Aggregator

De speciale flitspalen die bestuurders betrappen op bellen of appen achter het stuur doen het allemaal weer, schrijft RTV Oost. Die zogenoemde focusflitsers waren tijdelijk uitgeschakeld, omdat er een was omgewaaid. Dat gebeurde in september op de N50 bij Kampen.

De palen zijn inklapbaar en dat werd voor de zekerheid dan ook gedaan. Het Openbaar Ministerie (OM) wilde eerst onderzoeken hoe het kon dat er een omwaaide.

Inmiddels werken de focusflitsers overal in het land weer. Aan Omroep West laat het OM weten: "Ze zijn in de weken na het incident in Kampen één voor één weer aangezet."

Ook is het duidelijk waarom de flitser bij Kampen omwaaide. "Uiteindelijk bleek de oorzaak bij de omgeving te liggen van de focusflitser", zegt een woordvoerder. "Die stond langs een weg met weinig beschutting en is door harde wind omgewaaid." De omgewaaide focusflitser is overigens verhuisd naar Harderwijk.

430 euro boete

Een focusflitser heeft een camera die het vasthouden van een mobiel elektronisch apparaat detecteert. Het OM schafte er vijftig aan. Vanaf april worden die in het hele land ingezet.

De boete voor appen of bellen met je telefoon in de hand achter het stuur is 430 euro. Vorig jaar werden ruim 165.000 boetes uitgedeeld aan bestuurders. De nieuwe focusflitser moet mensen nog sneller betrappen die een telefoon in de hand houden.

Begin dit jaar vroegen we mensen of ze zich wel eens schuldig maken aan appen en bellen achter het stuur:

De onderhandelingen tussen China en Nederland over chipfabrikant Nexperia gaan de goede kant op, zegt de Europese commissaris voor Handel. Maros Sefcovic spreekt van "een welkome vooruitgang". Die vooruitgang is volgens hem van belang om de toeleveringsketen te herstellen.

Ook heeft Sefcovic het over "nauwe samenwerking met de Nederlandse overheid en constructieve samenwerking met China":

Vorige maand stopte China met het exporteren van chips van chipmaker Nexperia. Vooral Europese automakers als Volkswagen hebben daar last van, omdat zij veel gebruikmaken van de chips van Nexperia.

Nederland had eerder de Chinese directeur van dat bedrijf uit Nijmegen weggestuurd en daar is China boos over. In een persbericht zei het ministerie dat er een dreiging was van een kennislek en een mogelijk risico voor de Nederlandse en Europese economische veiligheid.

Dit weekend zei China dat bedrijven die in de problemen zitten zich kunnen melden, zodat zij mogelijk een uitzondering kunnen krijgen van het exportverbod. Maar daarover is nog veel onduidelijk, bijvoorbeeld over eventuele voorwaarden, hoelang het papierwerk duurt en wanneer de chips dan daadwerkelijk geleverd worden.

Bij de verkiezingen is 43,3 procent van de nieuw gekozen Kamerleden een vrouw, zegt stichting Stem op een Vrouw. Dat is het hoogste percentage sinds 1918. In totaal komen waarschijnlijk 65 vrouwen in de Kamer. Dat is dus nog altijd minder dan de helft van de totale 150 zetels.

Het gaat nog niet om de officiële uitslag, want die maakt de Kiesraad vrijdag bekend. Stem op een Vrouw baseert zich op documenten die gemeenten al hebben gedeeld over hun verkiezingsuitslagen.

Volgens de stichting zijn met voorkeurstemmen vijf extra vrouwen in de nieuwe Tweede Kamer gestemd. Het vaakst gebeurde dat bij GroenLinks-PvdA. Daar zijn vier vrouwen met voorkeurstemmen verkozen tot Kamerlid, meldden bronnen zondag aan de NOS.

Het gaat om Fatihya Abdi, Mikal Tseggai, Lisa Vliegenthart en Barbara Kathmann. De vijfde zetel lijkt te gaan naar Marieke Vellinga-Beemsterboer van D66. "Ik vind het een hele eer om op deze manier in de Kamer gekozen te worden", zegt ze tegen Omrop Fryslân. Vellinga-Beemsterboer is nu nog wethouder op Vlieland.

Strategisch stemmen

Verder meldt de stichting via Instagram dat ongeveer 3,6 miljoen mensen op een vrouw stemden. Daarvan brachten bijna 650.000 mensen een strategische stem uit. Dat wil zeggen: ze stemden op een vrouw die lager de lijst stond dan het gepeilde aantal zetels van de partij.

Dit stemgedrag past bij Stem op een Vrouw, die sinds 2017 campagne voert. Het streven: ervoor zorgen "dat alle meisjes en vrouwen in Nederland zichzelf gerepresenteerd zien in de politiek".

In 1918 werd Suze Groeneweg als eerste vrouwelijke Tweede Kamerlid verkozen, een jaar nadat vrouwen het recht hadden gekregen om zich verkiesbaar te stellen. In 1919 kwam daar het kiesrecht voor vrouwen bij. In 2019 werd het 100-jarig bestaan van het algemeen kiesrecht feestelijk gevierd in de Ridderzaal.

Verkiezingstool

Bekijk de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen, stel zelf meerderheden samen en krijg zicht op de kiezersbewegingen in de verkiezingstool van de NOS. En bekijk hier hoe de Nederlanders in het buitenland precies hebben gestemd.

Maandag maakte persbureau ANP bekend dat D66 de grootste partij blijft, maar geen extra zetel krijgt en blijft staan op 26. Dat berekende het ANP na het tellen van de zogenoemde briefstemmen van Nederlanders in het buitenland. De zogenoemde restzetel blijft bij de SP. Die partij krijgt zoals verwacht 3 zetels.

[Dhananjay Gadre] happened across a useful little trick the other day. Take any old 1N4148 or 1N914 glass-package signal diode and wire it up right, and you’ve got yourself a …read more

De bouwvakker die maandagavond vanonder het puin van een ingestorte toren in Rome was gered, is overleden. Dat melden lokale media. Gisterochtend raakte de 66-jarige Roemeense bouwvakker bekneld onder het puin. Na elf uur werd hij gered.

Reddingswerkers wisten hem te ontzetten en naar buiten te brengen. Daar werd hij in een ambulance gelegd. Het was even onduidelijk hoe hij eraan toe was, maar hij heeft het toch niet overleefd.

De middeleeuwse Torre dei Conti werd gerenoveerd. Aan het eind van de ochtend stortte hij gedeeltelijk in. De overleden bouwvakker raakte daarbij bekneld. Vier collega's werden door de brandweer in veiligheid gebracht. Een van hen is met een verwonding aan het hoofd naar een ziekenhuis gebracht. Volgens Italiaanse media is zijn neus gebroken.

Voorzichtig te werk gaan

De autoriteiten zeiden dat de redding van de man die vastzat een langdurige operatie zou worden. De reddingswerkers moesten voorzichtig te werk gaan, omdat de toren verder dreigde in te storten.

Een eerste poging mislukte, doordat er opnieuw stenen naar beneden kwamen. Reddingswerkers die via een raam op de eerste verdieping naar binnen waren gegaan, moesten zich door een wolk van stof in veiligheid brengen.

Wonderlijk genoeg bleven ze ongedeerd:

Een tweede poging mislukte ook. In de loop van de middag arriveerde een team dat gespecialiseerd is in dit soort reddingswerk.

De Torre dei Conti dateert uit de 13de eeuw en staat vlak bij toeristische trekpleisters als het Colosseum en het Forum Romanum. De restauratie en renovatie moeten het bouwwerk geschikt maken als museumruimte. In juni werd nog vastgesteld dat de constructie veilig was.

De feministische beweging Dolle Mina heeft de Joke Smitprijs gewonnen. De regeringsprijs voor de emancipatie van vrouwen werd vandaag door demissionair staatssecretaris Koen Becking (VVD) uitgereikt in Leiden. De winnaars krijgen een beeld en een geldbedrag van 10.000 euro.

Dolle Mina heeft zich het afgelopen jaar opnieuw uitgevonden en op verschillende manieren actie gevoerd om aandacht te vragen voor de veiligheid van vrouwen op straat. Zo protesteerde de groep tegen een tekort aan opvangplekken voor vrouwen en eisten actievoerders met fietstochten de nacht op.

Volgens de staatssecretaris is het "bewonderenswaardig hoe Dolle Mina met opvallende acties nog steeds aandacht weet te vragen voor onder meer de veiligheid van vrouwen".

De feministische actiegroep werd aan het begin van de jaren 70 opgericht, genoemd naar de radicale feministe Wilhelmina Drucker, uit het eind van de negentiende en het begin de twintigste eeuw. Dolle Mina bedachte harde en ludieke acties, als tegenhanger van het meer institutionele feminisme van vrouwen als Joke Smit en Hedy d'Ancona. De groep werd bekend van de leus 'Baas in eigen buik', die vrouwen op hun buik schreven om het recht op abortus op te eisen en om zelf te kunnen besluiten over hun eigen lichaam.

Emancipatie van vrouwen

Schrijver, actrice en opiniemaker Nienke 's Gravemade kreeg vandaag de Joke Smit-aanmoedigingsprijs uitgereikt. 's Gravemade is onder meer bekend van haar filmpjes op Instagram, waarin ze op humoristische wijze de giftige (online) mannencultuur op de kaart zet. In augustus schreef ze het massaal gedeelde gedicht "Recht op de Nacht" over de dood van de 17-jarige Lisa.

In het gedicht schreef ze "ik eis de straten op, 24 uur per dag", waarop de actie Wij eisen de Nacht Op werd opgezet. De jury van de aanmoedigingsprijs noemt haar gedicht "een prachtig en duidelijk statement" en prijst de manier waarop ze filmpjes maakt. Onderdeel van de prijs is een geldbedrag van 1000 euro.

De Joke Smitprijs is een regeringsprijs die iedere twee jaar wordt toegekend aan een groep, een vrouw of een instantie die bijdraagt aan de emancipatie van vrouwen. Joke Smit zelf was een feministe en schrijver van het artikel "het onbehagen bij de vrouw", dat in 1967 verscheen. Dit manifest wordt gezien als aanjager van de tweede feministische golf in Nederland.

Eerdere winnaars van de prijs zijn onder anderen Mariëtte Hamer voor haar inzet voor de verbetering van de positie van vrouwen in Nederland en antropologe Gloria Wekker, die de regeringsprijs kreeg voor haar inspanningen om de positie van zwarte vrouwen in Nederland te verbeteren.

When it comes to soldering on a PCB it almost always helps to have some way to hold the board off your workbench, allowing leads to pass though with out …read more

De Slag om Pokrovsk is nog in volle gang, maar de situatie voor het Oekraïense leger verslechtert. Russische troepen lijken het zuiden van de strategisch belangrijke stad te hebben bezet. Oekraïne probeert het tij te keren met versterkingen, maar zwermen Russische drones maken dat lastig.

Er wordt hard gevochten en tegenstrijdige claims vanuit Kyiv en Moskou maken het beeld van het strijdverloop diffuus. De Oekraïense legerleiding stelt dat Rusland geen enkele wijk van Pokrovsk in handen heeft. Het Russische leger beweert juist dat het verder is opgerukt en dat manschappen zich hebben ingegraven. Zo zouden ze tot het treinstation in het centrum van de stad zijn doorgedrongen.

Kleine Russische eenheden waren de afgelopen tijd door Oekraïense stellingen gebroken. In tegenstelling tot een week geleden lijkt Rusland er nu in geslaagd een aantal posities vast te houden en te versterken. Op locatie geverifieerde videobeelden suggereren dat dit is gebeurd in het zuiden van de stad.

'Permanent in handen'

"De Russen lijken daar permanent een stukje stad in handen te hebben", zegt defensie-analist Peter Wijninga. Andere claims over Russische terreinwinst zijn nog niet bevestigd. Het is bijvoorbeeld wel vastgesteld dat er militairen van Rusland ten noorden van de spoorlijn in Pokrovsk zijn geweest, maar die kunnen door Oekraïense tegenaanvallen zijn gedood.

Op de kaart hieronder rechts zie je in roze hoe ver Rusland minimaal is opgerukt. De rode gebieden zijn stukken die het Russische leger claimt, maar die nog worden betwist. Je ziet eveneens dat de invasiemacht het Oekraïense leger probeert te omsingelen bij Pokrovsk:

Kyiv heeft elitetroepen naar de belegerde stad gestuurd, onder meer per helikopter. President Zelensky zegt dat Rusland zware verliezen lijdt en stelt dat de vijand zo'n 300 militairen in Pokrovsk heeft.

Het Russische leger heeft volgens de Oekraïense president ook grote hoeveelheden manschappen verzameld bij de stad Dobropillia, ten noorden van Pokrovsk. Daar had het Oekraïense leger eerder dit jaar nog met succes een Russische inval afgeslagen. Zelensky erkent dat het leger bij Pokrovsk onder druk staat.

Rusland beheerst luchtruim met drones

"Ondanks enorme verliezen blijft Rusland extra troepen aanvoeren", zegt Wijninga. De invasiemacht heeft volgens hem met drones ook effectief de controle over het luchtruim gekregen. "Dat maakt het voor Oekraïne heel lastig om de stad vast te houden. Elke beweging of beschieting door Oekraïense troepen wordt opgemerkt en leidt tot een Russische droneaanval of kanonnenvuur."

De NOS maakte eerder deze video van Russische drones die Oekraïense bevoorradingslijnen bij Pokrovsk onder vuur namen:

De strijd om Pokrovsk is nog lang niet gestreden, benadrukt Wijninga. De situatie kan veranderlijker zijn dan het oogt en het Russische leger probeert de stad al ruim een jaar in te nemen.

'Val van Pokrovsk lijkt kwestie van tijd'

Toch denkt de oud-luchtmachtcommandant dat de val van deze strategische stad een kwestie van tijd is. "Ik denk dat de Oekraïners de opmars van Rusland zo veel mogelijk proberen te vertragen. Maar de Russen zijn numeriek zwaar in het voordeel en bereid om enorme aantallen militairen op te offeren."

Monitorgroep DeepState noemde situatie bij Pokrovsk voor Oekraïne gisteren "op de rand van kritiek". Deze groep, die banden heeft met het Oekraïense leger, houdt aan de hand van openbare bronnen de veranderingen op het slagveld bij. DeepState stelt dat het punt nadert waarop Oekraïne het tij niet meer kan keren.

Mocht de stad vallen, dan is het een grote nederlaag voor Oekraïne. Pokrovsk is een logistiek knooppunt en dient als uitvalsbasis voor Oekraïense troepen. Het zou voor Rusland de belangrijkste overwinning zijn sinds de val van Avdiivka vorig jaar.

Na ruim 3,5 jaar oorlog houdt Rusland ongeveer een vijfde van Oekraïne bezet. Een groot deel daarvan had het al eerder onder controle gekregen, zoals de Krim. Een einde aan de oorlog lijkt nog niet in zicht.

Een rechtbank in Colorado heeft een schikking afgewezen in de zaak tegen een begrafenisondernemer die wordt beschuldigd van het achterhouden van bijna 190 lichamen. Carie Hallford heeft daarna haar eerdere schuldbekentenis ingetrokken.

Jon en Carie Hallford bekenden in november vorig jaar schuldig te zijn aan 191 gevallen van lijkschennis. De twee gaven rouwende nabestaanden nep-as in plaats van de stoffelijk resten van hun overleden familieleden. De lichamen dumpten ze in een gebouw.

Volgens de rechter werd in de schikking met het OM onvoldoende rekening gehouden met de schade die de misdrijven hadden veroorzaakt. De nabestaanden vonden de overeengekomen 15 tot 20 jaar celstraf te laag.

Afwijzen schikking ongebruikelijk

In september wees dezelfde rechter ook het schikkingsvoorstel van Jon Hallford af. Hallford trok daarop zijn schuldbekentenis in. Het is hoogst ongebruikelijk dat een rechter een schikkingsvoorstel verwerpt. De rechter zei in september dit nog nooit te hebben gedaan in zijn loopbaan en noemde het een "extreme maatregel".

De rechter zei vandaag dat het niet alleen gaat om de 191 slachtoffers en hun families. "Er zijn ook nog de ongeveer duizend mensen die nooit zullen weten wat er met de lichamen van hun dierbaren is gebeurd." Hij doelde op de eerdere klanten van het uitvaartcentrum, die zich afvragen wat er met de stoffelijk resten van hun familieleden is gebeurd.

'Groene' uitvaart

De Hallfords runden een ecologisch uitvaartcentrum, genaamd Return to Nature Funeral Home. Ze beloofden families een 'groene' uitvaart, waarbij lichamen niet worden gebalsemd met chemicaliën. Ook worden er biologisch afbreekbare kisten gebruikt.

Volgens de aanklager kregen de nabestaanden vermalen beton in plaats van as van hun overleden geliefden. De lichamen zelf lieten de Hallfords achter in een gebouw. Dit zou zijn gebeurd tussen 2019 en 2023.

De ontbindende lijken werden in 2023 aangetroffen nadat buurtbewoners een sterke geur roken in de omgeving van het gebouw. De politie ontdekte vervolgens dat de geur van de talloze opgestapelde lijken in het gebouw kwam.

Een 23-jarige man uit Rotterdam is door de rechtbank Midden-Nederland veroordeeld tot een celstraf van 150 dagen - waarvan 77 voorwaardelijk - en een taakstraf van 120 uur. Zich voordoend als agent stal hij geld, bankpassen en pincodes van vier slachtoffers. De man moet zijn slachtoffers ook de schade vergoeden.

Hij werkte samen met een onbekend gebleven medeverdachte. Deze belde het slachtoffer en zei dat hij van de politie was en dat er in de buurt was ingebroken. Daarom zou een collega langskomen om waardevolle spullen in veiligheid te brengen en te controleren of de digitale beveiliging van de bankrekening in orde was. De slachtoffers mochten ondertussen de verbinding niet verbreken.

Korte tijd later verscheen de Rotterdammer aan de deur aan wie het slachtoffer geld, zijn bankpas en pincode meegaf. De Rotterdammer nam daarna bij een pinautomaat geld van de rekening op. Ondertussen had hij of de medeverdachte de opnamelimiet van de pas al verhoogd.

De man liep tegen de lamp toen het tweetal dezelfde truc bij een politieagent probeerde uit te halen. De echte agent had hen meteen door maar speelde het spel mee. Toen de Rotterdammer aan de deur verscheen en zei waarvoor hij kwam, hield de agent hem aan.

Het Zeeuwse dorpje Oud-Vossemeer blijkt de perfecte plek om model-dinosaurussen te restaureren. In een loods werken restaurators aan beschadigde modellen die de wereld overgaan in de tentoonstelling Living Dinosaurs.

Drie restaurators, afkomstig uit Argentinië en Ecuador, zorgen ervoor dat de dinosaurussen weer in topvorm worden gebracht. Het werk bestaat uit het strippen van de modellen, het herstellen van het skelet en het reviseren van de motoren en elektronica.

"We vervangen al het foam dat loszit, kapot of vergaan is. Dat is een intensieve klus, die veel tijd kost. Tot slot restaureren we het bovenste gedeelte van de huid. We zorgen dat de huid de vorm krijgt van de dinosaurus en schilderen het in de juiste kleur", legt restaurator Facundo Bigliardi uit aan Omroep Zeeland.

Oud-Vossemeer blijkt hiervoor de ideale plek. "Het is handig dat we dicht bij de Rotterdamse havens zitten. Zo zijn alle dieren en objecten makkelijk te vervoeren over de wereld."

Alejandra Bajaña, die twee jaar in Nederland woont, noemt het werken aan de elektronische componenten van de dinosaurussen bijzonder fascinerend. Een dinosaurus maakt gemiddeld acht bewegingen, zoals het sluiten van de ogen of het uitzetten van de romp, waardoor het lijkt dat hij ademt. "Het werken met computers en zorgen dat alle interne motoren goed werken, vind ik het mooiste wat er is. Als het allemaal weer goed functioneert, geeft me dat enorm veel voldoening."

Het restauratieproces kan volgens Bigliardi lang zijn, afhankelijk van de grootte van de dinosaurus. Kleinere modellen worden binnen ongeveer een maand gerestaureerd, maar de ernst van de schade speelt ook een rol. "Soms hebben we een dinosaurus die zo beschadigd is dat het wel vier maanden duurt voordat hij volledig is gerestaureerd."

De restaurator hebben volgens Bigliardi inmiddels een goede band met de dorpsbewoners, die regelmatig helpen bij het zoeken naar materialen of voedsel zoals fruit en groenten brengen. "De kinderen weten dat hier dinosaurussen te zien zijn en er komen regelmatig gezinnen even kijken. Dat vinden wij natuurlijk ontzettend leuk. We laten ze altijd even binnen om naar de dinosaurussen te kijken en om wat foto's te nemen."

There are many incredible open-source robotic arm projects out there, but there’s a dearth of affordable, stable, and mobile robotic platforms with arms. That’s where XLeRobot comes in. It builds …read more

D66 blijft de grootste partij, maar krijgt geen extra zetel en blijft staan op 26. Dat heeft de verkiezingsdienst van persbureau ANP berekend na het tellen van de zogenoemde briefstemmen van Nederlanders in het buitenland. De zogenoemde restzetel blijft bij de SP, die zoals eerder werd verwacht 3 zetels in de Tweede Kamer krijgt.

GroenLinks-PvdA heeft de meeste stemmen gekregen van Nederlanders die hebben gestemd in het buitenland. Dat heeft de gemeente Den Haag bekendgemaakt. De partij kreeg ruim 25.000 van de bijna 87.000 briefstemmen.

D66 kreeg ruim 16.000 briefstemmen. Dat waren bijna 8600 stemmen meer dan de PVV: de partij van Geert Wilders kreeg 7451 briefstemmen.

Met de briefstemmen geteld, blijft D66 verder de grootste partij in de prognose van de uitslag van de Tweede Kamerverkiezingen van ANP. Het verschil tussen D66 en de PVV is nu 28.455 stemmen. Het gaat niet om de officiële uitslag. Die maakt de Kiesraad vrijdag bekend.

Eerder vandaag werd duidelijk dat de voorsprong van D66 met duizenden stemmen was toegenomen, nadat ruim dertig gemeenten nieuwe tellingen hadden aangeleverd.

Zo kreeg de PVV op basis van die nieuwe tellingen in Rotterdam 2483 stemmen minder dan eerder gedacht, terwijl D66 er 2423 stemmen bij kreeg. In andere gemeenten ging de PVV er juist iets op vooruit. In de gemeente Amersfoort staat de PVV bijvoorbeeld nu op 427 stemmen meer dan eerder.

Kabinetsformatie

Dat de laatst overgebleven restzetel niet naar D66 gaat, zal van invloed zijn op de kabinetsformatie. Een coalitie over rechts, van D66, VVD, CDA en JA21, heeft nu geen meerderheid omdat die blijft steken op 75 zetels.

D66 kan nu de druk opvoeren op de VVD om toch te praten over een brede middencoalitie met GroenLinks-PvdA in plaats van JA21. Die combinatie heeft wel een meerderheid, maar VVD-leider Yesilgöz verzet zich tot nu toe daartegen. Zij ziet de linkse fusiepartij als te radicaal en activistisch. Inhoudelijk zijn de verschillen daardoor te groot, vindt ze.

Verkiezingstool

Bekijk de uitslagen van de Tweede Kamerverkiezingen, stel zelf meerderheden samen en krijg zicht op de kiezersbewegingen in de verkiezingstool van de NOS. En bekijk hier hoe de Nederlanders in het buitenland precies hebben gestemd.

Er waren ruim 135.000 stembiljetten aan kiezers in het buitenland verstrekt. Daarvan hebben bijna 87.000 mensen gestemd.

De grootste hoeveelheid van de stemmen uit het buitenland werd al eerder geteld. Deze stemmen waren door kiezers uit het buitenland rechtstreeks naar Nederland gestuurd.

Vanaf vanmiddag 17.00 uur heeft de gemeente Den Haag de laatste stemmen geteld die via ambassades en consulaten zijn binnengekomen.

Vorige week meldde de verkiezingsdienst van het ANP dat D66 de grootste partij is geworden. In deze telling waren de briefstemmen nog niet meegerekend, maar bij eerdere verkiezingen bleken briefstemmers bovengemiddeld links-progressief te stemmen. Daardoor kon de PVV volgens het persbureau de partij van D66-leider Jetten niet meer inhalen.

D66 is van plan morgen Wouter Koolmees naar voren te schuiven als verkenner in de kabinetsformatie. Dat bevestigen Haagse bronnen na een bericht van RTL Nieuws. Morgenmiddag bepalen de fractievoorzitters onder leiding van Kamervoorzitter Bosma hoe de weg naar een nieuw kabinet moet beginnen.

Het is gebruikelijk dat de grootste partij het voortouw krijgt en één of meer verkenners mag voordragen. De laatste stemmen worden nog geteld, maar D66 wordt vrijwel zeker de grootste partij. De andere partijen moeten nog wel met de voordracht van Koolmees instemmen.

Koolmees (48) is de hoogste baas van de Nederlandse Spoorwegen. In kabinet- Rutte III was hij namens D66 minister van Sociale Zaken.

Al eerder verkenner

Hij was in 2021 ook al betrokken bij de kabinetsformatie. Eerst werd hij samen met Tamara van Ark van de VVD benoemd tot verkenner, maar die opdracht werd al gauw ingetrokken omdat de Kamer verkenners wilde die verder van de politiek afstonden. Aanleiding was de commotie rond hun voorgangers Ollongren en Jorritsma en de 'functie elders'- notitie.

Later die formatie werd Koolmees informateur. Samen met VVD'er Johan Remkes wist hij VVD, CDA, D66 en ChristenUnie te bewegen hun samenwerking voort te zetten in kabinet-Rutte IV.

Bronnen rond D66 melden dat Koolmees goed ligt bij zowel linkse als rechtse partijen en daarom geschikt zou zijn als verkenner. Partijleider Jetten heeft een voorkeur voor een breed middenkabinet, met zowel de VVD als GroenLinks-PvdA.

De gedoodverfde winnaar van de burgermeestersverkiezing in New York is 34 jaar oud, geboren in Oeganda, moslim en, voor veel Amerikanen misschien nog wel het ergste, een socialistische Democraat. En toch slaat hij 'soort van' aan, zegt president Trump vol ongeloof.

Zohran Mamdani is in korte tijd zo populair geworden dat hij morgen de grootste kans maakt om de nieuwe burgemeester van New York te worden. In internationale media trekt hij de aandacht als de nieuwe belofte binnen de Democratische partij.

In deze podcast schetst correspondent Rudy Bouma een profiel van deze a-typische rijzende ster aan het Democratische firmament. Waar staat hij voor en hoe heeft hij, met zijn profiel, zoveel mensen achter zich weten te scharen?

Zohran Mamdani 'spreekt als ultieme 'anti-Trump' veel mensen aan, vertelt Rudy, maar hij is óók een ideaal doelwit voor de president. En zijn populariteit kan grote negatieve gevolgen hebben voor zowel de stad New York als voor de Democratische partij.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Lisa Konings

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Een van de grootste farmaceutische bedrijven ter wereld, Eli Lilly, investeert 2,6 miljard euro in Nederland. De Amerikaanse producent wil een geneesmiddelenfabriek gaan bouwen waar zo'n 500 mensen komen te werken.

In de fabriek worden geneesmiddelen gemaakt op het gebied van diabetes, obesitas, hart- en vaataandoeningen, oncologie, immunologie en neuroscience. "Miljarden pillen moeten hier worden gemaakt. Genoeg voor de hele wereld, dat is waar deze fabriek voor moet gaan dienen", zegt de topman van Eli Lilly Dave Ricks.

Een van de belangrijkste middelen die het bedrijf hier wil produceren is het populaire afvalmedicijn Mounjaro. Hiermee wil Eli Lilly het Deense Novo Nordisk beconcurreren.

Het is nog niet te zeggen of er Nederlandse werknemers of expats zullen gaan werken in de fabriek. "Het zijn echt specialistische arbeidsplaatsen waar onwijs veel hightech kennis bij komt kijken. Bovenal hebben we mensen nodig die de kennis en de capaciteiten hebben om op deze locatie te werken", vertelt de algemeen directeur van Lilly Nederland, Marco Frenken.

Eli Lilly heeft in Europa ook productielocaties in Duitsland, Frankrijk, Ierland, Italië en Spanje. Het bedrijf wil de fabriek bij het Leiden Bioscience Park bouwen. Het terrein valt onder de gemeente Katwijk. Voor die plek is gekozen vanwege de goede bereikbaarheid, met de Rotterdamse haven en luchthaven Schiphol in de buurt. Verder zijn er ook veel hoogopgeleide arbeidskrachten aanwezig.

Ook speelt de aanwezigheid van het Europese medicijnagentschap (EMA) in Amsterdam een rol. "Ik denk dat het handig is voor de communicatie met de toezichthouder die verantwoordelijk is voor onze sector", vertelt Ricks.

Stikstof is geen probleem

Of de fabriek er daadwerkelijk komt, is nog niet volledig zeker. Nog een aantal vergunningen moeten worden afgegeven. "Dat gaat over water, stikstof, energie, bereikbaarheid. We moeten kunnen aantonen dat datgene dat we hier graag willen realiseren, dat dat ook kan", zegt wethouder Gerard Mostert van de gemeente Katwijk.

De topman van Eli Lilly maakt zich geen zorgen over de bouw van de fabriek. "Niets is 100 procent zeker, maar we hebben er vertrouwen in dat de vergunningsprocedure soepel zal verlopen. Zo is de grond bouwrijp gemaakt en hebben we veel vertrouwen in de bouwcapaciteit in de regio", aldus de topman.

Onvoorspelbaarheid en inconsistentie

Dit optimisme steekt schril af op het beeld dat oud-bestuursvoorzitter van ASML, Peter Wennink, eerder in het FD schetste. Hij onderzoekt in opdracht van het oude kabinet het vestigingsklimaat. Volgens hem moet er fors worden geïnvesteerd in de fysieke infrastructuur, energiecapaciteit en kennisinfrastructuur.

Dat negatieve sentiment wordt bevestigd in de internationale ranglijst van de World Competitiveness Ranking. Op die lijst is Nederland gezakt van plek vier naar plek tien sinds 2021. Ook de Monitor Ondernemingsklimaat 2024 van de Universiteit van Amsterdam bevestigt dat een op de vijf bedrijven overweegt om uit Nederland te vertrekken.

"Regeldruk, fiscale regels, de onvoorspelbaarheid van beleid zijn enkele redenen", somt hoogleraar strategie en innovatie Henk Volberda op. Hij werkte mee aan de monitor. "Met name bedrijven die veel energie verbruiken lijden onder het overspannen stroomnet en dure stroom, zoals de maakindustrie en chemie." Maar veel gaat ook goed, benadrukt Volberda. "Nederland heeft een prettig leefklimaat, een goede digitale infrastructuur en een hoog opgeleide beroepsbevolking."

Glas halfleeg

Max Velthoven, adviseur bij accountantskantoor EY was eerder best negatief over het ondernemersklimaat, maar noemt als positieve factor de samenwerking tussen overheid, kennisinstellingen en het bedrijfsleven. "Hierdoor is de innovatie op vrij hoog niveau, zoals in de kennisclusters Eindhoven voor high-tech, Wageningen voor agro-food, Utrecht voor life-sciences, Amsterdam voor ICT en Leiden voor biotechnologie."

In laatstgenoemde plaats zijn veel kennisprofessionals die medicijnen onderzoeken en ontwikkelen. "Het kan voor buitenlandse bedrijven interessant zijn om zich hier te vestigen omdat hier leveranciers en klanten zitten."

Barbara Baarsma, hoogleraar economie aan de Universiteit van Amsterdam en hoofdeconoom bij adviesbureau PWC, herkent bovengenoemde ontwikkelingen ook. "Vergelijk je het huidige Nederlandse ondernemingsklimaat met dat van tien jaar geleden, dan lijkt het glas eerder halfleeg. Toch staat Nederland internationaal nog steeds in de middenmoot, en juist dat internationale perspectief is waar buitenlandse bedrijven naar kijken."

Eli Lilly hoopt dat in 2030 de eerste medicijnen van de band rollen.

"Ik herinner me Joost als een heel lieve en vaderlijke figuur. Een betrokken mens", zegt Mylou Frencken die samen met de vandaag overleden Joost Prinsen te zien was in de Omroep Max-televisiequiz Met het mes op tafel.

Hoewel Frencken wist dat het niet goed ging met de gezondheid van Prinsen, is ze toch geschrokken van zijn overlijden. "Ik wist niet dat het kennelijk zo snel is gegaan." De 83-jarige kleinkunstenaar overleed aan de gevolgen van kanker en een herseninfarct.

"Wat raar, wat idioot", was haar eerste reactie op het overlijden van de acteur en presentator. "Hij is zo iemand die door hoort te blijven leven. Die hoort er gewoon bij."

De samenwerking met Prinsen noemt Frencken enerverend. Ze staat sinds de start van Met het mes op tafel in 1997 achter de bar, waar ze geregeld liedjes zingt. "De samenwerking voelde heel vertrouwd. Hij was als een familielid."

Met een glimlach beschrijft ze hoe Prinsen "soms ook een lastpak" kon zijn. "Hij zat overal bovenop, maar dat moest ook. Hij ging voor het beste. Hij bemoeide zich overal mee."

'Tv-icoon'

Prinsen stond aan de wieg van de quiz, die hij tot 2015 zelf presenteerde voor Max. "Joost is altijd enorm betrokken gebleven bij Het Mes. Hij heeft de quiz bedacht, samen met Jan Kok, en wilde altijd op de hoogte blijven van de plannen met 'zijn kindje'. Daarin was hij uitermate scherp. Hij wist precies wat wel en niet zou werken", zegt Omroep Max-directeur Jan Slagter.

Hij vindt dan ook dat "Nederland opnieuw een tv-icoon heeft verloren". Herman van der Zandt die Prinsen opvolgde als presentator noemt het "heel jammer" dat hij er niet meer is. "Hij was een schatkamer aan informatie, anekdotes en prachtige verhalen."

Dat is ook hoe Frencken zich hem herinnert. "Hij was een groot kleinkunstvoorbeeld. Hij was heel erg betrokken bij alles wat hij deed. Het was een echte bevlogen vakman. Ik heb altijd erg genoten van in zijn buurt zijn."

Schrijver, regisseur en acteur Niek Barendsen zegt dat hij "ontzettend veel" van Prinsen heeft geleerd. De twee werkten jarenlang samen bij de NTR-programma's Het Klokhuis en de Welkom-serie. Barendsen noemt hem een innemend persoon. "Joost had iets in zijn stem en in zijn voorkomen, waardoor je wel naar hem moest kijken."

"Zonder zijn bezieling was Het Klokhuis nooit geworden wat het nu is", aldus eindredacteur van Het Klokhuis Anneke Dorsman.

'Mooie liedjes'

Zangers Wende Snijders bedankt Prinsen op haar Instagram-stories. Ze toont een foto waarop ze zijn gezicht beetpakt. "Dag lieve Joost, bedankt voor alles wat je gegeven hebt en dat je me zo jong onder je vleugels nam. Rust zacht."

Rob Kemps roemt Prinsen op Instagram vooral om de liedjes die hij zong. De Brabantse artiest zegt dat hij er op latere leeftijd pas achterkwam dat Prinsen een van Nederlands beste chansonniers was. "Wat heeft deze man mooie liedjes gezongen en bovenal was hij een ongeëvenaard voordrachtskunstenaar."

Op sociale media delen veel mensen een gedicht van Prinsen dat hij in 2004 voordroeg in een documentaire over tekstdichter Willem Wilmink. Het gaat over de goochelaar Ben Ali Libi die in de Tweede Wereldoorlog werd weggevoerd naar een vernietigingskamp.

Bekijk het gedicht hier, waarbij Prinsen het niet droog kan houden:

VGA isn’t much used anymore, but it’s not hard to get a hold of monitors with that input. How about the older standards like EGA, CGA, or MDA? Well, it’s …read more

Het IPC, de voedselwaakhond van de VN, heeft opnieuw hongersnood in twee delen van Sudan vastgesteld. Het gaat om Al-Fasher en Kadugli. Het is de tweede keer binnen een jaar dat het IPC hongersnood constateert in het land.

In beide steden is sprake van een "totale ineenstorting van bestaansmiddelen, hongersnood, extreem hoge niveaus van ondervoeding en sterfte", stelt het IPC. Ook twintig andere gebieden in de regio's Darfur en Kordofan lopen het risico op hongersnood. Zij zullen naar verwachting veel ontheemde Sudanezen opvangen.

Het IPC spreekt van hongersnood als minstens 20 procent van de bevolking geen toegang heeft tot eten, een op de drie kinderen aan acute ondervoeding lijdt en er per dag twee mensen per 10.000 mensen doodgaan door honger.

Inname door RSF

Na een belegering van meer dan vijfhonderd dagen trok het leger zich vorige week terug uit de stad Al-Fasher, waarmee nagenoeg de hele Darfur-regio in handen kwam van de paramilitaire rebellenorganisatie Rapid Support Force (RSF). Door de belegering was de bevolking ruim anderhalf jaar vrijwel volledig afgesneden van voedsel en andere basisvoorzieningen.

Het IPC baseert zich op gegevens uit september, maar refereert ook aan de meest recente ontwikkelingen. De inname van Al-Fasher heeft "geleid tot groot menselijk leed en verdere ontheemding naar Tawila en andere aangrenzende gebieden, waardoor de humanitaire behoeften in en rond Al-Fasher zijn toegenomen."

Het IPC zegt dat de situatie in de belegerde stad Dalang, die ook in Zuid-Kordofan ligt, te vergelijken is met de situatie in Kadugli. Door een gebrek aan gegevens uit de stad kan de voedselwaakhond nog niet met zekerheid zeggen dat er hongersnood is.

In 2023 braken er gevechten uit tussen de paramilitaire RSF-strijders en het regeringsleger. De gevechten begonnen in de hoofdstad Khartoem, maar breidden zich daarna uit naar andere delen van het land.

Oogstseizoen

Het IPC verwacht dat het oogstseizoen voor verlichting zal zorgen, maar dat het geweld en de onveiligheid zal resulteren in lagere opbrengsten. Ook de hoeveelheid interne vluchtelingen zorgt voor extra druk in de gebieden die hen opvangen.

Sinds september zijn bijna 9,6 miljoen Sudanezen ontheemd. Dat is een daling ten opzichte van eerder dit jaar. Zo'n 2,6 miljoen mensen gingen de afgelopen maanden terug naar hun thuis, voornamelijk naar Khartoem. Die stad kwam dit voorjaar weer in handen van het regeringsleger.

De terugkerende Sudanezen kampen echter met grote uitdagingen. "Ze keren terug naar gebieden die zwaar getroffen zijn door de conflicten", schrijft het IPC. "Ze komen vaak terug zonder bestaansmiddelen, omdat ze het huidige landbouwseizoen hebben gemist."

ICC-onderzoek

Het International Strafhof (ICC) kondigde vandaag aan onmiddellijk maatregelen te treffen om relevant bewijsmateriaal "in verband met de vermoedelijke misdaden in Al-Fasher" te bewaren en te verzamelen.

Het hof benoemde daarbij ook de recente veroordeling van Ali Muhammad Ali Abd-Al-Rahman voor misdaden in Darfur in 2004. Die veroordeling is volgens het hof "een waarschuwing voor alle partijen in het conflict in Darfur dat zij verantwoordelijk zullen worden gehouden voor dergelijk gruwelijke misdrijven".

Het ICC stelde daarnaast dat de berichten over massamoord, verkrachtingen en andere misdaden, mits bewezen, aangemerkt zouden kunnen worden als oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid.

In Nepal zijn zeven bergbeklimmers om het leven gekomen nadat ze onder een lawine bedolven waren geraakt in het Himalayagebergte. Het gaat volgens de politie om twee Nepalese gidsen, een Canadees, een Italiaan en drie Amerikanen.

De lawine vond plaats op het moment dat de bergbeklimmers zich bij het basiskamp op zo'n 4900 meter hoogte voorbereidden op de tocht naar de bergtop.

Vier mensen zijn nog vermist. Naar hen wordt gezocht door reddingswerkers te voet en hulpdiensten met een helikopter. Vier anderen raakten gewond en zijn naar een nabijgelegen dorp gebracht.

Het is niet bekend hoe de lawine is veroorzaakt, maar de afgelopen dagen is het weer omgeslagen en er zijn sneeuwstormen in de bergen gemeld.

5600 meter hoog

Yalung Ri is een berg ten noordoosten van de Nepalese hoofdstad Kathmandu. De maanden september en oktober gelden naast het voorjaar als beste periode om de berg te beklimmen. Hij wordt gezien als toegankelijke berg voor toeristen zonder uitgebreide klimervaring.

De tocht naar de top, die 5600 meter hoog is, duurt een aantal dagen.