'Elke minuut telt': hulporganisaties willen zo snel mogelijk Gaza in
Sinds de vreugde over het bestand is er in Gaza nog niet veel veranderd: humanitair is de situatie nog steeds schrijnend. Hulporganisaties staan in de startblokken voor een enorme hulpoperatie - zo gauw Israël dat toestaat.
Een van de afspraken in het akkoord is dat de Israëlische troepen zich terugtrekken achter een gele lijn en dat humanitaire hulp onbelemmerd het gebied in kan.
Komend weekend mogen 400 vrachtwagens per dag Gaza in, zegt Daniëlle Brouwer van het Rode Kruis. "Maar dat is een druppel op de gloeiende plaat. Wat we willen is dat de trucks ongelimiteerd naar binnen kunnen. Als er duizend klaarstaan wil je er duizend naar binnen hebben."
HongersnoodDe hulpverleningsorganisaties staan voor een kolossale taak. De VN heeft 170.000 ton voedsel, medicijnen en andere hulpgoederen klaarstaan aan de grens om 2,1 miljoen mensen te voeden, zegt Tom Fletcher, hoofd humanitaire zaken van de VN. Tot nu toe mag er maar 20 procent Gaza in van wat er eigenlijk nodig is.
Hij gaat ervan uit dat volgens het vredesakkoord de hulp snel volledig wordt toegelaten. Dat is harder nodig dan ooit. In Noord-Gaza is een hongersnood vastgesteld en er is tekort aan alles, weten ze ook bij het Rode Kruis. "Er is specialistische voeding nodig, medicijnen en groente en fruit. Er is nu bijna alleen maar rijst en meel."
Vanochtend waren er nog steeds bombardementen in Gaza te zien:
De vraag is hoe die hulp zo snel mogelijk bij degenen komt die het het hardst nodig hebben. "Daarvoor wil je ervoor zorgen dat er genoeg hulp tegelijk binnenkomt, om plunderingen te voorkomen."
Er zijn daarom honderden voedseldistributiepunten nodig, zegt Brouwer. "Elke minuut telt. Onze hulpverleners staan echt te popelen om naar binnen te gaan". Het Rode Kruis richt zich vooral op medische zorg die net zo hard nodig is. "We faciliteren twee ziekenhuizen in Gaza en we willen kleine mobiele klinieken opzetten, ook om mensen met ondervoeding te helpen. Als je zolang zonder voldoende eten zit, moet je niet opeens heel veel rijst gaan eten. Dat moet langzaam worden opgebouwd, onder toezicht van artsen."
GewondenDaarnaast is er veel basiszorg nodig. Het Rode Kruis schat dat er zo'n 170.000 mensen gewond zijn geraakt tijdens de oorlog. "Bijna iedereen heeft wel een of andere vorm van basiszorg nodig. Veel operaties zijn uitgesteld en er zijn hersteloperaties nodig. Er moet ook een extra veldziekenhuis komen."
De magazijnen liggen verder vol met dekens en tenten, want er komt kouder weer aan en talloze Gazanen zijn dakloos. Tot nu toe mochten die goederen vaak niet de grens over omdat het Israëlische leger bang was dat Hamas de middelen voor andere doeleinden zou gebruiken, net als brandstof.
Onterecht, volgens het Rode Kruis. "Als hulporganisatie weten we heel goed waar de hulp terecht komt", verzekert Brouwer. "Als er al hulp in mocht moest het allemaal gecontroleerd worden en overgeladen worden in andere trucks, nodeloos ingewikkeld. We hopen dat dat nu niet meer hoeft. We leven een beetje tussen hoop en vrees op dit moment."
Salih El Saddy, een Rotterdamse arts die vorig jaar een maand in een ziekenhuis in Gaza werkte, heeft dagelijks contact met collega's in het gebied. "Er is op dit moment tekort aan alles, alles, alles", zegt hij. "Wat eerst schaars was, is nu op. Er zijn nauwelijks nog narcosemiddelen bijvoorbeeld, en veel apparatuur is kapot, doorzeefd door kogels, couveuses, dialyse-apparaten. Cruciale zorg wordt niet meer gegeven."
Het tekort aan vitaminen en eiwitten leidt tot bloedarmoede en andere complicaties. "Mensen worden sneller ziek, en dat zie je ook. Voor kinderen is dat nog erger. Er komt ook geen babyvoeding binnen. Als arts is dat frustrerend om te zien, vooral omdat het een bewuste keuze is die hulp niet toe te laten. Het is onmenselijk."
El Saddy is voorzichtig met optimisme over het bestand dat nu is gesloten. "In januari was er ook een wapenstilstand, Er kan altijd een punt komen waarop Israël een reden ziet om de afspraken weer laten te vervallen. Het gaat Israël vooral om het terughalen van de gijzelaars. Wat er daarna gebeurt blijft onzeker."
Juliette Verhoeven van Dutch Relief Allience, een overkoepelend verband van hulporganisaties, denkt er hetzelfde over. "We verwelkomen het bestand, maar we hebben ook wel wat zorgen omdat Israël geen goed trackrecord heeft wat betreft het houden aan afspraken. Dus we kijken er met enige scepsis naar."