Geen wapperende rood-wit-blauwe vlaggetjes, geen Douze Points vanuit Hilversum en vooral geen herhaling van de spectaculaire overwinning van Duncan Laurence in 2019. Het terugtrekken van AVROTROS uit het Eurovisie Songfestival vanwege de situatie in Gaza leidt tot teleurgestelde én tevreden reacties.
Commentator Cornald Maas schrijft op Instagram dat hij het "nogal jammer" vindt dat Nederland er volgend jaar niet bij is, zeker omdat het evenement de afgelopen jaren veel jonge kijkers trok. Hij zegt het besluit van AVROTROS te respecteren en hoopt dat Nederland in 2027 terugkeert. "Ik weet dat de afwegingen zorgvuldig zijn gemaakt", aldus Maas.
Gaza
AVROTROS besloot om zich samen met de publieke omroepen van Spanje, Ierland en Slovenië terug te trekken uit het Songfestival van 2026. Volgens de omroep zijn "het ernstige humanitaire leed in Gaza, de onderdrukking van de persvrijheid en de politieke inmenging tijdens de laatste editie van het Songfestival, niet verenigbaar met waarden die voor ons fundamenteel zijn".
AVROTROS-directeur Taco Zimmerman zegt dat zijn omroep niet anders kon:
Eerder op de dag probeerden AVROTROS met de andere drie omroepen Israël uit te sluiten van deelname. Tijdens een vergadering van publieke omroepen bij omroeporganisatie EBU, die het Songfestival organiseert, kwam het echter niet tot een stemming daarover. Hierna besloot AVROTROS zich terug te trekken.
'Juiste belissing'
Op de sociale media van AVROTROS laten voor- en tegenstanders van het besluit van zich horen. Op Instagram spreekt iemand van een "pijnlijke, maar juiste beslissing op dit moment." Iemand anders zegt: "Het maakt me trots dat er toch nog érgens een ruggengraat te vinden is in Nederland. Weloverwogen besluit, ethische afweging, douze points."
Onder dezelfde post op Instagram laten ook de tegenstanders van zich horen. Zo noemt iemand het "mega triest" dat "een event dat staat voor verbinding nu een geopolitiek verhaal wordt." En een ander spreekt van "een schande voor Nederland."
'Nederland raakt geïsoleerd'
De Israëlische ambassade in Den Haag zegt het besluit van AVROTROS te betreuren. Volgens Israël gaat het besluit in tegen de "waarden waar het evenement voor staat" en zorgt het ervoor dat het "Nederland is dat geïsoleerd raakt, niet Israël".
De Israëlische president Herzog zegt "verheugd" te zijn dat Israël mee kan doen. Hij zegt te hopen dat "de competitie een evenement blijft dat cultuur, muziek, vriendschap tussen naties en grensoverschrijdend cultureel begrip viert".
Lenny Kuhr, die het Songfestival in 1969 namens Nederland won, noemt het tegenover persbureau ANP een "gemiste kans" dat Nederland niet meedoet. "Tijdens een optreden, ook tijdens het Eurovisie Songfestival, moet geen politiek worden bedreven."
Songfestivalpodcastmaker GJ Kooijman is het daar niet mee eens. Hij zegt juist trots te zijn "dat de AVROTROS zijn rug recht houdt" en spreekt van een "moedige beslissing".
Kooijman maakt de podcast Ding-a-Dong, en volgt de aanloop naar het Songfestival op de voet. "De politiek speelt altijd een rol bij het songfestival, meestal op de achtergrond, maar nu staat het heel erg op de voorgrond", zegt hij.
Nederland op het Songfestival
Nederland is een vertrouwd gezicht op het Songfestival. Ons land doet al vanaf het begin in 1956 mee en won de liedjeswedstrijd vijf keer: in 1957, 1959, 1969, 1975 en 2019. Daarmee staat Nederland op een gedeelde derde plaats. Alleen Ierland en Zweden wonnen het Songfestival vaker.
Slechts vier keer eerder deed Nederland niet mee. In 1985 en 1991 trok Nederland zich terug, omdat het evenement samenviel met de Dodenherdenking, en in 1995 en 2002 mocht Nederland niet meedoen vanwege aanhoudende slechte resultaten.
Het Songfestival wordt volgend jaar mei gehouden in Wenen. Het is nog onbekend hoeveel landen precies zullen deelnemen aan de 70ste editie. Nederland, Spanje, Slovenië en Ierland trekken zich terug, maar Bulgarije, Moldavië en Roemenië keren juist na een periode van afwezigheid terug.
Volgens Kooijman belooft het hoe dan ook een gekke editie te worden. "Deze beslissing blijft nog lang na deze stemming hangen. Niet alleen boven de organisatie en gaststad Wenen, maar ook boven alle artiesten die deelnemen. Net als in de afgelopen twee jaar zullen zij, ondanks dat er veel verbeterd is, toch opnieuw vragen krijgen over de deelname van Israël en over hun eigen politieke standpunten."
Welke omroep het Eurovisie Songfestival gaat uitzenden, wordt naar verwachting morgen bekendgemaakt. Ondanks dat het songfestival gewoon in Nederland te zien is, zullen volgens Kooijman ook Nederlandse fans afreizen naar Wenen. "En wij zullen zelf ook gaan, om in elk geval te verslaan wat het Songfestival komend jaar doet om het duistere wolkje boven het evenement weg te poetsen."