Aggregator

'Hallucineren' is gekozen tot het Van Dale Woord van het Jaar 2025. Het is geen nieuw woord, maar volgens hoofdredacteur Ton den Boon van De Dikke Van Dale staat het woord voor een bepaalde trend in het afgelopen jaar.

Hij doelt daarmee op een nieuwe betekenis van het woord: het 'hallucineren' van chatbots als ChatGPT en Gemini. In dat verband betekent het: in­for­ma­tie ver­strek­ken die niet op (be­trouw­ba­re) da­ta is ge­ba­seerd en die daar­om on­nauw­keu­rig of vol­strekt on­juist is.

De uitgeverij voegde de nieuwe betekenis van hallucineren dit jaar toe aan de Dikke Van Dale. Volgens Van Dale werd die dit jaar gangbaar "dankzij de brede inburgering van AI-toepassingen, zoals ChatGPT en Gemini".

'Weerspiegelt belangrijke ontwikkeling'

Chatbots maken gebruik van generatieve taalmodellen en hebben veel invloed, zegt Den Boon: "We hebben gezien dat kunstmatige intelligentie (AI) is doorgedrongen tot in de diepste vezels van de samenleving."

Volgens de woordenboekuitgever weerspiegelt het woord een belangrijke ontwikkeling in de samenleving en in de taal: "Immers, AI-toepassingen gebruiken ook zelf taal om gebruikersvragen te beantwoorden, 'zeggen' soms dingen die onjuist zijn en beïnvloeden zo onze woordenschat".

Woord van het Jaar in de afgelopen jaren

What might a laptop version of the Commodore 64 have looked like if one had been released by the late 1980s? This is the question that [Kevin Noki] tried to …read more

Goedemorgen! De Oekraïense president spreekt vandaag de Tweede Kamer toe en de Europese Commissie komt met nieuwe plannen voor de verbrandingsmotor in nieuwe auto's.

Eerst het weer: vandaag schijnt de zon geregeld, maar zijn er ook wolkenvelden waaruit lokaal een enkele bui kan vallen. Bij een zwakke of matige zuidenwind wordt het 9 tot lokaal 13 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De daders van de aanslag op een joods festival in Sydney zijn vorige maand naar de Filipijnen gereisd. Waarvoor de twee in het land waren is niet bekendgemaakt, maar volgens de Australische zender ABC kregen ze daar een gevechtstraining.

De politie bevestigde op een persconferentie dat de aanslag geïnspireerd was door Islamitische Staat. In de auto van de daders zijn onder meer zelfgemaakte IS-vlaggen en explosieven gevonden. Bij de aanslag op Bondi Beach kwamen zestien mensen om het leven, onder wie een van de twee schutters.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Na jaren van niet-aflatende inzet voor het Nederlands handbalteam beëindigden Estavana Polman en aanvoerster Lois Abbingh gisteren hun interlandcarrière. Dat deden ze een dag na het verloren duel met Frankrijk, waarmee Oranje brons misliep op het WK in eigen land.

Tegen de NOS lichtten ze hun besluit toe:

Fijne dag!

Voor de derde keer sinds de Russische invasie in Oekraïne is president Zelensky in Nederland. Hij zal vandaag onder meer de Eerste en Tweede Kamer toespreken.

Ook ontmoet hij demissionair premier Schoof, koning Willem-Alexander en de demissionaire ministers Van Weel van Buitenlandse Zaken en Brekelmans van Defensie. De laatste keer dat Zelensky in Nederland was, was tijdens de NAVO-top in juni van dit jaar.

Sinds de start van de oorlog in februari van 2022 heeft Nederland voor 13,5 miljard euro aan militaire steun gegeven aan Oekraïne en zo'n 3,5 miljard aan andere zaken. Vorige week maakte het demissionaire kabinet bekend voor volgend jaar nog eens 700 miljoen euro extra vrij te maken voor Oekraïne.

Vannacht kwam Zelensky onder zware beveiliging aan in Nederland, op Rotterdam The Hague Airport:

Den Haag is voor Zelensky de volgende stop in een drukke week langs Europese (hoofd)steden. Zo was de Oekraïense president de afgelopen dagen al in Londen, Rome, Vaticaanstad en Berlijn.

'Niemand is naïef'

Gisteravond, na de bijeenkomst in Berlijn, zei demissionair premier Schoof dat de dekking van de VS nu veilig genoeg voelt voor Oekraïne en zijn Europese bondgenoten om ook offers te kunnen brengen bij de onderhandelingen met Rusland.

Of Oekraïne delen of de hele Donbas moet opgeven in die onderhandelingen is een beslissing voor Oekraïne, vindt Schoof. Volgens hem zijn Oekraïne, de VS en Europa het eens over het belang van veiligheidsgaranties. "Want daarmee kan na een staakt-het-vuren het herstel van Oekraïne plaatsvinden", aldus de demissionair premier.

Hij verwacht dat zowel Oekraïne, de VS als de Europese bondgenoten een Europese vredesmacht, waar Rusland tot nu toe op tegen is, als voorwaarde stellen. "Als niet alleen Oekraïne, niet alleen Europa, maar ook de Verenigde Staten dat zeggen, dan denk ik dat Rusland daar toch op een of andere manier naartoe moet bewegen en dat zal moeten accepteren."

"Niemand is naïef aan die tafel", benadrukte Schoof. "We hebben wel het gevoel dat we een momentum hebben. Wij met zijn drieën, maar ook in relatie tot Rusland, dat de komende dagen of weken wel eens een cruciaal moment zou kunnen zijn om tot een staakt-het-vuren te komen en uiteindelijk tot een langdurige en rechtvaardige vrede."

Oprichting Claimscommissie

Zelensky zal vandaag waarschijnlijk ook aanwezig zijn bij de ondertekening van het Oprichtingsverdrag voor een Internationale Claimscommissie voor Oekraïne. Deze commissie zal Oekraïense claims voor schadevergoedingen als gevolg van de oorlog in behandeling nemen en beoordelen. De commissie wordt officieel opgericht in het World Forum in Den Haag.

Ook zal de commissie de hoogte van eventuele schadevergoedingen bepalen. Die zullen worden betaald uit een speciaal daarvoor opgericht fonds. De claims kunnen worden ingediend door particulieren, organisaties en overheidsinstanties in Oekraïne.

25 landen zullen zich aansluiten bij deze commissie. Welke dat precies zijn, wordt vandaag bekend. Naar verwachting zullen veel leiders en andere politici van de betrokken landen aanwezig zijn, net als EU-buitenlandchef Kallas en EU-commissaris McGrath.

Nu Amerikaanse steun voor Oekraïne niet meer vanzelfsprekend is, zal Zelensky steeds afhankelijker worden van Europa. Donderdag staat er een EU-top gepland waar wordt besloten of de EU Oekraïne een grote lening kan verstrekken met de bevroren tegoeden van de Russische centrale bank.

Bezoek Zelensky te volgen via livestream

Het bezoek van de Oekraïense president Zelensky aan Nederland is vanaf 10.30 uur te zien via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app.

Onder meer de toespraak van Zelensky in de Eerste en Tweede Kamer wordt uitgezonden. Ook geeft de Oekraiënse president rond 13.00 uur samen met demissionair premier Schoof een persconferentie.

De Verenigde Staten hebben opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd op boten waarmee volgens de Amerikanen drugs werden gesmokkeld. Deze keer ging het om drie schepen in de Stille Oceaan. Er werden acht mensen gedood, maakte het leger bekend.

De schepen zouden zich hebben bevonden in internationale wateren, aan de oostkant van de Stille Oceaan. Het leger zegt er niet bij waar precies. In twee van de vaartuigen werden drie personen gedood, in de derde boot twee.

De VS hebben beelden van de aanvallen vrijgegeven:

Het Amerikaanse leger heeft de afgelopen maanden geregeld aanvallen uitgevoerd op veronderstelde drugstransporten, met name voor de kust van Venezuela en ook bij Colombia. Bewijs dat de boten daadwerkelijk drugs vervoerden, leverden de Amerikanen niet.

President Trump noemt de aanvallen noodzakelijk om de drugssmokkel naar de Verenigde Staten te stoppen, Hij stelt dat de VS verwikkeld is in een "gewapend conflict" met drugskartels.

De regering krijgt steeds meer kritiek vanuit het Congres. Sinds begin september zijn bij 25 aanvallen zeker 95 mensen gedood. In een geval werden twee overlevenden gedood die zich na de eerste aanval vastklampten aan het wrak van een boot.

De daders van de aanslag in Sydney zijn vorige maand naar de Filipijnen gereisd. Dat heeft de Australische politie gemeld op een persconferentie. Ze verbleven er bijna vier weken. Ook de Filipijnse autoriteiten hebben het verblijf van Naveed Akram (24) en zijn vader Sajid Akram (50), die samen reisden, inmiddels bevestigd. Vader Sajid reisde op zijn Indiase paspoort.

De Australische zender ABC meldt op basis van een bron binnen de Australische antiterreurdienst dat de mannen een "militaire training" hebben gevolgd in een trainingskamp in het zuiden van de Filipijnen, op het eiland Mindanao. Op dat eiland zijn takken van terreurgroep Islamitische Staat (IS) actief.

De autoriteiten in zowel Australië als de Filipijnen kunnen dit niet bevestigen: zij onderzoeken nog wat de mannen precies hebben gedaan in het land.

Banden met IS

Gisteren meldde ABC al dat de zoon zes jaar geleden in beeld was vanwege banden met IS. Vandaag maakte de politie op een persconferentie bekend dat in de auto van de schutters twee zelfgemaakte IS-vlaggen zijn gevonden. Ook lagen er explosieven in.

Voor zover nu bekend handelden de twee alleen. Of er nog anderen betrokken waren bij de aanslag moet nog blijken. "Het onderzoek bevindt zich nog in een vroeg stadium", aldus de politiecommissaris van Sydney.

Kritiek op politie

Op de persconferentie kwamen er veel vragen over het politieoptreden tijdens de aanslag. Journalisten vroegen zich vooral af waarom de joodse bijeenkomst niet beter beveiligd was.

"We hebben de inzet afgestemd op de dreiging die er op dat moment was", zei de politiechef. Die bestond uit agenten die in het gebied patrouilleerden. De autoriteiten benadrukten dat agenten de daders uiteindelijk wisten neer te schieten en dat politiemensen ook zelf zijn geraakt.

"Dat de politie niet aan de verwachtingen zou hebben voldaan, is niet waar", zei premier Chris Minns van de deelstaat New South Wales. "Ze hebben geen stap achteruit gedaan."

Strengere wapenwetten

Premier Albanese van Australië was ook bij het persmoment. Hij gaf meer details over de scherpere wapenwetten die hij gisteren al aankondigde als reactie op het bloedbad in Sydney.

Een van de maatregelen die Albanese wil, is een beperking van het aantal wapens dat iemand mag bezitten. Ook wil de regering de vergunningen controleren die in de loop van de tijd zijn afgegeven.

"De regering is bereid om alle maatregelen te nemen die nodig zijn", zei Albanese. "Daaronder valt ook de noodzaak van strengere wapenwetgeving."

[Sam Ben-Yaakov] has another lecture online that dives deep into the physics of electronic processes. This time, the subject is magnetic transformers. You probably know that the ratio of current …read more

Donald Trump spant een rechtszaak aan tegen de BBC. Volgens de Amerikaanse president heeft de Britse omroep zich schuldig gemaakt aan laster door een misleidende montage van een speech van hem uit te zenden.

In het BBC-programma Panorama was volgens Trump de indruk gewekt dat hij zijn aanhangers in een speech direct opriep om geweld te gebruiken, kort voor de bestorming van het Capitool. Trump riep in dezelfde toespraak op tot vreedzaam protest, maar dat deel werd weggelaten.

Door delen van zijn speech op 6 januari 2021 samen te voegen zijn kijkers op het verkeerde been gezet, vindt de president. Trump wil een schadevergoeding van twee keer 5 miljard dollar, niet alleen vanwege laster maar ook om oneerlijke handelspraktijken. Zijn advocaten zeggen dat de BBC de Amerikaanse leider enorme reputatieschade en financiële schade heeft berokkend.

De BBC heeft al excuses aangeboden aan Trump en spreekt van een "inschattingsfout", maar vindt dat er geen grond is voor een smaadclaim. De directeur van de omroep en de hoofdredacteur van de nieuwsafdeling zijn wel opgestapt.

Zaak kan niet voor Britse rechter

Het Britse programma is niet in de VS uitgezonden. Toch spant Trump de zaak in de VS aan. Mogelijk is de reden dat een smaadproces in het Verenigd Koninkrijk binnen een jaar na publicatie of uitzending moet worden aangespannen. Die termijn is al verstreken. De gewraakte aflevering van Panorama werd uitgezonden in oktober 2024, kort voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen.

Het wordt voor Trumps advocaten mogelijk niet eenvoudig de zaak in de VS te winnen. De Amerikaanse grondwet beschermt de vrijheid van meningsuiting en persvrijheid. Het advocatenteam van de president moet bewijzen dat de Britse omroep de kijkers bewust heeft misleid.

Bij een vliegtuigcrash in Mexico zijn zeker zeven mensen om het leven gekomen. Het privévliegtuig raakte een bedrijfspand en vloog in brand.

De Cessna 650 Citation III was opgestegen in de kustplaats Acapulco en kwam kort voor de landing in de problemen. Het toestel had moeten landen op de luchthaven van de stad Toluca, zo'n 50 kilometer ten westen van Mexico-Stad, maar dat ging mis. Enkele seconden voor de crash verstuurde de piloot een sos-bericht waarin hij meldde dat ze aan het neerstorten waren.

De piloot probeerde een noodlanding te maken op een voetbalveld vlak bij het vliegveld. Het toestel botste met hoge snelheid op een vrachtwagenwerkplaats, waarop een explosie volgde, melden Mexicaanse media.

Rookpluim

Volgens de autoriteiten waren er tien mensen aan boord van het toestel, acht passagiers en twee piloten. Tot nog toe zijn zeven lichamen geborgen. De autoriteiten zeggen ervan uit te gaan dat geen van de inzittenden de crash heeft overleefd.

Na het ongeluk steeg een grote zwarte rookpluim op en was er een 50 meter lang spoor op het voetbalveld te zien. Vier stratenblokken werden geëvacueerd vanwege explosiegevaar. Hulpdiensten zochten na het ongeluk in een loods naar meer mogelijke slachtoffers, maar waarschijnlijk was de werkplaats leeg omdat die werd verbouwd.

De oorzaak van het ongeluk is nog niet bekend. Het Mexicaanse Openbaar Ministerie heeft een onderzoek ingesteld.

Ever wanted to just plug something in and conveniently read the hostname and IP addresses of a headless board like a Raspberry Pi? Chances are, a free USB port is more …read more

Het gaat financieel beter met organisaties in de jeugdzorg. Er is een hogere gemiddelde winst en minder organisaties lijden verlies, concludeert toezichthouder de Jeugdautoriteit. Het is een belangrijke stap naar betere zorg voor kinderen en jongeren.

Bij kleine organisaties is de winst over het algemeen hoger dan bij grote. Kleine organisaties verlenen vaker zorg aan huis, waardoor de vaste lasten lager zijn.

Ook maken minder organisaties in de jeugdzorg onder aan de streep verlies. In 2022 was dat zo'n 20 procent, in 2024 11 procent was. Het zijn voor het grootste deel organisaties die incidenteel verlies draaien, en dus niet ieder jaar. De rode cijfers komen bijvoorbeeld doordat meer mensen ziek zijn binnen een organisatie.

Annemiek van der Laan, directeur van de Jeugdautoriteit, zegt een lichte verbetering te zien in de financiële positie van instellingen: "Maar we zien ook dat het wankel is. Als er een paar stevige tegenvallers zijn, kan dat grote invloed hebben op de begroting. Dat maakt deze instellingen en dus de zorg die ze leveren, kwetsbaar."

Minder rooskleurig

Het financieel betere beeld binnen de jeugdzorg komt deels door hogere tarieven. Met andere woorden: organisaties krijgen voor hun geleverde zorg meer geld, bijvoorbeeld van de gemeente. Daarnaast worden investeringen, bijvoorbeeld in gebouwen, uitgesteld.

Als die investeringen jaar na jaar uitblijven, kan dat als een boemerang terugkomen. Dan kan op de lange termijn de beschikbare zorg juist afnemen. Het is dus de vraag of de sector structureel beter af is, concludeert de toezichthouder.

Gesloten jeugdzorg

Speciale aandacht is er voor de gesloten jeugdzorg, waar jongeren die hulp nodig hebben niet zomaar het terrein kunnen verlaten. Die vorm van zorg deed veel jongeren eerder kwaad dan goed en daarom is besloten ermee te stoppen.

Door de afbouw was in de sector verlies maken een aantal jaren de norm. Door een nieuwe geldinjectie van de overheid in 2024, is de sector gemiddeld weer winstgevend geworden. Of het genoeg is om de afbouw van de gesloten jeugdzorg goed te laten verlopen, is nog afwachten, schrijft de Jeugdautoriteit.

Bezuinigingen

De uitgaven aan jeugdzorg van gemeenten nemen al jaren toe. Zij zijn verantwoordelijk voor het verlenen van goede zorg aan kinderen en jongeren, maar veel gemeenten houden die kosten niet in de hand. De verwachting is dat over drie jaar een recordbedrag van 10 miljard euro per jaar aan jeugdzorg wordt besteed.

Het probleem is dat jongeren met lichtere problemen te vaak gebruikmaken van jeugdzorg, waarschuwde de Jeugdautoriteit een maand geleden. De kosten lopen op en de wachtlijst wordt langer.

Daarbij kwam dat het Rijk lange tijd van plan was om honderden miljoenen te bezuinigen op de jeugdzorg. Daar is dit jaar een streep door gezet, in de hoop de zorg aan jongeren te verbeteren.

De Amerikaanse president Trump heeft een decreet ondertekend om het verslavende fentanyl te bestempelen als massavernietigingswapen. De zware pijnstiller, die ook als drug wordt gebruikt, wordt volgens hem met Venezolaanse drugsboten naar de VS gesmokkeld.

De Amerikaanse regering zit naar eigen zeggen in een oorlog tegen het massale fentanylgebruik in de VS en de illegale invoer uit onder meer Mexico en Venezuela. Door van het middel nu officieel een massavernietigingswapen te maken, krijgen het ministerie van Defensie en de inlichtingendiensten veel meer mogelijkheden om op te treden tegen de smokkel.

Met zijn besluit voert Trump de strijd tegen Latijns-Amerikaanse drugskartels op. Sinds september voeren de Amerikaanse strijdkrachten aanvallen uit op boten op de Caribische Zee waarbij al tientallen mensen werden gedood. Volgens de Amerikaanse regering vervoeren de boten drugs, zoals fentanyl of cocaïne, maar dat is tot nu toe nooit bewezen.

Vijftig tot tachtig keer sterker dan morfine

Trump noemde deze boten "een directe militaire bedreiging" voor zijn land. "Ze proberen ons land te drogeren." Hij kondigde aan de smokkel ook op land te gaan bestrijden. "Er sterven jaarlijks 200.000 tot 300.000 mensen aan, voor zover we weten", aldus Trump.

Volgens officiële cijfers zijn sinds 2021 een kwart miljoen mensen in de VS overleden aan een overdosis fentanyl. Het is niet duidelijk welke gevolgen het decreet gaat hebben voor mensen die fentanyl voorgeschreven krijgen. Het medicijn is alleen bedoeld voor mensen met extreme, chronische pijn.

De term massavernietigingswapen heeft betrekking op nucleaire, biologische of chemische wapens die blijvende schade kunnen toebrengen aan een bevolking, infrastructuur of het milieu. De term staat sinds de Amerikaanse invasie van Irak in 2003 ter discussie.

De CIA en andere inlichtingendiensten beweerden toen dat het regime van de Iraakse dictator Saddam Hussein massavernietigingswapens bezat, maar die werden nooit gevonden.

Fentanyl is vijftig tot tachtig keer sterker dan morfine en is net zo verslavend als heroïne. Het geldt al jaren als Amerika's stille sluipmoordenaar. Elk jaar sterven tienduizenden mensen aan een overdosis fentanyl. Een van hen was popster Prince.

NOS op 3 maakte deze video over hoe fentanyl ook zorgt voor spanningen tussen de VS en China:

Op een militaire luchthaven in Portugal is gisteren een vertrouweling van de afgezette president van Guinee-Bissau gearresteerd. De man arriveerde in een privéjet en had zo'n vijf miljoen euro aan contant geld bij zich. Hij wordt verdacht van smokkel en witwassen.

De politie en de Portugese belastingdienst hadden een anonieme tip ontvangen over de komst van de man. Over zijn identiteit is niets naar buiten gebracht, maar Portugese en internationale media melden op basis van bronnen bij de autoriteiten dat het om de rechterhand van ex-president Umaro Sissoco Embaló gaat. Na zijn arrestatie is de man op borgtocht vrijgelaten.

Embaló werd eind november afgezet bij een militaire coup in Guinee-Bissau. Hij is het land ontvlucht en dook onlangs op in Senegal en Congo. Waar hij nu verblijft is niet duidelijk.

Volgens het Duitse persbureau DPA was de vrouw van de ex-president aan boord van het vliegtuig waarmee de opgepakte vertrouweling in Lissabon arriveerde. Ook Embaló is volgens het persbureau van plan om naar Portugal te reizen en daar asiel aan te vragen. Guinee-Bissau is een voormalige kolonie van Portugal.

'Zelf georkestreerd'

De 53-jarige Embaló is een voormalige generaal. Hij was sinds 2020 aan de macht in het West-Afrikaanse land. Critici beschuldigden hem van machtsmisbruik en het onderdrukken van journalisten, activisten en politieke opponenten.

Enkele dagen voordat een groep legercommandanten de macht greep waren er verkiezingen in Guinee-Bissau. Die verkiezingen waren eerder twee keer uitgesteld door Embaló, De oppositie in het land zegt nu dat de afgezette president de coup mogelijk zelf georkestreerd heeft, omdat het er naar uitzag dat hij de verkiezingen zou verliezen. Het leger ontkent dat.

Neopixels and other forms of addressable LEDs have taken the maker world by storm. They make it trivial to add a ton of controllable, glowing LEDs to any project. [Arnov …read more

De Spaanse regering legt Airbnb een boete op van ruim 64 miljoen euro voor het illegaal aanbieden van woningen. Meer dan 65.000 advertenties op het verhuurplatform voldoen niet aan de registratie-eisen. Woningen zouden zijn aangeboden zonder vergunning, of hadden een verkeerd registratienummer. Airbnb zegt de woningen inmiddels te hebben verwijderd.

De boete is de nieuwste stap van de Spaanse regering in de strijd tegen platforms als Airbnb en Booking.com. Spanje kampt met een woningcrisis en een tekort aan betaalbare woningen, vooral in de binnensteden van toeristische bestemmingen.

De verhuurplatforms worden verantwoordelijk gehouden voor het opdrijven van de huurprijzen, omdat via de platforms woningen tegen torenhoge prijzen aan toeristen worden verhuurd. Ook geven inwoners van populaire toeristische bestemmingen, zoals Barcelona, de platforms ervan de schuld dat hun buurt van karakter verandert.

Airbnb krijgt de miljoenenboete omdat tienduizenden accommodaties geen verplicht registratienummer hadden, of omdat het vermelde registratienummer niet overeenkwam met het nummer dat bij de autoriteiten bekend is, zegt het Spaanse ministerie van Consumentenzaken. Bij andere accommodaties werd niet de juiste informatie gegeven over de verhuurders. Zo moet duidelijk zijn of de verhuurder een particuliere eigenaar of een bedrijf is.

Demonstraties

In het afgelopen jaar gingen Spanjaarden op Ibiza en Mallorca en in steden als Malága en Barcelona massaal de straat op om te demonstreren tegen de sterk gestegen huurprijzen. Inwoners zijn het massatoerisme zat en verzetten zich tegen buitenlandse investeerders die via verhuurplatforms woningen opkopen.

"Er zijn duizenden gezinnen die op de rand van de afgrond leven vanwege huisvestingsproblemen, terwijl een enkeling rijk wordt van bedrijfsmodellen die mensen uit hun huizen verdrijven", stelt minister van Consumentenrecht Bustinduy.

Spanje probeert de verhuur van vakantiehuizen al jaren aan banden te leggen, maar dat is niet makkelijk. Nieuwsuur maakte deze reportage erover:

Airbnb heeft aangekondigd dat het de boete bij de rechter zal aanvechten. Het verhuurbedrijf zegt dat het samen met de autoriteiten werkt aan een nieuw nationaal registratiesysteem voor kortetermijnverhuur. Ook stelt het dat het al de nodige maatregelen heeft genomen om te voldoen aan de wetgeving. Airbnb zegt dat sinds januari al meer dan 70.000 accommodaties een registratienummer hebben gekregen.

Huurprijzen met 68 procent gestegen

In juli had Airbnb al 65.000 illegale advertenties van zijn website verwijderd, nadat het ministerie van Consumentenzaken daarvoor een verwijderingsverzoek had ingediend. Daarnaast signaleerde het ministerie nog eens ruim 55.000 advertenties die als illegaal worden beschouwd.

In 2024 kreeg concurrent Booking.com een boete van de Spaanse waakhond van 413 miljoen euro, omdat het bedrijf jarenlang misbruik had gemaakt van zijn dominante marktpositie. Zo verbood het platform hotels om lagere prijzen aan te bieden dan bij Booking.com. In juni droeg Spanje Booking.com al op ruim 4000 illegale advertenties offline te halen.

Barcelona kondigde vorig jaar een verbod aan op het verhuren van appartementen aan toeristen. De burgemeester zei dat tegen eind 2028 alle vergunningen moeten zijn ingetrokken voor de ruim 10.000 appartementen die momenteel als verhuurbaar geregistreerd staan. Aanleiding zijn de stijgende huizenprijzen: de afgelopen tien jaar zijn de huren met 68 procent gestegen en de huizenprijzen met 38 procent.

Miral de Bruijne, correspondent Spanje en Portugal:

In Spanje gelden sinds de afgelopen jaren steeds strengere regels voor kortdurende verhuur. Op nationaal niveau gaat dat bijvoorbeeld om een verplichte registratie in een nationaal register.

Naast deze nationale regels mag elke regio eigen regels opleggen. Ook steden doen dat in sommige gevallen. Een voorbeeld is het afbouwen van verhuurlicenties in Barcelona. In Madrid zijn de controles de afgelopen maanden aangescherpt. Dat heeft ervoor gezorgd dat het aantal accommodaties daar met 17 procent is gedaald.

Het leven in de centra van de grote steden is voor veel Spanjaarden onmogelijk geworden. De huren zijn de afgelopen jaren, onder anderen door kortetermijnverhuur, enorm gestegen. Hierdoor worden de oorspronkelijke bewoners uit de binnensteden verdreven, terwijl daar juist meer werkgelegenheid is.

Daarom zijn mensen over het algemeen blij met de vele regels rond dit soort verhuur. Verhuurders klagen daarentegen dat ze door de bomen het bos niet meer zien. De regels veranderen snel en zijn overal anders. Daardoor ontstaat veel onduidelijkheid, wat volgens hen de Spaanse toerismesector niet ten goede komt.

Oekraïense 'Sea Baby's', onbemande onderwaterdrones, hebben een duikboot van de Russische marine aangevallen en uitgeschakeld, meldt de Oekraïense veiligheidsdienst SBU. Het zou gaan om een Kilo-klasse onderzeeër, die in de Russische haven van Novorossiejsk in de Zwarte Zee lag.

De SBU schrijft dat het voor het eerst is dat onderwaterdrones een aanval op een onderzeeër hebben uitgevoerd. Het vaartuig had volgens Oekraïne vier kruisraketlanceerders aan boord die Rusland heeft gebruikt voor aanvallen op Oekraïne.

De Sea Baby is een type drone dat werd ontwikkeld door Oekraïne, nadat Rusland het land in 2022 was binnengevallen.

Rusland ontkent dat de Oekraïense Sea Baby's doel hebben getroffen. "Geen enkel Russisch schip of onderzeeër is beschadigd bij de Oekraïense aanval in de haven van Novorossiejsk". Ook zouden er geen Russische bemanningsleden gewond zijn geraakt.

De Oekraïense veiligheidsdienst heeft beelden van de aanval gedeeld:

Twee weken geleden heeft de Roemeense marine een Oekraïense zeedrone van het type Sea Baby in de Zwarte Zee vernietigd, omdat de drone een gevaar zou vormen voor de navigatie op zee.

Het was opmerkelijk dat Roemenië de drone op dat moment onder vuur nam. Een week eerder waren twee olietankers van de Russische schaduwvloot in de Zwarte Zee aangevallen door zeedrones. Deze aanvallen werden door Oekraïne opgeëist door beelden ervan te delen.

Een dag voor de Roemeense missie claimde een tanker die vaart onder Russische vlag ook te zijn aangevallen. Dat was volgens Turkse media ook gedaan door drones.

"Chili heeft gekozen voor verandering. Verandering die u al snel zult gaan merken." Het waren duidelijke woorden die José Antonio Kast vannacht sprak in zijn overwinningstoespraak na de presidentsverkiezingen in Chili. Het Zuid-Amerikaanse land koos voor zijn meest rechtse leider sinds dictator Augusto Pinochet. Kast wordt de volgende rechtse president in een regio waar links steeds minder te zeggen heeft.

Dat rechts de wind in de zeilen heeft in Latijns-Amerika, heeft vooral te maken met prioriteit nummer één van de meeste kiezers in de regio: veiligheid. Straatbendes en drugssmokkelaars zijn er altijd geweest, maar met de macht van transnationale organisaties uit Brazilië, Venezuela, Colombia en Mexico is de georganiseerde misdaad dieper doorgedrongen dan ooit in het dagelijks leven in Latijns-Amerika.

Verdwijningen, corruptie, afpersing en moord: in vrijwel ieder land wordt het leven van een groot deel van de bevolking beheerst door de misdaad. Door veranderde drugsroutes zijn de misdaadcijfers in voorheen veilige landen als Costa Rica en Ecuador omhooggeschoten. Ook Chili, dat bekendstond als het 'Zwitserland van Zuid-Amerika', is de dans niet ontsprongen.

Leger inzetten en gevangenissen bouwen

Veiligheid was dan ook het belangrijkste verkiezingsthema. Slechts een derde van de Chilenen loopt 's avonds met een veilig gevoel over straat, een veiligheidsperceptie waarmee het land volgens een onderzoek uit 2024 wereldwijd op de vijf na laatste plaats staat.

Voor bijna twee derde van de Chilenen is criminaliteit de grootste zorg. Iets waar José Antonio Kast op inspeelde met de belofte het leger te zullen inzetten tegen criminelen en gevangenissen te bouwen. Hij heeft dat afgekeken van Nayib Bukele, de leider van El Salvador, die met een nietsontziende aanpak de criminaliteitscijfers in zijn land heeft verlaagd. Enkele weken terug had Kast nog een ontmoeting met de minister van Veiligheid van El Salvador.

Migratie als mikpunt

Een ander thema dat hoog op de agenda stond bij de Chilenen was migratie, wat ook gekoppeld kan worden aan hun gevoelens van onveiligheid. Een van de prominentste criminele organisaties die de afgelopen jaren zijn intrede heeft gedaan in Chili is de Tren de Aragua uit Venezuela.

Rechtse politici als Kast verbinden de migratie in Chili rechtstreeks met de aanwezigheid van deze bende. De nieuwgekozen president van Chili zweert de ruim 300.000 ongedocumenteerde migranten in het land uit te laten zetten. Chili moet weer van Chilenen worden, zei Kast tijdens zijn campagne.

De harde aanpak van criminaliteit die Kast belooft is een beproefd recept waarmee dit jaar alle rechtse kandidaten in Latijns-Amerika hun verkiezingen wonnen. Voor komend jaar lijkt hetzelfde te gaan gebeuren in Peru, Colombia en Costa Rica, waar inwoners de onveiligheid eveneens zat zijn. Het is de gemene deler van de ruk naar rechts: veiligheid heeft de hoogste prioriteit voor inwoners van de regio en rechtse kandidaten spreken met keiharde beloftes het meest aan.

Geen probleem met autoritaire leiders

Zelfs als die aanpak gepaard gaat met een afkalving van de democratie. Uit het jaarlijkse regionale onderzoek van Latinobarómetro bleek al dat met name jongere generaties geen probleem hebben met autoritaire leiders die hun problemen aanpakken. Nayib Bukele, die bezig is aan een ongrondwettelijke tweede termijn in El Salvador, is voor vele jongeren in de regio een voorbeeld.

In Chili is de kans echter niet groot dat op dezelfde manier de democratie wordt afgebroken omdat die na de dictatuur van Pinochet dieper is verankerd. En hoewel Kast een uitgesproken bewonderaar is van diezelfde Pinochet, heeft hij geen meerderheid in het Chileense Congres. Hij zal moeten samenwerken met meer gematigde partijen om te kunnen regeren.

De scherpe kantjes van Kast zullen er de komende vier jaar mogelijk af gaan, maar dat zelfs het gematigde Chili voor zo'n rechtse kandidaat heeft gekozen, is een signaal voor heel Latijns-Amerika: de rechtse golf in de regio is een feit.

De vader van de twee kinderen die zaterdagavond zwaargewond werden gevonden in hun huis in Moergestel is aangehouden. De 49-jarige man wordt verdacht van betrokkenheid bij de gebeurtenissen in het huis, meldt de politie.

De politie trof de kinderen aan nadat hun vader als spookrijder een frontale botsing op de A58 had veroorzaakt. Bij het ongeluk waren zeven auto's betrokken.

De bestuurder werd zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht. Agenten reden naar zijn woning in Moergestel om zijn familie in te lichten. Toen er niemand opendeed werd de deur geforceerd.

'Verdachte omstandigheden'

Volgens Omroep Brabant deden agenten dat omdat ze het gevoel hadden dat er iets niet klopte. Dat had te maken met de "verdachte omstandigheden" waaronder het ongeluk op de A58 plaatsvond.

Binnen werden een jongen en een meisje van minder dan tien jaar met steekwonden gevonden. Ze werden zwaargewond naar het ziekenhuis gebracht. Gisteren maakte de politie bekend dat de kinderen buiten levensgevaar zijn.

De moeder was in Duitsland. Het gezin zou pas sinds enkele weken in Moergestel wonen.

[Chris Borge] has made (and revised) many of his own tools using a combination of 3D printing and common hardware, and recently decided to try metal casting. Having created his …read more

PME heeft de jarenlange samenwerking met BlackRock stopgezet. In een verklaring zegt het pensioenfonds voor de metaal- en techindustrie dat de Amerikaanse vermogensbeheerder niet meer past bij het duurzaam beleggingsbeleid.

Begin dit jaar besloot de grootste vermogensbeheerder ter wereld uit een klimaatclub van investeringsmaatschappijen te stappen. Het pensioenfonds dacht toen al na over wat het zou doen met de 5 miljard euro in aandelen bij BlackRock.

Beide partijen zeggen dat ze terugkijken op een goede samenwerking van meer dan tien jaar. Maar BlackRock doet volgens PME nu niet genoeg op het gebied van onder meer milieu en klimaat. Voortaan wordt het vermogen van 5 miljard euro ondergebracht bij de Nederlandse vermogensbeheerder MN en de Zwitserse bank UBS.