NOS Nieuws - Algemeen

In Leeuwarden en omgeving hebben zo'n 25.000 adressen urenlang zonder stroom gezeten. De storing ontstond toen een schip met een kraan tegen hoogspanningskabels aan was gevaren. Rond 21.30 uur gisteravond meldde netbeheerder Tennet dat de storing was verholpen.

De aanvaring was gistermiddag op het Van Harinxmakanaal bij Franeker. Rond 14.30 uur voer het schip daar tegen de kabels aan. Er raakte niemand gewond, maar door het ongeluk raakten de hoogspanningsmast en enkele kabels beschadigd. Dat leidde tot de grote stroomstoring.

Hoewel de storing nu is verholpen, moet de schade aan de elektriciteitsmast en de kabels nog wel worden hersteld, zegt Tennet. Vannacht is daaraan doorgewerkt, maar dat zal nog zeker tot de middag duren.

Op de plek van de aanvaring heeft de veiligheidsregio de schade in kaart gebracht. Uit voorzorg was een gebied rond de getroffen elektriciteitsmast en een aantal andere masten ontruimd. "Er is een risico dat de mast valt en daarmee ook andere masten in de omgeving", meldde de veiligheidsregio.

Treinverkeer gestremd

Ook was een deel van de rondweg in Franeker afgezet. Het treinverkeer is ook vanochtend nog gestremd tussen Leeuwarden en Harlingen. Volgens Arriva duurt dat tot zeker 12.15 uur.

Vannacht zijn er rijplaten gelegd naar de beschadigde mast. "In de ochtend kan een zware kraan dan de beschadigde mast stabiel maken, zodat de lijnen veilig kunnen worden verwijderd", zegt Tennet. De verwachting is dat de ontruiming in de loop van de ochtend kan worden beëindigd.

Bij de landing van een luchtballon in het gehucht Numero Dertien bij Veendam is iemand gewond geraakt. Het gaat om een van de passagiers.

De gewonde is aanspreekbaar, maar moet wel naar het ziekenhuis, zegt de politie. Verdere details over het ongeluk ontbreken.

Vandaag kwam de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) met het advies dat er richtlijnen nodig zijn voor het instappen in heteluchtballonnen. Dat advies volgde op een ongeluk in Houten in 2023, waarbij twee luchtballonnen kort na het opstijgen op elkaar botsten.

Deze maand kwam bij een harde landing in Friesland een 66-jarige vrouw om het leven. Het advies dat de OVV uitbracht staat los van dat ongeluk. De OVV is een verkennend onderzoek begonnen naar het ongeluk. De raad doet ook onderzoek naar drie andere ballonongelukken dit jaar.

De Britse artiest Sting is aangeklaagd door twee oud-leden van The Police, de band waarvan hij de voorman was. Het gaat om miljoenen ponden aan royalty's die gitarist Andy Summers en drummer Stewart Copeland niet kregen voor hun aandeel in de muziek. Dat melden diverse Britse media.

De drie zouden meerdere keren hebben geprobeerd om er met advocaten onderling uit te komen, maar die pogingen slaagden niet. "Summer en Copeland zagen geen andere keuze dan naar de rechter te stappen", zegt een bron tegen The Sun. "Ze zeggen dat ze nog miljoenen aan royalties tegoed hebben."

Alleen al voor de hit Every Breath You Take zou Sting jaarlijks nog ruim een half miljoen pond aan royalty's ontvangen. Summers en Copeland hebben daarentegen geen credits gekregen voor het schrijven ervan, terwijl ze daar naar eigen zeggen wel aan hebben bijgedragen. Een woordvoerder van Sting ontkent tegenover The Sun dat het geschil te maken heeft met dit nummer, maar gaf verder geen uitleg.

Summers en Copeland hebben de zaak ingediend bij het High Court in Londen. In de rechtbankdocumenten staat Sting als aangeklaagde vermeld onder zijn echte naam, Gordon Matthew Sumner. Ook zijn bedrijf is aangeklaagd.

75 miljoen platen

The Police werd opgericht in 1977 en ging in de jaren 80 uit elkaar. In 2007 en 2008 deden ze een reünietournee.

Wereldwijd verkochten ze ruim 75 miljoen platen. Sting (73) is een van 's werelds succesvolste artiesten. Hij verkocht ruim honderd miljoen albums.

Langzaam maar zeker beginnen westerse landen hun geduld met Israël te verliezen. Zo zijn steeds meer regeringen van plan om de Palestijnse staat te erkennen. En zelfs Duitsland - dat Israël altijd verdedigt - wil geen wapens meer leveren die in Gaza gebruikt kunnen worden.

In Nederland speelt de kwestie ook volop. Demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken, naar eigen zeggen een "vriend van Israël", bepleitte maatregelen tegen Israël vanwege het geweld in Gaza en de bezette Westelijke Jordaanoever. Toen hij daarvoor niet genoeg steun kreeg van zijn coalitiepartners, besloot hij af te treden, met zijn NSC-collega's in zijn kielzog.

'Zorgwekkend'

Dat is ook in Israël nieuws. Tegen de zender Kanaal 12 zegt de afgetreden Veldkamp dat de regering van premier Netanyahu in de ogen van de wereld zijn legitimiteit heeft verloren. De journalist die hem interviewde, Tomer Almogor, noemt dat zorgwekkend. "Het is het klassieke voorbeeld van hoe Israël de steun van politici verliest die eerder positief tegenover Israël stonden."

Toch lijkt de Israëlische regering zich weinig aan te trekken van de aanzwellende buitenlandse kritiek. Netanyahu kiest juist voor de tegenaanval. Zo noemde hij premier Albanese van Australië "een zwakke leider die Israël verraadt", omdat hij de Palestijnse staat wil erkennen. Toen de Franse president Macron dat ook aankondigde, zei Netanyahu dat Macron "het antisemitische vuur in Frankrijk aanwakkert". Israël zou nu overwegen om het Franse consulaat in Jeruzalem te sluiten.

Niet begrepen

Eran Etzion, een voormalige hoge adviseur van de Israëlische regering, herkent dat beeld. "De huidige regering wil niet naar vrienden luisteren. Ze voelen zich aangevallen en dat is vanuit hun perspectief ook begrijpelijk."

De regering heeft volgens Etzion slechts de steun van een minderheid van het land. "20 tot 30 procent van de bevolking boeit het niet wat de wereld denkt. Veel van hen geloven in Joodse superioriteit in de theologische en nationalistische zin van het woord. Maar zij zijn niet de meerderheid van de Israëliërs."

In het algemeen, stelt Etzion, voelen de meeste Israëliërs zich niet begrepen door de buitenwereld. "Zowat elke Israëliër kampt met trauma's en die zijn nog niet verwerkt", zegt hij. "Daardoor is er heel weinig begrip voor kritiek. Sinds 7 oktober verdedigen we ons, maar de halve wereld heeft het over genocide en oorlogsmisdaden." Daar komt bij dat de meeste Israëliërs door de regering en de meeste media 'afgeschermd' worden van wat er in Gaza gebeurt, zegt Etzion.

Liberale democratie als bedreiging

Ondanks alle kritiek zijn er ook nog landen die Israël wel blijven steunen, met de Verenigde Staten voorop. De regering van president Trump is ook ideologisch nauw verbonden met de Israëlische regering. Etzion: "Deze regering ziet de liberale democratie als een bedreiging. Zo zien ze bijvoorbeeld de Hongaarse premier Orbán als een vriend."

Wat daar nog bij komt: ondanks alle harde woorden uit het Westen zijn er nog weinig concrete maatregelen tegen Israël. Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Canada verklaarden in mei dat Israël zijn militaire operaties in Gaza moest staken en hulpgoederen moest toelaten. Als Israël dat niet zou doen kondigden de landen "verdere concrete maatregelen" aan. Maar behalve het vooral symbolische dreigement om de Palestijnse staat te erkennen is er van concrete maatregelen nog weinig vernomen.

Ook niet van de Nederlandse regering, of wat daar nog van over is. En niet van de Europese Unie. Die kwam vorige maand nog bij elkaar om maatregelen te bespreken. Maar er was geen vereiste meerderheid om het handelsverdrag met Israël op te zeggen.

De 15-jarige jongen die vorige week donderdag werd aangehouden na een vechtpartij in een vakantiepark in Westerhoven is weer vrij. Vandaag werd hij voorgeleid. Hij mag van de rechtbank de rest van het onderzoek in vrijheid afwachten.

Bij een paintball-spel op een Center Parcs-terrein in Noord-Brabant kreeg een groep uit Maarssen en een groep Israëlische toeristen vorige week ruzie. Dat ontaardde in een vechtpartij, waarbij twee Israëlische toeristen gewond raakten. Het gaat om een 27-jarige en 41-jarige man. Tegen de jongen is aangifte gedaan van mishandeling.

De politie sprak in eerste instantie van "geweld met een mogelijk discriminerende context". Het Openbaar Ministerie laat nu weten dat er "over en weer" beschuldigingen zijn gedaan van discriminerende uitingen en dat inmiddels met alle betrokkenen is gesproken. "Onderzoek heeft tot dusver geen onafhankelijke bevestiging opgeleverd van dergelijke uitingen", schrijft het OM.

Het Israëlische ministerie van Buitenlandse Zaken maakte vorige week al snel de vergelijking met de rellen in Amsterdam na de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. "Opnieuw worden Israëliërs in Nederland aangevallen. Israël roept de Nederlandse regering op daadkrachtig op te treden om aanvallen op Israëliërs op haar grondgebied te voorkomen, de daders op te sporen en ze voor de rechter te brengen."

Amerikaanse publieke omroepen staan in de overlevingsstand. Nu president Trump de geldkraan dichtdraait, vrezen zeker honderd lokale tv- en radiozenders voor hun voortbestaan. Vooral buiten de grote steden, het dunbevolkte Alaska voorop: maar liefst 21 zenders staan daar op omvallen.

Voor James Devens van KCHU, een lokale radiozender in het zuiden van Alaska, had de timing niet slechter gekund. Smeltwater uit een gletsjer heeft een gat geslagen in de oever waarin zijn honderd meter hoge zendmast is verankerd. Een stuk grond ter grootte van een voetbalveld is verdwenen.

"De gletsjer smelt sneller dan ooit tevoren, dat zorgt voor plotselinge krachtige stromingen", wijst Devens. Een provisorisch dijkje biedt weer wat soelaas voor de mast, die een gebied bedient dat ruim 2,5 keer groter is dan Nederland. "Zelfs als we de mast weer in orde krijgen, zitten we met een gat in de begroting van 70 procent."

Sesamstraat

Ooit werden publieke omroepen opgericht om Amerikanen in alle uithoeken van het land te bereiken. Met kinderprogramma's als Sesamstraat. Om nieuws, kennis en verhalen uit het land te delen. En de omroepen worden gebruikt als rampenzender, juist ook op afgelegen plekken.

Bij de aardbeving en tsunami van 1964, nog altijd de grootste aardbeving ooit gemeten in Noord-Amerika, bestond KCHU nog niet. Tientallen inwoners van Valdez en het nabijgelegen Chenega kwamen om. "Vandaag zouden ze door ons gewaarschuwd worden, morgen misschien door niemand meer", verzucht Devens.

In 1989, toen een olietanker van Exxon stukliep op de rotsen, was zijn radiostation wel in de lucht. Elf miljoen vaten olie belandden in het water voor de kust van Valdez. "KCHU bracht het nieuws als eerste", vertelt Devens, wiens grootvader destijds burgemeester was van het dorp. "Op de nationale televisie vertelde hij dat hij door het radiostation was wakker gebeld."

In een enquête zei ruim twee derde van de Amerikanen publieke omroepen te zien als levenslijn voor het platteland. Bijna net zoveel Amerikanen willen dat de omroepen gratis toegankelijk blijven. Een minderheid van 44 procent zei wel vóór de bezuinigingen te zijn.

Trump zette de financiering toch stop. "Ze laten CNN eerlijk lijken", vergeleek hij publieke media met de door hem gehate nieuwszender. Trump kreeg net genoeg senatoren aan boord om zijn wet door het Congres te loodsen. "We zijn ervan af, af van de miljarden dollars die daaraan verspild werden", stelde hij.

In totaal is er voor dit jaar 545 miljoen dollar begroot. Grofweg de helft ging naar lokale tv-zenders, 83 miljoen dollar naar lokale radiozenders. Maar per 1 oktober stopt die financiering uit Washington. In Alaska hoeven zenders er niet op te rekenen dat hun overheid bijspringt, omdat de gouverneur dat weigert.

"Als dit 1990 of 1980 was geweest, was het een ander verhaal geweest", stelt gouverneur Dunleavy in Anchorage. "Tegenwoordig heeft vrijwel iedereen een smartphone en internettoegang", zegt de Trump-loyalist.

"Er zijn satellietmogelijkheden waaronder Starlink van Musk", zegt Dunleavy, gevraagd naar de effecten van de bezuinigingen op de lokale journalistiek en rampenparaatheid. Vulkaanuitbarstingen, aardbevingen en tsunami's: ook in de afgelopen weken gingen er weer meerdere waarschuwingen uit. "Het is de vraag of je de schaarse middelen nog wel in dit soort initiatieven moet steken."

Devens ziet dat anders. "Niet iedereen heeft altijd toegang tot een mobiele telefoon of internet. Er zijn in Alaska kleine gemeenschappen waar geen netwerkdekking is, en waar die ook nooit zal komen. Zonder waarschuwingen zouden mensen simpelweg overvallen worden door rampen. Een draagbare radio kost minder dan een smartphone."

Niet te redden

Spotjes op zijn zender, waarin wordt opgeroepen tot donaties, hebben al tienduizenden dollars binnengebracht. "Overweldigend", noemt Devens die steun, maar hij is bang dat er niet veel meer bijkomt. Het aantal potentiële donateurs voor kleinere stations als het zijne is beperkt.

Devens bereikt zo'n 7000 mensen. "Er wonen gewoon heel weinig mensen, verspreid over een enorm gebied." Lokale kranten zijn er bijna niet meer. "Zonder toegang tot de publieke omroep hebben sommigen helemaal geen toegang tot media. We leven van dag tot dag. Maar ik blijf vechten tot het einde."

Dat moet hij voorlopig doen met een kleiner bereik. De AM-zendmast kon niet meer gered worden. Uit veiligheidsoverwegingen is de toren naar beneden gehaald, vertelt Devens kort na ons bezoek aan de telefoon. "Niets meer dan schroot. We verliezen een paar honderd luisteraars. Maar dat zijn juist de mensen die het verst buiten de gebaande paden wonen."

VVD-vicefractievoorzitter Bente Becker staat niet meer in de top vijf van de kandidatenlijst van de liberalen voor de verkiezingen op 29 oktober. De leden hebben haar op plaats zes gezet, terwijl ze in de conceptlijst nog op plek drie stond. Dat blijkt uit de definitieve lijst, die de VVD heeft bekendgemaakt.

In plaats van Becker staat de huidige demissionair minister van Defensie, Ruben Brekelmans op drie, gevolgd door Vincent Karremans (minister van Economische Zaken) en Kamerlid Eric van der Burg.

Ook Thierry Aartsen, sinds twee maanden staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat, zakt op de lijst van 13 naar 14. Hij ruilt van plek met Ulysse Ellian, die zich als Kamerlid tot voor kort bezighield met Justitie. Tegenwoordig is hij defensiewoordvoerder van de fractie.

Dilan Yesilgöz voert de VVD-lijst aan, net als bij de vorige verkiezingen. Eelco Heinen, demissionair minister van Financiën, staat op twee. Op dit moment heeft de VVD 24 zetels, in de laatste Peilingwijzer staat de partij op 20 tot 24 zetels.

In Polen is een flinke clash ontstaan tussen de regering-Tusk en president Nawrocki, vanwege een veto van de president. Nawrocki blokkeerde vandaag wetgeving over het verlengen van financiële steun voor Oekraïense vluchtelingen. Maar door dat besluit dreigt ook een automatisch einde te komen aan de Poolse financiering van het satellietennetwerk Starlink voor Oekraïne, zegt de regering.

De wet is volgens minister Gawkowski van Digitale Zaken namelijk ook de basis voor de betalingen voor Starlink. "Ik kan mij geen mooier cadeau voor Poetins troepen bedenken", schrijft hij cynisch in een bericht op X.

Starlink, van ruimtevaartbedrijf SpaceX, is een netwerk van satellieten dat overal op de wereld breedbandinternet biedt, ook op afgelegen plekken. In de oorlog met Rusland is Starlink cruciaal voor het Oekraïense leger. Het netwerk wordt onder meer gebruikt voor het aansturen van drones, communicatie en het uitvoeren van operaties.

50 miljoen per jaar

Polen betaalt zo'n 50 miljoen dollar per jaar om Oekraïne te voorzien van Starlink, zei buitenlandminister Sikorski eerder. Door het veto van Nawrocki is er vanaf 1 oktober geen wettelijke basis meer voor die betaling, aldus minister Gawkowski. Het veto treft volgens hem ook het opslaan van Oekraïense overheidsgegevens "op een veilige locatie".

In de door de president gevetode wet draait het onder meer om de toegang van Oekraïense vluchtelingen tot subsidies als kinderbijslag en de zorg. Polen huisvest bijna een miljoen gevluchte Oekraïners. Nawrocki wil dat alleen werkende Oekraïners de uitkeringen blijven ontvangen.

Tegenover persbureau Reuters laat een woordvoerder van de president weten dat de Starlink-financiering alsnog in de wet verankerd kan worden, als het parlement een door Nawrocki ingediende wet aanneemt. Minister Gawkowski beschuldigt de president van het voeren van "een politieke machtsstrijd", ten koste van Oekraïne.

Vetorecht

Nawrocki, een conservatieve nationalist, won in juni de presidentsverkiezingen. Hij komt net als zijn voorganger Duda uit het kamp van oppositiepartij PiS en werd begin deze maand beëdigd. Zijn winst was een tegenvaller voor de centrum-linkse regering van de pro-Europese premier Tusk, die hoopte op een president die zijn regering beter gezind was.

In Polen heeft de president namelijk vetorecht, waarmee hij wetgeving kan blokkeren en dus regeringsbeleid kan dwarsbomen. Vorige week blokkeerde Nawrocki ook al een wet die was bedoeld om de regels voor groene energie te versoepelen.

Drie dagen na het opstappen van alle NSC-bewindspersonen is politiek Den Haag naarstig op zoek naar een uitweg uit de crisis. Daarbij circuleren verschillende scenario's, waarvan een aantal behoorlijk vergaand zijn. Dat blijkt uit gesprekken die de NOS heeft gevoerd met betrokkenen.

Het overgebleven rompkabinet van VVD en BBB steunt nu nog maar op 32 zetels in de Tweede Kamer. Om het nog enige slagkracht te geven hoopt demissionair premier Schoof op hulp van een of meerdere oppositiepartijen. Maar met de verkiezingen van 29 oktober in zicht staat niemand te springen om het kabinet uit de brand te helpen. Of er moeten grote toezeggingen komen.

Woensdag debatteert de Tweede Kamer over de ontstane situatie. Mogelijk wordt dan een verkenner aangesteld die gaat onderzoeken hoe het nu verder moet. Want als er na de verkiezingen weer een moeizame formatie volgt, dan moet de huidige ploeg het misschien nog wel een jaar volhouden.

Verkenner

Het Reglement van Orde van de Tweede Kamer biedt de mogelijkheid om bij een val van een kabinet zo'n verkenner aan te stellen. Maar in de regels staat dat die zijn werk wel binnen drie weken moet afronden, en het liefst sneller. Gedacht wordt aan oud-politici als Johan Remkes, Jan Peter Balkenende of Herman Tjeenk Willink.

De portefeuilles van de NSC-ministers zijn vacant en worden voorlopig waargenomen door de overgebleven kabinetsleden. Maar dat kan niet al te lang duren. Het liefst wil het kabinet nog voor het Kamerdebat van woensdag met een voorstel komen voor definitieve vervangers. Naar verluidt zijn de overgebleven regeringspartijen al een heel eind met het vinden van kandidaten.

Die kunnen uit de eigen gelederen komen van VVD en BBB, maar ook uit een oppositiepartij. Alleen wordt zo'n partij dan wel medeverantwoordelijk voor het hele kabinetsbeleid. En daar kan je op afgerekend worden in het stemhokje, zo klinkt de aarzeling.

Partijen stellen voorwaarden

De grootste partij in de Tweede Kamer, de PVV, stapte dit voorjaar al uit het kabinet. Partijleider Wilders wil zijn voormalige coalitiegenoten alleen uit de brand helpen als er onmiddellijk een asielstop komt. Dat zegt hij op vragen van de NOS.

Linkse oppositiepartijen als GroenLinks-PvdA en de SP willen alleen nadenken over steun als het kabinet alsnog een strengere toon gaat aanslaan tegen de Israëlische regering inzake Gaza. NSC-minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken kreeg dat niet voor elkaar omdat hij naar eigen zeggen tegendruk van zijn coalitiegenoten ervoer, waarna hij besloot op te stappen.

Om daarbij de druk op het kabinet hoog te houden, spelen sommige oppositiepartijen met plannen voor een motie van wantrouwen tegen het hele kabinet. In de huidige politieke verhoudingen zou zo'n motie een meerderheid kunnen halen. Dan zou de chaos compleet zijn.

Afgelopen vrijdag stemde een meerderheid van de Tweede Kamer nog voorstellen weg om sancties in te stellen tegen Israël en te stoppen met de import van Israëlische producten uit de bezette Palestijnse gebieden. Ook VVD en BBB stemden tegen.

Politiek verslaggever Marleen de Rooy:

"Deze situatie is ongekend. Het dreigen met een motie van wantrouwen tegen het hele overgebleven kabinet is risicovol. Vooral omdat niemand nu antwoord heeft op de vraag wat er gebeurt als die motie het haalt. Toch willen sommige partijen op die manier proberen de koers van het kabinet bij te sturen. Door de druk te maximaliseren.

Wat opvalt, is dat het iedere partij voor zich is. Er is onderling weinig afstemming. Woensdag in het debat zal moeten blijken hoe ver de partijen willen gaan."

Demissionair premier Schoof sprak vandaag op Huis ten Bosch met koning Willem-Alexander over het landsbestuur. De Rijksvoorlichtingsdienst spreekt van "een complexe situatie". Ook de vaste adviseurs van het staatshoofd, de voorzitters van de Eerste en Tweede Kamer en de vicepresident van de Raad van State kwamen langs.

Hier en daar klinkt in Den Haag de naam van Herman Tjeenk Willink, de inmiddels 83-jarige minister van Staat, oud-voorzitter van de Eerste Kamer en oud-vicepresident van de Raad van State. Hij geldt als autoriteit op het gebied van het staatsrecht. Tjeenk Willink speelde een belangrijke rol bij een hele reeks formaties. In 1973 was hij al betrokken bij de vorming van het kabinet-Den Uyl.

Maar het ligt niet voor de hand dat Tjeenk Willink zijn pensioen nogmaals zal onderbreken. Nadat hij in 2021 als informateur mede aan de wieg stond van het kabinet-Rutte IV, liet hij al weten dat dat zijn laatste keer was geweest.

De beruchte Mexicaanse drugsbaas Ismael 'El Mayo' Zambada heeft schuld bekend. In New York begon vandaag de rechtszaak tegen hem.

Hij gaf onder meer toe dat hij schuldig is aan grootschalige drugshandel in de VS en dat hij leidinggaf aan een criminele organisatie. Hij erkende ook dat mensen die voor hem werkten de Mexicaanse politie en militaire commandanten omkochten, "zodat ze hun gang konden gaan".

Zijn bekentenis betekent dat hij de doodstraf ontloopt. De aanklagers beloofden eerder in dat geval geen doodstraf te eisen, iets waar Zambada's advocaat al op hoopte. Op 13 januari hoort hij zijn straf. Dat zal waarschijnlijk een levenslange gevangenisstraf zijn.

De Mexicaan (77) is een van de oprichters van het beruchte Sinaloa-kartel. El Mayo werd tientallen jaren gezien als de grootste drugsbaas van Mexico, maar bleef lang in de luwte en was daarmee ongrijpbaar. Vorige zomer werd hij toch opgepakt in Texas.

Machtigste ter wereld

Het Sinaloa-kartel is een van de grootste Mexicaanse criminele organisaties ter wereld. Het handelt in onder meer cocaïne en fentanyl, die niet alleen naar de VS maar ook naar Europa worden gesmokkeld.

Zambada wordt verdacht van een lange lijst aan criminele activiteiten. Het gaat onder meer om grootschalige drugshandel, witwassen, wapenbezit en opdracht geven tot moord.

Correspondent Midden-Amerika Boris van der Spek:

"El Mayo is een drugssmokkelaar van het niveau van El Chapo en Pablo Escobar. Voor zo'n enorme hoeveelheid aanklachten in de VS krijg je normaal gesproken de doodstraf. Het kan zijn dat er sprake is van een deal met Amerikaanse autoriteiten, waardoor hij bijvoorbeeld informatie gaat delen met inlichtingendiensten. Meerdere drugsbazen uit Mexico die zijn opgepakt en uitgeleverd aan de VS hebben dat eerder gedaan.

Het afgelopen jaar is er veel gebeurd in de Mexicaanse kartelwereld. Allereerst de arrestatie van El Mayo. Hij werd notabene in de val gelokt door een zoon van El Chapo. Sinds het aantreden van Trump zijn kartels aangemerkt als terroristische organisaties. Er is veel meer geld vrijgekomen om kartels aan te pakken. Verder zijn tientallen hooggeplaatste kartelleden door Mexico uitgeleverd om importheffingen van de VS af te wenden.

De zoons van El Chapo werken bijvoorbeeld mee met de autoriteiten. Zij geven heel veel informatie prijs over die wereld, net als andere leiders van het Juárez- en het Los Zetas-kartel. We gaan heel veel informatie over die kartels horen de komende tijd. "

Zambada was samen met Joaquín 'El Chapo' Guzmán de oprichter van het Sinaloa-kartel. El Chapo werd in 2017 uitgeleverd aan de VS en zit een levenslange gevangenisstraf uit.

NOS op 3 legde eerder al eens uit wie El Mayo is:

Een online-bericht van schrijfster Nienke 's Gravemade over de dood van Lisa uit Abcoude heeft een nationaal gesprek over geweld tegen vrouwen op gang gebracht. Haar tekst over het rode handtasje van Lisa en het 'opeisen van de nacht' werd massaal gedeeld en leidt tot allerlei initiatieven.

Maar sinds bekend is gemaakt dat de vermoedelijke dader een asielzoeker is, ontstaan er online ook andere gesprekken. "En die gesprekken raken vertroebeld met elkaar", zegt 's Gravemade in deze podcast.

Nienke 's Gravemade reflecteert op wat zij nu online ziet gebeuren, op het ongemak rondom haar eigen rol daarin en wat alle online reacties op de dood van Lisa volgens haar zeggen over onze samenleving.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: IJsbrand Terpstra en Ulrike Nagel

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag 20 minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en De Rooy: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door de NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Mensen die digitaal verzonden parkeerboetes missen, kunnen daardoor flink in de problemen raken. De NOS sprak meerdere personen die zonder dat ze dat wisten tientallen boetes kregen en aanmaningen van duizenden euro's ontvingen. Van één vrouw werd haar auto weggesleept, achteraf gezien onterecht. De gemeenten Rotterdam en Amsterdam bellen nu mensen na om dit soort situaties zo veel mogelijk te voorkomen.

Toen Shirley (61) uit Amsterdam-Noord in haar auto wilde stappen, zag ze ineens een wielklem. Geschrokken belde ze de gemeente. Die vertelde over 27 openstaande boetes voor parkeren bij haar huis.

"Ik zei dat ik helemaal geen boetes had ontvangen, maar volgens de gemeente was dat wel zo, digitaal. Daar snapte ik niks van. Ik ben digitaal niet zo handig, weet niet eens hoe DigiD werkt. En ik had gewoon een parkeervergunning."

Verkeerd rekeningnummer

Kort daarvoor had ze haar halfjaarlijkse parkeervergunning van 17 euro moeten betalen. Ze belde de gemeente voor het rekeningnummer en maakte het geld over. "Maar blijkbaar had ik een verkeerd rekeningnummer doorgekregen en was het geld op een andere afdeling terechtgekomen." Haar parkeervergunning werd beëindigd zonder dat ze het doorhad.

27 boetes via MijnOverheid volgden. "Ik wist niet wat MijnOverheid was. En kwam er toen achter dat iemand die mij had geholpen met digitale zaken dat tien jaar geleden voor me had aangemaakt, met zijn e-mailadres", zegt ze. "Waarom krijg ik het niet gewoon op papier?"

Haar bezwaar werd afgekeurd en haar auto weggesleept. "De auto was mijn alles", vertelt ze geëmotioneerd. "Ik gebruikte hem voor mijn chemokuurbehandelingen in het ziekenhuis, voor bezoek aan mijn kinderen en kleinkinderen. Ik smeekte hem niet mee te nemen."

Fout van de gemeente

Boven op haar boetes kwamen ook nog 2500 euro aan stallingskosten. Dat kon ze niet betalen. "Ik liep inmiddels bij de Voedselbank doordat ook andere rekeningen flink omhoog waren gegaan."

Na zeven maanden zonder auto, gaf de gemeente toe dat er flinke fouten waren gemaakt. Haar boetes werden kwijtgescholden en de auto kreeg ze terug. De gemeente Amsterdam besliste vervolgens, met de toeslagenaffaire in het achterhoofd, dat er meer menselijke maat moet komen.

En dus begon de gemeente onlangs een proef waarbij medewerkers mensen opbellen die veel boetes op dezelfde plek in korte tijd hebben gekregen. Ze checken dan wat er aan de hand is. Soms sturen ze een brief.

Rotterdam

De gemeente Rotterdam startte vorig jaar een vergelijkbaar project. "Wij merkten dat mensen vaak belangrijke post over hun parkeerproduct missen", zegt een woordvoerder. "Zij zien bijvoorbeeld het bericht over het hoofd dat ze hun tijdelijke parkeervergunning moeten verlengen. Bij drie parkeerboetes op dezelfde plek in vijf dagen bellen we met de vraag wat er misgaat."

Maar zo'n belletje gaat alleen naar mensen die eerder een parkeerproduct hebben gehad, zoals een vergunning of gehandicaptenkaart. Mensen zoals de twintiger Hamid (niet zijn echte naam) vallen tussen wal en schip.

"Ineens kreeg ik een aanmaning van 4000 euro op de deurmat", zei hij tegen het nieuwsmedium Open Rotterdam. "Ik had een auto overgenomen van iemand en dacht dat de parkeervergunning automatisch meeging." 51 digitale parkeerboetes volgden ongemerkt.

De Rotterdammer Cor Buijs (67) overkwam iets vergelijkbaars.

"Parkeerboetes gaan vaak hard. Mensen hebben vaak pas door dat er iets misgaat bij de eerste aanmaning op de mat. Maar die komt vaak pas weken later, waardoor je inmiddels tientallen boetes binnen hebt", zegt Munish Ramlal, ombudsman van Metropool Amsterdam.

Gemiste bezwaartermijn

Wie een parkeerboete in Utrecht, Rotterdam, Eindhoven of Groningen digitaal ontvangt, krijgt tegenwoordig een kosteloze herinnering per post. Amsterdam en Belastingsamenwerking Gemeenten en Waterschappen Limburg versturen nog steeds direct een aanmaning.

"Het probleem ligt niet alleen bij aanmaningen, maar ook bij het feit dat je de bezwaartermijn mist als je de boete niet tijdig ziet", zegt Nationale ombudsman Reinier van Zutphen. In Amsterdam schrijven scanauto's vijftig onterechte boetes per dag uit, meldde Het Parool vorige maand. "Bezwaar maken is dan niet meer mogelijk", aldus Van Zutphen.

Gemeenten laten weten tegenwoordig wel vaak coulance toe te passen bij stapelboetes. Bezwaar wordt soms ook buiten de bezwaartermijn in behandeling genomen en tientallen boetes worden soms gereduceerd tot een stuk of vijf.

Alles via de post

Volgens de Nationale ombudsman zou er landelijk beleid moeten komen waarbij iedere gemeente de eerste parkeerboete gewoon via de post verstuurt. "Vooral digitaal onvaardige mensen kunnen flink in de problemen raken. Ze krijgen boete na boete, verhoging na verhoging. En zo gaan mensen van de regen in de drup."

Door de overname van JDE Peet's door het Amerikaanse bedrijf Keurig Dr Pepper zijn er voortaan twee koffiereuzen op de wereld. Tot nu toe is Nestle, moederbedrijf van het merk Nespresso, het grootste koffiebedrijf ter wereld. Maar als de overname doorgaat, belandt Keurig Dr Pepper op hetzelfde niveau als Nestle. Wat betekent dit voor onze koffie?

In het persbericht over de overname zeggen Keurig Dr Pepper en JDE Peet's dat ze door de overname uiteindelijk zo'n 340 miljoen euro aan kosten besparen. De vraag is dus of deze kostenbesparing uiteindelijk te zien zal zijn in de supermarkt.

"Het is nu echt nog gissen of koffie goedkoper wordt in de supermarkt", zegt Thijs Geijer, sectoreconoom van ING. "De prijs in de winkels is afhankelijk van heel veel verschillende factoren die losstaan van de koffiebedrijven. Denk bijvoorbeeld aan de wereldwijde vraag naar koffie of mislukte oogsten."

Een aantal maanden geleden liep een ruzie tussen JDE Peet's en een aantal Nederlandse supermarkten uit op lege koffieschappen. Wellicht dat de supermarkten nu vrezen dat een groter koffiebedrijf nog meer druk kunnen uitoefenen tijdens een prijsonderhandeling. De meeste supermarkten willen nog niet reageren op de overname.

Voor het Amerikaanse Keurig Dr Pepper is de overname een mooie kans een grotere plek in te nemen op de internationale koffiemarkt. Het bedrijf maakte in eerste instantie vooral koffieapparaten en koffiecups. Door de overname zou het bedrijf in een klap veel grote koffiemerken in handen krijgen, zoals Douwe Egberts en L'Or.

En het gaat het koffiebedrijf niet alleen om deze grote merken, ook de Europese afzetmarkt is aantrekkelijk. Verreweg de meeste koffie wordt in Europa gedronken en Nederland spant wereldwijd zelfs de kroon. "Nederlanders drinken nog altijd de meeste koffie ter wereld. Ondanks de prijsverhogingen hebben we niet minder koffie gekocht", zegt koffiedeskundige Bregje Deben van trainingscentrum de Koffieschool.

Wat merken de koffieboeren?

De twee koffiereuzen Nestle en Keurig zullen nu mogelijk proberen te concurreren op prijs. Misschien goed nieuws voor de koffiedrinker, maar zeer waarschijnlijk slecht nieuws voor de koffieboer, aldus Deben. "Vooral voor de kleinere boer wordt het lastiger een goede prijs overeen te komen met zo'n groot koffiebedrijf."

Sectoreconoom Geijer ziet dan ook dat er veel verandert bij de boeren. "Ook daar vindt schaalvergroting plaats. Het oogsten wordt ook steeds meer geautomatiseerd", zegt Geijer. Vooral in landen als Brazilië en Vietnam wordt nu flink ingezet op de massaproductie van koffie.

Dure koffie in de VS

De overname komt ook op een interessant moment. Na een daling de afgelopen maanden schoot de koffieprijs de afgelopen weken weer flink omhoog. Bovendien kondigde de Amerikaanse president Trump onlangs aan een importheffing in te voeren van 50 procent op producten uit Brazilië, het grootste exportland van koffiebonen. Een kop koffie in de Verenigde Staten zal dan ook nog duurder worden dan in de rest van de wereld.

Het is overigens nog even afwachten of de overname daadwerkelijk doorgaat. Toezichthouders zoals de ACM zullen de komende maanden moeten beoordelen of het bedrijf door de overname niet te groot en dominant wordt waardoor oneerlijke concurrentie zou kunnen ontstaan.

Een van de beroemdste sterrenkoks van Frankrijk, de 44-jarige Jean Imbert, wordt door ex-partners beschuldigd van fysieke en psychische mishandeling.

Vier van hen doen een boekje open over zijn mogelijke wangedrag, een heeft een aanklacht ingediend bij de politie. Een ander zegt dat Imbert haar neus heeft gebroken. De kok zelf spreekt alle aantijgingen tegen.

Maandenlang onderzoek

Imbert is de afgelopen jaren uitgegroeid tot een heel populaire en veelgevraagde kok. Hij heeft in Frankrijk twee restaurants met een Michelin-ster: een in Parijs en een in Cannes. Ook werkte hij samen met beroemdheden als Pharrell Williams en Robert De Niro. Op afstand bestiert hij de keuken van The Brando, een beroemd luxeresort in Frans-Polynesië.

Eerder dit jaar deed de Franse glossy Elle maandenlang onderzoek naar Imbert. Dat leidde tot de eerste berichten over wangedrag. Destijds waren het vier vrouwen die deels anoniem hun verhaal deden.

"De vrouwen zeiden dat hij zich steeds op dezelfde wijze gedraagt: kleineren, macht uitoefenen en excessief jaloers zijn", schreef Elle. "Als je iets zegt wat hij niet leuk vindt, explodeert hij. Hij isoleert je van familie en vrienden", zeiden de vrouwen in het artikel.

'Hij minachtte me'

Vandaag maakte oud-actrice Lila Salet bekend een aanklacht te hebben ingediend. Ze zegt in 2012 en 2013 door Imbert, met wie ze toen een relatie had, herhaaldelijk hard te zijn geslagen. De kok zou haar ook enkele uren hebben opgesloten in een hotel, na een ruzie.

Vorige week trad voormalig Miss Frankrijk Alexandra Rosenfeld naar buiten. Zij had in 2013 en 2014 een relatie met de kok. Ze zegt dat hij haar neus heeft gebroken en dat ze röntgenfoto's heeft om dat te bewijzen.

Rosenfeld zei verder dat de kok haar kleineerde. "Hij had me in zijn macht, hij minachtte me, hij nam mijn zelfvertrouwen weg, ik stelde niets meer voor", schreef ze op Instagram. "Ik heb er met mensen over gesproken, maar ik werd weggezet als de jaloerse ex."

Nu komt ze er alsnog mee naar buiten, omdat ze zich bewust is van haar bekendheid. "Ik snapte dat andere slachtoffers nooit geloofd zouden worden. Dus nu praat ik erover. Niet uit wraak, niet tegen hem, maar voor de andere vrouwen, voor ons."

Ontkenning

De getuigenis van Rosenfeld was de reden voor actrice Salet om nu naar de politie te stappen en een aanklacht in te dienen tegen de kok. "Hij was gewelddadig", zegt ze tegen persbureau AFP. "Ik had in 2013 ook al een aanklacht ingediend, maar die heb ik toen ingetrokken uit medelijden met hem." Ze wilde zijn carrière niet in gevaar brengen, zei ze.

De advocaten van Jean Imbert hebben vandaag voor het eerst gereageerd en zeggen de beschuldigingen te kunnen weerleggen met feiten en getuigenissen.

Salet zou op sociale media zelf juist altijd lovend hebben gesproken over haar relatie en de reizen met de kok. "Ze omschreef het als La dolce vita", aldus de advocaten. Alexandra Rosenfeld zou volgens de advocaten zelf ook gewelddadig zijn geweest. Het stel zou een relatie hebben gehad met ruzies en verwensingen over en weer.

Leeuwarden en omgeving is getroffen door een stroomstoring. Volgens netbeheerder Tennet ontstond die toen een schip met een kraan tegen hoogspanningskabels voer.

Het ongeluk gebeurde op het Van Harinxmakanaal tussen Franeker en Leeuwarden. Rond 14.30 uur voer het schip daar tegen de kabels aan, meldt Tennet. Er raakte niemand gewond, wel is door de aanvaring een kabel afgebroken en raakte een andere kabel zwaar beschadigd. Ook is er schade aan de hoogspanningsmast.

Schade in kaart brengen

Volgens Tennet zitten er momenteel zo'n 25.000 aansluitingen zonder stroom. Het zal naar verwachting nog de hele avond duren voordat de storing is verholpen. "We werken hard om de verbinding te ontkoppelen. Daarna kunnen we die gaan omleiden", zei een woordvoerder van de netbeheerder eerder tegen Omrop Fryslân.

In eerste instantie verwachtte Tennet nog tot 21.00 uur bezig te zijn met het herstellen van de verbinding. Inmiddels denkt de netbeheerder daar nog tot 23.00 of 01.00 uur mee bezig te zijn. Zodra de verbinding is omgeleid, kan netbeheerder Liander stapsgewijs klanten aansluiten.

Op de plek van de aanvaring is de veiligheidsregio bezig om de schade in kaart te brengen. Verschillende hulpdiensten werken samen op de plek van de melding. Een deel van het Van Harinxmakanaal is afgesloten voor de scheepvaart.

Vanwege de storing hadden meerdere winkels vroegtijdig de deuren gesloten. Ook het gemeentehuis van Leeuwarden ging dicht. Verder kunnen meerdere bruggen in Leeuwarden niet meer bediend worden. De getroffen bruggen blijven daarom gesloten voor vaarverkeer.

In Oostenrijk zijn vier verdachten opgepakt voor een aantal plofkraken op geldautomaten. Drie van hen zijn Nederlanders, de vierde is een Duitser. De Oostenrijkse politie kwam hen op het spoor na een internationaal onderzoek samen met de Nederlandse en Duitse politie. In Nederland zijn huiszoekingen gedaan.

Volgens Europol, ook betrokken bij het onderzoek, hebben ook Duitsers meegedaan aan de plofkraken, maar komen de hoofdverdachten van de "zeer geavanceerde groep" uit Nederland.

De Nederlandse verdachten zijn een 32-jarige man uit 's-Hertogenbosch, een 28-jarige Amsterdammer en een 25-jarige vrouw uit Hoofddorp. Ze waren al sinds vorig jaar in beeld bij de politie. Vorige week dinsdag, op 19 augustus, kwam een arrestatieteam in actie. Dat gebeurde nadat 's nachts even na 03.00 uur een geldautomaat in het dorp Hofkirchen im Traunkreis was opgeblazen, waarbij de verdachten op heterdaad werden betrapt. In de vroege ochtend van diezelfde dag werden ze aangehouden. Ze zitten nu vast in Oostenrijk.

Explosieven en nepwapens

Het onderzoek naar de bende begon in september vorig jaar toen rechercheurs van de politie Oost-Brabant een Audi RS6 opmerkten die bleek te zijn gestolen. Bij het daaropvolgende recherchewerk kwamen ze de twee mannen op het spoor die nu zijn aangehouden. Ze bleken hun 'werkgebied' naar Oostenrijk verlegd te hebben, aldus de politie. De autoriteiten in dat land werden ingelicht en er werd een internationaal onderzoek gestart.

Europol meldt dat de Nederlandse verdachten goed georganiseerd waren en banden hadden met criminele bendes die actief waren in Oostenrijk. De rechercheurs ontdekten dat een van de plofkraken was gepleegd met de hulp van een Duitse verdachte, die handlangers inschakelde. Die moesten onder meer auto's voor de criminele activiteiten van de bende huren.

Uit het onderzoek bleek verder dat enkele verdachten weken voordat een plofkraak werd gepleegd al in Oostenrijk waren om doelwitten en vluchtroutes te verkennen. Meteen nadat de plofkraak in Hofkirchen im Traunkreis was gepleegd, kwamen agenten in Oostenrijk, Nederland en Duitsland gezamenlijk in actie. In Oostenrijk werden de vier verdachten van de plofkraak gearresteerd. Auto's, explosieven en telefoons van de bende zijn in beslag genomen.

Bij huiszoekingen in Nederland vond de politie nog meer auto's en telefoons, nepwapens, munitie, ruim 16.000 euro aan contant geld en gps-trackers. Ook in Duitsland werden telefoons en ander bewijsmateriaal gevonden.

Grensoverschrijdende plofkraken komen de laatste jaren vaker voor. Sinds 2015 is er meermalen een golf aan plofkraken geweest in Duitsland, waar ook al vaker Nederlandse bendes voor zijn opgerold. In mei werden in Nederland meerdere verdachten opgepakt voor het plegen van plofkraken in Duitsland. In Oostenrijk werd in in april een 24-jarige Nederlandse plofkraker neergeschoten.

Kilmar Abrego Garcia, de man die in maart ten onterechte door de VS werd uitgezet naar El Salvador, dreigt opnieuw uitgezet te worden. Abrego Garcia meldde zich vanochtend rond 08.00 uur (Amerikaanse tijd) met zijn vrouw en broer bij een kantoor van migratiedienst ICE in de stad Baltimore.

Zo'n drie kwartier later kwamen zijn vrouw en broer weer naar buiten, waarna duidelijk werd dat Abrego Garcia was vastgezet. Voor het kantoor hadden zich tal van sympathisanten verzameld, met spandoeken en posters die opriepen hem vrij te laten.

De zaak-Abrego Garcia leidde eerder dit jaar tot veel beroering in de VS, toen bleek dat de 30-jarige Salvadoraan was gedeporteerd naar zijn geboorteland, onder meer op basis van ongefundeerde beschuldigingen dat hij een bendelid zou zijn. In El Salvador kwam hij in een beruchte gevangenis terecht, waar hij volgens zijn advocaten fysiek en mentaal is gemarteld.

Symbool van harde migratiebeleid

Het Amerikaanse hooggerechtshof oordeelde in april net als een lagere rechter dat de uitzetting van Abrego Garcia onterecht was. De regering moest "alles op alles zetten" om hem terug te halen naar de VS. Dat gebeurde niet en Abrego Garcia groeide uit tot symbool van het harde migratiebeleid van de regering-Trump.

Uiteindelijk werd Abrego Garcia pas in juni teruggehaald naar de VS, waarna hij direct werd opgepakt op verdenking van betrokkenheid bij mensensmokkel.

Dreigende nieuwe uitzetting

Zijn advocaten omschreven die verdenking als "belachelijk en wraakzuchtig". Vrijdag werd Abrego Garcia vrijgelaten: hij mocht zijn zaak in vrijheid afwachten, omdat de rechter hem niet als een gevaar beschouwde en ook geen vluchtrisico zag. Vandaag moest hij zich vervolgens melden bij de ICE voor een gesprek. Er werd al verwacht dat hij na dat onderhoud weer vastgezet zou worden.

Minister van Binnenlandse Veiligheid Kristi Noem bevestigt op X de arrestatie van Abrego Garcia en schrijft dat de ICE voorbereidingen treft hem te deporteren.

Er is Abrego Garcia uitzetting naar Costa Rica voorgesteld, in ruil voor een bekentenis. Zonder schuldbekentenis dreigt volgens Amerikaanse media deportatie naar Uganda, waar het volgens zijn advocaten "veel gevaarlijker" voor hem is. De regering-Trump sloot recent een overeenkomst met het Oost-Afrikaanse land over het uitzetten van migranten.

Een van de advocaten van Abrego Garcia zei dat er inmiddels wel met de Amerikaanse regering wordt gesproken over een deal: hij zou als vluchteling naar Costa Rica gestuurd willen worden, om zo uitzetting naar Uganda te voorkomen.

"Ze hangen Costa Rica als wortel voor zijn neus en gebruiken Uganda als stok", zei advocaat Simon Sandoval-Moshenberg. "Ze gebruiken het immigratiesysteem als wapen, op een manier die volledig ongrondwettelijk is."

De gemeente Oirschot waarschuwt voor een nepbericht over een wolvenaanval dat rondgaat via sociale media. De gemeente vraagt mensen om het bericht niet verder te verspreiden, "om onrust te voorkomen".

In het bericht staat dat een 14-jarige jongen afgelopen vrijdag in natuurgebied de Oirschotse Heide is gebeten door een wolf tijdens een dropping. "Dit incident heeft niet plaatsgevonden", aldus de gemeente.

Het bericht werd ook op Facebook gedeeld door Provinciale Statenlid Johan van Dommelen, ontdekte Omroep Brabant. Van Dommelen wist naar eigen zeggen niet dat de inhoud niet klopte. "Ik kreeg het van een ander Statenlid doorgestuurd", zegt het BBB-Statenlid tegen de omroep. Hij heeft het bericht inmiddels verwijderd.

Het treinverkeer rond Zwolle blijft de komende dagen ontregeld vanwege koperdiefstal. Al de hele dag rijden er tussen Zwolle en Kampen Zuid helemaal geen treinen en van Zwolle naar Amersfoort en Lelystad alleen intercity's.

In eerste instantie zou de overlast tot vannacht aanhouden, maar ProRail laat nu weten dat de herstelwerkzaamheden pas in de nacht van woensdag op donderdag kunnen plaatsvinden.

Het koper werd gisteravond weggehaald in de Hanzeboog, een spoorbrug bij Zwolle. Het gaat volgens spoorbeheerder ProRail om een belangrijke kabel waarin nog weer dertig kabeltjes zitten. "Het is lastig om te zien wat er weg is, wat we moeten vervangen en wat er weer gemaakt moet worden", zegt een woordvoerder van ProRail tegen RTV Oost.

Vervangend vervoer

Door de diefstal kan op de brug maar een van de twee sporen gebruikt worden. ProRail heeft er daarom voor gekozen om alleen nog intercity's te laten rijden en geen sprinters.

De extra reistijd voor reizigers richting Kampen en Amersfoort loopt op tot ruim een uur. Tussen Zwolle en Kampen Zuid rijden bussen, en tussen Zwolle en 't Harde worden pendelbusjes ingezet.

De man die wordt verdacht van het op gewelddadige wijze doden van de 17-jarige Lisa uit Abcoude blijft langer vastzitten. Dat heeft het Openbaar Ministerie bekendgemaakt. De verdachte is vanmiddag voorgeleid. Het voorarrest is verlengd met 14 dagen.

Vorige week, in de nacht van dinsdag op woensdag, werd de 17-jarige Lisa uit Abcoude dood aangetroffen op de Holterbergweg in Duivendrecht. Ze bleek door grof geweld om het leven te zijn gekomen.

Vrijdag werd de man aangehouden in deze zaak. De verdachte zat al sinds donderdag vast, nadat hij werd aangehouden voor een zedenmisdrijf in de nacht van 14 op 15 augustus op de Weesperzijde in Amsterdam. Een vrouw werd daar mishandeld en seksueel misbruikt.

Er is ook nog een derde zaak waarmee de man in verband wordt gebracht. In die zaak is hij nog niet officieel als verdachte aangemerkt.

'Herkomst verdachte niet relevant'

Eerder had de politie gemeld dat de verdachte een 22-jarige man is die verbleef op een locatie van het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) in Amsterdam. "Wij vermoeden dat het gaat om een 22-jarige man, maar zijn identiteit staat nog niet vast", zegt een woordvoerder van het OM. De woordvoerder legt uit dat dit vaker het geval is met mensen die bij het COA worden opgevangen. "Mensen hebben nogal eens meerdere papieren of helemaal geen papieren bij zich waaruit blijkt hoe oud iemand is."

Het OM benadrukt dat uit welk land de verdachte afkomstig is niet relevant is wat het Openbaar Ministerie betreft. "Dat is niet relevant voor de strafzaak, ook niet of hij illegaal of niet illegaal in het land is. De feiten worden er niet minder ernstig door."

Bij de politie kwamen tientallen tips binnen nadat de politie getuigen had opgeroepen zich te melden. De tips worden nog geïnventariseerd, zegt het OM. Er zijn veel beelden verzameld waarop de man te zien is. Hoewel dat op zichzelf niet als bewijs dient, is dit een belangrijke reden voor de verlenging van het voorarrest. Het OM heeft zich niet uitgelaten over een eventuele DNA-match met aangetroffen sporen.

Podcast De Dag

Een bericht op Instagram van schrijfster Nienke 's Gravemade werd na de dood van Lisa tienduizenden keren gedeeld. In podcast De Dag vertelt 's Gravemade over de reacties op haar bericht en wat dit in gang heeft gezet. Ook reflecteert ze op andere reacties die ze online voorbij ziet komen in reactie op Lisa's dood. "Ze moet geen postergirl worden." Je kunt de podcast hier beluisteren.