NOS Nieuws - Algemeen

Een persoon die cruciale informatie gaf over de Liboraffaire heeft 200 miljoen dollar gekregen van Amerikaanse toezichthouders. Het zou gaan om de grootste beloning ooit voor een klokkenluider die misstanden bij banken aan de kaak stelde.

Het schandaal, waarbij banken op grote schaal rentetarieven manipuleerden, kwam in 2013 aan het licht. Mede dankzij informatie van de klokkenluider kon er voor 3 miljard dollar aan boetes worden opgelegd, meldt toezichthouder CFTC.

Zo moest de Rabobank bijvoorbeeld 774 miljoen euro betalen voor zijn aandeel in het schandaal. Ook werd een aantal handelaren van de Nederlandse bank veroordeeld tot celstraffen.

'Ongelofelijk'

De identiteit van de klokkenluider is niet bekendgemaakt. Het zou gaan om een voormalig medewerker van Deutsche Bank, meldt persbureau Reuters op basis van anonieme bronnen. Een bekende klokkenluideradvocaat in de VS noemt de hoogte van de beloning "ongelofelijk".

Libor-rente is de rente die banken aan elkaar berekenen als ze onderling geld lenen. Door ermee te sjoemelen, konden de handelaren miljoenen dollars verdienen en kregen ze hogere bonussen.

Israel heeft zes Palestijnse organisaties bestempeld als terreurorganisatie. Daardoor kan Israël hun kantoren doorzoeken, bezittingen in beslag nemen, medewerkers arresteren en steunbetuigingen aan de groepen verbieden, zeggen Amnesty International en Human Rights Watch.

Volgens Israël hebben de organisaties banden met het Volksfront voor de Bevrijding van Palestina (PFLP), een beweging die in veel westerse landen op de terreurlijst staat. De groeperingen staan volgens Israël in feite onder controle van PFLP-leiders.

De niet-gouvernementele organisaties (ngo's) zouden terrorisme financieren en volgens Israël "grote sommen geld" hebben ontvangen van Europese landen en internationale organisaties.

Subsidie

Onder de organisaties die door Israël op de terrorismelijst zijn geplaatst zijn Addameer, Defense for Children International-Palestina en Al-Haq. Laatstgenoemde groep kreeg in het verleden van Nederland subsidie.

Ook de UAWC (Union of Agricultural Work Committees) staat op de lijst. Nederland stopte vorig jaar zomer tijdelijk met het verlenen van subsidie aan deze organisatie, omdat die twee terreurverdachten in dienst had. Of de UAWC inmiddels weer subsidie krijgt, is niet duidelijk.

Veroordeling

De organisaties weerspreken de beschuldigingen van Israël en zien het als "een poging om de Palestijnse burgerbeweging" te elimineren. De VN-mensenrechtenorganisatie in de Palestijnse gebieden zegt dat ze "gealarmeerd" is door de bekendmaking.

Human Rights Watch en Amnesty International hebben de stap veroordeeld. "Dit vreselijke en onjuiste besluit is een aanval van de Israëlische regering op de internationale mensenrechtenbeweging", zeggen beide organisaties.

De directeur van Al-Haq spreekt van een gevaarlijke ontwikkeling, melden Palestijnse media. Hij zegt dat het een tactiek is van Israël om de organisaties te stoppen en hun financiële bronnen te laten opdrogen.

De Verenigde Staten zeggen niet van tevoren op de hoogte gesteld te zijn door Israël. Minister Price van Buitenlandse Zaken zegt dat de VS "zijn Israëlische partners" zal inschakelen voor meer informatie.

Het was schrikken voor de Palestijnse olijfboer Mohammed Haj Mohammed toen hij deze week zijn boomgaard betrad. Ruim honderd van zijn olijfbomen bleken ernstig beschadigd: de bast was rondom de stam met een bijl of zaag weggehakt. "Helemaal dood", zegt hij met een dorre tak van een van de bomen in zijn hand. "Het water kan de bladeren niet meer bereiken."

Wanneer het precies is gebeurd, weet de olijfboer niet. Hij mag van het Israëlische leger zijn land niet altijd betreden. Maar hij heeft wel een vermoeden waar de daders vandaan komen: uit een van de Israëlische nederzettingen die rondom zijn dorp Jalud liggen. "Het is een drama", zegt Haj Mohammed. "Mijn grootvader had die bomen 55 jaar geleden geplant."

De eerste herfstregens zijn ieder jaar het beginsein voor de olijfoogst in de Palestijnse gebieden. Het is voor veel families een feestelijk hoogtepunt op de kalender. Maar het komt ook ieder jaar tot veel geweld tussen Israëlische kolonisten en Palestijnse boeren. En na een forse toename van het geweld door kolonisten in de afgelopen maanden, zetten veel mensen zich schrap.

Op de Westelijke Jordaanoever wonen, inclusief in Oost-Jeruzalem, meer dan 600.000 Israëlische kolonisten, te midden van zo'n 3 miljoen Palestijnen. Hier zie je waar die plekken zijn:

Vanuit die nederzettingen, die volgens het internationaal recht illegaal zijn, vonden dit jaar honderden aanvallen op Palestijnen plaats. Daarbij raakten tot nu toe 437 Palestijnen gewond, en werden vijf Palestijnen gedood, volgens cijfers van de Verenigde Naties. Dat is nu al fors meer dan in het hele vorige jaar. Er is ook geweld van de andere kant: tussen 1 juni 2020 en 30 mei 2021 raakten 99 Israëlische kolonisten gewond door Palestijnen; twee mensen werden gedood.

Tijdens de olijfoogst lopen de spanningen op de Westoever doorgaans nog verder op. De vernielde bomen van Haj Mohammed zijn dan ook niet het enige incident. Sinds 12 oktober zijn er volgens VN-cijfers meer dan 1500 bomen vernield. Ook raakten tijdens de oogst 13 Palestijnen gewond bij geweld door kolonisten.

Na enkele incidenten die veel media-aandacht kregen, veroordeelde de Israëlische regering onlangs de aanvallen vanuit de nederzettingen. Vorige week riep minister van Defensie Benny Gantz het leger op om "systematisch, agressief en compromisloos" te werk te gaan tegen geweld door kolonisten.

Maar er wordt zelden iemand opgepakt voor de aanvallen. Volgens Palestijnen en actiegroepen wordt er veel te weinig tegen gedaan. Zij zien het als onderdeel van een strategie om hen van hun land te verdrijven en spreken van 'door de staat gesteund geweld'.

In nederzettingen zien ze het anders

In de nabijgelegen Israëlische nederzetting Shvut Rachel hebben ze een andere kijk op de zaak. "De Arabieren hier beginnen meestal", zegt Yaakov Moshe Levi, die de nederzetting bewaakt. "Zij vallen ons op allerlei plaatsen aan, gooien stenen naar ons en beschadigen onze bomen. Als reactie daarop proberen sommige mensen terug te slaan. Dat is niet zoals het hoort, maar gelukkig is het maar een klein deel van onze gemeenschap."

Boer Haj Mohammed blijft intussen achter met de vernielde bomen. Hij is van plan om ze te kappen en er nieuwe exemplaren te planten. "Het zal wel even duren voor die evenveel olijven opleveren als deze bomen", zegt hij. "Maar wat moet je anders?"

De Duitse CDU-politicus Armin Laschet dient maandag zijn ontslag in als premier van de deelstaat Noordrijn-Westfalen, schrijft het Duitse persbureau DPA. Als hij dat gedaan heeft, kan hij dinsdag worden beëdigd als volksvertegenwoordiger in het parlement in Berlijn.

Laschet hoopte eigenlijk de nieuwe bondskanselier van Duitsland te worden, de opvolger van Angela Merkel. Maar de Union, zoals CDU en CSU samen genoemd worden, haalde bij de verkiezingen voor de Bondsdag 24,1 procent van de stemmen, het slechtste landelijke resultaat in de geschiedenis van de partij.

Coalitie

Eerder deze maand zei Laschet al dat de partij hervormd moest worden en daarmee hintte hij al op zijn eigen vertrek. De nieuwe deelstaatleider van de CDU wordt dan woensdag voorgedragen. DPA schrijft dat volgens de huidige plannen minister Hendrik Wüst van Transport het stokje gaat overnemen.

Ondertussen zijn de coalitieonderhandelingen tussen de sociaaldemocratische SPD, de Groenen en de liberale FDP begonnen. Als de onderhandelingen slagen, zal sociaaldemocraat Olaf Scholz na 16 jaar Angela Merkel opvolgen als bondskanselier.

In Turkije opgepakt worden wegens het schrijven van rapteksten, twitterberichten of columns. Het is het "horrorscenario" van veel Turkse Nederlanders die werken in de creatieve industrie, schrijft RTL-columnist Yesim Candan over de Nederlandse rapper Murda. Die werd begin deze week opgepakt op het vliegveld in Istanbul, volgens zijn management omdat hij in zijn nummers over drugs en seks rapt.

Murda, artiestennaam van Önder Dogan, heeft inmiddels toestemming gekregen om Turkije te verlaten en terug te keren naar huis. Maar zijn aanhouding bevestigt volgens Candan wel een angst die veel Turks-Nederlandse collega's in de creatieve sector voelen. Zij noemt de arrestatie van Murda daarom een "gevaarlijk signaal". "Zolang je Turkse roots hebt, ben je een target in Turkije. Die angst heerst er bij iedereen in het vakgebied."

Nederlands paspoort

Een Nederlands paspoort lijkt in elk geval geen bescherming te bieden. Candan: "Heel veel collega's dachten: we moeten ons Turkse paspoort inleveren, want dan is het veiliger. Maar nu blijkt dat dat niet uitmaakt. Met een puur Nederlands paspoort ben je niet gered."

Dat Murda, die volgens zijn management een Nederlands paspoort heeft, in Turkije is opgepakt, had ook de Rotterdamse rapper Salih Akbulut van rapduo HnS niet zien aankomen. "Het gebeurt al langer dat er journalisten worden opgepakt omdat zij kritisch zijn op de Turkse overheid. Ook weet ik dat er al Turkse artiesten in de cel hebben gezeten wegens hun rapteksten." Akbulut doelt op rapper Burry Soprano, die werd opgepakt vanwege zijn nummer Mary Jane, dat verwijst naar een wietsoort.

Over de aanhouding van Murda zegt Akbulut verder: "Dat voelt als een soort volgende stap vanuit de Turkse overheid. Want Murda woont niet in Turkije. Hij brengt zijn muziek uit vanuit Nederland. Dan is het toch een beetje raar dat hij daar wel wordt opgepakt. Niemand begrijpt het ook; collega-rappers, maar ook luisteraars en fans. Die snappen er niets van."

Akbulut zegt zelf geen angst te voelen om in Turkije opgepakt te worden. Dat is in de eerste plaats omdat zijn teksten niet over drugs of seks gaan. Een "persoonlijke keuze", aldus Akbulut. "Maar dat heeft niets te maken met hoe ze daar in Turkije naar kijken. Dat weerhoudt mij er ook niet van om bepaalde dingen niet te zeggen in mijn muziek. Ik vind dat iedere artiest recht heeft op artistieke vrijheid."

'Is het wel slim om dit te delen?'

Dat er risico is om vanwege persoonlijke uitlatingen opgepakt te worden in Turkije, weet ook de Koerdisch-Nederlandse Murat Memis, fractievoorzitter van de SP in Eindhoven. Memis werd twee jaar geleden opgepakt toen hij op vakantie was in Turkije, op beschuldiging van sympathiseren met de Koerdische terreurorganisatie PKK. Enkele maanden later werd hij vrijgesproken.

Met zulke aanhoudingen wil de Turkse regering volgens Memis angst zaaien. "Het doel is om mensen monddood te maken", zegt hij. "Ik hoor het in mijn omgeving: 'Is het wel slim om dit of dat te delen? Want ik wil wel nog mijn oom of tante kunnen opzoeken'." Zelf gaat Memis voorlopig dan ook niet meer terug naar Turkije; dat voelt nog "te onveilig".

Daarom is het volgens Memis des te belangrijker dat mensen van zich laten horen. "Als je van Turkije houdt, en je gelooft in democratie, dan is nu het moment om je uit te spreken en te zeggen: het gaat gewoon niet. Want uiteindelijk gaat het iedereen raken. Het waren eerst de Koerden, toen de linkse Turkse gemeenschap. En nu is het Murda, die zich ideologisch nergens over uitspreekt."

'Het blijft stil'

Columnist Yesim Candan vindt dat mensen in Nederland nu niet voldoende van zich laten horen. "Een Nederlander is in Turkije opgepakt, en het blijft stil. Niemand doet wat, niemand spreekt zich uit, ook de Turkse gemeenschap niet, het blijft stil."

Die stilte heeft volgens haart te maken met de loyaliteit die mensen voelen. "De Turkse gemeenschap is stil, denk ik, omdat ze dat klimaat niet willen afvallen. De meerderheid van de Turken steunt de Turkse regering."

Ook Murda's achtergrond speelt volgens haar een rol. "Als het om Jan Smit ging, dan was iedereen al in de bres gesprongen, dat weet ik zeker. Maar nu gebeurt het niet, omdat hij Turkse roots heeft. Ik vind het erg dat er zo'n onderscheid wordt gemaakt. Dat baart me zorgen, en het is geen veilig gevoel."

Ook Murat Memis vond het na de aanhouding van Murda stil. "Een grote meerderheid is gewoon bang", zegt hij. Toch is er volgens hem wel een kanteling zichtbaar. "Mensen laten van zich horen, zoals Yesim. Dat geeft me hoop, dat mensen blijven doorstrijden."

Ruim vier jaar na de zelfmoordaanslag in de Manchester Arena heeft de Britse politie een nieuwe verdachte gearresteerd. Een 24-jarige man is na aankomst in Engeland op het vliegveld van Manchester gearresteerd.

De man wordt verdacht van het helpen bij de voorbereidingen voor de aanslag op 22 mei 2017 aan het einde van een concert van Ariana Grande. 22 mensen kwamen om het leven toen de Libische zelfmoordterrorist Salman Abedi een bom afgaan liet afgaan in de foyer van de Manchester Arena. Onder de slachtoffers waren veel kinderen.

Salman Abedi's broer Hashem werd vorig jaar veroordeeld tot 55 jaar cel, omdat hij zijn broer had geholpen bij het voorbereiden van de aanslag. Nu is er dus opnieuw iemand opgepakt die daarvan wordt verdacht.

Vastbesloten

De politie van Manchester zegt vastbesloten te zijn om de waarheid over de omstandigheden rond de terreuraanslag boven tafel te krijgen.

"Er zijn meer dan vier jaar verstreken sinds de gruweldaad plaatsvond, maar we zijn onwankelbaar in onze toewijding om elke beschikbare onderzoekslijn te volgen, zodat we iedereen die door de gebeurtenissen in de arena is getroffen de antwoorden kunnen geven die ze verdienen", zegt rechercheur Simon Barraclough.

De Autoriteit Consument en Markt (ACM) heeft een dwangsom opgelegd aan een energiebedrijf dat eenzijdig vaste energiecontracten heeft opgezegd. Het bedrijf, waarvan de naam niet bekend is gemaakt, heeft de levering van stroom en gas stopgezet bij klanten die weigerden akkoord te gaan met hogere tarieven.

De ACM zegt dat het bedrijf de klanten weer moet aansluiten en alleen kosten mag berekenen volgens het afgesproken vaste tarief. Doet het bedrijf dat niet, dan moet het 15.000 euro per week boete betalen, met een maximum van 45.000 euro.

Volgens de marktwaakhond mogen energiebedrijven geen vaste energiecontracten opzeggen of eenzijdig aanpassen. Ook het staken van stroom en gas in de winter mag niet.

Contractopzeggingen melden

Vanwege de sterk gestegen energieprijzen zijn er bij de ACM meer meldingen binnengekomen dat enkele bedrijven dreigen geen gas en elektriciteit meer te leveren, als klanten niet akkoord gaan met de verhoging van hun vaste tarief.

Consumenten die van hun energieleverancier horen dat hun vaste energiecontract eenzijdig wordt opgezegd, kunnen zich bij de ACM melden. De toezichthouder waarschuwt ook op te treden tegen andere bedrijven die vaste energiecontracten opzeggen.

Het kabinet wil dat elk van de twaalf provincies dit weekend 100 plekken vindt om asielzoekers op te vangen. Dat zou betekenen dat er in totaal 1200 extra slaapplekken bijkomen. Het kabinet spreekt over een "noodsituatie" in het aanmeldcentrum in Ter Apel, waar te weinig plaats is om net aangekomen asielzoekers op te vangen.

"Het kabinet vindt het van het grootste belang dat deze plekken snel worden gerealiseerd", staat in een schriftelijke verklaring. De dringende oproep van het kabinet is de uitkomst van een spoedoverleg tussen staatssecretaris Broekers-Knol van Asielzaken, de ministers Grapperhaus van Justitie en Veiligheid, Ollongren van Binnenlandse Zaken en enkele commissarissen van de Koning.

Aanmeldcentrum overvol

Al dagen proberen de betrokken bewindspersonen een oplossing te vinden voor de onveilige situatie in Ter Apel, waar al weken honderden asielzoekers meer de nacht doorbrengen dan waar plek voor is. Begin deze week waren het er 750, terwijl er maar plek is voor 275 mensen.

Kou en wind

In Almere is vorige week een noodopvanglocatie uit de grond gestampt waar bijna 400 asielzoekers worden opgevangen om zo het aanmeldcentrum in Ter Apel te ontzien. Maar de bewoners van het tentenkamp klagen volgens Omroep Flevoland over de kou en rukwinden.

Maandag vroeg minister Grapperhaus de voorzitters van de 25 veiligheidsregio's om op korte termijn tussen de 800 en 1500 slaapplekken te regelen.

Dinsdagavond bezocht staatssecretaris Broekers-Knol Ter Apel en vertelde dat in Almere opvangtenten werden opgezet met 200 bedden en dat er in een voormalig belastingkantoor in Gorinchem onderdak zou komen voor 300 mensen. Ze erkende dat het probleem daarmee nog niet zou zijn opgelost.

In de Nederlandse asielopvang is momenteel geen bed over. NOS op 3 zocht uit hoe dit komt:

Het verzoek voor 1200 bedden aan de provincies komt bovenop de vraag van Grapperhaus van afgelopen maandag aan de veiligheidsregio's. De provincies worden overigens niet verplicht om opvangplekken te bieden. Het is een dringend, maar geen dwingend verzoek van het kabinet.

Een olifant heeft een man doodgetrapt in het Kruger National Park in Zuid-Afrika. Het verminkte lichaam werd ontdekt tijdens een patrouille tegen stroperij. Waarschijnlijk was de man een stroper.

De parkwachters denken dat hij met een groep aan het jagen was en dat de andere stropers zijn gevlucht. De mobiele telefoon van het slachtoffer is teruggevonden en overgedragen aan de politie, melden lokale media. De stropers zijn er volgens de parkwachters niet in geslaagd om dieren te doden.

In april dit jaar werd ook al een stroper door een groep olifanten doodgetrapt in het park. Vorig jaar werd er een stroper door leeuwen gedood. Van hem werden alleen het hoofd en de broek nog teruggevonden, drie dagen nadat hij als vermist was opgegeven.

Met 771 kilometer file op het hoogtepunt was het vandaag de drukste spits van het jaar. Volgens de ANWB stond meer dan de helft van die files in Noord-Brabant.

Het hoogtepunt was aan het eind van de middag, rond 16.20 uur. Naast het slechte weer zijn vooral de vele vakantiegangers de oorzaak van de dichtgeslibde wegen.

In het zuiden van het land is vandaag de herfstvakantie begonnen en in het noorden en het midden is die afgelopen. Vooral het verkeer dat van zuid naar noord reed, moest aansluiten. Op de snelwegen A2, A16, A27 in Brabant en op de A50 in Gelderland was het druk. Rond 18.15 uur stond er nog bijna 300 kilometer.

Het vorige record sinds het uitbreken van de coronapandemie was eveneens deze maand. Op 12 oktober stond er op het hoogtepunt 759 kilometer file. Dat was in de ochtend.

Acteur Alec Baldwin zegt op Twitter dat hij diepbedroefd is door het "tragische ongeluk" waarbij de 42-jarige cameraregisseur Halyna Hutchins om het leven kwam op de set van de film Rust in de Amerikaanse staat New Mexico. Hutchins kwam om door een kogel uit een wapen dat door Baldwin werd afgevuurd.

"Ik heb geen woorden om mijn geschoktheid en verdriet over te brengen over het tragische ongeluk dat het leven kostte aan Halyna Hutchins, een echtgenote, moeder en zeer gewaardeerd collega van ons", schrijft hij.

In het bericht zegt hij verder volledig mee te werken met het politieonderzoek en in contact te staan met de man van Hutchins om hem en zijn familie te ondersteunen.

Huilend

Een woordvoerder van de sheriff van Santa Fe heeft aan persbureau AFP bevestigd dat Baldwin met rechercheurs heeft gesproken. "Hij kwam vrijwillig binnen en verliet het gebouw nadat hij klaar was met zijn verhoren", aldus de woordvoerder. Lokale media melden dat Baldwin huilend werd gezien bij het politiebureau.

Volgens een acteursvakbond zaten in het wapen dat de 63-jarige acteur afvuurde op de filmset losse flodders en één echte kogel. Filmwebsite Indiewire kreeg een mail in handen van een vakbond waaruit dat blijkt.

Behalve Hutchins werd ook regisseur Joel Souza (48) geraakt. Hij is naar verluidt gewond aan zijn sleutelbeen.

Bijna een op de vijf Kamerleden gaat na zijn politieke carrière aan de slag als belangenbehartiger van het bedrijfsleven of een brancheorganisatie, blijkt uit onderzoek van de Open State Foundation, in samenwerking met de Volkskrant.

De Open State Foundation, een organisatie die zich inspant voor een digitaal transparante overheid, heeft kritiek op de overstap van sommige Kamerleden. De foundation opent daarom een nieuwe site waar iedereen kan zien naar welke organisaties oud-politici zijn vertrokken: opendraaideur.nl.

Het gaat om Kamerleden die bij een brancheorganisatie gaan werken (13,2 procent) of bij een lobbykantoor (5,5 procent). Daarnaast kreeg ook 12 procent een functie in het bedrijfsleven. Volgens de Open State Foundation zitten daar ook mensen bij die lobbyen, maar is het lastig te zeggen hoeveel precies. Sommige mensen die wel belangen behartigen, hebben niet de functie van lobbyist en er is ook geen eenduidige definitie van de term, zegt Serv Wiemers, directeur van de Open State Foundation.

"Er zijn twee grote problemen", zegt Wiemers. "Als een Kamerlid overstapt naar een brancheorganisatie of lobbyorganisatie hebben ze meer kennis en toegang tot de macht dan anderen. Dat kan leiden tot een onevenwichtige lobby. En andersom kunnen politici tijdens hun politieke carrière beïnvloed worden door wat ze daarna willen doen. Ze kunnen denken dat ze bepaalde belangenorganisaties tegemoet moeten komen, want ze willen na hun ambtstermijn ook nog aan de bak."

Recent waren er verschillende overstappen van (oud)-politici naar de rol van belangenbehartiger. Voormalig VVD-Kamerlid Helma Lodders ging aan de slag als voorzitter van Vee en Logistiek Nederland en is voorzitter van VNLOK, een brancheorganisatie voor de gokbranche. PvdA-Kamerlid Angelien Eijsink werd deze maand voorzitter van de stichting Nederlandse Industrie voor Defensie en Veiligheid.

Cora van Nieuwenhuizen

Bekend voorbeeld is ook Cora van Nieuwenhuizen, geen Kamerlid maar tot afgelopen zomer minister van Infrastructuur en Waterstaat. Zij is nu aan de slag als voorzitter van de branchevereniging van energiebedrijven. Door die fel bekritiseerde overstap staat het thema belangenverstrengeling na een politieke loopbaan weer prominenter op de agenda.

Bert van den Braak, parlementair historicus, vindt de overstap van Van Nieuwenhuizen wat anders dan een dergelijke overstap van een Kamerlid. "Van Nieuwenhuizen had een kennisvoorsprong, omdat zij bijvoorbeeld bij vergaderingen aanwezig was waar informatie werd besproken die nog niet bekend was."

Dossierkennis en netwerk

"In het geval van een Kamerlid is dat niet zo, maar zij hebben wel dossierkennis en een netwerk in Den Haag. Hoe kwalijk is het dat oud-Kamerleden dat hebben? Het kan leiden tot ongelijkheid bij sollicitaties, maar verder is het meer een morele vraag."

