Kiezen voor een versie van Instagram of Facebook die niet door ondoorzichtige, gepersonaliseerde algoritmes wordt samengesteld, moet een stuk makkelijker worden. Dat is de eis van burgerrechtenorganisatie Bits of Freedom in een rechtszaak tegen Meta, het moederbedrijf van Instagram en Facebook.
De timing van de eis houdt verband met de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober. "Er komen verkiezingen aan, en dus is het belangrijk dat mensen grip hebben op hun informatiedieet", zegt directeur Evelyn Austin van Bits of Freedom. De organisatie stelt dat de Europese digital services act dat verplicht.
Eerder klaagde de burgerrechtenorganisatie al bij de Europese Commissie, maar omdat handhaving uitblijft en de verkiezingen in aantocht zijn, spant de organisatie een kort geding aan.
"We zijn het oneens met de suggestie dat we de digital services act overtreden", laat Meta weten in een schriftelijke reactie. "We hebben substantiële wijzigingen in onze systemen doorgevoerd om aan onze verplichtingen te voldoen en zijn hierover blijvend in gesprek met de Europese Commissie."
De zaak dient op 22 september, ruim een maand voor de Tweede Kamerverkiezingen.
KiezenGebruikers moeten sinds vorig jaar kunnen kiezen of ze een met algoritmes gepersonaliseerde feed willen. Dat is geregeld in de Digital Services Act, een Europese richtlijn die de grote internetplatforms reguleert.
Meta's grote platforms Instagram en Facebook bieden die mogelijkheid wel, maar volgens Bits of Freedom niet voldoende. "Je kunt kiezen voor een feed met mensen die je volgt, maar je moet hem elke keer bewust aanklikken en kunt hem niet als standaard instellen", zegt directeur Austin. Dat is volgens de organisatie in strijd met de wet, die dicteert dat je een "voorkeursoptie" moet kunnen opgeven.
Bovendien is de niet-gepersonaliseerde feed verborgen: hij is weliswaar makkelijk aan te klikken, zoals verplicht, maar dan moet je wel weten dat hij er überhaupt is. Op Instagram kan dat bijvoorbeeld door op het Instagram-logo te tappen, maar er is geen indicatie voor gebruikers dat die mogelijkheid bestaat.
Austin zegt het vooral belangrijk te vinden dat mensen zelf kunnen kiezen of ze een algoritme-vrije feed willen. "Of mensen dat willen, is niet aan Meta of aan ons, maar aan de gebruiker."
Tegelijk ziet ze grote gevaren bij de aanbevelingsalgoritmes van de grote techplatforms. "De afgelopen jaren hebben we meerdere conflicten gezien die zijn aangewakkerd of verergerd door Meta's algoritmes."
Onontgonnen terreinHoe de algoritmes van big tech precies werken en welke effecten dat heeft op gebruikers, is voor een groot deel onontgonnen terrein, zegt hoogleraar Claes de Vreese van de Universiteit van Amsterdam, waar hij onderzoek doet naar het effect van politieke communicatie op internet.
"Over de precieze effecten tasten we in het duister, ook omdat we weinig onderzoek kunnen doen", zegt De Vreese. Onderzoekers als hij krijgen nauwelijks toegang tot de platforms van de tech-giganten.
Er zijn wel aanwijzingen dat de verkiezingen indirect kunnen worden beïnvloed. Maar: "Het gebeurt niet zo snel dat iemands stemkeuze aantoonbaar verandert door iets dat viral gaat", zegt De Vreese.
"Het kan wel zijn dat iets viral gaat dat een bepaald thema aansnijdt, en dat de partijen die daar veel mee bezig zijn vervolgens profiteren." Zo kunnen bepaalde partijen profijt hebben van viral filmpjes over migratie of de huizenmarkt.
BelangrijkerViral gaan op Instagram en Facebook is voor politieke partijen binnenkort belangrijker dan ooit, omdat moederbedrijf Meta politieke advertenties verbiedt. Vanaf begin oktober is het niet langer toegestaan om advertenties voor verkiezingscampagnes of met een andere politieke lading te plaatsen. Volgens Meta had het bedrijf geen andere keuze, omdat nieuwe Europese regels voor politieke advertenties "onwerkbaar" zijn.
Die regels zijn bedoeld om gebruikers te beschermen tegen desinformatie en manipulatie in politieke advertenties. Ook moet duidelijk zijn wie voor een advertentie betaalt. Techbedrijven hebben echter forse kritiek.
Ook de Digital Services Act, waar Bits of Freedom zich nu op beroept, is tegen de zin van techbedrijven. Ook de Amerikaanse regering heeft veel kritiek op de wet, en dreigt zelfs met sancties tegen medewerkers van EU-lidstaten die de belast zijn met uitvoering van de wet.
De politie heeft een medewerker ontslagen wegens ernstig grensoverschrijdend gedrag tegen collega's. Daartoe is besloten na onderzoek naar misstanden bij het Rotterdamse politieproject Blauwe Haven. Dat is een project voor agenten die door hun werk bijvoorbeeld kampen met een posttraumatische stressstoornis (PTSS) of een burn-out.
Volgens het AD gaat het om arbeidsdeskundige Bert S., die werkte voor het project. Hij en zijn teamchef zouden in september 2024 op non-actief zijn gesteld nadat er meldingen binnenkwamen van aanranding en ander seksueel grensoverschrijdend gedrag.
Gedurende het interne onderzoek trokken meerdere vrouwen aan de bel met meldingen van seksueel grensoverschrijdend gedrag bij het project. De vrouwen meldden zich onder meer bij de politievakbonden.
Het onderzoek leidde tot een strafrechtelijk onderzoek door het Openbaar Ministerie en een intern onderzoek tegen de man. Volgens het OM kreeg intern ingrijpen de voorkeur boven strafrechtelijk vervolgen.
Nu het onderzoek is afgerond, concludeert korpschef Janny Knol dat "gezien de gedragingen, de omstandigheden en zijn houding" strafontslag de enige passende maatregel was. Het onderzoek naar de tweede politiemedewerker loopt nog.
Steeds meer Europeanen kiezen voor een Chinese elektrische auto. Dat gaat ten koste van het Amerikaanse Tesla. Vooral het Chinese automerk Build Your Dreams, kortweg BYD, is bezig aan een stevige opmars in de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk.
Dat blijkt uit cijfers van de Europese autobrancheorganisatie ACEA. Hierin staat dat BYD in juli een kleine 9700 auto's in de EU verkocht. Dat is ruim drie keer zoveel als vorig jaar in dezelfde periode. Daarmee steeg het marktaandeel van 0,4 procent naar 1,1 procent.
De verkoop van Tesla neemt daarentegen maand op maand af.
KrimpDe Amerikaanse autofabrikant verkocht in juli vorig jaar ruim 11000 auto's in de EU. In juli dit jaar waren dat er maar 6600. Daarmee halveerde het marktaandeel van Tesla bijna, van 1,3 procent naar 0,7 procent.
Wereldwijd haalde BYD al eerder Tesla in als grootste verkoper van elektrische auto's. Het bedrijf van Elon Musk kampt al langer met teruglopende verkopen. Vergeleken met de eerste zes maanden uit 2024, daalde de verkoop van Tesla's in de EU het afgelopen halfjaar met ruim 40 procent.
In het VK leverde het Amerikaanse merk ruim dertig procent in.
Adviseur van TrumpDe verkoopdaling in Europa lijkt mede veroorzaakt door de rol die Musk had in de verkiezingscampagne van Donald Trump en de rol die hij speelde als adviseur van de regering van Trump.
De populariteit van BYD is ook het gevolg van de relatief lage prijs en van het gegeven dat het imago made in China aan een opmars bezig is. Waar tot een paar jaar terug gekeken werd naar Tesla voor grote innovaties, lijkt nu de blik gericht op China.
In het eerste halfjaar van dit jaar verkocht de Chinese autofabrikant ruim 58.000 auto's in de EU, terwijl dit in het eerste halfjaar van vorig jaar nog maar ruim 16.000 auto's waren. Dat is ruim drie en een half keer zo veel in een jaar tijd. In het VK is de toename zelfs nog groter. Daar wist het merk in een jaar tijd bijna vier keer zoveel auto's te verkopen.
Het totale aantal nieuwe auto's in de Europese Unie kwam in juli uit op bijna 915.000. Dat is een stijging van ruim zeven procent ten opzichte van een jaar geleden. Ruim vijftien procent van deze auto's was volledig elektrisch.
Jongeren tot 18 jaar moeten waarschijnlijk vanaf 2027 op een fatbike en een e-bike verplicht een helm op. Het demissionaire kabinet werkt aan regelgeving die in het najaar van 2026 naar de Tweede Kamer wordt gestuurd.
De Tweede Kamer wilde eigenlijk een onderscheid tussen fatbikes en andere e-bikes, maar dat is juridisch onuitvoerbaar, zegt het ministerie van Infrastructuur na verschillende onderzoeken. Ook een minimumleeftijd voor het besturen van fatbikes is juridisch ingewikkeld en zou nog jaren langer duren dan het invoeren van de helmplicht.
Het ministerie onderzoekt of het nuttig is om overlast door elektrische fietsers met een gedragsaanpak te bestrijden. De fabrikanten en verkopers van e-bikes werken aan een kwaliteitskeurmerk.
Meer hersenletselUit onderzoek van VeiligheidNL in opdracht van het ministerie blijkt dat tussen 2020 en 2024 het aantal slachtoffers onder elektrische fietsers op de spoedeisende hulp is verdubbeld. In de leeftijdsgroep van 12 tot 18 jaar is het aantal bestuurders van e-bikes met hersenletsel verzesvoudigd, het aantal bestuurders van fatbikes dat op de eerste hulp belandde is toegenomen van 0 in 2020 tot 301 in 2024.
Ziekenhuizen waarschuwen al jaren voor de grotere kans op hersenletsel na een ongeval voor bestuurders van e-bikes. Afgelopen maandag nog presenteerden de artsen van Frisius MC in Leeuwarden een onderzoek waaruit blijkt dat de kans op ernstig letsel twee keer zo groot is als op een gewone fiets.
Het werd een echt buzzwoord tijdens druk diplomatiek overleg over Oekraïne de afgelopen tijd: veiligheidsgaranties. Europese leiders, NAVO-baas Rutte, president Zelensky en president Trump, allemaal hebben ze het erover, maar precieze uitwerking van plannen die Oekraïne veilig zouden moeten houden na een bestand met Rusland laat nog op zich wachten.
Na de top van de presidenten Trump en Poetin in Alaska en de ontmoeting van Trump met Zelensky en Europese leiders in het Witte Huis is er nieuw momentum om na te denken over wat nodig is voor de bescherming van Oekraïne na de oorlog.
Vandaag en morgen is het de beurt aan de EU-ministers van Defensie om over veiligheidsgaranties te praten. Ze vergaderen in Kopenhagen, namens Nederland komt demissionair minister Brekelmans (VVD).
Stalen stekelvarkenDe coalition of the willing, een club van ongeveer dertig landen die Oekraïne steunt, beloofde eerder snel met uitgewerkte plannen voor veiligheidsgaranties te komen. Behalve veel Europese landen zitten onder meer Canada, Australië en Japan in dat samenwerkingsverband.
Dit voorjaar begon het nadenken daarover, nadat duidelijk werd dat de Europeanen niet langer op vanzelfsprekende militaire steun van de VS konden rekenen. Na een aantal bijeenkomsten in Parijs en Londen werd het stiller rondom de Coalitie van Bereidwillige landen, die inmiddels een hoofdkwartier heeft in de Franse hoofdstad.
Eerder zei demissionair minister Brekelmans dat verschillende militaire scenario's klaarliggen. Daar inhoudelijk op ingaan wilde hij niet, omdat het de Russen in de kaart zou kunnen spelen.
De contouren van de plannen kwamen via internationale media wel naar buiten. Het allerbelangrijkste is het versterken van het leger van Oekraïne. Volgens onder meer Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, zou het land een "stalen stekelvarken" moeten worden, onverteerbaar voor de vijand die het in zijn hoofd haalt het aan te vallen.
Gedemilitariseerde zoneOm dat voor elkaar te krijgen moeten westerse landen doorgaan met het tot de tanden bewapenen van Oekraïne en hun steun zelfs verder opvoeren, zeggen militair experts.
Volgens de Britse krant Financial Times wordt ook gesproken over een gedemilitariseerde zone in Oekraïne die bewaakt zou kunnen worden door een neutrale troepenmacht. Het Oekraïense leger vormt dan de eerste verdedigingslinie, een tweede beschermlaag zouden militairen uit de Coalitie van Bereidwillige landen moeten zijn.
De FT schrijft dat Trump heeft toegezegd om de troepen bij te staan met onder meer militaire inlichtingen, commandostructuren en andere middelen die nodig zijn om bijvoorbeeld het Oekraïense luchtruim veilig te houden.
Eerder was de Amerikaanse president nog terughoudend. Hoewel het leeuwendeel van de Oekraïense veiligheidsgaranties door de Europeanen moet worden gedragen, liet Trump vorige week weten betrokken te blijven en hen te willen helpen.
Die Amerikaanse belofte is voor veel landen een voorwaarde om mee te doen aan een mogelijke missie en eventueel militairen te sturen naar Oekraïne. Frankrijk en het Verenigd Koninkrijk zeiden eerder bereid te zijn mensen naar het land te sturen, en ook Litouwen, Estland en België lieten weten daar wel voor te voelen.
Demissionair premier Schoof zei in februari dat Nederland er "serieus en welwillend" naar zal kijken. In totaal zouden ongeveer tien landen militairen willen leveren.
Slechte ervaringenOnduidelijk is hoeveel militairen landen kunnen sturen. Eerder werd gesproken over enkele tienduizenden die nodig zijn om genoeg afschrikking te hebben. Volgens militair experts zal Rusland zo'n afschrikkingsmacht snel testen om te zien hoe krachtig de troepen kunnen terugslaan. Het land heeft vaker laten weten absoluut niet akkoord te kunnen gaan met Europese troepen in Oekraïne.
President Zelensky hamert op veiligheidsgaranties die juridisch bindend zijn. Oekraïne heeft slechte ervaringen met eerdere beloftes. In 1994 tekende het land het 'Boedapest memorandum', waarin het zijn kernwapens opgaf in ruil voor beloftes voor veiligheid van onder meer Washington en Moskou. Die bleken met de Russische annexatie van de Krim in 2014 en de grote invasie in 2022 niets waard.
Hoewel er veel over wordt gepraat, is in veel Europese hoofdsteden ook voorzichtigheid en scepsis over alle nadruk op veiligheidsgaranties. Want wie weet nog wat de beloftes van de Amerikaanse president Trump waard zijn? En zijn alle discussies niet veel te voorbarig?
De afspraken over Oekraïens veiligheid zullen immers pas gaan gelden na een staakt-het-vuren of bestand met Rusland, iets wat na 1281 dagen oorlog nog ver weg lijkt.
Bij het Brabantse Lage Zwaluwe zijn vanochtend vier mannen aangehouden na een achtervolging vanuit het Belgische Oostende. De Nederlandse politie was door de politie in België gevraagd om te helpen na een schietincident in de Vlaamse kustplaats.
De schietpartij vond rond 04.45 uur plaats bij een appartementencomplex in Oostende. Volgens het Belgische Openbaar Ministerie raakte een 17-jarige jongen daarbij zwaargewond, hij is naar het ziekenhuis gebracht.
De Nederlandse politie werd vervolgens door de politie in België gevraagd om te helpen bij de aanhouding van de verdachten die vanuit België naar Nederland waren gereden.
VerkeershinderDe verdachten werden voor het eerst gezien op de snelweg A4 bij Woensdrecht, daarna op de A16. Uiteindelijk konden agenten de auto na een lange achtervolging aanhouden bij Lage Zwaluwe.
Het verkeer op de A16 van Breda naar Rotterdam liep door de politieactie bijna drie kwartier vertraging op tussen Breda-West en Zevenbergschen Hoek, meldt Omroep Brabant. De afrit Zevenbergschen Hoek ging dicht en er stond op het hoogtepunt tien kilometer file.
De identiteit van de verdachten en het slachtoffer zijn niet bekend. Ook is niet duidelijk hoe het slachtoffer eraan toe is.
Kleine Nederlandse providers zijn doelwit geweest van Chinese hackers. Dat melden de Nederlandse inlichtingen- en veiligheidsdiensten MIVD en AIVD. Het gaat om de grootschalige cyberspionagecampagne van de Chinese hackersorganisatie Salt Typhoon, die volgens de VS gesteund wordt door de Chinese staat.
Meerdere landen werden getroffen door de actie van de hackers, die zich wereldwijd richtte op bedrijven in de telecomsector. Het kwam eind 2024 aan het licht na onderzoek van de Amerikaanse autoriteiten.
De AIVD en MIVD hebben na eigen onderzoek nu bevestigd dat ook Nederlandse providers onderdeel waren van de criminele activiteiten.
'Continu aandacht nodig'De hackers konden bij de routers van de providers komen, maar volgens de diensten zijn ze niet verder hun systemen binnengekomen en hebben ze dus geen informatie en gegevens gestolen. Het is niet bekend om welke providers het gaat.
De Nederlandse organisaties kregen zeer waarschijnlijk niet zo veel aandacht als die in de VS. De grotere Nederlandse providers zijn niet geraakt.
De MIVD en de AIVD waarschuwen al langer voor de groeiende Chinese cyberdreiging. Volgens de veiligheidsdiensten zijn de acties van cybercriminelen inmiddels zo geavanceerd, dat continue aandacht en inzet nodig is.
Studenten van de TU Delft hebben in Australië voor de achtste keer de World Solar Challenge gewonnen. Het Solar Team Twente kwam als tweede over de finish van de race voor zonneauto's.
Een team van de KU Leuven werd derde. Het Brunel Solar Team van Delft was al als koploper aan de slotdag begonnen, maar in de laatste etappe was het volgens het team nog zenuwslopend.
De auto's van de studententeams hebben zonlicht nodig, maar in het zuiden van Australië - waar de race tweejaarlijks wordt gehouden - was het dichtbewolkt. Volgens het team uit Delft hielp het gebruik van een aerodynamische vin op de auto uiteindelijk om de overwinning binnen te slepen.
Dit jaar deden er 34 teams uit 17 landen mee aan de race. De laatste keer dat het team uit Delft won was in 2017, de twee edities daarna wonnen teams van de KU Leuven.
3000 kilometerDe World Solar Challenge is een uitdagende zonnerace in Australië. Jonge ingenieurs uit verschillende landen rijden dan met zelfontworpen zonneauto's een afstand van 3000 kilometer door Australië. De race startte in Darwin en eindigde in Adelaide.
Het Zuid-Hollandse team kwam na 34 uur, 54 minuten en 21 seconden rijden over de finish. Dat was een kwartier eerder dan het team uit Twente.
"Ongelofelijk, we hebben het gewoon geflikt, wat een strijd", zegt teamlid Annefloor d'Ancona uit Voorschoten tegen Voorschotense Krant. "Deze laatste kilometers waren zenuwslopend met stortbuien, veel verkeer en de concurrent in onze nek. We hebben alles gegeven en nu zijn we wereldkampioen. Ik ben super trots op ons team."
Het team uit Enschede is tevreden met de tweede plaats. "Dat het geen eerste plek is, maakt niet uit. We zijn trots op wat we samen hebben bereikt", laat teammanager Daniël Blik in een verklaring weten. Hij zegt dat hij Delft de zege gunt. "Ze hebben hun koppositie lang vastgehouden en hun kunde duidelijk laten zien."
Australische winterDe derde Nederlandse deelnemer, het team Top Dutch uit Groningen, is nog onderweg. Zij lagen donderdag op plek veertien met nog ongeveer 300 kilometer te gaan. Deelnemers mogen alleen tussen 08.00 en 17.00 uur rijden.
Het was voor het eerst dat het evenement in de Australische winter plaatsvond, de organisatie had dit jaar besloten de race twee maanden eerder te houden dan gebruikelijk. Wat de precieze reden daarvoor was, is nooit bekendgemaakt.
De verandering bood de studenten flinke uitdagingen. Zo staat de zon lager waardoor de teams het moesten doen met meer schaduw en hadden ze te maken met ongunstigere weersomstandigheden.
De Amerikaanse chipontwerper Nvidia verwacht de komende maanden tóch geen speciale H20-chips in China te verkopen, ondanks een opmerkelijke deal met het Witte Huis om dat mogelijk te maken. In ruil voor toestemming om de chips naar China te versturen, werd vorige maand bekend dat Nvidia 15 procent van de omzet zou overmaken naar de Amerikaanse staatskas.
De Verenigde Staten hielden de verkoop van de H20-chips aan de Chinese afnemers sinds april tegen. Gevreesd wordt dat China daarmee een militair en technologisch voordeel zou kunnen bereiken. In juli werd bekend dat Nvidia de chips toch naar China mocht exporteren.
In de praktijk is het daar nog niet van gekomen. Nvidia zegt dat het bedrijf de afgelopen maanden geen H20-chips naar klanten in China heeft gestuurd. Ook voor de komende maanden verwacht Nvidia dat er geen H20-chips naar China worden verscheept.
Regeling nog niet vastgelegd"De Amerikaanse overheid kijkt sinds eind juli naar licenties om de H20-chips aan Chinese klanten te mogen verkopen", zegt Nvidia's financieel directeur Colette Kress bij de presentatie van de kwartaalcijfers. Ze zegt dat de goedkeuring voor een aantal Chinese klanten is verleend, maar dat Nvidia nog geen chips heeft geleverd.
Dat komt omdat de Amerikaanse overheid het afstaan van de 15 procent nog niet officieel heeft vastgelegd, zegt Kress. Nvidia verkocht de H20-chips wel aan klanten in andere landen, hoewel de chip specifiek is ontworpen voor de Chinese markt.
Volgens Amerikaanse media voeren de Chinese autoriteiten ook druk uit op Chinese bedrijven om de H20-chips niet te kopen. De aankoop is niet verboden, maar het is wel "een soort van politiek incorrect" om te doen, zei een Chinese datacenterbeheerder onlangs tegen de Financial Times.
Volgens Kress kan het bedrijf de komende drie maanden voor 2 tot 5 miljard dollar aan H20-chips verkopen, afhankelijk van de politieke omstandigheden.
Waardevolste bedrijf ter wereldNvidia is het meest waardevolle beursgenoteerde bedrijf ter wereld: alle aandelen zijn samen ruim 4360 miljard dollar waard. De chips van het bedrijf zijn nodig voor de ontwikkeling van kunstmatige intelligentie, waardoor het bedrijf de afgelopen jaren een enorme groei doormaakte.
Omdat de chips van Nvidia veel gebruikt worden in datacenters, groeit het bedrijf door en boekt het enorme winsten. De afgelopen zes maanden maakte het bedrijf een winst van ruim 45 miljard dollar.
Een wolf heeft bij een schapenhouder in de gemeente Barneveld de afgelopen maanden zo'n zestig schapen gedood nadat hij over een wolfwerend raster was gesprongen, meldt de provincie Gelderland. Die wil het dier laten doden. De wolf is bijna twintig keer over het hek gesprongen.
Een van die sprongen is te zien op beelden die zijn vrijgegeven door de provincie. De camera werd na een aantal incidenten opgehangen in opdracht van de provincie. Het dier is een mannetje dat wordt aangeduid met de code GW4003m.
In de nacht van 16 op 17 juli werd vastgelegd hoe het dier over het raster springt:
Het hek voldeed aan de richtlijnen die daarvoor zijn opgesteld door BIJ12, dat voor provincies allerlei zaken rond de wolf regelt. Daarin staat dat het raster minimaal 120 centimeter hoog moet zijn en voorzien moet zijn van stroomdraden.
Volgens het Landelijk Wolvenplan is een wolf die meer dan twee keer in twee weken tijd schapen aanvalt achter een hek een probleemwolf. De provincie is bezig met een vergunning waarmee het dier afgeschoten kan worden.
Dat is een complex proces, aldus de provincie, "waarbij veel onderzoek en juridische onderbouwing noodzakelijk is, zodat deze ook stand houdt bij de rechter". Desondanks is de verwachting dat de vergunning op korte termijn wordt afgegeven.
Geen garantieDe wolfwerende rasters worden gebruikt door boeren om hun vee te beschermen. Veehouders kunnen een subsidieaanvraag doen om zo'n omheining neer te zetten.
Volgens BIJ12 is het de eerste keer dat zo duidelijk in Nederland is vastgelegd dat een wolf over een wolfwerend raster springt. "Over het algemeen is een stroomraster van 1,20 meter hoog een bewezen effectief middel om wolven te weren", zegt een woordvoerder. "Maar we zeggen er ook altijd bij dat het geen honderd procent garantie geeft."
In de eerste helft van het jaar is het aantal wolvenaanvallen op vee toegenomen, werd vorige week bekend. BIJ12 registreerde van januari tot en met juni 497 aanvallen op schapen en ander vee. In dezelfde periode vorig jaar waren er 360 aanvallen.
Woo-verzoekDe beelden van de springende wolf zijn vrijgegeven na een verzoek tot openbaarmaking, een Woo-verzoek. Dat werd ingediend door Stichting Annemieke, die zich geregeld kritisch uitlaat over het natuurbeleid in Nederland.
Annemieke van Straaten van de stichting laat weten dat ze het filmpje al een maand in haar bezit had, maar dat er auteursrecht op zat. Via een Woo-verzoek kon ze het naar eigen zeggen openbaar laten maken.
De politie Rotterdam heeft samen met de FBI een platform opgerold waarmee op grote schaal afbeeldingen van ID-bewijzen konden worden gemaakt.
De gebruikers van VerifTools kwamen volgens de politie over de hele wereld. Ze konden er een pasfoto uploaden en valse persoonsgegevens invoeren en vervolgens een afbeelding van een vals ID-bewijs generen.
Hiermee kon op grote schaal fraude worden gepleegd, zegt een politiewoordvoerder. Veel instanties maken immers gebruik van de zogenoemde Know Your Customer verificatie (KYC). "Dat is een heel gangbare methode. Bijvoorbeeld bij het afsluiten van een bankrekening of het huren van een huis is alleen een foto van een ID-bewijs genoeg. Daar maken fraudeurs gebruik van."
Naast het genereren van afbeeldingen van nep-identiteitsbewijzen konden er ook valse bankverklaringen, facturen en verblijfsvergunningen worden besteld. De politie meldt vandaag dat ook jongeren via dit soort platforms afbeeldingen van nep-ID's kunnen maken. Hiermee riskeren ze een strafblad.
Volgens de politie had het platform een geschatte omzet van minimaal 1,3 miljoen euro, en is het daarmee een van de grootste spelers op gebied van valse ID's.
De politie heeft in het datacenter in Amsterdam twee fysieke servers en ruim 21 virtuele servers veiliggesteld. De politie gaat de data op de servers verder onderzoeken. De FBI heeft het platform tegelijkertijd offline gehaald. Een bezoek aan de opgerolde site van VerifTools bevestigt dat: daar kondigen de opsporingsdiensten dat de site uit de lucht is.
Internationale onderzoekenDe Koninklijke Marechaussee en Nationale Politie stuitten in eigen onderzoek ook op de ID's en droegen het over aan de politie Rotterdam, dat met vergelijkbaar onderzoek bezig was.
De ID's die bij VerifTools werden gegenereerd kwamen in meerdere onderzoeken in binnen-en buitenland naar boven. Ook de FBI en de politie in Wales kwamen afzonderlijk van elkaar in onderzoek bij VerifTools uit.
Volgens de politiewoordvoerder is het geen toeval dat de servers van VerifTools in Amsterdam zaten. "Nederland heeft een stabiel netwerk en Amsterdam is centraal gelegen. Dat maakt het aantrekkelijk."
Wat er uit de data op de in beslag genomen naar voren komt moet, nog verder worden onderzocht. Gekeken wordt of de beheerder van het platform en de gebruikers ervan te achterhalen zijn.
Een vrouw uit het Zeeuwse Kamperland heeft een opmerkelijke vondst gedaan in een eierdoos die ze kocht in de supermarkt. In haar aankoop zat een perfect rond ei. "Ik dacht: er zit een golfballetje in", vertelt Bianca Plune aan Omroep Zeeland.
"Het balletje is hard en heel erg rond", legt de vrouw uit. "Er zit een stukje extra kalk aan. Net alsof dat ei niet volledig is geworden."
Ze ging zelf op onderzoek uit en ontdekte dat een sorteermachine voor eieren alleen op vuile en kwetsbare eieren aanslaat en niet op een afwijkend formaat.
Zo ziet het ei eruit:
Plune wil de zeldzame vondst niet in de pan openbreken. "Ik ben wel benieuwd of er een eierdooier in zit. Daarom wil ik het ei binnenkort schouwen." Dat is het controleren van een ei met een lamp, zodat je de binnenkant kan zien.
Plune is zelf kunstenaar en heeft een fotoproject rondom het ei in gedachten. "Je kan er hele mooie foto's van maken."
Uiteindelijk wil ze het ei veilen voor een goed doel. "Dan schenk ik het geld aan mijn ezeltjes van het Ezelhuis."
Sharon Dijksma, de burgemeester van Utrecht en voorzitter van de Vereniging Nederlandse Gemeenten, is in Istanbul voor een protestbezoek. Samen met burgemeesters van acht andere Europese steden wil ze steun betuigen aan de geschorste en opgepakte burgemeester van Istanbul Ekrem Imamoglu.
Gisteravond was er een grote prostestmars in Istanbul tegen de arrestatie van de burgemeester. De delegatie Europese burgemeesters was daarbij aanwezig en werd luidkeels ontvangen door juichende betogers en bedankt voor hun komst.
"We willen dat er internationaal bewustzijn is voor wat er gaande is in Turkije", aldus Dijksma. "Ook willen we de lokale democratie steunen, want het is niet alleen deze burgemeester die vastzit, maar alleen al in het district Istanbul zitten tien van zijn collega's vast."
Rivaal ErdoganImamoglu werd in maart opgepakt voor het beledigen en bedreigen van de openbaar aanklager van Istanbul. Sindsdien wordt er gedemonstreerd tegen zijn arrestatie. Een paar maanden later, in juli, werd hij veroordeeld tot een celstraf van een jaar en acht maanden. Er lopen meerdere rechtszaken en juridische onderzoeken tegen hem.
De oppositieleider was voor zijn arrestatie een belangrijke politieke rivaal van president Erdogan. De burgemeesters vragen de EU om meer actie te ondernemen omdat ze zich zorgen maken over de democratie in Turkije.
Behalve Dijksma nemen de burgemeesters van Barcelona, Parijs, Madrid, Athene, Boedapest, Zagreb, Sofia en Timisoara deel aan het bezoek. Ook de burgemeesters van verschillende Turkse plaatsen doen mee.
Niet welkom in gevangenisVoorafgaand aan de protestmars van woensdagavond dineerden de burgemeesters met waarnemend burgemeester Nuri Aslan van Istanbul. Volgens hem gaat het naar omstandigheden goed met Imamoglu in de gevangenis. Hij zou een aantal kilo zijn afgevallen, maar werkt, leest en schrijft ongebroken door. Hij schrijft ook nog regelmatig stukken die in buitenlandse kranten worden gepubliceerd
Voor vandaag stond een bezoek aan Imamoglu in de zwaarbeveiligde gevangenis op de planning, maar de delegatie is niet welkom. De toestemming is ingetrokken of er helemaal niet gekomen.
Desondanks gaan de burgemeesters naar de gevangenis om daar een statement af te geven. Volgens Dijksma gaan er geregeld betogers naar de gevangenis om te laten weten dat ze het niet eens zijn met de veroordeling.
Via de waarnemend burgemeester Aslan bedankte Imamoglu de burgemeesters voor hun komst. De vrouw van Imamoglu gaat vandaag mee met de delegatie naar de gevangenis.
De korting op brandstofaccijns op benzine, diesel en lpg wordt per 1 januari toch nog een keer verlengd, als het aan het demissionaire kabinet ligt. Bronnen bevestigen berichtgeving daarover van De Telegraaf. Het scheelt voor benzine ongeveer "een klein kwartje".
Hoe de 1,6 miljard euro betaald wordt die de schatkist hierdoor misloopt, is nog niet bekend. Morgen komen de overgebleven ministers van het kabinet van VVD en BBB bij elkaar om verder te praten over de begroting voor Prinsjesdag.
Gisteren nam de Tweede Kamer nog een motie van JA21 aan die het kabinet tot de prijsverlaging opriep, al had minister van Financiën Heinen al laten doorschemeren dat VVD en BBB dit willen regelen. Het uitgedunde kabinet kan dus alvast rekenen op steun van een Kamermeerderheid.
EnergiemarktDe overheid verlaagde de brandstofaccijnzen in 2022 om burgers tegemoet te komen. De prijzen stegen toen erg door de onrustige energiemarkt en de rol van Rusland.
De gemiddelde benzineprijzen in Europa dalen de laatste maanden weer door de dalende olieprijs, maar benzine blijft in Nederland duur vergeleken met andere landen.
