Aggregator

Modernizing an Enigma Machine

5 days 3 hours ago
This project by [Miro] is awesome, not only did he build a replica Enigma machine using modern technologies, but after completing it, he went back and revised several components to …read more
Matt Varian

Iconische verzetsfoto's krijgen Unesco-status: 'Uniek en indringend tijdsbeeld'

5 days 4 hours ago

Ruim 8000 foto's die illegaal zijn gemaakt tijdens de Tweede Wereldoorlog hebben een Unesco-status gekregen. Het gaat om de collectie van de zogeheten 'Ondergedoken Camera', een Amsterdamse groep fotografen die de gevolgen van de Duitse bezetting in beeld bracht. De collectie is toegevoegd aan het Nederlandse register in het Memory of the World van Unesco.

Een kerngroep van veertien fotografen legde in de oorlog zaken vast waar om veiligheidsredenen vaak nauwelijks beeld van bestaat: wapentransporten, sabotageacties, onderduikers, het vervalsen van persoonsbewijzen en de illegale pers. Ook gingen ze de straat op om het leed in de hongerwinter en andere gevolgen van de Duitse bezetting clandestien te fotograferen.

"De foto's zijn stiekem gemaakt, bijvoorbeeld vanuit een jas of een fietstas, want fotograferen was levensgevaarlijk", zegt curator Claartje van Dijk van fotomuseum Foam. Daar opent op 2 mei een overzichtstentoonstelling, gebaseerd op nieuw onderzoek over de collectie. "Ze zijn vaak gemaakt met een rolleiflex camera. Dat is een camera die je niet voor je gezicht houdt: je kijkt er van bovenaf in. Omdat er vaak stiekem en gehaast werd gewerkt, was de kwaliteit niet altijd optimaal. De foto's waren vaak met een scheve horizon of niet helemaal scherp gesteld."

De opnames bleken beeldbepalend voor onze kijk op die periode. Emmy Andriesse kiekte bijvoorbeeld een vermagerd jongetje dat met zijn pannetje op weg was naar de gaarkeuken, Cas Oorthuys wachtte aan de rand van Amsterdam stadgenoten op die terugkwamen van hongertochten op het platteland. Ook waren er meerdere fotografen op de Dam aanwezig toen de Duitsers daar op 7 mei nog een bloedbad aanrichtten.

Doel van de foto's was om de Nederlandse regering in ballingschap te laten zien dat er dringend hulp nodig was in Nederland. "Het verzet wilde de noodklok luiden. Daarnaast was het een manier om voor de toekomst vast te leggen wat er in de hongerwinter gebeurde."

De fotocollectie krijgt de status omdat die volgens Unesco een unieke inkijk biedt in de Tweede Wereldoorlog. "Deze foto's hebben de laatste fase van de oorlog op een heel gestructureerde manier in beeld gebracht, door samenwerking in de illegaliteit", zegt een woordvoerder. "Ze laten een uniek en indringend tijdsbeeld zien van de Tweede Wereldoorlog."

Het is voor het eerst in Nederland dat een collectie die alleen uit foto's bestaat de Unesco-status voor documenten krijgt. "In andere collecties spelen foto's soms een bijrol", zegt een woordvoerder van de Nederlandse Unesco Commissie. "De archieven van de Koninklijke Maatschappij de Schelde bestaan bijvoorbeeld uit veel papierwerk en hebben hier en daar wat ondersteunende foto's."

Fotograaf Cas Oorthuys was een van de veertien kernleden van de groep, die daarnaast de steun kreeg van een groot aantal amateurfotografen, enkele laboranten, dokawerkers en koeriers. Oorthuys fotografeerde onder meer mensen die tijdens de hongerwinter overleden en die zonder kist werden opgebaard in de Zuiderkerk in Amsterdam. Na de oorlog groeide hij uit tot een toonaangevende fotograaf in Nederland.

Kleinzoon Casper Oorthuys is nu trots op het werk van zijn opa. "Als kind ben ik opgegroeid met zijn archief en als tiener wilde ik niets weten van de oorlog. Het trauma van mijn grootouders was te aanwezig. Nu vind ik het ontzettend moedig dat mijn opa de gruwelen van de oorlog en onderdrukking in beeld heeft gebracht."

Aantal verkeersdoden voor tweede jaar op rij gedaald

5 days 5 hours ago

Het aantal verkeersdoden in Nederland is voor het tweede jaar op rij gedaald, blijkt uit nieuwe cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. In 2024 kwamen in Nederland 675 mensen om door een verkeersongeluk. Dat zijn negen verkeersdoden minder dan een jaar eerder en zeventig minder dan in 2022.

Het CBS vergelijkt de cijfers ook met het jaar 2000, toen er 1166 verkeersdoden waren. Vorig jaar waren er daarmee 42 procent minder verkeersdoden dan aan het begin van deze eeuw.

Ouderen kwetsbaar

De meeste slachtoffers van dodelijke verkeersongelukken vorig jaar zaten op de fiets. Het aantal inzittenden van personenauto's dat omkomt in het verkeer is juist het meest gedaald.

Vooral ouderen zijn kwetsbaar: de meeste verkeersdoden in 2024 waren 80-plussers. Dat is een verschuiving ten opzichte van 25 jaar geleden, toen vooral jongeren tussen de 20 en 30 slachtoffer waren.

Ouderen komen vaker om door een fietsongeluk, waar jongeren juist vaker omkomen door een auto-ongeluk.

E-bike

Van alle fietsers die vorig jaar omkwamen door een verkeersongeluk, zat bijna de helft op een e-bike. De meeste van hen, 60 procent, kwamen om het leven door hoofdletsel.

Hoewel Nederland een echt fietsland is, zijn fietshelmen onder Nederlanders minder populair. Mensen vinden ze lelijk, niet lekker zitten, en bijna niemand draagt ze. Dat moet veranderen, vindt minister Madlener van Infrastructuur.

Gemiddeld vier op de tien slachtoffers op de fiets overleden nadat ze in botsing kwamen met een auto. In de meeste andere gevallen ging het om een eenzijdig ongeluk, bijvoorbeeld doordat mensen ongelukkig ten val kwamen.

Minder dodelijke auto-ongelukken

Over de afgelopen 25 jaar daalde het aantal verkeersdoden het hardst tussen 2000 en 2010, omdat er toen minder mensen in personenauto's dodelijk verongelukten.

In 2024 hadden 220 inzittenden van een personenauto een dodelijk ongeluk, in 2000 waren dat er 543. In de laatste tien jaar ligt het aantal fatale slachtoffers in een auto op gemiddeld 213 per jaar.

Het aantal brom- en snorfietsers dat omkomt in het verkeer is in de afgelopen 25 jaar nog nooit zo laag geweest. In 2024 kwamen dertig mensen op een brom- of snorfiets om het leven.

Verdachte van aanslag op gouverneur VS geeft Gaza-oorlog als motief

5 days 5 hours ago

De man die brandstichtte in de ambtswoning van de gouverneur van Pennsylvania zegt dat de oorlog in Gaza aanleiding was voor de aanslag. De 38-jarige Cody Balmer zei tegen de politie dat "ons volk al te veel heeft moeten doorstaan vanwege dat monster", staat in een huiszoekingsbevel.

Balmer drong in de nacht van zaterdag op zondag de woning binnen door over een hoog hek te klimmen en een ruit in te slaan. Hij gooide molotovcocktails in twee kamers, die grote schade aanrichtten. Daarna vluchtte hij weg, maar binnen een uur belde hij de politie om te bekennen.

Bij de aanslag raakte niemand gewond. Gouverneur Josh Shapiro werd met zijn vrouw en vier kinderen op tijd door bewakers geëvacueerd. Het gezin had kort daarvoor nog de eerste avond van het joodse paasfeest gevierd. Een foto daarvan deelde Shapiro op sociale media.

Tegen de politie zei Balmer dat hij een grote haat koestert tegen Shapiro vanwege diens positie over de Gaza-oorlog. Shapiro heeft zich in het verleden uitsproken voor Israëls recht op zelfverdediging, naar aanleiding van het bloedbad dat Hamas aanrichtte. Hij is overigens ook kritisch over de manier waarop premier Netanyahu de oorlog aanpakt.

In de politieverklaring spreekt Balmer over dingen die Shapiro "het Palestijnse volk wil aandoen" en zegt dat de Democraat "moet ophouden met mijn vrienden te laten vermoorden". Hij bekent ook dat hij Shapiro wilde aanvallen met de hamer die hij had meegenomen. Een antisemitisch motief is niet vastgesteld.

Eerder werd al bekend dat Balmer een psychiatrisch verleden heeft. Hij was enige tijd opgenomen vanwege een bipolaire stoornis, die hijzelf overigens ontkent te hebben. Volgens zijn advocaat wijzen zijn verklaringen aan de politie "op de verwoestende gevolgen van een ernstige psychische stoornis".

Shapiro geldt als een rijzende ster binnen de Democratische partij: in 2023 won hij de gouverneursverkiezingen in de belangrijke Amerikaanse swingstate van een uitgesproken Trump-aanhanger. Vorig jaar werd hij genoemd als een van de mensen die Kamala Harris als vicepresident overwoog.

In een persconferentie wilde Shapiro niet speculeren wat de woorden van Balmer precies betekenen. "Die vraag moeten de aanklagers beantwoorden, dat is niet aan mij."

Hij wil dat de aanslag niet zijn leven gaat beïnvloeden. "Niets kan mij ervan weerhouden mijn werk als gouverneur te doen of trots en openlijk mijn geloof te belijden", vertelde hij de pers. Wel was het volgens hem moeilijk het geweld aan zijn kinderen uit te leggen.

Politiek geweld

In de VS worden parallellen getrokken met andere politieke aanslag van de afgelopen tijd. Zo werd in 2022 de man van de prominente Democraat Nancy Pelosi met een hamer aangevallen door een verwarde man. Ook was Trump als presidentskandidaat twee keer doelwit van een mislukte aanslag.

"Dit soort geweld heeft geen plaats in onze samenleving, wat je motief ook is. Zo lossen we onze meningsverschillen niet op", reageerde Shapiro na de aanslag op hem en zijn gezin. "Dit geweld moet stoppen."

President Trump sprak eerder deze week ook zijn afschuw uit over de aanval en zei dat zoiets nooit mag gebeuren. Hij noemde Balmer "waarschijnlijk van lotje getikt" en voegde er ongevraagd aan toe dat de verdachte "waarschijnlijk geen fan van Trump" was.

Wekdienst 17/4: Uitspraak kort geding over lentekriebel-laster • Meloni naar het Witte Huis

5 days 6 hours ago

Goedemorgen! De rechter doet uitspraak in het kort geding tegen een conservatief christelijke stichting dat de organisatie van de Week van de Lentekriebels aanspande. En de Italiaanse premier brengt een bezoek aan het Witte Huis.

Eerst het weer: Er is vandaag veel bewolking met vooral in het oosten soms wat regen. Elders blijft het droog met in het westen ook af en toe zon. Maxima liggen tussen 11 en 14 graden. De komende dagen blijft het licht wisselvallig met tijdens het weekend geleidelijk meer zon en oplopende temperaturen.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Een ruime meerderheid van de Nederlanders steunt klimaatmaatregelen, zoals investeringen in verduurzaming en bescherming tegen de gevolgen van overstromingen. Toch is er weinig vertrouwen in het kabinet: slechts één op de tien is tevreden over het klimaatbeleid. Dat blijkt uit onderzoek van het Sociaal en Cultureel Planbureau.

Zorgen over het klimaat leven het sterkst onder hoogopgeleiden, vrouwen en mensen boven de 65 jaar. Jongeren tussen 18 en 25 jaar blijken juist minder bezorgd over het klimaat, hoewel nog altijd de meerderheid zich zorgen maakt.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Nicolas Hojac en Philipp Brugger beklommen in de Zwitserse Alpen in 15 uur en 30 minuten de Eiger, Mönch en Jungfrau. Het oude record was 25 uur uit 2004.

Bekijk de beelden hieronder:

Fijne dag!

Meloni bezoekt Trump met hoop dat goede band helpt tegen heffingen

5 days 6 hours ago

Ze was als enige Europese regeringsleider aanwezig op Trumps inauguratie als president. Ze investeerde in een vriendschap met Elon Musk, die haar "nog mooier van binnen dan van buiten" noemde. En haar uitnodiging om te spreken op het conservatieve Amerikaanse CPAC-congres in februari gebruikte ze om banden te smeden met vooraanstaande figuren in de Republikeinse Partij.

Nu is het moment aangebroken waarop de Italiaanse premier Meloni de vruchten wil plukken van die relaties. Vandaag is ze in Washington om met Trump te spreken over de importheffingen op Europese producten. Ook de Italiaanse economie wordt daardoor sterk geraakt.

"De ambitie van Meloni om een brug te vormen tussen de Europese Unie en Trump, is in lijn met de aanpak die Italië al sinds 1945 heeft", stelt analist Leo Goretti, die voor denktank Istituto Affari Internazionali het Italiaanse buitenlandbeleid volgt. "Italië beschouwt de relatie met de VS als fundamenteel voor de nationale veiligheid. De EU is vooral belangrijk voor de economie."

Toch zijn er ook andere redenen voor Meloni's band met Trump. Als nationalist bewondert ze zijn Make America Great Again-filosofie. En als conservatief is ze het eens met zijn anti-woke-standpunten over diversiteit en lhbti-rechten. In eigen land beperkte ze de rechten van lesbische ouderparen en maakte ze draagmoederschap illegaal, zelfs als dat gebeurt in het buitenland.

Hypocrisie

Dat Trump met Meloni zaken wil doen, is daarom geen toeval. Maar het feit dat juist zij namens de EU zal proberen de gesprekken met de Amerikaanse president weer vlot te trekken, leidt bij sommige andere lidstaten tot bezorgdheid. "Als we nu bilaterale gesprekken hebben, breekt dat ons momentum," stelde de Franse minister van Industrie Marc Ferracci.

Zijn Italiaanse collega, minister voor Europese Zaken Tommaso Foti, beschuldigde de Fransen daarop van hypocrisie: "Waarom is alles ok als president Macron naar Washington gaat, maar hebben we een probleem als Meloni gaat?"

De vrees dat Meloni alleen namens Italië een deal wil sluiten met Trump, acht politiek analist Goretti ongegrond. "Ideologisch staat Meloni misschien dichter bij Trump, maar feit is dat de Italiaanse economie veel afhankelijker is van de Europese gemeenschappelijke markt dan van de VS. De helft van de Italiaanse export gaat naar de EU, slechts 10 procent naar de VS."

"Meloni's hart mag dan wel in Washington liggen, haar hoofd is als premier van Italië toch echt in Brussel", zegt hij.

Meloni zelf noemde het idee dat ze zou moeten kiezen tussen Washington en de EU in een interview met de Financial Times "oppervlakkig" en "kinderachtig". "Italië kan goede relaties hebben met de VS. Als Italië iets kan doen om een confrontatie tussen de VS en Europa te vermijden en om bruggen te bouwen, dan doe ik dat."

Eurosceptische achterban

In eigen land blijft Meloni benadrukken dat zij vooral het Italiaanse belang voor ogen heeft. Dat heeft ook te maken met de binnenlandse politiek, stelt Goretti: "Meloni's achterban is nogal eurosceptisch. Daardoor is er altijd de verleiding om in de retoriek ook kritiek te leveren op Brussel en de EU."

Daarbij speelt mee dat Meloni's coalitiegenoot Matteo Salvini, de nog eurosceptischere partijleider van de rechtse Lega, haar steeds vaker openlijk uitdaagt. "Meloni moet daardoor extremere ideologische standpunten innemen, om geen stemmen aan Lega kwijt te raken", zegt Gorretti. "Maar in de praktijk werkt ze goed samen met de EU."

Met het bezoek aan Trump neemt Meloni in elk geval een risico, stelt de analist. "Ze zet haar prestige op het spel. Als ze met lege handen terugkomt, zonder gemeenschappelijke verklaring, kan dat gezien worden als een politieke mislukking."

Dat het in de Oval Office niet makkelijk zal worden, ziet Meloni zelf ook in. "Ik voel helemaal geen druk over hoe het zal gaan", grapte ze dinsdag in een toespraak tot een zaal vol Italiaanse ondernemers.

Dode bij verkeersongeval op A12 bij Nieuwerbrug

5 days 8 hours ago

Bij een verkeersongeval vannacht op de A12 bij Nieuwerbrug aan den Rijn (Zuid-Holland) is een 33-jarige man uit Rotterdam om het leven gekomen. De man kwam rond 00.10 uur met zijn auto in botsing met een vrachtwagen.

De toedracht van het incident is nog onduidelijk en wordt door de politie onderzocht. De bestuurder van de vrachtwagen raakte niet gewond.

Op het moment van het ongeval waren meerdere rijstroken gemarkeerd met een rood kruis vanwege wegwerkzaamheden. Tussen Nieuwerbrug en Woerden was de weg afgesloten en er was een omleiding ingesteld.

Vanwege het ongeval was de rijbaan tussen Reeuwijk en Nieuwerbrug enige tijd dicht.

Kinderhulp: stijging aantal aanvragen, steeds vaker basale producten

5 days 9 hours ago

Het aantal kinderen in armoede dat is geholpen met het krijgen van basisbehoeften, zoals kleding, is het afgelopen jaar opnieuw gestegen. Dat staat in een rapport van Nationaal Fonds Kinderhulp, dat vandaag heeft aangemerkt als de Dag van de Kinderarmoede. Daarmee wordt aandacht gevraagd voor de gevolgen van armoedestress voor kinderen en jongeren.

Over de afgelopen vier jaar ziet Kinderhulp zelfs een "zorgwekkende" stijging van 40 procent in de aanvragen voor basisvoorzieningen. Daarbinnen is volgens Kinderhulp een duidelijke trend zichtbaar: ging het voorheen om aanvragen voor grotere uitgaven zoals een bed of laptop, zijn het de laatste jaren steeds vaker aanvragen voor basale producten, zoals kleding en menstruatieproducten.

Kinderhulp stelt dat het aantal mensen dat onder de armoedegrens leeft lijkt te dalen, terwijl het aantal hulpvragen toeneemt. "De aanhoudende inflatie lijkt hier een belangrijke oorzaak van", staat in het rapport.

Meer verzorging, minder dagjes uit

In 2024 werden 37.427 kinderen geholpen, tegen 35.721 het jaar ervoor. Met geld van donateurs, sponsoren en partners van Kinderhulp werden het afgelopen jaar in totaal 118.551 aanvragen toegekend. De aanvragen voor persoonlijke verzorgingsproducten (43 procent) en schoolkosten basisonderwijs (91 procent) namen sterk toe, die voor dagjes uit (-43 procent) nam sterk af.

Kinderhulp is er voor kinderen van 0 tot 21 jaar. De leeftijden die het meest werden geholpen zijn 12 en 11. In de provincies Zuid-Holland, Noord-Holland en Gelderland werden de meeste kinderen en jongeren geholpen.

'Nood is hoog'

"Wij merken dat de nood hoog is", zegt Jacqueline Kremer-Duzijn van Kinderhulp. "Ondanks andere voorzieningen, zoals regelingen vanuit de gemeente of collega-fondsen, is onze hulp als vangnet nog zo hard nodig. Dat is zorgwekkend, want kinderen mogen nooit de dupe worden van armoede. Ons rapport roept op tot actie."

De organisatie wijst op de schaamte, stress en het schuldgevoel die kunnen ontstaan bij kinderen die leven in armoede. Sociale uitsluiting, kansenongelijkheid en pesten worden genoemd als mogelijke gevolgen.

An Absolute Zero of a Project

5 days 9 hours ago
How would you go about determining absolute zero? Intuitively, it seems like you’d need some complicated physics setup with lasers and maybe some liquid helium. But as it turns out, …read more
Dan Maloney

Wetenschappers vinden 'sterkste tekenen tot nu toe' van mogelijk buitenaards leven

5 days 10 hours ago

Wetenschappers zeggen de sterkste tekenen tot nu te hebben gevonden van mogelijk buitenaards leven. In de atmosfeer van een andere planeet dan de aarde is de aanwezigheid aangetoond van gassen die op aarde uitsluitend door biologische processen ontstaan. Er is dus geen direct bewijs van buitenaards leven gevonden.

Het gaat om de planeet genaamd K2-18b, die zich op 124 lichtjaar afstand bevindt van onze planeet, 2,6 maal zo groot is en 8,6 keer de massa heeft van de aarde. De ontdekking werd gedaan met de James Webb-ruimtetelescoop.

De gassen die zijn gesignaleerd zijn dimethylsulfide (DMS) en dimethyldisulfide (DMDS). Op aarde worden deze gassen geproduceerd door levende organismen, vooral door micro-organismen als algen. Volgens de onderzoekers betekent dit dat K2-18b mogelijk vol zit met microbieel leven, "wellicht zoals we dat in de oceanen op aarde zien".

'Keerpunt'

De ontdekking is potentieel baanbrekend, maar de onderzoekers benadrukken dat de bevindingen met de nodige voorzichtigheid moeten worden bekeken en dat er meer observaties nodig zijn.

Toch zijn de onderzoekers enthousiast. "Dit is een keerpunt in de zoektocht naar leven buiten het zonnestelsel. We hebben aangetoond dat het met de huidige middelen mogelijk is om biosignaturen te detecteren op potentieel bewoonbare planeten", aldus astrofysicus Nikku Madhusudhan van de Universiteit van Cambridge en hoofdauteur van de studie die is gepubliceerd in The Astrophysical Journal Letters.

K2-18b ligt in de zogeheten 'bewoonbare zone', wat betekent dat er vloeibaar water mogelijk is vanwege de gematigde temperatuur. In 2019 werd bekend dat er waterdamp was gevonden. In 2023 ontdekte de James Webb-telescoop methaan en kooldioxide op de exoplaneet, die draait rond de rode dwerg K2-18; een ster die kleiner en minder helder is dan de zon.

Grote stroomstoring Puerto Rico: 1,4 miljoen mensen zonder elektriciteit

5 days 12 hours ago

Door een grote stroomstoring in Puerto Rico zitten zo'n 1,4 miljoen mensen op het eiland zonder stroom. Dat heeft de energiemaatschappij waar de problemen spelen bekendgemaakt.

Ministens 78.000 klanten van de maatschappij hebben bovendien geen kraanwater en er wordt gewaarschuwd dat de problemen niet binnen 48 of 72 uur zijn opgelost. De gedupeerden wonen verspreid over het hele eiland, dat zo'n 3,2 miljoen inwoners telt.

Centrales stilgevallen

De storing ontstond door het plotseling stilvallen van elektriciteitscentrales. Het is nog niet duidelijk wat daarvan de oorzaak is. De gouverneur van Puerto Rico, Jenniffer González, zegt dat er hard wordt gewerkt aan een oplossing.

De storing begon even na 12.30 uur lokale tijd. In de hoofdstad San Juan waren tientallen bedrijven genoodzaakt vroegtijdig te sluiten. Ook gaan professionele honkbal- en basketbalwedstrijden niet door.

Puerto Rico kampt al jaren met een gebrekkige infrastructuur en grote stroomstoringen. De laatste grote storing was afgelopen oudjaarsavond, toen het hele eiland net voor de jaarwisseling vrijwel zonder stroom kwam te zitten.