Aggregator

Japanners staan uren in de rij voor reuzenpanda's nu China ze terug wil

6 hours ago

De diplomatieke relatie tussen China en Japan heeft een nieuw dieptepunt bereikt. De Chinese regering besloot deze week om de laatste twee reuzenpanda's die in een Japanse dierentuin verblijven, terug te halen. Daarmee dreigt Japan voor het eerst in ruim een halve eeuw pandaloos te worden.

Het stadsbestuur van de Japanse hoofdstad Tokio heeft laten weten dat de 4-jarige Xiao Xiao en zijn tweelingzus Lei Lei eind januari zullen terugkeren naar China. Ze woonden sinds 2021 in Ueno Zoo in Tokio, waar ze ook werden geboren.

De Japanse premier Takaichi haalde zich vorige maand de woede van China op de hals door te insinueren dat Japanse militairen mogelijk ingezet worden bij een Taiwan-crisis. Sindsdien heeft China onder meer het toerisme naar Japan beperkt en culturele evenementen en uitwisselingen geschrapt om druk uit te oefenen op de Japanners.

Loterij

Het nieuws over de repatriëring van de twee reuzenpanda's laat de Japanse bevolking niet onberoerd. Bij de dierentuin staan duizenden mensen in de rij om nog een laatste glimp van de panda's op te vangen.

Het is druk in de dierentuin in Tokio:

Door de enorme belangstelling is de wachttijd opgelopen naar bijna vier uur. De dierentuin laat bezoekers slechts één minuut bij het pandaverblijf kijken. Ook moeten zij vooraf online reserveren en wordt in de laatste twee weken van januari via een loterij bepaald wie de panda's nog mag bekijken.

De reuzenpanda komt alleen voor in China en het zoogdier wordt daar beschouwd als een nationale schat. China behoudt altijd de zeggenschap over de dieren, ook als een reuzenpanda in het buitenland is geboren.

Het uitlenen van panda's doen de Chinezen vaker om de diplomatieke betrekkingen met landen te versterken. Dit wordt ook wel 'pandadiplomatie' genoemd. China leent sinds 1972 reuzenpanda's uit aan de Japanners.

Ouwehands Dierenpark in Rhenen is de enige Nederlandse dierentuin met reuzenpanda's: Wu Wen, Xing Ya en hun in Nederland geboren pandajong Lang Yue. De eerste twee kwamen in 2017 onder grote belangstelling aan op Schiphol.

Onveilige Helderse vuurtoren Lange Jaap kan toch blijven staan

6 hours 34 minutes ago

De monumentale vuurtoren 'Lange Jaap' in Huisduinen, bij Den Helder, wordt gerenoveerd en gestabiliseerd. Dat besluit is genomen na jaren van onderzoek. In 2021 werd voor het eerst gewaarschuwd voor instortingsgevaar, sindsdien is de toren gesloten.

Vier jaar geleden bleek dat er scheuren waren ontstaan in de wanden van de iconische vuurtoren. "De hel brak los in het dorp, Den Helder en de regio", zei Jan Dop van Huisduiner Belang daar eerder over. "De vuurtoren zou omvallen, kregen we te horen."

De toren werd gesloten en uitgebreid onderzocht. Rijkswaterstaat keek onder meer met een drone of de vuurtoren nog veilig kon worden betreden. Want het bouwwerk was zo onveilig dat er geen herstelwerkzaamheden konden worden verricht. De optie dat Lange Jaap zou moeten worden ontmanteld, was volgens een woordvoerder "helaas reëel".

Die optie werd nog reëler toen in 2023 ondanks de sluiting nog meer scheuren werden gevonden. Ook kwamen vocht en corrosie in het bouwwerk aan het licht. Omwonenden hebben zich altijd ingezet om een eventuele sloop tegen te houden. Zo projecteerden zij in 2022 een week lang elke avond de tekst 'sloop nee' op Lange Jaap.

Uitvoerig onderzoek

Dit jaar is opnieuw uitvoerig onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van renoveren en stabiliseren, schrijft regionale omroep NH. En dat blijkt mogelijk, zegt demissionair minister Tieman (BBB, Infrastructuur). De beschadigde constructie wordt gerepareerd en verstevigd, en verder wordt de originele staat van het gebouw zoveel mogelijk behouden.

"Ik hoop dat met dit besluit een einde komt aan deze onzekere periode en we nog vele jaren kunnen blijven genieten van deze iconische vuurtoren in het Noord-Hollands landschap", aldus Tieman.

Het 63 meter hoge bouwwerk is de hoogste vuurtoren van Nederland. Bij helder weer is het licht van de toren op 54 kilometer afstand zichtbaar. Het rode bouwwerk uit 1877 is sinds 1988 een rijksmonument.

Ruim dertig landen steunen commissie voor claims rond oorlogsschade Oekraïne

7 hours 53 minutes ago

Ruim dertig landen steunen de oprichting van een speciale commissie die schadeclaims in verband met de oorlogsschade in Oekraïne gaat behandelen. Tientallen landen zijn vandaag aanwezig in de 'internationale stad van vrede en recht' voor de oprichting van deze commissie.

Dat had wat de Oekraïense president Zelensky betreft al jaren eerder gemoeten. "Op zijn minst in 2014, maar eigenlijk gezien de hoeveelheid oorlogen die Rusland is begonnen of heeft gesteund, zou dit al veel eerder moeten zijn gedaan", zei hij in het World Forum in Den Haag.

