Aggregator

Europese Commissie presenteert eerste aanzet Europese spreidingswet

22 minutes 53 seconds ago

Wie krijgt hulp bij de opvang van asielzoekers, en wie moet die hulp geven? Daarover presenteerde de Europese Commissie vanmiddag de eerste ideeën. Veel EU-landen, waaronder Nederland, keken er al weken naar uit.

Griekenland, Cyprus, Spanje en Italië zijn de landen waar veruit de meeste asielzoekers aankomen in de EU. Zij hebben daarom te maken met een hoge migratiedruk, zegt de Commissie. En daarom kunnen zij andere landen waar minder asielzoekers zijn, zoals Nederland, vragen om mensen van ze over te nemen.

Het is voor het eerst dat dit in Brussel vastgesteld wordt met als doel om asielzoekers eerlijker over de hele Europese Unie te verdelen. De bedoeling is dat dit voortaan ieder jaar gebeurt. In jargon heet dat 'de jaarlijkse solidariteitspool', een soort Europese spreidingswet.

"We bouwen een systeem dat rechtvaardig en sterk is", zegt EU-migratiecommissaris Brunner. 'We steunen landen die disproportioneel veel druk ervaren."

Drie categorieën

De Europese Commissie heeft alle EU-landen onderverdeeld in drie categorieën. Landen waar 'de migratiedruk hoog' is, landen waar het 'risico bestaat dat de migratiedruk hoog' is, en landen waar de 'migratiedruk aanzienlijk' is.

Nederland valt in de indeling van de Commissie in de tweede categorie, waar de meeste EU-landen in zitten. Deze landen lopen volgens de Commissie 'risico op migratiedruk', omdat er vorig jaar veel asielzoekers binnenkwamen, of omdat de asielopvang in die landen de toestroom niet aankan.

De Europese spreidingswet is onderdeel van het nieuwe asiel- en migratiepact dat volgend jaar juni ingaat. Vanaf dat moment moet aan de buitengrenzen van de EU sneller worden onderzocht of iemand veel kans maakt op asiel. Als dat zo is, kan hij de procedure in. Maakt een asielzoeker weinig kans, bijvoorbeeld omdat hij uit een land komt waar geen oorlog is, dan kan hij worden vastgezet.

De bedoeling is dat er op die manier minder asielzoekers naar de EU komen. Degenen die wel recht hebben, kunnen niet allemaal in de landen blijven waar ze aankomen, zoals Spanje, Griekenland, Cyprus en Italië. Daarom is de 'solidariteitspool' in het leven geroepen.

Asielzoekers overnemen

Landen waar de migratiedruk lager is, kunnen asielzoekers overnemen, maar ze kunnen er ook voor kiezen om dit af te kopen, voor ongeveer 20.000 euro per asielzoeker. Nederland heeft al laten weten dat laatste te gaan doen.

Nederland heeft er bij de Europese Commissie op aangedrongen dat de landen waar veel mensen aankomen de asielverzoeken ook echt in behandeling nemen. Nu komt het te vaak voor dat de mensen niet geregistreerd worden maar door kunnen reizen naar andere landen en daar een asielaanvraag doen. Dat is in strijd met de regels. Het gaat met name om Italië en Griekenland.

De Europese Commissie erkent dat nu en zegt dat landen die zich niet aan de regels houden, er niet op kunnen rekenen dat andere landen ze te hulp zullen schieten.

In het voorstel dat de Europese Commissie presenteerde, staat nog niet om hoeveel mensen het gaat.

De EU-landen zullen de komende tijd moeten onderhandelen over hoeveel asielzoekers herverdeeld gaan worden. Ook zullen ze duidelijk moeten maken of ze bereid zijn asielzoekers over te nemen, of dat ze kiezen voor de optie om financieel bij te dragen aan de opvang in andere landen.

OM gaat in hoger beroep tegen straf voor verkrachting Koningsdag

56 minutes 58 seconds ago

Het Openbaar Ministerie gaat in hoger beroep tegen het vonnis in de zaak rond de verkrachting van een vrouw in Amsterdam op Koningsdag dit jaar. Sirio S. kreeg daarvoor achttien maanden gevangenisstraf, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Het OM had drie jaar cel geëist. Ook de verdediging gaat in beroep

Het OM vindt dat er sprake was van opzet, maar de rechtbank oordeelde afgelopen maand anders. Mede daardoor viel de straf lager uit dan de eis van de officier van justitie.

De zaak veroorzaakte ophef na een filmpje op sociale media. Daarop was te zien dat een man op een vrouw lag tussen geparkeerde auto's op de Keizersgracht. Op andere beelden was te zien dat een groep vrouwen probeerde om de man van de vrouw af te halen. De politie maakte een compilatie van de video's, die diende als bewijsmateriaal in de zaak.

Ook advocaat in beroep

Twee dagen na Koningsdag werd S. opgepakt, een 27-jarige Italiaan die in Amsterdam verbleef. Het slachtoffer is een Ierse vrouw van 36 jaar. Ze zei dat ze zich niets meer kan herinneren van wat er was gebeurd, vermoedelijk vanwege een combinatie van drank- en medicijngebruik. In het ziekenhuis werd haar verteld dat er "iets seksueels met haar was gebeurd".

Sirio S. zei tijdens het proces dat hij zich schaamde en zich schuldig voelde en dat hij zich weinig meer kon herinneren van het voorval. Volgens zijn advocaat was hij destijds dronken.

Net als het OM gaat ook S. in hoger beroep, bevestigt advocaat Anne-Claire van Dijk. De verdediging is het niet eens is met het oordeel van de rechtbank, maar doet daar in de aanloop naar het hoger beroep verder geen mededelingen over. Tijdens de behandeling van de zaak voor de rechtbank had de verdediging gevraagd om vrijspraak, of in ieder geval een lagere straf dan de eis van het Openbaar Ministerie.

Verdachte (18) aangehouden voor lastigvallen en mishandelen vrouwen

1 hour 5 minutes ago

In Ridderkerk is gisteravond een 18-jarige man aangehouden op verdenking van het lastigvallen en mishandelen van vijftien meisjes en vrouwen in en rond Rotterdam. In alle gevallen ging het om een man op een scooter.

De politie houdt er rekening mee dat "het om één en dezelfde verdachte gaat". De eerste meldingen dateren van afgelopen zomer. Tussen begin juli en begin september meldden zich tien slachtoffers in de leeftijd van 11 tot 24 jaar. Vijf van hen deden aangifte van mishandeling. Eind augustus werd een vrouw achtervolgd en aangerand.

Nieuwe meldingen

Ondanks onderzoek en een getuigenoproep kwam de politie de verdachte niet op het spoor. Agenten hielden wel een 42-jarige man aan, maar die werd na verhoor weer vrijgelaten. Sinds eind vorige maand kreeg de politie vijf nieuwe meldingen over een man op een scooter binnen. Dit speelde zich af in Ridderkerk.

De 18-jarige man is aangehouden met hulp van een getuige "die goed kon omschrijven hoe de verdachte eruitziet". Vervolgonderzoek moet volgens de politie uitwijzen of hij inderdaad de gezochte man is.

Turkije en Australië blijven armpje drukken over organisatie klimaattop

1 hour 29 minutes ago

Terwijl de klimaattop in Brazilië al is begonnen, zijn de deelnemende landen het nog altijd niet eens over de locatie voor de top in 2026. Zowel Australië als Turkije wil die belangrijke bijeenkomst organiseren en deze landen zijn tot nu toe niet bereid hun kandidatuur ten gunste van de ander op te geven.

Dat twee landen de top willen organiseren is niet vreemd, maar normaal gesproken wordt dat meningsverschil ruim op tijd beslecht. Dit keer duurt dat heel lang en komen de Brazilianen in de vreemde situatie dat ze zelfs na de start van de huidige top nog niet weten aan wie ze het stokje over twee weken mogen overdragen.

Het gesteggel over wie de lastige opgave krijgt om binnen een jaar een van de grootste bijeenkomsten ter wereld te organiseren, wordt wat potsierlijk nu er al wel overeenstemming lijkt bereikt over de klimaattop van 2027. In dat jaar is het de beurt aan het Afrikaanse continent om de top te organiseren.

2027 wel al bekend

Twee Afrikaanse landen, Nigeria en Ethiopië, hebben voorgesteld om gastheer te zijn. Inmiddels, zonder dat de landen daarover openlijk met elkaar overhoop liggen, zijn de Afrikaanse landen het eens geworden dat die top in Ethiopië wordt gehouden. Later vandaag wordt dat besluit naar verwachting officieel gemaakt. Daarmee is vrijwel zeker dat de top in 2027 in de Ethiopische hoofdstad Addis Abeba wordt georganiseerd.

Ondertussen roept de voorzitter van de huidige klimaattop, de Braziliaan Corrêa do Lago, Turkije en Australië dringend ertoe op hun meningsverschil zo snel mogelijk op te lossen. Een van de twee landen moet zich terugtrekken, anders mag geen van beide de top organiseren.

Als de Australiërs en de Turken er samen niet uitkomen, gaat de top naar Duitsland, dat helemaal niet zit te wachten op de organisatorische puzzel. De VN-organisatie achter de klimaattoppen zetelt in de Duitse stad Bonn. Vandaar dat de keuze automatisch op Duitsland zou vallen als de impasse niet wordt opgelost.

Fiji en Vanuatu

Wie van de twee het eerst met de ogen knippert, blijft de grote vraag. Onlangs drong de Australische premier Albanese er nog persoonlijk bij de Turkse president Erdogan op aan er samen uit te komen.

Albanese, die nog nooit een klimaattop bijwoonde, blijft erbij dat de keuze voor Australië en de Pacifische eilanden de meest logische is. Deze eilanden, waaronder Fiji en Vanuatu, hebben zwaar te lijden onder klimaatverandering en zijn door de jaren heen uitgegroeid tot gezichten van de klimaatcrisis.

Om de Turken te paaien zou Albanese naar verluidt een compromis hebben voorgesteld. Turkije zou in dat geval een of meer voorprogramma's organiseren, en de daadwerkelijke klimaattop zou dan plaatsvinden in de Australische stad Adelaide. Wat Turkije van die oplossing vindt, is niet duidelijk.

Druk blijft hoog

Diplomaten kijken alvast met grote interesse naar alle diplomatieke bewegingen van zowel Australië als Turkije op de top. Het feit dat Turkije vicepresident Yilmaz naar de top in Brazilië stuurt, wordt gezien als een signaal dat het de Turken menens is.

Australië stuurt in eerste instantie 'slechts' de assistent-minister voor Klimaatverandering, Josh Wilson. In de tweede week van de top wordt wat meer gewicht in de schaal gelegd: dan bezoekt ook minister voor Klimaatverandering Chris Bowen de top. Hij is een van de drijvende krachten achter de Australische poging om de top te organiseren.

Ondertussen blijft de druk op beide landen om tot een oplossing te komen hoog. VN-klimaatchef Simon Stiell bezocht afgelopen zomer nog Australië en waarschuwde toen al dat de aanhoudende impasse de voorbereidingen voor de nieuwe klimaattop ondermijnt.

ChatGPT schendt auteursrecht van 'Atemlos' en andere Duitse songteksten

1 hour 42 minutes ago

Het bedrijf achter ChatGPT schendt het auteursrecht op songteksten. Dat oordeelt een rechtbank in Duitsland vandaag in een zaak die was aangespannen door de Duitse organisatie voor muziekrechten GEMA. De rechtbank noemt het onrechtmatig dat het computerprogramma songteksten herkenbaar overneemt als mensen met ChatGPT chatten.

In de zaak ging het specifiek om de nummers van negen bekende Duitse auteurs, onder wie de schrijver van Atemlos durch die Nacht, gezongen door Helene Fischer. ChatGPT komt met de songteksten op de proppen als reactie op simpele vragen van gebruikers, zegt GEMA. OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, heeft daar geen toestemming voor, waardoor de schrijvers er niets aan verdienen.

OpenAI zegt dat in het computerprogramma geen songteksten zijn opgeslagen, maar dat het programma patronen in teksten herkent. In de rechtszaak zei OpenAI dat het bedrijf niet verantwoordelijk kan worden gehouden voor de reacties die ChatGPT geeft op de opdrachten van gebruikers.

Hoe werkt ChatGPT?

ChatGPT is een computerprogramma dat werkt op basis van kunstmatige intelligentie (AI). Het is een soort chatdienst waar je dingen tegen kan zeggen, waarna hij antwoordt. Het programma is ontwikkeld door heel veel verschillende soorten teksten te laten zien. Aan de hand van die voorbeelden 'leert' het AI-programma om zelf teksten te schrijven.

Maar de rechtbank oordeelt dat OpenAI wel verantwoordelijk is voor wat ChatGPT 'zegt'. Het Amerikaanse bedrijf heeft het computerprogramma ontwikkeld en heeft daarmee invloed op de antwoorden van ChatGPT, redeneert de rechtbank. "In die antwoorden zijn de originele elementen van de songteksten steeds herkenbaar". Zo maakt OpenAI de songteksten "onrechtmatig beschikbaar", zegt de rechtbank.

OpenAI laat in een reactie aan de NOS weten het niet eens te zijn met de uitspraak. Het Amerikaanse bedrijf overweegt vervolgstappen. OpenAI kan nog in beroep gaan tegen de uitspraak.

Muziekindustrie strijdt tegen 'diefstal'

Deze uitspraak is de eerste grote overwinning van de Europese muziekindustrie tegen een AI-bedrijf, zegt GEMA. De muziekindustrie spreekt al jaren van grootschalige "diefstal" door AI-bedrijven zoals OpenAI. Volgens de industrie verzamelen de bedrijven grote hoeveelheden teksten om hun computerprogramma's te ontwikkelen, terwijl de schrijvers daar niets van terugzien.

In september trof het AI-bedrijf Anthropic een schikking met een groep auteurs. Anthropic maakt net als OpenAI een chatdienst en had daarvoor illegaal boeken gedownload, waardoor de auteurs er geen cent van terugzagen.

Volgens GEMA maakt de uitspraak van vandaag duidelijk dat OpenAI afspraken moet maken om de songteksten door ChatGPT te laten opschrijven. Alleen op die manier kunnen de schrijvers van de liedjes een "passende vergoeding" voor hun werk krijgen.

Advocaten Vlaardingse pleegouders leggen schuld bij instanties

1 hour 52 minutes ago

De advocaat van de Vlaardingse pleegmoeder spreekt tegen dat de vrouw het pleegmeisje en drie andere kinderen heeft mishandeld. Wel verwijt ze de pleegvader dat hij het meisje hard heeft geslagen. Zijn advocaat spreekt dat tegen, zo bleek op de laatste dag van de inhoudelijke behandeling van de zaak. Wel halen ze allebei uit naar de instanties.

De advocaat van de pleegvader erkent wel dat de vader het meisje heeft opgesloten. Daar kan een gevangenisstraf voor worden gegeven. De pleegmoeder moet vrijgesproken worden, zo zegt haar advocaat.

Het Openbaar Ministerie eist 11 jaar gevangenisstraf en tbs met dwangverpleging, zo bleek vrijdag. "De zaak is uniek in zijn gruwelijkheid", concludeerde de officier van justitie. "Het vraagt om vergelding van het leed."

Maar de pleegouders zijn niet verantwoordelijk voor het leed, stelden de advocaten vandaag. "De situatie heeft kunnen ontstaan en verergeren doordat de begeleiding vanuit organisaties tekortschoot," zei advocaat Epema namens de pleegmoeder.

Ze vervolgt: "Meerdere keren is aan de bel getrokken bij de organisaties over het gedrag van het pleegmeisje, over liegen en stelen. Daar is niks mee gedaan. De pleegouders voelden zich niet serieus genomen."

Bij de laatste voorbereidende zitting zei het Openbaar Ministerie geen hulpverleners of betrokken organisaties te vervolgen. De advocaat van de pleegvader sprak haar verbazing daarover uit. "Als zij niet worden gecorrigeerd, hoe kan het dan in de toekomst worden voorkomen?", zei advocaat Aarts.

Bij het besluit tot vervolging was een onderzoek van de inspectie naar de rol van individuele hulpverleners niet meegenomen. Dit onderzoek is inmiddels opgevraagd. Vervolging kan daarom alsnog.

Vingertje wijzen

De pleegmoeder wees net als vorige week met de beschuldigende vinger naar pleegvader. Toen zei ze al dat het pleegmeisje hard was geslagen door de pleegvader. De advocaat van de pleegvader ging daar tegenin.

"Haar verklaring is ongeloofwaardig", zei advocaat Aarts. "De pleegmoeder neemt geen enkele verantwoordelijkheid voor wat er gebeurd is. Ze denkt er belang bij te hebben om naar de pleegvader te wijzen."

De advocaat van de pleegvader sprak ook tegen dat de man het pleegmeisje zwaar had mishandeld. "Er is te weinig bewijs dat het letsel van het pleegmeisje is veroorzaakt door de pleegvader. Daar mag hij geen straf voor krijgen", zei advocaat Aarts.

De pleegvader erkende vorige week wel dat hij het pleegmeisje soms had vastgezet aan een ketting en in een kooi. Dat deed hij, naar eigen zeggen, voor de veiligheid van het meisje zelf.

Voor deze vrijheidsberoving kan een gevangenisstraf worden gegeven, maar die is wel flink lager dan de geëiste 11 jaar, zei de advocaat, die ook tbs met dwangverpleging niet op z'n plaats vindt. De pleegvader zei aan het begin van de zitting: "Ik verdien een straf, maar niet de geëiste straf."

De advocaten waren het langst aan het woord, maar de laatste woorden kwamen van de verdachten. Beiden benadrukten dat ze het heel erg vinden voor het pleegmeisje. De pleegvader: "Ik ben compleet de realiteit verloren. Ik wilde mijn gezin beschermen, maar heb juist het tegenovergestelde gedaan."

De inhoudelijke behandeling zit erop. De uitspraak staat gepland voor over twee weken, op 25 november.

Turks militair vrachtvliegtuig neergestort in Georgië

2 hours 16 minutes ago

Een Turks militair transportvliegtuig is gecrasht in Georgië, in de buurt van de grens met Azerbeidzjan. Dat melden de Turkse en Georgische autoriteiten. Volgens het Turkse ministerie van Defensie waren er twintig mensen aan boord. Over doden of gewonden is nog niets gezegd, maar de kans op overlevenden is klein.

Turkije is in samenwerking met de Azerbeidzjaanse en Georgische autoriteiten een zoek- en reddingsoperatie gestart.

De C-130- Hercules steeg op in Azerbeidzjan en was onderweg naar Turkije toen het transportvliegtuig crashte. Op beelden is te zien hoe het toestel in een spiraal neerstort.

Afgezette burgemeester Istanbul hangt celstraf van ruim 2000 jaar boven het hoofd

2 hours 58 minutes ago

De openbaar aanklager in Turkije heeft 142 aanklachten ingediend tegen voormalig burgemeester Imamoglu van Istanbul. Als Imamoglu schuldig wordt bevonden aan al die aanklachten, zou hij tot 2430 jaar cel veroordeeld kunnen worden.

De populaire oppositiepoliticus en de belangrijkste opponent van president Erdogan werd acht maanden geleden opgepakt en afgezet als burgemeester. Sindsdien zit hij in voorlopige hechtenis. Hij wordt beschuldigd van het oprichten en leiden van een criminele organisatie, omkoping, fraude, afpersing en witwassen. Dat zou de staat de afgelopen tien jaar omgerekend 3,25 miljard euro hebben gekost. Imamoglu spreekt de beschuldigingen tegen.

Er wordt onder meer beweerd dat zakenmensen via een geheim fonds binnen de gemeente onder druk werden gezet om steekpenningen te betalen. Dat zou zijn gebleken uit onderzoek van het financieel crimineel onderzoeksbureau Masak en analyses van experts, digitaal bewijs en videobeelden. Ook zou Imamoglu persoonsgegevens van inwoners van Istanbul hebben gebruikt om financiering uit het buitenland te krijgen.

Oppositie uitschakelen

De aanklachten beslaan volgens Turkse media meer dan 3500 pagina's en er staan 402 namen van verdachten in. De advocaten van Imamoglu noemen de beschuldigingen volkomen ongegrond. Zij sturen dan ook aan op vrijspraak. Imamoglu spreekt van een politiek proces. Ook zijn partij noemt de beschuldigingen "onzin" en "beschamend" en zegt dat het proces erop gericht is om te voorkomen dat Imamoglu president wordt.

De arrestatie en de aanklachten worden door critici van het regime gezien als een bewuste poging van de AKP-regering om de grootste oppositiepartij CHP uit te schakelen. De arrestatie leidde tot grootschalig protesten in Turkije, de grootste in tien jaar.

Bij verkiezingen de afgelopen jaren kwam de CHP als sterkste uit de bus. Dat werd gezien als een mogelijke voorbode van de val van de AKP-regering van Erdogan. Sinds die tijd zijn honderden CHP-leden gearresteerd, onder wie 17 burgemeesters.

De regering verwerpt de kritiek en houdt vol dat de rechterlijke macht onafhankelijk is. De oppositie en internationale organisaties bestrijden dat.

Tennet speelt stroom vrij in Zeeland, tientallen bedrijven uit de problemen

3 hours 5 minutes ago

Het is netbeheerder Tennet gelukt om ruimte vrij te maken op het overvolle stroomnet in Zeeland. Grootverbruiker Air Liquide bij Terneuzen is voortaan bereid om zijn energieverbruik te spreiden over de dag. Daardoor komt er snel extra stroom beschikbaar voor negentien, mogelijk zelfs meer dan zestig andere Zeeuwse bedrijven.

"Dit is heel goed nieuws voor bedrijven in de regio en laat zien dat samenwerking en flexibiliteit echt het verschil kunnen maken", zegt directeur netplanning Robert Kuik van Tennet bij Omroep Zeeland,

Projecten die onzeker waren kunnen nu toch doorgang vinden, zegt woordvoerder Gijsbrecht Gunther van kunstmestfabriek Yara. "Er zijn minder zorgen dat de fabrieken die elektriciteit nodig hebben, zoals de nieuwe CCS-fabriek voor CO2-opslag, moeten minderen of helemaal moeten sluiten."

Zeeland (en met name een aantal grote bedrijven rond Terneuzen) was een van de eerste regio's die te maken kregen met netcongestie. Netcongestie houdt in dat er steeds meer stroom wordt gevraagd op hetzelfde moment, terwijl de ruimte op het elektriciteitsnet niet even hard is mee gegroeid.

In de ijskast

Bedrijven die extra stroom nodig hadden, werden door Tennet in de wacht geplaatst. Alleen al in Zeeuws-Vlaanderen betreft dat 70 bedrijven. Het zag er tot voor kort naar uit dat ze tot 2035 of nog langer moesten wachten voor een extra aansluiting. Allerlei uitbreidingsplannen verdwenen in de ijskast.

Een overeenkomst van Tennet met Air Liquide lijkt een eind te maken aan de sombere verwachtingen. Air Liquide is een multinational die allerlei gassen produceert, zoals helium, stikstof en kooldioxide, en ook medische gassen en waterstof. Bij het bedrijf werken meer dan 66.000 mensen in 60 landen.

Voor de vestiging bij Terneuzen is het bedrijf nu bereid om zijn energieverbruik te spreiden: minder stroomverbruik tijdens piekuren en meer tijdens daluren. Dat geeft veel ruimte op het stroomnet. In ruil krijgt Air Liquide korting op het transporttarief voor stroom.

Omdat het gaat om "bedrijfsgevoelige informatie" wil Air Liquide niet vertellen hoeveel extra megawatts er precies beschikbaar komen.

Extra aansluitingen

Duidelijk is wel dat het om enorme hoeveelheden gaat. Netbeheerders Tennet (hoogspanningsnet) en Stedin (laagspanningsnet) zeggen in eerste instantie negentien klanten te kunnen helpen, en het is de bedoeling dat de komende maanden de hele wachtlijst wordt weggewerkt. Ook twee bedrijven in Middelburg en in Goes krijgen stroom.

"Het geeft bedrijven de kans om te groeien en mee te doen aan de energietransitie", reageert de Zeeuwse gedeputeerde Jo-Annes de Bat. "We moeten op deze koers blijven, want er zijn nog te veel gebieden in Zeeland waar het aan netcapaciteit ontbreekt."

Tromgeroffel en tranen: zeventig vertrekkende Kamerleden uitgezwaaid

4 hours 19 minutes ago

Met bloemen, zoenen, een persoonlijk woord van Kamervoorzitter Bosma en tromgeroffel op de kamerbankjes is in Den Haag vanmiddag afscheid genomen van 70 Kamerleden. 23 Kamerleden kozen zelf voor een vertrek en stelden zich niet meer verkiesbaar, 47 anderen moeten door zetelverlies bij de verkiezingen het veld ruimen.

Het grootst was die klap voor Nieuw Sociaal Contract: de voltallige fractie vertrekt omdat de partij van twintig naar nul zetels ging.

Met een grapje hier en een woordspeling daar probeerde Kamervoorzitter Bosma daar vandaag een niet te groot drama van te maken. Zo zei hij tegen Olger van Dijk dat NSC "misschien wel uit de rails liep maar Van Dijk niet, getuige zijn nieuwe baan bij ProRail". Faith Bruyning prees hij voor haar "tomeloze inzet voor een medisch centrum op Sint Eustatius". Volgens Bosma was dat wellicht de reden dat op die plek NSC juist wel een overwinning boekte.

Bij Nicolien van Vroonhoven werd de toon serieuzer. De "politica van de buitencategorie" dwong volgens Bosma respect af omdat ze ondanks alles met een "prettig soort van plichtsbesef" bleef doorgaan. Eerst als steun en toeverlaat van Pieter Omtzigt, na zijn vertrek ook als leider. Bosma noemde haar "beleidsbepalend" bij een "grote maar ook onstuimige fractie." Van Vroonhoven, maar ook haar opvolger Eddy van Hijum, kregen langdurig applaus, waarbij ze zichtbaar ontroerd waren.

Zo ook bij Marieke Koekkoek van Volt. Ze wilde graag door, maar na het zetelverlies van Volt is Laurens Dassen nu alleen. Bosma zei het heel jammer voor hen te vinden.

Staafdiagrammen en eikelmuis

Voor elk vertrekkend Kamerlid waren er persoonlijke woorden. Zo stond Bosma stil bij PVV'er Willem Boutkan, die op de uitslagenavond bij de verkiezingen in 2023 eerst niet door had dat hij in de Kamer kwam, tot zijn vrouw zapte naar de juiste zender. Zijn "golden voice" zal worden gemist, zei Bosma.

Met het vertrek van CDA'er Eline Vedder, het enige Kamerlid dat naast haar werk ook dagelijks agrariër is, wordt de Kamer volgens Bosma "een stukje killer". PVV'er Reinbert Blaauw kreeg lof voor zijn puntige teksten, BBB'er Pierik vanwege zijn voorliefde voor staafdiagrammen en tabellen en zijn vermogen om moeilijke materie in heldere taal uit te leggen. En dankzij "ongewone jongen" Geert Gabriëls van GroenLinks-PvdA weten we nu wat een eikelmuis is, zei Bosma.

'Ophef minder belichten'

Sommige Kamerleden keren misschien nog terug als zittende Kamerleden doorschuiven naar een kabinet. Bosma denkt dat dat wellicht opgaat voor VVD'er Simone Richardson. Vier keer kwam ze de Kamer in om collega's te vervangen. Dat zou ook voor VVD'er Bart Bikkers kunnen gelden, die op plek 23 stond en het net niet redde.

Een staande ovatie was er voor een van de langstzittende Kamerleden, SP'er Van Nispen. Meer dan 4000 Kamerdagen was hij actief. De politiek ligt vaker dan vroeger onder vuur, zei Van Nispen in een korte toespraak. Maar de media mogen wat hem betreft de ophef wat minder belichten en het werk achter de schermen wat vaker. Zelf heeft hij bijvoorbeeld 1060 moties ingediend. "En ja Henri, die waren allemaal even goed" zei hij, grappend naar CDA-leider Bontenbal, die de hoeveelheid moties in de Kamer veel te groot vindt.

'Fenomeen Timmermans'

Vrijwel zeker keert ook een van de prominentste Kamereden, Frans Timmermans, niet terug. Hij was vanmiddag ook niet bij het afscheid. De GroenLinks-PvdA-leider stopte op de verkiezingsavond nadat uit de exitpoll duidelijk was geworden dat zijn partij fors had verloren. Timmermans zei toen dat hij de kiezers niet heeft "kunnen overtuigen". Hij nam daarvoor "de volledige verantwoordelijkheid".

Bosma stond uitgebreid stil bij Timmermans' inzet, humor en zelfspot. "Weinigen kunnen bogen op zo'n carrière. Hij was een van de meest gezichtsbepalende politici van de afgelopen twintig jaar. Een fenomeen vertrekt uit de Kamer."

Alle Nederlandse plant-, dier- en schimmelsoorten krijgen barcode in DNA-bibliotheek

4 hours 34 minutes ago

Hoe herstelt de natuur zich als je een stukje duin omheint zodat damherten en andere grazers er geen schade meer kunnen aanrichten? Om dat vast te stellen, wordt een nieuw onderzoeksprogramma in stelling gebracht dat gegevens van slimme camera's, audio-opnames, radargegevens, DNA-onderzoek en een AI-platform met elkaar combineert.

Dit onderzoeksprogramma is opgezet om, in heel Nederland, alle naar schatting 49.000 plant-, dier- en schimmelsoorten in kaart te brengen en ze een barcode toe te kennen in een speciale DNA-bibliotheek. Vervolgens kunnen die gegevens worden ingezet om de staat van de natuur te beoordelen.

Vijf jaar geleden begon onderzoekscentrum Naturalis samen met de Universiteit van Amsterdam, de Universiteit Twente en het Westerdijk Instituut aan de bouw van deze bibliotheek (ARISE genaamd) die vandaag wordt gelanceerd.

Bij het omheinde stukje grond in de duinen komen een boswachter, een medewerker van Waternet, een UvA-wetenschapper en een programmamanager van Naturalis samen. Zij controleren de camera en audioapparatuur.

De onderzoekers worden bij hun veldwerk in Nederland ondersteund door nieuwe technologieën. Die maken het mogelijk dat van elk van de 49.000 soorten het liefst drie exemplaren in de database komen. Naast AI, dat helpt de foto's en audio op soort te beoordelen, zijn er ook nog zo'n tweehonderd burgeronderzoekers die soorten helpen verzamelen.

Stel dat een van die vrijwilligers een bepaald vliegje vindt dat nog niet in de database is opgeslagen, dan wordt die via speciale toolkits naar Naturalis verstuurd. Daar wordt deze met speciale apparatuur gefotografeerd, opgeslagen en gelabeld.

Vervolgens wordt van dat vliegje het DNA afgelezen. Dat specifieke vliegje krijgt uiteindelijk een barcode en een plekje in het systeem, waar alle verzamelde gegevens over die soort samenkomen. Inmiddels is dat gelukt bij 84 procent van de planten, 76 procent van de dieren en 44 procent van de schimmels van de in Nederland bekende en gevestigde soorten.

Over een tijdje zal die database alle soorten in kaart hebben gebracht. Al is het werk nooit klaar, want er worden tijdens het verzamelen telkens nieuwe soorten ontdekt.

En dan? Allereerst scheelt het de onderzoekers zeeën van tijd, nu deze database het monnikenwerk overneemt. Waar een wetenschapper dagen bezig kon zijn met op tweehonderd foto's labelen welk dier er te zien is, doet AI dat in tien minuten. Die tijd die zo wordt bespaard, komt vrij voor onderzoek.

Programmamanager Elaine van Ommen Kloeke: "We willen heel graag weten hoe het met de natuur en bepaalde soorten gaat. Met dit programma kun je antwoorden geven op de vraag: wie eet wie, hoe gaat het met een populatie, komt deze soort hier voor? En als je er nog meer data aan koppelt: hoe goed of hoe slecht gaat het met de natuur? En hoe kun je die vervolgens het beste beschermen?"

Deze onderzoeksmethode wordt dus ook toegepast in de Waterleidingduinen. UvA-wetenschapper Emiel van Loon: "De damherten zijn zulke grote grazers dat andere soorten, denk aan konijnen of insecten, erdoor afnemen. Dus hebben we hier een hek omheen gezet zodat de damherten er niet bij kunnen, en monitoren we met deze camera welke dieren langskomen. Ook maken we audio-opnames. Want van heel veel dieren weten we nog nauwelijks welke geluiden ze maken."

Effect windmolenpark op ecosysteem

Hiermee kan je dus meten en aantonen wat goed is voor de natuur, of juist slecht, zegt Van Ommen Kloeke. "Denk bijvoorbeeld aan wat een windmolenpark op zee doet met het ecosysteem daar. Of denk aan bouwbedrijven die willen bouwen in een gebied met een kwetsbare soort, of die juist voor natuurinclusief bouwen gaan: is dat vervolgens geslaagd?"

Dat Naturalis dit programma is begonnen, met een miljoenenbijdrage van de overheid, bleef niet onopgemerkt. Meteen stonden buitenlandse instellingen in de rij om te vragen wanneer ook zij gebruik mochten maken van ARISE. En dat is uiteindelijk ook het doel: internationale bibliotheken aan elkaar koppelen, zodat er nog meer kennis beschikbaar komt die kan worden uitgewisseld.

Zover is het nog niet, want het is juist belangrijk dat nu eerst de planten en dieren waar nog weinig tot geen onderzoek naar gedaan aan de beurt komen, zegt Van Ommen Kloeke. "Anders krijg je weer een database met alle oude bekenden. Daarom gaan we eerst ervoor zorgen dat echt alle Nederlandse soorten in kaart zijn gebracht."

Vluchtende man springt uit rijdende auto in Tilburg en krijgt lift op scooter

5 hours 28 minutes ago

De Tilburgse politie heeft vanochtend de grootste moeite gehad om een man op te pakken die door de Belgische politie werd gezocht.

De man sprong tijdens een achtervolging door de politie uit een rijdende auto in Tilburg, rende door een groengebied en kreeg toen een lift van een nietsvermoedende scooterrijder, meldt Omroep Brabant.

Het is niet bekendgemaakt waarvan de man wordt verdacht.

De politie kwam in actie na een telefoontje van Belgische collega's. Zij zeiden dat er een verdachte auto vanuit België richting Nederland reed.

Hoge snelheid

Toen politieagenten de auto in Tilburg zagen rijden gaven ze de bestuurder een stopteken. De verdachte negeerde dat en ging er met hoge snelheid vandoor. Agenten achtervolgden hem en zagen dat de bestuurder met zijn auto een ander voertuig raakte.

Even later sprong de verdachte uit de nog steeds rijdende auto die daarna onbemand en spookrijdend doorrolde. De lege auto kwam pas tot stilstand toen twee agenten er snel een politieauto voor zetten.

Natuurgebied

De verdachte klom intussen een hek over en kwam in natuurgebied Huis ter Heide terecht. Daar zocht de politie hem, geholpen door honden en een politiehelikopter.

Maar de verdachte bleek alweer verder gelopen te zijn. Een politieagente zag dat hij een scooterrijder om een lift had gevraagd. De scooterrijder reed met de verdachte achterop weg, maar stopte toen de agente hem daartoe maande. Zijn 'passagier' kon zonder problemen worden opgepakt.

Historische beelden gestolen uit Nationaal Museum in Damascus

6 hours 12 minutes ago

Dieven hebben zes historische marmeren beelden gestolen uit het Nationaal Museum in de Syrische hoofdstad Damascus. Dat meldt het museum aan persbureau AP.

Het museum in Damascus is het grootste in het land. Er liggen vele waardevolle historische objecten uit de geschiedenis van het land van de prehistorie tot de Ottomaanse periode. Welke beelden de dieven hebben meegenomen is nog niet bekendgemaakt.

De diefstal werd maandag ontdekt en sindsdien is het museum gesloten. Het museum werd in januari volledig heropend na een onrustige periode waarin het regime van president Assad was gevallen. Daarvoor was het tussen 2011 en 2018 volledig gesloten, waarna een deel weer werd geopend.

Het museum had extra veiligheidsmaatregelen genomen sinds de start van de oorlog, waaronder extra toegangspoorten en meer cameratoezicht. In het museum is een onderzoek gestart naar de diefstal. De Syrische regering heeft nog niet gereageerd.

Elfde van de elfde losgebarsten in carnavalssteden

6 hours 17 minutes ago

In de traditionele carnavalssteden hebben tienduizenden mensen vanochtend afgeteld tot 11.11 uur. Daarna barstte een volksfeest los dat het begin markeert van het carnavalsseizoen.

"We zijn los", zei een feestvierder bij de Sint Janskathedraal in Den Bosch tegen Omroep Brabant.

Op het Munsterplein in Roermond werd het aftellen begeleid door elf kanonschoten, om, zoals L1 Nieuws schrijft, "de boze geesten te verjagen en te zorgen voor een zonnig en mooi feest".

In Venlo ging het niet helemaal goed. Bij het tweede kanonschot was daar geen knal te horen, maar sloeg een metershoge steekvlam uit het kanon. Niemand raakte gewond. Vermoed wordt dat het buskruit dat naast het kanon lag voor de overige kanonschoten, vlamvatte.

Extra treinen

De NS zet de hele dag extra treinen in naar de grote carnavalssteden. Op station Den Bosch wordt de bezoekersstroom door de stationstunnel geleid in plaats van bovenlangs: vorig jaar was het zo druk dat het station tijdelijk werd afgesloten.

In Den Bosch ging het goed vanochtend, in Roermond hadden treinreizigers pech. Door een defecte trein tussen Venlo en Mönchengladbach reden de treinen naar Roermond niet. NS raadde reizigers aan om de bus te pakken, maar die deed er zolang over dat veel mensen het aftelmoment in Roermond misten.

Overvloed naar somberheid

De laatste jaren is het op de elfde van de elfde vaak net zo druk als tijdens het carnaval zelf. Maar in feite is dat niet nieuw, zegt hoogleraar Paul van Geest. "Zowel 11 november als carnaval zijn momenten van overvloed naar soberheid", zegt hij.

Al In de middeleeuwen leidde 11 november de aanloop in naar kerst, carnaval zelf was ook toen de opmaat tot het vasten tot aan Pasen. "We kunnen immers niet altijd feesten, er is ook een tijd van stilstaan", zegt Van Geest. "Maar dat mag best met een feestje worden ingeluid. 11 november is eigenlijk een klein carnaval."

Die 11e november is niet toevallig gekozen, Dat heeft te maken met Sint-Maarten, ofwel Martinus van Tours. Dat was een Romeins legerleider uit de vierde eeuw die later bisschop werd in Frankrijk. Zijn bekendste daad was het delen van zijn mantel met een bedelaar die het koud had.

"Dat was revolutionair in de vierde eeuw", zegt Van Geest. "Je mantel was je status, je identiteit. In die tijd was niemand bij geboorte gelijk aan een ander. Martinus brak met die gedachte."

Gelijkheid en barmhartigheid

Bisschop Sint Maarten overleed in het jaar 397 en werd op 11 november begraven. Sindsdien staat die dag symbool voor gelijkheid en barmhartigheid.

Het is wat de prinsen carnaval tot op de dag van vandaag benadrukken: de CEO host en springt naast de bouwvakker in dezelfde boerenkiel. Carnaval is het feest van eerlijk alles delen en voor elkaar zorgen.

De gelijkheidsgedachte komt terug in het getal 11, dat ook te lezen is als twee gelijke enen naast elkaar. Het getal 11 wordt bovendien gezien als het gekken- of narrengetal, precies tussen de keurige 10 van de tien geboden en de perfecte 12 (van de twaalf apostelen).

Zo wortelt de elfde van de elfde op allerlei manieren in de middeleeuwen. Ook de bekendmaking van de nieuwe prinsen carnaval vanochtend is een eeuwenoude traditie,

"De prins is eigenlijk de oppernar. Hij neemt voor een paar dagen de macht over van de burgemeester en mag vrijuit spreken. In hun toespraken verwerken ze nog altijd kritiek, maatschappelijke thema's; dingen die leven bij de mensen."

Sint Maarten

Die kritiek' is er niet bij de viering van Sint Maarten boven de grote rivieren, vandaag. Uitgangspunt is hetzelfde verhaal van de barmhartige bisschop. Maar bij Sint Maarten, zoals dat vooral in Noord-Holland, Utrecht en Twente wordt gevierd, blijft het vaak bij kinderen die langs de deuren gaan, een liedje zingen en (een overvloed aan) snoep inzamelen.

Toch is ook bij de viering van Sint Maarten een tendens naar groot, groter, grootst. In de Indische Buurt in Amsterdam bijvoorbeeld is een Super Sint-Maartenparade, waarbij vanavond volgens NH Nieuws duizenden mensen worden verwacht.

De parade werd vorig jaar opgezet door twee Amsterdammers die de bewoners van vooral wat armere buurten dichter bij elkaar willen brengen. Volgens hen zorgt het feest ervoor dat mensen uit verschillende culturen op een speelse manier met elkaar in contact komen.

Journalist Ingeborg Beugel vrijgesproken in Griekenland van verbergen asielzoeker

6 hours 23 minutes ago

De Nederlandse journalist Ingeborg Beugel is in Griekenland in hoger beroep vrijgesproken van het illegaal onderdak bieden aan een asielzoeker. Ze was hier eerder voorwaardelijk voor veroordeeld tot 8 maanden. Als ze binnen drie jaar weer zo'n overtreding zou maken, moest ze de cel in.

Beugel leerde de 21-jarige Afghaanse vluchteling kennen toen ze in 2018 voor BNNVARA opnames maakte in een vluchtelingenkamp. Hij was drie jaar eerder uit zijn geboorteland gevlucht en was volgens Beugel "buiten zijn schuld slachtoffer van het feit dat de asielprocedures vertraging oplopen". Ze besloot hem daarom onderdak te bieden in haar flat in Athene, om de verdere asielprocedure af te wachten.

In 2021 bracht ze de jongeman over naar haar huis op het eiland Hydra, waar ze deels woonde. Er werd binnen enkele dagen een anonieme melding gedaan bij de autoriteiten dat ze onderdak verschafte aan een illegale immigrant. De man werd eerst opgepakt en toen Beugel verhaal ging halen werd zij ook anderhalve dag vastgezet.

Bekvechten met premier

Om Beugel te vervolgen werd een wet die al jaren niet was gebruikt van stal gehaald, die hulp aan illegaal in het land verblijvende personen strafbaar stelt. De maximumstraf daarop is een jaar cel en 10.000 euro boete.

Journalistenvakbond NVJ vroeg zich indertijd openlijk af of Beugel niet werd vervolgd vanwege haar werk: "Ik kan niet aantonen dat het verband houdt met haar werk als journalist, maar ze had twee dagen daarvoor nog een kritisch stuk geschreven in NRC", speculeerde voorzitter Thomas Bruning. Ook Beugel zelf merkte op dat ze het eerder nog aan de stok had gehad met de autoriteiten op Hydra over reportages.

Beugel raakte later dat jaar ook nog verwikkeld in een woordenwisseling met de Griekse premier Mitsotakis, die ze ervan beschuldigde te liegen over het illegaal terugduwen van vluchtelingenbootjes door de Griekse grenswachten. De ophef daarover liep zo hoog op dat Beugel niet meer over straat kon en uiteindelijk uitweek naar Nederland.

'Krankzinnig'

Eind vorig jaar werd Beugel schuldig bevonden in de zaak. Tot haar verbazing, omdat ze zei in het geheel geen moeite te hebben gedaan om de man te verbergen. "Het is krankzinnig. Het is bijna komedie", zei ze tegen De Groene Amsterdammer, een van haar werkgevers. "Ik ben veroordeeld omdat ik een jongen, die korte tijd door toedoen van de staat geen verblijfspapieren had, in huis had."

Tegenover de NVJ reageert Beugel triomfantelijk op haar vrijspraak nu. "De vreselijke mensen die me in de cel wilden voor het helpen van een vluchteling kunnen de klere krijgen. Net als de rechtse, racistische, xenofobe politici en hun duistere machten die journalisten het zwijgen willen opleggen."

De man om wie de hele zaak draaide kreeg uiteindelijk asiel in de EU. Hij woont tegenwoordig in Nederland.