In het centrum van Franeker is vannacht een plofkraak gepleegd. De geldautomaat die doelwit was, zat aan de buitengevel van het pand van het Kaatsmuseum, dat volledig is gewijd aan de Friese kaatssport. De voorzitter is aangeslagen, zegt hij tegen Omrop Fryslân.
De explosie was rond 03.30 uur. Er klonk een enorme knal. "De alarmlichten van allemaal auto's gingen af. Ik dacht: dit is geen vuurwerk", zegt een bewoner.
Door de explosie werd de geldautomaat uit de muur geblazen en de gevel flink beschadigd. Geld kwam op straat terecht, schrijft de omroep.
Museum dichtVoorzitter Bram Bonnema van het Kaatsmuseum ging meteen naar het museum toe. "Dit is zinloze vernieling", zegt hij. Hij is bang voor schade. "Achter de geldautomaat zit een vitrine met kaatsprijzen. Ik maak me grote zorgen om hoe het er van binnen uitziet", zegt hij. Het Kaatsmuseum is het oudste sportmuseum van Nederland.
Rond 12.00 uur zei Bonnema tegen de omroep dat hij nog steeds niet naar binnen mag om de schade op te nemen. Wel is duidelijk dat het museum de komende dagen dicht blijft. De voorzitter verwacht dat het museum op zijn vroegst dinsdag of woensdag weer open kan.
Vanochtend was de Explosieven Opruimingsdienst Defensie bij het pand voor onderzoek. De daders zijn voortvluchtig. Het is volgens de politie onduidelijk of ze iets buit hebben buitgemaakt.
Als je als toerist de beroemde berg Fuji in Japan wil zien, dan is de plaats Fujikawaguchiko een plek waar je haast niet omheen kan. Maar de lokale autoriteiten ervaren ook de negatieve gevolgen van het massatoerisme. Een populaire plek waar vakantiegangers massaal naartoe gaan om foto's te maken van de fotogenieke berg wordt binnenkort afgeschermd.
De bouw van een netconstructie (2,5 meter hoog en 20 meter lang) begint volgende week. Hiermee moeten de toeristen worden geweerd uit de omgeving van een Lawson-supermarkt.
Op dak van tandartsDe berg Fuji, de hoogste berg van Japan, kan op veel plekken worden gefotografeerd, maar dit gezichtspunt is met name populair. Dat is omdat het voor veel mensen twee typisch Japanse symbolen combineert: een filiaal van de bekende Lawson-supermarktketen en de berg zelf, misschien wel hét symbool van het Oost-Aziatische land.
Een lokale functionaris zegt dat de maatregel noodzakelijk is. "Het is betreurenswaardig dat we dit moeten doen omdat sommige toeristen de regels niet respecteren, door rommel achter te laten of de verkeersregels te negeren", zegt hij tegen persbureau AFP.
Voornamelijk buitenlandse toeristen verdringen zich op de smalle stoep voor de winkel en zijn vaak doof voor herhaalde waarschuwingen van verkeersagenten. Ze parkeren soms zonder toestemming bij een tandheelkundige kliniek en klimmen op het dak om de perfecte foto te maken, aldus de functionaris.
Geisha's lastiggevallenHet toerisme in Japan heeft een vlucht genomen na de opheffing van de coronabeperkingen en heeft recordaantallen bereikt, met drie miljoen bezoekers in maart, het hoogste maandelijkse cijfer sinds de aantallen worden geregistreerd.
De buitensporige toestroom van bezoekers en hun soms ongewenste gedrag hebben geleid tot meerdere maatregelen in het land. Op de berg Fuji zelf vragen de autoriteiten vanaf deze zomer een toegangsprijs. Daarnaast is er een maximumaantal bezoekers voor de belangrijkste wandelroute om de vulkaan te beklimmen.
In Kyoto worden toeristen geweerd uit de smalle straatjes van de geishawijk, nadat geishavrouwen werden lastiggevallen door bezoekers die foto's van ze maakten en ze aanraakten zonder toestemming.
Cruiseterminal AmsterdamOok elders ter wereld worden de negatieve gevolgen van massatoerisme steeds zichtbaarder. Zo moeten vanaf gisteren dagjesmensen die de Italiaanse stad Venetië bezoeken voor het eerst entreegeld betalen.
Ook Amsterdam kampt met wat de stad "overtoerisme" noemt. Zo mogen geen nieuwe hotels meer worden gebouwd en mag het aantal hotelovernachtingen per jaar niet boven de 20 miljoen uit komen. Eerder zei Amsterdam cruiseschepen uit de buurt van de binnenstad te willen weren en de cruiseterminal aan het IJ te verhuizen.
Elk jaar weer kou en regen tijdens Koningsdag op 27 april, terwijl Koninginnedag op 30 april vroeger altijd zonovergoten was. Is dat een niet op feiten berustend gevoel bij veel mensen, of is het weer op Koningsdag ook echt slechter dan voorheen op Koninginnedag, slechts drie dagen later?
"Ik ben voor mezelf tot een vrij verrassende conclusie gekomen", zei weervrouw Roosmarijn Knol, die het uitzocht, in radioprogramma NOS Met het Oog op Morgen. "Je zou misschien denken: wat maken die drie dagen nou uit? Maar als je naar de weerstatistieken kijkt, blijkt dat er wel degelijk verschil zit tussen de dagen."
Hoe zit dat dan? "Op 27 april is het gemiddeld genomen 15 graden en op 30 april is dat ruim 16 graden. 27 april is dus maar liefst een graad kouder dan 30 april", aldus Knol. "Daarnaast regent het ook meer op die dag. Dus op meerdere vlakken is het echt minder weer op Koningsdag dan op Koninginnedag."
Knol was daardoor zelf ook verrast. "Ik dacht dat het misschien om een paar tienden graden zou gaan. Niet om ruim 1 graad. Dat is echt een behoorlijk verschil."
'Niet één duidelijke oorzaak'Dat het kouder en natter is op 27 april is moeilijk te verklaren, zegt Knol. "Het zou kunnen dat die dag nog wat dichter tegen de winter aan zit en dat het daarom dan wat wisselvalliger is. Je zou ook kunnen zeggen dat het de afgelopen jaren wat warmer is geworden en dat de atmosfeer meer vocht bevat. Dat is ook de trend die we met klimaatverandering steeds zien. Maar er is niet één duidelijke oorzaak."
Overigens liggen de warmste 27 en 30 april niet ver uit elkaar, zegt Knol. "De warmste Koninginnedag was namelijk in 1993, toen werd het 27 graden. De warmste 27 april was in 2007, toen het 27,3 graden werd. Dat was alleen nog geen feestdag. De warmste Koningsdag was 2020 met 20,3 graden."
De weersverwachting voor koningsnacht en Koningsdag ziet er volgens Knol ook dit jaar niet rooskleurig uit. "We komen uit een wisselvallig weerbeeld en dat zet zich voort tijdens koningsnacht. Het wordt best een koude nacht, met temperaturen tussen de 3 en 6 graden Celsius. Morgen overdag zal het niet veel warmer worden dan 16, 17 graden. Die temperatuur is niet eens zo laag, maar er trekken van tijd tot tijd ook buien over het land. Dus als je op de vrijmarkt staat of buiten aan het feesten bent, dan kun je zo'n bui op je dak krijgen."
Het Rode Kruis waarschuwt zelfs voor lage temperaturen tijdens koningsnacht en in de vroege ochtend van Koningsdag. Mensen doen er volgens de hulporganisatie goed aan een sweater of jack bij zich te hebben. "Zeker tijdens koningsnacht en in de vroege ochtend, voor de liefhebbers van kleedjesmarkten, is dat geen overbodige luxe", zegt het Rode Kruis.
De hulporganisatie is vandaag en morgen op ongeveer 120 locaties aanwezig in heel Nederland. In onder meer Amsterdam en Utrecht staan door de hele stad vaste posten met hulpverleners, bij kleine evenementen zullen drie of vier vrijwilligers van het Rode Kruis aanwezig zijn.
Zo'n 5 graden met koningsnacht is niet een heel prettig vooruitzicht voor mensen die buiten gaan rondlopen. Toch kan het altijd nog kouder, zegt Knol. "Vorig jaar was het 1,2 graden onder nul. En de koudste nacht was de koninginnenacht van 1954, toen het 2,5 graden vroor."
Bedrijven in heel Nederland houden zich niet aan regels om luchtvervuiling tegen te gaan. Veel stoffen die kunnen verwaaien, zoals zand en as, moeten volgens de nieuwe Omgevingswet worden opgeslagen in een afgesloten ruimte. Maar honderden bedrijven slaan hun stoffen nog steeds op in de buitenlucht, blijkt uit onderzoek van het radio- en televisieprogramma Argos.
In de Omgevingswet, die begin dit jaar inging, staan strengere regels voor de opslag van 'stuifgevoelige stoffen'. Dit zijn stoffen die bij wind en droog weer kunnen uitwaaien over de omgeving, waardoor luchtvervuiling kan ontstaan, of overlast en gezondheidsschade voor omwonenden.
De nieuwe regels waren al in 2018 aangekondigd, maar bedrijven zeggen tegen Argos verrast te zijn. De Vereniging Afvalbedrijven laat weten dat de Omgevingswet mogelijk een veel grotere invloed heeft op de sector dan werd verwacht. "We gaan hierover met het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat in overleg."
Ook bedrijven die metaalschroot opslaan, moeten dit sinds dit jaar doen in een afgesloten ruimte. De Metaal Recycling Federatie noemt dit in een brief van begin deze maand aan het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat "een onmogelijke eis".
Geen capaciteitDat de bedrijven niet aan de regels voldoen, komt mogelijk doordat de omgevingsdiensten hier niet op handhaven, zegt onafhankelijk deskundige Cor Coenrady tegen Argos. De omgevingsdiensten zeggen niet te weten op hoeveel bedrijven de nieuwe regel voor opslag van toepassing is. De nieuwe lijst 'stuifgevoelige stoffen' is volgens koepelorganisatie Omgevingsdienst NL zo uitgebreid, "dat misschien alle bedrijven waar wij toezicht houden onder dit regime vallen". Er is volgens de koepelorganisatie "geen capaciteit" om alle bedrijven te controleren.
Ondanks de weerstand bij bedrijven, houdt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat vast aan de nieuwe voorschriften. Voorheen waren er veel uitzonderingen, zegt het ministerie. "Nu is voor diffuse stofemissies overkoepelend beleid gemaakt."
Grijze massaArgos deed specifiek onderzoek naar het bedrijf Heros in Sluiskil, Zeeland. Dit bedrijf heeft 55 hectare aan verbrand huisvuil, zogenoemd bodemas, opgeslagen in de buitenlucht. "Dat is een soort van grijze woestijn van as met allerlei onverbrande stukken en metaal erin", zegt Argos-redacteur Nikki van der Westen in het NOS Radio 1 Journaal. "Je kunt je voorstellen dat het niet lekker is als dat met wind over je dorp heen waait."
Inwoners van Sluiskil hebben er veel last van, zegt Van der Westen. "Op de vensterbanken ligt stof, op autoruiten, en bewoners vragen zich af: 'Wat ademen we nu eigenlijk in?'" In bodemas zit lood, dus "je moet het zo min mogelijk binnenkrijgen, het is gewoon giftig", zegt Van der Westen. In het dorp zijn volgens haar gezondheidseffecten van de industrie daar. "Kinderen hebben slechtere longen en volwassenen gebruiken meer medicatie tegen hart- en vaatziekten."
Heros reageert bij Argos dat de nieuwe regels niet gelden voor het bedrijf. Ook is Heros naar eigen zeggen niet geïnformeerd door de branchevereniging over de aangescherpte regels.
Nieuwsuur maakte twee jaar geleden een reportage over de industrie in Sluiskil, en andere problemen die daarmee gepaard gaan:
Reclameblokken van meer dan 100 seconden in de YouTube-app op de tv zijn geen uitzondering meer. Mede door die advertenties heeft het moederbedrijf van Google, Alphabet, een buitengewoon goed kwartaal achter de rug dat de verwachtingen van analisten overtreft.
De inkomsten van Alphabet stegen met 15 procent naar 80,5 miljard dollar (75 miljard euro). De winst liep op naar 23,7 miljard dollar. Op de beurs gaat het aandeel later vandaag waarschijnlijk stijgen. Het lijkt erop dat het bedrijf vanwege die goede cijfers later vandaag als de handel start op de beurs voor het eerst meer dan 2000 miljard dollar waard is.
Beleggers zijn niet alleen enthousiast over de gestegen inkomsten. Ook de aankondiging dat het bedrijf voor het eerst een deel van de winst, dividend, gaat uitkeren aan aandeelhouders doet het goed. Het bedrijf keert over het eerste kwartaal meer dan 2 miljard euro uit.
Eerder dit jaar besloot Meta, moederbedrijf van Facebook, ook dividend uit te keren aan aandeelhouders.
ReclamesVerreweg het meeste geld wordt verdiend met reclames bij Google-diensten. Bij videoplatform YouTube stegen de inkomsten relatief het hardst, met ruim 20 procent.
Eind vorig jaar kondigde het bedrijf aan dat reclameblokken op tv-apps langer zouden worden. Daar staat tegenover dat er minder snel een nieuw reclameblok is te zien.
Dieuwertje Blok (66) legt voorlopig al haar werkzaamheden neer, zegt ze in een interview met de Volkskrant. Ook verdwijnt de presentatrice voorlopig uit de openbaarheid. Ze moet een operatie ondergaan "die verminkend is".
Haar neus moet vanwege kanker worden geamputeerd. Het is niet gelukt om de ziekte op een andere manier aan te pakken.
Met het interview in de Volkskrant probeert Dieuwertje Blok mensen voor te bereiden op "grote schrik", zoals ze het zelf noemt. "Ik zal op een gegeven moment toch weer naar buiten moeten en dan vind ik het een prettig idee dat mensen weten wat het is en hoe ik erin sta."
De ziekte begon bij Blok met een klein hard plekje in haar neus, later bleek dat het huidkanker was. Dat leek makkelijk te bestrijden, maar dat bleek niet zo te zijn. En nu is dus vastgesteld dat haar neus moet worden weggehaald om het risico op uitzaaiingen te voorkomen.
De toekomst van Dieuwertje Blok bij het programma waar ze het meest bekend van is (het Sinterklaasjournaal) is nog onzeker. Met een mooie prothese ziet ze nog een kans, al twijfelt ze. "Ik kan me ook voorstellen dat het daar helemaal voor me stopt."
'Deur altijd open'Omroep NTR spreekt van een heel nare, zware en haast onvoorstelbare situatie waarin de presentatrice is beland. "Maar Dieuwertje vliegt het aan met de humor en het optimisme dat we van haar kennen. We denken nu eerst en alleen aan haar herstel want de gezondheid van Dieuwertje is natuurlijk het allerbelangrijkst."
De omroep houdt de deur naar het Sinterklaasjournaal open. "We gaan ervan uit dat ze terugkomt." Dat programma presenteert ze al sinds 2001.
Blok begon in 1980 als omroepster voor de KRO en is sindsdien veelvuldig op televisie te zien geweest. Op de radio is ze regelmatig te horen op de zender NPO Klassiek. Haar programma wordt voorlopig gepresenteerd door Maartje Stokkers.
Event Plaza in Rijswijk is het niet eens met het verbod op een Eritrese bijeenkomst eind mei. Dat schrijft de eigenaar van het zalencentrum in een brief aan burgemeester Huri Sahin van Rijswijk, die in handen is van Omroep West.
De burgemeester besloot dinsdag geen toestemming te verlenen voor de bijeenkomst omdat ze het veiligheidsrisico inschat als "levensgroot". Vorig jaar vielen er bij Event Plaza bij een massale vechtpartij tussen Eritreeërs gewonden.
De eigenaar is van plan de bijeenkomst van zo'n 800 mensen op 25 mei door te laten gaan. Het zou gaan om "een samenkomst" die door de grondwet wordt beschermd. De eigenaar wil met de burgemeester in gesprek over eventuele maatregelen en stapt anders naar de bestuursrechter, zo staat in de brief.
OngeregeldhedenBinnen de Eritrese gemeenschap zijn er spanningen tussen twee groepen: tegenstanders van het Eritrese regime en regeringsgezinde Eritreeërs. De spanningen leidden de laatste jaren tot ongeregeldheden bij een aantal bijeenkomsten in Nederland. In februari waren er rellen rond een bijeenkomst van Eritreeërs in Den Haag.
Vorig jaar vielen er gewonden bij een massale vechtpartij bij zalencentrum Event Plaza in Rijswijk, hetzelfde zalencentrum dat geregeld is voor de mogelijke bijeenkomst volgende maand.
AangemeldHet Eritrese bevrijdingsfeest is door de Federatie van Eritrese Gemeenschappen in Nederland (FEN) aangemeld bij de gemeente. Niet om goedkeuring te krijgen, maar voor de veiligheid van de genodigden, zo staat in een eerdere brief aan de burgemeester. De FEN wilde de burgemeester tijd geven om eventueel maatregelen te treffen, zo staat in de brief. Volgens de FEN gaat het om een besloten bijeenkomst.
Burgemeester Sahin heeft voor zover bekend nog niet gereageerd op de brief.
