NOS Nieuws - Algemeen

Decorontwerper Paul Gallis (83) overleden

2 months 1 week ago

Prijswinnend theatervormgever Paul Gallis is vanochtend in zijn Italiaanse woonplaats Villadeati overleden. Dat heeft zijn echtgenoot aan persbureau ANP laten weten. Hij was 83 jaar.

De in Amsterdam geboren Gallis was decennialang een van de toonaangevendste decorontwerpers in de internationale theaterwereld. In de jaren 80 en 90 verzorgde hij de decors voor de musicals van Joop van den Ende, zoals West Side Story en Evita. Een deel van zijn ontwerpen wordt nog steeds gebruikt voor musicalproducties over de hele wereld.

Gallis werkte voor theatergezelschappen Globe en Internationaal Theater Amsterdam (ITA). Ook bedacht en maakte hij decors voor diverse opera's en balletvoorstellingen. Hij was productief: in totaal maakte hij meer dan 300 decorontwerpen voor het theater. Zijn werk bracht hem door heel Europa en naar Broadway in New York.

Maquettes met de hand

Voor ieder decor maakte Gallis met de hand een maquette. "We gaan het eerst hebben over de stijl waarin we het willen, en als we daar een richting in bepaald hebben is het toch gewoon zo dom als achter een lege tafel gaan zitten en hopen dat het indaalt, zal ik maar zeggen. Tot nu toe gebeurt dat altijd", zei hij in 2014 in een interview voor operagezelschap Opera Zuid uit Maastricht. Veel van zijn maquettes zijn opgenomen in de collectie van museum Allard Pierson.

De theatervormgever werd onderscheiden met een groot aantal prijzen. In 1991 ontving hij de prestigieuze Prosceniumprijs voor zijn bijdrage aan het Nederlandse theater.

In 2009 kreeg hij voor de productie Anatevka de John Kraaijkamp Musical Award voor het beste decor. Vanwege zijn betekenis voor het toneel in Nederland werd hij benoemd tot Ridder in de Orde van Oranje-Nassau.

ACM wil dat energiebedrijven klanten helpen met nieuw energiecontract

2 months 1 week ago

Energiebedrijven moeten hun klanten adviseren bij het afsluiten van een nieuw energiecontract en hen ook het beste contract aanbieden. Dat vindt de Autoriteit Consument & Markt (ACM). De toezichthouder maakt zich zorgen over de enorme keuze die consumenten hebben, waardoor ze soms door de bomen het bos niet meer zien.

"Het kiezen van een nieuw energiecontract is te ingewikkeld geworden voor de meeste mensen", zegt ACM-voorzitter Martijn Snoep. Daarom wil de toezichthouder energiebedrijven verplichten om hun klanten daarin te ondersteunen. "Zij weten wel wat goed is en welk contract het beste aansluit bij de situatie van de klant.".

Energiebedrijven hiertoe dwingen is nu niet mogelijk, daar is nog geen regelgeving voor. Uiteindelijk is het aan de politiek. Maar de ACM zegt dat het voor de consument te moeilijk is om een verstandige keuze te maken.

Het beste contract

Volgens Energie Nederland, de branchevereniging van energiebedrijven, is het uitgangspunt dat de klant kan kiezen voor het contract dat het beste bij zijn of haar situatie en wensen past. "Dat hoeft niet altijd het goedkoopste product te zijn", laat een woordvoerder weten.

Daar is de toezichthouder het ook mee eens. "Het gaat ook niet om het goedkoopste contract, maar het beste contract. En dat kan niet iedereen in zijn eentje uitvinden."

Met anderen praten

Nu zijn mensen nog aangewezen op vergelijkingssites en aanbiedingen van verschillende energiemaatschappijen. "Wij raden consumenten aan om zich heel goed te oriënteren en daar ook de tijd voor te nemen."

Bedrijven proberen ook telefonisch klanten te werven of via verkoop aan de deur. "Ga daar niet op in", waarschuwt Snoep. "Het blijft ingewikkeld en je moet een aantal dingen met elkaar vergelijken." De ACM adviseert ook om voor een besluit eerst met anderen te praten die er ervaring mee hebben.

Energie Nederland zegt dat bedrijven wel aan consumenten uitleggen wat de verschillende contracten inhouden en welk contract voor hen de beste keuze is. Daarnaast zeggen ze de facturen zo begrijpelijk mogelijk te maken.

Volgens de ACM zijn er inderdaad bedrijven die dit al doen, maar zou elk bedrijf daar een gewoonte van moeten maken.

Kamer blijft twijfelen over vuurwerkverbod, mogelijk toch uitzondering voor verenigingen

2 months 1 week ago

Het blijft voorlopig nog onduidelijk of er een totaalverbod komt voor consumenten om rond de jaarwisseling vuurwerk te kopen en af te steken. Bij een debat over een wetsvoorstel van GroenLinks-PvdA en de Partij voor de Dieren lieten verschillende fracties nog niet het achterste van hun tong zien. Ze zijn er nog niet uit of ze een verbod zullen steunen.

In een poging om toch tot een meerderheid te komen, omarmden de initiatiefnemers een alternatief voorstel van ChristenUnie, SGP en CDA met een uitzondering op het verbod.

Zij stellen voor dat georganiseerde groepen, zoals buurt- of dorpsverenigingen, toch toestemming van de burgemeester kunnen krijgen om op een centrale plek veilig vuurwerk af te steken. Dan hoeft er geen vuurwerkprofessional te worden ingeschakeld.

Zo'n ontheffing kan alleen onder strikte voorwaarden worden verstrekt. Er moet worden voldaan aan veiligheidseisen en degene die het vuurwerk afsteekt moet "deskundig" zijn.

"Wij vinden: hoe minder uitzonderingen, hoe beter", reageerde Kamerlid Klaver van GroenLinks-PvdA op het wijzigingsvoorstel. "Dus liever niet. Maar we hebben goed geluisterd naar de Kamer en we kunnen dit goed navoelen."

Volgens hem doet zo'n uitzondering recht aan de tradities die in sommige streken leven. Zolang het maar een uitzondering op de regel van het verbod blijft.

Iedere klap illegaal

De initiatiefnemers zijn ervan overtuigd dat een verbod kan bijdragen tot een rustiger jaarwisseling met minder vuurwerkslachtoffers. Als iedere klap of vuurpot illegaal is, is het voor de politie veel makkelijker om in te grijpen, is hun visie. In het heetst van de strijd is het voor agenten nu niet mogelijk om vast te stellen of vuurwerk legaal of illegaal is.

Hulpverleners vragen ook om een verbod, omdat ze steeds vaker bekogeld en beschoten worden met vuurwerk. Een groot deel van de politiemensen wil inmiddels liever niet meer werken met Oud en Nieuw.

Professionele shows

De afgelopen jaarwisseling waren er meer incidenten dan de jaren ervoor. Legale 'cakeboxen' werden soms op hun kant gezet om agenten of ambulancemedewerkers mee te beschieten.

Fractievoorzitter Ouwehand van de Partij voor de Dieren hamert vooral op de gevolgen van het vuurwerk voor dieren, zowel huisdieren als die in de vrije natuur. Ook veel mensen hebben last van het fijnstof dat in de lucht komt.

Om burgers het plezier van vuurwerk toch niet helemaal te onthouden, kunnen gemeenten besluiten om professionele shows te organiseren. "Dat is ook schadelijk, maar wel veel minder", meent Ouwehand.

Gezagsprobleem

Maar de coalitiepartijen blijven huiverig om in te stemmen met een verbod. PVV en BBB zien er niets in. Volgens Kamerlid Boutkan van de PVV is het vuurwerk niet het probleem, maar loopt het met Oud en Nieuw vooral uit de hand omdat "het gezag op straat de laatste jaren is weggezakt".

Boutkan was zelf in de jaren 80 ME'er in Den Haag. "Als je dan een klap uitdeelde, werd er geen klachtenprocedure gestart. Had je een klap gekregen van de politie, dan zeiden ze thuis: dan zal je het wel verdiend hebben."

BBB-leider Van der Plas vindt dat er met een verbod een eind komt aan een jarenlange traditie waar veel mensen plezier aan beleven. "Moeten die dan lijden onder een stel aso's die zich niet aan de regels houden?"

Verschillende partijen zijn bang dat vuurwerkfans hun vuurwerk gewoon in het buitenland blijven kopen. Ouwehand denkt dat dat de eerste jaren zeker zal blijven gebeuren.

Maar omdat de norm wordt dat er geen vuurwerk meer mag worden afgestoken, zal dat volgens haar afnemen. "Inmiddels steekt ook geen enkele roker meer een sigaret op in de trein of in de kroeg."

Veel discussie in VVD

De afgelopen tijd zijn de ogen vooral gericht op regeringspartij VVD. Die zou het vuurwerkverbod aan een meerderheid kunnen helpen. Binnen de partij is er zeer veel discussie tussen voor- en tegenstanders, maar de Kamerfractie heeft nog geen definitief standpunt ingenomen. Ook NSC is vooralsnog niet voor een totaalverbod, maar heeft alle voor- en tegenargumenten wel in beraad.

Er is nog tijd om een definitief oordeel te vellen. Vandaag gaven de initiatiefnemers van het verbod alleen maar antwoord op de vragen en voorstellen uit de Kamer. Het debat wordt op een later tijdstip afgerond.

Ondertussen gaat de discussie door en wordt gekeken hoe de uitzondering voor georganiseerde groepen precies vormgegeven moet worden. Zo is nog niet helemaal duidelijk hoe zo'n dorpsvereniging aan vuurwerk kan komen, als de verkoop ervan verboden is.

Raad voor de rechtspraak kritisch op plan OM om vaker zelf te straffen

2 months 1 week ago

De Raad voor de rechtspraak is "niet te spreken" over het plan van het Openbaar Ministerie om vaker zelf een straf op te leggen in plaats van een zaak voor de rechter te brengen. Dit wil het OM doen bij delicten waarvoor maximaal zes jaar gevangenis staat. Rechtbanken moeten hierdoor meer tijd krijgen voor zwaardere strafzaken.

Verdachten van strafbare feiten als diefstal of vandalisme zullen hierdoor vaker een boete of taakstraf krijgen, in plaats van een door de rechtbank opgelegde gevangenisstraf. "Het betekent dat een celstraf bij tienduizenden zaken feitelijk wordt afgeschaft", zegt voorzitter Henk Naves van de Raad voor de rechtspraak.

Hij vindt het niet kunnen dat het OM "eenzijdig het strafbeleid aanpast". "Dit past niet binnen de rechtsstaat. Zo'n ingrijpende beleidswijziging kun je alleen nemen in overleg met de rechtspraak, en bijvoorbeeld ook de politie en andere organisaties in de strafrechtketen."

Slecht voor de openbaarheid

Ook op het beleid zelf heeft Naves kritiek. Zo wil het OM aanvankelijk alleen bij misdrijven zoals diefstal zelf een straf opleggen, maar later zal dit volgens Naves worden uitgebreid.

Dan zou ook bij delicten zoals mishandeling en woninginbraak minder vaak een gevangenisstraf worden opgelegd, wat nu wel regelmatig gebeurt. "Bijvoorbeeld als er sprake is van recidive en een taakstraf of geldboete maatschappelijk niet meer op hun plaats zijn", zegt Naves.

Bovendien is het slecht voor de openbaarheid van de rechtspraak als het OM vaker zelf beslist over een straf, vindt Naves. "De samenleving kan dan niet zien wat er achter de schermen wordt besproken."

En het is volgens hem juist heel belangrijk dat bijvoorbeeld media kunnen meekijken bij rechtszaken. "Juist in het strafrecht, waar de 'machtige overheid' via het OM mensen beschuldigt van misdrijven, is het van het grootste belang dat deze controle wél kan plaatsvinden", zegt hij tegen NRC.

Laatste directe confrontatie Duitse lijsttrekkers Scholz en Merz

2 months 1 week ago

Vier dagen voor de parlementsverkiezingen in Duitsland gaan bondskanselier Olaf Scholz (SPD) en oppositieleider Friedrich Merz (CDU) voor het laatst een-op-een met elkaar in debat. Dat doen ze op de online-platforms van de kranten Bild en Welt. Het debat is vanmiddag opgenomen en wordt om 20.15 uur uitgezonden.

Het debat is dan ook te zien op YouTube:

CDU/CSU-lijsttrekker Merz gaat in de peilingen aan kop, ruim voor de rechts-radicale AfD en de sociaal-democratische SPD van Scholz. Ze gingen op 9 februari ook met elkaar in debat. Dat debat werd gezien als inhoudelijk en beleefd, al deinsden de hoofdrolspelers er niet voor terug de ander als wereldvreemd neer te zetten.

Morgenavond is er bij de publieke zenders ARD en ZDF nog een slotdebat. Daar doet AfD-voorzitter Alice Weidel als enige lijsttrekker van een grote partij aan mee. CDU, SPD en de Groenen sturen vervangers. Die partijen hebben samenwerking met de AfD na de verkiezingen al uitgesloten.

Als de CDU/CSU de verkiezingen wint, kan Friedrich Merz de volgende bondskanselier van Duitsland worden. In deze video zie je wie hij is:

AfD weer onderzocht wegens mogelijk illegale campagnedonaties

2 months 1 week ago

De Duitse radicaal-rechtse partij Alternative für Deutschland (AfD) wordt onderzocht door Duitse en Oostenrijkse autoriteiten vanwege een mogelijk illegale campagnedonatie van 2,35 miljoen euro. Dat blijkt uit onderzoek van het Duitse weekblad Der Spiegel en de Oostenrijkse krant Der Standard. Het nieuws komt enkele dagen voor de Duitse verkiezingen komende zondag.

De miljoenendonatie zou volgens de AfD zijn gekomen van oud-politicus Gerhard Dingler van de radicaal-rechtse zusterpartij uit Oostenrijk, de FPÖ. Maar uit het onderzoek komt naar voren dat deze donatie vermoedelijk niet van Dingler komt, maar van de Duits-Zwitserse vastgoedmiljardair Henning Conle.

Die zou in december 2,6 miljoen euro hebben overgemaakt naar Dingler, die vervolgens 2,35 miljoen doneerde aan de campagne van AfD. Het was het hoogste bedrag dat de partij ooit gedoneerd kreeg.

Witwassen

Donaties van boven de 35.000 euro moeten door partijen worden doorgegeven aan het Duitse parlement en het moet bekend zijn wie de donatie heeft gedaan. Als de aantijgingen blijken te kloppen, dan zal de AfD een boete van drie keer de donatie moeten betalen, ruim zeven miljoen euro.

De autoriteiten doen nu onderzoek op verdenking van witwassen en geheime partijfinanciering, omdat de partij niet heeft gemeld wie de werkelijke donateur was.

Zowel Conle als Dingler heeft niet gereageerd op vragen van Der Spiegel. Carsten Hütter, penningmeester van de AfD, beweert dat hij "in overeenstemming met de wettelijke vereisten had gehandeld". Hij geeft aan mee te werken met het onderzoek.

De radicaal-rechtse partij is al meermaals beboet vanwege illegale donaties. Conle zelf is betrokken geweest bij één van deze schandalen. Zo doneerde hij in 2017 ruim een ton aan de AfD via Zwitserse rekeningen, terwijl Duitse partijen geen donaties mogen aannemen uit landen buiten de Europese Unie. In november 2020 kreeg de AfD hiervoor een boete van vier ton.

Non-profitorganisatie LobbyControl vindt de beschuldigingen ernstig. "Het is onacceptabel dat de AfD en haar donoren de wetten blijven ondermijnen", aldus de organisatie in een persbericht. LobbyControl pleit voor strenger toezicht. "Het huidige systeem is niet in staat om mensen aan te pakken die opzettelijk de regels willen omzeilen".

Motief onduidelijk

Volgens Aurel Eschmann, expert van LobbyControl op het gebied van partijfinanciering, is het onduidelijk waarom Conle aan de AfD doneert via een tussenpersoon.

"Als Duits staatsburger kan hij zonder problemen doneren. Conle staat bekend als AfD-aanhanger, dus angst voor reputatieschade is daarom een onwaarschijnlijk motief".

Een campagnedonatie van 2,35 miljoen euro is voor Duitse begrippen een hoog bedrag. Dit kalenderjaar kwam alleen een donatie van 1,5 miljoen euro aan de SPD in de buurt. Volgens berichtgeving van Business Insider wordt CDU/CSU het best bedeeld met bijna acht miljoen euro aan donaties, daarna volgen FDP en AfD met elk ongeveer vijf miljoen euro.

Bijna 40 procent ijs Alpengletsjers gesmolten sinds 2000

2 months 1 week ago

Toen wetenschapper Michael Zemp naar de Sarenne-gletsjer keek, dacht hij even dat hij het verkeerde satellietplaatje voor zich had. "De gletsjer was letterlijk weg." De ijskap in de Franse Alpen, lange tijd een populair zomers skigebied, staat nu op de groeiende lijst van verdwenen gletsjers. De Sarenne is een extreem voorbeeld van een brede trend.

Sinds het jaar 2000 is 39 procent van de ijsmassa in de Alpen gesmolten. En dat is bovenop de smelt van de eeuw daarvoor. Wereldwijd is circa 5 procent verdwenen van het ijs in gletsjers buiten de ijskappen van Groenland en Antarctica.

Dit blijkt uit het meest complete onderzoek naar gletsjers tot dusver, woensdag gepubliceerd in het wetenschappelijke vakblad Nature.

Lokaal gevaarlijk

Onder leiding van Zemp verzamelden wetenschappers gegevens uit de hele wereld. Naast de metingen die onderzoekers deden op de gletsjers, ging het ook om diverse soorten metingen met satellieten.

Het krimpen en verdwijnen van gletsjers heeft diverse gevolgen, zegt Zemp, hoogleraar aan de Universiteit van Zürich en directeur van de wereldwijde monitoringsdienst voor gletsjers World Glacier Monitoring Service. "Het beïnvloedt de beschikbaarheid van zoet water, kan lokaal leiden tot gevaarlijke situaties en veroorzaakt zeespiegelstijging."

Na het uitzetten van water door opwarming levert smeltwater van gletsjers de voornaamste bijdrage aan de zeespiegelstijging tot dusver. Als alle gletsjers smelten leidt dit tot een wereldwijde zeespiegelstijging van circa 32 centimeter.

Steeds sneller

Bovenal illustreren smeltende gletsjers volgens Zemp hoe de aarde opwarmt. En die smelt gaat steeds sneller. De afgelopen elf jaar ging een derde meer ijs verloren dan dezelfde periode ervoor.

Dit is zeker niet de eerste schatting van de afname van gletsjers. "Maar die hadden allemaal hun eigen problemen," zegt Bert Wouters, poolonderzoeker aan de TU Delft. Het onderzoek begon met metingen direct op de gletsjers. Alleen gebeurde dat maar bij 50 tot 100 makkelijk toegankelijke gletsjers. "Er zijn ongeveer 275.000 gletsjers wereldwijd."

Omdat de toegankelijke gletsjers sneller dan gemiddeld smelten, gaf dit onderzoek een te pessimistisch beeld. Daarna ontdekten wetenschappers hoe ze satellietmetingen konden gebruiken. Ze maken bijvoorbeeld driedimensionale plaatjes van gletsjers. Daarvoor werden ze gefotografeerd vanuit twee hoeken. Radarsatellieten werden gebruikt om de hoogte van gletsjers in de gaten te houden.

Zwaartekracht meten

Wouters werkt vooral met satellieten die meten hoe sterk de zwaartekracht lokaal werkt. Meer ijs leidt namelijk tot een sterkere werking van de zwaartekracht. Op die manier kun je zien hoeveel ijsmassa er aanwezig is. Als een gletsjer (deels) smelt, neemt de zwaartekracht in de bergen wat af. En in zee, waar het smeltwater heen gaat, neemt die juist toe.

"Dit is de eerste schatting die is gebaseerd op alle gegevens die we hebben", zegt Wouters, die zelf ook meewerkte aan het onderzoek. Voor elke regio werden de gegevens gebruikt die daar de beste inschatting gaven.

NOS-weerman en klimaatwetenschapper Peter Kuipers Munneke reisde in 2021 naar de smeltende Morteratschgletsjer in de Zwitserse Alpen:

Zo heeft het in de Alpen geen zin om te kijken met radarsatellieten (de hellingen zijn te steil) of zwaartekrachtsatellieten (de ijskappen zijn te klein en versnipperd). En dus werd de schatting gebaseerd op driedimensionale satellietbeelden en metingen in het veld.

In het poolgebied zijn juist weer nauwelijks veldmetingen omdat het zo afgelegen is. Aangezien de ijskappen uitgestrekt zijn, levert dat wel goede metingen op van de zwaartekracht.

Nog te redden

"Het is natuurlijk geen grote verrassing dat gletsjers smelten", zegt de Zwitserse ijsonderzoeker Michael Zemp. "Maar we zien nu dat ze elk decennium meer te lijden hebben."

Naast de Alpen gaat het snel in de Kaukasus, het westen van de Verenigde Staten en tropische gebieden. "In al deze regio's verliezen gletsjers elk jaar zoveel ijs dat we ze gaan verliezen als we geen actie ondernemen."

"Er is niet alleen slecht nieuws", zegt Zemp. "We kunnen veel gletsjers nog redden. Elke tiende van een graad minder opwarming voorkomt het verlies van gletsjers, en de problemen die dat veroorzaakt."

Uiteindelijk is volgens hem het enige wat echt helpt dat mensen minder broeikasgassen uitstoten, zoals CO2, die opwarming van de aarde veroorzaken. Het lokaal bedekken van gletsjers met witte doeken kan het onvermijdelijke hoogstens enige tijd uitstellen.

In de Alpen is veel van de smelt in ieder geval niet meer te vermijden. Zelfs in de meest gunstige scenario's verdwijnt deze eeuw meer dan de helft van het resterende ijs.

Rotterdammer aangehouden voor verspreiden jihadistisch gedachtegoed

2 months 1 week ago

In Rotterdam is een 20-jarige man aangehouden op verdenking van het plaatsen van berichten op sociale media waarin jihadistisch gedachtegoed wordt verheerlijkt. De man werd in zijn woning opgepakt.

In zijn huis vond de politie materiaal waarop hij vermoedelijk te zien is met een bivakmuts, een beschermend vest en een machete. Deze spullen werden in het huis aangetroffen en zijn in beslag genomen. Ook zijn gegevensdragers meegenomen.

De man wordt verdacht van lidmaatschap van een terroristische organisatie. Het verspreiden en verheerlijken van jihadistisch gedachtegoed is strafbaar.

Er zijn geen aanwijzingen gevonden dat de man concrete plannen had om een aanslag te plegen.

Drie extremistische islamitische predikers mogen van kabinet land niet in

2 months 1 week ago

Drie extremistische islamitische predikers die van plan waren te komen spreken op de Ramadan Expo mogen van het kabinet het land niet in. Dat hebben de ministers Van Weel (VVD) en Faber (PVV) bekendgemaakt. Zij hebben daarvoor onder andere advies ingewonnen bij de NCTV.

"Voor haatzaaierij en het vergoelijken van geweld is absoluut geen plek in Nederland", zegt Van Weel. "Onze dijken kunnen niet hoog genoeg zijn om haat, agressie en geweldsverheerlijking te weren", zegt Faber. "Ik wil ze hier gewoon niet hebben en ik denk de meeste Nederlanders ook niet."

Het kabinet geeft hiermee gehoor aan een motie van de Tweede Kamer van JA21 en de VVD. Alleen GL-PvdA, Denk en PvdD stemden tegen. De Kamer wilde dat het kabinet ingreep omdat "deze predikers pedofilie verheerlijken, homoseksualiteit vergelijken met anaalkanker en de gruwelijkheden van 7 oktober door Hamas 'een leugen' vinden".

Utrecht stopte samenwerking

De Ramadan Expo is op 22 en 23 februari in de Jaarbeurs in Utrecht. Er zijn gescheiden ruimtes voor mannen en vrouwen. Vorig jaar stopte de gemeente Utrecht de samenwerking met de Dawah-groep die de Expo organiseert "vanwege het herhaaldelijk uitnodigen van omstreden sprekers", zo meldde RTV Utrecht. Burgemeester Dijksma zei echter niet te kunnen verbieden dat zij komen spreken.

Minderjarigen aangehouden voor dreigmails aan middelbare school Deventer

2 months 1 week ago

De politie heeft twee minderjarige jongens aangehouden voor het versturen van dreigmails naar een middelbare school in Deventer. Een van de verdachten werd maandag aangehouden, de ander gisteren, laat de politie weten. Het is onbekend of de jongens leerling zijn van de middelbare school.

De e-mails waren gericht aan verschillende locaties van het Etty Hillesum Lyceum in de Overijsselse plaats. Ze werden verstuurd op 30 september, 1 oktober en 10 februari en veroorzaakten flinke onrust.

Op 1 oktober bleven alle vier de locaties gesloten nadat in een mail gedreigd werd met een schietpartij. Daarnaast ging op sociale media een bericht rond met de tekst: "Ik zal iedereen doden zonder genade en niemand sparen."

Ook deze maand ontvingen medewerkers en leerlingen van de school een dreigbrief. Daarin zou het gaan over aanslagen op middelbare scholen.

Opgelucht

De verstuurde dreigmails hebben veel impact gehad op zowel de leerlingen als de ouders, schrijft de directie van het Etty Hillesum Lyceum in een brief aan ouders en leerlingen.

"We zijn opgelucht dat de politie erin geslaagd is twee verdachten aan te houden", aldus de school. "Het toont aan dat het plegen van strafbare feiten (uiteindelijk) niet onbestraft blijft."

E-mailadres leerling

De dreigmails werden verzonden via het e-mailadres van een leerling. Uit onderzoek blijkt dat die er niets mee te maken had, schrijft regionale omroep Oost. De school doet nu onderzoek hoe toegang is verkregen tot het account van de scholier.

