NOS Nieuws - Algemeen

Het sterftecijfer door de ziektes malaria, tuberculose en hiv is in de periode tussen 2002 en 2023 wereldwijd met ongeveer 61 procent afgenomen. Het leven van naar schatting 65 miljoen mensen is daardoor gespaard.

Dat staat in een rapport van de internationale organisatie Global Fund. Die organisatie financiert met donaties van landen als Frankrijk, België en Duitsland en andere donateurs projecten in meer dan honderd landen om deze ziektes te bestrijden.

Ook Nederland doneert al jarenlang aan het fonds. Zo werd er in 2022 nog 180 miljoen euro gedoneerd vanuit ontwikkelingshulp.

"Er zit veel goed nieuws in het rapport", vertelt Marijke Wijnroks, tropenarts en manager bij Global Fund die eerder als arts werkte in ontwikkelingslanden.

Ze is trots op de resultaten. "Ruim twintig jaar geleden was een ziekte als hiv nog een doodsvonnis in ontwikkelingslanden. Dat is nu enorm omgedraaid", vertelt de arts. Alleen al het afgelopen jaar gaf de organisatie 1,8 miljard euro aan verschillende projecten.

In het rapport valt bijvoorbeeld te lezen dat er in de afgelopen 21 jaar 227 miljoen klamboes zijn uitgedeeld, 53,9 miljoen hiv-testen zijn afgenomen en 171 miljoen mensen zijn behandeld voor malaria.

Volgens Wijnroks is het belangrijk om in te zetten op het voorkomen van ziektes naast het behandelen. "Ik heb door de jaren heen veel kinderen dood zien gaan aan malaria", vertelt ze. "Terwijl je dat grotendeels kunt voorkomen door kinderen onder een net te laten slapen."

Zorgen om bezuinigingen

Het nieuwe kabinet heeft flinke bezuinigingen aangekondigd op ontwikkelingshulp en dat baart zorgen, vertelt Wijnroks. "Nederland is altijd een consistente donateur geweest en het is belangrijk dat we op die steun kunnen rekenen."

Volgens de arts kan het terugtrekken van Nederlandse donaties negatieve gevolgen hebben op de donaties van andere partijen. "We gaan er alles aan doen om de minister ervan te overtuigen dat dit een goede investering is bij het bestrijden van tbc, hiv en malaria."

Wijnroks benadrukt dat de strijd nog niet gestreden is. "Het gaat wel de goede kant op, maar we zijn nog niet klaar met het bestrijden van deze ziektes."

Volgens haar is het geld ook de komende jaren nog hard nodig. "Voor het eerst in jaren zitten er voor tbc en hiv nieuwe medicijnen in de pijplijn, dat biedt een unieke kans om effectievere middelen in te zetten."

Tussen Arnemuiden en Vlissingen reden woensdagavond laat geen treinen vanwege een politieonderzoek bij station Middelburg. Bij een steekpartij zou iemand gewond zijn geraakt.

De steekpartij vond plaats tussen het bus- en treinstation in de stad. Het slachtoffer is naar het ziekenhuis gebracht. De politie zette de omgeving af en deed sporenonderzoek. Volgens getuigen ging er aan de steekpartij een ruzie vooraf en is de politie nog op zoek naar de dader.

Het sporenonderzoek was rond 02.00 uur vannacht afgerond. Voor vanochtend worden er rond Middelburg geen verstoringen in het treinverkeer meer verwacht.

Brazilianen kunnen ondanks een verbod van het Braziliaanse gerechtshof weer gebruikmaken van X. Het socialemediaplatform heeft een update doorgevoerd waarbij het lastig is om te zien waar een server of computer staat. Dat maakt het voor de Braziliaanse autoriteiten veel moeilijker om X-gebruikers te blokkeren.

De Braziliaanse vereniging van internet- en telecommunicatieproviders (ABRINT) meldt dat X in een update is overgeschakeld op Cloudflare-software, die voortdurend veranderende IP-adressen gebruikt.

Het hooggerechtshof blokkeerde het gebruik van X in Brazilië omdat X-baas Elon Musk weigert een juridische vertegenwoordiger aan te stellen in Brazilië. Het was de uitkomst van maandenlang getouwtrek tussen Musk en opperrechter Alexandre de Moraes. Die wil dat Musk iemand aanstelt zodat het land iemand aansprakelijk kan stellen voor verspreiding van haat en nepnieuws op het platform. Musk weigert dat nog altijd.

Blokkeren is lastiger

Volgens ABRINT is het door de update veel moeilijker om X-gebruikers te blokkeren. Anatel, het nationale Braziliaanse telecommunicatiebureau dat verantwoordelijk is voor het handhaven van het verbod, zegt ervan op de hoogte te zijn en te werken aan manieren om de dienst opnieuw te blokkeren.

Bedrijven en individuen die in Brazilië proberen toch toegang te krijgen tot X en betrapt worden, riskeren een boete van 50.000 Braziliaanse real per dag, omgerekend zo'n 8000 euro.

Het Amerikaans-Duitse marktonderzoekbureau Emarkteter schat dat zo'n 40 miljoen Brazilianen minstens een keer per maand op het platform actief waren voor het verbod. Hoeveel mensen na de update het platform weer gebruiken, is onbekend.

De nieuwe anti-lhbti-wetgeving van Georgië leidt tot afkeuring en waarschuwingen van EU-landen, Noorwegen, het Verenigd Koninkrijk, lhbti-organisaties en mensenrechtenorganisaties.

Gisteren nam het Georgische parlement een nieuwe wet aan die de lhbti-rechten inperkt. Het wetsvoorstel komt van regeringspartij Georgische Dromen, die zegt dat de wet "ter bescherming van familiewaarden en minderjarigen" is.

Onder de nieuwe wetgeving worden pride-evenementen, regenboogvlaggen op straat en andere openbare uitingen, zoals films en boeken, verboden.

'Verdere ontsporing'

"Ik roep Georgië op om deze wetgeving in te trekken", schrijft EU-chef Borrell op X. Volgens Borrell zorgt deze nieuwe wetgeving ervoor dat het land "verder ontspoort" van het pad richting de Europese Unie. Georgië is sinds december vorig jaar kandidaat-lid van de EU.

Ook het Nederlandse ministerie van Buitenlandse Zaken heeft zich uitgesproken tegen de nieuwe wetgeving. "Het ondermijnt de grondrechten van de Georgische bevolking en is onverenigbaar met internationale verplichtingen en uitgesproken EU-ambities, waardoor Georgië verder van de EU af komt te staan", schrijft het ministerie in een reactie op het besluit op X.

De UNCHR, het bureau van de Hoge Commissaris van de Verenigde Naties voor de Mensenrechten, waarschuwt Georgië dat de wetgeving discriminerend is. "Wij zijn zeer bezorgd dat deze wet haatzaaiende uitlatingen kan aanmoedigen, kan leiden tot meer geweldsincidenten en stigmatisering, intolerantie en verkeerde informatie kan versterken".

Russische wet

De nieuwe Georgische wet doet denken aan de Russische anti-lhbti-wetgeving. Sinds 2013 is het in Rusland verboden om informatie over homoseksualiteit te delen met kinderen. Sindsdien zijn daar verschillende wetten bijgekomen die de rechten van lhbti-personen verder hebben ingeperkt.

De pro-Russische regeringspartij Georgische Dromen diende al eerder wetten in die lijken op Russische wetten. In juni werd een omstreden buitenlandse-agentenwet aangenomen. Door de nieuwe regels moeten media en andere organisaties zich laten registreren als buitenlands agent als ze meer dan 20 procent van hun financiering uit het buitenland ontvangen.

Die wet lijkt op de wetgeving die Rusland jaren geleden al invoerde. Sindsdien is het werk van veel mensenrechtenorganisaties, media en activisten in Rusland vrijwel onmogelijk geworden.

De EU heeft de toegangsprocedure van Georgië stilgelegd na de buitenlandse-agenten-wet. Ook werd er miljoenen aan EU-steun bevroren.

Grondwettelijke wijzigingen

Lhbti-bewegingen hebben de Georgische president Zoerabisjvili opgeroepen de wet te vetoën. De onafhankelijke president heeft gezegd dat ze dit zal doen. De verwachting is dat het parlement dit veto terzijde zal schuiven, net als eerder gebeurde met haar veto tegen de buitenlandse-agenten-wet. De regeringspartij heeft namelijk samen met bondgenoten een meerderheid in het parlement.

Voor een aantal wijzigingen die genoemd worden in de wet moet de grondwet gewijzigd worden. Daarvoor is een driekwart meerderheid nodig, die Georgische Dromen niet heeft. De partij hoopt bij de aanstaande parlementsverkiezingen in oktober wel zo'n grote meerderheid te behalen, om de grondwet te kunnen wijzigen.

Lhbti'ers zijn een controversieel thema in het land. In 2021 werd de Pride-optocht geannuleerd, na gewelddadige anti-lhbti-protesten. Journalisten werden daarbij aangevallen. Een van hen overleed enkele dagen later.

Bij een herdenking van operatie Market Garden in het Gelderse Overasselt zijn parachutisten in een boom beland en lichtgewond geraakt.

Ze maakten deel uit van een groep van ongeveer 25 mensen die rond 18.15 uur uit een vliegtuig sprongen. Ze zouden landen in Overasselt, maar door nog onbekende oorzaak kwamen zes parachutisten terecht in bomen en bosjes, meldt de Veiligheidsregio Gelderland-Zuid aan de NOS.

"Zes mensen kwamen in de bosschage terecht, waarvan drie op hoogte in een boom", zegt een woordvoerder. Een aantal heeft lichte verwondingen opgelopen, één is met een ambulance naar het ziekenhuis vervoerd.

Brandweer

Rond 20.50 uur zaten er nog twee parachutisten vast in de hoge boom. Ze werden eruit gehaald door brandweerlieden van het Quick Response Team. Dit zijn brandweerlieden die gespecialiseerd zijn om in bomen en gebouwen te klimmen en daar slachtoffers uit te halen.

De mensen die in lagere bomen terechtkwamen, konden daar met een hoogwerker uit worden gehaald.

Bij de hoge boom was dat niet mogelijk omdat de hoogwerker daar niet heen kon rijden:

Op meerdere plekken worden de komende tijd herdenkingen van de Slag om Arnhem gehouden. 80 jaar geleden landden Amerikaanse parachutisten in de weilanden tussen Overasselt en Nederasselt.

In Overasselt werd voor de herdenking een kamp gemaakt met onder meer oude legervoertuigen. Vandaag zouden vanaf 12.30 uur twee groepen parachutisten een sprong maken en landen in het dorp. Vanwege slechte weersomstandigheden werd de sprong uitgesteld en sprong de eerste groep pas rond 15.30 uur. Bij hen ging wel alles goed, maar bij de tweede groep springers, bleef er dus een aantal hangen in bomen en struiken.

Een groep van vier radicale soevereinen is door het Openbaar Ministerie aangeklaagd voor terrorisme. Dat gebeurde vandaag in de rechtbank in Rotterdam. Twee anderen staan terecht voor het leveren van vuurwapens aan de soevereinen. Het gaat om mannen uit Deventer, Olst-Wijhe en Schalkhaar.

De radicale soevereinen willen de huidige overheid en democratische instellingen vervangen. Ze vinden het gebruik van (dodelijk) geweld daarbij toelaatbaar, stelt het OM.

Volgens de officier van justitie hadden de verdachten het plan "een gewelddadige confrontatie aan te gaan met lokale gezagdragers en arrestaties uit te voeren".

Burgemeester als doelwit

Daarbij werd onder meer burgemeester van Deventer Ron König genoemd als doelwit. "Uiteraard komt dit aan", zegt de burgemeester bij Oost. Hij prijst de politie, justitie en veiligheidsdiensten. "Ik betreur het dat deze personen zich tegen de samenleving keren", aldus de burgemeester.

De verdachten volgden trainingen in Deventer om zichzelf te verbeteren in zelfverdediging, zei de officier van justitie in de rechtbank.

Het OM verdenkt de vier mannen van het voorbereiden van een terroristisch misdrijf en deelname aan een terroristische organisatie. Ze waren lid van Common Law Nederland Earth, wat volgens het OM een radicale minderheid is binnen de groep soevereinen.

Gevonden wapens

De strafzaak begon deze zomer met twee verdachten: een 25-jarige man uit Olst-Wijhe en een 45-jarige man uit Deventer. Zij werden op heterdaad betrapt bij de overdracht van drie vuurwapens. Later vond de politie in de woningen van de mannen meer vuurwapens.

In totaal werden vijftien wapens in beslag genomen. De andere vier verdachten werden in juli aangehouden.

Alle zes mannen zitten in voorlopige hechtenis. Ook is er vanochtend een 66-jarige vrouw aangehouden uit Sluis, zij zou leiding hebben gegeven bij Common Law Nederland Earth.

De zaak gaat verder op 9 december.

Vorig jaar maakten we deze video over de toename van het aantal mensen dat zich onttrekt aan regels en wetten:

De Amerikaanse centrale bank Federal Reserve (Fed) verlaagt de rente in de Verenigde Staten met een half procentpunt. Dit is de eerste verlaging sinds 2020. Vorig jaar steeg de rente naar het hoogste niveau sinds 2001.

Met de lagere rente wil de Fed de Amerikaanse economie stimuleren, nu de inflatie in de Verenigde Staten aan het dalen is. De rente wordt tussen de 4,75 en 5 procent. De Fed streeft net als de Europese Centrale Bank naar een inflatie van twee procent, wat ideaal zou zijn voor een gestage economische groei.

Het is geen verrassing dat de Fed de rente verlaagt. Economen speculeerden er al weken over hoe groot de verlaging zou worden: een kwart of een half procent. De meningen waren hierover ook binnen de Fed verdeeld, laat de bank weten. De verwachting is dat dit de eerste van een reeks van verlagingen is.

Invloed op verkiezingen

Amerika-econoom Philip Marey had het verstandiger geleken om voor een verlaging met een kwart procentpunt te kiezen. "Dit komt toch wel een beetje paniekerig over van de Fed. Meestal verlaag je met een half procent als er onrust in de markt is of als de economie op instorten staat."

Hij denkt dat de Fed spijt heeft dat ze niet al eerder is begonnen met renteverlagingen en nu een inhaalslag wil maken.

De grotere renteverlaging zou ook nog wel eens invloed kunnen hebben op de Amerikaanse presidentsverkiezingen, denkt Marey. "Hoe groter de renteverlaging, hoe beter voor de zittende partij. De Democraten hebben dus belang bij deze renteverlaging, zodat de aandelenmarkt er goed bijstaat bij de verkiezingen."

De Amerikaanse bank speelt hierdoor ook met vuur, zegt de econoom. "De Fed loopt het risico dat Trump ze gaat aanpakken als hij wint. Dat wil hij al langer."

ECB

In Europa is al langer een daling van de rente ingezet door de Europese Centrale Bank (ECB). Vorige week verlaagde de bank de rente opnieuw, van 3,75 procent naar 3,5 procent. De inflatie is genoeg onder controle om de touwen wat los te laten, vond de ECB. Tot drie maanden geleden verhoogde de ECB de rente juist, om de hoge inflatie onder controle te krijgen, maar die is nu beteugeld.

De politie doet onderzoek naar ongewenst gedrag bij de Blauwe Haven Rotterdam, een bundeling van projecten voor politiemedewerkers met mentale overbelasting zoals PTSS en burn-out. Twee politiemensen zijn met buitengewoon verlof gestuurd.

Het zijn een medewerker die als projectleider werk deed voor de Blauwe Haven en een medewerker die voorheen bij de Blauwe Haven actief was, is te lezen in een persbericht van de politie.

De politie zou meerdere signalen hebben ontvangen over ongewenst gedrag bij de Blauwe Haven. Wat voor ongewenst gedrag het is, wordt niet vermeld. De landelijke korpschef Janny Knol heeft opdracht gegeven voor een intern onderzoek.

Knol spreekt van een "impactvol besluit". "Maar mede gelet op de kwetsbaarheid van de deelnemers aan de Blauwe Haven en de ernst van de signalen is het ook een noodzakelijk besluit", aldus Knol.

Politie Rotterdam vaker in opspraak

Het is de derde keer in minder dan een maand tijd dat er een medewerker van de Rotterdamse politie op non-actief is gezet na meldingen van ongewenst gedrag. Eind augustus werd een medewerker van de meldkamer buiten functie gesteld na een aangifte van een zedenmisdrijf. Twee weken geleden werd een leidinggevende van de politie-eenheid op non-actief gesteld omdat hij een ongepaste relatie binnen de organisatie zou hebben gehad.

Vorige maand kwam de politie van Rotterdam ook al in het nieuws vanwege misstanden bij het Basisteam Centrum. Uit onderzoek bleek dat het werkklimaat onveilig is en dat werknemers klagen over onder meer racisme, seksueel overschrijdend gedrag en pesten.

In Bennebroek in Noord-Holland is vanmiddag een fietser om het leven gekomen door een aanrijding met een lijnbus. Een ooggetuige zegt tegen NH Nieuws dat het gaat om een jong meisje.

De politie wil nog niets kwijt over de identiteit van het slachtoffer, behalve dat het een "wat jonger persoon" was.

Het ongeluk gebeurde rond half vier op de Rijksweg in Bennebroek. Voor mensen die het ongeluk hebben gezien is slachtofferhulp ingeschakeld. De politie doet onderzoek naar wat er precies is gebeurd.

Veel hulpdiensten waren snel ter plaatse, maar de jonge fietser is ter plekke overleden. De omgeving is afgezet en er zijn schermen geplaatst.

In Den Haag wordt stevig gelobbyd. Allerlei partijen proberen hun weg te vinden naar het nieuwe kabinetsbeleid. Wat zien we daar concreet van terug in de Troonrede?

Lobby-onderzoeker Arco Timmermans neemt de Troonrede (en de agenda's van de bewindspersonen) door. Oud-CDA-Tweede Kamerlid Anne Kuik vertelt hoe lobbyisten politici proberen te bereiken en te beïnvloeden.

Presentatie en montage: Dieuwke Teertstra

Redactie: Lieke Loman en IJsbrand Terpstra

Reageren? Mail: dedag@nos.nl

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

De Europese Commissie gaat een deel van de EU-subsidies voor Hongarije inhouden, omdat het land een boete voor het schenden van de Europese migratieregels niet heeft betaald. Hongarije kreeg afgelopen juni een boete van 200 miljoen euro opgelegd, omdat het land zich niet aan de EU-migratieregels houdt. Voor iedere dag dat Hongarije zich niet aan het EU-beleid houdt, komt daar nog eens 1 miljoen euro bij.

Eind augustus miste Hongarije de eerste deadline voor het betalen van de boete. Ook de nieuwe deadline op 17 september werd genegeerd.

De Europese Commissie maakte vandaag bekend dat het start met een zogenoemde 'compensatieprocedure', wat inhoudt dat de boete zal worden ingehouden op de EU-subsidies voor Hongarije. Een woordvoerder van de Europese Commissie, Balazs Ujvari, zei vandaag dat er wordt onderzocht welke delen van de voor Hongarije bedoelde subsidies zullen worden ingehouden.

Hij liet ook weten dat de commissie een betalingsverzoek van 93 miljoen euro heeft verstuurd: 1 miljoen voor iedere dag sinds het vonnis werd uitgesproken. Daar krijgt Hongarije 45 dagen de tijd voor.

Volgens het Europees Hof voor Justitie schendt Hongarije de EU-migratieregels door afgewezen asielzoekers niet de tijd te geven een beroep tegen hun afwijzing in Hongarije af te wachten.

De bussen om migranten mee naar Brussel te vervoeren staan al klaar, liet de Hongaarse minister van Binnenlandse zaken eerder deze maand zien bij een persconferentie:

Volgens de Hongaarse wet mogen vluchtelingen alleen bij de ambassades in Servië en Oekraïne asiel aanvragen. Mensen die de grens proberen over te steken, worden stelselmatig opgepakt en zonder procedure het land uit gezet.

Orbán, die sinds 2010 premier van Hongarije is, voert al jaren een streng migratiebeleid. Tijdens de vluchtelingenstroom van 2015 bouwde Hongarije hekken met prikkeldraad aan de grens met Servië en Kroatië. Ook werden aan de Servische grens asielzoekers in detentiekampen vastgehouden. In 2020 oordeelde het hof dat het land de detentiekampen moest sluiten. Daar gaf Hongarije uiteindelijk gehoor aan.

Ook het opleggen van een dagelijkse dwangsom is zeldzaam. Polen werd drie jaar geleden bestraft met een dwangsom van een miljoen euro per dag, omdat het land weigerde om een omstreden tuchtkamer af te schaffen. De kamer kon rechters en officieren van justitie ontslaan of op non-actief zetten, en was dus in strijd met de EU-regels voor een onafhankelijke en onpartijdige rechtsmacht.

Toen dat land weigerde te betalen, hield de Europese Commissie dat bedrag ook in op de EU-subsidies voor Polen. In dezelfde maand kreeg het land ook al een dwangsom van een half miljoen euro per dag opgelegd omdat het weigerde om een vervuilende kolenmijn te sluiten.

Een Nederlandse man (51) en vrouw (33) zijn aangehouden in het onderzoek naar de moord op een 57-jarige man uit het Belgische Maaseik. De man werd zaterdag dood gevonden in Maarheeze, een dorp in Noord-Brabant, vlak bij de grens.

De verdachten zijn de uitbaters van een parenclub in Maaseik, waar het slachtoffer naar alle waarschijnlijkheid om het leven is gebracht. Zijn levenloze lichaam werd, gewikkeld in plastic, aangetroffen op de achterbank van zijn auto in het buitengebied.

De moord speelde zich vermoedelijk in de relationele context af, meldt de Gazet van Antwerpen. De woordvoerder van justitie wil daar niet op ingaan. Ze bevestigt wel dat de twee verdachten vrijdag voor de raadkamer in Tongeren moeten verschijnen. Eerder vandaag zijn ze voor de eerste keer voorgeleid.

Onderzoek gaat verder

De politie ging al snel uit van een misdrijf. De afgelopen dagen hebben politie en justitie in Brabant en België nauw met elkaar samengewerkt om de zaak op te lossen. Zo heeft ook de Nederlandse recherche de parenclub onderzocht.

In de zaak zijn deze week al meerdere huiszoekingen gedaan en het onderzoek gaat ook na de aanhouding van de uitbaters verder. Dat meldt Omroep Brabant op basis van een verklaring van het Belgisch-Limburgse parket.

De 41-jarige politieagente Jerney van E., die wordt verdacht van het beramen van een plan om haar ex te laten vermoorden, zegt onschuldig te zijn. Van E. heeft in de rechtbank in Dordrecht een verklaring gegeven. De politieagente uit Gorinchem ligt in scheiding met haar 57-jarige echtgenoot. Volgens het OM is een vechtscheiding het motief.

Ook wordt haar verweten dat ze in het bezit was van een vuurwapen. "Ik ben onschuldig en de waarheid zal boven tafel komen. Daar sta en vecht ik voor", stelde de verdachte. De rechtbank bepaalde dat de vrouw voorlopig vast moet blijven zitten, omdat de verdenking stevig is.

Moordplan met zoon

Van E. zou een moordplan hebben ontwikkeld en daar ook haar 16-jarige zoon hebben betrokken. Hij zou eerder al op het punt hebben gestaan zijn vader te doden. Behalve de politieagente en haar zoon zijn er nog vier andere verdachten, onder wie de 19-jarige vriendin van de zoon en haar moeder.

Volgens het Openbaar Ministerie zijn er verdachte WhatsAppgesprekken aangetroffen en is er een tracker is gevonden onder de auto van de ex-man. Ook in het huis van Van E. lag een tracker.

Naast Van E. zitten er nog twee mannen in voorarrest, de rest van de verdachten is op vrije voeten.

De verdachte was hoofdagent bij de politie Rotterdam. "Het is op dit moment niet gebleken dat ze gebruik of misbruik van haar functie heeft gemaakt", zegt het OM.

De politieagente en haar ex hebben samen vier kinderen. Drie zijn inmiddels uit huis geplaatst. Er zijn geen aanwijzingen voor psychische problemen bij de vrouw. Op 25 oktober gaat de zaak verder.

Het Openbaar Ministerie eist 12 jaar celstraf en tbs met dwangverpleging tegen de man die een jaar geleden zei dat hij tv-presentator Tim Hofman wilde doodschieten. De man liep gewapend met een mes en een vuurwapen het pand van BNNVARA in Hilversum binnen. De beveiliger van het pand schakelde de politie in, die de man arresteerde.

Het OM verdenkt de verdachte van poging tot moord met een terroristisch oogmerk. Volgens de officier van justitie wilde de man een deel van de bevolking "die hij omschrijft als 'woke'" angst aanjagen door Hofman als slachtoffer te kiezen.

De man wordt ook verdacht van de voorbereiding en poging tot moord op een hulpverlener in Oss vorig jaar. Daarvoor staat de 42-jarige verdachte woensdag terecht.

De rechtbank doet uitspraak op 16 oktober.

Een Siamese tweeling is in Turkije succesvol van elkaar gescheiden tijdens een 14 uur durende operatie. De Pakistaanse baby's Minal en Mirha werden geboren met hun hoofden aan elkaar gegroeid. Ook deelden de meisjes vitale bloedvaten en weefsel in hun brein.

Voor het scheiden van de tweeling waren verschillende operaties nodig. De uiteindelijke scheiding werd uitgevoerd in juli, maar organisatie Gemini Untwined maakt het nieuws van de succesvolle operatie nu pas bekend. Eind deze maand zullen de meisjes terugkeren naar Pakistan.

Gemini Untwined werd speciaal opgericht voor kennisdeling over tweelingen die met de hoofden aan elkaar geboren worden. Slechts 5 procent van alle Siamese tweelingen is een zogenoemde craniopagus-tweeling, waarbij de hoofden aan elkaar zitten. Veel van hen overlijden voor of tijdens de geboorte. Als ze niet gescheiden worden na de geboorte is hun levensverwachting laag.

De chirurg die de operatie uitvoerde heeft eerder Siamese tweelingen gescheiden. "Het is een bijzonder voorrecht om deze meisjes en hun familie een nieuwe toekomst te kunnen bieden waarin ze onafhankelijk kunnen leven en van hun jeugd kunnen genieten", zegt hij.

Na de scheidingsoperatie hebben kinderen lange tijd intensieve revalidatie nodig. Vaak hebben zij namelijk nog nooit rechtop gezeten, gekropen of gelopen.

Terwijl analisten nog hun hoofd breken over de ontploffende piepers in Libanon, heeft de veiligheidsregio Utrecht (VRU) zijn medewerkers per mail gerustgesteld. De brandweer in de regio gebruikt namelijk piepers van hetzelfde merk. Volgens de VRU is er geen reden tot zorg en zullen de piepers niet exploderen.

Een pieper, ook wel een pager of semafoon genoemd, is een apparaatje waarmee je iemand een signaal of tekstbericht kunt sturen. Gisteren ontploften de piepers nagenoeg gelijktijdig in de zakken, tassen of handen van duizenden Hezbollah-leden. Daarbij vielen meerdere doden en raakten bijna 3000 mensen gewond.

De piepers werden recent aangeschaft door Hezbollah en zijn van een merk dat de groepering nog niet eerder had gebruikt: Gold Apollo. De Veiligheidsregio Utrecht gebruikt al jarenlang piepers van datzelfde merk. Reden voor de veiligheidsregio om een mail te sturen om medewerkers gerust te stellen.

'Speciaal ontwikkeld voor Nederlandse markt'

De piepers die door medewerkers van de VRU gebruikt worden, zijn specifiek ontwikkeld voor de Nederlandse markt, is te lezen in de mail. Bovendien lijkt het er volgens de veiligheidsregio op dat de geëxplodeerde Hezbollah-piepers specifiek zijn geprepareerd om een aanval mee uit te voeren. "Er is dus geen reden om aan te nemen dat de piepers die hier al jarenlang gebruikt worden kunnen ontploffen."

Een woordvoerder van de veiligheidsregio zegt tegen RTV Utrecht dat de mail preventief is verstuurd en er dus geen bezorgde berichten binnen zijn gekomen. Inmiddels zijn er ook nog maar nauwelijks piepers van het merk Gold Apollo in omloop: de VRU is al tijdlang bezig met de uitrol van piepers een ander merk.

Het is onduidelijk of de piepers van Gold Apollo ook door medewerkers van andere veiligheidsregio's worden gebruikt. Veiligheidsregio's kunnen zelf beslissen welke communicatiemethoden ze gebruiken. Verschillende Veiligheidsregio's hebben aan de NOS weten dat zij niet of nauwelijks piepers van Gold Apollo gebruiken.

Bij nieuwe explosies in Libanon zijn zeker 450 mensen gewond geraakt en twintig doden gevallen, meldt het Libanese ministerie van Volksgezondheid. Net als gisteren zijn volgens het ministerie om elektronische communicatiemiddelen de bron van de explosies. Het ministerie van Communicatie meldt dat het gaat om portofoons.

Volgens Al Arabiya hebben de meeste gewonden verwondingen aan handen of rond de buik. In het zuiden van Libanon en in Beiroet worden explosies gemeld. Er zouden meerdere branden zijn uitgebroken. Ook in de Bekavallei, een bolwerk van Hezbollah, zouden explosies zijn geweest. Staatsmedia meldden aanvankelijk dat daar de drie doden zijn gevallen, maar zeiden later dat het ging om drie gewonden.

In de regio rond de stad Nabatieh in het zuiden van het land melden brandweerlieden dat ze zeker zestig branden hebben geblust die ontstonden "door de explosies van draadloze apparaten". Onder meer in woningen, winkels en in voertuigen waren branden, meldt de brandweer.

Op geverifieerde beelden is te zien hoe op meerdere plekken in de hoofdstad rookpluimen opstijgen. Ook in een telefoonwinkel in de stad Sidon was een explosie. Op sociale media gaan tientallen foto's rond van geëxplodeerde portofoons. Dit zijn nog ongeverifieerde beelden, maar het lijkt erop dat dit beelden van vandaag zijn.

Een van de locaties van een explosie is een vermoedelijke bijeenkomst van Hezbollah in de wijk Ghobeiry in Beiroet:

De berichten komen een dag na de explosies van gisteren in het land. Toen explodeerden piepers van Hezbollah waarbij twaalf mensen om het leven kwamen en bijna drieduizend gewonden vielen. Volgens Hezbollah is Israël verantwoordelijk voor die aanval, ook Amerikaanse bronnen wijzen naar Israël.

Een bron vertelt aan Reuters dat de portofoons op hetzelfde moment zijn aangeschaft als de piepers. Volgens het Libanese ministerie van Communicatie zijn het IC-V82-portofoons. Dat zijn portofoons van het Japanse merk ICOM die vooral worden gebruikt door particulieren. Bedrijven en hulpverleners gebruiken dit model doorgaans niet. De IC-V82 wordt niet meer gemaakt.

Israëlische functionarissen zeggen niets over de aanval en ook minister van Defensie Gallant zei er vandaag niets over. Wel kondigde hij het begin aan van "een nieuwe fase" in de legeractiviteiten van Israël.

De focus komt volgens hem te liggen op de gevechten met Hezbollah in Libanon. "Het zwaartepunt verplaatst zich naar het noorden door middelen en eenheden te verplaatsen", stelt hij.

De VN-veiligheidsraad komt deze week bijeen in een spoedzitting om over de aanvallen te praten.

Mensen met een modaal inkomen (2851 euro netto per maand) zien hun netto maandsalaris volgend jaar met 43 euro stijgen. Wie twee keer modaal verdient (4544 euro) gaat er ook iets op vooruit. Dat heeft salarisdienstverlener Visma/Raet berekend op basis van de Rijksbegroting die op Prinsjesdag werd gepresenteerd.

Wie tweemaal modaal verdient betaalt wat meer belasting. Daardoor houdt hij of zij iets minder over dan een modaal inkomen maal twee.

Voor mensen met een minimumloon hangt het ervan af hoeveel uur ze werken.

Veel inkomens gaan erop vooruit omdat mensen tot een salaris van zo'n 38.000 euro een lager belastingtarief gaan betalen, vertelt Kyra Pluimakers, woordvoerder van Visma Raet.

Maar er moet wel over een groter deel van het inkomen belasting worden betaald omdat de algemene heffingskorting omlaag gaat. Voor mensen met het minimumloon die 36 uur werken betekent dat volgens de salarisdienstverlener zelfs dat ze er iets op achteruit gaan, zo'n 5 euro per maand.

De cijfers van Visma Raet gaan puur over het bedrag onderaan de streep op de salarisstrook. Dat zegt nog niet alles over de koopkracht. In de koopkrachtcijfers worden bijvoorbeeld ook toeslagen en de inflatie meegenomen.

Gisteren bleek dat de koopkracht volgend jaar voor veel groepen een stuk minder stijgt dan gedacht. Nederlanders gaan er in koopkracht gemiddeld 0,7 procent op vooruit, en niet 1,1 procent, zoals het Centraal Planbureau eerder verwachtte. Dit komt mede doordat het kabinet de voorgenomen verhoging van de huurtoeslag een jaar uitstelt. Die verhoging gaat niet in 2025 in, maar pas in 2026.

Plaatsvervangend NSC-fractievoorzitter Van Vroonhoven is door oppositiepartijen stevig aangevallen over het gebruik van de noodwet om sneller asielmaatregelen te nemen.

Op de eerste dag van de Algemene Politieke Beschouwingen moest ze anderhalf uur lang verdedigen waarom haar partij akkoord gaat met deze bekritiseerde aanpak.

Het kabinet wil een deel van de Vreemdelingenwet buiten werking stellen, zonder dat in eerste instantie voor te leggen aan het parlement.

Buitenspel

NSC heeft altijd benadrukt dat de partij de rechtsstatelijkheid heel belangrijk vindt en dat wetten niet overtreden moeten worden.

Partijen als de ChristenUnie, Volt, GroenLinks-PvdA, Partij voor de Dieren, D66 en Denk snappen niet dat NSC toestaat dat de Eerste en Tweede Kamer "buitenspel worden gezet".

Van Vroonhoven zei dat de aanpak "op het randje" was, maar dat de Kamer er achteraf nog wel over kan oordelen.

Verweten

In het debat kreeg PVV-leider Wilders verwijten over "gebroken beloften". De leider van de grootste partij kreeg onder meer van GroenLinks-PvdA, D66, SP, Denk en Partij voor de Dieren te horen dat hij na de totstandkoming van het kabinet kennelijk over veel dingen anders denkt dan daarvoor.

GroenLinks-PvdA-leider Timmermans zei dat Wilders doet wat hij premier Rutte jarenlang heeft verweten. Hij en anderen hekelden bijvoorbeeld het verhogen van de btw en de zorgpremie en het niet laten stijgen van het minimumloon.

Timmermans wees er ook op dat het eigen risico niet meteen wordt afgeschaft, waar Wilders in de verkiezingscampagne een groot punt van maakte. Toen verweet Wilders juist Timmermans het eigen risico niet meteen af willen te schaffen.

Bezuiniging op onderwijs

Een groot deel van de oppositie vindt dat de coalitie te weinig doet voor mensen met lage inkomens en heeft kritiek op de bezuinigingen op onderwijs.

D66'er Jetten zei dat de PVV eerst pleitte voor het verlagen van de btw op boodschappen naar 0 procent. "Maar wat krijgen de kiezers ervoor terug? Een hogere btw op zo'n beetje alles waar mensen plezier uit halen." Jetten noemde onder meer het sportabonnement, zwemlessen en musicals.

Wilders zei dat het in een coalitie nu eenmaal geven en nemen is, dat je soms compromissen moet sluiten en dat kiezers dat ook begrijpen. Hij wees er ook op dat volgens onderzoek het vertrouwen in de politiek en in het kabinet is toegenomen. Hij benadrukte dat er een grote lastenverlichting is gekomen, meer voor burgers dan voor bedrijven.

De PVV-voorman zei dat hij trots is op het kabinet. Hij verwees naar de 'opt-out' die Nederland wil voor het Europese asielbeleid. Volgens hem is dat historisch. Hij sprak van een soort 'mini-nexit'.

Asielcrisis

In het debat ging het vaak over het migratiebeleid, vooral over de asielcrisis die het kabinet van plan is uit te roepen via de uitzonderingsbepalingen in de Vreemdelingenwet. Als die procedure wordt gevolgd, hoeft het kabinet niet onmiddellijk toestemming aan het parlement te vragen, maar pas na enige tijd, via een 'voortduringswet'.

Een groot deel van de oppositie vindt dat de Kamer daarmee wordt gepasseerd. Volt-voorman Dassen sprak van "een afleidingsroute", SP-leider Dijk van een "doodlopende weg". Ook vielen woorden als "niet democratisch", "een geitenpaadje" en "het zwaarste middel". Maar Wilders verdedigde de methode. Hij benadrukte dat deze procedure nu eenmaal in de wet staat, en dat de Kamer het laatste woord heeft en het kabinet kan terugfluiten.

VVD mist concrete planning

In het debat zei fractievoorzitter Yesilgöz van regeringspartij VVD dat ze blij is met de maatregelen die zijn afgesproken om grip te krijgen op migratie. Ze noemde het winst dat plannen die eerder op een veto van coalitiepartners stuitten nu wel kunnen. Toch maakt ze zich ook zorgen over de precieze voorstellen van het kabinet: "Ik zie geen concrete planning." Ze wil "wetten die voor structurele verandering kunnen zorgen".

De VVD-leider wil de toezegging van premier Schoof dat voorstellen voor een twee-statusstelsel (verschillende soorten vluchtelingen), het afschaffen van het hoger beroep en het schrappen van de permanente verblijfsvergunning nog dit jaar naar de Kamer gaan. Overigens mist Yesilgöz ook "concrete ambitie" bij het kabinet om ervoor te zorgen dat mensen die werken er in de toekomst het meest op vooruit gaan.

Het debat duurt nog de hele dag. alle fractievoorzitters komen aan het woord en morgen antwoordt premier Schoof.

Jordanië vreest dat Israël de hele regio meesleept in een oorlog; VN-mensenrechtenchef Volker Türk ziet een schending van het internationaal recht. Het zijn enkele kritische reacties op de aanval via piepers op Hezbollah in Libanon.

De twaalf doden en bijna 3000 gewonden die daarbij vielen, waren vermoedelijk voor het leeuwendeel leden van Hezbollah, maar er werd ook een meisje van 9 gedood dat de pieper naar haar vader had willen brengen. Toch wordt er in kringen van inlichtingen-, cyber- en defensie-experts vanwege de complexiteit vooral met een zekere bewondering naar de aanval gekeken. "De enige in de regio die dit kan is de Mossad."

Inlichtingen-, cyber- en defensiespecialist Hugo Vijver heeft met verbazing en veel interesse naar de aanval gekeken. Hij werkte vijftien jaar bij de AIVD, de MIVD en het ministerie van Defensie en ziet dat de daders heel zorgvuldig te werk zijn gegaan.

"Vooral hoe complex de aanval is en hoeveel informatie de daders hebben moeten verzamelen", begint Vijver, die denkt dat het niet anders kan dan dat de Israëlische inlichtingendienst Mossad hierachter zit.

Spionnen

"Ze moeten via spionnen hebben geweten dat Hezbollah nieuwe piepers nodig had. Vervolgens hebben ze een bedrijf opgericht en die piepers verkocht aan Hezbollah of ze zijn erachter gekomen welk bedrijf die dingen zou gaan leveren. In dat geval moeten ze hebben ingebroken bij dat bedrijf en de bestelling hebben vervangen of bewerkt."

Naar de mening van Vijver is de Mossad de enige inlichtingendienst in de regio die zo'n actie kan uitvoeren en die er ook belang bij heeft. "Ze zijn innovatief, offensief en defensief."

Bas Rietjens, hoogleraar inlichtingen en veiligheid van de Defensieacademie is vooral onder de indruk van de omvang en de reikwijdte van de aanval. "Zoiets vraagt heel veel planningscapaciteiten. Het vergt veel logistieke kennis en ervaring. Zeker om een plekje te bemachtigen binnen de logistieke lijnen om de piepers te manipuleren zonder dat Hezbollah dat doorheeft", legt Rietjens uit.

"Daarnaast is er ook veel technische expertise geweest. Ze hebben op afstand deze piepers laten ontploffen. Dat vergt wel wat", zegt Rietjens, die ook denkt dat de Mossad een logische dader zou zijn, maar daarover niet te veel wil speculeren.

Bekijk hier een ontploffing van een pieper:

Vijver schetst dat de actie past in een rijtje van acties die de Mossad de laatste decennia uitvoerde. "Deze komt wel in de geschiedenisboeken. De actie doet mij denken aan de jaren na 1972 toen Israëlische atleten tijdens de Spelen werden gegijzeld en een deel werd vermoord."

"Daarna was Israël lang bezig met het uitschakelen van de daders. Ze deden dat onder meer met een telefoon die tot ontploffing werd gebracht toen hij afging", zegt Vijver.

Volgens Rietjens heeft de Mossad nog nooit een actie van zo'n omvang uitgevoerd. "Er zijn meer dan 3000 piepers tegelijkertijd afgegaan. De Mossad is bekend en berucht om moorden, ontvoeringen en geheime operaties. Ook in het buitenland. Maar op deze schaal met zoveel slachtoffers, dat is een unieke operatie waar ook andere inlichtingendiensten professionele bewondering voor zullen hebben."

Als in een film?

De actie voelt bijna filmisch aan en zou niet misstaan in Hollywood. "Het opmerkelijke is juist dat acties van inlichtingen in het echt nog fantastischer zijn", zegt Vijver.

De inlichtingenspecialist verwacht dat Israël de actie als een succes zal zien. "Ze zullen dat nooit hardop zeggen, maar ze hebben veel Hezbollah-strijders ernstig verwond en uitgeschakeld. Nog los van de psychische klap die is toegebracht."

Collega-expert Rietjens voegt daaraan toe dat Hezbollah in het hart geraakt is. "Er zijn medewerkers door alle lagen van de organisatie geraakt. Niet alleen in Libanon, maar ook in Syrië."

"Met een operatie hebben ze in alle lagen van Hezbollah angst ingeboezemd. Deze mensen gaan niet snel weer een pieper gebruiken. En ze waren juist in gebruik genomen om niet meer te hoeven communiceren met telefoons omdat ze bang waren daardoor door Israël te worden geïdentificeerd en gelokaliseerd. Daardoor is het een grote disruptie in de operatie en alle acties van Hezbollah. Er is ze een hele grote slag toegebracht."