NOS Nieuws - Algemeen

Staatssecretaris Coenradie (PVV) van Justitie is in haar eerste Kamerdebat hard in botsing gekomen met de Tweede Kamer. Kamerleden van de regeringspartijen VVD en BBB reageerden boos toen Coenradie nauwelijks wilde ingaan op de situatie in de zwaarbeveiligde Extra Beveiligde Inrichting (EBI) in Vught.

VVD'er Ellian, BBB-Kamerlid Helder en ook Eerdmans van JA21 wilden opheldering over het contact dat er is geweest tussen Ridouan Taghi en zijn handlanger Said R., die ook in de EBI zit. Beiden zijn hoofdverdachten in het omvangrijke liquidatieproces Marengo. Ook Willem Holleeder was bij dat moment aanwezig. Het is niet de bedoeling dat gedetineerden daar contact hebben met elkaar.

Coenradie erkende vorige week dat er twintig seconden contact is geweest tussen de twee, door een "foutieve handeling". In het Kamerdebat zei ze dat er "geen aanwijzingen zijn dat er sprake is geweest van voortgezet crimineel handelen". Met andere woorden: ze hebben niets crimineels met elkaar kunnen bespreken.

Ze heeft opdracht gegeven tot een "grondige evaluatie" van het incident. Taghi zit inmiddels weer helemaal alleen op een afdeling. Eerder was hij overgeplaatst naar een afdeling waar ook andere gedetineerden zitten.

Ramvol

De Kamerleden hebben het vermoeden dat de fout kon gebeuren doordat er inmiddels te veel zware criminelen in de Extra Beveiligde Inrichting zitten. Daardoor wordt het moeilijk om ze in alle gevallen van elkaar te scheiden. De verbouwing die op dit moment plaatsvindt in Vught zou dat moeilijker maken.

"De EBI zit ramvol", betoogde Ellian, maar de staatssecretaris ontkende dat. Ook op zijn vraag of er in de EBI zonder problemen nog meer criminelen opgesloten kunnen worden, was haar antwoord ja. Maar op details weigerde ze in te gaan. "In verband met de veiligheid."

"Ik moet wel mijn werk kunnen doen", reageerde Ellian verbolgen. Hij heeft naar eigen zeggen informatie dat er inmiddels vijftien zware criminelen vastzitten in Vught, terwijl er plaats is voor maximaal 18. De VVD'er wordt zelf zwaar beveiligd omdat hij wordt bedreigd vanuit het criminele circuit.

Zoon uit Dubai

Ook Helder van coalitiegenoot BBB was ontevreden met de antwoorden van Coenradie. "Onacceptabel", vond ze. Ze wees erop dat Taghi onlangs moest worden overgeplaatst naar een andere afdeling binnen de EBI, vanwege de komst van zijn zoon Faissal, die is uitgeleverd door Dubai.

Maar Coenradie bleef erbij dat er voldoende ruimte is binnen de gevangenis. Als de verbouwing afgerond is, komt er nog meer ruimte en in 2030 moet een tweede EBI klaar zijn in Vlissingen.

Uiteindelijk was ze bereid te zeggen dat de huidige bezetting van de gevangenis 60 procent is. "Dat is wat ik erover wil zeggen. Maar ik maak me ernstig zorgen over de veiligheid als we straks lijstjes gaan maken van wie op welke afdeling zit en met wie."

Kunstenaar Peter Klashorst is op 67-jarige leeftijd overleden. Dat bevestigt zijn belangenbehartiger Edwin Suer aan de NOS.

Klashorst was onder meer bekend van zijn kleurrijke kunstwerken met grove penseelstreken, waarvan een groot aantal portretten en naaktportretten. Vooral in de jaren 80 en 90 was hij een bekende naam in de kunstwereld.

Klashorst, echte naam Peter van de Klashorst, werd geboren in Santpoort, maar trok al op jonge leeftijd naar Amsterdam. "Ik denk dat ik 15 was toen vrienden een gebouw kraakten naast het Frans Hals Museum in Haarlem. Maar ik wilde naar Amsterdam", zei hij vorig jaar in Het Parool. "Op de Ten Katemarkt stond een pand leeg. Het enige wat je nodig had, was een breekijzer om de deur open te krijgen en daarna kon je erin, zo simpel was het."

Collectief

Hij ging studeren aan de Gerrit Rietveld Academie en was medeoprichter van een illegale club en een illegaal tv-station. Ook was hij bassist van de newwaveband Soviet Sex. Eind jaren tachtig begon Klashorst als kunstenaar steeds bekender te worden. Hij richtte het kunstenaarscollectief After Nature op, dat geen abstracte expressionistische kunst wilde maken, maar meer "klassiekere thema's" zoals naaktportretten en landschappen.

Het collectief, dat in de Amsterdamse Spuistraat was gevestigd, viel uit elkaar in 1995. Klashorst ging daarna alleen verder. Hoewel hij regelmatig van schilderstijl wijzigde, bleven zijn werken veelal kleurrijk en was het onderwerp meestal duidelijk te herkennen.

Toen het aantal kraakwoningen in Amsterdam verminderde en de huurprijzen van woningen omhoogschoten, trok de kunstenaar naar Afrika. In Senegal schilderde hij onder meer portretten van naakte vrouwen. Het leidde ertoe dat hij in 2000 gearresteerd werd voor onder meer het aanzetten tot prostitutie en het vervaardigen van obscene afbeeldingen.

Klashorst zat drie weken in de cel, kwam vrij na het omkopen van ambtenaren en verliet vervolgens het land. In 2003 werd hij ook in Gambia opgepakt voor het "maken van obscene schilderijen".

Thailand

De laatste jaren van zijn leven woonde Klashorst onder meer in Thailand en Cambodja. Hij maakte ruim tien jaar geleden bekend hiv te hebben. Later kampte hij met lymfeklierkanker.

Zijn uitgever en goede vriend Jaap Holtzapffel maakte als eerste bekend dat het slecht met de kunstenaar ging de afgelopen weken. Eerst werd hij opgenomen in Duitsland en later werd hij naar een ziekenhuis in Nederland gebracht. Holtzapffel meldt niet waar de kunstenaar aan is overleden.

Klashorst is naar eigen zeggen nooit rijk van zijn werken geworden, maar dat deerde hem weinig. "De kunst, dat is mijn drug", vertelde hij vorig jaar bij een bezoek aan Amsterdam aan Het Parool. "Het maken van kunst maakt me zo gelukkig dat de wereld om me heen niet bestaat. Wat ik als kind had, heb ik nu nog steeds."

De vrouw die maandag werd neergeschoten in een woonwijk in Dronten was bekend bij verschillende instanties. Dat bleek op een bijeenkomst die vanavond was georganiseerd voor bezorgde buurtbewoners. Volgens een deel van de aanwezigen zorgde de vrouw al langer voor veel overlast in de buurt. Bij de schietpartij overleed een 30-jarige man.

De bijeenkomst was in een sporthal en trok zo'n 200 mensen, meldt Omroep Flevoland. Naast de burgemeester waren onder ook de politie en de woningcorporatie aanwezig.

Omwonenden verweten tijdens de bijeenkomst burgemeester Jean Paul Gebben niks te hebben gedaan tegen de overlastgevende vrouw. "Er wordt gewoon niet naar ons geluisterd. Vanuit de woningbouw krijgen we elke keer nul op het rekest. De wijkagent belt gewoon niet terug", aldus een van de aanwezigen.

De burgemeester zei juist dat er vanuit verschillende instanties veel is gedaan om de overlast te beperken en dat ook de gemeente er "de handen vol aan heeft gehad".

"Dat je iets weet, betekent niet dat je er meteen iets aan kunt doen", legde hij uit. "Maar we kunnen pas iemand uit zijn of haar woning zetten als de rechter daarover beslist", aldus de burgemeester.

Niet meer naar school

De buurtbewoners voelen zich door de schietpartij niet meer veilig in de buurt. "Mijn dochter was in die speeltuin toen het gebeurde. Zij durft nu niet meer naar school, niet meer naar buiten. Wat kunnen jullie daaraan doen?", riep een vrouw.

Een andere aanwezige deed haar beklag over het feit dat bloemen voor de slachtoffers van de schietpartij bij de woning waren neergelegd. "Er worden bloemen gelegd voor het huis van de aanstichters, ik noem ze niet slachtoffers. Ik wil die bloemen niet in de straat zien!" De bloemen zijn in overleg met de politie verplaatst naar de voordeur van de woning, uit het zicht.

De burgemeester zei zich te realiseren dat hij de geschrokken buurt niet veel kan toezeggen. Buurtbewoners met vragen kunnen 24 uur per dag een speciaal telefoonnummer bellen.

"Ik kan nu op dit moment niets meer doen dan een handreiking, dat spijt me. Houd elkaar de komende dagen, weken en maanden vast. Wees lief voor elkaar."

Door bosbranden in het zuiden van Californië zijn duizenden mensen geëvacueerd. Dertien mensen zijn gewond geraakt, meldt de Los Angeles Times.

Er woeden momenteel drie branden in de buurt van Los Angeles. Een van de branden brak zondag uit en werd in korte tijd twaalf keer zo groot, meldt de LA Times. De brandweer kon daardoor niet voorkomen dat de brand oversloeg naar woonwijken en hutten in de bergen. 33 huizen zijn verwoest en ook meerdere berghutten. Zo'n 2500 gebouwen worden nog bedreigd door de brand.

Onder de gewonden zijn inwoners van de woonwijken en brandweerlieden. Het nabijgelegen skigebied Mountain High moest ook worden ontruimd. Met hulp van vrijwilligers en de brandweer konden alle skiliften en gebouwen worden gered.

Op beelden van één van de branden is te zien hoe snel het vuur zich verspreidt:

Een 34-jarige man uit het zuidoosten van Californië is aangehouden in verband met een van de branden, die een woonwijk trof. Hij wordt verdacht van brandstichting en zit vast.

Het blussen van de bosbranden wordt bemoeilijkt door de sterke wind, de aanhoudende droogte en een hittegolf in Californië. De weersverwachting ziet er volgens de weerdiensten wel gunstig uit: er is koeler weer in aantocht, waardoor de brand zich minder snel kan verspreiden.

Bosbranden in Californië komen vanwege de hitte en droogte vaker voor rond deze tijd van het jaar. Dat er duizenden mensen geëvacueerd worden, gebeurt minder vaak.

Vervoersmaatschappij EBS heeft een boete van 3,5 miljoen euro gekregen vanwege aanhoudende problemen met de dienstregeling. De boete is opgelegd door de provincies Flevoland, Gelderland en Overijssel, waar de maatschappij deels het busvervoer verzorgt.

Bij de regionale vervoersmaatschappij vallen veel meer bussen uit dan is toegestaan. Ook wordt op een deel van de buslijnen nog gereden met dieselbussen, terwijl in de concessie is afgesproken dat er elektrische bussen moeten rijden. Reden voor de uitval is het grote tekort aan buschauffeurs en een hoog ziekteverzuim.

Om de problemen het hoofd te bieden, werd de dienstregeling eerder dit jaar afgeschaald. De bussen die rijden, zouden zo minder vaak uitvallen, was het idee. Maar de rituitval is nog steeds te hoog. EBS zegt in een verklaring dat het eigenlijk meer ritten had moeten afschalen om tot een betrouwbare dienstregeling te komen.

Tekenbonus

Ondertussen wordt naarstig gezocht naar chauffeurs. Het bedrijf biedt nieuwe chauffeurs een 'tekenbonus' van 2000 euro en er worden open dagen georganiseerd. Daarnaast zijn marketingcampagnes opgezet om chauffeurs te werven. EBS verwacht half december het personeelsbestand op orde te hebben zodat weer volgens de normale dienstregeling kan worden gereden.

De opgelegde boete geldt voor het vervoer in 2023. Omdat de problemen ook dit jaar spelen, kan de vervoerder over dit jaar eveneens een boete verwachten, schrijft RTV Oost.

Ook problemen bij Arriva

Naast EBS is ook vervoerder Arriva actief in delen van Overijssel. Dat bedrijf heeft ook problemen met het busvervoer. De concessie werd eind vorig jaar overgenomen van Keolis, maar door opstartproblemen, een personeelstekort en een hoog ziekteverzuim vielen veel ritten uit.

Ook zijn er problemen met de nieuwe elektrische bussen. Die laden te traag en vallen regelmatig uit. De vervoerder krijgt over dit jaar waarschijnlijk ook een boete van de provincie Overijssel.

Door de problemen houdt de provincie scherper toezicht op EBS en Arriva, meldt de regionale omroep. Zo moeten de vervoerders elk kwartaal een update geven over hun situatie.

In de buurt van de Belgische plaats Waterloo zijn opnieuw botten gevonden van mensen en dieren. Dat meldt de Britse organisatie Waterloo Uncovered die opgravingen doet bij de boerderij van Mont-Saint-Jean, die in 1815 tijdens de Slag bij Waterloo dienst deed als veldhospitaal.

Archeologen hebben in een "doelbewust gegraven kuil" vijftien geamputeerde ledematen en de skeletten van zeven paarden en twee koeien gevonden. In 2022 werden op dezelfde locatie ook al drie paarden en een compleet menselijk skelet gevonden.

In de kuil lagen de menselijke beenderen aan de ene kant en de dierlijke resten aan de andere kant. De menselijke en dierlijke beenderen werden van elkaar gescheiden door een muur van munitiekisten. De archeologen denken dat de kuil bedoeld was om het veldhospitaal snel vrij te kunnen maken.

Drie van de paarden waren met een kogel door het hoofd geschoten, waarschijnlijk om ze uit hun lijden te verlossen. De koe had sporen van slachting en is waarschijnlijk als voedsel gebruikt.

Verdwenen beenderen

Bij de Slag van Waterloo maakte een coalitieleger van Britten, Duitsers en Nederlanders onder leiding van de Britse hertog van Wellington een eind aan de heerschappij van Napoleon. Bij het gevecht kwamen op 18 juni 1815 tienduizenden mensen om het leven.

Zij zijn volgens historische bronnen in massagraven begraven, maar bij opgravingen zijn tot nu toe nauwelijks menselijke resten teruggevonden. Een internationaal team van historici ontdekte in 2022 dat de beenderen van de slachtoffers vanaf 1834 massaal zijn verwerkt in de suikerindustrie.

De onderzoekers vonden documenten waaruit blijkt dat de suikerbietenteelt in de omgeving van Waterloo vanaf 1834 een grote vlucht nam. Om de suiker uit suikerbieten te zuiveren werd beenderkool gebruikt. Doorgaans gebeurde dat met beenderen van dieren. Maar volgens de onderzoekers verdienden omwonenden en handelaren een goede boterham door beenderen uit de massagraven aan de fabrieken te verkopen.

Waterloo Uncovered

Waterloo Uncovered is nog tot 13 september aan het graven bij Waterloo. De liefdadigheidsorganisatie leidt getraumatiseerde en/of gewond geraakte veteranen uit onder meer Engeland, Nederland, Oekraïne en België op tot archeologen. Op deze manier ondersteunt de organisatie hen bij hun herstel en overgang naar het burgerleven.

Een dag na het debat van gisteravond schudden Donald Trump en Kamala Harris elkaar vandaag opnieuw de hand. De presidentskandidaten ontmoetten elkaar in Pennsylvania bij een herdenking van 9/11. Wat is er volgens Amerikaanse media veranderd tussen de eerste en de tweede handdruk?

Analisten en politiek commentatoren in Amerikaanse media zijn het er in grote lijnen over eens: Harris kwam bij het debat als winnaar uit de bus. Ook Fox News, waar Trumpgezinde stemmen doorgaans veel zendtijd krijgen, noemde Harris de "duidelijke winnaar". Volgens verschillende analisten liet Trump zich meermaals op de kast jagen door aanvallen van Harris. "Trump was duidelijk gefrustreerd en werd steeds luidruchtiger naarmate het debat voortduurde", schrijft Doug Schoen van Fox News.

"Politiek experts, analisten en commentatoren merkten op dat Trump zichzelf vaak in het defensief bevond bij kwesties als abortus, terwijl hij zich liet uitdagen door Harris en van de boodschap afweek", schrijft een columnist van The New York Times. Toen Harris beweerde dat bezoekers van Trumps politieke bijeenkomsten de zaal uit verveling regelmatig vroegtijdig verlaten, schoot de oud-president in de verdediging. Kiezers gaan enkel tegen betaling naar de bijeenkomsten van Harris, sneerde hij terug.

Trump en Harris deelden sneren uit over de bezoekers van elkaars bijeenkomsten:

Op Wall Street waren de resultaten van het debat onmiddellijk terug te zien: de aandelen van de Trump Media & Technology Group daalden vanochtend met 17 procent naar het laagste niveau sinds zijn socialemediaplatform Truth Social eind maart naar de beurs ging.

'Zwevende kiezer niet overtuigd'

Deskundigen zien Harris dus als duidelijke winnaar, maar of de zwevende kiezer dat ook zo ziet is nog maar de vraag. "Deskundigen zeiden dat Harris het debat won. Zwevende kiezers waren er niet zo zeker van", kopte The New York Times.

In het artikel komen zwevende kiezers aan het woord. Sommigen hadden graag gezien dat de kandidaten dieper op hun plannen voor het land waren ingegaan. "Niets is me duidelijk, en ik probeer het echt te volgen", zei er een. "Ik weet nog steeds niet waar ze voor staat", zegt een andere zwevende kiezer tegen persbureau Reuters.

Kimberley Strassel, columnist van The Wall Street Journal, schrijft dat "kiezers die hoopten dat Harris vandaag verantwoording zou afleggen voor de beroerde Biden-Harris-reputatie zwaar teleurgesteld werden". "Harris veranderde handig van onderwerp bij elke directe vraag die werd gesteld", aldus de columniste.

Kritiek op debatleiders

Fox News benoemt Harris dus als duidelijke winnaar, maar vinden niet Trump, maar ABC News de grote verliezer van het debat. Het is kritiek die vaker terugkomt: volgens Republikeinen en conservatieve media hadden de debatleiders van ABC een duidelijke voorkeur voor Harris.

Volgens Brit Hume van Fox News zijn kiezers te weinig te weten gekomen over Harris' plannen, omdat de debatleiders onvoldoende doorvroegen. "Harris heeft nooit hoeven uitleggen waarom ze op bepaalde punten van mening is veranderd. Ze zei dat ze een lijstje af zou werken, maar heeft dat vervolgens nooit gedaan."

The New York Times prijst het 'gefactcheck' van de debatleiders juist. Volgens een verslaggever is het verfrissend dat journalisten Trump niet zomaar weg laten komen met het verspreiden van ongefundeerde beweringen.

Na het debat telde CNN het aantal leugens dat de presidentskandidaten verkondigde tijdens het debat. Bij Trump telden ze er meer dan dertig, bij Harris één.

Migranten die huisdieren eten

Een van Trumps beweringen die volgens CNN onwaar is, maar waarschijnlijk nog wel even blijft hangen, is de uitspraak over migranten die huisdieren zouden eten. Volgens de oud-president eten illegale migranten de honden en katten van inwoners van Springfield in de staat Ohio. De debatleiders van ABC reageerden direct door te stellen dat die uitspraak ongefundeerd is.

Trump stelt dat migranten huisdieren eten, Harris moet erom lachen:

Vandaag schrijft The Wall Street Journal over "de oorsprong van de valse bewering van Trump". Het zou zijn begonnen met een Facebookbericht waarin de gebruiker beweerde dat "een vriend van de dochter van de buurman" zijn huisdier gevild had aangetroffen. Trumps socialemediaplatform Truth Social staat vandaag vol met AI-gegenereerde plaatjes van Trump die huisdieren beschermt.

Wel of geen tweede debat?

Nu het eerste debat tussen de Amerikaanse presidentskandidaten achter de rug is, rijst de vraagt of het ook meteen het laatste was. Beide kandidaten lieten vandaag iets los over hun voorkeur. Harris' campagneteam liet weten graag een tweede debat te willen plannen voor oktober. Trump zei bij een talkshow van Fox News dat hij "minder geneigd is om weer in debat te gaan". Volgens hem willen de Democraten nog een debat, omdat Harris het eerste debat verloren heeft.

De overheid heeft opnieuw een verkoopronde van staatsaandelen van ABN Amro afgesloten. De verkoop bracht 1,17 miljard euro op voor de staatskas, en het belang van de Staat is hiermee teruggebracht naar 40,5 procent. Dit maakte minister van Financiën Heinen vandaag bekend in een Kamerbrief.

Deze verkoopronde van de aandelen werd eind vorig jaar al aangekondigd. Het is niet voor het eerst dat dit gebeurt. Nadat de Staat ABN AMRO had overgenomen in 2008 om de bank uit financiële problemen te redden, werd in 2015 besloten om te beginnen met de afbouw van het staatsbelang in de bank. Andere verkooprondes volgden in 2017 en 2023.

Afgelopen maanden werd 9,5 procent van de staatsaandelen verkocht. Dit ging via een zogeheten dribble out-methode. Hierbij werden steeds kleine aantallen aandelen verkocht. NLFI, de instelling die voor de Staat de aandelen beheert van banken, verkocht zo'n 78 miljoen aandelen.

Staatsschuld

Minister Heinen schrijft dat met de verkoop een deel van de staatsschuld is afgelost. Dit heeft geen gevolgen voor het budget of saldo van het kabinet, aldus de minister.

Met de huidige koers verdient de Staat niet terug wat destijds voor de aandelen is betaald. Maar de minister denkt niet dat het realistisch is "dat een dergelijke koers op korte termijn bereikt zal worden". "De Staat is geen belegger en investeert dus niet risicovol als daar geen publiek belang mee is gediend. Ik acht het dan ook onwenselijk om te wachten op een hogere koers." Heinen benadrukt dat ABN Amro niet in staatshanden is om winst te maken.

In 2008 waren de aandelen twee keer zoveel waard als nu. Wel moest bij de verkoop rekening gehouden worden met een door het NLFI-bepaalde minimumprijs.

Belang verder afbouwen

In de toekomst moet het staatsbelang in ABN Amro nog verder worden afgebouwd, laat de minister weten. Ook NLFI geeft aan dat er nog meer verkooprondes zullen volgen. "Het eindigen van het handelsplan belet NLFI niet om in de toekomst een ander handelsplan op te zetten of naar eigen inzicht op andere wijze haar belang in ABN Amro af te bouwen."

Ook de Volksbank is in handen van de Staat. In juni adviseerde NLFI om ook van deze bank aandelen te gaan verkopen.

Bij de NAVO zijn grote zorgen over het toenemende aantal schendingen van het NAVO-luchtruim door Rusland. De Russen sturen drones bewust de NAVO-grens over om te kijken hoe het militaire bondgenootschap reageert, denken ze op het hoofdkwartier. Ingewijden zeggen tegen de NOS dat volop wordt gediscussieerd over de vraag hoe om te gaan met deze provocaties.

Zo kwam afgelopen weekend een Russische 'kamikazedrone' in Letland neer. "Ik dacht dat iemand op de motor langskwam", zegt een inwoner tegen de Letse publieke omroep. "Het was eng, alsof iemand gas gaf, en toen een klap en stilte. Gelukkig viel de drone in een veld, niet ergens in een tuin of op een huis."

Letse autoriteiten publiceerden na het incident foto's van de neergekomen drone en bevestigden dat die geladen was met explosieven.

Wat deze drone te zoeken had duizend kilometer van het slagveld in Oekraïne, daar geeft Rusland geen antwoord op. En ook in Roemenië schonden Russische drones het luchtruim. Deze keer vlogen ze vanaf de Zwarte Zee het luchtruim binnen. Daardoor kwamen ze een stuk zuidelijker van de grens met Oekraïne in het Roemeense luchtruim dan tot nu toe. Roemenië stuurde uit voorzorg straaljagers erop af.

'Escalatie'

"Dit ziet Roemenië als een escalatie", zegt de Roemeense militair expert Valentin Mateiu. "Normaal steken ze vanuit Oekraïne de grens over wanneer ze daar infrastructuur aanvallen." Vooralsnog houdt hij er rekening mee dat het een technische fout kan zijn geweest van de Russen, omdat de politieke gevolgen groot kunnen zijn. "Als Rusland dit blijft doen, dan zullen Polen, Roemenië en de Baltische Staten de NAVO vragen om een gezamenlijke reactie", zegt Mateiu. "Want we kunnen Rusland niet ons luchtruim laten gebruiken om oorlog te voeren."

De Russische kamikazedrone die in Letland neerkwam, was er een van het type Shahed:

De incidenten vinden over het algemeen plaats wanneer Rusland aanvallen uitvoert op Oekraïense doelwitten aan de grens, zoals graanhavens op honderden meters van Roemeens grondgebied en energie-infrastructuur in de buurt van de Poolse grens.

In Polen is duidelijk dat de Russen het luchtruim gebruiken om de Oekraïense luchtafweer te omzeilen, ziet Mateiu. In Roemenië moet nog blijken of het gebruik van de zuidelijke route eenmalig was of een omtrekkende beweging net zoals in Polen.

Landen die grenzen aan Rusland en Oekraïne overwegen steeds nadrukkelijker om Russische drones en raketten uit de lucht te schieten. Roemenië is bezig met een wetsvoorstel dat het makkelijker moet maken om in vredestijd toch de luchtafweer in te zetten tegen drones en raketten.

Polen en Oekraïne werken aan een plan om dit al boven Oekraïens grondgebied te kunnen doen. De Poolse minister van Buitenlandse Zaken zei onlangs in een interview met The Financial Times dat Polen de plicht heeft om het eigen luchtruim te verdedigen en deze Russische wapens preventief uit de lucht te schieten boven Oekraïne. Al benadrukte de Poolse regering dat dit nog niet het officiële standpunt van het land is.

Binnen de NAVO zijn ze zeker nog niet zover. Voor de grote landen is dit vooralsnog een rode lijn, is achter de schermen te horen, omdat het een te groot risico op directe confrontatie met Rusland zou opleveren. Maar sinds het begin van de oorlog in Oekraïne is gebleken dat rode lijnen fluïde zijn. "Op politiek niveau blijft het Westen terughoudend, omdat de bondgenoten Poetin geen mogelijkheid willen bieden om verder te escaleren", zegt Mateiu. "Maar ik denk dat dit moment uiteindelijk wel zal komen."

Het alternatief, het tolereren van dit soort schendingen van het luchtruim, is voor de NAVO naarmate de incidenten zich opstapelen ook geen optie. Kern van het NAVO-handvest is het beroemde artikel 5. Daarin staat dat een aanval op één van de leden gezien wordt als een aanval op álle lidstaten. De landen zullen elkaar dan te hulp schieten. En dus is de vraag: wanneer is sprake van een aanval?

Tot nu toe beperkt de NAVO zich tot het veroordelen van de Russische schendingen. Maar het is een kwestie van tijd tot een drone met explosieven op NAVO-grondgebied neerstort en er doden vallen, realiseren ze zich bij de militaire alliantie. En dan zal er een duidelijk antwoord moeten komen.

In Pakistan is een taxiservice speciaal voor trans personen en vrouwen opgericht. Volgens de CEO van het bedrijf Ammaz Farooqi is de dienst een nieuwe stap om beide groepen te beschermen tegen discriminatie en seksuele intimidatie. Het openbaar vervoer is vanwege dergelijke bedreigingen voor hen namelijk vaak geen optie.

Bij SheDrives, zoals het bedrijf heet, zijn zowel de chauffeurs als de passagiers uitsluitend trans personen en vrouwen. Hun veiligheid staat voorop: tijdens de rit is de online noodknop binnen handbereik. Daarmee worden veiligheidsdiensten direct gealarmeerd en wordt de locatie van de auto gedeeld. De auto's van SheDrives zijn niet makkelijk te missen: met een knalroze logo op de deuren rijden ze door de stad Lahore.

Wet voor trans personen ongeldig

De veiligheid van trans personen in Pakistan is de afgelopen jaren steeds verder onder druk komen te staan. In 2018 werd een progressieve wet aangenomen waarmee het onder meer mogelijk werd om het geslacht 'X' te hebben in je paspoort. Ook werd het discrimineren van trans personen in het openbaar strafbaar.

Maar die wet is sinds begin 2023 grotendeels niet meer van kracht, toen een sharia-rechtbank de wet ongeldig verklaarde. Volgens de rechtbank stond de wet haaks op bepaalde principes uit de islamitische sharia-wetgeving.

Dat kwam Pakistan internationaal op kritiek te staan, onder meer van Amnesty International en de VN. "De trans gemeenschap is een van kwetsbaarste groepen in Pakistan, omdat zij constant te maken hebben met systematische uitsluiting, marginalisatie en zelfs criminalisering", concludeerde VN-vertegenwoordiger Livio Zilli.

Ook voor vrouwen is het openbare leven in Pakistan vaak onveilig, zeggen de organisaties. Zo krijgen vrouwen vaak te maken met geweld, eerwraak en intimidatie.

'Taxidienst mogelijk uitgebreid'

De trans gemeenschap in Pakistan zegt blij te zijn met de taxidienst en hoopt op meer verandering. De deeltaxi rijdt nu nog alleen in Lahore, maar volgens CEO Farooqi kan dat in de toekomst nog veranderen. "Ik heb nu een kleine stap gezet, maar er is een mogelijkheid dat we het bedrijf verder uitbreiden naar andere steden."

Er zijn volgens ruwe schattingen 30.000 trans personen in Lahore, een stad met meer dan 13 miljoen inwoners. Organisaties die zich inzetten voor het welzijn van deze gemeenschap schatten het totale aantal trans personen in het 240 miljoen inwoners tellende Pakistan op zo'n 500.000.

De Frans-Italiaanse zangeres Caterina Valente (93) is overleden. Met haar veelzijdige stem werd ze ook wel de Europese Barbara Streisand genoemd.

In de jaren 50 en 60 was ze in Duitsland, Nederland en België enorm populair met hits als Ganz Paris Träumt Von Der Liebe en Wo Meine Sonne Scheint. Later volgden ook internationale hits als Malaguena en The Breeze And I.

Valente werd in 1931 geboren in Parijs als dochter van Italiaanse ouders die beiden in het circus werkten. Haar moeder Maria Valente was een bekende clown en haar vader was de accordeonist Giuseppe Valente. Op haar vijfde mocht ze voor het eerst samen met haar ouders een liedje zingen in de piste van circus Grock.

Ze werd de assistente van jongleur Erik von Aro, met wie ze in 1952 trouwde en een zoon kreeg. Daarnaast bleef ze zingen, ook buiten het circus, met steeds meer succes. Von Aro werd later haar manager en was ook een tijd lang de drijvende kracht achter de Nederlandse zanger Rob de Nijs, toen die probeerde in Duitsland door te breken.

Nummer 1-hits

Ganz Paris träumt von der Liebe, de Duitse vertaling van I love Paris van Cole Porter, was in 1954 Valentes eerste grote hit in Duitsland. Een jaar later stond ze ook in Nederland in de hitparade met onder meer Malaguena en The breeze and I.

Tot 1963 had ze in de Lage Landen bijna onafgebroken hits met al of niet originele Nederlands- en Duitstalige nummers. Enkele nummers bereikten de eerste plaats, zoals Tschau, tschau Bambina, de Duitse vertaling van Domenico Modugno's San Remohit Piove en het in aandoenlijk Nederlands gezongen Sweetheart My Darling Mijn Schat.

Ze maakte haar debuut in Amerika, waar haar show Bonsoir Kathrin werd uitgezonden op de televisie, en stond een maand lang in het beroemde Parijse theater L'Olympia. In Oostenrijk, Duitsland en Zwitserland was ze op televisie te zien met haar eigen The Caterina Valente Show.

Valente speelde ook in films. Ze maakte haar debuut in Mannequins For Rio, gevolgd door hoofdrollen in films als Liebe Tanz Und 1000 Schlager met Peter Alexander en Casino De Paris met Vittorio de Sica en Gilbert Bécaud.

Meer van Lugano

Toen haar Europese succes eind jaren 60 begon te tanen, verlegde ze haar werkterrein meer naar Amerika. Daar trad ze op met grote sterren als Doris Day, Bing Crosby, Louis Armstrong, Ella Fitgerald en het orkest van Count Basie. Haar repertoire werd daardoor een stuk jazzier.

Haar huwelijk met Van Aro strandde in 1971 en ze hertrouwde met de Britse pianist Roy Budd, met wie ze een tweede zoon kreeg. Het huwelijk hield niet lang stand en na haar scheiding maakte ze uitgebreide tournees door Amerika, Rusland, Oostenrijk, Zwitserland en Oost- en West-Duitsland.

In 1996 gaf ze in Leipzig haar afscheidsconcert. Sindsdien leefde ze teruggetrokken in haar villa in Zwitserland aan het meer van Lugano.

NSC-Kamerlid Nicolien van Vroonhoven, die voorlopig de zieke Pieter Omtzigt vervangt, is ervan overtuigd dat haar partijleider over een tijdje weer terug kan komen. "Het is maar tijdelijk hè", hield ze de verzamelde pers in de Tweede Kamer voor.

Volgens Van Vroonhoven zit Omtzigt "op doktersadvies" thuis. Wat hem precies mankeert wilde ze niet zeggen, maar "we hebben een bizar jaar gehad", daarbij wijzend op het oprichten van de partij, de campagne en de formatie. "Op een gegeven moment is de beker een beetje leeg. Dus hij neemt even een beetje gas terug."

Als Omtzigt terugkeert, moet hij zijn werk misschien wel anders gaan indelen, denkt de vicefractievoorzitter. "Hij werkt als een dolle. Ook 's avonds zit hij hier echt nog heel lang te werken. Misschien dat we zo'n gesprek nog met hem kunnen voeren."

Ook al is het niet de eerste keer dat Omtzigt met burn-outklachten kampt, Van Vroonhoven wil niets weten van twijfels over zijn geschiktheid als partijleider. "Die twijfels zijn er intern niet. We kennen hem allemaal als een ongelooflijk bevlogen man die vecht voor de zaak." Nadenken over een definitieve vervanging noemt ze "niet aan de orde".

Omtzigt heeft op X bekendgemaakt dat hij om gezondheidsredenen de komende weken even een stap terug doet. Van Vroonhoven zal daarom volgende week de Algemene Politieke Beschouwingen doen, het belangrijke debat over de miljoenennota direct na Prinsjesdag.

Ook zal ze namens NSC het overleg met de andere coalitiepartijen voeren. "Ik ben net toegevoegd aan de appgroep."

Bij een steekpartij in Den Haag zijn twee gewonden gevallen. Het incident vond in of om het ROC Mondriaan op de Meppelweg plaats, meldt de politie.

De slachtoffers zijn op school behandeld en vervolgens met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht. Het is niet duidelijk hoe ernstig hun verwondingen zijn, maar volgens een politiewoordvoerder zijn beiden aanspreekbaar. Of het om leerlingen van de school gaat, is onbekend.

Inmiddels zijn meerdere verdachten aangehouden, meldt de politie op X. Een woordvoerder van het ROC laat aan Omroep West weten geen mededelingen te doen en de situatie te inventariseren. Het is nog niet duidelijk wat de aanleiding voor de steekpartij was.

Apeldoorn

Gisteren raakte een jonge man lichtgewond bij een steekpartij op het ROC Aventus in Apeldoorn. Een jonge vrouw sloeg op de vlucht, maar werd later aangehouden.

De onderhandelingen tussen het kabinet en de vakbonden over het vroegpensioen zijn voorlopig gestrand. De vakbonden hebben een eerste voorstel van het kabinet keihard afgewezen. En het kabinet is nog niet van plan de bonden tegemoet te komen. Dat betekent dat de acties van de vakbonden, zoals stakingen bij de politie en in het openbaar vervoer, voorlopig doorgaan.

Vanmorgen was er weer een grote staking in het openbaar vervoer. En bij de Tweede Kamer demonstreerden vandaag dakdekkers met spandoeken van vakbond FNV.

Wat bij het kabinet meespeelt, is de angst dat een te riante vroegpensioenregeling waar te veel werknemers en beroepen gebruik van kunnen maken een soort nieuwe VUT-regeling wordt. Die Vervroegde Uittreding is juist afgeschaft omdat te veel werknemers ophielden met werken terwijl ze juist nodig waren. Bovendien was de regeling te duur en gebruikten werkgevers hem om mensen goedkoop te ontslaan.

Aan de andere kant ziet het kabinet ook dat sommige beroepen zwaar zijn en deze werknemers niet gezond van hun pensioen kunnen genieten. Het kabinet heeft de vakbonden daarom een voorstel gedaan voor een blijvende regeling voor een vervroegd pensioen voor mensen met een zwaar beroep.

In dat voorstel mogen jaarlijks rond de 15.000 mensen een beroep doen op de vroegpensioenregeling. Van werkgevers wordt verwacht dat zij tijdig beginnen met het omscholen of herplaatsen van hun medewerkers als het werk voor hen te zwaar wordt. Er komt een inkomensgrens van rond 74.000 euro per jaar (maximaal jaarlijks sociaal verzekeringsloon), daarboven moeten werkgevers een boete betalen als zij werknemers met vroegpensioen sturen. Wat een zwaar beroep is, bepalen werkgevers en werknemers samen.

Minister Van Hijum van Sociale Zaken heeft dit voorstel vorige week toegelicht aan de sociale partners, de vakbonden en de werkgeversorganisaties. De afspraak was om donderdagavond verder te spreken, maar zover is het niet eens gekomen.

In de loop van donderdag heeft vakbond FNV de minister formeel laten weten niet naar de onderhandelingstafel te komen omdat er nog te veel vragen zouden zijn om de onderhandelingen te kunnen starten. Maar even later kon Van Hijum via de media het hardere verhaal van FNV horen: het kabinetsvoorstel was "onacceptabel" en de bonden waren "woedend".

'Echt dramatisch'

"Het voorstel was echt dramatisch", zegt een FNV-woordvoerder. "De regeling moet voor iedereen zijn. Dat maximum van 15.000 mensen moet er dus vanaf. Je wil niet bij de 15.001ste persoon zeggen: 'Sorry, we zitten vol'. Mensen moeten weten waar ze aan toe zijn."

Ook van een inkomensgrens wil FNV niets weten. "Dat is bijvoorbeeld oneerlijk voor havenarbeiders. Die hebben net zulke kapotte knieën, maar hebben een wat hoger inkomen. Die moet je ook gewoon de mogelijkheid bieden om met vroegpensioen te gaan."

De vakbond wil dat iedereen die zwaar werk verricht van de regeling gebruik kan maken. "En we willen ook een hoger bedrag dan nu wordt geboden. Nu krijgen mensen eigenlijk het AOW-bedrag, wat je dan nog moet aanvullen met je spaargeld of toekomstig pensioen. Mensen met een laag inkomen, zoals schoonmakers, hebben die financiële ruimte niet."

Voetbalwedstrijden

Werkgeversorganisatie VNO-NCW noemt het teleurstellend dat de bonden niet verder wilden praten en weer zijn gaan staken. "Onder andere in het ov en bij wéér een voetbalwedstrijd. Daar hebben we allemaal last van", laat een woordvoerder weten. "Dus de oproep aan de bonden is: kom gewoon terug aan tafel, dat is waar we het moeten en kunnen oplossen."

Bij het ministerie van Sociale Zaken wil men niet ingaan op de impasse. "We gaan niet tijdens onderhandelingen via de pers reageren op onderdelen", zegt een woordvoerder. "De minister heeft een goed voorstel neergelegd bij de partijen, dat is een basis voor verdere gesprekken. De deur van de minister staat altijd open en hij nodigt partijen van harte uit om aan tafel verder te praten."

FNV geeft aan deze week door te gaan met acties. "We zijn ook al bezig met voorbereidingen voor latere acties als er geen of te weinig beweging komt. We komen pas aan tafel bij een nieuw voorstel."

Treinkaartjes worden volgend jaar mogelijk toch minder duur dan gedacht. Dat bevestigen bronnen tegenover de NOS na berichtgeving van het AD. Het ministerie van Infrastructuur & Waterstaat, het kabinet en de NS werken aan een plan om de prijzen op tickets zes procent te laten stijgen, in plaats van de ruim elf procent waar in eerste instantie sprake van was.

De NS kondigde eerder dit jaar aan dat treinreizen vanaf 2025 fors duurder zouden worden. Het spoorwegbedrijf lijdt veel verlies, in de eerste helft van dit jaar alleen al 33 miljoen euro. De NS wilde dit jaar eigenlijk de prijzen al verhogen, maar kon dat voorkomen nadat de Tweede Kamer eenmalig 120 miljoen euro had vrijgemaakt.

Op nog zo'n financiële injectie voor volgend jaar hoeft het spoorwegbedrijf niet te rekenen, werd eerder al bekend. Daarop besloot de NS maatregelen te nemen voor onder meer de ticketprijs. De verhoging daarvan werd vastgesteld op 8,7 procent, daarbovenop kwam nog een inflatiecorrectie, waardoor reizigers meer dan 11 procent extra voor een treinkaartje zouden gaan betalen.

Niet definitief

Volgens meerdere bronnen ligt er nu een compromis op tafel om die prijs toch minder te laten stijgen. Voor lagere tariefstijging zou het spoorwegbedrijf niet alleen hoeven op te draaien, maar NS zou de kosten delen met het kabinet. Zowel de NS als het kabinet leggen volgens ingewijden 40 miljoen euro neer.

De overige 40 miljoen wordt dan nog wel op de reiziger verhaald. In de praktijk zou dat betekenen dat de ticketprijs met zo'n 6 procent zou stijgen.

Maar deze cijfers zijn nog niet definitief, omdat steun aan de NS binnen de coalitie gevoelig ligt. Zo vinden partijen als PVV, NSC en VVD dat de NS de oplossing te makkelijk in Den Haag zoekt. Zo denken ook Denk en D66 erover.

Verder moeten de plannen voor Prinsjesdag nog bekendgemaakt worden. En morgen is er een debat over het spoor in de Tweede Kamer met staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer.

Naast Borssele zijn nu ook Terneuzen en de Tweede Maasvlakte nadrukkelijk in beeld als locaties voor de bouw van nieuwe kerncentrales. Minister Hermans van Klimaat en Groene Groei schrijft aan de Tweede Kamer dat die twee gebieden "kansrijk" zijn.

Het kabinet wil vier nieuwe kerncentrales laten bouwen in ons land. Het plan is om twee daarvan te bouwen bij de al bestaande centrale in het Zeeuwse Borssele.

Maar er wordt nu dus ook gekeken naar Terneuzen, ook in Zeeland, en de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam als vestigingsplaats. De komende maanden wil Hermans overleggen met gemeenten, provincies, havenbedrijven en grondeigenaren om te bepalen welke plekken in die gebieden geschikt zijn.

Om de mogelijkheden zo breed mogelijk te houden, hoeft zo'n locatie niet braak te liggen, maakt de minister duidelijk. Desnoods worden bedrijven die er nu gevestigd zijn verplaatst of wordt infrastructuur verlegd.

Bij het Zeeuws-Vlaamse Terneuzen heeft netbeheerder Tennet plannen voor een nieuw hoogspanningsstation met leidingen en een kerncentrale zou daar goed bij passen.

'Duurzaam en robuust energiesysteem'

De nieuwe kerncentrales zijn volgens het kabinet nodig om te komen tot een "duurzaam en robuust energiesysteem". Kerncentrales wekken ook energie op als het niet waait of zonnig is. Bovendien komt er bij de productie geen CO2 vrij.

Hermans kan nog niet inschatten hoelang de gesprekken gaan duren, maar uiterlijk begin volgend jaar wil ze een besluit nemen over welke locaties definitief onderzocht gaan worden.

Marktconsultatie

Het bouwen van een kerncentrale kost vele miljarden en zal niet gaan zonder investeringen van marktpartijen. De afgelopen tijd is geïnventariseerd of, en zo ja welke bedrijven geïnteresseerd zijn. Volgende maand stuurt Hermans de uitkomsten van die 'marktconsultatie' naar de Kamer.

Ook zijn er bouwers uit Frankrijk, Zuid-Korea en de VS bezig met technische haalbaarheidsstudies naar nieuwe Nederlandse kerncentrales.

Een brief van de overheid lezen, foutloos een sollicitatiebrief schrijven of begrijpen wat er op deze site staat; 2,5 miljoen Nederlanders hebben daar moeite mee omdat ze laaggeletterd zijn. Ze kunnen niet goed lezen, schrijven of rekenen, en hebben daar op veel vlakken in het leven last van.

Van 8 tot 15 september is het de Week van Lezen en Schrijven. Door het hele land zijn er bij gemeenten, scholen en bedrijven extra activiteiten om aandacht te vragen voor laaggeletterdheid.

"Helaas is zo'n campagne nog steeds nodig", zegt Jan-Willem Heijkoop van Stichting Lezen en Schrijven. "We zien dat nog steeds veel mensen moeite hebben met de Nederlandse taal, waardoor ze moeilijker een baan vinden en behouden. Ook begrijpen ze bijvoorbeeld informatie van gemeenten of ziekenhuizen niet goed."

Als voorbeeld noemt hij het woord 'nuchter'. "Mensen krijgen te horen dat ze nuchter moeten zijn voor een operatie. Dan denken ze dat ze geen alcohol mogen drinken, maar wel gewoon mogen ontbijten. En dan kan vervolgens de operatie niet doorgaan."

Met de Week van Lezen en Schrijven hoopt Heijkoop dat laaggeletterdheid beter bespreekbaar wordt. "Het taboe, de schaamte, moet eraf."

Die schaamte waar Heijkoop het over heeft, speelt vooral bij mensen met Nederlands als moedertaal een grote rol. "Als samenleving gaan we er nog steeds van uit dat iedereen op school goed heeft leren lezen, schrijven en rekenen. Veel mensen met een taalachterstand schamen zich daarvoor. Ze denken dat ze de enige zijn, en weten niet dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen."

Problemen bij jongeren

Ook jongeren kampen met een taalachterstand. Dat kan allerlei redenen hebben, zoals leerproblemen of mentale problemen. Bij de 32-jarige Damla Ersöz uit Sittard begonnen de taalproblemen toen ze depressief werd.

Na een heftige gebeurtenis op haar 21e stopte ze met school. Ze kwam thuis te zitten en had weinig contact met andere mensen. Ook las ze geen boeken meer. Daardoor liep ze een taalachterstand op.

Later in het jaar komt er een groot onderzoek uit met nieuwe cijfers over laaggeletterdheid. Heijkoop verwacht dat de aantallen alleen maar stijgen. Dat heeft meerdere oorzaken, zoals vergrijzing en migratie. Ook komen steeds meer jongeren met een taalachterstand van school.

Het volledig oplossen van het taalprobleem lijkt een flinke kluif te worden. Volgens Heijkoop ligt er niet alleen een taak bij het onderwijs, maar moet iedereen in Nederland meehelpen. "Organisaties moeten eenvoudiger communiceren en daarnaast moet er goed (volwassenen)onderwijs aangeboden worden. En we moeten met z'n allen de mensen met een taalachterstand vinden en bereiken. Mensen moeten weten dat ze niet de enige zijn en dat ze op veel plekken hulp kunnen krijgen. En dat ze zich echt niet hoeven te schamen."

Ook Ersöz zet zich in om mensen met een taalachterstand te bereiken. Ze is na haar Nederlandse lessen aan de slag gegaan als Taalambassadeur voor de Stichting Lezen en Schrijven en is te gast bij allerlei bijeenkomsten en trainingen. Zo hoopt ze laaggeletterdheid zichtbaar te maken, en mensen te overtuigen van het belang van goede basisvaardigheden.

Extra makkelijke Flair

Om meer jongeren met taalproblemen te bereiken, heeft Stichting Lezen en Schrijven in samenwerking met tijdschrift Flair een speciale editie van het blad uitgebracht. De Flair - Extra makkelijk te lezen.

Die editie heeft een lager taalniveau en eenvoudige vormgeving. In interviews vertellen ervaringsdeskundigen over hun probleem. Ook Ersöz staat erin.

"Ik vind het geweldig om in de speciale Flair te staan", vertelt ze. "Dat is gewoon mijn verhaal. Ik hoop dat ik andere mensen ermee kan inspireren om ook terug naar school te gaan. Neem de stap, het maakt niet uit hoe oud je bent. Iedereen kan het. Geloof in jezelf en heb geduld met jezelf."

Vandaag en morgen trekken stevige buien over het land. Met name in het westen is er kans op zware (onweers)buien met plaatselijk veel neerslag. Volgens het KNMI kan er lokaal 75 millimeter vallen, met op een enkele plek zelfs kans op 100 millimeter. De hoeveelheden die in 24 uur in het westen kunnen vallen, komen in de buurt van wat er gemiddeld in heel september valt.

Er ontstaan zo grote verschillen in het land in de hoeveelheid regen die er gaat vallen. "Overal gaat het regenen, maar in het oosten valt ongeveer 5 tot 10 millimeter, terwijl het westen dus lokaal meer dan 75 millimeter kan krijgen", zegt NOS-weerman Marco Verhoef.

De meeste neerslag zal vannacht en in de loop van morgenochtend vallen, omdat dan de lucht het koudst is. "Daarbij kan ook onweer en hagel voorkomen", verwacht Verhoef. Vanwege dit alles geldt in het hele land op dit moment code geel.

Warm water in Noordzee

Dat er in de kustprovincies veel meer neerslag kan vallen is te verklaren. Marco Verhoef legt uit dat het onder meer te maken heeft met de watertemperatuur van de Noordzee. "Dat zeewater is nog vrij warm, met een temperatuur van 18 tot 20 graden, terwijl het boven land morgen maar 14 of 15 graden wordt. De bovenlucht, op zo'n 5 kilometer hoogte, is met -30 graden koud."

Door de grotere temperatuurverschillen boven zee, zullen daar grote en hogere wolken ontstaan, die meer regen met zich meebrengen dan boven land. Een tweede effect wat voor meer regen zorgt in de kustgebieden, is de zogenoemde kustconvergentie.

"De noordwestenwind boven zee is veel harder dan de westelijke wind boven land. Daardoor krijg je een ophoping van lucht langs de kust die nergens anders heen kan dan naar boven. Daardoor ontstaat er nog meer neerslag", aldus Verhoef.

De slechte vooruitzichten voor de komende dagen betekenen niet dat de herfst al zijn intrede heeft gedaan. "Het weekend wordt al beter. Volgende week zijn de dagen warmer, droger en zonniger."

Gesteggel tussen het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en het ministerie van Asiel en Migratie over het aantal mensen in Ter Apel heeft ertoe geleid dat de cijfers twee dagen niet zijn gepubliceerd.

In eerste instantie zei een COA-woordvoerder vandaag dat van het ministerie niet meer mocht worden gepubliceerd hoeveel mensen in het aanmeldcentrum in Ter Apel sliepen. Maar later kwam het COA daarvan terug.

Het was geen kwestie van mogen, klonk het toen. De cijfers, die inmiddels wel openbaar zijn gemaakt, moesten voor publicatie nog worden geanalyseerd, verklaarde het COA in tweede instantie.

Het gaat om het aantal mensen dat in Ter Apel overnacht. Die cijfers zijn een heet hangijzer, omdat in het aanmeldcentrum niet meer dan 2000 asielzoekers mogen verblijven.

Dat wordt met regelmaat overschreden en daarom stapte de gemeente Westerwolde, waar Ter Apel onder valt, begin deze maand opnieuw naar de rechter. Ook de afgelopen twee dagen waren het weer meer dan 2000 mensen, bleek vanmiddag. Van maandag op dinsdag sliepen er 2062 mensen op het terrein, de nacht erna 2073.

Discussie

De afgelopen maanden deelde het COA die cijfers dagelijks, maar sinds gisterochtend was dat dus niet meer gebeurd. "Er is inderdaad discussie over of we de cijfers zoals we die al geruime tijd over Ter Apel publiceren nu nog mogen blijven publiceren", zei de COA-woordvoerder daar in eerste instantie over. "Het hangt nu ergens tussen het COA en het ministerie."

Een woordvoerder van het ministerie van Asiel en Migratie zegt achteraf relativerend dat er sprake moet zijn geweest van "een misverstandje" en "ruis op de lijn" tussen het ministerie en het COA.

Dwangsom

De rechter bepaalde eind januari al dat het COA een dwangsom van 15.000 euro moet betalen voor elke dag dat de bezetting boven de 2000 uitkomt. Die grens werd het grootste deel van de tijd overschreden, waardoor in juni het maximumbedrag van 1,5 miljoen euro werd bereikt.

Omdat verbetering uitbleef, kondigde de gemeente Westerwolde in de zomer aan opnieuw naar de rechter te stappen als er op 1 september nog steeds meer dan 2000 asielzoekers in Ter Apel verbleven.

Overigens hebben ook het COA en de gemeente de afgelopen tijd over de cijfers gesteggeld. Het COA gaat uit van de bezetting in de avond en de nacht, terwijl de gemeente ook naar de bezetting overdag kijkt. Dagelijks wordt een groep asielzoekers weggebracht om de nacht door te brengen in de buurt, terwijl ze overdag in Ter Apel verblijven.

De politie gaat vanaf morgen preventief fouilleren in delen van Vlissingen. Burgemeester Van den Tillaar heeft het Middengebied en een deel van het centrum aangewezen als veiligheidsrisicogebied. Reden voor die beslissing zijn meerdere schietpartijen die de afgelopen maanden in de stad plaatsvonden. De maatregel geldt voor een half jaar.

Volgens de burgemeester leiden de incidenten tot onrust en gevoelens van onveiligheid onder inwoners. "Vlissingers hebben het recht om zich veilig te voelen", stelt hij. "Daarom kies ik er bewust voor om deze maatregel een half jaar te laten gelden. Het moet duidelijk zijn dat wapenbezit niet geaccepteerd wordt."

Door gebieden aan te merken als veiligheidsrisicogebied, mag de politie iedereen fouilleren. De burgemeester realiseert zich dat het een zwaar middel is, zegt hij, maar de openbare orde en veiligheid wegen op dit moment zwaarder.

Vlissingen werd dit jaar meerdere keren opgeschrikt door schietpartijen op straat. Zo was er vorige week donderdag een schietpartij op de Visodeweg, waarbij een dode viel en een andere persoon gewond geraakte.

Vier dagen eerder werd ook al een vrouw beschoten in de stad. Zij raakte gewond, drie verdachten werden later in Rotterdam aangehouden. Er zijn dit jaar al negen schietincidenten in de stad geweest, schrijft Omroep Zeeland.