NOS Nieuws - Algemeen

In de VS is de beveiliger overleden die achter op de wagen van president Kennedy sprong na de moord op de president in 1963. De moord heeft Clint Hill, die 93 jaar werd, zijn leven lang achtervolgd.

Hill riskeerde zijn leven toen hij probeerde het leven van Kennedy en diens vrouw Jacqueline te redden op het moment dat de open wagen waarin het presidentiële paar een rijtoer door Dallas maakte werd beschoten. Hill was sinds 1960 als lid van de Secret Service een van de beveiligers van Jackie Kennedy.

Toen het eerste schot klonk, zag Hill de president naar zijn keel grijpen. Hill hing op dat moment op de wagen achter die van de president. Hij rende naar de presidentiële limousine en sprong op de achterkant, om met zijn lichaam de Kennedy's af te schermen van de schutter. Op de beelden is te zien hoe Jackie Kennedy op hetzelfde moment naar hem toe bewoog, terwijl de auto versnelde en hard wegreed.

Terugblik op de moord. Na 3 minuten en 14 seconden is het moment te zien dat Hill op de wagen klimt:

Na de moord viel Hill ten prooi aan schuldgevoelens, schreef hij later in zijn boek My Travels with Mrs. Kennedy. Dat ging zo ver dat hij overwoog een einde aan zijn leven te maken.

Enkele weken na de fatale rijtoer begeleidde hij Jackie Kennedy op bezoek in Florida, waar hij werd overmand door wroeging. "Ik werd bevangen door schuldgevoelens en angst. Het enige waar ik aan kon denken was Dallas."

In drijfzand

Hij beschreef hoe hij het fatale moment van de moordaanslag op 22 november had ervaren: "Ik rende zo snel als ik kon, mijn arm reikte naar de handgrepen op de kofferbak, maar het was alsof mijn benen in drijfzand zaten. Mevrouw Kennedy klom van de achterbank, ze keek angstig, maar zag mij niet, alsof ik er niet was."

Overmand door zijn schuldgevoelens liep Hill in Florida gekleed en wel de oceaan in. "Ik wilde verzwolgen worden door het water." Toen hoorde hij iemand zijn naam schreeuwen en werd hij door een politieagent de zee uitgesleept.

In latere interviews kreeg hij de vraag of hij zichzelf iets verweet. "Als ik een halve seconde sneller was geweest, had de president nog geleefd", zei hij in 1975 in een gesprek met CBS, kort nadat hij de Secret Service had verlaten.

Zelfs op zijn 92ste zei hij nog dat hij zichzelf nooit volledig had vergeven. "Ik had de opdracht de president en mevrouw Kennedy in leven te houden. Ik heb er maar een gered. Een is omgekomen tijdens mijn wacht."

Hij besefte dat mensen hun oordeel over hem klaar hadden. "Maar niemand, niemand, heeft ooit in mijn schoenen gestaan."

Gentleman

In 2023 vertelde hij aan het tijdschrift People dat het hoofdstuk Kennedy voor hem nooit was gesloten. "Ik word er iedere dag aan herinnerd, of het nou een foto is, of een tijdschrift of een krant."

Behalve over Jacqueline Kennedy schreef Hill nog meer boeken over zijn tijd bij de Secret Service. Hij werkte behalve voor Kennedy ook onder de presidenten Eisenhower, Johnson, Nixon en Ford.

Zijn vrouw maakte Hills overlijden op sociale media bekend. "Hij was het toonbeeld van een gentleman. Bescheiden, onbaatzuchtig, zelfverzekerd, moedig, en een wandelende encyclopedie. Hij kende de geschiedenis omdat hij erbij was geweest."

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties heeft op de dag dat de Russische invasie in Oekraïne wordt herdacht over twee concurrerende resoluties gestemd: een werd door Oekraïne met steun van Europese landen ingediend, de andere was afkomstig van de Amerikaanse regering.

Beide resoluties zijn aangenomen, maar bij de eerste stemden de Amerikanen tegen. Bij de tweede onthielden ze zich van stemming.

In de Oekraïens-Europese resolutie wordt Rusland als agressor aangewezen en opgeroepen om zijn troepen onmiddellijk uit Oekraïne terug te trekken. 93 landen stemden voor, 18 tegen en 65 landen onthielden zich van stemming. Uiteraard stemde Rusland tegen, maar ook de VS deed dat. Anders dan zijn voorganger Biden weigert president Trump om Rusland verantwoordelijk te stellen voor de oorlog.

De Amerikanen hadden een concurrerende resolutie voor "een pad naar vrede" opgesteld, waarin Rusland niet als aanstichter van het conflict wordt genoemd. Ook die werd aangenomen - 78 landen voor, 16 tegen en 67 onthoudingen - maar wel met twee Europese toevoegingen.

Zo werd Rusland opnieuw als aanstichter van de oorlog aangewezen en werd opgeroepen tot de teruggave van Oekraïens grondgebied dat door Rusland bezet wordt. Om die reden onthield de VS zich van stemming over zijn eigen motie.

Niet bindend

In de Algemene Vergadering van de VN hebben alle 193 lidstaten een stem. Resoluties die daar worden aangenomen zijn niet bindend. Dat betekent dat Rusland de resoluties kan negeren zonder dat dit gevolgen heeft.

Rusland kan de uitslag van de stemmingen ook als een meevaller beschouwer. In maart 2022, direct na het uitbreken van deze oorlog, werd de Russische inval nog door 140 landen veroordeeld, ook door de VS.

Een vertegenwoordiger van de VS bij de Verenigde Naties zegt tegen persbureau Reuters dat eerdere resoluties hebben laten zien dat het niet zinvol is om Rusland te vragen zich uit Oekraïne terug te trekken. "We hebben een resolutie nodig waarin alle VN-lidstaten zich voor het einde van de oorlog uitspreken."

Veranderde verhoudingen

Deze opstelling is tekenend voor veranderde verhoudingen sinds het aantreden van president Trump. Die beweerde in zijn verkiezingscampagne dat hij de oorlog binnen 24 uur zou beëindigen. Dat is niet gelukt, maar hij besloot wel direct met de Russische president Poetin te gaan onderhandelen, buiten Oekraïne en de rest van Europa om.

Vorige week ging hij nog een stap verder door te verkondigen dat de Oekraïense president een dictator is en dat Oekraïne de oorlog is begonnen. In een reactie zei Zelensky dat Trump in een "desinformatiebubbel" leeft.

In de Schelphoekgracht in Alkmaar zijn twee otters gespot. Dat meldt NH. De otter is al langer aan een opmars bezig in de provincie, maar volgens een onderzoeker van Landschap Noord-Holland is het bijzonder dat hij nu ook in de stad is gezien.

Het was bewoonster Martha van der Horst die vrijdag aan het eind van de middag voor haar huis een otter zag. "Ik dacht eerst dat het een groot stuk hout of een zeehond was. Toen ik goed keek, zag ik dat het een otter was." In eerste instantie dacht ze dat het om één otter ging, maar later zag ze bij haar voeten aan de kade nog een andere, vertelt ze tegen de regionale omroep.

Volgens Kevin Raatjes, onderzoeker bij Landschap Noord-Holland, is het bijzonder dat er otters gespot zijn in de grachten van Alkmaar. "De dieren zijn op dit moment heel hard bezig zich te verspreiden. In 2019 zijn ze de provincie ingekomen, vanuit de omgeving van Almere richting Amsterdam. De coronatijd hebben ze gebruikt om de sprong te maken over het IJ."

Zeer schuw

Daarna werd het voor de otter moeilijker, omdat het in de natuur, in de stad en op de weg weer veel drukker werd. "Dat er nu een melding komt van otters in Alkmaar, betekent dat ze een grote sprong vanuit de omgeving van Volendam en Monnickendam hebben gemaakt. Dat maakt het echt bijzonder", aldus Raatjes.

Van der Horst maakte meteen een video:

Bovendien zijn otters nachtdieren en laten ze zich overdag niet snel zien. Ze zijn dan meestal aan het rusten op een beschutte plek, en zeer schuw. "Ze hebben jou vaak sneller gezien dan jij hen", vertelt de onderzoeker. Dat maakt het over het algemeen moeilijk om ze te spotten.

Wie toch een poging wil wagen, heeft in de winter de beste kans. "Dan is er weinig begroeiing aan de waterkant. Als je een wandeling maakt in het donker langs de gracht of vaart, kan je ze misschien wel een keer zien."

Bewoonster Van der Horst zegt dat de otters vrijwel meteen nadat ze haar video maakte zijn verdwenen. "Ik heb ze sinds dat moment niet meer gezien."

Minister Bruins van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap gaat op korte termijn in gesprek met de raad van toezicht van de NPO over klachten rondom NPO-voorzitter Frederieke Leeflang. Dat bevestigt een woordvoerder van het ministerie aan de NOS.

Vorige week berichtten journalistiek platform Investico en AD over de manier van leidinggeven van Leeflang. Uit hun onderzoek kwam naar voren dat Paul Doop, die met Leeflang samenwerkte in het bestuur van de NPO, de voorzitter verantwoordelijk houdt voor een angstcultuur bij de NPO. Ook zou de raad van toezicht via de ondernemingsraad en een externe vertrouwenspersoon klachten hebben gekregen over de werksfeer.

De krant sprak daarnaast met tientallen (oud-)medewerkers die spraken van een onveilig werkklimaat. Het zou gaan om intimidatie, verbaal geweld en onveilig en onvoorspelbaar gedrag. Het is onduidelijk of de raad van toezicht actie heeft ondernomen naar aanleiding van de klachten.

Minister Bruins is bezorgd over de berichtgeving en wil weten wat er aan de hand is. Hij wil niet vooruitlopen op de uitkomst van het gesprek, maar hij "verwacht dat het bevorderen van een veilige werkomgeving de absolute prioriteit heeft van bestuurders en interne toezichthouders".

Hij vindt het "van het grootste belang dat de NPO voor iedereen die er werkt een plek is waar zij zich veilig voelen en goed hun werk kunnen doen".

Onderzoek naar werkcultuur

De NPO is de overkoepelende organisatie voor alle publieke omroepen en gaat onder meer over het uitzenden van de programma's die de omroepen maken.

De onderzoekscommissie Gedrag en Cultuur Omroepen onder leiding van oud-minister Van Rijn heeft vanaf 2022 onderzoek gedaan naar de werkcultuur bij de publieke omroep, naar aanleiding van publicaties over de werkcultuur bij De Wereld Draait Door en NOS Sport. Uit dat onderzoek kwam naar voren dat grensoverschrijdend gedrag breed speelt bij diverse omroepen.

De onderhandelingen tussen Israël en Hamas over de tweede fase van het bestand in Gaza zouden deze week moeten beginnen. Het einde van de eerste fase nadert en duidelijke vervolgafspraken zijn er niet. Toch lijken beide partijen nog een heel parcours te moeten afleggen voordat ze weer om tafel zitten.

De obstakels lopen uiteen. Israël zou de wapenstilstand al meerdere keren hebben geschonden door dodelijke aanvallen uit te voeren en noodhulp te beperken. Afgelopen weekend weigerde het land 620 Palestijnse gevangenen vrij te laten, zoals was afgesproken. Het kantoor van premier Netanyahu gaf als reden "ceremonies waarin onze gijzelaars worden vernederd en het cynische gebruik van onze gijzelaars voor propagandadoeleinden."

Israël heeft het over de de manier waarop Hamas gijzelaars overdraagt aan het Rode Kruis. De gijzelaars worden als een soort trofeeën gepresenteerd op een podium voordat ze worden vrijgelaten. Hamas wil niet meer onderhandelen tot de Palestijnse gevangenen vrij zijn.

Hoe dan nu verder? De VS wil kijken naar een verlenging van fase 1. Dat is voor beide partijen interessant, zegt Eytan Gilboa, hoogleraar aan de Israëlische Bar-Ilanuniversiteit en gespecialiseerd in de relatie tussen de VS en Israël.

"Israël en Hamas zijn het niet eens over de details van fase 2, maar ze willen ook allebei de oorlog niet hervatten. Een verlenging zou betekenen dat de wapenstilstand doorgaat en er geleidelijk meer gijzelaars en Palestijnse gevangenen worden vrijgelaten", legt hij uit.

"Hamas wil liever door naar fase 2", zegt politicoloog Radi Suudi. "In die fase moet het Israëlische leger zich verder terugtrekken uit Gaza en wordt ook gesproken over fase 3, het langetermijnverhaal, en daar heeft Hamas meer te bereiken."

De Amerikaanse president Trump kwam drie weken geleden met het plan om de Palestijnen uit Gaza permanent te verplaatsen naar Arabische landen. Maar die landen hebben het plan verworpen en zeven Arabische landen overleggen deze week in Riyad over een alternatief. Dat willen ze presenteren op 4 maart. "De VS zal kijken wat Israël wil. Als Israël het plan steunt, dan zal de VS dat ook doen", zegt Gilboa.

'Hezbollah-systeem'

Sommige Israëlische politici willen juist dat de oorlog in Gaza verdergaat. Zo schreef de uiterst rechtste minister van Financiën Smotrich op X dat "de enige oplossing de vernietiging van Hamas is, en die mag niet worden uitgesteld".

Ook minder extremistische politici laten van zich horen. "We moeten ervoor zorgen dat de volgende stap zal leiden tot een situatie waarin Hamas Gaza niet langer in handen heeft", zei onderwijsminister Kisch in een interview met Politico.

Hamasleider Basem Naim gaf zaterdag aan dat de groep bereid is afstand te doen van het bestuur van Gaza, maar sommige Israëliërs vrezen dat Hamas uit is op een 'Hezbollah-systeem'. "Een systeem waar het geen onderdeel is van de overheid, maar achter de schermen wel alle touwtjes in handen heeft", legt Gilboa uit.

"Dat is een reële angst", zegt ook Suudi. "Hamas wil de dominante kracht in de Palestijnse politieke arena worden, maar je kunt dat tegengaan door een alternatieve regering en een alternatieve gewapende macht in Gaza neer te zetten, bijvoorbeeld de Palestijnse Autoriteit. Maar dat wil Israël niet, want een politiek proces in Gaza betekent dat je de fundamenten voor een Palestijnse staat legt, en dat wil Netanyahu voorkomen."

Spectrum aan opties

Wie er dan volgens Israël wél verantwoordelijk moet zijn voor het bestuur van Gaza in de toekomst, is niet duidelijk. "We weten niet wat Israël wil", zegt de onafhankelijke Israëlische analist Ori Goldberg. "We willen Hamas niet als bestuur in Gaza, maar dan is er nog een heel spectrum aan andere opties: wordt Hamas onderdeel van de PLO? Wil je een technocratische Palestijnse overheid onder leiding van de Palestijnse Autoriteit? Komt er een Arabische samenwerking als bestuur?"

Op 1 maart eindigt de eerste fase van de wapenstilstand. Zonder toezegging van beide partijen dat ze zullen blijven onderhandelen is de toekomst van het bestand onzeker.

Toch verwacht Goldberg dat het staakt-het-vuren stand zal houden. "Israël heeft de maatschappelijke en militaire veerkracht niet om te beginnen aan de Gazaoorlog 2.0. En behalve wapens van de VS, hebben we ook weinig steun."

De man uit Heerhugowaard die ervan wordt verdacht zijn vader te hebben vermoord en diens resten in een vriezer te hebben verstopt, zegt dat hij handelde uit zelfverdediging. Dat verklaarde zijn advocaat vandaag op de eerste voorbereidende zitting in de rechtszaak tegen Thijmen V. (32) in de rechtbank in Alkmaar. De zaak kreeg veel aandacht, omdat het lichaam van de overledene pas jaren later in delen werd teruggevonden.

Het slachtoffer in de zaak is een 67-jarige man uit Heerhugowaard. Hij werd in oktober 2021 als vermist opgegeven, nadat hij al maanden niet meer was gezien. Volgens de politie schreef hij op 10 januari 2021 voor het laatst zijn uitgaven op in een notitieboekje, dat hij dagelijks bijhield. Vermoedelijk is hij ook die dag om het leven gekomen.

Een vriend met wie het slachtoffer regelmatig afsprak, gaf hem als vermist op. Pas in maart 2023 deelde de politie een opsporingsbericht, omdat een misdrijf toen niet meer werd uitgesloten. Eerder werd nog gedacht dat de man suïcide had gepleegd of naar het buitenland was gevlucht vanwege financiële problemen.

Ondanks enkele tips bleef het lang stil. Tot 11 november 2024, ruim anderhalf jaar later. Voor een groot onderzoek werden het huis en de tuin van zijn zoon, bij wie hij woonde, volledig afgezet. Het lichaam van het slachtoffer bleek al die tijd in zijn huis te hebben gelegen, verdeeld over twee vrieskisten, aldus de officier van justitie vandaag.

Rattengif

Het Openbaar Ministerie verdenkt zoon Thijmen, met wie het slachtoffer volgens buren een zeer problematische relatie had, van moord en het laten verdwijnen van het lichaam van zijn vader. De verdachte zelf was vandaag niet aanwezig in de rechtbank, maar liet zijn advocaat het woord doen. Die verklaarde dat V. zijn vader uit zelfverdediging heeft gedood.

De verdachte stelde dat ze al jaren een slechte relatie hadden. Zijn vader zou hem op die bewuste dag een kop thee hebben aangeboden met rattengif. Toen hij zijn vader daarop aansprak, viel de vader zijn zoon aan met een mes, zo stelde de advocaat. Tijdens een worsteling die daarop volgde, sloeg V. zijn vader meerdere keren, tot het hem opviel dat hij niet meer ademde, luidt de verklaring van de verdediging.

Uit afgrijzen zou hij het lichaam hebben afgedekt om het later in stukken te zagen en te verdelen over de vrieskisten. Of zijn ex-vriendin ook een rol heeft gespeeld, wordt nog onderzocht. "Zijn dood was uit noodweer, daar zou mijn cliënt geen straf voor moeten krijgen", zei de advocaat van de verdachte volgens NH.

Naar eigen zeggen heeft V. de dood van zijn vader al die tijd verdrongen. Na de vondst van het lichaam zou de herinnering door nachtmerries weer naar boven zijn gekomen.

'Wetenschappelijk niet aannemelijk'

De advocaat van de tegenpartij zette daar vandaag vraagtekens bij. "Traumatische gebeurtenissen worden doorgaans juist goed herinnerd, in plaats van volledig te verdwijnen. Dat iemand een levensdelict pleegt en dit volledig verdringt, wordt wetenschappelijk niet als aannemelijk beschouwd", reageert hij.

Ook zouden herinneringen na geheugenverlies volgens de advocaat minder betrouwbaar zijn, omdat ze gevoelig zijn voor beïnvloeding en reconstructie.

Op 12 mei dient de tweede pro-formazitting in de rechtbank van Haarlem.

Sinds begin dit jaar is het veel aannemers en klusbedrijven een doorn in het oog: uitstootvrije zones in veertien grote steden. In die zones mogen vervuilende voertuigen niet meer naar binnen, terwijl veel ondernemers rijden met zware bussen die draaien op fossiele brandstof. De gemeente Amsterdam start vandaag met een proef om ondernemers tegemoet te komen.

In de hoofdstad mogen sinds 1 januari nieuwe, vervuilende bedrijfs- en vrachtauto's het zogenoemde 'S100-gebied' niet meer in. Voor oudere bestel- en vrachtauto's geldt een overgangsregeling, waardoor deze voertuigen nog iets langer het gebied in mogen.

De Piet Heingarage, vlak bij het centraal station, valt net buiten dat S100-gebied. Bij de proef kunnen ondernemers daar hun bus parkeren en overstappen op een emissievrij voertuig, zoals een bakfiets, een elektrische scooter of een kleine elektrische wagen.

Dit is het gebied waar vervuilende bedrijfs- en vrachtwagens worden geweerd:

De proef gaat Park & Switch heten. "We hebben al van een aantal ondernemers gehoord dat ze enthousiast zijn", zegt een woordvoerder van wethouder Melanie van der Horst. De wethouder houdt zich bezig met verkeer, vervoer en luchtkwaliteit.

"Als de proef succesvol is, dan is het de bedoeling om dit breed uit te rollen met een commerciële partij." Voor de proef werd een contract afgesloten met Mobian, een bedrijf dat gespecialiseerd is in zogenoemde 'mobiliteitshubs'. Ze leveren ook de voertuigen.

Het is de bedoeling dat ondernemers gaan betalen om de uitstootvrije voertuigen te kunnen gebruiken: het gaat zo'n 35 euro per dag kosten om bijvoorbeeld de elektrische scooter mee te nemen.

Maar de gemeente wil het systeem graag stimuleren. "Ondernemers kunnen een subsidie aanvragen van 3000 euro om hun bedrijf uitstootvrij te maken", legt de woordvoerder uit.

De Park & Switch-proef is niet voor alle ondernemers een uitkomst. Raymond de Groodt is glaszetter, zijn bedrijf is gevestigd in Purmerend en hij komt regelmatig in de hoofdstad. Hij heeft geen begrip voor de nieuwe regels.

"Het is gewoon niet veilig om met een groot raam in een bakfiets rond te rijden in de Amsterdamse binnenstad." Volgens hem is de Piet Heingarage niet een handige locatie voor de hub. "Onze bus past daar überhaupt niet in."

MKB Metropool sloeg vorige maand alarm over de onwerkbare situatie in het centrum van Amsterdam voor onder anderen loodgieters, dakdekkers en timmermannen. Zij hebben er te maken met hoge parkeerkosten en verstopte wegen. Het is de vraag of de proef daar een oplossing voor kan bieden.

Isolatie van huizen

Glaszetter De Groodt zou voorlopig nog steeds het gebied in kunnen, als hij daarvoor een ontheffing betaalt. Die variëren in prijs, maar kosten vaak rond de 100 euro.

Volgens De Groodt lijden vooral de klanten onder de emissievrije zones. "Een nieuw badkamerraam kost normaal zo'n 150 euro, maar met die ontheffingskosten en al het extra werk wordt dat nu ineens 300."

Over zijn eigen inkomen maakt de ondernemer zich dan weer geen zorgen. "Wij vinden ergens anders ook wel werk. Als er nu een klus in Amsterdam en een klus in Zaandam binnenkomen, dan is de keuze snel gemaakt."

Het leger van Sudan zegt dat het gisteren een strategisch gelegen stad ten zuiden van de hoofdstad Khartoem na ruim een jaar heeft heroverd. El Obeid was meer dan een jaar lang in handen van de paramilitaire eenheid Rapid Support Forces (RSF).

El Obeid is de hoofdstad van de provincie Noord-Kordofan. De stad geldt als knooppunt tussen Khartoem en Zuid-Darfur, de regio die RSF grotendeels in handen heeft. De stad is voor het leger van groot belang, omdat het daar een luchtmachtbasis en een infanteriedivisie huisvest.

Ook op andere plekken in het land heeft RSF terrein verloren. Zo is de paramilitaire beweging verdreven uit de stad Wad Madani, ten zuidoosten van Khartoem, en andere delen van de provincie Gezira. Het leger was een offensief begonnen in die provincie de afgelopen maanden.

Daarnaast is RSF uit zijn laatste bolwerk in de provincie Witte Nijl verdreven, ten zuiden van de Sudanese hoofdstad. Bij de provinciehoofdstad Al Gitaina werden vorige week in drie dagen tijd 200 mensen gedood door RSF.

Het leger zegt ook een belangrijk hoofdkwartier te hebben veroverd en stelt dat het heroveren van het presidentieel paleis in Khartoem slechts een kwestie van tijd is. De hoofdstad is grotendeels onder controle van RSF.

Genocide

In Sudan woedt al bijna twee jaar een oorlog tussen RSF en het leger. De oorlog brak uit toen leiders van beide groepen een staatsgreep pleegden, maar het oneens werden over de machtsverdeling.

De Verenigde Staten hebben RSF beschuldigd van genocide en hebben de leider Hamdan Dagalo sancties opgelegd. Ook de leider van het Sudanese leger kreeg sancties opgelegd vanwege wreedheden die het leger tegen burgers heeft gepleegd.

Bemiddeling tussen de twee partijen is tot nu toe op niets uitgelopen. Ook de sancties tegen beide leiders hebben niet geholpen om de oorlog te stoppen.

Zo'n 11 miljoen mensen zijn vanwege de bloedige strijd op de vlucht geslagen. Zowel het leger als RSF wordt beschuldigd van grove mensenrechtenschendingen, zoals seksueel geweld, het blokkeren van noodhulp en het inzetten van kindsoldaten.

Buurtbewoners en schoolgenoten van de 13-jarige jongen die gisteren in Schiedam werd doodgestoken, zijn aangedaan door het incident. Meerdere mensen verzamelden zich vanmiddag bij de plaats van de steekpartij. "Ik vind het heel heftig, ik voel me heel slecht dat zulke dingen kunnen gebeuren met jongens van die leeftijd", zegt een leeftijdsgenoot uit de buurt.

De jongen werd aan het Fjorddal in Schiedam neergestoken en belde zwaargewond aan bij een huis in de buurt. De bewoners belden het alarmnummer. De jongen overleed later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. De politie heeft een 13-jarige verdachte uit Schiedam aangehouden. In de buurt van de steekpartij is een mes gevonden.

"Je voelt je niet meer veilig, omdat deze dingen gebeuren in de wereld. Het is gewoon heel erg", zegt de leeftijdsgenoot. De buurt waar de steekpartij plaatsvond, wordt door bewoners omschreven als "de netste buurt van Schiedam".

De jongeren spreken onderling veel over wat er is gebeurd en op Snapchat gaan verhalen rond. De politie gaat ervan uit dat het slachtoffer en de verdachte elkaar kenden, maar hun relatie is nog onderdeel van het onderzoek. Ook het motief is nog onbekend.

Een andere jongen die bij het slachtoffer op school zat, zegt dat hij zich "verschrikkelijk" voelt en vooral denkt aan de vrienden en familie van het slachtoffer. "Ik had gisteren het besefmoment in de avond, nadat een vriend mij geappt had. Hij was heel goed met het slachtoffer." Zelf kende hij het slachtoffer nog van de basisschool en is hij met hem naar dezelfde camping geweest.

'Toen ik 13 was, speelde ik buiten'

Vooral het nieuws dat het slachtoffer en de verdachte zo jong zijn, maakt indruk. "Veel te jong om zulke wapens op zak te hebben, denk ik", aldus een leeftijdsgenoot uit Vlaardingen.

Een vriendin van de oudere zus van het slachtoffer komt ook haar steun betuigen. Ze kan zelf moeilijk geloven wat er zich gisteren heeft afgespeeld. "Je bent 13, hoezo heb je een mes meegenomen? Wat gaat er in je hoofd om?", zegt ze. "Toen ik 13 was, speelde ik gewoon buiten."

Ook burgemeester Harald Bergmann van Schiedam is geschokt. "We zien in het hele land dat jongeren steeds op jeugdigere leeftijd ernstige vergrijpen op hun naam krijgen. Met vooral ook mesgeweld of wapengeweld."

Jeugdhulporganisatie Gro-up ziet "binnen de jeugdcultuur steeds meer wapenbezit". Gro-up, de politie en gemeente zijn extra aanwezig in de wijk om steun te bieden.

De Amerikaanse zangeres Roberta Flack is op 88-jarige leeftijd overleden, meldt haar publicist in een verklaring. "Ons hart is gebroken", is te lezen. "Ze is gestorven in het bijzijn van haar naasten en was uniek in haar soort."

De zangeres was onder meer bekend van de nummers Killing me softly en The first time ever I saw your face, dat in de film Play misty for me van Clint Eastwood werd gebruikt. Voor dat nummer won ze twee Grammy's, een prestigieuze muziekprijs.

Opera

De zangeres werd in een muzikale familie geboren in de Amerikaanse staat North Carolina en speelde al in haar jonge jaren het orgel voor een kerkkoor. Op 15-jarige leeftijd begon ze aan een studie aan het conservatorium, waarna ze enkele jaren Engelse taal en muziekles op middelbare scholen onderwees. Omdat ze eigenlijk operazangeres wilde worden, besloot ze in 1962 een tijd in een operarestaurant zangers muzikaal te begeleiden.

Rond die tijd gaf haar zangleraar aan dat ze vermoedelijk beter zou zijn in het zingen van popmuziek. Dat bleek te kloppen, toen ze in dat restaurant kerstliedjes zong en het publiek daar enthousiast op reageerde.

"Mensen kwamen niet alleen om mij te horen spelen voor andere mensen, ze wilden horen wat ik zou zingen tussen de operaliederen door", zei ze over die tijd.

Na een aantal jaar te hebben opgetreden in clubs werd ze in 1968 ontdekt door jazzpianist Les McCann, waarna ze een contract tekende bij muzieklabel Atlantic Records en in de jaren 70 en 80 verschillende albums uitbracht.

Killing me softly

Het hoogtepunt van haar carrière was toen ze het nummer Killing me softly with his song uitbracht. Dat werd in eerste instantie geschreven voor de zangeres Lori Lieberman, die het in 1972 zong. De uitvoering van Flack kwam een jaar later uit, waarna het een nummer 1-hit werd in de Verenigde Staten. In Nederland kwam het nummer op de derde plek in de Top 40.

Later is het nummer gecoverd door de Amerikaanse hiphopgroep Fugees. Die versie van Killing me softly with his song stond in Nederland vijftien weken in de Top 40 en zes weken op nummer 1.

Na het uitbrengen van Killing me softly with his song merkte ze dat het succes haar zwaar viel, waarop ze besloot "een stapje terug te doen" en onder meer zelf haar muziek te produceren. In de jaren daarna richtte ze zich vooral op optreden en samenwerkingen en concertreeksen met andere artiesten, onder wie jazzmuzikant Miles Davis.

In 2003 bracht ze nog een album met kerstliedjes uit. Flack kondigde in 2022 aan dat ze aan de ziekte ALS leed en daarom niet meer kon zingen.

Apple zegt de komende vier jaar meer dan 500 miljard dollar (478 miljard euro) te investeren in de Verenigde Staten. Het bedrijf doet de aankondiging nadat Donald Trump eerder deze maand importheffingen van 10 procent voor producten uit China aankondigde.

Eind vorige week sprak Trump nog met Apple-directeur Tim Cook in het Witte Huis. "Ze willen onder de importheffingen uit", zei Trump daarna tegen Amerikaanse media. In China worden de meeste onderdelen van de iPhones en iPads gemaakt, die vervolgens onder meer naar de VS worden verscheept.

Apple zegt dat het geld onder meer gaat naar een fabriek in Texas. Daar zullen computerservers in elkaar worden gezet, terwijl de apparatuur voorheen buiten de VS werd geproduceerd. De locatie moet in 2026 de deuren openen. Ook belooft het bedrijf 20.000 nieuwe mensen aan te nemen.

Apple investeerde al honderden miljarden

Het is onduidelijk welk deel van de aangekondigde investeringen al in de pijplijn zat voordat Trump voor de tweede keer werd verkozen tot president van de VS. In 2021 kondigde het bedrijf aan om in vijf jaar tijd 430 miljard dollar te investeren. Dat komt neer op gemiddeld 86 miljard dollar tot 2026.

De vandaag aangekondigde investeringen overlappen deels daarmee: van 2025 tot 2029 belooft Apple gemiddeld 125 miljard per jaar te investeren. Daarmee zegt Apple dus toe om gemiddeld 39 miljard extra per jaar te investeren.

Apple ontweek eerder importheffingen

Tijdens Trumps eerste termijn lukte het Cook om onder dreigende importheffingen van producten uit China te komen. Ruim vijf jaar geleden brachten Trump en hij een bezoek aan een Amerikaanse fabriek waar Apple-computers in elkaar worden gezet. Trump zei toen ook al dat hij wilde dat Apple zijn producten in de VS zou maken.

Nadat Apple in 2019 werd uitgezonderd van importheffingen op onder meer computerchips uit China, bedankte Cook de president daarvoor. Hij zei dat de nieuwste Mac Pro-computers dankzij de regering-Trump in Texas in elkaar gezet konden worden, hoewel in diezelfde fabriek al sinds 2013 Apple-computers werden gemaakt.

De rechter die vorige week een streep zette door het kabinetsbesluit om drie islamitische sprekers te weren, is volgens de rechtbank slachtoffer geworden van online intimidatie. Na de uitspraak van afgelopen donderdag zijn op sociale media privégegevens van de rechter gedeeld. De rechtbank van Amsterdam heeft daarom aangifte gedaan, bevestigt een woordvoerder.

Op onder meer X betichtten gebruikers de rechter ervan vooringenomen te zijn. In hun berichten noemden ze de naam van de rechter, diens partner en werkgever. Er is daarom aangifte gedaan van "in elk geval doxing". Dat is het online verspreiden van persoonsgegevens met het doel te intimideren. Doxing is sinds vorig jaar strafbaar. Volgens de rechtbank is er in dit soort situaties "altijd aandacht is voor de veiligheid van de betrokken medewerker en diens gezin".

De president van de rechtbank zegt in een interview met AT5 dat uitspraken van de rechtbank gemotiveerd worden om ze controleerbaar te maken en daar mogen mensen ook op reageren. "Maar hier richt men zich op de persoon van de rechter en zijn familie en dat is heel kwalijk. Dit mag absoluut niet en kan echt ondermijnend zijn voor het vertrouwen in de rechtspraak, de collega en zijn familie", aldus de president. "Wij vinden dit niet acceptabel."

Onvoldoende onderbouwd

De rechter oordeelde vorige week dat het besluit van minister Faber van Asiel en minister Van Weel van Justitie om islamitische predikers te weigeren die zouden spreken op de Ramadan Expo onvoldoende was onderbouwd. De predikers hadden volgens de ministers in eerdere uitlatingen seks met minderjarige meisjes goedgepraat, homohaat verkondigd en de terreurdaden van Hamas verheerlijkt.

De rechter oordeelde dat bij het besluit van de ministers onvoldoende was onderbouwd waarom de komst van de drie sprekers een bedreiging voor de openbare orde was, waardoor de predikers afgelopen weekend toch konden spreken in de Jaarbeurs in Utrecht.

Duitsland heeft gekozen: de CDU/CSU van Friedrich Merz is de grootste geworden bij de verkiezingen van zondag. De AfD is tweede geworden en op de derde plek eindigt de nu regerende SPD van bondskanselier Olaf Scholz. Wat betekent de uitslag voor de koers van de oosterburen nu Merz hoogstwaarschijnlijk de nieuwe bondskanselier wordt?

Politiek journalist bij de ARD Anke Plättner schetst hoe de Duitse politiek ervoor staat na zondag. En schetst een profiel van de man die al zijn hele leven droomt van dit ambt. Hij probeerde herhaaldelijk om CDU-leider te worden en nu hij 69 is, mag hij eindelijk het land leiden.

Merz trok zijn partij, de christendemocratische CDU, naar rechts en staat bekend als conservatiever dan Merkel. En dat is niet het enige verschil met de oud-bondskanselier.

Reageren? Mail naar dedag@nos.nl

Presentatie & montage: Marco Geijtenbeek

Redactie: Judith van de Hulsbeek

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Bijna acht jaar lang huisde in een monumentaal pand in Zwolle het Herman Brood Museum, opgericht door een vriend van de kunstenaar. Nu kan initiator Ivo de Lange de hoge kosten niet meer bijbenen en is hij gedwongen de deuren te sluiten.

In april 2017 ging de tentoonstelling open in het pand aan de Blijmarkt. In eerste instantie als de 'Herman Brood Experience', maar anderhalf jaar later als volwaardig museum.

De bezoeker krijgt in het museum een kijkje in het leven van de in 2001 overleden Brood. Veel spullen komen uit de collectie van De Lange, maar ook van weduwe Xandra Brood, dochter Lola en beide zussen van de kunstenaar. Er zijn brieven, tekeningen, gedichten, kledingstukken, schildermateriaal en spuitnaalden die hij gebruikte te zien.

Daarnaast is er een winkel met merchandise, zeefdrukken en boeken. Liefhebbers kunnen ook een workshop volgen waarbij ze de schildertechnieken van Brood leren.

Zwaar weer

Maar over een maand is dat voorbij: op 30 maart sluit het museum definitief, schrijft regionale omroep Oost. Het verschil tussen de inkomsten en uitgaven is voor De Lange te groot geworden om het museum rendabel te houden.

Het museum verkeert al langer in financieel zwaar weer. Zo gaf de gemeente Zwolle het museum in 2023 een eenmalige subsidie van 70.000 euro, boven op de jaarlijkse bijdrage van 30.000 euro.

Dat was niet genoeg. "Het levert onvoldoende op", stelt De Lange in De Stentor. De huur wordt steeds hoger en hoewel het museum goed bezocht wordt, staan er volgens hem geen busladingen met mensen voor de deur.

Lokale politici hebben het gemeentebestuur gevraagd of alle mogelijkheden voor het behoud van het museum onderzocht zijn.

Zwolle

Herman Brood was een geboren en getogen Zwollenaar. Hij werd er geboren in 1946. Hij kwam samen met zijn vader vaak bij Café Stroomberg in het centrum van de stad en gaf tijdens zijn carrière regelmatig optredens in poppodium Hedon. Daar staat een bronzen borstbeeld van Brood.

In 2001 maakte de kunstenaar een einde aan zijn leven.

CDU/CSU-leider Merz wil niet te lang wachten met het vormen van een nieuwe regering. Samen met de SPD heeft hij bij de Duitse verkiezingen genoeg zetels behaald voor een meerderheidskabinet.

Merz zegt dat hij vastbesloten is om voor Pasen met de SPD een regering te hebben. "De wereld wacht niet op ons", herhaalde hij. "We moeten meteen beginnen te praten met de SPD over de belangrijkste thema's, zoals buitenlandse betrekkingen, migratie en economie. Onze voorstellen liggen op tafel, ik ga ervan uit dat de SPD met ons een probleem wil oplossen."

Wie is Friedrich Merz? Je ziet het in de video:

Vertrekkend SPD-bondskanselier Olaf Scholz heeft gezegd dat hij geen zitting zal nemen in een nieuw kabinet. De SPD behaalde met 120 van de 630 parlementszetels het slechtste verkiezingsresultaat in de geschiedenis van de partij.

Scholz zei op een persconferentie: "Ik ben even verantwoordelijk voor de verkiezingswinst in 2021 als voor het verlies nu. Het was een eer om dit land te leiden, vooral in een tijd dat er op twee uur vliegen een oorlog woedt."

Andere wissels

De partij heeft partijvoorzitter Lars Klingbeil naar voren geschoven als de nieuwe fractieleider. Hij volgt Rolf Mützenich op. Woensdag wordt hierover gestemd.

Op een persconferentie zei Klingbeil dat zijn partij niet zomaar met alle voorstellen van Merz zal instemmen. "Merz is aan zet", zei hij.

Ook de Groenen moeten op zoek naar een nieuw gezicht. Lijsttrekker Robert Habeck wil geen leidende rol meer na het verlies van de partij. De Groenen verloren teleurstellend: ze kregen 11,6 procent van de stemmen (85 zetels), tegen 14,7 procent in 2021. Daarmee zijn ze de vierde partij na CDU/CSU, AfD en SPD.

De nieuwe links-populistische partij BSW van Sahra Wagenknecht bleef met 4,97 procent net onder de kiesdrempel en komt dus niet in het parlement. Wagenknecht overweegt een onderzoek aan te vragen naar de uitslag van de verkiezingen.

Ze zegt dat niet alle kiezers in het buitenland op tijd hun poststem hebben kunnen uitbrengen. Ze betwijfelt daarom of de verkiezingen geldig zijn. Ze laat nog uitzoeken hoeveel stemmen er verloren zijn gegaan.

Er zijn 230.000 Duitse kiezers in het buitenland. Volgens berekeningen van Wagenknecht zouden die haar 11.500 stemmen hebben opgeleverd. Haar partij kwam 13.400 stemmen tekort voor een zetel in de Bondsdag.

Net als de BSW haalde ook de liberale FDP de kiesdrempel niet. De partij regeerde tot afgelopen najaar nog mee. Partijleider Lindner trekt zijn conclusies, dus ook de FDP moet op zoek naar een nieuwe leider.

Dan Bongino, voormalig agent van de Amerikaanse veiligheidsdienst de Secret Service en rechts-conservatieve mediapersoonlijkheid, is door president Donald Trump benoemd tot adjunct-directeur van de FBI.

Met de benoeming van Bongino (50), die werd aangekondigd op het sociale mediaplatform Truth Social, heeft Trump twee bondgenoten aan het hoofd van de Amerikaanse federale recherchedienst. Eerder werd Kash Patel aangesteld als directeur van de FBI.

Voor zijn tijd bij de Secret Service werkte Bongino in de jaren 90 een aantal jaar voor de politie in New York. Ruim tien jaar geleden begon hij als conservatieve politiek commentator op Fox News. Van 2021 tot 2023 had hij er een zaterdagavondshow. Ook is hij presentator van The Dan Bongino Show, een populaire podcast op Spotify in de VS.

Bongino probeerde het ook meermaals in de landelijke politiek. In 2014, 2015 en 2016 probeerde hij namens de staten Maryland en Florida in het Congres te komen. Iedere poging mislukte.

Kritiek op de Secret Service

Voor de presidentiële veiligheidsdienst diende Bongino onder zowel George W. Bush als Barack Obama. In zijn mediacarrière heeft Bongino meermaals kritiek geuit op het functioneren van de organisatie.

In een interview met Trump afgelopen najaar vroeg hij de president om een commissie op te richten om de veiligheidsdienst te hervormen. Hij noemde de dienst een "mislukt" agentschap, waarbij hij wees op de twee aanslagpogingen op Trump vorig jaar.

De president werd in juli bijna doodgeschoten tijdens een campagnebijeenkomst in Butler, Pennsylvania. En in september werd een man aangehouden die zich met een wapen schuilhield bij de golfbaan waar Trump aan het golfen was.

Met Bongino en Patel krijgt de FBI een leiding die aansluit bij de politieke agenda van Trump, die de veiligheidsdiensten ingrijpend wil hervormen. De twee FBI-directeuren hebben meermaals aangegeven daar voorstander van te zijn.

Vorige FBI-directeur opgestapt

De FBI staat na Trumps beëdiging als president onder toenemende druk. Eerder deze maand stuurde het ministerie van Justitie een groep hoge ambtenaren van het bureau naar huis. Daarbij eiste het de namen van duizenden FBI-agenten die deelnamen aan onderzoeken naar de Capitoolbestorming op 6 januari 2021.

Christopher Wray stopte vorig jaar als directeur van de FBI, voor de aanstelling van Trump als president. Wray kreeg als directeur onder meer te maken met de inmiddels geschrapte strafzaken tegen Trump, zoals de zaak over het beïnvloeden van de verkiezingsuitslag in 2020 en de zaak die ging over het achterhouden van geheime documenten.

Vanwege die zaken liet Trump zich de afgelopen jaren meerdere malen negatief uit over de FBI-directeur die hij zelf had aangesteld.

De Autoriteit Consument en Markt heeft leveranciers van hondenvoer op de vingers getikt omdat zij volgens de toezichthouder dierenspeciaalzaken onder druk zetten om vaste prijzen te hanteren. "Winkeliers moeten zelfstandig de prijzen van de producten in hun winkel of webwinkel bepalen", stelt voorzitter Martijn Snoep.

Bedrijven die zich hier niet aan houden, riskeren een boete die kan oplopen tot 900.000 euro of 40 procent van hun omzet. Tot nu toe zijn er negen bedrijven gewaarschuwd door de ACM.

Volgens de ACM hebben leveranciers gedreigd met nadelige gevolgen als winkels hun prijzen zouden verlagen. Winkels kregen te horen dat als ze zich niet zouden houden aan de adviesverkoopprijzen, ze geen korting meer zouden krijgen. "Er werd druk uitgeoefend en dat kan echt niet. Vandaar dat wij de waarschuwingen hebben uitgedeeld", zegt een ACM-woordvoerder.

Prijsafspraken kunnen leiden tot hogere prijzen voor consumenten en zijn verboden. Ook werd gedreigd met leveringsbeperkingen en uitsluiting van bepaalde producten.

De ACM roept leveranciers op om zich aan de mededingingsregels te houden. Volgens de woordvoerder nemen de aangesproken bedrijven de waarschuwingen serieus. "Bedrijven zijn nu gestart met een nalevingsprogramma, maar we zullen ook zeker het gedrag van de desbetreffende bedrijven in de gaten blijven houden."

Bij een ongeluk in de Sluiskiltunnel bij Terneuzen zijn twee mensen om het leven gekomen. Beide slachtoffers zaten in de cabine van een vrachtwagen, die gekanteld in de noordbuis ligt.

Het ongeluk gebeurde rond 11.30 uur, zegt een woordvoerder van de tunnelbeheerder. "We zien op de beelden dat de vrachtwagen eerst de rechterwand raakt, dan de linkerwand, en dan op de kant terechtkomt."

Het was een eenzijdig ongeval. De noordbuis is afgesloten voor verkeer.

Een politiewoordvoerder laat weten dat de vrachtwagen een tankauto was en zonder gevaarlijke stoffen reed.

Noordbuis afgesloten

Ook de zuidbuis werd tijdelijk afgesloten, om plaats te maken voor de hulpdiensten. Om 13.00 uur werd deze buis weer vrijgegeven voor verkeer. De noordbuis blijft voorlopig wel gesloten; zeker tot na de avondspits.

Verkeer kan gebruikmaken van een omleidingsroute over de brug op de N61, meldt Omroep Zeeland. De vrachtwagen blokkeerde de hele tunnelbuis:

De Europese Unie heeft per direct een reeks sancties tegen Syrië opgeschort. Het gaat vooral om versoepelingen in de energie- en transportsector. Volgens de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU vormen die de grootste belemmering voor de opbouw en ontwikkeling van het land. De ministers zijn vandaag bijeen in Brussel.

Daarnaast worden financiële transacties toegestaan die noodzakelijk zijn voor humanitaire hulp en de wederopbouw van het land. Het gaat onder meer om het opschorten van sancties op olie, gas en elektriciteit. Ook krijgen vijf Syrische banken weer toegang tot hun tegoeden, die eerder waren bevroren. De banken mogen het geld beschikbaar stellen aan de Syrische Centrale Bank.

De EU-lidstaten handhaven nog wel andere sancties tegen Syrië, onder meer op het terrein van de wapenhandel en de internationale handel in Syrisch cultureel erfgoed.

Eerste sancties in 2011

De eerste Europese sancties werden in 2011 ingesteld toen president Assad democratische protesten met geweld de kop in drukte. Het geweld mondde uit in een bloedige oorlog met veel doden en miljoenen vluchtelingen. Met de val van president Assad en zijn vlucht naar Moskou kwam er dit jaar een einde aan die burgeroorlog.

Rebellengroep HTS is nu in Syrië aan de macht. Hoewel die groep door de VN en de EU als terroristische organisatie wordt beschouwd, zijn de eerste signalen vanuit de overgangsregering volgens de EU positief.

HTS-leider Sharaa werd vorige maand benoemd tot interim-president van het land. Hij zegt te werken aan een nieuwe grondwet, al kan het volgens hem wel vier jaren duren voordat die klaar is.

Het aantal medewerkers met tuberculose (tbc) bij maaltijdleverancier Maître in Oude-Tonge is lager dan gedacht. Eerder deze maand gaf een huidtest bij tientallen medewerkers een positieve uitslag, maar uit verder onderzoek blijkt dat geen van hen ziek of besmettelijk is.

Twee weken geleden werd bekend dat twee medewerkers van de vestiging op Goeree-Overflakkee open tbc hebben, de besmettelijke vorm van de ziekte. De eerste melding kwam eind vorig jaar bij de GGD binnen, de tweede half januari. Beide medewerkers zijn direct in isolatie gegaan.

De GGD voerde een uitgebreid contactonderzoek uit bij het bedrijf. 156 medewerkers kregen een huidtest, bij 85 kwam daar een positieve reactie uit. Zij waren dus mogelijk blootgesteld aan de tbc-bacterie.

Geen actieve tbc

Deze personen zijn vervolgens uitgebreider getest met een longfoto en een bloedtest. Daaruit blijkt nu dat bij geen van hen sprake is van de ziekte. Bij een aantal is wel de tbc-bacterie gevonden. Zij krijgen een afspraak met de GGD om vervolgstappen te bespreken, om te voorkomen dat de ziekte zich alsnog openbaart.

In Nederland komt tbc niet vaak voor. In 2023 werd het bij 710 mensen vastgesteld. In Nederland wordt er niet standaard tegen gevaccineerd.

In Oost-Europa komt de ziekte vaker voor en worden mensen dus ook vaker ingeënt. Omdat er dan antistoffen van tbc in het lichaam zitten, kan een huidtest positief uitslaan. Veel medewerkers van Maître komen uit Oost-Europa, schrijft de regionale omroep Rijnmond.

Bron bekend

De persoon die half januari in beeld kwam met tbc blijkt de bron van de besmettingen te zijn, zegt de GGD. Deze persoon werkte al langer bij het bedrijf. De GGD breidt het onderzoek nu uit om eventuele andere besmettingen op te sporen.

Dat onderzoek begint half maart. Dan is de incubatietijd van 8 weken voorbij en zijn afweerreacties meetbaar. Hoeveel mensen precies onderzocht worden, is onduidelijk. Maar de GGD roept in ieder geval iedereen die vanaf juni 2024 op de locatie in Oude-Tonge is geweest op zich te melden.

Lange behandeling

Tuberculose is een infectieziekte die wordt veroorzaakt door een bacterie. De ziekte zit meestal in de longen en kan besmettelijk zijn. Patiënten krijgen klachten als lange tijd hoesten, koorts en moeilijk ademhalen. De ziekte is goed te bestrijden, maar de behandeling duurt minimaal een half jaar. Zonder behandeling kan de ziekte dodelijk zijn.

De veiligheid van de maaltijden van Maître is niet in het geding, benadrukt de GGD. Tuberculose wordt niet overgedragen via voedsel, drinken of aanraking. "Er is geen enkel risico voor de voedselveiligheid van de producten die bij Maître worden gemaakt."

De Van Loon Group, waar Maître onder valt, zegt de zorgplicht "uiterst serieus" te nemen. Ze volgen de adviezen van de GGD nauwgezet op, schrijven ze.