Aggregator

Enexis en Pekela kijken naar vergoeding voor gedupeerden door spanningspiek

3 months 2 weeks ago

Netbeheerder Enexis en de gemeente Pekela onderzoeken hoe ze de gedupeerden van de spanningspiek afgelopen vrijdag kunnen helpen. Eerder zei de netbeheerder nog schade niet te willen vergoeden en verwees gedupeerden naar de verzekeraar.

De piek in de nacht van donderdag op vrijdag werd veroorzaakt door koperdiefstal in een transformatorhuisje. De spanning voor woningen is doorgaans tussen de 220 en 240 volt, maar door de diefstal was dat korte tijd zo'n 400 volt. Het gevolg was schade aan apparaten als boilers, koelkasten en televisies.

Na het incident kregen gedupeerden de raad om een schadeformulier in te vullen. Enexis liet vervolgens weten dat de schade niet wordt vergoed. Het bedrijf voelt zich juridisch niet aansprakelijk omdat de schade is ontstaan door koperdiefstal. Volgens de netbeheerder moeten gedupeerden de schade daarom claimen bij hun eigen verzekeringsmaatschappij.

Die houding leidde tot irritatie bij burgemeester Jaap Kuin van de gemeente Pekela. "Vrijdagmiddag liet Enexis nog weten dat mensen een formulier konden invullen, maar 's avonds begonnen ze iedereen af te zeggen", zei hij tegen RTV Noord.

Gesprek

Vandaag was er een gesprek tussen de gemeente en Enexis. De netbeheerder zegt nu te zullen kijken of gedupeerden die niet of onvoldoende verzekerd zijn, alsnog geholpen kunnen worden: "We zijn een maatschappelijk betrokken bedrijf en willen daarom goed kijken of we iets voor deze groep kunnen betekenen", zegt Enexis.

De netbeheerder gaat nu eerst in kaart brengen hoeveel gedupeerden er zijn en hoe groot de schade is. De gemeente en netbeheerder organiseren donderdag een informatiebijeenkomst.

Podcast De Dag: 70 jaar Oprah Winfrey

3 months 2 weeks ago

Het is 13 september 2004 als Oprah Winfrey de toch al legendarische weggeefacties in haar show tot een hoogtepunt brengt en televisiegeschiedenis schrijft. Iedereen in het publiek krijgt een auto. Vandaag is een dag dat ze zelf cadeaus krijgt, want ze is jarig en wordt 70. Aanleiding om in deze podcast stil te staan bij het fenomeen Oprah Winfrey.

Hoe werd deze markante vrouw de eerste miljardair van kleur in Amerika, een rolmodel voor velen bovendien, een mediatycoon? Annemijn Niehof liep in 2000 stage bij The Oprah Winfrey Show en vertelt hoe het er achter de schermen aan toe ging. Televisiewetenschapper Jaap Kooijman vertelt over Oprah's impact en invloed op de Amerikaanse samenleving én politiek.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Anouk Kantelberg

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren.

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Asielbudget 2024 nu al te krap: 'moet ruim half miljard bij'

3 months 2 weeks ago

Het jaar is pas een paar weken oud, maar het demissionaire kabinet ziet nu al dat het budget om dit jaar asielzoekers op te vangen, niet toereikend is.

In een brief aan de Kamer staat in de nota van toelichting bij de begroting van Justitie en Veiligheid dat er voor dit lopende kalenderjaar nog eens minimaal een half miljard bij moet. Dat komt bovenop het bedrag dat voor dit jaar is begroot: ruim 4 miljard voor asiel en ruim 3 miljard voor de opvang van Oekraïners. Dat is al hoger dan voorgaande jaren.

Het extra bedrag dat nu nodig is, is 600 miljoen euro. Maar een woordvoerder van Justitie erkent dat bij de behandeling van de Voorjaarsnota kan blijken dat er misschien nog meer geld bij moet.

Het extra geld is nodig voor de noodopvang die het COA (Centraal Orgaan Opvang Asielzoekers) regelt. Dit om "te kunnen blijven zorgen dat het orgaan aan zijn wettelijke taak kan blijven voldoen", staat in de Nota van Toelichting.

De noodopvang is nodig omdat er onvoldoende reguliere plekken zijn. De onlangs ook door de Eerste Kamer aangenomen Spreidingswet moet die plekken gaan regelen, maar dat beleid moet eerst nog van de grond komen. Zolang dat niet zo is zullen de kosten voor noodopvang fors zijn, ziet ook VVD-Kamerlid Brekelmans. "Tijdelijke noodopvang is duur", erkent het Kamerlid tegenover de NOS, die zegt dat zijn fractie zal instemmen met de verhogingen.

'Jojobeleid'

NSC-Kamerlid Veldkamp ziet dat er op de asielbegroting "telkens te laag wordt begroot". Hij spreekt van jojobeleid, waarbij "ramingen en kosten" steeds "te laag ingeschat" worden. Of de partij van Omtzigt instemt met de voorgestelde verhogingen kan Veldkamp niet zeggen. Dat moet nog in de fractie worden besproken.

Dat de VVD in de Eerste Kamer onlangs voor de Spreidingswet stemde, vormt volgens de PVV (een van de partijen die aan de formatietafel zitten) een probleem. Tot nu toe is onduidelijk of dat probleem is opgelost.

De formerende partijen (PVV, VVD, NSC en BBB) hameren erop dat de instroom van asielzoekers nu fors omlaag moet. NSC-Kamerlid Veldkamp: "Uiteindelijk is het probleem de instroom. Je kunt spreiden wat je wilt, maar als de instroom omlaag gaat helpt dat pas echt bij de kosten van asielopvang."

Straks vanaf 17.00 uur praten demissionair staatssecretaris Van der Burg en de Tweede Kamer over de begroting voor asielzaken.

Aantal valse bankbiljetten in Nederland gedaald

3 months 2 weeks ago

Het aantal valse bankbiljetten neemt af. Vorig jaar zijn in Nederland 17.400 valse eurobiljetten aangetroffen en uit de roulatie gehaald. In 2022 waren dat er nog 38.200.

Het vaakst aangetroffen valse bankbiljet is het briefje van 50, gevolgd door de biljetten van 20 en 100 euro, blijkt uit cijfers van De Nederlandsche Bank (DNB).

Volgens DNB zijn er paar mogelijke verklaringen voor de daling. Zo wordt er minder contant afgerekend, controleren winkeliers regelmatig bankbiljetten op echtheid en is er bij politie en justitie veel aandacht voor valsemunterij. Eurobiljetten met een hogere coupure (200 en 500 euro) komen in Nederland nog nauwelijks voor. Het 500 eurobiljet werd in 2019 uit de roulatie gehaald en kan alleen nog bij de centrale bank worden ingewisseld. Grote coupures (vanaf 100 euro) komen niet uit de geldautomaat en worden doorgaans ook niet geaccepteerd in winkels en bij de benzinepomp.

Het aantal vervalsingen daalt gestaag. In 2015 waren het nog 66.500 biljetten en in 2020 en 2021 rond de 26.000.

In 2022 was er even een 'opleving' naar 38.200 valse eurobiljetten, vooral als gevolg van een paar oplichtingszaken waarbij valse biljetten opdoken van zeer lage kwaliteit.

Wereldwijd zijn in 2023 467.000 valse eurobiljetten aangetroffen, op een totaal van ongeveer 30 miljard echte eurobiljetten. De echte hebben geavanceerde echtheidskenmerken als watermerk en hologram, die eenvoudig te detecteren zijn door biljetten te bekijken, te kantelen en eraan te voelen.

Wie vals geld in handen gedrukt krijgt en dat niet in de gaten heeft, heeft pech. Vals geld is waardeloos papier en kan niet worden omgewisseld bij een bank.

Een op de drie huizen centrum Monnickendam gekocht door Amsterdammers

3 months 2 weeks ago

Een op de drie huizen in de oude binnenstad van Monnickendam is in de afgelopen 25 jaar door Amsterdammers gekocht, blijkt uit onderzoek van de regionale omroep NH. En dat leidt tot vreugde bij diverse geboren en getogen Monnickendammers, die blij zijn dat de nieuwkomers de woningen in de binnenstad opknappen.

Tussen 1999 en 2022 is 25,8 procent van de gehele woningvoorraad van Monnickendam door Amsterdammers gekocht, blijkt uit cijfers van data-analysebedrijf Matrixian. In de historische binnenstad ligt dat aandeel volgens NH nog hoger: 33,5 procent.

Verhuizers van voor 1999 zijn niet meegenomen in de data. Het werkelijke aantal Monnickendammers met Amsterdamse wortels ligt mogelijk hoger.

Buiten de ring wonen

Een van de zogeheten 'buitenpoorters', zoals de mensen die niet in Monnickendam geboren zijn door de inwoners worden genoemd, is Frans Beishuizen. Hij woonde tot 2017 met zijn gezin naar volle tevredenheid in de Amsterdamse Jordaan.

"Ik wilde nooit buiten de ring wonen. Maar ik zag steeds meer vrienden die buiten de stad woonden en toch heel tevreden zijn", zegt hij tegen de regionale omroep. "Ik dacht: dat moet toch ook bij Amsterdam kunnen?"

In Monnickendam vonden ze een huis met drie keer het woonoppervlak van hun woning in de Jordaan. Een grootschalige verbouwing van het rijksmonument is inmiddels in gang gezet. "We gaan zorgvuldig met het huis om. Historische details willen we in volle glorie herstellen."

Verschillende geboren en getogen Monnickendammers zijn blij met de nieuwe aanwas. Want de buitenpoorters zijn volgens NH vaak relatief vermogend en knappen de vaak vervallen panden in de monumentale binnenstad volledig op. "Als je ziet hoe mooi het is geworden, ben ik trots dat ik Monnickendammer ben", zegt een van hen.

Gepensioneerd aannemer Klaas Roos kan dit beamen. Hij heeft in de afgelopen jaren een groot deel van de binnenstad onder handen genomen.

"Vroeger zag het er in de binnenstad echt erbarmelijk uit. Het was armoe troef", zegt hij. "Ik heb met mijn aannemersbedrijf tientallen huizen in de binnenstad van Monnickendam gerenoveerd. Ik denk dat 85 procent van de woningen van buitenpoorters was."

Roos zegt er geen moeite mee te hebben dat een deel van de woningen in de binnenstad naar Amsterdammers gaat. "Ik heb liever dat een pand wordt opgeknapt dan dat het verpaupert."

Uitbreidingen en nieuwkomers

De eerste buitenpoorters verhuisden in de jaren 50 al naar de stad ten noorden van Amsterdam. Dat gebeurde omdat het vissersplaatsje na de Tweede Wereldoorlog werd uitgebreid. "Vanaf 1955 werd de Oranjewijk gebouwd, zo'n 400 woningen in acht jaar tijd. In de sociale huurwoningen kwamen vooral Monnickendammers te wonen", legt voormalig wethouder Simon Verbeek uit.

Rond de tijd dat de eerste paal in de Oranjewijk de grond in ging, werd in de oude binnenstad een monumentaal huis aan de Kerkstraat opgekocht door een Amsterdammer. Hij gebruikte zijn vermogen om de woning op te knappen, en was daarmee de eerste van velen.

Ook woningen in de naoorlogse wijken, zoals Markgouw en Poelwijk, bleken in trek bij Amsterdammers. "Veel bedrijven in Amsterdam-Noord, zoals de NDSM en baggermachinefabrikant Verschuren, lieten daar woningen bouwen", zegt Verbeek.

Integratie

Talloze Amsterdammers hebben daarna volgens oud-aannemer Klaas Roos de 'sprong' naar Monnickendam gemaakt. "Vooral sinds de aanleg van de IJ-tunnel. Toen zeiden de makelaars hier al: Monnickendam en Broek in Waterland worden het Gooi van het noorden. Nou, dat is wel bewaarheid gebleken."

De integratie van de nieuwkomers is vanaf het begin soepel gegaan, zegt Simon Verbeek. "In de Emmastraat, in de Oranjewijk, was bijna de hele straat Amsterdams. Zij waren verantwoordelijk voor de oprichting van de handbalvereniging."

Ook Frans Beishuizen draait volop mee in zijn nieuwe stad. "Onze kinderen zitten hier op sportverenigingen en zwemles." Hij voegt er lachend aan toe: "Voor Amsterdammers is het soms moeilijk te geloven, maar dat kan hier allemaal heel goed."

Kinderporno telefoon Donny M. niet onderzocht door menselijke fout

3 months 2 weeks ago

De Limburgse politie heeft in 2021 kinderporno gevonden op de telefoon van Donny M., maar heeft daar geen nader onderzoek naar gedaan. Dat kwam door een menselijke fout, blijkt uit onderzoek van de Inspectie Justitie en Veiligheid. M. wordt ervan verdacht dat hij anderhalf jaar later de 9-jarige Gino misbruikte en om het leven bracht.

De telefoon van Donny M. werd in 2021 in beslag genomen omdat hij bij een vuurwerkincident betrokken zou zijn. Het basisteam van de politie Limburg ontdekte toen de kinderporno. De telefoon werd toen overgedragen aan het team bestrijding kinderpornografie en kindersekstoerisme (TBKK).

Tot dan toe verliep alles volgens de regels. Maar het basisteam vergat daarna om deze zaak apart in het computersysteem te registreren. Het team dat kinderporno bestrijdt kreeg daardoor de zaak niet in de eigen lijst met taken te zien, de zogeheten digitale werkvoorraad. Er gebeurde daardoor niets met de telefoon.

Drukke tijd

De telefoon zelf lag nog wel bij het TBKK, maar ook dat is geen signaal geweest om alsnog met de zaak te beginnen. Die telefoon is "aan hun aandacht ontsnapt", schrijft de inspectie. "De politie Limburg wijt dit aan de drukke tijd waarin de telefoon binnenkwam. Het team bestaat uit zeven mensen die veel opsporingszaken behandelen. Vanwege de coronamaatregelen moesten deze specialisten ook de straat op om te zorgen dat mensen zich hielden aan de toen geldende avondklok."

Inmiddels is het werkproces bij de politie aangepast na deze fout. Nu kan een telefoon niet meer overgedragen worden aan een ander team zonder dat er een zaak hierover wordt aangemaakt in het computersysteem, zegt de politie. De inspectie benadrukt dat het belangrijk is dat dit systeem in het hele land waterdicht wordt gemaakt.

Verbijsterend

Voor de nabestaanden is het in zo'n zaak gissen naar wat er was gebeurd als de politie destijds wel had doorgepakt, weet Richard Korver. Hij is advocaat en voorzitter van de Stichting Landelijk Advocaten Netwerk Gewelds- en Zeden Slachtoffers. Hij vindt deze zaak "verbijsterend". De advocaat wijst erop dat een agent die de telefoon overdroeg ook later had kunnen vragen wat er mee was gebeurd. "Hier heeft niet een iemand zitten slapen, maar meerdere mensen."

De 9-jarige Gino verdween op 1 juni 2022 tijdens het buitenspelen in Kerkrade. Drie dagen later arresteerde de politie M. in zijn woning in Geleen en vond door zijn aanwijzingen het levenloze lichaam van Gino. Eerder heeft M. ook schuld bekend. De inhoudelijke behandeling van de strafzaak tegen hem vindt naar verwachting later dit jaar plaats.

Chinese vastgoedgigant Evergrande moet bezittingen verkopen van rechter

3 months 2 weeks ago

De Chinese vastgoedgigant Evergrande moet verplicht al zijn bezittingen verkopen om zijn schuldeisers te betalen. Dat heeft een rechter in Hongkong bepaald. De liquidatie kan een flinke klap uitdelen aan de al rammelende Chinese economie.

Evergrande is de op een na grootste projectontwikkelaar in China. Het bedrijf is zo groot geworden door maar te blijven lenen. Niet alleen bij banken, maar ook bij bouwbedrijven heeft de ontwikkelaar nog veel onbetaalde rekeningen openstaan.

"Deze zaak duurt anderhalf jaar en het bedrijf heeft het niet voor elkaar gekregen om met een voorstel te komen. Genoeg is genoeg", besloot de rechter.

300 miljard schuld

Evergrande heeft meer dan 300 miljard euro aan schulden. Eerdere pogingen om het bedrijf te herstructureren liepen op niets uit. Buitenlandse beleggers waren daarom naar de rechter gestapt. Ze hopen door de uitspraak een deel van hun beleggingen terug te krijgen.

Maar de meeste bezittingen van Evergrande zijn op het Chinese vasteland en het is maar de vraag of de Chinese overheid luistert naar de Hongkongse rechter. Hongkong maakt deel uit van China, maar heeft een aparte status en een ander rechtssysteem. Hoewel Hongkong en China een aantal overeenkomsten hebben gesloten om elkaars rechterlijke uitspraken op dit gebied in bepaalde delen van het land over te nemen, gebeurt dit lang niet altijd.

Sinds 2021 balanceert Evergrande aan de rand van de afgrond, en trok het bedrijf de hele vastgoedsector in China mee de diepte in.

Daar voelen huizenkopers de pijn van. Veel Chinezen steken hun vermogen in de vastgoedsector, die van groot belang is voor de Chinese economie. En als Chinezen een huis kopen, betalen ze vaak jaren vooruit. Door de kelderende vastgoedprijzen dreigen velen zo hun geïnvesteerde spaargeld kwijt te raken.

Spookwijken

Maar de woning die ze van dat geld kochten, komt vaak niet van de grond. Vastgoedinvesteerders als Evergrande kunnen de kosten van de bouw niet meer ophoesten. De hoge kosten van de vele riskante leningen zijn voor hen een strop geworden. Daardoor ontstaan er gigantische spookwijken van niet afgebouwde huizen.

Zoals hier in Langfang:

Nederlanders sparen weer zoals voorheen

3 months 2 weeks ago

Nederlandse consumenten beginnen wat minder geld opzij te zetten. Vorig jaar brachten zij 14,9 miljard euro extra spaargeld naar de bank. Hiermee sparen Nederlanders weer net zo veel als in de jaren voor de coronacrisis, constateert toezichthouder De Nederlandsche Bank (DNB).

Tussen 2020 en 2022 zetten consumenten jaarlijks met gemiddeld 37,8 miljard euro elk jaar juist 2,5 keer meer opzij. Dat was in een tijd waarin de economie ondanks de coronacrisis bleef doordraaien, maar veel mensen bijvoorbeeld hun vakantiegeld door de lockdowns niet konden uitgeven. Tegelijk was de spaarrente door de negatieve rente bij de Europese Centrale Bank (ECB) nagenoeg nul.

Inmiddels zit de economie juist in een lichte recessie, waarbij het leven door de hoge inflatie flink duurder is geworden. Ondertussen verdrievoudigde de spaarrente vorig jaar door de opgelopen ECB-rente. DNB berekende dat vorig jaar ruim 1,7 miljard euro aan rente werd bijgeschreven op spaarrekeningen. In 2022 was dit met 0,5 miljard euro beduidend minder.

Minder op betaalrekening

Door de stijgende spaarrente verhuizen consumenten hun geld ook weer van de betaal- naar een spaarrekening. Op betaalrekeningen nam het saldo vorig jaar met 14,1 miljard euro af. In de coronajaren groeide dit nog fors. Op spaarrekeningen nam het bedrag met 27,2 miljard euro flink toe.

Eerder meldde DNB al dat Nederlanders steeds vaker hun geld op buitenlandse spaarrekeningen zetten om daar meer rente te krijgen. Eind september stond al 10,5 miljard euro elders in de Europese Unie geparkeerd. Hoewel er geen nieuw cijfer wordt genoemd, stelt DNB dat sparen in het buitenland "populairder is geworden". Op de hele som aan spaargeld gaat het volgens DNB wel om "relatief geringe bedragen", zo'n twee procent van het totale spaargeld.

Iran executeert vier mannen wegens 'aanslagplannen voor Mossad'

3 months 2 weeks ago

In Iran zijn vier mannen terechtgesteld omdat ze een aanslag zouden hebben voorbereid in opdracht van de Israëlische geheime dienst Mossad. Volgens Iraanse staatsmedia gaat het om vier Iraniërs van Koerdische afkomst.

De vier werden ervan beschuldigd dat ze in de zomer van 2022 vanuit de Iraakse regio Koerdistan illegaal Iraans grondgebied hadden betreden om een bomaanslag te plegen namens de Mossad. Het doelwit zou een fabriek van het Iraanse ministerie van Defensie in de stad Isfahan zijn geweest.

Een rechtbank veroordeelde het viertal in september tot de doodstraf. Volgens staatsmedia werden ze vanochtend geëxecuteerd, kort nadat hun vonnis was bevestigd door het hooggerechtshof.

De Noors-Koerdische mensenrechtenorganisatie Hengaw spreekt schande van het proces. Volgens Hengaw hadden de vier onder dwang een bekentenis afgelegd. Ook zouden aan hen grondrechten zijn ontzegd, zoals juridische bijstand en communicatie met hun familie.

Honderden executies per jaar

Iran voltrekt de doodstraf met grote regelmaat. Officiële cijfers zijn er niet, maar volgens Hengaw werden vorig jaar in Iran 829 veroordeelden terechtgesteld. Alleen van China is bekend dat het daar vaker gebeurt.

Vorige maand executeerde Iran ook al een aantal mensen die in opdracht van de Mossad zouden hebben gewerkt. Iran en Israël zijn al jaren aartsvijanden. Het conflict is de laatste tijd echter verscherpt door de oorlog tussen Israël en Hamas. Die Palestijnse terreurorganisatie wordt gesteund door het regime in Teheran.

Staatssecretaris voor Digitalisering stopt met X vanwege koers

3 months 2 weeks ago

Staatssecretaris Van Huffelen voor Digitalisering stopt met X, voorheen bekend als Twitter. Dat heeft ze laten weten in een laatste bericht op het sociale medium.

"Voor mij is het nu klaar", zegt ze in een toelichting tegen NU.nl. "Ik gooi de app van mijn telefoon af." De reden om te stoppen is de koers van X onder eigenaar Elon Musk.

Uitnodigingen afgeslagen

Van Huffelen maakt zich al langer zorgen over de rol die sociale media spelen in de democratie, bijvoorbeeld waar het gaat om desinformatie. Tot haar ergernis heeft X uitnodigingen om hierover met het kabinet in gesprek te gaan afgeslagen.

"Sinds de overname van Twitter door Musk heerst steeds meer het idee dat het een platform is waar alles moet kunnen", zegt ze tegen de nieuwswebsite. "Als je als platform echt niet aan onze regels wil voldoen, dan is het voor mij tijd om afscheid te nemen."

Geen kabinetsbeleid

Van Huffelen zegt dat het om een persoonlijke keuze gaat en dat het dus geen kabinetsbeleid is. De staatssecretaris heeft haar besluit afgelopen vrijdag wel meegedeeld in de ministerraad.

Voorlopig blijft het account van Van Huffelen nog bestaan, zodat berichten van de staatssecretaris nog kunnen worden teruggelezen. Maar nieuwe berichten plaatst ze alleen nog op sociale media LinkedIn en Mastodon.