NOS Nieuws - Algemeen

De Franse autoriteiten onderzoeken een vermoedelijke poging om op afstand de besturing van een veerboot over te nemen. Op een passagiersschip van de Italiaanse rederij GNV is malware, ongewenste software, aangetroffen. Het schip lag op dat moment afgemeerd in Sète, een havenstad in het zuiden van Frankrijk.

De rederij zegt zelf de Italiaanse autoriteiten te hebben ingelicht over de vondst. Die waarschuwden op hun beurt de Fransen. Volgens GNV heeft de digitale inbraakpoging geen gevolgen gehad.

'Buitenlandse inmenging'

Twee bemanningsleden, een Bulgaar en een Let, zijn gearresteerd. De Bulgaar is later weer vrijgelaten. Het ministerie van Binnenlandse Zaken en de Franse justitie onderzoeken nu pogingen "van een georganiseerde groep om een automatisch dataprocessingsysteem aan te vallen met het doel een buitenlandse macht te dienen".

"Onderzoekers kijken logischerwijs naar de mogelijkheid van inmenging. Ja, buitenlandse inmenging", zei de Franse minister Nunez van Binnenlandse Zaken vandaag tegen journalisten. Hij noemde de vondst van malware op het schip een uiterst serieuze zaak.

De minister wilde niet bevestigen of het de bedoeling was om de veerboot uit koers te brengen. Hij sprak ook niet over Rusland, maar zei wel dat "één land dezer dagen vaak achter buitenlandse inmenging zit".

Noord-Afrika

De veerboot van GNV met de naam Fantastic kan zo'n 2000 passagiers en 760 voertuigen vervoeren. Het schip vaart vanuit Sète, Barcelona en Genua naar steden in Noord-Afrika.

De Fantastic is na onderzoek door de maritieme autoriteiten veilig verklaard en mag weer varen.

De gemeente Arnhem neemt maatregelen na de grote brand in het historische centrum, eerder dit jaar. Bewoners en ondernemers mogen hun oud papier niet meer tegen de gevel zetten, honderden panden met verhuurde kamers krijgen extra controles en plantenbakken op terrassen moeten verrijdbaar worden.

In de nacht van 5 op 6 maart brak in de Arnhemse binnenstad brand uit in een winkelpand. Meerdere gebouwen, waaronder historische panden met gevels van rond de 150 jaar oud, werden verwoest. Honderd bewoners moesten halsoverkop hun woning verlaten.

Diezelfde week werden drie verdachten aangehouden. Twee hiervan zijn inmiddels vrijgelaten, maar blijven wel verdachte.

Bij de brand vielen geen slachtoffers.

Brief over maatregelen

Morgen krijgen bewoners en ondernemers in de binnenstad een brief over de maatregelen op de mat, schrijft Omroep Gelderland. Daarin staat ook dat afvalcontainers van bedrijven voortaan pas vanaf 07.30 uur aan de straat mogen staan en niet al 's nachts.

"De binnenstad is veilig, maar niemand kan helemaal voorkomen dat er brand ontstaat", zegt burgemeester Marcouch tegen Omroep Gelderland. "We kunnen er wel met z'n allen wat aan doen om de brandveiligheid te waarborgen. Dat zit vooral in menselijk gedrag, bijvoorbeeld dat je het meldt als er ergens brandbare troep gedumpt is."

De gemeente Arnhem gaat volgend jaar nog meer onderzoek doen. "De werkelijkheid is dat we in heel Nederland vaak boven winkels wonen. We willen kijken welke maatregelen er eventueel mogelijk zijn, binnen alle redelijkheid."

De jaarlijkse griepgolf is in Europa vier weken vroeger begonnen dan normaal, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie WHO. Dat heeft te maken met een nieuwe variant, zegt regiodirecteur Hans Kluge. Daardoor zijn er meer infecties. Er is geen bewijs dat die de mensen zieker maakt.

In zeker 27 van de 38 landen in de Europese regio worden nu veel mensen ziek door griep. Bij 90 procent van hen gaat het om de nieuwe variant. "Dit laat zien dat zelfs een kleine verandering in het virus een enorme druk op het zorgstelsel kan veroorzaken", zegt Kluge. "Dat komt doordat mensen daar geen immuniteit tegen hebben opgebouwd."

De eerste cijfers uit het Verenigd Koninkrijk laten zien dat vaccineren ook bij dit nieuwe virus voorkomt dat patiënten ernstig ziek worden.

Nederland

In Nederland worden de griepmeldingen van huisartsen bij het Nivel bijgehouden. Vorige week telde Nederland per 100.000 inwoners 40 patiënten met griepachtige klachten, vooral in de jongste leeftijdsgroep, van nul tot 14 jaar. Een jaar geleden waren dat 25 patiënten per 100.000 inwoners. De piek in de griepgolf lag in week 5 van dit jaar.

Er is pas sprake van een griepepidemie als twee weken achter elkaar minimaal 53 op de 100.000 mensen zich met griepklachten melden bij de huisarts.

Verenigd Koninkrijk

In het VK maakt de griep al wel veel mensen ziek. Minister van Volksgezondheid Streeting riep begin deze week vakbonden in de zorg op om niet te gaan staken, omdat de druk op de ziekenhuizen het hoogst is sinds de coronapandemie.

Aan het begin van deze week was in het VK 95 procent van de ziekenhuisbedden bezet en meldde zich ook steeds meer personeel ziek.

Een vrouw uit de Achterhoek die Nederland was ontvlucht, is aangehouden in Spanje. Dat heeft het Openbaar Ministerie bevestigd. De vrouw had vier tieners meegenomen op haar vlucht, onder wie twee eigen kinderen. Ze had over geen van deze kinderen zeggenschap. Ze werd gearresteerd in de kustplaats Alcossebre in de regio Castellón in het oosten van Spanje.

De vier kinderen van 12 tot 17 jaar zijn in veiligheid gebracht, schrijft de Spaanse krant El País. Ze zijn opgevangen door de pleegzorg tot ze naar Nederland worden teruggebracht. Ze verkeren in goede gezondheid. De vrouw blijft vastzitten tot haar overlevering aan Nederland. De verwachting is dat dit niet lang op zich laat wachten.

Het Openbaar Ministerie bevestigt dat het naar de vrouw op zoek was vanwege "een groot aantal feiten". Volgens El País gaat het om seksuele uitbuiting van minderjarigen, mensenhandel, bezit van kinderporno, drugssmokkel, ontvoering, illegaal gevangenhouden, gijzeling en het in de steek laten van minderjarigen. Het Openbaar Ministerie gaat niet in op de aard van de feiten.

Kinderen onrechtmatig in huis

De vrouw had twee kinderen in huis genomen die in een instelling woonden. Eind oktober is ze daarover gehoord, omdat ze wordt verdacht van onttrekking aan het gezag. Een zitting bij de politierechter mocht ze in vrijheid afwachten.

Begin december vertrok ze met vier kinderen naar Spanje. Justitie vaardigde daarop een Europees Aanhoudingsbevel uit. Op basis daarvan is ze in Spanje gearresteerd.

Uit de auto gezet

Volgens radiostation Onda Cero hield de vrouw zich met de kinderen schuil in een appartement. Op 7 december vond de politie in Alcalà de Xivert, 10 kilometer van Alcossebre, twee tieners op straat: de dochter van 13 en een jongen van 17. Ze waren naar eigen zeggen uit de auto gezet door de vrouw, die met de twee andere kinderen was doorgereden, haar zoon van 12 en een jongen van 16.

De politie kwam erachter dat de vrouw met de kinderen uit Nederland was gevlucht. Het onderzoek leidde naar het appartement in Alcossebre. De vrouw en de kinderen werden daar vlakbij aangetroffen in de auto.

Als de vrouw terug in Nederland is, wordt bekeken voor welke feiten ze zal worden aangeklaagd. Volgens internationale afspraken mogen dat alleen misdrijven zijn die voorkomen op het Europese Aanhoudingsbevel, zegt het OM.

Niets verraadt dat aan de Hauptstraße 4 in Gauersheim een politieke bijeenkomst plaatsvindt. Het voormalige restaurant heeft geen bord of logo, maar het beige pand is in handen van de AfD. De partij heeft in het West-Duitse dorp met 654 inwoners een eigen cultuurcentrum geopend. In Treffpunkt Nordpfalz worden lezingen, borrelavonden en feestjes gehouden.

De partij heeft nu een handvol cultuurcentra. Het doel is om de komende tijd in ieder kiesdistrict een AfD-huiskamer te openen, vertelt AfD-kopstuk Sebastian Münzenmaier. "Wij bieden iets aan op het platteland waar weinig anders meer is."

De door de veiligheidsdienst als rechtsextremistisch bestempelde partij verkiest eigen locaties boven het afhuren van een zaaltje. "Dat is lastig omdat men niet graag aan ons verhuurt. Nu hebben we zelf de controle."

Met de centra wil de AfD een grotere volkspartij worden en het succes in de peilingen doorzetten. Landelijk wordt de partij net iets groter gepeild dan de CDU/CSU van bondskanselier Merz. In Oost-Duitsland haalt de AfD bijna 40 procent. Bij deelstaatverkiezingen in Saksen-Anhalt komend jaar is een absolute meerderheid niet ondenkbaar.

Kerst beschermen

Op een decemberdag is het pand in Gauersheim gevuld met tientallen AfD'ers. Buiten wordt gratis bratwurst uitgedeeld, binnen klinkt kerstmuziek. Het is de dag van een heuse AfD-kerstmarkt. In een hoek worden zelfgemaakte kerstcadeaus verkocht, waaronder een AfD-klok. "De blauwe AfD-kerstballen verkopen het best", zegt verkoper Henrico.

Kort daarvoor heeft Münzenmaier een toespraak over het belang van Kerstmis gehouden. "Wij willen onze traditie beschermen zodat Europa over honderd jaar nog steeds Europees is."

Het thema slaat aan bij de bezoekers, die vrezen voor het voortbestaan van Kerstmis. "In grote steden zijn kerstmarkten al te gevaarlijk", zegt Michael, die de schuld bij migratie legt. "De oude partijen willen onze cultuur kapot maken, want dat moeten ze van de EU en het grootkapitaal", zegt een andere bezoeker.

Er zijn nauwelijks dorpelingen op de kerstmarkt. De bezoekers zijn vooral fervente AfD-aanhangers uit de regio. "Iedereen hier denkt zoals wij", zegt Nicole bij een glühwein. "In normale cafés kan je niet zeggen dat je AfD stemt, dus het is fijn dat deze plek er is." De Duits-Italiaanse Candida reisde 60 kilometer om hier mensen te leren kennen. "Ik heb twee vrienden verloren omdat ik AfD stem."

Achterstelde regio's

De cultuurcentra zijn een slimme zet van de AfD, zegt politicoloog Constantin Wurthmann van de Universiteit van Mannheim. "Aanhangers van extreme partijen ervaren politiek anders dan de achterban van gevestigde partijen. Het wordt meer beleefd als een levensstijl. Dan is het belangrijk een eigen ruimte te hebben." Zo'n recreatieruimte is laagdrempeliger dan een spreekuur in een lokaal partijkantoor, aldus Wurthmann.

De partij zet in op achtergestelde regio's, met weinig voorzieningen. "Het West-Duitse platteland is best welvarend, maar de staat trekt zich meer terug. In Oost-Duitsland heeft dat bijgedragen aan de opkomst van de AfD. Nu lijkt dezelfde fout in het westen gemaakt te worden."

De komst van het AfD-centrum in Gauersheim heeft burgemeester Rainer Schlesser overvallen. Hij weerspreekt dat de partij hiermee een sociale functie vervult. "Wij hebben zelf een kerstmarkt, meifeest en voetbalclub met eigen kantine. Het café is niet vaak open, maar vaker dan de AfD-bar." Het is vooral een politiek centrum, zegt hij. "En dat heeft Gauersheim niet nodig."

Hij vreest voor de dreiging die uitgaat van het centrum. Op de Dag van Duitse Eenheid organiseerde Schlesser een 'burgerdialoog' over de opkomst van de AfD, waar aanhangers van de partij op afkwamen. Een opstootje volgde. Nu ligt er een aanklacht van de AfD tegen de burgemeester voor geweld. "Ze willen mij weg hebben. Dat is hun doel, zodat ze het dorp kunnen overnemen."

Lessen

Lokale bestuurders kunnen weinig doen tegen de AfD-centra. Het gaat immers om private grond. "We onderzoeken of er reden is om het te sluiten, als er regels of vergunningen worden overtreden", zegt Schlesser. Hij is strijdbaar, al vreest zijn gezin voor zijn veiligheid. Voor de zekerheid zit er een busje pepperspray in zijn jaszak. "Ik houd van dit dorp, ik geef niet op."

AfD'er Münzenmaier wuift alle zorgen weg. "Het is propaganda dat hier extreemrechtse mensen rondlopen. Ik nodig de veiligheidsdienst van harte uit langs te komen."

Andere partijen kunnen volgens politicoloog Wurthmann leren van de AfD. "Zij lijken vergeten hoe ze hun plannen moeten uitleggen. Dat kan de AfD zeer goed." Ook zou geïnvesteerd moeten worden in het versterken van lokale gemeenschappen. "Zodat mensen zulke AfD-centra niet nodig hebben."

Britse studenten kunnen in 2027 weer meedoen aan het Europese uitwisselingsprogramma Erasmus+. Het Verenigd Koninkrijk en de Europese Unie hebben dat vandaag bekendgemaakt. De overeenkomst is voor één studiejaar vastgesteld.

De Britten kunnen dan voor het eerst sinds Brexit zonder extra kosten studeren aan een Europese onderwijsinstelling. Ook kunnen Europese studenten via het programma weer voordelig studeren aan Britse universiteiten.

De Britse minister Thomas-Symonds noemde de overeenkomst een "enorme overwinning voor onze jongeren". Volgens de Britse regering kunnen over twee jaar meer dan 100.000 Britten profiteren van het programma.

De Britse regering draagt voor het studiejaar 2027-2028 zo'n 570 miljoen pond (bijna 650 miljoen euro) bij aan het programma. De bijdrage voor de jaren erna wordt op een later moment vastgesteld.

Verbinding

Het Erasmusprogramma werd in 1987 opgericht met als doel om Europeanen met elkaar te verbinden. Het uitwisselingsprogramma is vernoemd naar de Nederlandse humanist en wetenschapper Desiderius Erasmus.

Met Erasmusbeurzen kunnen studenten tussen de 2 en 12 maanden, en in sommige gevallen tot 24 maanden, in een ander Europees land vakken volgen. Ook volwassenen die studeren, docenten en jeugdwerkers kunnen meedoen aan het uitwisselingsprogramma.

Belangrijke eis

Groot-Brittannië stapte in 2020 na de Brexit uit Erasmus+. Premier Johnson vond toen de kosten voor het uitwisselingsprogramma te hoog. De regering van Keir Starmer zoekt weer toenadering tot de EU.

Toetreding tot het Erasmusprogramma was een belangrijke eis van de EU bij het aanhalen van de banden. De EU onderhandelt ook nog met de Britten over de toetreding tot het EU-elektriciteitsnet en het versoepelen van handelsbelemmeringen voor voedsel en drank.

De gesprekken over de toetreding van het VK tot een belangrijk EU-defensiefonds liepen vorige maand stuk, omdat de partijen het niet eens konden worden over de prijs die de Britten hiervoor zouden moeten betalen.

Een 26-jarige man krijgt een celstraf van tien jaar voor meerdere zedenzaken, waaronder de verkrachting van een 17-jarig meisje in Groningen tijdens de jaarlijkse introductieweek in de studentenstad.

Het Openbaar Ministerie (OM) had een celstraf van acht jaar en tbs met dwangverpleging geëist, maar de rechtbank ziet geen reden voor tbs. Volgens de rechtbank kan niet met "genoeg zekerheid" worden vastgesteld dat de man tijdens de zedenmisdrijven een psychische stoornis had.

Hij is ook veroordeeld voor de verkrachting van een 19-jarige vrouw na een date en voor ontucht met minderjarige meisjes. Hij gaf hen online instructies om seksuele handelingen voor de camera uit te voeren waarvan hij opnames maakte. "Dit terwijl de ouders van deze meisjes dachten dat hun dochters veilig in hun eigen woning zaten", zei het OM eerder.

Introductieweek

De verkrachting van het 17-jarige meisje speelde zich af in augustus 2023. Ze fietste 's nachts naar huis na het uitgaan tijdens de jaarlijkse introductieweek in Groningen. Op een afgelegen plek kwam de man uit de bosjes tevoorschijn en trok haar van haar fiets, waarna hij haar dwong seksuele handelingen bij hem uit te voeren. Toen het meisje probeerde te ontsnappen, haalde hij haar in.

Ook werd het meisje gedwongen in zijn auto te zitten zonder dat ze wist waar ze naartoe werd gebracht. Aanvankelijk ontkende de 26-jarige man de verkrachting. Na een DNA-match verklaarde hij dat hij het meisje alleen had willen beroven. Eerder zei de officier van justitie daar niets van te geloven.

De man verkrachtte ook een 19-jarige vrouw na een Tinderdate in Assen. Hij liet haar 's nachts na de date uitstappen bij een afgelegen parkeerplaats en reed weg. In gesprekken op Snapchat schreef hij dat zij seksuele handelingen bij hem moest uitvoeren om een rit naar huis te krijgen. Toen ze bij hem terugkwam en dat weigerde, werd ze verkracht.

Ook heeft hij na afloop van een date een telefoon en portemonnee van zijn date gestolen. De 26-jarige moet aan drie slachtoffers schadevergoedingen betalen, tussen de 1000 en 20.000 euro.

De dierenpolitie heeft in een appartement in Amsterdam-IJburg 26 verwaarloosde konijnen gevonden. De agenten troffen lege voerbakjes aan. De konijnen hadden weinig beweegruimte en de vloer lag bezaaid met keutels.

De politie heeft de konijnen in beslag genomen en overgebracht naar een andere plek waar ze kunnen aansterken, meldt AT5.

De dierenpolitie kwam de dieren op het spoor na een melding. Daarin werd niet alleen gesproken over verwaarloosde dieren, ook de bewoner van het appartement zou zorg nodig hebben.

Slechte vacht

Eenmaal binnen troffen agenten de sterk vermagerde konijnen aan: ze hadden een slechte vacht en werden "onder ongeschikte omstandigheden" gehouden.

Hoe het met de bewoner was heeft de politie niet gezegd, wel is ook voor hem of haar zorg geregeld.

Het Openbaar Ministerie (OM) of een rechter bepaalt uiteindelijk of de konijnen terug mogen naar de eigenaar. Het is ook mogelijk dat ze ergens anders worden ondergebracht.

De Berlijnse filmmaker en schrijver Rosa von Praunheim is op 83-jarige leeftijd overleden. Dat meldt persbureau DPA op basis van zijn naasten. Von Praunheim, die werd geboren als Holger Radtke, is ook internationaal bekend vanwege zijn prominente rol in de lhbti-beweging in Duitsland.

De regisseur koos in de jaren 60 voor de artiestennaam Rosa von Praunheim. "Rosa" verwijst naar de roze driehoek die homoseksuelen moesten dragen in de concentratiekampen in nazi-Duitsland.

Von Praunheim overleed afgelopen nacht, meldt DPA. Zijn dood kwam volgens zijn naasten als een verrassing. De filmmaker heeft een lange lijst van films op zijn naam staan, waarvan de laatste dit jaar uitkwam. In totaal maakte hij 150 korte en langere films.

Doorbraak homorechtenbeweging

Met zijn films droeg hij bij aan de acceptatie van homoseksualiteit in Duitsland. Zo verscheen in 1971 Nicht der Homosexuelle ist pervers, sondern die Situation, in der er lebt (Niet de homoseksueel is pervers, maar de maatschappij waarin hij leeft). De film veroorzaakte grote opschudding, maar leidde ook tot de oprichting van tientallen homorechtenbewegingen.

Na het einde van de Tweede Wereldoorlog werd lange tijd gezwegen over de vervolging van homoseksuelen door het naziregime. Mannen die de kampen overleefden, moesten soms na de oorlog alsnog een straf uitzitten.

Tot 1969 was seksueel contact tussen mannen namelijk strafbaar. Tussen 1945 en 1969 werden nog tienduizenden mannen in West-Duitsland veroordeeld voor hun (veronderstelde) homoseksualiteit. In 2016 kwam er eerherstel voor 50.000 Duitse mannen die waren veroordeeld op basis van hun seksualiteit.

In een interview met Der Spiegel zei Von Praunheim dat hij spijt had dat hij in de jaren zestig geen portretten had gemaakt van homoseksuelen die de concentratiekampen hadden overleefd, zoals filmmaker Steven Spielberg Joodse overlevenden had geportretteerd. "Het zou zo belangrijk zijn geweest voor de archieven en musea om die ooggetuigen te interviewen."

Controversieel televisieoptreden

Von Praunheim veroorzaakte vaker opschudding. In 1991 onthulde hij live op televisie dat talkshowpresentator Alfred Biolek en komiek Hape Kerkeling homoseksueel waren. Later bestempelde hij die actie als een wanhoopskreet.

In de video hieronder een fragment van de tv-uitzending waarin Praunheim een van zijn onthullingen doet:

De filmmaker wilde solidariteit opeisen van andere beroemdheden om aandacht te vragen voor de aidscrisis. Hij vond dat bekende mensen hun verantwoordelijkheid moesten nemen. In 1985 had hij Een virus kent geen moraal gemaakt, een van de eerste speelfilms over aids.

Zijn activisme en het 'outen' van anderen stuitten ook op weerstand. "Sommigen noemen mij de populairste en sommigen de minst populaire homoseksuele filmregisseur van Duitsland", schreef Von Praunheim op zijn eigen website. "En daarvoor heb ik heel wat gedaan. Al meer dan 30 jaar irriteer ik de natie met mijn meer dan 140 films, eindeloze talkshows, vele boeken, hoorspelen en toneelstukken."

Geboren in gevangenis Riga

Von Praunheim werd in 1942 geboren in de gevangenis van de Letse hoofdstad Riga, tijdens de Duitse bezetting. Zijn moeder, Edith Radtke, overleed in 1946 in een psychiatrisch ziekenhuis in Berlijn. Holger Radtke werd geadopteerd en bracht zijn eerste levensjaren door in Oost-Berlijn. Na zijn adoptie ging hij als Holger Mischwitzky door het leven.

Pas in 2000 kwam Von Praunheim de omstandigheden van zijn geboorte te weten, toen zijn adoptiemoeder hem vertelde dat ze niet zijn biologische moeder was en dat hij uit een weeshuis in Letland was geadopteerd. De filmmaker ging op zoek naar zijn verleden en maakte daarna de documentairefilm Mijn moeders - Op zoek naar sporen in Riga.

Huwelijken

Von Praunheim was van 1969 tot 1971 getrouwd met actrice Carla Egerer, met wie hij enkele films maakte. In 2018 vertelde hij het Duitse tijdschrijft Schwulissimo dat het een verstandshuwelijk was. "We hadden een huwelijkslening gekregen die we gebruikten voor opnames: dat was de hele reden dat we trouwden".

Enkele dagen geleden trouwde hij met acteur en regisseur Oliver Sechting, met wie hij sinds 2008 een relatie had. Von Praunheim deelde foto's van het huwelijk op Instagram. "Op vrijdag 12/12 ben ik getrouwd met mijn levenspartner Oliver", schreef hij bij het bericht.

Het personeelsbestand van Defensie groeit door, blijkt uit cijfers die zijn opgevraagd door de NOS. Staatssecretaris Tuinman wil verder groeien naar de gewenste 100.000 medewerkers in 2030. Om dat te bereiken, moet het eerlijke verhaal over werken bij Defensie verteld blijven worden, vindt hoogleraar Tine Molendijk van de Radboud Universiteit. En daarbij mag niet uit het oog worden verloren dat Defensie een geweldsorganisatie is.

Volgens de staatssecretaris is de groei te danken aan de wervingscampagnes, met reclamefilmpjes vol actie. De hoogleraar Morele Dilemma's van Militaire Operaties, die ook lesgeeft aan de Nederlandse Defensie Academie, prijst de verandering in de campagnes van Defensie, maar stelt dat de groei ook te maken heeft met andere factoren.

Zo ziet ze een gegroeide behoefte aan het "willen bijdragen aan het collectief". De Russische invasie in Oekraïne was volgens haar "een kantelpunt voor Defensie".

Ook voor Klaas (achternaam bij redactie bekend) speelde dat een rol. De dertiger is sinds ruim een jaar in opleiding tot officier, na eerder buiten Defensie te hebben gewerkt. Hij wilde zich in leiderschap ontwikkelen, en vond ook dat hij in zijn vorige beroep "maatschappelijk aan de zijlijn" stond. "Ik wilde iets bijdragen, en dan is Defensie het ultieme voorbeeld."

Eerlijk over werken bij Defensie

In eerdere wervingscampagnes werd werken voor Defensie vaak geromantiseerd, en dan weer neergezet als een gewone baan. Ook lag de nadruk vooral op kansen voor zelfontplooiing. Doordat het werk anders werd geschetst dan de realiteit, raakten mensen teleurgesteld, legt Molendijk uit.

"Nu is het een eerlijker verhaal. Defensie is geen zorg- of onderwijsinstelling, of een Artsen Zonder Grenzen, maar een organisatie met het geweldsmonopolie. Je kan infanterist, logistiek medewerker of ICT'er worden, maar dat doe je uiteindelijk ter ondersteuning van gevechtskracht."

Dat herkent officier in opleiding Klaas ook. "Je krijgt in de eerste week al les over hoe je je wapen moet onderhouden, maar ook hoe je het moet gebruiken. En ons wordt geleerd dat het werk niet ophoudt als je werkdag om 17.00 uur klaar is: je bent 24 uur per dag militair."

Gevoelige rol

Het is belangrijk dat Defensie dat benoemt, vindt Molendijk. "Want de rol van Defensie blijft maatschappelijk gevoelig." Dat blijkt bijvoorbeeld als er een ongeluk bij een militaire oefening gebeurt. De hoogleraar ziet op dat soort momenten dat de publieke opinie over Defensie fragiel is. "Het is dan al snel een schandaal. Terwijl het natuurlijk ook zo is dat als er meer oefeningen worden gedaan, er meer ongelukken gebeuren."

Het is volgens de hoogleraar een gedeelde verantwoordelijkheid van politiek, samenleving en Defensie zelf om eerlijk naar de organisatie te kijken. "We bereiden ons voor op heel gevaarlijke omstandigheden, met gewonden en doden. Daar moet je rekening mee houden."

Militairen behouden

Molendijk zegt dat het werk niet altijd is wat mensen ervan hadden verwacht. "Mensen denken soms dat het eindeloze actie is, terwijl Defensie ook een organisatie is waar je je kan vervelen, of veel moet wachten."

Medewerkers moeten voordat ze beginnen, weten wat voor organisatie Defensie is en wat die doet, vindt Molendijk. Ook moet de organisatie niet aarzelen om juist de moeilijkheden van het werken voor Defensie te laten zien. Want, zo vindt de hoogleraar, "ook de moeilijke omstandigheden kunnen zin geven aan het werk."

Ze is positief over het dienjaar, waarin jongeren een jaar vrijwillig werken bij Defensie. Tijdens dat jaar "proeven jongeren echt van het Defensiewerk", zegt ze. Molendijk vindt het goed dat echt gesproken wordt van een 'dienjaar', en niet van een 'traineeship'. "Want je dient wel echt."

Molendijk vertelt over 2011, toen voormalig Commandant der Strijdkrachten Peter van Uhm een vaak geroemde toespraak hield bij een conferentie. Hij beklom het podium met een geweer in de hand. "Dat gaf ongemak, maar dat is wel waar het werk over gaat", zegt de hoogleraar. "Juist die dubbelheden kunnen het werk zingevend maken."

Bagageafhandelaar Skytanking vertrekt van Eindhoven Airport. Viggo, de andere afhandelaar op de Brabantse luchthaven, neemt vanaf vandaag alle activiteiten weer voor zijn rekening.

Vanaf 2002 tot vorig jaar was Viggo al de enige bagageafhandelaar op de luchthaven in Eindhoven. Maar in 2024 sloot budgetluchtvaartmaatschappij Ryanair een contract met Skytanking.

Dat leidde meteen tot problemen. Door personeelstekorten bij Skytanking vertrokken in de zomer van 2024 honderden passagiers van Ryanair zonder bagage.

Het personeel van Skytanking kampte met hoge werkdruk en was niet altijd op de hoogte van de veiligheidsregels, zo meldde Omroep Brabant. Na onderzoek gaf de Arbeidsinspectie Skytanking een waarschuwing.

Angstcultuur

Dit jaar trok de FNV aan de bel wegens een angstcultuur die zou heersen bij de afhandelaar. Dat Skytanking nu van de luchthaven verdwijnt, laat volgens de vakbond zien dat "bedrijven die proberen te concurreren door zo goedkoop mogelijk te werken, uiteindelijk vastlopen."

Ryanair zou zijn overgestapt naar Skytanking omdat de luchtvaartmaatschappij niet wilde betalen voor cao-loonsverhogingen bij de afhandelaars. Die verhoging zou niet gelden voor Skytanking, veronderstelde Ryanair.

Maar de verhoging bleek voor de hele bedrijfstak te gelden en dus ook voor Skytanking.

Stabiliteit

Nu neemt Viggo alle activiteiten weer over, inclusief het personeel en de apparatuur. "De terugkeer van Ryanair bij Viggo zorgt voor meer stabiliteit, kwaliteit en gezonde werkgelegenheid voor de komende jaren", zegt een woordvoerder.

Viggo neemt de meeste medewerkers over van Skytanking, maar een aantal leidinggevenden en stafmedewerkers verliest zijn baan. "Dat is helaas onvermijdelijk maar het zal maar een klein aantal mensen zijn."

De Finse premier Orpo heeft zijn excuses aangeboden aan landen in Azië. Hij hoopt zo de schade te beperken die racistische posts van politici van de rechts-populistische Finnenpartij hebben aangericht. De Finnenpartij is een van de coalitiepartners in Orpo's kabinet.

De kwestie die het 'scheve-ogenschandaal' wordt genoemd, begon met een post eind november van een vriendin van de toenmalige Miss Finland, Sarah Dzafce. Daarop was een foto van Dzafce te zien met de tekst "eten met een chinees", waarbij ze haar ooghoeken schuin omhoog trok.

Dzafce excuseerde zich, maar het kostte haar wel haar titel. Ze moest het kroontje afstaan aan de vrouw die bij de missverkiezingen eerder dit jaar tweede was geworden.

Politici Finnenpartij

Daarmee leek de zaak afgedaan, maar twee parlementsleden van de Finnenpartij en een Europarlementariër verspreidden daarna foto's van zichzelf waarop ze hetzelfde deden. Dat bleef in Aziatische landen niet onopgemerkt. De Finse luchtvaartmaatschappij Finnair zag de boekingen in Aziatische landen teruglopen.

"Deze posts komen niet overeen met de Finse opvattingen over gelijkheid en inclusie", zegt Orpo in een verklaring. Die is door de Finse ambassades in China, Japan en Zuid-Korea verspreid. "Onze boodschap hier in Finland en aan al onze vrienden in het buitenland is dat de regering racisme ernstig vindt en het vastbesloten wil bestrijden."

Loom draaien de wieken van een windmolen in West-Oekraïne. Twee jaar geleden stond deze nog in Wachtebeke, net over de grens in Vlaanderen. Nadat een Nederlands bedrijf ze had opknapt, ging de turbine met drie andere naar Oekraïne. Elders liggen ook al zonnepanelen uit Nederland op een ziekenhuis.

De handel is nog beperkt, maar hernieuwbare-energiebedrijven willen graag meer zakendoen in Oekraïne en bijdragen aan de wederopbouw. Nieuwe afspraken van branchevereniging NedZero en twaalf bedrijven in een convenant met de Nederlandse overheid moeten daarbij helpen. De bedrijven krijgen daarbij hulp bij het overwinnen van obstakels in Oekraïne.

Wat houdt het convenant in?

Twaalf bedrijven en NedZero, de branchevereniging voor de windindustrie, hebben een convenant gesloten met het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

Dit moet ertoe leiden dat bedrijven hulp krijgen bij de opbouw van het Oekraïense stroomnet, en vaste voet krijgen in dat land.

Het convenant moet ervoor zorgen dat bedrijven, die onder meer handelen in windturbines, zonnepanelen, batterijen en andere duurzame technologie, makkelijker spullen kunnen invoeren in Oekraïne. Ook is het de bedoeling lokaal mensen op te leiden en lokaal te gaan produceren.

"Ze zijn geweldig", zegt Sergii Vavshko over de windmolens. Hij is van het bedrijf dat de opgeknapte turbines kocht. Volgens Vavshko zijn ze betaalbaar, redelijk betrouwbaar en snel leverbaar. En dat is belangrijk voor Oekraïne, aangezien het land snel nieuwe stroombronnen nodig heeft.

Uren zonder stroom

Sinds de invasie in 2022 valt Rusland met drones en raketten energiecentrales en het stroomnet aan. Van alle stroom die Oekraïne opwekte voor de invasie was in oktober minder dan de helft over. "We hebben tot wel zeven uur stroomuitval thuis en in kantoren", zegt Vavshko.

Naast het repareren van beschadigde centrales probeert Oekraïne nieuwe stroombronnen te bouwen. Dat moet niet alleen zo snel mogelijk, er wordt meteen ook naar de toekomst gekeken. In plaats van enkele grote centrales te bouwen, verspreiden de Oekraïners op zoveel mogelijk locaties generatoren, turbines en andere stroombronnen, zodat Russische aanvallen minder schade aanrichten.

Daarbij zetten de Oekraïners dus ook in op hernieuwbare energiebronnen en -opslag. Dus zonnepanelen, windturbines en batterijen. Niet alleen kunnen die snel worden gebouwd, er hoeft ook niet continu brandstof te worden geleverd.

Deze windmolen werd doorgelicht in Barneveld voordat hij naar Oekraïne ging. "Ze worden grondig gestript", zegt Wim Robbertsen, directeur van Business in Wind. In de fabriekshal maakt het bedrijf nu drie onttakelde turbines die 19 jaar draaiden in Flevoland klaar voor Noord-Ierland. Monteurs lopen alles na, maken onderdelen schoon, vetten ze in en vervangen alles wat slijtgevoelig is, zoals de lagers en tandwielen. "Hierdoor kan hij weer 15 tot 20 jaar ergens anders in de wereld draaien."

Niet makkelijk zakendoen

Bedrijven in Nederland vervangen turbines vaak voordat ze zijn versleten, omdat nieuwe, nog grotere turbines goedkopere stroom maken. De "kleintjes" van 100 tot 150 meter maakt het bedrijf klaar voor de tweedehandsmarkt. Kopers hebben vaak een locatie waar ze niet groter kunnen of mogen bouwen. Of ze hebben te veel haast of te weinig geld om te wachten op nieuwbouw.

Bedrijven die handelen met Oekraïne lopen vaak tegen obstakels aan. "Makkelijk zakendoen is het niet", zegt Robbertsen. Er is veel papierwerk nodig om onderdelen het land in te krijgen, Oekraïense bedrijven krijgen geld moeilijk het land uit en dan is er natuurlijk nog de veiligheid.

Dit moet soepeler worden door de deal met het ministerie van Buitenlandse Zaken en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland, zegt Bert van der Lingen, vicevoorzitter van NedZero. Zo krijgen bedrijven hulp van de ambassade in Kyiv. Ze hopen dat het daardoor makkelijker wordt spullen te importeren en bouwvergunningen te krijgen.

Hele nacht in de schuilkelder

Het convenant moet ertoe leiden dat bedrijven het stroomnet van Oekraïne sneller helpen op te bouwen. De bedrijven in duurzame technologie profiteren omdat ze makkelijker de Oekraïense markt op kunnen. Het is een voorbeeld van 'verlicht eigenbelang' voor Nederland, zegt Van der Lingen. Ook willen ze lokaal mensen gaan opleiden en lokaal onderdelen gaan produceren.

Tijdens een bezoek aan het land ervoer Van der Lingen de dreiging. "Toen merkte ik wat het betekent om de hele nacht in de schuilkelder te zitten en het afweergeschut te horen." Hij raakte onder de indruk van de Oekraïense veerkracht en aanpakkersmentaliteit. "Daar wordt echt gewoon voor tientallen, honderden megawatts aan windenergie geïnstalleerd terwijl het oorlog is."

Helemaal veilig zal het stroomnet van Oekraïne niet zijn, zelfs met de nieuwe aanpak om het opwekken van energie meer te verdelen. In het najaar viel Rusland een windpark aan bij Kramatorsk, dichtbij het front. Toch valt er maar een beperkte hoeveelheid stroom weg bij één zo'n succesvolle aanval.

Voor Vavshko zullen de gekochte turbines waarschijnlijk niet de laatste deal zijn. "We kijken er nu naar", zegt hij. "We zoeken investeerders en we hebben al stukken land." En het is goed mogelijk dat die nieuwe turbines uit Nederland komen. "Daar hebben we een partner en zij kunnen ons helpen."

Chipbedrijf ASM International gaat honderden miljoenen euro's investeren in een nieuwe locatie op de High Tech Campus in Almere.

Op de gloednieuwe campus die voor een deel op het voormalige Floriadeterrein ligt, krijgt ASMI een nieuw hoofdkantoor, een research & development-centrum en een gespecialiseerde trainingsfaciliteit. Ook komt er een speciale 'ultraschone' ruimte voor de ontwikkeling van producten, meldt Omroep Flevoland.

In het bijzijn van onder meer demissionair minister Karremans maakte ASMI, niet te verwarren met ASML, vanmiddag de toekomstplannen bekend.

Hightech hotspot

Commissaris van de Koning Arjen Gerritsen is blij met de miljoeneninvestering. "De vestiging van ASMI op de High Tech Campus is één van de grootste economische investeringen in de geschiedenis van onze provincie", zei hij. "Wij zijn trots met deze keuze en gaan alles op alles zetten om de hightech hotspot Almere tot een succes te maken."

ASM International, dat zijn hoofkantoor al langer op een andere plek in Almere heeft, is actief in de chipindustrie. Het bedrijf werkt in zestien landen en telt wereldwijd meer dan 4.500 werknemers. Er worden vooral machines gemaakt die hele dunne (atomaire) lagen aanbrengen die als isolatie kunnen dienen tussen geleidend materiaal. Met deze technologie is het mogelijk om steeds kleinere chips te maken in apparaten met veel rekenkracht, zoals servers of mobiele telefoons.

Techondernemingen

Wethouder Maaike Veeningen van Almere zegt trots te zijn dat ASM International voor uitbreiding in Almere heeft gekozen. Zij wijst erop dat Almere de ambitie heeft om een belangrijke hightechstad te worden. Nu ASMI zich als eerste bedrijf vestigt op de campus, hoopt ze dat ook andere techondernemingen en onderwijsinstellingen daar samenkomen.

Probleem is wel dat een onbekend aantal bedrijven nog zit te wachten op aansluiting op het stroomnet in Flevoland. "Op dit moment hebben we nog geen oplossing voor de netcongestie", zegt wethouder Veeningen: "Wij zijn wel met meerdere partijen aan het onderzoeken wat voor oplossingen we kunnen bieden. Uiteraard voor ASMI, maar zeker ook voor de rest van de stad."

Binnen vijf jaar

Wanneer ASMI daadwerkelijk gaat verhuizen naar de nieuwe locatie in Almere is nog niet duidelijk. Wethouder Veeningen verwacht dat dat binnen vijf jaar gaat gebeuren.

Hoeveel de campus precies gaat kosten, is onbekend. De gemeenteraad heeft onlangs wel ingestemd met een krediet van 1,3 miljoen euro voor het opstellen van alle benodigde plannen en de grondexploitatie. Daarnaast zet de gemeente 6 miljoen euro apart om risico's op te kunnen vangen.

In het kabinet is er al weken gedoe over en vanavond bespreekt de Kamer ze: de mestplannen van BBB-minister Wiersma van Landbouw. Vorige week berichtte de NOS dat er binnen het kabinet flinke onenigheid over is, gisteren besloot een Kamermeerderheid dat er met spoed een debat moest komen. Maar waar gaat het eigenlijk over?

Het draait allemaal om het achtste zogenoemde actieprogramma nitraatrichtlijn. Dit programma wordt elke vier jaar opnieuw vastgesteld, en moet ervoor zorgen dat er niet te veel stikstof uit de landbouw in het water terechtkomt. Het nieuwe programma dat demissionair minister Wiersma voorstelt, zorgt daar volgens deskundigen, waterschappen en ambtenaren onvoldoende voor. Toch wil ze het doorzetten.

Weerstand

Maar daar is binnen het kabinet weerstand tegen. Haar partijgenoot, minister van Waterstaat Tieman, die medeverantwoordelijk is, lag wekenlang dwars. Uiteindelijk gaf hij toe, volgens bronnen onder zware druk van de BBB-top, maar die partij ontkent dit. Zijn staatssecretaris, VVD'er Aartsen, gaf niet toe. Daardoor is er nog altijd geen besluit genomen, terwijl de nieuwe regels op 1 januari zouden moeten ingaan.

Wiersma wil met haar plannen de regels voor boeren versoepelen op plekken waar de waterkwaliteit goed is. Die boeren zouden mest en bestrijdingsmiddelen dichter langs sloten en water mogen gebruiken. Vanwege de slechte waterkwaliteit in ons land gelden daar nu nog ruimere bufferstroken. In sommige gevallen zouden boeren onder voorwaarden ook meer mest mogen uitrijden. "Neem maatregelen daar waar ze nodig zijn", is daarbij haar standpunt.

Kort na het aantreden van Tieman in de zomer kwamen de plannen van zijn Landbouw-collega Wiersma voor het eerst op zijn bureau. Hij heeft toen twee aanvullende eisen gesteld, over de waterkwaliteit en over overbemesting. Aan beide aanvullende eisen is niet voldaan.

Wel heeft Wiersma haar plannen nadien verder uitgewerkt. Ze heeft versoepelingen toegevoegd, zowel over hoeveel mest er op de bodem mag worden aangebracht als waar de regels gelden. Nadat de effecten hiervan waren berekend, kwam er een stroom van kritiek op gang. Hiermee heeft Wiersma volgens Tieman en Aartsen onvoldoende gedaan.

Laatste benen

In een document van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat uit november, in handen van de NOS, staat dat ambtenaren waarschuwen dat de waterkwaliteit door het programma "onvoldoende zal verbeteren en in veel gebieden zal verslechteren". Ook waarschuwen ze, op basis van experts, dat de uitstoot van stikstof door de plannen zal toenemen. Saillant is dat de Tweede Kamer dit document niet heeft gekregen.

Daarbij waarschuwen ook de Europese Commissie en de landsadvocaat voor grote problemen als de plannen van Wiersma doorgaan.

En daar is een aanzienlijk deel van de Kamer gevoelig voor. De formerende partijen D66 en CDA lieten vorige week weten niets te zien in de voorgestelde versoepelingen. CDA-leider Bontenbal zegt vandaag dat het debat erop wijst "dat het kabinet op zijn laatste benen loopt en dat de verhoudingen niet goed zijn". D66-leider Jetten zegt te hopen dat er geen grote besluiten worden genomen. "Dat is erg onverstandig." De vrees is dat als dit plan doorgaat, het nieuwe kabinet er voor vier jaar aan vastzit.

Verkeerde weg

GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren zijn ronduit boos over de plannen. GroenLinks-PvdA-Kamerlid Bromet, die het debat heeft aangevraagd, zegt dat ze "verbijsterd" is door het "amateurisme". Kostic (PvdD): "Dit is gewoon de verkeerde weg". Maar er klinken ook andere geluiden aan de rechterzijde van de Kamer, namelijk dat dit veel te hoog wordt opgespeeld. Ondertussen is achter de schermen te horen dat er druk wordt gewerkt aan een compromis over de nieuwe richtlijn.

Vanavond, in het Kamerdebat genaamd 'Debat over de ruzie in het kabinet over mest', mogelijk meer daarover. Het debat begint rond 19.15 uur en naast Wiersma zijn ook Tieman en Aartsen erbij namens het kabinet. Overigens is de verwachting dat die laatste twee de kabinetsruzie niet willen meenemen naar de plenaire zaal van de Tweede Kamer, maar dat ze zich op de vlakte houden.

Live te volgen

Het debat is vanaf 19.15 uur live te volgen via een stream op NOS.nl

De twee voormalige eigenaren van een zorgboerderij in het Groningse Wedde zijn door het gerechtshof tot vier jaar cel veroordeeld voor lichamelijke en geestelijke mishandeling van ten minste tien kwetsbare cliënten.

Dat is een lagere straf dan de twee eerder kregen van de rechtbank: die veroordeelde ze allebei tot vijf jaar en vier maanden cel.

In hoger beroep oordeelt het gerechtshof dat niet alle beschuldigingen bewezen kunnen worden, meldt RTV Noord. Het staat volgens het hof ook niet in alle gevallen vast dat sprake was van voorbedachte rade (opzet). Verder heeft het hof de grote aandacht die de zaak in de media kreeg meegewogen in het oordeel.

Vernederd en mishandeld

De misstanden bij de zorgboerderij kwamen eind 2022 aan het licht door het televisieprogramma Undercover Nederland van Alberto Stegeman. Medewerkers van het programma deden zich voor als tijdelijk personeel en legden met verborgen camera's vast hoe cliënten structureel werden vernederd en mishandeld.

Een onderzoek van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) bevestigde de wantoestanden. Daaruit bleek dat bewoners herhaaldelijk werden blootgesteld aan vernederingen en mishandelingen.

Zo werden cliënten vastgeplakt aan een loopband, met het hoofd in de wc geduwd en werd het hoofd van een bewoner ingesmeerd met pindakaas en door een hond afgelikt.

'Schaam me diep'

Tijdens de rechtszaak vorig jaar zeiden de voormalige eigenaren, Paul W. (63) en zijn schoonzoon Michel K. (37), dat het niet hun intentie was om cliënten te mishandelen, pesten en te vernederen. Ze zeiden het beste voor te hebben gehad bij de behandeling van de jonge bewoners van hun zorgboerderij.

Maar bij de behandeling van het hoger beroep een paar weken geleden veranderde die houding. Zo legde Paul W. een verklaring af, waarin hij de namen van alle cliënten noemde. Met trillende stem zei hij: "Ik schaam me diep. Ik heb jullie vernederd. Het spijt mij verschrikkelijk. Ik ben tekortgeschoten, het enige wat ik kan is verantwoordelijkheid nemen."

Het Openbaar Ministerie (OM) eiste een hogere straf dan de rechtbank had opgelegd: beide mannen zouden acht jaar de cel in moeten. Het OM wees er daarbij op dat een van de slachtoffers zwaar lichamelijk letsel heeft overgehouden aan zijn periode in de zorgboerderij.

Maar het gerechtshof gaat daar dus niet in mee. Wel kregen de voormalige eigenaren van de zorgboerderij naast de gevangenisstraf van vier jaar ook een beroepsverbod opgelegd. Ook moeten ze een schadevergoeding betalen aan een deel van de voormalige bewoners.

Influencers die op sociale media ongezond voedsel, fast fashion en financiële producten promoten, zijn daar niet altijd transparant over, zegt de Consumentenbond. De bond doet samen met 15 andere Europese consumentenorganisaties in de Europese Unie een oproep voor betere regels en handhaving. Fast fashion is goedkope kleding die niet lang meegaat.

De Europese consumentenorganisaties hebben gekeken naar 350 voorbeelden van reclame voor fast fashion en 300 reclamepraatjes voor ongezonde voeding op sociale media. Ook is een eerder Europees onderzoek meegenomen naar content waarin financiële producten worden aangeprezen.

Nederlandse influencers zijn volgens de Mediawet en de Reclame Code Commissie verplicht om bij commerciële content te melden dat het reclame is. Toch doen zij dat volgens de Consumentenbond niet altijd. Daarnaast gebruiken ze een onduidelijke afkorting, of plaatsen de vermelding op een niet-zichtbare plek van het scherm.

Consumenten kunnen daardoor volgens de bond reclame niet altijd goed herkennen. Dat is schadelijk voor vooral kinderen en jongvolwassenen, omdat zij gevoelig zijn voor groepsdruk en zichzelf vaak met anderen vergelijken, zegt de Consumentenbond.

Hashtag gebruiken

Zo promoot een Nederlandse influencer met bijna een miljoen volgers in een video op Instagram kleding van Zalando met in het bijschrift de tekst 'Ad Oh hi elevated date night'. Volgens de Consumentenbond had de influencer bij 'Ad' (advertentie) een hashtag kunnen gebruiken, zoals de Reclamecode dat voorschrijft, om duidelijk te maken dat het om reclame gaat.

Een andere influencer plaatste op haar Instagram-account foto's en video's van een feest in Italië waarvoor ze door New York Pizza was uitgenodigd. Daarbij meldde ze volgens de Consumentenbond niet dat het om een betaalde reis was, terwijl dat wel verplicht is.

De Consumentenbond noemt ook een influencer met 100.000 volgers die op YouTube een kortingscode tipt voor een platform dat handelt in cryptoproducten. Daarbij geeft de influencer niet aan dat het risico op verlies groot is. Ook geeft hij in zijn video niet aan dat hij betaald krijgt om mensen te werven voor het platform.

Label in beeld

Door de onduidelijke regels wordt er niet actief toezicht gehouden op een groot deel van de influencers, waarschuwen de consumentenorganisaties.

Ze willen daarom dat er een verplichte eenduidige vermelding komt bij inhoud waarvoor een influencer betaald krijgt. Dat kan volgens de Consumentenbond bijvoorbeeld in de vorm van een label in beeld. Ook moet reclame voor bijvoorbeeld ongezond eten voor kinderen of riskante financiële producten worden verboden door de Europese Unie, aldus de Consumentenbond.

Het bestuur van mediabedrijf Warner Bros. adviseert zijn aandeelhouders om het bedrijf niet te laten overnemen door Paramount. Het Warner Bros.-bestuur vindt dat de aandeelhouders "structureel worden misleid" door Paramount. Ze zijn volgens Warner beter af als de Hollywood-studio's en streamingdienst HBO Max in handen komen van Netflix.

Filmstudio Paramount deed deze maand publiekelijk een bod van 108 miljard dollar op Warner Bros., inclusief zijn afdeling met tv-zenders, waaronder CNN en Discovery Channel.

Een paar dagen daarvoor hadden Warner Bros. en Netflix al bekend gemaakt akkoord te zijn over een overname. Netflix zou 83 miljard betalen voor de Hollywood-studio's en streamingdienst HBO Max. De tv-zenders waren geen onderdeel van deze deal.

'Geen Oracle-geld'

Paramount probeerde het bod van Netflix te overtreffen met geld van andere investeerders. Zo had David Ellison beloofd garant te staan voor bijna 41 miljard dollar uit het vermogen van zijn vader, de steenrijke Oracle-oprichter Larry Ellison. Warner stelt nu dat aandeelhouders hiermee voor de gek worden gehouden.

Na bestudering van het bod komt de top van Warner tot de conclusie dat de toezegging van de Ellison-familie "niet bestaat en ook nooit zal bestaan". De toezegging zou komen uit een fonds dat tussentijds gewijzigd kan worden, waardoor totaal onduidelijk is of het geld er is en, als het er komt, van wie het zal zijn.

Persbureau Bloomberg meldde vannacht al dat Donald Trumps schoonzoon Jared Kushner zijn investeringsfonds Affinity Partners heeft teruggetrokken uit de deal. Ook Kushner had geld toegezegd om de deal mogelijk te maken.

Niet serieus

Warner neemt het bod van Paramount ook niet serieus omdat de concurrent zich op elk moment kan terugtrekken uit de deal. Netflix biedt weliswaar minder, maar heeft het bod wel bindend verklaard. Oftewel: Netflix mag zich niet bedenken.

Als Warner Bros. de deal met Netflix afblaast en toch voor Paramount kiest, moet het bedrijf ook nog 2,8 miljard dollar aan Netflix betalen. En Paramount heeft volgens Warner niet toegezegd dit bedrag te willen betalen.

Paramount denkt de hoge overname te kunnen terugverdienen onder meer door 9 miljard te besparen door onderdelen samen te voegen. Warner betwijfelt of dit mogelijk is: "Dit zou Hollywood zwakker maken, niet sterker."

Paramount omzeilt Warner Bros.-bestuur

In de afgelopen weken streden Paramount en Netflix achter de schermen al om Warner Bros. Paramount had al meerdere biedingen uitgebracht, maar het bestuur koos uiteindelijk voor Netflix.

Door een paar dagen later publiekelijk een bod uit te brengen, hoopt Paramount het bestuur van Warner Bros. te omzeilen. In plaats daarvan richt Paramount zich direct tot de aandeelhouders. Dat wordt een "vijandige overname" genoemd.

Het bestuur van Warner Bros. heeft de dagelijkse leiding over het bedrijf, maar de aandeelhouders zijn de eigenaar. Omdat zij hun aandelen aan Paramount moeten verkopen, beslissen zij dus uiteindelijk of de deal met Netflix doorgaat, of dat het hele bedrijf wordt overgenomen door Paramount.

Een landelijke storing met informatieborden bij de NS is verholpen. De borden op de perrons lieten urenlang een wit scherm zien. Ook was de informatie in de reisplanner niet altijd actueel.

NS benadrukt dat nog niet niet alle problemen zijn opgelost. Ook kunnen reizigers nog altijd niet inchecken met hun bankpas, creditcard of telefoon.

De storing begon iets voor 13.00 uur. "Het is een gek gezicht. De treinen staan er, maar de borden werken niet", zei een woordvoerder over de technische storing. Inmiddels is de reisinformatie weer zichtbaar op borden en schermen op stations.

De storing trof ook een systeem waarin geregeld wordt waar conducteurs en machinisten verwacht worden. Daardoor zat zeker één trein op Rotterdam Centraal zonder machinist.

Lege informatieborden op Utrecht Centraal, eerder vandaag:

Vervoersbedrijf Qbuzz mag de komende maanden nog met dieselbussen rijden in Zuid-Holland. Door problemen met de levering van elektrische bussen rijdt Qbuzz nu noodgedwongen met zo'n zestien diesels in de regio's Leiden, Alphen aan den Rijn en Gouda.

Het bedrijf nam eind vorig jaar het openbaar vervoer in het noorden van Zuid-Holland over van Arriva, met de belofte emissievrij te worden. Qbuzz bestelde daarom 110 elektrische bussen, maar het bedrijf dat ze zou leveren ging failliet. In korte tijd werd een nieuwe leverancier gevonden, die vorig jaar vijftig bussen kon leveren.

Binnenkort arriveren ook de overige bussen. Qbuzz verwacht dat deze in de eerste maanden van 2026 kunnen worden gebruikt, schrijft Omroep West. Daarom geeft Zuid-Holland het bedrijf toestemming om tot 1 april met diesels door het gebied te blijven rijden.

Chaotische start

De overname van het openbaar vervoer door Qbuzz verliep in eerste instantie chaotisch. Het bedrijf had te weinig chauffeurs, wat in de eerste maanden tot veel uitgevallen ritten en vertragingen leidde.

Ook vertelden reizigers bij Omroep West verhalen over buschauffeurs die passagiers om de weg vroegen en er een gevaarlijke rijstijl op nahielden.

De provincie Zuid-Holland legde het bedrijf boetes op van in totaal bijna 3,5 miljoen euro. "Qbuzz heeft reizigers letterlijk en figuurlijk in de kou laten staan", zei een woordvoerder daar toen over. "Ze zijn in de steek gelaten."