NOS Nieuws - Algemeen

De Tunesische oppositieleider Rached Ghannouchi gaat in hongerstaking, zo heeft zijn politieke partij Ennahda bekendgemaakt. Ghannouchi (82) zit al sinds april in de gevangenis, volgens hem uit politieke motieven.

In mei werd Ghannouchi veroordeeld tot een jaar celstraf: tijdens een toespraak bij een uitvaartceremonie had hij gezegd dat de overledene "geen tiran of leider vreest, maar alleen God". Dat werd door president Saied gezien als 'opruiing' van de Tunesiërs.

Ghannouchi, die leiding geeft aan de gematigd islamistische partij Ennahda, wordt ook nog verdacht van het samenspannen tegen het landsbestuur, samen met andere kopstukken van de oppositie. Zij zien president Kais Saied (65) als een dictator, die via een coup aan de macht is gekomen.

Saied won in 2019 met overweldigende meerderheid de presidentsverkiezingen, maar besloot twee jaar later om het parlement te laten ontbinden, naar eigen zeggen om de economische en sociale chaos in het land te beteugelen. Sindsdien regeert Saied in zijn eentje. Vorig jaar liet hij die almacht vastleggen in een nieuwe grondwet, na een referendum waarbij burgers nauwelijks kwamen stemmen.

Zijn critici noemt Saied in het openbaar regelmatig "criminelen, verraders en terroristen". Dit jaar werden er al ruim twintig politici van de oppositie opgepakt.

Ghannouchi leefde als politicus in ballingschap tot de Arabische Lente, waarbij in 2011 de democratie werd hersteld in het land. Vanaf 2019 was hij parlementsvoorzitter, totdat het parlement door Saied werd ontbonden.

De SGP heeft als speerpunten bij de Tweede Kamerverkiezingen: "een hart voor kwetsbaar leven, focus op familie en pal voor veiligheid". Vanochtend presenteerde de partij het verkiezingsprogramma, dat als titel heeft Woord houden. Het programma werd aangeboden aan de nieuwe partijleider, Chris Stoffer.

Met de titel doelt de SGP onder meer op de omgang van mensen met elkaar. "Het maakt een groot verschil of je de ander benadert vanuit wantrouwen of welwillendheid." Woord houden is ook een verwijzing naar de Bijbel. "Die tekent de partij en stempelt ons gedachtengoed."

De SGP vindt de abortus- en euthanasiepraktijk in strijd met de taak van de overheid "om als schild voor de zwakken het leven te beschermen". De partij wil dat abortus in het Wetboek van Strafrecht blijft. De SGP is tegen een wet voltooid leven. In plaats daarvan moet steviger worden ingezet op goede (palliatieve) zorg en ondersteuning voor ouderen.

De SGP wil verder het gezin "in ere herstellen". In het belastingstelsel moet niet langer het individu maar het huishouden uitgangspunt worden. De positie van gezinnen met lage en middeninkomens moet verbeterd worden door een belastingverlaging. De kinderarmoede moet worden gehalveerd, onder andere door een vereenvoudigde kinderbijdrage.

De SGP pleit voor een ministerie van Jeugd- en Gezinsbeleid en er moet een gezinspas komen die korting geeft tot musea, speeltuinen en andere gezinsactiviteiten. Net als veel andere partijen wil de SGP dat de toeslagen in de belastingen worden afgeschaft.

In het verkiezingsprogramma staat verder onder meer dat er 500 extra agenten op straat moeten komen en dat ieder dorp en elke stadswijk een eigen wijkagent moeten hebben. De partij pleit ook voor een drugsvrije samenleving. Het gedogen van softdrugs moet stoppen. Daders van gewelds- en zedenmisdrijven moeten harder worden aangepakt.

Als het aan de SGP ligt, gaat de stikstofaanpak op de schop. "Niet meer door eenzijdig te mikken op uitkoop en al helemaal niet door het afnemen van vergunningen, maar door emissiereductie te realiseren." De SGP wil af van "onhaalbare Haagse dictaten of aanscherping van de stikstofwet".

Nederland moet meer ruimte krijgen om een eigen asielbeleid te voeren. Volgens de SGP komen er te veel migranten naar Nederland en moet er voor asielzoekers een "streefcijfer met bovengrens" worden ingevoerd. Het defensiebeleid moet minder gevoelig worden voor de politieke waan van de dag. De SGP wil in de wet vastleggen dat ten minste 2 procent van het bruto binnenlands product wordt uitgegeven aan defensie.

Een 49-jarige schipper uit Harlingen wordt strafrechtelijk vervolgd voor de dood van een 12-jarige scholiere, zomer vorig jaar. Het meisje overleed doordat de giek van het zeilschip afbrak en op haar terechtkwam.

De man wordt verweten dat de giek in zodanig slechte staat was dat deze afbrak. Het fatale ongeluk gebeurde tijdens een schoolreisje van een klas uit Den Haag op de Waddenzee.

Het Openbaar Ministerie verdenkt de schipper van dood door schuld. "Uit het strafrechtelijk onderzoek blijkt dat de giek van het schip niet goed is onderhouden en niet op tijd vervangen is" aldus het OM.

Onlangs concludeerde de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) dat de giek brak als gevolg van houtrot. In 2016 overleden drie Duitse toeristen op eenzelfde soort schip in de buurt van Harlingen door een afbrekende mast. In 2019 overkwam een medewerker op een werf in Zaandam hetzelfde. In alle gevallen was houtrot de oorzaak.

De ouders van de 12-jarige Tara stellen de rederij aansprakelijk. Met het overlijden van Tara is een 'point of no return' bereikt, vinden de ouders.

Er is een direct verband tussen overgewicht en oversterfte door corona. Dat verband leek tijdens de hele covid-19-pandemie al zeer waarschijnlijk, maar wordt nu ook bevestigd na onderzoek door SEO Economisch Onderzoek in opdracht van de Tweede Kamer.

Voor het onderzoek is gekeken naar het verband tussen de leefstijl van mensen en hun risico om te overlijden aan een coronabesmetting. Dat werd gedaan door leefstijlgegevens te koppelen aan cijfers over sterfte voor en tijdens corona.

Tijdens de coronapandemie in 2020 en 2021 stierven er 30.000 mensen meer dan werd verwacht aan de hand van historische sterftecijfers. Die oversterfte tijdens de eerste twee jaar van de pandemie vond voor zeventig tot honderd procent plaats onder mensen met overgewicht.

Tussen 57 en 84 procent van de oversterfte was onder mensen die overgewicht hadden én rookten of hadden gerookt in het verleden. Het gaat dus om 17.000 tot 25.000 van de 30.000 mensen.

SEO noemt deze getallen opmerkelijk omdat deze combinatie van leefstijlfactoren betrekking heeft op zo'n 30 procent van de bevolking. Het aandeel van deze groep in de oversterfte is dus ruim twee keer zo groot als hun aandeel in de bevolking. Voor andere leefstijlfactoren is dat verschil veel minder groot.

Leefstijl wordt gemeten door de Gezondheidsmonitor, een samenwerking tussen de GGD, het RIVM en het CBS, die elke vier jaar gegevens opvraagt bij honderdduizenden Nederlanders. Dat doen ze om een overzicht te bieden van de gezondheid, leefstijl en het welzijn van de Nederlandse bevolking.

De uitgevraagde criteria die SEO Economisch Onderzoek gebruikte zijn overgewicht, overmatig drinken en roken, mate van beweging en eenzaamheid. Overgewicht is de enige leefstijlfactor die binnen alle subgroepen gerelateerd is aan hoge oversterfte. Te zwaar zijn is daarmee veel bepalender dan alle andere factoren.

Voor overgewicht wordt gekeken naar het BMI: het gewicht in kilo's gedeeld door het kwadraat van de lengte. Een BMI boven de 25 wordt als overgewicht gezien.

Het onderzoek moet inzicht bieden in de kwetsbare groepen in de samenleving. Zo kan er bij een toekomstige pandemie met het vaccineren extra rekening gehouden worden met leefstijlen.

De uitkomsten komen niet als een verrassing: bij de start van de pandemie merkten artsen al dat bepaalde groepen binnen de samenleving in grotere getale op de ic lagen.

De Nederlandse politie mag vanaf 1 oktober verdachten tot in België en Luxemburg achtervolgen en aanhouden. En omgekeerd geldt hetzelfde. Dat hebben de drie Benelux-landen afgesproken in een verdrag dat ze gisteren hebben ondertekend. Het verdrag moet de samenwerking tussen de politiediensten in de drie landen verbeteren.

Het politieverdrag maakt het werk straks eenvoudiger en efficiënter, zegt secretaris-generaal Frans Weekers van de Benelux tegen 1Limburg. "De politie hoeft straks niet meer bij de grens te stoppen of de zaak over te dragen."

Voorheen mocht de politie alleen onder bepaalde omstandigheden de grens over om verdachten te achtervolgen. Dit betekende dat veel achtervolgingen bij de grens moesten worden gestaakt. Nu kunnen politiemensen deze altijd voortzetten zodra een Benelux-grens is overschreden.

Daarnaast gaan de drie politiediensten veel meer informatie uitwisselen en krijgen ze onder bepaalde omstandigheden toegang tot elkaars databanken. Er kan dan data uitgewisseld worden zoals bijvoorbeeld bij gemengde patrouilles in de grensstreek.

Ook kunnen speciale eenheden van de diensten, zoals anti-terreur eenheden, uit een land in crisissituaties ingezet worden op het grondgebied van een van de andere landen.

Met het nieuwe verdrag hopen politie, justitie en bestuurders sneller op te treden tegen bijvoorbeeld georganiseerde drugscriminaliteit. "De georganiseerde misdaad maakt geen verschil tussen de havens van Rotterdam, Vlissingen en Antwerpen", zegt demissionair minister Yesilgöz van Justitie. Met het verdrag is volgens haar "een grote stap gezet in de samenwerking tussen de politiediensten van de drie landen."

In 2004 sloten de politiediensten van de drie Benelux-landen al een akkoord om samen te werken. Het verdrag werd daarna uitgebreid en aangepast. Een nieuw politieverdrag werd in 2018 ondertekend.

Bij een bomaanslag op een religieuze ceremonie in het zuidwesten van Pakistan zijn zeker 52 doden gevallen, zo melden de lokale politie en bestuurders. Minstens vijftig mensen raakten gewond. De bom ontplofte vlak bij een moskee in Mastung, in de provincie Baluchistan. Daar werd de geboortedag gevierd van de islamitische profeet Mohammed.

Wie er achter de aanslag zit, en wie of wat het doelwit was, is nog niet bekend. Onder de doden is wel de lokale politiechef Mohammad Nawaz. Volgens een lokale politiewoordvoerder gaat het om een zelfmoordaanslag, waarbij de dader zijn bomgordel liet ontploffen vlak bij de auto van Nawaz.

Dit zijn beelden van de plek na de aanslag:

Eerder deze maand werd in hetzelfde stadje een bijeenkomst van de politieke partij Jamiat Ulema-i-Islam-Fazl (JUI-F) getroffen door een bomaanslag, waarbij minstens elf mensen gewond raakten.

De omliggende provincie wordt al jarenlang geregeld getroffen door aanslagen. Regelmatig worden die opgeëist door de lokale tak van Islamitische Staat, of door nationalisten uit de provincie die een grotere autonomie eisen voor Baluchistan, en een groter aandeel in de opbrengsten uit gaswinning in de provincie.

Tehreek-e-Taliban, de Pakistaanse tak van de Talibaan, heeft laten weten niets met de aanslag te maken te hebben.

De Peruaanse politie heeft op verzoek van de Amerikaanse justitie een 33-jarige man opgepakt die wordt verdacht van meer dan 150 valse bommeldingen. De man uit Lima stuurde dreigmails uit naam van minderjarige meisjes als zij hem geen naaktfoto's wilden sturen.

Volgens de FBI heeft de man tussen 15 en 21 september meer dan 150 bommeldingen gedaan in vijf Amerikaanse staten. Als doelwit koos hij scholen, vliegvelden, synagogen, ziekenhuizen en een winkelcentrum. Duizenden mensen werden geëvacueerd en het vliegverkeer raakte ernstig verstoord door de acties.

"Dit heeft de hulpdiensten veel tijd en geld gekost en velen door heel het land beangstigd", reageerde de Amerikaanse aanklager. Hij sprak verder van een "zieke poging wraak te nemen op tienermeisjes".

De bommeldingen bleken namelijk wraakacties tegen minderjarige meisjes die hij online had ontmoet. De man deed zich voor als een 15-jarige jongen om naaktfoto's van hen te krijgen. Als ze weigerden die op te sturen, zette hij hun telefoonnummer of internetadres onder de dreigmails die hij verstuurde.

"De bommen die ik in het gebouw heb geplaatst zullen over een paar uur ontploffen", mailde hij bijvoorbeeld een synagoge in de staat New York op de joodse gedenkdag Rosj Hasjana. "Veel mensen zullen in een poel van bloed eindigen."

De FBI kon uit het IP-adres waarmee de bedreigingen waren verstuurd afleiden dat de meldingen niet daadwerkelijk van de meisjes kwamen, maar door de Peruaan waren verstuurd. De man kan 5 jaar cel krijgen voor de valse meldingen, en nog eens 30 jaar voor de uitbuiting van minderjarigen.

Met het oog op de naderende verkiezingen voor de Tweede Kamer willen de NOS en de regionale omroepen graag weten wat jij belangrijk vindt, wat je bezighoudt en waar je je zorgen over maakt.

Die verkiezingen worden gehouden op 22 november en dat is hét moment om invloed uit te oefenen met je stem.

Wat vind jij belangrijke thema's? Waar moet de politiek zich voor inzetten? Gaat het je om de woningmarkt, je financiële situatie, het klimaat? Of vind je de natuur, asiel, zorg of de toekomst van de landbouw belangrijker?

We willen graag weten wat jij ervan vindt, dus doe mee aan dit publieksonderzoek. Dit is geen opiniepeiling, maar een middel om ervaringen en verhalen van mensen te vergaren en te horen wat er leeft in ons land. Het helpt ons de komende weken, op weg naar de verkiezingen, nog beter te berichten over wat jij belangrijk vindt.

Je kunt je mening geven en ervaringen delen door deze korte vragenlijst in te vullen.

We stellen het zeer op prijs als je meedoet. Je antwoorden worden vertrouwelijk behandeld.

Een dag na de dodelijke schietpartijen in Rotterdam gaan medewerkers van het Erasmus MC weer aan het werk. "Ik vind het wel eng", zegt een van hen. "Een stukje veiligheid is weg."

Voor medewerkers en andere getuigen is vandaag slachtofferhulp. Bij het ziekenhuis is geen politie meer aanwezig. Wel staan er veel busjes voor het herstellen van de brandschade en waterschade voor de deur.

De politie heeft vannacht tot laat onderzoek gedaan op het plein verderop, waar de eerste schietpartij plaatsvond. Enkele bewoners moesten de nacht doorbrengen in een hotel.

Bij de ingang van het Erasmus MC is de verslagenheid groot:

Volgens Slachtofferhulp zijn stressreacties na een gebeurtenis zoals gisteren normaal. De hulporganisatie heeft sinds gisteren drie opvanglocaties open waar mensen terecht kunnen. "Ook nu is het nog alle hens aan dek", zegt Franck Wagemakers, psychosociaal expert bij de organisatie.

"Op de bijeenkomst in de buurt gisteren waren vijftig of zestig mensen. Alle gegevens zijn genoteerd en in de komende dagen en weken houden we een vinger aan de pols."

Mensen die in het ziekenhuis waren, zijn ook opgevangen. "Ook mensen die niet direct iets hebben gezien, bijvoorbeeld mensen die te horen hebben gekregen: je moet nu evacueren. Dat kan ook stressreacties opleveren."

"Je ziet op die groepsopvang dat mensen uit zichzelf met elkaar in gesprek gaan", zegt Slachtofferhulp-woordvoerder Roy Heerkens. "Waar was jij, wat heb jij gezien? Daarover in gesprek gaan heeft al een heilzaam effect."

Een puntsgewijs overzicht van de dag gisteren:

Daarnaast is het volgens Heerkens belangrijk dat mensen van een professional uitleg krijgen over stressreacties die ze kunnen ervaren. "Zoals slecht slapen, herbelevingen en slecht eten. Als mensen weten dat dat normale reacties zijn, kan dat al voor enige geruststelling zorgen."

Volgens Slachtofferhulp zullen de komende tijd bij de meeste mensen de klachten vanzelf verminderen. "En zo niet, dan wordt er extra hulp ingeschakeld", zegt Heerkens.

In het ziekenhuis ontstond paniek en chaos, vertelden getuigen eerder. "Mensen begonnen te rennen", zegt een medewerker facilitaire dienstverlening tegen omroep Rijnmond. "Ik heb op bevel van het arrestatieteam mensen naar binnen getrokken bij onze vaccinatieafdeling om te schuilen."

De verdachte zit voorlopig vast. Hij wordt maandag of dinsdag voorgeleid aan de rechter-commissaris.

Republikeinen in het Amerikaanse Huis van Afgevaardigen hebben een eerste hoorzitting gehouden over de vraag of er een afzettingsprocedure moet worden gestart tegen president Biden. De eerste getuigen die werden gehoord zeiden dat daar niet genoeg bewijs voor is. Het is bovendien zeer de vraag of afzetting politiek haalbaar is.

De zittingen richten zich op de bemoeienis van familieleden op het werk van Biden, vicepresident onder Barack Obama van 2009 tot 2017 en sinds 2021 zelf president. Vooral zijn zoon Hunter zou geld hebben verdiend door de illusie te wekken dat hij toegang tot zijn vader kon bieden.

Zo presenteerden de Republikeinen Chinese betalingen aan Hunter Biden met als postadres de woning van zijn vader, volgens hen bewijs dat Biden senior ervan geprofiteerd had. Bidens advocaat reageerde meteen met de boodschap dat de woning van zijn vader destijds officieel het adres van Hunter was. Hij sprak van leugens "die meteen vervliegen als de feiten gepresenteerd worden".

Een getuige-deskundige die de Republikeinen hadden opgeroepen was ook niet overtuigd dat er nu voldoende bewijs is tegen Biden. Zelfs al mocht zijn zoon toegang tot zijn vader hebben verkocht, dan is er nog geen bewijs dat zijn vader daarvan wist of ervan geprofiteerd heeft.

"Ik geloof niet dat het huidige bewijs voldoende is voor een impeachment", vatte rechtsgeleerde Turley zijn twijfel samen in de hoorzitting, die in totaal 6 uur duurde.

"Ze hebben geen flardje bewijs", zei de belangrijkste Democraat in de commissie, Raskin. "Als ze een smoking gun hadden gehad, of zelfs maar een lekkend waterpistool, dan zouden ze dat gepresenteerd hebben. Maar ze hebben niks."

Zelfs al zouden Republikeinen in het Huis impeachment van Biden willen, dan is het nog maar de vraag of ze genoeg stemmen hebben. Ze hebben er een kleine meerderheid van 221 tegen 212, maar lang niet alle Republikeinen lijken zo'n maatregel te steunen. Het is helemaal onwaarschijnlijk dat er wordt ingestemd met een afzettingsprocedure in de Senaat, waar de Democraten met 51 tegen 49 in de meerderheid zijn.

Om een afzettingsprocedure te starten is in het Huis een simpele meerderheid nodig, in de Senaat moeten daarna twee derde van de leden ermee instemmen. Er is nog nooit een Amerikaanse president weggestemd door het Congres: Richard Nixon vertrok toen impeachment dreigde, de presidenten Andrew Johnson, Bill Clinton en Donald Trump overleefden stemming in de Senaat, die laatste zelfs twee keer.

Democraten menen dat de Republikeinen de procedure uit wrok tegen Biden zijn begonnen, omdat er momenteel meerdere rechtszaken lopen tegen diens voorganger Trump. Die Republikein geldt als de belangrijkste uitdager van Biden voor de presidentsverkiezingen van volgend jaar.

President Biden haalde gisteren tijdens een bezoek aan Arizona hard uit naar zijn voorganger. De Democraat was in de swing state voor een huldiging van de 5 jaar geleden overleden Republikeinse senator McCain.

"De MAGA-aanhangers vormen een extremistische beweging die de kernwaarden van onze democratie niet deelt", waarschuwde hij in een verwijzing naar Trumps slogan Make America Great Again. "Niet alle Republikeinen hangen die ideologie aan, maar hun partij wordt geïntimideerd door MAGA-extremisten."

Biden noemde politiek geweld en bedreiging onaanvaardbaar, zoals Trumps recente suggestie dat chefstaf Milley als verrader geëxecuteerd moest worden omdat hij zich negatief over de oud-president had uitgelaten. "De meeste Republikeinen zullen daar niet achter staan, maar hun stilte is oorverdovend. Bijna niemand van hen sprak zich uit tegen die weerzinwekkende opmerkingen."

In het provinciehuis van Noord-Brabant opent koning Willem-Alexander vanmiddag de foto-expositie Nationaal stilstaan bij corona. In die tentoonstelling vertellen 44 Nederlanders door middel van een foto het verhaal van iemand die het meeste indruk op die persoon heeft gemaakt tijdens de pandemie.

Het project wordt georganiseerd door het Nationaal Comité stilstaan bij corona, dat door het kabinet werd ingesteld om na te denken hoe we stil kunnen staan bij de gevolgen die de coronacrisis op de samenleving heeft gehad.

"Nu de pandemie voorbij is, richt Nederland de blik graag weer vooruit. Toch zijn de gevolgen van de coronacrisis nog merkbaar en voelbaar", zegt Arno Brok, commissaris van de koning in Friesland en voorzitter van het comité. "Voor het afsluiten van deze periode is het belangrijk samen stil te staan bij de impact die corona op ons leven had en heeft."

Een van de foto's uit de expositie is uitgekozen door Arianne de Jong. "Ik sta stil bij mijn broer John die is overleden aan corona, de ziekte waar hij niet in geloofde." John overleed op 20 december 2021, vijf dagen nadat hij een enigszins lacherig bericht op Facebook zette dat hij positief getest was.

"In het begin ben ik ongelofelijk boos op hem geweest, terwijl je ook aan het rouwen bent. Je denkt toch, als jij je had laten vaccineren, dan had mijn broer misschien nu nog geleefd." Die boosheid bij Arianne is inmiddels verdwenen. "Ik ben heel blij dat ik mijn broer niet meer alleen als wappie zie. Dat ik weer van hem kan houden zoals hij was. De leuke gozer die hij was, voordat dit allemaal gebeurde."

Er is door het comité lang nagedacht over de vorm. "Eerst wilden we een officiële herdenking organiseren, maar dat voelt nu niet meer passend. Door het vertellen van al die verschillende verhalen worden ook de verschillende kanten belicht", vertelt Arno Brok.

In de expositie zijn foto's te zien van zorgmedewerkers en leraren, tot projecten in het Caribisch deel van Nederland en ook mensen die kritiek hadden op de maatregelen.

Brok: "Er zijn nog veel mensen die dagelijks last hebben van corona omdat ze long covid hebben. Voor hen is de coronacrisis geen verleden tijd en dat is natuurlijk heel vervelend. We hopen dat ook zij zich in de tentoonstelling kunnen herkennen."

Arianne de Jong vindt het prettig dat er op deze manier aandacht, erkenning is. "We zijn allemaal maar doorgegaan na die heftige coronaperiode, maar er is zoveel met ons gebeurd. Het is best terecht om daar even stil te staan bij wat we als samenleving hebben meegemaakt."

De tentoonstelling is tot en met 15 november te zien in het provinciehuis Noord-Brabant en daarna in drie andere provinciehuizen. De foto's en verhalen zullen later ook online te zien zijn.

In de maand september is de inflatie verder teruggelopen. In een eerste voorlopige berekening komt het Centraal Bureau voor de Statistiek nog maar net op een positief inflatiecijfer uit, namelijk op 0,2 procent. Dat betekent dat het gemiddelde prijspeil voor september 2023 0,2 procent hoger ligt dan een jaar geleden, september 2022.

Sinds oktober 2022 daalt de inflatie, op het percentage van de maand mei na. Dat de inflatie nu terugloopt heeft vooral te maken met het feit dat brandstof ruim 38 procent goedkoper is dan een jaar geleden. Dan gaat het vooral om de prijs van gas. Dat heeft een sterke invloed op de afvlakking van de inflatie. De prijs van boodschappen ligt nog wel 10 procent hoger dan een jaar geleden.

Dat gemiddeld genomen de prijzen aanzienlijk minder hard stijgen dan een jaar geleden, lag in de lijn der verwachting: in september 2022 bereikte de inflatie een recordhoogte van 14,5 procent. Dat was toen voornamelijk het gevolg van een prijsstijging van energie.

De meest recente cijfers zijn niet een op een te vergelijken met het percentages van een jaar geleden. Sinds juni gebruikt het CBS gebruikt een nieuwe rekenmethode. Daarin wordt de prijs van nieuwe energiecontracten gedempt door de bestaande.

De nieuwe methode levert een realistischer beeld op van de gemiddelde kostenstijgingen voor elke Nederlander. Op 10 oktober publiceert het CBS het definitieve inflatiecijfer.

Juist nu het inflatiepercentage zo laag uitvalt, komen er vragen op over het wisselen van de rekenmethode. Volgens Hugo Erken, hoofdeconoom Nederland van Rabobank levert dit veel verwarring op. Als je met het de nieuwe methode de inflatie van september 2022 opnieuw zou berekenen, komt Erken uit op een inflatiecijfer 8,7 procent.

Erken wijst erop dat er belangrijke beslissingen zijn gebaseerd zijn op te hoge inflatiepercentages. Hij noemt daarbij de invoering van het prijsplafond en de looneis van de vakbond. "Vorig jaar zagen we dat de politiek halsoverkop steunmaatregelen nam, omdat de koopkracht van huishoudens enorm zou worden uitgehold. In de praktijk viel dat nog wel mee."

Als je het prijspeil van september 2022 naar beneden zou bijstellen, zou het dit jaar juist hoger uitvallen dan nu berekend door het CBS, zegt Erken. Rabobank gaat uit van een inflatiecijfer van 8,8 procent voor september 2023. "Door het lage inflatiepercentage dat het CBS nu noemt, ontstaat onterecht het beeld dat we nu de inflatiecrisis hebben bezworen. De statistieken laten echter een ander beeld zien dan zich daadwerkelijk in de economie manifesteert."

Het lage inflatiecijfer correspondeert dus terecht niet met het wat de winkelde Nederlander ervaart. "Mensen hebben het relatief zwaar. In de praktijk hebben ze iedere maand een heel hoge rekening te betalen en dat voelen ze wel degelijk in hun portemonnee." De vertekening van het beeld zal nog aanhouden, zegt Erken. Hij verwacht dat na oktober juist de CBS-inflatiecijfers weer zullen oplopen omdat vanaf november 2022 juist energie weer goedkoper werd.

Goedemorgen! Demissionair premier Mark Rutte gaat vandaag naar Groningen voor een werkbezoek. En oud-staatssecretaris Frans Weekers wordt door het parlementaire enquêtecommissie verhoord.

Eerst het weer: het wordt 18 tot 22 graden. Er is veel bewolking aanwezig en er kan soms wat regen vallen. Pas later op de dag klaart het vanuit het westen op. De matige zuidenwind draait in de loop van de dag naar een westelijke richting.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En bekijk hier waar aan het spoor gewerkt wordt.

Het was een gitzwarte dag voor Rotterdam. Op twee plekken zijn schietpartijen geweest, waarbij drie doden zijn gevallen: een vrouw van 39, een meisje van 14 en een man van 43. Bij het Erasmus MC is de 32-jarige Rotterdammer Fouad L. aangehouden.

In een mail aan het Erasmus MC in Rotterdam waarschuwde het Openbaar Ministerie voor L. Niet alleen zijn veroordeling voor dierenmishandeling, maar ook zijn "zorgwekkend gedrag" kwam in de mail ter sprake.

L. zou "halfnaakt in de tuin op een stapel bladeren" liggen, hard schreeuwen en lachen en "psychotisch gedrag" vertonen. Tijdens een doorzoeking van zijn telefoon vond het OM beelden waarop mensen "met messteken om het leven" worden gebracht, evenals nazistische en rechts-extremistische afbeeldingen. In een politieverhoor vertelde hij dat hij een alcoholverslaving en depressies heeft, aldus het OM in de mail.

Lees hier wat we nu weten over de schietpartijen.

Het leven wordt steeds zwaarder voor Brazilianen langs de rivieren in de Amazone. Door de aanhoudende, extreme droogte is het waterpeil al meters gezakt. Dat heeft rampzalige gevolgen voor de vissen, waar veel inwoners van afhankelijk zijn.

Bekijk de beelden:

Fijne vrijdag!

Na bijna dertig jaar houdt de enclave Nagorno-Karabach op te bestaan. Nu het gebied wordt overgenomen door Azerbeidzjan, en tienduizenden etnische Armeniërs hun woonplaats moeten ontvluchten, zal veel eeuwenoude geschiedenis in het gebied verloren gaan.

Vanaf het nieuwe jaar zal de zelfverklaarde republiek opgeheven worden, maakte de Karabachse leider vandaag bekend. Hoewel het gebied in Azerbeidzjan door geen enkel land als onafhankelijke staat werd erkend, kende het wel een eigen bestuur en woonden er vrijwel alleen maar etnische Armeniërs.

Op de kaart is de enclave maar een klein reepje land in de Kaukasus, maar symbolisch heeft het gebied grote betekenis. Armeense huizen, scholen en overheidsinstellingen zullen er binnenkort niet meer zijn. "Het alledaagse leven van de inwoners zal uitgewist worden", zegt Tsolin Nalbantian, universitair docent en onderzoeker naar de Armeense diaspora aan de Universiteit Leiden.

"Er zal geen bewijs meer zijn dat je daar je rijbewijs of diploma hebt gehaald. Ook de Armeense taal, die als bedreiging wordt gezien, zal volledig verdwijnen." Met het einde van Nagorno-Karabach zal een rijke geschiedenis van Armeens erfgoed verloren gaan, zoals eeuwenoude kerken, kloosters en begraafplaatsen.

Al honderden jaren wordt het gebied bewoond door Armeniërs. Honderd jaar geleden werd Nagorno-Karabach gesticht als een onafhankelijke bestuurlijke regio van Azerbeidzjan, in de toenmalige Sovjet-Unie. Toen de macht van dat imperium afbrokkelde, wilde de regio zich afscheiden van Azerbeidzjan en zich aansluiten bij Armenië.

In de jaren tachtig en negentig volgden periodes van bloedig conflict, waarbij zeker 30.000 mensen omkwamen. In 1994 werd een staakt-het-vuren bereikt na bemiddeling door Rusland. Het werd een autonome regio, geleid door Armeniërs uit het gebied en met eigen verkiezingen. In 2020 brak opnieuw oorlog uit toen Azerbeidzjan de aanval opende, en stukken land innam.

Naar verwachting zullen nu alle 120.000 Armeniërs uit de enclave wegvluchten. Dat zij ooit nog terugkeren naar hun huizen en persoonlijke bezittingen, lijkt uitgesloten. "We zien een etnische zuivering voor onze ogen voltrekken", zegt Nalbantian. "Er zullen nu Azeri's gaan wonen. Het bewijs dat er al die tijd Armeniërs geleefd hebben, zal verdwijnen."

Keer op keer werden Armeense gemeenschappen uit hun woongebied verdreven. In 1915 vond de Armeense genocide plaats, wat door de meeste westerse landen als zodanig wordt erkend. Kort voor het uiteenvallen van het Ottomaanse Rijk werden zij massaal gedeporteerd en geëxecuteerd. In het gebied wat nu Turkije is kwamen volgens historici zo'n 1,5 miljoen Armeniërs om het leven.

Het overgrote deel van de Armeniërs leeft in de diaspora, met grote gemeenschappen in landen als de Verenigde Staten en Frankrijk, en steden als Istanbul en Beiroet. In Armenië wonen een kleine drie miljoen mensen, elf miljoen Armeniërs wonen in het buitenland.

Door Armeniërs wereldwijd wordt de situatie in Nagorno-Karabach nauwlettend in de gaten gehouden. "In deze tijden van nood is er een sterk gemeenschapsgevoel onder hen", zegt Nalbantian. "Over de hele wereld rouwen Armeniërs om het verlies van Nagorno-Karabach. Ze zijn geschokt door deze etnische zuivering."

Internationaal bekommeren maar weinig landen zich om het lot van de Karabachers. Hoewel het Westen en bondgenoten Rusland en Iran de aanval van Azerbeidzjan hebben veroordeeld, wordt er geen actie ondernomen. "Dat is ook een onderdeel van deze tragedie, als het over Armenen gaat wordt er internationaal de andere kant op gekeken."

In Armenië zullen alle vluchtelingen uit de enclave opgevangen worden, zo beloofde de premier Pasjinjan. "Ze zullen daar verwelkomd worden, daar is geen twijfel over", zegt Nalbantian. Maar ook in Armenië heerst een gevoel van onveiligheid. "Zij zien dit voor hun ogen gebeuren en vragen zich af of zij hierna aan de beurt zijn."

'We zijn voorgoed weg uit Karabach', zegt een Armeense inwoner op de vlucht:

Een vreselijk drama gistermiddag in Rotterdam: bij schietpartijen in een huis en in het Erasmus MC vielen drie doden. De verdachte is gearresteerd.

Een overzicht van wat we nu weten.

Bekijk hier een overzicht van de gebeurtenissen van gisteren:

De Zweedse premier Kristersson wil de hulp van het leger inschakelen om een einde aan te maken aan het bendegeweld in het land. Eerder deze week werden er in een tijdsbestek van een paar uur drie mensen gedood: twee in de hoofdstad Stockholm en één in een dorp ten noorden van de stad. Een vrouw kwam in dat dorp om het leven bij een explosie bij haar huis. Zij woonde naast een bendelid en zou niets met de bende te maken hebben gehad.

In een tv-toespraak zei Kristersson dat de bendes moeten worden opgespoord en "verslagen". Hij beloofde ook "krachtige en baanbrekende maatregelen" om het bendegeweld een halt toe te roepen.

Volgens de Zweedse omroep SVT zijn deze maand elf mensen omgekomen bij bendegeweld, het hoogste aantal sinds december 2019. Vier mensen hebben volgens de omroep geen enkele link met de bendes. "Zweden heeft nog nooit zoiets gezien. Geen enkel ander land in Europa maakt dit mee", zei Kristersson.

In Zweden werden vorig jaar 61 mensen doodgeschoten, veel meer dan in buurlanden Denemarken (4 mensen) en Noorwegen (4 mensen). Met in totaal 116 moorden afgelopen jaar, op een bevolking van ruim 10 miljoen mensen, is Zweden een stuk gewelddadiger dan Nederland (met 142 moorden op een veel grotere bevolking).

Hoe de hulp van het Zweedse leger er precies uit moet gaan zien, is nog onderwerp van discussie. De Zweedse commandant der strijdkrachten Micael Bydén zegt tegen de krant Dagens Nyheter dat het leger er klaar voor is om de politie te helpen.

Mogelijk neemt het leger de bewaking op sommige terreinen over van de politie. Alleen al in Stockholm moeten er bijvoorbeeld zo'n 150 adressen continu beveiligd worden, dat zou het leger kunnen doen. Agenten zouden zich zo beter kunnen richten op het bestrijden van bendegeweld.

Zweden heeft de afgelopen jaren te maken met bloedige conflicten tussen bendes over wapens, drugs en geld. Vorig jaar kwam de centrumrechtse regering van Kristersson aan de macht met de belofte de misdaad hard aan te pakken, maar tot nu toe heeft dat nog niet tot resultaat geleid.

Volgens de linkse oppositie heeft Kristersson Zweden alleen maar onveiliger gemaakt, terwijl de premier zegt dat links "onverantwoord migratiebeleid" heeft gevoerd, en de integratie van migranten heeft laten mislukken.

De Gouden Griffel, de belangrijkste literatuurprijs voor kinderboeken, gaat dit jaar naar het boek Misjka, geschreven door Edward van de Vendel en Anoush Elman. Dat meldt boekenorganisatie CPNB. Het boek is gebaseerd op een waargebeurd verhaal over een gezin dat vanuit Afghanistan naar Nederland is gevlucht.

Dochter Roya vindt dat er in hun Nederlandse huis ook een huisdier thuishoort, en dat wordt een konijn met de naam Misjka. Het meisje vertelt al haar verhalen over de vlucht uit haar land. Maar op een dag is Miskja opeens verdwenen.

"Van de Vendel en Elman schetsen een ontroerend beeld, waarin de liefde van de gezinsleden voor elkaar én voor hun huisdier duidelijk voelbaar is", zegt de jury. "Misjka is een actueel en ontroerend familieverhaal, subliem en op pakkende wijze geschreven door Van de Vendel en Elman."

Het is voor het eerst dat Van de Vendel een Gouden Griffel wint. Wel kreeg hij al veertien keer een Zilveren Griffel. Elman, het pseudoniem van Ramin Kawous, kwam vanuit Afghanistan naar Nederland. Zijn verhalen vormden de basis voor Misjka en een ander boek dat hij samen met Van de Vendel schreef: De gelukvinder.

Het Gouden Penseel, de prijs voor het best geïllustreerde kinderboek, is dit jaar voor Djenné Fila. Zij illustreerde het boek Een kleine geschiedenis van de mens door dierenogen dat geschreven is door Joukje Akveld. In dat boek vertellen 29 dieren wat ze van 200.000 jaar geleden tot nu hebben gezien.

"De illustraties raken en geven letterlijk en figuurlijk kleur aan de informatie", zegt de jury. "Ze geven sfeer, zijn afwisselend en gevoelig en dienen niet alleen als ondersteuning. In het boek gaan de illustraties een synergetische relatie aan met de tekst. En dat is wat je wilt bij het toekennen van het Gouden Penseel: dat illustraties niet alleen een artistieke waarde uitstralen en vernieuwend zijn, maar dat ze in combinatie met de tekst ook een toegevoegde waarde hebben."

Aan beide prijzen is een geldbedrag van 10.000 euro verbonden. Vanavond worden de prijzen uitgereikt op het Kinderboekenbal.

In een mail aan het Erasmus MC in Rotterdam waarschuwde het Openbaar Ministerie voor de verdachte Erasmus-schutter Fouad L. Niet alleen zijn veroordeling voor dierenmishandeling, maar ook zijn "zorgwekkend gedrag" kwam in de mail ter sprake. L. zou "halfnaakt in de tuin op een stapel bladeren" liggen, hard schreeuwen en lachen en "psychotisch gedrag" vertonen.

Tijdens een doorzoeking van zijn telefoon vond het OM beelden waarop mensen "met messteken om het leven" worden gebracht, evenals nazistische en rechts-extremistische afbeeldingen. In een politieverhoor vertelde hij dat hij een alcoholverslaving en depressies heeft, aldus het OM in de mail.

"Ik ga ervan uit dat dit bijdraagt aan uw beslissing of betrokkene in aanmerking komt voor het basisartsdiploma", zo besluit het OM de mail, die tussen januari en mei van dit jaar is verstuurd.

Het OM bevestigt tegenover de NOS de authenticiteit van de mail, die door L. zelf op het anonieme webforum 4Chan is gepost. "Ze waren boos dat ik ermee weg kwam", schrijft hij over aantijgingen van dierenmishandeling, waarvoor hij deels werd vrijgesproken.

L. werd wel veroordeeld voor het mishandelen van een konijn. Daarvoor kreeg hij 40 uur taakstraf, blijkt uit het vonnis van de politierechter. Hij plaatste onder meer een baksteen op het konijn, trapte ertegen en gooide het op de grond. Hij werd vrijgesproken voor het mishandelen van een duif, het verwaarlozen van zijn andere konijnen en het bezit van pijlen voor een boog.

Naar aanleiding van de mail besloot het Erasmus MC dat de verdachte eerst een psychologisch onderzoek moest afronden voordat hij zijn bul in ontvangst kon nemen. Dat zegt bestuursvoorzitter Stefan Sleijfer tegen de NOS. "Hij had aan alle formele criteria voldaan om arts te worden, al zijn toetsen had hij met succes afgerond", zegt Sleijfer, maar de examencommissie bepaalt uiteindelijk of iemand formeel arts kan worden.

"Die hebben de zorgen van het OM serieus genomen. En die besloten dat er moest overgegaan worden op het psychologisch onderzoek." Volgens Sleijfer liep het proces van het onderzoek nog.

Bekijk een overzicht van de gebeurtenissen in Rotterdam van gisteren:

Of L. zou hebben gehandeld uit boosheid tegenover zijn opleiding en buurvrouw, die hem zou hebben aangegeven voor dierenmishandeling, is onbekend; de politie onderzoekt dit scenario. In zijn berichten op 4Chan kondigt L. de daad voor zover bekend niet aan, en dreigt hij ook niet met geweld.

L. klaagt op het forum verder over zijn opleiding, die hem zou hebben "gesaboteerd". Docenten zouden hem aan het lijntje hebben gehouden en stiekem hebben gehoopt dat hij zijn examens niet zou halen. Dat komt naar voren uit berichten waarvan de NOS de authenticiteit heeft geverifieerd.

Ook klaagt L. over de buurvrouw die filmde hoe hij het konijn mishandelde "in een dronken roes". Verder stelt hij te zijn ontslagen door zijn werkgever, die het behalen van zijn diploma verplicht stelde.

L. laat overduidelijk zijn boosheid daarover merken. "Je kunt beter werkloos en zonder opleiding blijven", laat hij weten in een "oproep" aan zijn "broeders met asperger", een bepaald type autisme. "De hele wereld haat ons. De dood aan normies", besluit hij.

In de Amerikaanse staat Ohio zijn twee oprichters van een kliniek veroordeeld vanwege het vals diagnosticeren van patiënten met de ziekte van Alzheimer, dementie en andere aandoeningen, meldt persbureau AP.

Het gaat om de voormalige directeur van een kliniek in Toledo en haar echtgenoot die kno-arts is. Het echtpaar startte in 2014 de kliniek en werd door tientallen patiënten beschuldigd van valse diagnoses.

De voormalige directeur Sherry-Ann Jenkins (61) kreeg gisteren zes jaar celstraf opgelegd. Volgens het Amerikaanse ministerie van Justitie was de oud-directeur niet opgeleid om medische zorg te verlenen en had zij daar geen vergunning voor. Haar man Oliver Jenkins (59) kreeg een celstraf van 41 maanden. Hij bemoeide zich nauwelijks met de kliniek en had ook niet de juiste papieren om dergelijke diagnoses te stellen.

Sherry-Ann Jenkins deed zich valselijk voor als arts en factureerde patiënten voor onnodige behandelingen, zoals geheugenoefeningen en middelen als kokosolie om het geheugen te verbeteren. Haar man tekende voor deze behandelingen als de verwijzende arts. Een patiënt die vals gediagnosticeerd werd met alzheimer was 21 jaar.

Sinds 2017 werden tegen de vrouw meerdere rechtszaken aangespannen door meer dan zestig mensen. Sommige patiënten ondergingen maandenlang behandelingen terwijl ze dachten dat ze terminaal ziek waren.

Volgens AP pleegde een patiënt zelfmoord. Er waren ook patiënten die hun baan hadden opgezegd of nog een laatste lange reis maakten.

Het was een van de bekendste bomen van Groot-Brittannië: de Sycamore Gap Tree, ook wel de Robin Hood-boom genoemd. Vanochtend ontdekten wandelaars tot hun verbijstering dat de tweehonderd jaar oude esdoorn was omgezaagd. Een 16-jarige jongen is aangehouden voor de vernieling.

De publieke verontwaardiging is groot. De Sycamore Gap Tree in het Noord-Engelse Northumberland werd jaarlijks door duizenden toeristen bezocht en was in 2016 nog tot boom van het jaar gekozen door een Britse bosbeschermingsorganisatie. De eenzame esdoorn was vooral bekend vanwege de iconische plek waar hij stond: pal naast de Romeinse Muur van Hadrianus en midden in een kleine vallei, wat magische plaatjes opleverde.

Dat wisten ook de makers van de film Robin Hood: Prince of Thieves uit 1991, die de Sycamore Gap lieten figureren in een prominente scene in de film, inclusief de boom. Sindsdien ging de esdoorn ook als 'Robin Hood Tree' door het leven. Tot vandaag.

Op foto's die vanochtend zijn gemaakt is op te maken dat de boom opzettelijk met een motorzaag is geveld. De autoriteiten riepen bezoekers op weg te blijven zodat ze sporen konden veiligstellen. Een lokale gezagsdrager sprak van "een aanval op een van de beroemdste bomen" van het land. "Iedereen is in shock."

Vanmiddag werd bekend dat de politie een 16-jarige verdachte heeft aangehouden voor het vandalisme. Hij is opgepakt op verdenking van het opzettelijk veroorzaken van schade aan de boom. Hij wordt vastgehouden en werkt mee met het onderzoek, liet een woordvoerder weten. Wat het motief was om de boom te lijf te gaan, is niet bekend.

"Dit is een wereldberoemde plek", aldus de politiewoordvoerder. "Dit vandalisme heeft begrijpelijkerwijs voor een grote schok en veel woede gezorgd. Deze boom was een icoon en een bron van vreugde voor zoveel bewoners en toeristen. Dit is een ongelooflijk droevige dag."