Aggregator

Bij een aanval op een Amerikaanse luchtmachtbasis in Irak zijn vijf Amerikaanse militairen gewond geraakt. Op de Al Asad Airbase zijn ook Nederlanders gestationeerd, maar zij bleven ongedeerd.

Er werden gisteren twee raketten afgevuurd op de basis. Volgens de eerste berichten raakte één van de vijf slachtoffers zwaargewond. Over schade is niets bekend.

Op de basis zijn 2500 Amerikanen gelegerd. Zij moeten voorkomen dat Islamitische Staat weer voet aan de grond krijgt in het gebied. Ook zo'n 120 Nederlanders dragen daaraan bij door de Iraakse regering te helpen het gebied te stabiliseren. Dat doen ze door op de basis de logistiek, het onderhoud en de ondersteuning te verzorgen van de helikopters.

Extra veiligheidsmaatregelen niet nodig

De basis werd vorige maand ook al twee keer aangevallen, eerst met een drone, daarna met raketten. Bij die aanvallen vielen geen gewonden. Ze komen waarschijnlijk van Irakese milities die banden hebben met Iran. Met dit soort prikacties uiten zij hun ongenoegen over de westerse aanwezigheid in het land.

Een woordvoerder van het ministerie van Defensie in Den Haag liet toen weten dat ondanks de aanvallen extra veiligheidsmaatregelen niet nodig waren. Hoewel inmiddels de spanning in de regio is opgelopen door het wapengekletter tussen Israël en Iran, geldt die conclusie nog steeds.

"Die spanningen hebben pieken en dalen, daar proberen wij mee om te gaan. Als de spanning oploopt, dan nemen wij ook andere maatregelen", legt de woordvoerder uit. "Maar onze mensen zijn goed getraind, die weten wat ze moeten doen."

Fladderende vlinders in tuinen en op balkons worden zeldzamer. Nooit eerder werden er zo weinig gespot als bij de Vlindertelling van afgelopen weekend. Maar liefhebbers kunnen de vlinderpopulatie en de fors afgenomen biodiversiteit een handje helpen.

Wie het wil, kan zijn tuin of dakterras aantrekkelijker maken voor insecten. "Alle tuinen bij elkaar zijn een groot gebied", zegt Koos Biesmeijer van de onderzoeksgroep Nederlandse Biodiversiteit en Samenleving in Naturalis. Het zijn belangrijke verblijfplaatsen voor dieren, zo legt hij uit, mede doordat "grote delen van het landbouwgebied eigenlijk een soort woestijn zijn. En dat is dan nog een belediging voor de woestijn."

Na decennia intensieve landbouw en veeteelt is Nederland kampioen biodiversiteitsverlies. Dit probleem wordt natuurlijk niet zomaar opgelost door je achtertuin te vergroenen, erkent Kars Veling van de Vlinderstichting. Desalniettemin "heeft het absoluut nut. En een heleboel maatregelen voor meer vlinders pakken ook voor andere insecten positief uit."

Niet elke plant die je in een tuincentrum koopt, bevordert de biodiversiteit. Veling en Biesmeijer raden mensen aan zo veel mogelijk bloemen, struiken en bomen aan te schaffen die biologisch zijn geteeld, oftewel niet bespoten met bestrijdingsmiddelen.

Hoe schadelijk deze chemicaliën zijn voor plant en dier hangt af van het type bestrijdingsmiddel en de dosering. "Systemische pesticiden zitten bijvoorbeeld verspreid over de hele plant", vertelt Biesmeijer. "Als een rups daarvan eet of als een vlinder de nectar drinkt, zal het effect hebben. Die stoffen zijn gemaakt om insecten te doden." Via vogels die de insecten eten, kan het middel vervolgens in de rest van de voedselketen belanden.

Volgens de twee experts is het onbespoten aanbod in tuincentra nu nog beperkt. "Het is vaak ook wat duurder", licht vlinderkenner Veling toe. Hij hoopt dat de vraag naar biologisch geteelde planten toeneemt, zodat ook het aanbod zal volgen.

Minder maaien

Over het algemeen geldt: hoe gevarieerder het aanbod van planten, hoe meer diersoorten zich ergens thuis voelen. Veling raadt ook aan minder te maaien en gefaseerd te snoeien. "Probeer niet alles in een keer te doen, maar laat stukjes staan." Insecten hebben dan een plek om te schuilen.

Hetzelfde geldt voor het winterklaar maken van de tuin. "Sommige mensen halen bijna alles weg wat boven de grond uit steekt, maar daar zitten nog allemaal eitjes van rupsen tussen." Hij roept mensen op de resten niet gelijk in de groene bak te gooien en wat meer te laten staan. Dat past niet in het klassieke beeld van een strak aangeharkte tuin, "maar je moet wat overhebben voor biodiversiteit."

De twee kenners roepen mensen op geen bestrijdingsmiddelen te gebruiken in hun tuin. "Het is eigenlijk een no brainer, maar zulke middelen worden veel verkocht", zegt Biesmeijer, die ook hoogleraar Natuurlijk en Kapitaal is aan de Universiteit Leiden.

Wie meer insecten en diersoorten wil hebben, kan spontaan opkomende planten beter laten staan. Biesmeijer: "De soorten die onder de noemer onkruid vallen, hebben vaak de meeste waarde voor de biodiversiteit." Zo zijn meerdere vlindersoorten afhankelijk van brandnetels, die worden gegeten door rupsen.

