het eerst geen hard bewijs meer van discriminatie", zegt onderzoeker Marcel Coenders van het Verwey-Jonker Instituut. "We vinden nog wel kleine verschillen, maar geen grote verschillen meer."

Meer bewustzijn

"Discriminatie neemt sinds een paar jaar steeds ietsjes verder af", zegt Coenders. Het grootste verschil met voorgaande jaren is volgens hem de invoering van de Wet goed verhuurderschap. Die werd op 1 juli 2023 ingevoerd. Door die wet kunnen gemeenten optreden tegen onder meer intimidatie en discriminatie door verhuurders.

"De overheid heeft hier aandacht aan besteed, met voorlichtingscampagnes en betere regels, waardoor verhuurbemiddelaars zich er meer bewust van zijn. Het is duidelijker geworden 'dit is discriminatie' en dat mag niet in Nederland."

Een belangrijke kanttekening is wel dat er alleen naar de eerste stap wordt gekeken: de uitnodiging voor de bezichtiging. "We weten niet wat er daarna gebeurt", benadrukt Coenders. "Wie de woning ook echt mag gaan bewonen, is niet onderzocht, we hebben alleen een goede indicatie van hoe huurders worden geselecteerd."

Verhuur aan buitenlanders

De onderzoekers keken ook naar verhuurbemiddelaars. Ze deden zich in een test voor als potentiële verhuurders. Zij belden de bemiddelaars en deden verzoeken om bepaalde groepen huurders te weren, met vragen als: is het mogelijk om niet te verhuren aan buitenlanders? Dit deden de onderzoekers in totaal 200 keer. Dit gaf een ander beeld.

De helft van de bemiddelaars wees de verhuurder erop dat uitsluiting niet is toegestaan, maar ook zij gingen uiteindelijk in meerderheid mee met het verzoek van de verhuurder. In vergelijking met de voorgaande monitor uit 2023 zijn verhuurbemiddelaars zich bewuster van discriminatie, maar handelen ze er minder vaak naar, concluderen de onderzoekers. Destijds ging 37 procent van de verhuurbemiddelaars mee met het discriminerende verzoek.

"Dat komt wellicht doordat dat bemiddelaars de klant tevreden willen houden en proberen een manier te vinden om dan toch aan de wensen tegemoet te komen", zegt Coenders daarover.

Controle en voorlichting

De controle moet daarom zeker blijven en ook de voorlichting en bewustwording zijn belangrijk, concludeert Coenders. "Want discriminatie gebeurt heel vaak onbewust. Maar het is een goede eerste stap dat de naam niet meer zoveel onderscheid maakt. Dan heb je als huurder de kans om je te laten zien zoals je bent en gaan mensen dus niet meer af op allerlei onbewuste beelden over mensen met een andere naam."

Treinstation bij Thialf Heerenveen als proef weer open bij schaatstoernooien

2 hours 36 minutes ago

Net als in 2015 kan het publiek bij twee grote schaatstoernooien volgend jaar weer met de trein naar station Heerenveen IJsstadion.

Het gaat om een proef van provincie, gemeente en Thialf. Zij willen zoveel mogelijk bezoekers van het NK en het WK allround 2026 verleiden om per trein te komen. "Het is duurzaam en je hoeft ook niet te zoeken naar een parkeerplaats", zegt de Friese gedeputeerde Matthijs de Vries bij Omrop Fryslân.

Tot tien jaar geleden was het bij grote wedstrijden in Thialf altijd mogelijk om uit te stappen op het stationnetje naast het stadion. Omdat maar weinig reizigers daar gebruik van maakten, stopte de NS met de halte. Bezoekers die nu met het openbaar vervoer komen, stappen uit bij station Heerenveen, pakken de bus richting het ijsstadion en moeten dan nog 500 meter lopen.

Er is de afgelopen jaren regelmatig gesproken over heropening van de halte, maar er bleek telkens geen ruimte voor een extra stop in de krappe NS-dienstregeling.

Extra trein

Maar met ingang van de nieuwe dienstregeling is die mogelijkheid er wel. Bij het NK allround en sprint 2026 van 28 februari tot en met 1 maart en het WK allround en sprint 2026 van 5 tot en met 8 maart 2026 rijdt er elk uur een extra sprinter tussen Leeuwarden en Zwolle. De extra trein houdt wel halt bij het ijsstadion, maar niet in Wolvega of Steenwijk.

De betrokken partijen hopen met de proef meer inzicht te krijgen in het aantal bezoekers dat met de trein naar Thialf reist. Ook willen ze onderzoeken of een structurele evenementendienstregeling bij het stadion haalbaar is.

Over de kosten van de proef laat gedeputeerde De Vries zich niet uit. "Wij hebben als provincie met de gemeente Heerenveen en Thialf gezegd: we staan garant voor een bepaald bedrag", zegt hij. "Op basis van de kaartverkoop van de trein krijgen we dat geld weer terug."

Dodental door overstromingen Thailand opgelopen tot 33

2 hours 51 minutes ago

Het dodental door de overstromingen in Thailand is opgelopen tot 33. De doden zijn het gevolg van aardverschuivingen, maar ook van elektrocutie.