Naar verwachting zullen 35 landen vandaag het oprichtingsverdrag tekenen, kondigde secretaris-generaal Alain Berset van de Raad van Europa aan. "Dat is ongekend voor de eerste dag."

Rusland heeft de afgelopen jaren veel slachtoffers gemaakt en schade aangericht in Oekraïne, sinds de invasie in februari 2022. Drie jaar geleden werd besloten dat er een commissie moet worden opgericht om Oekraïne te compenseren.

Ruim 80.000 claims

In 2023 werd al een register opgericht om de individuele schadeclaims te verzamelen. Bij dat register zijn al meer dan 80.000 claims binnengekomen. Ruim veertig landen hebben zich aangesloten bij het register. Berset nodigde ook landen die niet zijn aangesloten bij de Raad van Europa uit om zich aan te sluiten bij het verdrag.

De Raad van Europa

De Raad van Europa is een mensenrechtenorganisatie waarbij 46 landen zijn aangesloten. De organisatie staat los van de Europese Unie. De lidstaten van deze instantie hebben allemaal het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens getekend.

Het Europees Hof van de Rechten van de Mens houdt toezicht op de naleving van de verplichtingen die de landen zijn aangegaan.

Rusland was tot 2022 lid van de raad, maar werd na de grootschalige inval in Oekraïne uit de organisatie gezet.

De commissie zal zetelen in Den Haag. Demissionair minister Van Weel (Buitenlandse Zaken) benadrukt dat het doel van de commissie is om de claims die de Oekraïners indienen geldig te verklaren, maar dat er geen garantie is dat ze worden uitbetaald.

Dat moet door Rusland gebeuren, zei Van Weel. "Zonder verantwoordingsplicht kan een conflict niet volledig worden opgelost. Een deel daarvan is ook het vergoeden van de schade die is aangericht." Ook demissionair premier Schoof zei dat de Russische daden niet ongestraft kunnen blijven. "Vandaag draait om rechtvaardigheid."

Eerder op de dag sprak Zelensky de Tweede Kamer toe. Daar zei hij dat Rusland doordrongen moet worden van de regels die gelden in de wereld, om te voorkomen dat het land opnieuw een oorlog begint. "Rusland zegt op de een of andere manier altijd onschuldig te zijn", zei Zelensky. Hij noemde Rusland een "veelpleger, die ervan overtuigd is dat hij nooit gepakt zal worden".

De commissie moet naast compensatie voor Oekraïne ook een helder signaal afgeven voor de toekomst, zei EU-buitenlandchef Kallas. "Als je een oorlog begint, zul je ook verantwoordelijk gehouden worden."

Russische tegoeden

Het vergoeden van de schade zou bijvoorbeeld kunnen door gebruik te maken van bevroren Russische tegoeden. Onderling zijn de landen die bij de Raad van Europa zijn aangesloten het daar nog niet over eens.

Die route heeft wel de voorkeur van Nederland, zei Schoof tijdens een persconferentie met Zelensky op het Catshuis in Den Haag. De bevroren Russische tegoeden zijn cruciaal volgens Zelensky. "Ik zie geen mogelijkheid om zonder deze steun sterk te staan."

Het oprichtingsverdrag van de nieuwe schadecommissie zal ingaan zodra het door 25 van de ondertekenaars is geratificeerd. Dat betekent onder meer dat de nationale parlementen ermee in moeten stemmen. Het verdrag gaat in op voorwaarde dat er genoeg geld is vrijgemaakt om de eerste werkzaamheden te financieren.

Zelensky reist deze weken langs Europese steden. Voor Den Haag deed hij ook Londen, Rome, Vaticaanstad en Berlijn aan. De Oekraïense president zal ook langsgaan op Paleis Huis ten Bosch voor een ontmoeting met koning Willem-Alexander.

Drama met Jeffrey en Emma uit Beerta was volgens instanties 'niet te voorzien'

8 hours ago

Er waren geen signalen dat de vader uit Beerta zichzelf en zijn kinderen Jeffrey (10) en Emma (8) iets zou aandoen. Dat concluderen betrokken organisaties na een evaluatie van het drama. De kinderen kwamen dit voorjaar samen met hun vader door verdrinking om het leven. De man had hun auto in Winschoten van de kade in het water gereden.

De zoektocht naar de vader en zijn kinderen duurde ruim drie dagen en kreeg landelijk veel aandacht. Inmiddels is duidelijk dat de man kort nadat hij met de kinderen van huis was vertrokken het water inreed. Het duurde daarna nog dagen voordat de auto met de inzittenden werd teruggevonden.

De vraag was of de gemeente, politie en advies- en meldpunt Veilig Thuis vooraf hadden kunnen weten dat de vader hiertoe in staat was. Maar hun eigen onderzoeken laten zien dat die signalen er niet waren; de gebeurtenissen kwamen voor iedereen als een verrassing.

'Duidelijkheid en rust'

Veilig Thuis Groningen, advies- en meldpunt voor huiselijk geweld en kindermishandeling, heeft een extern onderzoeksbureau gevraagd de zaak te onderzoeken. De gemeenten Eemsdelta en Oldambt en de politie-eenheid Noord-Nederland deden zelf onderzoek.

Alle partijen komen tot de conclusie dat de situatie in het gezin stabiel leek, ondanks de scheiding van de ouders van de kinderen. De ouders hadden contact en voor de kinderen was een omgangsregeling.

"We hopen dat de conclusie dat dit drama niet te voorzien was, duidelijkheid en rust creëert voor de familie", laat Veilig Thuis Groningen in een reactie weten. "Die heeft aangegeven dit heel hard nodig te hebben."

Politie aan de deur

De avond voor de vermissing deed de moeder van de kinderen een melding bij de politie, omdat ze zich zorgen maakte. Agenten zijn vervolgens bij het huis van de man en zijn kinderen langsgegaan. Volgens de politie hebben ze twintig minuten met de man gesproken. De agenten zagen geen reden om in te grijpen. Ook achteraf concludeert de politie dat de betrokken agenten "zorgvuldig en professioneel hebben gehandeld".

Het drama heeft geleid tot een andere werkwijze bij de politie en Veilig Thuis. Het duurde nu zeven weken na de eerste melding voordat Veilig Thuis echt aan de slag ging bij het gezin. In de nieuwe werkwijze worden gezinnen beter in de gaten gehouden na een melding. Daar kan ook de politie bij worden betrokken.

Kinderen met kanker wereldwijd opgelicht: misbruikt voor inzamelingsactie

8 hours 10 minutes ago

De BBC zegt dat een Israëlisch-Amerikaanse organisatie wereldwijd kinderen met kanker misbruikt door ze in te zetten voor inzamelingsacties. Het geld dat wordt opgehaald, zou bestemd zijn voor de behandeling van de kinderen, maar die zien er niets van terug.

Onderzoekers van de BBC World Service zagen twee jaar geleden een aangrijpende advertentie op YouTube. "Ik wil niet sterven", zei een meisje uit Ghana dat Alexandra zou heten. Ze huilde. "Mijn behandelingen kosten veel geld", zei ze. Een crowdfundingscampagne voor haar zou bijna 600.000 euro hebben opgebracht.

De onderzoekers ontdekten meer van dit soort filmpjes. Veel daarvan waren gemaakt door een organisatie die in Israël en de VS is geregistreerd, met de naam Chance Letikva.

Met hulp van geolocatie, sociale media en gezichtsherkenningssoftware wisten de onderzoekers negen kinderen op te sporen. De acties voor deze negen alleen al zouden 3,4 miljoen euro aan donaties hebben opgeleverd.

Kaalgeschoren

Een van die kinderen was Khalil Tabasa uit de Filipijnen. Kort na zijn zevende verjaardag, in 2022, werd hij ziek. Hij had kanker. "Onze wereld stortte in", zegt zijn moeder tegen de BBC. Ze wilde een goede behandeling voor haar kind en daar was geld voor nodig. Via een lokale zakenman kwam ze in contact met een man die Erez heette.

Die bood aan geld in te zamelen en zei dat daar een video voor moest worden gemaakt. Die zou haar bijna 1300 euro per maand opleveren als de video veel donaties losmaakte.

De opnamen duurden twaalf uur. Khalils hoofd werd kaalgeschoren. Hij moest doen of hij zijn verjaardag vierde en om zijn tranen op te wekken, werden naast hem uien gesneden en kreeg hij menthol onder zijn ogen gesmeerd.

De documentaire van de BBC World Service:

De man die voor het filmpje verantwoordelijk was, was de Canadees-Israëlische zakenman Erez Hadari, zegt de BBC. Toen Khalils moeder na maanden nog niet had gehoord wat de video had opgebracht, nam ze contact met hem op. De video heeft geen succes gehad, was het antwoord. Ze kreeg 600 euro voor het maken van de opnames.

Dat bleek niet de waarheid. De video had in november 2024 zo'n 23.000 euro opgebracht. Khalil was toen al overleden.

Volgens de BBC ging Hadari op dezelfde manier te werk met Oekraïense en Colombiaanse kinderen. De BBC nam contact met hem op, maar hij liet de vragen van onderzoekers onbeantwoord.

Beren in Apennijnen door intensief samenleven met mens minder agressief

8 hours 24 minutes ago

Bruine beren die leven in het Apennijnen-gebergte in Italië zijn door intensief samenleven met de mens kleiner en minder agressief geworden dan soortgenoten op andere plekken. Dat concluderen Italiaanse wetenschappers in een onderzoek, waarbij onder meer is gekeken naar de genen en het gedrag van de dieren.

De zogenoemde Marsicaanse bruine beer leeft in een relatief klein deel van de Apennijnen, in Centraal-Italië. Het dier staat daar niet in contact met andere populaties bruine beren, zoals die in de Alpen. De beer is daarnaast zeer zeldzaam: er leven volgens de laatste schattingen van dierenorganisaties nog zo'n zestig in het wild.

De onderzoekers schrijven in hun studie, die gisteren werd gepubliceerd in het vakblad Molecular Biology and Evolution, dat de beren in het gebied al duizenden jaren samenleven met mensen. In die tijd is hun leefgebied steeds kleiner geworden en geïsoleerder geraakt, onder meer door houtkap en de opkomst van landbouw.

Minder agressief

Sinds de Romeinse tijd leven de beren afgezonderd van andere berenpopulaties en dat heeft dus geleid tot veranderingen in de genen, schrijven de wetenschappers.

Voor de studie zijn de genomen, of de volledige set van genen, van bruine beren uit de Apennijnen, Centraal-Europa en Noord-Amerika in kaart gebracht en met elkaar vergeleken. Daaruit bleek dat de genen van de Italiaanse beren die onder meer van invloed zijn op agressiviteit afwijken van de genen van anderen beren.

In de praktijk zijn ze daardoor minder agressief. Het is volgens de wetenschappers niet duidelijk of dat komt doordat agressieve beren in de kleine populatie vaker werden gedood door mensen en dat daardoor het 'agressie-gen' minder dominant is geworden, of dat de beren zichzelf hebben aangepast om zo in het kleine gebied beter met mensen te kunnen samenleven.

'Waarborg dit soort genen'

Wel staat volgens de onderzoekers vast dat de veranderingen in de genen hebben geleid tot "een veel minder agressieve berenpopulatie", wat weer tot minder conflicten tussen beer en mens heeft geleid.

Giorgio Bertorelle, een van de onderzoekers verbonden aan de universiteit van Ferrara, zegt in een persbericht van Oxford University Press dat de bevindingen duidelijk zijn. "Interacties tussen mens en dier zijn vaak gevaarlijk voor het voortbestaan van een soort, maar kunnen ook de evolutie van eigenschappen bevorderen die conflicten verminderen", zegt hij, doelend op het minder agressieve gedrag van de Italiaanse beren.

Volgens hem moet er bij het beschermen en 'aanvullen' van dieren in gebieden die door menselijk toedoen ernstig worden bedreigd daarom goed gekeken worden naar dit soort genetische aanpassingen, om deze te waarborgen.

Radio-dj Hans Schiffers krijgt Marconi Oeuvre Award

8 hours 32 minutes ago

Radiopresentator Hans Schiffers krijgt dit jaar de Marconi Oeuvre Award. De jury noemt hem een uitgesproken vakman en een van de meest vertrouwde stemmen in het Nederlandse radiolandschap.

"Een dergelijke ongelofelijk 'steady', maar steeds vooruitstrevende carrière is niet veel presentatoren gegeven", luidt het jurycommentaar. "Eén van zijn geheimen is ongetwijfeld zijn niet zelf-feliciterende manier van radio maken. Hij gaat graag mee met de tijd; hij past zich aan, zonder vast te houden aan eigen trucjes of vaste vormen."

Al meer dan 40 jaar zit Hans Schiffers in het vak. Zijn passie voor radio ontdekte hij dankzij een bijbaantje in de postkamer van de VARA, waar hij naar eigen zeggen extra graag in de radiovilla kwam. Zijn radioloopbaan begon in 1983 bij een illegale lokale zender, maar al snel kwam Schiffers bij de AVRO terecht en ging daar nooit meer weg.

Schiffers was te horen op Radio 3, Radio 2 en nu op NPO radio 5. Ook presenteerde hij enkele televisieprogramma's, zoals Boggle en Fort Boyard, maar hij liet de radio nooit achter zich.

Crypropicto en Arbeidsvitaminen

Zo presenteerde hij meer dan 16 jaar lang Schiffers.FM, een muziekprogramma met vaste onderdelen als de Cryptopicto, die nu nog steeds bestaat. Ook is hij bekend van Het Steenen Tijdperk, Popparazzi, en het langstlopende radioprogramma ter wereld Arbeidsvitaminen, dat hij nog steeds presenteert op NPO Radio 5.

Terwijl Schiffers dat programma vanochtend aan het presenteren was, werd hij verrast met de prijs. Felix Meurders, die Schiffers' grote voorbeeld is, kwam hem het nieuws vertellen en las een deel het jurycommentaar aan hem voor. "Een enorme eer", vond Schiffers.

De Marconi Awards zijn de grootste radioprijzen in Nederland die door een vakjury worden toegekend. De prijzen in de andere categorieën, zoals Beste Zender en Aanstormend Talent, worden uitgereikt tijdens het Radioring-Gala eind januari. De Oeuvreprijs werd ook gewonnen door radiocoryfeeën als Frits Spits, Jeroen van Inkel, Erik de Zwart en Felix Meurders.

Katwijkers krijgen 'prullenbak' die opgeblazen mag worden met oud en nieuw

8 hours 48 minutes ago

De gemeente Katwijk wil zijn inwoners aan het denken zetten over vuurwerkschade tijdens de jaarwisseling. Daarom krijgen ze deze week bijzondere post: een ballon met daarop een afbeelding van een prullenbak. Die mag worden opgeblazen in tegenstelling tot de echte prullenbakken in de kustplaats, is de boodschap.

Katwijk wil dat er een einde komt aan de grote hoeveelheid vuurwerkschade bij de jaarwisseling. Vorig jaar was de schade ruim 37.500 euro. Vooral prullenbakken moesten het ontgelden: 36 werden er opgeblazen of zwaar beschadigd. Behalve duur, is dat ook nog eens gevaarlijk.

Chris Container

Begin december plakte de gemeente daarom vrolijke gezichten op de afvalbakken. Met Chris Container, Vera Vuilnis en Appie Afval hoopt de gemeente vuurwerkafstekers op andere gedachten te brengen.

De prullenbakken met een gezicht staan nu vooral in risicogebieden, schrijft Omroep West. De gemeente verwacht dat de drempel om ze te beschadigen zo hoger wordt.

Zonde

In het kader van de campagne 'Houd De Boel Heel' is nu dus een nieuwe actie begonnen, met ballonnen. "Met de ballon laten we zien dat je iets kunt opblazen zonder dat er schade ontstaat", zegt burgemeester Nathanaël Middelkoop. "Prullenbakken worden rond de jaarwisseling te vaak doelwit en dat is gevaarlijk en zonde van gemeenschapsgeld."

De "opblaasbare" prullenbakken worden ook op scholen verspreid, om jongeren te bereiken. Behalve de ballon zit er ook een flyer in de envelop van de gemeente. Daarin staat waarom vuurwerkschade iedereen raakt en hoe inwoners kunnen bijdragen aan een veilige jaarwisseling, bijvoorbeeld door vernielingen te melden en vuurwerk verantwoord af te steken.

Zonder ingrijpen is 80 procent van de gletsjers eind deze eeuw gesmolten

8 hours 55 minutes ago

Het overgrote deel van de gletsjers is aan het eind van deze eeuw verdwenen. Dat concluderen Zwitserse en Belgische wetenschappers na een nieuwe analyse waarover zij schrijven in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change. Ook in de Alpen en Scandinavië zal het merendeel van de gletsjers smelten.

Met het huidige klimaatbeleid warmt de planeet tot het eind van de eeuw 2,7 graden Celsius op. De wetenschappers stellen dat zo'n 80 procent van de gletsjers daardoor zal verdwijnen. Op dit moment zijn er wereldwijd ruim 200.000 gletsjers. In 2100 zouden er dan nog zo'n 44.000 zijn.

In Azië, waar zo'n 100.000 gletsjers zijn, verdwijnen de meeste. In Europa worden de Alpen het hardst getroffen. Van de ongeveer 3200 Alpengletsjers zullen er in 2100 met het huidige klimaatbeleid nog maar 110 over zijn. In Scandinavië zal het aantal dalen van ongeveer 3400 naar 363.

'Tot 4000 smeltende gletsjers per jaar'

Op dit moment verdwijnen er wereldwijd zo'n 1000 gletsjers per jaar. Tussen 2040 en 2060 kan dit aantal oplopen tot wel 2000 en 4000 per jaar. "Dat is het equivalent van alle gletsjers in de Alpen die we dan wereldwijd in één jaar kwijtraken", zegt glacioloog Harry Zekollari van de Vrije Universiteit Brussel.

In eerdere onderzoeken werd alleen gekeken naar de totale massa of het volume van gletsjers. Zo bleek een paar maanden geleden al dat ruim een derde van het ijs van gletsjers niet meer te redden is. In de nieuwe analyse is gekeken naar het aantal gletsjers dat verdwijnt.

Gevolgen

"Het smelten van gletsjers heeft grote gevolgen, ook voor Nederland. Het grootste deel van het smeltwater belandt in oceanen, waardoor de zeespiegel stijgt", zegt Zekollari. Regionaal leidt het verdwijnen van gletsjers tot minder aanvoer van zoet water in bijvoorbeeld valleien. Daarmee raakt de gletsjersmelt miljoenen mensen en talloze ondernemingen.

De onderzoekers stellen dat een deel van de gletsjers nog wel gered kan worden. Als het lukt om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad zal in plaats van 80 procent, zo'n 50 procent van de gletsjers smelten.

In het extreme scenario van een gemiddelde opwarming van 4 graden - op dit moment een onrealistisch scenario doordat klimaatbeleid de opwarming beduidend heeft vertraagd - smelt volgens de onderzoekers ongeveer 90 procent van de gletsjers.

Commissie: effecten van milieumaatregelen bij Tata Steel onduidelijk

9 hours 8 minutes ago

Het is niet duidelijk wat de effecten zijn van de milieumaatregelen rond het Groen Staal-plan bij Tata Steel in IJmuiden. Dat stelt de commissie voor milieueffectenrapportage (MER). De adviescommissie zegt dat de gevolgen voor de leefomgeving "niet navolgbaar en onvoldoende inzichtelijk" zijn.

Tata Steel is teleurgesteld in de uitspraken van de commissie, omdat er nog aanvullende maatregelen genomen moeten worden. Het staalconcern heeft samen met de overheid een plan opgesteld om miljarden te steken in de verduurzaming van de fabriek. Die plannen moeten leiden tot een vermindering van de gezondheidsrisico's van omwonenden, maar zijn niet meegenomen door de commissie.

De commissie heeft alleen gekeken naar het Groen Staal-plan. Dat plan houdt in dat staal CO2-neutraal gemaakt wordt. Volgens Tata Steel richt dat plan zich niet op de impact voor de leefomgeving, maar toch heeft de commissie daar naar gekeken.

Stikstof en fijnstof

Die impact op de leefomgeving zegt de commissie niet te kunnen meten, omdat in de plannen van Tata Steel belangrijke cijfers en verklaringen ontbreken. "Daardoor is het effect voor de omwonenden en de leefomgeving ook niet goed inzichtelijk", legt Harry Webers, vicevoorzitter van de MER uit.

De commissie denkt dat de maatregelen van Tata Steel de CO2-uitstoot kunnen verminderen. "Dat is alleen niet de belangrijkste meter voor de leefomgeving", vertelt Webers. In het Groen Staal-plan is het volgens de commissie onduidelijk of het ook leidt tot een vermindering van andere schadelijke stoffen zoals stikstof en fijnstof.

'Intenties hetzelfde'

Tata Steel is verbaasd over de conclusies, omdat de commissie wist dat het Groen Staal-plan niet gericht was op de leefomgeving, maar op het verlagen van de CO2-uitstoot. "Ik denk dat onze intenties allemaal hetzelfde zijn. We willen groen staal en een verbeterde leefomgeving. Ik vind het wel jammer", zegt een woordvoerder.

Vicevoorzitter Webers hoopt dat Tata Steel toch iets gaat doen met het rapport. "We hebben het met Tata Steel besproken en hopen dat het gaat leiden tot een aanvulling."

Zelensky in de Tweede Kamer: 'Steun is nu net zo belangrijk als in 2022'

9 hours 48 minutes ago

De steun van bondgenoten aan Oekraïne is op dit moment net zo belangrijk als aan het begin van de oorlog. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in een toespraak voor het Nederlandse parlement. Hij wees erop dat er "intensieve onderhandelingen" worden gevoerd over een vredesdeal.

Zelensky zei dankbaar te zijn dat hij weer in Nederland is. Hij sprak voor de vierde keer het Nederlandse parlement toe. Hij deed dat vanuit de plenaire zaal van de Tweede Kamer, waar ook de Eerste Kamerleden aanwezig waren. Hij zei te hopen dat hij Nederland de volgende keer kan bedanken voor de bijdrage aan vrede die er dan misschien is.

Sinds de start van de oorlog, in februari 2022, heeft Nederland voor 13,5 miljard euro aan militaire steun gegeven aan Oekraïne en zo'n 3,5 miljard aan andere zaken. Vorige week maakte het demissionaire kabinet bekend voor volgend jaar 700 miljoen euro extra vrij te maken. Zelensky bedankte nog eens uitdrukkelijk voor die steun.

Zelensky vindt dat "gerechtigheid centraal moet staan bij het beëindigen van de oorlog". Hij wil dat Rusland verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn agressieve daden. "Ik denk dat u begrijpt wat wij voelen als het om gerechtigheid gaat", zei hij met een verwijzing naar de ramp met de MH17.

'Rusland moet betalen'

De Oekraïense president werd welkom geheten door de voorzitters van de Tweede en Eerste Kamer. Tweede Kamervoorzitter Van Campen noemde vandaag een belangrijke dag, omdat vandaag in het World Forum in Den Haag het oprichtingsverdrag voor een internationale commissie voor schadeclaims wordt getekend.

Deze commissie zal Oekraïense claims voor schadevergoedingen als gevolg van de oorlog in behandeling nemen en beoordelen. Ook gaat de commissie de hoogte van eventuele schadevergoedingen bepalen. Die zullen worden betaald uit een speciaal daarvoor opgericht fonds. De claims kunnen worden ingediend door particulieren, organisaties en overheidsinstanties in Oekraïne. "Rusland zal moeten betalen voor de schade die het land heeft veroorzaakt, zei Van Campen.

Eerste Kamervoorzitter Vos wees erop dat het volgende week Kerst is en dat ze hoopt dat er spoedig vrede is in Oekraïne. Ze zei dat "vrede in Oekraïne ook onze vrede" is.

Zelensky kreeg, net als de voorgaande keren, een langdurig applaus.

'Geen steun meer'

PVV-leider Wilders zei na de bijeenkomst nog eens dat Oekraïne wat hem betreft geen Nederlandse steun meer krijgt. Wat hem betreft wordt het land ook nooit lid van de NAVO of de Europese Unie. "Het is nu de beurt aan landen in Zuid-Europa", zei hij. Die landen hebben volgens hem nog amper bijgedragen.

Forum voor Democratie was als enige helemaal afwezig bij de toespraak voor het parlement. De partij wil niet meedoen aan wat ze "een verkapte steunbetuiging" aan Zelensky noemt.

Noot van de redactie:

In een eerdere versie van dit artikel stond dat onder anderen oud-minister Faber (PVV) en de BBB'ers Van der Plas en Vermeer niet hadden geklapt voor Zelensky. Bij nadere bestudering van de beelden bleek dat een onjuiste waarneming. Deze zin is uit het artikel gehaald.

OM niet in hoger beroep tegen uitspraak in zaak-Marco Borsato

10 hours 26 minutes ago

Het Openbaar Ministerie gaat niet in hoger beroep in de zaak tegen Marco Borsato. De zanger werd twee weken geleden vrijgesproken van ontucht met een 15-jarig meisje. De rechter oordeelde dat daar geen bewijs voor was en het OM verwacht dat er maar een "zeer kleine kans" is dat Borsato in hoger beroep wel veroordeeld zal worden.

Het OM had een celstraf van vijf maanden geëist tegen Borsato, maar met de beslissing om niet in beroep te gaan, komt er definitief een einde aan de rechtszaak tegen de 58-jarige zanger.

Advocaat Peter Plasman, die de vrouw die aangifte had gedaan tegen Borsato bijstaat, is niet te spreken over het besluit van het OM. "Uiteraard was de vrijspraak een teleurstellende uitspraak voor mijn cliënte", zegt hij. "Het OM is nog steeds overtuigd van de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van haar verklaringen. Dat maakt het sneu dat zij halverwege in de steek wordt gelaten. Justitie heeft het traject ingezet en haakt nu af."

Na vier jaar

Nu het OM niet in hoger beroep gaat, komt er na vier jaar een einde aan de zaak. In december 2021 deed de destijds 22-jarige vrouw aangifte tegen Borsato. Ze zei dat ze op 15-jarige leeftijd was misbruikt door de zanger.

Haar moeder was twintig jaar lang de voorzitter van de fanclub van Borsato en in die jaren raakten zij en de zanger goed bevriend. Borsato kwam daardoor bij haar thuis over de vloer.

Volgens de dochter had Borsato haar op verschillende momenten op en onder haar kleding betast en liet hij haar zijn geslachtsdeel aanraken. De zanger heeft de beschuldigingen altijd tegengesproken.

Andere kijk

Het OM zegt nog "steeds overtuigd" te zijn van de betrouwbaarheid van de verklaring van de vrouw en zegt dat de rechtbank op twee punten anders tegen de zaak aankijkt.

De rechtbank plaatst juist kanttekeningen bij haar verklaring, omdat daaruit niet duidelijk wordt waar en wanneer de ontucht zou hebben plaatsgevonden. De rechtbank benadrukt dat de verklaring van de vrouw niet onbetrouwbaar is, maar dat er in de zaak voorzichtig mee is omgegaan.

Verder heeft het OM getuigenverklaringen, WhatsApp-berichten, geluidsopnames, waargenomen emoties en teksten in een dagboek aangedragen als steunbewijs. De rechtbank heeft geoordeeld dat deze bewijsmiddelen geen steunbewijs zijn, omdat de bron hetzelfde is als bij de aangifte.

Hetzelfde dossier

Zo is het dagboek afkomstig van de vrouw die aangifte deed en kan het volgens de rechtbank alleen al om die reden niet doorgaan als aanvullend bewijs.

Verklaringen van getuigen kunnen volgens de rechtbank ook geen steunbewijs zijn, omdat geen van deze getuigen ontuchtige handelingen van Borsato heeft gezien.

"Nader onderzoek wordt door het OM niet zinvol geacht, nu de mogelijkheden om steunbewijs te verzamelen in deze zaak al uitputtend zijn benut. Dat betekent dat het Hof, bij een eventueel hoger beroep, een beslissing moet nemen op basis van hetzelfde dossier."

Smaadzaak

De advocaten van Borsato, Geert-Jan en Carry Knoops, noemen het "goed voor iedereen dat er nu echt een dikke streep wordt gezet onder deze zaak". "De vrijspraak was juridisch een goed doordachte beslissing van de rechtbank en dat heeft het OM nu ook ingezien."

Het is nog niet duidelijk of Borsato zijn zaak tegen de vrouw die aangifte deed en haar moeder wil doorzetten. Hij beschuldigde het tweetal in 2021 van het doen van een valse aangifte, smaad en laster. De advocaten zeggen dat ze Borsato daar nog over moeten spreken.

Woonlasten passeren 1000 euro-grens: 'Begrotingstekort neergelegd bij huishoudens'

10 hours 51 minutes ago

Een gemiddeld huishouden in een koophuis betaalt komend jaar meer dan duizend euro aan gemeentelijke woonlasten. De onroerendezaakbelasting en afvalstoffenheffing komen dan gemiddeld op 1001 euro per jaar.

De Vereniging Eigen Huis (VEH), die opkomt voor de belangen van kopers, berekende dat aan de hand van een steekproef onder meer dan honderd gemeenten. De conclusie: de woonlasten stijgen komend jaar met 3,9 procent. Daarmee stijgen ze harder dan de inflatie.

Zoals altijd zijn er grote verschillen tussen gemeenten. In vijftien gemeenten dalen de lasten, maar in sommige plaatsen komt er op de onroerendezaakbelasting 25 of zelfs 40 procent bij. Een uitschieter is Alphen aan den Rijn, waar een huiseigenaar komend jaar 130 euro meer betaalt.

Een daling is er bijvoorbeeld in de gemeenten Renswoude, IJsselstein en Deurne. De grootste daler is Aa en Hunze, daar zijn huiseigenaren komend jaar 30 euro goedkoper uit.

Compenseren van tekort

Landelijk wordt de komende jaren fors bezuinigd op het gemeentefonds, de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten. Volgens VEH-directeur Cindy Kremer zien gemeenten de bui al hangen en proberen ze hun begrotingstekort te verhalen op huiseigenaren. "Gemeenten zien een tekort op zich afkomen en gaan nu alvast voorsorteren en compenseren door die gemeentelijke lasten te verhogen."

Gemeenten, en ook de provincies die toezicht houden op gemeentebegrotingen, sloegen al eerder alarm over 'ravijnjaar' 2026. Vanaf komend jaar moeten de Nederlandse gemeenten het met 2,4 miljard euro minder doen.

Knop waaraan gedraaid wordt

In 2025 begonnen gemeenten al met het dichten van dat gat. Toen stegen de woonlasten voor huiseigenaren meer dan dit keer. "De ozb is de knop waaraan gedraaid kan worden en dat doen ze dan ook."

Dat betekent ook dat de woonlasten al jaren "alle kanten op schieten", zegt Kremer. Vooral huishoudens die minder te besteden hebben, merken dat. "Gemeenten moeten middelen krijgen om hun taken uit te voeren, zoals bijvoorbeeld de bekostiging van de jeugdzorg. Dat moeten ze niet afwentelen op de huiseigenaar."

Privéarchief van schrijver Gronings volkslied na 80 jaar opgespoord

11 hours 3 minutes ago

Tachtig jaar na zijn dood is het privéarchief gevonden van de Groninger schrijver en dichter Gerhard Willem Spitzen, beter bekend onder het pseudoniem Geert Teis (1864-1945). Hij schreef in 1919 Grönnens Laid, het Groningse volkslied, Van Lauwerszee tot Dollard Tou. In de gemeente Stadskanaal is een theater naar hem vernoemd.

Op een paar foto's en tekeningen na was er tot nu toe weinig beeld van de dichter, totdat eind november zijn persoonlijk archief opdook bij zijn kleinzoon. Een belangrijke rol daarbij speelde Derk Bosscher, verslaggever bij RTV Noord.

Het proces werd in gang gezet op de 65e verjaardag van de Groningse cabaretier Bert Visscher. Bosscher ving daar een gesprek op tussen de jarige job en zijn impresario Eric Alferink. "Ze hadden het erover dat 'het archief' weer naar Groningen moest", zegt Bosscher. "Ik vroeg ze om welk archief het ging en het bleek dat van Geert Teis te zijn. Mijn mond viel open en ik bood direct aan te helpen."

Op zolder

Alferink is bevriend met Boudewijn Spitzen, de kleinzoon van Geert Teis. Daarom wist hij dat daar op zolder nog allerlei materiaal lag van de Groningse dichter.

Bosscher schakelde Jur Engels in, kenner van de Groningse taal en cultuur. "We zien hem als ons Gronings geweten", aldus Bosscher.

Het drietal reed naar het stadje Buren in de Betuwe, waar Boudewijn Spitzen woont. Net als zijn opa is hij een musicus: Spitzen schreef liedjes voor onder meer Liesbeth List en Ramses Shaffy.

Schooldiploma's, privéfoto's en zelfs de wandelstok van Teis kwamen van de zolder. "Dichter bij Teis ga je niet komen", zegt Engels. "Dit archief heeft tachtig jaar op zolder gelegen en nu krijgen we een kijkje in het privéleven van Geert Teis."

IJdeltuit

Volgens Engels wordt uit het archief duidelijk dat Teis "toch wel een ijdeltuit" was. "Er zijn veel foto's van Spitzen en zijn familie. En een heleboel diploma's, gedenkschriften, oorkondes en aktes. Het laat zien dat hij succesvol was." De foto's zijn ook bijzonder omdat ze zijn gemaakt in een tijd waarin nog niet veel mensen op de foto gingen.

Het materiaal is inmiddels ondergebracht bij Engels. Documenten en foto's gaan naar de Groninger Archieven. Wat met de objecten zoals de oorkondes, een wandelstok en een sigarenkistje gaat gebeuren, is nog niet duidelijk. Mogelijk komen die terecht bij het Streekhistorisch Centrum.

Vergrijzing zet door: voor het eerst meer ouderen dan jongeren in Nederland

11 hours 12 minutes ago

Voor het eerst telt Nederland meer 65-plussers dan jongeren tot 20 jaar, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Begin dit jaar waren er 3,72 miljoen jongeren tegenover 3,76 miljoen ouderen. Het CBS verwacht dat het verschil de komende decennia groter wordt.

Zo telt Nederland in 2070 naar verwachting 4,1 miljoen jongeren en 5,4 miljoen 65-plussers. Het aantal 80-plussers stijgt van ruim 900.000 dit jaar naar 2,1 miljoen in 2070. In diezelfde periode stijgt het aantal 99-plussers vermoedelijk van ongeveer 4400 naar ruim 38.000.

Zorgen over vergrijzing

Dat Nederland steeds meer ouderen telt, is te danken aan de stijgende levensverwachting. Ook worden er steeds minder kinderen geboren. In 2002 waren er voor het laatst ruim 200.000 geboortes. Ter vergelijking: vorig jaar kwamen 166.000 kinderen ter wereld.

De gevolgen van de vergrijzing zijn groot. Deskundigen maken zich bijvoorbeeld zorgen over personeelstekorten als er meer gepensioneerden dan werkenden zijn. De personeelstekorten in de zorg stijgen de komende jaren verder, terwijl in de toekomst steeds meer mensen zorg nodig hebben.

Het CBS voorspelt dat Nederland in 2070 20,6 miljoen inwoners telt, maar benadrukt dat er veel onzeker is. Zo hangt de groei af van migratie, of de levensduur met dezelfde snelheid blijft stijgen en of het aantal kinderen dat mensen gemiddeld krijgen gelijk blijft.

De afgelopen jaren groeide de bevolking vooral door migratie. Het CBS verwacht dat de migratie de komende jaren iets afneemt en dat de emigratie toeneemt, doordat een deel van de immigranten na een aantal jaren weer vertrekt.

Nettoloon volgend jaar omhoog door belastingmaatregel, vooral bij minimumloon

11 hours 35 minutes ago

Werknemers van wie het loon volgend jaar gelijk blijft, houden in 2026 meer geld over dan dit jaar. Dat blijkt uit berekeningen van salarisdienstverlener ADP. Iemand met een modaal salaris van 3704 euro (bruto) ontvangt elke maand 26 euro meer.

Dat heeft te maken met de nieuwe belastingmaatregelen. Het belastingtarief in de eerste schijf daalt van 35,82 naar 35,75 procent. Vooral mensen die het minimumloon verdienen, gaan erop vooruit. In de berekeningen van ADP is ook rekening gehouden met de stijging van het minimumloon per 1 januari. Dat wordt 14,71 euro per uur.

Mensen met een bruto maandsalaris tussen de 1000 en 2000 euro gingen er dit jaar op achteruit. Onder meer parttimers en jongeren die het minimumjeugdloon verdienen, waren elke maand zo'n 30 euro meer aan belasting kwijt.

Tegemoetkoming

Het leek erop dat ze er komend jaar nog verder op achteruit zouden gaan, maar door een correctie op het belastingplan gaan zij er in het nieuwe jaar toch op vooruit vergeleken met 2025. Ze houden netto wel minder over dan in 2024.

Ook werknemers die vallen onder de cao Aan de slag en de cao Sociale Werkvoorziening zijn er dit jaar op achteruitgegaan vergeleken met 2024. Ter compensatie ontvangen zij eind dit jaar een tegemoetkoming van de werkgever.

Meer pensioen

In 2026 krijgen gepensioneerden netto ook meer pensioen. Mensen met een aanvullend pensioen van bruto 1000 euro per maand krijgen netto 5 euro meer. Wie een aanvullend pensioen heeft van 1500 euro gaat er 7 euro op vooruit.

Deze netto stijging komt door de daling van de premie voor de bijdrage Zorgverzekeringswet. Ook de lichte daling van het tarief in de eerste belastingschijf draagt bij aan de stijging van het netto pensioen.