NOS Nieuws - Algemeen

De adoptiemoeder van de vorige week overleden ballerina Michaela DePrince is kort na de dood van haar 29-jarige dochter gestorven. Dat meldt een woordvoerder van de familie.

De Amerikaanse Elaine DePrince stierf op 77-jarige leeftijd tijdens een routineprocedure voorafgaand aan een operatie en wist volgens de woordvoerder op dat moment niet dat haar dochter overleden was.

DePrince adopteerde samen met haar man Charles de in Sierra Leone geboren Michaela, die toen vier jaar oud was. Ze werd geadopteerd nadat haar vader omkwam tijdens de oorlog in het West-Afrikaanse land en haar moeder stierf door honger. Ze kwam daarop in een weeshuis terecht.

DePrince werd door het Amerikaanse echtpaar aangemoedigd om haar droom om ballerina te worden na te jagen. Ze trad toe tot Het Nationale Ballet in Amsterdam, waarna ze haar carrière voortzette bij het Amerikaanse Boston Ballet. Ze figureerde in videoclips van onder meer zangeres Beyoncé.

Negen adoptiekinderen

Michaela was niet het enige kind van het echtpaar DePrince. Elaine en Charles kregen samen twee kinderen. Daarnaast adopteerden ze in totaal negen kinderen, waarvan er meerdere op jonge leeftijd stierven.

Drie van haar adoptiezoons overleden aan de gevolgen van hemofilie en aids. Het leidde ertoe dat DePrince zich als activist ging inspannen tegen de farmaceutische industrie. Die gaf volgens haar met aids besmette bloedstollingsproducten aan hemofiliepatiënten. Ze schreef daarover het boek Cry Bloody Murder.

De woordvoerder van de familie schrijft in een bericht op Facebook dat de afgelopen dagen moeilijk zijn geweest voor de familie van Elaine en Michaela. De woordvoerder benadrukt dat de twee sterfgevallen, die binnen 24 uur plaatsvonden, niets met elkaar te maken hebben.

Het uitgangspunt van het regeringsbeleid moet zijn wat er wél kan. Dat zei koning Willem-Alexander in de Troonrede die hij namens de regering heeft voorgelezen in de Koninklijke Schouwburg in Den Haag.

De overheid moet mensen "méér ruimte en zekerheid geven in plaats van minder" en "dingen vereenvoudigen en de basis op orde brengen". Dat leidt ertoe, zei de koning, dat mensen beter hun toekomst kunnen vormgeven.

Op dit moment zijn "dingen die heel gewoon moeten zijn" dat niet. Willem-Alexander noemde "een dak boven je hoofd, een toereikend inkomen of een vertrouwde woonomgeving". Onzekerheid over dat soort zaken "knaagt aan de onafhankelijkheid van mensen en leidt tot onderlinge kribbigheid".

Het kabinet wil de onzekerheid over die thema's "doorbreken". Mogelijkheden daarvoor zijn altijd begrensd, bijvoorbeeld ruimtelijk, ecologisch, financieel of vanwege personeelstekorten, erkende Willem-Alexander. Maar "het uitgangpunt van het regeringsbeleid moet zijn: wat kan wel?"

Spiegelen aan sporters

Hij begon de toespraak met een terugblik op een sportzomer "die nog eens heeft aangetoond" waartoe Nederland in staat is. Qua inwoneraantal is ons land het zeventigste, maar op de Olympische Spelen en de Paralympische Spelen was Nederland respectievelijk zesde en vierde qua aantal medailles. "Veel om trots op te zijn."

"De sporters hebben met hun geweldige prestaties laten zien wat je kunt bereiken, ook als het even tegenzit", zei de koning. En daaraan zou de samenleving zich moeten spiegelen. "Wanneer we ons doelgericht ergens toe zetten, kunnen we veel bereiken en de hoge kwaliteit van leven in ons land vasthouden."

Sneller, strenger en soberder

In de Troonrede ging de koning in op allerlei beleidsterreinen waarmee het kabinet-Schoof aan de slag wil. Het asielsysteem kent "urgente" problemen en moet sneller, strenger en soberder, benadrukte Willem-Alexander.

Migratie zet "grote druk" op de voorzieningen en de manier van samenleven in Nederland. "Het kabinet werkt aan een tijdelijke asielcrisiswet, waardoor de strenge en sobere aanpak een grotere kans van slagen krijgt."

Over de overheidsfinanciën zei de koning dat er een "heldere afspraak" is gemaakt "dat het huishoudboekje van de overheid door een streng begrotingsbeleid op orde blijft". Hij wees op een paar tegenvallers die nu al dwingen tot kiezen, maar benadrukte ook dat alle groepen erop vooruitgaan wat betreft koopkracht.

Niet meer behapbaar

Over de landbouw, een belangrijk thema voor dit kabinet, zei de koning dat er een "omslag in het denken en handelen" nodig is. "Over de volle breedte is een realistisch en uitvoerbaar beleid nodig."

De koning sloot de rede af met de opmerking dat de vraag "wat wél kan" vaak niet eenvoudig te beantwoorden is "in onze complexe samenleving". Maar het is volgens hem wel de opdracht aan politici en bestuurders. "Want als de regels van een land niet meer behapbaar zijn voor grote groepen mensen, schiet overheidsbeleid zijn doel voorbij."

Bekijk hier de volledige Troonrede:

Friedrich Merz gaat de Duitse christendemocraten leiden bij de Bondsdagverkiezingen van volgend jaar. Zijn belangrijkste concurrent, de Beierse premier Söder, heeft zich teruggetrokken. Daarmee is de weg vrij voor Merz om als 'kanselierskandidaat' aangewezen te worden.

De CDU/CSU, die onder leiding van Angela Merkel jarenlang Duitsland bestuurde, zit sinds 2021 in de oppositiebanken. In peilingen staat de partij op dit moment mijlenver voor op de SPD en AfD en kan ze rekenen op ongeveer een derde van de kiezers. Daarmee heeft Merz een comfortabele positie: hij kan vrijwel zeker Olaf Scholz (SPD) opvolgen als bondskanselier van Duitsland.

Söder zegt dat hij graag plaatsmaakt, omdat Merz net als hij een harde lijn wat betreft migratie voorstaat. "We zullen Duitsland weer op orde brengen en de schade van de huidige regering herstellen." Op een gezamenlijke persconferentie zei Merz een "grote verantwoordelijkheid" te voelen om de CDU/CSU als "laatste grote volkspartij" te leiden.

Conservatief en rechts

De 68-jarige jurist is op dit moment al partijleider van de CDU, die samen met de Beierse zusterpartij CSU de Union vormt. Merz meldde zich al op zijn 16de bij de partij. Hij werd in 1989 Europarlementariër en zat daarna ruim 15 jaar in de Bondsdag, de laatste jaren als fractievoorzitter. Na de dramatisch verlopen verkiezingen van 2002 nam Merkel de partij over, waarna Merz na een jarenlange machtsstrijd de politiek verruilde voor het bedrijfsleven.

Na het vertrek van Merkel rook Merz zijn kans en keerde terug naar Berlijn. Maar zijn pogingen om de partij te leiden liepen nog twee keer spaak; zowel in 2018 als 2021 verloor hij de interne machtsstrijd. Driemaal bleek scheepsrecht, want na het mislukte leiderschap van Armin Laschet kon Merz alsnog de partij gaan leiden.

Met de keuze voor Merz is de nieuwe koers van de christendemocraten bestendigd: rechts, conservatief en kritisch op immigratie. De laatste jaren nam de Union afstand van de erfenis van Merkel. In plaats van het "Wir schaffen das" pleit Merz voor een tijdelijke asielstop en permanente grenscontroles.

De doorgewinterde politicus profileert zich als de betrouwbare leider die Duitsland kan beschermen tegen de gevaren van moslimextremisme en extreemrechts. Samenwerking met de radicaal-rechtse AfD sluit Merz uit. Verder is hij warm pleitbezorger van steun aan Oekraïne en de geleidelijke herinvoering van de dienstplicht.

Werken aan populariteit

De Kanzlerfrage kwam de afgelopen dagen in een stroomversnelling, nadat meerdere prominente CDU'ers zich uitspraken voor Merz. Gisteren schaarde ook de derde mogelijke kanshebber voor het leiderschap, deelstaatpremier Hendrik Wüst van Noordrijn-Westfalen, zich achter Merz. Die komt zelf ook uit die deelstaat.

Hoewel de huidige peilingen wijzen op grote populariteit van de CDU/CSU, is Merz bij de kiezers niet per se heel geliefd. Uit enquêtes bleek dat CSU-leider Söder, zowel bij de achterban als kiezers van andere partijen, meer populariteit geniet. Merz wordt door kiezers onder meer verweten ver van het volk af te staan en weinig sympathiek te zijn. Tegenover de frivole, bourgondische Söder wordt Merz gezien als een enigszins saaie, degelijke bestuurder.

De Bondsdagverkiezingen zijn pas over een jaar, maar door nu al een kanselierskandidaat te kiezen, willen de christendemocraten laten zien een betrouwbare bestuurderspartij te zijn.

De vorige leiderschapsstrijd leidde tot een maandenlang openlijk gevecht tussen Söder (CSU) en Laschet (CDU). Het schaadde de partij, en het wordt gezien als een van de oorzaken van de verkiezingsnederlaag in 2021. Desondanks zal de teleurstelling groot zijn bij de Beierse CSU dat opnieuw een CDU'er de kar gaat trekken.

Kanzlerfrage bij de SPD

Juist vandaag werd duidelijk dat de leiderschapsvraag bij de SPD nog niet is beslecht. Olaf Scholz wil graag door als bondskanselier, maar hij is zelfs onder de eigen achterban impopulair. De SPD-burgemeester van München riep Scholz vanochtend in een interview op het leiderschap over te dragen aan de minister van Defensie, Boris Pistorius. Hij komt in kiezersonderzoeken naar voren als de meest geliefde politicus van het land.

Belangrijk daarbij is de deelstaatverkiezing in Brandenburg, komende zondag. De SPD gaat daar nek-aan-nek met de AfD. De mogelijke verkiezingswinst lijkt positief voor Scholz, maar het succes aldaar is vooral te danken aan de populaire SPD-deelstaatpremier Woidke.

Het laat zien dat de sociaaldemocratische partij met een aansprekende leider wél verkiezingen kan winnen. Winst voor de SPD in Brandenburg kan daarmee de druk op Scholz vergroten om à la Joe Biden plaats te maken voor een betere kanshebber.

De Kanzlerfrage lijkt nog ver weg, maar vanwege onderlinge spanningen tussen de huidige coalitiepartijen is een vervroegde stembusgang niet uit te sluiten. 'Comeback kid' Friedrich Merz staat dan al in de startblokken voor de verkiezingscampagne.

Dominique Pélicot, de Fransman die terechtstaat voor het drogeren en laten verkrachten van zijn eigen vrouw, heeft vandaag bekend. Hij zou zeker 83 mannen seks laten hebben met zijn bewusteloze vrouw.

"Ik ben een verkrachter, net als de anderen in deze zaal, ze kunnen niets anders beweren", zei de 71-jarige hoofdverdachte vandaag tijdens de hoorzitting, berichtten Franse media. Hij voegde daaraan toe dat zijn toenmalige vrouw "dit niet had verdiend".

De hoorzitting stond gepland voor gisteren, maar was wegens gezondheidsklachten van Dominique Pélicot uitgesteld. Hij riskeert een celstraf van 20 jaar.

Slachtoffer Gisèle Pélicot was zo'n 50 jaar getrouwd met de verdachte. Hij vermaalde hoogstwaarschijnlijk het kalmerings- en slaapmiddel lorazepam en strooide dat in de maaltijd van zijn toenmalige vrouw.

"Ik leefde 50 jaar samen met een man van wie ik nooit had gedacht dat hij in staat was tot verkrachting", zei de 72-jarige vrouw vandaag in de rechtszaal.

Niet geboren als viezerik

In de rechtszaal sprak de verdachte met een trillende stem: "Je bent geen viezerik bij geboorte, maar je wórdt een viezerik." Daarvoor zette hij uiteen dat hij op 9-jarige leeftijd was verkracht en op 14-jarige leeftijd gedwongen werd om deel te nemen aan een groepsverkrachting.

Ook sprak hij over trauma's die hij opliep als kind. Hij vertelt dat zijn vader "hetzelfde deed" met een klein meisje dat bij hen inwoonde. Hij zegt zich te schamen voor zijn vader, "maar uiteindelijk ben ik net zo erg".

Lappenpop

Verdachte Pélicot bood op een website seks met zijn vrouw aan. De man maakte opnames van het misbruik, dat tussen 2011 en 2020 plaatsvond. "Ze zagen mij als een lappenpop, als een vuilniszak", zei het slachtoffer eerder deze maand in de rechtszaal over die video's.

De Franse krant Le Parisien zag de video's die in de rechtbank zijn getoond. De krant schrijft dat de mannen fluisteren en zich direct terugtrekken als de vrouw zich beweegt. Op de beelden is te horen dat de vrouw snurkt.

"Ik lig bewusteloos op bed en ik word verkracht. Dat zijn barbaarse praktijken", zei Gisèle Pélicot daarover eerder tijdens de rechtszaak.

83 mannen

In totaal werd Gisèle Pélicot waarschijnlijk door 83 mannen verkracht. Door de videobeelden kon de politie de meeste van hen opsporen. Twintig mannen zijn niet gevonden, een is op de vlucht en sommige zijn inmiddels overleden.

De 50 mannen die terechtstaan zijn inmiddels tussen de 26 en 73 jaar oud. Volgens Le Parisien gaat het om mannen met zeer diverse achtergronden, van wie velen een partner hebben. Sommigen hebben kinderen.

Een deel van de verdachten ontkent. Sommige stellen onder druk te zijn gezet door Dominique Pélicot, andere zeggen dat ze dachten dat het een fantasie was van de vrouw.

Gisèle Pélicot reageerde daar eerder in de rechtszaak fel op. "Ik heb nooit aan trio's of swingen gedaan. Praat niet over seksscènes, dit waren verkrachtingsscènes." Als de mannen schuldig worden bevonden, riskeren ook zij gevangenisstraffen tot 20 jaar.

Fotograferen onder rokjes

De zaak kwam in 2020 aan het licht toen de verdachte in de supermarkt betrapt werd op het maken van foto's onder rokjes van vrouwen, waardoor de politie het huis van Dominique Pélicot ging doorzoeken. Daar vonden ze duizenden foto's en video's van mannen die seksuele handelingen verrichten met de bewusteloze Gisèle Pélicot.

De politie ondervroeg Gisèle Pélicot daarop, die in eerste instantie zei dat haar man een "geweldige vent" is. Totdat de politie haar de beelden liet zien. Ze verliet haar man en scheidde van hem.

Kracht om door te gaan

Doorgaans verschijnt de naam van een slachtoffer omwille van zijn of haar privacy niet in het openbaar, maar Gisèle Pélicot wil wel dat media haar naam noemen. Ze wil zo mensen bewust maken van seksueel misbruik en het drogeren van slachtoffers. Bovendien vindt ze dat de schaamte bij daders moet liggen, niet bij slachtoffers.

Zondag kwamen in Marseille duizenden mensen, vooral vrouwen, samen om Gisèle Pélicot te steunen. Ze heeft daar haar dank voor uitgesproken. Ze zegt dat het haar kracht geeft om door te gaan, voor "alle mensen, mannen en vrouwen, die over de hele wereld slachtoffer worden van seksueel geweld".

De SP-fractie in de gemeenteraad van Oss is uit elkaar gevallen. Vier raadsleden en de fractievoorzitter gaan in de gemeenteraad verder onder de naam Sociaal Sterk Oss, staat in een verklaring van de nieuwe partij.

De breuk is opvallend omdat Oss geldt als de bakermat van de SP. De partij werd hier in de jaren 70 opgericht door Jan Marijnissen. Hij leidde de partij vervolgens jarenlang en de SP behaalde er zijn eerste politieke successen.

'Samenwerking ontspoord'

Volgens voormalig fractievoorzitter Jan Zoll ontstond er de afgelopen jaren binnen de SP steeds vaker onenigheid en strijd "over wie we zijn, wat we willen en hoe we dat het beste kunnen bereiken".

De directe oorzaak van de crisis binnen de lokale afdeling in Oss is volgens hem te wijten aan enkele "individuele en invloedrijke leden binnen de afdeling", schrijft hij in een verklaring. "De afgelopen weken is de samenwerking binnen onze afdeling volledig ontspoord."

Motie

Volgens de oud-partijleden was de druppel een motie over sloopplannen van een wijk in de stad. Ze wijzen daarbij naar SP-fractielid Leroy Vossenberg. "Die motie zou niet ingediend worden", zegt raadslid Bas van der Voort tegen Omroep Brabant. "Wij werden door Vossenberg echt voor het blok gezet."

Vossenberg was volgens Omroep Brabant tot de bekendmaking van de afsplitsing van zijn partijgenoten niet op de hoogte van het plan. Ook was hij gisteravond niet bereikbaar voor commentaar.

Het bestuur van de SP in Oss laat in een reactie weten "zeer verrast" te zijn door het besluit van de partijleden en zegt zich te beraden over "over de ontstane situatie". "Het bestuur betreurt deze gang van zaken ten zeerste", valt te lezen in de verklaring. "Wij hadden liever onze meningsverschillen samen opgelost."

Zo'n 50.000 huishoudens hebben de grootste problemen met hun energierekening. Ze betalen jaarlijks 1000 euro meer aan energiekosten dan huishoudens die niet in energiearmoede zitten, vaak omdat hun huis slecht geïsoleerd is.

TNO deed onderzoek naar de huishoudens die relatief veel geld van hun lage inkomen kwijt zijn aan energiekosten. Eerder concludeerde het onderzoeksinstituut dat 400.000 gezinnen in energiearmoede zitten. Nu hebben de onderzoekers onderzocht voor wie de problemen het grootst zijn.

Gemiddeld betalen mensen in energiearmoede 472 euro per jaar meer voor energie dan mensen die niet in energiearmoede zitten. De grootste problemen heeft een groep van 9000 huishoudens, zij betalen jaarlijks 2000 euro meer aan energie.

Vrijstaande huizen op het platteland

De mensen met de grootste problemen wonen vooral buiten de Randstad, met name aan de randen van Nederland, zoals Noordoost-Groningen. "Daar zijn vrij veel mensen met een laag inkomen die in een vrij grote woning wonen", zegt TNO-onderzoeker Peter Mulder. "Ook zijn daar meer vrijstaande woningen, terwijl in de Randstad veel mensen in relatief kleine appartementen wonen."

De onderzoeker suggereert om gericht beleid te voeren door slecht geïsoleerde huizen aan te pakken. Als je die woningen opknapt, dan is dat beter dan jaar op jaar de energiekosten te compenseren, stelt Mulder.

Het kabinet kondigde vorige week aan dat huishoudens die extra geld nodig hebben voor hun energierekening, kunnen blijven rekenen op steun. Het kabinet zet in 2025 en 2026 daarvoor geld opzij.

De nieuwe Europese Commissie bestaat uit 27 leden onder wie 11 vrouwen, heeft Commissievoorzitter Ursula von der Leyen bekendgemaakt. Haar nieuwe team gaat zich sterk maken voor een "gedurfd industrieel beleid" dat is gericht op "welvaart, veiligheid en democratie".

Von der Leyen maakte vanochtend de namen bekend van de nieuwe Europese Commissie. Gisteren was al duidelijk dat oud-minister Wopke Hoekstra opnieuw de portefeuille Klimaat en Schone Groei krijgt. Hij was eerder getipt als de nieuwe Eurocommissaris Handel, maar die post gaat naar de Slowaak Maros Sefcovic.

Hoekstra wil de koers die hij het afgelopen jaar heeft ingezet voortzetten, zegt hij tegen de NOS. "Ervoor zorgen dat we klimaatbeleid, waar we vol mee door moeten, hand in hand weten te brengen met de economie, innovatie en industrie. Die moet vergroenen, maar ook kunnen floreren."

'Dialoog met Nederland'

Daarnaast zal hij zich in de Europese Commissie sterk maken voor andere thema's. "Het voorrecht van hier zitten is dat ik, en iedere Eurocommissaris, zijn of haar stempel kan drukken op zijn eigen portefeuille. Maar daarnaast heb je de ruimte, ik vind zelfs de plicht, om over de dingen die belangrijk zijn voor Europa je mening te geven."

Hij wil niet vooruitlopen op de vraag of hij op het gebied van klimaat of in de commissie zaken voor de Nederlandse regering voor elkaar kan krijgen. "Wat ik in ieder geval ga doen, is het hand in hand brengen van klimaat, industrie en economie. Niet voor niets is het huidige Nederlandse kabinet op zo'n koers verder gegaan en volgens mij is dat verstandig. Verder gaan we natuurlijk intensief de dialoog aan, ook met Nederland."

De voor Nederland belangrijke landbouwportefeuille gaat naar een Luxemburger. Een andere voor Nederland belangrijke post op het gebied van milieu en water gaat naar de Zweedse Jessika Roswall. De liberaal-conservatieve politica kan een rol gaan spelen bij de uitzonderingen die de Nederlandse regering op bepaalde dossiers in Brussel wil bedingen.

Migratie gaat naar de Oostenrijker Magnus Brunner en Financiën naar de Pool Piotr Serafin. Visserij en Oceaan, een andere voor Nederland belangrijke post, is toebedeeld aan de Cyprioot Costas Kadis.

De Fransman Stéphane Séjourné krijgt Welvaart en Industriële strategie. President Macron had aanvankelijk Thierry Breton voorgedragen, die sinds 2019 Eurocommissaris van Interne Markt is.

Breton stapte gisteren per direct op omdat Von der Leyen Frankrijk om een andere kandidaat had gevraagd zonder hem daarover te informeren. Kort daarna werd Séjourné gekandideerd door de Franse president.

'Eerst maar 22 procent vrouw'

Met veertien commissarissen zijn vooral de Europese christendemocraten goed vertegenwoordigd in de commissie. Von der Leyen benadrukte dat de commissarissen moeten samenwerken om de doelen voor de komende jaren te verwezenlijken. Daarbij moeten concurrentievermogen, de groene transitie en digitalisering centraal staan. "Met een gezamenlijk doel: een sterker Europa."

Von der Leyen benadrukte tijdens de bekendmaking van de nieuwe commissieleden dat van de kandidaten die de lidstaten aanvankelijk naar voren hadden geschoven slechts 22 procent vrouw was. "Dat was volledig onacceptabel", aldus commissievoorzitter.

Door landen te vragen ook vrouwelijke kandidaten voor te dragen lukte het om een commissie te vormen die voor 40 procent uit vrouwen bestaat. Dat komt overeen met de huidige commissie die sinds 2019 de dagelijkse leiding in Brussel heeft en ook 11 vrouwen telt.

Nu de kandidaten en hun portefeuilles van de nieuwe Europese Commissie bekend zijn, kan het Europees Parlement de hoorzittingen met de kandidaten gaan inplannen. Daar gaat nog wel onderzoek naar eventuele belangenverstrengeling aan vooraf.

De Amerikaanse rapper, producer en platenbaas Sean Combs, bekend onder artiestennaam 'Diddy', is opgepakt in New York. Hij werd aangehouden in de lobby van een hotel in Manhattan, melden Amerikaanse media.

De beschuldigingen tegen de artiest en zakenman zijn nog geheim en worden naar verwachting later vandaag bekendgemaakt door het federale parket.

Dat er een strafrechtelijk onderzoek naar Combs liep, werd duidelijk in maart toen agenten zijn villa's in Los Angeles en Miami binnenvielen en doorzochten. Deze invallen zouden te maken hebben met verdenkingen van seksueel misbruik en mensenhandel. Op beelden was toen te zien dat zwaargewapende agenten zijn huizen binnengingen.

Meerdere zaken

Tegen de platenbaas zijn meerdere rechtszaken aangespannen wegens mogelijk seksueel misbruik, verkrachtingen en aanranding. In mei lekte een video uit waarin te zien is hoe de rapper zijn toenmalige vriendin, R&B-zangeres Cassie, mishandelt. In deze zaak, waarin zij hem ervan beschuldigde haar jaren fysiek en seksueel te hebben misbruikt, schikte hij.

Een van de vrouwen die een aanklacht tegen hem indienden, zegt dat Combs haar als 17-jarige met twee andere mannen verkrachtte. Dat zou twintig jaar geleden zijn gebeurd.

Zelf beweert de rapper onschuldig te zijn. Zijn advocaat zegt dat hij teleurgesteld is dat Diddy vervolgd wordt. Volgens hem is de rapper "niet perfect, maar geen crimineel".

Rapper, producer, platenbaas

Sean Combs werd in de jaren 90 bekend als rapper Puff Daddy en oprichter van het platenlabel Bad Boy Records. Hij bracht onder meer het legendarische album Ready to Die van rapper The Notorious B.I.G. uit, die in 1997 werd doodgeschoten. Zelf had Combs ook enkele hits zoals met I'll be missing you.

Combs is ook een rijk man geworden met het investeren in onder meer tequila en een kledinglijn. Dat leidde ertoe dat zijn vermogen in 2022 werd geschat op ongeveer 1 miljard dollar

Masoud Pezeshkian vindt dat de Iraanse moraalpolitie vrouwen niet op straat moet lastigvallen omdat ze hun hoofddoek niet goed dragen. De opmerkingen van de nieuwe Iraanse president tijdens zijn eerste persconferentie gisteren worden op sociale media breed gedeeld.

Pezeshkian, die eind juli aantrad nadat zijn voorganger Raisi was omgekomen bij een helikopterongeluk, reageerde in het persgesprek op een vrouwelijke journalist die zei dat ze vanwege straatcontroles een omweg had moeten nemen om aanwezig te kunnen zijn. Ze droeg een hijab, maar er was wel iets van haar haar te zien.

"De moraalpolitie moet vrouwen helemaal niet aanspreken", reageerde Pezeshkian. "Ik zal erachteraan gaan dat ze hen niet meer lastigvallen."

Sterfdag Mahsa Amini

De timing van de uitspraak is opmerkelijk: Pezeshkian hield zijn persconferentie op de dag dat twee jaar geleden Mahsa Amini stierf, de 22-jarige vrouw die door de moraalpolitie was vastgezet omdat ze zich niet zou hebben gehouden aan de strikte Iraanse regels voor hoofddoeken. Volgens de politie overleed ze aan hartfalen, maar er is ook bewijs dat ze in gevangenschap is mishandeld.

De dood van Amini leidde tot maandenlange protesten door het hele land tegen de onderdrukking van vrouwen. Iran greep uiteindelijk hard in om verdere demonstraties te voorkomen: protesten werden met dodelijk geweld neergeslagen en activisten kregen de doodstraf.

Pezeshkian geldt als relatief gematigd en er werd al gespeculeerd dat hij de strenge kledingvoorschriften iets wil versoepelen. Hij is daarbij wel afhankelijk van de strenge lijn die ayatollah Khamenei, de hoogste geestelijk leider van het land, uitzet.

De BBC wijst erop dat de VN recent nog waarschuwde dat de regels in Iran juist zijn aangescherpt. Waarnemers rapporteerden dat de moraalpolitie meer bevoegdheden krijgt om strenger te controleren, dat vrouwen te maken krijgen met fysiek geweld als ze zich niet aan de regels houden en dat er een nog strengere wet in de maak is.

Dat maakt van vrouwen tweederangsburgers, waarschuwde het VN-rapport. Doordat het recht van vrouwen wordt geschonden om deel te nemen aan het openbare leven, vredig te protesteren of zichzelf te uiten, zou dit niets minder zijn dan genderapartheid. "De autoriteiten willen met systematische discriminatie vrouwen en meisjes volledig onderdrukken."

Handreiking naar VS

Op de persconferentie van 2,5 uur, die live werd uitgezonden op de Iraanse tv, werd er met een bescheiden applaus gereageerd op de opmerkingen van Pezeshkian. Hardliners waren echter kritisch over zijn opmerkingen.

Ook zijn meer gematigde toon tegenover de VS kon hen niet welgevallen. "We staan niet vijandig tegenover de VS. Wij hebben geen bases rond de VS, wij hebben geen sancties tegen de VS. Het is andersom", redeneerde Pezeshkian. "Als zij goodwill tonen door zich minder vijandig op te stellen, hebben we geen probleem."

Pezeshkian beweerde dat Iran sinds zijn aantreden geen raketten aan Rusland heeft geleverd en het land niet uit is op kernwapens. Over het conflict in Gaza vroeg hij zich af waarom "de VS en Europa raketten, bommen en vliegtuigen geeft" als Israël "genocide pleegt voor de ogen van de wereld".

In de Schipholtunnel heeft een autobrand tot vertragingen geleid. Door de brand moest de tunnelbuis in de snelweg A4 afgesloten worden in de richting van Amsterdam.

Het is nog niet duidelijk hoe het gaat met de inzittenden van de auto.

Op beelden op sociale media is te zien dat de brandweer aanwezig is:

De afsluiting veroorzaakte 5 kilometer stilstaand verkeer voor de tunnelbuis richting het noorden. Inmiddels wordt het verkeer weer door de tunnel gelaten, al zijn er nog wel twee rijstroken gesloten vanwege de opruimwerkzaamheden.

Volgens de ANWB veroorzaakt het langzaam rijdend verkeer enkele minuten oponthoud.

De eerste Schipholtunnel werd in 1966 in gebruik genomen. Door de toename van het verkeer werd in 2000 een tweede tunnel geopend. De tunnel kruist de Buitenveldertbaan van de luchthaven.

Het dodental in Myanmar als gevolg van de orkaan Yagi is opgelopen tot 226 mensen, meldt persbureau Reuters. Vorige week trok de hevige storm over Zuidoost-Azië en leidde in Myanmar tot overstromingen en modderstromen. Dorpen, rijstvelden en grote gebieden met gewassen zijn door de storm verwoest, meldt de VN.

De VN zegt dat de storm in negen staten verwoestingen heeft aangericht, waaronder de hoofdstad en regio's gelegen aan de Irrawaddy, de grootste rivier van het land. De hulporganisatie schat dat ongeveer 630.000 mensen last hebben van de overstromingen.

Zwaarste recente overstromingen

Informatie over het aantal slachtoffers komt moeizaam naar buiten. Dat komt onder meer door de slechte communicatie van de junta, de militaire machthebbers, en omdat het moeilijk is om contact te krijgen met afgelegen gebieden. De VN zegt dat wegen door de overstromingen zijn geblokkeerd. Ook bruggen en elektriciteitsnetwerken zijn beschadigd, waardoor communicatie lastig is en hulpverlening moeilijk op gang komt.

Volgens de VN zijn de overstromingen de ergste die Myanmar recent meemaakte. De junta deed vorige week bij hoge uitzondering een oproep aan de internationale gemeenschap voor noodhulp, waar volgens de Britse nieuwsorganisatie BBC alleen India op reageerde en voedsel, kleding en medicijnen stuurde. Het is opmerkelijk dat de junta om hulp vroeg omdat het in het verleden juist humanitaire hulp blokkeerde.

Yagi is de krachtigste orkaan die Azië dit jaar heeft getroffen. Ook Vietnam, Thailand en Laos kampten met onder meer overstromingen en aardverschuivingen door de hevige regenval. In Vietnam is het dodental opgelopen tot 141 en hebben de overstromingen wegen en gebouwen beschadigd.

Militaire junta en rebellenleger

Sinds 2021 wordt Myanmar weer volledig bestuurd door de militaire junta, die na de verkiezingen een coup pleegde om de macht over te nemen van de gekozen regering. Daarop braken grote protesten uit, die door het leger en de politie werden neergeslagen.

Het verzet tegen de militaire junta is nog steeds groot. De militaire anti-coupbeweging People's Defence Force (PDF) en verschillende etnische groeperingen vechten sindsdien in een burgeroorlog tegen het militaire regime. Het verzet wint steeds meer terrein, waardoor gebieden door verschillende groepen bestuurd worden.

Het nieuwe kabinet heeft verschillende onuitgewerkte plannen en kijkt vooral naar voordelen op de korte termijn. Dat zeggen de drie planbureaus in een gezamenlijke reflectie op de kabinetsplannen. De publicatie wordt later vandaag openbaar, maar NRC heeft deze al ingezien en schrijft erover.

De kritiek komt van het Centraal Planbureau (CPB), Sociaal en Cultureel Planbureau (SCP) en het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), en gaat over de plannen die het kabinet vanmiddag bekendmaakt.

"Het kabinet legt de prioriteit op de brede welvaart hier en nu ten koste van brede welvaart later en elders", schrijven ze. Dan gaat het bijvoorbeeld om de bezuinigingen op onderwijs en innovatie. Zo'n bezuiniging kan op termijn slecht uitpakken voor de welvaart en de concurrentiepositie van Nederland, luidt de waarschuwing.

Focus op migratie

De focus van het kabinet op migratie is eenzijdig, stellen de bureaus. Het is geen oplossing voor de problemen die er in sommige wijken zijn rond gemeenschapszin. Maatregelen om die te verbeteren worden geschrapt, zoals de maatschappelijke diensttijd, waarin jongeren tijdelijk iets voor een ander gingen doen.

Ook verdwijnt de subsidie op brede brugklassen, waar kinderen van verschillende niveaus samenkomen.

Doelen uit zicht

Op het vlak van bestaanszekerheid vinden de planbureaus het dubbel dat het kabinet mensen financieel probeert te helpen door toeslagen te verhogen, maar tegelijkertijd zegt dat het stelsel van toeslagen op de schop gaat. "Het vergroten van de financiële bestaanszekerheid door op korte termijn toeslagen te verhogen, kan het langetermijndoel om het stelsel te vereenvoudigen, lastiger maken."

Daarnaast vinden de planbureaus de plannen voor woningbouw en de zorg onvoldoende uitgewerkt. De klimaatdoelen worden met de huidige plannen waarschijnlijk niet gehaald.

Om die later alsnog te halen, moeten "plotseling kostbare maatregelen genomen worden", waarschuwen de planbureaus.

Het socialemediabedrijf Meta verbant Russische staatsmedia als tv-zender RT en persbureau Rossia Segodnja. Volgens moederbedrijf Meta maken de media zich schuldig aan clandestiene beïnvloedingsoperaties online. Het verbod geldt voor alle dochters van Meta, zoals Facebook, Instagram en WhatsApp.

Meta had eerder al andere maatregelen genomen, zoals het uitzetten van advertenties bij de propagandakanalen en het beperken van het bereik van hun artikelen. Omdat er echter geprobeerd werd die maatregelen te omzeilen, gaat Meta over tot een volledige ban wereldwijd. De komende dagen zullen de media van het sociale medium verdwijnen.

Rusland heeft nog niet gereageerd op het besluit, RT evenmin. In het verleden reageerde RT honend op beschuldigingen dat de zender illegaal de belangen van het Kremlin zou behartigen. RT deed maatregelen af als een inperking van de persvrijheid.

Facebook en Instragram zijn verboden in Rusland. Meta geldt er als een "extremistische organisatie" sinds het bedrijf in 2022 het beleid over haatzaaien aanpaste om kritiek op de Russische inval in Oekraïne mogelijk te maken. WhatsApp is er wel toegestaan en heeft miljoenen gebruikers.

Desinformatie

Het besluit van Meta komt kort na beschuldigingen van de Amerikaanse justitie dat twee RT-medewerkers miljoenen betaalden aan een Amerikaanse bedrijf om het Amerikaanse publiek te beïnvloeden in aanloop naar de verkiezingen. Zij zouden 10 miljoen dollar hebben uitgetrokken om verdeeldheid te zaaien onder Amerikanen, luidde de aanklacht.

Die activiteiten waren onderdeel van een breder Russisch plan om via sociale media invloed uit te oefenen in de VS, betoogde het Amerikaanse Openbaar Ministerie. Via nepaccounts zou er desinformatie moeten worden verspreid, over bijvoorbeeld misdaden onder Oekraïense migranten en "het verlies van banen voor witte Amerikanen".

Naar aanleiding van de beschuldigingen scherpte de VS financiële sancties tegen RT aan. De zender RT was als "buitenlandse agent" al sinds 2017 in de VS verboden.

Er hebben vannacht toch geen mensen buiten hoeven slapen bij het aanmeldcentrum in Ter Apel. De gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, meldde rond middernacht dat de gemeente Stadskanaal wilde bijspringen door een sporthal als noodopvang in te richten.

In samenwerking met het Rode Kruis werden "in allerijl" honderd veldbedden, hygiënekits, dekens en een team van vrijwilligers naar sporthal De Spont gebracht. Rond 01.15 uur kon een bus de eerste groep naar de opvang vervoeren. Wie later aankwam zou per taxi volgen, het is onduidelijk of daar gebruik van is gemaakt.

Volgens het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) hadden rond middernacht zo'n veertig tot vijftig mensen een slaapplek elders nodig. Zij gaan vanochtend weer terug naar Ter Apel om het proces van hun asielaanvraag te starten.

'Later verder kijken'

"Het is geen oplossing", benadrukte burgemeester Sloots van Stadskanaal vannacht. "Maar het is in elk geval iets en morgenochtend kijken we wel verder. Wegkijken en nietsdoen gaan wij als Stadskanaal niet doen."

Er werden eerder ook al grote tenten geplaatst in Stadskanaal, op een kwartiertje rijden van Ter Apel. "En ook nu vind ik dat we moeten helpen", zegt Sloots, die het probleem "met lede ogen" aanziet.

Verslaggever Jeroen Gortworst is in Ter Apel en vertelt over hoe de situatie nu is:

Het COA waarschuwde gisteravond dat er sprake was van een noodsituatie. De kans bestond volgens de organisatie dat er voor het eerst in twee jaar weer mensen buiten moesten slapen. Alleenstaande mannen mochten niet meer naar binnen omdat het centrum vol was.

"We houden alleen voor kwetsbare mensen nog een plek achter de hand", zei Paula Lambeck van het COA. "Ik hoop dat deze mensen niet hier in het gras terechtkomen, maar dat er iemand opstaat en een plek aanbiedt, bijvoorbeeld een gemeente."

Volgens burgemeester Velema van Westerwolde laat asielminister Faber mensen bewust in de kou staan. "Ze heeft tijd genoeg gehad en voldoende mogelijkheid om mensen op een fatsoenlijke manier onder te brengen. Dit doet ze bewust niet."

Het ministerie van Asiel en Migratie laat weten dat de extreme drukte komt door een hogere instroom, in combinatie met een groot aantal statushouders dat niet kan doorstromen naar opvang in andere gemeenten. "Het wordt steeds lastiger om zelfs de kleinste tegenvallers op te vangen."

Brandveiligheid in het geding

Het opvangcentrum in Ter Apel is in december al uitgebreid met tijdelijke huisvesting in portacabins, waar dit weekend mensen hebben geslapen. Westerwolde vindt dat vanwege de brandveiligheid onverantwoord en dreigt het COA met een dwangsom als deze opvang niet stopt.

Het COA spreekt echter van overmacht: "Het was dit of mensen buiten de poort in het gras laten slapen."

In Ter Apel mogen officieel maar 2000 mensen worden opgevangen. Het afgelopen jaar slaagde het COA er echter bijna geen enkele nacht in om dat maximum aan te houden. Er moest daarom bijna dagelijks een dwangsom van 15.000 euro aan de gemeente worden betaald, tot in juni het maximumbedrag van 1,5 miljoen euro werd bereikt.

Westerwolde stapte begin deze maand opnieuw naar de rechter omdat het COA te weinig verbetering vertoonde.

Goedemorgen! Het is vandaag de derde dinsdag van september, en dus Prinsjesdag. Dat betekent dat het kabinet-Schoof de jaarplannen in de Miljoenennota bekendmaakt. Ook maakt voorzitter Von der Leyen alle namen van de nieuwe Europese Commissie bekend en speelt PSV tegen Juventus in de eerste speelronde van de Champions League.

Eerst het weer: De dag begint bewolkt met lokaal wat motregen. Daarna schijnt geregeld de zon. Het wordt ongeveer 21 graden. Vanavond en vannacht zijn er brede opklaringen.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Asielzoekers die buiten het aanmeldcentrum in Ter Apel verbleven, hoefden toch niet buiten te slapen. De gemeente Stadskanaal stelde vannacht een sporthal beschikbaar, toen bleek dat het aanmeldcentrum vol was. Een team van Rode Kruis-hulpverleners hielp bij het opbouwen van de opvanglocatie.

Vanochtend gaan de asielzoekers weer terug naar Ter Apel om het proces van hun asielaanvraag te starten. Gisteren sprak het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) van een noodsituatie. VluchtelingenWerk Nederland noemde de situatie "diep triest".

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Gebieden in Roemenië, Polen, Tsjechië en Oostenrijk zijn zwaar getroffen door overstromingen. Die overstromingen zijn het gevolg van hevige regenval in Midden-en Oost-Europa. Het dodental is inmiddels opgelopen naar 18.

De video hieronder geeft een beeld van de schade als gevolg van de zware regenval van de afgelopen dagen:

Fijne dag!

Het vertrouwen in de politiek en in het kabinet is ten opzichte van de afgelopen twee jaar flink toegenomen, blijkt uit het Prinsjesdagonderzoek van Ipsos I&O in opdracht van de NOS. Vooral onder laagopgeleiden is er meer vertrouwen dan de afgelopen jaren.

Ook zijn Nederlanders over het algemeen minder pessimistisch geworden over de toekomst van het land. Tegelijkertijd vindt nog steeds een meerderheid dat het alles bij elkaar genomen de slechte kant op gaat met Nederland en is maar een kleine minderheid optimistisch.

Vertrouwen was in 2022 en 2023 heel laag

Van alle Nederlanders heeft 44 procent vertrouwen in de landelijke politiek en 42 procent in het kabinet-Schoof. Vorig jaar had 33 procent vertrouwen in de politiek en slechts 24 procent in het demissionaire kabinet-Rutte IV.

Het vertrouwen in het kabinet-Schoof is ongeveer even hoog als het vertrouwen in het derde kabinet-Rutte, al bereikte dat in het eerste coronajaar een piek van 56 procent.

Veel meer vertrouwen laagopgeleiden

De toename is veruit het grootst onder laagopgeleiden. Vorig jaar had slechts 17 procent van deze groep vertrouwen in het kabinet. Nu heeft 49 procent vertrouwen in het kabinet-Schoof.

Ook onder middelbaar opgeleiden is het vertrouwen in het kabinet toegenomen, naar 48 procent. Onder hoogopgeleiden is het nog net zo laag als vorig jaar, 34 procent.

Als we kijken naar politieke voorkeur, dan valt op dat alleen de kiezers van de coalitiepartijen in meerderheid vertrouwen hebben in het nieuwe kabinet. Het vertrouwen is het hoogst onder de aanhangers van de PVV: 79 procent van hen heeft er een beetje of veel vertrouwen in.

Het minste vertrouwen heeft de aanhang van GroenLinks-PvdA: 9 procent heeft (enig) vertrouwen in het kabinet-Schoof.

Asiel en stikstof

Die scherpe politieke verdeeldheid is er ook over het asiel- en migratiebeleid. Veruit de meeste kiezers van PVV, VVD en BBB hebben op dit punt vertrouwen in het kabinet. Dat geldt niet voor kiezers van NSC, die op dit punt sterk verdeeld zijn. Ook hier hebben aanhangers van de linkse partijen er weinig vertrouwen in.

De helft van de kiezers is voor het uitroepen van een asielcrisis; daarvoor is vooral veel steun bij kiezers van de PVV (90 procent).

In het stikstofbeleid van het kabinet bestaat weinig vertrouwen. Onder geen enkele partij heeft een meerderheid er vertrouwen in, dus ook niet onder de aanhangers van de BBB. Bijna de helft van de Nederlanders vindt inkrimping van de veestapel onvermijdelijk.

Oekraïne en Gaza

Een duidelijke meerderheid (58 procent) wil dat Nederland Oekraïne blijft steunen in de oorlog tegen Rusland. Ook bij de PVV vinden meer mensen dat Nederland Oekraïne moet blijven steunen dan dat het ermee moet stoppen.

De helft van de Nederlanders wil dat de regering meer druk op Israël zet om te stoppen met de oorlog in Gaza; 20 procent wil dit juist niet. De aanhang van de PVV is op dit punt sterk verdeeld, van de aanhang van GroenLinks-PvdA wil 82 procent meer druk op Israël.

Optimisme en pessimisme

De Nederlanders zijn minder pessimistisch geworden over de staat van Nederland. In 2022 dacht meer dan driekwart dat het "alles bij elkaar genomen" de slechte kant op ging. Vorig jaar waren nog altijd zeven op de tien Nederlanders pessimistisch. Nu is dat iets meer dan de helft (57 procent).

Optimistisch zijn Nederlanders nog altijd niet. Slechts 19 procent denkt dat het de goede kant op gaat, net zo veel als vorig jaar. Dat het beter gaat met de economie denkt zelfs maar 10 procent.

Rondkomen

Ook over de eigen financiën bestaat weinig optimisme. Slechts 14 procent verwacht dat de eigen situatie verbetert. Een kwart denkt dat de eigen situatie verslechtert.

Bijna zes op de tien Nederlanders (59 procent) zeggen dat ze goed kunnen rondkomen. Dat zijn er wel een stuk meer dan vorig jaar (51 procent) en aanzienlijk meer dan in 2022 (44 procent). Toen hadden veel mensen het zwaar door de inflatie, die door hoge energieprijzen door het plafond ging.

Kort voordat de onderzeeër Titan vorig jaar implodeerde in de Atlantische Oceaan stuurde de bemanning nog een bericht aan het ondersteuningsschip Polar Prince dat luidde: "Alles is hier in orde". Dat bleek tijdens een hoorzitting van de Amerikaanse kustwacht over het incident waarbij alle vijf opvarenden omkwamen.

Bij die hoorzitting werd ook voor het eerst een foto getoond van het wrak van Titan op de zeebodem in de buurt van Titanic. Op de afbeelding, genomen door een onderwaterrobot, is de losgekomen achtersteven van de onderzeeër op bijna 4 kilometer diepte gezien.

De onderzeeër was vorig jaar juni onderweg naar het wrak van de Titanic. Al na één uur en drie kwartier verging het diepzeeschip van het bedrijf OceanGate.

Hoe de implosie kon plaatsvinden is na meer dan een jaar onderzoek nog niet duidelijk. De hoorzitting van de kustwacht moet daar meer duidelijkheid over verschaffen. Ook worden na de hoorzitting aanbevelingen geformuleerd voor de commandant van de kustwacht. Daarnaast is er nog een onderzoek van de National Transportation Safety Board.

Tijdens de hoorzitting kwam onder anderen de hoofdingenieur van de onderzeeër aan het woord, Tony Nissen. Hij zei dat hij zich onder druk gezet voelde om het schip klaar te maken voor de duik. Het was volgens Nissen soms lastig om te werken voor de directeur van OceanGate, Stockton Rush.

Een paar jaar eerder had hij naar eigen zeggen geweigerd om de Titan te besturen omdat hij het operationele personeel niet vertrouwde. Ook zou hij in 2019 hebben tegengehouden dat de Titan naar de Titanic ging. Hij zei destijds tegen Rush dat de Titan niet werkte zoals verwacht. Voordat de onderzeeër uiteindelijk wel naar de Titanic dook werden er volgens Nissen wel aanvullende tests uitgevoerd.

Het bedrijf dat de expeditie organiseert was al herhaaldelijk gewaarschuwd dat er ernstige zorgen waren over de veiligheid van de opvarenden, kwam vorig jaar al naar voren uit rechtbankdocumenten.

Een medewerker van OceanGate had geschreven dat het vaartuig meer moest worden getest. Ook experts hadden zorgen geuit over wat er kon gebeuren als de onderzeeër werd blootgesteld aan de enorme druk op de bodem van de Atlantische Oceaan.

Het is de derde dinsdag van september, en dus Prinsjesdag. Vandaag is de eerste keer dat het kabinet-Schoof de jaarplannen in de Miljoenennota -omkleed met veel ceremonieel- bekendmaakt. Ook spreekt de koning vandaag zijn eerste Troonrede uit die niet door de handen van Mark Rutte is gegaan.

Traditiegetrouw zijn in de aanloop naar de dag de grote lijnen uit de Miljoenennota al naar buiten gekomen. Dat gebeurde afgelopen vrijdag, de dag dat de stukken naar de Tweede Kamer zijn gestuurd en ook de dag dat Schoof het regeerprogramma presenteerde. In dat regeerprogramma staan de plannen van het kabinet voor de komende jaren.

In de gelekte (financiële) stukken over volgend jaar staat dat de koopkracht gemiddeld in 2025 niet met 1,1 procent stijgt - zoals het Centraal Planbureau eerder becijferde - maar met 0,7 procent. Uitkeringsgerechtigden gaan er iets meer op vooruit: 0,9 procent. Gepensioneerden iets minder: 0,6 procent.

Het financiële en economische beleid van het kabinet richt zich op een open economie, een beter vestigingsklimaat voor bedrijven en "spaarzaam omgaan met schaarse middelen", staat in de Miljoenennota. "De zorgen over migratie nemen we serieus", staat er ook. "We houden daarbij oog voor het verdienvermogen van Nederland."

De grote lijnen van de plannen voor 2025 zijn dus al uitgelekt, maar als vandaag alle stukken openbaar worden, komen er ongetwijfeld nog nieuwe voornemens, ambities en details naar voren van de verschillende ministeries.

Naast de plannen op papier, spreekt koning Willem-Alexander de Troonrede uit, voor de twaalfde keer. Voor hem is het de eerste keer dat die rede van een andere premier komt dan van Mark Rutte. Het is voor de derde keer dat de Troonrede wordt voorgelezen in de schouwburg van Den Haag. Vanwege de verbouwing van het Binnenhof is de Ridderzaal voorlopig geen optie.

Hoogleraar economie Victor Halberstadt is afgelopen vrijdag overleden op 85-jarige leeftijd. Dat meldt Universiteit Leiden, waar hij sinds 1974 aan verbonden was.

Halberstadt werd bekend door de vele maatschappelijke functies die hij bekleedde. Zo was Halberstadt lid van de PvdA, commissaris bij ING en KPN, bestuurder bij het Concertgebouw en lid van de Raad van Toezicht van De Nederlandse Opera. Ook was hij van 1972 tot 2004 Kroonlid van de Sociaal-Economische Raad, een belangrijk adviesorgaan voor de regering en het parlement.

Opvallend was zijn rol bij de inburgering van Máxima begin deze eeuw. Hij voerde verschillende gesprekken met de Argentijnse om haar in te wijden in de Nederlandse samenleving en voor te bereiden op haar toekomstige rol als koningin. Halberstadt was een vertrouweling van de Oranjes. In 2018 kreeg hij het Erekruis in de Huisorde van Oranje toekend, vanwege zijn vele verdiensten voor het Koninklijk Huis.

Lijmen kabinetscrisis

De hoogleraar werd ook ingevlogen bij de kabinetscrisis over financieel-economisch beleid in 1981. Samen met econoom Cees de Galan werd hij toen aangesteld als informateur. Die crisis werd uiteindelijk bezworen.

Universiteit Leiden schrijft op de website "een markante en erudiete persoonlijkheid" te verliezen. "Decennialang sloeg hij een brug tussen de wetenschapsbeoefening en de maatschappelijke praktijk. Veel generaties van studenten en medewerkers zullen zich hem herinneren als steunpilaar bij hun loopbaankeuzes."

Ryan Wesley Routh, de man die zondag met een wapen werd gezien bij de golfbaan van Trump, werd in 2019 al eens onderzocht door de FBI. Dat heeft de veiligheidsdienst bekendgemaakt.

De FBI had toen een tip gekregen dat Routh een vuurwapen bezat als veroordeelde pleger van een strafbaar feit. De FBI ondervroeg vervolgens de persoon die de klacht had ingediend. De zaak werd gesloten nadat de FBI geen aanvullende informatie had ontvangen, meldde een FBI-topman maandag.

Routh verscheen maandag kort voor de federale rechtbank in West Palm Beach, waar de eerste aanklachten tegen hem werden bekendgemaakt. De 58-jarige Routh wordt in elk geval aangeklaagd voor twee overtredingen van de wapenwet. Een van de aanklachten betreft dezelfde waarvoor de FBI in 2019 getipt werd: het bezitten van een vuurwapen als veroordeeld misdadiger.

SKS-geweer

De andere aanklacht gaat over het bezit van een vuurwapen met een uitgewist serienummer. Het is mogelijk dat de 58-jarige Routh naarmate het onderzoek voortduurt, geconfronteerd gaat worden met meer en ernstigere aanklachten.

Maandag werd ook bekend dat Routh bijna twaalf uur lang buiten de golfbaan van Trump verbleef, waar hij wachtte op de oud-president. Dat blijkt uit telefoongegevens van Routh die door aanklagers naar buiten zijn gebracht. In het document van de aanklacht staat verder dat een digitale camera en een geladen semi-automatisch SKS-geweer met een uitgewist serienummer zijn gevonden.

De SKS is een geweer van Russische origine, ontwikkeld in de jaren 40. In eerdere berichten werd gezegd dat Routh een AK-47 had achtergelaten, maar dat blijkt nu dus anders te zijn.

In auto opgepakt

Routh werd zondag aangehouden nadat de Secret Service had ontdekt dat hij zich met een vuurwapen ophield in de buurt van Donald Trump, die op dat moment aan het golfen was in Florida. De man zat volgens de Secret Service op ongeveer 400 meter afstand van de oud-president.

De Secret Service opende daarop het vuur, waarop hij op de vlucht sloeg. Doordat een omstander zijn kenteken doorgaf, kon Routh kort daarna in zijn auto worden opgepakt.

Trump heeft vannacht op X voor het eerst gereageerd op de gebeurtenis. Hij zei dat de Secret Service "uitstekend werk" heeft verricht. Hij zei ook "vier of vijf" schoten te hebben gehoord.

Bodycam-beelden tonen hoe Routh in de boeien wordt geslagen:

In de persconferentie van lokale en federale autoriteiten werd ook bekendgemaakt dat Routh Trump niet in het zicht had op de plek waar hij zat. Ook werd bevestigd dat hij geen schoten heeft gelost. Daarbij zijn er geen aanwijzingen gevonden die erop zouden wijzen dat hij met iemand samenwerkte.

Waarnemend directeur van de Amerikaanse geheime dienst, Ronald Rowe, zei op de persconferentie dat de maatregelen om Trump te beschermen, goed werken. Rowe zei dat hij met de voormalige president heeft gesproken en dat Trump "zich ervan bewust is dat hij het hoogste niveau van bescherming geniet" van de veiligheidsdienst.

Hij zei ook dat agenten hun werk naar de letter deden toen ze zondag op de golfbaan van Trump een man een geweer door de struiken zagen steken. Rowe zei dat de golfreis niet op de planning van Trump stond, dus stelden ze een veiligheidsplan op. "En dat veiligheidsplan werkte", zei hij.

Eind september hoorzitting

Een hoorzitting waarin bepaald wordt of Routh langer moet worden vastgehouden, staat gepland voor volgende week maandag, 23 september. Een week daarna, op 30 september, zal Routh worden voorgeleid, meldde CNN eerder.