Aggregator

Explosie en vuurzee bij gaspijpleiding in Russische Omsk

11 hours 38 minutes ago

Bij de Russische stad Omsk is vanochtend vroeg een explosie geweest bij een gaspijpleiding. Op video's die rondgaan op sociale media is een grote vuurzee te zien:

Volgens de gouverneur van Omsk gaat het om een ongeluk bij een ondergronds deel van de pijpleiding in de buurt van het dorp Rostovka. Er zou een lek zijn ontstaan na reparatiewerkzaamheden, waarna er een explosie volgde die in de wijde omtrek te zien was. Wat er precies is misgegaan, is niet duidelijk. Er is volgens de gouverneur geen gevaar voor burgers.

Staatspersbureau Interfax meldt dat enkele industriële bedrijven in de regio van de gastoevoer zijn afgesloten door de ontploffing. Het is onduidelijk om hoeveel het gaat.

In de oorlog tussen Rusland en Oekraïne valt het Oekraïense leger geregeld doelwitten, waaronder olie-installaties, aan in Rusland. Ook vinden er binnen Rusland sabotage-acties plaats. Er zijn vooralsnog geen berichten dat dit nu ook het geval is.

Omsk is een stad met ruim een miljoen inwoners in het westen van Siberië. De stad ligt op ruim 2000 kilometer van Moskou.

Eerste Kamer heeft vanaf vandaag negentien fracties: 'Biedt ook opties'

12 hours 12 minutes ago

Wat de formatie ook oplevert, voor de grote vraagstukken moet elk kabinet niet alleen in de Tweede, maar ook in de Eerste Kamer brede steun zoeken.

Getalsmatig is het al heel lastig om een kabinet met een meerderheid in de Tweede Kamer te formeren. Niet alleen zijn daarvoor minstens vier partijen nodig, ook werpen verschillende partijen blokkades op, zoals de VVD tegen zowel GroenLinks-PvdA als de PVV.

Voor de grote vraagstukken moet het kabinet bovendien ook in de Eerste Kamer brede steun zoeken. En die bestaat vanaf vandaag uit een recordaantal van negentien fracties.

Opvolger Annabel Nanninga in senaat vormt negentiende fractie

Het aantal fracties in de Eerste Kamer stijgt vandaag tot negentien door de overstap van JA21-senator Annabel Nanninga naar de Tweede Kamer. Haar opvolger in de Eerste Kamer is Toine Beukering, maar die is geen JA21-lid meer.

Deze maand viel ook de senaatsfractie van de Partij voor de Dieren uit elkaar. Sinds vorige week vormt Ingrid Visseren-Hamakers een zelfstandige fractie.

Eerder splitsten drie leden van de aanvankelijk zestienkoppige BBB-fractie zich af: één senator vertrok naar D66, één naar de FvD en één (Pim Walenkamp) ging op eigen titel verder. Bij de VVD splitste vorige maand Cees van de Sanden zich af.

Nieuwe verkiezingen voor provinciale staten en de Eerste Kamer staan pas in het voorjaar van 2027 op stapel, dus de komende anderhalf jaar telt de Eerste Kamer negentien fracties.

Voor verkenner Koolmees was dat een extra argument om D66 en CDA te adviseren vanuit het midden te beginnen en dan "breder te bouwen".

Het grote aantal fracties in de Eerste Kamer hoeft niet ineens een probleem te zijn, zeggen politicologen en historici.

"Het lijkt wel of mensen nu pas ontdekken dat de macht van de Eerste Kamer groot is", zegt hoogleraar parlementaire geschiedenis Bert van den Braak, maar dat is volgens hem zeker al een jaar of vijftien zichtbaar.

"Het grootste probleem zit hem niet per se in de afsplitsers van de laatste tijd", zegt hoogleraar politicologie Tom van der Meer. "Die stemmen op grote thema's toch nog wel vaak als voorheen."

"De ironie wil misschien ook dat hoe meer fracties er zijn, hoe meer opties de onderhandelaars hebben", zegt universitair hoofddocent politiek Simon Otjes.

Soepelheid van de premier

De grootste uitdaging is volgens Otjes, Van den Braak en Van der Meer het grote verschil tussen de verhoudingen in de beide Kamers. In de jaren 80, toen drie of vier partijen het overgrote deel van de zetels hadden, liep dat veel meer gelijk op. Sinds 2010 zien ze dat het politieke landschap sneller verandert, en door grote winsten van FVD, BBB, en PVV lopen de samenstellingen van beide Kamers meer uiteen.

De Eerste Kamer lijkt met negentien fracties meer versplinterd, maar het was al langer een kunst om daar tot overeenstemming te komen, zien de politicologen. De kabinetten-Rutte hadden ook geen meerderheid in de senaat. Toch werden de meeste wetten en begrotingen er zonder al te grote problemen aangenomen. De "souplesse" van de premier kwam daarbij van pas, en het voortdurend met partijen in contact staan.

Zo zou het met het komende kabinet opnieuw kunnen gaan. Voorwaarde is wel dat partijen er in de formatie in slagen met een goede agenda en duidelijke plannen te komen.

'Minderheidskabinet nu ook op tafel'

Een minderheidskabinet vanuit het midden wordt door de wetenschappers als goede optie genoemd. Partijen kunnen op onderwerpen wisselend steunen. Zo zou het voor stikstof en klimaat over links kunnen gaan en voor asiel over rechts.

Van der Meer hoopt dat de formerende partijen niet tot het laatst met zo'n optie wachten, als verhoudingen al enigszins verzuurd zouden kunnen zijn. Hij is positief over zo'n variant omdat "links en rechts" naar zijn zeggen op die manier "worden meegenomen in de bestuurlijke verantwoordelijkheid".

Voor wie denkt dat de rol van de Eerste Kamer de afgelopen jaren op de achtergrond was geraakt: dat is volgens de wetenschappers een vertekend beeld. Doordat de laatste twee kabinetten snel vielen, bereikten in die periode maar een gering aantal wetsvoorstellen de senaat.

