Aggregator

Het hooikoortsseizoen is dit voorjaar eerder losgebarsten dan de afgelopen jaren. Dat meldt onderzoeksbureau Nivel op basis van pollenmetingen. Door de droogte blijven de pollen ook langer in de lucht.

Een toename van hooikoortsklachten in het voorjaar is gebruikelijk, maar dit jaar komen pollen zoals die van de hazelaar en de els eerder vrij dan vorig jaar. Doordat het vrijwel niet regent, blijven de pollen ook langer hangen en zorgen ze daardoor voor nog meer klachten.

Hooikoorts komt steeds vaker voor, zegt Folkert Blok. Hij is dermatoloog en oprichter van Allergie Centra Nederland. Hoeveel last iemand van hooikoortsklachten ervaart verschilt. "Heel veel mensen hebben matige klachten, 20 tot 25 procent van de mensen heeft een vorm van hooikoorts."

Ongeveer dertig jaar geleden was dit zo'n 10 tot 15 procent, zegt hij. "Je ziet over de langere termijn dat dit duidelijk stijgt."

Klimaatverandering

Die stijging is volgens Blok afhankelijk van meerdere factoren. "Er zijn klimatologische veranderingen, maar het kan ook aan voeding of chemicaliën liggen." Ook zou het zo kunnen zijn dat mensen zich sneller met klachten melden bij de huisarts. Toch ziet hij klimaatverandering als de belangrijkste oorzaak.

"Het belangrijkste is toch wel dat het geleidelijk warmer wordt", zegt Blok. Daardoor beginnen bomen eerder te bloeien, waardoor er eerder overlast ontstaat. "Je ziet een trend dat het elk jaar een heel klein beetje verschuift."

Hoe behoud je je academische vrijheid als wetenschapper als een van je belangrijkste onderzoekspartners aan de andere kant van de oceaan je motieven in twijfel trekt, je beurs plots stopzet of je tegenhoudt aan de grens? Sinds president Trumps aantreden zijn er grote zorgen over de staat van de wetenschap in de VS, en academici in Nederland merken ook steeds meer van zijn impact op hun vak. Men is bezorgd, maar durft zich niet luid uit te spreken, uit angst voor de gevolgen.

In Leiden kwamen tientallen onderzoekers, voor zover bekend voor het eerst in Nederland, samen om hun zorgen te delen en van elkaar te leren hoe je jezelf en je werk hiertegen wapent. Want de vrees dat je op enig moment aan de Amerikanen moet uitleggen hoe je je verhoudt tot de klimaatwetenschap, trans personen of diversiteitskwesties wordt door bijna iedereen gevoeld. En op een zwarte lijst in de VS sta je zomaar, is de angst.

"Gelieve de mensen in de zaal niet met naam en toenaam te citeren", begint organisator en universiteitshistoricus Pieter Slaman het gesprek op de rechtenfaculteit in Leiden, geheel in strijd met de gebruikelijke transparantie die de academische wereld betracht. "Het is wansmakelijk dat ik dit moet zeggen, maar hier staan we dan."

'Ideologische vragenlijsten'

Ook rector-magnificus Hester Bijl vertelt over de lastige situatie waar de wetenschap nu in verkeert. "Ongewenste ideologische vragenlijsten", noemt ze de enquêtes die vanuit de VS naar Nederland zijn gestuurd met onder meer de vraag of de Nederlandse instituten bijdragen aan onderzoek naar gender of klimaat. Ze spreekt van "politiek gemotiveerde beperkingen" vanuit de VS.

Niet alleen in Leiden duiken dit soort lijsten op. De Wageningen Universiteit (WUR) was vorige maand groot in het nieuws toen bekend werd dat het instituut een enquête had ontvangen over een onderzoeksproject, met een aantal vragen die door de universiteit als ongewenst en politiserend werden beoordeeld. Er werd onder meer gevraagd of het project bijdraagt aan het beperken van illegale immigratie en ook werd gevraagd of het onderzoeksproject een "milieurechtvaardigheids-" of klimaatproject is.

Een rare vraag, vindt hoogleraar geo-informatiewetenschappen Kirsten de Beurs van de WUR, leidinggevende van een van de onderzoekers die de lijst binnenkregen. "Want ja, wij in Wageningen doen heel erg veel klimaatonderzoek", vertelt ze in haar kantoor in Wageningen. "We hebben de vragenlijst helemaal niet ingevuld, omdat we dan eigenlijk de politiek laten bepalen welk onderzoek we wel en niet kunnen doen, en dan dus de onafhankelijkheid van ons onderzoek in de knoop raakt."

De Beurs werkte zelf decennia in de Verenigde Staten als onderzoeker, in de staat Oklahoma. Ze legt uit dat dit soort vragenlijsten vaak wordt verstuurd binnen de VS, maar dat ze normaal nooit buiten de VS reiken. Dat dat nu wel gebeurt, vormt een risico voor de academische integriteit, vindt ze.

Zo zou het onderzoekers kunnen stimuleren tot zelfcensuur. "Ik weet zeker dat dat in de VS al gebeurt. Of dat hier al zo is, dat weet ik niet. Maar kijk naar ons geval. Wij gaan in ieder geval niet stoppen met klimaatonderzoek doen omdat dat in de VS niet meer mag."

"Lees altijd de kleine lettertjes", is ook de waarschuwing in de zaal in Leiden. Want waar je eerder ervan uit kon gaan dat Amerikaanse contracten of vragen te goeder trouw waren opgesteld, kun je je als Nederlandse onderzoeker nu zomaar tot iets verplichten dat je academische integriteit schendt, klinkt het.

Maar ook als de academische vrijheid in stand blijft, is de schade al geleden. Samenwerkingen zullen hierdoor stranden, zegt men ook in de zaal in Leiden. Nu al zeggen Amerikaanse onderzoekers conferenties af om niet in de problemen te komen of halen ze hun naam van papers. En ook allerlei beurzen zijn al bevroren of geheel stopgezet.

"En hoe verzeker je je voor twee weken vreemdelingendetentie", vraagt een onderzoeker ernstig. "We hebben echt een richtlijn nodig voor het afschermen van eindscripties", zegt een ander, die er eerder op wees dat studenten nu al woorden die in de VS omstreden zijn vermijden in de online te lezen samenvattingen van hun scripties.

Tijd stilzetten

"Ik controleer dagelijks of mijn publicaties nog wel online staan", vertelt weer een ander, die zich bezighoudt met transgenderzorg. Ook organisator Slaman wijst daarop: "We moeten zorgen dat we in Europa zelf onze eigen onderzoeksgegevens en literatuur kunnen opslaan, zodat er niet plotseling dingen in Amerika verdwijnen."

"Ik wou dat ik de tijd even kon stilzetten om dit moment te onderzoeken", verzucht een aanwezige Amerikanist die zich grote zorgen maakt over de situatie in het land dat ze al jaren bestudeert. "Maar dat is voor de academici van de toekomst."

NTR-directeur Lucas Goes is verbijsterd over het plan van minister Bruins (Media) om zijn omroep per 2029 te laten verdwijnen. Hij hoopt dat de Tweede Kamer het tij nog kan keren. "Die gaan we helpen aan informatie over de onzin van dit besluit."

Het gonsde al een paar dagen, zegt Goes. Hij wist dat er iets aankwam, maar niet wat. "Je bereidt je op een bepaald scenario voor. Maar niet op dit heel slechte scenario waarin de NTR, de meest publieke omroep van het hele bestel, er gewoon uitgetikt wordt. Dat is voor mij onbegrijpelijk."

Goes was in overleg met de NOS, zegt hij, om een gezamenlijk taak-omroephuis in te richten, in lijn met de wens van de minister om de ledenomroepen die er nu zijn te laten samenwerken in vier of vijf omroephuizen. "En nu deze passage in zijn brief. Dat is voor mij onverteerbaar."

NTR-programma's ergens anders onderbrengen, zoals de minister suggereert, is volgens Goes een slecht idee. "Als je die onderbrengt bij een omroepvereniging? Ik heb al mijn collega's lief, maar dan gaat het altijd ondergesneeuwd raken door een missie die ze hebben of een politieke binding waar ze voor staan of belangengroeperingen waar ze mee samenwerken. Wij zijn de enige omroep die een onafhankelijk verhaal kan brengen. Dat zie je terug in onze programma's."

Minister Bruins zegt dat de taken en programma's van de NTR wat hem betreft behouden moeten blijven:

Medewerkers van de NTR zijn onthutst en kwaad. "Deze 400 mensen gaan met dit verhaal het weekend in, onbegrijpelijk." Hij hoopt dat de Tweede Kamer, die de plannen maandag over een week bespreekt, nog kan bijsturen. "We gaan de Kamer informeren waarom dit niet doorgezet mag worden en dat ze hier ook nog iets van kunnen vinden. Om te proberen dit recht te zetten."

Ook voorzitter Arjan Lock van het College van Omroepen (het samenwerkingsverband van omroepen en de overkoepelende NPO) is geschrokken. "Ik kan me de woede bij de NTR voorstellen. Het is voor mij echt een verrassing. Ik had gerekend op een omroephuis met de NOS en de NTR. Ik lees in de brief dat de minister een andere keuze maakt."

Lock snapt dat Bruins bezig is met een grote verbouwing. "Maar als je verbouwt, moet je volgens mij altijd opletten dat je de steunbinten laat staan. Wie kent Het Sinterklaasjournaal niet, wie kent Het Klokhuis niet, wie kent Nieuwsuur niet? Dat zijn echt belangrijke programma's die echt voor de publieke omroep behouden moeten blijven."

In Nieuwsuur zegt Lock vanavond dat de ledenomroepen niets zien in het overnemen van die "neutrale programma's" van de NTR. "De programma's van de omroephuizen moeten juist de kleur hebben van de afzender", zegt hij. Daar moet de minister volgens hem nog eens goed over nadenken.

Bezuinigingen

De omroepbestuurder kan zich wel vinden in andere plannen in de brief van de minister. "Die omroephuizen, minder bureaucratie, meer transparantie en meer geld vooraf om meer zekerheid te geven aan redacties. Dat zijn allemaal goede plannen om de omroep ook echt toekomstbestendig te maken."

Hij wijst erop dat er ook nog een grote bezuiniging in de lucht hangt, waardoor voor sommige programma's het doek zou kunnen vallen. De hervormingsplannen gaan niet genoeg opleveren om dat te voorkomen, vreest hij. "Ik vind dat de minister, maar ook de politiek, daar heel goed naar moeten kijken. Want wij willen echt heel hard knokken voor een toekomstbestendige publieke omroep, maar daar heb je ook gewoon budget voor nodig."

If you’re on the US East Coast, you should head on over to Wall, NJ and check out the Vintage Computer Festival East. After all, [Brian Kernighan] is going to …read more

Een Russische raketaanval op de Oekraïense stad Kryvy Rih heeft aan zeker negentien mensen het leven gekost. De ballistische raket kwam om even voor 20.00 uur neer een woonwijk, dicht bij een speeltuin. Daar ligt geen enkel militair doel in de buurt, zei de Oekraïense ombudsman voor mensenrechten.

Op beelden die rondgaan is te zien dat in de wijde omtrek slachtoffers vielen. Onder de doden zijn zeker zes kinderen, meer dan vijftig mensen raakten gewond, aldus de autoriteiten. Dertig gewonden zijn voor behandeling naar een ziekenhuis gebracht. De schade aan woningen, scholen, winkels en auto's is groot.

Het Russische ministerie van Defensie zegt dat het doelwit een restaurant was waar Oekraïense militairen en buitenlandse instructeurs bijeen waren. Daarbij zouden maximaal 85 mensen zijn omgekomen. Bewijs dat er militairen bijeen waren, ontbreekt.

Zelensky

Kryvy Rih heeft ongeveer 660.000 inwoners. De stad ligt in Centraal-Oekraïne op zo'n 60 kilometer van het front. Het is de geboortestad van president Zelensky. Afgelopen dinsdag werden bij een droneaanval twaalf mensen gedood en vielen eveneens vijftig gewonden.

President Zelensky greep de aanval aan voor een oproep aan westerse landen om president Poetin harder onder druk te zetten. "De wereld ziet dit. Elke raket, elke drone bewijst dat Rusland alleen oorlog wil."

De Amerikaanse president Trump zei voordat hij aantrad dat hij in een dag een eind aan de oorlog in Oekraïne kon maken. Dat einde is nog niet in zicht. Rusland verwierp een voorstel van de VS en ook de afspraak om elkaars energiesector niet aan te vallen, wordt niet nageleefd.

In een omkopingszaak in het Europees Parlement heeft het Openbaar Ministerie in België nog drie mensen aangeklaagd voor corruptie, witwassen en deelname aan een criminele organisatie. In totaal zijn er nu acht verdachten. De verdenkingen volgen op een grootschalig corruptieonderzoek naar het Chinese techbedrijf Huawei.

Half maart deed de Belgische politie huiszoekingen op 21 verschillende adressen in België en Portugal. Daarbij werden meerdere mensen gearresteerd "in verband met hun vermeende betrokkenheid bij actieve corruptie binnen het Europees Parlement", schreef het Belgische OM toen.

Onderzoeksplatform Follow the Money meldde dat de invallen plaatsvonden in woningen van lobbyisten van Huawei. Volgens de journalisten zouden de autoriteiten ook ongeveer vijftien (voormalige) Europarlementariërs op de radar hebben in de omkopingszaak. Er werden geen huiszoekingen gedaan bij Europarlementariërs of in het Europees Parlement.

Van de acht mensen die verdacht worden, zijn er inmiddels twee weer vrijgelaten. Drie mensen zitten nog vast, drie anderen mochten voorlopig naar huis met een enkelband.

'Zerotolerancebeleid'

De lobbyisten zouden Europarlementariërs of hun medewerkers sinds 2021 hebben omgekocht met contante betalingen en dure cadeaus, zoals reizen en kaartjes voor voetbalwedstrijden. Een Portugees bedrijf faciliteerde dat. De corruptie was "heel discreet", stelt het OM.

In ruil daarvoor moesten de parlementariërs positieve standpunten over Huawei innemen en zouden ze zijn aangespoord om het techbedrijf toegang te laten houden tot de Europese markt. In Europa zijn al jaren zorgen over Huawei en andere Chinese telecombedrijven die aan spionage zouden doen.

Huawei heeft inmiddels op de zaak gereageerd. Het bedrijf zegt dat het de aantijgingen serieus neemt en dat het in gesprek is met de Belgische autoriteiten. Huawei heeft naar eigen zeggen een "zerotolerancebeleid" voor corruptie en andere overtredingen.

Lobbyisten van Huawei zijn op dit moment niet welkom in de gebouwen van de Europese Unie in Brussel en Straatsburg.

Ontwikkelaars van OpenWrt werken mogelijk aan een nieuwe router rondom die firmware. Die zou dan worden geproduceerd door GL.iNet. Als verbetering ten opzichte van de originele eerste router van de ontwikkelaars zou de OpenWrt Two een 10Gbit-SFP-poort krijgen.

De Amerikaanse president Donald Trump stelt de deadline voor de verkoop van TikTok met 75 dagen uit. Het Witte Huis zegt meer tijd nodig te hebben om de deal te tekenen. Daarmee blijft TikTok voorlopig bruikbaar in de VS.

In de brandende hitte liggen tientallen patiënten buiten een ziekenhuis in het Myanmarese Mandalay te wachten tot ze geholpen worden. "Mijn kind heeft koorts. Er zijn geen medicijnen. Misschien kunnen we die ergens anders kopen. Maar daar zijn ze heel duur", zegt een vader bij zijn zoon.

Na de aardbeving zijn er overal tekorten in Mandalay. De ingestorte gebouwen liggen er verlaten bij door een gebrek aan brandweerlieden of puinruimers. Bij tijd en wijle ontstaan er lange rijen voor een geopende kofferbak waaruit wat eten en drinken wordt uitgedeeld. En zelfs bij het ziekenhuis moeten de patiënten zich aan de rantsoenen houden.

"Eet alleen de rijst die aan je gegeven is", zegt een medewerker van een lokale hulporganisatie die langs de bedden wandelt om kussens uit te delen. Maar het tekort aan eten en medicijnen is bij lange na niet het enige probleem in de zorgsector na de aardbeving.

De weinige artsen en verzorgers die er zijn, wandelen van gebroken been naar koortsig kind. Ze kunnen de hoeveelheid werk nauwelijks aan. "De voet en arm van mijn dochter moeten geopereerd worden", zegt een vrouw in het ziekenkamp. Haar man hield de dochter vast toen een muur op hen stortte. De man overleefde het niet. "We zijn nog niet aan de beurt voor een operatie. We weten niet wanneer wel."

Myanmar kampt al jaren met een enorm artsentekort, waardoor het zorgsysteem piept en kraakt. Na de staatsgreep door het leger in 2021 namen veel artsen deel aan de protesten. Ook staakten velen als onderdeel van de zogenoemde Burgerlijke Ongehoorzaamheidsbeweging.

Uit wraak pleegde het regime meer dan 1200 geweldsdaden tegen zorgmedewerkers. Honderden artsen en verpleegkundigen werden gearresteerd en tientallen werden veroordeeld voor onder meer hoogverraad. Daarnaast sloot het leger sloot talloze privéklinieken. Vele artsen vluchtten Myanmar uit. Volgens de BBC zou 70 procent van het zorgpersoneel zijn gestopt.

Dat gebrek aan artsen wraakt zich nu, zegt een arts die enkel anoniem met de NOS wilde spreken. "Wij hebben meer medische hulp nodig", aldus de arts. "Tot nu toe is er niets geregeld. Geen medicijnen, hulp, technische ondersteuning. Niets."

Dramatisch slecht geholpen

Het leidt er volgens de arts toe dat patiënten soms dramatisch slecht geholpen worden. "Ik heb met eigen ogen gezien dat een kind brandwonden over het hele lichaam had. De huid viel ervan af. Een dokter heeft het alleen maar geregistreerd en jodium erop gedaan."

Volgens de getallen van het militaire regime zijn er ruim 3000 doden en krap 5000 gewonden geteld. Onduidelijk is hoeveel van hen nog in levensgevaar zijn. Maar de angst bestaat dat er een gitzwart vooruitzicht opdoemt: dat sommigen van hen deze aardbeving toch niet overleven.

Microsoft werkt aan een nieuw ontwerp van het startmenu van Windows 11. Daarbij kunnen gebruikers de lijst met aanbevolen apps verwijderen. Ook wordt de lijst met vastgepinde programma's standaard maar twee regels groot.

De Chinese video-app TikTok krijgt meer tijd om een Amerikaanse eigenaar te vinden. Daar krijgt de app 75 dagen de tijd voor. Deze beslissing van Amerikaanse president Trump komt een dag voor de deadline verloopt waarop de app eigenlijk verkocht moest zijn.

TikTok werd in de Verenigde Staten op 19 januari bij wet verboden, een dag voordat Donald Trump de nieuwe president werd. Volgens de Amerikanen is TikTok een gevaar voor de nationale veiligheid omdat de app uit China komt. TikTok is eigendom van het Chinese bedrijf ByteDance, dat zegt dat het niet te koop is.

Op de eerste dag van zijn nieuwe termijn als president droeg Trump op om het verbod de eerste 75 dagen niet te handhaven. TikTok bleef daardoor beschikbaar voor de 170 miljoen Amerikaanse gebruikers. Ook in Nederland gebruiken miljoenen mensen de app.

MrBeast, Amazon

Trump wil dat TikTok in Amerikaanse handen komt. Hij zegt dat er meerdere geïnteresseerden zijn. Daarbij zou de oprichter van de website Reddit zitten, evenals de populaire YouTuber MrBeast en techbedrijf Amazon. Ook bedrijven als Microsoft en het investeringsbedrijf Blackstone zouden interesse hebben.

Op zijn eigen mediaplatform Truth Social liet Trump weten dat zijn regering hard werkt aan een deal "om TikTok te redden". Hij voegde eraan toe dat hij ernaar uitziet om samen met de app en China te werken aan de deal.

Europese boete

Ondertussen hangt TikTok ook een privacyboete uit Europa boven het hoofd, meldde persbureau Bloomberg eerder deze week. ByteDance zou een boete van meer dan 500 miljoen euro kunnen krijgen van de Europese privacytoezichthouder.

ByteDance zou de Europese privacywet hebben overtreden omdat gegevens van Europeanen naar China zijn gestuurd. Eenmaal in China zouden medewerkers van het bedrijf bij die data kunnen.

De hoogte van de boete staat volgens Bloomberg nog niet helemaal vast, maar als het bedrag van ruim een half miljard euro klopt, is het na Facebook (1,2 miljard euro) en Amazon (746 miljoen euro) de hoogste Europese privacyboete ooit.

De mannen die ervan worden verdacht vrijdag in Oosterhout twee mensen te hebben doodgeschoten, staan op beeld. De beelden zijn in handen van de politie en worden nu geanalyseerd, meldt Omroep Brabant op basis van RTL Nieuws.

De schietpartij vond vorige week vrijdag op klaarlichte dag plaats op de Loevensteinlaan. Toegesnelde agenten troffen in een auto twee zwaargewonde mannen aan, van wie er een later overleed aan zijn verwondingen. In de buurt van de auto lag een tiental hulzen.

Een paar minuten later was er iets verderop een frontale aanrijding tussen twee andere auto's. In een van deze auto's zat een man met schotwonden, die later op straat aan zijn verwondingen overleed.

De dodelijke slachtoffers zijn beiden 32 jaar. Het derde slachtoffer is een 25-jarige man. Hij ligt zwaargewond in het ziekenhuis.

Familie spreekt van vergismoord

De daders zijn nog altijd voortvluchtig. Een team van vijftien rechercheurs doet onderzoek. Woensdag en donderdag zocht de politie in een plas in Breda naar een voorwerp dat mogelijk te maken heeft met de schietpartij.

Nabestaanden van een van de gedode mannen stellen dat het om een vergismoord gaat. De advocaat van die familie, Peter Schouten, noemt dat aannemelijk. Volgens de politie is een vergismoord een van de scenario's waarmee rekening wordt gehouden, maar is dat niet het enige scenario.

Het verplichte schoolzwemmen voor kinderen op de basisschool komt niet terug. De herinvoering van het schoolzwemmen kost zo'n 145 miljoen euro en leraren zijn er te veel tijd mee kwijt, vindt het kabinet. "Scholen moeten zich kunnen focussen op de basisvaardigheden lezen, schrijven en rekenen", schrijft staatssecretaris Karremans van Jeugd, Preventie en Sport aan de Tweede Kamer.

De Tweede Kamer wil wel dat het schoolzwemmen terugkomt, omdat steeds meer kinderen geen zwemdiploma hebben. Vooral kinderen uit armere gezinnen of met een migratieachtergrond blijken buiten school niet naar de zwemles te gaan. De kosten van het halen van een A-diploma lopen uiteen van 500 tot 1100 euro per kind. Niet alleen het lesgeld moet betaald worden, maar ook inschrijvings- en afzwemgeld en het vervoer naar het zwembad.

Drukke ouders

Kamerleden lijkt de terugkeer van het schoolzwemmen ook goed om de bezoekerscijfers van het zwembad op te krikken en de al drukke ouders te ontzien.

Het kabinet heeft een onderzoek naar de terugkeer van het schoolzwemmen laten doen, maar is niet overtuigd. Het is niet alleen duur, maar de scholen voelen er ook weinig voor. De heen- en terugreis, het omkleden en de zwemles zelf nemen te veel tijd in beslag, is een breed gedeeld gevoel.

Het kabinet erkent wel dat steeds minder kinderen een zwemdiploma hebben: in 2022 had 13 procent geen enkel diploma. En de zwemles is inderdaad voor kinderen uit gezinnen met een lager inkomen te duur.

Er zijn wel allerlei gemeentelijke regelingen om deze groep te steunen, maar het blijkt dat die regelingen online moeilijk te vinden zijn. En de regelingen zijn niet te begrijpen, schrijft Karremans in de brief aan de Kamer. Hij gaat gemeenten vragen of ze willen zorgen dat financiële hulp voor zwemles beter te vinden is.

Ook wil hij kinderen zonder zwemdiploma "beter in beeld krijgen", om dan te kijken of ze op een of andere manier toch op zijn minst één diploma kunnen halen.

De Nintendo Switch 2-exclusive van FromSoftware, The Duskbloods, wordt een multiplayergame waarbij spelers met maximaal acht anderen tegen vijanden vechten. FromSoftware benadrukt in de toekomst singleplayergames te blijven maken.

These days, if you want to build something with modern chips and components, you probably want a custom PCB. It lets you build a neat and compact project that has …read more

Vimeo brengt een tool uit waarmee streamers en videomakers een eigen website en app kunnen uitgeven rondom hun eigen content. Met die apps is het mogelijk eigen video's te uploaden en die onder andere te bewerken met bumpers en ondertiteling.

Na Rafah in het zuiden van de Gazastrook is het Israëlische leger nu ook Gaza-Stad in het noorden binnengetrokken. Het aantal doden door luchtaanvallen loopt snel op en Palestijnen zijn massaal op de vlucht geslagen.

De Israëlische premier Netanyahu kondigde woensdag aan dat Israël een gebied tussen Rafah en Khan Younis gaat innemen om hier een nieuwe "veiligheidszone" van te maken. Hij maakte niet duidelijk wat hier precies mee bedoeld wordt. Wel duidelijk is dat de Palestijnse bevolking het gebied moet verlaten.

Israël trok zich tijdens het staakt-het-vuren eerder dit jaar terug uit delen van de Gazastrook, maar hield altijd een strook langs de grenzen met Israël en Egypte bezet. Nu is het leger op verschillende plekken weer dieper de Gazastrook ingetrokken. Het Israëlische leger zegt ook in Shejaiya, een wijk in Gaza-Stad, een veiligheidszone te willen creëren.

Weer op de vlucht

Honderdduizenden Palestijnen zijn opnieuw weggevlucht uit het grotendeels verwoeste Rafah. Ook uit Shejaiya zijn veel mensen met wat ze aan inboedel konden dragen weggevlucht, veelal te voet of met ezelskarren. VN-hulporganisatie OCHA laat met een kaartje zien dat zo'n twee derde van de Gazastrook door Israël is bestempeld als een no-gozone of onder een evacuatiebevel is geplaatst.

Sinds deze week zijn de Israëlische bombardementen verhevigd. Na de hervatting hiervan vorige maand schommelde het dagelijkse dodental rond de 40. Afgelopen woensdag meldde nieuwszender Al Jazeera op basis van zorgverleners 77 doden bij Israëlische aanvallen. Gisteren 112 doden. Vandaag worden tot nu toe 35 doden gemeld. Internationale persbureaus melden vergelijkbare aantallen.

Karam Al Saadoni, directeur van een basisschool in Khan Younis, zegt dat de bombardementen heviger zijn dan voor het staakt-het-vuren. De aanvallen vinden nu vooral 's nachts plaats, wat de angst onder de bevolking vergroot. "Het is onmogelijk te weten wie wordt aangevallen, en wie wordt gedood", zegt Al Saadoni over de telefoon. "Er zijn geen veilige schuilplaatsen."

Aanvallen op opvangplekken

Schuilplaatsen worden inderdaad niet ontzien. Gisteren viel Israël een school aan in Gaza-Stad waarbij volgens het ministerie van Gezondheid 27 mensen werden gedood. De school was een opvangplek voor ontheemde Palestijnen. Israël zei, zoals vrijwel altijd wanneer het een schoolgebouw aanvalt, dat er een commandocentrum van Hamas was gevestigd. Het leverde hiervoor geen bewijs.

De aanval volgde op een aanval op een VN-kliniek in Jabalia in Noord-Gaza, waar honderden ontheemden schuilden. Ook hierover zei Israël dat er gewapende strijders aanwezig waren. Er vielen volgens de autoriteiten 22 doden, onder wie negen kinderen. Dinsdagochtend werden een medewerker van Artsen zonder Grenzen, zijn vrouw en dochter gedood bij een luchtaanval in Deir al-Balah in Centraal-Gaza.

Zondag werden de lichamen van vijftien hulpverleners gevonden in een massagraf in Rafah. Volgens de VN waren ze een week eerder gedood door Israëlische troepen. Meerdere reddingswerkers die de lichamen hebben opgegraven en artsen die de hulpverleners in het ziekenhuis hebben onderzocht, zeggen dat een aantal van hen van dichtbij door hoofd en borst waren geschoten, en aan hun handen of voeten waren gebonden.

Israël zegt de dood van de hulpverleners te onderzoeken. Dergelijke onderzoeken leverden eerder weinig of niets op.

Israël zegt door te vechten om Hamas te vernietigen en de 59 gijzelaars, van wie naar schatting nog 24 in leven zijn, terug te brengen.

Diverse VN-commissies en mensenrechtenorganisaties hebben gesteld dat Israëls oorlogsvoering in de Gazastrook kenmerken vertoont van, of bestempeld kan worden als genocide. Daarbij wordt onder meer gewezen op het blokkeren van hulp, het bombarderen van ziekenhuizen, en het vernietigen van watervoorzieningen in Gaza.

This week, Hackaday’s Elliot Williams and Kristina Panos met up across the (stupid, lousy) time zones to bring you the latest news, mystery sound, and of course, a big bunch …read more

[kida] has a highly innovative set of 3D-printable, musical fidget toys that play classic video game tunes. Of course there’s the classic Super Mario ditty, but there’s loads more. How …read more

De publieke omroep gaat vanaf 2029 flink op de schop. Dat heeft minister Bruins (Media) in een brief aan de Tweede Kamer bekendgemaakt. Hij wil onder meer dat er fors wordt gesnoeid in het aantal ledenomroepen. De elf ledenomroepen die er nu zijn, moeten ook organisatorisch nauw gaan samenwerken in vier of hooguit vijf 'omroephuizen', die vast onderdeel van het bestel worden.

Omroep NTR, die geen leden heeft, wordt niet in één van de omroephuizen opgenomen, schrijft Bruins. Hij gaat nog uitwerken hoe het aanbod van deze omroep "gewaarborgd blijft". De minister wil zelf het woord opheffen niet in de mond nemen: "Ik hoop dat de mooie programma's blijven."

De NTR maakt programma's over kunst en cultuur, minderheden, jeugd, educatie en achtergrondjournalistiek. Bekende programma's zijn bijvoorbeeld Het Sinterklaas Journaal, Nieuwsuur en Andere Tijden, soms in samenwerking met andere omroepen. Bruins zegt "oog te hebben voor het feit dat dit voor medewerkers binnen NTR grote gevolgen kan hebben".

Bruins zegt dat de taken en programma's van de NTR wat hem betreft behouden moeten blijven:

De elf omroepen zijn nu AVROTROS, PowNed, MAX, WNL, VPRO, Human, BNNVARA, KRO-NCRV, EO, ON! en Zwart. Er wordt nu nog elke vijf jaar gecheckt of zij nog minimaal 100.000 leden hebben. Dat aantal moet staan voor een substantiële en specifieke achterban, is de redenering.

Ook zou het goed zijn voor de pluriformiteit in de uitzendingen, waarbij allerlei verschillende culturele stromingen en opvattingen aan bod komen. Maar het huidige omroepstelsel werkt niet meer, blijkt uit tientallen onderzoeken van de afgelopen jaren.

Om genoeg leden te vergaren, strijden de omroepen onderling om "hun zichtbaarheid", zegt Bruins. Die onderlinge concurrentie is groot en dat gaat ten koste van de pluriformiteit. Bruins wil dat er "meer geluiden uit de samenleving" in het nieuwe omroepstelsel te horen zijn. "Dit stelsel krijgt meer maatschappelijke worteling."

Het ledencriterium moet nu worden losgelaten. De minister wil de pluriformiteit in het nieuwe stelsel waarborgen door de nieuwe omroephuizen te verplichten alle geluiden in de samenleving te laten horen. Hij beaamt in zijn brief aan de Kamer dat het onvermijdelijk is dat het programma-aanbod geraakt zal worden, omdat er straks eenvoudigweg minder smaken aan omroepen zijn.

Minder bestuur en overhead

Het idee is dat er straks een efficiëntere publieke omroep komt, met minder bestuurslagen en minder overhead. Volgens de minister leidt dit tot meer grip op de programmering, waardoor ook meer mensen een vast contract kunnen krijgen.

"Een aantal maatregelen grijpt fundamenteel in op hoe de landelijke publieke omroep is georganiseerd", zegt Bruins "Dat heeft ook gevolgen voor de mensen die er werken, omdat er veel zaken gaan veranderen. Dat besef ik. Maar als we willen dat de omroep ertoe blijft doen, moeten we behouden wat waardevol is en durven veranderen wat noodzakelijk is."

Voor de NOS verandert er organisatorisch niks. De NOS en NTR zijn zogeheten taakomroepen zonder leden, maar met een wettelijke opdracht. De NOS moet zorgen voor een brede, onafhankelijke nieuwsvoorziening.

NTR-directeur Lucas Goes reageert geschokt op het plan van de minister. "Het komt voor ons als donderslag bij heldere hemel", laat hij weten. "We waren in de veronderstelling dat de NTR in het nieuwe bestel in een nieuw te vormen taakhuis een plek zou krijgen."

Volgens Goes is zijn omroep hoeder van thema's die zonder de NTR onderbelicht blijven. "Van doelgroepen die we uit het oog dreigen te verliezen en van maatschappelijk relevante onderwerpen die objectiviteit vereisen."

De brief van Bruins leidt tot veel onrust onder NTR-medewerkers. "We hebben ook even tijd nodig om dit als organisatie te verwerken en te bekijken wat dit precies voor ons betekent", aldus Goes. "We leggen ons hier niet zomaar bij neer."

Het plan van Bruins komt niet uit de lucht vallen. In 2023 verscheen een kritisch rapport over het versnipperde omroeplandschap van een adviescollege onder leiding van oud-CDA-politicus Van Geel. Daar stond al in dat er maximaal zes omroepverenigingen zouden moeten komen.

Een deel van de plannen van minister Bruins lekte deze week al uit via het AD. Vandaag heeft hij goedkeuring gekregen van de ministerraad.