Aggregator

Nederlandse ziekenhuizen gaan vandaag in kaart brengen hoeveel patiënten in een dag op de spoedeisende hulp binnenkomen met acute medische klachten vanwege roken, vapen of het gebruiken van snus.

Volwassenen komen regelmatig naar de spoedeisende hulp met klachten die samenhangen met langdurig roken, zoals hartproblemen, beroertes en chronische bronchitis (COPD). Maar hoe groot de impact van nicotinegebruik op de acute zorg daadwerkelijk is, is nog nooit onderzocht.

Nicole Kraaijvanger, spoedeisendehulparts aan het Leids UMC en initiatiefnemer van dit landelijke onderzoek, stelt dat artsen al langer het gevoel hebben dat een toenemend aantal mensen acute hulp nodig heeft vanwege roken of vapen. "Dat willen wij nu eens zeker weten."

Klaplong

Ook bestaan er grote zorgen over het vapegebruik onder jongeren. Volgens onderzoek van het Trimbos-instituut heeft een kwart van de leerlingen tussen 12 en 16 jaar wel eens een vape gebruikt. Vier procent doet dat dagelijks; een derde van hen rookt ook tabakssigaretten.

De nicotineconcentraties in vapes zijn hoog en verslavend, vooral door het gebruik van nicotinezouten die snel in de hersenen aankomen, zegt Esther Croes, epidemioloog van het Trimbos-instituut.

"Nicotine is extra slecht voor tieners, omdat het de hersenontwikkeling verstoort. Dat kan zorgen voor blijvende hersenschade en mentale problemen, denk aan angststoornissen, concentratieproblemen en depressies. Deze schade aan de hersenen is onherstelbaar."

En anders dan bij sigaretten (waarbij het vaak jaren duurt voordat gebruikers ernstig ziek worden) kan dat bij kinderen die vapen meteen gebeuren. Bekende voorbeelden zijn acute longontstekingen, astma-aanvallen en klaplongen. "In enkele gevallen was het zo ernstig dat een opname op de intensive care nodig was", aldus Kraaijvanger.

Hulp om te stoppen met roken

Mede daarom willen zowel de beroepsverenigingen van spoedeisendehulpartsen, kinderartsen, longartsen, het Trimbos-instituut als het preventieplatform Vapen#Jouwkeuze de feiten op een rij. De uitslagen van het onderzoek, die over een maand worden verwacht, moeten helpen met het verbeteren van beleid om roken en vapen te voorkomen.

Doel is ook betere zorg. Want hoe krijg je mensen na een bezoek aan de spoedeisende hulp bij zorgverleners die gebruikers kunnen helpen om te stoppen met roken? Zo krijgt iedereen die vandaag meedoet aan het onderzoek en rookt of vapet een doorverwijzing naar zorg aangeboden om te proberen met roken te stoppen.

Die hulp is cruciaal want stoppen heeft niets te maken met een gebrek aan wilskracht, zo benadrukt Kraaijvanger. "Een nicotineverslaving houdt mensen in zijn greep, soms zelfs als ze ernstig ziek worden."

Superkort advies

Volgens de arts blijkt uit de praktijk dat therapieën om te stoppen met roken wel degelijk succesvol kunnen zijn. Alleen moet je wel op weg worden geholpen.

"Het Trimbos-instituut heeft daarom voor artsen een methode ontwikkeld om patiënten via een kort advies, binnen één minuut, te informeren met daarna een verwijzing naar rookstopbegeleiding. Onderzoek laat zien dat dit de kans op succesvol stoppen met roken verdubbelt."

(Telecompaper) Google has filed a lawsuit in the US District Court for the Southern District of New York against what it alleges is a large-scale phishing operation...

Parijs staat deze dagen volledig in het teken van ceremonies en herdenkingen. Het is vandaag precies tien jaar geleden dat de stad werd getroffen door een serie aanslagen in opdracht van terreurbeweging IS.

Op 13 november 2015 pleegden drie groepen terroristen gecoördineerd een serie aanslagen in Parijs: eerst bij het Stade de France, toen bij caféterrassen en als laatste in concertzaal Bataclan. Ze schoten in een paar uur tijd meer dan 130 mensen dood en bliezen zichzelf op. Salah Abdeslam was de enige dader die de aanslagen overleefde. Hij kreeg levenslang.

Sinds afgelopen zaterdag leggen Parijzenaren bloemen neer en steken ze kaarsjes aan op de Place de la République, net zoals dat in 2015 na de aanslagen gebeurde. "Wat je ook neerlegt, hoe klein het ook is: het is een eerbetoon aan de slachtoffers die toen vielen", zegt een man op het plein.

Verspreid over Parijs worden lezingen, exposities en concerten georganiseerd. Er verschijnen documentaires, films en boeken die terugblikken op 'zwarte vrijdag', zoals journalist Daniel Psenny het noemt.

Hij was degene die naast de Bataclan woonde en vanuit zijn raam de concertbezoekers filmde die de zaal ontvluchtten, die vrijdag 13 november 2015. Het filmpje ging de hele wereld over. Zelf werd hij geraakt door kogels uit een kalasjnikov toen hij op straat gewonden ging helpen. Psenny maakte er een aangrijpende tv-documentaire over die nu te zien is.

Herdenkingstuin

In Musée Carnavalet in Parijs worden affiches, tekeningen, briefjes en zelfs een gitaar tentoongesteld die tien jaar geleden door mensen werden achtergelaten op de plaatsen van de aanslagen. "Heiligdommen van rouw uit de openbare ruimte", noemt het museum het.

En er zijn officiële herdenkingen, waarbij president Macron aanwezig is. Hij zal vanavond de nieuwe zogeheten herdenkingstuin inaugureren. Daar staan grote stenen blokken waarin alle namen van de dodelijke slachtoffers zijn gegraveerd.

Planning van de herdenkingen

Er worden vandaag officiële herdenkingen gehouden op alle plaatsen waar aanslagen waren:

11.30 uur: ceremonie bij Stade de France

12.30 uur: ceremonie bij café-restaurants Carillon en Petit Cambodge

13.00 uur: ceremonie bij café-restaurant Bonne Bière

13.30 uur: ceremonie bij café-restaurant Comptoir Voltaire

13.50 uur: ceremonie bij café-restaurant Belle Équipe

14.30 uur: ceremonie bij concertzaal Bataclan

18.00 uur: inauguratie herdenkingstuin

Tien jaar na de aanslagen in Parijs maken velen ook de balans op. De organisatie Life For Paris, waarvan zo'n 850 overlevenden van de aanslagen lid zijn, heeft besloten zich op te heffen. "Het is tijd afscheid te nemen van het slachtofferschap", zegt voorzitter Arthur Dénouveaux. "We willen verder met onze levens."

Ouders verloren

Dagblad Le Figaro liet enkele van de in totaal 72 kinderen aan het woord die tijdens de aanslagen een of beide ouders verloren. Juliette was nog maar 11 jaar toen haar vader op 13 november 2015 naar de Bataclan ging. Daar openden drie terroristen het vuur tijdens een concert van de Amerikaanse rockband Eagles of Death Metal. Met automatische wapens vuurden ze vanaf het balkon op bezoekers, 89 mensen kwamen om.

In eerste instantie liet de vader van Juliette weten dat hij gewond was, maar nog leefde. Daarna bleef het stil. De volgende dag hoorde ze dat haar vader het toch niet had overleefd. Ze put nu troost uit de gedachte dat ze het lichaam van haar vader al de volgende dag in het ziekenhuis zag, in tegenstelling tot vele andere nabestaanden die veel langer moesten wachten op duidelijkheid.

Onderzoeksinstituut Fondation Jean Jaurès vroeg Fransen naar hun herinneringen aan de zwarte dag. Zo'n 60 procent van de ondervraagden zegt nog te weten - en 42 procent weet zelfs heel precies - wat ze aan het doen waren op het moment dat ze hoorden over het bloedbad in Parijs.

De aanslagen hebben volgens de onderzoekers blijvende wonden geslagen. "De terroristen hebben niet alleen mensen doodgeschoten, ze hebben ook de zorgeloosheid van de Fransen beschadigd." Een kwart van de Fransen gaat anno 2025 niet meer zo onbevangen de straat op als ruim tien jaar geleden.

Speciale symfonie

Sommige nabestaanden proberen zich te verzoenen met hun noodlot. Louise Albertini verloor in 2015 haar zoon Stéphane. Hij werd gedood in de Bataclan. Albertini wilde een blijvende herinnering aan hem creëren. Het werd een symfonie: Il fait novembre en mon âme, in mijn ziel is het november.

Het muziekstuk werd speciaal gecomponeerd door de Frans-Libanese Bechara El-Khoury, die ook een muziekstuk maakte na de aanslagen van 11 september 2001 in New York. Hij noemt zijn compositie voor Louise Albertini "een poëtische symfonie". Er zit zang in, maar zonder woorden: als iemand die de mond wordt gesnoerd, maar die toch niet wil zwijgen.

Die symfonie voor Stéphane wordt vanavond na alle officiële herdenkingen ten gehore gebracht in het Théâtre des Champs-Élysées in Parijs. "Dankzij dit muziekstuk heb ik me staande kunnen houden", aldus moeder Louise Albertini.

Eerder maakten we deze terugblik over de aanslagen in Parijs:

Een licht vrachtvoertuig met oplegger is in Zuid-Korea op een markt ingereden. Hierbij zijn zeker twee mensen omgekomen en 20 gewond geraakt, melden Koreaanse media. Het voertuig reed na de crash nog zo'n 150 meter door.

Het incident gebeurde op een markt in Bucheon, op zo'n 20 kilometer ten westen van de hoofdstad Seoel. Waarom de bestuurder op de mensen inreed is niet duidelijk. Volgens de politie was hij niet onder invloed.

De bestuurder is een man van in de zestig die zelf koopman is op de markt. Hij zou geen ernstig letsel hebben opgelopen en hebben gezegd dat de remmen van de auto niet werkten. De vrachtwagen wordt overgedragen aan de recherche om de precieze oorzaak te onderzoeken.

De man is aangehouden op verdenking van dood door schuld.

Over on YouTube [Usagi Electric] shows us how he installed an 84MB hard drive into his PDP-11/44. In the beginning he purchased a bunch of RA70 and RA72 drives and …read more

Goedemorgen! De Tweede Kamer debatteert vandaag over de verkiezingsuitslag en het advies van verkenner Wouter Koolmees. En in Frankrijk worden de aanslagen in Parijs door terreurgroep IS herdacht van tien jaar geleden, waarbij 130 doden vielen in onder meer concertzaal Bataclan.

Eerst het weer: in het zuidoosten schijnt soms de zon, in de rest van het land is er veel bewolking. In de avond gaat het in het midden en noorden van het land regenen. Het is zacht voor de tijd van het jaar, met temperaturen tussen de 14 en 17 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De Amerikaanse president Trump heeft een wet ondertekend die zorgt voor de financiering van de federale overheid van de VS tot 30 januari. Daarmee is officieel een einde gekomen aan de zogenoemde shutdown, het stilleggen van de federale overheid. De shutdown was met 43 dagen de langste in de geschiedenis van de VS.

De patstelling in het Amerikaanse Congres begon eind september, toen Republikeinen en Democraten het niet eens konden worden over een nieuwe begroting. De Democraten eisten verlenging van de zorgverzekering voor 24 miljoen Amerikanen. Republikeinen hielden vol dat dit een apart politiek debat was dat later gevoerd moest worden en kregen uiteindelijk hun zin toen een groepje Democraten in de Senaat overstag ging.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Na de Watersnoodramp in 1953 schonken Scandinavische landen en Oostenrijk honderden houten prefabwoningen aan Nederland. Nu worden ze een rijksmonument.

Fijne dag!

In de Australische deelstaat Victoria is de eerste wet in het land ondertekend die een officieel verdrag met de inheemse bevolking vastlegt. Eind oktober werd de wet aangenomen. Voorstanders noemen het een belangrijke stap richting verzoening. Het moet de oorspronkelijke bewoners meer zeggenschap geven over beslissingen die hen aangaan.

Het verdrag, dat op 12 december van kracht gaat, bevat formele excuses aan de inheemse bevolking en richt een permanent vertegenwoordigend orgaan op dat de regering van Victoria zal adviseren. "Vandaag begint een nieuw hoofdstuk in het verhaal van onze staat", zei premier Jacinta Allan tijdens de ondertekeningsceremonie in Melbourne.

"Wanneer mensen echt kunnen meepraten over zaken die hun leven beïnvloeden, verbeteren hun vooruitzichten, en wordt onze staat rechtvaardiger", aldus Allan. Ze doelde onder meer op gezondheidszorg, huisvesting, onderwijs en cultuur.

Australië loopt al jaren achter op andere voormalige koloniën als het gaat om verzoening met de oorspronkelijke bevolking. In tegenstelling tot de Verenigde Staten, Canada en Nieuw-Zeeland heeft het land nooit een verdrag gesloten met zijn inheemse inwoners.

In 1788 werd Australië ingelijfd als strafkolonie door de Britse kroon. De inheemse bevolking werd opgejaagd, vergiftigd en vermoord. Tot aan de jaren 70 van de vorige eeuw was een 'Wit Australië'-beleid van kracht en werden inheemse kinderen stelselmatig weggehaald bij hun ouders.

De ongeveer één miljoen Aboriginals en Straat Torres-bevolking scoren nog altijd onder het nationale gemiddelde op vrijwel alle sociaaleconomische indicatoren.

Erkenning

Volgens een hoogleraar recht aan de universiteit van New South Wales vormt het verdrag in de deelstaat een belangrijke erkenning van het recht van de bevolking op zelfbeschikking. "Dit moment zal de gesprekken over verdragen in de rest van het land beïnvloeden", zegt hij tegen persbureau Reuters.

De gesprekken over het verdrag in Victoria begonnen in 2016. Twee jaar geleden werd met een landelijk referendum nog tegen een stem van de inheemse bevolking in de grondwet gestemd.

Dat ging over een grondwetswijziging om de Aboriginal- en Straat Torres-bevolking te erkennen als de oorspronkelijke bewoners van het land, en een rol voor hen te verankeren in de grondwet. Bijna 60 procent van de Australische bevolking stemde tegen.

Rust is the new hotness in programming languages because of how solid its memory protections are. Race conditions and memory leaks are hardly new issues however, and as greybeards are …read more

De Amerikaanse president Trump heeft een wet ondertekend die zorgt voor de financiering van de federale overheid van de VS tot 30 januari. Daarmee is officieel een einde gekomen aan de shutdown, het stilleggen van de federale overheid.

"De overheid hervat haar normale operaties", zei Trump tijdens de ondertekeningsceremonie in het Witte Huis. De shutdown was met 43 dagen de langste in de geschiedenis van de VS.

Het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden stemde eerder op de avond voor het wetsvoorstel. Leden van het Huis keerden deze week na bijna acht weken terug naar Washington. Met een nipte meerderheid wisten de Republikeinen het wetsvoorstel goed te keuren, met 222 stemmen voor en 209 tegen.

Dat verliep langs de verwachte partijlijnen. Bijna alle Republikeinen stemden voor en bijna alle Democraten tegen. President Trump noemde de wet "een zeer grote overwinning." Deze week was de Senaat al akkoord gegaan met het voorstel.

Rudy Bouma, correspondent Verenigde Staten:

"Het balletje is gaan rollen met die acht dissidente Democraten, afgelopen zondag. Zij vonden het prijskaartje van de shutdown te hoog worden. Maar het was politiek gezien wel heel verrassend: de Democraten leken juist politiek succes te hebben met hun standvastigheid. Vorige week waren er allerlei lokale verkiezingen in het hele land, en die werden door Democraten ruim gewonnen. Zelfs Trump zei toen dat dit kwam door de shutdown en de kiezer leek de schuld vooral bij Republikeinen te leggen.

De Democraten wonnen dus eigenlijk net terrein, zou je zeggen. Intern balen de meeste Democraten in het Congres ook enorm dat enkelen in de partij de rangen hebben gebroken. Een kreeg zelfs openlijke kritiek van zijn eigen dochter en een belangrijke Democratische afgevaardigde riep op tot aftreden van de Democratische Senaatsleider Schumer. Nu hebben ze eigenlijk geen enkel drukmiddel meer in handen, op misschien de publieke opinie na. Want ook veel Republikeinse kiezers hebben nu wel gehoord dat hun ziektekostenverzekeringspremies volgend jaar explosief dreigen te stijgen: de shutdown draaide namelijk om het wel of niet verlengen van subsidies op Obama-care.

Verder hebben de verkiezingen van vorige week de Democraten in ieder geval wat meer zelfvertrouwen gegeven richting de belangrijke tussentijdens verkiezingen voor het Congres, volgend jaar. Ze hopen dan de meerderheid weer te veroveren. Maar Trump heeft nu ook geleerd dat, als hij lange adem heeft, de Democraten uit elkaar kan spelen op belangrijke punten."

De federale overheid gaat in shutdown als de partijen het in het Congres niet eens kunnen worden over een nieuwe begroting. Dat gebeurde eind september. De Democraten stemden niet in met de begroting omdat het verlengen van de zorgverzekering voor 24 miljoen Amerikanen niet was verzekerd. Zij weigerden in te stemmen met een tijdelijk begrotingsvoorstel waarin die verlenging ontbrak.

Veel impact

Republikeinen hielden vol dat dit een apart politiek debat was dat later gevoerd moest worden en kregen uiteindelijk hun zin, al kwam dat pas na weken waarin de shutdown het land steeds harder trof. Zo kregen ambtenaren sinds 1 oktober geen salaris meer, vertragingen op vliegvelden namen hand over hand toe en 42 miljoen Amerikanen hadden minder geld voor boodschappen.

"We hebben jullie 43 dagen geleden, uit bittere ervaring, gewaarschuwd dat shutdowns niet werken", zei Republikein Tom Cole, voorzitter van de begrotingscommissie van het Huis. "Ze bereiken nooit het doel dat wordt aangekondigd. En raad eens? Dat doel is nu ook niet bereikt en dat zal het ook niet worden."

Een met diamanten ingelegde broche die Napoleon verloor tijdens zijn vlucht na de Slag bij Waterloo is in Geneve geveild voor bijna 3,8 miljoen euro. Dat meldt veilinghuis Sotheby's. Aanvankelijk werd verwacht dat het sieraad tussen de 130.000 en 220.000 euro op zou brengen.

De koper is volgens Sotheby's een particuliere verzamelaar. Wie dat is, is niet bekendgemaakt. Ook de verkopende partij is niet bekendgemaakt.

De broche, die ook als hanger kan worden gedragen, bevat een ovale diamant van meer dan 13 karaat. Daaromheen zijn kleinere geslepen diamanten geplaatst.

Sotheby's zegt dat het juweel werd gevonden tussen de persoonlijke bezittingen van Napoleon in rijtuigen die vast kwamen te zitten in de modder. Hij was op dat moment op de vlucht voor de Britse en Pruisische troepen. Ruim twee eeuwen lang was de broche onderdeel van de erfstukken van het Pruisische vorstenhuis Hohenzollern.

Groene beril

Naast de broche werd een groene beril van meer dan 132 karaat geveild. Een beril is een mineraal dat een grondstof is voor edelstenen. Napoleon zou die hebben gedragen tijdens zijn kroning in 1804. De steen bracht ongeveer 873.000 euro op, ruim zeventien keer meer dan de hoogste schatting vooraf.

Een diamantendeskundige zegt tegen persbureau AP dat de veiling extra glans kreeg door de recente roof van Napoleontische juwelen uit het Louvre in Parijs. "Gezien de recente diefstal in het Louvre en de hernieuwde wereldwijde fascinatie voor Napoleontische sieraden, verbaast het me niet dat de broche een majestueuze 3,8 miljoen euro heeft opgeleverd."

Eerdere veiling

In juni werden ook al privébezittingen van de Franse keizer geveild. Onder meer een met saus bevlekte mouw van een rode fluwelen jas, serviesgoed zoals bekers, lepels en vorken, een zwaard, de kaptafel van zijn vrouw Joséphine en hun echtscheidingspapieren gingen onder de hamer.

Napoleon was een van de invloedrijkste figuren uit de Europese geschiedenis. De Franse generaal kroonde zichzelf in 1804 tot keizer en kreeg de macht over grote delen van Europa, waaronder ook Nederland.

Hij voerde talloze oorlogen en voerde ingrijpende hervormingen door, zoals het invoeren van het kadaster en het verplicht stellen van achternamen. Zijn bewind was autoritair en ging gepaard met veel bloedvergieten en miljoenen doden.

[Mellow Labs] wanted to grab a multimeter that could do Bluetooth. Those are cheap and plentiful, but the Bluetooth software was, unsurprisingly, somewhat lacking. A teardown shows a stock Bluetooth …read more

Mensen met weinig geld die zijn verzekerd bij Menzis hoeven in sommige gemeentes vanaf komend jaar niet meer hun eigen risico te betalen wanneer zij zorg nodig hebben. Vanaf 1 januari kunnen kwetsbare mensen in bepaalde regio's in het noorden en oosten van het land een aanvullende polis krijgen. Daarmee krijgen zij de kosten binnen het eigen risico vergoed.

De verzekerden hoeven voor zo'n aanvullende polis geen hogere premie te betalen. De overheid moet deze kosten later via het zorgverzekeringsfonds vergoeden aan de zorgverzekeraar. Het is aan de gemeenten om te bepalen wie recht heeft op deze regeling.

"Dat is voor gemeenten niet ingewikkeld", zegt Dirk Jan Sloots, vicevoorzitter van de raad van bestuur van Menzis. "Gemeenten weten wie kwetsbaar is omdat deze inwoners nu al geholpen worden met minimapolissen of compensatie voor hoge energieprijzen."

Maatwerk

Menzis, een van de vier grote zorgverzekeraars, stelt deze opvallende stap voor nu er in de politiek discussie is over het al dan niet verlagen of verhogen van het eigen risico. Bij het verlagen van het eigen risico zal de zorgpremie voor iedereen veel hoger gaan uitvallen. Bij een verhoging zullen nog meer financieel kwetsbare mensen, die juist vaker zorg nodig hebben, een bezoek aan de dokter gaan mijden vanwege de kosten.

Volgens Menzis kunnen beide nadelen met dit plan worden aangepakt. "Want op deze manier wordt een specifieke groep mensen waarvan bekend is dat die vanwege financiële nood zorg mijdt, heel gericht geholpen", zegt Sloots. "Dit is goedkoper dan voor iedereen het eigen risico te verlagen. Dus de premie zal dan minder sterk hoeven stijgen."

Andere zorgverzekeraars zullen deze methode dan wel dan op den duur moeten overnemen. "Ik hoop dat de andere zorgverzekeraars zich willen aansluiten bij ons plan", zegt Sloots. "Dan wordt het gewoon een regeling die via de gemeenten wordt uitgevoerd."

Voorlopig zal deze vergoeding van het eigen risico alleen mogelijk zijn in de regio's Groningen, Twente, Achterhoek en Arnhem, waar Menzis de grootste zorgverzekeraar is. Afspraken zijn daarover al gemaakt met gemeentes.

Andere grote zorgverzekeraars konden nog niet inhoudelijk op het plan van Menzis reageren. Financieel kwetsbare mensen kunnen nu al bij gemeenten en verzekeraars terecht voor hulp bij onder andere het betalen van de zorgpremie. Die hulp is alleen niet bedoeld voor het eigen risico.

Premies blijven nagenoeg gelijk

Ondertussen is duidelijk dat de zorgpremies in 2026 niet of nauwelijks zullen stijgen. Bij twee van de vier grote zorgverzekeraars (CZ en Menzis) blijven de basispremies gelijk, terwijl die bij Zilveren Kruis met 3 euro toenemen en bij VGZ met 3 euro dalen.

Het Openbaar Ministerie in Italië onderzoekt of Italiaanse burgers in de jaren 90 op 'snipersafari's' zijn gegaan naar Bosnië. Italiaanse burgers zouden zijn afgereisd naar de belegerde hoofdstad Sarajevo om daar te betalen om op burgers te schieten.

Tijdens de vierjarige belegering van Sarajevo kwamen 11.000 inwoners om. De stad werd belegerd door Bosnisch-Servische troepen onder leiding van Ratko Mladic. Vanuit de heuvels rondom de stad hadden scherpschutters goed zicht op grote delen van de stad. Een van de belangrijkste straten in de stad werd berucht als sniper alley, ofwel sluipschutterstraat.

Er gaan al langer geruchten dat rijke mensen afreisden naar het door oorlog verscheurde Bosnië om daar voor hun plezier mensen neer te schieten. Ze zouden daarvoor grote sommen geld hebben betaald aan de troepen van Mladic.

Documentaire

Journalist en schrijver Ezio Gavazzeni verzamelde allerlei getuigenissen over de 'snipertoeristen' en stuurde die samen met een rapport van de voormalige burgemeester van Sarajevo naar het Italiaanse OM. Dat besloot vervolgens een onderzoek te beginnen.

Gavazzeni las voor het eerst over het scherpschuttertoerisme in de Italiaanse krant Corriere della Sera. Die schreef zo'n dertig jaar geleden al over de geruchten, maar leverde daarbij weinig bewijs. Nadat Gavazzeni de in 2022 uitgekomen documentaire Sarajevo Safari zag, besloot hij onderzoek te doen naar de beschuldigingen.

De journalist zou meerdere Italianen hebben geïdentificeerd die betrokken waren bij de schietpartijen op burgers. De komende weken zullen zij worden ondervraagd door het OM.

Tot een ton betaald

In de bewijsstukken van de journalist is ook een getuigenis van een Bosnische militaire inlichtingenofficier opgenomen. Volgens hem zouden zijn Bosnische collega's aan het einde van 1993 de safari's hebben ontdekt. Ze deelden de informatie met de Italiaanse inlichtingendienst. Binnen enkele maanden stopten de reisjes vanuit Italië, volgens de officier.

Bosnische oorlog

Na het uiteenvallen van de republiek Joegoslavië liepen de spanningen in Bosnië en Herzegovina op. In 1992 mondde dat uit in een bloedige burgeroorlog die aan meer dan 100.000 inwoners het leven kostte.

Drie verschillende bevolkingsgroepen stonden in de oorlog tegenover elkaar: de Bosnische Kroaten, Bosnische moslims (Bosniakken) en de Bosnische Serven.

De oorlog werd gekenmerkt door etnische zuiveringen, zoals bij de massamoord op Bosnische moslims in Srebrenica door het Bosnisch-Servische leger.

In 1995 maakte het Verdrag van Dayton een eind aan de burgeroorlog. Het land werd in twee entiteiten opgedeeld.

De 'toeristen' zouden de Bosnisch-Servische militairen destijds omgerekend tussen de 80.000 en 100.000 euro hebben betaald om vanuit de Servische posities in de heuvels op de burgers te schieten. Voor kinderen moesten ze naar verluidt een meerprijs betalen. Het neerschieten van ouderen zou gratis zijn geweest.

Volgens de Italiaanse krant Il Giornale zouden er zeker honderd Italianen betrokken zijn geweest. Ook uit andere westerse landen zouden mensen naar Bosnië zijn gegaan om daar met scherp te schieten op burgers. Onder meer de Verenigde Staten, Canada, Rusland, Frankrijk en Duitsland worden als landen van herkomst van de schutters genoemd.

Internationaal Strafhof

De scherpschuttertoeristen werden eerder ook al genoemd in de rechtszaak bij het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag in de zaak tegen Ratko Mladic. Een van de getuigen beschreef in die zaak dat hij meerdere keren mensen had gezien die afgaande op hun kleding en wapens volgens hem toeristen moesten zijn.

Mladic werd door het Joegoslavië-tribunaal in Den Haag veroordeeld tot levenslang.

De gemeente Utrecht neemt extra maatregelen tegen de aanhoudende overlast in meerdere parkeergarages. Er komen nachtwakers, extra beveiligingsrondes en aanpassingen aan de toegangsdeuren, meldt RTV Utrecht.

Aanleiding zijn de vele meldingen van onder meer drugsgebruik, overlast door dak- en thuislozen en intimidatie van bezoekers.

Vooral bij parkeergarage Kop van Lombok liep de situatie de afgelopen maanden uit de hand. Maar ook bij de garages Springweg, Paardenveld en P+R Westraven is sprake van overlast.

Schoonmaken onder politiebegeleiding

In september was de situatie in Kop van Lombok zo onveilig dat er wekenlang niet werd schoongemaakt. Half oktober is de garage onder politiebegeleiding gereinigd.

Sindsdien surveilleert een beveiligingsbedrijf 's ochtends en 's avonds en is er 's nachts een nachtwaker aanwezig. Volgens de gemeente is de garage nu "veilig en schoon". Abonnementhouders konden tijdelijk elders parkeren.

Om onbevoegden te weren zijn verbodsborden geplaatst en kan het beveiligingsbedrijf toegangsverboden uitdelen. Bij overtreding daarvan wordt de politie ingeschakeld. De gemeente zegt de overlastgevers hulp te hebben aangeboden, maar een groot deel van de betrokkenen weigert die.

Extra kosten

De schoonmaak, extra beveiliging, nachtbewaking en onderzoeken kosten dit jaar in totaal zo'n 100.000 euro. Dat wordt betaald uit een reservepotje voor het parkeerbeleid.

Vanaf volgend jaar wordt dat moeilijker, zegt het gemeentebestuur. "De structurele dekking van deze kosten is vanaf 2026 niet haalbaar vanuit de parkeerexploitatie." De gemeente onderzoekt hoe de maatregelen in de toekomst kunnen worden bekostigd.

Should you spend some time around the less scientifically informed parts of the internet, it’s easy to find “Free power” stories. Usually they’re some form of perpetual motion machine flying …read more

Een medisch specialist die werd veroordeeld voor het seksueel misbruiken van zijn stiefdochter mag niet meer aan de slag als arts. Dat heeft het medisch tuchtcollege bepaald. Ook is hij uit het BIG-register geschrapt, een openbaar register waarin alle mensen met beschermde, medische beroepen moeten staan.

De man, die als anesthesioloog werkzaam was in het Elkerliek Ziekenhuis in Helmond, werd in 2022 veroordeeld tot twee jaar cel, waarvan een half jaar voorwaardelijk. Hij misbruikte zijn stiefdochter jarenlang, vanaf haar negende, en maakte pornografische foto's van haar. In 2021 stapte zij naar de politie.

Veiligheid van patiënten

Het medisch tuchtcollege heeft besloten de man uit het BIG-register te schrappen omdat er sprake is geweest van langdurig, ernstig seksueel grensoverschrijdend gedrag. Het college is er niet van overtuigd dat de man genoeg heeft opgestoken van zijn therapie en sluit niet uit dat hij als arts de veiligheid van patiënten in gevaar zou kunnen brengen.

Volgens het tuchtcollege heeft de man het vertrouwen van de samenleving in artsen geschaad. "Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat anesthesiologen geen zedendelicten plegen. Dat geldt voor alle zorgverleners, maar zeker voor anesthesiologen omdat hun patiënten, ook vanwege de narcose, kwetsbaar, weerloos en volledig afhankelijk zijn."

Na de veroordeling liet het Helmondse ziekenhuis weten dat "er geen aanwijzingen zijn dat er misbruik in het ziekenhuis heeft plaatsgevonden". De man was tot eind 2022 werkzaam bij het ziekenhuis.

Wie wel eens een frietje of een portie kibbeling eet aan de kust weet dat je de meeuwen dan in de gaten moet houden. Op een onbewaakt moment wordt zo'n snack zo uit je handen gepikt. Het klinkt als een open deur, maar onderzoekers hebben nu vastgesteld dat je in zo'n situatie beter kan schreeuwen dan praten om de vogels te verjagen.

Beide opties zijn bij een onderzoek in Engeland getest. De stem van een schreeuwende man bleek effectiever om zilvermeeuwen weg te jagen dan wanneer dezelfde boodschap even hard, maar dan op neutrale toon werd uitgesproken. De wetenschappers hebben geen vrouwenstemmen getest.

Akoestische verschillen

"Voor zover we weten is dit de eerste studie waarbij is getest of wilde dieren akoestische verschillen kunnen waarnemen in mannenstemmen die dezelfde zin uitspreken", schrijven de auteurs. Het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijk blad Biology Letters. Het is gecontroleerd door vakgenoten.

De proef werd uitgevoerd in de uiterst zuidwestelijke regio Cornwall. Verspreid over negen dorpen en steden werd de reactie van 61 zilvermeeuwen getest, een soort die ook veel voorkomt in Nederland. De test werd uitgevoerd in februari en maart van dit jaar.

'Dat is mijn eten!'

Vijf mannen hadden dezelfde tekst ingesproken. "Nee! Wegwezen! Dat is mijn eten", zeiden ze een voor een schreeuwend en vervolgens gewoon pratend. Achtergrondgeluiden werden in de montage weggepoetst en het volume werd gelijkgetrokken.

In de test werd ook het getjilp van een roodborstje afgespeeld. Dit is voor meeuwen geen bedreigend geluid. De reactie van de zilvermeeuwen op het roodborstje diende ter controle voor het effect van de mannenstemmen.

De geluiden werden afgespeeld op een luidspreker in een plastic tas. Daartegenover werd een afgesloten zak met friet neergelegd. Tien meeuwen vlogen weg toen de mannenschreeuw te horen was. Dat waren er drie bij de pratende mannenstem, evenals bij het geluid van het roodborstje.

Onderzoek met vrouwenstemmen

"Praten kan meeuwen tot stilstand brengen, maar schreeuwen werkt beter om ze weg te laten vliegen", zegt onderzoeker Neeltje Boogert tegen persbureau AP. Ze is verbonden aan de University of Exeter in Cornwall.

Aangezien mannen vaker wilde dieren letsel toebrengen dan vrouwen zijn voor het onderzoek mannenstemmen gebruikt, schrijft AP. Een vergelijkbaar onderzoek met vrouwenstemmen kan volgens de wetenschappers aantonen of zilvermeeuwen gevoelig zijn voor toonhoogte en of ze verschillen in geslacht kunnen horen. Waarom deze optie niet gelijk in het onderzoek is meegenomen, is onduidelijk.

Zilvermeeuwen zijn een beschermde diersoort in Nederland. De Dierenbescherming roept mensen op deze vogels vooral niet te voeren. Verder helpt het om afval of voedselresten in gesloten vuilnisbakken te gooien en om niet in de buurt van meeuwennesten te komen. "Bedenk je dat meeuwen, net als jij, recht hebben op een plekje om te leven", zo wordt de lijst met tips tegen meeuwenoverlast afgesloten.

De gemeente Ouder-Amstel werkt aan een nieuw plan om de veiligheid in de gemeente te verbeteren. De dood van de 17-jarige Lisa uit Abcoude, die in augustus door ernstig geweld om het leven kwam, is volgens een woordvoerder van de gemeente een "indirecte aanleiding" voor het verbeterplan.

Lisa werd aangetroffen langs het water in Duivendrecht, dat onder de gemeente Ouder-Amstel valt. Ze was met de fiets onderweg van de binnenstad van Amsterdam naar Abcoude. Na haar dood waren er veel vragen over de veiligheid van de fietsroute die ze had afgelegd. Daar staan weinig huizen langs, is weinig toezicht en is de verlichting al jaren gebrekkig.

Snoeien en feller licht

Ouder-Amstel is alvast begonnen met snel uitvoerbare maatregelen, zoals snoeiwerkzaamheden, meer handhaving op straat, het verbeteren van de verlichting in de omgeving en extra cameratoezicht. De gemeente werkt daarnaast met buurgemeente Amsterdam aan veiliger fietsroutes.

Toch hebben mensen nog steeds een onveilig gevoel, zeggen bewoners tegen De Telegraaf. Sommigen mijden fietsroutes in het donker. Anderen gebruiken de route helemaal niet meer, zeggen ze tegen de krant. Ook in een enquête over leefbaarheid en veiligheid kwamen deze zorgen naar voren.

Bewoners hebben zelf suggesties aangedragen voor hoe het beter zou kunnen. Zo vinden ze dat er betere verlichting moet komen en pleiten ze voor meer handhaving, snelheidscontroles en cameratoezicht. Daarnaast willen ze dat het groen beter wordt onderhouden. De gemeente gaat daarmee aan de slag en kijkt ook naar digitale meldmogelijkheden voor onveilige situaties.

Eerste zitting over twee weken

Na de dood van Lisa ontstonden verschillende initiatieven om de veiligheid van vrouwen onder de aandacht te brengen. Zo haalde de actie 'Wij eisen de nacht op' binnen een paar dagen 400.000 euro op. Met het geld wil de initiatiefneemster de boodschap verspreiden dat vrouwen altijd en overal veilig moeten zijn. Die tekst is verspreid over het land te zien op bijvoorbeeld billboards.

De man die verdacht wordt van het doden van Lisa en het verkrachten van een andere vrouw in Amsterdam, moet op dinsdag 25 november voor het eerst voor de rechter verschijnen. Dan vindt de eerste niet-inhoudelijke zitting plaats, zo maakte de rechtbank in Amsterdam vandaag bekend.

Geïnspireerd door de oorlog in Oekraïne maken strijdende partijen in Mali steeds vaker gebruik van drones. Van het Malinese leger tot jihadistische terreurgroepen tot Toeareg-rebellen: de afgelopen jaren zijn drones massaal ingezet voor verkenningsoperaties, spionage en het aanrichten van bloedbaden.

Deskundigen vrezen dat de oorlog die het West-Afrikaanse land sinds 2012 teistert daardoor nóg gevaarlijker en dodelijker zal worden. En dat terwijl de aantallen geweldsincidenten en burgerslachtoffers de afgelopen jaren al fors zijn toegenomen, sinds een militair bewind in 2021 aan de macht kwam na een dubbele staatsgreep.

Het leger, dat samenwerkt met Russische huurlingen van het Africa Corps (eerder de Wagner Groep), wordt door mensenrechtenorganisaties beschuldigd van slachtpartijen waarbij al honderden burgers zijn omgekomen. Ondertussen verspreiden jihadistische groepen zich als een olievlek over de Sahel, waardoor de regio nu gekwalificeerd wordt als het "wereldwijde centrum van terreur".

Kamikazedrones

"Terroristen gebruiken kamikazedrones om het leger of burgers aan te vallen", zegt dronedeskundige Moussa Diarra vanuit zijn bureau in Kati, een garnizoensstad die uitkijkt over de hoofdstad Bamako. Geavanceerde apparatuur hebben ze volgens hem niet nodig: een simpele civiele drone is genoeg.

"Ze passen gewoon wat gegevens aan", zegt Diarra. "Zoals de kracht van de propellers en de maximale vlieghoogte. En dan bevestigen ze aan de onderkant een explosief."

Op zijn tafel liggen opengeschroefde drones, gereedschap en gekleurde elektriciteitsdraden. Diarra wordt in eigen land geroemd om zijn kennis over drones: de afgelopen jaren bouwde hij meer dan honderd exemplaren voor het leger en de politie. Deze worden ingezet voor patrouilles.

"We sturen de drones 2 kilometer vooruit", zegt Diarra. "Daarmee speuren we naar alles wat verdacht is: mannen op motoren, zwarte vlaggen." Ook helpt hij het leger om gecrashte of ontplofte drones te analyseren. "Door de zwarte doos uit te lezen kan soms de locatie van de boosdoeners worden achterhaald", legt Diarra uit.

Turkse drones

Maar wie de boosdoeners zijn, is maar net wie je het vraagt. Behalve tegen jihadistische groepen, waarvan de grootste gelieerd is aan al-Qaida, vecht het leger ook tegen Toeareg. Een deel van hen heeft zich verenigd onder de afscheidingsbeweging Front de Libération de l'Azawad (FLA). Twee jaar geleden klapte een vredesakkoord tussen de Malinese regering en de Toeareg.

"De echte terroristen, dat zijn juist de junta en hun Russische handlangers", zegt FLA-woordvoerder Mohamed Elmaouloud Ramadane aan de telefoon vanuit Nouakchott, de hoofdstad van Mauritanië. "Ze doden vrouwen, kinderen en dieren. We hebben de Turkse autoriteiten gevraagd om geen drones meer te verkopen aan de junta."

Het Malinese leger bezit een twintigtal drones van de Turkse fabrikant Baykar. "Turkije domineert hier de dronemarkt", zegt Ulf Laessing, hoofd Sahel van de Konrad Adenauer Stiftung, het wetenschappelijk bureau van de Duitse CDU-partij. "Het is vrij logisch dat ze ook de Sahel hebben bereikt. Drones hebben weinig onderhoud nodig en daarmee kan het leger meer zicht krijgen op uitgestrekte gebieden."

Vanwege de enorme omvang van Mali, dat ongeveer dertig keer zo groot is als Nederland en voor meer dan de helft uit (half)woestijn bestaat, is luchtcapaciteit voor het leger essentieel.

"Je kan nergens meer oorlog voeren zonder drones", zegt Ramadane. "We hebben mensen die weten hoe je met explosieven kamikazedrones kan maken." Het FLA publiceert propagandafilmpjes van hun aanvallen op sociale media. Daarop is te zien hoe kamikazedrones hun doel naderen: van huizen tot militaire konvooien tot mannen op een basketbalveld.

"Maar hoe weten ze wie ze raken als ze mensen in de woestijn naast een pickup zien?" vraagt Laessing zich hardop af. "Zijn ze echt zeker dat dit soldaten zijn? Of misschien zijn het terroristen? En hetzelfde geldt voor het Malinese leger. Het risico op burgerslachtoffers is door drones absoluut groter."

This week Jonathan and Ben chat with Jason Shepherd about Ocre and Atym.io! That’s the lightweight WebAssembly VM that lets you run the same containers on Linux and a host …read more