De directie benadrukt in de brief dat leerlingen zorgvuldig moeten omgaan met wachtwoorden en persoonsgegevens, om te voorkomen dat derden kunnen mailen vanuit hun e-mailadres.

Politie Wenen zegt aanslag door 14-jarige te hebben voorkomen

2 months 1 week ago

In Wenen is een jongen van 14 gearresteerd op verdenking van het plannen van een aanslag op het Westbahnhof in de Oostenrijkse hoofdstad. De voorbereidingen voor de aanslag zouden al in een vergevorderd stadium zijn geweest. De jongen wordt ook verdacht van lidmaatschap van een terroristische organisatie: hij zou aanhanger zijn geweest van Islamitische Staat.

De verdachte heeft de Oostenrijkse nationaliteit en is al op 10 februari aangehouden door speciale politie-eenheden en leden van de terrorismebestrijding. Bij een huiszoeking zijn tekeningen van aanslagen met messen en machetes op een station en op politiemensen gevonden. Ook vond de politie een handleiding voor het maken van explosieven, aluminium pijpen en messen.

Islamistisch motief

De autoriteiten kwamen hem op het spoor nadat hij berichten met islamistische inhoud zou hebben verspreid op TikTok. Volgens het ministerie van Binnenlandse Zaken weigert de jongen een verklaring af te leggen.

Afgelopen zaterdag stak een man uit Syrië vijf mensen neer op straat in Villach, in het zuiden van Oostenrijk. Een tiener van 14 kwam daarbij om het leven. Ook in dat geval gaat de politie uit van een islamistisch motief. De verdachte zou een geradicaliseerde moslim zijn met banden met IS.

Britse journalist ruim tien dagen vermist in Brazilië

2 months 1 week ago

In Brazilië is al ruim tien dagen een Britse journalist vermist. Van de 32-jarige Charlotte Alice Peet is na een reis naar São Paulo niets meer vernomen. Dat meldt ACIE, de belangenorganisatie voor buitenlandse journalisten in Rio de Janeiro. De organisatie zegt zich zorgen over haar te maken.

Volgens ACIE nam Peet vanuit São Paulo contact op met een vriendin in Rio de Janeiro over haar plannen om naar die stad te komen. Ze vroeg of ze bij haar kon logeren, maar de vriendin had geen plaats meer in haar huis.

Een paar dagen later nam Peets familie contact op met deze vriendin, omdat ze al dagen niets meer van Peet hadden vernomen. De familie heeft toen aangifte gedaan van vermissing.

Ambassade

ACIE meldt dat de politie van São Paulo de zaak in behandeling heeft genomen. De Britse ambassade staat Peets familie bij en houdt contact met de lokale autoriteiten.

Peet werkte eerder als freelancer in Brazilië, vanwaaruit ze verslag deed voor Al Jazeera en Britse nieuwsorganisaties.

Harlingen schiet bruine vloot te hulp met veiligheidscheck

2 months 1 week ago

Harlingen investeert 40.000 euro in een proef voor het behoud en de verduurzaming van de bruine vloot. Het geld kan onder meer worden gebruikt voor een veiligheidscheck van bijvoorbeeld de masten van de historische schepen.

De Friese stad vindt dat het imago van de bruine vloot verbeterd moet worden na een aantal dodelijke ongelukken. "Er zijn al goede stappen gezet op het gebied van veiligheid, maar het kan nog beter", zegt wethouder Paul Schoute (VVD) van Harlingen bij Omrop Fryslân.

Bij de proef werken de Verenigde Bruine Zeilvaart Harlingen en de stichting Maritieme Erfgoed Alliantie samen met de gemeente. Het doel is om eigenaren van historische schepen te adviseren over duurzaam onderhoud van hun vloot in de toekomst. De veiligheid van de schepen speelt daarbij een grote rol.

"Je kan bijvoorbeeld masten scannen, met een soort röntgenfoto dus", stelt Schoute, "maar je kan natuurlijk niet bij elke boot langs. Dus daar heb je een servicestation voor nodig waar mogelijk zo'n apparaat wordt neergezet, zodat schepen periodiek hun masten kunnen laten scannen."

Dodelijke ongelukken

Het imago van de ongeveer 400 traditionele, deels houten zeilschepen in Nederland kreeg een knauw na twee dodelijke ongelukken in 2022 en een vernietigend rapport van de Onderzoeksraad voor Veiligheid. In december 2023 besloot toenmalig minister Harbers tot een extra inspectie van alle schepen van de bruine vloot.

Volgens de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) hebben die inspecties geholpen. Achterstallig onderhoud en veel problemen werden, soms na enig aandringen, door de schippers verholpen.

"Het gaat dan om rotte rondhouten of drankgebruik", aldus Stefanie Spekreijse van de ILT eind vorig jaar bij Omrop Fryslân. Ook had een aantal schippers de tuigage niet op orde of waren er problemen met de papieren.

Waan van de dag

Toch toonde Spekreijse zich bezorgd, vooral over schippers die het met de regels niet zo nauw nemen. "Die verpesten het voor anderen", zei ze. "We hopen dat goede schippers anderen gaan aanspreken op hun gedrag. Vooral ook omdat de enkelen die de zaken niet goed op de rit hebben, voor een negatief imago zorgen voor de volledige sector."

De Verenigde Bruine Zeilvaart Harlingen (VBZH) erkent dat schippers soms nogal eigenzinnig zijn. Juist daarom is de vereniging blij met de 40.000 euro en de proef. "Wij schippers zijn wel een beetje eigenheimers af en toe. We hebben het altijd heel erg druk met de waan van de dag", aldus zegt Gijs van Hesteren, voorzitter van de VBZH. Het schip moet veilig, het schip moet goed, het schip moet klaar voordat de gasten komen. Dus denken op de langere termijn is best lastig."

Strafzaak tegen bedrijven en leidinggevenden Stint uitgesteld

2 months 1 week ago

De strafzaak tegen twee bedrijven en twee leidinggevenden die verantwoordelijk zijn voor de productie en verkoop van de Stint is uitgesteld, meldt het Openbaar Ministerie. De verdedigende advocaten hebben onlangs nieuwe technische rapporten aan het OM voorgelegd en die wil justitie aan deskundigen voorleggen voordat de rechtszaak begint.

De zaak is het gevolg van een ongeluk 2018. Toen botste een elektrische bolderkar van het merk Stint met daarin kinderen van een kinderdagverblijf met een trein in de buurt van station Oss West.

Bij het ongeluk kwamen vier kinderen tussen de 4 en 8 jaar oud om het leven en raakten de bestuurster en een kind gewond. Het voertuig zou niet geremd hebben voor de spoorwegovergang.

Uit onderzoek van het OM is onder meer gebleken dat de Stint geen goede remconstructie en remschakelaar had en dat de gashendel niet in orde was. Na het ongeluk kwamen er meerdere meldingen over eerdere incidenten met voertuigen van Stint.

Schadelijk product en doorstart

De bedrijven en leidinggevenden worden vervolgd voor het plegen van meerdere strafbare feiten. Volgens het OM wisten ze dat de Stint een schadelijk product was. Ook worden de verdachten beschuldigd van valsheid in geschrifte.

Het OM stelt dat uit eerder onderzoek is gebleken dat bij het verzoek om de Stint als bijzondere bromfiets aan te merken werd beweerd dat een verplichte veiligheidskeuring was doorlopen, terwijl dit niet zo was.

Een maand na het ongeluk werd de Stint door toenmalig minister Van Nieuwenhuizen van Infrastructuur en Waterstaat van de weg gehaald. Later dat jaar werd het bedrijf failliet verklaard, om in 2020 een doorstart te maken onder de nieuwe naam BSO-bus. Deze voertuigen zijn goedgekeurd door de RDW.

De inhoudelijke behandeling zou eigenlijk in maart en april plaatsvinden. Het OM heeft niet bekendgemaakt wanneer de strafzaak nu gaat beginnen en heeft de slachtoffers en nabestaanden op de hoogte gebracht van het uitstel.

Mensenrechtenorgaan: advertentie-algoritme Facebook discrimineert

2 months 1 week ago

Meta, het moederbedrijf van Facebook, discrimineert op basis van geslacht bij het tonen van advertenties aan Facebookgebruikers. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens. De zaak tegen het techbedrijf was aangespannen door onder meer Bureau Clara Wichmann, een stichting die zich inzet voor vrouwenrechten en gendergelijkheid.

Onderzoek in 2022 en 2023 bracht een duidelijke genderongelijkheid in Meta's advertentie-algoritme aan het licht. Dit algoritme bepaalt aan wie advertenties worden getoond. Zo kregen bijna uitsluitend vrouwen een vacature voor de functie van receptionist te zien en werd een vacature voor monteur bijna uitsluitend getoond aan mannelijke Facebookgebruikers. De advertentieteksten zelf waren genderneutraal opgesteld.

Daardoor is er volgens Bureau Clara Wichmann geen sprake van gelijke kansen bij beide groepen om voor hen interessante vacatures te zien. Ook worden door het algoritme bestaande ongelijkheden en stereotypen versterkt en in stand gehouden.

Eerste keer

Het is waarschijnlijk de eerste keer dat een officieel Europees mensenrechtenorgaan vaststelt dat het algoritme van een platform op sociale media discrimineert op basis van geslacht.

Het college oordeelt dat Meta ervoor moet zorgen dat het algoritme geen stereotypen in stand houdt. Volgens het college heeft het bedrijf van Mark Zuckerberg niet aangetoond dat het aan deze zorgplicht voldoet. Daarom moet Meta aanvullende maatregelen nemen om te voorkomen dat zijn advertentie-algoritme discrimineert.

Niet bindend

Het oordeel van het college is niet bindend, maar Bureau Clara Wichmann verwacht dat Meta het oordeel van het college serieus zal nemen. De organisatie overweegt om ook een rechtszaak aan te spannen in Nederland, maar zegt eveneens open te staan voor "een constructieve dialoog" met Meta over een eerlijker systeem.

De uitspraak komt kort nadat Meta had aangekondigd met zijn interne programma voor diversiteit, gelijkheid en inclusie te stoppen en de drempel voor wat het platform als haatzaaien en discriminatie beschouwt, te verlagen.

Zelensky: Trump leeft in Russische desinformatiebubbel

2 months 1 week ago

De Oekraïense president Zelensky heeft op een persconferentie hard uitgehaald naar Donald Trump. De Amerikaanse president zei gisteravond in zijn buitenverblijf in Mar-a-Lago in Florida dat Oekraïne nieuwe verkiezingen moet houden en dat Zelensky nog maar populair is onder 4 procent van zijn eigen bevolking.

Trump leeft in een "desinformatiebubbel", reageerde Zelensky. "Wij hebben die desinformatie ook gezien. We begrijpen dat die uit Rusland komt."

Zelensky won de laatste verkiezingen, in 2019, in Oekraïne met een straatlengte voorsprong. Zijn ambstermijn liep in mei vorig jaar af, maar is verlengd omdat door de oorlog geen nieuwe verkiezingen kunnen worden gehouden. Een Oekraïens onderzoeksinstituut becijferde in december dat 52 procent van de Oekraïners nog vertrouwen heeft in hem. In een vandaag gepubliceerde update is dat volgens The Kyiv Independent in de maanden daarna gestegen naar 57 procent.

Noodtoestand

Het is onduidelijk hoe betrouwbaar die peilingen zijn. Zeker is dat het houden van verkiezingen in Oekraïne op dit moment niet mogelijk is. Vanwege de oorlog is de noodtoestand van kracht. De grondwet verbiedt in die situatie het houden van verkiezingen.

Daar komt bij dat het houden van verkiezingen praktisch onmogelijk is vanwege de miljoenen Oekraïners die in eigen land op de vlucht zijn of in het buitenland verblijven. Ook kan de veiligheid van de stembusgangers niet worden gegarandeerd omdat Rusland elk moment elke plek in het land kan bombarderen.

Zelensky gaf de persconferentie voordat hij de Amerikaanse gezant voor Oekraïne en Rusland Keith Kellogg ontvangt. Daar zal ook de militaire top van Oekraïne bij zijn. In dat gesprek komt zeer waarschijnlijk ook Trumps verwijt aan de orde dat Oekraïne de oorlog met Rusland begonnen is.

Dat is onjuist. Rusland bezette in 2014 het Oekraïense schiereiland de Krim, daarna volgden gevechten in de provincies Loegansk en Donetsk en op 24 februari 2022 de grootschalige Russische invasie in de rest van het land.

Oekraïne wist de Russen dankzij Westerse steun tegen te houden en terug te dringen en zelfs een stukje van de Russische regio Koersk te veroveren. Het afgelopen half jaar rukten de Russen langzaam maar zeker weer op, ten koste van zware verliezen aan beide kanten.

Goede gesprekken

Kellogg zei voorafgaand aan het bezoek dat hij "goede, stevige gesprekken" hoopt te hebben. Die zullen ook gaan over de garanties die Oekraïne bij een eventueel bestand moet krijgen om te voorkomen dat Rusland de oorlog hervat.

"We begijpen dat die noodzakelijk zijn, zei Kellogg bij aankomst op het treinstation van Kyiv. "We begrijpen heel goed dat de onafhankelijkheid en de soevereiniteit van deze natie belangrijk zijn." Hij zei dat wat hij van de gesprekken leert, zal overbrengen aan Trump en zijn minister van Buitenlandse Zaken Rubio.

Grondstoffen

Oekraïne is bereid om Amerikaanse bedrijven toe te laten bij de winning van zeldzame aardmetalen en andere grondstoffen in Oekraïne. Volgens de nieuwszender NBC News hopen de Amerikanen 50 procent van de zeldzame aardmetalen binnen te halen.

Maar in een interview met CNN Türk temperde Zelensky die hoop. "Wij zijn geen wingebied voor grondstoffen voor welk continent dan ook", zei hij. Ook zegt hij dat hij investeringen wil toelaten zodra de gebieden die door Rusland zijn bezet, zijn bevrijd.

Spanning rond eerste grote crickettoernooi in Pakistan in bijna dertig jaar

2 months 1 week ago

Jarenlang werd Pakistan door de internationale cricketgemeenschap genegeerd, maar de komende 2,5 week spelen de acht beste cricketlanden in Pakistan om de Champions Trophy. Met het toernooi hoopt Pakistan zijn imago op te poetsen. De afgelopen jaren leidde het groeiend terrorisme tot problemen rond de wedstrijden.

De veiligheidsdiensten moeten het evenement nu in goede banen leiden. Dat is ook voor de fans spannend: "Terrorisme heeft alles van ons afgenomen, maar dat een groot internationaal evenement nu terugkomt naar ons land voelt alsof het mijn verjaardag is" zegt cricketliefhebber Haji Abdul Razzak tegen persbureau AFP.

De 77-jarige zakenman uit Karachi kan zich de hoogtijdagen van het Pakistaanse cricket nog goed herinneren. Voor veel jonge fans die geboren werden na 1996 is dat anders. In dat jaar werd het laatste grote crickettoernooi in Pakistan gespeeld. Samen met India en Sri Lanka organiseerde Pakistan toen de World Cup.

Beschadigd imago

De aanslagen van 11 september 2001 en de daaropvolgende Amerikaanse inval in buurland Afghanistan leidden tot een toenemende dreiging in Pakistan. Dat had ook gevolgen voor de sport.

Volgens oud-inspecteur-generaal Kaleem Imam van Punjab heeft deze periode het imago van Pakistan en het sportklimaat beschadigd. "Geopolitieke spanningen, slecht bestuur en politieke instabiliteit hadden tot gevolg dat het lang geduurd heeft voordat een internationaal toernooi terugkwam naar Pakistan", zegt Kaleem Imam.

In april 2002 werd een hotel in Karachi opgeblazen tegenover de verblijfplaats van het nationale cricketteam van Nieuw-Zeeland. Door de politieke situatie was de wedstrijd al een half jaar uitgesteld. Na de aanslag werd die afgelast.

In 2008 zou Pakistan de Champions Trophy ook al eens organiseren, maar het toernooi werd uit veiligheidsoverwegingen verplaatst naar Zuid-Afrika.

Nare droom

De aanslag op de bus van het Sri Lankaanse cricketteam in Lahore een jaar later was het definitieve einde van internationale cricket in Pakistan. Zes spelers raakten gewond toen schutters de bus onder vuur namen. Nationale cricketteams weigerden daarna nog naar het land af te reizen, waardoor het nationale cricketteam zijn wedstrijden altijd buiten Pakistan moest organiseren.

"De gebeurtenissen van 2009 voelen als een nare droom", zei voormalig aanvoerder van de nationale ploeg Inzamam-ul-Haq tegen persbureau Reuters."Ons spel ging erdoor achteruit."

Niet alleen het Pakistaanse team merkte het nadeel van spelen zonder de steun van een uitgelaten thuispubliek. Jonge cricketfans hebben jarenlang hun idolen alleen op televisie kunnen zien. Hoewel de sport ongekend populair is in heel Zuid-Azië, merkten lokale cricketclubs dat het enthousiasme voor het spel afnam.

Gastheer van de wereld

Langzaamaan is het Pakistan de afgelopen jaren gelukt om enkele internationale wedstrijden te organiseren tegen individuele landen. In 2019 kwam voor het eerst het team van Nieuw-Zeeland weer op bezoek.

Voor dit toernooi wordt er alles aan gedaan om de veiligheid in de Pakistaanse speelsteden Karachi, Lahore en Rawalpindi te garanderen. Verwacht wordt dat miljoenen fans de wedstrijden gaan bezoeken. Speciale controleposten rond de stadions, drones, scherpschutters op de daken en nog eens 20.000 militairen moeten fans en spelers veilig houden.

"Het gaat over meer dan alleen cricket. Het gaat erom dat Pakistan de wereld bewijst dat het veilig, capabel en klaar is om mondiale evenementen te verwelkomen", zegt Kaleem Imam.

Na veel lobbywerk en met veel overtuigingskracht is het de oud-voorzitter van de Pakistaanse cricketbond in 2021 gelukt om het toernooi toegewezen te krijgen. "Uiteindelijk is het gelukt om de wereld onze kant te laten zien" zei Ramiz Raja daarover tegen de Pakistaanse krant Dawn.

Droomfinale

Dat wil niet zeggen dat de veiligheidssituatie nu stabiel is. Vooral in de grensstreek hebben rebellen en terroristische groepen de afgelopen tijd juist weer meer aanslagen gepleegd. Uit onderzoek van het Center for Research and Security Studies (CRSS) blijkt dat het afgelopen jaar het dodelijkste was sinds 2016.

"De strijdmacht is beter getraind, beter uitgerust en beter gecoördineerd dan ooit tevoren. Ik twijfel er daarom niet aan dat het toernooi vlekkeloos zal verlopen", benadrukt Kaleem Imam.

Maar niet iedereen is daarvan overtuigd. India speelt sinds 2008, na de aanslagen in Mumbai waar het Pakistan verantwoordelijk voor houdt, geen wedstrijden meer in het buurland. Het Indiase team speelt zijn wedstrijden daarom in Dubai.

Dat betekent dat als India en Pakistan elkaar op 9 maart in de finale treffen Pakistaanse fans deze droomfinale alsnog thuis voor de televisie moeten bekijken.

Achttien Rembrandts voor het eerst samen te zien in Amsterdam

2 months 1 week ago

Dit voorjaar worden voor het eerst achttien werken van Rembrandt samen tentoongesteld in Amsterdam. De werken zijn vanaf 9 april te zien in het H'ART Museum, de voormalige Hermitage. Hiervoor werkte het museum samen met The Leiden Collection, één van de grootste privécollecties van Nederlandse 17de-eeuwse kunstwerken. Alle werken van Rembrandt uit deze collectie worden uitgeleend aan H'ART.

De collectie bestaat uit zeventien schilderijen en één tekening van Rembrandt. Drie werken behoren tot de reeks De vijf zintuigen. Ook is een zelfportret van de jonge Rembrandt uit 1634 te zien.

Behalve de werken van Rembrandt leent The Leiden Collection een schilderij van Vermeer uit, Zittende virginaalspeelster. De expositie in het H'ART Museum bestaat in totaal uit 75 werken van 27 kunstenaars, onder wie 17e-eeuwse meesters als Jan Steen, Ferdinand Bol en Frans Hals.

Verkeerde toeschrijving

Op de tentoonstelling is ook een werk van Maria Schalcken te zien, één van de weinige bekende vrouwelijke kunstenaars uit de 17e eeuw. Volgens het H'ART Museum was zij vooral goed in het schilderen van rustige en persoonlijke scènes.

Het werk was oorspronkelijk toegeschreven aan haar broer, Godfried Schalcken, maar onderzoek wijst uit dat dit ten onrechte was. Het komt vaker voor dat kunstwerken aan een familielid worden toegeschreven, bijvoorbeeld door verwarring over de achternaam.

De tentoonstelling, genaamd Van Rembrandt tot Vermeer, meesterwerken van The Leiden Collection, is ter ere van het 750-jarig jubileum van de stad Amsterdam en loopt tot 24 augustus. Het museum wil met de expositie het dagelijks leven in de 17de eeuw zichtbaar maken.

Vakbondspersoneel van FNV schort acties tegen eigen bond op

2 months 1 week ago

FNV Personeel schort de acties tegen de eigen vakbond per direct op. De vakbond, die opkomt voor het eigen personeel van de grootste vakbond van Nederland, ziet genoeg aanknopingspunten voor een gesprek met het algemeen bestuur.

Afgelopen maandag staakte het vakbondspersoneel omdat er grote zorgen zijn over de sociale veiligheid binnen de vakbond. Er lopen onderzoeken naar verschillende integriteitskwesties waarbij bestuursleden betrokken zijn. Onder die omstandigheden zou het niet gepast zijn om deze maand verkiezingen te houden waarmee een nieuwe voorzitter en een nieuw bestuur moet worden gekozen, vond FNV Personeel.

Stap vooruit

Inmiddels is besloten dat de verkiezingen voor het voorzitterschap tot nader orde zijn opgeschort. Voor de personeelsvakbond is dat de belangrijkste reden om weer in gesprek te gaan met het bestuur. Leden kunnen nog wel kiezen voor een nieuw ledenparlement. Dat bestaat uit 102 leden en moet instemmen de belangrijkste beslissingen binnen de bond.

"Het Algemeen Bestuur trekt zich de geuite zorgen over sociale onveiligheid enorm aan," schrijft het bestuur nu in een brief aan het eigen personeel. Dat ziet FNV Personeel als een stap vooruit. Het staken heeft geholpen, zegt Judith Westhoek van FNV Personeel: "Actievoeren loont. We zien beweging."

Te ver af van onderhandelingen

Als je weer met elkaar gaat praten, hoort daar ook bij dat je acties opschort, zegt de personeelsbond. Wel blijft het personeel bij de eis dat het huidige bestuur moet aftreden. Ook moet er werk worden gemaakt van verdere "democratisering en zeggenschap", schrijft Westhoek.

De staking kreeg volop steun van verschillende sectoren binnen de bond. Vakbondsleden werkzaam in de haven, de metaalsector, de overheid en de zorg willen meer invloed op de koers van de vakbond. Zij vinden het bestuur en het ledenparlement te ver afstaan van de cao-onderhandelingstafels.

Bewoners Den Dolder melden waslijst aan incidenten rond psychiatrische kliniek

2 months 1 week ago

Omwonenden van de psychiatrische kliniek Fivoor in Den Dolder maken zich grote zorgen over hun veiligheid. In een enquête waaraan ruim de helft van de direct omwonenden meedeed, melden ze een waslijst aan incidenten.

Vooral vrouwen en kinderen moeten het ontgelden, blijkt uit de enquête. Zo werd in 2017 een zwangere vrouw bij de keel gegrepen. In 2022 is volgens bewoners een 7-jarig meisje in de speeltuin benaderd door een vreemde die haar een kus vroeg in ruil voor snoep. Dit jaar zou een meisje van 6 zijn benaderd in de speeltuin.

RTV Utrecht citeert nog een ander voorbeeld: "Kinderen werd gevraagd waar ze woonden door onbekenden in de speeltuin en op straat. Kinderen kregen verwarde verhalen te horen over bijvoorbeeld babylijkjes."

Op hun hoede

Op 2 januari werd een 76-jarige bewoonster van de wijk doodgestoken door een patiënt. Op een andere afdeling van de instelling in Den Dolder verbleef ook Michael P. toen hij in 2017 Anne Faber verkrachtte en vermoordde.

Met de enquête en een begeleidende brandbrief aan de gemeente dringen de bewoners aan op een reeks veiligheidsmaatregelen. "Kinderen spelen minder buiten. Ouders voelen zich gedwongen tot voortdurende waakzaamheid en het vertrouwen in de verantwoordelijke instanties is tot een dieptepunt gedaald", schrijven de bewoners. "Nu, een maand na de moord, is er helaas nog niks wezenlijks veranderd in onze veiligheidssituatie."

In de enquête reageren 27 van de 48 huishoudens in de wijk. Driekwart van hen zegt voortdurend op z'n hoede te zijn en zich onveilig te voelen. Ook laten ouders hun kind minder vaak of minder vrij buitenspelen uit angst voor confrontaties.

Striktere verlofregeling

Om de veiligheid te herstellen, vragen de bewoners onder andere om het opheffen van een looproute door de wijk, een striktere verlofregeling voor patiënten, meer handhaving en cameratoezicht, en betere communicatie vanuit de instanties.

"Het is onacceptabel dat de bewoners in voortdurende angst en onzekerheid moeten leven", schrijven ze in de brief aan de gemeente.

De gemeenteraad van Zeist, waar Den Dolder onder valt, bespreekt de situatie op 11 maart. Burgemeester Langenacker zegt opnieuw dat ze de klinieken wil houden aan de geplande verhuisdatum van 1 januari 2027. Ze zegt hierover in gesprek te zijn met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid. Fivoor heeft nog geen commentaar gegeven.

Checked
1 hour 55 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed