NOS Nieuws - Algemeen

De Nederlandse crimineel Jos L. is vandaag in België bij verstek veroordeeld tot 13 jaar cel voor een mislukte overval op de douane. De Nederlander heeft volgens de Belgische rechter opdracht gegeven tot het stelen van 10 ton cocaïne.

Een Nederlandse en een Belgische groep handlangers probeerden in opdracht van 'Bolle Jos' in 2023 een overval te plegen op de douane. Ze wilden een in beslag genomen lading cocaïne met een straatwaarde van 250 miljoen euro stelen uit een loods in Kalmthout, net over de Belgische grens bij Roosendaal.

De douane ontdekte in oktober dat jaar de lading cocaïne in een container met sojameel. Deze container werd vervolgens naar een loods in Kalmthout gebracht, om daarna naar een magazijn in Antwerpen te worden vervoerd. Vanaf daar zou de lading cocaïne worden vernietigd. Nadat criminelen lucht hadden gekregen van de drugs en het voornemen om deze lading te verplaatsen, werd een actie opgezet om de douane te overvallen.

Ook celstraffen handlangers

De Nederlandse groep was gewapend en volgde het douanetransport met een bestelbusje. Op het laatste moment werden zij klemgereden in Antwerpen. De groep uit Brussel was belast met het terughalen van de drugs en werd bij de loods in Kalmthout aangetroffen. De cocaïne was toen al verplaatst.

Uit onderzoek van de politie bleek dat de 33-jarige Jos L. mogelijk opdrachtgever van de overval was. Zo ontving de Nederlandse politie een tip dat de voortvluchtige Nederlander de operatie aanstuurde.

Zeven personen die bij de overval betrokken waren zijn veroordeeld tot celstraffen van 10 jaar. Elf anderen die voor de rechter moesten verschijnen kregen celstraffen tussen de 1 en 9 jaar, twee van hen werden vrijgesproken.

'Bolle Jos'

De uit Breda afkomstige 'Bolle Jos' is al eerder in België veroordeeld tot gevangenisstraffen. In september vorig jaar kreeg hij van de rechtbank in Antwerpen 10 jaar celstraf, nadat hij eerder in 2024 al 12 jaar cel had gekregen vanwege het smokkelen van cocaïne in de haven van Antwerpen.

In Nederland is hij vorig jaar juni tot 24 jaar celstraf veroordeeld voor cocaïnesmokkel. Afgelopen januari bleek dat de voortvluchtige Brabander in het West-Afrikaanse land Sierra Leone verblijft. Nederland heeft het land verzocht hem uit te leveren.

In Engeland is de rechtszaak begonnen over een van de spraakmakendste roven van de afgelopen jaren. De diefstal van een kunstwerk in de vorm van een 18-karaats gouden wc. Het werk was uitgeleend door het Guggenheim-museum in New York aan Blenheim Palace in het zuidoosten van Engeland toen het in 2019 's nachts werd gestolen. Drie mannen van 36, 39 en 40 staan terecht.

Het volledig functionerende toilet, een satirisch werk met de titel America van de Italiaanse conceptuele kunstenaar Maurizio Cattelan, werd gestolen uit het paleis van de familie Churchill, Blenheim Palace in Zuid-Engeland. Het paleis is een belangrijke toeristische trekpleister in de regio en staat op de Unesco-Werelderfgoedlijst.

De openbaar aanklager zei in zijn openingsverklaring gisteren in de rechtbank van Oxford dat het werk werd meegenomen bij een "gewaagde inval". Een van de drie mannen die terechtstonden was betrokken bij de diefstal ervan. De andere twee hielpen bij de verkoop van de buit, aldus de aanklager.

Volgens de aanklager reed een groep mannen op 14 september 2019 met twee gestolen auto's door afgesloten houten hekken naar het terrein van Blenheim Palace. Ze gingen via een raam naar binnen, sloegen een houten deur kapot en rukten het toilet van de muur. Na in totaal vijf minuten waren ze vertrokken met de buit.

De inbraakverdachte heeft volgens de openbaar aanklager twee keer het paleis bezichtigd in de weken voorafgaand aan de diefstal. Een keer voordat het werk tentoongesteld werd in Blenheim Palace en een keer toen het geïnstalleerd was. Hij had net als andere bezoekers van de tentoonstelling een afspraak van drie minuten gemaakt om het toilet te gebruiken.

Beide keren maakte Jones foto's van het raam dat later werd vernield om in te breken in het paleis. De tweede keer maakte hij ook foto's van de wc-ruimte, waaronder een foto van het slot op de toiletdeur.

"Er kan geen twijfel over bestaan dat hij verkenningen uitvoerde voor de inbraak die die nacht zou plaatsvinden", zei de aanklager "Dat zou genoeg zijn om hem schuldig te maken aan inbraak."

Het toilet van 98 kilo was verzekerd voor 6 miljoen dollar. Het is nooit teruggevonden. Volgens aanklagers is het waarschijnlijk in kleinere stukken goud gebroken om die vervolgens te verkopen. De waarde van het goud was destijds 2,8 miljoen dollar.

Trump als inspiratie?

Met het werk wilde kunstenaar Cattelan buitensporige rijkdom belachelijk maken. In een persbericht koppelde het Guggenheim-museum het gouden toilet aan de zakelijke en politieke carrière van Donald Trump. "De esthetiek van deze 'troon' doet denken aan de vergulde overmaat van Trumps vastgoedondernemingen en privéwoningen", aldus het museum.

Cattelan vertelde het Guggenheim dat hij het idee voor het toilet had vóór de politieke opkomst van Trump, maar zei dat de verwijzing naar Trump "waarschijnlijk in de lucht hing". Hij zei ook dat het gouden toilet een knipoog was naar het kunstwerk Fountain uit 1917 van Marcel Duchamp, een urinoir.

Toen Trump tijdens zijn eerste ambtstermijn aan het Guggenheim-museum had gevraagd of hij een schilderij van Van Gogh kon lenen uit de collectie, bood het museum de wc-kunst als alternatief aan.

Banaan met tape

Cattelan is ook de bedenker van het werk Comedian, dat bestaat uit een banaan die met een stuk ducttape aan de muur is vastgeplakt. Een crypto-investeerder kocht het werk onlangs voor ruim 6 miljoen dollar en at het vervolgens op.

Zaaddonor Jonathan Meijer mag zich in het openbaar niet meer uitlaten over zijn donorkinderen of hun ouders. Dat heeft de rechtbank Den Haag besloten in een kort geding dat was aangespannen door de ouders van de donorkinderen.

De 43-jarige Meijer heeft een YouTube-kanaal waarop hij regelmatig video's plaatst. In een aantal video's noemt hij namen en toont hij herkenbare foto's van de kinderen of hun ouders. Ook laat hij zich in sommige video's negatief uit over ouders die hebben meegewerkt aan de Netflix-documentaire The Man with 1000 Kids, waarin Meijer centraal staat.

Deze video's moet hij van de rechter verwijderen. In nieuwe video's mag hij het niet meer hebben over het contact met zijn donorkinderen of hun ouders, of over "het geestelijk welbevinden van donorkinderen in relatie tot het grote verwantschapsnetwerk waar zij deel van uitmaken", oordeelt de rechter. "Uitlatingen in het openbaar over deze onderwerpen op andere wijze dan via video's, zijn ook verboden."

Twee jaar geleden liep er ook al een rechtszaak tegen Meijer. Ouders van de donorkinderen eisten destijds dat hij moest stoppen met doneren omdat met zijn zaad al honderden kinderen waren verwekt. De rechter ging daarin mee en legde een dwangsom op van 100.000 euro per nieuw kind.

Fundamenteel recht

De rechter noemt als reden voor het uitingsverbod dat er eerder afspraken zijn gemaakt dat Meijer op afstand van de kinderen zou blijven. Als hij toch opnieuw in het openbaar dit soort uitlatingen doet, of de genoemde video's niet verwijdert, moet hij dwangsommen betalen.

De rechter moest een afweging maken tussen de vrijheid van meningsuiting en de persoonlijke levenssfeer van de donorkinderen en hun ouders. "De rechter heeft geoordeeld dat het een te vergaande inbreuk op hun persoonlijke levenssfeer is", legt de persrechter uit. "En dat ter bescherming daarvan de vrijheid van meningsuiting beperkt kan worden."

De ouders die het kort geding hadden aangespannen, krijgen niet op alle punten gelijk. Ze eisten bijvoorbeeld ook dat Meijer publiekelijk geen liefdes- of relatieadviezen meer mag geven, niets meer mag zeggen over bezoeken aan (tand)artsen of zijn mening geven over de evolutietheorie.

Maar met het ontzeggen van de vrijheid van meningsuiting moet volgens de rechter terughoudend worden omgegaan. "Het gaat om een fundamenteel recht." Bovendien zijn deze uitspraken "niet onrechtmatig tegenover de donorkinderen en ouders omdat ze niet specifiek gaan over de verhouding tussen de spermadonor en die kinderen en ouders."

Geen vaderfiguur

De ouders werden in hun zaak over de video's bijgestaan door Ties van der Meer van Stichting Donorkind. Hij erkende eerder dat het een zwaar middel is om iemands vrijheid van meningsuiting te beperken. Maar er was volgens Van der Meer geen andere optie, omdat Meijer weigert zich te houden aan de afspraak in donorcontracten dat hij zich niet als vaderfiguur mag opstellen.

Advocaat van de ouders Lotte van Schuylenburch zegt blij te zijn met de uitspraak. "Het is een grote overwinning voor de donorkinderen en hun ouders. De rechter stelt dat Jonathan te ver is gegaan met video's."

Blijven vloggen

Meijer plaatste gisteren nog een nieuwe video op zijn kanaal met, mogelijk niet toevallig, vrijheid van meningsuiting als onderwerp. "Ik heb een mening over veel dingen", erkent hij hierin. "Je mag geloven wat jij wil geloven, en dit verspreiden als de waarheid."

Meijers advocaat Kasper Ripken zegt blij te zijn met het vonnis en niet in hoger beroep te gaan. "Dit is waar we op hoopten. Wat in het vonnis wordt neergelegd als beperking van de vrijheid van meningsuiting is feitelijk minder dan wat mijn cliënt had aangegeven te accepteren."

De vrijheid van meningsuiting is er volgens Ripken goed afgekomen. "Mijn cliënt wil blijven vloggen en dat gaat hij ook doen."

De rechtbank in Amsterdam heeft een pro-Palestijnse betoger veroordeeld tot twee maanden celstraf, waarvan een voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar. Ze krijgt de straf voor geweld dat ze pleegde rond een protest vorig jaar bij de Universiteit van Amsterdam (UvA).

De straf valt lager uit dan de eis van het OM. Die vroeg vanochtend om vier maanden celstraf, waarvan twee maanden voorwaardelijk met een proeftijd van twee jaar.

De verdachte was zelf niet in de rechtszaal aanwezig maar sprak wel gisteren met AT5. Daarin zei ze dat ze nergens spijt van had en ook dacht niets verkeerd te hebben gedaan. Ze gaf toe dat ze op een shovel was geklommen en ook met stokken had gegooid, maar dat valt volgens haar niet onder zwaar geweld omdat de politie "goed beschermd" was.

De politierechter ging daar niet in mee. Hoewel agenten zich kunnen beschermen met helmen en schilden, betekent dat niet dat er op ze kan worden ingeslagen, zei de rechter. Ze had niet de confrontatie moeten zoeken met de ME, aangezien dat strafbaar is.

In totaal stonden vandaag drie verdachten terecht voor openlijke geweldpleging op 8 mei 2024 tijdens protesten bij de UvA in het centrum van Amsterdam. Een tweede verdachte heeft een taakstraf van 60 uur opgelegd gekregen voor het gooien van een plastic waterfles. Tegen hem had het OM twee maanden gevangenisstraf geëist.

De derde demonstrant werd ervan verdacht stenen en ballonnen gevuld met een onbekende vloeistof te hebben gegooid. Ook tegen hem eiste het OM twee maanden cel. De rechter sprak hem vrij vanwege gebrek aan bewijs.

Brandblussers

In Amsterdam waren vorig jaar verschillende pro-Palestijnse-demonstraties die uitliepen op geweld. Op 8 mei waren er confrontaties tussen de demonstranten en de mobiele eenheid. De politie gebruikte shovels om opgetrokken barricades weg te halen. Betogers belaagden de politie door brandblussers leeg te spuiten en met voorwerpen te gooien. ME'ers deelden klappen uit aan demonstranten.

Door te demonstreren wilden de actievoerders dat de universiteit de banden verbrak met Israëlische instellingen die "medeplichtig zijn aan de onderdrukking, apartheid en genocide in Palestina", zoals ze het formuleerden.

Bij zeker negen treinroven in de Amerikaanse staten Californië en Arizona hebben dieven voor ruim 2 miljoen dollar (1,91 miljoen euro) aan Nike-sneakers buitgemaakt. Dat blijkt uit vrijgegeven rechtbankdocumenten waar persbureau AP uit citeert. Het zou onder meer gaan om Air Jordan 4-modellen die pas op 14 maart op de markt komen.

Bij een diefstal op 13 januari zouden verdachten een luchtremslang hebben doorgesneden van een trein die door een afgelegen gebied in Arizona reed. De trein kwam daardoor tot stilstand. De dieven zouden er met ruim 1900 paar nog niet uitgebrachte Nikes vandoor zijn gegaan. Die hadden bij elkaar een waarde van omgerekend ruim 420.000 euro.

En groot deel bestond uit Jordan 4 Brick by Brick-schoenen, een samenwerking tussen de Amerikaanse BMX'er Nigel Sylvester en Nike, met een winkelwaarde van 225 dollar per paar. In Nederland worden Jordan 4-modellen doorgaans voor ongeveer 220 euro verkocht.

Voor de diefstal op 13 januari zijn elf mensen aangehouden. De autoriteiten kwamen de verdachten op het spoor doordat ze volgapparatuur in schoenendozen hadden geplaatst.

Bij een roof in november maakten dieven zo'n 180 paar buit. Toen ging het om destijds nog niet uitgebrachte Jordan 11 Retro Legend Blue-modellen, met een totale waarde van bijna 40.000 euro. Bij twee andere diefstallen werd in totaal voor meer dan 584.000 euro aan Nikes gestolen. Acht mensen zijn daarvoor aangehouden.

Dieven getipt

Over het algemeen worden goederentreinen die langs de snelweg I-40 lopen in de gaten gehouden door dieven, zegt een plaatsvervangende sheriff in Arizona tegen AP. Wanneer een trein langzaam rijdt, bijvoorbeeld wanneer die van spoor wisselt, komen criminelen aan boord. Soms worden dieven getipt door magazijn- of transportmedewerkers wanneer er waardevolle spullen aan boord zijn.

De verdachten krijgen vaak hulp van mensen in zogenoemde volgvoertuigen die achter de trein aan rijden. De buit wordt vervolgens uit de trein gegooid.

Naar schatting kostte het de zes grootste goederenspoorlijnen van de VS vorig jaar ruim 95,4 miljoen euro. Dat bedrag is een combinatie van de gestolen goederen en de kosten van het repareren van de treinen.

Commentaar leveren op uitspraken van de rechter, advocaten vereenzelvigen met de daad van hun cliënt, online bedreiging: rechters, advocaten en officieren in Amsterdam maken zich ernstig zorgen over afkalving van de rechtsstaat. "Als er gemorreld wordt aan de instituties van de rechtsstaat, dan kan die wel eens in elkaar storten."

De hoofdofficier van justitie, de president van de rechtbank Amsterdam en de deken van de orde van advocaten schrijven samen in De Telegraaf dat ze zich ernstige zorgen maken over de rechtsstaat. Het is vrij zeldzaam dat deze drie takken gezamenlijk optreden. Maar alle drie zien ze dat het stelsel, dat zij in evenwicht moeten houden, steeds meer ondermijnd wordt.

"De dreiging komt van verschillende kanten", zegt Jacqueline Schaap, deken van de orde van advocaten, tegen de NOS. "Van politici, vanuit de pers, of van burgers die zich uitspreken." De driehoek schrijft dat uitspraken van de rechter tegenwoordig worden afgedaan als 'ook maar een mening'. Volgens Schaap schaadt dit het vertrouwen in de instituties van de rechtsstaat.

Vroeger was de rechtsstaat vanzelfsprekend, maar de instituties worden steeds minder erkend, ziet Schaap. "Mensen gaan niet meer naar de rechter om te horen wie er gelijk heeft, maar om te horen dát ze gelijk hebben. En ze leggen zich niet meer neer bij een vonnis."

Online intimidatie

Het is niet alleen een Amsterdams geluid. De driehoek ziet dit soort bedreiging en intimidatie in het hele land. "Wij horen dit geluid overal. Wij voelden ons nu geroepen om de klok te luiden. Het stuk lag al klaar, maar wat er vorige week gebeurde was de druppel."

De rechtbank in Amsterdam oordeelde toen dat de islamitische predikers, die door ministers Van Weel en Faber geweerd werden, toch mochten komen spreken omdat het besluit van de ministers niet goed was onderbouwd. Vervolgens werden privégegevens van een rechter en zijn partner gedeeld op sociale media. De rechtbank deed aangifte van online intimidatie.

'Ga eens lezen'

Uiteraard kun je het oneens zijn met een uitspraak van de rechter en mag je daar iets van zeggen, zegt Schaap. "Maar het gaat om de manier waarop. Richt je op de uitspraak, en niet op de persoon die de uitspraak doet."

De driehoek waarschuwt dat rechters daardoor niet meer onafhankelijk kunnen oordelen. Ook advocaten, die soms worden vereenzelvigd met de daden van hun cliënt, kunnen op die manier hun werk niet meer doen.

"In de landen om ons heen zien we waartoe dat kan leiden; corruptie, discriminatie, intimidatie. In een rechtsstaat gelden regels waar iedereen zich aan moet houden, ook de overheid. Dat behoedt ons voor het recht van de sterkste, de rijkste, of van wie het hardste schreeuwt."

De Amsterdamse driehoek vindt het beschermen van de rechtsstaat een verantwoordelijkheid van iedereen en hoopt dat er door deze noodkreet een discussie op gang komt. "Kijk eerst naar de feiten voor je iets roept. Ga eens lezen. Roep niet meteen dat het onzin is en dat een rechter of advocaat het niet goed doet. Je uitspraken kunnen gevolgen hebben."

Na anderhalf jaar vertrekt de Nederlander Hein Schumacher als hoogste baas bij Unilever. Het bedrijf maakte vanochtend bekend dat hij eind deze week al uit het bestuur stapt.

Het vertrek is onverwachts. De commissarissen bij Unilever zeggen weliswaar tevreden te zijn over de resultaten in 2024, toch denken ze dat er meer stappen moeten worden gezet. Unilever heeft de financiële topman Fernando Fernandez aangewezen als opvolger. Het bedrijf denkt dat de Argentijn sneller veranderingen kan doorvoeren.

De benoeming van de Nederlander anderhalf jaar geleden was opvallend. Sinds eind 2020 heeft Unilever geen Nederlands hoofdkantoor meer en is het een volledig Brits bedrijf met het hoofdkantoor in Londen.

Schumacher kwam over van zuivelconcern FrieslandCampina. Hij treedt dus af als topman en verlaat over twee maanden officieel het bedrijf.

De luchtmacht van Polen heeft samen met de NAVO verschillende gevechtsvliegtuigen ingezet om de veiligheid van het Poolse luchtruim en de grens met Oekraïne te garanderen. Dat meldt het Operationeel Commando van de Poolse strijdkrachten. De toestellen zijn ingezet vanwege Russische raketaanvallen in Oekraïne.

Voor zover bekend is er een gewonde gevallen bij die aanvallen. Een 44-jarige vrouw uit de regio Kyiv liep verwondingen aan haar been op, meldt de gouverneur van de regio. Ze is opgenomen in het ziekenhuis. Verschillende huizen in het gebied zijn beschadigd.

Oekraïne zegt dat Rusland zeven raketten en 213 drones heeft afgevuurd. Zes raketten en 133 drones zijn volgens het Oekraïense leger uit de lucht gehaald. 79 drones zouden hun doelen niet hebben bereikt. Rusland heeft nog niet gereageerd. Het Poolse commando zegt op X dat het "de huidige situatie nauwlettend in de gaten houdt".

In heel Oekraïne klonk het luchtalarm, een dag nadat werd stilgestaan bij de start van de grootschalige oorlog, drie jaar geleden. Rond 06.30 uur trok de Oekraïense luchtmacht de waarschuwing in voor grote delen van het land.

Schending luchtruim

Het is niet voor het eerst dat Polen gevechtsvliegtuigen inzet om de grens te bewaken. In november liet Polen nog vliegtuigen opstijgen om de grens te bewaken na Russische aanvallen in Oekraïne. Onder meer The Guardian berichtte daarover.

Polen, een NAVO-lid, houdt sinds het begin van de oorlog het luchtruim scherp in de gaten. Het land heeft meerdere keren melding gemaakt van schending van het luchtruim.

In maart vorig jaar namen de Poolse strijdkrachten een Russische kruisraket waar. Die zou bijna 40 seconden lang nabij de plaats Oserdow hebben gevlogen.

Goedemorgen! Vandaag is de uitspraak in een rechtszaak tegen 'massaspermadonor' Jonathan Meijer. En het Nederlands elftal speelt het tweede duel in de Nations League.

Eerst het weer:

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft een resolutie van de VS aangenomen waarin wordt opgeroepen het conflict in Oekraïne snel tot een einde te brengen. In de tekst wordt ook het verlies aan mensenlevens in de oorlog betreurd, maar Rusland wordt niet genoemd als veroorzaker van de oorlog.

Tien leden van de raad, het belangrijkste orgaan binnen de VN, steunden de resolutie: naast Rusland en de VS ook Algerije, China, Guyana, Pakistan, Panama, Zuid-Korea, Sierra Leone en Somalië. Alle Europese landen in de raad onthielden zich van stemming: Denemarken, Griekenland, Slovenië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Roman, Andrii en Vadym raakten zwaargewond aan het front in Oekraïne. Tijdens hun revalidatie zitten ze in een opvang in Groningen waar plek is voor zo'n vijftien gewonde Oekraïense militairen. Alle drie willen ze maar één ding: terug het leger in.

Fijne dag!

De Sluiskiltunnel in Zeeuws-Vlaanderen is weer volledig open voor het verkeer. Sinds vanochtend 2.30 uur kan al het verkeer er weer door, meldt de verkeersdienst van de tunnel op X.

In de noordelijke buis van de Sluiskiltunnel vlakbij Terneuzen kantelde maandagochtend rond 11.30 een tankauto, die op dat moment geen gevaarlijke stoffen vervoerde. Twee mensen die in de cabine zaten, kwamen om het leven.

De tunnel werd in beide richtingen afgesloten voor berging, reparatie en hulpdiensten. Om 13.00 uur werd de zuidelijke buis van de tunnel weer vrijgegeven voor verkeer richting het oosten, maar de noordelijke tunnel bleef dicht. Het bergen van het voertuig duurde namelijk langer dan verwacht, meldt Omroep Zeeland. In die tunnel zijn het asfalt en de tunnelwand gerepareerd.

Beelden van de verongelukte tankwagen:

Bij een ongeluk op een bouwplaats bij een snelweg in Zuid-Korea zijn zeker vier mensen om het leven gekomen. Een deel van een brug stortte plots naar beneden en viel op wegwerkers. Zes mensen raakten gewond, van wie vijf in kritieke toestand verkeren.

Deze automobilist reed net op tijd onder de brug door en filmde via de achterruit het moment van instorten:

Het ongeval vond plaats rond 10.00 uur 's ochtends (plaatselijke tijd) op een bouwplaats bij Cheonan, ten zuiden van de hoofdstad Seoul. Daar wordt gewerkt aan een nieuwe snelweg. Het eerste deel werd begin dit jaar geopend, het andere deel moet eind 2026 klaar zijn.

Medewerkers waren aan het werk bij een metershoge brug, toen delen van die brug naar beneden kwamen. Volgens het Zuid-Koreaanse persbureau Yonhap begaven vijf metalen steunbalken het, van elk zo'n 50 meter lang. Die hadden het gewicht van de brug moeten dragen, maar stortten in. Waardoor dat kon gebeuren is nog onduidelijk, verdere details ontbreken.

De Zuid-Koreaanse brandweer werd ingeschakeld om de bouwplaats te doorzoeken op doden en gewonden. Bij de operatie werden drie helikopters en zo'n 150 reddingswerkers ingezet.

Miljoenen Amerikaanse ambtenaren die afgelopen weekend van Elon Musk de opdracht kregen om deze nacht voor 06.00 uur (Nederlandse tijd) een mailtje te sturen met daarin een lijst van wat ze afgelopen week hebben gepresteerd, weten niet meer naar wie ze moeten luisteren.

De Zuid-Afrikaanse miljardair, die van Trump de opdracht heeft gekregen om het Amerikaanse ambtenarenbestand uit te dunnen, had via sociale media en per mail gedreigd dat "iedereen die geen mail stuurt, daarmee te kennen geeft ontslag te nemen".

Gisteren stuurde echter het Office of Personnel Management (OPM), de organisatie die fungeert als een soort overkoepelende afdeling Personeelszaken voor miljoenen Amerikaanse ambtenaren, een bericht rond aan andere overheidsinstellingen dat zij de opdracht van Musk konden negeren.

Kwaadwillende buitenlandse organisaties

Volgens OPM mogen ambtenaren zelf weten of ze aan de opdracht van Musk voldoen, en moeten ze daarbij ook zeker geen vertrouwelijke informatie meesturen. Zo kregen medewerkers van het ministerie van Gezondheid de waarschuwing dat ze het zeker niet over specifieke medicijnen of contracten moesten hebben tegenover Musk. "Ga ervan uit dat je mail wordt gelezen door kwaadwillende buitenlandse organisaties", aldus de instructies van de gezondheidsinstelling in een memo.

Ook het ministerie van Justitie liet medewerkers weten dat zij niet hoefden te reageren op Musk, "gezien de gevoelige en vertrouwelijke aard van ons werk". Medewerkers van het ministerie van Onderwijs kregen echter weer te horen dat de opdracht van Musk "legitiem is, en er moet op gereageerd worden".

Niet-bestaande ambtenaren

Om het voor ambtenaren nog verwarrender te maken, heeft president Trump deze nacht juist benadrukt dat hij achter de actie van Musk staat. "Wat Musk doet is vragen: 'Ben je wel echt aan het werk?'", zo zei Trump tegen journalisten tijdens de persconferentie met de Franse president Macron. "En dan, als je niet antwoordt, dan ben je zeg maar ontslagen of half ontslagen. Want een hoop mensen antwoorden niet omdat ze helemaal niet bestaan."

Trump lijkt daarmee te suggereren dat een hoop ambtenaren geld krijgen voor geen werk of dat het geld zelfs wordt doorgesluisd naar andere bestemmingen, iets waarvoor geen bewijs is. Volgens Trump is Musk zo al "honderden miljarden dollars aan fraude" op het spoor gekomen. Waar dat bedrag vandaan komt, is onduidelijk.

Om de chaos compleet te maken, zei Musk afgelopen nacht (Nederlandse tijd) via zijn sociale medium X dat hij alsnog verwachtte dat ambtenaren een mail met hun prestaties zouden opsturen. "In opdracht van de president, krijgen ze een tweede kans. Nogmaals: geen antwoord sturen, zal leiden tot ontslag."

Rechtszaak

De dreigmail van Musk is als een schot hagel rondgestuurd in de ambtenarij: zijn mail kwam bijvoorbeeld ook terecht bij federale rechters en andere medewerkers van rechtbanken, die tot een andere tak van de overheid behoren en niet gecontroleerd worden door Trump en Musk.

In de staat Californië is een verzamelde club vakbonden, werkgeversorganisaties en andere belangenorganisaties maandag een rechtszaak gestart tegen de organisatie van Musk, de Department of Government Efficiency. Zij willen dat Musk ophoudt met het collectief dreigen met ontslag voor ambtenaren die geen mail naar hem sturen, en bestempelen dat als "een van de grootste overtredingen van de arbeidswet die ons land ooit heeft gekend".

De ontslaggolf die vorige maand door Musk in gang is gezet, heeft inmiddels minstens 20.000 Amerikanen de baan gekost. Het proces gaat zeer rommelig: zo kregen binnen enkele uren sommige ontslagen medewerkers de vraag om weer terug te komen, bijvoorbeeld omdat ze essentiële banen vervullen bij de controle en het onderhoud van het nucleaire wapenarsenaal. Of ze doen kritiek onderzoekswerk als het gaat om de vogelgriep.

De Mexicaanse drugsbaas Ismael 'El Mayo' Zambada wil schuld bekennen en meewerken met Amerikaanse aanklagers, als hij de garantie krijgt dat hij niet de doodstraf krijgt. Dat heeft zijn advocaat bekendgemaakt.

Zambada, een van de oprichters van het beruchte Sinaloa-kartel, werd afgelopen zomer opgepakt vlak nadat zijn privévliegtuig was geland in El Paso, Texas. Hij wordt verdacht van onder meer grootschalige drugshandel, witwassen en wapenbezit.

Cocaïne en fentanyl

Het Sinaloa-kartel staat bekend als een van de machtigste Mexicaanse criminele organisaties. Het handelt in onder meer cocaïne en fentanyl, die niet alleen naar de VS maar ook naar Europa wordt gesmokkeld. Zambada was samen met Joaquín 'El Chapo' Guzmán de oprichter van het kartel. De laatste werd in 2017 uitgeleverd aan de VS en zit een levenslange gevangenisstraf uit.

De openbaar aanklager in New York City, die Zambada vervolgt, heeft nog niet gereageerd op zijn voorstel. Sinds zijn arrestatie zit Zambada in de Amerikaanse cel. Gezien zijn leeftijd (77) wordt er rekening gehouden met de mogelijkheid dat hij gezondheidsproblemen heeft en zichzelf heeft laten arresteren, zodat hij in relatieve rust behandeld kan worden. Hiervoor is echter nog geen concreet bewijs.

Machtsstrijd

Na de arrestatie van Zambada werd al verwacht dat het wegvallen van de grote baas zou leiden tot meer geweld in de deelstaat Sinaloa, waar het kartel vooral actief is. Dat is ook gebeurd: in de deelstaat vielen al honderden doden in een bloedige machtsstrijd tussen de zoons van de oprichters 'El Chapo' en 'El Mayo'. In de hoofdstad Culiacán is het openbare leven grotendeels ontwricht, met nog geen einde in zicht.

De Veiligheidsraad van de Verenigde Naties heeft een resolutie van de VS aangenomen waarin wordt opgeroepen het conflict in Oekraïne snel tot een einde te brengen. Het verlies aan mensenlevens in de oorlog wordt betreurd, maar Rusland wordt niet expliciet genoemd als veroorzaker van de oorlog.

Tien leden van de raad, het belangrijkste orgaan binnen de VN, steunden de resolutie: naast Rusland en de VS ook Algerije, China, Guyana, Pakistan, Panama, Zuid-Korea, Sierra Leone en Somalië. Alle Europese landen in de raad onthielden zich van stemming: Denemarken, Griekenland, Slovenië, Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk.

'We kunnen trots zijn'

De Amerikaanse resolutie werd eerder vanavond (Nederlandse tijd) nog weggestemd door de Algemene Vergadering van de VN, waarin alle 193 landen ter wereld vertegenwoordigd zijn. Deze werd daarna pas aangenomen toen Europese landen via amendementen Rusland alsnog als agressor in de tekst kregen.

Volgens de Amerikaanse ambassadeur bij de VN Dorothy Shea is de resolutie van haar land "een eerste stap op de weg naar vrede, maar wel een cruciale. We kunnen hier trots op zijn. Nu moeten we deze gebruiken om een vreedzame toekomst te creëren voor Oekraïne, Rusland en de internationale gemeenschap."

'Oekraïne en Rusland niet vergelijken'

Shea's Britse collega Barbara Woodward zei in de Veiligheidsraad dat de verwoording van resoluties belangrijk is, en dat deze "de boodschap moet overdragen dat agressie niet loont. Daarom moeten we ook niet doen alsof Oekraïne en Rusland vergelijkbare partijen zijn in dit conflict. Als we echt duurzame vrede willen, moet de Veiligheidsraad ook duidelijk zijn over hoe de oorlog ontstaan is."

Resoluties in zowel de Algemene Vergadering als de Veiligheidsraad leiden de afgelopen jaren zelden tot daadwerkelijke actie van de betrokken landen, en zijn daarom vooral interessant om te zien hoe de geopolitieke verhoudingen liggen. In dat opzicht was het vooral bijzonder dat de VS en Rusland qua stemgedrag aan dezelfde kant stonden, in tegenstelling tot het Amerikaanse stemgedrag onder president Biden.

De Franse president Macron heeft bij zijn bezoek aan Washington gezegd dat de onderhandelingen over een bestand in Oekraïne niet tot de capitulatie van dat land mogen leiden. Een bestand moet gepaard gaan met veiligheidsgaranties die Rusland van verdere aanvallen zullen afhouden.

Dat is volgens Macron waar het bij de eerdere bestanden - Minsk I en Minsk II - aan heeft ontbroken. Hij herinnerde eraan dat Rusland ondanks die bestanden doorging met aanvallen en drie jaar geleden zelfs een invasiemacht naar Oekraïne stuurde.

Trump is ervan overtuigd dat de Russische president Poetin echt tot een akkoord wil komen, zei hij na zijn gesprek met Macron. "Ik kan het mis hebben, maar hij wil een deal sluiten." Die moet er volgens hem zo snel mogelijk komen, eerst een bestand en uiteindelijk blijvende vrede. "Elke dag dat we de oorlog kunnen stoppen, zal honderden en soms duizenden levens redden."

Europa wil aanhaken

Macron zei dat hij na de Russische massamoord in de Oekraïense plaats Boetsja in 2022 niet meer met Poetin wil praten, maar dat er met de nieuwe Amerikaanse regering een andere situatie is ontstaan. Hij herhaalde dat Europa bij de besprekingen tussen de Amerikanen en de Russen wil aanhaken. De Amerikaanse Oekraïne-gezant Kellogg zei deze maand dat daarvan geen sprake kan zijn.

Macron is het eens met Trump dat Europese landen voor hun veiligheid niet op de Amerikanen kunnen blijven rekenen. Gesprekken daarover zijn al gaande, zei hij.

Hij noemde de soevereiniteit van Oekraïne existentieel voor de stabiliteit in heel Europa. De vrees is dat het niet bij Oekraïne blijft als Poetin beloond wordt voor de oorlog. "Oekraïne vocht de afgelopen jaren voor zijn onafhankelijkheid en soevereiniteit, maar ook voor onze collectieve veiligheid."

De twee presidenten spraken ook over financiële steun aan Oekraïne. Macron corrigeerde Trump daarbij:

Trump en Macron bespraken ook andere belangrijke zaken, zoals de situatie in het Midden-Oosten en de dreigende handelsoorlog. Ook daarover zei Macron dat de EU en de VS dezelfde belangen hebben.

Wat de economische betrekkingen betreft zei hij dat de economieën van de EU en de VS nauw met elkaar verweven zijn en dat beiden de welvaart van hun eigen bevolking willen bevorderen. Daarvoor is samenwerking nodig, benadrukte hij.

Als voorbeeld van een gezamenlijk belang in het Midden-Oosten noemde hij het voorkomen dat Iran kernwapens krijgt.

In een interview met Fox News na afloop van zijn persconferentie met Trump, zei Macron ook nog dat hij denkt dat een wapenstilstand "in de komende paar weken gesloten kan worden." Hij weidde niet uit over waarop hij die hoop precies baseert. De initiatieven van Trump om tot onderhandelingen te komen omschreef hij als "zeer positief".

Vanaf vandaag heeft Antwerpen een waarnemend burgemeester die in Nederland is geboren. De 35-jarige Els van Doesburg is ook nog eens de jongste persoon met de burgemeesterssjerp die de stad heeft gehad sinds het ontstaan van België in 1830.

Van Doesburg, politica voor de liberaal-conservatieve N-VA, neemt de plaats in van partijgenoot Bart De Wever, die sinds begin deze maand premier van België is. De Wever blijft 'titelvoerend burgemeester' van Antwerpen, waardoor hij elk moment kan terugkeren op die post. Van Doesburg is om die reden formeel alleen waarnemend burgemeester.

Els van Doesburg groeide de eerste tien jaar van haar leven op in Soest. Daarna verhuisde ze met haar ouders en broers naar Schilde, vlak bij Antwerpen, omdat haar ouders in Breda, niet ver van de grens, een chocoladefabriek hadden.

Stemmenkanon

Ze bleef na haar studie politieke wetenschappen aan de Universiteit Antwerpen in de stad wonen en kwam in 2018 in de Antwerpse gemeenteraad voor de N-VA. In 2021 werd ze schepen (wethouder) voor Wonen, Stads- en Buurtonderhoud, Groen, Dierenwelzijn en Gezondheids- en Seniorenzorg. Ze maakte naam door haar betrokkenheid bij een grote ziekenhuisfusie en haar strijd tegen zwerfvuil.

Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober 2024 ontpopte Van Doesburg zich als stemmenkanon: ze kreeg 13.045 stemmen en liet daarmee alle anderen van haar partij, behalve De Wever, ver achter zich. Voor De Wever was het daarmee een uitgemaakte zaak wie hem als waarnemend burgemeester moest vervangen.

Els van Doesburg heeft een relatie met Peter De Roover, voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers, de Belgische Tweede Kamer. Ze verwachten samen een kind. Waarschijnlijk zal de Antwerpse schepen Koen Kennis tijdens haar zwangerschapsverlof de taken van burgemeester waarnemen, meldt de VRT.

In de Duitse stad Maagdenburg werden de brede volkspartijen CDU en SPD bij verkiezingen - op een enkele uitzondering na - altijd afwisselend de grootste. Maar gisteren gingen veruit de meeste stemmen naar de radicaal-rechtse Alternative für Deutschland.

Nadat een man eind december inreed op een drukbezochte kerstmarkt in Maagdenburg, veranderde de Duitse verkiezingscampagne van toon. De stad, die voor de eenwording in de DDR lag, vertelt het verhaal van de opkomst van de AfD.

Want de partij werd in bijna heel voormalig Oost-Duitsland de grootste. In het voormalige West-Duitsland was dat in slechts twee kiesdistricten het geval. Inwoners van Maagdenburg noemen tegenover de NOS steeds twee verklaringen voor de verkiezingsuitslag: het migratiebeleid en de staat van de economie. Ze ervaren 35 jaar na de eenwording dat het voormalige oosten op economisch vlak nog altijd achterloopt op het westen van Duitsland.

De electorale scheidslijn tussen Oost- en West-Duitsland:

Bij de aanslag op de kerstmarkt overleden vijf mensen ter plekke. Enkele weken later overleed een zesde slachtoffer. Honderden mensen raakten gewond.

De dader was de 50-jarige Taleb al-Abdulmohsen uit Saudi-Arabië. Hij kwam in 2006 naar Duitsland en kreeg in 2016 een permanente verblijfsvergunning.

Zijn achtergrond leidde tot veel discussie over zijn identiteit. Op sociale media profileerde hij zich als anti-islamactivist en sprak hij zijn steun uit voor de radicaal-rechtse AfD. Het leidde tot een fel debat over het hokje waar de man in geplaatst moest worden: extreemrechts of immigrant.

Toon verhard

Waar de sukkelende economie tot dan toe hét onderwerp van de campagne was, werd migratie na de aanslag in Maagdenburg weer het emotionele kernthema. Niet alleen voor de AfD, maar ook voor de middenpartijen. Ook de christendemocratische CDU/CSU zette volop in op strengere asielmaatregelen.

In haar reactie op de aanslag legde AfD-leider Alice Weidel vooral de nadruk op de migratieachtergrond van de dader. Sindsdien is de toon van de AfD verder verhard. Op een partijbijeenkomst begin januari pleitte Weidel voor "remigratie op grote schaal". Dat begrip had de AfD-top tot dan toe had vermeden, omdat het herinneringen oproept aan een omstreden bijeenkomst in Potsdam in 2023.

Gedenkplek

Bij de Johanniskirche in Maagdenburg, niet ver van de plek waar de aanslag werd gepleegd, liggen nog altijd bloemen en kaarsjes. "Als je dit zo ziet, kun je niet anders dan concluderen dat er iets moet veranderen", zegt een vrouw die bloemen komt leggen tegen de NOS.

Ze is ervan overtuigd dat de aanvallen van de laatste tijd invloed hebben gehad op de verkiezingsuitslag. "Ik heb zelf een migratieachtergrond, maar ik laat mijn kinderen 's avonds liever niet alleen op straat."

Een man die op de fiets komt kijken bij de gedenkplaats hoopt dat er iets verandert in Duitsland. Of dat zal gebeuren als de SPD en CDU/CSU samen een regering vormen, wat nu waarschijnlijk is, durft hij niet te zeggen. "Ik hoop het, maar zeker weten doe ik het niet."

Een andere vrouw noemt het logisch dat mensen in alle oostelijke deelstaten voor de AfD kozen. "Weet u hoe slecht het hier gaat? Ik ben met pensioen en net voor Duitse eenwording gescheiden. Ik krijg een klein pensioen en weet niet hoe ik moet rondkomen."

'Oosten van Duitsland verwaarloosd'

CDU'er Detlef Gürth, die in Maagdenburg in het deelstaatparlement zit, zegt dat vooraf al duidelijk was dat de AfD de grootste zou worden. Zijn partij werd landelijk de grootste, maar in Maagdenburg tweede achter de AfD.

Volgens Gürth komt dat onder meer doordat niet alleen rechts-radicale mensen op de partij stemden, maar ook de middenklasse. "De aanslagen hebben niet alleen hier invloed gehad, maar in heel Duitsland", stelt hij.

Eva von Angern, fractievoorzitter van Die Linke in de deelstaat Saksen-Anhalt, stelt dat er meer redenen zijn voor de winst van de AfD. Haar partij verzette zich fel tegen de ruk naar rechts. Von Angern: "Het oosten van Duitsland wordt verwaarloosd. Dat moet niet onderschat worden."

Een Amerikaanse man is veroordeeld tot 105 jaar cel voor het doodschieten in 2022 van een Nederlandse commando en het verwonden van twee van zijn collega's in Indianapolis. Dat meldt de lokale nieuwszender CBS4. Hij werd in januari al schuldig bevonden door een rechtbankjury en zei toen dat het niet zijn bedoeling was geweest om iemand te doden.

Simmie Poetsema was in 2022 op oefening in Indianapolis, de hoofdstad van de staat Indiana. Na een avondje uit liep de toen 26-jarige militair met zijn collega's naar zijn hotel toen ze Shamar Duncan met zijn twee broers tegenkwamen.

Volgens lokale media vielen de Amerikanen de Nederlander en zijn collega's lastig en waren Duncan en zijn broers al eerder uit op ruzie met een andere groep. Ondanks pogingen van Poetsema om de boel te sussen kwam het tot een vechtpartij. Daarna gingen de twee groepen weer uit elkaar en stapten de Amerikanen in een pick-uptruck.

Kort daarop maakte het voertuig rechtsomkeert, waarna getuigen bij het hotel schoten hoorden en de Nederlander en zijn collega's vonden. De 26-jarige was in het hoofd geschoten en overleed later in het ziekenhuis. Zijn twee collega's raakten gewond, maar overleefden de aanval.

De pick-uptruck werd gevonden met hulp van kentekenplatenscanners, waarna Duncan werd gearresteerd en aangeklaagd.

'Nutteloze schietpartij'

In de rechtbank bood Duncan zijn excuses aan aan de familie van Poetsema voor de schietpartij en verontschuldigde zich tegenover zijn eigen familie, omdat hij hen heeft teleurgesteld.

De moeder van Poetsema sprak tijdens haar verklaring van een "nutteloze" schietpartij. Ook verschillende collega's van de Nederlander hadden video's gestuurd die tijdens de rechtszaak werden vertoond.

Duncan krijgt 60 jaar cel voor moord, 35 jaar voor poging tot moord en 10 jaar voor zware mishandeling.

In de VS is de beveiliger overleden die achter op de wagen van president Kennedy sprong na de moord op de president in 1963. De moord heeft Clint Hill, die 93 jaar werd, zijn leven lang achtervolgd.

Hill riskeerde zijn leven toen hij probeerde het leven van Kennedy en diens vrouw Jacqueline te redden op het moment dat de open wagen waarin het presidentiële paar een rijtoer door Dallas maakte werd beschoten. Hill was sinds 1960 als lid van de Secret Service een van de beveiligers van Jackie Kennedy.

Toen het eerste schot klonk, zag Hill de president naar zijn keel grijpen. Hill hing op dat moment op de wagen achter die van de president. Hij rende naar de presidentiële limousine en sprong op de achterkant, om met zijn lichaam de Kennedy's af te schermen van de schutter. Op de beelden is te zien hoe Jackie Kennedy op hetzelfde moment naar hem toe bewoog, terwijl de auto versnelde en hard wegreed.

Terugblik op de moord. Na 3 minuten en 14 seconden is het moment te zien dat Hill op de wagen klimt:

Na de moord viel Hill ten prooi aan schuldgevoelens, schreef hij later in zijn boek My Travels with Mrs. Kennedy. Dat ging zo ver dat hij overwoog een einde aan zijn leven te maken.

Enkele weken na de fatale rijtoer begeleidde hij Jackie Kennedy op bezoek in Florida, waar hij werd overmand door wroeging. "Ik werd bevangen door schuldgevoelens en angst. Het enige waar ik aan kon denken was Dallas."

In drijfzand

Hij beschreef hoe hij het fatale moment van de moordaanslag op 22 november had ervaren: "Ik rende zo snel als ik kon, mijn arm reikte naar de handgrepen op de kofferbak, maar het was alsof mijn benen in drijfzand zaten. Mevrouw Kennedy klom van de achterbank, ze keek angstig, maar zag mij niet, alsof ik er niet was."

Overmand door zijn schuldgevoelens liep Hill in Florida gekleed en wel de oceaan in. "Ik wilde verzwolgen worden door het water." Toen hoorde hij iemand zijn naam schreeuwen en werd hij door een politieagent de zee uitgesleept.

In latere interviews kreeg hij de vraag of hij zichzelf iets verweet. "Als ik een halve seconde sneller was geweest, had de president nog geleefd", zei hij in 1975 in een gesprek met CBS, kort nadat hij de Secret Service had verlaten.

Zelfs op zijn 92ste zei hij nog dat hij zichzelf nooit volledig had vergeven. "Ik had de opdracht de president en mevrouw Kennedy in leven te houden. Ik heb er maar een gered. Een is omgekomen tijdens mijn wacht."

Hij besefte dat mensen hun oordeel over hem klaar hadden. "Maar niemand, niemand, heeft ooit in mijn schoenen gestaan."

Gentleman

In 2023 vertelde hij aan het tijdschrift People dat het hoofdstuk Kennedy voor hem nooit was gesloten. "Ik word er iedere dag aan herinnerd, of het nou een foto is, of een tijdschrift of een krant."

Behalve over Jacqueline Kennedy schreef Hill nog meer boeken over zijn tijd bij de Secret Service. Hij werkte behalve voor Kennedy ook onder de presidenten Eisenhower, Johnson, Nixon en Ford.

Zijn vrouw maakte Hills overlijden op sociale media bekend. "Hij was het toonbeeld van een gentleman. Bescheiden, onbaatzuchtig, zelfverzekerd, moedig, en een wandelende encyclopedie. Hij kende de geschiedenis omdat hij erbij was geweest."

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft op de dag dat de Russische invasie in Oekraïne wordt herdacht over twee concurrerende resoluties gestemd: een werd door Oekraïne met steun van Europese landen ingediend, de andere was afkomstig van de Amerikaanse regering.

Beide resoluties zijn aangenomen, maar bij de eerste stemden de Amerikanen tegen. Bij de tweede onthielden ze zich van stemming.

In de Oekraïens-Europese resolutie wordt Rusland als agressor aangewezen en opgeroepen om zijn troepen onmiddellijk uit Oekraïne terug te trekken. 93 landen stemden voor, 18 tegen en 65 landen onthielden zich van stemming. Uiteraard stemde Rusland tegen, maar ook de VS deed dat. Anders dan zijn voorganger Biden weigert president Trump om Rusland verantwoordelijk te stellen voor de oorlog.

De Amerikanen hadden een concurrerende resolutie voor "een pad naar vrede" opgesteld, waarin Rusland niet als aanstichter van het conflict wordt genoemd. Ook die werd aangenomen - 78 landen voor, 16 tegen en 67 onthoudingen - maar wel met twee Europese toevoegingen.

Zo werd Rusland opnieuw als aanstichter van de oorlog aangewezen en werd opgeroepen tot de teruggave van Oekraïens grondgebied dat door Rusland bezet wordt. Om die reden onthield de VS zich van stemming over zijn eigen motie.

Niet bindend

In de Algemene Vergadering van de VN hebben alle 193 lidstaten een stem. Resoluties die daar worden aangenomen zijn niet bindend. Dat betekent dat Rusland de resoluties kan negeren zonder dat dit gevolgen heeft.

Rusland kan de uitslag van de stemmingen ook als een meevaller beschouwer. In maart 2022, direct na het uitbreken van deze oorlog, werd de Russische inval nog door 140 landen veroordeeld, ook door de VS.

Een vertegenwoordiger van de VS bij de Verenigde Naties zegt tegen persbureau Reuters dat eerdere resoluties hebben laten zien dat het niet zinvol is om Rusland te vragen zich uit Oekraïne terug te trekken. "We hebben een resolutie nodig waarin alle VN-lidstaten zich voor het einde van de oorlog uitspreken."

Veranderde verhoudingen

Deze opstelling is tekenend voor veranderde verhoudingen sinds het aantreden van president Trump. Die beweerde in zijn verkiezingscampagne dat hij de oorlog binnen 24 uur zou beëindigen. Dat is niet gelukt, maar hij besloot wel direct met de Russische president Poetin te gaan onderhandelen, buiten Oekraïne en de rest van Europa om.

Vorige week ging hij nog een stap verder door te verkondigen dat de Oekraïense president een dictator is en dat Oekraïne de oorlog is begonnen. In een reactie zei Zelensky dat Trump in een "desinformatiebubbel" leeft.