In het zuiden van het land, aan de grens met Maleisië, is de afgelopen dagen veel regen gevallen. Ruim twee miljoen mensen zijn erdoor getroffen. De Thaise overheid is het getroffen gebied met schepen binnengetrokken om hulp te bieden. Er is onder meer een vliegdekschip gestuurd dat kan worden omgebouwd tot een drijvend ziekenhuis, meldt de BBC.

335 millimeter op één dag

Afgelopen vrijdag viel 335 millimeter regen op één dag; de zwaarste regenval in 300 jaar in het gebied. Dat leidde tot overstromingen tot een hoogte van wel 2 meter. Om een vergelijking te maken met Nederland: het KNMI noemt 100 millimeter per dag extreem.

Op beelden zijn mensen te zien die zich in het water vastklampen aan drijvend puin. Ook zijn inwoners te zien die op daken wanhopig wachten om gered te worden.

Ook andere plekken in de regio zijn getroffen door het noodweer. Zo is in Vietnam het dodental opgelopen tot 98. In Indonesië zijn acht mensen omgekomen na overstromingen en meer dan 2000 mensen zijn geëvacueerd. In Maleisië hebben meer dan 19.000 mensen hun huis moeten verlaten.

A Bird Watching Assistant

3 hours 26 minutes ago
When AI is being touted as the latest tool to replace writers, filmmakers, and other creative talent it can be a bit depressing staring down the barrel of a future …read more
Bryan Cockfield

Wekdienst 26/11: Onthulling veteranenmonument • Liverpool speelt tegen PSV

3 hours 27 minutes ago

Goedemorgen! Op de Nationale Veteranenbegraafplaats in Loenen onthult minister Brekelmans vandaag het Nationaal Veteranenmonument en Liverpool en PSV spelen tegen elkaar in de Champions League.

Eerst het weer: de dag begint mistig. Regionaal komt dichte mist voor. Het blijft lang grijs, maar in het westen breekt soms de zon door. Het wordt 4 tot 8 graden met weinig wind.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een Belarussische oppositieleider die dit jaar na gratie op vrije voeten kwam, zit opnieuw in een gevangenis. Dat hebben de autoriteiten gemeld aan zijn vrouw. Nikolaj Statkevitsj zou "zijn straf verder uitzitten".

De oud-presidentskandidaat gold als vermist sinds september, nadat hij onder druk van de Amerikaanse president Trump met tientallen andere politieke gevangenen gratie had gekregen van de autoritaire Belarussische president Loekasjenko.

De tegenstanders van de president werden na hun vrijlating uit de gevangenis per bus overgebracht naar de grens met Litouwen, maar Statkevitsj weigerde daar Belarus te verlaten. Hij sprak van "gedwongen deportatie", trapte de deur van de bus open en werd na een aantal uur in het niemandsland tussen beide landen afgevoerd door de Belarussische politie. Sindsdien hadden zijn naasten niets meer van hem vernomen.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De 73-jarige Mieke van Vugt at samen met haar dochter nietsvermoedend een bonbon waar cannabis in bleek te zitten. Ze hadden samen de B&B van dochter Katja schoongemaakt. De bonbons waren achtergelaten door gasten. 'Lekker!', dachten de twee.

Al snel voelden ze zich onwel worden en na wat aarzelen belden ze de huisarts. "Ik dacht: ik ga dood, dit red ik niet", aldus moeder Mieke.

Gelukkig konden ze er later samen om lachen. "Ik ben 73 jaar en dan in een trip belanden. Ik heb het meegemaakt! Maar absoluut nooit en nooit meer."

Fijne dag!

'Sudanese kinderen betalen de prijs voor eenzijdige focus EU op grensbewaking'

3 hours 40 minutes ago

De rechten van Sudanese kinderen op de vlucht worden op grote schaal systematisch geschonden en de Europese Unie is daar medeverantwoordelijk voor. Dat zegt kinderrechtenorganisatie Save the Children. Onderzoekers van de organisatie spraken met 66 kinderen die de oorlog in Sudan ontvluchtten over hun ervaringen.

"We zijn dit onderzoek gestart om in kaart te brengen wat kinderen aan fysieke en psychologische schade met zich meedragen voordat ze in de EU aankomen", zegt Julia Verheul, die het onderzoek leidde.

"Kinderen worden voor en tijdens hun vlucht keer op keer geconfronteerd met een opstapeling aan geweld, uitbuiting en traumatische gebeurtenissen. Zij betalen de prijs voor het steeds striktere EU-beleid: door de eenzijdige focus op strenge grensbewaking worden de kwetsbaarste alleenreizende kinderen in de handen van smokkelaars gedreven en onzichtbaar gemaakt voor hulpverleners."

De NOS sprak twee van de gevluchte kinderen: een 15-jarig meisje uit Sudan dat nu in Egypte is en een net 18-jarige Sudanees die in Griekenland asiel heeft aangevraagd. Voor hun veiligheid en privacy gebruiken we hun namen niet.

Kinderen op de vlucht

"De reis was heel zwaar", zegt het meisje. Ze ontvluchtte Sudan na de moord op haar vader. De sociaal werker die haar begeleidt, wil niet dat haar al te precies gevraagd wordt wat ze meemaakte, dat is te traumatisch. Tijdens het interview moet ze huilen, maar ze is blij dat ze nu veilig is. Als het kan wil ze terugkeren naar haar land om dokter te worden.

De 18-jarige Sudanees vluchtte snel na het begin van de oorlog, ruim 2,5 jaar geleden. "Het rebellenleger viel het huis van onze buren binnen en nam de kinderen mee. Sommigen van hen kwamen niet meer terug." Hij vluchtte met hulp van een mensensmokkelaar via Egypte naar Libië en belandde daar in een gevangenis. De slechte omstandigheden op dit soort plekken zijn al jaren bekend.

De kinderen tekenden wat ze meemaakten. Klik op de onderstaande special en zie de oorlog in Sudan door de ogen van kinderen:

De verhalen die de twee vertellen komen overeen met die van de andere 64 kinderen die Save the Children sprak. "Kinderen worden opgesloten, opgepakt en teruggestuurd naar landen die compleet onveilig zijn, zelfs naar Sudan", zegt Julia Verheul. Volgens haar is de Europese Unie medeverantwoordelijk voor de schendingen van de rechten van de kinderen.

"De EU investeert honderden miljoenen in grensbewaking, zonder te controleren of de rechten van kinderen wel worden gerespecteerd, terwijl ze hier wel juridisch toe verplicht zijn. Ondertussen worden de schendingen van de rechten van deze kinderen steeds ernstiger en vinden ze op steeds grotere schaal plaats. Het is onvoorstelbaar dat de EU dit niet alleen laat voortbestaan, maar er ook actief aan bijdraagt."

Jeroen Lenaers (CDA) is woordvoerder migratie van de grootste fractie in het Europees Parlement. Hij is geschrokken van het onderzoek en vindt dat kinderen beter moeten worden beschermd, maar verdedigt ook het strenge Europese migratiebeleid. Hij wil de mensensmokkelaars aanpakken. "Omdat het criminele bendes zijn die misbruik maken van de kwetsbaarheid van heel veel mensen, ook kinderen, puur en alleen om geld te verdienen."

In vrijwel alle EU-landen wordt gehamerd op harder asielbeleid. Volgend jaar juni gaat het nieuwe, strengere Europese asiel- en migratiepact in.

Migratiedeals

Volgens Save the Children maakt de EU met de migratiedeals met landen in Afrika de verkeerde keuzes. "Van het extra budget voor migratiesamenwerking met een land als Egypte ging maar 15 procent naar de bescherming van vluchtelingen. Dat is bizar in een land dat nu al meer dan 1,5 miljoen Sudanese vluchtelingen opvangt. Het laat zien dat de EU overmatig gefocust is op het buitenhouden van vluchtelingen, zonder goed te kijken hoe ze hun situatie kunnen verbeteren."

Europarlementariër Lenaers spreekt dat tegen. "Ik denk dat we een positieve impact hebben, juist door samen te werken met die landen, door geld te geven voor grensbewaking en het beschermen van migranten. Dat leidt niet tot perfecte situaties, dat erken ik meteen. Maar ik ben er nog steeds van overtuigd dat als je daar wegblijft, de situatie juist voor kwetsbare mensen alleen maar slechter zal worden."

Buitenlanders gaan fors meer betalen voor toegang tot nationale parken in de VS

4 hours 1 minute ago

America first gaat vanaf komend jaar ook gelden voor de toegang tot nationale parken in de VS. Buitenlandse toeristen moeten dan minstens 100 dollar extra betalen om parken als de Grand Canyon, Yellowstone en Yosemite te bezoeken. Op dagen waarop Amerikanen gratis naar de parken mogen, betalen buitenlandse toeristen wel.

De prijsverhogingen volgen op financiële tegenslagen voor de National Park Service. Het inmiddels opgedoekte Department of Government Efficiency (DOGE), dat onder leiding stond van techmiljardair Elon Musk, legde de parken zware bezuinigingen op. Tegelijk liepen de parken tijdens de langste overheidsshutdown in de Amerikaanse geschiedenis veel inkomsten mis.

Daarbij was het ook een wens van president Trump zelf om de prijzen voor buitenlandse bezoekers omhoog te gooien. In juli ondertekende hij een decreet waarin hij de nationale parken opdroeg duidelijk onderscheid te maken tussen de tarieven voor Amerikanen en buitenlanders. Dit onder de noemer "American families first".

'Eerlijke bijdrage'

Volgens minister van Binnenlandse Zaken Burgum moeten de prijsverschillen ertoe leiden dat Amerikaanse belastingbetalers, die al bijdragen aan de parken, "blijven genieten van betaalbare toegang, terwijl internationale bezoekers een eerlijke bijdrage leveren aan het onderhouden en verbeteren van onze parken voor toekomstige generaties".

Concreet gaan buitenlanders vanaf volgend jaar 250 dollar betalen voor de kaart waarmee ze gedurende een jaar alle parken mogen bezoeken. Nu kost die kaart voor iedereen nog 80 dollar. Voor Amerikanen blijft dat volgend jaar de prijs.

Buitenlandse bezoekers zonder jaarkaart kunnen tegen betaling van 100 dollar per persoon elf populaire nationale parken in de VS bezoeken. Ze moeten per park ook de standaard entreeprijs betalen.

De prijs voor een ESTA-reisvergunning ging in september al omhoog, van 21 naar 40 dollar per persoon.

Gratis toegang op Trumps verjaardag

In de aankondiging van het ministerie wordt ook gesproken van "resident-only patriotic fee-free days", oftewel dagen waarop Amerikanen gratis toegang hebben tot de parken en buitenlandse toeristen wel moeten betalen. Komend jaar zijn er tien van zulke dagen, onder andere op 16 februari (President's Day), 25 mei (Memorial Day) en 14 juni (Flag Day én Trumps verjaardag).

Daarmee wijst de regering-Trump andere vrije dagen aan dan Biden deed voor dit jaar. Zo zijn onder andere Martin Luther King Jr. Day (20 januari) en Juneteenth (19 juni) komend jaar niet langer dagen met vrije toegang.

Minder belangstelling

Jaarlijks ontvangen de nationale parken in de VS miljoenen buitenlandse toeristen. In 2018 ging het om meer dan 14 miljoen bezoekers, becijferde de U.S. Travel Association. Van de bezoekers aan Yellowstone kwam vorig jaar bijna 15 procent uit het buitenland, meldde het park. Een flinke daling ten opzichte van 2018, toen 30 procent van de bezoekers internationaal was.

De Nederlandse reisbranche ziet de belangstelling voor reizen naar de VS afnemen en wijst daarbij op de gestegen prijzen in Amerika en Trumps presidentschap dat potentiële bezoekers tegenstaat. Toeristen vragen zich bijvoorbeeld af of ze het land wel binnenkomen en geven bij reisbureaus aan enkel naar Democratische staten te willen afreizen.

Vrijgelaten oppositielid terug in cel na weigering om Belarus te verlaten

6 hours 36 minutes ago

Een Belarussische oppositieleider die eerder dit jaar na gratie op vrije voeten kwam, zit opnieuw in een gevangenis. Dat heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken in Belarus bevestigd aan de vrouw van Nikolaj Statkevitsj, meldt zij aan persbureau AP. Volgens het ministerie zit Statkevitsj "zijn straf verder uit".

De oud-presidentskandidaat gold als vermist sinds september, nadat hij onder druk van de Amerikaanse president Trump met tientallen andere politieke gevangenen gratie had gekregen van de autoritaire Belarussische president Loekasjenko.

De tegenstanders van de president werden na hun vrijlating uit de gevangenis per bus overgebracht naar de grens met Litouwen, waar Statkevitsj weigerde Belarus te verlaten. Hij sprak van "gedwongen deportatie", trapte de deur van de bus open en werd na een aantal uur in het niemandsland tussen beide landen afgevoerd door de Belarussische politie. Sindsdien hadden zijn naasten niets meer van hem vernomen.

Verblijfplaats onbekend

Belarus heeft volgens zijn vrouw, Maryna Adamovitsj, nu bevestigd dat Statkevitsj is teruggebracht naar een gevangenis en daar zijn opgelegde celstraf uitzit. De politicus werd in 2021 veroordeeld tot veertien jaar cel wegens het, volgens de rechter, organiseren van massale onrust. Mensenrechtenorganisaties beschouwen die zaak als politiek gemotiveerd.

Het was de derde veroordeling voor Statkevitsj, die decennia actief is in de Belarussische politiek en inmiddels al meer dan twaalf jaar in de gevangenis heeft doorgebracht. In 2010 deed hij namens de democraten in het land mee aan de presidentsverkiezingen.

Het is niet bekend waar Statkevitsj nu verblijft, vertelde zijn vrouw aan verslaggevers. Ze reisde af naar de strafkolonie waar hij eerder vastzat, maar kreeg daar niet te horen of haar man er opnieuw was opgesloten. "Vroeger wist ik tenminste waar hij was, maar nu weet ik dat niet eens meer. Ik maak me grote zorgen om Nikolajs gezondheid."

Volgens mensenrechtenorganisatie Viasna is de gevangenisstraf van Statkevitsj in principe komen te vervallen na het presidentiële decreet van september en zou de politicus ook in Belarus een vrij man moeten zijn. Advocaat Pavel Sapelka, werkzaam bij de door de oppositie in het land opgerichte organisatie, spreekt van "juridische chaos".

Banden aanhalen

Loekasjenko is al meer dan dertig jaar aan de macht in Belarus en probeert de laatste tijd de banden met het Westen aan te halen. Na een telefoongesprek met Trump in augustus ging hij over tot de vrijlating van 52 gevangenen, voornamelijk oppositieleden. In ruil zag het land sancties tegen de nationale luchtvaartmaatschappij Belavia opgeheven worden.

Volgens Viasna zitten momenteel 1246 politieke gevangenen vast in Belarus. Onder hen is ook Ales Bialiatski, de activist die in 2022 de Nobelprijs won, samen met mensenrechtenorganisaties in Oekraïne en Rusland. Bialiatski richtte in 1996 Viasna op, dat wordt beschouwd als belangrijkste organisatie voor de mensenrechten in Belarus. Een jaar na het winnen van de Nobelprijs kreeg hij tien jaar celstraf opgelegd, na wat de oppositie een schijnproces noemde.

Thaise vrouw voorkomt eigen crematie door te kloppen vanuit haar kist

9 hours 12 minutes ago

Een Thaise vrouw die op het punt stond gecremeerd te worden, is door medewerkers van een boeddhistische tempel levend aangetroffen in de kist waarin ze lag. Nadat ze zacht geklop hoorden vanuit de kist, werd besloten de kist te openen.

Daarop zagen ze dat de vrouw "haar ogen lichtjes opende en op de zijkant van de kist klopte", vertelde directeur Pairat Soodthoop van de Wat Rat Prakhong Tham-tempel aan persbureau AP. De tempel ligt aan de rand van hoofdstad Bangkok.

De broer van de 65-jarige vrouw heeft verteld dat hij zijn zus de laatste jaren verzorgde en dat haar gezondheid steeds verder achteruit ging. Op zaterdag leek ze te zijn gestopt met ademhalen. Daarop legde de broer haar in een kist om vervolgens met familie naar Bangkok af te reizen, 500 kilometer verderop.

Overlijdensakte

De vrouw had eerder aangegeven haar organen te willen doneren aan een ziekenhuis in de Thaise hoofdstad. Dat ziekenhuis wees het aanbod af omdat de broer niet over een overlijdensakte beschikte. Daarop wendde de broer zich op zondag tot de boeddhistische tempel, die gratis crematies aanbiedt.

Volgens de directeur van de tempel was hij de man net aan het uitleggen hoe hij een overlijdensakte kon regelen voor zijn zus, toen het geklop hoorbaar was. Toen duidelijk was dat de vrouw nog in leven was, werd ze onmiddellijk naar het ziekenhuis overgebracht.

Een arts meldde later dat de vrouw een ernstige hypo had gehad, een aandoening waarbij de bloedsuikerspiegel extreem laag wordt. De tempel heeft laten weten haar ziekenhuiskosten te zullen vergoeden.

De Bangkok Times schrijft dat er een livestream gaande was en de ontdekking van de levende vrouw daarop ook te zien was. De tempel heeft op Facebook beelden geplaatst van hoe de vrouw in een ambulance naar het ziekenhuis is overgebracht.

DIY Test Gear from 1981

9 hours 26 minutes ago
We can’t get enough of [Bettina Neumryn’s] videos. If you haven’t seen her, she takes old electronics magazines, finds interesting projects, and builds them. If you remember these old projects, …read more
Al Williams

Europees record op veiling: munt verkocht voor ruim 3 miljoen euro

10 hours 8 minutes ago

Een Spaanse gouden munt uit 1609 heeft op een veiling in het Zwitserse Genève omgerekend ruim drie miljoen euro opgebracht. Dat is volgens het Zwitsers veilinghuis Numismatica Genevensis een Europees record.

De munt is een zogeheten centén met een waarde van 100 escudos - beide oude Spaanse munteenheden - en is geslagen in de stad Segovia onder koning Filips III (1578-1621). De munt is gemaakt van goud dat de Spanjaarden uit Amerika hadden meegenomen.

Dat het goudstuk zoveel waard is heeft te maken met zijn "historische karakter" en zijn "absolute zeldzaamheid", meldt het veilinghuis.

Koninklijke gift

De grote munt weegt zo'n 340 gram, is een van de grootste in zijn soort en was begin 17de eeuw al een paar gemiddelde jaarsalarissen waard.

Het geldstuk was dan ook niet bedoeld voor dagelijks gebruik, maar eerder een symbool van macht, zegt Alain Baron, de oprichter van het veilinghuis. "Het was echt een koninklijke gift, iets dat koningen en koninginnen elkaar gaven." De verwachtingen voor de veiling waren daarom al hoog: de startprijs was 2 miljoen Zwitserse frank, omgerekend 2,1 miljoen euro.

Vorige record

Waar de munt zich door de eeuwen heen bevond is niet helemaal bekend. Het goudstuk dook in de jaren 50 op in de VS. Een verzamelaar uit New York kocht hem in die tijd en deed de munt tien jaar later weer van de hand. De gouden centén kwam toen terecht bij een Spaanse koper, en later via een veiling bij een onbekende verzamelaar.

In wiens handen dit bijzondere object nu is overgegaan is ook niet bekend. Volgens het Zwitserse veilinghuis was er in de aanloop naar de veiling interesse getoond vanuit de VS, Europa en het Midden-Oosten, zowel van verzamelaars als organisaties.

Het vorige record was volgens het veilinghuis nog maar enkele dagen oud. Toen werd een muntstuk met de beeltenis van Ferdinand III (1608-1657) geveild werd voor zo'n 1,95 miljoen Zwitserse frank (ongeveer 2,1 miljoen euro).

Suriname viert 50 jaar onafhankelijkheid: 'Niemand bepaalt meer voor ons'

11 hours 28 minutes ago

"We zijn jarig" en "Niemand bepaalt meer voor ons", zeggen feestende Surinamers in de hoofdstad Paramaribo. Ze vieren dat het land precies vijftig jaar geleden onafhankelijk werd van Nederland.

De festiviteiten op 'Srefidensi Dey', Onafhankelijkheidsdag, begonnen om middernacht (lokale tijd) met een vuurwerkshow. Overdag werd stilgestaan bij de onafhankelijkheid met onder meer een militaire parade, kransleggingen en een receptie op het presidentieel paleis.

Demissionair premier Dick Schoof is namens Nederland in Suriname. "Er zijn natuurlijk ook veel Surinamers in Nederland en daarom vond ik het belangrijk om hier te zijn", zei Schoof na de receptie op het paleis.

Van vuurwerk tot een militaire parade, Suriname vierde op veel manieren feest:

Suriname viel onder Nederlands bewind van 1667 tot 25 november 1975. Op die dag ondertekenden de Surinaamse gouverneur Ferrier, de Nederlandse premier Den Uyl en koningin Juliana het verdrag dat de onafhankelijkheid regelde.

"Suriname zette de eerste stap naar zelfstandigheid, gedragen door het geloof en vertrouwen in eigen kracht", zei de Surinaamse president Jennifer Simons vandaag in het parlement. Toch is het land volgens haar nog niet volledig onafhankelijk.

"Om echt op onze eigen benen te staan, zullen we economische en psychologische zelfstandigheid moeten realiseren." Ze stelt dat er vijftig jaar geleden door interne strijd geen toekomstplan is opgesteld en dat het daar nu echt tijd voor is. "Vandaag gaan we feest vieren, maar morgen moeten we beginnen aan die roadmap."

Suriname verwacht veel geld te verdienen met de winning van olie. Simons stelt dat het land daarom "grote kansen" heeft, maar zegt ook dat de rest van de wereld daar nog niet op is ingericht. "We moeten onze weg vinden in een wereld die wij niet sturen. Een wereld waaraan wij ons moeten aanpassen en waarin wij voorzichtig moeten navigeren."

Ook in Nederland is de Surinaamse onafhankelijkheid gevierd. Zo werden op verschillende plekken vlaggen gehesen en concerten en dansfeesten georganiseerd.

In Amsterdam werd het Suriname Museum officieel geopend door koning Willem-Alexander. Hij feliciteerde Suriname met de onafhankelijkheid en zei dat hij zich verheugde op het staatsbezoek van volgende week.

Braziliaanse oud-president Bolsonaro in cel om straf van 27 jaar uit te zitten

11 hours 34 minutes ago

De Braziliaanse oud-president Jair Bolsonaro is begonnen aan het uitzitten van zijn gevangenisstraf voor het leiden van een couppoging. Hij kreeg 27 jaar celstraf opgelegd omdat hij probeerde een staatsgreep te plegen na het verliezen van de presidentsverkiezingen in 2022.

Hij zit zijn straf uit in het federale hoofdkantoor van politie in Brasilia. Daar werd hij zaterdag naartoe gebracht nadat hij had geprobeerd zijn elektronische enkelband open te breken. Volgens het hooggerechtshof was hij van plan om te vluchten. Bolsonaro zelf zei dat hij het deed omdat hij hallucinaties had.

Bolsonaro (70) werd in september door het hooggerechtshof veroordeeld en mocht het beroep onder huisarrest afwachten. Vorige week werd het vonnis in hoger beroep bevestigd. Het verzoek van zijn advocaten om de straf onder huisarrest te mogen uitzitten omdat zijn gezondheid slecht zou zijn, werd gisteren afgewezen. Alle juridische opties zijn nu uitgeput.

Criminele organisatie

Het hooggerechtshof besloot dat Bolsonaro zijn straf op het politiebureau moet uitzitten in plaats van in de gevangenis. Hij zal daar niet in contact komen met de weinige andere gevangenen die daar zijn. Volgens de politie is zijn cel van twaalf vierkante meter voorzien van een eigen badkamer, airco, een bed, een tv en een tafel.

Bolsonaro werd niet alleen veroordeeld voor de couppoging, maar ook voor het leiden van een gewapende criminele organisatie en voor een poging tot het met geweld omverwerpen van de democratische rechtsstaat.

Twee medeplichtige generaals zijn naar de militaire gevangenis overgebracht om hun straf uit te zitten. De voormalige minister van Justitie Torres zit in de gevangenis in de hoofdstad Brasilia, waar ook Bolsonaro's beoogde vicepresident en oud-minister van Defensie Braga Netto zit. Een admiraal moet zijn straf uitzitten in de marinegevangenis. De laatste medeplichtige, parlementslid en voormalig hoofd van de veiligheidsdienst Ramagem, is voortvluchtig. Hij verblijft in de Verenigde Staten.

Populair

Bolsonaro is ondanks zijn veroordeling nog populair bij een deel van de bevolking. De oud-president is een bondgenoot van de Amerikaanse president Trump, die het proces tegen Bolsonaro een heksenjacht noemde. Het proces was een van de redenen voor de VS om de Braziliaanse importtarieven te verhogen naar 50 procent.

Inmiddels zijn de relaties tussen de twee landen verbeterd na een ontmoeting van president Lula met Trump op de Asean-top en zijn de meeste tarieven weer verlaagd.

Problemen rioolwaterzuivering Brabantse Haps niet voor morgenmiddag opgelost

12 hours 57 minutes ago

De problemen met de rioolwaterzuivering in het Brabantse dorp Haps duren nog zeker tot morgenmiddag. Waterschap Aa en Maas meldt dat er dan pas een noodoplossing kan komen. Door stroomuitval bij de waterzuivering moeten zo'n 90.000 huishoudens op hun watergebruik letten.

"Ik hoop dat het zo snel mogelijk weer werkt, maar wanneer dat is durf ik niet te zeggen", zegt een woordvoerder van het waterschap tegen de NOS. "Het zou goed nog een dag of twee kunnen duren." Momenteel is het waterschap bezig om noodaggregaten te plaatsen, om de zuivering weer aan te kunnen zetten.

Door een stroomstoring vielen waterpompen uit, en liep een kelder onder water. Het waterschap heeft toen de netbeheerder gevraagd om de stroomvoorziening volledig uit te schakelen, om erger te voorkomen. Daardoor kan het rioolwater nu niet worden gezuiverd.

Inwoners van de gemeente Land van Cuijk en de dorpen Odiliapeel en Zeeland is gevraagd om zo min mogelijk water te gebruiken dat vervolgens de riolering inloopt, en om zo min mogelijk de wc door te spoelen.

Water loopt nu ongezuiverd de Maas in

Normaal gesproken zuivert de rioolwaterzuivering het rioolwater, waarna het beken of rivieren instroomt, zoals de Maas. "Nu loopt het rioolwater direct de Maas in", legt de woordvoerder uit. Het waterschap heeft dat met Rijkswaterstaat afgesproken. "Dat zal vast gevolgen hebben voor de Maas, maar in de situatie waarin we zitten is dat de beste en meest veilige oplossing." Bewoners hadden anders harder getroffen kunnen worden, bijvoorbeeld door riooloverstromingen.

"Voor bewoners betekent het nog even minder lang douchen en niet iedere keer de wc doorspoelen", zegt de woordvoerder. "Hoe minder water bij de rioolwaterzuivering terechtkomt, hoe makkelijker het is om het water te verwerken."

Drinkwater blijft wel gewoon beschikbaar, en is ook veilig om te drinken en te gebruiken.

Oekraïne wil met Trump én Europa verder praten over gevoeligheden plan

13 hours 21 minutes ago

De Oekraïense president Zelensky zegt dat zijn land bereid is verder te praten over het Amerikaanse voorstel om een einde te maken aan de oorlog met Rusland. Hij wil de gevoelige punten bespreken met president Trump - in het bijzijn van Europese bondgenoten. Er moet volgens Zelensky nog veel werk worden verzet.

Het 28-puntenplan dat Amerika en en Rusland hebben gepresenteerd voor een einde aan de oorlog in Oekraïne is op een aantal punten aangepast na gesprekken met Zelensky en Europese leiders. Volgens het Witte Huis gaat het om "details".

Eerder werd duidelijk dat Rusland en Oekraïne vooral over het opgeven van bezet gebied en het verkleinen van het Oekraïense leger ver uit elkaar liggen; Oekraïne heeft altijd gezegd dat het nooit formeel zal instemmen met het opgeven van Oekraïens grondgebied. Toch zegt president Trump dat een deal heel dichtbij is. Waar hij dat op baseert is onduidelijk.

Zelensky had een videogesprek met onder meer Europese bondgenoten, waaraan voor het eerst ook de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Rubio deelnam. Zelensky roept de Europese leiders op om een plan uit te werken voor de inzet van een internationale stabilisatiemacht voor Oekraïne.

Ook vraagt hij hen om zijn land te blijven steunen zolang Moskou nog geen aanstalten maakt om de oorlog te beëindigen. Europese leiders hebben afgelopen dagen herhaald dat er geen sprake van kan zijn dat grenzen met geweld worden verlegd.

Druk op Rusland

De Europese leiders hebben er in het gesprek op aangedrongen Rusland onder druk te houden door middel van sancties. Frankrijk en andere landen werken aan het vrijmaken van bevroren Russische tegoeden om financiële steun aan Oekraïne te verzekeren. En er zou een taskforce moeten komen van de VS en de coalitielanden om veiligheidsgaranties te waarborgen.

De afgelopen dagen heeft een Amerikaanse delegatie gesproken met zowel Oekraïne als Rusland. Het is nog niet bekend of Rusland bereid is concessies te doen; vanuit Moskou werd het Europese tegenvoorstel eerder als "niet constructief" getypeerd. Trump zegt dat hij zijn speciale gezant Steve Witkoff binnenkort naar Rusland stuurt om met president Poetin te praten.

Volgens het plan dat de VS oorspronkelijk lanceerde, moet Oekraïne extra grondgebied opgeven boven op de bijna 20 procent die Rusland nu bezet. Het zou gaan om een deel van de Donbas dat niet wordt bezet door Rusland. Ook moet Oekraïne zijn leger verkleinen en ermee instemmen dat het nooit lid zal worden van de NAVO.

Oekraïne zou samen met zijn bondgenoten aanpassingen hebben voorgesteld op cruciale punten: van het formeel afstaan van grondgebied zou geen sprake kunnen zijn, wel zouden frontlinies 'bevroren' kunnen worden. Ten aanzien van het inkrimpen van het leger zou Oekraïne bereid zijn tot een beperktere krimp dan voorgesteld.

BBC verwijdert zin over 'corrupte Trump' uit lezing Rutger Bregman

13 hours 41 minutes ago

De BBC heeft een kritische zin over de Amerikaanse president Trump uit de uitzending van een integrale lezing van schrijver Rutger Bregman verwijderd. De lezing werd deze week op de Britse radio uitgezonden. Bregman zegt "ontzet" te zijn over de actie van de Britse omroep, hij spreekt van censuur.

In de eerste van zijn vier Reith Lectures, een serie lezingen die jaarlijks door de BBC wordt georganiseerd, had Bregman Trump "de meest openlijk corrupte president in de Amerikaanse geschiedenis" genoemd. Die zin bleek niet meer in de versie van de lezing te beluisteren die uiteindelijk werd uitgezonden.

"Dit is tegen mijn wil gebeurd en ik ben er oprecht ontzet over", schrijft Bregman op sociale media. "Niet omdat mensen het niet oneens mogen zijn met mijn woorden, maar omdat zelfcensuur uit angst ons allemaal zorgen zou moeten baren."

Bregman gaf de bewuste speech, getiteld A Time of Monsters, vier weken geleden voor een paar honderd luisteraars in het BBC Radio Theatre. Pas deze week werd de lezing uitgezonden op de radio en online gezet.

De NOS heeft de BBC om een reactie gevraagd. De Britse omroep bevestigt dat er in de radioversie van Bregmans lezing is geknipt. "Al onze programma's moeten voldoen aan de hoofdredactionele richtlijnen, en we hebben de beslissing genomen om een zin uit de lezing te verwijderen na juridisch advies", aldus een woordvoerder van de omroep.

'Integriteit argumenten centraal'

De BBC-woordvoerder voegt eraan toe dat Bregman de lezing voor publiek gaf en dat "de integriteit van zijn argumenten centraal blijft staan in de uitzending". Daarnaast heeft de BBC "de verantwoordelijkheid om ervoor te zorgen dat alle inhoud redactioneel en juridisch voldoet aan de voorschriften in alle rechtsgebieden waar deze wordt verspreid".

De Britse omroep staat sinds begin deze maand onder druk vanuit de VS. President Trump dreigde de omroep voor 5 miljard dollar (4,3 miljard euro) aan te klagen vanwege een bewerking van een van zijn toespraken door een aflevering van Panorama. Een ruzie over de bewerking leidde uiteindelijk tot het ontslag van de algemeen directeur van de BBC en de hoofdredacteur van BBC News.

Het is niet duidelijk of de beslissing om de gewraakte zin uit de opname van Bregmans lezing te schrappen iets te maken heeft met de controverse over de Panorama-aflevering. Wanneer de bewuste uitzending van de Reith Lectures is bewerkt door de BBC, en wat de precieze reden daarvoor was, is onbekend.

De BBC schrijft inmiddels ook zelf over de commotie, maar noemt daarin de betreffende zin nog steeds niet, "vanwege hetzelfde juridische advies".

Lafheid

In een video op sociale media zegt Bregman dat hij de BBC heeft gevraagd naar de reden. "Eerst konden ze geen antwoord geven. Afgelopen woensdag kreeg ik te horen dat de zin werd besproken met Amerikaanse advocaten en op het hoogste niveau binnen de BBC."

De schrijver denkt dat de beslissing van de BBC te maken heeft met de druk vanuit Amerika en noemt dat ironisch, omdat "de lafheid van de elites van vandaag" volgens hem centraal stond in zijn lezing. Het ging over "universiteiten, bedrijven en ja, mediaorganisaties die op de knieën gaan voor autoritarisme", aldus Bregman.

De Reith Lectures hebben een rijke geschiedenis. De BBC nodigde eerder illustere sprekers als Bertrand Russell, Robert Oppenheimer, Stephen Hawking en koning (toen nog prins) Charles uit. Er volgen de komende weken nog drie lezingen van Bregman op BBC Radio 4.