Dat een deel van de Kamerleden als belangenbehartiger ergens terechtkomt, vindt Van den Braak niet zo raar. "Als je het vergelijkt met vroeger, is de doorloopsnelheid van Kamerleden veel groter." Vroeger was de carrière van Kamerleden langer en gingen ze vaak ook na hun Kamerlidmaatschap met pensioen.

Inmiddels verandert de samenstelling van de Kamer en is er vanuit de partijen meer behoefte om Kamerleden te vernieuwen, zegt Van den Braak. "Ook was de wachttijd-regeling vroeger rianter, je had toen niet eens een sollicitatieplicht."

Toegangspas

Volgens Wiemers zijn Kamerleden onder meer populair vanwege de toegangspas die ze na hun vertrek krijgen om het Tweede Kamer-gebouw te mogen blijven bezoeken. Daarmee kunnen ze hun contacten in het centrum van de macht onderhouden.

Uit het onderzoek blijkt dat 56 Kamerleden binnen twee jaar een overstap maakten naar het bedrijfsleven, een lobbykantoor of een brancheorganisatie. Bijna tweederde van die groep ging verder in een sector die op het beleidsterrein lag waarmee hij of zij zich ook in de Kamer had beziggehouden. "Dat is niet goed voor de transparantie en voor de democratie", zegt Wiemers. "Er zou een afkoelperiode moeten gelden, in ieder geval voor het terrein waarop je werkzaam was."

De EU-leiders hebben in Brussel afscheid genomen van de Duitse bondskanselier Merkel. Uit handen van EU-voorzitter Charles Michel kreeg ze een beeldje. Het is een artistieke impressie van het Europagebouw in Brussel, gemaakt door een Nederlander.

Tweedejaars student aan de Design Academy in Eindhoven Maxim Duterre ontwierp het afscheidscadeautje voor de 67-jarige Merkel. "Ik hoop dat het een mooi plekje krijgt in haar huis en dat het niet als paperweight wordt gebruikt", zegt hij tegen de NOS. "Ze krijgt zo veel dingen, maar ik hoop niet dat het in de kast of in een doos terechtkomt waar ze de prijzen bewaart die ze tijdens haar tijd als bondskanselier heeft gekregen."

Merkel is overigens niet de eerste die het beeldje heeft gekregen. Afgelopen vrijdag kreeg de Zweedse premier Stefan Löfven de eerste mee naar huis en vanaf nu krijgt iedere EU-leider die stopt het beeldje bij zijn of haar afscheid. Duterre realiseert zich hoe bijzonder het is dat wereldleiders zijn kunstwerk krijgen. "Het is abnormaal dat ik dit heb mogen doen."

Het kostte hem een paar weken om te ontwerpen, begin september wist hij dat hij het mocht gaan maken. "Ze waren bij de Europese Raad al een tijdje aan het zoeken naar een geschikt kunstwerk en toen heeft de moeder van een bekende mij aangeraden als potentiële kandidaat", vertelt hij. "Ze hadden mij en andere kunstenaars gevraagd om een ontwerp te maken. Uit die ontwerpen is dat van mij gekozen."

Na zestien jaar en 107 EU-toppen werd Merkel bij haar afscheid "een monument" genoemd. Michel zei dat Merkels wijsheid zal worden gemist, vooral in moeilijke tijden. De meeste toppen vonden plaats in het Europagebouw. De "artistieke miniatuuruitvoering" van dat gebouw heeft herkenbare kenmerken.

"In het midden van het gebouw zit een vorm van een lantaarn. Dat is in het midden van het kunstobject. Voor de façade hebben ze ruiten gerecycled uit heel Europa, dat heb ik ook in het kunstwerk verwerkt. Aan de achterkant is een messingstructuur en het midden stelt het hart van Europa voor."

Duterre was er al van op de hoogte dat Merkel het beeldje vandaag zou krijgen. "Ik vind het prachtig, ik zit al de hele dag te stressen", zegt hij.

Video Obama

Behalve Michel stonden ook andere regeringsleiders stil bij het vertrek van Merkel uit Brussel. De Luxemburgse premier Xavier Bettel zei de Duitse 'compromismachine' erg te zullen missen. En er was lof van buiten de EU. Ook de Amerikaanse oud-president Obama nam de tijd om een afscheidsvideo voor Merkel op te nemen.

"Ik voelde me bevoorrecht om jouw partner te zijn bij de aanpak van een serie aan crises voor onze bevolkingen. Ik was blij dat ik je vriend mocht worden", zei Obama.

De Vlaamse regering wil de hele bevolking een extra prik tegen het coronavirus aanbieden. Voor de mensen die Moderna of Pfizer hebben gekregen, wordt dit de derde prik; wie met Janssen was gevaccineerd, krijgt straks een tweede inenting.

Eerder werd al besloten dat iedereen met een zwakke gezondheid en alle 65-plussers een extra prik kan krijgen. Dat moet nu voor alle Vlamingen van 12 jaar en ouder mogelijk worden.

Minister Beke van Welzijn zei bij de Vlaamse omroep VRT dat het een belangrijke stap is vanwege de stijgende besmettingscijfers. "We zien in toenemende mate het bewijs dat een derde prik ons kan helpen ervoor te zorgen dat mensen uit de ziekenhuizen blijven."

Zorgpersoneel

Volgens de minister is er een grote vraag naar de extra prik, bijvoorbeeld onder zorgpersoneel. "Zij hebben dit nodig om hun werk te kunnen blijven doen. We zien ook dat andere landen de derde prik gaan geven en er zijn genoeg argumenten om dit hier ook te gaan doen."

De regering wacht voor een definitief besluit nog op een advies hierover van de Hoge Gezondheidsraad, het wetenschappelijke adviesorgaan van de overheid.

Volgens de Nederlandse overheid is een extra prik voor de gehele bevolking, als oppepper van eerdere vaccinaties, nu nog niet nodig, ook niet voor ouderen. Mensen met een zwakke gezondheid krijgen wel een boosterprik aangeboden.

Bevallen is vanaf maandag weer mogelijk in het Gelre Ziekenhuis in Zutphen. De personeelsproblemen op de afdeling verloskunde zijn dan opgelost, meldt het ziekenhuis. De afdeling ging medio september dicht nadat drie medewerkers waren ontslagen omdat zij zich "zeer onprofessioneel" zouden hebben gedragen.

Door dat besluit ontstond een personeelstekort op de afdeling. Nu zijn er nieuwe medewerkers aangenomen en medewerkers terug van zwangerschapsverlof. Het ziekenhuis meldt dat er nog wel sprake is van een aangepast rooster en dat nog niet alle bedden beschikbaar zijn. Dat is pas later dit jaar het geval.

Waardering voor doorverwijzingen

De afgelopen periode moesten vrouwen voor bevallingen uitwijken naar ziekenhuizen in Apeldoorn, Deventer, Doetinchem, Winterswijk of Arnhem, meldt Omroep Gelderland. Het Gelre Ziekenhuis is dankbaar voor de geboden hulp. "We zijn blij met de manier waarop omringende ziekenhuizen ons hebben geholpen", zegt bestuurslid Elza den Hertog.

Volgens Den Hertog is er ook grote waardering voor verloskundigen, die de doorverwijzingen naar andere ziekenhuizen in goede banen leidden. Alle verloskundigen zijn op de hoogte gebracht van de heropening van de afdeling in Zutphen.

De Nederlandse rapper Murda mag Turkije verlaten. Het ministerie van Buitenlandse Zaken in Den Haag heeft dat van zijn advocaat gehoord en het management van Murda heeft het bevestigd. De rapper zal naar Nederland terugkeren.

Hij is door de Turkse justitie aangeklaagd omdat hij in zijn teksten het gebruik van drugs zou verheerlijken. Op basis van die aanklacht zou hij vijf tot tien jaar celstraf kunnen krijgen. De rapper werd vorige week zaterdag in Istanbul gearresteerd; een dag later kwam hij vrij, maar hij kreeg wel een uitreisverbod. Een Turkse rechter heeft dat nu opgeheven. De eigenlijke aanklacht moet nog wel worden behandeld.

Murda heeft consulaire bijstand gekregen en het ministerie heeft dus ook contact gehad met zijn advocaat.

Stichting AAP gaat de laatste wasberen opvangen die nog in Limburg rondlopen. Daarmee wil de stichting voorkomen dat de dieren worden afgeschoten. Naar schatting leven er nog 17 tot 36 wasberen in de provincie, met name in het zuiden.

"De wasberen zijn ooit in het wild terechtgekomen, omdat we er onachtzaam mee zijn omgegaan", vertelt David van Gennep van Stichting AAP aan Omroep Flevoland. Volgens hem zijn de wasberen ontsnapt toen ze werden gehouden als huisdier. Ook komen de dieren naar Limburg vanuit het buitenland. "Langzamerhand is de populatie uitgebreid, vooral omdat we niet op tijd hebben ingegrepen."

Het opvangen van de dieren is wat betreft Van Gennep een prima oplossing."Het is geen hel voor wasberen om in gevangenschap te leven. Daar kunnen ze heel goed tegen."

Inmiddels zijn vijf wasberen met vangkooien gevangen. De dieren worden in het verblijf van AAP medisch gecheckt en eventueel ontwormd, zodat ze geen ziektes kunnen verspreiden.

Dierentuinen

Eerder dit jaar ving Stichting AAP ook al 46 wilde wasberen in Limburg. De stichting neemt de opvang van de dieren nu opnieuw op zich omdat er geen andere partijen zijn gevonden die bereid zijn om dat te doen. Volgens Van Gennep heeft dat waarschijnlijk te maken met vergunningen en de expertise om de dieren op te vangen.

De gevangen wasberen worden uiteindelijk ondergebracht bij dierentuinen. In het verleden is er een aantal dieren naar dierentuin Wildlands in Emmen gegaan.

Luchtvaartmaatschappij Transavia mag van de Marokkaanse autoriteiten de komende dagen tien repatriëringsvluchten uitvoeren om gestrande passagiers van Marokko naar Nederland te brengen, heeft Transavia bekendgemaakt. Gisteren werd al duidelijk dat Marokko toestemming geeft voor meerdere vluchten om gestrande Nederlanders terug te brengen.

De Marokkaanse autoriteiten legden het vliegverkeer tussen Marokko en Nederland, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk in de nacht van woensdag op donderdag stil vanwege de coronasituatie in de drie landen. Transavia schat dat daardoor ongeveer 3500 passagiers in Marokko zijn gestrand.

Tot en met vrijdag worden er tien vluchten uitgevoerd van Marokko naar Nederland door het luchtvaartbedrijf. Het gaat om zeven vluchten van Marrakesh naar Amsterdam, een vlucht van Casablanca naar Amsterdam, één van Nador naar Rotterdam en één van Tanger naar Rotterdam. De eerste vlucht vertrekt vanavond al.

Bestaande vluchten

Volgens Transavia gaat het vooral om vluchten die al gepland waren en is er een aantal nieuwe vluchten toegevoegd Op de vliegreizen die al gepland waren, stonden al passagiers geboekt. Zij kunnen gewoon met die vlucht mee.

"We roepen passagiers die wel zouden vliegen met Transavia, maar op een andere manier naar huis zijn gegaan op om via het servicecenter hun reis te annuleren", zegt het bedrijf. "Op die manier komt er een plek vrij voor andere passagiers en voorkomen zij dat er lege plekken blijven in de vliegtuigen."

Transavia zegt dat op alle vluchten nog stoelen vrij zijn, maar waarschuwt ook dat de tien vluchten niet voldoende zullen zijn om iedereen terug naar huis te brengen. In deze periode van het jaar vliegt het bedrijf normaal gesproken zo'n 22 keer vanuit Nederland naar Marokko.

Bij de landelijke wapeninleveractie zijn vorige week ruim 3300 steek-, slag- en vuurwapens naar de politie gebracht. Onder meer machetes, vlindermessen en zelfgemaakte steekwapens werden ingeleverd in de daarvoor bestemde tonnen op politiebureaus in het hele land.

De actie was voornamelijk gericht op jongeren, om het aantal wapens op straat te verminderen. Het ministerie meldt dat er 2021 messen en 220 andere steekwapens zijn afgestaan. Dat is bijna de helft meer dan vorig jaar door de politie in beslag werd genomen.

Ook werden nu bijna 500 vuurwapens en 600 overige wapens zoals munitie, nepwapens en slag- en stootwapens ingeleverd. De aantallen kunnen nog wat oplopen, omdat enkele politiebureaus nog aan het tellen zijn.

In de regio Den Haag werden meer dan 500 wapens ingeleverd:

'Drop je knife, doe wat met je life'

De inleveractie is onderdeel van een campagne van het ministerie van Veiligheid en Justitie: 'Drop je knife, doe wat met je life', Een week lang konden wapens worden afgestaan zonder dat de eigenaar er straf voor kreeg.

Het aantal jongeren van 12 tot en met 17 jaar dat verdacht wordt van fatale en zware geweldsmisdrijven is de afgelopen jaren gestegen. De campagne is bedoeld om jongeren duidelijk te maken dat het niet normaal en gevaarlijk is om met een wapen de straat op te gaan.

De problemen bij industrieconcern VDL Groep zijn nog niet voorbij. Begin deze maand werd het concern geraakt door een digitale aanval. Alle 105 bedrijven die onder het concern vallen, ook in Azië en Amerika, werden erdoor geraakt.

Inmiddels draait wel VDL Nedcar weer, het onderdeel dat in Nederland voertuigen maakt in opdracht van BMW. Hoeveel van de 105 bedrijven nu nog last hebben van de aanval en in hoeverre de productie daardoor terugloopt, is onduidelijk. "Alle bedrijven zijn op een andere manier geraakt, daar kan ik geen uitspraak over doen", zegt een woordvoerder.

Over de aard van de aanval bij VDL is nog altijd niks bekendgemaakt. Er wordt rekening mee gehouden dat het gaat om een aanval met gijzelsoftware. Volgens het laatste jaarverslag werkt 83 procent van alle VDL-medewerkers in Nederland. Dat zijn ruim 12.000 mensen.

Minder leveranties

Het bedrijf is toeleverancier van onder andere Philips en ASML. Die bedrijven merken de problemen bij VDL, bevestigen de woordvoerders na berichtgeving in het Eindhovens Dagblad. Het gaat bij Philips vooral om problemen bij de levering van onderdelen voor scanners, die in de Philipsfabriek in Best worden gemaakt.

Medewerkers van Philips zijn bij VDL om te ondersteunen bij het oplossen van de problemen, zegt de woordvoerder. Wanneer alles weer loopt zoals normaal durft hij niet te zeggen.

Chipmachinemaker ASML zei woensdag bij de presentatie van de kwartaalcijfers dat het bedrijf last heeft van vertraging bij toeleveranciers. Die vertraging speelt door de hele keten en onderdeel daarvan is de situatie bij VDL, bevestigt een woordvoerder. Volgens haar leidt de hack bij VDL niet tot problemen in de bedrijfsvoering van ASML.