Waar partijen benadrukken dat er een stabiel en krachtdadig kabinet moet komen, is een goede samenwerking met de fracties in de Eerste Kamer volgens de wetenschappers juist van groot belang.

Met die Ruttiaanse lenigheid en soepelheid zit het bij premier in spe Jetten waarschijnlijk wel goed, denkt Otjes. Maar Jetten moet niet denken dat het na deze formatiemaanden klaar is met onderhandelen en koffiedrinken. "Jetten zal permanent in gesprek moeten blijven."

Google-topman waarschuwt: vertrouw AI niet blindelings

12 hours 24 minutes ago

Mensen moeten niet blindelings vertrouwen op kunstmatige intelligentie, stelt Google-topman Sundar Pichai. Volgens hem is ook de allernieuwste AI-technologie "vatbaar voor een aantal fouten".

In een interview met de BBC zegt de topman dat er bij de ontwikkeling van AI spanningen waren tussen de snelheid waarmee de technologie werd ontwikkeld en het inbouwen van maatregelen om mogelijk schadelijke effecten te voorkomen. Hij stelt dat dat voor zijn bedrijf betekent dat het "gewaagd moet handelen, maar tegelijkertijd verantwoordelijk moet zijn".

AI in zoekmachine

Net als alle andere grote technologiebedrijven investeert Google enorme bedragen in kunstmatige intelligentie. Als antwoord op ChatGPT kwam Google begin 2023 met Gemini. Sinds mei dit jaar is dit AI-model ook geïntroduceerd in de zoekmachine van Google. Zo krijgen gebruikers tegenwoordig boven de reguliere zoekresultaten een door AI-gegenereerde suggestie of antwoord.

Daarbij worden geregeld fouten gemaakt, wat ook geldt voor andere AI-chatbots. Zo geven ze het nieuws geregeld verkeerd weer, bleek uit een onderzoek van meerdere publieke omroepen. Bij 45 procent van de antwoorden van AI-hulpen ChatGPT, Gemini, Copilot en Perplexity, ging iets mis.

Volgens Pichai moeten mensen "leren om deze hulpmiddelen te gebruiken waar ze goed in zijn en niet blindelings vertrouwen op alles wat ze zeggen".

Zeepbel

Hoewel in de techwereld een enorm vertrouwen bestaat in de potentie van kunstmatige intelligentie en er vele miljarden in worden geïnvesteerd, groeit ook de angst dat de euforie rond AI een zeepbel is die op knappen staat. In de eerste helft van dit jaar werden er tientallen miljarden geïnvesteerd in startende AI-bedrijfjes. Topman Sam Altman van OpenAI, het bedrijf achter ChatGPT, stelde in oktober dat er "veel delen van AI zijn die een beetje bubbel-achtig aanvoelen".

Ook DNB-president Olaf Sleijpen waarschuwde gisteren dat de grote investeringen in kunstmatige intelligentie een risico zijn. Beleggers verwachten dat de investeringen in AI leiden tot hogere winsten, maar volgens Sleijpen kan dat "best tegenvallen".

Pichai stelt dat het een bijzondere tijd is met de groei van investeringen in AI, maar hij zegt ook dat er deels "een irrationeel element is" aan de explosieve groei. Hoewel hij denkt dat zijn bedrijf sterk genoeg is om te blijven bestaan, stelt hij dat "geen enkel bedrijf immuun is" als de AI-zeepbel zou knappen.

Australische gevangene naar de rechter om Vegemite-verbod: 'Mensenrechten geschonden'

13 hours 17 minutes ago

Zoals Nederlanders dol zijn op hagelslag en Britten brown sauce onontbeerlijk vinden bij het ontbijt, is voor Australiërs Vegemite onmisbaar. Een gevangene klaagt nu zelfs de overheid aan vanwege een verbod op zijn favoriete broodbeleg.

De 54-jarige Andre McKechnie vindt dat zijn mensenrechten worden geschonden omdat hij zonder Vegemite "niet kan genieten van zijn Australische cultuur". Hij wijst erop dat de gevangenis verplicht is "voedsel te leveren dat adequaat bijdraagt aan zijn welbevinden", en Vegemite hoort daar volgens hem bij.

Het kleverige, bruine, zoute Vegemite is een bijproduct van bierbrouwen. In Australië is het al een eeuw verkrijgbaar als het alternatief voor het Britse Marmite. Popgroep Men at Work maakte het beleg wereldberoemd met de "Vegemite-sandwich" uit hun hit Down Under.

Hoewel buitenlanders doorgaans minder enthousiast zijn, is het op toast of kaas essentieel voor veel Australiërs. 80 procent van hen heeft een potje in huis.

Verbod

Sinds 2006 is Vegemite verboden in gevangenissen in de deelstaat Victoria. Dat is omdat het goedje vaak gebruikt werd om drugs binnen te smokkelen: de allesoverheersende geur van het broodbeleg ontregelde de drugshonden. Daarnaast zou de gist in Vegemite gebruikt kunnen worden om illegaal alcohol te brouwen in de gevangenis.

Justitie in Victoria heeft nog niet gereageerd op de eisen van McKechnie, die vastzit voor een moord uit 1994. De rechtszaak dient volgend jaar.

AkzoNobel fuseert met verfconcurrent Axalta, vertrekt van Amsterdamse beurs

14 hours 14 minutes ago

Verffabrikant AkzoNobel gaat samen verder met concurrent Axalta. Dat maken de twee bedrijven vanochtend bekend.

Het gaat om een fusie waarin de twee bedrijven als even grote partijen in stappen. In 2017 werd ook al gesproken over een fusie tussen de bedrijven. Toen mislukten de onderhandelingen.

Met de fusie moet een wereldwijde speler ontstaan in de markt van verf. Behalve huis-, tuin- en keukenverf maken de twee bedrijven ook verf voor industrie, vliegtuigen en defensiematerieel. Door het samenvoegen kan die verf op 173 plekken wereldwijd gemaakt worden.

Met verkoop in 160 landen hoopt het bedrijf een omzet te kunnen draaien van bijna 15 miljard euro. Daarnaast verwacht het verfbedrijf dat er flink kosten bespaard kunnen worden.

Hoofdkantoor

Verfmultinational AkzoNobel heeft het hoofdkantoor staan in Nederland, Axalta in de Verenigde Staten. Er komen twee hoofdkantoren, in Amsterdam en Philadelphia. AkzoNobel blijft voor de belasting een Nederlands bedrijf, maar vertrekt wel van de Amsterdamse beurs.

De huidige topman van AkzoNobel, de Fransman Greg Poux-Guillaume, wordt ook de topman van het nieuwe bedrijf. De topman van Axalta, Rakesh Sachdev, wordt voorzitter van de raad van commissarissen.

Eerder dit jaar sloot AkzoNobel nog één van hun verffabrieken, waar bekende verfmerken Flexa en Sikkens gemaakt werden. Een paar maanden daarvoor werden er 2000 banen geschrapt.

Ryanair verliest twee landingsrechten in Eindhoven door structurele vertragingen

14 hours 17 minutes ago

Vliegmaatschappij Ryanair is landings- en vertrekrechten op Eindhoven kwijt, omdat afgelopen zomer meermaals vluchten opzettelijk te laat waren. Dat bevestigt ACNL, de organisatie die gaat over de verdeling van de tijdslots tegen de NOS, na berichtgeving van het Eindhovens Dagblad (ED).

ACNL heeft twee vaste tijden voor vertrek en landing ingetrokken voor de Ierse budgetmaatschappij. Dat is een sanctie die zelden wordt opgelegd. Ryanair had bezwaar gemaakt tegen het besluit. Omdat de tijd begon te dringen, probeerde de maatschappij ook bij de rechter te voorkomen dat de tijdslots al verdeeld zouden worden. De verdeling voor komende zomer stond deze maand op de agenda.

De rechter ging daar niet in mee. Volgens de rechtbank woog het belang van de slotcoördinator, het tijdig en eerlijk verdelen van de schaarse capaciteit op Eindhoven Airport, zwaarder dan het belang van Ryanair. Bovendien zijn alle procedures correct doorlopen: ACNL gaf half juni al een waarschuwing waarin mogelijke sancties werden aangekondigd, en in augustus volgden de daadwerkelijke maatregelen.

De slotcoördinator constateerde dat Ryanair op Eindhoven Airport structureel te laat aankwam op twee vaste routes. In een periode van drie maanden tijdens het afgelopen zomerseizoen ging het om ruim dertig overtredingen.

Sofia en Pisa

Gemiddeld arriveerden de vluchten bijna een uur later dan gepland, waardoor ook de retourvluchten vanuit Eindhoven standaard met vertraging vertrokken. Omdat dit patroon zich tientallen keren herhaalde, concludeerde ACNL dat Ryanair bewust de geldende regels negeerde.

Het betrof de maandagavondvlucht uit Sofia en de donderdagavondvlucht uit Pisa, beide gepland rond 20.00 uur. De twee tijdslots zijn door de opgelegde sanctie nu beschikbaar voor andere maatschappijen. Ryanair zal de vluchten naar Sofia en Pisa moeten verplaatsen naar andere tijdstippen of de routes tijdelijk uit het schema moeten schrappen.

Kritiek

Er is regelmatig kritiek op Ryanair. De maatschappij wordt herhaaldelijk beschuldigd van het te zuinig tanken van de vliegtuigen, waardoor de toestellen bij uitwijksituaties in de problemen zouden kunnen komen. Ook zou Ryanair slecht betalen en slecht met zijn personeel omgaan, maar topman O'Leary heeft die beschuldigingen altijd ontkend.

Verkiezing Kamervoorzitter kan heel spannend worden

14 hours 26 minutes ago

Voor drie Kamerleden is het vandaag een bijzonder spannende dag: Martin Bosma (PVV), Thom van Campen (VVD) en Tom van der Lee (GroenLinks-PvdA) proberen vandaag gekozen te worden tot de nieuwe voorzitter van de Tweede Kamer.

Vanmiddag mogen ze alle drie een 'pitch' houden in de plenaire zaal om hun kandidatuur kracht bij te zetten. Daarna is het aan de Kamerleden om in een geheime stemming te bepalen wie er de komende tijd op de blauwe voorzittersstoel mag zitten.

Bosma is de zittende voorzitter, Van Campen zou met zijn 35 jaar de jongste Kamervoorzitter ooit zijn, en Van der Lee stelde zich twee jaar geleden ook al kandidaat, maar verloor van Bosma.

Enige schimmigheid

Sinds Kamerleden zich in het openbaar kandidaat stellen en de grootste fractie niet meer bijna automatisch de voorzitter levert, is het stemproces met enige schimmigheid omkleed. Partijen besluiten soms een bepaalde kandidaat te steunen, omdat het politiek goed uitkomt. Bijvoorbeeld om een partij te paaien in het formatieproces dat vaak tegelijkertijd plaatsvindt.

Bijna iedereen in Den Haag is tevreden over de manier waarop PVV'er Bosma de vergaderingen leidt. Dat gaat strak en met humor. Hij begint iedere dinsdag de vergadering met een gedicht en het personeel van de Kamer hoeft nog zelden na 23.00 uur te werken.

Toch is de kans nadrukkelijk aanwezig dat hij na vandaag weer een gewoon Kamerlid is. Een deel van de Kamer heeft nog steeds moeite met eerdere uitspraken van de PVV'er, bijvoorbeeld over de slavernij. Bosma was om die reden ook niet welkom bij de herdenking van het einde van slavernij op Keti Koti.

Verschillende stemrondes

Het stemmen is anoniem, met stembriefjes waarop alleen de naam van de persoon op wie je stemt. En meestal zijn er verschillende stemrondes nodig om tot een meerderheid voor één kandidaat te komen.

