In Schinnen zijn bewoners flink geschrokken van het nieuws dat mogelijk tientallen mensen zijn overleden door middelen van de online webshop Funcaps. Het bedrijf opereerde jarenlang vanuit een loods in het Limburgse dorp, en ging later verder op een andere locatie. Hoe konden de twee eigenaren zo lang doorgaan met hun handel in gevaarlijke designerdrugs?
"Ik wist niet wat ik hoorde. Schrikbarend", zegt de overbuurman van de loods. In de Schinnense opslag vond de politie in 2022 bij een doorzoeking op verzoek van de Belgische politie grote hoeveelheden designerdrugs en namaakmedicijnen.
Tot de inval stond tot de loods vol met rekken, computers, printers en ook een pillenmachine, weet hij. "Er lagen spullen die ze verkochten. Pillen, poppers, seksartikelen, van alles. Alles wat je via internet kan verkopen." Hij herinnert zich de mannen achter Funcaps als "hele nette jongens" en "een beetje sportschooltypes". "Ze hadden hele dikke auto's. Ik heb hier wel eens een Ferrari voorbij zien komen."
De buurman heeft hen naar eigen zeggen gevraagd of de handel wel legaal was. "Ze zeiden dat ze in het grijze gebied opereerden, maar wel aan de goede kant. Ze maakten pillen, amfetamine. Dat mocht niet zo verkocht worden, maar als je er een bepaald stofje aan toevoegde weer wel."
"Daar waren ze heel open over", zegt een andere bewoner. "Ze waren er vol van overtuigd dat het allemaal legaal was."
De handel ging door tot in 2022 de politie voor de deur stond. "Ze hebben het dichtgegooid en toen is het een jaar verzegeld geweest. En toen zijn ze ergens anders verder gegaan met hetzelfde kunstje", zegt de overbuurman. "Apart dat dat kan in Nederland."
Breaking Bad
Het verhaal van Stefan P. (30) en Jord van W. (31) vertoont wel wat parallellen met de serie Breaking Bad. Deze keer niet met een ontspoorde scheikundedocent en zijn student, maar met twee Zuid-Limburgse jongens van wie er één een chemische achtergrond had.
P. en Van W. leerden elkaar kennen op de sportschool en besloten in 2016 samen een bedrijf op te richten om designerdrugs te verkopen. Funcaps was geboren.
Het bedrijf groeide uit tot een van de grootste spelers op de markt. De mannen verkochten variaties van xtc, speed of lsd, maar ook zware kalmerende middelen.
'All Cops Are Bastards'
Ze verdienden er goed aan. In vijf jaar tijd was de omzet 42 miljoen, schat het Openbaar Ministerie. Op sociale media is te zien dat de eigenaren zich met dure auto's vertoonden, zoals een Lamborghini Húracan.
Opvallend: een Mercedes met het logo van Funcaps erop heeft een kenteken dat begint met ACAB, straattaal voor All Cops Are Bastards. In Duitsland mogen autobezitters een lettercombinatie kiezen. Het is overigens onduidelijk of dat in dit geval is gebeurd: de lettercombinatie AC kan er ook op duiden dat de auto is gekocht in de regio Aken, net over de grens met Zuid-Limburg.
Het duo richtte nieuwe bedrijven op, en daaronder weer dochterbedrijven. Volgens bewoners was er ook geïnvesteerd in vastgoed in Limburg en Duitsland.
Jarenlang ging het goed. Funcaps kon door pretpillen te maken met een net iets andere samenstelling de opiumwet omzeilen. In België lukte dat niet, daar stelde de politie in 2021 al een onderzoek in.
Alarmbellen
In Nederland gingen er intussen ook alarmbellen af, bijvoorbeeld bij de ING Bank, die in 2022 vragen begon te stellen aan Funcaps over de legaliteit van hun handel. De bank had vastgesteld dat de producten van Funcaps nauw verwant waren aan stoffen op de lijst met verboden middelen en beëindigde de relatie.
Pas na een wijziging van de Opiumwet per 1 juli dit jaar waren er genoeg handvatten voor een strafrechtelijk onderzoek tegen Funcaps, bevestigt een woordvoerder van het OM. In de nieuwe wet kwam er naast harddrugs en softdrugs een derde verboden categorie bij: lijst 1A.
Op die nieuwe lijst zijn hele stofgroepen binnen de designerdrugs opgenomen, en daarmee werd het kat- en muisspel tussen de overheid en de aanbieders van designerdrugs doorbroken. Op 8 augustus dit jaar werden Stefan P. (30) en Jord van W. (31) opgepakt. Ze zitten vast in afwachting van hun strafzaak.
De verdachten houden vol dat ze zich steeds aan de wet hebben gehouden. De advocaat van de verdachten zei bij de eerste inleidende zitting gisteren dat het tweetal al jaren werkt in "volledige openheid en transparantie". Er werd juist altijd gewezen op de mogelijk schadelijke effecten van de goederen, stelde de raadsman.
De volgende zitting in de zaak is op 5 februari.