'Hortensia is waardeloos'

Een hortensia lijkt misschien de ideale plant voor een vlinder. Toch is hij dat zeker niet, legt de hoogleraar uit. "De grote bloemen van een hortensia zijn zo ver doorgekweekt dat ze geen stuifmeel of nectar meer bevatten. We kunnen het leuk vinden of niet, maar ze zijn waardeloos voor de biodiversiteit."

Rupsen eten graag planten die oorspronkelijk voorkomen in Nederland. Eenmaal uit hun cocon halen ze volgens Biesmeijer als vlinders net zo graag nectar uit exotische soorten. "Vlinderstruiken zijn bijvoorbeeld niet inheems, maar zijn wel heel goed voor vlinders, zolang ze maar onbespoten zijn", benadrukt hij.

De Vlinderstichting heeft een lijst met tips hoe je een tuin vlindervriendelijk maakt.

De 79-jarige Eduard Disch uit Maastricht is al 25 dagen in hongerstaking voor de deur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) in Den Haag. Hij gaat naar eigen zeggen pas weg als er een pardon komt voor kinderen die hier geboren zijn, maar uitgezet worden.

Hij bedacht de actie nadat hij in het NOS Jeugdjournaal een item had gezien over de 13-jarige Ariana die mogelijk wordt uitgezet naar Oezbekistan. Het greep hem zo aan dat hij diezelfde dag nog in de trein stapte naar Den Haag.

De oud-directeur van een daklozenopvang zit sindsdien elke dag van 9.00 tot 17.00 uur voor de deur van het IND-kantoor met naast zich twee grote borden. 'Stop detentie en deportatie kinderen!' staat in grote letters op een van de borden. 's Nachts slaapt hij bij mensen in Den Haag die zijn actie steunen. Dagelijks komt een arts langs om te kijken hoe het met hem gaat.

"Ik ben hier en ik blijf hier, totdat er recht wordt gedaan aan de kinderen", vertelt hij aan stadsomroep AT5. "Dit mag je een kind niet aandoen. Kinderen mogen nooit en te nimmer het slachtoffer worden van het handelen van volwassenen."

Uitgezet naar Armenië

Hij verwijst daarbij ook naar de 11-jarige Mikael uit Amsterdam, die vorige week, na een uitspraak van de Raad van State, hoorde dat hij samen met zijn moeder wordt uitgezet naar Armenië. Mikael werd in Nederland geboren, nadat de asielaanvraag van zijn moeder voor het eerst was afgewezen.

De 11-jarige jongen bracht gisteren een bezoek aan de hongerstaker. "Ik ben wel trots op hem en ik ben er heel blij mee. En ik hoop dat het invloed gaat hebben op mijn situatie", zei Mikael erna.

Minister Faber van Asiel en Migratie zei na de uitspraak van de Raad van State dat er niets meer te doen is aan de beslissing en dat Mikael en zijn moeder definitief worden uitgezet. Wanneer dat gebeurt, is nog onduidelijk.

Opnieuw was het vannacht onrustig in verschillende steden in het Verenigd Koninkrijk, waarschuwingen van premier Starmer en zijn oproep om de rust te bewaren ten spijt. Een week na de steekpartij die aanleiding was voor het geweld, zochten in onder meer Belfast en Plymouth rechts-extremisten de confrontatie met de politie.

In de Noord-Ierse hoofdstad Belfast werd de politie bekogeld met stenen, vuurwerk en molotovcocktails. Verschillende agenten raakten gewond. Ook enkele omstanders melden dat ze zijn aangevallen. Een groepje woedende relschoppers had het gemunt op een Syrische supermarkt die al afbrandde bij eerdere ongeregeldheden. De politie kon voorkomen dat er opnieuw brand werd gesticht. Rond middernacht keerde de rust terug in de stad.

In Plymouth werden zes mensen opgepakt na een avond vol geweld. Een politieauto raakte beschadigd en agenten liepen verwondingen op.

Aanvallen op asiellocaties

In Birmingham waren het juist tegendemonstranten die onrust veroorzaakten. Honderden mensen waren afgekomen op het valse gerucht dat er een extreemrechts protest zou worden gehouden. Een deel van de menigte sloeg daarbij aan het rellen. Verschillende auto's moesten het ontgelden en een pub raakte beschadigd.

Het geweld begon een week geleden na de steekpartij tijdens een dansles in de stad Southport. Een 17-jarige jongen viel daar kinderen aan met een mes, drie van hen overleefden dat niet. Ook twee volwassenen raakten gewond en één kind ligt nog in het ziekenhuis.

Op basis van desinformatie dat een islamitische bootvluchteling de dader was, viel een woedende menigte een dag later een moskee in Southport aan. Ook elders in het land richtten woedende menigtes zich tegen de politie en migranten, zoals gisteren bij asiellocaties in Rotherham en Birmingham.

Premier Starmer riep gisteren het crisiskabinet bijeen voor een spoedvergadering over de onlusten. Hij sprak van "extreemrechtse relschoppers" en zei dat dit inmiddels losstond van het incident in Southport. "Dit is geen protest, het is gewoon puur geweld."

Hij kondigde aan hard te zullen optreden. Circa 400 mensen zijn al opgepakt en de eerste verdachten verschenen gisteren voor de rechter, onder wie een jongen van 14. Op verschillende plekken in het land verlengden rechters het voorarrest van verdachten tot hun vonnis in september.

De politie zal de komende dagen verder opschalen. "Agenten die ik spreek zeggen dat ze het hun hele carrière nog nooit zo bont hebben gezien. Menigtes die uit zijn op geweld, die urenlang blijven aanvallen. Daar heb je ongekende middelen tegen nodig en die zullen we de komende dagen dus inzetten", zegt een woordvoerder.

In Southport zelf werd gisteren, een week na de steekpartij, een herdenking gehouden voor de slachtoffers. Enkele honderden mensen waren daarbij aanwezig. Er werden bloemen en knuffels neergelegd bij een gemeenschapscentrum en de menigte blies bellen als "kussen naar de hemel" voor de drie vermoorde meisjes.

Bellen, bloemen en beren op de wake voor de slachtoffers:

Rabobank heeft er opnieuw een uitstekend halfjaar op zitten. De bank maakte in de eerste zes maanden van dit jaar een winst van ruim 2,8 miljard euro. Dat kwam niet alleen doordat de bank meer verdiende aan rente, maar ook omdat die, ondanks alle economische onzekerheid, minder geld hoefde te steken in een fonds dat banken die in problemen komen moet redden en in de stroppenpot voor het geval klanten hun leningen niet afbetalen.

Bij de Rabobank schoot de winst een jaar geleden al omhoog toen de Europese Centrale Bank de rente razendsnel omhoog had gebracht. De spaarrente bij banken ging toen niet zo snel mee omhoog. Waar bij concurrent ING de winst inmiddels iets afneemt, blijft die bij de Rabobank maar doorstijgen.

Invloed inflatie blijft

Dat komt volgens de Rabobank doordat klanten meer leningen bij de bank zijn gaan afsluiten, vooral hypotheken. Ook zegt de bank meer kredieten te verstrekken aan particulieren en bedrijven die willen verduurzamen.

Tegelijk liepen de kosten bij de Rabobank flink op. Dat komt vooral door hogere lonen, onder meer vanwege de inflatie.

Over die inflatie zei financieel directeur Bas Brouwers dat die van invloed blijft voor de economie en de prestaties van de bank. Brouwers houdt er rekening mee dat het nog wel 1,5 tot zelfs twee jaar duurt voor de prijsstijgingen naar normale proporties zijn teruggekeerd.

Rente op maximum

Toch sprak Brouwers, net als een jaar geleden, van een "historisch hoge winst" voor zijn bank. "We hebben het gewoon goed gedaan", verwees hij naar de groei aan spaargeld en leningen bij de bank. Wel verwacht hij dat het volgend jaar voorbij is met de hoge rente-inkomsten door de hoge rente bij de ECB: "Ik denk dat dit jaar het maximum is."

Particulieren legden het afgelopen halfjaar 10 miljard euro aan extra spaargeld in de kluis van de Rabobank. Dat zijn niet alleen bestaande klanten, maar volgens de bestuursvoorzitter ook nieuwe klanten. Hij verwijst naar het zogenoemde TijdslotSparen, waarbij klanten een hogere rente krijgen als ze hun spaargeld minimaal 90 dagen vastzetten.

Kritiek van de Autoriteit Consument en Markt (ACM) dat de grote Nederlandse banken relatief lage spaarrentes betalen omdat er te weinig concurrentie is, deelt Rabobank niet. De bank stelt dat er twintig concurrenten in Nederland spaarproducten aanbieden. "En wij zien bij klanten dat overstappen eenvoudig is."

De Japanse aandelenbeurs is flink in trek, na de grote verliezen van vooral gisteren. Op het eind van de handelsdag stond er een plus van ruim 10 procent op de borden.

Europese beurzen stijgen ook, al is de stijging een stuk beperkter. De AEX-index stond vlak na opening 0,7 procent hoger. Ook in Frankrijk, Duitsland en Groot-Brittannië staat er voornamelijk groen op de borden

Daarmee lijkt de rust op de aandelenbeurzen enigszins terug, nadat maandag en afgelopen vrijdag beurzen wereldwijd waren gedaald.

Japanse onrust

Gisteren beleefde de Nikkei-index zijn slechtste dag sinds Zwarte Maandag in oktober 1987. De beurs verloor in een dag tijd 12 procent van z'n waarde.

Japanse beleggers leken ongerust over de renteverhoging die de centrale bank voor het eerst in lange tijd had doorgevoerd. Geld lenen en dat vervolgens in aandelen steken, was populair, omdat de rente 0 was.

Het herstel van vandaag maakt niet al het verlies goed. De Nikkei-index staat nog altijd ruim 10 procent lager dan een week geleden.

Amerikaanse economie

Ook op beurzen in Europa en Amerika was er de afgelopen dagen onrust. De Dow Jones-index sloot gisteravond 2,6 procent lager, de Nasdaq verloor 3,4 procent. De Amsterdamse AEX-index sloot 2,1 procent lager, nadat het eerder op de dag 4 procent in het rood stond.

Er zijn zorgen bij beleggers over een mogelijke krimp van de Amerikaanse economie. Ook leeft de zorg dat technologiebedrijven de hoge groeiverwachtingen niet kunnen waarmaken.

In de Verenigde Staten zijn minstens vier mensen om het leven gekomen door de tropische storm Debby. De storm gaat in de staat Florida gepaard met zware regenval en harde windstoten.

Debby kwam gisteren als een orkaan aan land in Florida met windsnelheden van zo'n 130 kilometer per uur, meldde het National Hurricane Center (NHC) van de Verenigde Staten. Boven land zwakte de orkaan af tot een tropische storm.

Een vrachtwagenchauffeur kwam om het leven nadat hij in de regen de controle over het stuur was verloren, in de buurt van bij de stad Tampa. Een 13-jarige jongen overleed toen een boom op zijn huis viel. Een 38-jarige vrouw en 12-jarige jongen werden gedood bij een auto-ongeluk veroorzaakt door de storm.

Sommige wegen staan onder water en veel bomen en hoogspanningsmasten zijn omgevallen. Honderdduizenden huishoudens zitten zonder elektriciteit.

Georgia en South-Carolina

In de staten verder naar het noorden aan de zuidoostkust van de VS bereiden inwoners zich voor op Debby. Amerikaanse meteorologen verwachten dat het ergste nog moet komen.

De gouverneur van Florida waarschuwt voor de gevolgen van de storm:

De verwachting is dat storm Debby komende nacht (Nederlandse tijd) over de staten Georgia en South Carolina trekt. Gouverneurs van die staten hebben de noodtoestand uitgeroepen. Weerexperts verwachten dat er zeker 50 centimeter regen kan vallen, op sommige plekken mogelijk 75 centimeter.

"We moeten ons voorbereiden op het ergste", zei burgemeester Alan Perry van Hilton Head Island, "Als het gebeurt, dan zien we iets dat we nog nooit eerder hebben gezien." De zware regen kan volgens de weersverwachting nog tot zaterdag aanhouden.

In Georgia en South Carolina bereiden inwoners zich met zandzakken voor op het naderende water:

Goedemorgen! Vandaag komen weer meerdere Nederlanders in actie in Parijs en ook de jongste deelnemer van de Olympische spelen is aan de beurt.

Het weer: het wordt een zonnige dag. Later op de dag neemt vanuit het westen de bewolking wat toe. Het wordt 25 tot 30 graden. In de namiddag voelt het wat koeler door een westenwind. Vanavond is er kans op een regen- of onweersbui.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

Op de Olympische Spelen hebben de Nederlandse 3x3 basketballers gisteravond een gouden medaille gehaald, de zevende voor ons land. Tegen Frankrijk was het lang spannend en liep het uit op een verlenging.

Vlak voor het einde stond Nederland met 1 punt achter, maar in de allerlaatste seconden wist Worthy de Jong de achterstand om te buigen in een voorsprong. Daarmee werd het 18 tegen 17.

Nederland staat nu op plek negen in de medaillespiegel, met zeven goud en vijf elk van brons en zilver. Eerder op de avond haalde Sifan Hassan brons op de 5000 meter hardlopen. Ze leek nog even zilver te krijgen na diskwalificatie van een Keniaanse, maar dat werd teruggedraaid.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Naydrickson Josepha is vrijwilliger voor TeamNL in Parijs, als een van de veertig jongeren uit een kansarme wijk in Nederland die zich hadden aangemeld om te helpen bij de Spelen. Hij leert hier veel: netwerken bijvoorbeeld, samenwerken en hij ontdekt zijn eigen talenten. "Het geeft me kansen, connecties en ik ontwikkel mijzelf."

Fijne dag!

De afgetreden premier van Bangladesh, Sheikh Hasina, is het land ontvlucht. Een militair vliegtuig heeft haar naar India gebracht. Waar ze nu is, is onduidelijk. Volgens Indiase media heeft ze geprobeerd asiel te vragen in het Verenigd Koninkrijk, maar omdat er geen akkoord is over de voorwaarden, is ze inmiddels ondergebracht in een safehouse in India.

Hasina stapte gisteren op na wekenlange protesten, die ruim 300 doden tot gevolg hebben gehad. De demonstranten keerden zich tegen een nieuw banenquotum waarbij meer dan de helft van de overheidsbanen zou worden verdeeld onder bepaalde groepen. Die protesten mondden uit in een breder protest, waarbij de betogers het aftreden eisten van Hasina.

Na haar vertrek kondigde het hoofd van het leger aan dat er een interim-regering wordt gevormd. De Verenigde Staten hebben erop aangedrongen dat de vorming van deze interim-regering democratisch en inclusief verloopt. "We moedigen alle partijen aan om zich te onthouden van nog meer geweld en de vrede zo snel mogelijk te herstellen", zei een woordvoerder van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad.

Ontmoeting studenten

De protesten begonnen vorige maand vreedzaam toen studenten van de Universiteit van Dhaka met spandoeken de straat op gingen om hun onvrede te uiten over het aangekondigde banenquotum. In minder dan een week tijd werden bijna 10.000 studenten opgepakt.

De initiatiefnemers van deze studentenprotesten hebben nu op Facebook opgeroepen om Nobelprijswinnaar Muhammad Yunus aan te stellen als hoofdadviseur bij de regeringsvorming. Het Bengaalse leger heeft in een apart statement laten weten dat de legerleider de initiatiefnemers vandaag om 12.00 uur lokale tijd zal ontmoeten.

Ondertussen heeft de president van Bangladesh, Mohammad Shahabuddin, de vrijlating van Khaleda Zia bevolen. Zij was premier van Bangladesh tussen 1991 en 2006. De 78-jarige Zia verkeert in slechte gezondheid en lag in een gevangenisziekenhuis.

Zia werd in 2018 veroordeeld tot zeventien jaar cel voor corruptie. Haar Nationale Partij van Bangladesh zag dit als een politieke veroordeling en boycotte de laatste verkiezingen. Haar zoon zit in ballingschap.

Dochter vrijheidsstrijder

Hasina was met haar partij Awami League al twintig jaar aan de macht, waarvan de laatste vijftien jaar aan een stuk. De demonstranten stelden dat Bangladesh onder haar leiding was veranderd in een dictatuur.

Bovendien straalde de kritiek op het nieuwe banenquotum ook af op Hasina. Volgens dit quotum zou een derde van de overheidsbanen gaan naar familie van veteranen die in 1971 streden voor de onafhankelijkheid van het land. Hasina is de dochter van een van de bekendste onafhankelijkheidsstrijders van het land. Critici zagen in het quotum een manier voor Hasina om haar eigen achterban te versterken.

In de Bengaalse hoofdstad Dhaka vierden mensen gisteren het aftreden van Hasina:

Twee oppositieleiders in Venezuela hebben het leger en de politie opgeroepen om hun loyaliteit aan president Nicolás Maduro op te geven. "We doen een beroep op het geweten van het leger en de politie om zich aan de kant van de bevolking en hun families te scharen", schrijven Edmundo González en Maria Corina Machado in een gezamenlijk statement op hun sociale media.

Na de verkiezingen in Venezuela van vorig weekend is grote onrust ontstaan in het land. Volgens de officiële uitslag won president Maduro de verkiezingen met 51 tegen 44 procent van de stemmen. De oppositie zegt echter dat uit eigen tellingen bleek dat Maduro's rivaal González circa 70 procent de kiezers achter zich kreeg. Aan de steeds luidere roep om de uitslag per stembureau openbaar te maken, heeft Maduro nog geen gehoor gegeven.

Na bekendmaking van de officiële uitslag gingen in Venezuela duizenden mensen uit protest de straat op. Maduro liet die demonstraties met geweld neerslaan. Hierbij kwamen ten minste elf mensen om. Maduro zei zaterdag dat de regering 2000 tegenstanders heeft opgepakt, en stelde dat zij "maximaal zullen worden bestraft voor de misdaden".

Strafrechtelijk onderzoek

González en Machado herhalen in hun oproep aan het leger en de politie dat de oppositie de verkiezingen heeft gewonnen. "Nu is het aan ons allemaal om de stem van het volk te respecteren."

De openbaar aanklager in Venezuela heeft aangekondigd een strafrechtelijk onderzoek te starten naar het bericht van González en Machado. Het onderzoek gaat over "het aanzetten van politie en militaire functionarissen tot ongehoorzaamheid aan de wet".

Internationale druk

Ondertussen groeit de internationale druk op Maduro. De Verenigde Staten zijn ervan overtuigd dat González de verkiezingen heeft gewonnen. "De officiële uitslag vertegenwoordigt niet de wil van het Venezolaanse volk", liet minister Blinken van Buitenlandse Zaken in een verklaring weten.

Blinken zei dat de nationale kiesraad "geen enkele geloofwaardigheid" heeft vanwege onregelmatigheden bij de stembusgang en het uitblijven van de uitslagen per stembureau. Hij hecht meer waarde aan de cijfers die de oppositie vergaarde door exitpolls en waarnemers bij het tellen van de stemmen.

Staatshoofden en regeringsleiders van een aantal Europese landen, waaronder Nederland, Frankrijk en Duitsland, vroegen Venezuela afgelopen weekend om snelle publicatie van de verkiezingsdocumenten die kunnen bewijzen dat president Maduro op eigen kracht is herkozen.

Google heeft op illegale wijze gebruikgemaakt van zijn monopoliepositie op internet. Een rechtbank in de Verenigde Staten heeft dat bepaald. De rechtszaak was aangespannen door de Amerikaanse overheid. De uitkomst kan grote gevolgen hebben voor het techbedrijf.

Ruim 90 procent van de online zoekmarkt is in handen van Google. Het bedrijf heeft jaarlijks miljarden geïnvesteerd om ervoor te zorgen dat zijn zoekmachine de standaard is op smartphones en pc's. Daarbij is de onderneming te ver gegaan, zo luidt het vonnis.

'Historisch'

De concurrentie is volgens de rechter op illegale wijze tegengewerkt. Het is nog niet bekend wat de straf wordt. Het bedrijf heeft nog niet gereageerd op het vonnis.

Minister Garland van Justitie spreekt van een "historische overwinning voor het Amerikaanse volk". Het is de eerste keer dat mededingingsautoriteiten van de VS, na meerdere pogingen tegen grote techbedrijven, zo'n megazaak wint.

Google gaat tegen de uitspraak in beroep. In een reactie stelt Kent Walker, top-jurist van het bedrijf, dat het vonnis van de rechtbank "erkent dat Google de beste zoekmachine aanbiedt, maar concludeert dat we deze niet op de makkelijkste manier beschikbaar mogen maken".

Ook wijst de techgigant erop dat Apple en Mozilla - na Chrome de belangrijkste alternatieve browsermakers - de zoekmachine beoordelen als de beste.

Grondstoffenbedrijf Glencore is opnieuw veroordeeld in een corruptiezaak. Het Zwitserse bedrijf moet zo'n 140 miljoen euro betalen aan boetes en schadevergoeding.

Het Nederlandse Openbaar Ministerie deed sinds 2018 onderzoek naar mogelijke omkoping van hooggeplaatste ambtenaren in de Democratische Republiek Congo. De zaak draaide om licenties voor kobalt- en kopermijnen in dat land.

Ook het Zwitserse Openbaar Ministerie onderzocht de zaak. Beide landen besloten uiteindelijk dat het logischer was om de straf op te leggen in Zwitserland, omdat het bedrijf daar gevestigd is. Nu dat vandaag is gebeurd, heeft het Nederlandse OM de zaak geseponeerd.

Aandelen van een staatsbedrijf

Een zakenpartner van Glencore kocht in 2011 een Congolese hoge ambtenaar om. In ruil daarvoor kreeg hij minderheidsaandelen in het staatsmijnbedrijf voor minder dan de waarde. Glencore profiteerde mee van de voordelen van die deal. Bovendien deed het bedrijf volgens de Zwitserse autoriteiten te weinig om corruptie te voorkomen.

Het Zwitserse bedrijf gaat niet in beroep tegen de straf. Daarmee komt weer een corruptiezaak tegen Glencore ten einde. Afgelopen twee jaar bekende het bedrijf ook al schuld in zaken die door de Amerikanen en Britten waren aangespannen vanwege omkopingen in verschillende andere Afrikaanse landen, Brazilië en Venezuela. De zaken kostten het bedrijf inmiddels al ruim een miljard euro.

Eerder deze week werd bekend dat de Britten ook verschillende oud-(top)werknemers van het handelshuis gaan vervolgen.

Bij ongeregeldheden afgelopen nacht op Sint-Maarten is een Nederlandse militair gewond geraakt. Hij kreeg tijdens de rellen een steen tegen zijn hoofd en moest zich in het ziekenhuis van Sint-Maarten aan zijn verwondingen laten behandelen. Volgens een defensiewoordvoerder gaat het goed met hem.

Nederlandse en Curaçaose militairen zijn op het eiland op verzoek van de regering van Sint-Maarten. Ze verlenen de politie bijstand vanwege de verkiezingen van 19 augustus. Belangrijkste taak is het handhaven van de openbare orde.

Auto's in brand

Gisteravond rond 22.00 uur lokale tijd ging het mis in de Dutch Quarter, een achterstandswijk in het noorden van Philipsburg, vlak bij de grens met het Franse deel van Sint-Maarten. Jongeren trokken de straat op uit protest tegen de strenge en frequente politiecontroles van de afgelopen tijd.

Er werden barricades opgetrokken en auto's in brand gestoken. De politie en het leger trokken zich tot twee keer toe terug, omdat het niet lukte om de orde te herstellen. Tot vanochtend 08.30 uur was de politie nog bezig in de wijk, die afgesloten bleef voor mensen van buitenaf. Dertien mensen werden aangehouden.

Een aantal foto's van de rellen en schade:

Er heerst al langere tijd een gespannen sfeer in Philipsburg, nadat politicus Olivier Arrindell drie weken terug was beschoten in een auto. Zijn vrouw kwam daarbij om het leven, Arrindell zelf raakte gewond. Zijn dochter en een partijgenoot die ook in de auto zaten raakten eveneens gewond.

Volgens Arrindell ging het om een politiek gemotiveerde aanslag, maar premier Luc Mercelina zei dat daar vooralsnog geen aanwijzingen voor zijn. Er is inmiddels iemand gearresteerd.

De beschieting van Arrindell staat niet op zichzelf. Een collega-politicus die dezelfde achternaam heeft maar geen familie is, Akeem Arrindell, werd vorige week kort vastgezet en verhoord vanwege zijn mogelijke betrokkenheid bij het kopen van stemmen.

Het Openbaar Ministerie onderzoekt ondertussen de val van de regering-Mercelina in mei, waarbij een politicus mogelijk tegen betaling zijn steun zou hebben ingetrokken en zo de kabinetsval mogelijk maakte.

Elk jaar worden er meer mensen gecremeerd, inmiddels bijna zeven op de tien overledenen. Na een crematie verstrooien nabestaanden de as van hun dierbaren graag in de natuur, bijvoorbeeld op een plek die voor de overledene een bijzondere betekenis had. Dat kan echter slecht zijn voor de natuur en niet iedereen vraagt toestemming aan de grondeigenaren.

Vorig jaar werden ruim 115.000 mensen gecremeerd, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek. Sinds begin dit jaar is het verstrooien van crematie-as niet meer toegestaan in gebieden van Natuurmonumenten.

Op plekken waar planten leven die weinig voedsel nodig hebben, is de as slecht voor de natuur. Ook kunnen planten bij verstrooiingen vertrapt worden, zegt de natuurorganisatie, die ruim 112.000 hectare natuur beheert.

"Het liep de spuigaten uit", zegt een woordvoerder van Natuurmonumenten. "Het gebeurde ook zonder aanvraag. Nu ook nog wel, dan komen we sporen tegen, as dus."

Bij Staatsbosbeheer, de grootste natuurorganisatie met zo'n 271.000 hectare in beheer, mag onder voorwaarden nog wel as verstrooid worden. Sinds Natuurmonumenten ermee is gestopt, zag Staatsbosbeheer een forse stijging van het aantal aanvragen. Van 409 in 2023 naar 337 tot nu toe dit jaar. De organisatie verwacht dat het er over heel 2024 zo'n 600 worden.

Stoffelijk overschot is voedingsstof

Ook in gebieden van Staatsbosbeheer mag as niet in voedselarme gebieden zoals heide en hoogveengebieden verstrooid worden. "Want je gaat eigenlijk een voedingsstof toedienen aan de natuur, in menselijke resten zit van alles dat voedingsstof is voor plantjes", zegt een woordvoerder.

"En voor andere mensen is het niet prettig als ze die as tegenkomen in het bos. Je moet even netjes toestemming vragen, je verstrooit het ook niet zomaar in de tuin van de buren. Gebruik je gezonde verstand: wat zou je er zelf van vinden als in je eigen tuin dit soort dingen gebeurt?"

Bossen zijn dan weer voedselrijk en kunnen de as hebben. Verstrooien mag daar wel, maar alleen vanaf paden en wegen. Toch ziet boswachter Rien de Vries van Buitenplaats Elswout in Overveen regelmatig dat er ergens as is verstrooid waar dat niet de bedoeling is.

"Dat is vaak het vervelende, dat we het tegenkomen waar het niet goed is. Dan zijn mensen bijvoorbeeld een helling opgelopen en dan strooien ze het uit over bijzondere mossen", vertelt de boswachter.

"Dan zie je de as en bloemen liggen, en ik heb het zelfs meegemaakt dat mensen planten hebben geplant." De bloemen en planten of bordjes die mensen achterlaten worden weggehaald. "Die horen niet thuis in een natuurterrein. De as laten we dan liggen, daar gaan we niet mee aan de haal, of we harken het een beetje uit zodat het uit het zicht is."

De boswachter zou graag zien dat mensen een aanvraag doen. "Er zijn hele mooie plekken voor."

Ook voor gebieden van de Provinciale Landschappen (ruim 116.000 hectare) moeten nabestaanden een aanvraag doen als ze er as willen verstrooien. Vaak gaat er ook iemand mee. "Er wordt gekeken naar de ecologische gesteldheid en hoe druk het ergens is", zegt een woordvoerder van de Provinciale Landschappen.

Maar ook in die natuurgebieden wordt as verstrooid zonder toestemming. "Vast en zeker, iedereen weet dat dat zo is en toezicht houden in al die gebieden, dat kan gewoon niet."

Als het goed is, krijgen nabestaanden van crematoria te horen dat ze bij verstrooiing in de natuur toestemming nodig hebben van de grondeigenaar. De Landelijke Vereniging van Crematoria zegt dat crematoria dat laten weten bij het mee naar huis nemen van de as, minstens een maand na de crematie. "Maar of families dat echt doen, dat weten we niet", zegt bestuurslid Harriët Tomassen. "Ik denk niet dat heel veel mensen er toestemming voor vragen."

De Britse politie heeft inmiddels 378 mensen opgepakt in verband met de rellen van de afgelopen week. Het aantal loopt naar verwachting nog op, omdat de politie nog bezig is met de identificatie van alle relschoppers.

Al bijna een week gaan rechts-radicale en rechtsextremistische demonstranten de straat op om de confrontatie aan te gaan met de politie en tegendemonstranten. Ook vallen ze moskeeën en opvangplekken voor asielzoekers aan.

De onrust begon nadat een 17-jarige jongen vorige week kinderen had doodgestoken in Southport. Op sociale media verschenen berichten dat de dader een islamitische asielzoeker is. Dat klopt overigens niet: de dader is geboren in Cardiff en is voor zover bekend geen moslim.

Politie en justitie schaalt op

De Britse premier Starmer heeft extra politieondersteuning toegezegd bij de aanpak van de rellen. Hij sprak op televisie over een "leger van gespecialiseerde agenten", dat flexibel kan worden ingezet.

Starmer deed de toezegging na crisisoverleg over de rellen van afgelopen dagen. Ook zei hij dat justitie opschaalt om de honderden arrestanten te berechten. Er verschenen vanochtend al mensen voor de rechter, aldus de premier.

Op de crisisbijeenkomst met ministers en topambtenaren zei Starmer dat sociale media bedrijven niet genoeg hebben gedaan om de verspreiding van nepnieuws tegen te gaan. Een woordvoerder van Starmer waarschuwde gebruikers: ook mensen die online aanzetten tot geweld kunnen daarvoor vervolgd worden.

De voorzitter van de raad van de Britse politiechefs, Gavin Stephans, beklemtoont dat de politie alles doet om de veiligheid van burgers te garanderen. Hij noemt de rellen geen protestacties maar zinloos geweld. "De politie is niet anti-protest, we zijn anti-misdaad. We zijn er om burgers te beschermen en vrede te bewaren, wat je overtuigingen ook zijn."

Stephans noemt het een uitdagende periode voor zijn politiemensen. De afgelopen dagen hebben de relschoppers zich herhaaldelijk tegen de politie gekeerd. Meerdere agenten raakten gewond. De korpschef noemt dat volstrekt onacceptabel. "Agenten gaan niet naar hun werk om aangevallen te worden."

Een asielzoeker is in hoger beroep veroordeeld tot 14 jaar cel voor zware mishandeling met voorbedachten rade van twee medewerkers van een asielzoekerscentrum. De 44-jarige Tarek S. gooide in 2022 kokendhete olie over de twee vrouwen. Zij liepen ernstige brandwonden op.

S. verbleef destijds in het asielzoekerscentrum in Sweikhuizen. Hij kreeg te horen dat hij zou worden overgeplaatst. De man was het daar niet mee eens en vreesde te worden teruggestuurd naar Iran, meldt L1 Nieuws.

Hij kocht daarop frituurolie, verhitte die in de keuken van het asielzoekerscentrum en liet het brandalarm afgaan. Daarna gooide hij de hete olie over twee medewerkers heen. Een van hen liep derdegraads brandwonden op en lag enige tijd in coma. Ook de andere medewerker raakte zwaargewond.

De uitgeprocedeerde asielzoeker zei na zijn aanhouding meteen dat hij liever in een Nederlandse gevangenis zit dan dat hij wordt uitgezet.

'Onvoorstelbaar leed en pijn toegebracht'

De rechtbank veroordeelde de man vorig jaar tot twaalf jaar cel. De verdachte ging daartegen in hoger beroep omdat hij de straf te hoog vond. Maar het gerechtshof vindt dat de straf van de rechtbank juist te weinig recht doet aan de ernst van de feiten en legt S. een hogere straf op. Daarnaast moet hij aan de slachtoffers in totaal bijna 109.000 euro schadevergoeding betalen.

Volgens het hof heeft S. met zijn handelen de slachtoffers "onvoorstelbaar leed en pijn toegebracht". De vrouwen hebben diverse operaties moeten ondergaan en zijn nog steeds onder behandeling.

"Het toegebrachte letsel is blijvend en ontsierend", zegt het hof. "De rest van hun leven zullen de slachtoffers dagelijks met de gevolgen van de zeer ernstige brandwonden over hun lichaam geconfronteerd worden."

De Japanse beurs ging vandaag historisch hard onderuit. In de Verenigde Staten was het vorige week ook al onrustig op de beurzen en de AEX in Nederland sloot vandaag met verlies. Maar we hoeven ons nog geen zorgen te maken, zeggen beursanalisten.

Vier vragen over de onrust op de beurzen:

Wat is er aan de hand?

De onrust op de financiële markten komt door een combinatie van factoren. Niet alleen in Japan zijn beleggers al een tijdje ongerust, maar ook in de VS zijn er zorgen over een mogelijke recessie. Afgelopen vrijdag werden daar banencijfers gepubliceerd die nogal tegenvielen. Men had wel verwacht dat de economische groei wat zou afremmen, maar niet zo hard.

Dit alles gebeurt terwijl de geopolitieke situatie al heel onrustig is, met de spanningen in het Midden-Oosten en de aankomende Amerikaanse presidentsverkiezingen. "De beurs houdt niet van onzekerheid", zegt Nico Inberg van Deaandeelhouder.nl.

Wat gebeurt er in Japan?

In Japan was de rente jarenlang 0 procent. Dit was gunstig voor veel financiële partijen die met geleend geld uit Japan aandelen kochten in de Verenigde Staten, waar de rente veel hoger ligt. De afgelopen tijd was de Japanse valuta, de yen, ook erg in waarde gedaald. Hiervan profiteerden niet alleen toeristen die in Japan op vakantie gingen, maar ook beleggers.

Om de waarde van de yen op te krikken, besloot de Japanse overheid de rente iets te verhogen, naar 0,25 procent. Niet aanzienlijk, maar alleen al het feit dat de Japanse overheid van richting veranderde deed beleggers opschrikken. De waarde van de yen steeg in korte tijd zo'n 10 procent.

Maar dat betekent wel dat het aflossen van leningen duurder is geworden voor beleggers. Hiervoor moeten ze namelijk hun dollars weer inwisselen voor yens. Beleggers begonnen dus snel met het verkopen van de met yens gekochte activa, omdat ze verwachten dat de Japanse rente in de toekomst nog meer zal stijgen. Door de sterke stijging van de yen daalde de Japanse beurs extra hard.

Wat is er gaande in de techwereld?

De top van de beursgenoteerde bedrijven wordt gedomineerd door de techsector. En juist daar is het nu onrustig. Dat wordt onder meer veroorzaakt door slechte kwartaalcijfers van Intel - een belangrijke klant van ASML - en door het uitstel van een nieuwe chip van chipmaker Nvidia. Ook verkocht de toonaangevende belegger Warren Buffett eind vorige week de helft van al zijn Apple-aandelen.

Dit alles roept de vraag op of dit het begin van het einde is van de enorme groei van techbedrijven. Analisten denken van niet. Er is nog steeds veel vertrouwen in ontwikkelingen met kunstmatige intelligentie, waar deze bedrijven afgelopen jaren veel in hebben geïnvesteerd.

Wat betekenen deze veranderingen voor de lange termijn?

Dit is moeilijk te zeggen, zeggen beursspecialisten. Het kan zijn dat de onrust aanhoudt en aandeelhouders de komende dagen veel gaan verkopen.

Maar aan de andere kant kan het ook gebeuren dat mensen dit moment juist aangrijpen om veel aandelen te gaan kopen, aangezien deze nu relatief goedkoop zijn. In dat geval kunnen de dalende beurskoersen zo bijtrekken.

De onzekerheid was vandaag ook te zien op de Amsterdamse beurs. Daar begon de handelsdag met forse verliezen, maar uiteindelijk viel de schade bij de AEX-index mee, met een min van ruim 2 procent.

Persbureau Bloomberg heeft excuses aangeboden aan de Amerikaanse gevangenen die donderdag bij de ruil tussen Rusland en het Westen werden vrijgelaten, onder wie journalist Evan Gershkovich van The Wall Street Journal. Het persbureau bracht het nieuws voordat dat mocht van het Witte Huis en dat had de deal in gevaar kunnen brengen, zegt hoofdredacteur John Micklethwait.

Het Witte Huis deelde het nieuws over de gevangenenruil vorige week alvast met Bloomberg en een aantal andere media, maar verbond daar wel een bepaald tijdstip van publicatie aan. Donderdagochtend, een paar uur voordat dat embargo verstreek, kwam Bloomberg met de primeur.

Hoofdredacteur Micklethwait schrijft nu in een verklaring aan de eigen medewerkers dat het nieuwsbericht de gevangenenruil in gevaar had kunnen brengen. Volgens CNN belde het Witte Huis die ochtend met Bloomberg met het verzoek om het bericht offline te halen, omdat de Amerikaanse gevangenen op dat moment nog niet waren vrijgelaten.

"Hoewel ons nieuwsbericht gelukkig geen gevolgen heeft gehad, was dit een duidelijke overtreding van onze eigen redactionele normen", schrijft Micklethwait.

Maatregelen

Het Amerikaanse persbureau heeft eerder ook al excuses gemaakt richting The Wall Street Journal, de krant waarvoor Gershkovich werkt. Die krant had het nieuws over zijn vrijlating als eerste moeten kunnen brengen, meent Micklethwait.

De hoofdredacteur meldt dat door de eigen ombudsman onderzoek gedaan is naar het voorval, en dat tegen meerdere betrokken medewerkers maatregelen worden genomen. Welke dat zijn, zegt hij niet. Het persbureau zal volgens hem ook zijn eigen werkwijze evalueren, "om te voorkomen dat zo'n fout nog een keer gemaakt wordt".