NOS Nieuws - Algemeen

Goedemorgen! De Eerste Kamer bespreekt de zogenoemde gaswet, waarmee definitief een einde moet komen aan de gaswinning in Groningen. En in Brussel komen de ministers van Buitenlandse Zaken van de Europese Unie samen voor een spoedzitting over de Iraanse aanval op Israël.

Eerst het weer: er volgt opnieuw een wisselvallige dag; de zon breekt af en toe door, maar er vallen ook geregeld buien. De actiefste buien trekken in de ochtend over het land. Ook waait de noordwestenwind flink, waarbij het aan de Zeeuwse kust stormachtig kan worden. Het wordt zo'n 11 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit gebeurde er vannacht:

Door een storing in het luchtverkeersleidingssysteem in Nederland konden vliegtuigen ongeveer 2,5 uur lang vrijwel niet landen of opstijgen vanaf Nederlandse vliegvelden. Rond 23.00 uur deed zich een storing voor in het systeem. Alle Nederlandse vliegvelden hadden ermee te maken. Wat de oorzaak van de storing was, is nog niet bekend.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Ruim 65 miljoen jaar geleden kwam er een abrupt einde aan de tijd van de dinosauriërs, toen een grote meteoriet insloeg op aarde. Een satelliet van het Europees Ruimteagentschap (ESA) moet voorkomen dat zoiets nog eens gebeurt: ESA is samen met NASA begonnen aan een gezamenlijk project om asteroïden van richting te doen veranderen:

Fijne dinsdag!

Een nieuw ontdekte miersoort in Australië is vernoemd naar de schurk uit de Harry Potter-reeks: Voldemort.

De Leptanilla voldemort werd begin maart in Pilbara ontdekt, een regio in West-Australië. Volgens onderzoekers van de University of Western Australia vertoont het dier opvallende gelijkenissen met de door Ralph Fiennes vertolkte Voldemort uit de Harry Potter-films. Volgens hen hebben de mier en de filmschurk beiden een bleek, lang lijf.

Onderzoeker Mark Wong vertelt aan ABC News dat hij opgroeide met de Potter-boeken en -film en een fan is van de schurk die regelmatig "hij die niet genoemd mag worden" wordt genoemd in de reeks. Wong grapt dat hij de mier daarom bijna "de mier die niet genoemd mag worden" wilde noemen.

Voldemort, zoals hij er in de Harry Potter-films uitziet:

Er zijn zo'n 14.000 miersoorten in de wereld, maar de ontdekking van de soort in Australië is tamelijk bijzonder omdat deze behoort tot de zogeheten leptanilla-groep. Van deze subgroep zijn er maar zo'n zestig miersoorten wereldwijd. Deze mieren zijn meestal heel klein, bleek, zijn blind en leven ondergronds. De mieren werden gevonden toen wetenschappers een gat van 25 meter diep groeven.

Er werden al eerder insectensoorten vernoemd naar personages uit de Harry Potter-reeks. Zo is er een krabsoort die is vernoemd naar Severus Snape (Harryplax severus), een leraar op tovenaarsschool Hogwarts. Ook draagt een wespsoort de naam van Lucius Malfoy (Lusius malfoyi), de vader van een medeleerling van Harry Potter. En er is een spin die genoemd is naar Gryffindor (Eriovixia gryffindori), een van de afdelingen van de tovenaarsschool.

Alle maatregelen ten spijt, is de groep mensen in Nederland die niet of onvoldoende te eten heeft de afgelopen twee jaar niet kleiner geworden. Dat concludeert het Rode Kruis uit onderzoek dat de hulporganisatie liet doen door Ipsos I&O. Hierin zegt 9 procent van de ondervraagden weleens te weinig eten te hebben. Dat is evenveel als bij het vorige onderzoek uit 2021.

Een groter aandeel van de bevolking, 14 procent, zegt te maken te hebben met voedselnood. Dan gaat het niet om alleen om te weinig eten, maar ook om bijvoorbeeld ongezond of eenzijdig voedsel.

Ongeveer de helft van de mensen met te weinig eten zegt dat geldgebrek de belangrijkste oorzaak is. Ook hebben mensen naar eigen zeggen vaak te weinig tijd om voldoende en gevarieerd te eten.

Op basis van het onderzoek concludeert het Rode Kruis dat zeker 450.000 volwassenen kampen met 'verborgen voedselnood'. Deze mensen willen hulp, maar krijgen die niet. Dat komt bijvoorbeeld doordat hun inkomen te hoog is voor hulp van de Voedselbank.

Elly's Place helpt mensen 'die tussen wal en schip vallen' met voedselpakketten:

Een deel van de ondervraagden schaamt zich om zich voor hulp te melden. Of ze vinden het lastig dat ze alleen hulp krijgen als ze vertellen wat hun inkomsten en uitgaven zijn. Ook blijkt lang niet iedereen op de hoogte van de mogelijkheden om hulp te krijgen.

Limonade in plaats van maaltijd

Het Rode Kruis noemt het aantal van 450.000 mensen een lage schatting. "Het is een enorm groot aantal. Je vraagt je af hoe dat in Nederland mogelijk is", zegt Suzanne Segaar van het Rode Kruis.

De organisatie hoort verhalen van ouders die een maaltijd overslaan zodat hun kinderen wel te eten hebben. "Of dat er in de avond limonade gedronken wordt in plaats van een warme maaltijd om geld te besparen."

De conclusie van het Rode Kruis is opvallend, omdat uit onderzoek van onder meer het Nibud en De Nederlandsche Bank blijkt dat de armoede in Nederland juist afneemt. Dat komt door overheidsmaatregelen zoals verhoging van het minimumloon en uitkeringen, en verhoging van het kindgebonden budget. Maar volgens het Rode Kruis is er te weinig oog voor mensen die tussen wal en schip vallen.

Segaar zegt dat er mensen zijn die eerst hun vaste lasten betalen voordat aan de supermarkt wordt gedacht. "Voedsel blijkt dan een sluitpost. En soms is er dan geen geld meer over voor voldoende of gezond eten."

Voedselbonnen

Het Rode Kruis deelt via lokale hulpinitiatieven voedselbonnen uit aan zo'n 30.000 huishoudens in Nederland. Dat gaat om bankpasjes en vouchers waarmee mensen elke week voor zo'n 20 euro aan boodschappen kunnen doen in de supermarkt.

De hulporganisatie begon daarmee tijdens de coronacrisis als een tijdelijke maatregel, maar voorlopig wordt dit voortgezet. "Wij vinden dat we eigenlijk niet nodig horen te zijn, maar dat is helaas nog wel het geval", zegt Segaar.

Uit het onderzoek komt naar voren dat voedselnood in verschillende lagen van de samenleving voorkomt en dan vooral in de grote steden. Een op de drie Nederlanders met een migratieachtergrond heeft een vorm van voedselnood, tegenover 9 procent van de Nederlanders zonder migratieachtergrond.

Volgens het Rode Kruis moet de overheid zorgen voor een structurele oplossing. Mensen zouden ook makkelijker toegang moeten krijgen tot hulp, zonder dat dat iemand al hun financiën gaat doorspitten.

Lockheed Martin is door het Amerikaanse ministerie van Defensie gekozen als partner om een nieuw raketsysteem te maken dat de Verenigde Staten kan beschermen tegen intercontinentale aanvallen met ballistische raketten. Dat melden onder meer persbureaus Reuters en Bloomberg.

Volgens de persbureaus gaat het om een contract van 17 miljard dollar, omgerekend zo'n 16 miljard euro. De vliegtuig- en wapenbouwer nam het in de strijd voor het contract op tegen concurrent Northrop Grumman.

Alaska

Op dit moment staan er afweersystemen in Californië en Alaska die wapens kunnen afvuren om ballistische raketten uit onder meer Noord-Korea tegen te houden. Het systeem is er echter nog niet op ingericht om ook grootschalige raketaanvallen uit bijvoorbeeld China en Rusland tegen te kunnen houden.

Met hulp van Lockheed moet dat in 2028 wel het geval zijn en moet de zogenoemde Next Generation Interceptor (NGI) af zijn.

Opsteker

Het contract is een opsteker voor het bedrijf nadat het Amerikaanse ministerie van Defensie aan Lockheed had laten weten minder F-35-straaljagers te gaan bestellen. Ook kreeg het bedrijf in februari te horen dat Defensie afziet van de bouw van een nieuwe verkenningshelikopter waar Lockheed al een ontwerp voor had ingestuurd.

Amerikaanse bedrijven die zich bezighouden met de ontwikkeling van wapens, voertuigen en onderdelen voor Defensie, hebben de afgelopen twee jaar geprofiteerd van de toegenomen spanningen in de wereld, zoals de oorlog in Oekraïne.

De verkoop van Amerikaans militair materieel aan buitenlandse regeringen steeg in 2023 met 16 procent tot een record van 238 miljard dollar (223,99 miljard euro).

Door een storing in het luchtverkeersleidingssysteem in Nederland konden vliegtuigen ongeveer 2,5 uur lang vrijwel niet landen of opstijgen vanaf Nederlandse vliegvelden. Rond 23.00 uur deed zich een storing voor in het systeem. Alle Nederlandse vliegvelden hadden ermee te maken.

Volgens Luchtverkeersleiding Nederland (LVNL), de organisatie die het vliegverkeer in goede banen leidt, konden er na 23.00 uur nog enkele vluchten landen die al in de buurt van een Nederlands vliegveld waren, doordat er een back-up systeem draaide. Rond 1.30 uur was de storing voorbij.

Uitwijken naar België

Tijdens de storing moesten de meeste landende vliegtuigen uitwijken naar vliegvelden buiten Nederland. Een vlucht van TUI vanuit Tenerife week bijvoorbeeld uit naar Brussel en een vlucht van Transavia uit Malaga landde uiteindelijk op de luchthaven Oostende-Brugge.

Ook toestellen die niet in Nederland landden, maar wel laag over ons land heen zouden moeten vliegen werden door de storing getroffen, maar het is op dit moment nog onduidelijk hoe groot die impact was. Toestellen die op grote hoogte over ons land vlogen, hadden geen last van de storing. Zij werden tijdens hun vlucht begeleid door het systeem van Eurocontrol, de Europese luchtverkeersleiding.

Impact valt nog mee

Door het tijdstip van de storing viel de impact van de storing mee. Na 23.00 uur stonden er nog maar weinig vluchten gepland vanaf Schiphol, wel waren er vertraagde vluchten die nog moesten vertrekken en dat niet meer konden.

Ook vier vluchten die volgens planning na 23.00 uur zouden vertrekken werden geannuleerd. Daarnaast stonden in meerdere landen vliegtuigen die naar Schiphol zouden vliegen, maar waarvan het door de storing onzeker was of die zouden kunnen vertrekken. Zo wachtten onder anderen passagiers in een vliegtuig in Kopenhagen urenlang op duidelijkheid over hun vertrek, meldt een journalist die aan boord zat.

Oorzaak nog niet bekend

De oorzaak van de storing is op dit moment niet bekend.

Gisteren werden al tientallen vluchten op Schiphol geannuleerd. Dat had te maken met het onstuimige weer van gistermiddag. Hierdoor en door werkzaamheden waren er minder banen open om op te starten en te landen.

De mesaanval maandag in een kerk in een buitenwijk in Sydney was volgens de politie een terreurdaad.

Gisteren maakte de politie al bekend dat de verdachte van de mesaanval in de kerk een jongen van 16 is. Bij de mesaanval raakten een bisschop, een priester en twee anderen gewond. Ze zijn naar het ziekenhuis gebracht, maar niemand is in levensgevaar.

De jongen was een bekende van de politie, maar volgens commissaris Webb "niet heel bekend". "Het belangrijkst is dat hij vanuit terreuroogpunt niet werd gevolgd. Het is de eerste keer dat deze persoon op deze manier bij ons onder de aandacht kwam." De komende weken wordt verder onderzoek gedaan naar een mogelijk motief voor de aanval en de achtergrond van de verdachte.

"Wij geloven dat er elementen zijn die bestempeld kunnen worden als religieus gemotiveerd extremisme", stelde politiecommissaris Webb op een persconferentie:

Na de aanval verzamelden honderden mensen zich buiten de kerk. Ze eisten volgens ooggetuigen dat de dader naar buiten werd gebracht. Het leidde tot confrontaties met de politie, die werd bekogeld met stenen en flessen. Twee agenten raakten gewond en werden naar het ziekenhuis gebracht. De verdachte is volgens de politie naar een "veilige locatie" overgebracht.

De mesaanval was in Wakeley, een buitenwijk op zo'n 30 kilometer van het centrum van Sydney. Op een livestream van de dienst is te zien dat de bisschop van de Assyrische Kerk bij het altaar wordt aangevallen door iemand in donkere kleding. Op de achtergrond is gegil en geschreeuw te horen. De verdachte wordt vervolgens door kerkbezoekers overmeesterd.

Arabische tekst

Een ooggetuige filmt hoe de man tegen de grond wordt gedrukt. In de video, die is geverifieerd door persbureau Reuters, zegt iemand in het Arabisch: "Als ze mijn profeet niet hadden beledigd, zou ik hier niet zijn gekomen. Als hij zich niet met mijn religie had bemoeid, zou ik hier niet zijn gekomen."

De bewuste bisschop is een bekend figuur in de Assyrische Kerk. Delen van zijn preken zijn honderdduizenden keren bekeken op TikTok en YouTube.

Steekpartij in winkelcentrum

Het incident kwam een paar dagen na de steekpartij in een winkelcentrum in Sydney, waarbij zes doden vielen. Er zijn geen aanwijzingen dat de gebeurtenissen met elkaar te maken hebben.

Die steekpartij wordt niet gezien als een terreurdaad, meldt de Australische geheime dienst ASIO. Volgens de dienst zijn er geen aanwijzingen dat de dader van de steekpartij in het winkelcentrum "religieus of ideologisch gemotiveerd was".

De wapenexpert van de Amerikaanse film Rust, die verantwoordelijk was voor de wapens op de filmset, is veroordeeld tot anderhalf jaar cel. Vorige maand werd ze al schuldig bevonden aan dood door schuld vanwege het dodelijke schietincident bij de filmopnames in 2021.

Tijdens een repetitie op de set vuurde acteur Alec Baldwin een kogel af die de 42-jarige cameravrouw Halyna Hutchins raakte, waarna zij overleed. Regisseur Joel Souza raakte gewond.

Wapenexpert Hannah Gutierrez-Reed had de leiding over de wapens. Ze laadde de revolver die Baldwin later zou afvuren met echte kogels in plaats van met oefenmunitie. Ze wist niet dat er echte kogels in de doos met munitie zaten.

De echte patronen had ze meegenomen vanuit haar huis in Californië. Volgens de aanklacht was er geen sprake van opzet, maar verzaakte Gutierrez-Reed wel, door niet de protocollen te volgen die golden op de set. Ze heeft de maximale celstraf gekregen. De rechter noemde het in haar vonnis een "ernstig geweldsmisdrijf" en verweet Gutierrez-Reed dat ze geen verantwoordelijkheid heeft genomen voor haar acties.

Geen berouw

De advocaten van de wapenexpert wezen op haar relatief jonge leeftijd ten tijde van de filmopnames - Gutierrez-Reed was 24 - en op het "verwoestende effect" dat de veroordeling zal hebben op de rest van haar leven. Ze vroegen de rechter om een voorwaardelijke gevangenisstraf.

De aanklager drong aan op de maximale straf vanwege het "roekeloze gedrag" van Gutierrez-Reed op de set. Daarnaast zou ze tijdens het proces nauwelijks berouw hebben getoond. De rechter ging mee in deze eis.

Proces tegen Baldwin

Dat Gutierrez-Reed schuldig is bevonden, kan worden gezien als goed nieuws voor Baldwin, die is aangeklaagd voor doodslag. Zijn advocaten kunnen nu aanvoeren dat de acteur niet had kunnen weten dat er echte kogels in de revolver zaten. Het proces tegen de 65-jarige Baldwin moet in de zomer van start gaan.

De opnames voor de film Rust werden vorig jaar alsnog afgerond. De weduwnaar van Hutchins was daarbij uitvoerend producent. Het is nog onduidelijk wanneer de film wordt uitgebracht.

De landbouwsector en deskundigen zijn bezorgd over de terugkeer van blauwtong. Het virus dook vorig jaar na zo'n vijftien jaar afwezigheid weer op in Nederland en leidde tot de dood van tienduizenden schapen, koeien en geiten.

De afgelopen maanden waren er geen nieuwe besmettingen, doordat de insecten die het virus verspreiden 's winters minder actief zijn. "Maar we verwachten dat het virus elk moment opnieuw kan uitbreken", zegt Saskia Duives-Cahuzak, voorzitter van de vakgroep Schapenhouderij bij landbouworganisatie LTO. "Ik heb al eens gezegd: 'Ik hou mijn hart vast', en dat zeg ik opnieuw."

Het virus wordt overgedragen door knutten, een soort kleine muggen. Herkauwers als koeien, schapen en geiten worden er ziek van. Ze krijgen bijvoorbeeld last van koorts, stijve poten, een opgezwollen tong en ontstekingen aan de hoeven. Een behandeling tegen de nieuwste variant van blauwtong is er nog niet.

6000 locaties getroffen

Vorig jaar werd blauwtong van het zogeheten serotype 3 vastgesteld op bijna 6000 locaties in Nederland. In december bleek uit onderzoek dat er bijna 40.000 schapen aan het virus zijn gestorven.

Op besmette bedrijven waar het onderzoek is gedaan, werd zo'n 8 procent van de schapen ziek. Daarvan overleefde driekwart het niet. Het virus trof ook koeien en geiten, maar bij die dieren was het minder dodelijk.

Bij koud weer zijn de knutten minder actief. Dit jaar zijn daarom nog geen besmettingen vastgesteld, maar dat is een kwestie van tijd. "De ervaring leert dat het virus het tweede jaar heviger rondgaat dan in het eerste jaar", zegt Duives-Cahuzak van LTO, met een verwijzing naar de uitbraak in 2006 en 2007.

Milde winter

"We maken ons heel veel zorgen", zegt veterinair epidemioloog Inge Santman-Berends in het radioprogramma Nieuws en Co. "In 2006 hoopten we dat het virus de winter niet zou overleven, maar toen hadden we voor de winter minder infecties en was het een koudere en langere winter dan dit jaar."

Experts van de Deskundigengroep Dierziekten, die het ministerie van Landbouw adviseren, verwachten in juli of augustus een sterke stijging van het aantal besmettingen. Maar door de milde winter zou de toename eerder kunnen beginnen, schrijven ze in een advies (.pdf). "Vanaf het begin van de zomer, mogelijk al in juni."

Veterinair epidemioloog Santman-Berends is vandaag bij Diergezondheidsdienst Royal GD een onderzoek begonnen naar hoeveel dieren antistoffen hebben tegen het virus. Dat gebeurt in opdracht van het ministerie, dat wil kijken hoeveel koeien en schapen mogelijk beschermd zijn tegen een nieuwe uitbraak.

Daarbij wordt ook aan dierhouders gevraagd welke maatregelen ze nemen om de ziekte buiten de deur te houden. "Als er bepaalde maatregelen zijn genomen die werken, dan willen we daarvan leren, zodat we andere boeren kunnen helpen", zegt Santman-Berends. Er zijn veel aanwijzingen dat het helpt om de dieren binnen te houden en te zorgen voor goede ventilatie. "We hebben daarvoor alleen nog geen bewijs en willen weten om welke manier van opstallen het gaat en hoe het zit met de ventilatie."

Te weinig dierenartsen

Demissionair minister Adema van Landbouw hoopt dat er begin juni een werkzaam en veilig vaccin kan worden toegelaten, schreef hij in februari aan de Tweede Kamer. Die hoop is er ook bij Duives-Cahuzak van LTO, maar of dat ook gaat lukken is de vraag. "Eén kink in de kabel en het wordt augustus", zegt ze.

Het probleem is bovendien nog niet direct uit de wereld als er een vaccin is goedgekeurd. "We hopen natuurlijk dat we meteen een miljoen doses hebben, maar dan zijn er nog niet genoeg dierenartsen om het middel toe te dienen. Daar speelt hetzelfde als in andere sectoren: een tekort aan mensen."

LTO pleit ervoor om Nederland bij het verstrekken van het vaccin voorrang te geven boven andere Europese landen, omdat Nederland het zwaarst door blauwtong is getroffen. Duives-Cahuzak: "Er zijn steeds meer schapenboeren die stoppen en dat heeft twee oorzaken: de wolf en blauwtong. Zeker mensen die voor de tweede keer zijn getroffen door blauwtong zeggen: voor mij hoeft het niet meer."

Australische wetenschappers hebben drie nieuwe soorten grote kangoeroes beschreven, die zo'n 5 miljoen tot 40.000 jaar geleden leefden. Een van die soorten, de Protemnodon viator, kon wel twee keer zo groot worden als de grootste mannelijke rode reuzenkangoeroes van nu, die 1,40 meter kunnen worden.

Dat blijkt uit onderzoek van paleontologen van Flinders University in de Australische stad Adelaide. Zij bekeken de fossielen van kangoeroes die in 2013, 2018 en 2019 werden gevonden in Zuid-Australië. De dieren bleken van elkaar te verschillen in grootte, vorm en springwijze.

De Protemnodon viator ('viator' is Latijn voor 'reiziger') was een kangoeroe van maximaal 170 kilo met lange ledematen, die vrij goed kon springen. De soort leefde in het droge binnenland van Australië, net als de huidige rode reuzenkangoeroes.

Niet-springende kangoeroe

De wetenschappers ontdekten nog twee nieuwe soorten: de Protemnodon mamkurra en Protemnodon dawsonae. De eerste was een langzame kangoeroe met dikke botten. "Het zou kunnen dat hij maar zelden sprong, misschien alleen wanneer hij geschrokken was", zegt hoofdonderzoeker Kerr.

Van de dawsonae vonden de onderzoekers minder fossielen, waardoor er minder bekend is over deze soort. Wel was het volgens Kerr waarschijnlijk een middelsnelle springer, die leek op een moeraswallaby.

Opmerkelijke dieren

Hoewel de Protemnodons erg verschillend waren qua uiterlijk en leefwijze, waren ze 40.000 jaar geleden allemaal uitgestorven in Australië. Alleen in Tasmanië en Nieuw-Guinea leefden deze kangoeroes mogelijk nog wat langer.

De onderzoekers hopen dat er nog verder onderzoek wordt gedaan naar de leefwijze van de Protemnodons. "Levende kangoeroes zijn nu al zulke opmerkelijke dieren", zegt Kerr. "Het is geweldig om te bedenken waar deze eigenaardige gigantische kangoeroes allemaal toe in staat waren."

Als Washington niet snel miljardensteun goedkeurt voor Oekraïne dan dreigt "een breekpunt" aan het front. Dat soort alarmerende citaten van Oekraïense officieren en westerse functionarissen duikt op in internationale media. Deze waarschuwingen zijn een politiek drukmiddel, maar ook de harde realiteit.

Vanuit Oekraïens perspectief is de oorlogssituatie nijpend, zegt Oost-Europa-onderzoeker Bob Deen (Clingendael). "De Russen boeken niet alleen terreinwinst op de grond, maar lijken ook lokaal overwicht te krijgen in de lucht", verwijst hij naar de recente verwoestende aanvallen op de Oekraïense energiesector. Enkele miljoenen huishoudens kwamen zonder stroom of water te zitten.

Ballistische raketten en zweefbommen

Bij de laatste drie raketbarrages werd slechts 10 procent van alle ballistische raketten neergehaald, zo blijkt uit de dagelijkse reportage door de Amerikaanse denktank ISW. Dat percentage is fors lager dan voorheen. Ook richt het Russische leger verwoesting aan met 'zweefbommen'. Dat zijn zware explosieven uit de Sovjettijd waarop, simpel gezegd, vleugels zijn gemonteerd.

Daarbovenop speelt het nijpende tekort aan munitie, materieel en militairen. Er is een groot risico op een doorbraak als de Russen besluiten hun offensief te focussen op één punt, zeiden anonieme Oekraïense officieren onlangs tegen nieuwssite Politico.

"Zo'n uitspraak is absoluut niet overdreven", zegt Deen. Het is een nachtmerriescenario voor Kyiv als de steun uit Washington uitblijft zodra een groot Russische lenteoffensief begint. Deen benadrukt wel dat Oekraïne strijdbaar blijft en Rusland nog steeds zware verliezen toebrengt.

Rusland heeft de afgelopen weken gestaag meer van Oekraïne veroverd:

De alarmerende Oekraïense uitspraken zijn mede bedoeld om de VS aan te sporen. Volgens Deen komt Oekraïne hier nu mee omdat er een stemming in het Congres aankomt. Zulke "strategische communicatie" is best lastig, legt Deen uit. "Je wil enerzijds overtuigen dat je de strijd kan winnen, maar ook urgentie meegeven." Voor Europa is de door Oekraïne gewenste boodschap volgens Deen momenteel: we kunnen dit volhouden. Maar voor Washington is de toon heel anders.

"Als het Amerikaanse Congres Oekraïne niet helpt, verliezen we de oorlog", benadrukte president Zelensky vorige week nog eens.

Kyiv heeft ook de Iraanse raketaanval op Israël meegekregen. De Israëlische luchtafweerinstallaties, die behoren tot de meest geavanceerde wereldwijd, haalden volgens het leger van Israël bijna alle projectielen neer.

Belangrijke kanttekeningen daarbij: Israël is een veel kleiner land, kreeg directe hulp van de VS en had zo'n twee uur de tijd voordat de projectielen zouden inslaan. "De geografie en context is heel anders, maar ik begrijp dat het tot frustratie heeft geleid in Oekraïne", zegt Deen.

Oekraïne krijgt met regelmaat tientallen drones en raketten op zich afgevuurd door Rusland. De meeste drones en kruisraketten worden neergehaald, maar ballistische raketten komen er vaak doorheen.

"Dat laat zien dat Oekraïne te weinig luchtafweersystemen, munitie maar ook straaljagers heeft om zich te verdedigen tegen Russische luchtaanvallen", zegt oud-luchtmachtofficier Patrick Bolder (HCSS). Die tekorten hebben volgens hem een domino-effect. "De Russische luchtmacht krijgt meer vrijheid om te handelen, kan preciezer bombarderen en ook de grondtroepen beter ondersteunen."

De uitspraken over een naderend breekpunt zijn volgens Bolder "misschien een beetje overdreven, maar niet als er te lang wordt gewacht". Oekraïne kan simpelweg niet zonder de steun van zijn belangrijkste bondgenoot, de VS.

Dat neemt niet weg dat de steun vanuit Europese landen ook belangrijk is, aldus de twee experts. Zo stuurt Duitsland een extra Patriot-luchtafweersysteem, waarvan Oekraïne er al een paar heeft. Nederland trekt enkele miljarden extra uit voor militaire steun aan Kyiv.

"Uiteindelijk gaat het om de combinatie", zegt Bolder. "Met alleen luchtafweer of artilleriemunitie kom je er niet." Een pakket ter waarde van 60 miljard dollar is daarom onmisbaar.

In New York is de eerste strafzaak tegen voormalig president Donald Trump begonnen. "Dit is een schande", zei Trump voordat hij de rechtszaal betrad. Hij noemde de zaak, niet voor het eerst, een politieke vervolging.

De 77-jarige Trump staat in deze strafzaak - in totaal lopen er vier tegen hem - terecht voor het betalen van zwijggeld aan ex-pornoactrice Stormy Daniels. Hij zou zo een seksschandaal hebben willen voorkomen in de aanloop naar de presidentsverkiezingen van 2016, die door Trump werden gewonnen.

De rechtszaak begint met de selectie van de twaalf juryleden die zich moeten buigen over de vraag of Trump inderdaad 130.000 dollar heeft betaald aan Daniels. Toen Daniels voor de verkiezingen details over de affaire naar buiten wilde brengen, zou Trump haar via zijn advocaat en vertrouweling Michael Cohen zwijggeld hebben betaald. Die betalingen zouden in de boekhouding zijn weggeschreven als juridische kosten, wat zou neerkomen op valsheid in geschrifte. Ook was mogelijk sprake van het aanwenden van campagnegeld voor de betalingen.

Als aangetoond kan worden dat Trump valsheid in geschrifte heeft gepleegd om de uitkomst van de verkiezingen te beïnvloeden, is dat een strafbaar feit. Hij kan in dat geval maximaal vier jaar gevangenisstraf krijgen.

Tot op het laatste moment hebben Trump en zijn advocaten geprobeerd het huidige proces te vertragen, zodat de zaak niet voor de presidentsverkiezingen op 5 november zou plaatsvinden. Zo eisten ze herhaaldelijk het vertrek van de rechter, omdat diens dochter werkt voor een adviesbureau met politieke rivalen van Trump als klant. Maar ook hun jongste verzoek werd vandaag verworpen.

Trump zou ook nog willen proberen de zaak te laten verplaatsen naar een district buiten New York, omdat er volgens hem en zijn advocaten geen onbevooroordeelde juryleden in de stad te vinden zijn. Die poging lijkt weinig kansrijk: er zijn meer dan 500 mensen opgeroepen waaruit de rechter de komende dagen een jury kan selecteren.

Zes tot acht weken

De zaak over het zwijggeld is de allereerste strafzaak tegen een voormalig president in de Amerikaanse geschiedenis. Verwacht wordt dat de rechtszaak zes tot acht weken duurt. Dat betekent dat de jury ruim voor de presidentsverkiezingen met een uitspraak zal komen en de rechter een eventuele straf zal opleggen.

Trump zal tijdens het proces weinig campagne kunnen voeren. In een Amerikaanse strafzaak is de verdachte verplicht om iedere dag in de rechtszaal te verschijnen, tenzij de rechter een uitzondering maakt. Voor Trump geldt overigens ook een spreekverbod: hij mag niets zeggen over getuigen in de zaak, ook niet op sociale media.

De tulpenvelden op Goeree-Overflakkee staan dit jaar vroeg in bloei. Toeristen, dagjesmensen en Instagrammers weten de velden ook extra vroeg te vinden. "Het is voor ons mooi om te zien dat mensen ervan genieten", zegt tulpenkweker Jacob Jan Dogterom tegen de regionale omroep Rijnmond.

Volgens Dogterom steken de tulpen normaal gesproken nu pas zo'n beetje boven de grond uit. "Omdat het in december al heel vroeg gevroren heeft, dachten de bollen dat de winter al voorbij was. Daarnaast waren januari en februari warmer dan normaal, waardoor de tulpen dus al tien dagen vroeger in bloei staan."

Zoals elk jaar zitten er ook weer nieuwe tulpensoorten tussen, die ontstaan door ze te kruisen. Zo is er dit jaar een dubbele tulp te spotten. "Ze hebben dubbel zo veel bloemblaadjes als de 'enkele' tulpen. Dat is een beetje de modetrend van dit moment. De roze met witte variant is bijvoorbeeld erg geliefd in China en Japan."

De tulpen in het veld kunnen nu nog niet worden gekocht, maar worden wel bewonderd en volop gefotografeerd. "We zien heel veel toeristen die komen kijken. Ik sprak gisteren nog een stel uit Limburg dat de velden voor het eerst heeft ontdekt. Maar ook veel mensen uit België." Drie vrouwen in traditionele Indiase kleding dansten dit weekend tussen de tulpen. "Dat is voor ons ook vermakelijk", aldus de tulpenkweker.

Een Nederlandse man is met zijn gezin uit de Verenigde Staten een kijkje komen nemen, ondanks het matige weer. "We wonen in Michigan en komen eens in de twee jaar terug naar Nederland. Dan gaan we langs bij mijn ouders en natuurlijk van de tulpen genieten", zegt hij tegen de omroep.

Mensen mogen de tulpenvelden uiteraard bezoeken, maar mogen niks plukken en zeker niet door de velden lopen. De regels staan aangegeven op instructieborden, zegt kweker Dogterom. "We hebben de laatste jaren op die borden aangedrongen, en ik ben zeer tevreden met hoe het gaat. Zo kunnen we er allemaal van genieten."

De opvanglocaties voor asielzoekers zitten zo vol dat er met spoed 12.000 extra bedden nodig zijn. Demissionair staatssecretaris Van der Burg (Asiel) schrijft aan de Tweede Kamer dat die extra opvangplekken er uiterlijk 1 juli moeten zijn.

Alle opvanglocaties zitten voller dan eigenlijk zou mogen, schrijft de staatssecretaris. Sommige locaties sluiten omdat de contracten aflopen, en er worden te weinig nieuwe locaties geopend. Daarnaast stagneert de doorstroming van asielzoekers die te horen hebben gekregen dat ze in Nederland mogen blijven.

Om de "acute situatie" het hoofd te bieden, zal het COA de komende tijd wekelijks 400 van die statushouders tijdelijk in hotels onderbrengen om ruimte te creëren in de opvanglocaties, schrijft Van der Burg. Maar dat is niet genoeg.

Grote paviljoens

Samen met Defensie, het Rijksvastgoedbedrijf en Staatsbosbeheer biedt Van der Burg grond van het Rijk aan, waar snel "grote paviljoens met ongeveer 500 opvangplekken" gerealiseerd kunnen worden. De zogeheten Provinciale Regietafels moeten beslissen of ze van dat aanbod gebruik willen maken.

Ook doet hij een beroep op gemeenten om meer spoedopvangplekken te regelen, bijvoorbeeld in sporthallen. Vooral gemeenten in Noord-Holland blijven achter bij de opgave die ze hebben om opvang te realiseren.

Voor de kust van Domburg wordt de komende weken gezocht naar de lichamen van twee Amerikaanse militairen die in de Tweede Wereldoorlog vermist zijn geraakt. Ze zaten in een bommenwerper die ruim tachtig jaar geleden neerstortte voor de Zeeuwse kust.

De zoektocht wordt uitgevoerd en betaald door de DPAA, de Amerikaanse dienst voor krijgsgevangenen en vermisten. Die dienst krijgt hulp van Trident, een bedrijf dat is gespecialiseerd in maritieme archeologie. De klus duurt in principe tot begin mei.

Nabestaanden eerst ingelicht

Als er iets wordt gevonden bij de zoektocht zal dat niet meteen publiekelijk worden bekendgemaakt. Eerst worden de nabestaanden ingelicht, aldus de gemeente Veere, waaronder Domburg valt.

"We weten ongeveer waar we moeten zoeken, anders was het een onbegonnen taak", zegt Bas Coolen van Trident in het radioprogramma De Nieuws BV. Mochten er stoffelijke resten worden gevonden, dan worden die overgedragen aan de Bergings- en Identificatiedienst Koninklijke Landmacht. "Zij zorgen voor de formele overdracht aan de Amerikanen."

Bombardement op Münster

De langeafstandsbommenwerper, een B-24 Liberator, stortte op 5 november 1943 bij Domburg in zee. De tien Amerikanen aan boord hadden in Duitsland een bombardement op Münster uitgevoerd, meldt de online database B24.net.

Door de Duitse luchtafweer en aanvallen van gevechtsvliegtuigen was het vliegtuig zwaar beschadigd geraakt. Zeven bemanningsleden sprongen boven Zeeland uit het vliegtuig, de drie andere konden het toestel niet verlaten. Het lichaam van een van hen spoelde een paar dagen later aan bij Domburg, de stoffelijke overschotten van de andere twee bleven mogelijk aan boord.

Vier van de zeven bemanningsleden die uit het vliegtuig sprongen overleefden dat. Zij werden door de Duitsers krijgsgevangen gemaakt en keerden later terug naar de VS.

Serienummer boordwapen

Het wrak werd in 2009 geïdentificeerd door duikers van de marine aan de hand van het serienummer van een boordwapen. Om belangstellenden te weren, werd een duikverbod ingesteld. Het wrak zelf is afgedekt met een laag zand, om de eventuele stoffelijke resten niet verloren te laten gaan.

Dat er pas jaren later naar de stoffelijke overschotten wordt gezocht, komt volgens de gemeente doordat de techniek is verbeterd en er meer ervaring is met dergelijke locaties. Het is de bedoeling dat het wrak in het water blijft liggen, met uitzondering van delen die later mogelijk kunnen loslaten en aanspoelen.

De grootschalige aanval van Iran op Israël van afgelopen weekend heeft de angst voor escalatie van het conflict in het Midden-Oosten verder doen toenemen. Hoewel Iran al decennia dreigt met de complete vernietiging van Israël, was dit de eerste keer dat Iran direct het vuur opende op zijn aartsvijand.

De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken zei vandaag dat Iran "onmiddellijk en heftiger dan eerder" zal reageren als Israël de aanval zal vergelden. Waar is het Iraanse leger toe in staat?

Hoe zit het Iraanse leger in elkaar?

De Iraanse strijdkrachten behoren tot de grootste in het Midden-Oosten: volgens een telling van het Internationale Instituut voor Strategische Studies zijn er zeker 580.000 militairen actief in dienst en kunnen nog eens 200.000 reservisten worden opgeroepen.

Die troepen zijn verdeeld onder het traditionele leger en de Islamitische Revolutionaire Garde, het militaire elitekorps. Beide hebben een eigen takenpakket. Zo is de Garde bijvoorbeeld verantwoordelijk voor de grensbeveiliging van Iran.

Die Garde overziet ook de Quds Force, een eenheid die verantwoordelijk is voor de bewapening, training en ondersteuning van een netwerk van milities in het hele Midden-Oosten. Die milities, waaronder Hezbollah, Islamitische Jihad en de Houthi's, staan bekend als de 'As van verzet' en keren zich regelmatig met geweld tegen Israël en de VS.

De opperbevelhebber van de Iraanse strijdkrachten is de hoogste leider van Iran, ayatollah Ali Khamenei.

In deze video leggen we meer uit over de Iraanse Revolutionaire Garde: wie zijn dat?

Hoe komt Iran aan wapens?

Internationale sancties hebben Iran afgesneden van hightech wapens en militaire uitrusting die in het buitenland zijn gemaakt, zoals tanks en straaljagers. Toen ayatollah Khamenei in 1989 aan de macht kwam, gaf hij de Garde de opdracht om een binnenlandse wapenindustrie op poten te zetten. Het doel was om nooit meer afhankelijk te zijn van buitenlandse mogendheden.

Rusland en Noord-Korea hebben Iran destijds geholpen bij het overeind krijgen van de defensie-industrie en sindsdien wisselen de landen kennis en wapens met elkaar uit. Zo heeft Rusland kennis gedeeld met Iran op het gebied van atoomenergie en Noord-Korea vooral op het gebied van raketten.

Kenners gaan ervan uit dat Iran nog geen kernwapens heeft, zegt defensiespecialist Peter Wijninga. "Iran heeft nog niet het niveau bereikt in het verrijkingsproces van uranium waarmee wapens kunnen worden gemaakt, maar ze zijn wel onderweg." Volgens het internationaal atoomagentschap IAEA heeft Iran 60 procent verrijkt uranium. Om kernwapens te kunnen produceren is 90 procent nodig.

Wat zijn de sterke en zwakke kanten van de Iraanse strijdkrachten?

Volgens oud-Commandant Landstrijdkrachten Mart de Kruif heeft Iran door de jaren heen een groot wapenarsenaal opgebouwd. "De Iraanse landmacht bestaat vooral uit veel massa, maar de kwaliteit van de land- en luchtmacht is beperkt vergeleken met de VS en Israël."

De slagkracht van Iran zit vooral in wapens voor de lange afstand, zoals kruisraketten, drones en langeafstandsraketten. Iran vuurde zaterdagnacht ruim 300 van dat soort projectielen af op Israël. Een omvangrijke aanval, die Israël met hulp van bondgenoten bijna volledig heeft kunnen afwenden.

Iran zegt dus nog harder terug te slaan als Israël reageert op de aanval. Iran zegt zelf over meerdere raketsoorten te beschikken die Israël kunnen bereiken. "Voor Israël is dat een grote zorg", zegt Wijninga. Hoe omvangrijk het Iraanse wapenarsenaal precies is, is onduidelijk. "Maar het is best mogelijk dat ze nog gevaarlijkere systemen hebben die grotere ladingen kunnen dragen dan wat we dit weekend hebben gezien."

Wat wordt de strategie van Iran in dit conflict?

Ook dat is lastig in te schatten, zegt Wijninga. "Het is vaag op welk tempo de Iraanse munitiefabrieken kunnen produceren, maar het is aannemelijk dat die op volle toeren draaien sinds de bestellingen uit Rusland binnenkwamen door de oorlog in Oekraïne. Daar heeft Iran zelf ook profijt van. Wat ze het afgelopen weekend hebben afgeschoten, kunnen ze wellicht in korte tijd weer aanvullen."

Toch zal Iran niet uit zijn op oorlog met Israël. Wijninga: "Israël is de sterkste militaire macht in het Midden-Oosten. Daar kan Iran niet tegenop. Het Iraanse leger had misschien gehoopt meer schade aan te richten in Israël met de aanval van afgelopen weekend, maar zal toch tevreden zijn dat het de aanval kon organiseren."

Gisteren zei minister Gantz van het Israëlische oorlogskabinet dat Israël zal reageren "op een manier en een moment die ons uitkomen". Daarin leest Wijninga ook terughoudendheid: "Israël heeft de handen vol aan Hamas in Gaza en Hezbollah in Libanon. Een conflict met Iran kunnen ze er niet bij hebben. Israël heeft zichzelf ook gefeliciteerd met hun verdediging tegen de aanval van Iran, dus je zou kunnen zeggen: beide partijen zijn tevreden en kunnen het nu laten rusten."

Kijk ook deze video over de geschiedenis van de relatie tussen Israël en Iran:

De FBI doet onderzoek op het containerschip dat eind maart een pijler van de Francis Scott Key Bridge in Baltimore ramde. De Amerikaanse federale politiedienst zegt in een verklaring dat er momenteel rechercheurs aan boord zijn. Een betrokkene zegt tegen persbureau AP dat zij onderzoeken of het schip en de bemanning wel aan de wettelijke voorschriften voldeden.

De Dali vertrok op 26 maart kort na middernacht uit de haven van Baltimore. Al snel viel alles op het schip uit, waardoor het 289 meter lange gevaarte onbestuurbaar werd. De bemanning en de twee loodsen van de Amerikaanse haven probeerden het schip nog onder controle te krijgen, maar konden niet voorkomen dat de Dali tegen een betonnen pijler van de brug aan voer.

Meteen na de aanvaring stortte de brug in. Zes wegwerkers, die op de brug bezig waren met het vullen van gaten in het wegdek, kwamen daarbij om het leven. Duikers hebben tot nu toe drie lichamen kunnen bergen.

Machinekamer

De Amerikaanse inspectiedienst NTSB, die ook onderzoek doet naar het incident, kondigde vorige week aan dat inspecteurs zich richten op de elektrische aandrijving van het schip. De NTSB wil weten waarom alles op het schip plotseling uitviel. "Informatie uit de machinekamer zal ons enorm helpen", aldus de voorzitter van de inspectiedienst.

Ook burgemeester Brandon Scott van Baltimore laat de ramp onderzoeken. Hij heeft twee advocatenkantoren in de arm genomen in de hoop dat de gemeente de financiële schade op de verantwoordelijken kan verhalen. Hij noemt onder meer de eigenaar, de manager en de bouwer van het schip.

De Dali is eigendom van een Singaporees bedrijf. De eigenaar is een juridische procedure gestart om de aansprakelijkheid van het bedrijf te beperken, om zo minder compensatie aan betrokkenen te hoeven betalen.

PVV-leider Wilders is vandaag eerder vertrokken bij de formatiegesprekken nadat hij om een schorsing van de besprekingen had gevraagd. Volgens informateur Dijkgraaf gebeurde dat na "pittige gesprekken" over de financiën en met name het beperken van de asielinstroom.

Wilders is naar eigen zeggen niet blij met de voorstellen die op tafel liggen om de instroom van asielzoekers in te perken. Dat pakket is te licht naar zijn smaak. Toch gaan de gesprekken morgen weer door.

De partijen zouden vandaag tot een uur of 19.00 doorpraten, maar Wilders verliet de gesprekken rond 15.30 uur. Op vragen van de NOS zegt hij: "Ik ben boos weggelopen, want het liep voor geen meter bij asiel." Op X zegt hij klaar te zijn met alleen alleen maar concessies doen. "Ze moeten nu leveren."

Informateurs Van Zwol en Dijkgraaf spreken tegen dat de PVV-leider boos is weggelopen. "Hij heeft ordentelijk het pand verlaten", zei Dijkgraaf. "Af en toe moet je je knopen tellen. Dat hoort helemaal bij het onderhandelingsproces. Op een gegeven moment kwam het moment dat je je kon afvragen: gaan we vandaag nog verder komen hierover?"

Volgens de informateurs gaan de vier partijleiders nu terug naar hun fracties voor terugkoppeling. Morgenochtend gaan de besprekingen weer verder. "Het is niet makkelijk, maar we gaan vol vertrouwen morgen weer verder praten", aldus Van Zwol.

Vorige week werd al duidelijk dat PVV, VVD, NSC en BBB niet helemaal op één lijn zitten over het financiële plaatje toen het demissionaire kabinet bekendmaakte 1 miljard euro extra uit te trekken voor Oekraïne. Vandaag presenteerde het kabinet de voorjaarsnota waarin het voorstelt nog meer miljarden uit te trekken voor Oekraïne, maar ook voor de gedupeerden van Groningen en de Toeslagenaffaire, Defensie en gemeenten. Die plannen werden gisteravond al door de NOS gemeld.

PVV-leider Wilders zei daarop vanmorgen dat wat het demissionaire kabinet doet "eigenlijk wel een beetje over het graf heen regeren" is. Ook NSC-leider Omtzigt toonde enige scepsis over de miljardenplannen, maar zei ze nog beter te willen bestuderen.

De ingewikkelde positie van de VVD werd duidelijk toen VVD-leider Yesilgöz gevraagd werd of ze loyaal is aan het demissionaire kabinet waar ze in zit, of aan de formatietafel. "Aan onszelf", ontweek ze de vraag.

De VVD-fractie zal volgens haar een eigen afweging maken over de plannen. Kamerlid Heinen toonde zich vandaag op X al zeer kritisch. Wat het demissionaire kabinet doet is volgens hem het tegenovergestelde van wat Nederland nodig heeft. In de voorjaarsnota staan veel onnodige lastenverzwaringen, vindt de liberaal.

'Illusiepolitiek'

Eerder op de dag kregen de vier partijen uitleg van twee experts op het gebied over asiel en migratie: Hein de Haas en Jan van de Beek. Die laatste wilde na afloop weinig kwijt, maar socioloog De Haas nam uitgebreid de tijd om te vertellen wat hij de onderhandelende partijen mee heeft gegeven.

Volgens De Haas denken partijen vaak te makkelijk over het onderwerp en is migratie niet zomaar even iets wat je als een "kraantje aan en uit kunt zetten". Oplossingen waarin wordt gepleit voor het sluiten van alle grenzen, noemde De Haas "illusiepolitiek". Hij sprak van een complex probleem. Als het eenvoudig was geweest hadden eerdere kabinetten dat wel laten zien, aldus De Haas.

"Migratie kun je wegdenken of wegwensen en dat zie je vaak in de politiek. Het is niet een kwestie van meer of minder, het is: hoe gaan we dat regelen? Journalisten vragen toch ook niet aan economen: bent u voor of tegen de economie?"

Ruim 65 miljoen jaar geleden werden de dinosauriërs opgeschrikt door een grote meteoriet die insloeg op aarde. Het rotsachtige projectiel had een diameter van 10 kilometer en liet een krater achter iets groter dan de helft van Nederland. De wereld was daarna twee jaar lang gehuld in een enorme stofwolk. Driekwart van alle diersoorten overleefde deze duisternis niet.

Om te voorkomen dat zoiets nog een keer gebeurt, zijn ruimteorganisaties NASA en ESA begonnen aan een gezamenlijk project om asteroïden van richting te doen veranderen. Als er dan ooit weer een asteroïde op koers ligt om in te slaan op aarde, kunnen we dit voorkomen, is de gedachte.

Op de persdag in Noordwijk werden verschillende media uitgenodigd om de Europese bijdrage aan de 'planetaire verdedigingsmissie' in levende lijve te zien: de Hera-satelliet.

Die satelliet ziet er zo uit:

Twee jaar geleden probeerde NASA op 11 miljoen kilometer afstand een botsing met asteroïde Dimorphos te forceren, in een poging deze van richting te veranderen. Die missie is met vlag en wimpel geslaagd, vertelt Paolo Martino, manager van het project bij ESA. Dimorphos werd met een snelheid van 6 kilometer per seconde geraakt en is daardoor inderdaad van koers gewijzigd. "We waren nog nooit zo blij om verbinding te verliezen met een ruimteschip, in het control center was iedereen aan het juichen."

De Hera-satelliet van ESA zal gedetailleerd onderzoek doen naar de geraakte asteroïde om uit dit experiment een goed begrepen en herhaalbare techniek te ontwikkelen. "Op die manier zijn we voorbereid op het moment dat het echt nodig is, en dat gaat zeker een keer het geval zijn", zegt Martino.

Het komt niet vaak voor dat de aarde wordt geraakt door een meteoriet. In totaal zijn er 190 meteorietinslagen op aarde bekend. Ook de maan is regelmatig geraakt en heeft daar zijn herkenbare kraterlandschap aan te danken.

Als het gebeurt, kunnen de gevolgen gigantisch zijn. In 2013 sloeg er in Rusland eentje in ter grootte van een schoolbus, waarbij 1200 mensen gewond raakten. Dankzij dashboardcamera's van automobilisten zijn er veel beelden van de inslag:

"Toen NASA erin slaagde om Dimorphos te raken, is hun ruimtevaartuig natuurlijk vernietigd. Vanaf aarde hebben we wel kunnen vaststellen dat er sprake is van een koerswijziging. Maar om nauwkeurige data hierover te verzamelen, moet je er echt naartoe", legt Martino uit.

Daarnaast gaat Hera het oppervlak, de massa en de samenstelling van de asteroïde onderzoeken. Ook wordt de krater die door de impact is veroorzaakt nauwkeurig bestudeerd. Dit helpt wetenschappers te begrijpen hoe effectief de botsing is geweest en wat er in de toekomst moet gebeuren om andere asteroïden van richting te veranderen.

Tijdens de missie worden ook nieuwe technologieën voor navigatie en communicatie getest. Hera zal voor het eerst twee CubeSats (een soort ruimtedrones) gebruiken om Dimorphos van heel dichtbij te bekijken en zo de meest riskante metingen uit te laten voeren.

Geen zorgen

Het plan is om in de toekomst een systeem te hebben waarbij het relatief makkelijk wordt om asteroïden die op koers liggen om in te slaan op aarde van richting te veranderen. Maar voorlopig hoeven we ons volgens Martino geen zorgen te maken: "We hebben al laten zien dat het mogelijk is, bovendien weten we van de meeste objecten al jaren van tevoren of ze in de buurt gaan komen waardoor er genoeg tijd is om ons voor te bereiden."

Hera ondergaat momenteel de laatste tests in Noordwijk voordat deze in oktober met de SpaceX Falcon 9 raket op zijn missie naar Dimorphos wordt gestuurd.

Anouar T., een neef van Ridouan Taghi, is veroordeeld tot acht maanden cel vanwege drugshandel. Voor de rechtbank in Zwolle staat vast dat de 30-jarige T. handelde in cocaïne. De straf is aanzienlijk lager dan het Openbaar Ministerie in gedachten had, want tegen de man was zes jaar cel geëist.

T. kreeg vorige maand in Amsterdam nog 26 jaar cel opgelegd voor zijn rol bij de moord op advocaat Derk Wiersum in 2019. Hij was volgens de rechter de leider van de groep die de moord op de advocaat heeft voorbereid.

De rechtbank in Zwolle heeft die uitspraak meegenomen bij het bepalen van de straf voor de cocaïnehandel. De redenering is dat als de zaak-Wiersum en de drugszaak tegelijk zouden zijn behandeld, T. tot maximaal 26 jaar en acht maanden cel zou zijn veroordeeld. Dat is nu ook de straf die hij opgeteld in beide zaken heeft gekregen.

Partij cocaïne

De drugszaak draaide om de import van een partij van 22 kilo cocaïne die eind 2021 in beslag werd genomen in de haven van Antwerpen. De drugs waren afkomstig uit de Dominicaanse Republiek. De rechtbank acht niet bewezen dat T. daarbij betrokken was. Wel wordt hij veroordeeld voor het verhandelen van elf blokken cocaïne.

T. liet zich in deze zaak niet bijstaan door een advocaat en deed zijn eigen verdediging. Hij had voor zichzelf om volledige vrijspraak gevraagd.

Het Openbaar Ministerie heeft 8 jaar celstraf geëist tegen een 28-jarige man uit Roosendaal voor roekeloos rijden. Hij was betrokken bij een ongeluk in 2022 in Oud Gastel waarbij vier mensen om het leven kwamen. De officier van justitie wil daarnaast dat de man een rijverbod van vijf jaar krijgt.

Omar E. reed op 2 september 2022 met hoge snelheid over een voorrangsweg met een maximumsnelheid van 50 kilometer per uur. Volgens de computer aan boord van zijn auto reed hij vlak voor de botsing 155 kilometer per uur. Hij raakte een auto met daarin vijf leden van twee gezinnen uit Bosschenhoofd die onderweg waren naar een restaurant. Twee moeders en twee kinderen kwamen om.

Volgens het OM valt de andere bestuurder niets te verwijten, ondanks dat E. op een voorrangsweg reed. "Er was geen ongeval geweest als verdachte wel de regels had nageleefd. Het recht op voorrang kun je niet afdwingen", zo citeert Omroep Brabant de officier.

E. reed in een gehuurde Mercedes toen het ongeluk gebeurde. Hij was niet onder invloed van drugs of alcohol. Volgens zijn advocaat reed E. inderdaad te hard, maar valt hem het ongeluk niet te verwijten omdat de verkeerslichten het die dag niet deden. E. maakte in de rechtszaal excuses aan de nabestaanden.

Eerdere verkeersdelicten

E. was al vaker gepakt voor hardrijden, door rood rijden en voor het verlaten van de plek van een ongeluk. Volgens het OM werkt dat strafverzwarend en daarom eist justitie de hoogste straf voor roekeloos rijden. De man werd vorig jaar ook gearresteerd bij een inval in een drugspand.

Op 26 april doet de rechter uitspraak.