Aggregator

Pegida-voorman Edwin Wagensveld aangehouden in rechtbank Arnhem

1 day 15 hours ago

De politie heeft Pegida-voorman Edwin Wagensveld aangehouden in het Paleis van Justitie in Arnhem. Dat heeft de politie bekendgemaakt op X. Wagensveld sleepte een koran mee aan een hondenriem. In de rechtbank dient vandaag het bezwaar van Wagensveld tegen zijn gebiedsverbod voor Arnhem.

Vorige week legde burgemeester Marcouch hem een gebiedsverbod op van een half jaar voor Arnhem, omdat Wagensveld afgelopen zaterdag een koran wilde verbranden in de stad ondanks een demonstratieverbod.

Hij mocht vandaag bij uitzondering wel naar de rechtbank komen, dus dat is niet de reden voor Wagensvelds aanhouding. Zijn andere handelingen vallen niet onder de uitzondering en daarom is hij aangehouden, zegt de politie.

De Pegida-voorman organiseert vaker protesten die gericht zijn tegen de islam. Vorig jaar november werd hij voor een actie bij de Tweede Kamer veroordeeld tot een taakstraf van veertig uur.

Ondanks de aanhouding van Wagensveld, ging de rechtszitting door. Wagensveld zelf was ook aanwezig bij de zitting. Na de zitting is Wagensveld onder begeleiding van de parketpolitie meegenomen. Vrijdagochtend doet de rechter schriftelijk uitspraak in de zaak.

Plan van aanpak publieke omroep voor veiliger werkcultuur

1 day 15 hours ago

De raad van bestuur en directeuren bij de publieke omroep moeten voortaan voor hooguit tien jaar worden benoemd. Leidinggevenden krijgen trainingen om te leren omgaan met ongewenst gedrag op de werkvloer en er komen cursussen om zulk gedrag te herkennen.

Het zijn een aantal punten uit het plan van aanpak op het gebied van sociale veiligheid van de Nederlandse Publieke Omroep (NPO). Het plan is opgesteld in de nasleep van de commissie onder leiding van oud-politicus Martin van Rijn, die in januari na maanden onderzoek constateerde dat grensoverschrijdend gedrag breed speelt bij de publieke omroep. Onder meer BNNVARA, de NOS en WNL werden door die commissie genoemd met concrete voorbeelden.

Er komt verder een gemeenschappelijke gedragscode en klachtenregeling en een externe, onafhankelijke 'Commissie Nazorg' voor slachtoffers van grensoverschrijdend gedrag die dat niet bij hun eigen werkgever willen aankaarten. Presentatoren krijgen een clausule in hun contract over hun voorbeeldfunctie en "ster- en beginnende presentatoren" moeten daarbij begeleid worden.

Zorgplicht

De hoofdpunten van het plan van aanpak dat nu officieel is gepresenteerd kwamen begin deze maand al naar buiten via RTL Nieuws. De NPO noemt het plan "het startpunt van een lerend proces", dat moet leiden tot een nieuwe omgangscultuur en een sociaal veilige werkomgeving voor iedereen. Alle medewerkers moeten bij de cultuurverandering worden betrokken.

Een van de factoren die bijdragen aan de onveiligheid is het in Hilversum veelvoorkomende verschijnsel van tijdelijke contracten en mensen die als zzp'er worden ingehuurd. Niet alleen bij de omroepen, maar ook bij de productiehuizen die veel programma's voor de NPO maken moet er beter toezicht komen op het naleven van de CAO-afspraken over het beperken van tijdelijke contracten. "Alle werkgevers komen hun zorgplicht na", staat in het plan.

Meer zekerheid

Die zorgplicht betekent verder dat er een structuur moet komen waardoor signalen en meldingen van ongewenst gedrag worden opgepakt, en er ook echt iets mee wordt gedaan. Zo moeten er voor leidinggevenden en medewerkers ook trainingen komen op het aanspreken van collega's en het geven van feedback.

Wat betreft de eigen zorgplicht wil de NPO zorgen dat "competitie en samenwerking beter met elkaar in balans zijn" en de omroepen "op voorhand en jaarlijks meer zekerheid" bieden over de programmering. Het is voorgekomen dat medewerkers via andere media moesten vernemen dat hun programma zou stoppen, zoals eind vorig jaar gebeurde bij talkshow Op1. De NPO belooft eerdere en meer transparante besluitvorming, zodat de makers beter weten waar ze aan toe zijn.

Regeringscommissaris voor seksueel grensoverschrijdend gedrag Hamer noemt de voornemens van de NPO "hoopgevend", maar ze zijn in haar ogen niet concreet genoeg. Het is aan omroepen om op alle niveaus medewerkers te betrekken bij de cultuurverandering, vindt ze. Ze vindt dat de NPO zijn eigen rol bij het veranderingsproces duidelijker moet omschrijven.

"Ik zie dat er nog veel actie nodig is om van de goede voornemens echte cultuurverandering te maken. En als we naar het recente verleden kijken is er ook nog weerstand te beslechten", stelt Hamer. De toezichthouders bij de NPO en de omroepen hebben wat haar betreft een belangrijke rol om te zorgen dat de plannen ook echt worden uitgevoerd. Ze is kritisch over het ontbreken van een stok achter de deur: "Wat als een omroep de handschoen niet oppakt? Zijn er dan consequenties en wie bepaalt dat?"

Verder wijst ze op de voorbeeldfunctie van de publieke omroep. Als het lukt om een veilige en open cultuur te creëren, stelt ze, kunnen andere sectoren en de samenleving als geheel daarvan leren.

OM niet in cassatie tegen vrijspraak van doodslag in Mallorcazaak

1 day 16 hours ago

Het Openbaar Ministerie gaat niet in cassatie tegen de uitspraak in hoger beroep in de Mallorcazaak. In deze zaak werd hoofdverdachte Sanil B. vrijgesproken van het medeplegen van doodslag op Carlo Heuvelman. Er was volgens het hof in Leeuwarden te weinig wettig en overtuigend bewijs. Het OM had net als in de rechtszaak tien jaar cel geëist.

Cassatie heeft volgens het OM geen zin, omdat er niet opnieuw inhoudelijk naar de zaak wordt gekeken, maar de Hoge Raad alleen beoordeelt of de wet juist is toegepast. "In de arresten van het hof ziet het OM geen aanknopingspunten om in cassatie te gaan."

Sanil B. kreeg in hoger beroep wel een celstraf van 32 maanden, waarvan drie voorwaardelijk, voor poging tot doodslag op twee andere personen en voor openlijke geweldpleging. Eerder kreeg hij van de rechtbank zeven jaar cel.

Mishandeling

De 27-jarige Heuvelman uit Waddinxveen werd in de zomer van 2021 op Mallorca zodanig mishandeld dat hij in coma raakte en enkele dagen later overleed. De verdachten waren leden van een vriendengroep uit Hilversum en omgeving die ook op Mallorca op vakantie waren. Zij hebben altijd gezwegen over wie er schuldig was aan de mishandeling en er waren geen camerabeelden van.

De rechtbank oordeelde dat Heuvelman overleed doordat hij tegen zijn hoofd was getrapt en dat Sanil B. en ten minste een andere persoon daaraan zouden hebben meegedaan. Het hof vond het bewijs daarvoor dus onvoldoende overtuigend.

Uiteindelijk kregen behalve Sanil B. nog zes verdachten een straf opgelegd. Mees T. en Hein B. kregen 14 en 15 maanden cel voor openlijke geweldpleging, Kaan B. en Daan van S. kregen 11 maanden, waarvan 83 dagen voorwaardelijk, Lukas O. werd veroordeeld tot 18 dagen cel en een taakstraf van 240 uur en Stan F. kreeg een taakstraf van 110 uur.

Schiphol zet zelfrijdend busje in voor personeel

1 day 17 hours ago

Werknemers van Schiphol kunnen tot eind april met een zelfrijdend busje naar hun werk. Het gaat om een proef waarbij het busje zonder chauffeur een 'voorgeprogrammeerde' korte route van drie haltes rijdt.

"Voornamelijk in de zomerperiode of de piekuren is het moeilijk om genoeg buschauffeurs te vinden", zegt Jan Zekveld van Schiphol bij NH. "We willen hen ondersteunen op een manier die in lijn is met onze visie en zo rijden we met zelfrijdende bussen rond."

Op dit moment zijn het vooral schoonmakers en ander grondpersoneel op de luchthaven die gebruikmaken van het nieuwe, wat koddige busje. Zij worden van de personeelsingang op Schiphol naar hun werkplek gebracht.

Bekijk hier hoe dat eruit ziet:

"Het is wennen eigenlijk", reageert een medewerker in de bus. "Geen chauffeur, dus toch een risico dat er iets fout kan gaan." Een ander noemt het 'de toekomst'. Hoewel het voor sommige medewerkers onwennig is, blijkt een kleine 90 procent van de mensen bereid om de dienst opnieuw te gebruiken, zegt Zekveld. Voor alle zekerheid is er nog wel een safety operator aan boord die kan ingrijpen. En voor de medewerkers die echt niet willen of durven: ook de gewone pendelbusdienst mét chauffeur rijdt nog. De zelfrijdende bus rijdt op basis van gps-coördinaten en met behulp van verschillende sensoren. "Zo hebben we ook sensoren die de objectdetectie doen, waarmee de bus op verkeerssituaties kan reageren. Ze vervangen zo de buschauffeur", legt Zekveld uit.

Zelfstandig op de rem

Dat die objectdetectie werkt, wordt duidelijk als een paar voetgangers oversteken waar ze dat eigenlijk niet horen te doen. De bus gaat volledig zelfstandig vol op de rem en stopt abrupt. De passagiers moeten een beetje lachen. "Een menselijke buschauffeur had hier ook op z'n rem getrapt. Ook dat moeten we leren, hoe dat werkt", aldus Zekveld.

De proef loopt dus nog ruim een maand, maar Zekveld verwacht dat Schiphol uiteindelijk ook de passagiers met zelfrijdende busjes gaat vervoeren over delen van het vliegveld. Hij wijst erop dat Schiphol ernaar streeft om in 2050 'een uitstootvrije en autonome grondoperatie' te hebben.

In Nederland zijn eerder proeven gedaan met zelfrijdende busjes. In 2016 al reed een chauffeurloos busje rond in Appelscha, Friesland. Die proef werd al na een week stopgezet omdat fietsers de berm in moesten vluchten om het voertuig te ontwijken. Ook in 2016 en daarna nog eens In 2019 reden op het terrein van de Wageningen Universiteit twee busjes rond zonder chauffeur, maar ook die proef werd stopgezet. De route was te lang en er ontstonden elke keer technische problemen.

Sporen van gezochte RAF-terroristen gevonden in woning Klette

1 day 17 hours ago

In het huis van de gearresteerde RAF-terrorist Daniela Klette zijn sporen gevonden van twee andere gezochte RAF-terroristen; Ernst-Volker Staub en Burkhard Garweg. Dat meldt de recherche in Nedersaksen.

Een foto bewijst dat Burkhard Garweg in het appartement van Klette in Berlijn is geweest. Op het beeld is te zien dat hij bij haar thuis op de bank zit tussen twee honden in. Waarschijnlijk onderhielden hij en Klette nauw contact.

Bouwkeet

De opsporingsdiensten gaan ervan uit dat Garweg jarenlang op verschillende plekken in Berlijn heeft gewoond onder verschillende namen. Hij gebruikte onder meer de aliassen Martin Becker, Martin Martens en Martin von Staden.

Zijn laatste bekende verblijfplaats is een bouwkeet. Hij had twee honden met de namen Anusch en Lola. Op een foto die onlangs werd gepubliceerd in Duitsland is hij te zien met zijn hond Lola in een bos.

760 tips

Ook vonden de opsporingsdiensten sporen die leiden naar Ernst-Volker Staub, maar er is niet bekendgemaakt om wat voor sporen dat gaat.

Eind februari arresteerden onderzoekers Daniela Klette in Berlijn , waar ze onder een valse naam woonde. In haar appartement zijn naast wapens ook identiteitsbewijzen en rijbewijzen aangetroffen.

De opsporingsdiensten hebben sinds de arrestatie van Klette ongeveer 760 tips binnengekregen over Staub en Garweg.

Cultuursector wil veiligheidsprotocol na verstoring concert Lenny Kuhr

1 day 17 hours ago

De cultuursector ziet naar eigen zeggen een toename van incidenten door polarisatie. Om die reden wil de sector in samenwerking met de staatssecretaris van Cultuur, Fleur Gräper een veiligheidsprotocol opstellen. Dat schrijven de Vereniging van Schouwburg- en Concertgebouwdirecties, de Nederlandse Associatie voor Podiumkunsten en de Vereniging Nederlandse Poppodia en Festivals in een verklaring.

Directe aanleiding is de verstoring van het concert van Lenny Kuhr afgelopen weekend. Pro-Palestijnse activisten verstoorden toen het optreden van de zangeres. "Hij noemde mij terrorist en beschuldigde mij meteen van genocide", zei Kuhr, die joods is, na de verstoring.

De actie is scherp veroordeeld, onder meer door Nationaal Coördinator Antisemitismebestrijding Eddo Verdoner, die vaststelde dat sprake is van antisemitisme. "Zij wordt belaagd en uitgescholden voor terrorist, voor zionist, schijnbaar enkel en alleen omdat ze joods is en familie heeft in Israël."

Vrije kunsten

In de verklaring stelt de sector dat "iedereen, van makers tot medewerkers en publiek, veilig moet zijn binnen onze huizen en onze podia". Deze week kwamen dertien van de vijftien partijen in de Tweede Kamer ook naar buiten met een gezamenlijk verklaring tegen Jodenhaat.

Volgens de cultuurorganisaties kan een veiligheidsprotocol ervoor zorgen dat de "vrije kunsten en het vrije woord" kunnen blijven bestaan. "Mochten podia daar aanleiding voor zien, kunnen zij een beroep doen op preventieve veiligheidsmaatregelen van de overheid", staat in de verklaring.

Pro-Palestijnse actievoerders verspreidden beelden van het protest bij het concert van Lenny Kuhr

GGD Zuid-Limburg meldt geval van mazelen

1 day 17 hours ago

De GGD Zuid-Limburg meldt een geval van mazelen in de regio. Het gaat om een volwassen vrouw of man met milde klachten. Er is volgens de gezondheidsdienst geen sprake van een uitbraak.

Bij L1 Nieuws laat de GGD weten dat de patiënt een autochtone volwassene is die als kind niet tegen mazelen is ingeënt. Uit onderzoek is gebleken dat de persoon besmet is geraakt bij een reis naar Oost-Europa.

De contacten van de patiënt zijn nagetrokken en de GGD heeft de mensen met wie de patiënt contact heeft gehad vaccinatie aangeboden.

Dalende vaccinatiegraad

Mazelen is een besmettelijke infectieziekte die de laatste tijd af en toe weer opduikt, volgens deskundigen omdat sprake is van een dalende vaccinatiegraad. Mensen laten zichzelf of hun kinderen om uiteenlopende redenen niet altijd meer inenten.

Het geval van mazelen in Zuid-Limburg staat los van de gevallen die deze maand in de regio Eindhoven zijn gemeld. Volgens de GGD Brabant Zuidoost is daar wél sprake van een besmettingshaard. In Eindhoven en omgeving hebben op dit moment 28 mensen mazelen.

Het gaat om 26 ongevaccineerde kinderen en twee volwassenen. "Alle meldingen zijn te herleiden naar de lokale uitbraak in de regio Eindhoven", aldus de GGD Brabant Zuidoost gisteren.

"Dat is gunstig, maar met elk nieuw geval dat erbij komt wordt het risico groter dat je op een gegeven moment de grip verliest op de verspreiding", reageerde kinderarts en epidemioloog Patricia Bruijning.

Arbeidsinspectie: ook kappers en kabelleggers werken als 'kennismigrant'

1 day 17 hours ago

De kennismigrantenregeling, waarmee hoogopgeleide migranten van buiten de Europese Unie in Nederland kunnen werken, is "niet meer bij de tijd" en ongericht". Dat concludeert de Arbeidsinspectie in zijn jaarverslag.

Ruim 10.000 bedrijven in Nederland mogen kennismigranten binnenhalen. Die moeten voldoen aan bepaalde eisen: zo moet de werkgever beloven de migranten minimaal anderhalf keer het modale salaris te betalen. Naar het opleidingsniveau of ervaring wordt niet gekeken.

Sommige werkgevers misbruiken de regeling om ook laaggeschoolde migranten binnen te halen. Zo trof de Arbeidsinspectie onder meer kappers, kabelleggers, betonvlechters, nagelsalonmedewerkers en schoonmakers aan die als kennismigrant in Nederland werkten. Zij verdienden vaak niet het bijbehorende salaris.

10 uur per dag, zes dagen per week

De Arbeidsinspectie noemt een voorbeeld waarbij een werkgever migranten 10 uur per dag en zes dagen per week laaggeschoold werk liet doen. Op papier voldeed de werkgever aan de salariseis, maar in de praktijk kregen de migranten door allerlei constructies minder dan het minimumloon.

Volgens de Arbeidsinspectie zijn dit soort bedrijven lastiger te controleren. "Het zou realistisch zijn als enkele honderden bedrijven dit zouden mogen, die daadwerkelijk een focus op hoogwaardige kennis hebben", zegt Rits de Boer, inspecteur-generaal van de Arbeidsinspectie.

Kennismigranten die vijf jaar in Nederland hebben gewerkt kunnen de Nederlandse nationaliteit aanvragen. Daarmee is volgens de Arbeidsinspectie ook een verdienmodel ontstaan. Zo betaalde iemand uit een onbekend land ruim 100.000 euro aan een werkgever om op papier als kennismigrant in Nederland te werken.

Nu ook runderen en geiten in de VS besmet met vogelgriep

1 day 18 hours ago

In de Verenigde Staten zijn in de staten Texas, Kansas en New Mexico melkkoeien ontdekt die die het vogelgriepvirus bij zich dragen. Ook zijn virusdeeltjes gevonden in de melk van die koeien. Vorige week werd het virus ook al bij geiten in de VS aangetroffen. Daarmee blijken herkauwers nu dus ook bevattelijk te zijn voor de vogelgriep.

Vogelgriepexpert en hoogleraar aan het Rotterdamse Erasmus MC Thijs Kuiken noemt het een zorgelijke ontwikkeling die hem ook verbaast. "Hoewel dit virus al een aantal jaren rondgaat, hebben we nog nooit besmettingen gezien bij koeien en geiten. Het is echt een een verbazingwekkend feit", zegt hij tegen de NOS.

Als dit meer is dan een eenmalig incident, is het ook zorgelijk voor de kans op overdracht van het vogelgriepvirus naar mensen. Het is dan een extra route tot besmetting van de mens. "Mensen hebben relatief veel contact met herkauwers, zoals runderen en geiten, veel meer dan met bijvoorbeeld kippen of varkens die automatisch gevoed worden. Een melkveehouder zonder melkrobot komt zeker twee keer per dag in nauw contact met zijn koeien."

'Zorgwekkender dan bij zeeleeuwen'

Iedere keer dat het vogelgriepvirus bij een zoogdiersoort terechtkomt, groeien volgens Kuiken de zorgen dat het virus zich kan gaan muteren (zich aanpast om zich makkelijker te kunnen verspreiden) en zelfs tot een pandemie kan leiden.

"Runderen en geiten komen heel veel voor in de wereld en er is wereldwijd ook veel transport van deze dieren, waardoor het virus zich snel over een heel groot gebied kan verspreiden. Dus een virusaanpassing in een koe is veel zorgwekkender voor de volksgezondheid dan in bijvoorbeeld een zeeleeuw."

Eerder was het virus al aangetroffen bij meer dan 50 soorten wilde zoogdieren, waaronder zeehonden, zeeleeuwen, vossen, grizzlyberen, ijsberen en bij meer dan 300 soorten wilde vogels. En natuurlijk heel veel kippen en ander pluimvee: sinds 2020 zijn alleen al in Nederland al ruim 6,6 miljoen daarvan geruimd.

Niet direct gevaar voor volksgezondheid

Hoe het virus zich onder de runderen in de VS heeft verspreid, is volgens Kuiken nog niet duidelijk. Bij de besmette melkveebedrijven in Kansas en Texas is ongeveer tien procent van de koeien ziek geworden. De zieke koeien hebben koorts, diarree en een verminderde melkproductie. Meestal zijn ze na twee tot drie weken beter.

Het staat nog niet vast dat hun ziekte daadwerkelijk veroorzaakt wordt door het vogelgriepvirus. "We weten eigenlijk tot nu toe alleen zeker dat de koeien besmet zijn met het virus. En dat is al nieuw", zegt Kuiken.

Dat het virus ook in de melk van de besmette dieren is aangetroffen hoeft niet direct een gevaar voor de volksgezondheid op te leveren, denkt Kuiken. Het is op dit moment ook nog niet bekend of de virusdeeltjes die in de melk zitten besmettelijk zijn voor mensen. Ook als dat wel het geval zou zijn, lopen consumenten van melkproducten volgens Kuiken geen direct gevaar.

Rauwmelkse kazen

"Veruit de meeste melk die gedronken wordt, is gepasteuriseerd. Ook kaas en andere zuivelproducten worden meestal van gepasteuriseerde melk gemaakt. Maar bij het drinken van niet-gepasteuriseerde rauwe melk zou het wel gevaarlijk kunnen zijn als die van koeien komt die besmet zijn."

Rauwmelkse kazen leveren volgens Kuiken voor de consument ook geen gevaar op, omdat de besmetting in de tijd dat de kaas wordt geproduceerd verdwijnt. Maar het kan wel gevaarlijk zijn voor de mensen die de rauwe melk verwerken om er kaas van te maken.

Van de huidige variant van het virus zijn nog nauwelijks mensen ziek geworden, maar bij eerdere varianten van hetzelfde virus wel. Wereldwijd zijn in de laatste 20 jaar zo'n 900 mensen ziek geworden van het vogelgriepvirus, van wie de helft is overleden.

Dat gebeurde vooral in Azië, waar mensen besmet raakten bij het slachten van kippen op levendedierenmarkten. In Europa zijn er alleen in Azerbeidzjan een aantal mensen aan vogelgriep overleden die wilde zwanen van hun veren ontdeden.

Meer onderzoek nodig

Tot nu toe is er in Nederland nauwelijks aandacht geweest voor vogelgriep onder herkauwers en het kan dus zijn dat er gevallen gemist zijn. Er moet daarom worden nagegaan of er in de afgelopen jaren wel besmettingen zijn geweest. Dat kan door het bloed van Nederlandse runderen te testen op antistoffen tegen vogelgriep.

Daarnaast is er ook nog veel meer onderzoek nodig om vast te stellen of de ziekte van de Amerikaanse runderen ook echt veroorzaakt is door het vogelgriepvirus, zegt Kuiken.

'De hele brug is ingestort': steeds meer bekend over drama in haven Baltimore

1 day 18 hours ago

In de haven van de Amerikaanse stad Baltimore is de zoektocht hervat naar de zes mensen die worden vermist na het brugdrama van gisteren. Een containerschip ramde in het holst van de nacht de pijler van een brug die vervolgens grotendeels is ingestort.

De vermisten zijn wegwerkers die op de 2,5 kilometer lange Francis Scott Key Bridge bezig waren met het vullen van gaten in het wegdek. De politie gaat ervan uit dat ze niet meer in leven zijn en spreekt niet langer van een zoekactie, maar van een bergingsoperatie. Daarvoor worden onder meer duikers ingezet.

Intussen worden steeds meer details bekend over het ongeluk, onder meer dankzij audio-opnames. Duidelijk is dat het 289 meter lange schip, de Dali, rond 00.44 uur lokale tijd vertrekt uit de haven van Baltimore. De bestemming is Sri Lanka, waar het schip over een kleine maand moet aankomen. Aan boord zijn twee loodsen van de Amerikaanse haven.

Totale black-out

Plots valt door nog onbekende oorzaak alles op het schip uit, een totale black-out. De negen jaar oude Dali wordt onbestuurbaar en de bemanning probeert uit alle macht het schip weer onder controle te krijgen. Een van de loodsen vraagt de bemanning om scherp naar bakboord te sturen, om te proberen aan stuurboord voor anker te gaan. Het lukt de opvarenden nog om een noodgenerator aan te krijgen, maar de motoren slaan niet meer aan.

Op de inmiddels bekende beelden van de botsing is te zien dat het schip in het donker op de brug afkoerst. Een botsing is niet meer te voorkomen. De bemanning verstuurt een 'mayday-signaal', dat in de lucht- en scheepvaart wordt gebruikt als alarm bij levensgevaarlijke situaties.

Het bericht belandt bij de havenautoriteiten, die snel in actie komen. "Ik heb een van jullie nodig aan de zuidkant en iemand aan de noordkant", zegt een politieman van de Maryland Transportation Authority Police tegen collega's. "Er komt een onbestuurbaar schip aan. We moeten al het verkeer stilleggen tot we dit onder controle hebben."

Op audio-opnames is te horen hoe politieagenten van de Maryland Transportation Authority kort voor het ongeluk proberen om het verkeer voor de brug tegen te houden:

Twee agenten antwoorden bevestigend. "Zijn er mensen op de brug aan het werk?", vraagt een ander zich vervolgens af. De spreker die opdracht gaf om het verkeer stil te leggen, zegt dat een voorman van de werklui moeten worden gewaarschuwd. Maar zover komt het niet.

Binnen twee minuten na de oproep van de havenautoriteiten botst de Dali tegen een betonnen pijler van de brug. Op de radio klinkt een paniekerige stem. "De hele brug valt zojuist naar beneden! Begin met...begin met...wie dan ook...iedereen... De hele brug is net ingestort."

De wegwerkers op de brug belanden in het koude water van de rivier, die daar zo'n 15 meter diep is. Kort daarvoor waren ze in of bij hun voertuigen aan het eten, vertelt een collega tegen The Washington Post. Hij was zelf niet op de brug aanwezig.

Mannen uit Latijns-Amerika

Twee mannen worden gered, de andere zes zijn nog vermist. In internationale media wordt gemeld dat ze uit landen in Latijns-Amerika komen, waaronder El Salvador en Guatemala. De 22 bemanningsleden op het schip, allen afkomstig uit India, zijn ongedeerd. Op de brug waren alleen de wegwerkers nog aanwezig.

Gouverneur Moore van de staat Maryland prijst het snelle optreden van de politiemensen. Ze hebben volgens hem levens gered door binnen twee minuten na de oproep van hun collega het verkeer stil te leggen. "Deze mensen zijn helden, omdat ze ervoor zorgden dat er geen auto's op de brug konden komen."

Op dit moment wijst alles in de richting van een ongeluk, maar het is nog onduidelijk hoe het schip zonder elektriciteit en aandrijving is komen zitten. Daar wordt onder meer onderzoek naar gedaan door de toezichthouder voor de veiligheid van transport in de VS, de NTSB. Het onderzoeksteam gaat onder meer de reisgegevensrecorder uitlezen, waarin allerlei gegevens over het schip worden opgeslagen.

Herstel kost honderden miljoenen

De brug wordt dagelijks gebruikt door 34.000 mensen en is een belangrijke verbinding in de regio. Het ongeluk heeft grote gevolgen voor de haven van Baltimore, die volgens schattingen van de staat Maryland goed is voor zo'n 15.000 directe banen. Bedrijven zijn al bezig om hun handel tijdelijk te verplaatsen naar andere havens aan de Amerikaanse oostkust.

De vraag is hoelang het duurt voor het scheepvaartverkeer weer kan passeren. Een senator zei gisteren dat vier schepen de haven niet konden verlaten en dat twintig andere wachten tot ze naar binnen kunnen. Analisten gaan ervan uit dat het ongeluk op de korte termijn economisch een flinke klap oplevert voor de regio, maar denken ook dat de haven zich op de langere termijn wel zal herstellen.

President Biden heeft beloofd dat de federale overheid zal betalen voor het herstel van de brug. De verwachting is dat de herbouw minstens een jaar zal duren en zeker honderden miljoenen dollars gaat kosten.

Slavernijmuseum begint met pop-up-expo over verzet

1 day 18 hours ago

Een voorproefje, zeggen ze zelf bij het Nationaal Slavernijmuseum in Amsterdam. Het museum zelf opent waarschijnlijk pas in 2030. Maar vanaf komende vrijdag is de eerste tentoonstelling Verzet tegen slavernij te zien. In het Verzetsmuseum in Amsterdam.

"Het is nu alvast oefenen en laten zien wat het zou kunnen worden", zegt kwartiermaker Peggy Brandon bij AT5. "Dit is de eerste versie."

De eerste plannen voor een Nationaal Slavernijmuseum dateren al van jaren terug en werden in september 2022 concreet. Toen begonnen de kwartiermakers bijeenkomsten te organiseren over hoe het museum er uit zou moeten zien. "Honderden gesprekken voerden we in het hele Koninkrijk en daarbuiten. Van Groningen tot Maastricht en van Overijssel tot Zuid-Holland, op de eilanden Sint-Eustatius, Saba, Sint-Maarten, Curaçao, Aruba, Bonaire en in Suriname", zeggen ze zelf. "Werkelijk ieder gesprek raakte ons."

Op grond van al die gesprekken, werkten de kwartiermakers hun plannen verder uit. Ruim een maand geleden spraken ze hun voorkeur uit voor een locatie: het museum zou gebouwd moeten worden op de kop van het Java-eiland in Amsterdam. Op die plek is er een wijds uitzicht over het water van het IJ. Bovendien ligt het gebied niet ver van Amsterdam Centraal. Naar verwachting neemt Amsterdam later dit jaar een besluit over de bouw van het museum dat in 2029 of 2030 kan openen.

Altijd mensen tegen

Maar zo lang wilden de kwartiermakers niet wachten. Samen met het Verzetsmuseum komen ze nu met de pop-uptentoonstelling over mensen die zich inzetten voor de afschaffing van de slavernij. "Er zijn altijd mensen tégen geweest", stelt Brandon. De tentoonstelling behandelt zowel het verzet van tot slaaf gemaakte mensen zelf als de anti-slavernijbeweging in Nederland.

"Je ziet vooral wie er in verzet kwam", aldus Brandon. "Wie zei er: 'zo wil ik niet?'"

Uiteraard is er op de tentoonstelling aandacht voor de opstanden van tot slaaf gemaakten en de leiders daarvan, onder wie Tula op Curaçao, Maar de expo belicht ook het 'kleine' initiatief van Anna Bergendahl, die met een damescomité handwerken verkocht om tot slaaf gemaakte mensen vrij te kopen.

Gewone jongen

De expo vertelt ook het verhaal van Frits Moquette. Een 'gewone' Nederlandse jongen van 17 jaar oud die na het lezen van het boek Uncle Tom's Cabin en op grond van alarmerende berichten over de uitwassen van slavernij in actie komt. In 1850 richt hij samen met een aantal vrienden het Jongelings Genootschap ter Afschaffing van Slavernij op. Samen schrijven ze brieven aan de regering en proberen vriend en vijand te overtuigen om een snel einde te maken aan de slavernij. Frits zelf ziet slavernij als een "staatkundige fout, een belediging voor de mens en een zonde voor God".

De brieven van de vader van Frits zijn bij de tentoonstelling te zien. Brandon: "Iemand heeft voor ons onderzoek gedaan en kwam uit bij zijn familie. Die hadden nog archiefstukken liggen, maar wisten zelf de geschiedenis niet. Het is mooi om die geschiedenis terug te kunnen geven."

De tentoonstelling Verzet tegen slavernij is vanaf vrijdag 29 maart open voor het publiek en loopt tot en met half augustus.