NOS Nieuws - Algemeen

De Duitse Bondsdag heeft ingestemd met een wet die de landelijke regering in staat stelt om coronamaatregelen op te leggen in gebieden waar het virus snel om zich heen grijpt. De federale regering kan met deze 'noodremwet' ingrijpen buiten de deelstaten om, die tot dusverre in grote mate zelf hun coronabeleid konden bepalen.

342 Bondsdag-leden stemden voor en 250 tegen. De wet wordt ingevoerd als ook het Duitse hogerhuis, de Bondsraad, akkoord is. Die stemming is morgen. De wet zou dan op zijn vroegst zaterdag kunnen ingaan.

Onder de mogelijke maatregelen is een avondklok, die tussen 22.00 uur en 05.00 uur zou moeten gaan gelden. Ook kunnen winkels worden gesloten en kunnen contactbeperkingen worden opgelegd.

De maatregelen moeten gaan gelden in gebieden waar in een week tijd meer dan honderd positieve tests per 100.000 inwoners worden vastgesteld. Landelijk staat het gemiddelde in Duitsland nu op 160 per 100.000, al zijn de regionale verschillen groot.

Kritiek

De wet is niet onomstreden. In het debat uitten politici van de oppositie om verschillende redenen bedenkingen. Zo sprak de rechts-populistische AfD van "een aanval op de vrijheid", terwijl de Groenen de wet niet ver genoeg vonden gaan.

Bij het Rijksdaggebouw in Berlijn was vandaag een demonstratie van mensen die tegen de nieuwe coronawet zijn. Zo'n 8000 betogers waren op de been.

De politie greep in omdat mensen zich niet aan de coronamaatregelen hielden en met flessen gooiden. Een onbekend aantal demonstranten werd opgepakt.

De politie heeft een derde verdachte aangehouden voor de aanval op een persfotograaf in Lunteren, afgelopen maandagavond. Daarbij werd de journalist in zijn auto met een shovel van de weg geduwd.

Het gaat om een 55-jarige man uit Lunteren. Hij wordt verdacht van bedreiging en openlijke geweldpleging. Eerder werden al twee andere verdachten opgepakt. De politie verdenkt een van hen, een 34-jarige man uit Lunteren, nu van poging tot doodslag. Deze man bestuurde de graafmachine waarmee de fotograaf met auto en al werd omgekieperd. De andere verdachte is een 21-jarige Barnevelder.

Autobrand filmen

De fotograaf was naar Lunteren gekomen om een autobrand te filmen, maar werd ter plekke met stokken aangevallen door een groep omstanders. Daarop vluchtte hij zijn auto in. Op dashcambeelden is te zien dat de shovel vervolgens zijn kant op rijdt en de auto ramt. De vriendin van de fotograaf zat in de bijrijdersstoel.

Het voertuig kwam uiteindelijk omgekeerd in de sloot terecht en de brandweer moest het stel bevrijden. Beiden raakten licht gewond.

De heftige gebeurtenis werd vastgelegd met een dashcam. Het stel schreeuwde het uit:

De overheid gaat zo snel mogelijk contact opnemen met veertig gezinnen die ten tijde van de sluiting van de Hoenderloo Groep daar een kind onder behandeling hadden. Deze instelling voor jongeren met complexe psychische problemen stopte in augustus 2020. Een deel van de kinderen die er toen nog ingeschreven stonden, heeft geen passende vervolgplek gekregen. Staatssecretaris Blokhuis zei vanmiddag in de Tweede Kamer dat er voor hen alsnog een goede oplossing wordt gezocht.

Bijna alle partijen in de Tweede Kamer zijn het erover eens dat het rond de sluiting van de Hoenderloo Groep niet goed is gegaan. Een deel van de jongeren is wel degelijk tussen wal en schip gevallen, hoewel het kabinet had beloofd dat dit niet zou gebeuren. GroenLinks-Kamerlid Westerveld haalde een vijftienjarige jongen aan die inmiddels negentien keer verplaatst is en nu zo wanhopig is dat hij zelfmoord overweegt.

Blokhuis schreef maandag nog aan de Tweede Kamer dat alle jongeren die nog bij de Hoenderloo Groep onder behandeling stonden, "waren doorgestroomd naar een passende en duurzame vervolgplek bij Pluryn of een aanbieder in de regio van herkomst." Onder anderen SP-Kamerlid Kwint toonde zich daar verbaasd over, omdat hij vanaf het begin hoorde van jongeren en ouders dat er geen alternatief voor hen was. "Je struikelde bij de demonstraties tegen de sluiting al over de signalen."

Adequate oplossing

Blokhuis, die de portefeuille jeugdzorg heeft overgenomen van coronaminister De Jonge, trok vanmiddag het boetekleed aan. Hij zei dat het kabinet naar eer en geweten heeft gehandeld, maar alleen de informatie heeft gekregen van de inspecties en gemeenten, die meldden dat het wél goed was gegaan. "Als ik het niet goed heb gelezen, dan heb ik het fout gedaan." Hij vindt dat er lessen voor de toekomst moeten worden getrokken uit "dit type ongelukken".

Blokhuis wil het Ondersteuningsteam voor de Jeugd met de veertig gezinnen laten bellen. Hij wil voor iedereen die dat nog nodig heeft een adequate oplossing zoeken, maar waarschuwt dat dit misschien niet van vandaag op morgen geregeld is.

Zorgorganisatie Pluryn kondigde in december 2019 aan dat De Hoenderloo Groep zou sluiten, onder meer vanwege financiële problemen. Voor circa 160 jongeren moest een andere plek worden gevonden. In augustus stonden er nog veertig jongeren ingeschreven.

De drukte in het openbaar vervoer neemt toe, en zal verder toenemen als maandag de hogescholen en universiteiten en woensdag de winkels en terrassen weer openen. De roep om de drukte aan te pakken, onder meer door het Outbreak Management Team (OMT), klinkt steeds luider.

Dat staat haaks op de gesprekken die het ministerie van Infrastructuur deze dagen voert over een aanpassing van het ov-advies. Nu is het advies om 'alleen noodzakelijke reizen' met het ov te maken. Waarschijnlijk wordt het advies per 28 april versoepeld, in lijn met de eerste fase van het openingsplan van het kabinet.

Volgens Pedro Peters, voorzitter van brancheorganisatie OV-NL, staat de versoepeling van het advies al vast. Hij is verbaasd en geïrriteerd over de aanpassing, maar ook over de woorden van het OMT. Dat uitte gisteren weer zijn zorgen en riep op om meer ruimte beschikbaar te maken in het ov, zodat de 1,5 meter afstand (toch) kan worden nageleefd. "Als je versoepelt, wordt het drukker in de trein. Nu kan die 1,5 meter al niet, en dat gaat ook nooit kunnen. Wat is dan de veilige oplossing? Die is er niet."

Volgens OV-NL en de Nederlandse Spoorwegen gebruikt nu 35 tot 40 procent van het aantal mensen dat voor de coronapandemie reisde het openbaar vervoer weer. Dat was begin maart nog 25 tot 30 procent. Toen zei het OMT al dat de treinen te vol waren.

Reizigersvereniging Rover ziet het aantal meldingen over volle treinen toenemen. "Er zijn nu deze maand al 30 procent meer meldingen binnengekomen dan vorige maand. En de maand is nog niet voorbij."

De komende tijd zal het alleen maar drukker worden door de versoepelingen, zegt Peters. "Als dan daarna ook het advies voor noodzakelijke reizen vervalt... Je snapt mijn verbazing vast wel."

Vorig jaar juni is een ov-protocol opgesteld door de sector, samen met de Rijksoverheid. Daarin wordt vastgesteld dat er geen 1,5 meter afstand kan worden gehouden en daarom een mondkapje verplicht is, zeggen OV-NL en de Nederlandse Spoorwegen. Er zijn momenteel geen geluiden over een aanpassing van dit protocol. "Dat is raar, want het OMT was zelf ook gewoon betrokken bij dit protocol, en heeft dus gezegd dat die 1,5 meter afstand in het ov niet hoeft", redeneert Peters.

Volgens het RIVM, dat het OMT bij elkaar roept voor advies, ligt dat genuanceerder. "Overal gelden de basismaatregelen, waaronder afstand houden, dus ook in het openbaar vervoer", zegt een woordvoerder. "Wel realiseren wij dat afstand houden in het ov niet altijd lukt. Toch hameren wij erop dat er meer ruimte komt voor 1,5 meter en vragen wij daar nu ook weer aandacht voor."

Het is aan de ov-sector zelf om invulling te bedenken hoe het lukt om die 1,5 meter afstand wél te kunnen waarborgen, aldus het RIVM verder.

De NS zegt - net als OV-NL - dat 1,5 meter afstand houden in de trein niet mogelijk is. Ook niet als de normale dienstregeling weer wordt opgestart. "Zelfs als je het hele Spoorwegmuseum leeg zou trekken, zou dat nog niet kunnen", reageert een woordvoerder.

Toch zijn er ook organisaties blij met de mogelijke aanpassing van het advies. Zo is Rotterdams vervoersbedrijf RET voorstander. "Het ov is een soort afspiegeling van de maatschappij, dus het zou raar zijn als je het advies in stand houdt terwijl mensen naar terrassen mogen." Maar mensen moeten er wel rekening mee houden dat het daardoor drukker wordt, zegt een woordvoerder. "Het advies wordt waarschijnlijk om drukte te mijden, daar staan wij ook erg achter."

Ook Rover staat daar achter. "Ons motto is altijd 'niet mijden, maar spreiden'. We adviseren reizigers om de rustigere momenten in het ov te kiezen. Maar of de reis wel of niet gemaakt dient te worden, is echt aan de reiziger zelf."

Maar daar moet wel voldoende ruimte voor zijn, zegt Rover. En dat is nou net het probleem.

De 20-jarige Kevin A. moet vijf jaar de gevangenis in voor zijn aandeel in de gewelddadige confrontatie tussen Amsterdamse en Rotterdamse drillrapgroepen bij de Pier in Scheveningen. Tijdens de ruzie op 10 augustus vorig jaar kwam de 19-jarige Cennethson Janga uit Rotterdam om het leven.

A. is door de rechtbank in Den Haag veroordeeld voor het voorbereiden van doodslag, openlijke geweldpleging, vuurwapenbezit, bedreiging en diefstal met geweld, schrijft Omroep West. Tegen hem was zes jaar cel geëist.

Vuurwapen in tas

De rechter acht bewezen dat A. met een vuurwapen in zijn tas naar de rivaliserende Amsterdamse groep is gelopen en als eerste geweld heeft gebruikt.

Een reactie van de Amsterdamse groep op dit geweld heeft volgens de rechter uiteindelijk geleid tot een dodelijk slachtoffer aan de kant van de Rotterdammers.

De rechtszaak tegen de Amsterdamse verdachten die voor dit dodelijke geweld vervolgd worden, moet nog plaatsvinden.

Bij het RIVM zijn tot 10.00 uur vanmorgen 8530 nieuwe coronabesmettingen gemeld, 1682 meer dan gisteren.

Op woensdag en donderdag is het aantal positieve tests vrijwel altijd hoger dan de rest van de week. Dat komt doordat mensen zich in het weekend minder laten testen en er in de loop van de week vervolgens een 'inhaaleffect' ontstaat.

Toch is er ook over de hele week sprake van een duidelijke stijging van het aantal positieve coronatests. Het gaat om een toename van 14 procent vergeleken met de zeven dagen daarvoor. Niet eerder dit jaar was het weekgemiddelde van 8143 per dag zo hoog.

2614 coronapatiënten in het ziekenhuis

Er liggen vandaag in totaal 2614 mensen met corona in het ziekenhuis (gisteren: 2653), van wie 822 op de IC (gisteren: 823).

Opvallend is dat het aantal nieuwe opnames in de ziekenhuizen hoog blijft, met vandaag 296 nieuwe opnames. Het OMT schreef in zijn advies aan het kabinet van afgelopen maandag dat "het aantal ziekenhuis- en IC-opnames op een plateau lijken te zijn beland", maar "dat het onduidelijk is of we al over de piek zijn".

De meest recente cijfers wijzen er niet op dat dat laatste het geval is: de ziekenhuisopnames zijn volgens de cijfers van het Landelijk Coördinatiecentrum Patiënten Spreiding (LCPS) de voorbije week met 1 procent gestegen ten opzichte van de zeven dagen daarvoor. Bij de IC-opnames gaat het om een toename met 6,5 procent.

De komende tijd moet blijken of deze stijging omslaat in een stevige daling van de IC-opnames die Jaap van Dissel van het RIVM ministers zondag in het Catshuis in het vooruitzicht stelde. Hij zei toen te hopen dat de instroom op de intensivecareafdelingen volgende week met 10 procent daalt, blijkt uit de inmiddels gepubliceerde 'Catshuisstukken'. Premier Rutte gebruikte die prognose gisteren om de aangekondigde versoepelingen te verdedigen. Terwijl het nadrukkelijke advies van het OMT en Van Dissel was om te wachten tot die voorspelde daling werkelijk een feit is.

18 overleden covidpatiënten

Bij het RIVM werden 18 overleden covidpatiënten gemeld. Gisteren waren dat er nog 27. De afgelopen zeven dagen registreerde het RIVM gemiddeld 19 doden per dag, tegen 25 doden per dag een week eerder. Daarmee begint het aantal overledenen weer te dalen.

Sinds 1 januari van dit jaar zijn er 5629 'officiële' coronadoden gemeld. Dat zijn er in werkelijkheid meer; niet alle overledenen zijn getest.

In de strijd tegen het coronavirus zijn naar schatting van het ministerie van volksgezondheid 4,8 miljoen prikken gezet. Het gaat daarbij om het aantal gezette prikken, niet het aantal gevaccineerden.

De afgelopen tijd is het vaccinatietempo gestegen, met een gemiddelde van 109.000 per dag. Gisteren waren dat er iets minder, 99.000.

De rechtbank in Den Haag heeft een 31-jarige Syrische asielzoeker veroordeeld tot een gevangenisstraf van zes jaar voor het plegen van een oorlogsmisdrijf en het deelnemen aan de terroristische organisatie Ahrar al-Sham.

De man woonde in 2015 in Syrië en nam met andere strijders van Ahrah al-Sham deel aan het offensief bij al-Ghab. Hier liet hij zichzelf samen met anderen filmen bij de lijken van gesneuvelde strijders, terwijl ze de overwinning vierden. Die video werd vervolgens op YouTube geplaatst. Op de beelden is te zien hoe de mannen de overledenen schoppen en bespugen, en uitmaken voor "honden" en "karkassen van Assad".

De rechtbank oordeelde dat de man daarmee de persoonlijke waardigheid van de overledenen heeft aangetast. Het aanvallen van mensen die niet of niet meer deelnemen aan een gewapend conflict wordt in het oorlogsrecht gezien als een oorlogsmisdrijf. De politie hield de Syriër op aanwijzing van de Duitse politie aan in Ter Apel, toen hij zich daar in 2019 meldde voor asiel.

Het Openbaar Ministerie eiste in maart tien jaar gevangenisstraf. Maar de rechter legde een lagere straf op omdat de man al in Syrië woonde en niet speciaal naar het oorlogsgebied is gereisd. Bovendien was hij lid van een terroristische organisatie die op beperktere schaal misdaden beging dan bijvoorbeeld Islamitische Staat, aldus de rechter.

Voor het oorlogsmisdrijf is ook een iets lagere straf opgelegd dan in een soortgelijke zaak waar deze rechtbank eerder over oordeelde, omdat de slachtoffers op de beelden niet herkenbaar waren.

Het nu demissionaire kabinet heeft in de toeslagenaffaire doelbewust informatie achtergehouden voor het parlement. Tot die conclusie komt RTL Nieuws in een reconstructie van besprekingen in het kabinet. RTL, dat samen met Trouw een grote rol heeft gespeeld bij het aan het licht brengen van het toeslagenschandaal, baseert zich op gesprekken "met bronnen die toegang hebben tot de notulen van de ministerraad". De notulen zelf zijn geheim.

Volgens RTL is in besprekingen van het kabinet keer op keer geklaagd over kritische Kamerleden, onder wie CDA'er Omtzigt. In het kabinet zouden afspraken zijn gemaakt om het parlement niet alle inlichtingen te geven waarom het had gevraagd. Het ging hierbij vooral om de onrechtmatige stopzetting van toeslagen voor kinderopvang en wie hiervan op welk moment op de hoogte was", meldt RTL.

Parlementaire ondervragingscommissie

Gebrekkige informatie was een belangrijk kritiekpunt in het rapport van een parlementaire ondervragingscommissie, die vorig jaar onderzoek heeft gedaan naar het schandaal. Volgens de commissie "was de informatievoorziening in meerdere gevallen ingegeven door gewenste juridische of politieke uitkomsten, resulterend in het het slechts gedeeltelijk, vertraagd of niet verstrekken van informatie".

De Kamercommissie velde een snoeihard oordeel over de manier waarop ouders zijn behandeld en sprak van "ongekend onrecht". Het rapport leidde uiteindelijk tot de val van het kabinet.

Geen feitenrelaas

Volgens RTL werd eind 2019 in de ministerraad afgesproken dat de Kamer geen volledig feitenrelaas zou krijgen over welke ambtenaren en politici wisten van het onrechtmatig handelen van de Belastingdienst, hoewel de Kamer hier wel om had gevraagd. In de ministerraad zou openlijk zijn betwijfeld of deze manier van informatie achterhouden wel door de beugel kon, maar toch zou er een formeel besluit zijn genomen om het wel zo te doen.

En volgens RTL heeft "dit patroon" zich in ministerraden daarna herhaald. De Tweede Kamer eist opheldering van het kabinet. Er moet zo snel mogelijk een brief komen en daarna een debat. Wanneer dat debat zal zijn, is nog niet duidelijk. Een groot deel van de Kamer vindt ook dat de notulen van de ministerraad alsnog openbaar moeten worden gemaakt.

Het nieuws van RTL komt op de dag dat staatssecretaris Van Huffelen nieuwe fouten erkent in de toeslagenaffaire. Honderden ouders hebben ten onrechte te horen gekregen dat ze geen recht hebben op compensatie.

Wat is duurzaam? En wat mag een groen label krijgen? De Europese Commissie heeft een lijst met groene industrieën, ook wel taxonomie genoemd, opgesteld. Investeringen in zonne- en windenergie krijgen daardoor nu officieel een groen label. Steenkolencentrales krijgen zo'n label niet.

Volgens de Europese Commissie is het plan vooruitstrevend. Nog niet eerder zou een overheid zo'n lijst hebben opgesteld. De lijst moet het voor beleggers makkelijker maken om vast te stellen of iets een duurzame investering is. De Commissie wil dat bedrijven zich niet duurzamer kunnen voordoen dan ze zijn. Een bedrijf kan bijvoorbeeld straks niet zomaar een product 'groen' noemen, zoals beleggingsfondsen eerder deden bij investeringen in fossiele brandstoffen.

Vannacht werd ook een akkoord bereikt over de Europese Klimaatwet. Lidstaten, de Commissie en het Europees Parlement zijn het nu officieel eens dat de CO2-uitstoot in 2030 met 55 procent verlaagd moet worden. De taxonomie wordt gezien als een belangrijk middel om dit doel te behalen.

Doordat het voor investeerders nu duidelijker is wat groen is en wat niet, wordt het volgens de Commissie een stuk aantrekkelijker om geld te steken in groene beleggingen. "Dit is essentieel als we privaat geld willen inzetten voor duurzaamheid en in 2050 klimaatneutraal willen zijn", zegt Valdis Dombrovskis, vicevoorzitter van de Europese Commissie.

Controverse

Toch was het niet makkelijk om 27 landen op één lijn te krijgen, zegt Dombrovskis. Volgens de Let was er veel weerstand. Zo vinden landen als Zweden en Finland dat het kappen van bossen duurzaam is als die elders weer worden aangeplant. Veel milieuorganisaties zijn het hier niet mee eens.

Ook Oost-Europese landen gingen niet zomaar akkoord. Daar wordt nog volop energie opgewekt met kolencentrales. De stap naar zonne- en windenergie is er nog groot. Daarom werd in maart bekend dat de Commissie overweegt om aardgas als tijdelijke energievorm bij het overschakelen op duurzame energie toch als groen aan te merken. Dit terwijl landen als Nederland juist stappen zetten om van het gas af te komen.

Omdat de lidstaten hierover verdeeld zijn kiest de Commissie ervoor om een besluit uit te stellen. Datzelfde geldt voor de kwestie over de duurzaamheid van kernenergie en bosbouw. Ook moeten er nog duurzaamheidscriteria worden vastgesteld voor biomassacentrales, wat voor Nederland belangrijk is.

Teleurstelling en tevredenheid

Er wordt verschillend gereageerd op de groene lijst van de Commissie. Partijen zoals GroenLinks en de PvdA zijn tevreden. "De Commissie heeft onze dringende oproep ter harte genomen door gascentrales niet als duurzaam aan te wijzen" zegt PvdA-Europarlementariër Paul Tang.

Ook GroenLinks is blij dat gas niet is aangemerkt als groen. "De geloofwaardigheid van de taxonomie is gered door niet te buigen voor de druk van landen en bedrijven die fossiel gas als duurzame investering wilden aanmerken", zegt Bas Eickhout van GroenLinks. Toch staat de EU volgens Eickhout nog een flinke strijd te wachten omdat besluiten over de hete hangijzers zijn doorgeschoven.

De VVD is iets minder tevreden over de groene lijst. "Het is uitermate teleurstellend dat de Europese Commissie vandaag niet het lef heeft om kernenergie toe te voegen aan de Europese lijst met groene investeringsmogelijkheden", zegt VVD-Europarlementariër Jan Huitema.

Ook JA21 vindt het jammer dat het besluit over kernenergie is uitgesteld. "De taxonomie zou wetenschappelijk verantwoord zijn, maar niets is minder waar. De Europese Commissie is gezwicht voor de zware druk van 'groene' activisten", zegt JA21-Europarlementariër Rob Roos.

Twee milieueffectrapporten (MER's) die minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur heeft laten opstellen met het oog op de toekomst van de luchtvaart en de uitbreiding van Schiphol zijn niet goed genoeg. Dat concludeert de onafhankelijke commissie die naar de kwaliteit van de rapporten heeft gekeken.

De Commissie voor de milieueffectrapportage concludeert dat er op basis van de MER's die er nu liggen geen besluiten kunnen worden genomen. Een deel moet, als het aan de commissie ligt, opnieuw worden opgesteld.

Het ene rapport heeft specifiek betrekking op Schiphol en is bedoeld om een Luchthavenverkeersbesluit mogelijk te maken. Daarin moet het maximum van 500.000 vluchten dat al jaren voor Schiphol geldt formeel worden vastgelegd. Ook gaat het om het regelen van de vraag welke start- en landingsbanen van Schiphol bij voorkeur moeten worden gebruikt.

Schiphol rekent zich rijk

De commissie vindt dat met name de berekeningen over geluidshinder en de uitstoot van stikstof en CO2 tekortschieten. Schiphol, de opdrachtgever van het rapport, heeft zich als het ware rijk gerekend, zegt een woordvoerder.

Het rapport vergelijkt de effecten van de nieuwe situatie met die van de oude, maar daarbij zijn verkeerde vergelijkingen gemaakt. De hoeveelheid stikstof die het vliegverkeer mag uitstoten, is volgens de commissie overschat.

Op basis van de huidige berekeningen is het volgens de commissie niet mogelijk om de noodzakelijke natuurvergunning voor luchthaven Schiphol af te geven. Wellicht zijn aanvullende maatregelen nodig om 500.000 vluchten per jaar mogelijk te maken.

Ook vindt de commissie dat ontwikkelingen uit de afgelopen jaren niet goed zijn meegenomen in de vergelijking. Het gaat dan om wijzigingen in vliegprocedures en vliegroutes en het geleidelijk stiller worden van vliegtuigen.

Nieuwe aanvliegroute

De tweede MER waar naar is gekeken, gaat over de herindeling van het luchtruim boven Nederland. Belangrijk daarvoor is de verplaatsing van een oefengebied van de luchtmacht van Noord-Brabant naar een nog te bepalen plek in het noorden van Nederland.

Door die verplaatsing wordt het mogelijk dat vliegtuigen die op Schiphol moeten landen de luchthaven ook vanuit het zuidoosten kunnen aanvliegen. Nu kan dat niet vanwege de militaire vliegtuigen in dat deel van het luchtruim. Een vierde naderingspunt voor Schiphol heeft in het algemeen gunstige effecten: het zorgt voor kortere vliegroutes waardoor de CO2-uitstoot afneemt. Ook wordt het mogelijk dat vliegtuigen geleidelijker dalen, wat beter is voor het milieu.

Wel brengt een nieuwe zuidoostelijke aanvliegroute overlast mee voor gebieden in de provincies Gelderland en Utrecht, waar dan overheen gevlogen wordt. De commissie constateert dat de MER alleen de gemiddelde milieugevolgen van de luchtruimherziening beschrijft. De concrete gevolgen voor mensen die onder de aanvliegroute wonen, zijn niet in kaart gebracht.

Van F16 naar F35

Ook is niet duidelijk hoe groot de overlast in het noorden wordt door de verplaatsing van het militaire oefenterrein. Er zal vanaf het nieuwe terrein met minder vliegtuigen worden gevlogen, maar dat betekent niet dat de overlast dan ook minder is. De luchtmacht stapt over van de F16 op de F35. Uit onderzoek blijkt dat de F35 meer lawaai maakt dan zijn voorganger.

De Commissie voor de milieueffectrapportage adviseert demissionair minister Van Nieuwenhuizen om pas besluiten te nemen als de rapporten zijn aangepast en de milieugevolgen beter in kaart zijn gebracht. De minister laat in een brief aan de Tweede Kamer weten dat ze Schiphol zal vragen om met een aanvulling op de MER te komen, waarin de tekortkomingen die de commissie signaleert zijn verwerkt. Rond de zomer komt ze met een reactie.

Bij een basisschool in Hengelo die ontruimd was na een anonieme melding, is niets bijzonders aangetroffen. Explosievenverkenners hebben de omgeving verkend, maar het bleek te gaan om loos alarm.

De politie nam de melding die vanmorgen via Meld Misdaad Anoniem werd gedaan "uiterst serieus". De basisschool werd uit voorzorg ontruimd. Van acuut gevaar zou geen sprake zijn. Leerlingen werden tijdelijk opgevangen in een sporthal in de buurt. Ook omwonenden van de school kregen te horen dat ze hun huis moesten verlaten.

Rond het schoolgebouw is geen verdachte situatie meer, meldt de politie. De verschillende hulpdiensten vertrekken langzaamaan weer. Direct omwonenden van de school mogen weer terug naar huis. Ook leerkrachten meldden zich vanmiddag weer bij de school.

Serieus

Een woordvoerder van de politie zegt tegen RTV Oost dat de melding serieus genoeg was om fors op te schalen. "Over die melding wordt geen informatie gegeven, maar het was serieus genoeg om op deze manier te werk te gaan."

Onderdeel van die werkwijze was onder meer de inzet van explosievenverkenners. Die zijn de school binnengegaan en hebben daar onderzoek verricht. Daarbij is niets aangetroffen dat duidt op een directe dreiging. "We zijn blij dat we hen hebben ingeschakeld, omdat je alles wil uitsluiten."

De komende dagen blijft de politie alert, aldus de woordvoerster. "Maar daar zullen de mensen niet veel van merken."

De Indonesische marine is op zoek naar een vermiste onderzeeër met 53 mensen aan boord. Indonesië heeft buurlanden Australië en Singapore om hulp gevraagd bij de zoektocht, vertelt een legerchef aan Reuters.

De onderzeeër had zich 's ochtends vroeg moeten melden, maar heeft geen contact meer gemaakt. De onderzeeboot deed mee aan een torpedo-oefening in de wateren ten noorden van het eiland Bali.

Volgens correspondent Annemarie Kas is nog niet helemaal duidelijk wat voor hulp Indonesië van Australië en Singapore verlangt. "De marine heeft allerlei schepen ingezet in het gebied. Waarschijnlijk hoopt Indonesië dat zij hun onderzeese reddingsschepen kunnen inzetten, want die heeft Indonesië zelf niet", zegt Kas op NPO Radio 1.

Maximaal 34 passagiers

De onderzeeër, een KRI Nanggala 402, is in 1981 in Duitsland gebouwd en biedt ruimte aan maximaal 34 opvarenden. Volgens Kas kan er een probleem zijn ontstaan omdat er te veel mensen aan boord waren.

"Een ander vermoeden is dat de onderzeeër in een zeetrog van 700 meter diepte is beland, terwijl het schip geschikt is om maximaal 240 meter diep te gaan", aldus Kas. De zoekacties zijn nu gestaakt en worden morgenochtend vroeg lokale tijd hervat.

Voor de linkse partijleiders Klaver van GroenLinks, Ploumen van de PvdA en Marijnissen van de SP is de vertrouwenskwestie rond VVD-leider Rutte nog lang niet opgelost. Dit zeiden zij na afloop van hun tweede gesprek met informateur Tjeenk Willink.

Marijnissen noemt het gebrek aan vertrouwen in Rutte dé blokkade van het formatieproces. Zo lang dat niet is opgelost heeft praten weinig zin, zegt zij. "Wij denken dat het verstandig is dat andere partijen snel duidelijkheid geven over of ze wel of niet met een liegende minister-president een volgend kabinet willen vormen."

Klaver kwam vanmorgen als eerste langs. Op de vraag of hij het over Rutte had gehad zei hij: "Vertrouwen terugkrijgen blijft een issue en dat is lastig. Het is gewoon lastig en ik ben vooral benieuwd waar de informateur mee komt."

Ook Ploumen werd gevraagd naar Rutte. "Wij hebben een motie van wantrouwen gesteund en degene die hem heeft gekregen moet het vertrouwen herstellen. Maar ik heb verder niks meer gehoord", zei zij. "Het is zijn probleem en ik hoef zijn probleem niet op te lossen."

Werkwijze

Over de werkwijze van de informateur, waarover vooral PVV en JA21 kritisch zijn, lieten de andere partijleiders niet veel los.

"Ik weet nog niet precies wat de route is", zei Klaver. "Ik heb daar iets meer duidelijkheid over gekregen maar dat is meer aan de informateur." Hij vindt dat Tjeenk Willink zijn opdracht moet afmaken en zijn rapport moet schrijven. Daarna is de Kamer weer aan zet.

Ongelijkheid

Voor GroenLinks zijn de grootste inhoudelijke vraagstukken het klimaatbeleid en de ongelijkheid in Nederland. Of dat in een dik of een dun regeerakkoord komt maakt Klaver niet uit.

Ongelijkheid in de samenleving is ook een belangrijk onderwerp voor SP en PvdA. Ploumen: "De groeiende ongelijkheid zie je niet alleen in inkomen, maar ook in kansen voor kinderen. Het maakt echt uit in welk postcodegebied je geboren wordt." Verder staan op haar lijstje onder meer vertrouwen in de overheid en bescherming van de overheid,

Ploumen en Marijnissen schreven hun boodschap aan de informateur ook in een brief:

Honderden ouders hebben ten onrechte te horen gekregen dat ze niet in aanmerking komen voor de compensatie van 30.000 euro. Staatssecretaris Van Huffelen noemt het verschrikkelijk voor de betrokkenen dat de Belastingdienst opnieuw in de fout is gegaan.

"Dit gaat in tegen alles waar iedereen binnen de hersteloperatie zich dagelijks voor inzet", zegt ze in een videoboodschap en in een brief aan de Tweede Kamer. De staatssecretaris biedt "aan alle gedupeerde ouders die hierdoor opnieuw in onzekerheid verkeren" haar excuses aan. Eventuele schulden worden voorlopig stopgezet.

Van Huffelen wil de fouten zo snel mogelijk rechtzetten. De betrokkenen worden telefonisch ingelicht en 400 ouders krijgen alsnog voor 1 mei het bedrag. Voor 1350 ouders wordt nog bekeken of ze er recht op hebben.

Volgens de staatssecretaris krijgt die laatste groep voor 1 mei in elk geval bericht. Als ze alsnog in aanmerking komen, is de betaling op 12 mei.

Het gaat om ouders die voor 2012 een toeslag hadden aangevraagd. "Door informatie verkeerd aan elkaar te knopen, hebben we onterecht de conclusie getrokken dat deze ouders geen toeslag hadden aangevraagd en dat we nu geen reden zien om 30.000 euro te betalen. En dat klopt niet", zegt Van Huffelen.

De staatssecretaris schrijft aan de Kamer dat er een fout is gemaakt bij een data-analyse. De misser kwam aan het licht, nadat een groot aantal ouders had gemeld dat ze een brief hadden gekregen die niet kon kloppen.

Bouwers en projectontwikkelaars moeten bij het klimaatneutraal maken van bestaande huizen toch meer rekening houden met beschermde en bedreigde diersoorten. De Raad van State heeft dat geoordeeld in een hoger beroep dat was aangespannen door twee organisaties die zich inzetten voor vleermuizen en voor de huismus. Een eerdere rechtszaak hadden de organisaties in 2018 nog verloren.

De Raad oordeelt dat de huidige gedragscode voor het maken van zogeheten nul-op-de-meterwoningen (NOM) niet voldoet aan de eisen van de Wet natuurbescherming en de Europese Vogel- en Habitatrichtlijn. Dankzij die gedragscode, die in 2018 in gebruik werd genomen, konden bouwbedrijven sneller en simpeler werken. Het gaat om vele tienduizenden woningen per jaar.

Vleermuizen raken ingesloten

Daarbij hoefde er geen uitgebreid onderzoek naar vleermuizen meer worden gedaan, wat normaal gesproken tot vertraging in de renovaties leidt. Maar daarmee is de instandhouding van beschermde diersoorten op de lange termijn niet gewaarborgd, stelt de Raad. "Het aanbrengen van isolatie bijvoorbeeld kan ertoe leiden dat vleermuizen ingesloten raken of dat mussen hun nesten en verblijfplaatsen niet meer kunnen bereiken."

"De bescherming van vleermuizen verdient maatwerk", stelt SEVON, dat het hoger beroep had ingesteld en blij is met de uitspraak. Volgens de stichting zijn er voldoende mogelijkheden om "natuurinclusieve oplossingen" in te zetten bij de energietransitie.

Ook Liset Karman van Huismussenbescherming Nederland is heel blij. "De Raad erkent dat de huismus recht heeft op een compleet leefgebied." Ze stelt dat bouwers bijvoorbeeld speciale containers voor de vogels kunnen neerzetten op bouwlocaties als vervangende habitat.

'Fnuikend voor opschaling'

Leen van Dijke, voorzitter van de club bouwers, corporaties en andere partijen die zoveel mogelijk huizen willen ombouwen tot NOM-woningen, noemt de uitspraak op Twitter uiterst teleurstellend. "Er moet nu weer met individuele ontheffingen worden gewerkt; dit leidt tot significante vertragingen en veel onvoorspelbaarheden in het productieproces. Dat is fnuikend voor industrialisatie en opschaling."

Hij wil snel met het ministerie van LNV om tafel om de gedragscode aan te passen. Een woordvoerder van het ministerie zegt dat het de uitspraak zal bestuderen en "samen met betrokken partijen en provincies zal bekijken of - en hoe - de gedragscode moet worden aangepast".

De politie in Rotterdam heeft een persfotograaf excuses aangeboden, omdat hij op 8 april ten onrechte en met geweld werd verwijderd bij een politieoefening in Hoek van Holland. De man krijgt een schadevergoeding.

Op 8 april oefende het arrestatieteam van de Dienst Speciale Interventies (DSI) op een openbare locatie in Hoek van Holland. Agenten wilden in verband met de privacy van de oefenende collega's dat de fotograaf stopte met het maken van foto's. Andere aanwezigen mochten dat wel.

Toen de fotograaf zei dat hij het volste recht had om te fotograferen, werd dat met geweld verhinderd en werd hij hardhandig verwijderd.

Niet onnodig moeilijk maken

De Regionale Eenheid Rotterdam erkent dat journalisten op straat en in openbare ruimtes opnamen mogen maken. Ze onderschrijft het standpunt van journalistenvakbond NVJ dat journalisten en politiemensen elkaars rollen moeten respecteren.

"Beide partijen dienen een publiek belang en moeten zich inspannen om elkaar het werk niet onnodig moeilijk te maken." Ook zegt de leiding dat een goede omgang met de pers belangrijk is.

De betrokken agenten zijn erop aangesproken. De eenheid wil binnen de organisatie meer aandacht besteden aan omgang met de pers. De fotograaf heeft de excuses aanvaard.

Netflix is vorig kwartaal veel minder hard gegroeid dan in dezelfde periode vorig jaar. Uit de kwartaalcijfers die het bedrijf gisteravond presenteerde valt af te leiden dat het aantal nieuwe abonnees van de videodienst blijft steken onder de vier miljoen, dat is minder dan verwacht. Vorig jaar in het eerste kwartaal meldden zich nog ruim 15 miljoen nieuwe abonnees aan.

De resultaten zorgden nabeurs voor onrust onder beleggers. Het aandeel sloot bijna 8 procent in de min.

Niet onverwacht

Dat Netflix minder hard groeit komt niet als een verrassing, maar cijfers zijn wel minder gunstig dan waar het bedrijf zelf rekening mee had gehouden. Daarentegen stegen de omzet en winst wel sterk; deze laatste kwam uit boven de 1 miljard dollar.

Netflix had al gezegd er in 2020 waarschijnlijk zoveel abonnees bij zijn gekomen doordat mensen wereldwijd massaal thuiszaten vanwege de coronapandemie en daardoor, eerder dan ze zich misschien hadden voorgenomen, een abonnement namen. Ook kampen producties met vertraging vanwege de pandemie. Dit zorgt ervoor dat het aanbod, in de woorden van de videodienst, wat "lichter" is.

Het bedrijf verwacht het komend kwartaal nog minder hard te groeien, met zo'n een miljoen nieuwe abonnees. In 2016 was die groei voor het laatst zo laag in het tweede kwartaal.

Concurrentie

In een brief aan aandeelhouders zegt het bedrijf in de tweede helft van dit jaar een steviger groei te verwachten door nieuwe seizoenen van populaire series en nieuwe films.

Het afgelopen jaar kreeg de streamingdienst ook steeds nadrukkelijker te maken met concurrentie. Onder meer Disney+ wordt gezien als een belangrijke rivaal, en die wist ook een forse groei te behalen.

Op een schip in Bolsward zijn vanmorgen twee doden gevonden. Twee personen zijn met onbekende verwondingen naar het ziekenhuis gebracht. Mogelijk gaat het om koolmonoxidevergiftiging.

De overledenen zijn een 52-jarige man en een 49-jarige vrouw uit Geervliet. Een 51-jarige man en een even oude vrouw uit Brielle worden nu medisch behandeld, meldt de politie.

Meerdere hulpdiensten gingen naar het schip na een melding over koolmonoxide op een woonboot in de Friese stad. Volgens een woordvoerder van de politie is het nog niet zeker dat het gaat om een koolmonoxidevergiftiging. Onderzoek moet dat uitwijzen, schrijft Omrop Fryslân.

Sluipmoordenaar

Koolmonoxide bekend staat als 'sluipmoordenaar'. Het is niet te zien of te ruiken, maar inademing kan fatale gevolgen hebben.

Volgens de brandweer komen er ieder jaar in Nederland 10 tot 15 mensen om het leven door koolmonoxide, vaak als gevolg van een defecte kachel of geiser.

Leerlingen van middelbare scholen en mbo's zouden na de meivakantie weer elke dag naar school moeten kunnen. Dat bepleiten de ministers Koolmees (Sociale Zaken), Hoekstra (Financiën) en Van 't Wout (Economische Zaken), zo blijkt uit vrijgegeven kabinetsstukken.

De scholieren krijgen nu nog minstens een dag in de week fysiek onderwijs. Zij zouden volgens de ministers weer volledig naar school kunnen als daar de afstandsregel wordt losgelaten. De bewindslieden wijzen erop dat jongeren van 13 tot 17 jaar nergens onderling 1,5 meter afstand hoeven te houden, behalve op school.

Achterstanden die leerlingen oplopen, kunnen volgens Koolmees, Hoekstra en Van 't Wout leiden tot permanente schade. Leerlingen halen niet hun niveau en dat heeft uiteindelijk nadelige gevolgen voor hun baankansen, productiviteit en inkomen. Uiteindelijk heeft dat dan weer "negatieve permanente effecten voor de economie".

De visie van de drie ministers staat in de toelichting bij het kabinetsbesluit om het hoger onderwijs per aanstaande maandag één dag per week te openen. In die stukken staat ook dat het kabinet als geheel het Outbreak Management Team om advies heeft gevraagd over het verder openen van het middelbaar onderwijs.

Niet enthousiast

Het OMT vindt het nog te vroeg om de 1,5 meter op middelbare scholen en mbo's half mei los te laten. Die stap sluit volgens de deskundigen waarschijnlijk het beste aan bij de versoepelingen die vooralsnog eind mei op tafel liggen. "Maar veel hangt af van in welke mate en met welke snelheid het aantal besmettingen gaat teruglopen", zegt het OMT.

Het kabinet schrijft dat het de epidemiologische situatie "blijft monitoren", waarmee de mogelijkheid dus bestaat dat er alsnog wordt besloten dat de middelbare scholen half mei open kunnen.

Vakbond CNV Onderwijs is zacht gezegd niet enthousiast. "Waardeloos en ridicuul", noemt de vakbond het idee van de drie ministers. Het CNV wijst erop dat er nauwelijks onderwijspersoneel is ingeënt en dat klaslokalen nog altijd slecht geventileerd worden. Ook de Algemene Onderwijsbond kan zich niet vinden in het voorstel. "Wij vinden het verantwoord als het OMT het verantwoord vindt."

Weinig verpleeghuizen hebben de laatste tijd versoepelingen doorgevoerd, ondanks de hoge vaccinatiegraad. Dat blijkt uit onderzoek van de universiteiten van Nijmegen en Maastricht dat werd gedaan onder 76 verpleeghuizen, verspreid over de 25 veiligheidsregio's in Nederland. Ze worden al bijna een jaar lang gevolgd.

In de meeste verzorgingshuizen is minimaal 80 procent van de bewoners ingeënt tegen het coronavirus en naar schatting 60 tot 70 procent van het personeel. Toch leidt dat niet automatisch tot het afschalen van de maatregelen. De onderzoekers zeggen dat het versoepelen van bezoekersregelingen goed zou zijn voor het welzijn van de bewoners.

Het onderzoek beschrijft de situatie zoals die was tot 7 april. Het is mogelijk dat de verpleeghuizen daarna nog versoepelingen hebben doorgevoerd.

Eenzaamheid onder bewoners

Verpleeghuisbewoners laten in het onderzoek weten dat de coronamaatregelen ertoe leiden dat ze zich eenzaam voelen. Sociaal contact met familie of andere bewoners wordt nog slechts beperkt toegestaan.

Sommige verpleeghuizen willen volgens de onderzoekers pas soepeler regels invoeren als alle bewoners zijn ingeënt. Andere verzorgingshuizen hebben nog helemaal geen plan daarvoor gemaakt en een deel vindt dat in de huizen dezelfde regels moeten gelden als in de rest van het land.

Niet voorop lopen

Hoogleraar ouderenzorg in Maastricht Jan Hamers begrijpt de voorzichtigheid van de verpleeghuizen wel. "Het gaat om de meest kwetsbare mensen uit de samenleving, er werd tijdens de eerste golf geprobeerd om die infecties met man en macht buiten de deur te houden. Toen er uitbraken waren werd er vanuit de samenleving ook wel vrij heftig gereageerd: hoe hebben ze het kunnen laten gebeuren?", zei hij in het NOS Radio 1 Journaal. "Dus ze willen nu niet voorop lopen met versoepelen."

Toch pleit hij voor versoepelingen en ook het OMT adviseerde al dat versoepelingen mogelijk zijn bij een vaccinatiegraad van 80 procent. "Wachten tot iedereen gevaccineerd is, kan erg lang duren en is niet realistisch. Er zullen altijd bewoners zijn die niet gevaccineerd willen of kunnen worden, of daar net nieuw zijn komen wonen en nog geen prik hebben gehad."

Kleinkinderen weer op bezoek

Bij verpleeghuis Zorgkoepel Zuyderland in Zuid-Limburg zijn al wel een aantal versoepelingen doorgevoerd. Zo mogen de bewoners elkaar weer ontmoeten in het restaurant en hoeven negatief geteste of gevaccineerde bezoekers geen mondkapje meer te dragen. Daarnaast is ook de eenpersoonsbezoekregeling uitgebreid, waardoor kleinkinderen onder de twaalf weer met hun ouders mee op familiebezoek kunnen.

"Zo is de coronatijd een beetje makkelijker geworden en kunnen we met familie weer rond de tafel zitten, met zijn vieren. Dat voelt wel fijn.", vertelt verpleeghuisbewoner Bep Vernes in het NOS Radio 1 journaal. Haar man Harry Vernes vult aan: "Je bent weer met de kinderen in aanraking en de kleinkinderen komen ook weer langs. Dat vind ik leuk".

Veel van hun vrienden uit het verpleeghuis overleden het afgelopen jaar aan het coronavirus. Zelf raakten ze ook besmet, maar herstelden. "Als je zo dicht bij elkaar woont is dat bijna niet te voorkomen", denkt Bep.

Een mooie tijd

Het versoepelen van de regels was voor het bestuur van het verpleeghuis een spannende beslissing. "We hebben natuurlijk hele zware besmettingen gehad, en er zijn veel bewoners overleden. Door de vaccinaties zien we echt dat het aantal besmettingen drastisch naar beneden gaat", zegt Ageeth Bijl van Zorgkoepel Zuyderland.

Op de locatie waar het echtpaar Vernes woont, wonen 1350 mensen. Zo'n 98 procent heeft nu twee prikken gehad. "Op dit moment hebben we vier besmettingen, dat is een groot verschil met twee maanden geleden. Toen waren er honderd mensen besmet", zegt Bijl.

"We moeten nu ook versoepelen omdat deze oude mensen vaak maar kort bij ons wonen, en je wil juist in die laatste fase dat ze nog een hele mooie tijd hebben."