Aggregator

Bij een Russische droneaanval op de stad Pryloeky in de regio Tsjernihiv in Oekraïne zijn volgens de autoriteiten gisteravond minstens vijf mensen gedood en zes gewond geraakt.

Onder de doden zijn twee vrouwen en een kind van 1 jaar, meldt de gouverneur van Tsjernihiv op Telegram. De gewonden zijn naar het ziekenhuis gebracht.

Volgens de lokale autoriteiten waren de aanvallen gericht op burgergebouwen. De gouverneur dringt er bij de inwoners op aan geen luchtalarmen te negeren en de veiligheidsprotocollen te volgen. Hij noemde de aanvallen op burgers een zoveelste oorlogsmisdaad van Rusland.

Enkele uren later raakten zeventien mensen gewond bij een Russische drone-aanval op de Oost-Oekraïense stad Charkiv. Rond 01.00 uur troffen Shahed-drones twee appartementencomplexen in de stad. Hierbij brak brand uit.

"Door aanvallen uit te voeren terwijl mensen in hun huizen slapen, bevestigt de vijand opnieuw zijn tactiek van sluipende terreur", schreef de gouverneur van Charkiv op Telegram.

Reactie van Poetin

Volgens de Oekraïense zender RBC heeft Rusland de afgelopen 24 uur 1074 kamikaze-drones ingezet en 3603 aanvallen uitgevoerd op Oekraïense militaire posities en bevolkte gebieden langs de frontlinie.

Afgelopen zondag voerde Oekraïne een droneaanval uit in een nauwkeurig voorbereide operatie. Bij de operatie viel Oekraïne tot diep in Rusland luchtmachtbases aan. Uit onderzoek van de NOS blijkt dat er zeker elf bommenwerpers en één transporttoestel vernietigd zijn. De aanval betekende een zware klap voor de Russische luchtmacht.

De Amerikaanse president Trump zei gisteren dat Poetin hem in een telefoongesprek had gezegd dat een reactie van Rusland op de Oekraïense drone-aanvallen op de luchtmachtbases niet kan uitblijven. Poetin had het in een bijeenkomst met minister van Buitenlandse Zaken Lavrov en de Russische onderhandelaar Mendinski over "terreurdaden".

De grote installatieschepen van het Nederlandse offshorebedrijf Allseas moeten na 2030 op kernenergie gaan varen. Het bedrijf werkt samen met de Technische Universiteit Delft aan de ontwikkeling van kleine kernreactoren.

"Ons doel is om in 2030 te starten met de productie", zegt projectleider Stephanie Heerema. "De eerste toepassing is waarschijnlijk aan land, daarna volgen onze schepen en de industrie." Allseas wil de CO2-uitstoot van het bedrijf in 2030 met 30 procent omlaag gebracht hebben en in 2050 CO2-neutraal zijn.

Tanken op zee ingewikkeld

Allseas is de eerste grote reder ter wereld die een overstap naar kernenergie aankondigt. Tot nu toe varen alleen militaire vaartuigen zoals vliegdekschepen en grote onderzeeërs op kernenergie. Rusland heeft ook ijsbrekers die met kernenergie worden aangedreven. Het vlaggenschip van Allseas, de Pioneering Spirit, is met een lengte van 382 meter langer dan een Amerikaans vliegdekschip. Bij sommige werkzaamheden moeten de installatieschepen lang op zee blijven, zonder dat er een grote haven in de buurt is. Dat maakt het tanken van duurzame brandstof ingewikkeld.

Om de CO2-uitstoot van de schepen terug te dringen, kiest Allseas daarom niet voor waterstof, methanol of ammoniak, maar voor kernenergie. Tot nu toe varen grote zeeschepen vooral op stookolie, een van de meest vervuilende brandstoffen.

Scheepvaart wordt gedwongen te verduurzamen

De regels voor verduurzaming van de scheepvaart zijn kortgeleden aangescherpt door de IMO, de internationale scheepvaartorganisatie van de Verenigde Naties. De zeescheepvaart veroorzaakt ongeveer 3 procent van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

De grote Franse reder CMA-CGM heeft al een aantal grote containerschepen die varen op vloeibaar gas (lng). Dat is schoner dan stookolie, maar veroorzaakt nog altijd CO2-uitstoot. De Deense reder Maersk heeft kortgeleden in Rotterdam een groot containerschip gedoopt dat op methanol kan varen.

De techniek voor dit soort duurzame brandstoffen is er, maar de beschikbaarheid van de brandstof is klein en de kosten zijn hoog. Ook bij internationale bedrijven met grote containerschepen wordt daarom gekeken naar de mogelijkheden van kernenergie.

Kleine kernreactoren worden onder meer aangeboden door Rolls Royce, dat ook de motoren voor Britse kernonderzeeërs bouwt. Inmiddels timmert het bedrijf aan de weg met de Small Modular Reactor (SMR). Deze kleine kernreactor kan ook ingezet worden bij grote industrieën op land.

Allseas ontwikkelt eigen kleine kernreactor

Allseas koopt geen kant-en-klaarproduct van Rolls Royce, maar ontwikkelt een eigen SMR in samenwerking met de Technische Universiteit Delft. Het gaat om een zogenoemde hoge-temperatuur-gasgekoelde reactor.

De veiligheid en duurzaamheid van de nieuwe techniek is de afgelopen tien jaar getest in de hoge flux reactor van NRG Pallas in Petten.

