NOS Nieuws - Algemeen

Datacenter komt wel op overvol stroomnet, school niet: hoe kan dat?

2 days 16 hours ago

In Almere komt een groot nieuw datacenter. De provincie Flevoland heeft groen licht gegeven voor de bouw van het complex. Het centrum verbruikt dezelfde hoeveelheid stroom als 80.000 huishoudens, bijna net zoveel als de stad zelf.

Maar het elektriciteitsnet in Almere zit inmiddels zo vol, dat andere bedrijven en instellingen de komende jaren zelf voor hun stroom moeten zorgen. Zo bouwt Hogeschool Windesheim even verderop in de stad een nieuwe campus waar 5000 studenten les kunnen krijgen.

Het gebouw krijgt voorlopig geen aansluiting op het net. De hogeschool kijkt naar accu's en aggregaten om straks toch stroom te hebben.

"In verhouding tot het datacenter zijn wij slechts een kleine speler", zegt Maarten de Vries, projectleider van de nieuwe Windesheim-campus. "We verbruiken een fractie van de capaciteit van het net. Waarom kunnen we er niet iets op bedenken om ons als onderwijsinstelling voorrang te geven?"

Datacenter vroeg eerder om aansluiting

Evoswitch, de initiatiefnemer van het datacenter in Almere, kwam drie jaar geleden met de aanvraag voor een stroomaansluiting. Toen was er nog ruimte op het net. Door een toename van onder meer elektrische auto's, warmtepompen, zonnepanelen en windmolens raakte het elektriciteitsnet overbelast. Daardoor is er nu een wachtlijst voor grote bedrijven en projecten.

Windesheim was een jaar later met een aanvraag voor een aansluiting. Toen zat het net vol. De regel is: wie het eerst komt, die het eerst maalt, dus belandde de hogeschool in een wachtrij. "Dat is helaas hoe de wetgeving in elkaar zit", zegt De Vries.

"Dat wij als maatschappelijke instelling geen prioriteit krijgen, vinden we onterecht en dat is precies waarom we bij de gemeente, provincie en de rijksoverheid aan de bel trekken."

Een aantal instanties krijgt wel voorrang:

Volgens André Faaij, directeur wetenschap en technologie bij onderzoeksinstituut TNO, is dit een politieke keuze: "Over wie wel en niet voorrang moet krijgen, kun je sterk van mening verschillen. Voor de meeste partijen geldt nog altijd: wie het eerst komt, die het eerst maalt. Dat is een rare manier van prioriteiten stellen."

Faaij pleit ervoor om eisen te stellen aan grootverbruikers, zoals datacenters, om zelf maatregelen te nemen. "Ze zouden bijvoorbeeld met boeren in de buurt kunnen afspreken om windmolens te plaatsen met rechtstreekse kabels naar het datacenter. Ook zouden ze meer kunnen doen met zonnepanelen, accu's of waterstof. Dan worden ze deel van de oplossing."

Demissionair kabinet werkt aan maatregelen

Het ministerie van Klimaat en Groene Groei laat in een reactie weten dat het overvolle stroomnet "een belangrijke prioriteit" is van het demissionaire kabinet. Minister Hermans (VVD) kwam eerder dit jaar met maatregelen om het stroomnet sneller uit te breiden. Zo moeten procedures voor de aanleg van nieuwe kabels en hoogspanningslijnen worden verkort. "Maar helaas kosten veel oplossingen tijd voordat ze hun vruchten afwerpen", schrijft het ministerie.

Hogeschool Windesheim denkt nog na over een oplossing voor de nieuwe campus in Almere. Over twee jaar moet het gebouw klaar zijn. Projectleider De Vries hoopt dat de campus straks niet afhankelijk is van accu's en aggregaten: "Vlak naast ons zit een theater. Dat gebruikt vooral in het weekend stroom, wij doordeweeks. Misschien kunnen we samen gebruikmaken van een aansluiting."

Het datacenter in Almere moet er een jaar later - in 2028 - staan. Ontwikkelaar EvoSwitch laat weten dat het zich aan de procedures heeft gehouden en de vergunning aanvroeg in een tijd waarin er nog geen schaarste was op het net. Het bedrijf zegt het te betreuren dat partijen nu de dupe zijn van de tekorten op het stroomnet.

Drie jaar cel voor Rus die Nederlandse chiptechnologie deelde met Rusland

2 days 17 hours ago

De rechter in Rotterdam heeft de 43-jarige Rus German A. veroordeeld tot drie jaar cel. A. deelde anderhalf jaar lang bedrijfsgeheimen van de Nederlandse chipmachinefabrikant ASML en chipfabrikant NXP met Rusland. De rechtbank oordeelt vandaag dat A. daarmee de EU-sancties, die sinds 2014 gelden, heeft overtreden en schuldig is aan computervredebreuk.

A. werkte tussen 2021 en 2024 voor ASML en NXP en kopieerde in die periode regelmatig gevoelige informatie van de servers. Het gaat om informatie van de Nederlandse chiptechnologie die hij volgens de rechter niet nodig had voor zijn eigen werkzaamheden.

Uit onderzoek van de fiscale opsporingsdienst FIOD bleek dat A. na bezoeken aan Rusland "substantiële geldbedragen" gestort kreeg op zijn bankrekening. En hij stortte tussen 2021 en 2024 43.900 euro aan contant geld op zijn rekening.

De Rus erkende in de rechtbank advies te hebben gegeven, maar zei dat hij zich niet heeft afgevraagd of de bestanden wel naar Rusland mochten. Volgens hem had hij de bestanden bewaard voor eigen gebruik.

Opzet

Volgens de rechtbank deelde A. met opzet informatie over de productielijnen van microchips met een persoon in Rusland voor gebruik in dat land. "Het verlenen van advies aan en het delen van technologie met Rusland is buitengewoon ernstig", aldus de rechter.

"Het kan bijdragen aan het versterken van militaire of strategische capaciteiten van dat land, wat gevolgen heeft voor Oekraïne en indirect gevolgen kan hebben voor de internationale veiligheid en stabiliteit."

A. werd afgelopen december opgepakt. Hij kreeg destijds al een inreisverbod van twintig jaar, omdat hij een gevaar werd geacht voor de nationale veiligheid. De man zelf ontkende tijdens de zitting dat hij een Russische spion is en daar wordt hij in deze zaak ook niet voor vervolgd.

Het OM eiste vier jaar cel tegen de man, maar de rechtbank acht niet bewezen dat A. geld ontving voor het doorspelen van informatie. "Dat de verdachte de bestanden heeft verkocht, althans daar geld voor heeft gekregen, is niet bewezen", aldus de rechter.

Poetins Pionnen

Europese inlichtingendiensten zien al jaren een toenemende dreiging vanuit Rusland. Daarbij gaat de aandacht veelal uit naar 'hybride oorlogsvoering'. Maar de klassieke spionage is niet verdwenen: Russische spionnen, verbonden aan de inlichtingendiensten GRU en SVR, jagen in Europa nog altijd op politieke en technologische geheimen.

De Nieuwsuur-serie Poetins Pionnen laat in drie afleveringen zien wat de spionagediensten van Poetin - zelf opgeleid als inlichtingenofficier bij de KGB - de afgelopen jaren zoal ondernamen in het Westen, waaronder Nederland.

De afleveringen zijn nu te zien op NPO Start.

Gezondheidsraad pleit opnieuw voor vitamine K-prik: beschermt baby's beter

2 days 17 hours ago

Pasgeboren baby's moeten een prik met vitamine K krijgen in plaats van druppels. Volgens de Gezondheidsraad is dat de beste manier om baby's te beschermen tegen een tekort. Vitamine K is nodig om bloed te laten stollen. Te weinig ervan kan bloedingen veroorzaken, bijvoorbeeld in de hersenen.

De vitamine kan ook worden gegeven via druppels in de mond. Toch werkt een injectie volgens de Gezondheidsraad beter. "Dan wordt het gelijk in het lichaam opgenomen", zegt voorzitter Karien Stronks. "Bovendien is het eenmalig. Het is ook heel gemakkelijk toe te dienen. Een prik is ook niet afhankelijk van ouders die iedere dag die druppeltjes moeten geven."

Ditzelfde advies gaf de Gezondheidsraad ook al in 2017. Het toenmalige ministerie van Volksgezondheid wilde de prik een aantal jaar later ook invoeren, maar stuitte op weerstand. Het idee was dat vanaf dit jaar alle pasgeboren baby's de prik zouden krijgen, maar verloskundigen verzetten zich.

Dat deden ze onder meer vanwege de kosten, de hogere werkdruk en zorgen dat de vaccinatiebereidheid zou dalen, zei de Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (KNOV) destijds. Op het advies van vandaag heeft de KNOV nog niet gereageerd.

Op verzoek van het huidige ministerie deed de raad opnieuw onderzoek, in de hoop andere orale alternatieven te vinden. Volgens Stronks zijn die alternatieven er wel. Zo kunnen die druppels minder vaak worden toegediend, maar dan wel met een hogere dosis. "Maar we zeggen wel: dat is minder beschermend dan kinderen vlak na de geboorte een prik geven."

'Niets verkeerd gedaan'

Een van de baby's bij wie een vitamine K-tekort fataal werd, was Louise. Zij overleed ruim een jaar geleden. De Volkskrant sprak met haar ouders. Zij willen aandacht vragen voor een onzichtbare aandoening waardoor baby's geen vitamine K opnemen in hun darmen. Die aandoening treft jaarlijks tientallen baby's, schrijft de krant, en loopt bij enkele baby's dodelijk af.

Ook kinderartsen doen al langer hun best om aandacht te vragen voor onzichtbare vitamine K-problemen, omdat ze door onderzoek uit andere landen weten dat de levens van die kinderen gered hadden kunnen worden.

"Dat is een confronterende boodschap", zegt kinderarts Michiel van Wijk tegen de Volkskrant. Hij behandelde ook Louise in het Emma Kinderziekenhuis in Amsterdam. "Haar ouders hebben helemaal niets verkeerd gedaan, de verloskundigen en de artsen hebben niets gemist. Er is gehandeld volgens de Nederlandse richtlijnen."

Beleid niet optimaal

Baby's krijgen nu direct na de bevalling druppels met vitamine K in hun mond, toegediend door een zorgprofessional. Ouders kunnen vervolgens de eerste drie maanden zelf elke dag druppels geven. Een vitamine K-tekort komt vooral voor bij kinderen die borstvoeding krijgen, omdat in flesvoeding meer vitamine K zit.

Een overschot aan vitamine K is overigens niet schadelijk. Het maakt dus niet uit als een kind eerst een prik krijgt en vervolgens flesvoeding.

Dit bestaande druppelbeleid werkt volgens de Gezondheidsraad "niet optimaal". In Nederland krijgen baby's vaker bloedingen door een tekort aan vitamine K dan in landen met een ander beleid. "Enkele baby's per jaar krijgen daarmee te maken", zegt Stronks. "Dat kan heel ernstig zijn en leiden tot het overlijden van een kind."

Meer weten over borstvoeding en flesvoeding? NOS op 3 nam eerder al eens een duik in de moedermelk-adviezen:

Nieuw onderzoek legt eerdere versies Straatje van Vermeer bloot

2 days 18 hours ago

Het beroemde schilderij Het Straatje van Johannes Vermeer heeft er in eerste instantie heel anders uitgezien, zo blijkt uit een nieuw groot onderzoek dat het Rijksmuseum heeft laten uitvoeren naar het werk van de meesterschilder.

Het schilderij van Vermeer (ca. 1658/1659) beeldt een straatje in Delft uit. In het straatje zijn spelende kinderen te zien. In de deuropening van het afgebeelde huis zit een vrouw.

Onderzoekers hebben ontdekt dat dit aanzicht er in een eerdere versie heel anders uitzag. Zo schilderde Vermeer het huis op Het Straatje in eerste instantie niet met een open, maar een dichte deur. Daarnaast blijkt de vrouw in de deuropening een gespiegelde kopie te zijn van een persoon die Vermeer in eerste instantie in het steegje links van het huis schilderde. Uit eerder onderzoek kwam al naar voren dat de spelende kinderen en het rode luik rechts aan het huis ook pas later zijn toegevoegd.

"Door de deur letterlijk open te zetten maakt Vermeer de scène toegankelijk voor de kijker", zegt Pieter Roelofs van het Rijksmuseum over de aanpassing die Vermeer aan Het Straatje deed.

Hieronder kun je zelf de verschillen bekijken tussen het definitieve schilderij en hoe het er mogelijk eerder uit had gezien:

De wetenschappers, restauratoren en conservatoren ontdekten dat Vermeer ook aan andere werken aanpassingen had gedaan. Op 30 van de 37 schilderijen die aan Vermeer worden toegeschreven zijn wijzigingen ontdekt, van subtiele correcties tot radicale wijzigingen.

Zo had Vermeer eigenlijk voor ogen om op Het Melkmeisje een kannenbord en een vuurmand te laten zien, maar schilderde hij dat later toch over. En op De soldaat en het lachende meisje had Vermeer in eerste instantie de brede rand van de zwarte hoed van de officier versierd met kleurrijke veren.

Daarnaast schilderde Vermeer op Diana en haar nimfen aanvankelijk een versierde koker met pijlen. Die koker lijkt dan weer opvallend veel in ontwerp en kleurgebruik op de koker die te zien is op Brieflezend meisje bij het venster, dat hij enkele jaren later schilderde.

Naast de ontdekkingen over de schilderijen van Vermeer, zijn er ook verschillende nieuwe documenten ontdekt die meer zeggen over het leven van de schilder. Op een van die documenten is bijvoorbeeld een handtekening van Vermeer te zien. Die toont aan dat hij actief optrad als vertegenwoordiger van zijn schoonfamilie, de familie Thins-Bolnes, en hun landerijen in Oud-Beijerland beheerde.

Tweede Kamer - even terug van reces - akkoord met steun scheepsbouwer Damen

2 days 18 hours ago

Een ruime meerderheid van de Tweede Kamer maakt geen bezwaar tegen 270 miljoen euro aan financiële steun voor scheepsbouwer Damen Naval. De Tweede Kamer is eigenlijk met zomervakantie, maar moet officieel in de plenaire zaal duidelijk maken dat ze goed op de hoogte zijn gebracht van het kabinetsbesluit om het grootste scheepsbouwbedrijf in Nederland de helpende hand te bieden.

De stemming in de plenaire zaal duurde nog geen 4 minuten, omdat er geen debat was over het kabinetsplan. De naam van het noodlijdende bedrijf wordt door het kabinet en de Tweede Kamer geheim gehouden, maar Haagse bronnen bevestigen dat het om Damen Navel gaat en dat werd vandaag bij het begin van de vergadering ook door geen enkele politicus ontkend.

Belangen

Het gaat om steun aan een bedrijf met "een strategisch nationaal belang", zei demissionair staatssecretaris Tuinman van Defensie cryptisch. De naam wordt niet genoemd vanwege commerciële belangen en veiligheidsbelangen die meespelen.

Damen Naval, de marinetak van het bedrijf, is in problemen gekomen door de productie van zes Duitse fregatten. Er zijn softwareproblemen en nu dreigt het scheepsbouwbedrijf de gestelde deadline niet te halen. Dat betekent dat de Duitse marine de order van 7 miljard euro niet betaalt.

Het kabinet wil voorkomen dat Damen Naval in zulke grote financiële problemen komt dat de eigen geplaatste orders voor een aantal schepen in gevaar komt.

Damen Shipyards

Familiebedrijf Damen Shipyards uit Gorinchem is het grootste scheepsbouwbedrijf van Nederland. Damen bouwt onder meer vissersschepen en duw- en sleepboten, maar ook schepen voor Defensie. Het bedrijf heeft 35 werven in twintig landen, waar 12.000 mensen werken. Damen Naval is onderdeel van Damen Shipyards.

Voor Nederland en vijf andere NAVO-landen maakt het bedrijf marineschepen. Zo maakt Damen vier fregatten voor de Nederlandse en Belgische marine, en dus nog eens zes voor Duitsland. Verder is Damen bezig met de vervanging van de huidige Nederlandse marinevloot.

Naast de bouw ervan ontwerpt Damen ook schepen en levert het onderdelen.

De Tweede Kamer is deze week vertrouwelijk geïnformeerd en een overgroot deel van de Tweede Kamer is akkoord met de financiële steun. Onder andere de SP is het er niet mee eens. De partij vindt het onacceptabel dat de Kamer zonder een debat instemt met "miljoenen aan bedrijfssteun". "Terwijl het kabinet geen geld over heeft voor zorg en onderwijs", zei SP-leider Dijk voor de stemming.

Staatssecretaris Tuinman zegt dat het geen staatssteun is, maar een overbruggingskrediet. Het kabinet krijgt het geleende geld later weer terug, aldus Tuinman.

Honderden treinreizigers gestrand in Eurostar door defecte meterkast

2 days 19 hours ago

Meer dan 600 treinreizigers die onderweg waren naar Brussel en Parijs zijn gestrand ter hoogte van 's-Gravendeel. In een meterkast van de Eurostar ontstond rook, waarop de trein werd stilgezet.

Uit onderzoek van de brandweer bleek dat de trein verder kon rijden, maar het duurde vervolgens te lang om de trein op te starten.

Passagiers stonden volgens regionale omroep Rijnmond al een meer dan een uur te wachten. Doordat de airco niet werkte, werd het te warm in de trein. Langs het spoor stond voor de zekerheid een ambulance klaar.

De circa 600 passagiers zijn geëvacueerd:

De reizigers zijn overgestapt op een binnenlandse trein die naast de gestrande Eurostar stopte, en teruggebracht naar Rotterdam Centraal. Daar werden ze opgevangen door NS-personeel dat hen hielp een nieuwe reis te plannen.

Op de hogesnelheidslijn rijden vanwege de defecte trein tussen Rotterdam en Breda geen treinen. De NS verwacht dat het treinverkeer om 14.15 uur wordt opgestart.

Op de hogesnelheidslijn rijden vanwege de defecte trein tussen Rotterdam en Breda geen treinen. De NS verwacht dat het treinverkeer om 14.15 uur wordt opgestart.

Opnieuw bemanningsleden uit zee gered na Houthi-aanval op schip

2 days 19 hours ago

Afgelopen nacht zijn opnieuw bemanningsleden van de Eternity C uit de Rode Zee gehaald, meldt de EU-beschermingsmissie Aspides. De drie bemanningsleden en een beveiliger hebben bijna 48 uur in het water gelegen voordat ze werden gered.

Hun schip werd gisteren door de Houthi's uit Jemen tot zinken gebracht, na twee dagen van aanvallen. Toen werden al zes anderen uit het water gehaald door een particulier beveiligingsbedrijf.

Bij de Houthi-aanval werden vier mensen gedood. De geredde bemanning bestaat uit acht Filipijnen, een Indiër en een Griek.

In handen van Houthi's

Elf opvarenden worden nog vermist. Vermoedelijk is een deel van hen in handen gevallen van de Houthi's.

Een woordvoerder van de Jemenitische rebellen, die al jaren in een deel van het land de dienst uitmaken, zei gisteren dat ze bemanningsleden hadden gered, verzorgd en naar een "veilige locatie" hadden gebracht. Volgens de Verenigde Staten zijn ze niet gered, maar ontvoerd.

Deze week werd ook een ander schip door de Houthi's opgeblazen. Daarmee is de relatieve rust voor koopvaardijschepen op de Rode Zee verdwenen.

EU-voorzitter Von der Leyen overleeft motie van wantrouwen, ondanks onvrede

2 days 20 hours ago

De Europese Commissievoorzitter Von der Leyen heeft een motie van wantrouwen overleefd. De motie werd zoals als verwacht met een ruime meerderheid verworpen.

De motie tegen Von der Leyen werd maandag ingediend door Europarlementariërs van radicaal-rechtse partijen. Directe aanleiding daarvoor zijn de sms'jes die de Commissievoorzitter in de coronacrisis stuurde naar de baas van vaccinmaker Pfizer. Von der Leyen onderhandelde toen over de aankoop van bijna 2 miljard vaccins voor de EU-landen.

De centrumrechtse EVP-fractie, de sociaaldemocraten van S&D, de liberale fractie Renew en de Groenen stemden allemaal tegen. Daarmee was er bij lange na niet de benodigde tweederdemeerderheid.

De sociaaldemocratische fractie S&D dreigde zich te onthouden van stemming, maar uiteindelijk stemden de parlementariërs toch ook tegen. Dat deden ze nadat Von der Leyen had toegezegd om het Sociaal Fonds in de nieuwe meerjarenbegroting niet te schrappen. Dat programma moet werkgelegenheid en opleiding in de EU stimuleren.

'Totalitair'

De leden van de radicaal-rechtse fractie in het Europees Parlement vinden dat Von der Leyen niet transparant is en hiermee een "totalitair beleid" voert. Zij stellen dat de voorzitter op eigen houtje deals heeft gesloten met Pfizer.

Von der Leyen sprak dat maandag fel tegen. "Het is natuurlijk geen geheim dat ik contact had", zei ze in haar verdediging. "Net als dat ik contact had met de beste epidemiologen. Maar de contractonderhandelingen zijn door de Commissie en de lidstaten gezamenlijk gevoerd. Er zijn geen geheimen."

Von der Leyen gaf wel toe dat ze persoonlijk zaken had gedaan met de baas van Pfizer. Maar de berichtjes die ze naar hem stuurde, wil ze niet openbaar maken. Waarom zegt ze niet.

'Niet het moment'

Een woordvoerder van de Renew-fractie zei dat velen "met een bezwaard gemoed" tegen de motie stemden, vanwege onvrede over de huidige koers van de Commissie. "Maar dit is niet het moment om extreemrechts te helpen spelletjes te spelen met Europa."

"Het is een schoolvoorbeeld van wat extreemrechts doet: chaos creëren. Aan die eurosceptische agenda zullen we nooit zuurstof geven", zegt fractievoorzitter Eickhout van GroenLinks-PvdA, die onderdeel is van de Groenen in het parlement.

EU-correspondent Kysia Hekster:

"Met deze uitslag kan Von der Leyen ogenschijnlijk makkelijk verder met haar werk. Maar er is wel degelijk brede onvrede over haar koers. Er zijn vooral zorgen over het afzwakken van het Europees klimaatbeleid. Ook zijn er bezwaren dat de christendemocratische partij van Von der Leyen te veel samenwerkt met de uiterst rechtse partijen in het Europarlement in plaats van daar steun te zoeken bij de middenpartijen.

De ontevreden partijen wilden niet meestemmen met deze motie van wantrouwen, omdat die ingediend is vanuit radicaal-rechtse hoek. Maar in de wandelgangen hoor je dat er vanuit de centrumlinkse partijen nagedacht wordt over het dreigen met een eigen motie van wantrouwen als Von der Leyen niet luistert naar de bezwaren. Dat gaat dan spelen na de zomer."

Rakettest op de Afsluitdijk: 'Elders kun je niet zulke afstanden schieten'

2 days 20 hours ago

Terwijl het verkeer op enkele honderden meters over de Afsluitdijk raasde, schoot de landmacht 16 raketten zo'n 10 kilometer het IJsselmeer in. Het ging om een oefening van Defensie om nieuwe artilleriesystemen te testen. De schoten werden afgelopen week gelost vanaf Breezanddijk.

Vier vragen over of dit gevaren met zich meebrengt voor burgers en hoe bijzonder deze oefening is.

Hoe gevaarlijk is zo'n rakettest?

Defensie verzekert dat de tests niet gevaarlijk zijn en dat er veel maatregelen worden genomen om ongelukken te voorkomen. Niet alleen hebben de raketten geen springstof, er wordt ook constant gemonitord of er geen schepen aanwezig zijn in het door defensie afgesloten testvak van 4 bij 15 kilometer in het IJsselmeer. Wanneer daar onverwacht toch een schip vaart wordt de hele operatie stilgelegd en wordt er direct contact gezocht met het schip.

Ook de kans op afzwaaiers is nagenoeg uitgesloten. "Dat zou alle natuurwetten tarten", aldus defensie. Daarom hoefde bijvoorbeeld de Afsluitdijk ook niet afgesloten te worden voor verkeer.

"Bij dit soort rakettesten moet er altijd een groter gebied worden afgezet en het doelgebied waar je op mikt", zegt defensie-expert Peter Wijninga. "Dat geldt zowel op zee als in het luchtruim. Op land is er geen gebied waar je zulke afstanden kan schieten."

Bekijk hier beelden van defensie van de rakettest:

Waarom worden de tests uitgevoerd?

"Als Nederland een nieuw wapensysteem koopt met munitie moet worden getest of alles bij elkaar oplevert wat we willen", legt luitenant-kolonel Elze Horlings uit. Het gaat om raketten die volgend jaar geleverd worden en op grote afstand doelen kunnen uitschakelen.

Wijninga voegt daaraan toe dat mensen die worden opgeleid om dit soort systemen aan te sturen uiteindelijk het ook in de praktijk moeten oefenen. Als bijkomend voordeel noemt hij ook de afschrikkende werking richting potentiële tegenstanders.

"Het is nooit het enige doel en één oefening zal niet voldoende zijn om een hele krijgsmacht af te schrikken. Maar als jij regelmatig laat zien dat je over goede wapens beschikt en je mensen goed getraind zijn, kan het een tegenstander afschrikken."

Gaan we dit vaker zien?

Defensie gebruikt de Breezanddijk al decennialang als locatie om wapens met munitie te testen. De raketten die eerder deze week zijn getest behoren wel tot de zwaarste wapens die er tot nu getest zijn. Vaak worden onder meer granaten getest.

"Munitie moet gewoon regelmatig worden getest", zegt Wijninga. "Het wordt in productieseries gemaakt en daar zit ook een houdbaarheidsdatum op. Via een steekproef wordt dan gekeken of het nog werkt. Als dat zo is, kan de houdbaarheidsdatum weer worden verlengd. Daarnaast blijf je zo ook je mensen trainen."

De locatie op de Breezanddijk is geschikt omdat de omgeving er weinig last van heeft. Zo zijn er geen buurtbewoners en heeft defensie genoeg ruimte.

De afgeschoten munitie wordt overigens niet uit het IJsselmeer gehaald. Wanneer bijvoorbeeld vissers restanten naar boven halen, kunnen ze defensie bellen, die de resten vervolgens komt ophalen.

Doen andere landen ook zulke tests?

Alle landen testen hun wapens en dat moet ook, zegt Wijninga. "Nederland is alleen een klein land en je hebt weinig plekken waar je op zulke lange afstand kan testen. Daarom wordt er gekozen om de raketten af te vuren in het IJsselmeer."

Vanwege het gebrek aan ruimte traint de krijgsmacht ook regelmatig in het buitenland, onder meer op het Griekse eiland Kreta. "Daar ligt een grote uitgestrekt gebied aan de kust met ook een groot stuk zeegebied erbij waar je dit systeem ook nog op langere afstand kan testen. Dat zal met deze raket later ook wel gebeuren", denkt Wijninga.

CPB: het gaat goed met de Nederlandse economie, maar de staatsschuld gaat oplopen

2 days 20 hours ago

Het Centraal Planbureau heeft in een belangrijke economische voorspelling vooral goed nieuws op de korte termijn. De Nederlandse economie staat er goed voor, de koopkracht neemt de komende jaren toe, armoede neemt verder af en de werkloosheid blijft laag.

Maar er hangen donkere wolken in de toekomst. Als toekomstige kabinetten niks doen dan groeit de overheidsschuld flink.

Vorig jaar was de staatsschuld nog 44 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Dat is alles wat we bij elkaar verdienen, bedrijven, mensen en overheid. Maar als toekomstige kabinetten niets doen dan stijgt de staatsschuld in 2060, volgens het CPB, naar 126 procent van het bbp.

Daar zijn dan de extra kosten die de komende jaren gestoken worden in defensie en een deel van de kosten voor klimaattransitie nog niet eens meegerekend. "Nederland komt niet op korte termijn in de problemen," zegt CPB-directeur Pieter Hasekamp, maar op gegeven moment zal je hogere uitgaven moeten financieren met meer inkomsten of een keuze moeten maken om ergens te bezuinigen".

Stijgende kosten

Ondanks de grote internationale politieke onzekerheid voorspelt het CPB dat de Nederlandse economie hier op de korte termijn vooralsnog geen bijzonder grote gevolgen van ondervindt. De economie blijft gematigd groeien doordat huishoudens de komende tijd meer kunnen uitgeven.

Toch waarschuwt het CPB dat als nieuwe regeringen de komende jaren niks doen aan de stijgende zorg- en AOW-kosten, de staatsschuld meer dan twee keer zo groot wordt als de Europese regels toestaan.

"Als we wat verder vooruitkijken zien we dat de ontwikkeling van de staatsschuld niet houdbaar wordt en het is belangrijk om keuzes te maken om te voorkomen dat dit land op slot gaat", waarschuwt Hasekamp.

Leidraad

De jaarlijkse voorspellingen zijn heel belangrijk voor de overheid bij het maken van beleidskeuzes. Geeft het kabinet te veel geld uit en moet er bezuinigd worden? Of moet er juist veel meer geld worden uitgegeven om de economie aan te jagen?

Het Centraal Planbureau komt elk jaar in augustus met zo'n raming. Dit jaar is dat een maand eerder vanwege de verkiezingen. Het planbureau wil zo partijen de kans geven om hun verkiezingsprogramma's te laten doorrekenen.

Nederland geeft Oekraïne 300 miljoen in twee jaar voor wederopbouw

2 days 21 hours ago

Oekraïne krijgt 300 miljoen euro van Nederland voor de wederopbouw. Het geld wordt dit en volgend jaar uitgekeerd, hebben demissionair premier Schoof en minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken vandaag bekendgemaakt op een conferentie in Rome.

"Rusland wil Oekraïne niet alleen militair op de knieën krijgen, maar probeert ook al meer dan drie jaar de Oekraïense samenleving en economie kapot te maken", zegt Veldkamp. "De economie en samenleving van Oekraïne moeten draaiende worden gehouden, want dat helpt het land in zijn strijd."

Het geld is afkomstig uit een fonds van 500 miljoen euro dat is gereserveerd voor niet-militaire steun aan Oekraïne in 2025 en 2026. Uit dat fonds is al 200 miljoen euro uitgegeven.

Toetreding EU

Nu is dus ook duidelijk wat er met het resterende bedrag wordt gedaan. Zo gaat er dit jaar 52 miljoen euro naar herstel van de energie-infrastructuur en drinkwatervoorzieningen. Daarnaast geeft Nederland dit en volgend jaar 10 miljoen voor zogenoemde 'cybersteun' aan Oekraïne tegen aanvallen vanuit Rusland.

In Rome wordt vandaag de vierde jaarlijkse conferentie over de wederopbouw van Oekraïne gehouden. Politici en het bedrijfsleven worden uitgenodigd om publiek-private samenwerkingen aan te gaan op het gebied van bijvoorbeeld defensie, mijnbouw en energie.

Het doel van de conferentie is ook om internationale investeerders samen te brengen met Oekraïense investeerders. De samenwerkingen die daaruit voortvloeien, zijn niet alleen bedoeld voor de wederopbouw tijdens en na de oorlog, maar ook om het land te moderniseren met oog op een toekomstige toetreding tot de Europese Unie.

Coalitie van bereidwilligen

De Italiaanse premier Meloni en de Oekraïense president Zelensky openden vandaag de bijeenkomst. Ze zei dat er financiële toezeggingen zijn gedaan ter waarde van in totaal meer dan 10 miljard euro.

Ook de Duitse bondskanselier Merz, de Poolse premier Tusk, Europese Commissievoorzitter Von der Leyen en ministers van Economische Zaken en Buitenlandse Zaken van andere Europese landen zijn naar Rome afgereisd.

De Franse president Macron is in Groot-Brittannië gebleven waar hij is voor een staatsbezoek. Ook de Britse premier Starmer is daar. De twee nemen vandaag wel deel aan videoconferentie van de "coalitie van bereidwilligen", een alliantie die een vredesplan voor Oekraïne probeert te smeden.

Ruim drie jaar cel voor chauffeur vrachtwagendrama Nieuw-Beijerland

2 days 21 hours ago

De Spaanse vrachtwagenchauffeur die in 2022 met zijn truck van een dijk reed in Nieuw-Beijerland krijgt 38 maanden cel en een rijverbod van vijf jaar. Bij het drama kwamen zes mensen en een ongeboren kind om het leven.

De opgelegde straf is lager dan de eis van het Openbaar Ministerie. Justitie had 4,5 jaar cel en een rijverbod van zeven jaar geëist. De straf valt lager uit omdat Juan S. is vrijgesproken van rijden onder invloed en omdat de strafzaak lang heeft geduurd.

S. was zelf niet bij de uitspraak aanwezig vanwege zijn financiële situatie.

Epileptische aanval

In de zomer van 2022 reed S. van de dijk in de buurtschap Zuidzijde, bij Nieuw-Beijerland en raakte een groep mensen van de plaatselijke ijsclub die aan het barbecueën waren. Het feest was pas net aan de gang toen de vrachtwagenchauffeur van de dijk reed.

De dodelijke slachtoffers waren tussen de 28 en 75 jaar oud, onder wie iemand die hoogzwanger was.

De rechtbank acht bewezen dat S. kort voor het verkeersongeval een epileptische aanval kreeg "waardoor hij de controle over zijn lichaam en bewegingen heeft verloren en van de dijk is afgereden".

Coke afgeraden

Volgens de rechter mocht S. van internationale regelgeving überhaupt geen vrachtwagen besturen wanneer hij niet de benodigde periode aanvalsvrij was geweest en medicijnen gebruikte.

Ook was hem afgeraden om cocaïne te gebruiken. "Desondanks heeft hij zijn medicatie niet steeds op de juiste wijze ingenomen en heeft hij toch cocaïne gebruikt in de dagen voor het ongeval", zei de rechter.

De vrachtwagenchauffeur houdt vol dat hij zich niets meer kan herinneren van het ongeval, maar stelde in de rechtbank geen epilepsieaanval te hebben gehad. Volgens de rechter had S. eerder juist wel verklaard een epileptische aanval te hebben gehad op de dag van het ongeval.

Diep en onherstelbaar leed

"Door op 27 augustus in de vrachtwagen te stappen, wetende wat de risico's en mogelijke gevolgen konden zijn, heeft het ongeluk kunnen ontstaan", aldus de rechter. "De handelwijze van de verdachte heeft diep en onherstelbaar leed toegebracht aan de nabestaanden van de slachtoffers."

Het verkeersongeval heeft volgens de rechter ook bij anderen diepe sporen nagelaten, onder meer bij het slachtoffer dat blijvend invalide is geraakt. "De rechtbank rekent de verdachte al dit verdriet en leed aan."

De rechtbank spreekt S. vrij van het rijden onder invloed omdat er "onvoldoende concrete informatie" is om vast te stellen dat hij zodanig onder invloed was dat hij niet meer in staat was om behoorlijk te rijden.

Excuses

In de rechtbank betuigde de Spaanse vrachtwagenchauffeur vorige maand spijt aan de nabestaanden. Hij noemde het verschrikkelijk wat er was gebeurd. "Ik weet dat er geen woorden zijn die dit verlies kunnen verlichten, maar ik wil dat u weet dat ik deze pijn elke dag met mij meedraag."

Ook zei hij nooit meer een vrachtwagen te gaan besturen. De rechtbank is hier niet van overtuigd, omdat is gebleken dat S. na het verkeersongeval opnieuw zijn rijbewijs heeft aangevraagd.

Nabestaande Sander Koot verloor zijn vader en maakte in de rechtbank gebruik van het spreekrecht:

Meerdere nabestaanden kunnen zich vinden in de celstraf die de rechtbank aan S. heeft opgelegd. "Ze hebben het gevoel dat er recht gesproken is", zegt advocaat Yvonne van der Hut, die een deel van de nabestaanden bijstaat.

"Ze zijn blij dat de rechtbank heeft gezegd dat de verdachte zijn verantwoordelijkheid had moeten nemen en dat hij dat heel erg heeft laten liggen."

Schadevergoedingen

S. moet schadevergoedingen tussen de 2000 en 2500 euro betalen aan nabestaanden.

Na het verkeersongeval is S. zijn baan kwijtgeraakt. Hij heeft vooralsnog geen nieuw betaald werk gevonden, omdat hij daar naar eigen zeggen een rijbewijs voor nodig heeft.

Na het vrachtwagendrama is zijn vrouw bij hem weggegaan. Sindsdien woont hij bij zijn vader.

Werkgevers, bouw en natuurorganisaties: nieuw stikstofplan haalt Nederland niet van slot

2 days 21 hours ago

Werkgeversorganisaties, de bouwsector en natuurorganisaties reageren kritisch op het nieuwe plan waarmee boeren, provincies en gemeenten samen Nederland van het stikstofslot willen halen. Ze noemen het een stap in de goede richting, maar onvoldoende om weer vergunningen te kunnen verlenen. Er zijn nu al stevige maatregelen nodig, en niet op de lange termijn, zeggen de organisaties.

Vanochtend kwamen het Interprovinciaal Overleg (IPO), boerenorganisatie LTO, de Vereniging van Nederlandse Gemeenten, de Unie van Waterschappen en het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt samen met een nieuw stikstofvoorstel. Ze vrezen dat de maatregelen die demissionair minister Wiersma in april aankondigde niet genoeg zijn om ervoor te zorgen dat er weer vergunningen verleend kunnen worden. Het gaat bijvoorbeeld om vergunningen voor het uitbreiden van een bedrijf, het bouwen van woningen of het aanleggen van wegen.

Bij dat soort bouwwerkzaamheden komt namelijk stikstof vrij. Daarvan is te veel in de lucht. Met het eigen plan willen de organisaties dat de landbouw over tien jaar 42 à 46 procent minder stikstof uitstoot dan in 2019, zodat bouwen weer mogelijk wordt. Dat zijn dezelfde doelen als het kabinet stelt, maar opmerkelijk is daarbij dat de boeren, provincies en gemeenten dwang niet uitsluiten als die doelen niet gehaald worden.

De bouwsector en werkgeversorganisaties prijzen de organisaties voor het tonen van initiatief. Ook milieuorganisatie Mobilistation for the Environment noemt het "positief dat er anderen zijn die erover na willen denken en het stokje willen overnemen van het kabinet".

'Aanpak op de lange baan'

Toch denken de organisaties niet dat het nieuwe voorstel veel verschil zal maken. Werkgeversorganisatie VNO-NCW, Bouwend Nederland en natuurorganisaties Natuurmonumenten en Natuur & Milieu zeggen dat het plan niet erg concreet is. Ook wordt er te veel volgens hen gekeken naar de lange termijn, namelijk doelen over vijf en tien jaar.

De organisaties zeggen dat de stikstofuitstoot nu al snel naar beneden moet om weer te kunnen bouwen. "Zonder stevig stikstofbeleid herstelt de natuur niet en blijft de vergunningverlening op slot. Die komt pas weer op gang als het kabinet maatregelen neemt die juridisch hard maken dat de stikstofuitstoot daalt", stellen de organisaties.

Ook Greenpeace vindt dat de stikstofaanpak met het plan "op de lange baan" wordt geschoven. De milieuorganisatie stelt dat er sneller maatregelen nodig zijn. "Met dit plan schiet de natuur vooralsnog amper iets op", is de reactie van directeur Andy Palmen.

Rechtszaak

Greenpeace won begin dit jaar een rechtszaak tegen de Staat. De rechter bepaalde daarin dat het kabinet haast moet maken met de stikstofaanpak. Als de uitstoot in 2030 niet voldoende is gedaald, moet de Staat 10 miljoen euro betalen aan Greenpeace.

"2035 als doel is daarom volstrekt onacceptabel", zegt ook Johan Vollenbroek van milieuorganisatie Mobilistation for the Environment, verwijzend naar die recente uitspraak van de rechter. "2030 is belangrijk."

Waar verschillende landbouworganisaties hebben meegewerkt aan het vandaag gepresenteerde plan, is boerenactiegroep Agractie fel tegen. "Het is bizar om elk individueel bedrijf op te zadelen met strenge emissiedoelen", zegt de Agractie, hoewel het kabinet eerder ook met dat plan kwam.

Wiersma ziet gelijkenissen met kabinetsplan

Het gaat dan om de manier waarop er naar de stikstofuitstoot wordt gekeken: in het nieuwe plan wordt gekeken naar wat elk boerenbedrijf individueel uitstoot aan stikstof, in plaats van de hoeveelheid stikstof die neerdaalt in een kwetsbaar natuurgebied.

Demissionair minister Wiersma ziet onder meer op dat punt ook gelijkenissen met de voorstellen die zij al heeft gedaan. "Ik ga het plan goed bestuderen, maar op het eerste gezicht zie ik vooral veel overeenkomsten met het kabinetsplan."

Maar het voorstel van de boeren en lokale overheden gaat, zeker op het punt van dwang, wel verder dan het plan van Wiersma. Denk bijvoorbeeld aan het mogelijk gedwongen verplaatsen van bedrijven op korte termijn, om de uitstoot van stikstof bij een natuurgebied omlaag te krijgen. Het plan van het kabinet blijft hier vaag over.

"We zijn op dit moment in het kabinet, maar ook met medeoverheden en sectorpartijen, aan het kijken welke mogelijkheden hiervoor zijn en wat proportioneel en handhaafbaar is", zegt Wiersma bijvoorbeeld over deze spreekwoordelijke stok achter de deur.

Kuilen tot wel 15 meter diep: hoogwater veranderde Maasbodem ingrijpend

2 days 22 hours ago

Door hevige regenval veranderde de Maas in juli 2021 in een kolkende watervlakte. In Duitsland en België kwamen bijna 250 mensen om. En in Limburg werkte Rijkswaterstaat de klok rond om overstromingen als in 1993 en 1995 te voorkomen.

Onderzoekers waren benieuwd naar wat er onder water gebeurde tijdens het hoogwater. Nog tijdens het hoogwater gingen er peilboten aan het werk om de rivierbodem in kaart te brengen. De groep onderzoekers schrijft er vandaag over in het wetenschappelijke vakblad Nature.

"Het was een indrukwekkende ervaring", zegt Roy Frings van Rijkswaterstaat. "In dit gebied was iedereen geëvacueerd, je komt er als eerste. In de bomen hangt afval, overal drijven bomen. Ik ben hier goed bekend, maar het is ineens een heel ander gebied."

Gevaarlijke situaties

Toen ze naar de resultaten keken waren ze verbijsterd. Met geluidsgolven - sonar - zagen de onderzoekers precies wat op de bodem was gebeurd. Het hoogwater bleek enorm te hebben huisgehouden. In een stuk Maas van 6 kilometer lang waren zestien kuilen ontstaan onder water, soms tot wel 15 meter diep. Bovendien vonden ze duinen van 1,5 meter hoog en tientallen meters lang.

De onderzoekers schatten nu dat de Maas op het traject tijdens het hoogwater van 2021 in korte tijd meer grind en zand verplaatste dan normaal in 10 jaar.

Het leidde ook tot gevaarlijke situaties. "De erosie zorgt dat er een pijpleiding kwam bloot te liggen", zegt Frings. Deze vervoert het olieproduct nafta van de Antwerpse haven naar industrieterrein Chemelot in Limburg. "Gelukkig heeft de beheerder die op tijd kunnen stilleggen."

Ook de pont bij Berg aan de Maas in Limburg was een tijd uit de vaart omdat de veerstoep aan de Vlaamse kant was ingezakt.

Waarschijnlijk ontstond het wegspoelen van zand en grind juist door de maatregelen die waren genomen om herhaling van de overstromingen in de jaren negentig te voorkomen. De rivier kreeg in deze zogenaamde Maaswerken letterlijk meer ruimte.

Nieuwe flessenhalzen

Alleen kreeg de rivier niet overal evenveel ruimte. "Op sommige plekken was meer ruimte dan elders of waren ze nog niet klaar met verruiming", zegt Hermjan Barneveld, onderzoeker van de Wageningen University & Research. "Zo waren nieuwe flessenhalzen ontstaan."

Bij die flessenhalzen stroomde het water heel snel. Dit bracht zand en grind in beweging zodat er duinen ontstonden. Lokaal kwamen hierdoor gaten in de laag grind op de rivierbodem, vermoedt Barneveld. Daaronder ligt in dit deel van de Maas een laag zeer fijn zand. Zonder bescherming van de bovenlaag grind had het water vrij spel en kon het metersdiepe kuilen uitgraven.

Aangezien er op de Gemeenschappelijke Maas geen grote scheepvaart is, hadden de kuilen en duinen op dat vlak geen gevolgen. Maar de onderzoekers zijn er niet gerust op. Dit laat voorbeeld zien hoe het mis kan gaan. "Er zijn meer risicolocaties waar dit kan gebeuren", zegt Barneveld. "Door bewegingen in de aardkorst is de ondergrond ongelijkmatig opgebouwd, maar we weten vaak niet waar fijn zand onder de rivierbodem ligt." In hun artikel waarschuwen de onderzoekers ook voor toekomstige weersextremen.

Risico's voor de scheepvaart

Barneveld benadrukt dat de Maaswerken wel effectief zijn geweest in het terugdringen van overstromingsrisico. Onder andere daardoor was de schade in 2021 in Nederland minder groot dan in buurlanden. Maar het programma hield geen rekening met erosie onder water.

Inmiddels is Nederland begonnen met de opvolger. "Dit programma Ruimte voor de Rivier 2.0 kijkt nadrukkelijk wel naar erosie van de rivierbodems", zegt Frings. In andere rivieren kan het ontstaan van kuilen en duinen wel gevolgen hebben voor de scheepvaart, zegt Barneveld. Bij laag water raakt de rivier dan eerder onbegaanbaar. Ook kan het beïnvloeden naar welke tak van de Rijn meer of minder water stroomt.

"Dit soort risico's zijn dus onbekend als je maatregelen treft terwijl je de ondergrond niet goed kent", zegt Barneveld, "maar met de juiste maatregelen bij flessenhalzen kunnen we dat beteugelen".

Honderden vragen aan VluchtelingenWerk over asielwet: 'Paniek en onrust'

2 days 22 hours ago

Een week nadat de Tweede Kamer heeft ingestemd met nieuwe, strengere asielwetten heeft VluchtelingenWerk Nederland veel vragen gekregen van asielzoekers. Volgens die wetten worden bijvoorbeeld alleen nog tijdelijke verblijfsvergunningen afgegeven en wordt het nareizen van familie moeilijker.

VluchtelingenWerk Nederland zegt nu toe ruim 500 vragen te hebben ontvangen. Mensen willen weten wat de steun van de Tweede Kamer voor de wetten nu voor hen betekent, legt woordvoerder Iris van Deinse uit. De meest gestelde vraag is: gaan de wetten met terugwerkende kracht in? Het korte antwoord daarop is: mocht de Eerste Kamer met de wetten instemmen, dan gelden die direct ook voor alle lopende zaken. Op de afgesloten asielprocedures zijn ze niet van invloed.

Verder kwamen er veel vragen binnen van ouders die wachten op gezinshereniging met hun kinderen. Zo zijn ouders die een aanvraag hebben lopen voor een kind ouder dan 18 jaar bang dat ze hun kind nooit meer terugzien door de nieuwe regels. Daarnaast vragen mensen met een verblijfsvergunning voor vijf jaar zich af of hun vergunning straks al na drie jaar opnieuw wordt bekeken.

"Dus er is paniek en onrust onder de mensen", zegt Van Deinse. "We proberen zoveel mogelijk de context te schetsen. Belangrijk is om te melden dat de wetten nog niet ingaan, want ze moeten nog naar de Eerste Kamer. Alleen al uitleggen wat die hele procedure inhoudt, is natuurlijk al belangrijk."

"Wat we ook zien is dat er veel misinformatie circuleert op social media." Zo zijn er misleidende berichten dat de wetten toch niet naar de Eerste Kamer zouden gaan en direct ingevoerd zouden worden. "We zijn ook bezig met die misinformatie weerleggen."

Wat staat er in de twee wetten?

VluchtelingenWerk stelt dat de nieuwe asielwetten schadelijk zijn, zowel voor vluchtelingen als de rest van de samenleving. De wetten bieden volgens de organisatie geen oplossing voor de problemen. De wachttijden in de asielprocedure blijven lang en de tekorten in de opvang blijven groot.

"Ook IND krijgt er alleen maar meer werk bij, omdat ze iedere keer opnieuw moeten beoordelen", zegt Van Deinse. "Voor de mensen zelf betekenen de wetten dat ze geen zekerheid en geen perspectief meer hebben."

'Onwenselijke gevolgen'

De steun in de Tweede Kamer voor de asielwetten leidde eind vorige week tot kritische reacties. Zo wil de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) proberen de Eerste Kamer "te overtuigen van de onhaalbaarheid". De wetten zouden deels juridisch onhoudbaar zijn en "onwenselijke gevolgen hebben voor de uitvoering op lokaal niveau".

De VNG doelde vooral op het strafbaar stellen van illegaal verblijf van vreemdelingen. Ook de politie is daar bezorgd over. Hiermee wordt volgens de politie "gesuggereerd dat elke illegale vreemdeling overlastgevend is of crimineel gedrag vertoont". De politie zei vrijdag dat beeld niet te herkennen en verwacht dat het strafbaar stellen leidt tot een vicieuze cirkel.

Het is nog de vraag of er in de Eerste Kamer genoeg steun is voor de asielwetten. Dat zal in ieder geval pas duidelijk worden na het zomerreces, dat duurt tot maandag 8 september.

Zoektocht in Filipijns kratermeer naar tientallen vermiste hanenvechters

2 days 23 hours ago

De Filipijnse kustwacht is in een kratermeer ten zuiden van de hoofdstad Manilla begonnen aan de zoektocht naar de lichamen van tientallen vermiste hanenvechters. Dat zijn mensen die de hanen verzorgen en laten vechten. Het vermoeden is dat ze tussen 2021 en 2022 zijn vermoord door malafide politiemensen en in het Taalmeer zijn gedumpt.

Maandag maakte de politie bekend dat er vijftien agenten zijn opgepakt vanwege hun vermoedelijke betrokkenheid bij de verdwijningen van de hanenvechters.

De zaak houdt het land al langer bezig, maar kreeg onlangs opnieuw aandacht nadat een belangrijke getuige zijn verhaal had gedaan op tv. Hij zei dat de hanenvechters in opdracht van een grote gokbaas moesten verdwijnen, omdat ze hadden valsgespeeld. De gokbaas ontkent alle betrokkenheid.

Verder zei de getuige dat hij precies wist waar de lichamen in het meer van 89 vierkante kilometer waren gedumpt. Volgens de minister van Justitie zijn er inmiddels meer mensen gevonden die de plek in het meer van de vulkanische krater kunnen aanwijzen.

Correspondent Zuidoost-Azië Mustafa Marghadi:

"Politieagenten die zich bezighouden met criminele activiteiten zijn een groot probleem in de Filipijnen. Het probleem werd nog groter tijdens het presidentschap van Rodrigo Duterte, toen corrupte agenten werden ingezet om drugsgebruikers buitengerechtelijk om het leven te brengen. In die zes jaar zijn er 5000 agenten opgepakt voor moord, afpersing, drugshandel en andere criminele activiteiten.

Onder de huidige president Marcos wordt er strenger opgetreden tegen corrupte agenten. Hij is nu drie jaar president en in zijn periode zou al zijn opgetreden tegen 6200 agenten. Maar corruptie onder agenten blijft een aanhoudend probleem in de Filipijnen."

De kustwacht is vandaag begonnen met het in kaart brengen van het zoekgebied, zoals hoe diep het water daar is. Het Taalmeer is op sommige plekken 172 meter diep.

De nationale politiechef zegt dat het heel lastig wordt om de stoffelijke resten te vinden, ook omdat het orkaanseizoen voor de deur staat. "We werken zo snel als we kunnen."

Hanengevechten zijn een enorme industrie in de Filipijnen, waarin jaarlijks honderden miljoenen dollars omgaan. De dieren krijgen vlijmscherpe messen aan hun poten gebonden, waarmee ze elkaar moeten uitschakelen. Dierenrechtengroepen willen al jaren dat de gevechten worden verboden.

De Engelstalige krant South China Morning Post maakte vorig jaar deze reportage over de hanengevechten:

NVM: meer woningaanbod, maar prijs blijft stijgen

2 days 23 hours ago

Er worden steeds meer woningen te koop aangeboden. Afgelopen kwartaal kwamen er 52.000 in de verkoop, het hoogste aantal sinds 2008. Dit blijkt uit de nieuwe kwartaalcijfers van makelaarsvereniging NVM. Aangesloten makelaars hebben samen een marktaandeel van 70 procent.

Alhoewel de woningprijs opnieuw steeg in vergelijking met een jaar eerder, steeg deze wel iets minder hard, met ruim 6 procent. Een kwartaal eerder steeg de prijs nog 10 procent.

Ook werden er afgelopen kwartaal meer bestaande woningen verkocht, zo'n 42.000. In de lente neemt de huizenverkoop altijd wel toe, maar in vergelijking met hetzelfde kwartaal een jaar eerder is er nu sprake van een stijging van 15 procent.

Appartementen

Met name appartementen werden vaker verkocht. "Vooral de verkoop van kleinere appartementen (onder 70 m2) neemt sterk toe vanwege de betaalbaarheid, terwijl grotere eengezinswoningen juist steeds minder beschikbaar zijn", meldt de NVM.

Er is een grote hoeveelheid zogeheten 'uitpondwoningen' op de markt die deze trend voortstuwt. Dit zijn voormalige huurwoningen die nu als koopwoning op de markt komen, sinds verhuren minder aantrekkelijk is gemaakt.

Ook bij nieuwbouwwoningen steeg het aandeel appartementen flink. Ongeveer de helft van zowel de aangeboden als de verkochte nieuwbouwwoningen in de verkoop waren appartementen. Het afgelopen kwartaal werden ongeveer 6700 nieuwbouwwoningen verkocht, een paar honderd minder dan een jaar eerder.

Prijs geremd

De gemiddelde woningprijs ligt nu op 495.000 euro. Er is nog steeds sprake van een stijging, maar wel een iets minder hoge dan voorheen.

Mede door die uitpondwoningen stijgt de woningprijs ook wat minder hard. Het zijn vaak appartementen en die zijn over het algemeen goedkoper dan tussenwoningen of vrijstaande.

Wel waren er nog nooit zo weinig woningen met een prijs onder de 400.000 euro. Nog maar 30 procent van het aanbod zit onder deze prijs.

'Dweilen met de kraan open'

Volgens Lana Goutsmits-Gerssen, voorzitter van de NVM vakgroep wonen, blijft het ondanks het groeiende woonaanbod "dweilen met de kraan open". "We zien nu vooral veel kleinere koopappartementen voor starters, terwijl er ook juist behoefte is aan meer betaalbare huurwoningen voor huishoudens die niet direct kunnen of willen kopen, en aan levensloopbestendige woningen voor ouderen die kleiner of comfortabeler willen wonen."

Ondanks alles is de krapte op de woningmarkt zo goed als hetzelfde, aldus de NVM. "Doordat woningen die in aanbod komen ook weer snel worden verkocht, blijft de verhouding tussen vraag en aanbod vrijwel hetzelfde."

Grote brand zwembad Domburg onder controle

2 days 23 hours ago

De brandweer heeft de grote brand in een zwembad op een vakantiepark in het Zeeuwse Domburg onder controle. Het nablussen gaat nog wel een paar uur duren. Het zwembad blijft voorlopig dicht.

De brand ontstond rond 08.30 uur, vermoedelijk in de sauna op de eerste verdieping van zwembad De Parel. De brand ontwikkelde zich daarna volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio Zeeland snel tot een uitslaande brand. Vanmiddag even na 14.00 uur was de brand onder controle.

Op het moment van de brand was het zwembad nog niet open, wel waren er zo'n tien mensen aanwezig in het pand. Zij zijn door de bedrijfshulpverlening naar buiten begeleid. Niemand raakte gewond.

Vanwege de omvang van de brand schaalde de brandweer fors op. Vijf blusvoertuigen, een ladderwagen, hoogwerker en twee watertanks waren aanwezig, meldt Omoep Zeeland. De brandweer moest zowel vanaf de buitenkant als van bovenaf blussen.

Om de brand goed te kunnen blussen en overal bij te kunnen heeft de brandweer uiteindelijk een deel van het zwembad gesloopt.

Bekijk hier beelden van de brand:

Bij de brand kwam veel rook vrij, die vanuit de wijde omgeving te zien was. De rook ging richting zee, waardoor het vakantiepark en Domburg er zelf relatief weinig last van hadden.

Het zwembad blijft voorlopig gesloten, laat beheerder Landal van het vakantiepark weten.

De oorzaak van de brand is onduidelijk.

Icepack na bezoek aan kaakchirurg leidt tot boete van 439 euro: 'Ik schrok me rot'

3 days ago

Wat bedoeld was als verkoeling na het trekken van verstandskiezen, leverde Floortje Steigenga uit Den Bosch een boete van 439 euro op. Een flitspaal zag het koelelement aan voor een mobiele telefoon.

De vermeende overtreding was begin deze maand op de A2 bij Boxtel, toen Steigenga na haar bezoek aan de kaakchirurg naar werk reed. "Er reed toen nog een politieauto naast me en ik dacht nog: hopelijk denken ze niet dat ik aan het bellen ben met dat koelelement tegen mijn wang", vertelt ze tegen Omroep Brabant. "De agenten zagen niks verdachts, maar de flitspaal even verderop was minder scherp."

De boete viel enkele dagen later op de mat. "Ik kwam thuis en zag meteen dat er een boete binnen was", zegt ze. De boete stond op naam van haar vriend. "Ik had laatst zijn auto geleend, dus ik dacht meteen: laat ik maar kijken of dat niet misschien door mij komt."

'Veel groter dan mobiel'

Op de brief staat dat ze een 'elektronisch mobiel apparaat' zou hebben vastgehouden tijdens het rijden. "Ik bel bijna nooit in de auto, dus ik was eerst echt even in de war", zegt ze. "Tot ik me ineens herinnerde: ik had net mijn verstandskiezen laten trekken en zat met een icepack tegen mijn gezicht."

Ze vroeg de foto op. Dat bevestigde haar vermoeden dat het niet om haar telefoon, maar om een icepack ging. "Mijn hartslag zakte weer. Dat icepack is veel groter dan een mobiel. En als je goed kijkt, zie je zelfs mijn telefoon gewoon in de houder staan".

Steigenga kan inmiddels lachen om de foto en gaat bezwaar maken. "Ik denk dat ik dit wel ga winnen."

Vrachtwagen verliest lading op A59 bij Raamsdonksveer, lange file tot gevolg

3 days ago

Op de A59 bij Raamsdonksveer is een lange file ontstaan doordat een vrachtwagen een deel van de lading was verloren. De vrachtwagen vervoerde steigeronderdelen die loskwamen bij knooppunt Hooipolder in de richting van Zevenbergen.

De onderdelen zijn overgeladen op een aanhangwagen van Rijkswaterstaat en afgevoerd. Hierdoor was de linkerrijstrook van de weg tijdelijk dicht. De vertraging liep op tot 45 minuten, maar neemt volgens Omroep Brabant inmiddels af.

Hoe de lading los kon komen, is onbekend.

Checked
25 minutes 14 seconds ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed