Nederland zucht onder de hitte, maar in het zuiden van Europa zouden ze blij zijn met onze temperaturen. In Frankrijk, Spanje en Italië worden temperaturen van 40 graden en meer bereikt.
In al die landen zijn maatregelen genomen. Ook worden veel sterfgevallen toegeschreven aan de hitte. Onze correspondenten zetten alles op een rij.
In Frankrijk is de hittegolf een bloedserieuze aangelegenheid. De temperaturen zijn historisch en de hitte is bijna ondraaglijk. De regering, ministers, meteorologen en media raken er niet over uitgepraat.
In Parijs was het om 15.00 uur 38 graden. "Een marteling", schreef de krant Le Parisien met grote letters op de voorpagina. De Franse tv had het vandaag niet over "de heetste dag", maar over "de ergste dag". Maandag werd al de hoogste gemiddelde temperatuur ooit gemeten in een junimaand (40,2 graden), maar vandaag is het nog warmer. Er zijn pieken tot 41 graden.
En het zijn niet alleen steden waar wordt gezweet en het platteland waar boeren balen. Ook water en bergen merken de gevolgen van het stijgende kwik. In de Middellandse Zee is begin deze week de hoogste juni-temperatuur ooit van het oppervlaktewater gemeten: 26,01 graden. Dat is vandaag verder gestegen tot 30 graden. Voor de Mont Blanc wordt verwacht dat het vandaag nergens op de berg vriest, zelfs niet op de top op ruim 4800 meter hoogte. Normaal gebeurt dat alleen wel eens in hartje zomer.
In zestien van de bijna honderd Franse departementen, waaronder Groot-Parijs, geldt vandaag en morgen code rood. In Parijs en omstreken was het vijf jaar geleden dat die hoogste alarmfase werd afgekondigd.
Code rood betekent dat overheden en bedrijven vergaande maatregelen moeten of mogen nemen. Bijna 2000 scholen zijn geheel of gedeeltelijk gesloten. Eerstehulpposten in ziekenhuizen zijn in hoogste staat van paraatheid. Sport- en buitenactiviteiten worden afgelast. Werknemers krijgen aangepaste werktijden.
Zwembaden zijn in verschillende steden gratis toegankelijk. Het gemeentebestuur van Parijs stelt vrijwel alle parken ook vannacht open voor publiek.
In Spanje zijn de afgelopen week 265 mensen overleden van wie de dood is toe te schrijven aan de hoge temperaturen. Het land monitort al jaren de zogeheten 'premature' sterfgevallen, die zich eerder voordoen dan verwacht zou mogen worden. In de winter doen zich er veel voor tijdens de griepepidemie en in de zomer is meestal de hitte de schuldige. Van de 265 mensen die tussen 22 en 30 juni 'voortijdig' overleden, waren acht op de tien ouder dan 65 jaar.
Ook wordt afgeraden te lang in de zon door te werken. Afgelopen weekeinde overleed een medewerkster van de reinigingsdienst van Barcelona na haar dienst; ze had de hele dag op straat gewerkt. Of de hitte ook de doodsoorzaak was, wordt nog onderzocht.
Ondanks die mogelijke sterfgevallen is de hittegolf in Spanje op de derde dag nauwelijks nog in het nieuws. Het is meer van hetzelfde en bovendien is het land inmiddels gewend aan zeer hoge temperaturen.
Wat het dit keer wel uitzonderlijk maakt, is dat de extreme hitte al direct bij het begin van de zomer plaatsvindt. Barcelona registreerde maandag met 37,6 graden de hoogste temperatuur ooit in juni gemeten. Maar dat valt nog mee in vergelijking met de cijfers uit andere regio's. Vandaag was de vierde dag op rij dat veel steden, vooral in het zuiden en in het binnenland, de 40 graden aantikten.
Het plaatsje El Granado in Zuidwest-Spanje boekte zaterdag al het record van deze hittegolf met 46 graden. Morgen zou de hittegolf moeten eindigen, maar ook dat is relatief: de temperaturen zullen (ver) boven de 30 graden blijven.
Ook Italië is in de greep van het hogedrukgebied Pluto, op veel plaatsen stijgt het kwik tot tegen de 40 graden. In steden als Taranto en Florence gaat de temperatuur daar zelfs overheen.
In heel het land hebben zo'n twintig steden een zogeheten bollino rosso: een waarschuwing van de overheid om op te passen met de hitte. Het zijn de standaardadviezen om de zon te mijden tijdens de heetste uren van de dag en veel te drinken. Ondanks de waarschuwing is gisteren in Bagheria op Sicilie een 53-jarige vrouw bezweken aan de hitte. Rond 14.00 uur zakte ze op straat in elkaar, ze overleed later in het ziekenhuis.
Er zijn geen actuele cijfers over het aantal doden die de extreme hitte veroorzaakt, maar de ziekenhuizen in heel Italië melden wel een toename van het aantal patiënten op de eerste hulp. SEH-artsen zien een stijging van 5 à 20 procent, vooral in de grote steden en in de toeristische gebieden.
In dertien Italiaanse regio's, waaronder Lombardije in het noorden, de centrale regio Abruzzen en op Sicilië, hebben de autoriteiten een verbod ingesteld op buiten werken tijdens de warmste uren van de dag. Boeren, bouwvakkers en wegwerkers moeten pauze houden tussen 12.00 en 16.00 uur. Die maatregel geldt tot 31 augustus.