De techniek die Allseas ontwikkelt, kan ervoor zorgen dat Nederland voorop gaat lopen in de verduurzaming van de internationale zeescheepvaart denkt Annet Koster, directeur van de Koninklijke Vereniging van Nederlandse Reders. "Het draagt ook bij aan de doelstelling van de EU om de energiezekerheid te verbeteren en concurrentiekracht te vergroten." Kernenergie maakt Nederland en Europa volgens Koster minder afhankelijk van brandstof uit andere landen en continenten.

(Telecompaper) Nathan Simington announced he will step down from the FCC board on 06 June. His sudden departure means the FCC loses two of its five board members in...

Alleen maar viersterrenreviews, aftelklokken die aansporen snel te kopen en misleidende voorraadinformatie. De Chinese modekoopjessite Shein zet het allemaal in om consumenten te verleiden. 25 Europese consumentenorganisaties dienen er vandaag gezamenlijk een klacht over in.

"Shein heeft zijn site en app bewust zo ontworpen dat die verslavend zijn, gericht op impulsaankopen en overconsumptie", zegt directeur Sandra Molenaar van de Consumentenbond, die zich heeft aangesloten bij de klacht. "Dit is geen onschuldige marketing, maar een doelbewuste agressieve strategie die consumenten misleidt."

Eind vorige maand startte de Europese Commissie al een klachtenprocedure tegen de Chinese website. Als er binnen een maand geen verbetering is te zien, kunnen boetes volgen. De consumentenorganisaties willen met voorbeelden uit hun onderzoek die vermaning steunen.

Dark patterns

De onderzoekers installeerden de Shein-app op een telefoon om te kijken hoe het bedrijf werkt. Ze werden meteen overspoeld door pushberichten met koopsuggesties, soms meerdere binnen enkele minuten en tot wel twaalf per dag.

Daarnaast zit de app vol trucjes die moeten verleiden tot snel kopen, zogenoemde dark patterns. Zo lijkt een aftelklok aan te geven dat een goedkope aanbieding snel verloopt, maar dat is nep: hoewel er op de homepagina nog maar 16 uur restte, zagen de onderzoekers op de productpagina ruim 7 uur meer tijd staan.

Ook bleek er geen enkele beoordeling van producten minder dan vier sterren te hebben. Verder spoort de app aan tot kopen door onterecht te zeggen dat er nog maar enkele exemplaren van een bekeken kledingstuk resteren en iemand anders er net eentje heeft gekocht. Zelfs als iemand uitlogt, probeert de app de gebruiker nog vast te houden met de boodschap dat er hoge kortingen blijven liggen.

Volgens de Consumentenbond "speelt Shein in op emotie of angst om een aanbieding te missen". Daarin staat de site niet alleen: over concurrent Temu werd vorig jaar al geklaagd en de commissie startte daarna een onderzoek. De Consumentbond wil dat ook andere sites die zo werken worden aangepakt.

De Europese Unie kan ingrijpen als bedrijven onder de nieuwe Digital Services Act worden gezien als een VLOP, een very large online platform. De EU heeft extra bevoegdheden om consumentenbelangen te beschermen bij dergelijke internetreuzen.

Shein zegt in een reactie "met consumentenorganisaties en de Europese Commissie constructief te werken aan het nakomen van wet- en regelgeving". Het bedrijf voegt eraan toe dat de koepel van consumentenorganisaties een aanbod om te praten heeft afgeslagen.

Nieuwegein wil parkeren in de wijk naast het St. Antonius Ziekenhuis duurder maken. De parkeergarage van dat ziekenhuis stortte ruim een jaar geleden in, waardoor bezoekers veel vaker in de wijk parkeren. Tot grote frustratie van de bewoners.

Nieuwegein heeft uit tellingen geconcludeerd dat het in de wijk Doorslag gemiddeld 20 tot 30 procent drukker is doordeweeks. "Het is een drukte van jewelste. Dat ruik je ook. Voor veel buren is het al een jaar het gesprek van de dag", zegt een bewoner tegen RTV Utrecht.

Vernielingen

De gemeente heeft de afgelopen tijd meerdere meldingen ontvangen van opgelopen spanningen. "We horen over woordenwisselingen tussen bewoners en bezoekers, briefjes die achter ruitenwissers zijn gestoken en een aantal meldingen van vernielingen aan auto's", zegt wethouder Ellie Eggengoor. "Dat was voor ons genoeg reden om de parkeertarieven te willen verhogen."

Bezoekers van het ziekenhuis moeten eigenlijk in een van de stadsgarages in de buurt parkeren en dan 10 minuten lopen of een gratis pendelbus naar het ziekenhuis nemen, maar velen zoeken liever een goedkoper plekje in de wijk. "Ik moet voor controle naar het ziekenhuis maar was een beetje laat. Nu heb ik hem in de wijk gezet omdat dit een kortere afstand is", zegt een man die net zijn auto heeft geparkeerd.

Puin opruimen

Het St. Antonius begrijpt de frustratie van de wijkbewoners, zegt een woordvoerder. Het ziekenhuis verzoekt mensen al sinds de instorting om in de garages te parkeren.

De gemeente wil parkeren in de wijk duurder maken dan in de garages. Daar kost het nu 3,20 euro per uur. "Zo hopen we dat mensen Doorslag links laten liggen", zegt de wethouder.

Het opruimen van het puin in de ingestorte parkeergarage begint binnen enkele weken. De aannemer hoopt dat de garage eind dit jaar weer gebruikt kan worden.

Een man uit Guatemala die door de Verenigde Staten was uitgezet naar Mexico is na tussenkomst van de rechter teruggevlogen naar Amerika. Het is voor zover bekend de eerste keer dat een onterecht uitgezette migrant terugkeert naar de VS sinds president Trumps aantreden in januari. Meerdere keren gaven rechters daar opdracht toe, maar de regering-Trump had daar tot nu toe geen gehoor aan gegeven.

De homoseksuele man zei in Guatemala te vrezen voor vervolging en de rechter had daarom in februari zijn uitzetting verboden. Desalniettemin werd hij twee dagen later op een bus gezet naar Mexico. Omdat hij daar eerder was verkracht, stemde hij volgens zijn advocaten in met een terugkeer naar zijn vaderland in plaats van maandenlang in Mexico te wachten op behandeling van zijn asielaanvraag.

Toen zijn advocaten in de VS bezwaar maakten, oordeelde een andere rechter dat de man moest worden teruggehaald. Hij landde gisteren in Californië en is overgebracht naar een detentiecentrum in Arizona. Vanuit daar kan hij zijn asielaanvraag doen.

Opgesloten

De afgelopen maanden oordeelden rechters al dat de regering-Trump onterecht inwoners van de VS het land heeft uitgezet. De regering legde die uitspraken naast zich neer en maakte geen werk van het terughalen van de betrokken personen.

Zo zit Kilmar Abrego Garcia, die in maart onterecht naar El Salvador werd uitgezet, daar nog steeds. Het Witte Huis zette zich niet voor hem in, ondanks de opdracht van de rechter dat er alles moet worden gedaan om hem terug te halen. Verschil met deze andere zaak is dat Abrego Garcia zit opgesloten en ook El Salvador weigert mee te werken, terwijl de teruggehaalde man op vrije voeten was.

De Amerikaanse immigratiedienst legt zich nog niet neer bij de terugkeer van de man, alleen bekend onder de initialen O.C.G. Wel wordt eerst een uitspraak van het Hooggerechtshof afgewacht over de vraag of de migranten bezwaar mogen aantekenen voordat ze versneld worden uitgezet.

Distortion pedals and overdrive effects usually have a bunch of lovely transistors or op-amps inside and lots of knobs and dials to tweak the sound to your personal taste. However, …read more

Nintendo brengt vandaag zijn nieuwste spelcomputer op de markt, de Switch 2. Het Japanse bedrijf staat bekend om zijn innovaties, maar dit keer wordt op safe gespeeld. Dat gaat in tegen de oorspronkelijke, rebelse filosofie van Nintendo.

Verras gamers en geef ze iets nieuws, iets bijzonders. Dat was het motto van Satoru Iwata, de inmiddels overleden topman van Nintendo. Begin deze eeuw kreeg hij de leiding en gooide het roer helemaal om. Hij nam de klassieke Game Boy en evolueerde die in de DS. Die had twee schermpjes, waarvan één touchscreen, nog voordat er smartphones bestonden.

Daarna kwam de Wii: niet meer zittend gamen met een controller, maar tennissen en bowlen met een controller die een bewegingssensor bevat.

Na zijn dood handelde Iwata's opvolger in zijn geest. De Switch werd de eerste spelcomputer die je zowel op de tv kon aansluiten als buitenshuis kon gebruiken. Opnieuw een innovatie die aansloeg: wereldwijd zijn er 152 miljoen exemplaren verkocht. Daarmee is het een van de populairste consoles ooit.

Krachtiger en soepeler

Dat succes wil Nintendo nu evenaren met de Switch 2, maar dit keer is innovatie niet het sleutelwoord. "Als je naar de Switch 2 kijkt, is het eigenlijk gewoon een krachtigere Switch 1", zegt Jacco Peek van gameplatform Power Unlimited. Hij mocht met collega's de nieuwe spelcomputer al een paar keer uitproberen.

"Er zijn veel kleine dingetjes die een stuk fijner werken", zegt hij. Zo zien de games er beter uit en werkt alles een stuk sneller. "Zeker vergeleken met de originele Switch is het bij de nieuwe een feest hoe soepel alles weer draait."

De Switch 2 heeft een herkenbaar uiterlijk, met een iets groter scherm en de twee bekende controllers. Dit keer hoef je ze niet vast te klikken, maar hebben ze magneten.

Toch voelt het niet als een nieuw tijdperk, zegt Peek. "Bij de Wii en DS zochten ze naar een unieke eigenschap, maar omdat de Switch zo'n groot succes was, kunnen ze dat concept eigenlijk niet meer loslaten."

De zoektocht naar innovatie had ook een keerzijde: niet alles wat Nintendo uitbracht, werd een hit. Het bedrijf wisselde deze eeuw telkens een succes af met een flop. Zo sloeg de opvolger van de Wii, de Wii U, totaal niet aan. Slechts 14 miljoen exemplaren werden verkocht.

Voor gamers was koppigheid altijd de charme van Nintendo, zegt analist Gearoid Reidy van het financiële persbureau Bloomberg. "Het feit dat ze weigerden om de 'verstandige maar saaie' optie te kiezen, heeft innovaties voortgebracht die de sector voorgoed hebben veranderd." Nu is het voorkomen van een nieuwe flop van levensbelang geworden.

Geen plan B

"De omzet van Nintendo hangt bijna volledig af van zijn spelcomputer", zegt hij. Dat is heel anders bij Sony, die de PlayStation maakt, maar ook een grote speler is op het gebied van muziek en film. En de Xbox wordt gemaakt door techgigant Microsoft, die ook nog veel andere manieren heeft om geld te verdienen. "Nintendo heeft niets om op terug te vallen. Er is geen plan B."

Nintendo hoopt opnieuw zijn belangrijkste troef in te zetten: spellen die nergens anders te spelen zijn. Mario, Zelda en Pokémon groeiden uit tot wereldberoemde reeksen, waarmee meerdere generaties mee zijn opgegroeid. En die blijken een enorme melkkoe te zijn. Zo ging racegame Mario Kart 8 Deluxe wereldwijd liefst 75 miljoen keer over de toonbank.

De Switch 2 kost 470 euro, terwijl de voorganger 140 euro goedkoper was toen die in 2017 werd uitgebracht. Ook de spellen zijn in prijs verhoogd. De lanceertitel Mario Kart World kost 80 euro, terwijl spellen op de Switch meestal tussen de 50 en 65 euro kostten.

"Het wordt een steeds groter risico om games te maken", zegt Peek. "Het ontwikkelen van games duurt steeds langer, maar je moet wel je personeel blijven betalen. Dat moet allemaal terugverdiend worden. Dat risico willen ze een beetje wegnemen door de games duurder te maken. Hoewel er online veel ophef over is, weet Nintendo toch wel dat mensen uiteindelijk overstag gaan."

Dat komt door de magie van Nintendo, zegt hij. "Of je de Switch 2 als console nu heel spannend vindt of niet, het zal altijd gaan om de games. In de nieuwe Mario Kart World is zo goed nagedacht over de circuits, die je op verschillende manieren kunt berijden, soms zelfs compleet achterstevoren. Daaraan zie je dat Nintendo behalve consolemaker en uitgever nog altijd een van de creatiefste gamemakers in de industrie is."

Goedemorgen! In Brussel komen ministers van Defensie samen om de NAVO-top voor te bereiden. En de Duitse bondskanselier Merz gaat in Washington voor het eerst op bezoek bij de Amerikaanse president Trump.

Eerst het weer: Vandaag is het bewolkt en trekken enkele felle regenbuien over het land. Sommige buien kunnen gepaard gaan met onweer. Het wordt bij een matige tot vrij krachtige zuidwestenwind maximaal 15 tot 18 graden

Ga je vandaag op pad? Hier vind je het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

President Trump blaast de inreisverboden uit zijn eerste termijn nieuw leven in. Inwoners van twaalf landen zijn vanaf komende maandag niet meer welkom in de VS. Het gaat om met name landen in Afrika en het Midden-Oosten, maar ook Myanmar en Haïti staan op de lijst. Trump waarschuwt dat de lijst kan worden aangepast op basis van "nieuwe dreigingen" in de wereld.

Los van het inreisverbod legt Trump negen andere landen strenge inreisbeperkingen op. Het gaat daarbij onder meer om om Cuba, Venezuela en Sierra Leone. "Ik moet handelen om de nationale veiligheid en de nationale belangen van de VS en zijn volk te beschermen", zei Trump bij de bekendmaking van de nieuwe reisbeperkingen.

De lijst met landen waar Trump nu inreisbeperkingen voor instelt, vloeit voort uit een decreet dat hij in januari kort na zijn aantreden ondertekende. Daarin vroeg hij de ministeries van Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Veiligheid en de directeur van de inlichtingendiensten om een lijst op te stellen met landen die een "vijandige houding" hebben tegenover de VS en of bezoek vanuit die landen zorgt voor een nationaal veiligheidsrisico.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Na 27 jaar viel het doek voor de enige buurtsuper in Goudswaard. Vier maanden lang moesten bewoners voor elke boodschap het dorp uit. Maar de inwoners gaven niet op: via een crowdfunding brachten ze de winkel terug en daarmee ook leven in het dorp:

Fijne dag!

Veel koppen in het voetbal hangt samen met een verhoogd risico op dementie. Hoofdcontact moet daarom beperkt worden, zowel bij profvoetballers als amateurs. Dat concludeert de Nederlandse Gezondheidsraad in een vandaag gepubliceerd advies, op aanvraag van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS).

Hoewel een direct verband tussen veel koppen en chronisch hersenletsel moeilijk is aan te tonen, zijn alle beschikbare onderzoeken volgens een commissie van experts die de Gezondheidsraad instelde overtuigend genoeg. Ook vond de Gezondheidsraad aanwijzingen dat veel koppen samenhangt met een verhoogd risico op ALS en de ziekte van Parkinson.

Na de zomer komt de Nederlandse Sportraad met advies over concrete acties die de overheid kan nemen. Een leeftijdsgrens voor koppen, zoals in andere landen, is goed mogelijk.

Hoewel de Gezondheidsraad benadrukt dat sporten goed is voor de gezondheid, is veel koppen dat dus niet. Topvoetballers (prof of topamateur) lopen 2 tot 3 keer meer risico op dementie. Verdedigers lopen het meeste risico, keepers het minste. Hoe dat bij de amateurs zit is niet goed onderzocht. De Gezondheidsraad schat dat het risico bij hen in het algemeen lager zal zijn, omdat ze gedurende hun leven minder vaak koppen.

Bekijk ook deze explainer over de kopbal:

Hoeveel zorgen moeten voetballers zich maken? "Ze moeten vooral blijven voetballen", benadrukt Karien Stronks, voorzitter van de Gezondheidsraad. "Als je je zorgen maakt om dementie is het juist belangrijk om te bewegen, dat verlaagt het risico op dementie. Maar koppen is een element dat extra risico's met zich meebrengt."

Van elke duizend dementiegevallen, zijn er vier toe te schrijven aan topvoetbal en vijf aan amateurniveau. Als het koppen helemaal uit het voetbal zou verdwijnen, dan kunnen daarmee onder Nederlandse profvoetballers naar schatting 86 gevallen van dementie per jaar worden voorkomen, stelt de Gezondheidsraad. Daarmee zouden zes op de tien gevallen van dementie bij profvoetballers voorkomen kunnen worden.

Dood oud-prof Wout Holverda

Van een harde klap tegen het hoofd kan je koppijn krijgen, duizelig worden, of het bewustzijn verliezen. Maar de meeste voetballers hebben hoofdcontact zonder merkbare gevolgen. Het advies richt zich dan ook vooral op de langetermijngevolgen van veel koppen. Daar kan je pas tientallen jaren later wat van merken.

Zo werd na de dood van Wout Holverda in 2021 vastgesteld dat hij was overleden aan de gevolgen van CTE, ook wel 'boksersdementie' genoemd. Dat is een ziekte die vooral voorkomt bij sporters en ontstaat door herhaaldelijk hoofd- en hersenletsel. Holverda was in de jaren tachtig de kopsterke spits van Sparta, die vaak scoorde met het hoofd. Hij werd niet ouder dan 63.

Om het aantal kopballen te verminderen, beschrijft de Gezondheidsraad allerlei maatregelen, zoals minder koppen op trainingen en ballen op hoge snelheid vermijden. Daarvoor zijn spelregelwijzigingen essentieel, zoals een verbod op de lange uittrap van de keeper, een bal die vaak hard aankomt op het hoofd.

Verder worden het spelen met een lichtere bal aangeraden en het verbeteren van motorische vaardigheden bij spelers. Tot slot moet er meer voorlichting komen voor ouders, kinderen, trainers, scheidsrechters en sportorganisaties over de risico's van hoofdcontact door sporten.

Vrouwen en kinderen extra kwetsbaar

Voor vrouwen, kinderen en parasporters vraagt de Gezondheidsraad extra aandacht. Onder hen is veel minder wetenschappelijk onderzoek gedaan. Wel zouden vrouwelijke sporters een hoger risico lopen op traumatisch hersenletsel dan een man, zoals een hersenschudding.

Zo blijkt uit verschillende onderzoeken dat per 1000 wedstrijden bij mannelijke voetballers een hersenschudding 1,07 keer voorkomt, bij vrouwen was dit 1,48 keer. Dat verschil kan ermee te maken hebben dat de nekspieren van vrouwen minder ontwikkeld zijn en de bal minder geschikt is voor hun hoofd. Mogelijk spelen ook hormonale verschillen een rol.

Kinderen zijn extra kwetsbaar omdat het lichaam en hersenen nog niet zijn volgroeid. Vooral tussen de 10 en 15 jaar wordt er relatief vaak gekopt tijdens een training. De Gezondheidsraad adviseert voor hen verdergaande maatregelen.

Belangrijkste doodsoorzaak

Dementie is al jaren een zorg voor de overheid. De hersenziekte ontwikkelt zich tot de belangrijkste doodsoorzaak in Nederland én tot de duurste aandoening, schreef toenmalig zorgminister Hugo de Jonge in 2020 aan de Tweede Kamer.

In 2024 meldden dementie-specialisten in het toonaangevende medische tijdschrift The Lancet dat traumatisch hersenletsel een van de risicofactoren is die je kan aanpakken om dementie te voorkomen.

"Het wordt tijd knopen door te hakken, crunchtime", zeggen diplomaten. Vanmorgen komen de 32 NAVO-defensieministers bijeen in Brussel, onder wie de demissionaire Brekelmans. Het is de laatste vergadering voor de top in Den Haag eind juni. Daar moet geleverd worden.

Het eerste bezoek van Trumps minister van Defensie aan Brussel leidde tot een schok, maar inmiddels zijn de Europese bondgenoten doordrongen van de harde voorwaarden die de Amerikanen stellen aan hun "volledige toewijding" aan de alliantie.

Met stip op 1 staat Trumps eis dat de bondgenoten zo snel mogelijk minstens 5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uitgeven. "Geen goedbedoeld advies, maar een ondergrens voor afschrikking tegen de dreiging in de wereld", zegt de Amerikaanse ambassadeur bij de NAVO, Matthew Whitaker.

Hockeystickmentaliteit

Verzet is zinloos, lijkt de boodschap, regel dat het geld er komt, en snel graag. De Amerikanen willen herhaling voorkomen van de top in Wales in 2014. Daar werd afgesproken dat de lidstaten binnen tien jaar 2 procent aan defensie zouden uitgeven. Nog altijd voldoen niet alle NAVO-partners daaraan.

Dat soort vrijblijvendheid is in Den Haag uit den boze. NAVO-topman Rutte wil in de conclusies vastleggen dat in 2032 alle partners op 5 procent zitten: 3,5 procent aan harde defensie-uitgaven, 1,5 procent aan 'veiligheidsgerelateerde' zaken. Over de vijf procent en het jaartal is vrijwel geen discussie meer. Onderhandelingsruimte zit mogelijk wel in de manier hoe daar te komen.

Betrokkenen spreken van "de hockeystick" tegenover de "lineaire" aanpak, verwijzend naar de vorm van de grafiek. In het eerste geval kunnen landen de ergste pijn nog even uitstellen, omdat pas tegen 2032 de uitgaven voor defensie sterk moeten stijgen. In zeven jaar met tussenstapjes geleidelijk van 2 naar 5 procent gaan biedt meer zekerheid.

Wat de Amerikanen betreft is de 'hockeystickmentaliteit' van Wales taboe. De vijand wacht niet op landen die talmen met hun investeringen, zegt ambassadeur Whitaker.

Rol Zelensky

De uitnodigingen voor de top zijn nog niet verstuurd. Achter de schermen zijn hoofdbrekens over 'de choreografie'. Dat gaat vooral over de vraag wat te doen met de Oekraïense president. "We moeten zeker weten dat Zelensky niet de Trumpshow steelt", zegt een betrokkene. "We moeten voorkomen dat Trump afzegt, die duldt geen andere ster naast zich." Een vriendelijke doch dringende boodschap die aan Zelensky overgebracht zal worden.

Zelensky staat diplomatieke degradatie te wachten. Anders dan de afgelopen jaren mag hij niet meevergaderen met de staatshoofden en regeringsleiders. Op de top in Washington vorig jaar waren nog drie van dit soort bijeenkomsten, maar omdat Trump niet houdt van lang stilzitten, is nu slechts één vergadering op het niveau van de leiders voorzien.

Zelensky kan daar dus niet bij zijn, maar Europese landen eisen wel een 'waardige rol' voor hem. Allerlei ideeën gaan rond. Kan hij het werkdiner van de ministers van Defensie toespreken? Moet er een samenzijn worden opgetuigd met belangrijke Europese leiders? Rutte is er nog niet uit. Wel zal "een stoeltje voor hem klaarstaan" bij het diner dat koning Willem-Alexander aanbiedt, verwachten ingewijden, hoewel de tafelschikking nog in beraad is.

Rusland als bedreiging

Begin volgende week komt Rutte met zijn eerste voorstel voor de conclusies voor de top, waarop het onderhandelen over de eindtekst volgt. Die zal aanzienlijk korter zijn dan afgelopen jaren. Grote vraag is wat over de belangrijkste NAVO-vijand wordt opgetekend. "Rusland vormt de belangrijkste en meest directe bedreiging" was de standaardtekst. Maar ambassadeur Whitaker houdt zich op de vlakte of die zin opnieuw de conclusies haalt.

"Hoe leggen we onze inwoners uit dat we onze defensie-uitgaven zover moeten laten stijgen als Rusland niet genoemd wordt?", vragen diplomaten zich af. Volgens de Amerikanen zou zo'n zin gesprekken tussen Rusland en Oekraïne over een staakt-het-vuren in de weg kunnen staan. Maar het zou ook kunnen gaan om een draai richting Rusland, denken anderen.

'Historische mijlpaal'

Sommigen zien er strategie in om Amerikaanse onderhandelingsruimte te houden in de handelsoorlog met de EU. De gesprekken over een handelsakkoord zijn in volle gang, net na de NAVO-top moet er resultaat zijn.

"Wij zien defensie en handel als verschillende onderwerpen, maar Trump ziet dezelfde Europese gezichten tegenover zich die hem lastigvallen met vervelende vragen", zegt een EU-diplomaat tegen de Financial Times. "We zijn mogelijk maar één socialmediabericht verwijderd van een ramp, daarom is iedereen zo gespannen."

Er wordt alles aan gedaan om dat te voorkomen, maar is ook een lonkend perspectief. Als alles goed gaat, wordt Den Haag volgens diplomaten een historische mijlpaal en zal de top de geschiedenisboeken ingaan als de bijeenkomst waarop de Europeanen eindelijk harde beloftes deden om voor hun eigen veiligheid verantwoordelijk te zijn, in plaats van op de Amerikanen te leunen.

Naast de sigaret, de sigaar en de nieuwere e-sigaret en vape zijn er sinds enige tijd ook nicotinesticks. Ze bevatten geen tabak, hebben veel verschillende smaakjes en gebruikers krijgen een schadelijke hoeveelheid nicotine binnen, zegt het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) in een nieuw rapport.

Bij een nicotinestick stop je een sigaretachtig stickje in een apparaat, dat het stickje verhit, waardoor nicotine en smaakstoffen vrijkomen. Anders dan in een vape of sigaret zit er geen vloeistof of tabak in, maar cellulose of theebladeren. De sticks worden gemaakt door enkele grote tabaksfabrikanten.

Verslavend

De producten verschenen vorig jaar op de Nederlandse markt, maar er was weinig bekend over hoe verslavend en schadelijk het product is. "We hebben gevonden dat de hoeveelheid nicotine in emissies waarbij geen schadelijk effecten te verwachten zijn 18 tot 25 keer overschreden wordt", zegt Reinskje Talhout, onderzoeker tabak en drugs bij het RIVM.

Volgens het RIVM zijn er negatieve gevolgen voor de gezondheid, zoals een hogere hartslag en irritatie aan de luchtwegen. De sticks zijn bovendien verslavend, zegt Talhout. "Dat is ook zeker een gevaar."

Wie de sticks vooral koopt is niet bekend, zegt zij, omdat het product nog zo nieuw is. Maar "in het algemeen zijn producten met smaakjes wel populair bij jongeren".

'Stel maximaal limiet in'

Dat de sticks een grote hoeveelheid nicotine kunnen bevatten, heeft te maken met het feit dat er geen tabak in zit. Daardoor vallen deze sticks buiten de Europese tabakswetgeving en zijn er geen regels die voorschrijven hoeveel nicotine een stick mag bevatten. Omdat er nog geen Europese regels zijn, mag Nederland zelf regels opstellen voor dit product, zegt Talhout.

Het RIVM pleit er daarom voor in de wet op te nemen dat het nicotinegehalte in de sticks aan de bestaande limiet moet voldoen. "Onder die advieswaardes zijn er geen schadelijke effecten te verwachten. Die waardes zouden opgenomen kunnen worden in de wetgeving", aldus Talhout.

Verbod op nieuwe nicotineproducten

Volgens Esther Croes, tabaksexpert bij het Trimbos-instituut, moet er strenge regelgeving komen voor producten met nicotine maar zonder tabak. "Fabrikanten hebben dit eerder gedaan. Zoals bij het Zweedse snus", zegt ze. "Daarbij gebruikten ze ook geen tabak, maar cellulose met nicotine."

Ze pleit voor het verbieden van nieuwe nicotineproducten op de markt. "Morgen doen ze het met wat anders. We hebben al tandenstokers met nicotine gezien. Het valt allemaal niet onder de tabakswet."

Croes hoopt dat er uiteindelijk maatregelen op Europees niveau komen. "Je wilt niet dat het in de Rotterdamse haven aankomt, maar niet tegengehouden kan worden, omdat het doorgevoerd wordt naar Duitsland." Maar dat zal volgens Croes moeilijk zijn. Een aantal landen binnen de Europese Unie is tegen strengere tabaksregels. "Als we Europa niet meekrijgen dan kan Nederland voorloperland zijn."

President Trump blaast de inreisverboden uit zijn eerste termijn nieuw leven in. Inwoners van twaalf landen zijn vanaf komende maandag niet meer welkom in de VS. Het gaat om met name landen in Afrika en het Midden-Oosten, maar ook Myanmar en Haïti staan op de lijst. Trump waarschuwt dat de lijst kan worden aangepast op basis van "nieuwe dreigingen" in de wereld.

Los van het inreisverbod legt Trump negen andere landen strenge inreisbeperkingen op. Het gaat daarbij onder meer om om Cuba, Venezuela en Sierra Leone. "Ik moet handelen om de nationale veiligheid en de nationale belangen van de VS en zijn volk te beschermen", zei Trump bij de bekendmaking van de nieuwe reisbeperkingen.

Aanval in Colorado

In een video op sociale media verbindt Trump de nieuwe reisrestricties met de recente aanval op een pro-Israëlische manifestatie in de Amerikaanse stad Boulder. Bij die aanval met molotovcocktails en een zelfgemaakte vlammenwerper raakten zondag twaalf mensen gewond. De verdachte, van Egyptische komaf, zei het gemunt te hebben op wat hij een "zionistische groep" noemde.

Volgens Trump onderstreept de aanval welke gevaren uitgaan van sommige buitenlanders die in de VS verblijven, of zijn gebleven nadat hun visum was verlopen. Federale autoriteiten hebben verklaard dat de verdachte van de aanslag in Boulder, die wordt verdacht van poging tot moord, illegaal in de VS verblijft.

De vrouw en vijf kinderen van de 45-jarige man zijn vastgezet door de Amerikaanse migratiedienst ICE, meldde het ministerie van Binnenlandse Veiligheid woensdag. "Zes enkeltjes voor Mohameds vrouw en vijf kinderen, laatste boarding call volgt snel", schrijft het Witte Huis op X. "Ze kunnen vanavond nog worden uitgezet." Een federale rechter heeft daar inmiddels een stokje voor gestoken.

Vijandige houding

De lijst met landen waar Trump nu inreisbeperkingen voor instelt vloeit voort uit een decreet dat hij in januari kort na zijn aantreden ondertekende. Daarin vroeg hij de ministeries van Buitenlandse Zaken en Binnenlandse Veiligheid en de directeur van de inlichtingendiensten om een lijst op te stellen met landen die een "vijandige houding" hebben tegenover de VS en of bezoek vanuit die landen zorgt voor een nationaal veiligheidsrisico.

Tijdens zijn eerste termijn als president kwam Trump eveneens met een decreet dat moest regelen dat inwoners van zeven overwegend islamitische landen niet langer naar de VS zouden kunnen reizen. Het ging toen om Irak, Syrië, Iran, Sudan, Libië, Somalië en Jemen; landen die nu weer op Trumps lijst voor een inreisverbod staan, Irak en Syrië uitgezonderd.

Destijds, begin 2017, zorgde Trumps aankondiging van het inreisverbod voor veel chaos en protest. Reizigers uit de betreffende landen mochten niet meer mee met vluchten naar de VS of werden na aankomst in de VS vastgezet. Het ging daarbij onder meer om studenten, zakenlieden, toeristen en bezoekers die familie wilden opzoeken.

Aanvankelijk hield het inreisverbod voor de rechter geen stand, maar een aangepaste variant kreeg in 2018 de goedkeuring van het Amerikaanse hooggerechtshof. Trumps opvolger Biden draaide het inreisverbod na zijn aantreden in 2021 terug.

It is no secret that we like slide rules around the Hackaday bunker, and among our favorites are the cylindrical slide rules. [Chris Staecker] likes them, too, and recently even …read more

De Nederlandse Staat is niet aansprakelijk voor de schade die de Enschedese advocaat en curator Philippe Schol heeft geleden na een moordaanslag op zijn leven in 2019. Dat heeft de rechtbank in Den Haag bepaald. Schol daagde de Staat een jaar geleden voor de rechter omdat hij vindt dat de autoriteiten hem niet voldoende hebben beschermd.

De rechtbank oordeelde woensdag dat de Staat niet onrechtmatig heeft gehandeld, schrijft RTV Oost. Politie en Openbaar Ministerie hebben destijds op basis van de beschikbare informatie adequaat gehandeld. De rechtbank ziet geen bewijs voor Schols stelling dat er in aanloop naar de aanslag sprake was van een verhoogd risico dat langdurige beveiliging zou rechtvaardigen.

Schol werd in 2019 neergeschoten in zijn Duitse woonplaats Gronau, net over de grens bij Enschede. De aanleiding voor de aanslag was vermoedelijk een conflict over het faillissement van een sportschool in Enschede, schrijft RTV Oost. Schol was als curator bij die zaak betrokken en ontving eerder bedreigingen van de voormalig eigenaar van de sportschool.

De rechtbank betwijfelt of zwaardere maatregelen die aanslag hadden kunnen voorkomen en heeft daarom alle vorderingen van Schol afgewezen. De curator handelde faillissementen af in opdracht van de Staat, maar die hoeft hem geen schadevergoeding te betalen. Drie jaar geleden werden twee mannen veroordeeld tot 18 en 23 jaar gevangenisstraf voor de poging tot moord.

De curator zegt tegen RTV Oost nog niet te weten of hij in hoger beroep gaat.

De gemeente Noardeast-Fryslân heeft een parkeergarage in Dokkum per direct gesloten. Na een inspectieronde bleek dat de betonnen bovendekken gebreken vertonen en "de veiligheid niet gegarandeerd kan worden", schrijft de gemeente in een verklaring.

De gemeente vroeg een bureau onderzoek te doen naar de staat van parkeergarage 't Panwurk, dat net buiten de wallen van de Friese vestingsstad plek biedt aan 188 auto's.

"Veiligheid staat altijd voorop", zegt burgemeester Kramer in een reactie. "Daarom heb ik besloten om de garage uit voorzorg per direct te sluiten en geen nieuwe gebruikers meer toe te laten."

In de garage stonden meerdere auto's geparkeerd toen de gemeente overging tot de sluiting. "Er wordt contact gezocht met de mensen die momenteel hun auto in de garage hebben staan, zodat zij veilig de garage kunnen verlaten", aldus de burgemeester. Ook belooft het gemeentebestuur snel naar opties voor extra parkeermogelijkheden te kijken.

In Rotterdam zijn gisteravond meer dan negentig mensen aangehouden bij een demonstratie tegen de rol van de haven in de oorlog in Gaza. De aangehouden betogers weigerden het gebied rond het stadhuis te verlaten na de afgesproken eindtijd, schrijft de politie in een verklaring. Daarop besloot burgemeester Schouten de demonstratie te beëindigen en greep de politie in.

Bedoeling was dat de demonstranten alleen bij het stadhuis zouden demonstreren, maar een aantal actievoerders bewoog zich naar andere plekken, schrijft regionale omroep Rijnmond. "Tientallen demonstranten hielden zich niet aan de vooraf gestelde kaders van de demonstratie", aldus de politie.

Dit zijn beelden van het protest:

Het AD schrijft dat een aantal activisten naar het nabijgelegen hoofdbureau van de Rotterdamse politie wilde gaan. Daar zitten vier mensen vast die maandag werden gearresteerd voor het bekladden en vernielen van ruiten van het kantoor van Maersk in Rotterdam. Actievoerders stellen dat de Deense rederij wapenonderdelen van en naar Israël vervoert.

Protest tegen komst schip

Volgens de politie vertrokken "veel demonstranten" om 19.30 uur bij het stadhuis, de afgesproken eindtijd, maar niet iedereen. Burgemeester Schouten bepaalde daarop dat de demonstratie om 20.00 uur zou eindigen. Betogers die toen geen gehoor gaven aan de oproepen van de politie om te vertrekken, zijn aangehouden. Eén vrouw werd aangehouden omdat ze een agent had mishandeld, zegt de politie.

De demonstratie was een initiatief van verschillende pro-Palestijnse organisaties. Twee weken geleden voerden ze eveneens in Rotterdam actie tegen de komst van een schip van Maersk. Verantwoordelijk wethouder Simons concludeerde toen na navraag bij de havenmeester en douane dat er geen wapenonderdelen aan boord waren van het schip.

(Telecompaper) Southern Cross Cables, Alcatel Submarine Networks (ASN) and OMS Group have signed the SX Tasman Express (SX-TX) subsea supply contract, connecting Sydney, Australia, to Auckland, New Zealand...

For some people (e.g. this author) solder wick is a tool of last resort. Unfortunately, solder suckers and vacuum pumps lose most of their utility when you move from through-hole …read more

The advent of affordable computing over the last few decades has certainly been a boon for many people with disabilities, making it easier to access things like text-to-speech technology, automation, …read more