Informateur Letschert: dat ik een buitenstaander ben, kan juist een voordeel zijn
Het is vandaag de eerste werkdag van de nieuwe informateur, Rianne Letschert. Wie is deze politieke buitenstaander, die de derde ronde in deze lastige formatie moet gaan leiden?
Het was voor haarzelf ook een verrassing dat ze werd gevraagd om de volgende fase van de formatie te gaan leiden. "Toen ik het telefoontje kreeg zondagavond, reed ik net niet tegen de vangrail aan", zegt Letschert gisteren tijdens haar eerste persconferentie als informateur.
Ze heeft even getwijfeld voor ze 'ja' zei. "Dit is nou net zo'n vraag waarvan ik niet had gedacht dat die zou komen. En ik denk u allen niet, want meestal staan hier door de wol geverfde politici."
De bestuursvoorzitter van de Universiteit Maastricht heeft weliswaar een heel mooi cv, maar wat betreft politieke ervaring kan ze "niet in de schoenen staan" van haar voorganger, CDA-prominent Sybrand Buma, vindt ze zelf.
Bedankte voor ministerspostZe heeft nooit een politieke functie in Den Haag gehad. Al scheelde dat weinig. In 2021 is ze gevraagd om minister van Onderwijs te worden in het kabinet-Rutte IV, maar ze was toen net begonnen aan haar huidige baan en bedankte voor de eer.
In 2018 was Letschert betrokken bij de vorming van een nieuw college van burgemeesters en wethouders in Maastricht. In die zin heeft ze ervaring voor de opdracht die ze gisteren heeft gekregen.
Al is de lokale politiek "natuurlijk heel anders", ze zat destijds ook met uiteenlopende partijen aan tafel. Dat leidde tot een coalitie van de Senioren Partij Maastricht, CDA, VVD, D66, GroenLinks en SP.
Opdrachten van ministeriesZe kreeg ook "mooie opdrachten" van onder meer de ministeries van Buitenlandse en Economische Zaken. "Dus dan krijg je echt wel wat mee."
Het gaat dan om haar aanstelling als voorzitter van het Nationaal Groeifonds, dat namens het kabinet 11 miljard euro investeert in projecten die moeten bijdragen aan het verduurzamen van de economie.
Ook maakte ze bijvoorbeeld deel uit van de vierkoppige commissie die onderzoek deed naar Nederlandse overheidssteun aan Syrische strijdgroepen.
Maar veel Haagse politieke bagage heeft ze dus niet. Of dat een voor- of nadeel is "gaan we op het einde misschien kunnen beoordelen", zegt ze.
CV Rianne LetschertVolgens haar is haar "afstand van de Haagse politiek de reden waarom ze bij mij uitkwamen. Dus ik ga ervan uit dat het een voordeel is."
CDA-leider Henri Bontenbal refereerde daar vandaag ook aan. "Ik vind het wel verfrissend dat het iemand is van buiten Den Haag, maar wel met heel veel ervaring. Als je naar haar cv kijkt, dan is het iemand die dingen goed kan regelen en tot heel veel in staat is."
Actiegroep Klaas DijkhoffCritici wijzen erop dat de nieuwe informateur zich dit jaar heeft aangesloten bij de actiegroep Voor Ons Nederland van voormalig VVD-fractievoorzitter Klaas Dijkhoff en oud-VVD-campagnestrateeg Bas Erlings.
Dat is een soort denktank voor de "milde meerderheid", die zich tegen "populistische trucs" van "antidemocratische" partijen keert en daarmee geen neutrale club, vinden ze.
Letschert is het daar niet mee eens. Ze vormt met oud-ChristenUnie-leider Gert-Jan Segers, oud-PvdA-leider Lodewijk Asscher en oud-D66-minister Robbert Dijkgraaf het comité van aanbeveling.
Maar dat zegt volgens haar "helemaal niks" over de manier waarop ze de komende tijd met partijen gaat praten. "Ik sta hier als informateur en dat betekent dat ik een neutrale rol heb."
Ze wil dan ook niet zeggen wat ze van het huidige politieke klimaat vindt. "Dat is niet aan mij. Ik heb enorm respect voor alle politici, die altijd klaar staan voor dit land, van welke ideologie ze ook zijn."
'Met iedereen praten'En dat past ook bij de 'methode-Letschert' die ze wil gaan hanteren. "Wat ik de afgelopen jaren heb gedaan in meerdere rollen is scherp zijn op de inhoud, maar ook investeren in relaties. Dat ga ik proberen."
Dat betekent ook dat als JA21 wil aansluiten, haar deur openstaat, verzekert ze, al heeft dat nog niet de voorkeur van D66. "Ik ga vanuit mijn rol als informateur met iedereen praten."