NOS Nieuws - Algemeen

Zowel in Rotterdam als in Dordrecht viel gisteravond een gewonde door schietpartijen. In beide gevallen wordt nog onderzocht wat er precies is gebeurd. Ook is nog niemand aangehouden.

In Rotterdam raakte een man (43) zaterdagavond rond 23.35 uur gewond door een schietpartij in een huis aan de Kabeljauwsestraat. Die straat ligt in het Oude Noorden in Rotterdam. Hij was aanspreekbaar en is naar het ziekenhuis gebracht, meldt de politie.

Bij een andere schietpartij in Dordrecht ging het om een vrouw (44) die gewond raakte. Het incident gebeurde rond 23.40 uur in de buurt van de Prunuslaan en Rozemarijnstraat in de wijk Dubbeldam. "Zij is aanspreekbaar naar het ziekenhuis voor behandeling aan haar verwondingen", schrijft de politie.

De vrouw zou in een voertuig met daarop een hoogwerker hebben gezeten, schrijft een lokale nieuwssite, en gewond zijn geraakt toen er vanuit een andere auto werd geschoten.

Voor beide incidenten roept de politie mensen met informatie op zich te bellen.

Een brief die een van de bekendere Titanic-overlevenden een paar dagen voor de ramp schreef, is verkocht voor 300.000 pond. Dat is het hoogste bedrag dat ooit voor een Titanic-brief is betaald. De brief werd op 10 april 1912 geschreven door kolonel Archibald Gracie aan boord van het schip.

Op een Britse veiling betaalde de koper er omgerekend ongeveer 350.000 euro voor. De brief werd gisteren verkocht aan een particuliere verzamelaar uit de Verenigde Staten, meldt het Britse veilinghuis Henry Aldridge & Son. Van tevoren werd de waarde ervan op 60.000 pond geschat (ruim 77.400 euro).

Gracie schreef de brief op zijn eerste dag aan boord van het schip aan een kennis, de oudoom van de verkoper. Gracie postte de brief op 11 april in het Ierse Queenstown, de laatste tussenstop voordat het schip aan de oceaanoversteek begon.

Het veilinghuis wijst op profetische woorden in het bericht: "Het is een prachtig schip," schreef Gracie, "maar ik wacht tot het einde van mijn reis voordat ik er een oordeel over vel."

Gedetailleerd verslag

In de nacht van 14 op 15 april 1912 was de Titanic bezig aan de reis van Engeland naar New York. Het botste tegen een ijsberg en zonk binnen drie uur. Meer dan 1500 van de ruim 2200 opvarenden overleefden de ramp niet.

Gracie sprong van het schip en klampte zich vast aan een omgeslagen reddingsboot. Uiteindelijk werd hij door andere passagiers aan boord van een reddingsboot getrokken. Hij schreef een boek over zijn ervaringen, dat volgens de veilingmeester nog steeds wordt gezien als een van de meest gedetailleerde verslagen.

Gracie herstelde niet volledig van de onderkoeling en andere verwondingen die hij opliep die nacht. Begin december raakte hij in coma en overleed twee dagen later aan complicaties van diabetes.

Nieuwe details

Er zijn al eerder objecten die met de Titanic te maken hebben geveild. Zo bracht een horloge van de kapitein die 700 passagiers van de Titanic wist te redden eind vorig jaar 1,87 miljoen euro op.

Begin deze maand werd bovendien bekend dat een analyse van 3D-scans, die drie jaar geleden van de Titanic werden gemaakt, nieuwe details opleverden over de ondergang van het wereldberoemde schip.

De brand die uitbrak in de zuidelijke Iraanse haven Shahid Rajaee na een explosie, is overgeslagen naar andere containers in de haven. Aan het begin van gisteravond werden nieuwe explosies gehoord, meldt Iran International. Er zijn helikopters ingezet om de brand te bestrijden en brandweerkorpsen uit het hele land zijn opgeroepen.

Het officiële dodental na de explosie van gisterochtend staat inmiddels op 18. Volgens de Iraanse autoriteiten zijn zo'n 750 mensen gewond geraakt, van wie er meer dan 500 naar het ziekenhuis moesten.

Bij de ontploffing is een kantoorgebouw in de haven compleet verwoest. Ook veel voertuigen zijn zwaar beschadigd. Alle activiteiten in de haven zijn stilgelegd. Het ministerie van Gezondheid heeft in de regio rond de haven en de zuidelijke stad Bandar Abbas de noodtoestand uitgeroepen.

De explosie lijkt te zijn veroorzaakt door chemische stoffen in containers. Mogelijk is daarmee niet zorgvuldig genoeg omgegaan. Een officiële oorzaak is nog niet gegeven.

Roodachtige rook

Op beelden op sociale media is roodachtige rook te zien vlak voor de explosie. Volgens persbureau AP is dat een aanwijzing dat er een chemische reactie aan vooraf is gegaan. Dat gebeurde ook bij de explosie in de haven van Beiroet in 2020. Toen kwamen ten minste 218 mensen om het leven - het precieze dodental kon niet worden vastgesteld - en raakten duizenden mensen gewond.

Een man roept in een video van vlak voor de explosie tegen anderen dat ze weg moeten. "Zeg tegen die gastruck dat hij weg moet! Het gaat ontploffen, o mijn God, dit gaat ontploffen! Iedereen moet hier weg, achteruit, achteruit!", meldt AP.

Daarna is een enorme vuurbal te zien en dikke zwarte rookwolken die zich verspreiden.

De autoriteiten waarschuwden later voor luchtvervuiling door chemicaliën als ammoniak, zwaveldioxide en stikstofdioxide, stoffen die bij inademing kunnen leiden tot luchtwegproblemen.

President Pezeshkian heeft zijn medeleven betuigd met de slachtoffers en hun familieleden en een onderzoek aangekondigd naar de oorzaak van de explosie.

Het Iraanse staatspersbureau IRNA meldde vanavond dat de douaneautoriteiten een "voorraad gevaarlijke goederen en chemische stoffen die in het havengebied lagen opgeslagen" noemden als oorzaak van de explosie, maar er werden geen details gegeven.

Raketten

Persbureau AP meldde eerder vandaag dat de containers waar de brand begon chemische stoffen bevatten die worden gebruikt voor de productie van raketten. Een particulier beveiligingsbedrijf zei tegen AP dat er in maart een lading raketbrandstof in de haven was aangekomen. De brandstof zou nodig zijn om de voorraad raketten aan te vullen, die was afgenomen door de aanvallen op Israël tijdens de oorlog met Hamas in Gaza. Iran wil dit niet bevestigen aan AP.

Eerder deze week zouden veiligheidsfunctionarissen een bezoek hebben gebracht aan de plek van het incident en veiligheidswaarschuwingen hebben gegeven.

Iraanse media toonden luchtopnames van de brand, waarop te zien is dat er op verschillende plekken in de haven brand woedt. Het staatsoliebedrijf liet vanmiddag weten dat de brand niet is veroorzaakt in zijn raffinaderijen, brandstoftanks, distributiecentra of oliepijpleidingen.

Shahid Rajaee is de grootste oliehaven van het land en is belangrijk voor de internationale handel.

In Rusland is een man aangehouden die verantwoordelijk zou zijn voor het doden van een hooggeplaatste Russische militair, gisteren in een voorstad van Moskou. De Russische geheime dienst FSB heeft dat bekendgemaakt in een verklaring.

De 59-jarige Jaroslav Moskalik kwam gisterochtend om het leven toen een autobom ontplofte op het moment dat hij erlangs liep.

Volgens de FSB is de verdachte "een agent van de Oekraïense geheime dienst". De FSB noemt hem in de verklaring bij naam.

De man zou de bewuste auto hebben gekocht en er explosieven in hebben geplaatst. De bom zou zijn geactiveerd vanuit Oekraïne.

Beelden van de ontploffing zijn door de NOS geverifieerd:

Het slachtoffer was luitenant-generaal in de top van het Russische leger. Volgens de BBC vertegenwoordigde hij in 2015 Rusland bij gesprekken met Oekraïne in Parijs.

Oekraïne heeft nog niet gereageerd op de aanslag of op de arrestatie. Eind vorig jaar eiste Oekraïne wel de verantwoordelijkheid op voor een andere aanslag op een Russische generaal. Die kwam in Moskou om het leven door een bom in een elektrische step.

Veel sportiviteit, muziek en spelletjes dit jaar bij Koningsdag in Doetinchem. Vanwege de zondagsrust werd de verjaardag van de koning dit jaar een dag eerder gevierd. Ook begon het programma een uur later dan normaal, wegens de begrafenis van paus Franciscus.

Koning Willem-Alexander, koningin Máxima, de prinsessen Amalia en Alexia en andere leden van de koninklijke familie kwamen rond 12.00 uur aan en werden verwelkomd door burgemeester Mark Boumans. Naast het koninklijke gezin waren ook prins Constantijn en prinses Laurentien, prins Floris en prinses Aimée, prins Bernhard en prinses Annette, prins Maurits en prinses Marilène en prins Pieter-Christiaan en prinses Anita aanwezig.

Bekijk hieronder de hoogtepunten.

De Achterhoekse band Normaal speelde bij aankomst hun grootste hit Oerend Hard voor de familie. De koning zong uit volle borst mee en klom na afloop op het podium om zanger Bennie Jolink de hand te schudden. Ook prins Constantijn genoot zichtbaar van het optreden. "Uit m'n jeugd", zei hij, "heel lang geleden".

Keiharde smash

Na een aantal cultuuroptredens en een culinaire stop waarbij Achterhoekse hapjes werden geserveerd, arriveerde het gezelschap bij 'Sportlaan 1 tot 100'. Daar kwamen verschillende sporten aan bod en lieten de koning en koningin ook wat van hun eigen sportiviteit zien in een potje tafeltennis. Daarbij scoorde Willem-Alexander met duidelijk genoegen een punt tegen zijn vrouw met een keiharde smash.

Maar in het volgende onderdeel, de Koningsdagquiz, moest hij het toch afleggen tegen zijn vrouw en haar team toen hij een penalty miste en Máxima zich een kenner toonde van de muziek van popduo Suzan & Freek.

Het was druk langs de route, toeschouwers stonden rijendik achter de dranghekken en er werd enthousiast gezwaaid naar de koninklijke familie. Volgens een woordvoerder van de gemeente waren er zo'n 30.000 mensen naar Doetinchem gekomen. Ook veel Duitsers kwamen Koningsdag vieren in de stad in het grensgebied.

Koning bedankt Duitsers

De feestelijkheden werden afgesloten bij de Walmolen, waar Suzan & Freek en Snelle voor de koninklijke familie het nummer De Overkant zongen. Ditmaal werd er meegezongen door Máxima en prinses Amalia, die duidelijk de tekst kenden van het liedje dat over de Achterhoek gaat.

In zijn dankwoord bedankte de koning Doetinchem voor de flexibiliteit om het feest een uur later te laten beginnen. "Ik ga de route nog eens af, want het was zo leuk....", grapte de koning vervolgens.

Ook richtte hij zich nog even tot onze oosterburen. "Und ich möchte auch ganz gerne unsere Deutsche Freunde danken", zei hij tegen de aanwezige Duitsers. "We zien nu wat tachtig jaar vrede en vrijheid ons gebracht hebben: vriendschap met elkaar. En laten we hier elke dag opnieuw samen aan werken."

In Istanbul zijn 47 medewerkers van de gemeente opgepakt op verdenking van corruptie. Onder anderen de secretaris-generaal van de gemeente, het hoofd van de staf van de burgemeester en belangrijke functionarissen van de gemeentelijke water- en rioleringsadministratie zijn aangehouden, meldt de Turkse nieuwszender NTV.

Sinds halverwege maart zit de burgemeester van de stad, Ekrem Imamoglu, vast op verdenking van onder meer omkoping, fraude en het bieden van hulp aan een terroristische organisatie. Ook wordt hij beschuldigd van het beledigen van de hoofdaanklager in Istanbul.

Sindsdien zijn nog minimaal 150 mensen opgepakt voor soortgelijke verdenkingen, maar het exacte aantal is niet bekend.

Imamoglu is een populaire politicus van de centrumlinkse oppositiepartij CHP. Hij geldt als de belangrijkste tegenstander van de Turkse president Erdogan en volgens sommige peilingen maakt Imamoglu goede kans om de presidentsverkiezingen in 2028 te winnen.

Erdogan is bezig aan zijn derde termijn, maar kan niet nogmaals president worden. Volgens de oppositie wil hij de grondwet aanpassen zodat hij voor een vierde termijn kan gaan.

'Politiek gemotiveerde repressie'

De oppositiepartijen noemen de arrestatie van Imamoglu "politiek gemotiveerde repressie" en stellen dat justitie van de Turkse regering de opdracht heeft gekregen om hem politiek buitenspel te zetten.

De dagen na zijn arrestatie waren er meerdere massale demonstraties in grote steden in Turkije. Bij sommige daarvan werden rubberkogels, waterkanonnen en traangas ingezet.

Imamoglu zelf spreekt alle beschuldigingen tegen. Op 16 juni moet hij weer voor de rechter verschijnen. Dan staat hij terecht in de zaak waarin hij wordt beschuldigd van het beledigen van de hoofdaanklager.

In de basiliek van Santa Maria Maggiore in Rome is paus Franciscus begraven. Eerder op de dag was op het Sint-Pietersplein in Vaticaanstad de uitvaartmis.

Paus Franciscus overleed afgelopen maandag op 88-jarige leeftijd nadat hij een dag eerder nog het urbi et orbi had uitgesproken tijdens de paasmis. Hij kampte al langer met gezondheidsproblemen.

Bij de uitvaart waren zo'n 170 internationale delegaties van wereldleiders aanwezig. Onder meer de Amerikaanse president Trump was een van de gasten. Zijn voorganger Biden, de tweede katholieke president van de VS, was op eigen gelegenheid gekomen.

Ook de Oekraïense president Zelensky en voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen waren er, net als leden van verschillende katholieke en protestantse vorstenhuizen. Namens Nederland waren premier Schoof en minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken aanwezig.

Alle wereldleiders namen voor de uitvaart in de Sint-Pietersbasiliek één voor één persoonlijk afscheid van de kerkleider. Buiten stonden naar schatting van het Vaticaan zo'n 200.000 mensen. Al uren voor aanvang van de uitvaartmis waren veel mensen naar het plein gekomen.

'Paus van het volk'

De uitvaartmis werd geleid door de 91-jarige kardinaal Giovanni Battista Re. Als deken van het college van kardinalen is het zijn taak om voor te gaan bij de uitvaart van een paus.

In zijn preek van een half uur benadrukte hij dat de kerk voor iedereen is, iets waar ook paus Franciscus erg veel waarde aan hechtte. "De deur moet altijd openstaan", zei Re, die het leven van Franciscus beschreef en hem een "paus van het volk" noemde.

Bekijk hier een deel van zijn preek:

Hij beschreef ook het belang van de ontvangst en opvang van migranten, iets waar paus Franciscus zich ook hard voor maakte tijdens zijn leven. Daarnaast onderstreepte hij het belang van vrede en dialoog. Voor de ogen van de tientallen wereldleiders zoals president Trump en president Zelensky herinnerde hij eraan hoe verwoestend oorlogen zijn.

President Trump en president Zelensky hadden voor de uitvaartmis een ontmoeting van ongeveer een kwartier. Het overleg werd door Amerikaanse functionarissen omschreven als "zeer productief", al zijn er nog geen details gedeeld over de inhoud. Het was hun eerste bijeenkomst sinds de breed uitgemeten woordenwisseling in het Witte Huis in februari.

Route door de stad

Na een uitvaartmis van ongeveer twee uur werd de kist met het stoffelijk overschot met een speciale pausmobiel naar de Santa Maria Maggiore gereden. Paus Franciscus bezocht deze basiliek vaak, vooral om te bidden bij een afbeelding van Maria waar hij erg aan gehecht was. Hij had besloten om hier begraven te worden en niet, zoals veel pausen, in de crypte onder de Sint-Pieter.

De route van Vaticaanstad naar de Santa Maria Maggiore was zo'n 6 kilometer lang en liep dwars door de stad Rome. Langs de gehele route stonden naar schatting van de politie 150.000 mensen om Franciscus de laatste eer te bewijzen. De kist kwam onder meer langs bekende toeristische attracties als het Forum Romanum en het Colosseum. Ook op het plein bij de Santa Maria Maggiore stonden duizenden mensen.

Paus Franciscus is in besloten kring begraven in een zijkapel van de Capella Paolina in de Santa Maria Maggiore. Vanaf zondag is het graf te bezoeken voor het publiek.

Artiesten op het Eurovisie Songfestival mogen alleen nog maar de vlag van hun eigen land laten zien. Vlaggen waarmee een "politiek statement" wordt gemaakt, zoals pride-vlaggen en Palestijnse vlaggen, gaan daarmee in de ban op het podium en in de green room, de plek waar de artiesten wachten op de uitslag. Het publiek mag ze wel meenemen.

Songfestivalorganisator European Broadcasting Union (EBU) heeft de nieuwe regels nog niet officieel bekendgemaakt, maar bevestigt ze wel aan de Deense omroep DR, die erover berichtte.

In een statement zegt de EBU tegen DR dat politieke boodschappen vermeden moeten worden, maar ook dat gastland Zwitserland vrijheid van meningsuiting hoog in het vaandel heeft staan. Daarom mag het publiek dit keer wel alle vlaggen meenemen, zolang die binnen de Zwitserse wet zijn toegestaan.

Kritiek

Vorig jaar kondigde de EBU al aan dat de regels voor vlaggen tijdens het festival zouden worden herzien. Aanleiding was een rel over het meenemen van de Europese vlag. Europarlementariër Dorin Frasineanu mocht er niet mee naar binnen omdat het een politiek statement zou zijn.

Daarnaast was er afgelopen jaar kritiek op de deelname van Israël, vanwege de oorlog in Gaza. In het Zweedse Malmö stonden buiten de arena duizenden mensen met Palestijnse vlaggen. Die vlag is al langer niet toegestaan bij het Songfestival.

In een ouder vlaggenreglement staat een lijst van verboden vlaggen, waar ook de Palestijnse vlag in wordt genoemd. Ook staan daarin bijvoorbeeld de vlag van Baskenland, de Krim en Islamitische Staat genoemd. Pride-vlaggen worden juist genoemd als toegestane vlaggen.

Smokkelen

De regenboogvlag en andere vlaggen van groepen uit de lhbti-gemeenschap zijn redelijk alomtegenwoordig rond het Songfestival. Toch kregen sommige aanwezigen daar vorig jaar problemen mee. Bezoekers klaagden dat ze hun vlag moesten inleveren en ook de Zwitserse winnaar Nemo had de non-binaire vlag naar eigen zeggen naar binnen moeten smokkelen.

Nadat de artiest had gewonnen, plaatste de EBU zelf nog enthousiast een foto van Nemo met de non-binaire vlag op sociale media.

Het Eurovisie Songfestival is dit jaar in Basel, op 13, 15 en 17 mei. Namens Nederland brengt zanger Claude zijn nummer C'est la vie ten gehore. Hij staat in de eerste halve finale op 13 mei als dertiende op het podium.

De Russische regering zegt dat het de grensregio Koersk weer helemaal in handen heeft. De verdrijving van de laatste Oekraïners uit die regio leek een kwestie van tijd, omdat ze alleen nog maar een klooster in een dorp aan de grens in handen hadden.

Het Oekraïense leger ontkent dat zijn militairen helemaal uit de regio zijn verdreven. In een verklaring staat dat troepen nog steeds in bepaalde districten in Koersk actief zijn.

'Avontuur mislukt'

Het Russische persbureau Tass meldt het nieuws met een citaat van president Poetin. "Het avontuur van het regime in Kyiv is volledig mislukt", zou hij gezegd hebben. De slag om het klooster heeft volgens een Russisch Telegram-kanaal tien dagen geduurd.

Oekraïne viel Koersk in augustus vorig jaar binnen. Rusland was volledig verrast en Oekraïne boekte snel terreinwinst. De bedoeling was onder meer om Oekraïne een betere uitgangspositie te bezorgen voor het geval dat het tot onderhandelingen zou komen.

Rusland stuurde zware versterkingen naar zijn strijdkrachten in Koersk, waaronder militairen uit Noord-Korea. Vanaf januari wist Rusland Oekraïne steeds verder terug te dringen.

De Oekraïense president Zelensky heeft in de marge van de uitvaart van paus Franciscus in Rome een ontmoeting gehad met de Amerikaanse president Trump. Het was hun eerste ontmoeting sinds de breed uitgemeten woordenwisseling in het Witte Huis in februari.

Volgens medewerkers van Zelensky duurde het gesprek onder vier ogen ongeveer een kwartier. Ze hadden daarnaast een gesprek in aanwezigheid van de Britse premier Starmer en de Franse president Macron.

Zelensky noemde het gesprek "een zeer symbolische ontmoeting die misschien wel historisch kan worden, als we resultaten boeken". Hij zei dat er was gesproken over een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren en "het beschermen van onze mensen". De ontmoeting werd door Amerikaanse functionarissen omschreven als "zeer productief".

Aanvankelijk werd gemeld dat Trump en Zelensky elkaar vanmiddag nog een keer zouden spreken, maar nu blijkt daarvan geen sprake. Volgens het kantoor van Zelensky lieten de agenda's van de presidenten dat niet toe.

Verder had Trump ook een korte ontmoeting met voorzitter Von der Leyen van de Europese Commissie, zegt een woordvoerder in Brussel. Het was de eerste keer dat de twee elkaar spraken sinds Trump weer president is. Ze zijn overeengekomen dat ze nog eens zullen afspreken met elkaar, maar onduidelijk is wanneer dat moet gebeuren. Vanmiddag is er ook een ontmoeting tussen Zelensky en Von der Leyen.

Warm en koud

Trump zegt al wekenlang gefrustreerd te zijn dat een door hem voorgestelde grondstoffendeal niet wordt ondertekend door Oekraïne. Wat betreft zijn houding tegenover Rusland liet hij de afgelopen tijd sterk tegengestelde geluiden horen.

Toen hem eergisteren gevraagd werd of Rusland geen concessies moest doen voor vrede, antwoordde Trump dat president Poetin dat al gedaan had: "Ze hebben niet het hele land veroverd. Dat is best een grote concessie."

Vandaag is de toon helemaal anders en zinspeelt hij juist op nieuwe sancties tegen de Russen. "Er is geen reden voor Poetin om de afgelopen dagen raketten af te vuren op gebieden, steden en dorpen waar burgers wonen", schrijft hij op sociale media.

"Ik heb het idee dat hij de oorlog misschien helemaal niet wil beëindigen, dat hij me gewoon aan het lijntje houdt." Trump vraagt zich af of Poetin "op een andere manier" moet worden aangepakt, bijvoorbeeld met nieuwe sancties. "Te veel mensen sterven", besluit de Amerikaanse president.

Macron en Meloni leggen druk bij Rusland

De Franse president Macron zegt dat hij een zeer positieve ontmoeting heeft gehad met Zelensky. "Oekraïne is klaar voor een onvoorwaardelijk staakt-het-vuren, liet president Zelensky me vandaag weer weten", aldus Macron. "Hij wil met de Amerikanen en Europeanen samenwerken om dat voor elkaar te krijgen."

Zelensky benadrukte de afgelopen weken zijn eigen bereidwilligheid en onderstreepte dat Poetin de oorlog laat voortduren. Ook Europese bondgenoten ondersteunen die lijn. Zo verwacht de Italiaanse premier Meloni dat Rusland concreet laat zien dat het vrede wil nastreven, zei ze nadat ook zij vandaag in Rome met Zelensky had gesproken.

Het Kremlin kondigde juist vandaag aan dat Oekraïense troepen die de Russische regio Koersk vorig jaar augustus binnenvielen, nu volledig zijn verjaagd. Oekraïne spreekt dat tegen, maar feit is dat een nederlaag daar nog maar een kwestie van tijd leek. "Het avontuur van het regime in Kyiv is volledig mislukt", citeert het Russische persbureau Tass president Poetin.

Bij een explosie in een Iraanse oliehaven zijn zeker vijf mensen om het leven gekomen. Ook zijn er meer dan 700 gewonden, onder wie een groot aantal zwaargewonden, meldt de rampencoördinator van de provincie op de staatstelevisie.

De oorzaak is nog onduidelijk. Volgens een crisismanager van de Shahid Rajaee-haven bij de stad Bandar Abbas in het zuiden van het land deed de explosie zich voor in containers die daar opgeslagen waren.

Staatspersbureau Irna meldt dat een gastanker is ontploft en dat meerdere bedrijven zijn getroffen. Het staatsoliebedrijf zegt dat de brand niets te maken heeft met zijn raffinaderijen, brandstoftanks, distributiecentra of oliepijpleidingen.

Volgens persbureau AP gaat het mogelijk om containers met chemische stoffen die worden gebruikt voor de productie van raketbrandstof. AP sprak met een beveiligingsbedrijf dat zegt dat er in maart een lading raketbrandstof in de haven is aangekomen. De brandstof zou worden gebruikt bij het aanvullen van de voorraad raketten, die was afgenomen door de aanvallen op Israël tijdens de oorlog met Hamas in Gaza. Iran wil dit niet bevestigen aan AP.

President Pezeshkian heeft zijn medeleven betuigd met slachtoffers en hun familie en een onderzoek aangekondigd naar de oorzaak van de explosie.

Kilometers verderop ruiten gesneuveld

Uit de haven stijgt een bruingrijze rookpluim op. Op beelden die door persbureau Fars worden gedeeld, stijgt zwarte rook op uit een veel groter gebied.

"Op dit moment evacueren we het gebied en brengen we de gewonden naar ziekenhuizen", zegt de crisismanager tegen een tv-station. Mensen in de provincie Hormusgan zijn opgeroepen bloed te komen doneren voor de zwaargewonden. Gevreesd wordt dat het dodenaantal nog oploopt.

Door de klappen zijn tot kilometers in de omtrek ruiten gesneuveld. Alle activiteiten in de haven zijn stilgelegd. Shahid Rajaee is de grootste handelshaven van Iran. Hij ligt aan de Straat van Hormus, in de Perzische Golf.

In 2020 ontstond chaos in de haven toen computers door onbekenden waren aangevallen. Dat leidde tot filevorming op het water en wegen naar de haven. Volgens The Washington Post zat Israël daarachter.

Onderhandelingen met VS

De explosie komt op het moment dat Iran en de VS in Oman onderhandelen over de toenemende nucleaire activiteiten van Iran. Vandaag was de derde gespreksronde. Er wordt niet uitgegaan van een aanval.

Minister Abbas Aragchi van Buitenlandse Zaken, die de besprekingen leidt, zei woensdag dat de veiligheidsdiensten extra alert zijn, "vanwege pogingen tot sabotage en moordaanslagen die bedoeld waren om een reactie van het regime uit te lokken".

In Uganda is geen sprake meer van een ebola-uitbraak, laat het ministerie van Volksgezondheid weten. Eind januari werd er de nieuwe uitbraak gemeld, nadat een verpleegkundige in de hoofdstad Kampala aan de gevolgen van de ziekte was overleden.

Het was de eerste uitbraak in ruim twee jaar tijd. Nu er al 42 dagen geen nieuwe besmetting meer was geconstateerd, kon het ministerie besluiten om de uitbraak beëindigd te verklaren. In totaal zijn er bij deze uitbraak vier mensen om het leven gekomen en veertien mensen besmet geraakt met de zogenoemde Sudan-variant.

In het land zijn er in het verleden vaker ebola-uitbraken geweest. Zo kostte het virus er in 2000 aan honderden mensen het leven. Recenter, in 2022, moesten 77 mensen het leven laten.

Grote uitbraken

Zware epidemieën waren er in het verleden onder meer in buurland Democratische Republiek Congo, waar tussen 2018 en 2020 bijna 2300 mensen om het leven kwamen. De meeste slachtoffers vielen tijdens een epidemie die tussen 2013 en 2016 woedde in West-Afrika en aan meer dan 11.000 mensen het leven kostte.

Ebola is een zeldzame, besmettelijke ziekte. Besmette mensen kunnen in het begin last hebben van hoofdpijn, spierpijn en hoge koorts. Als de klachten verergeren, kunnen ze last krijgen van braken, diarree en inwendige bloedingen.

Meer dan de helft van de mensen die ebola krijgen, gaat dood. De ziekte is vernoemd naar een rivier in Congo, waar het virus in 1976 voor het eerst werd ontdekt.

India zegt dat Pakistaanse militairen voor de tweede opeenvolgende nacht schoten hebben afgevuurd op Indiase doelwitten. Het zou gaan om legerposten aan de grens van het Indiase en Pakistaanse deel van Kashmir.

Volgens het Indiase leger openden Pakistani het vuur op meerdere Indiase legerposten aan de zwaar gemilitariseerde bestandslijn in het gebied. "Indiase troepen beantwoordden dat op gepast wijze met lichte wapens." Er zouden geen slachtoffers zijn.

Pakistan heeft niet op de beschuldiging gereageerd. Er zijn vandaag geen verdere incidenten gemeld. De zaterdagmarkten zijn open, inwoners van dorpen aan de bestandslijn zijn niet geëvacueerd.

De spanningen in het gebied laaiden op door de moord op 26, merendeels Indiase, toeristen in het Indiase deel van Kashmir, afgelopen dinsdag. India zegt dat dit het werk was van terroristen die door Pakistan worden gesteund. Pakistan ontkent alle betrokkenheid. De verantwoordelijkheid is opgeëist door een tot dusver onbekende groep die zich Kashmir Resistance (Verzet Kashmir) noemt.

India kondigde strafmaatregelen af. Pakistanen die in India verblijven moeten het land uiterlijk morgen verlaten. India schortte ook een verdrag op over de verdeling van water en sloot de enige grenspost met Pakistan die nog open was.

Pakistan besloot alle mensen met een Indiase nationaliteit weg te sturen, sloot het luchtruim voor alle Indiase luchtvaartmaatschappijen en schortte de handel met India op. Ook waarschuwde het India dat het tegenhouden van watertoevoer als een oorlogsdaad zou worden opgevat.

Oproep VN

De VN riep gisteren beide landen op de kwestie niet te laten escaleren. Een woordvoerder zei dat het conflict vreedzaam kan worden opgelost als beide landen zich daarvoor willen inzetten. India en Pakistan voerden twee keer een oorlog om het bezit van Kashmir. Beide landen beschikken over kernwapens.

India en het huidige Pakistan hoorden tot het Britse koloniale rijk. Toen beide landen in 1947 onafhankelijk werden, liepen de spanningen tussen geloofsgroepen op. Dat ging gepaard met grof geweld en slachtpartijen.

Er kwam een grote migratiestroom op gang van moslims uit India die naar het overwegend islamitische Pakistan trokken en hindoes uit Pakistan die zich in India vestigden.

Kashmir werd in 1947 aan geen van beide landen toegewezen. Het is nu opgedeeld tussen Pakistan, India en China.

Een ontslagen medewerker van het Amerikaanse Disneyworld krijgt drie jaar cel omdat hij teksten aanpaste op menukaarten in de themaparken. Volgens de rechter bracht hij gasten in levensgevaar doordat hij teksten over allergieën aanpaste.

De 41-jarige werkte als ontwerper van menu's voor het park in Orlando, maar werd juni vorig jaar ontslagen. Omdat hij dat zelf onterecht vond, begon hij menu's te saboteren door met een algemeen wachtwoord stiekem in te blijven inloggen in de systemen.

Het geknoei begon kinderachtig met het verwerken van schuttingtaal in de teksten. Zo verving hij in een papgerecht het woord grits door shits, en kortte hij de naam van de theesoort assam in tot ass.

Ook paste hij prijzen aan en de herkomst van wijnen op het menu: de namen van wijnstreken veranderde hij in plekken waar recent schietpartijen waren geweest.

Kwalijker werd het toen hij ook informatie over allergenen veranderde. Zo haalde hij bij gerechten de waarschuwingen weg dat er pinda's of schaaldieren in verwerkt waren. Dat had voor bezoekers met ernstige allergieën fataal kunnen aflopen.

De menu's waren al geprint, maar de aanpassingen werden ontdekt voordat ze naar de restaurants gingen. Al snel kwam de politie toen de oud-werknemer op het spoor, die schuld bekende.

Zijn advocaat zegt dat de man inmiddels veel spijt heeft en excuses aanbiedt. Behalve de celstraf moet de man van de rechter ook 600.000 euro aan schadevergoeding betalen.

Goedemorgen! Vandaag viert Nederland Koningsdag en in Vaticaanstad is de uitvaart van de Paus

Eerst het weer: vandaag is het zonnig en droog. Het kwik stijgt naar 17 graden in het noordwesten en 20 graden in het zuiden. Daarbij waait en zwakke of matige wind uit oostelijke richtingen. Ook de komende dagen is het zonovergoten en na het weekend loopt de temperatuur geleidelijk op.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

NAVO-secretaris-generaal Rutte heeft de luchtaanvallen van Rusland op Kyiv van gisteren een teken van zwakte genoemd. "Als je sterk staat, ga je geen kruisraket op een woonwijk afsturen", zei hij bij een bezoek aan de Verenigde Staten.

Hij sprak daar met president Trump, ministers en veiligheidsadviseurs over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Hij zei "niet pessimistisch, en zelfs een beetje optimistisch" te zijn dat er een bestand mogelijk is tussen Rusland en Oekraïne.

Bij de Russische luchtaanvallen zijn volgens de Oekraïense autoriteiten negen mensen gedood en meer dan zeventig mensen gewond geraakt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Op de dag voor Koningsdag vond traditiegetrouw de lintjesregen plaats. Meer dan 3400 mensen kregen vanwege hun verdienstelijke inzet voor de samenleving een koninklijke onderscheiding:

Fijne Koningsdag!

Honderdduizenden mensen komen vandaag naar Rome voor de uitvaart van paus Franciscus. Behalve veel gelovigen komen er staatshoofden en regeringsleiders uit de hele wereld.

Anders dan veel van de pausen die hem voorgingen wordt Franciscus begraven in de Basiliek van Santa Maria Maggiore, op enkele kilometers afstand van het Vaticaan.

De verwachting is dat de uitvaart een half miljoen mensen trekt. Op het Sint-Pietersplein, waar de uitvaartmis wordt gehouden, en op andere pleinen komen grote schermen zodat bezoekers de mis kunnen volgen.

Veel mensen hebben de hele nacht in de rij gestaan om het Sint Pieterplein te betreden voor de uitvaart:

De afgelopen dagen namen gelovigen al afscheid van de paus. Hij overleed op tweede paasdag aan de gevolgen van een beroerte, op 88-jarige leeftijd. De Argentijn stond twaalf jaar aan het hoofd van de Rooms-Katholieke Kerk en had een broze gezondheid. Begin dit jaar lag hij ruim een maand in het ziekenhuis met een dubbele longontsteking.

Na zijn dood werd zijn lichaam opgebaard in de Sint-Pieter. Gelovigen, toeristen en andere geïnteresseerden konden gisteren voor het laatst langs de kist lopen en een eerbetoon brengen. Op een gegeven moment was de wachttijd opgelopen tot zeven uur.

91-jarige voorganger

De afgelopen dagen zijn volop voorbereidingen getroffen voor de uitvaartmis, die rond 10.00 uur begint op het Sint-Pietersplein. De gesloten kist met het lichaam van Franciscus wordt daarvoor de Sint-Pieter uitgedragen en op het bordes geplaatst.

Tijdens de mis zitten de kardinalen en staatshoofden en wereldleiders tegenover elkaar, aan weerszijden van het bordes. De Italiaanse kardinaal Giovanni Battista Re is de voorganger.

Die taak is aan hem voorbehouden als deken van het College van Kardinalen. De 91-jarige Re mag vanwege zijn leeftijd niet meedoen aan het conclaaf, waar een opvolger voor Franciscus wordt gekozen. Alleen kardinalen jonger dan 80 hebben stemrecht.

Bijzondere processie door stad

Na afloop van de mis wordt pas goed zichtbaar hoe anders de uitvaart van paus Franciscus verloopt, vergeleken met zijn voorgangers. Waar veel graven van pausen in de Sint-Pietersbasiliek zijn, wilde Franciscus in de basiliek van Santa Maria Maggiore begraven worden.

De kist met zijn lichaam wordt met een statige processie door Rome naar de laatste rustplaats gebracht.

Op de trappen naar de Santa Maria Maggiore is volgens het Vaticaan ruimte gereserveerd voor mensen voor wie Franciscus altijd bijzondere aandacht had: daklozen, gedetineerden met speciaal verlof, trans personen en Roma. Zij kunnen Franciscus daar een allerlaatste groet brengen.

In de basiliek wordt de kerkleider begraven in een zijkapel, de Cappella Paolina. Franciscus wordt begraven in aarde die speciaal in zijn graf wordt gestrooid. Dat gebeurt in besloten kring. Vanaf zondag kan iedereen het graf bezoeken.

Op de uitvaart komt een bont internationaal gezelschap met veel bekende gezichten. Het Vaticaan spreekt van delegaties uit zeker 130 landen. Onder de aanwezigen zijn de Amerikaanse president Trump, de Franse president Macron en de Britse premier Starmer. De Oekraïense president Zelensky en zijn vrouw Olena wonen de uitvaart bij.

Ook royals geven acte de présence bij het afscheid van paus Franciscus, onder wie het Belgische, Spaanse en Zweedse koningspaar. De Britse prins William en de Noorse kroonprins Haakon en zijn vrouw Mette-Marit zijn ook aanwezig.

De Oranjes ontbreken. Koning Willem-Alexander en koningin Máxima vieren in Doetinchem Koningsdag. Hun bezoek aan de Achterhoek begint vanwege de uitvaart een uur later dan gepland. Namens de Nederlandse regering zijn premier Schoof en minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken erbij.

Druk, maar vermoedelijk niet recorddruk

De uitvaart van Johannes Paulus II trok twintig jaar geleden anderhalf miljoen mensen. Waarschijnlijk ligt het totale aantal bezoekers ditmaal lager. Veel inwoners van Rome hebben vakantie en zijn de stad uit.

Ook kwam Johannes Paulus II uit Polen, een land dat veel dichter bij het Vaticaan ligt dan Argentinië, het geboorteland van Franciscus. Veel katholieken uit Polen bezochten destijds de uitvaart. Bovendien was Johannes Paulus II 26 jaar leider van de Rooms-Katholieke Kerk, waardoor hij de paus was voor een hele generatie.

Virginia Giuffre, die schikte met de Britse prins Andrew in een misbruikzaak in 2022, is op 41-jarige leeftijd overleden. Dat heeft haar familie bekendgemaakt. Giuffre is door zelfdoding om het leven gekomen en stierf in Neergabby, ten noorden van de Australische stad Perth.

"Virginia was een fel bestrijder van seksueel misbruik en vrouwenhandel. Ze was een lichtend voorbeeld voor zo veel slachtoffers", laat haar familie weten. "Ondanks alle tegenslag in haar leven straalde haar licht. Ze zal enorm worden gemist."

Giuffre belandde vorige maand in het ziekenhuis. Ze schreef op Instagram dat ze in haar auto was aangereden door een schoolbus die 110 kilometer per uur had gereden. Ook schreef ze dat ze ernstige nierklachten had, en nog vier dagen te leven had.

Het bericht leverde veel vraagtekens op. Volgens de politie in Perth was er alleen een "kleine botsing" met een schoolbus geweest. Meldingen over verwondingen kende de politie niet. Volgens haar familie was het bericht per ongeluk wereldkundig gemaakt.

Prins Andrew

De Amerikaanse-Australische Giuffre klaagde in 2021 prins Andrew aan. Ze zou in 2001 als minderjarige meerdere keren seksueel zijn misbruikt door de Britse prins. Prins Andrew heeft de aantijgingen altijd ontkend.

Andrew zou via zedendelinquent Jeffrey Epstein en zijn partner Ghislaine Maxwell in contact zijn gekomen met Giuffre. Het misbruik zou hebben plaatsgevonden in het huis van Epstein in Londen, in zijn woning in New York en op het landgoed op de Amerikaanse Maagdeneilanden.

In 2022 trof Andrew een schikking met Giuffre, naar verluidt voor zo'n 14 miljoen euro. Ook werd afgesproken dat de prins een donatie zou doen aan een liefdadigheidsinstelling van Giuffre, die opkomt voor rechten van slachtoffers.

In ongenade

De schikking kwam als een verrassing; beide partijen hadden aangegeven de zaak voor de Amerikaanse rechtbankjury te willen uitvechten. Giuffre zou alleen akkoord gaan met een schikking als Andrew schuld zou bekennen. Op zijn beurt gaf de prins aan dit nooit te zullen doen,

De aantijgingen werden bij het Britse koningshuis niet licht opgevat. Begin 2022 verloor prins Andrew, de tweede zoon van koningin Elizabeth, een deel van zijn koninklijke en militaire titels. Ook moest Andrew al zijn koninklijke taken neerleggen.

Jeffrey Epstein

Giuffre was ook een van aanklagers van Maxwell en Epstein. Epstein was een invloedrijk zakenman en een bekende van president Trump, oud-president Clinton en prins Andrew. Hij werd in 2019 opgepakt op verdenking van seksueel misbruik van minderjarigen. Enkele weken later maakte hij in gevangenschap in eind aan zijn leven.

Epstein werd ervan verdacht dat hij tussen 2002 en 2005 tienermeisjes heeft misbruikt in zijn huizen in New York, Florida en een Caribisch privé-eiland. In zijn huis in New York werden honderden naaktfoto's van jonge meisjes gevonden.

Volgens de aanklacht zou Epstein tientallen meisjes naar zijn huizen hebben gelokt en betaald voor massages, die vaak uitliepen op seks. Ook zou hij de minderjarigen hebben 'gedeeld' met rijke vrienden en bekenden.

Ghislaine Maxwell is in 2022 tot een celstraf van 20 jaar veroordeeld omdat ze voor Epstein op zoek ging naar meisjes die door hem werden misbruikt.

In Australië is een teckel na 529 dagen in de wildernis weer veilig terug. Volgens dierenorganisatie Kangala Wildlife Centre maakt het dier het goed en wordt het snel weer herenigd met haar baasjes.

Het hondje, genaamd Valerie, ontsnapte in november 2023 van de camping op Kangaroo Island aan de zuidkust van Australië. Het eiland van zo'n 160 kilometer lang en 55 kilometer breed, werd maandenlang het terrein van de mini dachshund. Het dier wist aan zowel de giftige slangen als de mens te ontsnappen en overleefde maar liefst 17 maanden in de Australische wildernis.

Eigenaren Josh Fishlock en Georgia Gardner zochten na de verdwijning van Valerie een week lang het eiland af, maar van de teckel was geen spoor meer te bekennen. Fishlock en Gardner verlieten in tranen het eiland en keerden terug naar hun huis ten westen van Sydney ruim 1500 kilometer verderop. "We waren zo overstuur en voelden ons schuldig. Ik weet nog dat ik op de veerboot naar het eiland keek en alleen maar kon huilen", zei Gardner een maand geleden in een interview.

Favoriete snacks

"Het was zoeken naar een speld in een hooiberg", zei Fishlock destijds tegen de Australische krant The Times. Die speld kwam na een halfjaar even tevoorschijn. Het Kangala Wildlife Centre kreeg een eerste teken van leven van de teckel. Inwoners van het eiland maakten meldingen van een kleine hond met een roze halsband die over het eiland zwierf.

Maandenlang zochten vrijwilligers naar de jonge teckel die ontsnapte toen ze een jaar oud was. Met haar eigen speeltjes en favoriete snacks werd het dier naar een speciale opgezette val gelokt. Op camera's konden de vrijwilligers van Kangala Wildlife zien dat Valerie regelmatig een bezoek bracht aan de plek.

Uiteindelijk is het de dierenorganisatie gelukt om de val op afstand dicht te zetten nadat Valerie daarin werd gesignaleerd. "We zijn ontzettend blij en opgelucht dat Valerie eindelijk veilig is", schrijft Kangala Wild Life Centre op Instagram. "We kunnen nu beginnen om haar zo snel mogelijk terug te brengen naar haar lieve ouders."

Verwend

Volgens The Times wist Valerie ondanks haar verwende leven de wildernis te overleven. Voor haar vermissing sliep ze in bed bij haar baasjes, had een eigen autostoeltje en kreeg het hondje in de winter wollen truien aan. "Ze was een echte prinses", zei Fishlock eerder tegen The Washington Post. De dierenorganisatie denkt dat Valerie overleefde dankzij aangereden dieren en water van lokale dammen.

De man die wordt verdacht van de moord op de topman van de Amerikaanse verzekeraar UnitedHealth Group, ontkent schuldig te zijn aan de federale aanklachten tegen hem.

De 26-jarige Luigi Mangione verscheen vrijdag in de rechtbank in Manhattan. De Amerikaanse minister van Justitie Pam Bondi wil dat de doodstraf wordt geëist. In een formele verklaring stelt de aanklager dat Mangione "een gevaar vormt voor de toekomst, omdat hij de intentie heeft uitgesproken om een hele industrie aan te vallen".

Begin december werd de topman van UnitedHealth Group, Brian Thompson, doodgeschoten voor een hotel in Manhattan in New York. Na een klopjacht van vijf dagen werd Mangione gevonden in een fastfoodrestaurant in Altoona, in de staat Pennsylvania. Een klant had hem van foto's herkend.

Bij zijn arrestatie werden een wapen, een vals identiteitsbewijs en documenten gevonden waarin hij kritiek uitte op de "gezondheidszorgindustrie" en specifiek op UnitedHealth Group.

Tegen Mangione liggen meerdere aanklachten. Zo is hij in de staat New York, waar de moord werd gepleegd, aangeklaagd voor moord en een terroristisch misdrijf. Hij kan daarvoor levenslang krijgen zonder kans op vervroegde vrijlating. De staat New York legt geen doodstraf op. Ook bij die aanklachten ontkent Mangione schuldig te zijn.

Mocht Mangione op federaal niveau schuldig worden bevonden, bepaalt een jury of het de doodstraf aanbeveelt. De jury moet het unaniem eens zijn over zo'n aanbeveling. De rechter is in dat geval verplicht om de doodstraf op te leggen.

Steun

Door de moord op Thompson is het verdienmodel van verzekeraars onder vuur komen te liggen: het systeem wordt als harteloos gezien omdat het zoveel mogelijk onder betalingen probeert uit te komen aan mensen in medische nood.

Na zijn arrestatie kreeg de Amerikaan op sociale media veel bijval. Op X en Instagram kreeg Mangione duizenden steunbetuigingen. In New York werd zelfs een lookalike-contest van de schutter georganiseerd. Op Amazon worden zelfs even truien en t-shirts verkocht met de woorden "vertraag", "wijs af" en "verwerp", dezelfde woorden die op de kogelhulzen stonden die de schutter afvuurde. Het zijn termen die veel gebruikt worden door critici om de tactiek van verzekeraars te beschrijven.

Ook nu hadden tientallen mensen zich bij de rechtbank in Manhattan verzameld die boos zijn op de zorgverzekeringsbranche in de Verenigde Staten.

"Als je sterk staat, ga je geen kruisraket op een woonwijk afsturen", zegt secretaris-generaal van de NAVO, Mark Rutte. Hij noemt de aanval op de Oekraïense hoofdstad Kyiv van gisteren tegen de NOS een teken van zwakte van de Russische president Poetin.

Rutte was in de Verenigde Staten om daar te praten met president Trump, ministers en veiligheidsadviseurs over het beëindigen van de oorlog in Oekraïne. Rutte is "niet pessimistisch, en zelfs een beetje optimistisch" dat er een bestand mogelijk is tussen Rusland en Oekraïne.

De NAVO-chef wilde niet ingaan op de vraag of Europa en de VS niet te veel verschillen in zienswijzen. Zo zit de VS regelmatig met Rusland om tafel en lijkt het land te vinden dat Oekraïne onder meer moet accepteren dat bezette delen van Oekraïne Russisch grondgebied worden. Vandaag was de Amerikaanse veiligheidsadviseur Witkoff voor de vierde keer in Moskou om daar te spreken met president Poetin. Volgens het Kremlin was het gesprek "constructief en nuttig".

Heikel punt

De Europese leiders scharen zich juist achter Zelensky. Zo zei de Britse premier Starmer dat de aanval op Kyiv "een herinnering is dat Rusland de agressor is" en stelde de Franse president Macron dat Zelensky geen staakt-het-vuren kan accepteren terwijl zijn hoofdstad wordt aangevallen.

Een heikel punt in de onderhandelingen lijkt de Krim te worden. Dat schiereiland werd in 2014 door Rusland bezet en eenzijdig tot Russisch grondgebied verklaard. Afgelopen week bracht The Washington Post op basis van bronnen het nieuws dat de VS bereid is te erkennen dat de Krim bij Rusland hoort.

De Oekraïense president Zelensky heeft altijd gezegd dat het een doel is om de Krim te heroveren, maar erkende ook dat Oekraïne daar niet de militaire slagkracht voor heeft. Ook de NAVO stelde dat het nooit zou gebeuren dat NAVO-landen accepteren dat de Krim geannexeerd is.

Rutte wil dan ook niet veel kwijt over hoe de NAVO, Europa en de VS dit soort onderwerpen bespreken bij onderhandelingen. Volgens hem is er een groot verschil tussen vaststellen dat een deel van een land is veroverd, en accepteren dat dat deel dan ook juridisch van de veroveraar is. "Feitelijk is er een groot verschil tussen zien dat het gebeurt en het juridisch vaststellen", vindt de NAVO-chef.

NAVO-top

De aanstaande NAVO-top in Den Haag moet wat Rutte betreft over twee dingen gaan. Het eerste punt is dat er veel meer geld moet worden uitgegeven aan defensie. Dat is nodig vindt hij, want "de Russische dreiging neemt met de dag toe". Ook China is volgens hem hard op weg om een grotere macht te worden. "Die hebben al duizend kernraketten in 2030, dus we moeten in Europa en Canada veel meer uitgeven."

Ook stelt hij dat er meer wapens moeten worden gemaakt. Hij refereert aan de uitspraak van de koning van gisteren. Willem-Alexander zei dat Nederland zich "tot de tanden toe moet bewapen" om veilig te blijven. Volgens de koning "bewijst Oekraïne en bewijzen andere conflicten dat het idee dat we altijd vrijheid en vrede zouden hebben, niet meer het geval is".

De NAVO-chef wil nog niet te veel ingaan op de eventuele uitkomsten van de NAVO-top, maar zegt dat het belangrijk is dat er aan het eind een alliantie op het wereldtoneel staat. "We moeten duidelijk maken aan Poetin: probeer ons nooit aan te vallen, want de reactie zal vernietigend zijn."