In het Reglement van Orde van de Tweede Kamer staat dat de Kamerleden in de eerste twee stemrondes elke naam op hun stembriefje mogen zetten, dus ook van mensen die helemaal geen kandidaat zijn. Als er daarna nog niemand een absolute meerderheid heeft, valt er steeds iemand af. Uiteindelijk kan de strijd dan tussen twee kandidaten gaan.

Ingewijden gaan ervan uit dat de kans groot is dat Bosma die laatste stemronde haalt, maar de vraag is wie er dan tegenover hem staat. Linkse partijen hebben een voorkeur voor Tom van der Lee, maar sommige Kamerleden vrezen dat hij het net als twee jaar geleden zal afleggen tegen Bosma.

Omdat ze denken dat Thom van Campen een grotere kans maakt tegen Bosma, overwegen sommige linkse Kamerleden zelfs om strategisch op de VVD'er te stemmen. Alleen om te voorkomen dat Bosma er met de winst vandoor gaat.

Fractiediscipline?

Zo kunnen er allerlei belangen spelen die het stemgedrag van de Kamerleden bepalen. Ook is niet helemaal duidelijk of de fracties aan de fractiediscipline vasthouden of dat individuele Kamerleden zelf mogen bepalen wie ze steunen.

En omdat de stemming anoniem is, kunnen er altijd verrassingen uit de stembus komen. En blijft het dus nog even spannend voor Bosma, Van Campen en Van der Lee.

Oud-minister VS doet stap terug na versiertips van Epstein: 'Schaam me diep'

14 hours 34 minutes ago

Een Amerikaanse oud-minister van Financiën trekt zich voorlopig terug uit het publieke leven vanwege uitgebreid e-mailcontact met zedendelinquent Jeffrey Epstein. Democraat Larry Summers bleef over relatieadvies corresponderen met de zakenman tot de dag voordat die werd opgepakt voor kindermisbruik.

"Ik schaam me diep voor mijn gedrag en begrijp hoeveel pijn dit heeft veroorzaakt", laat Summers weten in een reactie. "Ik neem de volledige verantwoordelijkheid voor mijn foute beslissing om te blijven communiceren met Epstein."

Summers was in de jaren 90 minister onder president Clinton en diende later ook als economisch adviseur van president Obama. Hij geeft nog altijd les op Harvard, waar hij ook jarenlang rector was. Daarnaast zit hij in de raad van bestuur van OpenAI (van ChatGPT) en is hij commentator op de financiële zender Bloomberg.

'Wingman'

Universiteitskrant The Crimson ontdekte tussen de ruim 20.000 e-mails van Epstein die recent werden vrijgegeven ook de uitgebreide mailwisseling met Summers. De getrouwde Summers vroeg van november 2018 tot juli 2019 hulp om een seksuele relatie te beginnen met een ongenoemde vrouw die hij zijn 'pupil' noemde. Volgens Harvard ging het niet om een student.

De vrouw was volgens Summers "geïnteresseerd in mijn commentaar op haar kleding", dus zag hij een kans om "horizontaal te raken" met haar. Hij mailde Epstein zijn bedenkingen over een affaire ("Het beste is om het contact af te breken. Denk dat ze het zal missen, maar ik helaas ook"), om er vervolgens toch weer voor te gaan ("Het spel is op de wagen hier op de conferentie. Ze was heel goed, slim, assertief en bloedmooi. Ik ben de lul.")

Epstein reageerde dat hij graag Summers als "wingman" advies wilde geven. Hij adviseerde hem dat het een kwestie van de lange adem was, maar "ze zal nooit een andere Larry Summers vinden. Die kans is NUL".

Prominenten

De laatste mailwisseling tussen de twee mannen is van 5 juli 2019, een dag later zou de politie Epstein oppakken op verdenking van kindermisbruik. Dat betekent dat Summers dus het contact nog volhield nadat justitie al een onderzoek had geopend naar de lichte straf die Epstein in 2008 had gekregen voor zedendelicten en media berichtten over tientallen nieuwe misbruikbeschuldigingen.

"Ik doe afstand van mijn publieke verplichtingen om het vertrouwen weer op te bouwen en te werken aan mijn relatie met mijn naasten", reageert Summers nu. Welke publieke taken hij neerlegt zegt hij niet, al wil hij wel onderwijs blijven geven.

Epstein werd dik een maand na zijn arrestatie dood gevonden in zijn cel. Justitie concludeerde dat hij zelfmoord had gepleegd. Vanwege zijn dood kwam het nooit tot een rechtszaak en bleven er vragen over wie precies van zijn misdaden had geweten. Prominente Amerikanen als de presidenten Clinton en Trump, Bill Gates en Elon Musk hadden contact met hem, ook Summers vloog meerdere malen in diens privévliegtuig.

Draai van Trump

Naast de 20.000 mails die deze week werden vrijgegeven door een Congrescomité hebben de Amerikaanse opsporingsdiensten nog meer mails, documenten en bestanden verzameld tijdens het onderzoek naar Epstein. Vandaag stemt het Huis van Afgevaardigden erover om die ook vrij te geven. Doordat enkele Republikeinen zich bij de Democraten hebben aangesloten, is daar een meerderheid voor.

President Trump verzette zich maandenlang tegen openbaarmaking, hoewel hij tijdens de campagne nog beloofd had alles vrij te geven. Gisteren kwam hij daarvan terug en zei het prima te vinden als het Huis instemt. Daarna moet ook de Senaat nog akkoord gaan, het is nog niet duidelijk hoe de stemverhouding daar ligt.

Als de wet wordt aangenomen, moeten de documenten binnen een maand worden vrijgegeven. Informatie over slachtoffers of lopende onderzoeken mag onleesbaar worden gemaakt, maar het is niet toegestaan te censureren om "schaamte, reputatieschade of politieke schade voor regeringsfunctionarissen, publieke figuren of buitenlandse hoogwaardigheidsbekleders" te voorkomen.

Ook slachtoffers van Epstein zijn voor publicatie. Ze houden later vandaag een persconferentie bij het Capitool om tegenstribbelende politici te overtuigen.

Miljardendeals, Israël: veel op spel bij bezoek Saudische kroonprins aan VS

15 hours 12 minutes ago

Wie vandaag kijkt naar de ontvangst van Mohammed bin Salman in het Witte Huis, zal vooral ceremoniële pracht en praal zien. Maar achter de fanfare schuilen diplomatieke onderhandelingen waar honderden miljarden dollars, regionale veiligheid en prestige mee gemoeid zijn.

In ruil voor investeringen, hightech en defensiedeals wil Riyad harde Amerikaanse garanties die de machtspositie van Saudi-Arabië in de Golf zullen bestendigen.

'MBS' terug op wereldtoneel

Officieel is het bezoek van de kroonprins geen staatsbezoek. De 40-jarige Mohammed bin Salman, ook wel MBS genoemd, is namelijk nog altijd geen staatshoofd. Toch krijgt hij in het Witte Huis als feitelijk leider van Saudi-Arabië wel een ontvangst met eerbetoon op het hoogste niveau.

Voor beide landen staat er veel op het spel. Voor Trump is de top een kans om miljarden aan wapendeals en investeringen binnen te slepen, en de Abraham-akkoorden voor normalisering van de banden tussen Israël en de Arabische wereld nieuw leven in te blazen.

Nu de Veiligheidsraad de Amerikaanse VN-resolutie over Gaza heeft aangenomen, zal Trump de wind in de rug voelen om ook op andere dossiers diplomatiek te scoren.

Uit de schaduw van Khashoggi

Voor MBS is het bezoek een bevestiging dat hij weer helemaal wordt geaccepteerd op het wereldtoneel na jaren van kritiek op mensenrechten en de moord uit 2018 op Jamal Khashoggi, een kritische journalist die werd vermoord in het Saudische consulaat in Istanbul - volgens de CIA in opdracht van de kroonprins.

"Het idee dat MBS Washington zou bezoeken, lag niet voor de hand, omdat men vreesde voor de publieke reactie", zegt Michael Ratney, voormalig ambassadeur van de VS in Saudi-Arabië, in een podcast van het Center for Strategic and International Studies in Washington. "Vooral de Biden-regering was nerveus over de beeldvorming."

"Nu Trump hem uitnodigt, is dat een signaal dat de relatie tussen Saudi-Arabië en de Verenigde Staten weer volledig hersteld is", zegt Ratney.

Maar het gaat MBS vooral om harde veiligheids- en technologiegaranties in een regio die na Gaza en de Israëlische aanval op Qatar onvoorspelbaar blijft.

Centraal in de gesprekken staat een nieuw defensiepakket. Washington en Riyad werken aan een akkoord dat verder zou gaan dan eerdere Amerikaanse toezeggingen aan andere Golfstaten, waaronder aan Qatar. Saudi-Arabië wil vastleggen dat de VS het koninkrijk zal steunen bij grote aanvallen uit de regio. Die deal moet volgens de Saudiërs ook na Trumps presidentschap geldig blijven.

"Dit zal een hoge prioriteit hebben voor de Saudiërs, in het licht van voortdurende dreigingen vanuit Jemen, Iran en andere plekken", zegt Ratney.

Daarnaast ligt een grote wapendeal op tafel, waaronder de verkoop van F-35-straaljagers. Trump zei gisteren dat hij zal instemmen met de verkoop van de gevechtsvliegtuigen en breekt daarmee met het beleid van Washington om geen geavanceerde wapens aan Arabische landen te leveren.

"We gaan F-35's verkopen", zei de president tegen verslaggevers, terwijl hij de banden met Riyad prees. "Ze zijn een geweldige bondgenoot geweest."

Jacht op Amerikaanse technologie

De tweede grote pijler van de top draait om technologie. Onder het zogenoemde Vision 2030, een ambitieus ontwikkelingsplan, wil Saudi-Arabië een regionale hub worden voor kunstmatige intelligentie. Een investeringsforum in het Kennedy Center in Washington, een dag na het Witte Huis-bezoek, moet Amerikaanse bedrijven en Saudische instellingen aan elkaar koppelen.

Ook civiele nucleaire samenwerking staat op de agenda. Riyad wil Amerikaanse steun voor een kernprogramma om de binnenlandse energievraag te dekken en olie vrij te spelen voor export. Waar dat eerder gekoppeld was aan normalisatie van de relatie met Israël, lijken Trump en MBS die dossiers nu deels te scheiden.

Normalisatie met Israël

Toch blijft normalisatie met Israël voor Trump de belangrijkste diplomatieke trofee. Een doorbraak tussen Israël en Saudi-Arabië zou zijn Midden-Oostenbeleid een grote impuls geven. Maar Riyad houdt vast aan de eis van een "geloofwaardig" pad naar een Palestijnse staat en aan het vertrek van Israëlische troepen uit Gaza.

Zolang premier Netanyahu daar geen stappen toe zet, blijft een volledig akkoord waarschijnlijk buiten bereik. De top kan wel een impuls geven aan nieuwe gesprekken en steun voor wederopbouw. Voor Trump is het bezoek verder een kans om te tonen dat hij wereldleiders aantrekt en grote deals sluit.

Rudy Bouma, correspondent Verenigde Staten:

"De zakelijke en politieke belangen van president Trump in Saudi-Arabië lijken naadloos in elkaar over te lopen. Vorig jaar leverde het koninkrijk hem al zo'n 50 miljoen dollar op, en kort na zijn verkiezingsoverwinning werd bekend dat er ook een Trump-toren en Trump-woonwijk komt in Jeddah. De Trump Organisatie verdient miljoenen via de licenties op de familienaam. Saudi-Arabië is ook een belangrijke financier van LIV Golf, de golfcompetitie die ook op Trump-golfbanen wordt gehouden.

