NOS Nieuws - Algemeen

Aanhoudingen in Myanmar voor moord op oud-generaal, onder wie 6-jarig meisje

3 weeks 5 days ago

Het Myanmarese leger heeft zestien mensen gearresteerd op verdenking van betrokkenheid bij de moord op een gepensioneerde generaal en diplomaat vorige maand. Het leger noemt de personen "terroristen". Onder de gearresteerden is een 6-jarig meisje.

De Global New Light of Myanmar bracht het nieuws over de arrestaties naar buiten. De krant staat onder controle van de Myanmarese junta, het militaire bewind. Het kind zou de dochter zijn van de vermoedelijke moordenaar.

De 68-jarige gepensioneerde generaal en diplomaat Cho Htun Aung werd op 22 mei overdag doodgeschoten in de stad Yangon. De moord is een van de meest beruchte moordaanslagen in het land.

Sinds de staatsgreep van het leger in 2021 woedt er een hevige burgeroorlog in het land. Het leger zette de democratisch gekozen regering onder leiding van regeringsleider Aung San Suu Kyi en president Win Myint af.

Schaduwregering

Myint en Suu Kyi moesten de gevangenis in, maar vorig jaar werden ze overgeplaatst en sindsdien staan ze onder huisarrest. Het leger beweerde dat de verkiezingen van het jaar daarvoor onrechtmatig waren. Er braken massale protesten uit die het leger met bruut geweld de kop indrukte.

De moordaanslag op de oud-generaal vorige maand werd uitgevoerd door rebellengroepering Golden Valley Warriors. Die gaf als verklaring voor de moord dat de oud-generaal aanhoudend militaire operaties steunde, waaronder aanvallen op burgers.

Het Myanmarese leger beweert dat de groep wordt gesteund door een schaduwregering die nog voortvloeit uit de regering van Suu Kyi. Volgens de staatskrant zou die 200.000 Myanmarese kyat (zo'n 80 euro) hebben betaald voor de moord.

Een woordvoerder van de schaduwregering ontkent dat. "Het is niet waar dat we mensen betalen om anderen te vermoorden", zei hij tegen persbureau Reuters.

30.000 mensen gearresteerd

Sinds de staatsgreep heeft het leger meer dan 29.000 mensen gearresteerd, zegt actiegroep Assistance Association of Political Prisoners. Er zouden 6700 mensen zijn gedood, onder wie 825 kinderen.

Het leger ontkent dat burgers het doelwit zijn en stelt dat ze enkel reageren op aanvallen van "terroristen" die de stabiliteit en vrede in het land bedreigen.

Verkleurd schilderij blijkt kostbaar jeugdwerk van Britse meester Turner

3 weeks 5 days ago

Een schilderij dat door een veilingmeester vorig jaar op een waarde van nog geen duizend euro werd geschat, blijkt een jeugdwerk van de beroemde Britse schilder JMW Turner te zijn. Veilinghuis Sotheby's verwacht er volgende maand ruim 350.000 euro voor te kunnen krijgen.

Turner (1775-1851) maakte in de 19e eeuw naam als dé romantische schilder van Britse landschappen en zeegezichten. Geïnspireerd door de dynamische wolkenluchten van Jacob van Ruisdael en Albert Cuyp schilderde hij verstilde of juist onstuimige werken als The Fighting Temeraire (1839), Rain, Steam and Speed - The Great Western Railway (1844) en The Dort packet-boat from Rotterdam becalmed (1818). Veel van zijn werken zijn nog altijd topstukken van Britse musea.

Het nu teruggevonden werk stamt uit 1792, toen Turner nog maar een tiener was. Het werd een jaar later, als eerste van zijn olieschilderijen, tentoongesteld door de Royal Academy. Dat was drie dagen na zijn achttiende verjaardag.

Verkleurd vernis

Op het werk The Rising Squall (De naderende storm) is een schip in het kolkende water voor de thermale bronnen van Bristol te zien. Hoewel het wel enkele keren te zien was op tentoonstellingen van Turner, werd het later aangezien voor een minder belangrijk aquarel en verdween het uit de boeken.

Vorig jaar dook het weer op bij een veiling, maar doordat Turners signatuur was verdwenen onder een verkleurde laag vernis, werd het werk toegeschreven aan "een volger van Julius Caesar Ibbetson", een oudere en veel minder invloedrijke landschapsschilder.

Pas bij de restauratie kwam de handtekening van Turner weer in zicht. Volgens Sotheby's zijn Turner-experts unaniem in hun conclusie dat het daadwerkelijk om een van zijn werken gaat. "Het geeft ons inzicht in de ambitie die Turner op dit moment in zijn carrière al duidelijk had", zegt Sotheby-specialist Julian Gascoigne tegen The Guardian. "Hij blijkt bijzonder bedreven in schilderen met olieverf, wat een bijzonder moeilijke techniek is."

Het werk zal de komende tijd te zien zijn in de toonzaal van Sotheby's in Londen. Op 2 juli volgt dan de veiling. De verkoop komt op een gelukkig moment: in 2025 is de geboorte van Turner precies 250 jaar geleden.

Treinstaking: 'In vier bussen gezeten en drie uur onderweg'

3 weeks 5 days ago

Carpoolen, slapen bij familie of vrienden, een taxi nemen of voor één keer de fiets pakken: in bijna het hele land rijden geen NS-treinen omdat er wordt gestaakt. En dus moeten mensen inventief zijn om op school of het werk te komen, als ze niet thuiswerken.

Zo was de 17-jarige student Shaina Alment vanochtend drie uur onderweg en zat ze in vier bussen om vanuit haar woonplaats Anna Paulowna op school in Beverwijk te komen.

Alment nam eerst de bus naar Den Oever, wachtte daar een half uur op de bus naar Alkmaar, nam toen de bus naar Castricum en stapte daar in de bus naar Beverwijk.

"Ik vertrok om 06.50 uur en kwam om 09.50 uur aan", zegt Alment die de opleiding volgt tot laborant. "Het was de eerste mogelijkheid, maar ik was alsnog twee uur te laat." Thuis lessen volgen was niet mogelijk, omdat ze ook praktijklessen heeft.

Examens

Sanne Westerhout (24) kreeg stress van de aangekondigde staking omdat ze midden in haar examenperiode zit. "Vandaag is de laatste dag dat we volop kunnen werken", zegt Westerhout, die op de kunstacademie in Den Bosch zit.

De student woont in De Meern in Utrecht en neemt normaal gesproken de bus naar Utrecht en vanaf daar de trein naar Den Bosch. "Nu kon dat dus niet", zegt Westerhout die haar moeder zover kreeg om haar te brengen. Later vandaag haalt zij haar ook weer op in Den Bosch.

Een van haar studiegenoten was ook vindingrijk. "Zij had vanochtend rijles en heeft er voor gezorgd dat haar rij-instructeur haar naar school heeft laten rijden."

Voor de 20-jarige Amy Krocké uit Papendrecht was een Flixbus van Rotterdam naar Maastricht de oplossing, zodat ze een concert op een metalfestival kan bijwonen "dat al bijna een jaar op de planning stond".

Ze hoorde deze week van een vriendin over de staking en keek meteen wat haar opties waren. "Toen zag ik dat er een Flixbus van Rotterdam Centraal naar Maastricht gaat en er waren nog drie plekjes over. Daar heb ik wel veel geluk mee gehad." Krocké was iets voor 08.00 uur in Papendrecht van huis gegaan.

En ze is niet de enige concertganger die de bus pakte. "Ik kwam op Rotterdam Centraal een vrouw tegen die ook naar het concert gaat. Ik heb dus meteen een goede connectie gemaakt."

Een weekend weg met de schoonfamilie heeft door de staking meer voeten in de aarde voor de 23-jarige Jort van Leenen. Hij ging gisteren met de trein van Leiden naar Julianadorp en bleef met zijn vriendin bij zijn ouders slapen. Vandaag haalt zijn schoonmoeder ze op voor het weekendje weg.

"Staken is een goed recht. Maar ergens vind ik het stiekem een beetje lullig dat het net de vrijdag voor Pinksteren is." Een andere dag had Van Leenen beter gevonden.

"Met Pinksteren wil je toch samenkomen met familie. Het zou zonde zijn als een staking dat onmogelijk maakt."

Nieuwste zoektocht in vermissingszaak Madeleine McCann beëindigd

3 weeks 5 days ago

De nieuwste zoektocht in de vermissingszaak van Madeleine McCann is gisteravond beëindigd. De Duitse en Portugese politie zochten drie dagen lang op meer dan twintig plaatsen in de Algarve, waar het driejarige Britse meisje in 2007 verdween.

Het is niet duidelijk wat de aanleiding was voor de nieuwe zoektocht. De politie heeft ook nog niets gezegd over de mogelijke bevindingen. Wat er is gevonden is ook overgedragen aan de Duitse autoriteiten.

De zoektocht is gehouden op verzoek van de Duitse politie.

Meer dan dertig inspecteurs kamden de afgelopen dagen het gebied uit. De Duitse verdachte Christian Brückner zou een frequente bezoeker zijn van de regio en daar in het verleden een camper en tent hebben gehad. Rechercheurs zouden volgens de Duitse nieuwssite RTL met satellietbeelden de zoeklocaties hebben vastgesteld.

De politie zocht onder andere in verlaten gebouwen, waterputten en waterreservoirs. Ze maakten gebruik van speciale radarapparatuur die tot 4,5 meter onder de grond kan zoeken. Er werden ook gewassen gekapt en met graafmachines gaten gegraven.

De radar zou volgens de Britse krant Daily Mail niet zijn ingezet om een lichaam te zoeken, maar stukken kleding, zoals de pyjama die Maddie aanhad de nacht van de vermissing. De politie deed hier geen uitspraak over. Portugese politieagenten sliepen de afgelopen nachten in busjes naast de zoeklocaties, schrijft de Daily Mail.

Volgens de Portugese krant Correio da Manhã is er een kist gevonden in een van de verlaten huizen. Er is niets bekendgemaakt over de inhoud daarvan.

Locatie

De zoektocht vindt plaats in een gebied tussen badplaats Praia da Luz, waar McCann indertijd met haar familie in een vakantiehuis zat, en Atalaia. Daar verbleef verdachte Christian Brückner destijds. Die twee plekken liggen hemelsbreed op twee kilometer afstand van elkaar.

Er zit haast achter de zoektocht. Verdachte Brückner zit op dit moment een gevangenisstraf van zeven jaar uit in Duitsland voor de verkrachting van een oudere vrouw in 2005. Brückner komt naar verwachting in september vrij als er geen nieuwe aanklacht volgt.

De verkrachting vond plaats in hetzelfde resort waar Maddie twee jaar later verdween. In 2020 wees de Duitse politie Brückner aan als hoofdverdachte in de vermissingszaak, maar er is nog geen aanklacht ingediend. Brückner zegt niet betrokken te zijn bij de verdwijning van de peuter.

Hattem kampt met overlast door wilde zwijnen

3 weeks 6 days ago

In Hattem (Gelderland) wapenen sommige inwoners zich tegen het grote aantal wilde zwijnen. De dieren worden de laatste tijd vaker gezien op straat, in tuinen en in weilanden. Meerdere inwoners hebben stroomhekken geplaatst, schrijft Omroep Gelderland.

"Er liepen vier volwassen zwijnen met veertien biggen over ons terrein. Ze hebben het weiland omgeploegd en onze paarden konden er niet meer grazen", zegt Anne Marieke Dommisse.

Ze woont al 21 jaar in Hattem maar ziet naar eigen zeggen pas sinds kort wilde zwijnen in haar wijk. Ze heeft nu stroomdraden rond haar land geplaatst. "We hebben extra grondpennen geplaatst en een sterkere stroomvoorziening aangelegd. Anders blijven ze terugkomen."

Droogte

Dat er zo veel wilde zwijnen zijn, is volgens de beheerder van het bosgebied in de buurt goed te verklaren. "Ze zijn voedselgestuurd. Als er veel eikels zijn of veel mais is, worden het jaar erop veel biggen geboren. Vorig jaar was zo'n topjaar", legt Norbert de Groot uit.

Volgens Markus Rietveld, bosbeheerder van de gemeente Hattem, zijn er meerdere oorzaken dat de wilde zwijnen nu buiten het bos op zoek gaan naar eten. "De bodem is uitgedroogd en er is weinig voedsel. Zwijnen trekken daarom richting de bosrand, waar tuinen en akkers meer opleveren."

Volgens Hattem speelt de wolf in het gebied ook een rol. "Vroeger zag je meer duidelijke familiebanden, met één dominante zeug. Nu zie je grote groepen die zich samen verplaatsen. In een grotere groep heb je meer veiligheid en overzicht."

Wroeten in grond

Wilde zwijnen wroeten in de grond met hun snuit om voedsel als regenwormen, wortels, insecten en kleine knaagdieren te zoeken. Volgens Dommisse hebben meerdere buurtbewoners net als zij maatregelen genomen om hun percelen te sparen.

"In de villawijk aan de bosrand zie je nu overal hekken met stroom. Mensen die het zich kunnen veroorloven, investeren er direct in. En eerlijk: het helpt echt."

De Groot begrijpt wel dat mensen dat doen. "Ik snap dat de dieren eten zoeken. Maar het wordt lastig als je er financieel door geraakt wordt. En zolang het droog blijft, verwacht ik ze vaker."

DNB: handelsoorlog remt de Nederlandse economie

3 weeks 6 days ago

De Nederlandse economie zal de komende drie jaar iets minder groeien. Voor zowel dit jaar daar als de komende jaren is de verwachte groei zo'n 1 procent. Maar als de handelsoorlog tussen Europa en de Verenigde Staten ontspoort, komt de groei mogelijk tot stilstand. Dat schrijft De Nederlandsche Bank (DNB) in de nieuwe voorjaarsraming van de economie. Hierin is DNB opnieuw iets pessimistischer over de economie en de inflatie.

Dat komt volgens directielid Olaf Sleijpen niet zozeer door binnenlandse problemen, zoals de recente val van het kabinet. "De onzekerheid die vanuit het buitenland op ons afkomt heeft een grotere impact op onze kleine open economie. Het is slecht voor investeringen, je ziet dat bedrijven die uitstellen."

Goed en slecht scenario

Ditmaal ging DNB bij zijn verwachtingen uit van twee scenario's: één waarin de Amerikaanse importheffingen doorgaan zoals president Trump ze eerder aankondigde, en één waarin de handelsruzie wordt gesust.

In het slechte scenario blijven de huidige Amerikaanse invoerheffingen van 10 procent op buitenlandse goederen staan. Dit raakt vooral de Nederlandse export. Loopt de heffingenruzie uit de hand, dan is de verwachting dat de economische groei in Nederland terugvalt naar 0 procent. In het scenario dat de handelsspanningen afnemen, komt de groei iets hoger uit.

Om de Nederlandse economie te versterken is het belangrijk om de Europese binnenmarkt te versterken, zegt Sleijpen. "Zo verminder je de afhankelijkheid van andere wereldregio's. Daarnaast is samenwerking met andere handelspartners buiten de EU juist nu belangrijk."

Huizenprijzen verder omhoog

Vanwege het beperkte aanbod en stijgende lonen verwacht DNB dat de huizenprijzen verder stijgen. Dit jaar rekent de centrale bank op een toename van 7 procent.

Omdat DNB verwacht dat de hypotheekrente de komende tijd licht oploopt, vlakt de stijging daarna af naar 4 procent volgend jaar. Een gemiddeld huis kost dan 544.000 euro.

Inflatie

Gisteren heeft de Europese Centrale Bank (ECB) de rente opnieuw verlaagd. Daarmee hoopt de ECB de Europese economie te versterken, nu die onder druk staat door de handelsoorlog. De afgelopen jaren werd met flinke renteverhogingen geprobeerd om de hoge inflatie af te remmen. De belangrijkste doelstelling van de ECB was om onder de 2 procent uit te komen. Dat Europees gemiddelde is deze week bereikt. Maar de inflatie in Nederland is met 3,3 procent nog altijd hoog.

De Nederlandsche bank verwacht dat de inflatie in Nederland in de loop van dit jaar daalt onder de 3 procent. Dat hangt samen met de wereldwijde groeivertraging, lagere energieprijzen en de waardestijging van de euro, die invoer goedkoper maakt.

Verkiezingen definitief op woensdag 29 oktober

3 weeks 6 days ago

De Tweede Kamerverkiezingen zijn definitief op woensdag 29 oktober. Het kabinet neemt het advies van de Kiesraad over. "In het buitenland zie je dat het soms sneller gaat", zegt demissionair minister Uitermark van Binnenlandse Zaken. "Maar daar kun je het niet mee vergelijken. In Nederland vinden we het bijvoorbeeld belangrijk dat mensen die in het buitenland wonen ook kunnen stemmen. En dat nieuwe politieke partijen de kans krijgen om zich te registreren."

En er is nog iets dat van belang is:

Sneller dan 29 oktober is volgens de Kiesraad en het kabinet niet verstandig, ook omdat er een herfstvakantie tussen zit. En er moeten 13,5 miljoen gecontroleerde stempassen worden gedrukt en met de post bezorgd.

De Kiesraad heeft bij het kiezen van de datum rekening gehouden met verschillende belangen en wettelijke bepalingen. Gemeenten hebben tijd nodig om vrijwilligers te trainen en geschikte stemlocaties te vinden. Nederlandse kiezers die in het buitenland wonen moeten de tijd hebben om zich te registreren en hun briefstembewijs te ontvangen.

Ook politieke partijen hebben tijd nodig om zich voor te bereiden op de verkiezingen, zoals voor het schrijven van een verkiezingsprogramma, het maken van een lijst met kandidaat-Kamerleden en het organiseren van partijcongressen zodat de leden daar inspraak in kunnen hebben. De kans dat een Kamermeerderheid nog bezwaar maakt tegen de datum is nihil.

12 mensen onwel door onbekend poeder in Duits DHL-sorteercentrum

3 weeks 6 days ago

In een postsorteercentrum in de Zuid-Duitse plaats Langenzenn, bij Neurenberg, zijn zeker twaalf mensen onwel geworden na de vondst van een onbekende stof. Volgens een politiewoordvoerder kwam er poeder uit een verdacht pakket.

De aanwezigen klaagden over irritatie. Zeven van hen zijn opgenomen in het ziekenhuis. De politie houdt er rekening mee dat dat aantal nog kan oplopen.

Het gebouw, van bezorgdienst DHL, is ontruimd. De brandweer heeft de werknemers die dat wilden ontsmet. Zo'n 35 medewerkers maakten daar gebruik van. Er is volgens de hulpdiensten verder geen gevaar voor de volksgezondheid.

Rusland?

DHL werd vorig jaar in verschillende Europese landen getroffen door brandbommen die in de post afgingen. Volgens media in Duitsland en het Verenigd Koninkrijk zagen inlichtingendiensten in die landen een verband met Russische sabotageacties, iets wat dat land ontkent. Er werden drie verdachten gearresteerd.

Het is nog niet bekend waar het pakketjes in Langenzenner vandaan kwam, of wie de geadresseerde is.

EU-heffingen van voor de oorlog gelden weer voor Oekraïense landbouwexport

3 weeks 6 days ago

De tijdelijke voorkeursbehandeling die Oekraïne sinds de Russische invasie had voor de export van landbouwgoederen komt vandaag ten einde. Brussel werkt aan een nieuwe regeling, maar die ligt gevoelig omdat boeren uit buurlanden vrezen voor oneerlijke concurrentie.

Sinds 2022 waren er voor producten zoals graan, kip en suiker uit Oekraïne geen importheffingen of quota. Met die maatregel wilde de Europese Unie de economie van Oekraïne een stimulans geven. Oekraïense boeren konden hun producten niet meer zomaar kwijt, onder meer doordat Russische oorlogsschepen de exportroute via de Zwarte Zee blokkeerden.

Het geld dat Oekraïne verdient met de verkoop van graan is onmisbaar in de strijd tegen Rusland, zei de Europese Commissie destijds. Ook omdat de inkomsten voor de staatskas gebruikt worden om het Oekraïense leger op de been te houden.

Spanningen met buurlanden

De regeling leidde tot steeds meer spanningen met buurlanden. Boeren in Polen, Hongarije, Roemenië, Bulgarije en Slowakije zeiden dat veel Oekraïens graan op de interne markt belandde, waardoor de prijzen daalden en de inkomsten van de boeren daarmee dus ook.

Het leidde meerdere keren tot grootschalige protesten. Boeren blokkeerden grensovergangen om te voorkomen dat het graan de grens over zou komen. Inmiddels is Rusland verdreven op de Zwarte Zee, is die route weer bruikbaar en de landroute dus minder belangrijk. Uit een brief aan de commissie die in handen is van Radio Free Europe blijkt dat Bulgarije, Hongarije, Roemenië en Slowakije eisen dat de quota van voor de oorlog weer gaan gelden.

De NOS sprak twee jaar geleden met deze Poolse boer, die uitlegt waar de problemen door kwamen:

Oekraïne verwacht op zijn beurt dat het ontbreken van een vergelijkbare regeling dit jaar tot 700 miljoen euro minder inkomsten zal leiden. Als er helemaal geen nieuwe regeling komt, kan het tekort oplopen tot enkele miljarden euro's in 2026. De totale export vanuit Oekraïne naar de EU is sinds de grootschalige invasie toegenomen van 40 naar 60 procent.

Wel zijn er al gesprekken bezig tussen de EU en Oekraïne over een nieuwe overeenkomst. EU-commissaris Hansen voor Landbouw en Voedsel zegt tegen persbureau Reuters dat de nieuwe importquota ergens tussen de vroegere regeling en de vandaag afgelopen regeling zullen liggen.

Intussen heeft Rusland vannacht weer aanvallen uitgevoerd, volgens de Oekraïense president Zelensky op bijna heel het land. Ruim 400 drones en 40 raketten werden afgevuurd. Oekraïne zegt ongeveer 30 kruisraketten en tot 200 drones hebben neergehaald. Zelensky heeft de VS, Europa en andere landen opgeroepen om de druk op Rusland op te voeren.

Vught plaatst blindengeleidestrips bij spoorwegovergangen

3 weeks 6 days ago

Vught heeft als eerste gemeente in Nederland voelbare geleidestrips bij twee spoorwegovergangen geplaatst. De strips helpen blinden en slechtzienden om de spoorwegovergangen recht over te steken. "Ook als je niks ziet en het lawaai van brommers en vrachtwagens je oriëntatie verstoort", zegt de initiatiefnemer tegen Omroep Brabant.

In Nederland kennen we zulke strips wel al sinds een paar jaar op stations waarbij over het spoor overgestoken moet worden om op het perron te komen.

De lijnen in Vught zijn een initiatief van inwoner Marcus Boerdijk (67). Hij werkt al 45 jaar als mobiliteitstrainer en helpt mensen met een visuele beperking om zo zelfstandig mogelijk te leven. "Ik leer mensen niet alleen omgaan met een blindegeleidestok of een hond. Maar bijvoorbeeld ook koken, schoonmaken en wassen", vertelt hij.

Boerdijk bij een van de spoorwegovergangen:

Maar hij maakt zich ook hard voor problemen waar blinden en slechtzienden tegenaanlopen. "Ik let op dingen die anderen niet zien. Letterlijk. En dan trek ik aan de bel." Hij deed dat al vaker in zijn woonplaats Vught, bijvoorbeeld over tegels die niet goed liggen of gevaarlijke zebrapaden. "Mensen staan er vaak niet stil bij hoe ze het goed moeten doen voor blinden en slechtzienden. Maar ik hoor hun verhalen, zie wat er misgaat en wil dat aanpakken."

Bang

Dat geldt ook voor de spoorwegovergangen. "Veel blinden zijn bang om het spoor over te steken. Ze kunnen niet zo makkelijk hulp vragen. Daarom moeten wij zorgen dat ze het zelf kunnen."

Binnenkort worden de strips waarschijnlijk ook bij een derde overgang in Vught geplaatst. Boerdijk hoopt dat andere plekken in het land volgen.

Zelensky na massale Russische aanval: VS en Europa moeten druk opvoeren

3 weeks 6 days ago

De Oekraïense president Zelensky roept de VS, Europa en andere landen op om de druk op Rusland op te voeren. Aanleiding voor zijn nieuwe oproep is de Russische aanval vannacht op Oekraïne met ruim 400 drones en 40 raketten. Oekraïne zegt ongeveer 30 kruisraketten en tot 200 drones hebben neergehaald.

Het betreft een van de grootste droneaanvallen uit de oorlog tot nu toe. Volgens het Kremlin was het een vergelding voor de grootschalige Oekraïense droneaanval op Russische luchtmachtbases, afgelopen zondag. Daarbij zijn volgens Oekraïne tientallen militaire vliegtuigen, waaronder bommenwerpers, vernietigd of beschadigd. President Poetin sprak van "terreurdaden" en kondigde aan met vergelding te komen.

Bij de Russische aanvallen van vannacht zijn volgens de autoriteiten in Kyiv drie hulpverleners gedood. Burgemeester Klitsjko sprak eerder van zeker vier doden. Daarnaast raakten er verspreid over het hele land nog zeker 49 mensen gewond.

"Als niemand druk uitoefent en de oorlog doorgaat, is men medeplichtig en medeverantwoordelijk. We moeten daadkrachtig optreden", aldus Zelensky. Hij zegt dat "bijna heel Oekraïne" is aangevallen. "Sommige raketten en drones zijn neergehaald. Ik dank onze strijders voor hun verdediging. Maar helaas werd niet alles onderschept."

Dit zijn beelden van vannacht en vanochtend vroeg:

Zelensky zegt dat Rusland ter verantwoording moet worden geroepen. "Sinds de eerste minuut van deze oorlog hebben ze steden en dorpen aangevallen om levens te vernietigen. We hebben samen met de wereld veel gedaan om Oekraïne in staat te stellen zichzelf te verdedigen. Maar nu is het moment waarop Amerika, Europa en anderen samen deze oorlog kunnen stoppen door Rusland onder druk te zetten."

Zelensky pleit al heel lang voor meer druk op Poetin om concessies af te dwingen. Hij daagde Poetin ook uit om direct met hem te onderhandelen in Istanbul, maar de Russische president hield dat af. De Oekraïense stafchef Yermak zei deze week bij een bezoek aan Washington dat Rusland alleen onder dwang concessies zal doen omdat er in Moskou geen politieke wil is om de oorlog te beëindigen.

Ook doelen in Rusland geraakt

Overigens meldde de Oekraïense legerstaf dat Oekraïne zelf tijdens een nachtelijke aanval ook Russische doelen heeft geraakt. Het was volgens het leger een "preventieve aanval" op Russische vliegvelden in de regio's Saratov en Rjazan, in het westen van Rusland. Ook brandstofreservoirs waren doelwit.

"Aan de vooravond van de massale vijandelijke aanval werden vijandelijke vliegvelden en andere belangrijke militaire faciliteiten getroffen", zegt het Oekraïense leger in een verklaring op Telegram. Daaronder vallen bijvoorbeeld brandstofopslagtanks en transportknooppunten.

Rusland meldt op zijn beurt dat er tien Oekraïense drones waren neergeschoten, die onderweg waren naar Moskou. Het vliegverkeer op de vliegvelden rond de hoofdstad lag vannacht daarom kort stil. Volgens Rusland zijn er in totaal 174 Oekraïense drones in 13 verschillende regio's neergehaald. Drie mensen zouden gewond zijn geraakt.

Zo belandden Musk en Trump in een slaande ruzie

3 weeks 6 days ago

De beroemdste bromance uit de Amerikaanse politiek is spectaculair tot een einde gekomen. De machtigste man op aarde bekvecht openlijk via (sociale) media met de rijkste man ter wereld. En dat terwijl ze een week geleden nog vol lof over elkaar waren. Een tijdlijn.

Vrijdag 30 mei

Er zijn nog mooie woorden bij Elon Musks afscheid van het Witte Huis, een week geleden. Vier maanden lang heeft hij voor Donald Trump radicaal overheidsuitgaven teruggesnoeid, maar nu is het weer tijd om zich op zijn zakenimperium te richten, zegt de multimiljardair. Trump geeft hem als dank een gouden sleutel tot het Witte Huis. "Elon vertrekt niet helemaal, hij zal op en neer blijven pendelen", voorspelt Trump. Musk beaamt dat: "Ik verwacht een vriend en adviseur te blijven. Als de president iets van me nodig heeft, ben ik beschikbaar."

Dinsdag 3 juni

Die mooie woorden ten spijt is Musk enkele dagen later al bijzonder kritisch over belangrijke wetgeving van Trump. De president probeert een veelomvattend begrotingsvoorstel door het Congres te loodsen, zijn "big beautiful bill" van 1116 pagina's. Musk is fel tegenstander: "Wat een walgelijke wanvertoning", oordeelt hij op X.

Hoewel de wet wordt goedgekeurd in het door Republikeinen gedomineerde Huis van Afgevaardigden, stribbelen fiscaal conservatieve partijgenoten in de Senaat tegen. Trump is van plan het begrotingstekort op te laten lopen met 2400 miljard dollar, onder meer om belastingverlagingen te financieren. Om dat te betalen is hij bovendien bereid te snijden in zorgverzekering Medicaid. Ook voedselprogramma's voor arme Amerikanen dreigen geschrapt te worden.

Donderdag 5 juni: 18.00 uur

In de marge van het bezoek van bondskanselier Merz vraagt een journalist Trump naar Musks afkeer van zijn plannen. "Ik heb Elon altijd gemogen en ik was zeer verrast", begint Trump. "We hadden een prachtige relatie en nu misschien niet meer."

Trump stelt dat Musk vooral baalt dat de Amerikaanse overheid niet meer inzet op elektrische auto's. "Dat gaat om miljarden en miljarden." Ook zou hij teleurgesteld zijn dat Trump zijn kandidaat voor NASA-directeur deze week introk. "Hij heeft nog niets slechts over mij persoonlijk gezegd, maar dat zal vast komen. Ik ben teleurgesteld in Elon, want we hebben Elon erg geholpen."

18.19 uur

Nog voordat het persgesprek in het Oval Office is afgelopen, reageert Musk via X. Hoewel hij nog begint met een onderkoeld "Whatever", volgt daarna een barrage aan berichten. Geheel in eigen stijl becommentarieert hij de opmerkingen van Trump, aangevuld met retweets waar hij soms kortere of langere opmerkingen bij plaatst of simpelweg emoji's.

18.45 uur

Dat Trump hem toebeet "Elon erg geholpen" te hebben, zit Musk blijkbaar hoog. Hij roept in herinnering hoe hij vele miljoenen stak in de verkiezingscampagne van de president. "Zonder mij had Trump de verkiezingen verloren, hadden de Democraten het Huis gewonnen en zou de Republikeinse meerderheid in de Senaat 51-49 zijn geweest."

20.37 uur

Als Trump via zijn eigen sociale medium Truth Social begint te reageren, komt de woordenwisseling in een stroomversnelling. Trump werpt tegen dat Musk "aan het eind van zijn krachten" was en hij hem daarom had gevraagd uit Washington te vertrekken. Door het gedoe rond de elektrische voertuigen "draaide hij helemaal door".

Trump dreigt meteen Musk verder financieel te raken. "De makkelijkste manier om in onze begroting geld te besparen, is de miljarden en miljarden dollars aan Elons overheidssubsidies en -contracten te schappen. Ik verbaasde me altijd al dat Biden dat niet deed."

21.20 uur

Musk komt met een grove aantijging aan het adres van Trump: "Tijd om een bommetje te droppen: Donald Trump komt voor in de Epstein-files. Dat is de echte reden waarom ze nog niet openbaar zijn gemaakt. Fijne dag nog, DJT!"

Musk brengt Trump openlijk in verband met een van de meest beruchte Amerikaanse zedenzaken van het afgelopen decennium. Het was bekend dat Trump in dezelfde kringen verkeerde als zakenman Jeffrey Epstein, die in 2019 zelfmoord pleegde voordat hij kon worden vervolgd voor grootschalig misbruik van minderjarigen. Musk geeft geen enkel bewijs voor de opmerking, maar voegt er alleen aan toe: "Bewaar dit bericht voor de toekomst. De waarheid zal boven komen."

22.06 uur

In een nieuw bericht op Truth Social zwijgt Trump over de aantijging. Hij kiest ervoor zijn begrotingsvoorstel te verdedigen en verbaast zich erover dat Musk juist over "een van de beste wetten die het Congres ooit heeft gezien" het oorlogspad kiest. "Ik heb deze bende niet veroorzaakt, ik ben er gewoon om het OP TE LOSSEN!"

22.09 uur

Musk reageert op Trumps dreiging overheidscontracten te schrappen door aan te kondigen "per direct" te beginnen met de ontmanteling van de Dragon-raketten. Dat zou een enorme aderlating voor het Amerikaanse ruimtevaartprogramma zijn, omdat het de enige bemande ruimtevaartdienst in het Westen is die het internationale ruimtestation ISS kan bereiken. Zonder Musk is de NASA aangewezen op de Russen.

22.11 uur

"Ja" reageert Musk kort op de vraag of president Trump niet afgezet moet worden.

Kort daarna waarschuwt hij dat importheffingen van Trump in de tweede helft van het jaar een recessie zullen veroorzaken. Hierna lijken de gemoederen te kalmeren. Musk ziet zowaar af van zijn dreigement om de Dragon-capsule uit de vaart te halen. "Goed advies", reageert hij op het bericht van een twitteraar met nog geen 200 volgers die beide mannen adviseert "af te koelen en een paar dagen rust te nemen".

Ook Trump keert op Truth Social weer terug tot de orde van de dag, met de officiële aankondiging van zijn parade en een reclame voor zijn cryptomunt.

Door de ruzie met Trump keldert het aandeel Tesla (min 14 procent in New York), dat al langer te lijden heeft van de politieke bemoeienissen van eigenaar Musk. Het koersverlies komt neer op zo'n 150 miljard dollar. Dat roept de vraag op of Musk niet een te machtige vijand heeft gekozen.

Tegelijk is het de vraag of Trump het zich wel kan veroorloven Musk tegen zich in het harnas te jagen. De zakenman liet al zien dat hij een fortuin wil uitgeven om politiek zijn zin te krijgen. Boven aan zijn X-account staat een peiling: "Is het tijd om een nieuwe Amerikaanse politieke partij te beginnen?" Een grote meerderheid van de reacties is positief en Musk nam in het verleden vaker verstrekkende beslissingen op basis van zo'n uitkomst.

Trump en Musk zouden elkaar later vandaag spreken om de ruzie uit te praten, maar dat telefoongesprek gaat volgens een functionaris van het Witte Huis niet door. "De Amerikaanse president heeft geen behoefte om met Musk te praten."

Pinguïns Beekse Bergen dood die eerder ziekte in Friesland overleefden

3 weeks 6 days ago

In het safaripark De Beekse Bergen in Hilvarenbeek zijn in enkele maanden tijd 14 pinguïns doodgegaan. Elf van de Afrikaanse pinguïns waren een paar maanden geleden overgeplaatst vanuit AquaZoo in Leeuwarden. Daar overleefden ze als enigen een onbekende ziekte.

Het Friese AquaZoo besloot te stoppen met de pinguïnkolonie vanwege de ziekte. De precieze oorzaak is niet duidelijk. De overlevenden gingen naar het Brabantse park.

De pinguïns waren niet ziek toen ze werden overgeplaatst, zegt een woordvoerder van het park tegen Omroep Brabant. "Maar later kregen ze helaas toch symptomen vergelijkbaar met de pinguïns die eerder doodgingen in AquaZoo."

De Universiteit Utrecht heeft sectie verricht, maar de doodsoorzaak is niet achterhaald.

"Ze werden ziek, onrustig, gingen slecht eten. We denken dat het een virus was, maar we weten het niet. Ook de pathologen van de universiteit niet, zij hebben allemaal tests gedaan. We hebben daardoor veel kunnen uitsluiten, bijvoorbeeld dat het geen vogelgriep was", zei Martin van Hees, zoölogisch manager van het park, op NPO Radio 1.

Ook drie pinguïns die al langer in de Beekse Bergen verbleven, gingen dood. Volgens het safaripark kwam dat niet door een ziekte.

52 over

Er verblijven nu nog 52 Afrikaanse pinguïns in het park. "We zien op dit moment niets aan de andere pinguïns. Er zijn geen signalen dat meer dieren ziek worden."

Rechter blokkeert Trumps verbod op buitenlandse studenten aan Harvard

3 weeks 6 days ago

Een Amerikaanse rechter heeft het besluit van president Trump om buitenlandse studenten die aan Harvard willen studeren de toegang tot het land te ontzeggen voorlopig geblokkeerd. Volgens de federale rechter in Boston zou het laten doorgaan van de maatregel het komende half jaar leiden tot "onmiddellijke en onherstelbare schade". Het besluit is opgeschort zolang de rechtszaak ertegen nog loopt.

Het oordeel is het jongste hoofdstuk in een strijd tussen de regering-Trump en de prestigieuze universiteit in Boston. Eerder stopte Trump al subsidies voor Harvard en trok hij belastingvoordelen in.

Aanvankelijk richtte de president zijn pijlen vooral op de universiteit omdat die te weinig zou doen tegen antisemitisme op de campus, met name bij pro-Palestijnse protesten. Daarna eiste hij ook aanpassingen in het curriculum en een einde aan het diversiteitsbeleid.

Harvard ging, anders dan veel andere universiteiten die Trump aanviel, niet door de knieën en spande rechtszaken aan. Volgens de federale rechter die nu de tijdelijke blokkade heeft opgeworpen, heeft Harvard het recht om zich te verdedigen tegen de maatregel van de regering-Trump.

Verslaggever Simone Tukker was onlangs op de campus van Harvard en sprake er onder anderen met een Nederlandse student:

Japans commercieel bedrijf faalt opnieuw bij poging maanlanding

3 weeks 6 days ago

Een onbemande maanlander van het Japanse commerciële bedrijf ispace is bij een landingspoging op het maanoppervlak waarschijnlijk neergestort. Twee jaar geleden was de eerste maanmissie ook op een fiasco uitgelopen.

De maanlander Resilience had problemen met het meten van de afstand tot het maanoppervlak en kon de daling niet snel genoeg afremmen. Na de vermoedelijk harde landing kon ispace ook geen contact meer maken met de Resilience.

Het in Tokio gevestigde ispace had gehoopt zich aan te sluiten bij de Amerikaanse bedrijven Intuitive Machines en Firefly Aerospace. Deze twee bedrijven lukte het wel om een commerciële maanlanding uit te voeren.

Om de landing live te bekijken hadden zich in een zaal in Tokio meer dan 500 ispace-werknemers, aandeelhouders, sponsors en overheidsfunctionarissen verzameld. Het werd meteen stil toen minder dan twee minuten voor de geplande landing het contact met de maanlander verloren ging.

Wat er misging, is nog niet duidelijk. "Er zijn zeer uiteenlopende scenario's mogelijk, waaronder problemen met het voortstuwingssysteem, de software of de hardware, vooral met sensoren", zei Ryo Ujiie, de Chief Technology Officer van ispace, op een persconferentie.

In 2023 stortte de eerste maanlander van iSpace neer omdat de hoogte niet goed werd ingeschat. Sindsdien is de software verbeterd, meldde ispace.

Resilience vervoerde een vierwielige rover en wetenschappelijke instrumenten van Japanse bedrijven en een Taiwanese universiteit. De lander had Mare Frigoris als doelwit, een vlakte op ongeveer 900 kilometer van de noordpool van de maan.

Kantelende landers

Het was de bedoeling dat de lander en de rover 14 dagen lang verkenningsactiviteiten zouden uitvoeren, waaronder het verzamelen van regoliet, het oppervlaktemateriaal van de maan.

Als de landing was gelukt, dan was ispace het derde commerciële bedrijf geworden dat een succesvolle maanlanding had uitgevoerd, na Blue Ghost van het Amerikaanse bedrijf Firefly Aerospace en Odysseus van het Amerikaanse bedrijf Intuitive Machines.

De Odysseus kantelde bij de landing en werd na een week in slaapstand gezet. In maart bereikte de Athena-lander van Intuitive Machines de maan, maar ook toen niet rechtop.

Pinksterweekend wordt zeer wisselvallig, frisse zondag

3 weeks 6 days ago

Het zal voor veel mensen even slikken zijn bij het zien van de weersverwachting voor het pinksterweekend, zeker als je van plan bent naar een festival te gaan, een fietstocht te maken, of een lang weekend te gaan kamperen.

Want het gaat af en toe flink regenen, er is kans op onweer, het waait behoorlijk, en de temperatuur houdt ook niet over. Toch regent het zeker niet de hele dag door, en maandag op Tweede Pinksterdag lijkt het grotendeels droog te blijven en schijnt regelmatig de zon. Maar dat neemt niet weg dat je de komende dagen rekening moet houden met wisselvallig weer en flinke buien.

Vandaag is het een groot deel van de ochtend en de middag droog, met af en toe wat zon. Het wordt 17 tot 19 graden, en dat is iets minder warm dan de 20 of 21 graden die we gemiddeld in juni hebben. Vooral 's middags ontstaan er lokaal een paar flinke buien, in het oosten ook met kans op onweer. Het waait flink, vooral in het open veld en bij het water.

Twee keer buien

Zaterdag lijkt het erop dat we twee keer buien krijgen, met daartussen een droge periode. Het is dus de moeite waard om even de zaterdag af te wachten en op je radarbeelden te kijken wanneer het droog is.

Waarschijnlijk trekken er 's ochtends en aan het begin van de middag buien van het westen naar het oosten over het land. Dan is het een tijd droog, en 's avonds en 's nachts komen er opnieuw buien over, met een vrij grote kans op onweer op veel plaatsen in het land. Ook dan waait het nog duidelijk en is het aan de frisse kant.

15 graden op zondag

Zondag draait de wind, van het zuidwesten naar het noordwesten. Daardoor wordt het nog wat kouder. Op veel plaatsen haalt de temperatuur waarschijnlijk maar net de 15 graden, en dat is fris. Droog blijft het ook zeker niet, met een komen en gaan van buien vanaf de Noordzee.

De meeste buien lijken te vallen in de noordelijke helft van het land. In de zuidelijke provincies blijft het waarschijnlijk vrijwel droog. Later in de middag en in de avond breekt dan op meer plaatsen de zon door en wordt het droger. Ook voor de zondag loont het om de regenradar goed in de gaten te houden, want het kan zo zijn dat het onverwachts best een tijd droog is om naar buiten te gaan.

En dan lijkt het op maandag eindelijk op te klaren. Heel warm wordt het niet met een graad of 18, maar als het grotendeels droog blijft en de zon breekt af en toe flink door, dan voelt het toch ineens een stuk warmer dan de andere dagen van het weekend. Later volgende week wordt het waarschijnlijk een stuk droger en warmer. Maar dan is het pinksterweekend al wel voorbij.

Wekdienst 6/6: Eerste ministerraad na val kabinet • Hele dag staking NS

3 weeks 6 days ago

Goedemorgen! Vandaag rijden er vrijwel geen NS-treinen vanwege een staking en er is een ministerraad waar mogelijk meer bekend wordt over de vrijgekomen ministersposten.

Eerst het weer: vanochtend is het op een verspreide bui na droog en schijnt af en toe zon. Vanmiddag meer buien, bij een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind wordt het 16 tot 20 graden. In het weekend blijft het wisselvallig met geregeld buien en een stevige wind.

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Rusland heeft verspreid over Oekraïne luchtaanvallen uitgevoerd met drones en raketten. Overal ging het luchtalarm af. Ook steden in het uiterste westen en de hoofdstad Kyiv kwamen onder vuur te liggen, meldt de luchtmacht van Oekraïne.

Volgens de autoriteiten in Kyiv is er in delen van de stad brand uitgebroken in woongebouwen. Burgemeester Klytsjko zegt dat er zeker vier doden en enkele tientallen gewonden zijn.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De Amerikaanse president heeft alle federale subsidies aan de wereldberoemde universiteit Harvard stopgezet. Verslaggever Simone Tukker ging lang op de campus en sprak met studenten en werknemers.

Fijne dag!

Hele dag geen NS-treinen door staking personeel

3 weeks 6 days ago

Door een staking van het personeel rijden er vandaag in bijna het hele land geen NS-treinen. De staking begon vannacht om 04.00 uur en duurt tot morgenochtend vroeg. Alleen tussen Amsterdam en Schiphol rijdt er in beide richtingen vier keer per uur een sprinter.

De staking van het personeel in Midden-Nederland heeft gevolgen voor het treinverkeer in heel Nederland, omdat de regio rond Utrecht een belangrijke spil is in het spoornet en het treinschema daar wordt gepland. Er is ook geen alternatief vervoer. "In een trein passen duizend mensen, in een bus maar vijftig, dus dat valt niet te regelen", zei een NS-woordvoerder woensdag.

Het NS-personeel in Midden-Nederland legt het werk neer vanwege een loonconflict. De vakbonden (VVMC, FNV en CNV) vinden de geboden loonsverhoging van 2,55 procent op jaarbasis te laag gezien de inflatie. De gesprekken met de NS liepen vast, waarop de vakbonden de NS een ultimatum stelden. Dat verliep dinsdag. Daarop werd de werkonderbreking aangekondigd.

"We begrijpen de zorgen van collega's", meldt de NS. "Actievoeren is een recht. Toch betreuren we het dat reizigers hierdoor worden geraakt. We waren en zijn wat ons betreft niet uitonderhandeld en gaan graag weer in gesprek."

Geen problemen op de weg verwacht

De ANWB verwacht niet dat de staking tot veel problemen leidt op de weg. Op vrijdag zijn er normaal gesproken nauwelijks files. Wel denkt de ANWB dat het begin van het pinksterweekend in de middag tot meer drukte kan leiden.

De meeste files worden verwacht op wegen in Noord-Brabant en Gelderland, met een piek tussen 15.00 en 17.00 uur.

Gevolgen voor het weekend

Zaterdag om 04.00 uur rijden de treinen weer volgens het reguliere schema, maar de NS verwacht dat de staking gevolgen heeft voor het treinverkeer in het weekend.

Volgende week dinsdag (West-Nederland) en donderdag (Noordwest- en Oost-Nederland) zijn er opnieuw stakingen gepland. De NS vraagt met name reizigers in die regio's er rekening mee te houden dat er geen treinen rijden.

Op maandag 16 juni (Noord- en Zuid-Nederland) en dinsdag 17 juni volgen er mogelijk nog meer stakingen als het conflict tegen die tijd niet is opgelost.

Grootschalige Russische aanval op Oekraïne, ook Kyiv doelwit

3 weeks 6 days ago

Rusland heeft verspreid over Oekraïne verscheidene luchtaanvallen uitgevoerd met drones en raketten. Overal is het luchtalarm afgegaan. Ook steden in het uiterste westen en de hoofdstad Kyiv kwamen onder vuur te liggen, meldt de luchtmacht van Oekraïne.

Volgens de lokale autoriteiten is er in delen van Kyiv brand uitgebroken in woongebouwen. Burgemeester Vitali Klytsjko zegt dat er zeker vier doden en enkele tientallen gewonden zijn.

Timur Tkatsjenko, het hoofd van het militaire bestuur van de stad, zei dat de drones de stad in golven naderden en dat luchtverdedigingseenheden probeerden ze af te weren.

Tkatsjenko zei verder dat drones de bovenste verdiepingen van een flatgebouw hadden geraakt en brand hadden veroorzaakt. Ook was brand uitgebroken in een appartementengebouw. Tkatsjenko waarschuwde voor meer aanvallen met raketten.

Dit zijn beelden van vannacht en vanochtend vroeg:

De Russische aanvallen volgen op een grootschalige Oekraïense droneaanval op Russische luchtmachtbases, afgelopen zondag. Daarbij zijn volgens Oekraïne tientallen militaire vliegtuigen, waaronder bommenwerpers, vernietigd of beschadigd.

De Russische president Poetin sprak van "terreurdaden" en kondigde aan met vergelding te komen. Poetin telefoneerde woensdag met de Amerikaanse president Trump. De laatste sprak van een "goed gesprek, maar niet een dat onmiddellijk tot vrede zal leiden".

'Vechtende kinderen'

Onder druk van de VS zijn Oekraïense en Russische delegaties onlangs enkele keren bijeengekomen om te praten over een staakt-het-vuren. Dat leverde alleen afspraken op over een gevangenenruil.

Trump vergeleek Poetin en Zelensky gisteren met twee vechtende kinderen. "Ze haten elkaar, en ze vechten in een park en je probeert ze uit elkaar te halen. Maar ze willen niet uit elkaar. Soms kun je ze beter even laten vechten en ze daarna uit elkaar halen."

Zelensky pleit al heel lang voor meer druk op Poetin om concessies af te dwingen. Hij daagde Poetin ook uit om direct met hem te onderhandelen in Istanbul, maar de Russische president hield dat af. De Oekraïense stafchef Andriy Yermak zei deze week bij een bezoek aan Washington dat Rusland alleen onder dwang concessies zal doen omdat er in Moskou geen politieke wil is om de oorlog te beëindigen.

VS legt sancties op aan vier rechters Internationaal Strafhof

3 weeks 6 days ago

De Verenigde Staten hebben vier rechters van het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag op de sanctielijst gezet. Minister van Buitenlandse Zaken Marco Rubio zegt dat ze "actief hebben deelgenomen aan de onwettige en ongegronde acties van het Strafhof tegen Amerika en onze trouwe bondgenoot Israël".

De sancties zijn gericht tegen Solomy Balungi Bossa uit Uganda, Luz del Carmen Ibanez Carranza uit Peru, Reine Alapini-Gansou uit Benin en tegen de Sloveense Beti Hohler. Ze kunnen door de Amerikaanse maatregelen problemen krijgen met het doen van eenvoudige financiële transacties omdat alle financiële instellingen die zaken doen met de VS eronder vallen.

Met de sancties voert de VS de druk op het hof verder op. President Trump stelde begin februari al sancties in tegen het ICC, nadat het Strafhof arrestatiebevelen had uitgevaardigd tegen de Israëlische premier Netanyahu en zijn voormalige minister van Defensie Gallant vanwege de oorlog in Gaza. Het Internationaal Strafhof wordt hard geraakt door die sancties; persbureau AP schreef vorige maand dat de werkzaamheden van het hof zelfs nagenoeg stilliggen.

Ondermijning

Het hof veroordeelt de jongste maatregelen in een reactie. Het stelt dat de sancties bedoeld zijn om de onafhankelijkheid te ondermijnen van een hof "dat hoop en gerechtigheid biedt aan miljoenen slachtoffers van onvoorstelbare misdaden". Het Internationaal Strafhof voegt eraan toe dat het volledig achter zijn personeel staat en zijn werk onverstoorbaar zal voortzetten.

In 2020, tijdens Trumps eerste termijn als president, legde de VS ook al sancties op aan toenmalig aanklager van het Strafhof Fatou Bensouda en een van haar medewerkers. Dat was naar aanleiding van onderzoek door het hof naar Amerikaanse troepen in Afghanistan. Dat onderzoek werd een jaar later op een laag pitje gezet en richtte zich daarna meer op potentiële misdaden door de Afghaanse regering en de Taliban.

Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken veroordeelt de Amerikaanse sancties. Op X schrijft hij dat Nederland pal achter het Strafhof staat. "Onafhankelijke internationale hoven en tribunalen moeten hun werk ongehinderd kunnen doen."

Het ICC bestaat sinds 2002 en vervolgt onder meer verdachten van genocide en misdaden tegen de menselijkheid. De Verenigde Staten en Israël zijn niet aangesloten bij het strafhof.

Checked
1 hour 28 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed