NOS Nieuws - Algemeen

De voorrang voor statushouders op huurwoningen moet echt van tafel, vindt het demissionaire kabinet. Ondanks een kritisch advies van de Raad van State is vandaag nieuwe wetgeving naar de Tweede Kamer gestuurd. Die gaat daar naar verwachting na de verkiezingen van 29 oktober over beslissen.

In het voorstel schrapt het kabinet de mogelijkheid voor gemeenten om statushouders voorrang te geven op sociale huurwoningen puur op grond van het feit dat ze statushouder zijn.

Demissionair premier Schoof spreekt van een evenwichtig wetsvoorstel. "We geven hiermee iedereen dezelfde rechten en dezelfde kansen op de woningmarkt. En ook statushouders houden het recht op voorrang als er urgentie is, bijvoorbeeld na echtscheiding of ziekte."

'Oneerlijk'

Verantwoordelijk minister Keijzer van Volkshuisvesting (BBB) zei na afloop van de ministerraad dat het kabinet de voorrangsregel oneerlijk vindt ten opzichte van mensen die al negen of tien jaar op een wachtlijst staan."

Statushouders krijgen nu veertien weken nadat zij hun verblijfsvergunning hebben gekregen een woning toegewezen", zegt Keijzer. "Dat is niet uit te leggen aan mensen die al zo lang moeten wachten."

Hoe zijn de afspraken nu?

Statushouders worden na het verkrijgen van een verblijfsvergunning gekoppeld aan een gemeente. Die zoekt voor hen een woning. Daarna moeten zij binnen twee weken verhuizen. Voor dit proces staan maximaal 14 weken. Maar in de praktijk wordt dit vaak niet gehaald door het tekort aan woningen. In 2024 verbleven 11.000 statushouders langer dan een jaar in de asielopvang.

Van het totaal aantal vrijkomende sociale huurwoningen gaat gemiddeld 6 tot 10 procent naar statushouders en meer dan 90 procent naar andere woningzoekenden.

Bron: COA en Inspectie Justitie en Veiligheid

De kritiek van de Raad van State op het voorstel van het demissionaire kabinet onderschrijft Keijzer niet. De raad zei in een advies dat statushouders op achterstand staan door hun "ongunstige uitgangspositie op de woningmarkt". En dat ze daarom voorrang nodig hebben om op gelijk niveau met Nederlanders te komen.

Keijzer: "Ik kijk er op een andere manier naar. We behandelen ze juist wel gelijk door die voorrang te verbieden." Door het woningtekort is het voor iedereen nu moeilijk om aan een huis te komen, zegt zij. En ook statushouders hebben meestal de mogelijkheid om bij familie te wonen, stelt Keijzer.

Van de twee mensen die gisteren in Manchester omkwamen bij een terreuraanslag op een synagoge, blijkt er één te zijn geraakt door een politiekogel. Of deze kogel ook de doodsoorzaak was, is nog niet duidelijk. Ook een van de gewonden werd geraakt door een politiekogel.

De aanslag, gisterochtend, werd gepleegd door een 35-jarige Britse man van Syrische afkomst. Hij reed in op bezoekers die bij de synagoge stonden en stak vervolgens iemand neer. Zeven minuten later werd de man door de politie doodgeschoten. Hij leek een gordel met explosieven te dragen, maar die bleek nep te zijn.

De man had alleen een mes bij zich en geen vuurwapen, zegt de hoofdcommissaris van politie. Er is alleen geschoten door politieagenten. "Zij probeerden te voorkomen dat de dader de synagoge binnendrong om daar verder schade aan te richten."

De twee mensen die zijn omgekomen waren allebei lid van de Joodse gemeenschap van Manchester: het gaat om de 53-jarige Adrian Daulby en de 66-jarige Melvin Cravitz. Ze waren in de synagoge vanwege Jom Kipoer, de belangrijkste feestdag in het jodendom.

Er liggen nog drie gewonden in het ziekenhuis. Een van hen werd ook door een politiekogel geraakt, maar is niet in levensgevaar. Volgens de hoofdcommissaris stonden de twee bezoekers die door een politiekogel werden getroffen dicht bij elkaar achter de deur van de synagoge. Ze wilden voorkomen dat de aanslagpleger de synagoge binnendrong.

Premier Starmer bracht vanochtend een bezoek aan de synagoge. Ook sprak hij met politieagenten.

Starmer zei eerder dat het ging om een terroristische aanslag op de Joodse gemeenschap. Hij zei dat hij alles in het werk zal stellen om antisemitisme in het land te bestrijden en Britse Joden te beschermen.

Vanmiddag wordt er ter nagedachtenis aan de slachtoffers een wake gehouden, niet ver van de synagoge. In Londen is de beveiliging rond synagogen en Joodse plekken opgeschroefd naar aanleiding van de terreuraanslag. Zo zijn er in bepaalde buurten meer bewapende politieagenten op straat zichtbaar.

Het demissionaire kabinet komt met een verdere versoepeling van de regels voor de bezorging van brieven. Eerder dit jaar besloot het kabinet al dat vanaf juli volgend jaar PostNL twee dagen mag doen over de bezorging van een brief in plaats van één dag.

Nu is besloten dat het vanaf juli 2027 drie dagen wordt. Een brief die op maandag wordt gepost, mag PostNL dan uiterlijk op donderdag bezorgen.

Verlieslatend

PostNL wil al langer dat de regels worden versoepeld. Er wordt steeds minder briefpost verstuurd en daardoor wordt het voor het bedrijf steeds duurder om de verplichte postbezorging overeind te houden.

"Ik kan niet van een bedrijf vragen om een overheidsaanwijzing met verlies uit te voeren op lange termijn", zegt demissionair minister Karremans van Economische Zaken. "Daarom moet regelgeving met zijn tijd meegaan, en verruim ik de regels iets, om een betrouwbare postbezorging te blijven garanderen."

PostNL positief

In een korte reactie zegt PostNL dat het positief is dat "de minister weer een stap zet naar een nieuw voorstel voor de Universele Postdienst. Het blijft belangrijk dat de noodzakelijke veranderingen er komen voor de postmarkt."

PostNL blijft ook met de nieuwe regels vijf dagen per week bezorgen: dinsdag tot en met zaterdag. En voor medische post en rouwbrieven verandert er niets: die worden nog steeds binnen 24 uur en zes dagen per week bezorgd.

De wet hoeft niet aangepast te worden voor het verlengen van de bezorgperiode naar drie dagen. Daarom hoeven de Tweede en Eerste Kamer er in principe geen groen licht voor te geven.

De verdachte (51) van de steekpartij waarbij een 45-jarige vrouw in Lent om het leven kwam, had twee weken geleden een tijdelijk huisverbod gekregen vanwege huiselijk geweld tussen hem en de andere gezinsleden. Dat meldt burgemeester Hubert Bruls van Nijmegen in een verklaring.

Het huiselijk geweld vond plaats op 21 september. Het huisverbod dat de verdachte vervolgens kreeg opgelegd, betekende dat hij niet in de buurt van het gezin mocht komen. Op het moment van de steekpartij was dat huisverbod verlopen, maar was dit opgevolgd door een maatregel van het Openbaar Ministerie, zegt een woordvoerder van de burgemeester. Wat deze maatregel inhield, kan zij niet zeggen.

De politie kreeg gisteravond een melding van een steekincident op de Kinksstraat. Agenten vonden daar een zwaargewonde vrouw. Ze werd naar het ziekenhuis gebracht, waar ze vanochtend overleed aan haar verwondingen. De politie gaat uit van "een incident in de sfeer van huiselijk geweld".

Herdenkingsplek

Burgmeester Bruls schrijft dat er hulpverlening betrokken was bij het gezin. "Huiselijk geweld is afschuwelijk en onaanvaardbaar. Dat het zover is gekomen is ontzettend tragisch."

In de straat waar de vrouw werd neergestoken, is een gedenkplek ingericht, met bloemen en kaarsen.

Mensen met suïcidale gedachten kunnen vanaf vandaag gratis bellen naar 113. Voorheen kon dat enkel kosteloos via het telefoonnummer 0800-0113, bellen naar 113 was niet gratis. Daar was kritiek op, want in geval van nood moet hulp makkelijk te bereiken zijn.

Staatssecretaris van Jeugd, Preventie en Sport Judith Tielen benadrukt het belang van de verandering: "Als iemand overweegt zichzelf om het leven te brengen, dan telt elke minuut. Dan moet hulp snel en vanzelfsprekend te vinden zijn."

Het telefoonnummer 0800-0113 was sinds 1 juli 2020 al gratis te bellen. Het telefoonnummer 113, vernoemd naar de gelijknamige stichting, was vanaf dat moment ook te bereiken, maar het bellen daarvan was niet gratis.

Meer dan de helft betaalde in 2024

Hoewel de gratis variant van het telefoonnummer flink werd gepromoot, belden mensen die hulp zochten toch voornamelijk de betaalde versie. In 2024 was dat 52 procent van de bellers.

47 procent belde het gratis nummer, met 0800 ervoor. Eén procent van de bellers belde een oud telefoonnummer: 0900-0113, dat werd gebruikt voordat het 0800-nummer in het leven werd geroepen. Voor de zekerheid wordt dat nog aangehouden.

Bestuurder van Stichting 113 Monique Kavelaars is blij dat mensen die aan zelfdoding denken haar organisatie nu nog beter kunnen vinden. "Ondanks dat we communiceerden met het gratis nummer, zag je dat het simpelere 113 de voorkeur heeft. Het is net als 112 veel makkelijker te onthouden. Nu het 113-nummer gratis is, kunnen we het altijd communiceren."

De Verenigde Staten geven Oekraïne informatie over Russische olieraffinaderijen, pijpleidingen en andere energie-installaties, zodat het Oekraïense leger die met langeafstandswapens effectiever kan bestoken. Dat meldt The Wall Street Journal (WSJ).

President Trump zou de Amerikaanse inlichtingendiensten en het Pentagon opdracht hebben gegeven deze informatie te verstrekken. Hij zou de NAVO hebben gevraagd om hetzelfde te doen.

Ook zou hij overwegen om Tomahawk-kruisraketten aan Oekraïne te leveren, op kosten van Europa.

Concrete stap

Vorige week voorspelde Trump op zijn sociale medium Truth Social, dat Oekraïne de door de Russen bezette gebieden wel eens zou kunnen terugveroveren. Hij liet zich schamper uit over de Russische prestaties op het slagveld. De Amerikaanse president stelt dat Poetin deze oorlog binnen drie weken had moeten winnen, in plaats van ruim drie jaar doelloos voort te modderen.

Vorige week was onduidelijk of Trump ook een concreet vervolg zou geven aan zijn online steunbetuiging aan de Oekraïners. Volgens de regeringsfunctionarissen die de WSJ heeft gesproken, is dit de eerste keer dat de regering-Trump zo'n concrete stap zet.

Warrig en wispelturig

Het gaat waarschijnlijk om het doorgeven van live-informatie van Amerikaanse militaire satellieten, die de Oekraïners moet helpen om beter hun doelen te raken.

Bart van den Berg, van Instituut Clingendael, vindt het lastig om deze stap te duiden als bevestiging dat Trump nu om is en zich achter Oekraïne schaart. Daarvoor vindt de ex-militair het beleid van de Trump "te warrig en wispelturig".

"Het wordt nu verkocht als iets unieks. Maar ik vraag me af of dit voor de Oekraïners achter de schermen zoveel waarde heeft", zegt Van den Berg, die eerder werkte bij het Nationaal Cyber Security Centrum in Den Haag.

Hij denkt dat de Oekraïners precies weten waar de raffinaderijen zijn. "Ze zijn dik en breed geïnfiltreerd in Rusland." Eerdere droneaanvallen hebben volgens hem bewezen, dat ze in staat zijn zeer geavanceerde operaties uit te voeren. Wat dat betreft hebben de Oekraïners ook steeds minder hulp nodig, denkt de analist, "en kunnen wij eerder veel van hen leren".

Tomahawk

Het delen van de inlichtingen is een feit, zo lijkt het. Maar president Trump heeft nog geen besluit genomen over de levering van de Tomahawk-kruisraketten. Dat overweegt hij, zei vicepresident Vance vorige week. President Zelensky vraagt al sinds het begin van de oorlog om Tomahawks. Trumps voorganger Biden wilde ze niet leveren, in verband met de kans op escalatie van het conflict.

De Tomahawk is een van de belangrijkste wapens waarmee de Amerikanen hun militaire macht uitoefenen. Met deze raket werd het startschot gegeven van de Eerste Golfoorlog in 1991, toen hij voor het eerst werd gebruikt.

De Tomahawk heeft een bereik van circa 2500 kilometer, vliegt laag over de grond met 900 kilometer per uur. Hij vindt zijn eigen weg, volgt voor vijandige luchtverdediging een onnavolgbare route en draagt een springlading van 400 kilo. Het is een wapen waarmee de Oekraïners doelen tot voorbij Moskou en Sint Petersburg zouden kunnen raken.

Maar gaat Trump ze ook echt geven? Het zou kunnen dat de Amerikaanse president met alleen al het overwegen hoopt Moskou onder druk te zetten om naar de onderhandelingstafel te komen. Met andere woorden: is hier sprake van alleen tactiek of gaat het over reële steun?

'Kneiterduur'

Mocht Trump de Tomahawks echt willen leveren, dan zal Europa daarvoor de kosten moeten dragen. En ze zijn kneiterduur, twee miljoen dollar per stuk, zegt Clingendael-analist Van den Berg. Hij betwijfelt daarom of het een verstandige aankoop is, mede omdat deze oude Amerikaanse raket volgens hem geen gamechanger is.

"Ze komen zo laat", roept hij bijna. Een paar jaar geleden zou het wél heel ingrijpend zijn geweest, denkt de analist. Nu niet meer, omdat er veel vergelijkbare wapens bij zijn gekomen, ook al blijft de Tomahawk superieur. De Frans/Britse Storm Shadow en de nieuwe Oekraïense Flamingo-raketten zijn weliswaar niet zo krachtig en komen niet zo ver, maar doen als kruisvluchtwapens in principe hetzelfde.

"De Tomahawk is een klein stapje op de escalatieladder. In het grote spel der dingen gaat hij niet zo'n verschil maken. Maar de strijd verplaatst zich wel steeds meer naar het Russische territorium, dat vormt voor de Russen een steeds groter probleem", zegt Van den Berg.

Wil

En dat raakt volgens de analist aan de kern van de oorlog op dit moment: "Beide partijen richten zich steeds meer op een strategische overwinning en niet meer op een tactische. Grondgebied interesseert ze niet, niemand kan winnen op het slagveld. Ze vallen steeds meer elkaars capaciteit om oorlog te kunnen voeren aan."

"Er zal pas onderhandeld worden, als van een van de partijen de wil wordt gebroken om te vechten. En zover is het nog niet."

De Efteling, Toverland, Duinrell, Walibi en heel veel dierentuinen; je zou zeggen, aan vertier is er al ruim voldoende in ons land. Toch komt er deze week een nieuw pretpark bij: BommelWereld in Groenlo (Achterhoek): een overdekt themapark rond de stripfiguren Ollie B Bommel en Tom Poes, van de schrijver Marten Toonder.

Initiatiefnemer is ondernemer Edwin Bomers. Het plan vergde een investering van pakweg 40 miljoen euro. Hij hoopt in het eerste jaar 100.000 bezoekers te trekken. Ter vergelijking: De Efteling heeft jaarlijks zo'n 5,5 miljoen bezoekers.

"30 à 40 miljoen, dat is best een gewaagde investering", zegt Goof Lukken, expert in de vrijetijdsindustrie en verbonden aan de Breda University: "Nederland heeft natuurlijk al een enorm aanbod op dit gebied."

Bomers - ook eigenaar van een groot vakantiepark in Groenlo - was op zoek naar een nieuwe trekpleister in de Achterhoek. "Ik zocht iets wat niet bestond. Toen kwamen we op het idee van een indoor pretpark." Er kwamen volgens hem verschillende thema's voorbij: van Piet Piraat en Kabouter Plop tot aan Ollie B Bommel.

Binnenkijken bij het nieuwe attractiepark:

"Vergeet niet: Bommel heeft veel betekend voor de Nederlandse taal. Denk maar aan uitspraken als 'geld speelt geen rol', en uitdrukkingen als 'minkukel' en 'kommer en kwel'. Er schuilt een hele geschiedenis achter deze stripheld."

Mond-tot-mond-reclame

Of BommelWereld een succes wordt? Lukken zegt daarover: "Belangrijk is: snapt de bezoeker het verhaal, het thema van het park? En in hoeverre is Olie B Bommel nog relevant in deze tijd? Kortom, komen er wel genoeg bezoekers? Er moet een goede beleving zijn, dan komt er vanzelf positieve mond-tot-mond-reclame. En die is nodig om het aantal bezoekers te laten groeien."

Zo'n 600 schoolkinderen en hun begeleiders uit de Achterhoek mochten er deze week alvast een kijkje nemen. Zij reageren enthousiast. "Wij kunnen best zo'n attractie gebruiken hier in de Achterhoek", aldus één van de schoolbegeleidsters.

Ollie B Bommel oubollig?

Op de vraag of het thema Ollie B Bommel niet een beetje oubollig is, zegt ze: "Er zijn lespakketten ontwikkeld, speciaal voor de groepen 7 en 8. Zij kunnen dan op school lessen volgen waarin ook wordt verteld over de literatuur rond deze stripfiguren. En aansluitend kunnen ze dan dit park bezoeken. Daar is dus erg goed over nagedacht."

Het is jaren geleden dat in ons land voor het laatst een pretpark werd gebouwd. Dat was in 2015, Yumble in Roermond. Het liep uit op een debacle. Amper vier maanden na de opening werd faillissement aangevraagd. Een investering van 22 miljoen euro ging in rook op.

De oprichters zeiden nog dat de attracties net zo goed waren als die in De Efteling. Yumble verwachtte in het eerste jaar 300.000 tot 350.000 bezoekers. "Dat soort verwachtingen zijn achterlijk," zei Wessel Wit, verslaggever bij pretparksite Looopings, toen al tegen de NOS. "Pretpark Toverland begon bijvoorbeeld ook slecht, en deed er 10 jaar over om een goede naam neer te zetten."

Bij een steekpartij in een woning in Purmerend is gisteravond een 50-jarige vrouw uit Amsterdam om het leven gekomen. Een 53-jarige man is buiten de woning aangehouden.

Gistermiddag rond 17.40 uur kreeg de politie een melding van een steekincident in een huis aan de Beethovenstraat. Agenten troffen daar de man aan en hielden hem aan. Binnen vonden zij de overleden vrouw.

Compleet in shock

De man is de bewoner van het huis, zeggen omwonenden tegen regionale omroep NH. Een buurtbewoner kwam kort na het steekincident thuis en zag de man staan in de voortuin. "Hij zat onder het bloed en leek compleet in shock."

De politie kan niet bevestigen dat de man de bewoner van het huis is. Over de relatie tussen hem en het slachtoffer wordt ook nog niets bekendgemaakt.

De politie onderzoekt nog wat er gebeurd is. Het huis is afgezet.

Dodelijke steekpartij

Vanochtend vroeg overleed in Lent bij Nijmegen ook een vrouw door een dodelijke steekpartij. Ze werd door agenten zwaargewond aangetroffen op straat, waarna ze in het ziekenhuis overleed.

Een paar uur na het steekincident werd een man aangehouden. Hij wordt verdacht van betrokkenheid bij haar dood. Over de relatie tussen de twee zegt de politie nog niets.

De Britse actrice Patricia Routledge is op 96-jarige leeftijd overleden. Zij was vooral bekend van haar rol als Hyacinth Bucket uit de Britse sitcom Keeping Up Appearances. In Nederland werd de show uitgezonden onder de titel Schone Schijn.

Haar management schrijft: "We zijn diepbedroefd om het overlijden van Dame Patricia Routledge, die vanmorgen vredig in haar slaap is overleden, omringd door liefde."

"Zelfs op 96-jarige leeftijd is haar passie voor haar werk en voor het contact met livepubliek nooit afgenomen. Nieuwe generaties kijkers weten haar nog steeds te vinden via haar geliefde televisierollen", gaat de verklaring verder.

Hoogtepunten uit het eerste seizoen van Schone Schijn:

De titel 'dame' is een Britse, vrouwelijke eretitel. Routlegde ontving die in 2017 voor haar liefdadigheidswerk en theaterkunsten, toen de Britse nieuwsjaars-onderscheidingen werden uitgedeeld. De mannelijke variant van de eretitel is 'sir'.

Routlegde was in haar hoofdrol te zien tussen 1990 en 1995 bij de BBC. De actrice werd twee keer genomineerd voor een BAFTA TV Award. In 1991 won ze een British Comedy Award voor haar rol.

Naast haar televisiecarrière was ze te zien in verschillende films en speelde ze ook in toneelstukken. Routledge is nooit getrouwd geweest en had geen kinderen. In een interview zei ze ooit dat ze daar niet bewust voor heeft gekozen. "Het leven is gewoon zo gelopen, ik was zo druk met acteren."

Noot van de redactie:

In een eerdere versie van dit artikel stonden citaten uit een boodschap die Patricia Routledge zou hebben geschreven vlak voor haar 95ste verjaardag in februari 2024. De brief gaat veel rond op sociale media en wordt ook door de Britse krant The Independent geciteerd. Enkele uren na publicatie zijn er sterke twijfels gerezen over de betrouwbaarheid van die brief. De betreffende alinea's zijn daarom uit het artikel verwijderd.

De zwaarste verdenking tegen de pleegouders van het Vlaardingse pleegmeisje is komen te vervallen. Het Openbaar Ministerie acht poging tot doodslag niet langer bewezen. De verdenkingen van zware mishandeling en vrijheidsberoving blijven staan, maakte het OM bekend op de laatste voorbereidende zitting van de zaak.

Het pleegmeisje kwam vorig jaar mei met botbreuken en hersenschade in het ziekenhuis terecht. Het OM dacht eerder te kunnen bewijzen dat de pleegouders haar van de trap hadden geduwd. Daar komt het OM van terug door een rapport van het Nederlands Forensisch Instituut.

Daarin staat dat het meisje van de trap kan zijn geduwd, maar dat het hersenletsel net zo waarschijnlijk op een andere manier kan zijn ontstaan. Daarom vervalt de aanklacht van poging tot doodslag.

"Dit is voor de biologische moeders van de pleegkinderen heel heftig", zegt Bart Visser van Namens de Familie. Hij staat de moeders bij van de verschillende kinderen die in het pleeggezin hebben gezeten. Eerder bleek dat het zusje van het pleegmeisje en twee Syrische broertjes ook mishandeld zijn door de pleegouders.

"Het is juridisch best uit te leggen, maar emotioneel is het onverteerbaar", vervolgt Visser. "De moeder van het pleegmeisje heeft haar kind zwaar verwond in het ziekenhuis zien liggen. Als twee mensen haar dat aan hebben gedaan, is het in de ogen van de moeder een poging om iemand dood te maken."

Pleegouders in de zaal

De pleegouders waren voor het eerst zelf in de rechtszaal, beiden helemaal in het zwart gekleed. Met hun aanwezigheid hebben ze gehoor gegeven aan een oproep van de rechtbank, die de verdachten wilde zien voor de inhoudelijke behandeling in november.

"Het spijt me dat we hier moeten zitten", zei de 38-jarige pleegvader John van den B. "Ik betreur wat er is gebeurd, voor het pleegmeisje, mijn vrouw en alle anderen. Tegelijkertijd is er een eenzijdig beeld, bijvoorbeeld in het politieonderzoek, maar daar wil ik later pas meer over zeggen." Pleegmoeder Daisy W. wilde vandaag niet reageren.

Beide pleegouders hebben een ernstige persoonlijkheidsstoornis, heeft het Pieter Baan Centrum vastgesteld. De pleegmoeder heeft onder andere een gebrek aan empathie en heeft narcistische, theatrale en bordeline trekken. De pleegvader heeft een agressiestoornis, vooral met de behoefte om macht te ervaren.

De kans op herhaling bij de omgang met kwetsbare kinderen is groot. Tbs met dwangverpleging is voor beide ouders daarom de beste optie, zei de officier van justitie.

Stap voor stap

Het 11-jarige pleegmeisje verblijft in een revalidatiecentrum. Haar hersenen functioneren door het hersenletsel op het niveau van een peuter, werd vandaag bekend.

Het pleegmeisje kwam zwaargewond in het ziekenhuis. Bijvoorbeeld doordat ze in een kooi met elektrische draden eraan, zou zijn gestopt, zegt het OM. Ook zou ze geen eten, drinken en medische hulp hebben gekregen. Uiteindelijk woog het meisje 20 kilo, terwijl ze 1,34 meter lang was.

Ondanks de verwondingen, gaat het steeds beter met haar. Ze kan enkele woorden spreken en zelfstandig stukjes lopen. Inmiddels gaat ze twee dagen per week naar een zorgboerderij.

Vervolging van anderen

Een belangrijke vraag rondom de zaak was of individuele hulpverleners vervolgd zouden worden. Dat gaat niet gebeuren, heeft het OM besloten. Ook de pleegzorg- en jeugdbeschermingsorganisatie zullen niet strafrechtelijk worden vervolgd.

Duidelijk is dat hulpverleners en organisaties fouten hebben gemaakt, bleek uit een inspectierapport. Maar opzet is moeilijk aan te tonen. "En de lat voor vervolging ligt heel hoog", aldus een persofficier van justitie.

De voorbereidende fase in de zaak tegen de Vlaardingse pleegouders is nu klaar. De inhoudelijke behandeling is op 6 en 7 november.

Na die inhoudelijke behandeling verschijnt een documentaire over de zaak van het Vlaardingse pleeggezin, maakte de EO vandaag bekend. De biologische moeders van de pleegkinderen en andere betrokkenen komen daarin aan het woord.

Groot-Brittannië heeft Sarah Mullally benoemd tot de aartsbisschop van Canterbury. Zij wordt daarmee de eerste vrouwelijke leider van de Church of England.

De 63-jarige Mullally wordt ook het ceremoniële hoofd van zo'n 85 miljoen anglicaanse gelovigen wereldwijd. De benoeming van een vrouw brengt volgens experts het risico met zich mee van verdeeldheid met enkele meer conservatieve takken van de kerk, bijvoorbeeld in Afrikaanse landen.

De nieuwe leider staat erom bekend dat ze zich sterk maakt voor een open en transparante cultuur in de kerk, met ruimte voor meningsverschillen en andere verschillen.

Wat is de Church of England?

De Church of England is bij wet de nationale kerk van Engeland, wat betekent dat deze een officiële rol heeft in de samenleving. Het is ook de moederkerk van de wereldwijde Anglicaanse Gemeenschap. De Britse koning of koningin is het formele hoofd van de kerk, terwijl de aartsbisschop van Canterbury de feitelijke leider is.

De kerk behoort tot het protestantse christendom. Hij is ontstaan bij de Engelse Reformatie in de 16e eeuw, toen de Engelse kerk zich losmaakte van de Rooms-Katholieke Kerk.

Mullally was sinds 2018 de 133ste anglicaanse bisschop van Londen. In het verleden was ze verpleegkundige.

Ze zei ooit tegen een tijdschrift dat er grote overeenkomsten zijn tussen verpleegkunde en priesterschap: "Het draait allemaal om mensen, en om naast mensen te staan tijdens de moeilijkste momenten in hun leven".

Misbruikschandaal

Door hervormingen die elf jaar geleden werden doorgevoerd, werd het mogelijk dat een vrouw het hoogste ambt binnen de Church of England bekleedt. Door de benoeming van Mullaly tot 106de aartsbisschop van Canterbury is een einde gekomen aan een van de mannenbolwerken in het Britse openbare leven.

De Church of England had sinds november vorig jaar geen leider meer, toen Justin Welby aftrad vanwege een doofpotaffaire rond kindermisbruik.

Bij confrontaties tussen de politie en jonge demonstranten vielen in de Marokkaanse stad Lqliaa deze week drie doden. In heel Marokko demonstreren jongeren al dagen. Ook in andere landen gingen jongeren afgelopen tijd massaal de straat op, waarbij veiligheidsdiensten eveneens hard ingrepen. Wat steekt er achter deze mondiale protestgolf?

In zeker zeven landen waren recent jongerenprotesten. Of er echt een internationale golf aan jongerenprotesten gaande is, is volgens socioloog en hoogleraar sociale verandering en conflict Jacquelien van Stekelenburg moeilijk te bepalen. "Wel gelden protesten vaak als inspiratiebron voor protesten elders. Dat zagen we bijvoorbeeld bij de Arabische Lente en Fridays For Future - waarbij scholieren spijbelden voor het klimaat."

Volgens Van Stekelenburg dachten mensen toen: "Hey, wij hebben eenzelfde probleem, en die protesten hebben veel sociaal-politiek effect, dat willen wij ook!'"

Via sociale media kunnen mensen makkelijk emoties uiten en razendsnel protesten organiseren. "Een boodschap kan heel snel en goedkoop over een grote groep mensen worden verspreid. Vroeger, via kranten, was dat effect veel minder", vertelt de socioloog.

'Jonge mensen gaan vaker de straat op'

Het valt op dat jongeren ook in Nederland steeds meer de straat op gaan om hun onvrede te uiten. In de periode 2020-2023 zei 44 procent van de 18- tot 25-jarigen dat zij de afgelopen vijf jaar hadden deelgenomen aan één of meer politieke acties, blijkt uit onderzoek. In de jaren 2012-2019 was dit 38 procent. Van Stekelenburg noemt die 44 procent "een heel hoog percentage".

Demografie kan een rol spelen. In veel landen waar protesten nu oplaaien, wonen relatief veel jongeren. In Nepal is bijna de helft van de bevolking jonger dan 25, in Marokko iets meer dan 40 procent en in Madagaskar zelfs 60 procent.

Als er relatief veel jongeren zijn heeft dat gevolgen. "Aan de ene kant biedt het kansen, er zijn namelijk veel mensen die kunnen werken", vertelt CBS-onderzoeker Luuk Hovius. "Aan de andere kant is er juist een groot risico op weinig kansen voor deze jonge mensen, als er te weinig banen zijn."

In landen als Marokko, Madagaskar en Kenia is de werkloosheid onder jongeren schrikbarend.

Van Indonesië tot Nepal en van Madagaskar tot Peru

De redenen waarom jongeren in verschillende landen de straat op gaan lopen uiteen, maar er zijn ook overeenkomsten. In veel landen zijn de protesten gericht tegen corruptie en in de ogen van jongeren onterechte bezuinigingen. Ook voelen jongeren overal dat hun toekomstperspectief onder druk staat.

Eind augustus gingen duizenden jongeren de straat op in de Indonesische hoofdstad Jakarta, om hun boosheid te uiten over bezuinigingen in het onderwijs en de zorg.

Begin september braken er protesten tegen een socialemediaverbod en corruptie uit in Nepal, waar 72 mensen bij om het leven kwamen. Onder meer het parlementsgebouw werd in brand gestoken.

Halverwege september protesteerden Gen Z'ers tegen corruptie bij de Filipijnse overheid. Overstromingen waren de druppel die de emmer deed overlopen. Een getroffen Filipijn zei tegen de BBC: "Ik werk hard, ik geef niet te veel uit en er wordt maandelijks belasting van mijn salaris ingehouden. Dan kom ik erachter dat miljarden aan belastinggeld worden opgestreken door corrupte politici."

Deze week volgden anti-regeringsprotesten in Madagaskar, waarbij minstens 22 doden vielen. Ook hier waren veelal jonge demonstranten te zien. "We willen leven, niet alleen overleven", stond op protestborden.

In de Peruaanse hoofdstad Lima lieten jonge betogers deze week hun stem horen, en ook hier raakten demonstranten gewond. De organisatie noemde het protest "de Gen Z-mars", wederom bedoeld tegen een corrupte overheid. En ook in Kenia waren er recent anti-regeringsprotesten.

De protesten hebben allemaal een eigen aanleiding, maar zoals socioloog Van Stekelenburg zegt, "ze inspireren elkaar".

Wat is Gen Z?

Generatie Z wordt ook wel Gen Z of Zoomers genoemd. De leden van deze generatie zijn geboren tussen 1997 en 2012.

Mensen uit deze generatie zijn opgegroeid in een wereld waar smartphones, sociale media en internet vanzelfsprekend zijn.

De generatie valt tussen de Millennials (1981-1996) en generatie Alfa (2013-2024).

"Met de komst van sociale media wordt een individueel probleem makkelijk en snel een collectief probleem", zegt Van Stekelenburg. "We delen onze gevoelens, waardoor we sneller een collectieve verontwaardiging voelen."

Gen Z is bovendien opgegroeid met een bijna constante stroom aan crisisbeelden van klimaat, oorlog of ongelijkheid. "Die constante stroom versterkt onze gevoelens. Als je je sterk identificeert met een groep maak je je grotere zorgen om een issue. Je ervaart emoties sterker, ook groeps-gebaseerde emoties", zegt Van Stekelenburg.

Er komt toch weer een monument voor de 12-jarige jongen uit Haaksbergen die in 2021 omkwam bij een ongeluk met een klaphamer. Op de plek van het ongeluk stond jarenlang een monumentje, maar dat moest worden weggehaald omdat omwonenden bezwaar hadden gemaakt. Nu heeft de gemeente aan de ouders laten weten dat er een nieuw monument mag komen.

De 12-jarige Bram werd op Oudejaarsdag dodelijk in de borst getroffen door rondvliegende stukjes metaal van een klaphamer. Een ander kind raakte zwaargewond. Een klaphamer wordt gebruikt om bijvoorbeeld magnesiumpoeder te laten ontploffen.

De jongens keken toe hoe een buurtbewoner de klaphamer bediende, schrijft RTV Oost. Die man kreeg een taakstraf van 240 uur en een voorwaardelijke celstraf van drie maanden.

Ophef

Na het ongeluk werden bloemen en knuffels neergelegd op de plek waar het gebeurde. De ouders van Bram maakten daar een gedenkteken van, met onder meer een portretfoto van hun zoon.

Met de jaren ontstond ophef over het monument. Diverse buurtbewoners wilden er vanaf en drongen er bij de gemeente op aan om het weg te halen. Ze wilden niet dagelijks geconfronteerd worden met het dodelijke ongeluk. Ook zou de plek van het monument gevaarlijk zijn, omdat het langs een autoweg staat. Onder de tegenstanders zat ook de man met de klaphamer, die nog altijd tegenover de plek van het ongeluk woont.

'Heilige plek'

De klagers kregen gelijk en de gemeente droeg de ouders op het monument te verwijderen. Dat gebeurde in mei vorig jaar.

Voor de ouders van Bram was dat een moeilijk moment. Ze stapten daarom naar de rechter om de beslissing van de gemeente aan te vechten. "Deze plek is heilig voor ons", zei de vader van Bram tijdens de zitting. "Hier is immers waar Bram zijn laatste adem heeft uitgeblazen."

Waardig monument

Het echtpaar zei er begrip voor te hebben dat omwonenden niet dagelijks zicht willen hebben op het monumentje, en stelden dat het ook een kleinere variant kan zijn. Bijvoorbeeld een plaquette of stoeptegel. Maar de omwonenden zagen dat niet zitten.

Tijdens de zitting werd afgesproken dat de gemeente Haaksbergen een maand de tijd zou krijgen om te kijken of er toch een compromis mogelijk was. Dat is gelukt: zonder dat de rechter er verder aan te pas moet komen, komt er nu toch weer een monument op de plek van het ongeluk.

"Eindelijk hebben we gerechtigheid en stopt deze strijd", zegt de vader. "We zijn al volop bezig met het ontwerp, want dit gaat een waardig monument worden."

Het aantal doden na het instorten van een school in Indonesië is opgelopen tot negen, melden de autoriteiten. Er wordt nog gezocht naar ruim vijftig leerlingen onder het puin. Veertien slachtoffers worden aan hun verwondingen behandeld.

De leerlingen naar wie nog wordt gezocht zijn voornamelijk jongens tussen 13 en 19 jaar oud. Over de identiteit van de doden is nog niets naar buiten gebracht. Gisteren lag het dodental nog op vijf. Ruim honderd mensen zijn gered.

Hulpdiensten gaan ervan uit dat er nog meer doden gevonden worden. Familieleden hebben reddingswerkers toestemming gegeven om met zwaar materieel te zoeken naar hun vermiste kinderen. De kans bestaat dat de lichamen van de leerlingen daarbij beschadigd raken, zegt de rampendienst.

Gebedsruimte ingestort

De gebedsruimte van de islamitische school in het oosten van Java stortte maandag in. Twee verdiepingen kwamen naar beneden. Op dat moment waren zo'n 160 mensen in het gebouw aanwezig. In het ingestorte deel zaten voornamelijk jongens die deelnamen aan het middaggebed. De meisjes waren aan het bidden in een ander deel van het gebouw.

Reddingswerkers zoeken al dagen naar overlevenden. In de zoektocht zijn tunnels gegraven. De zoektocht is extra moeilijk omdat het puin voor een deel uit grote betonnen platen bestaat.

Mustafa Marghadi, correspondent Zuidoost-Azië:

"Op lokaal niveau worden veel van dit type privéscholen met privaat geld gebouwd, van locals. En dus met weinig technische kennis en overzicht, die wel vanuit de nationale overheid komt bij publieke gebouwen. Dus vooral bij verbouwingen kan het misgaan.

Deskundigen wisten dat je niet zoveel cement op dat gebouw moest storten. Maar blijkbaar was er ter plekke niet genoeg kennis om dat te voorkomen. Het ministerie van Religieuze Zaken zegt nu extra aandacht te geven aan de veiligheid van dit soort private moslimscholen, zogenoemde pesantren."

De Japanse bierbrouwer Asahi kampt met ernstige tekorten door een cyberaanval. De meeste fabrieken van de Asahi Group in Japan liggen stil sinds maandag het bestel- en leveringssysteem werd getroffen door de aanval.

Grote Japanse retailers hebben klanten gewaarschuwd dat er tekorten aan Asahi-producten kunnen ontstaan. De Japanse supermarktketen FamilyMart heeft gemeld dat Asahi tijdelijk de levering van haar producten heeft opgeschort. Volgens FamilyMart is er "geen vooruitzicht op hervatting" ervan.

Het bedrijf meldt dat een gebottelde theedrank gemaakt door Asahi naar verwachting snel schaars of uitverkocht zal zijn. Supermarkten als 7-Eleven, Lawson en Life Cooperation komen met vergelijkbare waarschuwingen.

Asahi is de grootste bierbrouwer van Japan. Het is ook eigenaar van bierbrouwer Grolsch en bekende merken als Peroni en Fullers. Ongeveer de helft van de omzet komt uit binnenlandse verkoop. De brouwer is vooral bekend om zijn Super Dry-bier, maar maakt ook frisdranken en voedingsproducten. Daarnaast levert het bedrijf huismerkproducten aan supermarkten in Japan.

Werken aan herstel

Het bedrijf heeft dertig fabrieken in Japan. Asahi meldde eerder deze week dat alleen de binnenlandse activiteiten zijn getroffen door de aanval. Het bedrijf zei toen de oorzaak te onderzoeken en te werken aan het herstel van de werkzaamheden. Een geschatte tijdlijn kon het bedrijf niet geven.

Correspondent Japan Anoma van der Veere:

De aanval op Asahi laat zien hoe kwetsbaar Japan is nu steeds meer bedrijven grote, gekoppelde computersystemen gebruiken. Die systemen zijn handig en besparen kosten, maar maken bedrijven ook kwetsbaarder. Eén grootschalige aanval kan meteen de hele keten van productie, transport en klantenservice stilleggen.

Voor een land dat sterk afhankelijk is van snelle leveringen en strakke samenwerking tussen leveranciers, kan dat snel een probleem worden dat de hele economie raakt.

De aanval op Asahi is daarom meteen een nationaal probleem. Vergelijkbare eerdere aanvallen raakten belangrijke sectoren: van voedsel en technologie tot de culturele sector. Als dergelijke problemen lang aanhouden, kan dat niet alleen het vertrouwen van consumenten schaden, maar ook Japans reputatie als betrouwbare handelspartner aantasten. Zeker nu Japanse bedrijven, zoals Asahi, ook veel buitenlandse merken in handen hebben.

Onder druk van de Tweede Kamer heeft demissionair minister Heinen (Financiën) toegezegd iets te doen aan wat bekend is komen te staan als de 'buffelboete'. Een ruime meerderheid stemde voor een motie van GroenLinks-PvdA en NSC om dit bij het belastingplan te repareren.

De term 'buffelboete' is bedacht door vakbond FNV. Die ontdekte dat een groep mensen er dit jaar op hun loonstrookje niet op vooruitging. Het gaat om mensen die in deeltijd werken en maximaal 26.000 euro verdienen. Volgend jaar gaat deze groep onder de streep opnieuw meer belasting betalen.

Volgens Heinen is de lastenverlichting voor volgend jaar vooral bedoeld om de middeninkomens te helpen. Toch gaat hij nu mee in de wens van de Kamer om fiscale verschuivingen door te voeren. "Als een kleine groep niet kan profiteren, moeten we daarnaar kijken", zegt Heinen bij de inloop van de ministerraad.

600 of 185 euro?

Volgens de FNV gaat het om 800.000 mensen, maar dat is volgens Heinen overdreven. Hij wijst erop dat heel veel mensen er alsnog op vooruitgaan, omdat hun loon stijgt en ook het kindgebonden budget en de huurtoeslag omhooggaan. Hoeveel mensen er dan wel op achteruitgaan, is niet bekend.

Ook gaan er verschillende bedragen rond. Volgens de FNV gaan mensen er volgend jaar 600 euro per jaar op achteruit, het ministerie van Financiën komt op maximaal 185 euro.

Nieuwe Kamer beslist opnieuw

De reparatie kost volgens GroenLinks-PvdA en NSC 600 miljoen euro. De partijen willen dat compenseren door de inkomstenbelasting en de arbeidskorting voor iedereen iets aan te passen. Volgens Heinen wordt door het "geschuif met heffingskortingen" het belastingstelsel wel weer complexer.

Her herstel van de 'buffelboete' moet doorgevoerd worden in het Belastingplan, dat pas na de verkiezingen wordt behandeld. In de nieuwe Tweede Kamer moet dus opnieuw een meerderheid voor deze wijziging zijn.

De Hoge Raad zegt dat het demissionaire kabinet zelf moet beslissen over de export van F-35-onderdelen naar Israël. Vorig jaar februari besloot het gerechtshof dat Nederland moest stoppen met de uitvoer van de onderdelen naar Israël. De Nederlandse regering legde zich hier niet bij neer en stapte naar de Hoge Raad.

Volgens de Hoge Raad is het Hof op de stoel van de minister gaan zitten. De minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp moet opnieuw naar de vergunning voor de export van F-35-onderdelen kijken en daarbij de humanitaire component meenemen, zegt de Hoge Raad.

Het besluit moet binnen zes weken genomen worden. In elk geval tot die tijd wordt de uitvoer niet hervat. Minister Van Weel (Buitenlandse Zaken) laat in een reactie weten dat het ook daarna "niet voor de hand ligt" om de export te hervatten. "We zijn heel restrictief op dit moment, natuurlijk vanwege de verschrikkelijke humanitaire situatie in Gaza", zei hij na de ministerraad.

Vergunning

Nederland levert F-35-onderdelen aan meerdere landen. Hiervoor is een exportvergunning vereist, omdat het militaire goederen zijn. De toenmalige minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp verleende in 2016 voor onbepaalde tijd een vergunning.

De onderdelen voor de straaljagers werden als gevolg hiervan ook geëxporteerd naar Israël. Na de terreuraanval van Hamas op 7 oktober 2023 heeft de minister de verleende vergunning opnieuw beoordeeld en besloten die in stand te houden.

Oxfam Novib, Pax Nederland en The Rights Forum spanden daarop een zaak tegen de Staat aan. De mensenrechtenorganisaties verloren een kort geding, maar werden in hoger beroep in het gelijk gesteld.

Sinds half februari 2024 is de uitvoer van F-35-onderdelen naar Israël daardoor niet toegestaan.

Ernstige schendingen

De Hoge Raad vindt dat het Hof zijn bevoegdheden te buiten is gegaan.

Het hof oordeelde dat de minister niet heeft getoetst of een duidelijk risico op ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht bestond, en kwam vervolgens zelf tot de conclusie dat dat risico er was.

Dat laatste vindt de Hoge Raad te ver gaan. In plaats daarvan had de minister de opdracht moeten krijgen om de vergunning opnieuw te beoordelen. Nu krijgt de minister die opdracht alsnog.

Als de minister vaststelt "dat een duidelijk risico bestaat dat de uit te voeren goederen gebruikt worden bij het begaan van ernstige schendingen van het internationaal humanitair recht", mag hij het gebruik van de vergunning niet langer toestaan, aldus de Hoge Raad.

Van Weel is blij dat de rechter de bal weer bij de politiek legt. "Het creëert voor de toekomst ook helderheid: wie gaat hier over: de rechter of de staat? Dat is van belang, want buitenlandbeleid neemt altijd heel veel factoren in overweging en daar moet je ook verantwoording over kunnen afleggen."

'Liever gehad dat het vandaag klaar was'

Oxfam Novib-directeur Michiel Servaes sprak na afloop over een gemengd oordeel van de Hoge Raad. Hij noemt het teleurstellend dat de hoogste rechter het eerdere oordeel van het Hof niet laat staan en de bal weer bij de regering legt.

"Tegelijkertijd zegt de Hoge Raad ook dat de regering de vergunning beter moet toetsen op mensenrechtenschendingen dan ze eerder gedaan hebben", zegt Servaes. Hij verwacht dan ook "met de oorlogsmisdaden en de genocide die we allemaal zien" dat het exportverbod van kracht blijft.

"Maar ik had liever gehad dat het vandaag al klaar was."

Boven het militaire terrein in Elsenborn, in het oosten van België, zijn vannacht vijftien drones waargenomen, meldt de VRT.

Volgens de omroep stond er op het militaire terrein toevallig een testopstelling om drones waar te nemen. "Die opstelling heeft de drones ook kunnen vastleggen", zegt defensie-journalist Jens Franssen van de VRT tegen de NOS. De drones zouden vanuit België naar Duitsland zijn gevlogen. "Daar heeft de Duitse politie van Düren ze waargenomen."

Duitsland heeft de waarneming aan de Belgische Defensie gemeld, aldus Franssen. Maar de informatie zou niet zijn gemeld aan de minister, die het te horen kreeg van de journalist.

Waar de drones vandaan kwamen en wie ze bestuurde is niet duidelijk. Defensie in België onderzoekt de zaak. Franssen sluit niet uit dat Belgische militairen zelf aan het oefenen waren met drones. "De kans is zeer klein, maar ik sluit het niet uit."

Oefenterrein

De militaire basis ligt bij de grens met Duitsland en zo'n 50 kilometer ten zuiden van de Nederlandse grens. Het is een militair gebied van 28 vierkante kilometer. Op het terrein bevindt zich een trainingskamp. Er worden onder meer schietoefeningen gehouden.

Volgens Franssen is het gebied technologisch niet direct interessant. "Er zijn vooral bossen, bomen, modder en everzwijnen." Bij andere bases in België is volgens hem meer te halen. "De luchtmachtbasis van Kleine-Brogel, waar Amerikaanse kernwapens liggen, zou een voor de hand liggender doelwit zijn."

Afgelopen weken zijn geregeld onbekende drones waargenomen in Europa, vooral bij luchthavens. Het gebeurde onder meer in Denemarken, Noorwegen en de Noord-Duitse deelstaat Sleeswijk-Holstein.

De Duitse minister van Binnenlandse Zaken Dobrindt noemde de drones een bedreiging. Hij wil daarom een 'droneverdedigingscentrum' opzetten. Europese leiders spraken er deze week over in Kopenhagen.

De levering van digitale informatieborden bij bushaltes in Overijssel, Flevoland en Gelderland heeft opnieuw vertraging opgelopen. De borden hadden ruim drie jaar geleden al in gebruik moeten zijn, maar zijn er nog steeds niet.

Reizigers in de drie provincies moeten het bij de meeste bushaltes nog doen met verouderde borden. De schermen vallen regelmatig uit of hebben last van storingen. Het einde van de technische levensduur is bereikt.

In Flevoland zijn veel borden zelfs nog van papier, schrijft Omroep Flevoland. Er moeten in totaal 1685 panelen worden vervangen voor zogeheten DRIS-displays (Dynamische Reis Informatie Systemen). Die zijn moderner en duurzamer.

De provincies trokken eerder gezamenlijk zo'n 16 miljoen euro uit voor het vervangingsproject. Van de bijna 1700 borden die nodig zijn, zijn er tot nu toe 514 werkend opgeleverd in Gelderland en Overijssel. In Flevoland is nog niets vervangen.

Boetes

Het contract met de leverancier die het in eerste instantie zou regelen, is opgezegd. De provincies plaatsten de order bij Surtronic in 2021. Eind 2022 moest het project afgerond zijn, maar die deadline werd niet gehaald.

Volgens de provincies was de leverancier "niet in staat om afspraken in de overeenkomst na te komen". Volgens Surtronic probeerden de provincies na de ondertekening van het contract en na het vaststellen van de prijs, de eigendomsrechten van de technologie in handen te krijgen.

De provincies hebben de leverancier aansprakelijk gesteld en wil dat hij boetes betaalt, maar dat is nog niet gebeurd. Er loopt een gerechtelijke procedure tussen de partijen, schrijft RTV Oost.

Geen nieuwe aannemer

De provincies hebben een nieuwe aanbesteding uitgeschreven. Maar die leverde geen geschikte aannemer op.

De provincies doen "zo snel mogelijk" een nieuwe poging om een bedrijf te vinden dat de borden kan plaatsen. De oude modellen worden in ieder geval tot het einde van het jaar in de lucht gehouden.

In veel landen zijn pro-Palestijnse betogers gisteravond de straat opgegaan nadat Israël de activistenvloot met hulpgoederen voor Gaza had tegengehouden. Onder meer in Australië, Tunesië, Frankrijk, Spanje, Italië en Nederland werd gedemonstreerd.

In de nacht van woensdag op donderdag werden ruim veertig schepen die naar Gaza voeren op internationale wateren geënterd door Israël. Hierbij werden meer dan vierhonderd opvarenden aangehouden. Ook een Nederlands schip maakte onderdeel uit van de vloot.

Vele duizenden betogers

In Spanje protesteerden vele duizenden mensen in Barcelona en Madrid. In Barcelona greep de politie in toen betogers een snelweg wilden blokkeren. In de Spaanse hoofdstad verliep de demonstratie vreedzaam, al werden aan het einde charges uitgevoerd tegen demonstranten die weigerden te vertrekken.

In Parijs kwamen duizenden mensen bijeen op de Place de la République. Veel betogers droegen Palestijnse vlaggen. Demonstranten werden uiteindelijk met traangas uit elkaar gedreven, meldt de Franse zender BFMTV.

In het centrum van Sydney verzamelden zich een paar honderd man. De Australische publieke omroep ABC meldt dat betogers op de grond gingen liggen om verkeer tegen te houden. Toch werden er geen aanhoudingen verricht.

Rellen in Italië

In Italië liepen meerdere protesten uit op ongeregeldheden bij stations. In Florence, Bologna en Trento werd het treinverkeer stilgelegd.

Vooral in Bologna ging het er heftig aan toe en ontstonden rellen. De militaire politiedienst zette traangas in om te voorkomen dat demonstranten het station bereikten. Er werd met stenen, verkeersborden, rookbommen en flessen gegooid.

Ook in Nederland was gisteravond bij een pro-Palestijns protest volgens de politie een grimmige sfeer. Op en rond station Den Haag Centraal werden ruim 200 betogers aangehouden.

In de Italiaanse stad Bologna liep het pro-Palestijnse protest uit op rellen: