NOS Nieuws - Algemeen

EU-migranten blijven welkom in Zwitserland, en andersom. De Zwitsers hebben zich in een referendum uitgesproken tegen een voorstel om een einde te maken aan de afspraken met de Europese Unie over vrij verkeer van personen. Dat voorstel was een initiatief van de rechts-populistische Volkspartij SVP.

Die wilde dat de regering de afspraken met de EU zou opzeggen omdat er te veel migranten het land binnen zouden komen. De partij, al decennia de grootste in het federale parlement, wil dat Zwitserland meer zelf kan bepalen wie worden toegelaten.

Volgens de eerste prognoses van de Zwitserse publieke omroep SRF heeft meer dan 60 procent tegen het SVP-voorstel gestemd. Daarmee zou de uitslag aardig overeenkomen met de peilingen.

De regering had al gewaarschuwd tegen het voorstel. Als Zwitserland eruit stapt, zou een heel pakket aan verdragen ongeldig kunnen worden, waardoor onder meer toegang tot de Europese interne markt in gevaar zou komen.

De Zwitsers stemden vandaag over nog een aantal kwesties. Een voorstel voor twee weken betaald vaderschapsverlof haalt het wel. Bij een plan om wolven gemakkelijker af te kunnen schieten hangt het er nog om, en ook is nog onduidelijk of de regering groen licht krijgt voor het aankopen van nieuwe straaljagers.

Terwijl de hele wereld bezig is met het ontwikkelen van een coronavaccin, breidt de Chinese overheid het testprogramma op burgers uit. Eerder werden medewerkers van de douane en het leger gevaccineerd en nu zijn ook werknemers van staatsbedrijven en farmaceutische bedrijven aan de beurt.

NOS-correspondent Garrie van Pinxteren: "Maar lang niet iedereen die ik spreek, wil zich laten vaccineren met een vaccin waarvan de werking nog niet bewezen is. Ze zeggen: als het niet hoeft dan liever niet."

Volgens Van Pinxteren is het ook de vraag of de nieuwe testgroep de vrijheid heeft om nee te kunnen zeggen tegen het testvaccin, of dat de druk vanuit de werkgever hoog is. "Ik denk niet dat de mensen uit het leger die keuze hadden."

'Eerste resultaten positief'

De groep die is gevaccineerd, werd door de overheid geselecteerd en wordt in de gaten gehouden. "We hebben nog geen vaccin gevonden dat helemaal werkt tegen covid-19", zegt een onderzoeker tegen de staatskrant China Daily, "maar de eerste resultaten zijn positief." Het is de bedoeling dat zorgmedewerkers, ambtenaren, leraren en supermarktmedewerkers ook zullen worden gevaccineerd met de testvaccins.

Tegelijkertijd worden de testvaccins ook in Brazilië, getest. En Peru, Bahrein, Abu Dhabi en Marokko hebben plannen om het vaccin te testen, meldt het Hongkongse South China Morning Post.

Dat China nu op grotere schaal de vaccins gaat testen, stuit op kritiek. Internationale gezondheidsexperts zeggen tegen The New York Times dat de testvaccins een vals gevoel van veiligheid kunnen geven, waardoor besmettingen zouden kunnen toenemen. Volgens Sinovac, het farmaceutisch bedrijf dat de vaccins ontwikkelt, zijn inmiddels meer dan tienduizend Chinezen gevaccineerd.

De uitbater van een café in Medemblik is vannacht aangehouden nadat twee toezichthouders in de zaak waren bedreigd met de dood, mishandeld en tegen hun wil vastgehouden. Een van de toezichthouders raakte lichtgewond, meldt de politie.

De toezichthouders controleerden het café even na middernacht op naleving van de coronamaatregelen. In het café zagen ze dat er onvoldoende afstand werd gehouden en dat er werd gerookt. Ze maakten daarom foto's van de situatie in het café.

Toen de eigenaar van het café zag dat er werd gecontroleerd ging hij met de toezichthouders in gesprek. Volgens de politie liep dit uit de hand en werden de controleurs vastgehouden, mishandeld en bedreigd met de dood. Ook pakten bezoekers van het café de telefoon van de controleurs af. Zij verwijderden de foto's die op de telefoon stonden, meldt NH Nieuws.

Alcohol

De controleurs wisten zich uiteindelijk te bevrijden en alarmeerden de politie. Die hield de uitbater van het café aan. De man bleek gedronken te hebben. Hij zit nog vast.

De gemeente Medemblik is bezig met bestuursrechtelijke stappen tegen het café. "Toezichthouders zijn bedreigd en belemmerd in hun werkzaamheden", zegt burgemeester Streng op Twitter. "Dat is onacceptabel. Handen af van onze boa's en toezichthouders."

In verband met de kaping, twee dagen geleden, van een Belgische helikopter zijn vier mensen aangehouden, meldt de VRT. Het parket van Antwerpen bevestigt de arrestaties.

De kaping was vrijwel zeker bedoeld om gevangenen te helpen ontsnappen uit gevangenissen in Brussel. Dat mislukte, waarna de verdachten zich uit de voeten maakten. Bijzonderheden over de aanhoudingen zijn nog niet bekendgemaakt.

Afgelopen vrijdag werd de helikopter op het vliegveld van Deurne gekaapt door drie gewapende mannen. Die hadden de heli gehuurd, zogenaamd omdat ze boven Brussel foto's wilden maken. Eenmaal aan boord dwongen ze de piloot koers te zetten naar de gevangenis van Vorst en de vrouwenafdeling van de gevangenis Berkendael.

Toen het op beide plekken niet lukte om te landen, dwongen de drie de piloot door te vliegen naar Tienen en daar het toestel op een carpoolplek aan de grond te zetten. Vervolgens gingen ze ervandoor.

De piloot werd opgevangen door de politie en heeft slachtofferhulp gekregen.

Beelden van de laagvliegende helikopter werden later op Twitter gezet:

Armenië zegt dat het Azerbeidzjaanse leger burgerdoelen heeft aangevallen in Nagorno-Karabach. Dat is een vooral door Armeniërs bewoond gebied in Azerbeidzjan dat door Armenië wordt gesteund, ook militair. Het Armeense leger zegt dat het twee Azerbeidzjaanse helikopters, drie drones en drie tanks heeft uitgeschakeld.

Deze beelden zijn vanochtend vrijgegeven door het Armeense ministerie van Defensie:

Azerbeidzjan erkent dat het een militaire operatie is begonnen. Het zegt dat het reageert op beschietingen langs de frontlijn. Daarbij zouden burgers zijn omgekomen en gewond zijn geraakt. Een Azerbeidzjaanse helikopter zou verloren zijn gegaan, maar de bemanning zou ongedeerd zijn gebleven.

Of er aan Armeense kant slachtoffers zijn gevallen, is niet bekend. Armenië heeft de bevolking van Nagorno-Karabach gemaand schuilplaatsen op te zoeken. Het Armeense ministerie van Buitenlandse Zaken veroordeelt de aanval en zegt dat het een gepast militair en politiek antwoord zal geven.

De regering van Nagorno-Karabach heeft de staat van beleg en de mobilisatie afgekondigd.

Bloedige strijd

Armenië en Azerbeidzjan maakten vroeger deel uit van de Sovjet-Unie. Toen die begin jaren 90 uiteenviel riepen beide republieken de onafhankelijkheid uit. De etnische Armeniërs in Nagorno-Karabach maakten zich een jaar later los van Azerbeidzjan.

Na een bloedige strijd, die naar schatting aan 30.000 mensen het leven heeft gekost, kwam in 1994 een staakt-het-vuren tot stand. In de jaren daarna beschuldigden beide partijen elkaar over en weer van het schenden daarvan. De afgelopen maanden namen de spanningen weer toe.

Frankrijk, de VS en Rusland zijn bemiddelaars in het conflict. Frankrijk heeft beide landen opgeroepen te stoppen met vechten en naar de onderhandelingstafel te gaan.

Turkije steunt Azerbeidzjan en legt de schuld van het oplaaien van het conflict eenzijdig bij Armenië. "Het moet onmiddellijk stoppen met de vijandelijkheden die de regio in brand zetten", zei de Turkse minister van Defensie. Hij zei dat Turkije Azerbeidzjan met al zijn middelen zal steunen.

Zwitserland stemt vandaag over een voorstel dat een einde zou maken aan de afspraken met de Europese Unie over vrij verkeer van personen. Het referendum is een initiatief van de rechts-populistische SVP. Deze partij is al decennia de grootste in het federale parlement, maar heeft de laatste jaren wel aan macht ingeboet.

De Volkspartij SVP is van mening dat migranten een te grote belasting vormen voor Zwitserland. De partij presenteert de keuze van vandaag als een alles-of-niets-kwestie: "We moeten vechten, vechten, vechten. Het is een strijd tussen David en Goliath!".

Goedkope buitenlandse arbeidskrachten zouden banen innemen van Zwitsers en de tienduizenden extra migranten die er jaarlijks bijkomen zouden een te grote belasting zijn voor de infrastructuur, sociale voorzieningen en de welvaartsstaat. Ook wil de traditioneel nationalistische SVP dat Zwitserland als niet-EU-land zelf kan beslissen over wie er wel of niet het land binnenkomt.

De Zwitserse regering, die bestaat uit een min of meer vastgeklonken coalitie waar ook de SVP deel van uitmaakt, heeft zich resoluut tegen het Begrenzungsinitiative uitgesproken. De regering zegt dat Zwitserland zijn grote welvaart juist te danken heeft aan migranten uit de EU en waarschuwt voor een kettingreactie waardoor de Zwitsers onder meer de toegang tot de Europese interne markt zullen verliezen. Daardoor zouden veel banen verloren gaan. Het nationaal inkomen zou binnen twintig jaar 5 tot 7 procent lager zijn dan bij voortzetting van de huidige EU-afspraken.

Ook zou Zwitserland een stuk onaantrekkelijker worden voor internationale instituties, zegt correspondent Wouter Zwart. Hij wijst erop dat er met name in Genève, maar ook in Zürich tal van internationale organisaties zitten, waaronder de FIFA en de Verenigde Naties.

Als het voorstel wordt aangenomen, moet Bern in gesprek met Brussel om nieuwe afspraken te maken rond migratie. De kans is levensgroot dat ze daar niet uitkomen en dan moet de uitslag van het referendum geïmplementeerd worden.

Als het vrije verkeer van personen niet langer gewaarborgd is, vervallen ook een reeks andere bilaterale afspraken die Zwitserland met de EU heeft gemaakt, bijvoorbeeld over handel, landbouw, wetenschap en luchtvaart. Die maken alle deel uit van een groter pakket van verdragen. Als een van de verdragen wordt opgezegd, vervallen ook de andere, benadrukt correspondent Wouter Zwart. "Er is een soort domino-effect ingebouwd."

Volgens peilingen is een ruime meerderheid van zo'n 60 procent van de Zwitsers tegen het voorstel van de SVP. "Maar we weten sinds brexit dat we voorzichtig moeten zijn met peilingen", zegt Zwart. "Met brexit in het achterhoofd, is men dit weekend echt wel heel nerveus in Zwitserland."

De verwachting is dat de uitslag al aan het begin van de middag komt. In Zwitserland stemmen veel mensen per post en dat kan al weken van tevoren.

Wolven afschieten

Er zijn meer voorstellen waar de Zwitsers vandaag over stemmen. Er is ook een plan voor twee weken vaderschapsverlof en een voorstel dat het gemakkelijk moet maken om wolven af te schieten.

In Zwitserland zijn jaarlijks meerdere referenda. De uitslag is bindend voor de regering.

Goedemorgen! Vandaag gaan nog eens acht veiligheidsregio's naar risiconiveau 2 met het predicaat 'zorgelijk'. En met onder meer het WK wielrennen en de start van Roland Garros wordt het een volle sportdag.

Het weer eerst: na een regenachtige nacht trekken de buien weg naar het zuiden. Het blijft wel bewolkt. In de middag kan op sommige plekken de zon nog even doorbreken. Het wordt maximaal zo'n 17 graden met een matige tot krachtige noordwestenwind. Na het weekend gaat de wind wat meer liggen.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

De Zwitsers gaan naar de stembus voor een referendum over het vrije verkeer van personen met EU-landen. De rechts-populistische SVP zette het referendum op de agenda. Die partij laat de grensposten in Zwitserland het liefst weer bemannen. Het wordt dus een volle sportdag. In Parijs begint het hoofdtoernooi van Roland Garros. Het grandslamtoernooi werd vanwege de coronapandemie verplaatst van de lente naar de herfst. Verder wordt op het WK wielrennen in het Italiaanse Imola de wegwedstrijd voor de mannen verreden. Vanaf 13.10 uur is de wedstrijd live te volgen op NOS.nl, in de app, op NPO 1 en in een liveblog. Om 18.00 uur gaan vanwege corona nog eens acht veiligheidsregio's naar risiconiveau 2. Het gaat om Brabant-Noord, Brabant-Zuidoost, Gelderland-Zuid, Groningen, Zuid-Holland-Zuid, Gooi en Vechtstreek, Zaanstreek-Waterland en Flevoland.

Wat heb je gemist?

In Groningen is de eigenaar van een dansschool aangehouden op verdenking van misbruik. Tegen het Dagblad van het Noorden zegt het Openbaar Ministerie dat er elf aangiftes liggen tegen de man. Tien daarvan komen van minderjarigen.

De 37-jarige verdachte zit sinds 8 september vast. Zijn hechtenis is donderdag met drie maanden verlengd. Het OM wil tegenover de krant niet ingaan op de aard van het misbruik. "Het onderzoek is nog in volle gang", zegt een woordvoerder.

De man runde sinds 2004 een streetdance-school, een van de grootste in Groningen. De eigenaar is niet meer betrokken bij de dansschool en de leiding wil de lessen voortzetten. "We vragen jullie vertrouwen en steun om met ons een nieuwe toekomst tegemoet te gaan in een veilige omgeving", schrijven ze in een brief aan leden en ouders.

Ander nieuws uit de nacht:

Trump draagt conservatieve Amy Coney Barrett voor als rechter Hooggerechtshof: de Senaat wil nog voor de presidentsverkiezingen van 3 november stemmen over de voordracht. Restaurant Den Haag ontruimd vanwege drukte: In het restaurant waren ruim 200 mensen aan het eten toen handhavers kwamen controleren. Lichte aardbeving bij Drentse Winde: De beving, met een kracht van 1,8, was volgens het KNMI op 3 kilometer diepte.

En dan nog even dit:

Goed nieuws voor wintersportliefhebbers in delen van Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland. Daar ligt flink wat sneeuw door de combinatie van een koufront en veel neerslag.

Op sommige plekken moesten wegen worden vrijgemaakt van sneeuw en ijs en in delen van Oostenrijk viel er al sneeuw op zo'n 550 meter hoogte.

Volgens het Zwitserse KNMI viel er in de plaats Montana, in het zuidelijke kanton Wallis, zo'n 25 centimeter sneeuw. Dat was volgens het instituut een record voor de tijd van het jaar.

De sneeuw viel met name aan de noordzijde van de Alpen, meldt Weerplaza. De meeste sneeuw viel boven de 1100 meter.

Fijne dag!

Een automobilist is vannacht ingereden op bezoekers van café The Jolly Jester in Rijsbergen. Dit gebeurde rond 05.30 uur aan de Sint Bavostraat. Volgens getuigen reed de automobilist hierna door, meldt Omroep Brabant.

Meerdere mensen raakten gewond, een van hen is ter controle naar het ziekenhuis gebracht. De politie is nog op zoek naar de bestuurder.

De automobilist had het café volgens getuigen boos verlaten. Daarna stapte hij in zijn voertuig en reed in op een aantal mensen die op de stoep voor de horecazaak stonden. Op de weg lagen drie fietsen met flinke schade.

De politie is een onderzoek gestart en bekijkt daarvoor camerabeelden en hoort getuigen. Het gezochte voertuig is mogelijk een donkere stationwagen die vermoedelijk op meerdere plekken schade heeft.

Bij het Drentse dorp Winde is rond 01.40 uur een lichte aardbeving gemeten. De beving, met een kracht van 1,8, was volgens het KNMI op 3 kilometer diepte. Berichten over schade zijn er vooralsnog niet.

Winde ligt zo'n tien kilometer ten zuiden van de stad Groningen, dicht bij Groningen Airport Eelde.

Aan het begin van de maand waren er in Westeremden en Uithuizermeeden, allebei ten noorden van Groningen, bevingen van respectievelijk 2,0 en 1,9. Bevingen in het gebied worden vrijwel altijd veroorzaakt door gaswinning.

In Groningen is de eigenaar van een dansschool aangehouden in verband met een grote misbruikzaak. Volgens het Dagblad van het Noorden en RTV Noord is hij de oprichter en eigenaar van het Groningen Dance Center, een school voor streetdance.

Het Openbaar Ministerie wil alleen kwijt dat op 8 september een 37-jarige Groninger is opgepakt. Er liggen elf aangiftes tegen hem, tien daarvan komen van minderjarigen. Zijn hechtenis is donderdag met drie maanden verlengd.

De man runde de dansschool sinds 2004. Het personeel heeft leden en ouders een brief gestuurd over de situatie. Het roept slachtoffers en getuigen op om zich te melden bij de politie.

In de brief staat dat alle lessen doorgaan. "Voor ons staat vast dat de huidige eigenaar geen rol meer speelt. We vragen jullie vertrouwen en steun om met ons een nieuwe toekomst tegemoet te gaan in een veilige omgeving."

Een jongen uit Musselkanaal is gisteren enkele uren ontvoerd geweest. De politie in Groningen zegt dat sprake was van een "urgente vermissing" en dat daarom met veel politiemensen en een helikopter naar hem is gezocht.

De jongen is zo'n drie uur later gevonden. Een man van 25 is opgepakt op verdenking van onttrekking aan het ouderlijk gezag. Het is niet bekend waar de jongen en de verdachte zijn gevonden.

De zaak speelde zaterdagmiddag. De leeftijd van de jongen is niet bekendgemaakt; de politie zegt alleen dat hij minderjarig is. De verdachte is een man zonder vaste woon- of verblijfplaats. Hij zit vast en wordt verhoord.

President Trump heeft zoals verwacht Amy Coney Barrett voorgedragen als nieuwe rechter bij het Amerikaanse Hooggerechtshof. De 48-jarige conservatieve Barrett neemt, als het aan Trump ligt, de plaats in van de recent overleden Ruth Bader Ginsburg.

Als de Senaat instemt met de voordracht, slaat de balans in het Hooggerechtshof verder door in het voordeel van de conservatieven, met zes conservatieve en drie progressieve rechters. De voordracht is daarom van groot politiek belang.

Dat beaamde Barret zelf ook toen ze gisteravond door Trump gepresenteerd werd. Ook prees ze Ginsburg:

De Senaat wil nog voor de presidentsverkiezingen van 3 november stemmen over de voordracht. De Republikeinen hebben daar de meerderheid. Trump heeft gezegd dat de eerste hoorzittingen in de Senaat gepland staan voor 12 oktober.

'Briljante jurist'

Amy Coney Barrett is streng katholiek en onder meer tegen abortus en het homohuwelijk. Ze is nu nog rechter bij een federale rechtbank in Chicago, die beroepszaken behandelt. Daarvoor was ze hoogleraar aan de University of Notre Dame in Indiana.

Trump omschreef Barrett bij een ceremonie in de tuin van het Witte Huis als een van de briljantste juristen van de VS.

Barrett zelf zei vereerd te zijn door de voordracht en er te willen zijn voor alle Amerikanen. In de richting van haar critici zei ze dat ze er als hoge rechter niet is "voor degenen in mijn eigen kring en al helemaal niet voor mijzelf".

Rechters bij het Hooggerechtshof worden benoemd voor het leven en kunnen dus vaak decennialang meebeslissen over grote beleidsthema's.

Het is de derde keer dat Trump een rechter voor het Hooggerechtshof kan voordragen. Eerder kwam hij met de conservatieve rechters Neil Gorsuch en Brett Kavanaugh. Gorsuch werd kort na Trumps inauguratie voorgedragen; daarvoor hadden de Republikeinen maandenlang geweigerd om te stemmen over een progressievere rechter die door Trumps voorganger Obama was voorgedragen.

Democraten bezorgd

De Democratische presidentskandidaat Joe Biden heeft de Senaat opgeroepen om niet voor de verkiezingen over de voordracht te stemmen. Ook zegt hij dat de Amerikaanse gezondheidszorg in gevaar is door de voordracht, omdat Barrett het niet eens is met een vonnis van het Hooggerechtshof om de zorgwet van president Obama toe te staan. Trump wil af van 'Obamacare'.

Al vroeg in het seizoen zijn er flinke hoeveelheden sneeuw gevallen in de Alpen. Afgelopen nacht kleurden delen van Zwitserland, Oostenrijk en Duitsland wit door de combinatie van een koufront en veel neerslag.

Op sommige plekken moesten wegen worden vrijgemaakt van sneeuw en ijs en in delen van Oostenrijk viel er al sneeuw op zo'n 550 meter hoogte.

Volgens het Zwitserse KNMI viel er in de plaats Montana, in het zuidelijke kanton Wallis, zo'n 25 centimeter sneeuw. Dat was volgens het instituut een record voor de tijd van het jaar.

De sneeuw viel met name aan de noordzijde van de Alpen, meldt Weerplaza. De meeste sneeuw viel boven de 1100 meter.

De Mexicaanse autoriteiten hebben tientallen arrestatiebevelen uitgevaardigd voor agenten, ambtenaren en soldaten die betrokken zouden zijn geweest bij de verdwijning en dood van 43 studenten in 2014.

Volgens Omar Gómez, hoofd van het speciale parket van het OM dat is opgericht voor de zaak, gaat het om de "intellectuele en materiële architecten" achter de verdwijning. "Zij die hieraan hebben deelgenomen of waarvan wordt bewezen dat zij dat hebben gedaan, zullen worden veroordeeld. Er zal geen dekmantel zijn", zei Gómez op een persconferentie.

Het gaat in totaal om 25 arrestatiebevelen. Een federale agent is al opgepakt. Verder hebben de autoriteiten hooggeplaatste ambtenaren op het oog zoals Tomás Zeron, die ten tijde van de verdwijning baas was van het federale misdaadonderzoeksbureau.

Militairen verdacht

Eerder werden in de zaak al meer dan honderd verdachten opgepakt. Met name de arrestatiebevelen voor soldaten worden in Mexico gezien als een bijzondere stap, want president Obrador onderhoudt warme banden met het leger.

Familieleden van de studenten vroegen al langer om militairen mee te nemen in het strafrechtelijk onderzoek. De studenten verdwenen nabij een legerbasis. Inmiddels wordt breed aangenomen dat er militairen op de hoogte waren van de op handen zijnde ontvoering.

Het is vandaag exact zes jaar geleden dat de studenten verdwenen. Nog steeds is niet duidelijk wat er precies met ze is gebeurd. Van slechts twee studenten zijn de stoffelijke resten teruggevonden.

Onderweg naar protest

De jongeren deden een lerarenopleiding aan een linkse pedagogische academie op het Mexicaanse platteland. In 2014 vertrokken ze met de bus naar Mexico-Stad om te demonstreren bij een herdenking van een eerdere massamoord op studenten in 1968. Maar daar kwamen ze nooit aan.

Onderweg werden ze nabij het stadje Iguala onderschept door de lokale politie en beschoten. Ze zouden door de agenten zijn uitgeleverd aan leden van een drugskartel die de studenten waarschijnlijk hebben vermoord en hun lichamen hebben verbrand op een vuilnisbelt.

De onopgeloste zaak houdt Mexico al jaren bezig en leidde tot woede onder de bevolking. Volgens de vorige rechtse regering waren de agenten die de studenten aan het drugskartel uitleverden corrupt. De nabestaanden van de studenten geloven niets van die officiële lezing. Zij beschouwen de Mexicaanse regering op z'n minst als medeplichtig vanwege pogingen de zaak in de doofpot te stoppen.

Het leek vanmiddag uit de lucht te komen vallen: het RIVM meldde 38 coronadoden in één dag. Gisteren lag het aantal doden in een dag nog op 16, en de dag daarvoor ook. Dus waar kwam dat hoge aantal van 38 ineens vandaan?

Bij nader onderzoek bleek de piek veel minder groot. Het hogere aantal zat hem in extra meldingen van de GGD IJsselland, waar onder meer Zwolle onder valt. In de 24 uur tot 10.00 uur vanochtend kwamen er 21 meldingen van coronadoden bij het RIVM binnen van die GGD, terwijl daar de afgelopen week maar één persoon aan het coronavirus is overleden.

De verwarring is veroorzaakt door "een administratieve inhaalslag", zegt de GGD IJsselland. Verreweg de meeste meldingen waren daardoor niet van de afgelopen week, maar van het afgelopen halfjaar.

De GGD IJsselland leverde de hogere cijfers niet vanwege een achterstand, maar omdat het RIVM een extra verzoek had gedaan aan alle GGD's.

Extra inventarisatie

Het RIVM wil zo zeker mogelijk weten dat alle coronaslachtoffers worden meegeteld en vroeg daarom de GGD's deze zomer om te inventariseren of er meer coronadoden waren dan bekend was.

Normaal gesproken meldt een GGD het aan het RIVM wanneer iemand positief is getest. Het kan zo zijn dat deze persoon naar het ziekenhuis moet en daar overlijdt. Dan meldt de GGD dit sterfgeval aan het RIVM. Het kan ook zo zijn dat een positief getest persoon uit beeld raakt of door drukte in het ziekenhuis niet wordt geregistreerd.

Om die onbekende gevallen op te sporen, vroeg het RIVM de GGD's de sterfgevallen in de bevolkingsregisters in hun regio naast de positief geteste personen te leggen en te kijken of daar overeenkomsten in zaten.

Nooit 100 procent zeker

Sommige GGD's deden dit al, anderen nog niet. GGD IJsselland kwam nu met de cijfers. Het gaat dus om mensen die al eerder positief getest waren, maar pas later als coronadode zijn 'ontdekt' en doorgegeven.

In totaal gaat het in de regio IJsselland om 28 gerapporteerde doden deze week. Het gaat hier dus om mensen die positief getest waren en ook zijn overleden. Er kan nooit met 100 procent zekerheid worden gezegd dat het coronavirus de doodsoorzaak was, maar de kans is groot omdat ze op dat moment besmet waren.

Als de 21 doden uit de regio IJsselland die vandaag vanwege die "inhaalslag" zijn gemeld, worden afgetrokken van de 38 doden die het RIVM meldt, gaat het om 17 overlijdens en dat is iets meer dan gemiddeld de afgelopen dagen.

Het kabinet staat voor een duivels dilemma. De rappe stijging van het aantal nieuwe coronabesmettingen in grote steden als Amsterdam lijkt enkel nog af te remmen met strengere maatregelen, zo zei premier Rutte gisteren al in een persconferentie. Tegelijk is de schade door een eventuele nieuwe lockdown niet te overzien.

Amsterdamse politici kijken met vrees naar de komende weken. Ze vinden dat er snel ingegrepen moet worden, maar tegelijk zijn ze het eens dat een tweede lockdown ten koste van alles moet worden voorkomen.

'Ze denken: het overkomt mij niet'

In een week tijd is onder Amsterdammers het aantal positieve coronatests met 57 procent gestegen. Met name in de stadsdelen Nieuw-West en Zuidoost neemt het aantal besmettingen snel toe. Vandaag stond er in Nieuw-West een rij voor de markt op het Plein '40-'45. Bezoekers werden mondjesmaat toegelaten om te grote drukte te voorkomen.

"Ik vind het te druk hier", zegt een vrouw, die naar eigen zeggen schrok van de vele mensen op het plein. "Ik heb gisteren niet gezien wat de premier zei, maar ik zag wel wat voorbijkomen op Facebook en ik vind het alleen maar goed. Anders moeten we weer opnieuw beginnen."

Een andere vrouw, met mondkapje op, zegt zich op de markt al langer te ergeren aan het gedrag van bezoekers. "Misschien moeten we terug van een vijfdaagse naar een driedaagse markt. Het grootste deel hier heeft overal maling aan. Ze denken: het overkomt mij niet. Tot het ze wel overkomt en ze hun oudere familieleden besmetten."

Ook Sofyan Mbarki, fractievoorzitter van de PvdA in de Amsterdamse raad, vindt dat er snel iets moet gebeuren in bijvoorbeeld Nieuw-West. "Maar dan wel iets waarmee we de economie draaiende kunnen houden. Want wat dit stadsdeel niet kan hebben, is dat economie op slot gaat. Dan gaan die mensen het nog meer voelen", zegt Mbarki.

Zijn D66-collega Reinier van Dantzig is het daarmee eens. Nog een lockdown draait volgens hem de economie en maatschappij van Amsterdam "echt de nek om".

Volgens Marianne Poot, fractievoorzitter van de Amsterdamse VVD, lijken de huidige maatregelen niet meer te werken. Wat er dan wel moet gebeuren, vindt ze "een heel ingewikkelde zaak". Ze vindt in ieder geval dat de gemeente zichtbaarder moet zijn en beter moet communiceren in wijken met veel besmettingen. "Want ik zie een afwezige burgemeester en een afwezig college", zegt Poot.

Verder pleit ze voor het beter handhaven van de huidige maatregelen en voor "heel snel" meer testcapaciteit. Poot: "De wethouder moet met onorthodoxe maatregelen komen".

'Kabinet moet de leiding nemen'

Mbarki (PvdA) en Van Dantzig (D66) vinden dat het kabinet de leiding moet nemen nu het zicht op de verspreiding van het virus volgens de politici verdwijnt. "Wij willen in Amsterdam alles op alles zetten om te doen wat nodig is, maar we hebben daarbij wel de dekking van het kabinet nodig", zegt Van Dantzig.

Het kabinet zou bijvoorbeeld kunnen bijspringen als het gaat om testcapaciteit. "Testen geeft vrijheid en zorgt ervoor dat mensen het niet verspreiden", legt hij uit. "Dus als het bij ons het ergste is, moeten Amsterdammers zich ook het snelst kunnen laten testen. Want als je zoals nu 74 uur op een uitslag moet wachten, is het toch verleidelijk om even naar de supermarkt te gaan. Dat is niet goed, maar zo gaat het wel."

Duidelijke communicatie

Ook vindt Van Dantzig dat het kabinet duidelijker moet zijn als het gaat om de communicatie. Van Dantzig: "Rutte en De Jonge moeten heel duidelijk laten zien wat het pad is waarmee we het virus in de komende winter het mee gaan bestrijden. Uiteindelijk willen mensen weten: waar staan we en wat kunnen we doen."

PvdA-fractievoorzitter Mbarki sluit zich daarbij aan. Hij vindt daarnaast dat eventuele nieuwe maatregelen een landelijk karakter moeten krijgen. "Regionaal is het moeilijker om de lijn vast te houden en je krijgt zo veel verschillen, terwijl mensen juist toe zijn aan duidelijkheid", zegt hij.

Zelf ziet hij desgevraagd wel iets in een mondkapjesplicht. "Dan gebeurt er iets in het gedrag van mensen. Als je nu om je heen kijkt, denk je: er is niet zoveel aan de hand. Ik heb het liever ook niet. Maar als ik moet kiezen tussen een mondkapje of de economie op slot kies ik toch voor een mondkapje. Als de winkels maar open blijven en mensen hun baan houden."

Snoepfabrikant Lonka bestaat 100 jaar. Als eerbetoon aan de Bredase wortels van het bedrijf is er dit weekend een gevelkunstwerk onthuld op de plek waar van 1920 tot 1965 de eerste fabriek van London Caramel Works stond. Inmiddels is daar een woonwijk.

Beeldend kunstenares Mariëtte van der Meer uit Breda schilderde verschillende panelen die in lagen zijn aangebracht op de muur. Ook het bekende Lonka-meisje is afgebeeld. Als icoon van het merk siert zij vanaf de jaren 20 de bewaarblikken.

Het kunstwerk werd onthuld door Annie Vergouwen, die al 52 jaar voor het bedrijf werkt. Omroep Brabant zocht haar op in de snoepfabriek, die inmiddels is verhuisd naar Roosendaal.

'Willy Wonka' van het bedrijf

Een zoete geur vult de grote fabriekshal in Roosendaal. Verse blokjes noga en fudge karamel verlaten de transportband en, op weg naar zoetekauwen die ervan willen genieten. Ook de 69-jarige Vergouwen is dol op de snoepjes. Al meer dan een halve eeuw beleeft ze 'het geluk' om er iedere dag tussen te mogen werken.

Zij is eigenlijk de 'Willy Wonka' van de snoepfabriek. Gepassioneerd vertelt ze haar verhaal, alsof ze zich het personage uit Sjakie en de chocoladefabriek van Roald Dahl waant. Al 52 jaar lang stapt ze 's ochtends vroeg op haar fiets om vanuit haar woonplaats Nispen de 14 kilometer naar Roosendaal te rijden.

Annie kent het bedrijf op haar duimpje:

Lonka is dus afgeleid van London Caramel Works (de oorspronkelijke naam in de beginjaren was Lonca) en vindt zijn oorsprong in Breda. Daar werden in 1920 de eerste karamelblokjes en toffees gemaakt.

De zaken gingen goed en tien jaar later werd ook in het Belgische Essen een fabriek geopend. Toen veranderde de naam in Lonka, omdat de Franstalige Belgen de 'c' uitspreken als een 's' in plaats van een 'k'.

Essen bleef als enige vestiging over, toen in 1965 de fabriek in Breda dicht moest na jaren van klachten uit de buurt over roetaanslag. In Breda werd nog op kolen gestookt.

De zoetwarenfabrikant beleefde in de jaren 50 en 60 gouden tijden. Lonka bood werk aan 165 mensen. Maar de oliecrisis in de jaren 70 bracht een ommekeer. Er braken zware tijden aan. De fabriek draaide jarenlang verlies en uiteindelijk werd het personeelsbestand teruggebracht tot zo'n vijftien medewerkers.

Het is de West-Brabantse familie De Bock die het merk heeft gered van de ondergang. Ze namen in 1997 de zaak over brachten Lonka terug naar Brabant. Er werd fors geïnvesteerd in een moderne productiehal die in 2002 in Roosendaal verrees, maar de oude, blinkende koperen ketels in het gebouw onthullen dat de Brabantse zoetwarenfabrikant een rijke historie kent.

Inmiddels zorgen zo'n 80 medewerkers in de geautomatiseerde fabriek dat er jaarlijks 1 miljard snoepjes en chocolaatjes worden gemaakt, in totaal zo'n 10 miljoen kilo.

Ieder uur een snoepje

Annie Vergouwen gaat haar laatste maanden in als medewerker van Lonka. Op 8 december wordt ze zeventig jaar en neemt dan met pijn in het hart afscheid van 'haar' fabriek. Nooit meer elk uur een lekker snoepje van de band pakken voor zichzelf. Maar in haar hart zal Annie altijd het 'Lonka-meisje' uit Nispen blijven.

Het kunstwerk op de zijgevel van het woonhuis aan de Pioenroosstraat in Breda is onderdeel van het streetart museum 'Blind Walls Gallery'. Het is de bedoeling dat het er de komende jaren te zien is.

Door de almaar verslechterende situatie in Libanon zijn er steeds meer mensen die een uitweg proberen te vinden. Wie een visum heeft, neemt het vliegtuig. Maar niet iedereen heeft die optie. En daarom is er een nieuwe route ontstaan: de afgelopen weken vertrokken tientallen bootjes van de noordelijke havenstad Tripoli naar het eiland Cyprus, dat nog geen 200 kilometer verderop ligt.

In de haven van Tripoli is het rustig, toeristen zijn er dit jaar nauwelijks. Degenen die hier werken zien het elke dag: mensen gaan op zoek naar een beter leven. "Iedereen die een bootje heeft, kan gaan," vertelt Nour Sidawi, die boten aan toeristen verhuurt. "De Libanese kustwacht kijkt meestal de andere kant op. Ze weten zelf maar al te goed hoe moeilijk de situatie nu is. Veel inwoners van Tripoli hebben een eigen bootje, die kunnen met vrienden of familie zo de oversteek maken."

Dat is precies wat banketbakker Imad Tartoussi met een groep vrienden en kennissen deed. Ze waren met 33 mensen, onder wie veel kinderen. "We hadden ons twee maanden voorbereid," vertelt hij. "We hadden genoeg eten en brandstof, we hadden een gps-systeem, er was voor iedereen een plek om te slapen. Ons doel was om verder dan Cyprus te komen, richting Italië. Dat had vijf dagen moeten duren."

Maar ondanks het goed uitgewerkte plan kwamen ze tijdens de reis in een storm terecht. Ze besloten in de Cypriotische kuststad Limassol te wachten tot die overwaait. Maar de Cypriotische autoriteiten waren hen voor: "Ze hebben ons aan land gehaald en vervolgens teruggebracht naar Libanon, onze boot is nog altijd daar. Woedend ben ik over hoe ze ons hebben behandeld."

Volgens Nour Sidawi maken veel mensen de overtocht met een smokkelaar. Dat kost volgens hem zo'n 500 dollar per persoon. "In de haven hoor je hun handlangers sissen naar voorbijgangers: 'Cyprus, Cyprus'. Die smokkelaars sturen vaak onervaren mensen mee om de boot te besturen. Ze zijn uit op geld. Ze proppen tientallen mensen op een boot, water en eten mag dan niet mee. Het loopt zeker niet altijd goed af."

Midden-Oosten correspondent Daisy Mohr ontmoet in Tripoli een gezin dat naar Cyprus probeerde te vertrekken. De reis had 10 uur moeten duren, het werd een nachtmerrie van 8 dagen:

VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR noemt de ontwikkeling zorgwekkend. Het gaat over honderden mensen. "Wij zijn zeer bezorgd over de bootjes die naar Cyprus vertrokken de afgelopen weken," zegt Lisa Abou Khaled van UNHCR in Beiroet. "Kwetsbare mensen zetten hun leven op het spel, terwijl ze ten einde raad op zoek gaan naar een beter bestaan. Uit onze gesprekken met mensen die de oversteek wagen blijkt dat hun sociaal-economische situatie de directe oorzaak is. En in sommige gevallen de explosie van 4 augustus."

De almaar stijgende prijzen van basisproducten, hyperinflatie, politieke chaos, de corona-epidemie en de nasleep van de enorme explosie maken het leven in Libanon steeds zwaarder. Meer dan vijftig procent van de Libanezen leeft inmiddels onder de armoedegrens en er zijn veel zorgen over de toekomst.

De verwachtingen van mensen die vertrekken zijn hooggespannen. Ze verkopen al hun bezittingen en lenen vaak geld om de reis te kunnen betalen. Ze hopen dat onderwijs, een baan en toegang tot de gezondheidszorg na aankomst n een ander land binnen handbereik liggen.

Wie na een mislukte poging weer terug is in Libanon is van plan de oversteek nog een keer te wagen. "Het leven is onhoudbaar hier. Geld verdienen is onmogelijk. Er is hier geen toekomst. Elke dag wordt het slechter," vertelt banketbakker Tartoussi, die een tijdje geleden nog een goed lopende zaak runde.

De ingrediënten die hij nodig heeft om zijn taartjes te maken zijn onbetaalbaar geworden. "Al zitten we straks in een kamp of wonen we in een park, het leven in Europa is absoluut beter," weet hij. "Ik heb genoeg vrienden en kennissen die de oversteek gehaald hebben. Zodra we het geld bij elkaar hebben, gaan we weer."

Denk moet geen protestpartij meer zijn die zich vooral op één thema richt. De partij wil zich constructief en verbindend opstellen en kan "meebesturen". De partij, die nu met drie zetels in de Tweede Kamer zit, zal bij de verkiezingen in maart volgend jaar zeker zes zetels halen.

Dat zijn enkele ambities van Farid Azarkan, die vandaag op de ledenvergadering van de partij in Amsterdam officieel is gekozen tot de nieuwe voorman. Hij volgt Tunahan Kuzu op, de eerste leider van de partij die in 2017 voor het eerst in de Tweede Kamer kwam. "Zes zetels is heel realistisch", zegt Azarkan. "We zijn een stuk verder dan vier jaar geleden."

One-issuepartij

Azarkan wil strijden voor een "eerlijk en rechtvaardig Nederland" en wil zich "luidkeels laten horen tegen onrecht". De strijd tegen discriminatie en racisme blijft doorgaan, maar een one-issuepartij wil Denk niet meer zijn.

Azarkan benadrukt dat de partij ook plannen heeft voor de zorg, de financiën en de economische en maatschappelijke gevolgen van de coronacrisis. "Wij staan voor een groep mensen die onvoldoende gehoord wordt."

Denk had in zijn begintijd een grote achterban van veelal Turkse Nederlanders en dat kwam mede door de twee Kamerleden van Turkse afkomst Kuzu en Selçuk Öztürk. De partij, die zich vooral inzette tegen discriminatie en racisme, kreeg onder meer de kritiek van gevestigde politieke partijen dat ze collega's in een kwaad daglicht stelden in eigengemaakte filmpjes en sympathiseerden met het regime van de Turkse president Erdogan.

Ruzie

En dit jaar brak er tussen de drie Kamerleden een stevige machtsstrijd uit met wederzijdse beschuldigingen van intimidatie, verraad, broedermoord en manipulatie. Kuzu werd wegens een buitenechtelijke relatie door Kamerlid en partijvoorzitter Öztürk aan de kant gezet en vervolgens moest die laatste het partijvoorzitterschap opzeggen. Op de achtergrond speelde dat Kuzu en Azarkan de partij wilden verbreden en zich minder polariserend wilden opstellen. Op 16 mei maakten zij bekend hun ruzie te hebben bijgelegd.

Nu gaat het prima met elkaar, zegt Azarkan. Ze hebben veel geleerd, zijn minder onervaren, kunnen beter met kritiek omgaan. Azarkan denkt dat zijn Marokkaanse afkomst geen nadeel hoeft te zijn voor de achterban. "Dat maakt echt niet meer uit. Inmiddels zijn we een stuk verder." De partij trekt niet meer vooral Nederlanders met een Turkse achtergrond, zegt hij. "We vertolken het geluid van de multi-culturele samenleving."

Tunahan Kuzu

Wel hoopt hij dat Kuzu zich bedenkt en toch op de kandidatenlijst wil. "Het zou mooi zijn als hij zich bedenkt." Kuzu wil stoppen maar veel leden en allerlei lokale afdelingen roepen hem op om dat niet te doen. Kuzu neemt de tijd om hierover na te denken. "Ik weet het echt niet, ik twijfel. Het Kamerlidmaatschap heeft een heel grote impact gehad op mijn leven."

In het centrum van Oisterwijk was vanmiddag brand in de locomotief van een goederentrein. De trein vervoerde benzeen, een brandbare stof.

Het vuur is niet in de buurt van de wagons met benzeen gekomen, laat een woordvoerder van ProRail weten. De brand woedde voor zover bekend alleen in de technische ruimte van de locomotief.

Een klap en daarna rook

Rond 14.30 uur voelde de machinist van de trein een klap en vervolgens zag hij rook in de locomotief. Hij heeft volgens de woordvoerder de trein vervolgens meteen gestopt en de bovenleiding uitgeschakeld. Er bleek uiteindelijk "een heel klein brandje" te zijn, dat snel was geblust. Waardoor de brand was ontstaan, is nog niet bekend.

De trein was onderweg naar de haven in het Botlekgebied in Rotterdam en kon na de brand niet verder rijden. Het voertuig wordt met een hulplocomotief van het spoor gehaald.

Tussen Tilburg en Boxtel rijden vermoedelijk tot 18.00 uur geen treinen. Reizigers kunnen gebruikmaken van bussen tussen Tilburg Oisterwijk en Boxtel, meldt de NS.