De oudste zoon van de president, Donald Trump Jr., sprak eind vorige maand nog op een investeringsconferentie in Riyad, waar hij zakelijke en politieke boodschappen vermengde. Ondertussen beheert Trumps schoonzoon Jared Kushner ongeveer twee miljard dollar aan Saudische investeringen via zijn fonds Affinity Partners, en bemiddelde hij deze zomer persoonlijk tussen Hamas en Israël.

Wat critici belangenverstrengeling noemen, ziet Trumps onderhandelaar Steve Witkoff als het slim inzetten van relaties in het Midden-Oosten. Toch klinkt ook binnen Trumps eigen MAGA-achterban kritiek. Sommigen vinden dat hij zich te veel richt op buitenlandse relaties in plaats van op de binnenlandse economie en invloedrijke MAGA-figuren vinden het problematisch dat hij nauwe banden onderhoudt met een islamitisch regime dat de sharia naleeft."

Als de verwachtingen uitkomen, vertrekt Mohammed bin Salman met een raamwerk voor een defensiepact, intenties voor nucleaire en technologische samenwerking en afspraken over nieuwe investeringen.

Trump kan dan claimen dat hij de relatie met een belangrijke bondgenoot heeft versterkt met miljardendeals en een stevig bondgenootschap in het Midden-Oosten. Maar zolang het Palestijnse vraagstuk blijft hangen, krijgt de top eerder het karakter van een rekensom dan van een diplomatieke doorbraak.

Eigenaren Funcaps in januari ook in België voor de rechter

15 hours 25 minutes ago

De twee Nederlandse eigenaren van de illegale online medicatie- en drugsshop Funcaps die door het OM wordt onderzocht, staan op 21 januari komend jaar opnieuw in België terecht. Ze moeten zich voor het Antwerpse Hof van Beroep verantwoorden voor de invoer van verboden middelen en, als verzwarende omstandigheid, de dood van een gebruiker van de designerdrugs.

Gisteren bepaalde een Nederlandse rechter dat de twee verdachten voorlopig blijven vastzitten in afwachting van het strafproces. Het OM onderzoekt 49 sterfgevallen die mogelijk verband houden met gebruik van medicatie of drugs die op funcaps.nl zijn gekocht. De twee verdienden miljoenen met de handel.

Voordat de zaak in Nederland verdergaat, dient het hoger beroep in Antwerpen tegen Stefan P. (30) en Jord van W. (31). In maart dit jaar werden de twee veroordeeld door de rechtbank van Mechelen tot een taakstraf van 120 uur. De Belgische politie was een onderzoek gestart na een incident in april 2021 waarbij synthetische drugs een rol speelde. Een glazenwasser kwam om bij een arbeidsongeval, hij bleek pillen te hebben besteld bij Funcaps.

Tijdens het onderzoek legde het onderzoeksteam een link met drie andere incidenten, een dodelijke brand en twee overdosissen. In een geval kon een student van 18 het nog navertellen, maar een 44-jarige man uit Tervuren overleefde het niet. Ook bij deze drie werden verpakkingen van Funcaps gevonden.

Huiszoeking

In december 2022 ging de politie tot actie over en vroeg de Nederlandse collega's een huiszoeking te doen in een loods van Funcaps in Schinnen. Een aantal van de gevonden verpakkingen was gericht aan Belgische klanten. Volgens het Belgische OM werden in 71 pakketten strafbare producten gevonden.

In 2023 volgde een nieuwe huiszoeking en werden de twee verdachten gearresteerd, en later overgeleverd aan België. Nadat het arrest eerst met een maand was verlengd, werden de twee op borgtocht vrijgelaten.

De rechtbank in Mechelen achtte de twee schuldig aan de invoer van verboden middelen, en benoemde de dood van de 44-jarige man in Tervuren bij Brussel als verzwarende omstandigheid. Martine Huybrechts, de zus van de man, kreeg een schadevergoeding toegewezen. De rechtbank stelde de verdachten voor de helft aansprakelijk voor de geleden emotionele schade.

De verdachten betoogden dat de man zelf voor een te hoge dosis gekozen zou hebben, maar Huybrechts bestrijdt dat, omdat hij nog meerdere plannen had gemaakt voor de volgende dag. Ze vindt dat de eigenaren van Funcaps verantwoordelijk zijn. "Dat aspect is voor mij en mijn vader cruciaal, omdat het de kern van het hele dossier vormt."

'Volledige openheid'

De verdediging wees tijdens de zaak in België die verantwoordelijkheid van de hand en stelde dat de twee te goeder trouw hadden gehandeld. "Ze wisten niet dat ze iets verkeerd deden", stelde de advocaat van de verdachten. Hij voegde eraan toe dat het tweetal al jaren in "volledige openheid en transparantie" werkte.

Daarbij werd altijd gewezen op de mogelijk schadelijke effecten (er stond 'not for human consumption' op de verpakking), betoogde de raadsman verder; op de website stond dat middelen waren bedoeld voor onderzoek. "Ze deden meer dan strikt genomen noodzakelijk was", aldus de advocaat. Ook zouden de twee er niet bij stil te hebben gestaan dat de wetgeving in België verschilde met die van Nederland.

Maar volgens het Belgische OM wisten de twee heel goed wat ze deden. Dat eiste daarom voorwaardelijke celstraffen van drie jaar.

Op 8 augustus dit jaar werden de twee opnieuw opgepakt, ditmaal in een onderzoek van de Nederlandse politie. De website van hun bedrijf werd offline gehaald en er vonden opnieuw doorzoekingen plaats, in hun woningen en bedrijfspanden.

Zowel het Belgische OM als de verdachten zijn in beroep gegaan, dat dus op 21 januari voor het Hof van Beroep in Antwerpen dient. Op 5 februari gaat de Nederlandse zaak verder met een inleidende zitting.

Wekdienst 18/11: Tweede Kamer kiest voorzitter • Open dag vmbo-scholen

15 hours 43 minutes ago

Goedemorgen! Vandaag kiest de Tweede Kamer een voorzitter en vmbo-scholen gooien de deuren open voor geïnteresseerd publiek.

Eerst het weer: Het wordt ongeveer 7 graden. Er trekken buien vanaf het noordwesten over, waarbij soms hagel of natte sneeuw valt. De wind is matig tot vrij krachtig uit het westen.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Op een boerderij met legkippen in Terschuur is vogelgriep vastgesteld. De 62.000 hennen op het bedrijf worden afgemaakt, heeft het ministerie van Landbouw bekendgemaakt.

Terschuur ligt midden in de Gelderse Vallei, een gebied met veel pluimveebedrijven. In een straal van tien kilometer rond het getroffen bedrijf zijn er daarvan maar liefst 182.

In het gebied geldt per direct een vervoersverbod. Dat betekent dat er geen kippen en eieren meer vervoerd mogen worden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De 13-jarige Mikael en zijn moeder kregen gisteren enorm goed nieuws: zij mogen toch in Nederland blijven. In april leek het er nog op dat Mikael en zijn moeder naar Armenië zouden worden uitgezet. Mikael werd in Nederland geboren in een azc en gaat naar een middelbare school. Hij is nog nooit in Armenië geweest.

Ze mogen blijven door de relatie met zijn vader. Mikaels ouders zijn gescheiden en zijn vader had wel een verblijfsvergunning.

Het Jeugdjournaal sprak hem nadat hij het nieuws hoorde. 'Nu kan ik eindelijk op vakantie', reageerde hij:

Fijne dag!

Vereniging Eigen Huis: 'Verbeteren energielabel voor huiseigenaren te onduidelijk'

16 hours 12 minutes ago

Het energielabel is een vast onderdeel geworden in de waardebepaling van een huis, maar veel huiseigenaren weten vaak niet goed hoe ze een beter energielabel kunnen krijgen. De Vereniging Eigen Huis zegt dat huizenbezitters onvoldoende weten welke verduurzamingsmaatregelen ze moeten nemen om een beter label te krijgen, of dat ze niet over de goede papieren beschikken om de duurzaamheid aan te tonen.

Daardoor krijgen huiseigenaren volgens Vereniging Eigen Huis soms zelfs een slechter label dan waar ze recht op hebben. "Dat is onrechtvaardig en onnodig", schrijft algemeen directeur Cindy Kremer.

Bewijzen van duurzaamheid

"Het energielabel is echt belangrijker dan vroeger, maar mensen weten niet goed hoe ze moeten aantonen hoe energiezuinig hun woning is", zegt Helen Visser van de Vereniging. Als bijvoorbeeld de vorige bewoners de gevel hebben geïsoleerd, moet je dat kunnen aantonen bij het aanvragen van een nieuw label. Maar als de vorige bewoners daar niet meer de papieren van hebben, kun je als nieuwe eigenaar niet aantonen dat de muren al zijn gedaan.

Volgens Visser gaat het niet alleen mis met de vereiste papieren, ook maken mensen niet altijd de goede keuzes die nodig zijn voor een hoger label. "Veel huiseigenaren denken dat ze hun woning verbeteren, maar het komt voor dat zo'n ingreep helemaal niet meetelt voor de bepaling van het label." Mensen weten niet goed welke duurzaamheidsmaatregelen ook echt van invloed zijn, zegt Visser.

"Verduurzamen is maatwerk", stelt ze. "Hoe is je huis geïsoleerd, wat is de manier van verwarmen, wat voor soort ventilatie is er en hoe zit het met zonne-energie?" Per huis wordt er met een methode bekeken wat het energielabel is, en wat de stappen zijn om tot een beter label te komen.

Duurzaamheidseisen van een woning

Het energielabel van een woning geeft aan of een woning veel of weinig energie verbruikt. Woningen met het label groen A++++ zijn het zuinigst. De minst zuinige woningen krijgen een rood G-label. Het label is 10 jaar geldig.

Om een hoger energielabel te krijgen, moet een woning voldoen aan bepaalde duurzaamheidseisen. Voor veel woningen is het een vereiste dat de woning bijvoorbeeld makkelijk van het gas af kan, het dak en de muren goed zijn geïsoleerd, en dat er een aansluiting op een warmtepomp of het warmtenet mogelijk is. Daarbij is goede ventilatie van belang voor de leefbaarheid van een woning.

Een energielabel is verplicht bij het verkopen, verhuren en het opleveren van een woning.

Wanneer je je huis wilt verkopen, kan het daarom waardevol zijn om een nieuw energielabel aan te vragen. Hoe duurzamer het huis, hoe hoger de prijs van een woning, bleek uit een eerder onderzoek van de Nederlandse Vereniging van Makelaars. Het verschil tussen de verkoopprijs van een woning met energielabel A en G kan oplopen tot 55.000 euro, zag de NVM.

Gevolgen voor hypotheek

Bovendien heeft het energielabel een steeds grotere invloed op de hypotheek. ING weegt sinds april het energielabel mee in de hoogte van de hypotheekrente. Bij andere banken kun je bij een beter energielabel een lagere rente krijgen, de zogenoemde duurzaamheidskorting. Je krijgt dan bijvoorbeeld 0,15 procentpunt korting op de hypotheekrente bij een B-label.

Ook kun je sinds vorig jaar voordat je een huis koopt meer lenen bij een beter energielabel. Voor een huis met een hoog energielabel is de maximale hypotheek hoger, omdat je dan maandelijks minder kwijt bent aan de energierekening en dus meer kunt uitgeven aan de hypotheek.

Maar je kunt als huiseigenaar en huizenkoper ook een hogere hypotheek krijgen als je energiebesparende maatregelen neemt. Dan geldt: hoe slechter het energielabel, hoe meer je kunt lenen.

"Huiseigenaren moeten het energielabel krijgen waar hun woning recht op heeft." Cindy Kremer zegt dat het daarom belangrijk is om goed te kijken of 'de bewijslast' van de woning compleet is. Ook is het van belang om een erkende energieadviseur in te schakelen die moet vaststellen wat nodig is om een hoger label te krijgen.

Buschauffeur ontslagen nadat nachtrit eindigt in ravage

17 hours 37 minutes ago

Een buschauffeur van vervoerbedrijf RET is ontslagen nadat hij zaterdagmorgen met zijn bus een spoor van vernieling heeft aangericht in Schiedam. Hij raakte paaltjes en auto's en sloeg daarbij de brandstoftank van de bus lek. Daardoor lekte kilometers lang diesel op de weg. Rijnmond schrijft dat zaterdag meerdere fietsers op de gladde weg onderuit gingen.

Het begon allemaal rond 04.30 uur. De bus was volgens Rijnmond "door omstandigheden" beland in een smalle straat met daarin een krappe bocht. Die kun je niet nemen met een bus van twaalf meter. De chauffeur deed het toch, rukte paaltjes uit de grond en raakte geparkeerde auto's. Een auto werd enkele meters meegesleurd. Sinds de bocht lekte er ook diesel uit de tank.

De rit eindigde kilometers verder, aan de westkant van Vlaardingen. Daar leidde een lang dieselspoor naartoe. Dat is zaterdag opgeruimd door een gespecialiseerd bedrijf. Medewerkers van RET hebben in Schiedam de schade opgenomen en gesproken met bewoners.

De chauffeur verliest vanwege de rit zijn baan. Een RET-woordvoerder zegt bij Rijnmond dat hij meerdere procedures niet heeft gevolgd. "Je mag bijvoorbeeld niet doorrijden als je vermoedt dat je de bus zult klemrijden. En doorrijden na een ongeval kan uiteraard helemaal niet." Hoe de chauffeur in de smalle straat terechtkwam en waarom hij na de aanrijdingen doorreed, is niet bekendgemaakt.

Writing Type-Safe Generics in C

18 hours 11 minutes ago
The fun part about a programming language like C is that although the language doesn’t directly support many features including object-oriented programming and generics, there’s nothing that’s keeping you from …read more
Maya Posch

Duizenden suikerbieten op A28 na ongeluk vrachtwagen

18 hours 20 minutes ago

Op de A28 is een vrachtwagen met suikerbieten gekanteld. Ter hoogte van Ubbena ligt de oplegger overdwars op de weg. De truck is door de middenberm geschoten, maar staat nog overeind. Tussen Assen en Groningen is naar verwachting tot na de ochtendspits in beide richtingen hinder.

Het ging rond 02.30 uur mis. Hoe het ongeluk kon gebeuren, is niet bekend. Ook is niet duidelijk hoe de chauffeur eraan toe is.

De inhoud van de open oplegger ligt grotendeels op de weg:

De A28 is bij Assen-Noord in de richting van Groningen helemaal dicht. In rijrichting Hoogeveen is een rijstrook afgesloten. Rijkswaterstaat verwacht dat het opruimen en herstellen van de vangrail tot 10.00 uur duurt. Verkeer moet daarom rekening houden met files.

Kolonisten vallen Palestijnse huizen aan op Westoever, Israëlische politici boos

18 hours 43 minutes ago

Op de bezette Westelijke Jordaanoever hebben opnieuw Israëlische kolonisten vernielingen aangericht in Palestijnse dorpen. Kolonisten staken op meerdere plekken huizen en auto's in brand. Volgens de krant Haaretz vielen ze in een dorp ook vrouwen aan. Voor zover bekend raakte niemand gewond.

Israëlische politici hebben met harde bewoordingen gereageerd. Premier Netanyahu veroordeelde de aanvallen en zei dat hij zich persoonlijk zal bemoeien met de kwestie. Volgens hem is een kleine, extremistische groep kolonisten verantwoordelijk voor het geweld. Die groep staat niet voor het overgrote deel van de kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, zei Netanyahu.

Minister Saar van Buitenlandse Zaken zei dat "Joodse relschoppers" Israël en het "nederzettingenproject" op de Westelijke Jordaanoever schade toebrengen. Ook Defensieminister Katz reageerde kritisch. Hij had zich volgens Israëlische media recent niet uitgesproken over het toenemende geweld door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever.

Het Israëlische leger heeft na de aanval van maandagavond gezegd op zoek te gaan naar relschoppers. De krant Jerusalem Post noemt dat opvallend, omdat militairen wel eens op heterdaad betrokkenen arresteren, maar achteraf zelden aankondigden mensen op te sporen. De Israëlische oppositie en mensenrechtengroepen uiten geregeld kritiek dat wordt weggekeken bij geweld door kolonisten.

De Westelijke Jordaanoever uitgelegd

Israël veroverde de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, in 1967, tegelijk met de Gazastrook. Sindsdien houdt Israël het gebied bezet. In delen ervan hebben Palestijnen een vorm van zelfbestuur. Op de Westelijke Jordaanoever wonen zo'n drie miljoen Palestijnen. Daarnaast wonen er intussen ruim 600.000 Israëlische kolonisten. Volgens internationaal recht zijn de nederzettingen waarin zij wonen illegaal. Veel Palestijnen zien de Westelijke Jordaanoever als deel van hun toekomstige staat, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad, ook al is het perspectief daarop nu klein.

Het geweld door kolonisten volgde op een onrustige dag op de Westelijke Jordaanoever. Overdag gingen kolonisten Israëlische militairen te lijf die een illegale buitenpost bij een nederzetting hadden ontruimd en gesloopt. Volgens het leger werden ze aangevallen met stenen en stukken metaal. Meerdere militairen raakten gewond. Zes mensen zijn aangehouden.

Sinds het begin van de oorlog in Gaza in oktober 2023 is het geweld door kolonisten op de Westelijke Jordaanoever sterk toegenomen. Alleen al vorige maand zijn er volgens de Verenigde Naties 260 aanvallen van Israëlische kolonisten op Palestijnen geweest. Dat is meer dan welke andere maand dan ook sinds de VN de aanvallen in 2006 begon bij te houden.

Correspondent Nasrah Habiballah maakte eerder deze video, waarin je ziet hoe de bezetting van de Westelijke Jordaanoever eruitziet en wat die betekent voor de Palestijnen die er wonen: