Aggregator

Congresleden VS woedend over gedeeltelijke vrijgave Epstein-documenten

2 hours 12 minutes ago

Leden van het Congres in de Verenigde Staten zijn woedend dat slechts een deel van de Epstein-files is vrijgegeven. Het ministerie van Justitie maakt sinds vrijdag stapsgewijs documenten openbaar van de veroordeelde zedendelinquent, die veel connecties had met bekende en rijke Amerikanen.

Congresleden maken zich boos omdat het ministerie zich niet aan de afspraken houdt. Vorige maand werd door het Congres een wet aangenomen, die ook door president Trump is ondertekend, waarin staat dat alle documenten binnen dertig dagen moeten worden vrijgegeven. Tot nu toe zijn er duizenden bestanden gepubliceerd, een fractie van de vele honderdduizenden documenten die in de loop der jaren in het kader van verschillende juridische onderzoeken zijn verzameld.

In de wet staat dat geen enkel document mag worden achtergehouden, vertraagd of gecensureerd "op grond van gêne, reputatieschade of politieke gevoeligheid, ook niet ten aanzien van een overheidsfunctionaris, een publiek figuur of een buitenlandse hoogwaardigheidsbekleder".

Democraten én Republikeinen boos

Het Republikeinse lid van het Huis van Afgevaardigden Thomas Massie zegt nu dat het ministerie de wet overtreedt die hij samen met zijn Democratische collega Ro Khanna indiende. Massie suggereert dat de minister van Justitie steenrijke donateurs probeert te beschermen.

Khanna en Massie overwegen een procedure in het Congres op te starten waarmee minister Bondi een dwangsom zou kunnen worden opgelegd voor elke dag dat ze de documenten niet vrijgeeft, zeggen ze tegen CBS News. Het is onduidelijk hoe groot de kans van slagen daarvan is.

Ook de Democratische leider in de Senaat Chuck Schumer is niet te spreken over de handelswijze van het ministerie. "De wet is glashelder: de regering-Trump had dertig dagen om ALLE Epstein-documenten vrij te geven, niet slechts enkele. Dit bewijst eens te meer dat het ministerie van Justitie, Donald Trump en Pam Bondi (de minister) er alles aan doen om de waarheid te verhullen."

De trage vrijgave komt onder meer doordat het ministerie van Justitie druk bezig is met het weglakken van veel informatie. Van de duizenden documenten zijn er honderden helemaal zwartgelakt. In veel andere documenten zijn namen en passages niet meer leesbaar. Tot nu toe zijn de namen van meer dan 1200 personen weggehaald: slachtoffers van Epstein en hun familieleden.

Bestanden offline gehaald

Daar komt bij dat Amerikaanse media de afgelopen uren ontdekten dat er ook gepubliceerde bestanden offline zijn gehaald. Het zou om zeker vijftien bestanden gaan, waaronder een foto waarop Trump te zien is met Ghislaine Maxwell, de handlanger van Epstein. Bestand 468 toont een bureau met diverse ingelijste foto's erop. In de open lade ligt onder meer de foto van Trump, een van de weinige van de vrijgegeven documenten waarop hij te zien is.

Het bestand is niet meer vindbaar op de speciale overheidswebsite waarop de Epstein files worden geplaatst. Sinds gisteravond Nederlandse tijd springt de website van dossier 'EFTA00000467' naar 'EFTA00000469'.

Schumer maakt zich ook daar boos over. "Als ze dit al verwijderen, stel je dan eens voor hoeveel ze nog meer proberen te verbergen." Hij spreekt van mogelijk de grootste doofpotaffaire in de Amerikaanse geschiedenis. De Democratische commissie van het Huis van Afgevaardigden die zich de afgelopen maanden hard heeft gemaakt voor vrijgave van de documenten, roept op tot meer transparantie:

Onderminister Todd Blanche van het ministerie van Justitie verklaart tegen NBC dat dit is gedaan vanwege zorgen over de vrouwen in de foto. "Na het vrijgeven van die foto kwamen we erachter dat er zorgen waren over die vrouwen in de foto en daarom hebben we de foto offline gehaald." Wat hij daar precies mee bedoelt, is onduidelijk. Blanche zegt dat de foto in kwestie weer online wordt gezet als de gezichten van slachtoffers zijn weggelakt.

Hij benadrukt dat het niets te maken heeft met het feit dat Trump op de foto te zien is. De onderminister zegt dat geen informatie over Trump wordt weggelakt in de vrijgegeven bestanden, "tenzij dat van de wet moet, bijvoorbeeld als het gaat om informatie over slachtoffers".

'Sommige bestanden niet goed bekeken'

Behalve Congresleden roept ook Gloria Allred, advocaat van enkele misbruikslachtoffers van Epstein, op tot transparantie. Ze zegt tegen CNN dat het systeem "de overlevenden in de steek heeft gelaten". Eerder liet ze al weten dat het ministerie haar had gevraagd welke van haar cliënten hun namen weggelakt zouden willen hebben.

Nu zegt ze dat sommige bestanden niet gecensureerd genoeg zijn, omdat ze namen en foto's van slachtoffers heeft gezien die volgens haar weggelakt hadden moeten worden, mede omdat het ook om naaktfoto's gaat. "Dat is echt onacceptabel", aldus Allred.

Over die onvolkomenheden zei het ministerie vrijdag dat er sprake is van een enorme klus om alle bestanden door te spitten en privacygevoelige informatie weg te halen. "Machinale en menselijke fouten" kunnen voorkomen, verklaart het ministerie. De vrijgave van alle bestanden zou enkele weken kunnen duren, zei onderminister Blanche vrijdag.

Intussen is er het hele weekend nog geen reactie gekomen vanuit het kamp van president Trump. Vandaag heeft hij ook geen publieke evenementen op het programma staan.

Honderden migranten steken Kanaal over, record voor decemberdag

2 hours 34 minutes ago

Nooit eerder staken op een decemberdag zo veel migranten Het Kanaal over. Gisteren zijn ruim 800 migranten de zee tussen Frankrijk naar Engeland overgestoken, blijkt uit cijfers van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken. Ook afgelopen nacht vertrokken mensen op boten richting Engeland, vaak in kleine, geïmproviseerde bootjes.

Franse maritieme autoriteiten moesten bij achttien vertrekkende boten in actie komen. Zo werden in de nacht van zaterdag op zondag tachtig mensen gered van een boot met motorpech, schrijven Franse media. De geredde migranten zijn teruggebracht naar Calais. In totaal bereikten dertien boten de Britse kust.

Naar verwachting wilden veel reizigers al eerder vertrekken naar het Britse Kent, maar kon dat eerder niet door het slechte weer. Sinds halverwege november was er geen enkele migrant gearriveerd, maar vorige week zaterdag en afgelopen woensdag waren er al 737 en 497 personen overgekomen.

Uit cijfers van de Britse overheid valt af te lezen dat vooral in de zomermaanden vaker grote groepen migranten de oversteek wagen. In de maanden juli, augustus en september is het warmer, en is de zee vaak rustiger. Op 6 september kwamen er de meeste migranten aan op één dag, namelijk 1101.

Eén-in-één-uitprincipe

Afgelopen zomer sloot de Britse Labour-regering een overeenkomst met de Franse regering, om migranten die illegaal naar het Verenigd Koninkrijk kwamen, terug te sturen naar Frankrijk. In ruil daarvoor zou het VK migranten opnemen van Frankrijk, volgens een één-in-één-uitprincipe.

In een reactie op de migrantenstroom van dit weekend zegt de Labour-regering dat al actie te ondernemen. "We hebben bijna 50.000 mensen die hier illegaal verbleven het land uit gezet, en dankzij onze historische overeenkomst met de Fransen worden degenen die met kleine bootjes aankomen nu teruggestuurd."

Dit jaar staken ruim 41.000 mensen Het Kanaal over, in 2024 waren dat 36.816 mensen. In 2022 kwamen er de meeste migranten aan in Engeland, ruim 45.000.

Franse media schrijven dat er dit jaar 29 migranten zijn omgekomen tijdens overtochten op zee.

VS onderschept opnieuw schip voor kust Venezuela, derde in elf dagen

3 hours 16 minutes ago

De Verenigde Staten hebben opnieuw een schip voor de kust van Venezuela onderschept. Dat melden de persbureaus Reuters en Bloomberg op basis van bronnen.

Het zou de derde keer in elf dagen zijn dat de VS een schip in beslag neemt. De schepen die eerder werden onderschept zijn olietankers. Volgens persbureau Bloomberg gaat het ook dit keer om een olietanker.

Het schip waar het vandaag om gaat, vaart volgens Bloomberg onder Panamese vlag. Het voer volgens het persbureau in internationale wateren, maar staat wel op een Amerikaanse sanctielijst.

Blokkade

De Amerikaanse president Trump maakte deze week bekend dat hij een blokkade instelt voor olietankers die onder Amerikaanse sancties vallen en van en naar Venezuela varen. Sindsdien bleven veel olietankers in Venezolaanse wateren om te voorkomen dat ze in beslag worden genomen.

Het schip dat gisteren in beslag is genomen, na het ingaan van de blokkade, stond niet op een Amerikaanse sanctielijst. Volgens de Amerikanen zou het olie aan boord hebben gehad die wel onder Amerikaanse sancties valt.

De eerste twee olietankers waren volgens de VS betrokken bij "illegale olietransporten om het narcoterroristische drugsnetwerk van het regime van Maduro te ondersteunen".

'Internationale piraterij'

De Amerikaanse president Trump zegt dat de Venezolaanse president Maduro leiding geeft aan een kartel dat op grote schaal drugs naar de VS vervoert. Experts zeggen dat de VS de rol van Venezuela bij de drugstoevoer overdrijft. Venezuela noemde het in beslag nemen van schepen "een grove daad van internationale piraterij".

Volgens Maduro is Trump uit op olie, gas, goud en andere waardevolle grondstoffen van Venezuela.

De afgelopen maanden hebben de Amerikanen in de regio een grote troepenmacht opgezet. Sinds begin september heeft Amerika tientallen boten gebombardeerd die volgens de VS drugs zouden vervoeren. Trump zegt dat hij daarmee de drugshandel en de stroom van drugs naar de Verenigde Staten wil bestrijden. Er werd geen bewijs geleverd dat de boten echt drugs aan boord hadden.

Explosie en dreigende teksten bij Haags tuincentrum: 'Ik begrijp er niks van'

3 hours 44 minutes ago

Bij een tuincentrum in Den Haag is vannacht een explosie geweest. De ingang van het tuincentrum raakte beschadigd. Bij het pand zijn ook briefjes met een dreigende tekst achtergelaten.

De ontploffing was rond 03.00 uur bij het pand aan de Loosduinse Hoofdstraat. Niemand raakte gewond, wel raakte een glazen deur beschadigd.

Voor de ingang zijn een aantal A4'tjes gevonden met de tekst "Hollander 20 stuks tijd om te betalen!!!". Wat de achtergelaten boodschap betekent, is onderdeel van het onderzoek, aldus de politie.

Eigenaar staat voor een raadsel

Maarten Kester, de eigenaar van het tuincentrum, zegt tegen Omroep West voor een raadsel te staan. "Ik zou niet weten wat ermee bedoeld wordt", reageert hij. Financiële problemen of conflicten heeft het bedrijf naar eigen zeggen niet. "We hebben alles onder controle, ik begrijp er niks van."

