Aggregator

A DIY E-Ink Tank Watch

3 months 2 weeks ago
[Augusto Marinucci] liked the classic Cartier Tank series of dress watches aesthetic, but wanted something a bit more techy, with a decent runtime on a single battery. E-Ink displays are …read more
Dave Rowntree

Charles Michel zit toch termijn uit bij Europese Raad

3 months 2 weeks ago

Charles Michel blijft toch voorzitter van de Europese Raad. De Belgische oud-premier kondigde begin deze maand aan dat hij in juni lijsttrekker wilde worden van zijn partij Mouvement Réformateur (MR) en daarna wilde hij plaatsnemen in het Europees Parlement.

Daardoor zou hij zijn termijn als EU-president niet helemaal uitzitten en waarschijnlijk al in juli vertrekken. Dat kwam hem op veel kritiek te staan, schrijft hij op Facebook. Het leidde volgens Michel tot intense media-aandacht en extreme reacties en persoonlijke aanvallen.

Schade aan Europese Raad

Michel zegt dat hij niet wil dat deze controverse schade toebrengt aan de Europese Raad die volgens hem onvermoeibaar moet blijven werken aan de Europese eenheid.

Op persoonlijk vlak bracht het hem ertoe na te denken over "de betekenis en impact" van zijn electorale inzet waaraan hij dertig jaar van zijn leven heeft gewijd. "Niet alleen voor mij maar ook voor mijn naasten."

Eind november loopt het mandaat van Michel in de Europese Raad af. "Daarna zal ik nadenken over de aard en richting van mijn toekomstige verplichtingen", schrijft hij. De beslissing van Michel betekent dat de MR op zoek moet naar een nieuwe Europese lijsttrekker.

Bestuurders uit de hele wereld pleiten in Amsterdam voor reguleren harddrugs

3 months 2 weeks ago

De Amsterdamse burgemeester Femke Halsema heeft met andere internationale bestuurders nogmaals gepleit voor regulering van harddrugs als cocaïne en xtc. Dat deed zij in de Beurs van Berlage op een congres over de bestrijding van drugsproblematiek waarvoor ze zelf het initiatief nam. Volgens de burgemeester is de 'war on drugs' een doodlopende weg.

Hoewel er wereldwijd vele miljarden worden geïnvesteerd in die strijd tegen drugs, nemen de vraag en het gebruik niet af. Bestuurders op het congres vinden dat er kostbare politie-inzet en andere publieke middelen worden verspild terwijl de winsten naar criminelen blijven gaan.

Eerder deze maand waarschuwde Halsema er in de Britse krant The Guardian voor dat Nederland zonder fundamentele koerswijziging een "narcostaat" dreigt te worden.

Forse investeringen, weinig resultaat

De Nederlandse politie en douane onderscheppen jaarlijks vele tienduizenden kilo's cocaïne en andere drugs in de Nederlandse havens en op vliegvelden. Tegelijkertijd stijgt de prijs van drugs op straat al jaren niet, volgens Halsema een teken dat het aanbod van harddrugs de vraag eenvoudig blijft bijbenen. Anders gezegd: heel veel drugs worden niet onderschept door de autoriteiten, ondanks de forse investeringen in de opsporing.

Daarom moet de aanpak van de drugsproblematiek radicaal anders, vindt Halsema. Ze benadrukt niet te pleiten voor legalisering van harddrugs. Zo zouden de middelen niet vrij verkrijgbaar moeten zijn en verboden blijven voor kinderen.

Ellende voorkomen

Diverse sprekers op het congres stellen dat met regulering veel ellende voorkomen kan worden. Claudia López, de voormalig burgemeester van de Colombiaanse hoofdstad Bogotá, vindt dat het geld dat nu wordt geïnvesteerd in de bestrijding van de drugscriminaliteit beter naar preventie en betere gezondheidszorg kan gaan. "Investeer dat geld liever in werk en opleidingen voor jongeren uit kansarme wijken."

Halsema spreekt tijdens het congres onder meer over de negatieve gevolgen van het huidige drugsbeleid, waardoor met name jongeren in kwetsbare wijken in de drugscriminaliteit belanden.

Sympathie

Jean-Pierre Smith, wethouder in het Zuid-Afrikaanse Kaapstad, toont sympathie voor de ideeën van zijn progressieve medebestuurders. "Als je nu googelt op Kaapstad gaan veel van de bovenste hits over drugs- en bendegeweld."

Drugs leiden niet alleen voor problemen in Zuid-Afrika zelf, maar tasten volgens hem ook de internationale uitstraling van zijn stad aan. Maar veel draagvlak ziet hij in Zuid-Afrika nog niet voor regulering. "Uiteindelijk beslist de landelijke overheid over regulering en ik denk niet dat ik thuis hetzelfde verhaal kan vertellen als hier."

Politieke wind tegen

Halsema realiseert zich dat ze daar in Nederland ook tegenaan loopt. Politie, justitie en demissionair minister van Justitie Yesilgöz (VVD) hebben laten weten niets te zien in regulering van drugs. Ook de partijen die nu praten over de vorming van een nieuw kabinet - PVV, VVD, NSC en BBB - zijn eerder voor een repressiever dan liberaler drugsbeleid.

Toch is de burgemeester hoopvol, omdat zij internationaal een beweging ziet ontstaan in de richting van drugsregulering - een "coalition of the willing", zoals Halsema het noemt. Zo wordt in het Zwitserse Bern gewerkt aan een experiment voor legale cocaïnehandel.

Experimenten

Machteld Busz verwacht dat vergelijkbare experimenten - op termijn - ook in Nederland kunnen gaan plaatsvinden. Zij is directeur van Stichting Mainline, een organisatie die zich inzet voor de gezondheid en mensenrechten van drugsgebruikers.

"Maar zo'n experiment komt er eerder over tien dan over twee jaar." Volgens haar liggen experimenten met legale xtc het meest voor de hand. "Dat is een drug die we grotendeels zelf produceren én waarvan het gebruik in eigen land groot is." Ze benadrukt dat eerst goed moet worden uitgezocht of een dergelijk experiment niet in strijd is met (internationale) wetgeving.

Legale wiet

Sinds half december lopen er in Breda en Tilburg proeven met legaal geteelde wiet verkocht. Negentien coffeeshops doen aan dit experiment mee. Zij verkopen wiet van drie door de overheid aangewezen telers. Het is de bedoeling dat het experiment na een half jaar wordt uitgebreid naar acht andere gemeenten en een stadsdeel in Amsterdam.

Stijn Hoorens, onderzoeker naar internationaal drugsbeleid, waarschuwt dat experimenten met legaal geteelde cannabis in andere landen niet louter tot succes hebben geleid. Zo is het gebruik van cannabis in verschillende Amerikaanse staten toegenomen en wordt er ook een toename gezien van het aantal verkeersongevallen in deze staten.

Aan de andere kant zijn er ook minder overdoses met zwaardere drugs. Hoorens: "Je kan niet simpel concluderen of regulering of legalisering van drugs een goed idee is. Er zitten voor- en nadelen aan. Die zal je altijd goed moeten blijven monitoren, zo genuanceerd is het."

Stroompiek door koperdiefstal in Oude Pekela: 'Oplader knapte in m'n gezicht'

3 months 2 weeks ago

Een spanningspiek in het elektriciteitsnetwerk heeft vannacht tot schade geleid aan elektrische apparaten bij huishoudens in Oude Pekela. De piek werd veroorzaakt door koperdiefstal in een transformatorhuisje in het Groningse dorp.

De spanning voor woningen is doorgaans tussen de 220 en 240 volt, maar door de koperdiefstal was dat korte tijd zo'n 400 volt.

Een bewoner van de Meidoornstraat schrok wakker van de spanningspiek: "Een oplader knapte in mijn gezicht. Ook willen mijn dure game-pc en mijn dure televisie nu niet meer aan", zegt hij tegen RTV Noord.

Bij een andere bewoner doen ook tal van apparaten het niet: "We hebben net een nieuwe keuken. Nu is de afzuigkap kapot. De verlichting in de serre is kapot en de elektrische bedden doen het niet meer."

Andere bewoners zeggen schade te hebben aan de boiler, laptop, koelkast en cd-speler. Ook zouden er vonken uit het stopcontact zijn gekomen.

Buit van 50 euro

De koperdiefstal in het transformatorhuisje was rond 02.30 uur. Xander Niemeijer van netbeheerder Enexis vermoedt dat de dieven wisten waar ze mee bezig waren. "Het is levensgevaarlijk om te doen maar ze zijn voorzichtig te werk gegaan. Ze hebben de gevaarlijke delen gemeden."

Het gestolen koper levert volgens Niemeijer zo'n 50 euro op. "Maar de schade voor ons is enorm. Op dit moment zijn we alle schade nog aan het inventariseren, maar het loopt misschien wel in de 100.000 euro".

Aggregaat

In totaal zijn zo'n 250 adressen getroffen. Monteurs van Enexis hebben daar aangebeld om de meterkast te controleren.

Gedupeerden wordt aangeraden een online schadeformulier in te vullen. De netbeheerder onderzoekt dan of de gedupeerden recht hebben op een schadevergoeding.

De meeste mensen hebben dankzij een aggregaat inmiddels weer stroom.

ProRail: hsl buiten dienst tijdens reparatie viaducten

3 months 2 weeks ago

ProRail verwacht dat er tijdens het herstel van de constructiefouten in tien viaducten op de hogesnelheidslijn (hsl) tussen Amsterdam en Rotterdam geen treinen kunnen rijden.

"Het gaat ook weer overlast voor de reiziger betekenen", zegt John Voppen, algemeen directeur van ProRail. "Want als die viaducten gerepareerd worden, dan kunnen daar op dat moment geen treinen overheen rijden. Zo simpel is het."

Buitengewoon complex

Voppen noemt het herstel van de viaducten "buitengewoon complex". Op dit moment onderzoekt ProRail samen met experts uit binnen- en buitenland wat er gedaan kan worden om ze te repareren.

Tot het herstel van de viaducten begint, mogen de treinen er maar met maximaal 120 kilometer per uur overheen rijden. Daardoor duurt de reis tot een kwartier langer.

Het gaat nog wel even duren voordat de reparaties kunnen beginnen, maar hoelang weet Voppen niet. "We hebben het niet over weken, niet over een maand, maar verder kan ik geen termijn noemen."

Zelfde constructie gebruikt

Vorige zomer bleek bij het viaduct Zuidweg bij Rijpwetering al dat er fouten zaten in de constructie. Hogesnelheidstreinen kunnen er daarom niet met de maximale snelheid van 300 kilometer per uur rijden. Ze mogen nu niet harder dan 80 kilometer per uur over dat viaduct.

Omdat bij negen andere viaducten dezelfde constructie is gebruikt, werd direct bepaald dat de maximumsnelheid daar zou worden teruggebracht naar 160 kilometer per uur. Gisteren werd bekendgemaakt dat dat nu nog verder is teruggeschroefd naar 120 kilometer per uur.

Medewerker gevangenis Alphen aan den Rijn ontslagen na beschadigen condooms

3 months 2 weeks ago

Een medewerker van de gevangenis in Alphen aan den Rijn is op staande voet ontslagen, nadat hij was betrapt op het beschadigen van condooms. Dat heeft de Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) bekendgemaakt.

Die condooms zijn bedoeld voor gedetineerden bij het zogenaamde Bezoek Zonder Toezicht. Bureau Integriteit, onderdeel van de DJI, doet onderzoek naar het voorval en hoopt daarmee een beter beeld te krijgen van de omvang.

Een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid wilde verder niet ingaan op vragen over hoe deze condooms zijn beschadigd en of ze ook aan gevangenen zijn verstrekt.

Tweede keer ontslag

Een week geleden werd een andere medewerker van de gevangenis in Alphen aan den Rijn ook al op staande voet ontslagen. Die probeerde 169 gram hasj naar binnen te smokkelen, maar werd bij een standaard controle betrapt.

Hoogste rechter helpt AOW'ers die schuld hebben bij Sociale Verzekeringsbank

3 months 2 weeks ago

Mensen met een AOW-uitkering die een schuld hebben bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB) houden voortaan per maand meer geld over om van te leven. Dat komt door een uitspraak van de Centrale Raad van Beroep (CRvB), de hoogste rechter in het sociale zekerheidsrecht.

De uitspraak vloeit voort uit een geschil tussen de SVB en een stel dat te veel ontvangen AOW moet terugbetalen. Als aflossing van deze schuld houdt de SVB een deel van de AOW-uitkering in, maar dat deel is te groot, oordeelt de rechter. Er blijft te weinig over om van te leven.

Schulden kunnen dus ontstaan doordat te veel betaalde AOW moet worden terugbetaald, maar ook door opgelegde boetes, bijvoorbeeld voor het achterhouden van informatie over het al dan niet samenwonen.

De regels om vast te stellen hoeveel iemand die schulden aflost ten minste moet overhouden, de zogeheten beslagvrije voet, veranderden op 1 januari 2021. Voor AOW'ers met een schuld bij de SVB pakte dat vaak slecht uit. Hun beslagvrije voet ging omlaag, waardoor er minder overbleef om van te leven. AOW'ers in deze situatie raakten in financiële problemen.

Oude methode

Demissionair minister Schouten (CU) van Sociale Zaken en de SVB erkennen dit probleem. De SVB, die de AOW-uitkering verstrekt, kwam al met een overgangsregeling en minister Schouten beloofde de rekenmethode voor de beslagvrije voet aan te passen.

Maar de rechter vindt dat dus niet genoeg en zet een streep door de rekenmethode die bepaalt hoeveel de SVB moet inhouden. Voortaan moet voor AOW'ers de oude methode worden gehanteerd, totdat wettelijk is geregeld dat de beslagvrije voet voor AOW'ers hoog genoeg is om van te kunnen rondkomen.

Vereenvoudiging

Dat AOW'ers met schulden er met de 'Wet vereenvoudiging beslagvrije voet' op achteruit zouden gaan, is al jaren bekend. Bij het vaststellen van de nieuwe beslagvrije voet zou leeftijd geen rol meer spelen. Daarvoor was dat wel zo, onder meer omdat AOW'ers vaak geen perspectief hebben op betaald werk en omdat zij veel thuis zijn en dus meer energie verbruiken. Daarom is de bijstandsnorm voor AOW'ers hoger dan de algemene bijstandsnorm.

Om iets tegenover het loslaten van deze 'leeftijdsomstandigheden' te zetten, werd bij het vaststellen van de nieuwe beslagvrije voet voor AOW'ers het percentage van het bijstandsniveau verhoogd van 90 procent (de oude leeftijdsgebonden norm) naar 95 procent (de nieuwe algemene norm).

Maar in de praktijk betekende de nieuwe beslagvrije voet dat alleenstaande AOW'ers die schulden aflossen met de nieuwe norm tot 135 euro per maand minder overhielden, gehuwden 93 euro. Zowel de minister als de SVB noemde de omvang van dit effect 'ongewenst', maar tot aanpassen van de regels kwam het tot nu toe niet.

De ingreep die het CRvB doet heet in juridisch jargon 'het buiten toepassing verklaren van een ministeriële regeling'. "Wij doen dat niet zomaar", zegt persrechter Karen Jacobs. "Het gaat in de praktijk mis bij deze groep AOW'ers. De ongewenste effecten zijn te groot. De minister heeft gezegd: we gaan ernaar kijken. Maar dat was in december 2022."

De uitspraak gaat over een geschil tussen de SVB en twee mensen met AOW. Maar de persrechter benadrukt dat het oordeel van de CRvB een brede werking heeft. "Ook het UWV bijvoorbeeld gebruikt de regeling die wij buiten toepassing hebben verklaard. Bij mensen boven de AOW-leeftijd die een schuld hebben bij het UWV, en waar het UWV als aflossing een deel van de uitkering inhoudt, zal de beslagvrije voet naar boven bijgesteld moeten worden."

Jurist André Moerman noemt de ingreep van het CRvB "heel bijzonder". Hij volgt op zijn website Schuldinfo.nl de ontwikkelingen rond de beslagvrije voet nauwkeurig. "Meestal gaat een rechterlijke uitspraak over een individuele zaak en wordt er gekeken naar de bijzondere omstandigheden bij die zaak. Maar deze uitspraak raakt een regeling die voor alle AOW'ers geldt bij wie de SVB een schuld incasseert." De SVB zegt niet te weten om hoeveel mensen het gaat. "Die cijfers hebben wij niet paraat," zegt een woordvoerder.

Goed analyseren

Het is nog niet duidelijk of de SVB in de gevallen waarin in het verleden volgens de rechterlijke uitspraak van vandaag te veel is ingehouden op de AOW-uitkering, dat te veel geïnde gaat terugbetalen. "Daarvoor moeten we de uitspraak eerst goed analyseren."

Ook het ministerie van Sociale Zaken laat weten dat het de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep samen met de SVB gaat bestuderen. De uitkomsten van een onderzoek naar de toepassing van de beslagvrije voet voor AOW-gerechtigden verwacht het ministerie dit voorjaar.

Rusland vindt documenten en lichaamsdelen met tatoeages op rampplek

3 months 2 weeks ago

Rusland zegt dat op de plek waar woensdag een Russisch militair vliegtuig is gecrasht Oekraïense identiteitspapieren en getatoeëerde lichaamsdelen zijn gevonden. Volgens Moskou kwamen bij de crash 74 mensen om, onder wie 65 Oekraïense krijgsgevangenen die onderweg waren naar een gevangenenruil. Rusland deelde deze beelden van de rampplek:

Het toestel is volgens Rusland door Oekraïne neergehaald. Oekraïne ontkent noch bevestigt dat en zegt verder dat er geen betrouwbare informatie is over wie er aan boord waren van het toestel. President Zelensky wil dat er een internationaal onderzoek komt naar de crash.

Karakteristieke tatoeages

Een Russische onderzoekscommissie heeft op de plek van de vliegtuigcrash volgens Moskou lichaamsdelen gevonden met daarop karakteristieke tatoeages. Vergelijkbare tatoeages werden door Oekraïense krijgsgevangenen gedragen, "onder wie leden van het in Rusland verboden Azov-regiment die ondervraagd zijn in strafzaken", meldt het Russische persbureau Tass.

Ook werden er documenten gevonden die "de identiteit van de Oekraïense militairen die bij de ramp zijn omgekomen bevestigen". Onder die papieren zouden ook documenten zijn van de Russische gevangenisdienst.

De onderzoekscommissie zegt dat de lichaamsdelen genetisch zullen worden onderzocht om de identiteit van de slachtoffers te achterhalen. Het is niet bekend of lichamen van Oekraïense krijgsgevangenen zullen worden overgedragen aan Oekraïne.

Volgens Russische staatsmedia zijn ook de zwarte dozen uit het vliegtuig gevonden en afgeleverd bij een laboratorium van het ministerie van Defensie in Moskou voor onderzoek.

Gescheiden Georgische tweeling was slachtoffer groot kinderhandelschandaal

3 months 2 weeks ago

Toen ze twaalf jaar was zag Amy Khvitia een meisje dansen in Georgia's Got Talent dat precies op haar leek. Dat vond iedereen. De telefoon stond niet stil. "Iedereen heeft een dubbelganger", was de verklaring die haar moeder haar gaf.

Maar zeven jaar later, in 2021, zette Amy een video van zichzelf op TikTok. Een opvallende video, haar haar was blauw en ze had een piercing door een wenkbrauw. Ano Sartania werd erop gewezen door een vriendin, omdat het meisje met het blauwe haar zo op haar leek. Ano vond het "cool".

Zo begon een zoektocht waarin de twee erachter kwamen dat ze als baby bij hun moeder waren weggehaald. Ze waren niet de enige. Volgens een journaliste die er onderzoek naar deed zijn in Georgië in de periode 1970-2006 bijna 100.000 baby's van hun moeders afgenomen om verkocht te worden aan adoptieouders.

Zij is mij

Ano wilde graag in contact komen met het meisje op de TikTok-video. Iemand zag haar oproep in een WhatsAppgroep van haar universiteit en bracht de twee op Facebook met elkaar in contact. In de dagen daarna ontdekten ze dat ze veel gemeen hadden.

Ze bleken in dezelfde kraamkliniek te zijn geboren, al was dat volgens een geboortebewijs wel weken na elkaar. Ze hielden van dezelfde muziek, hadden hetzelfde kapsel en dezelfde botziekte. "Het werd steeds vreemder", zei Amy tegen de BBC.

Een week later spraken ze af in een metrostation in Tblisi. "Het was alsof ik in de spiegel keek. Precies hetzelfde gezicht, precies dezelfde stem. Ik ben haar en zij is mij." Amy wist zeker dat ze een tweeling moesten zijn.

De BBC maakt een documentaire over Ano en Amy en het kinderhandelschandaal:

De twee eisten uitleg van hun 'moeders' en kregen allebei hetzelfde verhaal te horen. De 'moeders' hadden geen kinderen kunnen krijgen en zich tot een ziekenhuis gewend voor een kind dat door de echte moeder was afgestaan. Ze moesten daarvoor een dokter betalen, maar daarna konden ze een kind meenemen en opvoeden als hun eigen kind.

De adoptiemoeders zeggen dat ze niet wisten dat dit illegaal was en ook niet dat ze de helft van een tweeling hadden geadopteerd. Ze wilden niet vertellen hoeveel ze hadden betaald.

Ontmoeting in Leipzig

Amy postte hun verhaal in een Facebookgroep voor illegaal geadopteerde Georgische kinderen. Dat leverde een reactie op van een vrouw uit Duitsland, wier moeder in 2002 bevallen was van een tweeling in hetzelfde ziekenhuis waar Ano en Amy geboren waren. De tipgeefster was verteld dat de tweeling was gestorven, maar ze had altijd aan dit verhaal getwijfeld.

Een DNA-test toonde aan dat de tipgever inderdaad een zus van Ano en Amy was. Een ontmoeting tussen Ano, Amy en hun moeder Aza was toen een kwestie van tijd. Die vond eind vorig jaar plaats in een hotel in Leipzig. Aza vertelde hun dat ze bij de bevalling in coma was geraakt. Toen ze wakker werd, vertelden de artsen haar dat de baby's waren overleden.

Onvoorstelbaar

De Facebookgroep voor illegaal geadopteerde kinderen is opgezet door een Georgische journaliste die ook had ontdekt dat ze illegaal was geadopteerd. Ze hoopte zo haar echte familie te vinden, maar kwam op het spoor van een kinderhandelschandaal.

"De omvang in onvoorstelbaar, bijna 100.000 baby's zijn gestolen. Dat gebeurde systematisch", zegt ze tegen de BBC. Ouders die vroegen wat er met hun dode kinderen was gebeurd, kregen te horen dat die in de tuin van het ziekenhuis waren begraven.

Behalve artsen waren er ook bestuurders betrokken bij de kinderhandel en ambtenaren die geboortebewijzen vervalsten. Er zouden ook kinderen naar de VS, Canada, Cyprus, Rusland en Oekraïne zijn gegaan.

In 2006 zou de babyhandel grotendeels zijn gestopt. Georgië veranderde toen zijn adoptiewet. Ook andere wetten werden strenger, waardoor het moeilijker werd illegaal kinderen te adopteren.

Advies Raad voor Cultuur: meer geld naar regio en één cultuurfonds

3 months 2 weeks ago

De Raad voor Cultuur heeft een nieuw advies gepresenteerd voor de verdeling van de cultuursubsidies vanaf 1 januari 2029. In de nieuwe plannen stelt het adviesorgaan voor de subsidies vanuit één Rijksfonds te verdelen. Verder moet cultuur toegankelijker worden gemaakt door meer te investeren in de regio.

Nu wordt de ongeveer 500 miljoen euro aan subsidies verdeeld via onder meer het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap en via de zes Rijkscultuurfondsen, zoals het Fonds voor Cultuurparticipatie, het Fonds Podiumkusten, het Mondriaan Fonds en het Nederlands Filmfonds. Daarnaast hebben gemeenten en provincies hun eigen cultuurbeleid.

In de huidige verdeling van de subsidies komen sommige regio's er bekaaid van af. Zo ging in 2020 bijna 80 procent van het budget van het Fonds Podiumkunsten naar kunstgroepen in de Randstad. Het huidige stelsel leidt al jaren tot kritiek.

Cultuur voor iedereen

In het advies van de Raad voor Cultuur ligt de nadruk op een eerlijker verdeling van de subsidies. Ook wil de raad dat de overheidsbijdrage zoveel mogelijk bijdraagt aan "een rijk cultureel leven voor iedereen in Nederland".

Momenteel verschilt het per regio te veel welke culturele voorzieningen er zijn, wat daar te zien is en welke mogelijkheden er zijn. "Cultuursterke regio's worden steeds sterker, terwijl in andere regio's de kansen en voorzieningen juist afnemen", schrijft de Raad.

Het advies is daarom de financiering evenwichtiger te verdelen over het hele land en het te verbreden naar verschillende soorten makers. Nu zijn delen van het "culturele veld nog ondervertegenwoordigd". Breng daarom de hele financiering onder bij één Rijksfonds, klinkt het. Met daarbinnen afdelingen met een provincie als werkgebied.

Daarin ziet de Raad voor Cultuur voor zichzelf een andere rol. In de 'nieuwe stijl' zal de raad niet meer adviseren over subsidieaanvragen, maar over de kaders en het beleid. De Raad voor Cultuur adviseert het Rijk het budget structureel met 200 miljoen euro per jaar te verhogen.

'Tussenvonnis van Internationaal Gerechtshof duidelijk signaal'

3 months 2 weeks ago

Zuid-Afrika reageert met blijdschap op het tussenvonnis over mogelijke genocide in Gaza. Het land had een proces aangespannen tegen Israël bij het Internationaal Gerechtshof in Den Haag. De rechters oordelen dat Israël meer moet doen om genocide te voorkomen.

President Ramaphosa volgde de uitspraak live in Johannesburg. Toen de uitspraak was afgerond werd er "Free Free Palestine" gescandeerd terwijl hij uitbundig felicitaties van aanwezigen in ontvangst nam.

"Dit is een overtuigende overwinning voor de internationale rechtstaat en een mijlpaal in de zoektocht naar gerechtigheid voor het Palestijnse volk", liet het land weten in een verklaring. "Het Internationaal Gerechtshof heeft geoordeeld dat Israëls acties mogelijk genocidaal zijn en heeft daarom voorlopige maatregelen afgekondigd."

"Het signaal van het hof was heel duidelijk", zegt Larissa van den Herik van de Universiteit Leiden, gespecialiseerd in genocidewetgeving. "Er moeten vanaf nu direct maatregelen worden genomen."

"Wat nu heel concreet is gemaakt, is dat de manier waarop Israël nu opereert mogelijk een schending van het Genocideverdrag is", vat Van den Herik belang van het tussenvonnis samen. "Ook moeten er maatregelen worden genomen om de nood van de Palestijnen direct te lenigen."

Het hof legde daarvoor Israël zes maatregelen op, zoals het voorkomen van handelingen die mogelijk genocidaal zijn, het tegengaan en vervolgen van opruiende uitspraken en leveren van humanitaire hulp aan de Gazastrook. Ook moet het land daar binnen een maand verantwoording over afleggen aan het hof.

Premier Netanyahu reageerde meteen via X:

In zijn eerste reactie zegt Netanyahu dat Israël internationale wetten respecteert, maar "evenzeer de heilige plicht heeft om ons land en ons volk te beschermen". Hij benadrukt daarbij dat Israël strijd voert tegen de terroristen van Hamas, niet de gehele bevolking van Gaza.

"We zullen er alles aan doen om humanitaire hulp te faciliteren en burgerslachtoffers te voorkomen, zelfs als Hamas hen als menselijk schild gebruikt."

Hij is blij dat het hof niet expliciet oproept tot een staakt-het-vuren, zoals Zuid-Afrika had geëist. "Dat was een walgelijke poging om de Joodse staat het recht op zelfverdediging te ontzeggen en het is het terecht afgewezen."

Van den Herik had vooraf ook niet verwacht dat Zuid-Afrika hierover zijn zin zou krijgen. "Het hof kan alleen maatregelen opleggen aan staten, terwijl het conflict in Gaza tussen Israël en Hamas is. Als Israël bevolen zou zijn om te stoppen met vechten, zou Hamas gewoon kunnen doorgaan."

De Zuid-Afrikaanse buitenlandminister Pandor zei in Den Haag echter dat het gerechtelijk bevel feitelijk een oproep voor een staakt-het-vuren behelst. "Hoe kun je anders hulpgoederen en water leveren? Als je het vonnis leest moet je wel tot de conclusie komen dat een staakt-het-vuren nodig is."

Pro-Palestijnse betogers in Den Haag reageren tevreden:

Wat de gevolgen voor de situatie op de grond ook zijn, Van den Herik denkt dat het vonnis internationaal een grote rol zal spelen. "Het zal voor derde staten gevolgen hebben. Als het hof zo expliciet zegt dat het Genocideverdrag mogelijk is geschonden, dan kunnen andere landen niet volhouden dat de feiten onvoldoende duidelijk zijn."

Het tussenvonnis kan gevolgen hebben voor de steun van andere landen aan Israël, bijvoorbeeld met wapenleveranties. Juridische experts denken bijvoorbeeld dat de uitspraak invloed kan hebben op de zaak die in Nederland speelt over de levering van F-35-onderdelen.

Zuid-Afrika zegt ondertussen de internationale gemeenschap de wacht aan. "Andere landen zijn gewaarschuwd dat het ernstige risico op genocide bestaat voor het Palestijnse volk in Gaza. Ze moeten daarom zelf ook genocide door Israël proberen te voorkomen en oppassen dat ze niet zelf het Genocideverdrag schenden door Israël te helpen."