Aggregator

Goedemorgen! In Amsterdam varen tachtig boten mee in de Canal Parade en in Sneek beginnen de zeilwedstrijden tijdens de Sneekweek.

Eerst het weer: later in de ochtend ontstaan in de oostelijke helft van het land buien, mogelijk met een enkele klap onweer. In de middag en avond kan ook elders een bui vallen. De temperatuur ligt tussen de 22 en 24 graden. De wind is met kracht 2 tot 4 zwak tot matig en komt uit het westen.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

In het Verenigd Koninkrijk zijn vrijdag opnieuw rellen uitgebroken in de nasleep van de steekpartij in Southport. In de stad Sunderland in het noordoosten van het land raakten betogers slaags met de politie. Drie agenten raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis, acht betogers zijn gearresteerd.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

De Nederlandse BMX'ster Manon Veenstra heeft verrassend zilver gewonnen op de Olympische Spelen. In Parijs moest ze alleen de Australische favoriet Saya Sakakibara voor zich dulden. Laura Smulders, die in 2012 in Londen brons pakte, eindigde als vierde.

Fijne dag!

Bij een uitslaande brand in een woning van een zorginstelling in het Zeeuwse Arnemuiden is vannacht een 52-jarige vrouw om het leven gekomen.

In de instelling waren vannacht negen mensen aanwezig: acht bewoners en een medewerker die nachtdienst had. Een bewoonster overleed door de brand, drie mensen raakten zodanig gewond dat ze naar het ziekenhuis moesten. Vijf mensen konden ter plekke worden nagekeken door ambulancemedewerkers. Zij werden opgevangen in de buurt.

De brandweer rukte tegen 03.45 uur uit voor de brand aan het Bultengat in Arnemuiden. De brand woedde volgens een woordvoerder van de veiligheidsregio in de garage van een twee-onder-een-kapwoning waarin de cliënten van de zorginstelling wonen, en veroorzaakte korte tijd veel rook. Rond 04.30 uur meldde de brandweer dat het vuur was gedoofd.

De brand is vermoedelijk veroorzaakt door een storing in een koelkast. Dat laat de politie weten na onderzoek. "Er is in ieder geval geen sprake van een misdrijf", aldus de politie.

De buurt is geschrokken door de brand. "Het grijpt wel in hier in de buurt, ja", zegt buurman Jo Kodde tegen Omroep Zeeland. "Ik zag veel rook. En hier ook vlammen in het zijgebouw", zegt hij terwijl hij naar de zwartgeblakerde garage van de woning kijkt.

Burgemeester Marcel Fränzel van Middelburg laat in een korte verklaring weten mee te leven. "Mijn gedachten gaan uit naar de nabestaanden van het slachtoffer, de cliënten die gewond zijn geraakt en alle overige betrokken." De gemeente houdt maandagavond een bijeenkomst voor bewoners van Arnemuiden.

Het weekend van Kamala Harris staat in het teken van een belangrijke keuze. De Democratische presidentskandidaat hakt de knoop door over haar running mate: wie wordt vicepresident als zij president wordt? Het antwoord wordt waarschijnlijk dinsdag gepresenteerd, heeft Harris' campagne al laten doorschemeren.

Gewoonlijk heeft een kandidaat maanden om zich op deze keuze voor te bereiden, nu moest het in enkele weken gebeuren. Harris heeft volgens insiders daarom haar selectie teruggebracht naar vijf mannen - want ja, het zijn allemaal mannen - die ze dit weekend zal spreken. Drie van hen worden door Amerika-watchers als kansrijk gezien.

Josh Shapiro

Een van de grootste kanshebbers is de 51-jarige Josh Shapiro, sinds 2022 gouverneur van Pennsylvania, een cruciale swing state die in 2020 door Democraat Biden werd gewonnen. Sinds zijn aantreden scoort hij hoog in populariteit, onder meer door zijn snelle optreden toen vorig jaar een belangrijke verkeersbrug instortte.

Zijn populariteit kan Harris helpen om enkele noordoostelijke staten te veroveren, maar in de rest van de VS is Shapiro vrij onbekend. Voor het affiche zou Shapiro wel een interessante keuze zijn: als Harris wint, krijgen de Verenigde Staten niet alleen hun eerste vrouwelijke president, maar ook de eerste Joodse vicepresident.

Wel zou een keuze voor Shapiro tot verdeeldheid kunnen leiden binnen de Democraten. De gouverneur is uitgesproken in zijn steun voor Israël en reageerde fel op studentenprotesten voor Gaza. Dit levert hem kritiek op van de linkerflank van de partij. Ook bestaat het risico dat belangrijke kiezersgroepen, zoals jongeren of islamitische Amerikanen, hem dit kwalijk nemen.

Mark Kelly

Een bekendere naam voor veel Amerikanen is Mark Kelly. De 60-jarige senator uit Arizona is de oudste kanshebber, maar wel degene met de minste politieke ervaring: daarvoor was hij gevechtspiloot en astronaut.

Kelly profileert zich sterk op een belangrijk thema voor de Democraten: wapenwetten. Zijn vrouw, voormalig politicus Gabby Giffords, werd in 2011 bij een moordaanslag in haar hoofd geraakt. Zij en twaalf anderen overleefden het, maar zes mensen kwamen om het leven. Sindsdien is Kelly een voorvechter van strengere wapenrestricties.

Op andere gebieden heeft hij meer raakvlakken met de Republikeinen. Zo is hij, als senator van grensstaat Arizona, relatief streng op immigratie vanuit Mexico. In het verleden was hij kritisch op het beleid van president Biden, dat hij te soft vond. Met die standpunten kan hij twijfelende Republikeinen aantrekken, wat Harris ook in swing state Arizona een boost kan geven.

Andy Beshear

De jongste kandidaat op de shortlist, de 46-jarige Andy Beshear, komt wederom uit een staat die beide kanten op kan vallen. Hij is gouverneur van Kentucky, de staat waar ook Donald Trumps running mate J.D. Vance opgroeide. In 2020 werd die staat overtuigend gewonnen door Trump.

De vergelijking met Vance wordt vaak gemaakt, niet in de laatste plaats door Beshear zelf: hij noemt Vance een "nepperd" en heeft kritiek op hoe die de regio beschreef in zijn boek Hillbilly Elegy: "Hij noemde mijn volk lui. Dit zijn de mijnwerkers die dit land hebben opgebouwd."

In de regio kan Beshear stemmen trekken, maar ook hij is op landelijk niveau onbekend. Toch kan hij zichzelf profileren op een aantal belangrijke beleidspunten voor Democraten: als gouverneur maakte hij zich hard voor het recht op abortus, de rechten van transgenders en openbaar onderwijs.

Bekendheden

Uit meerdere peilingen komt naar voren dat deze kandidaten bij het grote publiek vrijwel onbekend zijn. Op Harris' lijstje zouden ook nog twee bekendere partijprominenten staan: oudgediende en gouverneur van Minnesota Tim Walz en transportminister Pete Buttigieg.

Maar hun bekendheid maakt hen niet per se geliefd. Buttigieg reageerde de afgelopen jaren traag op meerdere crises in de infrastructuur. Walz voerde relatief strenge covidmaatregelen in en zette de reservestrijdkrachten in tegen demonstranten na de geruchtmakende dood van de Afro-Amerikaanse arrestant George Floyd in Minneapolis in 2020.

In meerdere peilingen is geen van de bovengenoemde kandidaten een overduidelijke stemmentrekker, voornamelijk doordat ze zo weinig bekend zijn. Dat is niet per se negatief: de meeste Amerikanen zullen de running mate pas leren kennen tijdens de campagne. Dat zal al direct gebeuren: Harris neemt haar running mate vanaf dinsdag mee op tournee langs vijf cruciale staten.

De Amerikaanse minister van Defensie Austin heeft de deal die was gesloten met drie mannen die worden verdacht van het beramen van de aanslagen van 11 september 2001 in de VS weer ingetrokken. Dat heeft het Pentagon bekendgemaakt in een memo aan de toezichthouder van de militaire commissie van Guantánamo Bay.

Twee dagen geleden werd bekend dat het veronderstelde brein achter de aanslagen, Khalid Sheikh Mohammed, schuld zou gaan bekennen in ruil voor een levenslange gevangenisstraf. Ook twee handlangers van Mohammed sloten die deal. Daarmee zouden zij berechting in de gevangenis van de VS op Cuba met de doodstraf als mogelijke uitkomst kunnen ontlopen.

De toezichthouder van de militaire commissie tekende de deal met het drietal, maar defensieminister Austin ontneemt haar die bevoegdheid en trekt de overeenkomst nu in. "Vanwege de belangen zou de verantwoordelijkheid voor een dergelijke beslissing bij mij moeten liggen", schrijft Austin in de memo. Dat betekent dat de doodstraf weer terug op tafel is in de zaak.

Kritiek nabestaanden

Nadat de deal tussen de verdachten was getekend, werden de nabestaanden van de bijna 3000 slachtoffers van de aanslagen per brief op de hoogte gesteld. Sommige families van de slachtoffers hadden flinke kritiek op de deal en de voorwaarden, die overigens niet openbaar zijn gemaakt.

Wat gebeurde er op 11 september 2001? Bekijk een terugblik:

Khalid Sheikh Mohammed wordt door de VS beschouwd als de architect van de aanslagen in 2001. Hij werd in 2003 in Pakistan opgepakt. Vervolgens verbleef hij drie jaar in geheime CIA-gevangenissen in diverse landen, waar hij veelvuldig werd gemarteld.

Om deze reden sleept de zaak tegen Mohammed en andere terreurverdachten al jaren. Er lopen al ruim tien jaar juridische procedures over de vraag hoe rechtmatig of betrouwbaar het verkregen bewijs tegen hen is als gevolg van de martelpraktijken.

In Engeland zijn afgelopen nacht opnieuw rellen uitgebroken in de nasleep van de steekpartij in Southport. In de stad Sunderland, aan de noordoostkust, raakten betogers slaags met de politie. In het centrum van de stad werden auto's vernield en in brand gestoken. Ook een politiebureau moest het ontgelden.

Drie agenten raakten gewond en moesten naar het ziekenhuis, acht betogers zijn gearresteerd. Volgens de BBC scandeerden de relschoppers anti-islamleuzen. Ook betuigden zij hun steun aan Tommy Robinson, de oprichter van de English Defence League, een extreemrechtse beweging die zich tegen immigratie, multiculturalisme en de islam keert.

Desinformatie

De rellen in Sunderland volgen op rellen in Southport en Londen eerder deze week. Maandag stak een 17-jarige jongen drie jonge kinderen dood in de Engelse plaats Southport. Bij die steekpartij raakten ook acht andere kinderen en twee volwassenen gewond.

Nadien werd op sociale media veel gespeculeerd en desinformatie verspreid over de dader. Er gingen geruchten rond dat de dader een islamitische asielzoeker was. Hoewel de politie dit tegensprak en niet uitgaat van een terroristische daad, was het kwaad al geschied.

De geruchtenmolen bracht een menigte op de been die het een dag later gemunt had op een moskee in Southport. Bij de aanval op de moskee raakten tientallen agenten gewond. Woensdag ging het mis in Londen toen duizenden mensen zich hadden verzameld bij de ambtswoning van premier Starmer.

De politie in het Verenigd Koninkrijk bereidt zich ondertussen landelijk voor op tientallen geplande extreemrechtse demonstraties dit weekend. De 17-jarige verdachte van de mesaanval in Southport zit vast en is inmiddels voorgeleid. Bij hoge uitzondering is de naam van de jongen vrijgegeven.

Vanwege de onrust is het volgens de rechter in het algemeen belang dat zijn naam, Axel Rudakubana, toch wordt genoemd. Ook speelde mee dat de verdachte volgende week woensdag 18 wordt.

Rudakubana moet op 25 oktober weer voor de rechtbank van Liverpool verschijnen. De start van het proces, dat zes weken zal duren, staat gepland voor 20 januari 2025.

Met de arrestatie van parlementslid Akeem Arrindell en drie anderen vanwege het kopen van stemmen wordt Sint-Maarten opnieuw opgeschrikt door onregelmatigheden in de aanloop naar de verkiezingen van 19 augustus. Het Openbaar Ministerie in Philipsburg verdenkt de UP-politicus ervan dat hij bij de vorige verkiezingen, op 11 januari van dit jaar, stemmen heeft gekocht.

De arrestatie is het nieuwste incident in een reeks die raakt aan de integriteit van de parlementaire democratie op het eiland. De uitslag van de verkiezingen in januari bleek al een voorbode van instabiliteit.

Elf regeringen

In het vijftien zetels tellende parlement is een meerderheid van acht stemmen voldoende om te regeren. Vier partijen met elk twee zetels formeerden een kabinet onder leiding van Luc Mercelina. Deze chirurg debuteerde in 2018 in de politiek en werd in mei na de nodige perikelen premier.

Lang duurde dat niet. Zeventien dagen na de installatie van zijn regering trok Statenlid Kevin Maingrette van regeringspartij NOW zijn steun aan Mercelina in om samen met de oppositie, die met hem weer een meerderheid kreeg, een gooi naar de macht te doen.

Dit zogenaamde ship jumping is een veel voorkomend verschijnsel in de politiek op Sint Maarten. Mercelina deed hetzelfde in 2019, waardoor het tweede kabinet van Marlin-Romeo viel. Op het eiland zijn al elf regeringen geweest sinds 2010, toen het uit de Nederlandse Antillen stapte en autonoom werd binnen het Koninkrijk.

Moordaanslag

Maar het plannetje van Maingrette is mislukt, want Mercelina stak er een stokje voor. De premier ging naar de gouverneur om het parlement te laten ontbinden en nieuwe verkiezingen uit te schrijven, verkiezingen die dus 19 augustus gehouden worden.

Maingrette had door dat hij met onhandig gemanoeuvreer politiek tussen wal en schip raakte en betuigde spijt aan de premier. Hij wilde zijn zetel weer innemen, maar de premier had er geen boodschap aan. Sterker nog: het Openbaar Ministerie deed huiszoeking bij Maingrette omdat er aanwijzingen waren dat hij omgekocht was om de regering omver te werpen.

Amper vier dagen later volgde er een moordaanslag op politicus Oliver Arrindell, waarbij hij, een partijgenoot en zijn dochter gewond raakten en zijn vrouw Sabine gedood werd. Arrindell wist in de ambulance al te vertellen dat het om een politieke aanslag ging, de schutter zou het op hem hebben gemunt.

Maar daags na de aanslag hield Mercelina een toespraak, waarin hij verklaarde dat er geen aanwijzingen waren dat het om een politiek gemotiveerde aanslag op Arrindell ging.

Anonieme tiplijn

De toespraak werd door lokale media gezien als een poging om de gemoederen op Sint Maarten te bedaren, maar een week later kwam premier Mercelina met een verbod op politieke bijeenkomsten tot aan de verkiezingen met een beroep op de veiligheid.

Alle oppositiepartijen in het parlement eisten tekst en uitleg en vroegen zich af wat Mercelina wist, wat zij niet wisten. Nog geen dag later haalde de premier bakzeil en gaf zijn minister van Justitie opdracht het verbod weer in te trekken. Uitleg over de kennelijke misstap werd niet gegeven.

Het onderzoek naar stemmen kopen loopt nog. De politie, die de komende weken wordt bijgestaan door Nederlandse en Curaçaose militairen, roept burgers op om politiek strafbare feiten te melden via een speciale anonieme tiplijn.

Arrindell is inmiddels wel weer op vrije voeten, maar blijft wel verdachte.