Hij heeft op camerabeelden gezien wat er vannacht is gebeurd. "Er klimt iemand over het hek heen, legt de briefjes met dat vage verhaal neer, plakt de bom op de deur, steekt het aan en maakt een foto."

Het gat in de deur is vanochtend vroeg ontdekt. "Je verwacht wel wat anders op de zondag", zegt Kester. "Ik ben heel blij dat er niemand binnen is geweest."

Er is nog niemand aangehouden. "De camerabeelden zijn duidelijk, maar de dader is helemaal in het zwart gekleed en draagt een capuchon", zegt Kester. Toch heeft hij er vertrouwen in dat de politie de dader snel vindt, omdat "hij zoveel sporen heeft achtergelaten".

Het tuincentrum is vandaag gewoon opengegaan voor klanten. De hoofdingang was tijdens het politieonderzoek afgezet, waardoor mensen via een tijdelijke ingang naar binnen moesten. "De beschadigde deur doet het gelukkig nog. Het gat moet worden gerepareerd, maar alles draait weer", aldus Kester.

Mensen die iets gehoord of gezien hebben rond het tijdstip dat de explosie gebeurde, worden gevraagd zich bij de politie te melden.

Bijna evenveel explosies als vorig jaar

Dit jaar zijn er in Nederland al meer dan 1300 aanslagen met explosies gepleegd op woningen en andere panden, blijkt uit de meest recente cijfers van het Offensief Tegen Explosies, waarin onder andere de politie en gemeenten zijn vertegenwoordigd. Naar verwachting valt het aantal aanslagen bijna even hoog uit als in 2024. Heel vorig jaar waren het er 1543.

De politie heeft dit jaar meer dan 300 verdachten opgepakt voor explosies, onder wie een groot aantal minderjarigen.

Camiel Jansen nieuwe Componist der Nederlanden

4 hours 28 minutes ago

Camiel Jansen is benoemd tot Componist der Nederlanden. Dat is bekendgemaakt in TivoliVredenburg in Utrecht. Jansen volgt Anne-Maartje Lemereis op, die de titel de afgelopen twee jaar droeg.

De selectiecommissie was unaniem in zijn keuze en roemt zijn verbeeldingskracht, muzikale diepgang en maatschappelijke betrokkenheid. Volgens de jury maakt Jansens combinatie van muzikale diepgang, maatschappelijke betrokkenheid en jeugdig enthousiasme hem een ideale vertegenwoordiger van het Nederlandse componeren.

De komende twee jaar zet de 34-jarige Jansen zich als ambassadeur in voor het Nederlandse muziekleven: van componisten en musici tot docenten, leerlingen en jonge makers. Onder Jansens eigen motto 'Een klank voor de kloof' verbindt hij volgens de jury mensen met nieuwe composities, educatieve projecten en samenwerkingen.

Docent en presentator

"Het is een ongelofelijke eer dat ik dit mag doen", zegt Jansen in een reactie. Hij wil zijn platform gebruiken om tegenstellingen tussen groepen weg te nemen. "Ik voel de urgentie om met muziek te laten zien dat we dichter bij elkaar staan dan we denken. Daarom wil ik projecten organiseren die klank geven aan de kloof, in de concertzaal, én op straat. Ik kijk er enorm naar uit."

Jansen is componist, contrabassist en presentator. Naast zijn werk als componist is hij docent aan het Conservatorium van Amsterdam en presentator bij radiozender NPO Klassiek.

Componist der Nederlanden is een initiatief van Buma Cultuur en BumaStemra. Sinds 2015 wordt er elke twee jaar een componist benoemd die zich inzet voor de zichtbaarheid en diversiteit van nieuwe Nederlandse muziek.

Ruim 7000 kilo illegaal vuurwerk gevonden na controle bestelbus

5 hours ago

De politie heeft eergisteren duizenden kilo's illegaal vuurwerk gevonden na een controle op de A15. Twee verdachten zijn aangehouden.

Ter hoogte van het dorp Kesteren controleerden agenten vrijdag een bestelbusje. In de laadruimte van de wagen vonden zij vier pallets illegaal vuurwerk, in totaal zo'n 1600 kilo.

Na de ontdekking werd ook een loods in Enschede doorzocht, waar nog eens ruim 5500 kilo illegaal vuurwerk bleek te liggen, meldt Omroep Gelderland.

De politie meldt vandaag dat twee personen zijn aangehouden: de 32-jarige bestuurder van het busje, die uit Barendrecht komt, en een 44-jarige man uit Duitsland. "Het vuurwerk wordt vernietigd", laat de politie verder weten.

Israël keurt 19 nederzettingen goed op bezette Westelijke Jordaanoever

5 hours 7 minutes ago

De Israëlische regering heeft goedkeuring gegeven voor de oprichting van negentien nieuwe nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever. De afgelopen drie jaar werden al vijftig nederzettingen goedgekeurd.

Vijf van de nederzettingen bestonden al, maar hadden onder de Israëlische wetgeving nog geen formele status. In twee gevallen gaat het om nederzettingen die in 2005 nog waren ontmanteld. De Israëlische kolonies in het bezette gebied zijn volgens het internationaal recht illegaal.

Het besluit werd bekendgemaakt door de ultrarechtse minister van Financiën Smotrich, die zelf als kolonist op de Westelijke Jordaanoever woont. Hij wil met de nederzettingen de oprichting van "een Palestijnse terreurstaat" voorkomen.

Sterke toename

In totaal hebben nu 210 nederzettingen groen licht gekregen van het Israëlische kabinet, meldt Peace Now, die de ontwikkelingen in het gebied monitort. In 2022, aan het begin van de regeertermijn van het huidige kabinet onder leiding van premier Netanyahu waren er nog 141 goedgekeurde nederzettingen. De afgelopen jaren zijn er volgens de Verenigde Naties in het gebied vele duizenden woningen voor kolonisten gebouwd.

Het nieuws komt op het moment dat de VS druk uitoefent op Israël en Hamas om een begin te maken met de tweede fase van het staakt-het-vuren in Gaza, dat sinds 10 oktober van kracht is. De illegale nederzettingen worden gezien als obstakel voor een mogelijke Palestijnse staat, omdat er daardoor steeds minder grondgebied voor de Palestijnen overblijft.

De Westelijke Jordaanoever

Israël veroverde de Westelijke Jordaanoever, inclusief Oost-Jeruzalem, in 1967, tegelijk met de Gazastrook. Sindsdien houdt Israël het gebied bezet. In delen ervan hebben Palestijnen een vorm van zelfbestuur. Op de Westelijke Jordaanoever wonen zo'n drie miljoen Palestijnen. Daarnaast wonen er intussen zo'n 700.000 Israëlische kolonisten. Volgens internationaal recht zijn de nederzettingen waarin zij wonen illegaal.

Veel Palestijnen zien de Westelijke Jordaanoever als deel van hun toekomstige staat, met Oost-Jeruzalem als hoofdstad, ook al wordt het perspectief daarop steeds kleiner.

Afgelopen najaar registreerde de Verenigde Naties honderden aanvallen van Joodse kolonisten op Palestijnse bewoners van de Westelijke Jordaanoever. Gemiddeld waren het er acht per dag.

Kolonisten staken auto's en huizen in brand, vernielden landbouwgrond en bedreigden Palestijnen. Die zijn voor hun veiligheid afhankelijk van het Israëlische leger, maar dat doet nauwelijks iets om geweld te voorkomen. Ook worden de daders van de aanslagen maar zelden vervolgd.

Volgens premier Netanyahu is een kleine, extremistische groep kolonisten verantwoordelijk voor het geweld, maar dat wordt door mensenrechtenorganisaties weersproken. Zij maken zich grote zorgen over de terreur en spreken van "systematisch geweld" door kolonisten die structureel steun krijgen van de regering.

Onze correspondent Nasrah Habiballah maakte eerder deze uitlegvideo:

Drie mensen gewond bij instorten balkon tijdens feestje in Zwolle

5 hours 35 minutes ago

In Zwolle is afgelopen nacht het balkon van een studentenwoning ingestort terwijl er mensen op stonden. Drie personen raakten gewond, bevestigt de veiligheidsregio na berichtgeving van de regionale omroep Oost.

Het gaat volgens de veiligheidsregio om een balkon van hout dat niet tijdens de bouw van de woning is gemaakt, maar later is toegevoegd.

Op het moment van instorten stonden er volgens de hulpdiensten tijdens een feestje ongeveer tien mensen op het balkon. De houten constructie kon het gewicht van de mensen niet aan. Het balkon stortte in en de mensen vielen zo'n drie meter naar beneden.

Snijwonden

Om 03.00 uur kwam er een melding van het incident binnen bij de hulpdiensten. Brandweer, politie en ambulancepersoneel kwamen helpen. Twee mensen hadden snijwonden en één persoon had pijnlijke ribben. Ze zijn behandeld bij de huisartsenpost.

Mensen die aanwezig waren op het feestje waren volgens de veiligheidsregio erg geschrokken en zochten steun bij elkaar op straat.

'Miljoenen liters ontlasting van festivals illegaal geloosd in Brabant'

5 hours 37 minutes ago

Op het terrein van een bedrijf in het Brabantse Wintelre zouden jarenlang miljoenen liters ontlasting van grote festivals illegaal zijn gedumpt. Dat blijkt uit stukken die Omroep Brabant bij meerdere overheden heeft opgevraagd via de Wet open overheid (Woo).

Volgens Omroep Brabant is het Openbaar Ministerie een strafrechtelijk onderzoek begonnen naar de ondernemer die daarachter zou zitten. Een woordvoerder van het OM kan niet bevestigen of ontkennen dat er een onderzoek loopt.

De lozingen gebeurden op het terrein van mestverwerker en varkenshouderij Daas in Wintelre, schrijft de omroep. Tankwagens met ontlasting en afvalwater van grote festivals zouden hun inhoud overhevelen naar een container. Vanuit deze container zou de ontlasting via een illegale aansluiting in het riool belanden.

Ook varkensmest

Naast het lozen van afvalwater van evenementen zijn deze illegale aansluitingen ook gebruikt om varkensmest te dumpen. Dat wordt volgens Omroep Brabant duidelijk uit een rapport dat is opgesteld door de gemeente Eersel, waar Wintelre onder valt.

Uit documenten van de gemeente Eersel blijkt dat in 2023 bijna 9 miljoen liter aan afvalwater is geloosd op deze plek, zonder dat daar toestemming voor was gegeven, schrijft Omroep Brabant. De gemeente heeft daartegen opgetreden, waarna de container is weggehaald.

Ondernemer Pierre Daas ontkent tegenover de omroep dat er sprake is van illegale lozingen. "Mest wordt afgevoerd conform mestwetgeving en alle lozingen worden geregistreerd en gemeld. Conform de afspraken wordt er een vergoeding voor de lozingen betaald."

Een bedrijf uit Gilze zou de ontlasting afleveren op het terrein van Daas. Dit bedrijf haalt afvalwater op van grote evenementen in Nederland en België, zoals Paaspop, Intents Festival, Concert at Sea, Zwarte Cross en Graspop.

Of medewerkers van het bedrijf wisten dat het afvalwater illegaal werd geloosd, is niet duidelijk. Wel wordt het bedrijf herhaaldelijk in de opgevraagde documenten genoemd, aldus Omroep Brabant. Het bedrijf heeft niet gereageerd op vragen. Ook de genoemde festivals zijn door de regionale omroep benaderd, maar hebben nog niet gereageerd.

Rioolproblemen

In Wintelre waren langere tijd problemen met de riolering. Die zijn veroorzaakt door aangekoekte dierlijke mest en het afvalwater, zo staat in de documenten. Ambtenaren schrijven volgens de regionale omroep daarin dat dat "zeer waarschijnlijk als gevolg is van de activiteiten" van het bedrijf van Daas.

De rioolproblemen leidden in de omgeving tot overlast, blijkt verder uit de stukken. "Wij hebben al jarenlang overlast van stank via het riool", schreef een omwonende in november 2023 aan de gemeente.

"Deze overlast wordt veroorzaakt doordat enkele huizen verder bijna dagelijks vrachtwagens vol worden geloosd op het riool. Hier hebben wij al meerdere malen een melding van gemaakt, maar de heer Daas is daar niet van onder de indruk", aldus de omwonende.

Mestfraude

In een reactie op persvragen over de opgevraagde stukken is de gemeente Eersel minder stellig dan de eigen ambtenaren eerder in de documenten. De gemeente laat aan de omroep weten dat er meerdere verstoppingen zijn geweest, maar "daarvan is niet met zekerheid vast te stellen dat deze afkomstig zijn van Daas". Het afgelopen jaar zouden zich geen verstoppingen of andere problemen meer hebben voorgedaan.

De mestverwerker kwam eerder in het nieuws voor het overtreden van de milieuregels. Zo bleek afgelopen zomer dat een stuk grond in Eindhoven vervuild is geraakt, omdat een mestzak van het bedrijf van Daas was gaan lekken. Daardoor kwam naar schatting 180.000 liter afvalwater in de grond terecht. In 2019 is de eigenaar van het bedrijf veroordeeld voor het overtreden van de meststoffenwet en valsheid in geschrifte.

Minuut stilte in Australië na aanslag, premier Albanese uitgejouwd

7 hours 34 minutes ago

In Australië is om 18.47 uur lokale tijd een minuut stilte gehouden voor de slachtoffers van de dodelijke aanslag op Bondi Beach in Sydney. Een week geleden werden bij een viering van het joodse lichtjesfeest Chanoeka vijftien mensen doodgeschoten, ruim veertig anderen raakten gewond. De minuut stilte was exact een week nadat de eerste schoten werden gelost.

De Australische premier Albanese was aanwezig bij de herdenking bij het stadsstrand. Daar kwamen volgens internationale persbureaus meer dan 10.000 mensen op af. Bij aankomst werd de premier door mensen in het publiek uitgejouwd. Op een later moment viel zijn naam tijdens een toespraak, waarop een mengeling van applaus, gefluit en boegeroep volgde. Albanese zat op de eerste rij en droeg een keppeltje. Hij hield geen toespraak.

De regering van Albanese kreeg de afgelopen week veel kritiek van vooral de Joodse gemeenschap in het land, die vindt dat de regering te weinig heeft gedaan tegen antisemitisme. Het aantal antisemitische incidenten is volgens de Raad van de Australisch-Joodse Gemeenschap in een jaar tijd verdrievoudigd tot ruim 1600.

Man die het wapen afpakte

David Ossip, de voorzitter van de Joodse Raad van Afgevaardigden van de deelstaat New South Wales, was een van de sprekers op het podium. Hij zei dat het land zich nu op een donkere plek bevindt, maar dat Chanoeka mensen leert dat licht zelfs op de guurste plekken kan schijnen.

De vader van Ahmed Al Ahmed was ook aanwezig. De 43-jarige Ahmed pakte tijdens de aanslag een wapen af van een van de schutters. Hij belandde in het ziekenhuis met schotwonden. De beelden van Ahmed die het wapen afpakte gingen de wereld rond. De vader zei op verzoek van zijn zoon dat "De Heer dicht bij mensen met een gebroken hart is".

Bekijk hier de minuut stilte op Bondi Beach:

Niet alleen op Bondi Beach werd stilgestaan bij de slachtoffers van de chanoekaviering. Vandaag was voor het hele land een dag van bezinning afgekondigd. Vlaggen hingen halfstok en televisie- en radiozenders namen een minuut stilte in acht.

Nieuwe wetten

Voorafgaand aan de herdenking kondigde Albanese een onderzoek aan naar het werk van de inlichtingendiensten. Hij wil weten of politie en inlichtingendiensten de juiste bevoegdheden hebben en of ze goed genoeg samenwerken om het land veilig te houden.

Albanese beloofde eerder deze week al dat er nieuwe wetten komen waarmee mensen die haatzaaiende taal gebruiken en geweld verspreiden kunnen worden vervolgd. Verder wil hij de wapenwetten in Australië aanscherpen en kunnen mensen met een vuurwapen dat vrijwillig inleveren. Ze krijgen daar dan een vergoeding voor.

Bij de aanslag schoten twee mannen, een vader en zoon, met meerdere vuurwapens op mensen die op het populaire stadsstrand waren samengekomen voor Chanoeka. De vader werd door de politie doodgeschoten. De zoon ligt gewond in het ziekenhuis en wordt daar bewaakt door de politie. In de auto van de schutters werden IS-vlaggen en explosieven gevonden.

Cultuur snuiven op sociale media: 'Het is ook een vorm van nationalisme'

7 hours 48 minutes ago

Expats in Nederland die zich verbazen over grote fietsenstallingen, koks die Caribische recepten delen en ouders die opvoedervaringen uitwisselen: socialemediakanalen staan er vol mee. Leuke en informatieve video's over cultuur vinden een groeiend publiek. Een van de genoemde redenen: gebruikers zoeken in een globale samenleving naar authenticiteit.

Het lijkt bijna een soort verzet tegen de globalisering, zegt socialemediakenner Joey Scheufler tegen de NOS. Op sociale media kan het juist van waarde zijn om iets van je eigen cultuur of persoonlijke ervaringen te delen.

"Dat zie je bijvoorbeeld met de video's van expats die delen wat ze gek vinden aan het leven in Amsterdam", legt Scheufler uit. "Dat werkt goed, omdat die mensen dat echt ervaren. Als ze opgaan in de rest, is het niet meer leuk om naar te kijken."

Door sociale media komen gebruikers sneller in aanraking met andere culturen, vertelt Scheufler. Uit een rapport van Ipsos uit 2023 blijkt dat Europese TikTokgebruikers de app onder meer gebruiken om online cultuur te snuiven.

Van de ondervraagden gaf 59 procent aan dat ze via TikTok getuige konden zijn van bijzondere momenten die ze in het echte leven niet snel zouden meemaken. "Cultuur verbindt mensen met gedeelde interesses en normen en waarden, zowel lokaal als globaal", aldus de Ipsos-onderzoekers.

Algoritme

Dat die video's de belangstelling wekken van gebruikers én goed scoren op de tijdlijn heeft te maken met een relatief nieuw algoritme, zegt Scheufler. "Voorheen was op andere platformen, zoals YouTube en Instagram, voornamelijk het aantal volgers belangrijk voor het bereik van een maker", legt hij uit.

In het nieuwe algoritme wordt elke video in principe getoond, en als veel gebruikers langer naar een bepaald onderwerp kijken, toont het algoritme de video vaker. "Het is een soort sneeuwbaleffect", aldus Scheufler. Volgens hem werkt het nu beter om te laten zien wie je echt bent in plaats van een gelikt beeld te tonen. "Nu gaat het ook om echtheid en authenticiteit."

Video's van deze influencers gaan de hele wereld over:

TikTok, dat sinds het begin van de coronapandemie snel aan populariteit heeft gewonnen, is een pionier geweest in het introduceren van dat nieuwe algoritme, schreef het Amerikaanse Time Magazine in 2023.

Voortbestaan van cultuur

Ook influencers uit Aruba, Bonaire en Curaçao bereiken met video's over hun cultuur mensen over de hele wereld. "Klein zijn betekent niet dat je niets te zeggen hebt en dat je niets betekent in deze wereld", zegt cultureel antropoloog Rose Mary Allen. Zelf kijkt de hoogleraar van de Universiteit van Curaçao wel eens kookvideo's over de Caribische keuken.

De 74-jarige Allen is blij om te zien dat cultuur populair is op sociale media. Iets wat ze ook bespeurt bij jonge makers van de ABC-eilanden. "Het geeft je moed en kracht. Zelf behoor ik tot een wat oudere generatie, maar als jongeren het blijven doorgeven, blijft de cultuur voortbestaan."

Het is volgens Allen vanuit de antropologie te verklaren dat filmpjes over cultuur een aantrekkingskracht hebben. Online verbinden socialmediagebruikers vanuit de hele wereld zich met elkaar, en zo ontstaat er een globale cultuur. "Maar daarbinnen wil iemand ook zijn eigen cultuur laten zien aan een ander", aldus Allen. "Het is een vorm van nostalgie, maar ook een vorm van nationalisme."

Caribische keuken

Een van de makers van zulke filmpjes is de 44-jarige Jurino Ignacio, die jaren geleden voor zijn studie vanuit Curaçao naar Nederland kwam. Hij deelt al ruim dertien jaar zijn Antilliaanse recepten.

De kok begon in eerste instantie met het delen van recepten voor zijn drie kinderen op zijn eigen website. Later maakte hij de overstap van foto's bij die recepten naar kookvideo's op sociale media. Sinds 2021 is hij online bekend als de Super Dushi Chef, waar hij video's maakt met een knipoog, en daarmee trekt hij een groot publiek.

Met ruim 900.000 gecombineerde volgers op zijn socialemediakanalen is zijn bereik groot. Mensen met verschillende achtergronden maken via zijn kanalen kennis met de Caribische keuken. "Mensen zijn verliefd geraakt op onze eilanden. Sommige volgers vertelden me dat ze na het zien van de video's zelfs op vakantie zijn gegaan naar Curaçao."

Hij sluit al zijn video's af met de herkenbare kreet "het is super dushi", oftewel "het is superlekker". En die slogan blijft hangen. Hij wordt zelfs aangesproken als hij bijvoorbeeld even boodschappen gaat doen. "Ik krijg er nu kippenvel van, maar ik ben ook dankbaar."

Volgens Ignacio brokkelt zo, mede door sociale media, een grote muur rondom verschillende landen af. En maken mensen op een respectvolle manier kennis met andere culturen.

Vogelgriep bij pluimveebedrijf in Venray, 23.000 kalkoenen afgemaakt

9 hours 30 minutes ago

Bij een kalkoenenhouder in Ysselsteyn, in de gemeente Venray in Limburg, is vogelgriep ontdekt. Alle 23.000 kalkoenen op het bedrijf worden gedood. Op die manier wil de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) verdere verspreiding van het virus tegengaan.

In de gemeente Venray zijn veel pluimveebedrijven gevestigd. In 10 kilometer rond het bedrijf liggen 54 andere pluimveebedrijven. In die zone geldt nu een vervoersverbod. Dat betekent dat er geen vogels, broedeieren en consumptie-eieren mogen worden vervoerd zegt de NVWA. Ook mag er geen mest of gebruikt strooisel worden vervoerd.

De bedrijven die binnen 3 kilometer van de uitbraak in Ysselsteyn liggen worden de komende tijd nauwlettend in de gaten gehouden. Ook doet de NVWA traceringsonderzoek. Daarbij wordt onderzocht of er in de dagen voordat de vogelgriep bij dit bedrijf werd ontdekt, eieren of materialen van en naar dit bedrijf zijn vervoerd.

Op steeds meer plekken vogelgriep

Vorige maand werd in Tienray, op een kleine 20 kilometer van Ysselsteyn, ook vogelgriep ontdekt. Een aantal bedrijven dat in de 10 kilometerzone van het bedrijf in Ysselsteyn ligt, had al een vervoersverbod vanwege de besmetting in Tienray.

In Nederland geldt sinds 16 oktober een landelijke ophok- en afschermplicht voor alle commercieel gehouden vogels, zoals kippen, eenden en kalkoenen. Desondanks neemt het aantal gevallen van vogelgriep snel toe.

Sinds eind november geldt er ook een landelijk bezoekverbod voor bedrijven waar kippen of kalkoenen worden gehouden. En sinds begin deze maand is er een landelijk tentoonstellingsverbod. Tentoonstellingen, wedstrijden of markten met vogels mogen daardoor niet doorgaan.

Dode Ierse man had ID op zak, toch bleef zijn identiteit ruim een jaar onbekend

10 hours 19 minutes ago

Een Iers echtpaar wil weten waarom het dertien maanden heeft geduurd voordat hun overleden zoon werd geïdentificeerd, terwijl hij negen persoonlijke documenten op zak had. Ze hebben een klacht ingediend vanwege de gang van zaken rond de autopsie. De politieombudsman gaat de zaak nu onderzoeken, meldt The Irish Times.

Het lichaam van de destijds 43-jarige James O'Neill werd op 17 november 2023 gevonden in Phoenix Park in het centrum van Dublin. Bij de eerste autopsie werd in een rugzak die vlak bij het lichaam lag een cv aangetroffen met zijn naam erop. Met die informatie werd echter niets gedaan, omdat de genoemde adressen en werkgevers geen verdere aanknopingspunten opleverden.

O'Neills lichaam bleef vervolgens dertien maanden in het mortuarium liggen. Pas bij een nieuw forensisch onderzoek werden in een ritsvak van zijn regenjas alsnog documenten gevonden die tot zijn identificatie leidden. Het ging in totaal om negen documenten, waaronder een identiteitsbewijs en opnieuw het cv.

"Deze documenten waren niet aan het licht gekomen bij eerder onderzoek van de kleding, noch door de Ierse politie, noch door de pathologen van het mortuarium in Dublin", citeert de krant uit het autopsierapport.

Levensstijl

De ouders van O'Neill werden in december 2024, ruim een jaar later, geïnformeerd over de vondst van het lichaam van hun zoon. Kort daarna dienden zij een klacht in bij Fiosrú, het bureau van de politieombudsman. Ze vragen zich af waarom de identificatie zo lang heeft geduurd en noemen de gang van zaken verbijsterend.

De familie zei in een eerder interview geen reden te hebben gehad om alarm te slaan, omdat hun zoon bewust voor een levensstijl had gekozen waarbij hij lange tijd uit beeld kon verdwijnen. Hij reisde veel en liet dan niets van zich horen.

Het mortuarium heeft inmiddels excuses aangeboden. "Deze nalatigheid van de lijkschouwersdienst van het district Dublin heeft onnodige vertraging en leed veroorzaakt bij uw cliënten, waarvoor ik mijn oprechte excuses aanbied", aldus de betrokken lijkschouwer.

Wekdienst 21/12: chanoekaviering op de Dam • Australië herdenkt aanslag Bondi Beach

11 hours 40 minutes ago

Goedemorgen! Vanmiddag om 16.30 uur wordt in Amsterdam de nationale chanoekaviering gehouden. In Australië worden de slachtoffers van de aanslag op Bondi Beach herdacht.

Eerst het weer: vanochtend is het bewolkt. In de loop van de dag breekt de zon door. Het blijft droog bij 9 tot 11 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

In Australië wordt vandaag een nationale herdenkingsdag gehouden voor de slachtoffers van de dodelijke aanslag op Bondi Beach, een week geleden. Veel mensen kwamen al vroeg in de ochtend naar het populaire stadsstrand in Sydney. In de avond wordt een minuut stilte gehouden. Bij de schietpartij werden vijftien mensen gedood en raakten veertig mensen gewond. Volgens Australische media liggen nog dertien slachtoffers in het ziekenhuis.

Premier Albanese kondigde vandaag een onderzoek aan naar het werk van de inlichtingendiensten. Na de aanslag kwam er felle kritiek omdat de Australische overheid te weinig zou doen tegen het toenemende antisemitisme.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Gisteravond zagen honderdduizenden Nederlanders de ontknoping van het jubileumseizoen van Wie is de Mol? Daarin werden de mol en de winnaar bekend. Omdat Wie is de Mol? dit jaar een jubileum vierde, deden er vijf oud-kandidaten en vijf oud-mollen mee.

Fijne dag!

Negen doden bij schietpartij in Zuid-Afrika, tweede incident in korte tijd

11 hours 56 minutes ago

In Zuid-Afrika zijn bij een schietpartij vannacht negen mensen doodgeschoten, tien anderen raakten gewond. Het geweld begon in een café in Bekkersdal, in de buurt van Johannesburg, en ging daarna verder op straat terwijl mensen vluchtten.

Wat het motief was, is niet bekend. Volgens de politie zijn sommige slachtoffers op straat willekeurig neergeschoten. "De aanvallers openden het vuur op de cafébezoekers en bleven willekeurig schieten terwijl ze vluchtten", zegt de politie tegen omroep SABC. De politie is op zoek naar twee auto's waar de schutters in wegreden.

Het is het tweede geweldsincident deze maand in Zuid-Afrika waarbij veel doden zijn gevallen. Op 6 december kwamen twaalf mensen om bij een schietpartij in de buurt van Pretoria, onder wie drie kinderen. Dat was in een illegaal café waar ook een hostel zou zijn gevestigd.

Zuid-Afrika kent een van de hoogste moordcijfers ter wereld. In 2024 kwamen er 26.000 mensen om door moord of doodslag, gemiddeld ruim 70 per dag. Al gelden er in Zuid-Afrika strenge wapenwetten, de meeste moorden worden gepleegd met illegale vuurwapens.

Explosiegolf in Nederland houdt aan, bijna evenveel aanslagen als vorig jaar

13 hours 1 minute ago

Het aantal explosies in Nederland blijft onverminderd hoog. Dit jaar waren het er al 1356, blijkt uit de meest recente cijfers van het Offensief Tegen Explosies, waarin onder andere de politie en gemeenten zijn vertegenwoordigd.

Naar verwachting valt het aantal aanslagen op huizen en andere panden bijna even hoog uit als in 2024. Heel vorig jaar waren het er 1543.

De politie noemt het positief dat het aantal explosies niet verder is toegenomen, maar zegt dat het aantal nog steeds enorm hoog is. "Er gebeurt veel om aanslagen tegen te gaan, maar dit fenomeen is niet zomaar teruggedrongen", zegt Jos van der Stap, programmamanager high impact crimes, waar ook explosies onder vallen.

De impact van al die explosies blijft volgens hem ontzettend groot. Vaak leeft de hele buurt in angst. "Je kunt je voorstellen wat het doet als jij met je gezin ergens woont en ziet hoe er door zo'n aanslag een huis in de straat afbrandt. En soms ook het huis van de buren erbij."

Vuurwerk met benzine

Bij meer dan 500 explosies is niet alleen zwaar vuurwerk gebruikt, maar ook brandstof. De uitvoerders plakken dan één of twee cobra's op een fles benzine, waardoor een vuurzee ontstaat en dus nog meer schade.

Zulke aanslagen lijken vooral bedoeld om te intimideren of om wraak te nemen. Ze zorgen voor veel gevaar; soms vallen er gewonden of zelfs doden. Bekendste voorbeeld is de Tarwekamp in Den Haag, waar een jaar geleden zes mensen omkwamen na een aanslag waarbij maar liefst 200 liter benzine was gebruikt.

Drie weken geleden raakte een bewoner zwaargewond in Almere, toen brand uitbrak na een aanslag op zijn huis. Begin dit jaar was er ook een grote explosie in een flat in Heerhugowaard. Daar ging, mogelijk per ongeluk, vuurwerk op een jerrycan benzine af. Dertien huizen raakten onbewoonbaar, meerdere mensen moesten naar het ziekenhuis en zes huisdieren overleefden de brand niet.

Vergissingen

De aanslagen zijn soms het gevolg van conflicten in het criminele milieu, maar in ongeveer de helft van de gevallen hebben ze een heel andere oorzaak. "Dan speelt er bijvoorbeeld iets relationeels of is er een zakelijk conflict", vertelt Van der Stap.

Niet altijd lukt het de politie om de werkelijke reden te achterhalen. "Slachtoffers laten niet altijd het achterste van hun tong zien, maar soms weten ze het ook echt niet."

Vergissingen komen nog regelmatig voor, constateert de politie. Een van de meest schrijnende voorbeelden blijft de vuurwerkaanslag in Nieuwkuijk vorig jaar, waarbij een vrouw haar onderbeen verloor. De daders hadden het vermoedelijk voorzien op de buren.

Cijfers over 2025:

1356 aanslagen met explosieven, waarvan 516 ook met benzine

926 woningen getroffen en 227 bedrijven

323 verdachten aangehouden

Ook dit jaar zijn er meerdere explosies geweest op het verkeerde huisnummer in een straat, maar ook in de beoogde straat op het beoogde huisnummer, maar dan in de verkeerde woonplaats.

"De jongens die de klus uitvoeren krijgen de adressen via via door per app", vertelt Van der Stap. "Bovendien is een groot deel laag opgeleid of licht verstandelijk beperkt, waardoor ze makkelijk fouten maken."

Verdachten van 16

Dit jaar heeft de politie meer dan 300 verdachten opgepakt voor explosies, waaronder een groot aantal minderjarigen. Hoewel de gemiddelde leeftijd van de verdachten 23 jaar is, was de grootste groep nog maar 16 jaar.

De verdachten laten zich verleiden om makkelijk geld te verdienen en worden volgens de politie ingehuurd voor allerlei criminele klusjes. "Ze kunnen ook opeens als uithaler werken of als nepagent bankpassen bij mensen aan de deur ophalen", zegt Van der Stap. "Aan de ene kant worden ze uitgebuit, maar aan de andere kant willen ze zelf die jas van 1000 euro zonder ervoor te werken in de supermarkt."

Ronselen

Om de aanslagengolf te stoppen, is het Offensief Tegen Explosies bezig op meerdere fronten tegelijk: van opsporing tot preventie en nazorg. "Onze focus ligt op de groep minderjarige jongens die makkelijk beïnvloedbaar is, maar ook op de brokers die deze jongens erin trekken", vertelt Van der Stap. "We zien dat zij bewust naar bepaalde scholen of begeleidwonenprojecten gaan om te ronselen."

Daarnaast proberen de instanties die zich in het Offensief hebben verenigd om de productie van zwaar vuurwerk tegen te gaan. Want, is de gedachte: zolang er zo makkelijk aan te komen is, en zoveel jongeren bereid zijn aanslagen te plegen, blijft het dweilen met de kraan open.