Aggregator

Russische schepen en haven geraakt bij Oekraïense droneaanval

1 hour 54 minutes ago

Oekraïense drones hebben afgelopen nacht schade aangericht aan een haven in het Russische vasteland, niet ver van de Krim. Het is nog onbekend wat precies is geraakt, maar bij de aanval zouden twee schepen en twee aanlegsteigers beschadigd zijn.

De aanval vond plaats in de buurt van Volna, in de regio Krasnodar. Daar bevindt zich een overslaghaven voor onder meer olie, gas, graan en kolen.

Na de aanval brak er een grote brand uit. Volgens de Kyiv Independent werd een pijpleiding in Volna geraakt door dronebrokstukken. Het vuur zou zich hebben verspreid over een gebied van 1500 vierkante meter. Rond 03.00 uur was de brand nog altijd nog niet onder controle.

Russische autoriteiten hebben de aanval bevestigd. Alle bemanningsleden hebben de schepen veilig kunnen verlaten, meldt de regionale overheid van Krasnodar via Telegram.

Het gebied rond Volna is van grote strategische waarde voor het Russische leger en daarmee een doelwit voor Oekraïne. De haven bij Volna wordt gebruikt om de Krim te bevoorraden, onder meer via de nabijgelegen Krimbrug.

Rusland bezette de Krim in 2014. Daarna volgde een onwettige annexatie van het Oekraïense schiereiland. Sindsdien ziet Rusland de Krim als onderdeel van Rusland.

Vakantiedienstregeling van kracht: minder treinen tijdens spits, kerst en jaarwisseling

2 hours 50 minutes ago

Vanaf vanochtend rijdt de NS met minder treinen. Vanwege de start van de kerstvakantie zijn er "op enkele trajecten" minder treinen in de spits.

De speciale vakantiedienstregeling geldt tot en met 2 januari. Ook veel regionale vervoerders hanteren een aangepaste dienstregeling.

Op beide kerstdagen geldt een zondagsdienstregeling voor de treinen. Ook bussen, trams en metro's rijden volgens een aangepast schema.

De wijziging van de dienstregeling komt omdat het aantal reizigers tijdens de kerstvakantie lager is. De vervoerders adviseren reizigers om voor vertrek een reisplanner te raadplegen.

Oud en Nieuw

Ook tijdens de jaarwisseling is de dienstregeling aangepast. Op 31 december wordt het openbaar vervoer vanaf 20.00 uur vrijwel overal stilgelegd. Uitzondering is het vervoer van en naar Schiphol. Daar blijven de treinen tot 22.00 uur rijden.

In Rotterdam blijven de metro's 's nachts rijden, maar stoppen niet bij alle stations. De metro is tijdens de jaarwisseling zelfs gratis, meldt vervoerder RET.

Het NS-nachtnet rijdt ook, vanaf 01.00 uur. Daarnaast rijden er nachttreinen tussen Haarlem, Amsterdam en Zaandam.

Buslijnen vertrekken op oudjaarsavond tot 20.00 uur. Sommige lijnen worden ingekort of rijden een aangepaste route. Na middernacht rijden er nachtbussen, maar niet overal.

Op nieuwjaarsdag start de NS de dienstregeling weer rond 10.00 uur. De Intercity's tussen Utrecht Centraal, Eindhoven Centraal, Arnhem Centraal, Amersfoort Centraal en Zwolle rijden extra vroeg. Ook gaan er vanaf 06.00 uur Sprinters naar Schiphol vanaf Den Haag, Amersfoort, Alkmaar en Hoorn.

Frankrijk bouwt nieuw nucleair aangedreven vliegdekschip

4 hours 11 minutes ago

Frankrijk gaat een nieuw vliegdekschip bouwen. Het schip zal net als zijn voorganger nucleair aangedreven worden en wordt naar verwachting in 2038 in gebruik genomen.

President Macron kondigde de bouw van het varende vliegveld aan tijdens een bezoek aan Franse troepen in Abu Dhabi. Hij omschreef het project als "de vertoning van de kracht van ons land voor de vrijheid op zee te midden van een turbulente tijd".

Het nieuwe 310 meter lange schip vervangt het huidige vlaggenschip van de marine, het vliegdekschip Charles de Gaulle uit 2001. Aan boord komt ruimte voor 30 gevechtsvliegtuigen en ongeveer 2000 bemanningsleden.

Door de nucleaire aandrijving kan het jarenlang zonder nieuwe brandstof varen. Frankrijk is naast de Verenigde Staten het enige land met een nucleair aangedreven vliegdekschip.

De bouw kost naar verwachting ongeveer 10 miljard euro. Het schip zal in Frankrijk gebouwd worden, op de scheepswerven in Cherbourg en Saint-Nazaire.

Naast de bouw van het nieuwe vliegdekschip kondigde Macron ook een extra investering van 6,5 miljard euro in defensie aan, waarmee Frankrijk het leger wil versterken. Met 200.000 actieve militairen heeft Frankrijk, na Polen, het grootste leger van de Europese Unie. Het aantal reservisten moet de komende vier jaar stijgen van 40.000 naar 80.000.

Offline gehaalde foto met Trump uit Epstein-documenten alsnog online

5 hours 10 minutes ago

Justitie in de Verenigde Staten heeft de eerder offline gehaalde bestanden uit de zogenoemde Epstein-files alsnog opnieuw gepubliceerd. De afgelopen dag ontdekten Amerikaanse media dat onder meer een foto van Trump en Epstein-handlanger Ghislaine Maxwell niet meer online stond.

Het ging om een foto van een bureau met ingelijste foto's erop. In een open lade was de foto van Trump te zien. Het was een van de weinige foto's van de Amerikaanse president die tussen de vrijgegeven documenten zat.

Volgens de onderminister van Justitie was de foto weggehaald vanwege zorgen over de vrouwen die op de foto te zien waren. De foto's zouden weer online worden gezet zodra de gezichten van de slachtoffers onherkenbaar waren gemaakt. Later op de avond meldde het ministerie van Justitie op X dat de beelden opnieuw gepubliceerd waren.

"Na beoordeling werd vastgesteld dat er geen bewijs is dat er slachtoffers van Epstein op de foto te zien zijn, en de foto is opnieuw gepost zonder enige wijziging of redactie", schreef het ministerie. De onderminister benadrukte eerder al dat het offline halen van de foto niets te maken had met het feit dat Trump erop stond.

Zwartgelakt

De Epstein-documenten worden sinds vrijdag stapsgewijs vrijgegeven, nadat het Congres vorige maand een wet aannam, die bepaalde dat alle documenten over de veroordeelde zedendelinquent binnen dertig dagen openbaar moeten worden gemaakt.

Tot nu toe is slechts een deel van de documenten gepubliceerd, tot woede van enkele Congresleden. Veel van de documenten zijn bovendien nog zwartgelakt.

De Epstein-files zijn in de loop van tientallen jaren verzameld en maken onderdeel uit van het onderzoek naar de steenrijke investeerder, die verdacht wordt van grootschalig misbruik van jonge vrouwen en meisjes. In 2008 werd hij veroordeeld en in 2019 opnieuw aangeklaagd. In datzelfde jaar pleegde hij in zijn cel zelfmoord.

Epstein had veel machtige vrienden, onder wie oud-president Clinton en prins Andrew. Ook president Trump ging in de jaren 90 vaak met Epstein om, maar op basis van de nu vrijgegeven documenten is er geen bewijs dat Trump betrokken was bij Epsteins criminele activiteiten.

Acteur James Ransone (The Wire) op 46-jarige leeftijd overleden

6 hours 18 minutes ago

In Los Angeles is acteur James Ransone op 46-jarige leeftijd overleden. De Amerikaan was vooral bekend door zijn rol als Chester 'Ziggy' Sobotka in de dramaserie The Wire.

Ransone overleed afgelopen vrijdag. Volgens entertainmentsite TMZ waren er geen aanwijzingen voor misdrijf en maakte Ransone zelf een einde aan zijn leven.

De acteur speelde in tal van films en series. Zijn doorbraak kwam in 2003, toen hij de rol van havenarbeider en gangster Ziggy Sobotka vertolkte in het tweede seizoen van The Wire. Ook verscheen hij in politieseries zoals CSI: Crime Scene Investigation, Hawaii Five-0 en Burn Notice. In 2019 was hij nog te zien in de horrorfilm It Chapter Two.

In 2021 maakte Ransone bekend dat hij als kind misbruikt was door zijn bijlesleraar. Het misbruik zou een rol hebben gespeeld in zijn latere alcohol- en heroïneverslaving, die hij op zijn 27ste overwon.

In een interview vertelde Ransone dat hij soms worstelde met de emoties die loskwamen bij het acteren. "Ik speel niet vaak sympathieke personages, dus ik leef vaak in een onsympathiek lichaam", zei hij. "Als gevolg daarvan voel ik me niet altijd goed."

Hulp nodig?

Denk je aan zelfdoding of maak je je zorgen om iemand? Praten over zelfdoding helpt en kan anoniem via de chat op www.113.nl of telefonisch op 113 of 0800-0113.

Politie Utrecht neemt auto met kogelgaten in, blijkt Gaza-kunstwerk te zijn

8 hours 3 minutes ago

De politie in Utrecht dacht vorig weekend even een misdrijf op het spoor te zijn. Op straat in de wijk Kanaleneiland stond een auto met kogelgaten, die agenten in beslag namen. Maar het bleek uiteindelijk een rondtrekkend kunstwerk te zijn: Hind Rajab's Car, een project dat aandacht vraagt voor de situatie van Palestijnen in de Gazastrook.

Het project is bedacht door de 30-jarige Cemal en zijn neef, schrijft RTV Utrecht. Ze trekken door het land met de met kogels doorzeefde auto, een replica van het voertuig waarin het Palestijnse meisje Hind Rajab (6) werd gedood. Zij werd vorig jaar bij een vlucht uit Gaza-Stad met familieleden gedood door tientallen kogels van hoogstwaarschijnlijk een Israëlische tank. Haar lot kreeg internationaal veel aandacht, mede doordat haar laatste telefoongesprek met de hulpdiensten waarin ze om hulp smeekt, werd gepubliceerd.

Vorige week zondag stond het project tentoongesteld in Doetinchem. Bij terugkomst in Utrecht parkeerden de twee mannen de aanhanger met daarop de wagen bij het huis van Cemals neef. Een paar uur later waren de aanhanger en de wagen verdwenen. De twee belden zelf de politie, die vertelde dat de auto in beslag was genomen.

Agenten wisten van niets

De politie zegt tegen de regionale omroep dat agenten een melding hadden gekregen van een voertuig met kogelgaten. "Uit niets is de agenten gebleken dat het om een kunstobject ging", zegt een woordvoerder. "De eigenaar was niet bekend, kentekens waren verwijderd."

Cemal vindt dat gek, omdat volgens hem duidelijk is dat het niet zomaar een auto is. Op de wagen hangen gelamineerde posters die uitleggen dat het een replica is. Buurtgenoten waren volgens hem ook op de hoogte van het kunstproject.

Na behoorlijk wat bureaucratische rompslomp heeft Cemal te horen gekregen dat hij de auto terugkrijgt. "We hebben de eigenaar met klem verzocht om in de toekomst het voertuig niet meer op deze wijze in een woonwijk te stallen", zegt de politiewoordvoerder. Wanneer de politie Hind Rajab's Car teruggeeft, is nog onduidelijk. Camal hoopt dat het voor 10 januari is, voor de volgende tentoonstelling, in het Gelderse Dieren.

President Nigeria: 'Laatste ontvoerde schoolkinderen bevrijd'

8 hours 4 minutes ago

President Bola Tinubu van Nigeria zegt dat de laatste kinderen zijn vrijgelaten die nog vastzaten na een massa-ontvoering vorige maand. "We verwachten ze morgen in Minna zodat ze met hun ouders kerst kunnen vieren", liet hij weten via X.

Een groep gewapende mannen nam 21 november een grote groep leerlingen en twaalf personeelsleden mee van een katholiek internaat in het westen van het land. Rond de 300 kinderen werden ontvoerd.

Een stuk of vijftig kinderen wist al zelf te ontsnappen, nog eens honderd werden op 8 december gered. Nu zouden er nog eens 130 kinderen vrij zijn gekomen.

Chibok

Hoe de kinderen nu aan hun ontvoerders zijn ontsnapt, is nog niet bekend. Tinubu spreekt van "een operatie op basis van militaire inlichtingen", maar treedt niet in detail.

Ontvoeringen van schoolkinderen komen vaker voor in Nigeria. Het is vaak een verdienmodel voor criminele bendes. Zo ontvoerde terreurbeweging Boko Haram in 2014 ook 276 meisjes in de stad Chibok.

Schoten gelost bij McDonald's Barendrecht, nog niks bekend over slachtoffers

9 hours 1 minute ago

Op een parkeerterrein bij een McDonald's-restaurant in Barendrecht zijn schoten gelost. Dat gebeurde rond 19.00 uur, meldt de politie. Bij het schietincident rond etenstijd waren er veel getuigen aanwezig.

Getuigen melden dat er zeker twee voertuigen kort na het schietincident wegreden, maar het is nog niet zeker of die iets met de schoten te maken hebben.

Het is nog niet bekend of er slachtoffers zijn gevallen. Er zijn geen gewonden gevonden, maar het zou kunnen dat een slachtoffer is gevlucht. Er is nog geen verdachte aangehouden.

Gat in autoruit

Bij het restaurant aan de Van der Waalsweg vond de politie meerdere kogelhulzen. Ook troffen agenten een autoruit aan met een gat erin.

De politie doet verder onderzoek naar de zaak. Agenten bekijken onder meer camerabeelden rondom de parkeerplaats en spreken met getuigen.

Brandstichting bestelbus

Een uur later, rond 20.00 uur, kreeg de brandweer een melding van brandstichting bij een bestelbus aan de Rozemarijnsingel. Die straat ligt dicht bij de McDonald's aan de Van der Waalsweg, de locatie van de schietpartij.

Of er een verband is tussen beide zaken kon de politie nog niet zeggen. Daar wordt momenteel onderzoek naar gedaan.

Trumps vredesdeal tussen Rwanda en Congo onder druk, onrust neemt toe

9 hours 40 minutes ago

Twee weken geleden tekenden de presidenten van Rwanda en de Democratische Republiek Congo een vredesakkoord. Maar sindsdien loopt het conflict in het oosten van Congo alleen maar verder uit de hand.

"Steeds opnieuw worden er ergens handtekeningen gezet, maar hier in Oost-Congo merken we er niets van", vertelt fotograaf Moses Sawasawa aan de NOS. "Wij Congolezen denken dat het doel van dit plan veel verder gaat dan het stoppen van geweld. De VS willen vooral toegang tot mineralen zoals coltan, kobalt en goud."

Al decennialang woedt er in het oosten van de Democratische Republiek Congo een bloedige strijd. Het Congolese leger vecht tegen allerlei gewapende groepen om macht, land en bodemschatten. Het gevolg is een enorme humanitaire crisis. Eén van die groepen, de door Rwanda gesteunde M23, startte begin dit jaar een offensief waarbij belangrijke steden als Goma en Bukavu werden ingenomen. Vorige week namen ze, een stuk zuidelijker, de strategisch gelegen stad Uvira in, op de grens met Burundi.

Vlak nadat M23 Uvira veroverde, arriveerde Sawasawa in de stad om de gevolgen van de overname op camera vast te leggen. De strijders oogden blij, met Uvira in handen hadden ze de controle over de landgrens tussen Congo en Burundi. Daarbij zou de groep nu sneller toegang hebben tot gebieden met veel kobaltmijnen, verder zuidwaarts.

De fotograaf zag hoe mensen massaal op de vlucht sloegen, op zoek naar veiligheid. "De sfeer in de stad was gespannen, en de achtergebleven inwoners waren bang", vertelt Sawasawa. Bang voor de uitbreiding van gevechten, maar ook bang voor het verlies van hun inkomen omdat winkels bijvoorbeeld niet open konden.

Druk opvoeren

"Rwanda's acties in Oost-Congo zijn een duidelijke schending van het vredesakkoord", benadrukte de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken na de inname van Uvira. Begin deze week schreef een woordvoerder van M23 op X dat hun troepen zich zouden terugtrekken uit de stad. Het binnentrekken van Uvira, zo kort na het bezoek van de Rwandese president Kagame aan Washington, ging de Amerikanen blijkbaar te ver, zegt Richard Moncrieff, directeur Grote Meren gebied van de International Crisis Group: "Vermoedelijk heeft Washington daarna de druk op Rwanda opgevoerd, zodat M23 de stad zou verlaten. Maar wat er precies gezegd is, is niet bekend."

Volgens Moncrieff is de terugtrekking van M23 opmerkelijk: "Nog steeds ontkent Rwanda aanwezig te zijn in Oost-Congo, en tot nu toe heeft het steeds geweigerd om troepen terug te trekken. Dit is de eerste keer dat de rebellenbeweging water bij de wijn doet na diplomatieke druk."

Het gaat de beweging dan ook voor de wind. Ze blijven oprukken, verdienen veel geld met het delven van grondstoffen en worden daarbij bijgestaan door Rwanda. "M23 heeft nauwelijks redenen om te stoppen", zegt Moncrieff.

Harde hand

Terugtrekking uit Uvira of niet, Sawasawa is sceptisch en zegt dat de inwoners van het gebied weinig vertrouwen hebben in welke vredesovereenkomst dan ook. "Langs de frontlinies houden de gevechten aan, vluchtelingenkampen zijn overvol en er heerst honger."

Daarbij is het leven er in de gebieden waar M23 de dienst uitmaakt alleen maar uitdagender geworden. Sawasawa woont in Goma, waar de rebellen bijna een jaar geleden met geweld binnentrokken. "Het dagelijkse leven lijkt redelijk normaal en er wordt niet meer gevochten, maar mensen ervaren veel stress", vertelt hij. "Inwoners hebben geen bewegingsvrijheid, er zijn handelsbeperkingen en veel mensen zijn bang om te zeggen wat ze denken."

Ook Moncrieff zegt dat M23 met harde hand regeert. "Op sommige vlakken zijn ze efficiënter dan de Congolese regering, maar er heerst absoluut een klimaat van angst."

"Eindelijk komt er vrede, op een plek waar al zo lang wordt gevochten", zei Trump begin deze maand trots, na de ondertekening van weer een nieuw vredesakkoord. En: "Ze gaan elkaars handen vasthouden en economisch profiteren van de VS, zoals elk ander land doet". Hij doelde daarmee op de afspraak dat Amerikaanse bedrijven grondstoffen gaan delven, die nodig zijn voor de productie van bijvoorbeeld mobiele telefoons en elektrische auto's.

"Naast het verder oppoetsen van Trumps imago als 'vredespresident', staan commerciële belangen voorop", zegt Moncrieff. "En om een veilig investeringsklimaat te creëren, is vrede noodzakelijk."

Volgens Sawasawa is het in Washington gesloten vredesakkoord daarom eigenlijk een businessdeal. "De VS geeft niet om het decennialange lijden van Congolese burgers. De enige reden waarom ze rust en stabiliteit willen in deze regio, is omdat ze dan beter zaken kunnen doen."

Dagen vanaf nu weer steeds langer, met ook nog eens veel meer zon

10 hours 22 minutes ago

Vandaag was de kortste dag van het jaar. De zon stond vanmiddag om 16.03 uur Nederlandse tijd precies boven de Steenbokskeerkring op het zuidelijk halfrond. Na vandaag draait het noordelijk halfrond langzaam weer naar de zon toe. De eerste weken neemt de daglichtperiode maar heel langzaam toe, en toch kan je deze week het idee krijgen dat het heel snel gaat met het langer worden van de dagen.

Dat komt doordat het in de loop van deze week heel zonnig wordt. Juist doordat de zon in de winter zo laag staat, ervaar je een heel groot verschil in daglicht tussen bewolkte en zonnige dagen.

De komende weken worden de dagen langzaam weer langer. Iedere dag met hooguit een minuut. Maar dat merk je maar nauwelijks. Het verschil tussen een bewolkte dag en een zonnige dag in je beleving van de daglengte is veel groter.

Zonlicht

Op een bewolkte dag is er de hele dag maar weinig licht. Die hoeveelheid zonlicht wordt uitgedrukt in watt per vierkante meter. Midden op een bewolkte winterdag gaat het om ongeveer 40 tot 60 watt per vierkante meter. Al vanaf 14.30 of 15.00 uur is er minder dan 20 watt per vierkante meter zonlicht over. Vanaf dat moment ervaar je buiten al dat het schemerig wordt.

Maar op een zonnige winterdag is er midden overdag ongeveer 250 watt per vierkante meter, bijna vijf keer zo veel als op een bewolkte dag dus. Bovendien is er om 15.00 uur nog steeds zo'n 120 watt per vierkante meter over. Pas na vieren duikt de hoeveelheid zonlicht onder de 20 watt per vierkante meter, dat is dus bijna anderhalf uur later dan op een bewolkte dag. Daardoor lijken zonnige winterdagen veel langer licht.

Maandag krijgen we te maken met veel sluierbewolking, maar de zon schijnt er redelijk doorheen. Alleen in het noordoosten is het vooral grijs.

Dinsdag wordt het al wat kouder, en tegen de trend in is er dan vrij veel bewolking. Vanaf woensdag gaat de zon steeds vaker schijnen, en op beide kerstdagen wordt het behoorlijk zonnig, van zonsopgang tot zonsondergang. Tegelijk wordt het ook wat kouder.

's Nachts gaat het vanaf woensdag licht vriezen, en op een paar plekken wordt het misschien -5 of -6 graden. Overdag, dankzij de kracht die de laagstaande zon toch nog heeft, wordt het 1 tot 3 graden boven nul. De kans op een witte kerst is trouwens vrijwel nihil. Er zijn geen wolken, en dus ook geen sneeuw.

Ook na de kerst lijkt het nog even koud en zonnig te blijven, maar de weersverwachting is voor die lange termijn nog wel onzeker.

Overschilderaar Arnulf Rainer op 96-jarige leeftijd overleden

10 hours 23 minutes ago

De Oostenrijkse kunstenaar Arnulf Rainer is op 96-jarige leeftijd overleden. Hij groeide na de oorlog uit tot een van de meest geroemde moderne kunstenaars door zijn Übermalungen, waarbij hij werken van zichzelf en anderen haast onherkenbaar bewerkte.

Rainer werd in 1929 geboren in de buurt van Wenen. Hij ontwikkelde zich volgens eigen zeggen in een kunstzinnig vacuum, omdat zijn land door de Eerste en Tweede Wereldoorlog aansluiting met de internationale kunstwereld was verloren. Hij werd in zijn jeugd tot twee keer toe aangenomen aan prestigieuze kunstopleidingen, maar vertrok meteen weer uit onenigheid met de docenten. Zijn tijd in een nazi-internaat had in hem vooral opstandigheid losgemaakt.

Aanvankelijk voelde hij zich aangetrokken tot de Franse surrealisten, tot hij zijn held André Breton in levende lijve ontmoette op een Frankrijkreis. Teleurgesteld in de in zijn ogen gezapige kunstenaar richtte hij zich voortaan op meer abstractere kunst, geïnspireerd door Pollock en De Kooning. Dat leidde uiteindelijk tot de unieke anti-kunst van zijn Übermalungen.

'Iconofiel'

Rainer nam het liefst een bestaande afbeelding om daar zijn eigen draai aan te geven. Verwoed bedekte hij het oorspronkelijke beeld met verf, pen of houtskool, vaak tot er nauwelijks iets meer door de overschildering heen was te zien. Rainer zei ooit dat een leeg vel papier hem niet inspireerde.

Een iconoclast wilde Rainer zichzelf evenwel niet noemen, juist een iconofiel. "Ik schilder een schilderij niet over omdat ik het haat, maar omdat ik ervan hou. Het is een versmelting, geen vernietiging. Vergelijk het met een huwelijk."

Voor zijn werken gebruikte Rainer foto's van de verwoestingen in Hiroshima, afbeeldingen van beroemde dodenmaskers, zelfportretten van Rembrandt en Van Gogh, kiekjes van zijn babydochter Carla of selfies waarop hij grimassen trekt. "Ik bewerk in een zenuwachtige roes een stapel foto's tot ik er genoeg van heb, daarna bekijk ik alles rustig en wat niet goed is, gaat weg. Van de honderd blijven er meestal dertig over."

Er waren critici die er schande van spraken dat hij meesterwerken of kruisbeelden zo ontsierde, heiligschennis heette het. In 1961 werd hij veroordeeld omdat hij een werk van collega Helga Pape na een prijsuitreiking op zijn eigen wijze onder handen had genomen.

Anderen zagen er een commentaar in op het na-oorlogse Oostenrijk, of meditaties over vergankelijkheid en modern beeldgebruik. Rainer vertegenwoordigde zijn geboorteland op de Biënnale van Venetië in 1978 en zijn werk werd tentoongesteld in het Guggenheim en het Centre Pompidou.

In Nederland was hij onder meer in het Van Abbemuseum en het Haags Gemeentemuseum te zien. In 2009 kreeg hij in zijn geboorteplaats Baden een eigen museum.

Outsiderart

Rainer zette zich als verzamelaar ook in voor de art brut, of outsider-art, werk van kunstenaars aan de randen van de maatschappij, zoals psychopaten, schizofrenen of gevangenen. De kunstenaar voelde zich verwant met die vaak eveneens autodidacte collega's: "Ik onderscheid me van een geesteszieke doordat ik mijn ervaringen op een begrijpelijke manier kan overbrengen."

Terugblikkend zei hij zelf ook vaak miskend te zijn. "Van mij zei men altijd: dat is een waanzinnige, een gek. Maar ik antwoordde: bewijs het maar eens! Het is alleen een kwestie van tijd. En ik heb gelijk gekregen."

Honderden mensen bij nationale chanoeka-viering op de Dam in Amsterdam

10 hours 58 minutes ago

In Amsterdam hebben enkele honderden mensen de nationale viering van het joodse feest Chanoeka bijgewoond. Op de Dam werden de kaarsen van een achtarmige kandelaar aangestoken. De viering is zonder incidenten verlopen.

De aanwezigen op de Dam luisterden naar toespraken en hielden lichtjes vast. Alle sprekers verwezen naar de aanslag van een week geleden op Bondi Beach in Sydney. Bij die aanslag kwamen vijftien mensen en een van de daders om het leven.

Het 'feest van de lichtjes' ontstond ruim 2000 jaar geleden toen de Joodse tempel in Jeruzalem opnieuw werd ingewijd na een periode van onderdrukking. Tijdens Chanoeka wordt iedere dag een extra kaarsje aangestoken van de kandelaar, de chanoekia.

Verhalen van Joodse Nederlanders

Een gevoel van uitsluiting en onderdrukking is voor sommige Joodse Nederlanders weer actueel door oplevend antisemitisme. Vorig jaar en in 2023 registreerde de politie 880 antisemitische incidenten, ruim meer dan in 2022. Toen was dat aantal 549.

De NOS sprak Joodse Nederlanders over hun ervaringen met antisemitisme. Hun verhalen zijn hier te lezen.

Ook in andere plaatsen is het lichtjesfeest gevierd. In onder meer Den Haag en Delft is de laatste dag van het achtdaagse feest gemarkeerd.

Woensdagavond waren ongeveer 2000 mensen bij een pro-Israëlmanifestatie op de Dam. Toen pakte de politie vier mensen op voor het verstoren van de bijeenkomst. Tegenbetogers gooiden onder meer met rode verf.

Congresleden VS woedend over gedeeltelijke vrijgave Epstein-documenten

12 hours 30 minutes ago

Leden van het Congres in de Verenigde Staten zijn woedend dat slechts een deel van de Epstein-files is vrijgegeven. Het ministerie van Justitie maakt sinds vrijdag stapsgewijs documenten openbaar van de veroordeelde zedendelinquent, die veel connecties had met bekende en rijke Amerikanen.

Congresleden maken zich boos omdat het ministerie zich niet aan de afspraken houdt. Vorige maand werd door het Congres een wet aangenomen, die ook door president Trump is ondertekend, waarin staat dat alle documenten binnen dertig dagen moeten worden vrijgegeven. Tot nu toe zijn er duizenden bestanden gepubliceerd, een fractie van de vele honderdduizenden documenten die in de loop der jaren in het kader van verschillende juridische onderzoeken zijn verzameld.

In de wet staat dat geen enkel document mag worden achtergehouden, vertraagd of gecensureerd "op grond van gêne, reputatieschade of politieke gevoeligheid, ook niet ten aanzien van een overheidsfunctionaris, een publiek figuur of een buitenlandse hoogwaardigheidsbekleder".

Democraten én Republikeinen boos

Het Republikeinse lid van het Huis van Afgevaardigden Thomas Massie zegt nu dat het ministerie de wet overtreedt die hij samen met zijn Democratische collega Ro Khanna indiende. Massie suggereert dat de minister van Justitie steenrijke donateurs probeert te beschermen.

Khanna en Massie overwegen een procedure in het Congres op te starten waarmee minister Bondi een dwangsom zou kunnen worden opgelegd voor elke dag dat ze de documenten niet vrijgeeft, zeggen ze tegen CBS News. Het is onduidelijk hoe groot de kans van slagen daarvan is.

Ook de Democratische leider in de Senaat Chuck Schumer is niet te spreken over de handelswijze van het ministerie. "De wet is glashelder: de regering-Trump had dertig dagen om ALLE Epstein-documenten vrij te geven, niet slechts enkele. Dit bewijst eens te meer dat het ministerie van Justitie, Donald Trump en Pam Bondi (de minister) er alles aan doen om de waarheid te verhullen."

De trage vrijgave komt onder meer doordat het ministerie van Justitie druk bezig is met het weglakken van veel informatie. Van de duizenden documenten zijn er honderden helemaal zwartgelakt. In veel andere documenten zijn namen en passages niet meer leesbaar. Tot nu toe zijn de namen van meer dan 1200 personen weggehaald: slachtoffers van Epstein en hun familieleden.

Bestanden offline gehaald

Daar komt bij dat Amerikaanse media de afgelopen uren ontdekten dat er ook gepubliceerde bestanden offline zijn gehaald. Het zou om zeker vijftien bestanden gaan, waaronder een foto waarop Trump te zien is met Ghislaine Maxwell, de handlanger van Epstein. Bestand 468 toont een bureau met diverse ingelijste foto's erop. In de open lade ligt onder meer de foto van Trump, een van de weinige van de vrijgegeven documenten waarop hij te zien is.

Het bestand is niet meer vindbaar op de speciale overheidswebsite waarop de Epstein files worden geplaatst. Sinds gisteravond Nederlandse tijd springt de website van dossier 'EFTA00000467' naar 'EFTA00000469'.

Schumer maakt zich ook daar boos over. "Als ze dit al verwijderen, stel je dan eens voor hoeveel ze nog meer proberen te verbergen." Hij spreekt van mogelijk de grootste doofpotaffaire in de Amerikaanse geschiedenis. De Democratische commissie van het Huis van Afgevaardigden die zich de afgelopen maanden hard heeft gemaakt voor vrijgave van de documenten, roept op tot meer transparantie:

Onderminister Todd Blanche van het ministerie van Justitie verklaart tegen NBC dat dit is gedaan vanwege zorgen over de vrouwen in de foto. "Na het vrijgeven van die foto kwamen we erachter dat er zorgen waren over die vrouwen in de foto en daarom hebben we de foto offline gehaald." Wat hij daar precies mee bedoelt, is onduidelijk. Blanche zegt dat de foto in kwestie weer online wordt gezet als de gezichten van slachtoffers zijn weggelakt.

Hij benadrukt dat het niets te maken heeft met het feit dat Trump op de foto te zien is. De onderminister zegt dat geen informatie over Trump wordt weggelakt in de vrijgegeven bestanden, "tenzij dat van de wet moet, bijvoorbeeld als het gaat om informatie over slachtoffers".

'Sommige bestanden niet goed bekeken'

Behalve Congresleden roept ook Gloria Allred, advocaat van enkele misbruikslachtoffers van Epstein, op tot transparantie. Ze zegt tegen CNN dat het systeem "de overlevenden in de steek heeft gelaten". Eerder liet ze al weten dat het ministerie haar had gevraagd welke van haar cliënten hun namen weggelakt zouden willen hebben.

Nu zegt ze dat sommige bestanden niet gecensureerd genoeg zijn, omdat ze namen en foto's van slachtoffers heeft gezien die volgens haar weggelakt hadden moeten worden, mede omdat het ook om naaktfoto's gaat. "Dat is echt onacceptabel", aldus Allred.

Over die onvolkomenheden zei het ministerie vrijdag dat er sprake is van een enorme klus om alle bestanden door te spitten en privacygevoelige informatie weg te halen. "Machinale en menselijke fouten" kunnen voorkomen, verklaart het ministerie. De vrijgave van alle bestanden zou enkele weken kunnen duren, zei onderminister Blanche vrijdag.

Intussen is er het hele weekend nog geen reactie gekomen vanuit het kamp van president Trump. Vandaag heeft hij ook geen publieke evenementen op het programma staan.

Honderden migranten steken Kanaal over, record voor decemberdag

12 hours 52 minutes ago

Nooit eerder staken op een decemberdag zo veel migranten Het Kanaal over. Gisteren zijn ruim 800 migranten de zee tussen Frankrijk en Engeland overgestoken, blijkt uit cijfers van het Britse ministerie van Binnenlandse Zaken. Ook afgelopen nacht vertrokken mensen op boten richting Engeland, vaak in kleine, geïmproviseerde bootjes.

Franse maritieme autoriteiten moesten bij achttien vertrekkende boten in actie komen. Zo werden in de nacht van zaterdag op zondag tachtig mensen gered van een boot met motorpech, schrijven Franse media. De geredde migranten zijn teruggebracht naar Calais. In totaal bereikten dertien boten de Britse kust.

Naar verwachting wilden veel reizigers al eerder vertrekken naar het Britse Kent, maar kon dat eerder niet door het slechte weer. Sinds halverwege november was er geen enkele migrant gearriveerd, maar vorige week zaterdag en afgelopen woensdag waren er al 737 en 497 personen overgekomen.

Uit cijfers van de Britse overheid valt af te lezen dat vooral in de zomermaanden vaker grote groepen migranten de oversteek wagen. In de maanden juli, augustus en september is het warmer, en is de zee vaak rustiger. Op 6 september kwamen er de meeste migranten aan op één dag, namelijk 1101.

Eén-in-één-uitprincipe

Afgelopen zomer sloot de Britse Labour-regering een overeenkomst met de Franse regering, om migranten die illegaal naar het Verenigd Koninkrijk kwamen, terug te sturen naar Frankrijk. In ruil daarvoor zou het VK migranten opnemen van Frankrijk, volgens een één-in-één-uitprincipe.

In een reactie op de migrantenstroom van dit weekend zegt de Labour-regering al actie te ondernemen. "We hebben bijna 50.000 mensen die hier illegaal verbleven het land uit gezet, en dankzij onze historische overeenkomst met de Fransen worden degenen die met kleine bootjes aankomen nu teruggestuurd."

Dit jaar staken ruim 41.000 mensen Het Kanaal over, in 2024 waren dat 36.816 mensen. In 2022 kwamen er de meeste migranten aan in Engeland, ruim 45.000.

Franse media schrijven dat er dit jaar 29 migranten zijn omgekomen tijdens overtochten op zee.

VS wil opnieuw schip voor kust Venezuela onderscheppen, derde in elf dagen

13 hours 35 minutes ago

De Verenigde Staten zijn opnieuw bezig met het onderscheppen van een schip voor de kust van Venezuela. Volgens Amerikaanse functionarissen gaat het om een olietanker die op de sanctielijst staat.

Eerder vandaag meldden persbureaus Reuters en Bloomberg op basis van bronnen dat het schip al was onderschept, maar de functionarissen zeggen enkel dat het schip achtervolgd wordt. Het zou de derde keer in elf dagen zijn dat de VS een schip in beslag neemt. De schepen die eerder werden onderschept zijn ook olietankers.

Het schip waar het vandaag om gaat, vaart volgens Bloomberg onder Panamese vlag. Het voer volgens het persbureau in internationale wateren, maar staat dus wel op een Amerikaanse sanctielijst.

Blokkade

De Amerikaanse president Trump maakte deze week bekend dat hij een blokkade instelt voor olietankers die onder Amerikaanse sancties vallen en van en naar Venezuela varen. Sindsdien bleven veel olietankers in Venezolaanse wateren om te voorkomen dat ze in beslag worden genomen.

Het schip dat gisteren in beslag is genomen, na het ingaan van de blokkade, stond niet op een Amerikaanse sanctielijst. Volgens de Amerikanen zou het olie aan boord hebben gehad die wel onder Amerikaanse sancties valt.

De eerste twee olietankers waren volgens de VS betrokken bij "illegale olietransporten om het narcoterroristische drugsnetwerk van het regime van Maduro te ondersteunen".

'Internationale piraterij'

De Amerikaanse president Trump zegt dat de Venezolaanse president Maduro leiding geeft aan een kartel dat op grote schaal drugs naar de VS vervoert. Experts zeggen dat de VS de rol van Venezuela bij de drugstoevoer overdrijft. Venezuela noemde het in beslag nemen van schepen "een grove daad van internationale piraterij".

Volgens Maduro is Trump uit op olie, gas, goud en andere waardevolle grondstoffen van Venezuela.

De afgelopen maanden hebben de Amerikanen in de regio een grote troepenmacht opgezet. Sinds begin september heeft Amerika tientallen boten gebombardeerd die volgens de VS drugs zouden vervoeren. Daarbij zijn zeker honderd mensen gedood. Trump zegt dat hij daarmee de drugshandel en de stroom van drugs naar de Verenigde Staten wil bestrijden. Er werd geen bewijs geleverd dat de boten echt drugs aan boord hadden.

Explosie en dreigende teksten bij Haags tuincentrum: 'Ik begrijp er niks van'

14 hours 2 minutes ago

Bij een tuincentrum in Den Haag is vannacht een explosie geweest. De ingang van het tuincentrum raakte beschadigd. Bij het pand zijn ook briefjes met een dreigende tekst achtergelaten.

De ontploffing was rond 03.00 uur bij het pand aan de Loosduinse Hoofdstraat. Niemand raakte gewond, wel raakte een glazen deur beschadigd.

Voor de ingang zijn een aantal A4'tjes gevonden met de tekst "Hollander 20 stuks tijd om te betalen!!!". Wat de achtergelaten boodschap betekent, is onderdeel van het onderzoek, aldus de politie.

Eigenaar staat voor een raadsel

Maarten Kester, de eigenaar van het tuincentrum, zegt tegen Omroep West voor een raadsel te staan. "Ik zou niet weten wat ermee bedoeld wordt", reageert hij. Financiële problemen of conflicten heeft het bedrijf naar eigen zeggen niet. "We hebben alles onder controle, ik begrijp er niks van."

Hij heeft op camerabeelden gezien wat er vannacht is gebeurd. "Er klimt iemand over het hek heen, legt de briefjes met dat vage verhaal neer, plakt de bom op de deur, steekt het aan en maakt een foto."

Het gat in de deur is vanochtend vroeg ontdekt. "Je verwacht wel wat anders op de zondag", zegt Kester. "Ik ben heel blij dat er niemand binnen is geweest."

Er is nog niemand aangehouden. "De camerabeelden zijn duidelijk, maar de dader is helemaal in het zwart gekleed en draagt een capuchon", zegt Kester. Toch heeft hij er vertrouwen in dat de politie de dader snel vindt, omdat "hij zoveel sporen heeft achtergelaten".

Het tuincentrum is vandaag gewoon opengegaan voor klanten. De hoofdingang was tijdens het politieonderzoek afgezet, waardoor mensen via een tijdelijke ingang naar binnen moesten. "De beschadigde deur doet het gelukkig nog. Het gat moet worden gerepareerd, maar alles draait weer", aldus Kester.

Mensen die iets gehoord of gezien hebben rond het tijdstip dat de explosie gebeurde, worden gevraagd zich bij de politie te melden.

Bijna evenveel explosies als vorig jaar

Dit jaar zijn er in Nederland al meer dan 1300 aanslagen met explosies gepleegd op woningen en andere panden, blijkt uit de meest recente cijfers van het Offensief Tegen Explosies, waarin onder andere de politie en gemeenten zijn vertegenwoordigd. Naar verwachting valt het aantal aanslagen bijna even hoog uit als in 2024. Heel vorig jaar waren het er 1543.

De politie heeft dit jaar meer dan 300 verdachten opgepakt voor explosies, onder wie een groot aantal minderjarigen.