NOS Nieuws - Algemeen

Waarom nieuwe AI-technologie voorlopig aan de EU voorbij gaat

2 hours 32 minutes ago

Meta, het moederbedrijf van Facebook en Instagram, wil met zijn volgende Artificial Intelligencemodel flink uitpakken. Net als andere modellen die in ontwikkeling zijn zal dat niet alleen tekst, maar ook video's, afbeeldingen en geluid kunnen genereren. Meta wil het model toepassen in verschillende producten, zoals smartphones en smart-glasses.

Voor gebruikers in de Europese Unie is er alleen een probleem: Meta heeft besloten het model daar voorlopig niet uit te brengen. Als reden noemt het bedrijf van Mark Zuckerberg "de onvoorspelbare aard van de Europese wetgeving".

Apple gaf enkele weken geleden al dezelfde reden om enkele nieuwe toepassingen van de iPhone, die gebruikmaken van kunstmatige intelligentie, niet in de EU beschikbaar te stellen.

Dreigt de Europese Unie op achterstand te komen in de AI-race? Of zijn dit dreigementen van bedrijven die niet houden van regels, en druk willen uitoefenen op Europa?

Nieuwe Europese regels

Spanningen tussen de EU en de Meta zijn er al langer, bijvoorbeeld over de Europese privacyregels. Om zijn AI-model te trainen op specifieke culturele en taalkundige gewoontes per land, wilde Meta gebruik maken van Facebook- en Instagramposts van Europese gebruikers. De privacy-waakhonden van verschillende landen hebben echter geoordeeld dat dat in strijd is met de Europese privacywetgeving en eisten dat Meta er - althans voorlopig - mee zou stoppen.

Maar niet alleen de privacywetgeving zit de grote techbedrijven dwars. De EU toonde zich de afgelopen jaren een voorloper in wetgeving voor nieuwe technologie. Dit jaar werd de Digital Markets Act van kracht, die moet voorkomen dat grote techbedrijven hun macht misbruiken.

Op 1 augustus gaat de gloednieuwe AI-wet in, die het gebruik van artificiële intelligentie juridisch regelt. Beide wetten worden in fases uitgerold, waarbij de Europese Commissie bepaalt hoe de regels precies worden toegepast.

Niet alleen drukmiddel

Dat Meta en Apple juist nu dreigen om diensten te onthouden aan de EU, is niet toevallig, zegt Kim van Sparrentak (GroenLinks-PvdA). Zij onderhandelde als Europarlementariër over de nieuwe AI-wet. "Op dit moment wordt in Brussel geschreven aan de gedragscode waaraan alle AI-modellen in de toekomst moeten voldoen. Door hier nu mee te komen, voeren ze de druk op."

Toch zal de dreiging om AI-toepassingen weg te houden van de Europese markt niet alleen een drukmiddel zijn, vermoedt Lisanne Hummel, die aan de Universiteit Utrecht onderzoek doet naar de macht van grote techbedrijven.

"Het zijn echt veel nieuwe regels waar die bedrijven rekening mee moeten houden. Op bepaalde punten zijn het logische, makkelijke regels. Maar wat bijvoorbeeld de transparantie van AI-systemen betreft wordt het toch moeilijker. Vaak weten de bedrijven zelf niet precies wat er zich in hun AI-model afspeelt. Als de EU dan vraagt om heel transparant alle acties in kaart te brengen die dat model uitvoert, is het de vraag of ze die verplichting meteen kunnen naleven."

Als Meta's nieuwe model hier niet gelanceerd wordt, kan er "een gat te ontstaan tussen de technologie die in Europa beschikbaar is tegenover de rest van de wereld", zei vice-beleidsdirecteur van Meta Rob Sherman tegen de Financial Times. Hij waarschuwt dat dat nadelig kan zijn voor Europese bedrijven en consumenten.

Maar Europarlementariër Van Sparrentak vermoedt dat dat wel zal meevallen. "Europa is het rijkste continent ter wereld, met vierhonderd miljoen consumenten en een heleboel bedrijven. Techbedrijven willen toegang tot die markt. Wij zeggen alleen dat ze zich daarvoor wel aan onze regels moeten houden."

Privacy van burgers beschermen

Ook onderzoeker Lisanne Hummel betwijfelt of techbedrijven hun AI-technologie echt zullen weghouden van de Europese markt. "Op korte termijn is het voor hen misschien lastig om aan sommige regels te voldoen, maar op de lange termijn moet het wel haalbaar zijn."

Met de nieuwe wetgeving heeft de EU een keuze gemaakt, zegt Hummel: "Wil je alle nieuwe technieken meteen als eerste, of vind je het belangrijker om bijvoorbeeld de veiligheid en privacy van burgers te beschermen? De EU kiest voor dat laatste."

Bij het uitwerken van de nieuwe wetten stelt de Europese Commissie zich voorlopig weinig toegeeflijk op ten opzichte van de grote techbedrijven, merkt zij. "Het lijkt er voorlopig op dat de Commissie stevig vasthoudt aan de nieuwe regels en ze streng wil handhaven."

Stapsgewijs verbetering op Frans TGV-traject, nog wel vertraging

2 hours 55 minutes ago

Het TGV-treinverkeer in Frankrijk herstelt stapsgewijs van de sabotageacties van gisteren. Spoorwegmaatschappij SNCF zegt dat de situatie geleidelijk terugkeert naar normaal. Wel blijft op een deel van het hogesnelheidstraject het treinverkeer tot en met zondag ontregeld.

Op de openingsdag van de Spelen was op drie trajecten brand gesticht. Op een andere plek werd sabotage voorkomen. Dankzij reparatiewerkzaamheden rijden TGV's in het oosten vanmorgen weer volgens de dienstregeling, laat de spoorwegmaatschappij weten in een update.

Oplopend tot 2 uur vertraging

Maar op de twee westelijke trajecten zijn de problemen nog niet voorbij. Vanmorgen reden drie op de tien treinen niet. De hogesnelheidstreinen die wel gaan, hebben tot twee uur vertraging. In het noorden is het treinverkeer naar verwachting tot en met morgen ontregeld. Eén op de vijf TGV's op dit traject valt uit.

Naar verwachting is maandag de situatie op het spoor weer normaal, zegt de Franse minister van Transport. Het vervoer van olympische sporters wordt door de nationale spoorwegmaatschappij gegarandeerd. Voor zover bekend heeft de sabotageactie geen invloed gehad op de openingsceremonie. Nog altijd is onduidelijk wie achter de vernielingen zitten en wat hun motief was.

20 jaar cel

De daders riskeren een celstraf oplopend tot 20 jaar en een geldboete van honderdduizenden euro's. De openbaar aanklager maakte dat gisteren bekend bij de aanvang van het onderzoek naar de brandstichting.

Eurostar heeft nog geen nieuwe informatie gegeven over de problemen met hun internationale treinen. Gisteren zei de maatschappij dat ongeveer een kwart ervan uitvalt dit weekend. Ook moeten reizigers naar Londen, Parijs of Lille rekening houden met zo'n 1,5 uur vertraging.

Europese Unie zet neonazi-organisatie The Base op terrorismelijst

2 hours 58 minutes ago

De Europese Unie heeft de neonazibeweging The Base op zijn lijst van terroristische organisaties gezet. Het is verboden om er nog geld naar over te maken en bankrekeningen in Europa zijn geblokkeerd.

"The Base streeft naar een samenleving waarin witte mensen dominant zijn en waar geen plek is voor mensen die zij als fout of anders zien", zegt Willemijn Kadijk, onderzoeker naar radicale bewegingen en extremisme bij onderzoeksbureau NTA. "Denk aan lhbti'ers, Joden, mensen van kleur en politieke tegenstanders als liberalen en sociaaldemocraten."

Om dat doel te bereiken wil de beweging een burgeroorlog ontketenen die de samenleving doet instorten, zodat zij op de brokstukken daarvan de door hen gewenste samenleving kunnen opbouwen.

Vlam in de pan

"Die ineenstorting willen ze stimuleren door maatschappelijke onrust te veroorzaken door het plegen van aanslagen", zegt Kadijk. "Daarbij is het wel goed om te beseffen dat vanuit het wereldbeeld van rechtsextremisme de samenleving echt 'droog' is, brandhout is. Dat een vlam in de pan genoeg kan zijn."

"Een andere manier om die ineenstorting te stimuleren is verdeeldheid zaaien, polariseren, door de ene keer op posters tot invoer van de sharia op te roepen en een week later tot uitzetting van alle moslims."

Aanslag op politici

The Base is in 2018 opgericht door de in Rusland wonende Amerikaan Rinaldo Nazzaro. De groep is vooral in de VS actief, maar wist dankzij internet ook buiten de VS aanhang te werven, ook in Nederland.

Nieuwsuur liet in 2021 zien hoe leden van The Base en van een gelijksoortige organisatie zich voorbereiden op een gewelddadige strijd. In chatgroepen werd over aanslag op Nederlandse politici gesproken en grote rechtsextremistische terreuraanslagen, zoals die in Christchurch in Nieuw-Zeeland in 2019, werden geprezen.

In 2021 zijn in Nederland twee leden van The Base veroordeeld voor deelname aan een terroristische organisatie en opruiing tot een terroristisch misdrijf. De toen 20-jarige Fabio I. had in chatgroepen gezegd dat Joden, "negers", homo's en pedoseksuelen moesten worden neergemaaid.

Ook wilde hij dat nazi's politieke partijen zouden infiltreren en die dan zouden overnemen. Hij kreeg een celstraf van 24 maanden, waarvan 18 maanden voorwaardelijk, en een werkstraf van 240 uur.

De toen 21-jarige Steven V. had in chatgroepen waarin over aanslagen op de politie werd gesproken gezegd dat hij drie fietsroutes kende die toenmalig premier Rutte naar zijn werk nam. Hij kreeg een werkstraf van 240 uur.

Serieus nemen

Kadijk weet niet hoe groot de aanhang van dit soort groepen op dit moment is. Het is lastig om dat vast te stellen omdat deelnemers hun identiteit verborgen houden. De Nationaal Coördinator Terrorismedreiging en Veiligheid (NCTV) zegt dat in Nederland waarschijnlijk een paar honderd mensen actief zijn in het rechts-extremistische online milieu. Dat zijn voornamelijk minderjarige of jongvolwassen mannen."

Bewegingen als The Base, die met terroristisch geweld een rassenoorlog willen bespoedigen, zijn decentraal georganiseerd.

"Elke dag, elke week is er weer een of andere tiener die besluit om weer een nieuwe groep op te zetten, met een nieuwe naam", zegt Kadijk. "Maar we moeten het wel serieus nemen, want dat kan allemaal wel nare gevolgen hebben."

In de VS, het Verenigd Koninkrijk en Canada staat The Base al langer op de terrorismelijst.

Opvang bij huiselijk geweld na vijftig jaar nog steeds nodig

3 hours 28 minutes ago

Het jubileumfeest is onlangs gevierd. Maar vijftig jaar na de opening van het eerste officiële blijf-van-mijn-lijfhuis in Amsterdam is er weinig reden tot vreugde. De opvang bij huislijk geweld blijft actueel. In Amsterdam opent binnenkort een tweede vestiging van wat tegenwoordig een Oranje Huis wordt genoemd.

"Amsterdam is straks de eerste stad in Nederland met een tweede huis en dit is de eerste uitbreiding in tijden", zegt Leonie Hutten van de Blijf Groep bij AT5. Maar het kan niet anders, stelt ze.

De vraag naar opvang is zo groot dat er meestal alleen 'noodbedden' in de crisisopvang beschikbaar zijn voor iemand die acuut weg moet uit haar of zijn woning. Hutten: "Ondanks dat er met het nieuwe Oranje Huis maar acht plekken bijkomen, hopen we wel dat vrouwen hierdoor eerder een plek kunnen krijgen."

Samen met een groep andere jonge vrouwen was het Anita Aerts die begin jaren 70 met het voorstel kwam om vrouwen bij huiselijk geweld op te vangen in speciale huizen. Aerts had het idee opgepikt op een reis naar Engeland. "Toen wisten we: dat willen we ook", vertelt ze nu.

Samen met een groep 'beroepskrakers' kraakte ze in 1973 een pand midden in de binnenstad en begon met provisorische opvang. Kort daarna wees de gemeente een plek aan voor het eerste officiële blijf-van-mijn-lijfhuis, dat in 1974 openging in de buurt van het Amstelstation.

"Het waren stapelbedden in één grote ruimte, met nog twee of drie andere plekjes", aldus Aerts. "De een kwam binnen met alle nodige documenten, maar de ander rende echt weg uit huis als de nood hoog was en kwam radeloos bij ons aan. Terwijl wij ook maar zelf uitvonden wat we allemaal moesten doen."

Geheime plekken

Jarenlang werd niet bekendgemaakt waar de blijf-van-mijn-lijfhuizen waren gevestigd. Ze zaten op geheime plekken, om te voorkomen dat mannen de plek zouden ontdekken waar de vrouwen en kinderen schuilden.

Om diezelfde reden zaten de blijf-van-mijn-lijfhuizen ook verspreid door de steden. In 2011 ging dat beleid om. Er zijn nog steeds anonieme huizen, maar ook blijfhuizen waarvan de plek juist wel bekend is. Verder zijn er aparte woningen waar volwassenen en kinderen terecht kunnen. Een groot verschil met vroeger is ook dat in alle gevallen direct hulpverlening beschikbaar is.

"Maar huiselijk geweld komt voort uit relaties en een relatie verbreken doe je niet zo maar", zo onderbouwt Hutten de inzet van hulpverleners. Daarbij kan ook de 'pleger' van huiselijk geweld worden betrokken. "We waren van tevoren best wel bang dat de plegers woedend voor de deur zouden staan, maar dat valt heel erg mee", aldus Hutten. Zij benadrukt wel dat slachtoffers ermee moeten instemmen dat de plegers betrokken worden bij de hulp.

Het sluipt erin

Eveline (achternaam bij redactie bekend) woont nu ongeveer een jaar samen met haar kinderen in het Oranje Huis in Amsterdam. Er wonen vrouwen, en soms ook mannen, die slachtoffer zijn van huiselijk geweld, vertelt ze. Zelf is ze zowel mentaal als fysiek mishandeld.

Het begon jaren geleden met het controleren van haar leven. "Zoiets sluipt erin en dat heb je eerst niet door", aldus Eveline. "Het begon met belletjes en appjes dat hij niet wilde dat ik met bepaalde mensen omging; dat hij wilde dat ik ander werk zou zoeken."

Uiteindelijk ging die controle over naar fysiek geweld: "Wat begon als discussie werd een ruzie, daar kwam een klap bij. Een klap werd een trap, en aan het eind lag ik op de grond als hij me aan mijn kraag tegen de muur had gesmeten."

Ze woont dus nu gescheiden van haar partner. Toch vindt ze het belangrijk dat die bij de hulpverlening wordt betrokken, vooral voor haar kinderen: "Mijn kinderen hebben wel door wat er is gebeurd en kregen dingen mee in ruzies. Maar hij heeft de kinderen niets aangedaan en zij houden ook van hun vader. Dus ik denk dat het een hele goede ontwikkeling is om hem erbij te betrekken", zegt ze. "Al vind ik dat soms ook heel moeilijk."

Sociale media

Volgens initiatiefneemster van het eerste uur Anita Aerts is het goed dat er meer plekken bijkomen: "Als dat meer mensen helpt, is het alleen maar positief." De hulpvraag is wel veranderd, ziet ze: "Vroeger was er alleen geweld als de pleger en slachtoffers samen waren. Met alle sociale media van nu zijn er veel meer vormen van geweld. En ondanks dat je niet altijd weet wat je kunt doen, is dat geen reden om niets te doen."

Zomercarnaval bestaat 40 jaar: met bubbling, nieuw bestuur en 'verbinding'

4 hours 18 minutes ago

Vanmiddag wordt de binnenstad van Rotterdam omgetoverd tot een tropisch en muzikaal dansspektakel. Het Zomercarnaval gaat van start, het bestaat veertig jaar. Ruim 3000 dansers en 35 carnavalsgroepen trekken door de stad.

De parade van het tweedaagse straatfestival Rotterdam Unlimited (RU) trekt jaarlijks honderdduizenden mensen. Vanaf dit jaar heeft het festival een nieuw bestuur.

Oud-voorzitter Karel Willems (73) kijkt terug op een periode van 40 jaar Zomercarnaval. "Het is tijd om plaats te maken voor een nieuwe generatie", zegt hij.

Hij is gestopt nadat hij bijna dertig jaar voorzitter was geweest van het Zomercarnaval. Al voordat het in 1984 in Rotterdam begon, was hij betrokken bij het Antilliaans Carnaval in Utrecht.

"Het carnaval trok meer bevolkingsgroepen aan dan alleen Antillianen", zegt Willems. Daarom besloot de stichting om de parade het Zomercarnaval te noemen, toen het feest naar Rotterdam werd verplaatst. "We wilden een carnaval organiseren waar iedereen welkom was en elkaar tolereerde."

In aanloop naar het Zomercarnaval bereiden verschillende groepen met diverse achtergronden zich een jaar lang voor op de straatparade. Samen maken ze kostuums en praalwagens en repeteren ze voor de optocht.

Het feest heeft invloeden uit carnavaltradities van de Antillen, Kaapverdië, Suriname en Spanje. Deze culturele diversiteit heeft ertoe geleid dat het Zomercarnaval in 2023 door Unesco is erkend als immaterieel erfgoed.

Eerste queen

Het Zomercarnaval heeft een 'queen' die elk jaar door een jury wordt gekozen. Vivien Calmez was de eerste. "Ik vond het mooi om onderdeel te zijn van deze culturele uiting. In die periode was inclusie geen hot item."

Ze vroeg tijdens haar verkiezingsspeech in 1984 aan het publiek om elkaars hand vast te houden, vertelt Calmez. "Liefde was de essentie van mijn boodschap." Dit probeerde ze ook in haar zelfgemaakte kostuum te verwerken, geïnspireerd op Cupido.

Sinds 2022 wordt er ook een 'king' gekozen. "Dat was een wereldprimeur," zegt Willems. Andere landen namen het over, met Frankrijk als eerste.

Vorig jaar was er commotie over een verbod op het dansen van bubbling op het Zomercarnaval. Bubbling is een dans- en muziekstijl die is ontstaan in de Afro-Caribische gemeenschap.

Willems heeft er spijt van dat hij het woord bubbling in het reglement heeft laten opnemen. Voordat de rel uitbrak bestond de regel al zeven jaar.

"Ik stond met de burgervader op het stadhuis naar de parade te kijken", vertelt Willems. Er stond een dame zonder kostuum aan in een soort bikini tegen een pick-up te wrijven. Dat is niet normaal, dat is geen carnaval."

Willems is geschrokken van de boze reacties. "Het enige wat ik wilde bereiken is geen vunzigheid op straat. Ik ben misschien te oud om te begrijpen wat jongeren leuk vinden", zegt hij. Hij had bubbling verkeerd geïnterpreteerd en het stond, denkt hij nu, ten onrechte in het reglement.

"Bubbling als dansstijl is een fusie van dansstijlen rub-a-dub, electric boogie en skanking," zegt Leal van Herwaarden. Hij is een van de twee nieuwe artistiek leiders van RU. "Deze dansstijlen zijn met invloeden uit Curaçao en Suriname bij elkaar gekomen."

In samenspraak met antidiscriminatiebureau Radar is het reglement onlangs herzien. "Elke restrictie rondom bubbling of dans in het algemeen is eruit gehaald", zegt Van Herwaarden. Gisteravond is er zelfs een bubblingbattle gehouden op een afterparty in een club.

Dit jaar wordt er op het Zomercarnaval een ode gebracht aan de in maart overleden rapper Def Rhymz. Hij nam de videoclip van het bekende bubblingnummer Schudden op tijdens de straatparade in 2001.

Een familie viert al vanaf de eerste editie Zomercarnaval:

Door geweldsincidenten vorig jaar heeft de gemeente het festival beperkingen opgelegd. RU speelt zich nu af op een besloten terrein, met toegangscontrole en detectiepoortjes. Het Zomercarnaval is van deze restricties uitgezonderd. Het podiumprogramma op het Hofplein gaat niet door omdat het financieel niet haalbaar was.

Volgens oud-voorzitter Willems zitten er "altijd rotte appels tussen die de boel verpesten". Dat kan gebeuren met honderdduizenden mensen op straat. De restricties vindt hij niet leuk. "Je haalt de ambiance eruit."

Van Herwaarden: "Rotterdam heeft op dit moment een issue met geweldsincidenten. Dat probleem speelt in de stad, los van RU." De bedoeling van het festival is "om onze werelden te verbinden, vooral tijdens het Zomercarnaval".

Bij de straatparade zie je die verbinding, zegt Van Herwaarden. "Dat je een oma van zeventig ziet dansen met een jongen van vijfentwintig op soca-muziek. Twee verschillende werelden, maar op dat moment, the vibes don't lie. Er is energie en dat is connectie."

Jongens van 15 en 16 aangehouden voor explosie in Amsterdam

5 hours 33 minutes ago

De politie heeft drie verdachten aangehouden voor een explosie van vorige maand in Amsterdam. Op 21 juni ging aan het eind van de avond een explosief af bij een huis in de Schuitenhuisstraat, in de wijk Osdorp, in het westen van de stad.

Er raakte niemand gewond, maar de woning raakte wel beschadigd. Het onderzoek dat daarna werd gestart heeft de afgelopen weken geleid tot de drie aanhoudingen, zo maakt de politie nu bekend.

Telefoononderzoek

Een jongen van 16 uit Amsterdam werd al op 30 juni aangehouden, omdat hij in bezit was van een handgranaat. Uit recherche-onderzoek van zijn telefoon bleek dat de granaat waarschijnlijk was bedoeld voor het eerder getroffen huis aan de Schuitenhuisstraat. De jongen zit nog altijd vast.

Vijf dagen geleden volgden nog twee arrestaties: een jongen van 15 en een man van 22 werden opgepakt. De laatste is na verhoor vrijgelaten. De 15-jarige wordt verdacht van betrokkenheid bij de explosie in Osdorp.

Hij is twee dagen geleden voorgeleid aan de rechter-commissaris en die heeft beslist dat hij voorlopig vast blijft zitten. De politie sluit meer aanhoudingen niet uit.

Meer samenwerking

Het aantal explosies bij huizen en bedrijfspanden neemt al jaren hand over hand toe. Vorig jaar waren het er ruim 1050, een stijging van zo'n 200 procent vergeleken met 2022. De meeste explosies zijn er in Rotterdam en Amsterdam. Vaak gaat het om jonge daders die door criminelen worden geronseld om met zwaar vuurwerk aanslagen te plegen.

Vorige maand werd de oprichting van een landelijke taskforce aangekondigd, die moet proberen het aantal explosies terug te dringen. Het idee is dat politie, Openbaar Ministerie, het ministerie van Justitie en Veiligheid, het bedrijfsleven, woningcorporaties en verzekeraars gaan samenwerken.

Wekdienst 27/7: Nederlanders in actie op Spelen • Zomercarnaval in Rotterdam

7 hours 47 minutes ago

Goedemorgen! Vandaag beginnen de Olympische Spelen in Parijs officieel, na de grote openingsceremonie van gisteravond. En de 40e editie van het Zomercarnaval in Rotterdam staat op het programma.

Eerst het weer: In het zuidoosten is het bewolkt en gaat het enige tijd regenen. Elders in het land blijft het op een enkele bui na droog met een afwisseling van zon en stapelwolken. Het wordt 20 tot 23 graden. De komende dagen krijgt de zon steeds meer ruimte en loopt de temperatuur geleidelijk op.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

In zijn woonplaats Paterswolde is Jacques d'Ancona overleden. Hij was bekend als juryvoorzitter in de jaren 80 van de Soundmixshow, een zangwedstrijd op tv gepresenteerd door Henny Huisman.

Volgens Huisman heeft D'Ancona er mede voor gezorgd dat het programma een succes werd. "Jacques was kritisch, maar hij wist er ook echt wat van."

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

In Parijs was gisteravond de openingsceremonie voor de Olympische Spelen. De sporters werden in de stromende regen op bootjes over de Seine gevaren. Het olympisch vuur werd uiteindelijk ontstoken door oud-atlete Marie-José Perec en judoka Teddy Riner.

Hier zie je de vier uur durende ceremonie teruggebracht tot twee minuten:

Een fijne zaterdag!

Jury kent moeder in VS 495 miljoen dollar toe in zaak over babymelk

11 hours 17 minutes ago

Farmaciebedrijf Abbott moet een schadevergoeding van 495 miljoen dollar betalen aan de moeder van een te vroeg geboren baby. Een Amerikaanse jury heeft geoordeeld dat het kind een gevaarlijke darmaandoening heeft opgelopen door het drinken van Abbotts speciale melkpoeder voor prematuren.

De vrouw had de rechtszaak aangespannen omdat Abbott niet gewaarschuwd zou hebben dat de babymelk die haar dochter kreeg necrotiserende enterocolitis (NEC) kon veroorzaken. NEC is een ernstige darmontsteking die vooral bij te vroeg geboren baby's voorkomt. Wat de oorzaak is van de ziekte weten artsen nog niet. Wel is bekend dat baby's die moedermelk krijgen, minder snel NEC oplopen.

De dochter van de vrouw overleefde de ziekte in 2021, maar liep ernstige neurologische schade op en heeft nog langdurige zorg nodig.

Bedrijf gaat in beroep

Volgens de advocaten van Abbott is die schade te wijten aan een zuurstoftekort bij de geboorte van het meisje. Het bedrijf zegt dat de speciale kunstvoeding van levensbelang is voor prematuren en heeft aangekondigd in beroep te gaan tegen de uitspraak.

Abbott is niet de enige babymelkfabrikant waartegen in de VS rechtszaken lopen. Ook Reckitt Benckiser is voor de rechter gedaagd. In totaal zijn er tegen de duizend processen tegen deze twee multinationals aangespannen. In maart besloot een jury in een van die zaken dat Reckitt 60 miljoen moet betalen. Ook dat bedrijf is in hoger beroep gegaan.

Jongen van 17 dood gevonden na ontploffing huis Beieren

12 hours 56 minutes ago

Na een explosie in een huis in Zuid-Duitsland is het lichaam gevonden van een 17-jarige jongen. De tiener lag in een naastgelegen woning die ook zwaar beschadigd raakte.

Aan het eind van de middag was er een enorme explosie in Memmingen, in de deelstaat Beieren. De woning waar de ontploffing plaatsvond is volledig verwoest en ook omliggende huizen raakten beschadigd. Een fotograaf van het Duitse persbureau DPA zegt dat brokstukken 100 meter verderop zijn neergekomen.

Omdat er twijfels zijn over de veiligheid hebben de autoriteiten het gebied afgesloten en moet een onbekend aantal bewoners de nacht elders doorbrengen.

Naar de 68-jarige bewoner van het ontplofte huis werd aanvankelijk gezocht, maar later bleek dat hij op het fatale moment niet thuis was. Er zijn verder geen vermisten. De oorzaak van de ontploffing is nog niet duidelijk.

Opheldering FBI na opmerking directeur: Trump geraakt door kogel schutter

13 hours 21 minutes ago

De FBI zegt dat oud-president Trump twee weken geleden geraakt is door een kogel uit het geweer van de man die een moordaanslag op hem wilde plegen. De Amerikaanse federale politiedienst geeft daarmee opheldering nadat topman Wray eerder deze week in het Congres daarover onduidelijkheid had laten ontstaan.

"We vragen ons nog af of zijn oor is geraakt door een kogel of door scherven", zei Wray woensdag in het Huis van Afgevaardigden. Trump reageerde woedend op de suggestie dat het iets anders kon zijn dan een kogel. "Het was helaas een kogel die mijn oor heeft geraakt en hard ook. Het was geen glas en ook geen scherven."

Ook zijn dokter, die hem de afgelopen weken heeft behandeld, zegt dat Trump door een kogel was geraakt. "Er is absoluut geen bewijs dat het iets anders dan een kogel was. Wray zat volkomen fout door te suggereren dat het iets anders kon zijn."

Trump werd op 13 juli tijdens een verkiezingsbijeenkomst in Pennsylvania onder vuur genomen door een man van 20. Hij liep daarbij een verwonding aan zijn oor op. Een toeschouwer werd gedood en anderen raakten gewond.

De Republikeinse presidentskandidaat kondigde vrijdag aan dat hij wil terugkeren naar de plaats Butler waar de moordaanslag was. Hij wil naar eigen zeggen een eerbetoon brengen aan de man die omkwam bij de aanslag en aan de gewonden.

Hij zei er niet bij wanneer het evenement moet plaatsvinden en ook niet waar precies. Afgelopen week lekte uit dat de dienst die hem beveiligt, de Secret Service, hem op het hart heeft gedrukt om tijdens zijn verkiezingscampagne geen bijeenkomsten meer in de open lucht te houden.

Een op drie gebouwen in Jasper verwoest door bosbrand

15 hours 35 minutes ago

De grote bosbrand in het Jasper National Park heeft ruim 30 procent van alle gebouwen in het dorp Jasper verwoest, melden de Canadese autoriteiten.

De Canadese Rocky Mountains worden sinds maandag geteisterd door tientallen bosbranden, waarvan een de bebouwing van Jasper in de provincie Alberta bereikte. Het dorp ligt in het gelijknamige nationale park, dat jaarlijks meer dan 2 miljoen bezoekers trekt en op de Unesco Werelderfgoedlijst staat.

Ongeveer 20.000 toeristen en 5000 bewoners zijn geëvacueerd. Voor zover bekend zijn er geen doden gevallen. Een gebied van zo'n 360 vierkante kilometer is tot nu toe door de branden vernietigd.

De branden werden veroorzaakt door bliksem en konden zich door sterke wind in korte tijd over grote gebieden verspreiden. Volgens een woordvoerder van overheidsorganisatie Canada Parks zit er "geen gereedschap in onze gereedschapskist om met dit soort branden om te gaan". De branden zijn moeilijk te bedwingen door de grote hoeveelheden vuur, rook en harde wind.

Regen helpt

Honderden brandweermensen vanuit de hele wereld zijn naar Canada gereisd om hun collega's te helpen de branden te bestrijden. De brandweer probeert ook een belangrijke oliepijpleiding te beschermen, die tussen de stad Edmonton en de Canadese westkust loopt. Het lijkt er nu op dat deze pijpleiding nog niet beschadigd is.

De brandweermensen worden in hun bluswerk geholpen door regenbuien, die op donderdag tussen de 10 en 15 millimeter neerslag opleverden. Ook is de temperatuur lager, waardoor beheerder Canada Parks verwacht dat het vuur de komende dagen niet hard oplaait.

Toch benadrukken de autoriteiten dat de branden nog niet onder controle zijn en dat het nog niet veilig is om naar het gebied te reizen. Er worden hogere temperaturen verwacht die ertoe leiden dat het vuur weer verder kan verspreiden.

De Canadese premier Trudeau zei eerder dat de overheid alle zeilen bijzet om hulp te bieden. "We sturen goederen van het Canadese leger, evacuatieondersteuning en andere vormen van noodhulp en we coördineren de bluspogingen en een luchtbrug. Alberta, we steunen jullie."

Ook bosbranden Verenigde Staten

In de staat Californië in de Verenigde Staten zijn grote gebieden door onbeheersbare branden in de as gelegd. Deze zijn vermoedelijk veroorzaakt door een man die een brandende auto in een ravijn duwde. Hij werd donderdag gearresteerd.

Ook in de Amerikaanse staten Oregon, Idaho en Alaska zijn er bosbranden, met verwoestingen van gebouwen, evacuaties en wegafsluitingen als gevolg. Het is nog niet bekend wat de oorzaken van deze branden zijn.

In Oregon is een vliegtuig dat hielp met het blussen van branden neergestort. De piloot was de enige persoon aan boord. Hij heeft de crash niet overleefd.

Oudste zoon Taghi vanuit Dubai uitgeleverd aan Nederland

16 hours 32 minutes ago

De oudste zoon van Ridouan Taghi, Faissal, is een jaar na zijn arrestatie in Dubai uitgeleverd aan Nederland. Dat meldt het Openbaar Ministerie.

De 23-jarige Faissal werd vorig jaar augustus opgepakt in de Verenigde Arabische Emiraten en zat sindsdien daar vast. Hij wordt door het OM beschouwd als sleutelfiguur binnen de organisatie van zijn vader.

T. wordt verdacht van deelname aan een criminele organisatie die zich schuldig maakt aan grootschalige drugshandel, witwassen en het voorbereiden van geweldsmisdrijven.

Zou taken van vader hebben overgenomen

De naam van Faissal is de afgelopen jaren door het OM meerdere keren in de rechtszaal genoemd. De aanklagers denken dat hij een aantal zaken van zijn vader waarnam en baseren zich daarbij op onderschept en gekraakt berichtenverkeer.

Het was voor de politie aanleiding om de communicatie van Ridouan Taghi vanuit de Extra Beveiligde Inrichting in Vught (EBI) te onderzoeken. Tijdens dat onderzoek bleek dat zijn opdrachten onder meer bij de nu uitgeleverde zoon terechtkwamen.

Zo zou Taghi hem hebben laten weten in welke bedrijven en nieuwbouwprojecten er geld geïnvesteerd moest worden. Volgens eerdere berichten is er 2,5 miljoen euro aan drugsgeld naar deze zoon gesmokkeld.

Ridouan Taghi zelf werd in december 2019 in Dubai opgepakt en kort erna uitgezet naar Nederland. In februari werd hij veroordeeld tot een levenslange gevangenisstraf.

Opnieuw Duitse politica aangevallen, politie gaat uit van racistisch motief

16 hours 47 minutes ago

In de Duitse deelstaat Brandenburg is een CDU-politica op straat aangevallen en lichtgewond geraakt. De Duitse politie gaat uit van een racistisch motief. De vrouw is in het ziekenhuis aan haar verwondingen behandeld.

De in Kameroen geboren Adeline Abimnwi Awemo was gisteravond in Cottbus posters aan het plakken voor de komende deelstaatverkiezingen in Brandenburg. Ze werd daarbij aangevallen door een vrouw, die daarbij schreeuwde "Je bent geen mens!". Awemo raakte gewond aan haar nek en moest in het ziekenhuis nagekeken worden.

Er is een verdachte opgepakt, een vrouw van 29. De politie zegt dat "op basis van de huidige stand van het onderzoek kan worden aangenomen dat de aanval werd ingegeven door racistische motieven".

Awemo blijft ondanks de aanval strijdbaar: "Ik ben in de politiek gegaan om met mensen te werken en samen dingen te veranderen. Ik blijf sterk en geef niet op, Cottbus is een superstad." Ze zegt ook dat ze verder wil gaan met posters plakken.

Geweld tegen politici neemt toe

De voorzitter van de CDU in Brandenburg, Jan Redmann, zegt dat hij geschokt is door de aanval. "Het toenemende risico voor mensen die politiek actief zijn voor ons land is ondraaglijk", zegt Redmann. Hij is vandaag naar Cottbus gereisd om Awemo een hart onder de riem te steken.

Duitsland wordt de laatste tijd geteisterd door geweld tegen politici. Begin mei raakte Europarlementariër Matthias Ecke (SPD) zwaargewond bij een aanval in Dresden. Een paar dagen later werd in Dresden een politica van de Groenen aangevallen die posters aan het plakken was. Op dezelfde dag werd een SPD-senator in Berlijn op haar hoofd en nek geslagen.

Ook werd eind mei een agent doodgestoken die een aanslagpleger probeerde tegen te houden die het had voorzien op een extreemrechts anti-islamactivist. Deze Michael Stürzenberger raakte zwaargewond aan zijn gezicht en been. Ook de dader raakte gewond.

In 2019 werd CDU-politicus Walter Lübcke vermoord door een neonazi. Sindsdien worden politici in Duitsland steeds vaker aangevallen.

Excuses voor 'afschuwelijk' wassen beeld van Sinéad O'Connor: 'Dit moet beter'

17 hours 11 minutes ago

Het wassenbeeldenmuseum in Dublin heeft een beeld van Sinéad O'Connor een paar uur na de onthulling alweer teruggetrokken na klachten dat het niet leek. Zelfs de broer van de Ierse zangeres zocht contact met de media om zijn ongenoegen te uiten.

"Ik was geschokt. Het leek een kruising tussen een etalagepop en iets uit Thunderbirds", zegt John O'Connor. "Het was afschuwelijk."

Het beeld werd gisteren onthuld, een dag voor de eerste sterfdag van de zangeres. Ze werd een jaar geleden op haar 56ste dood aangetroffen in haar woning in Londen. Later werd vastgesteld dat ze een natuurlijke dood was gestorven.

Overgedaan

Onmiddellijk na de onthulling was er al kritiek dat het beeld niet leek. Directeur Paddy Dunning bood vandaag excuses aan. "Het beeld is weggehaald. We gaan het over doen, dit moet beter." Hij ontkende nadrukkelijk dat het broddelwerk bedoeld was als publiciteitsstunt.

Dunning gaf tegenover omroep RTÉ toe dat hij het beeld voor de presentatie niet gezien had. "Het beeld was de nacht ervoor afgeleverd. We hebben het vooraf niet gezien." Dunning ging niet in op de vraag waarom hij het werk niet gecontroleerd had.

De singer-songwriter uit Dublin was het bekendst van haar versie van Nothing Compares 2 U van Prince uit 1990. Het wassenbeeld moest de zangeres verbeelden ten tijde van die videoclip.

Journalist en Soundmixshow-juryvoorzitter Jacques d'Ancona (86) overleden

17 hours 28 minutes ago

Journalist en Soundmixshow-juryvoorzitter Jacques d'Ancona is op 86-jarige leeftijd overleden in zijn woonplaats Paterswolde. Zijn overlijden werd als eerste gemeld door het Dagblad van het Noorden (DvhN), de krant waarvoor D'Ancona jarenlang schreef.

D'Ancona werd in de jaren 80 nationaal bekend door zijn werk als juryvoorzitter van de Soundmixshow, een zangwedstrijd op tv, gepresenteerd door Henny Huisman. Hij stond bekend om zijn onomwonden, eerlijke feedback.

Zo ontving hij ooit een imitatie van Mick Jagger en David Bowie lauwtjes. "Voortreffelijk opkomst, hele sterk inzet - naarmate het nummer vorderde vond ik dat de spanning wat wegviel en raakte ik wat minder geboeid." Het was dan aan Huisman om vergoelijkend het protesterende publiek weer sussen: "Dat heb ik met jouw opkomst ook altijd een beetje."

'Geweldige karikatuur'

Goede vriend en collega Henny Huisman spreekt vol lof over D'Ancona. De twee hebben sinds de Soundmixshow altijd veel contact gehouden. De 73-jarige Huisman noemt de samenwerking in de zangwedstrijd een geweldig mooie tijd.

"Jacques was ook zo'n geweldige karikatuur. Dat soort mensen heb je tegenwoordig niet meer", zegt hij tegen de NOS. "Hij kon dingen zeggen die echt not done waren voor die tijd. Dat mensen niet zuiver zongen bijvoorbeeld. In tijd waren juryleden altijd maar positief. Jacques was kritisch, maar hij wist er ook echt wat van." Huisman vindt dat D'Ancona er mede voor gezorgd heeft dat het programma zo'n succes werd.

Hij noemt hem een vriend, een lieverd en een uniek mens. "Jacques was ook zo attent altijd. Stuurde altijd een kaartje als er iets was en vroeg altijd naar iedereen. Ik ben vooral dankbaar dat ik hem heb ontmoet."

"Toen ik het nieuws van het overlijden hoorde, zakte de grond onder mij vandaan. Ik dacht dat hij 109 zou worden."

Gloriedagen

In een interview vorig jaar met boulevardblad Weekend zei D'Ancona nog veel aan het werk te zijn. "Druk zijn is goed, je moet je bezig blijven houden met dingen. Ik ben al helemaal niet van de geraniums, ik moet er niet aan denken dat ik daarachter zou gaan zitten."

"Ik kan nog heel goede verhalen schrijven. Zelfs twintig jaar na mijn pensioen werk ik nog steeds bij het Dagblad van het Noorden. Het wonderlijke is dat daar niemand praat over leeftijd. Ik heb het gevoel dat ik gewoon doorga en daarmee bedoel ik ook 'gewoon'."

Ook ging hij in op het leeftijdsverschil tussen hem en zijn partner Hans, die dertig jaar jonger is. "Hij zegt altijd heel optimistisch, wat natuurlijk onzin is: 'Jij wordt wel 100.' Dan zeg ik: 'Dat kan ik de maatschappij niet aandoen, iemand met zo'n kritische geest, helder verstand en de scherpte die ik in mij heb."

Hoewel D'Ancona lange tijd op televisie was, zei hij tegen de Nieuwe Revu dat hij er niet veel aan heeft verdiend. "Er gaan nu heel andere bedragen om bij beoordelaars van televisietalentenjachten."

D'Ancona schreef voor het Dagblad van het Noorden 67 jaar lang recensies van voorstellingen. Ook was hij in het verleden 22 jaar actief als voetbalscheidsrechter voor de KNVB. Daarnaast was hij sinds 1998 betrokken bij de Make-A-Wish Foundation.

De krant schrijft: "Niemand heeft zo lang voor de krant geschreven als Jacques. Op zijn 19de kwam hij binnen, op het Gedempte Zuiderdiep, als medewerker van de sportredactie van het Nieuwsblad van het Noorden. Tot nog maar heel kort geleden, 67 jaar later, was hij vrijwel dagelijks op de redactie te vinden."

Gezondheidsproblemen

D'Ancona kampte al langer met gezondheidsproblemen, meldt DvhN, maar hield die voor zichzelf. "Jacques leed al enkele jaren aan een niet te verhelpen hartkwaal, die hij voor de buitenwereld verstopt wenste te houden."

"Hij, de recensent, was evenzogoed een strakke regisseur waar het zijn eigen leven betrof. Een ziekte hield je stil, want ziek zijn ging, evenals vakantie, ten koste van het werk, en dat werk was heilig."

ADO Den Haag staat Omroep West voorlopig niet te woord na artikel

18 hours 9 minutes ago

ADO Den Haag staat Omroep West voorlopig niet meer te woord. Dat heeft de voetbalclub aan de regionale omroep laten weten.

Aanleiding is een artikel van de regionale omroep over het afgelopen seizoen van de voetbalclub, waarin volgens de club "meerdere feitelijke onjuistheden" zouden staan.

"Deze onjuistheden schaden niet alleen de reputatie van de club, maar ook die van individuele betrokkenen", schrijft de club in een verklaring. Omroep West zegt dat de club na vragen niet heeft "kunnen of willen aangeven" wat er niet klopt aan het stuk.

'ADO gooit deur dicht'

Gesprekken tussen de twee partijen, waaronder een bemiddelingspoging van vakorganisatie de Nederlandse Sport Pers (NSP), hebben volgens ADO er "niet toe geleid dat het verschil van inzicht is verdwenen". Daarom heeft de club besloten voorlopig geen interviews meer te geven aan journalisten van de omroep.

Het is niet duidelijk hoelang de maatregel van ADO zal duren. Omroep West mag nog wel aanwezig zijn bij trainingen en wedstrijden om daar verslag van te doen. Verder zegt de club open te staan om met Omroep West in gesprek te blijven.

"De omroep dacht constructief met ADO in gesprek te zijn over een verschil van inzicht", zegt hoofdredacteur Henk Ruijl van Omroep West. "Alleen gooit ADO nu de deur dicht." Omroep West spreekt van een "boycot" en zegt zich nog te beraden op "een passend antwoord".

'Geen oplossing in het conflict'

De NSP zegt bij de regionale omroep dat het besluit van ADO geen oplossing is in het conflict. "ADO Den Haag stelt dat de maatregel 'voorlopig' is en dat roept natuurlijk de vraag op hoelang deze maatregel dan duurt en waarvan opheffing dan afhankelijk is", zegt de NSP. "Daardoor wordt niet alleen de omroep gestraft, maar worden ook de kijkers en luisteraars van Omroep West daarin geschaad."

In 2022 besloten de spelers en de technische staf van FC Groningen geen interviews meer te geven aan RTV Noord. Het besluit om de regionale omroep niet meer te woord te staan volgde toen ook na onenigheid over een artikel.

Uiteindelijk bleek de persstop maar voor één wedstrijd, maar daarna stelde de club wel een aantal voorwaarden aan de verdere samenwerking in het lopende voetbalseizoen.

2,5 jaar cel voor machinist treinramp met 79 doden Santiago de Compostela

18 hours 28 minutes ago

De Spaanse rechtbank heeft de machinist die in 2013 een dodelijke treinramp veroorzaakte een celstraf van 2,5 jaar opgelegd. Ook de toenmalige veiligheidsdirecteur van spoorbeheerder Adif heeft die straf gekregen.

Bij het ongeval in Santiago de Compostela kwamen 79 mensen om het leven en raakten meer dan 140 mensen gewond. De trein vloog kort voor het station van de stad met veel te hoge snelheid uit de bocht.

Uit onderzoek bleek dat de trein bijna 180 kilometer per uur reed, waar 80 kilometer per uur was toegestaan.

Passagiers in gevaar gebracht

Volgens onderzoekers lette de machinist niet op. De directeur werd verweten geen onderzoek te hebben gedaan naar de risico's van de bocht. De rechtbank verwijt de twee dat ze de passagiers in gevaar hebben gebracht.

De rechtbank achtte de twee direct verantwoordelijk voor de dood van de slachtoffers. Een van de gewonden overleed meer dan zeventig dagen na de ramp, maar de rechtbank rekent het duo diens dood niet aan.

Nieuwbouw trekt sneller aan dan voorspeld, zien bouwbedrijven

18 hours 37 minutes ago

"Het mag buiten dan wel regenen, maar hier binnen schijnt de zon." De manier waarop directeur Ton Hillen van Heijmans deze ochtend de sfeer bij zijn bedrijf omschrijft gaat voor meer grote bouwers op. De feeststemming komt namelijk niet alleen door een hogere omzet en meer winst, maar de motor hiervan. Dat is namelijk vooral de toename van het aantal verkochte nieuwbouwwoningen.

Met 1587 woningen verkocht Heijmans in de eerste zes maanden van dit jaar bijna twee keer zoveel huizen als in het eerste halfjaar van 2023, vooral aan consumenten. "De nieuwbouw trekt sneller aan dan ik had voorspeld", stelt Hillen. "Dit begon eind vorig jaar en zette zich de afgelopen twee kwartalen door."

Concurrent BAM hing een dag eerder om dezelfde reden de vlag uit. Bij de Nederlandse divisie verdubbelde daar de omzet in het afgelopen halfjaar, ook hier geholpen door de nieuwbouw. In deze periode verkocht BAM 832 woningen, met name aan consumenten. Dat waren er in dezelfde periode van vorig jaar nog 577. De tweede helft van 2024 wordt voor BAM nog beter, omdat het verwacht dit jaar in in totaal zo'n 1700 nieuwbouwwoningen te verkopen.

Positief over woningmarkt

De heropleving van de nieuwbouw is opmerkelijk, omdat er de afgelopen twee jaar fors minder vergunningen voor nieuwe koop- en huurwoningen werden afgegeven. Dat zou betekenen dat er in de hier op volgende jaren juist minder opgeleverd gaan worden.

Bij Heijmans werden het afgelopen halfjaar woningen uit oudere projecten verkocht, erkent Hillen. "Maar ook uit nieuwe projecten. We merken dat die sneller worden verkocht. Dat maakt dat we op dit moment erg positief over de woningmarkt zijn."

Hogere lonen, lagere rente

Dat huizenkopers zich meer richten op nieuwbouw komt mede door de gestegen lonen, stelt woningbouwspecialist Hans-Hugo Smit van Rabobank: "Mensen hebben meer te besteden en kunnen meer bieden op een woning. Daarnaast is de hypotheekrente dit jaar weer gedaald. Dat maakt dat er nu veel vraag is."

Wat ook meespeelt is het kleiner wordende verschil tussen de prijzen van bestaande koopwoningen en die van nieuwbouw. Makelaarsvereniging NVM meldde begin deze maand dat een nieuwbouwwoning in het tweede kwartaal van dit jaar 475.000 euro kost. Met gemiddeld bijna 468.000 euro zijn kopers van bestaande woningen niet bijster veel goedkoper uit.

Sneller kiezen voor nieuwbouw

Wie van een goed geïsoleerde en energiezuinige woning droomt, lijkt nu sneller voor nieuwbouw te kiezen. "Dan ben je in een keer klaar", wijst Smit naar het relatief kleine prijsverschil. "Met een bestaande woning moet je nog best veel doen. Als je zelf handig bent is dat een voordeel. Maar voor de meeste mensen is dit best een risico. Als de prijs goed is, dan kiezen mensen nu sneller voor nieuwbouw."

Toch blijft het gissen of één zwaluw nu een zomer maakt. Bij Heijmans ziet Hillen de nieuwe dynamiek onder woningkopers wel als een grote kans. Hij zegt blij te zijn dat het nieuwe kabinet het woningmarktbeleid van de vorige woonminister Hugo de Jonge lijkt door te willen zetten. Zijn opvolger Mona Keijzer moet van hem wel het stokje overnemen door vertragingen en obstakels bij nieuwbouw weg te werken.

Dodelijke hittegolf legt gezondheidscrisis in Marokkaans Béni-Mellal bloot

18 hours 47 minutes ago

De Marokkaanse provinciestad Béni-Mellal zucht onder een ongekende hittegolf. De afgelopen dagen steeg het kwik tot wel 48 graden. Vooral ouderen en chronisch zieken bezwijken onder de hitte.

Gisteren meldden de lokale autoriteiten dat er door het warme weer 21 mensen zijn overleden. 17 slachtoffers zouden zijn bezweken op de eerste hulp van het plaatselijke ziekenhuis.

De straten van Béni-Mellal liggen er in de middag verlaten bij. Aan het advies van de Marokkaanse overheid om tussen 10.00 en 20.00 uur binnen te blijven wordt massaal gehoor gegeven door de inwoners. Al hebben de meesten dit advies niet eens nodig, het is letterlijk te warm om ook maar iets te kunnen doen, of het nu binnen of buiten is.

Warmer dan Senegal

De winkels en cafés zijn wel gewoon open, maar veel klanten zijn er niet. De 38-jarige ober Tarik Iddhar is qua hitte wel wat gewend, maar vertelt dat het deze week wel extreem is. "De afgelopen jaren hebben we hier wel vaker abnormaal weer gehad, maar dit is de heetste week die we ooit hebben meegemaakt. Het is zelfs moeilijk om adem te halen," vertelt hij.

De 30-jarige Hafsa vertelt over de fysieke ongemakken die ze ervaart. "Overdag als je aan het werk bent valt het nog wel mee, maar vooral de nachten zijn zwaar. De lucht is zo heet dat je lichaam de warmte niet kwijt kan en je hebt het constant benauwd. Ook ben ik de hele dag moe en heb ik spierpijn. Het lukt niet om je ergens op te kunnen concentreren."

Volgens Tarik is het tijdens de zomer in dit deel van Marokko niet meer uit te houden zonder airconditioning. "Ik schat dat twintig procent van de inwoners van Béni-Mellal een airco in huis heeft net als ik. Mensen die dat niet kunnen betalen moeten het doen met van die goedkope ventilatoren. Maar iedereen heeft wel iets in huis om het een beetje dragelijk te maken tijdens deze hitte."

Buiten onder een zonnescherm zit de Senegalese Khadija fruitsapjes te verkopen. Ondanks het gebrek aan klanten heeft ze besloten om vandaag toch maar te gaan werken. "Ik woon nu sinds twee maanden in Béni-Mellal. Het is echt bizar om mee te maken, het is hier warmer dan in Senegal," zegt ze.

Angst en speculaties

Hoewel de inwoners in het binnenland van Marokko qua hitte wel wat gewend zijn, is het voor het eerst dat er zoveel slachtoffers vallen. Over het werkelijke aantal en de oorzaken wordt in het stadje flink gespeculeerd. "Er gaan veel geruchten rond, het is hier het gesprek van de dag natuurlijk," vertelt de 41-jarige Mustafa in zijn kledingwinkel. "Zo heb ik gehoord dat er in het ziekenhuis een gebrek is aan zuurstof en airconditioning. Ook heb ik gehoord dat er al 26 mensen zouden zijn overleden."

Mustafa maakt zich ook zorgen om zijn 68-jarige vader. "Ik ben bang dat hij dit weer niet langer aankan. Hij heeft geen airco in huis, dus 's avonds slaapt met de rest van het gezin op het dak," vertelt de verkoper.

Kritiek

De Marokkaanse overheid is tot nu toe zeer terughoudend met het geven van informatie over de situatie in het ziekenhuis van Béni-Mellal. De lokale autoriteiten hebben gisteren laten weten dat er een onderzoek is gestart en het ministerie van Volksgezondheid heeft toegezegd dat er meer medisch personeel en apparatuur naar de regio wordt gestuurd.

Volgens Milouda (44 jaar) en Hannaa (31 jaar) is van dit laatste nog maar weinig te merken. Ze komen uit het nabijgelegen dorp Ksar Tedla en ze zijn met 80-jarige Fatima meegereisd naar Béni-Mellal om de zoon van de hoogbejaarde vrouw op te zoeken in het ziekenhuis.

"Haar zoon is overgebracht naar dit ziekenhuis omdat er in het ziekenhuis in Ksar Tedla alleen maar personeel was op de eerste hulp, verder was er niemand. Hier ligt hij op de afdeling voor diabetespatiënten op de vijfde verdieping, zonder airco. Het is daar bloedheet en hij krijgt geen goede zorg," vertelt Milouda.

De inwoners van Béni-Mellal zijn opvallend open in hun kritiek op de slechte staat van de gezondheidszorg in hun stad. Mohsin Hair (25 jaar) windt er geen doekjes om. "Aan de andere kant van de stad wordt een festival georganiseerd ter ere van de Troondag, maar er is geen geld voor airconditioning in het ziekenhuis?"

Braziliaanse boer krijgt boete van 47 miljoen voor ontbossen Amazone

19 hours ago

Een boer in Brazilië moet een boete betalen van omgerekend ruim 47 miljoen euro voor het aanbrengen van schade aan het Amazonewoud. Het is de grootste civiele klimaatzaak ooit in het land.

De boer, Dirceu Kruger, was tussen 2003 en 2016 verantwoordelijk voor het ontbossen van 5600 hectare aan Amazonewoud, in de steden Boca de Acre en Lábrea. Die liggen in de staat Amazonas, in het noordwesten van Brazilië.

Kruger liet bomen en vegetatie verwijderen met kettingzagen en zette dat stuk land vervolgens in brand, waarna hij er grasland van maakte voor zijn vee. Bewijs daarvoor werd geleverd via satellietbeelden. Ook zijn er filmopnames waarop Kruger toegeeft dat te hebben gedaan.

Naast de miljoenenboete moet hij ook proberen het vernielde regenwoud te herstellen, en mag hij in de toekomst ook geen vee meer houden. Kruger kan nog in beroep gaan tegen de uitspraak.

Het bedrag van 47 miljoen is berekend aan de hand van een model van de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO). Het ontboste gebied zou hebben geleid tot de uitstoot van 901.000 ton aan koolstof. Als de natuur juist koolstof vasthoudt, zet de klimaatverandering zich minder hard door.

Bolsonaro en Lula

Het Amazonegebied is het grootste regenwoud ter wereld. De helft daarvan ligt in Brazilië. De ontbossing daar liep sinds 2004 gestaag af, maar onder voormalig president Bolsonaro liep de ontbossing tussen 2019 en 2022 juist weer op. Hij bezuinigde op de handhavers die ontbossing tegen moesten gaan.

De huidige president Lula doet er juist veel aan om de Amazonekap te voorkomen. In zijn eerste termijn, tussen 2003 en 2010, werd de kap al met 80 procent teruggebracht. Toen hij Bolsonaro vorig jaar opvolgde, draaide hij diens beleid direct terug.

Lula wil dat er in 2030 geen illegale ontbossing meer plaatsvindt, al lukte het hem vorig jaar niet daarover harde afspraken te maken met andere Zuid-Amerikaanse landen.

Checked
1 hour 32 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed