Aggregator

Twee jaar cel voor serie-aanrander op racefiets in Zuid-Holland

2 weeks ago

De Haagse rechtbank heeft de 57-jarige Petrus van V. veroordeeld tot twee jaar cel waarvan een jaar voorwaardelijk. Van V. betastte vanaf zijn racefiets minstens dertig vrouwen in recreatiegebieden in Zuid-Holland. Van de dertig slachtoffers was één minderjarig.

"Van V. had alleen maar oog voor zijn seksuele behoeften"', aldus de rechter vanmiddag tijdens de uitspraak.

Volgens het OM is Van V. te linken aan dertig aanrandingen tussen mei 2019 en augustus 2023 in de polders rond Leiden tot aan Katwijk en Kinderdijk. Vanaf zijn racefiets greep hij vrouwen die aan het wandelen, fietsen of skaten waren bij hun borsten, billen of in hun kruis. Daarna fietste hij zonder een woord te zeggen door.

"Dit is totaal niet oké, iemand raakt je privé aan. Ik ben zo kwaad geworden", zei een van zijn slachtoffers op 29 augustus 2023.

Afgelegen gebieden

Het OM stelt dat hij met opzet koos voor vrouwen die alleen in afgelegen gebieden waren, zodat er geen getuigen waren.

Pas nadat de wielrenner in de zomer van 2023 was vastgelegd door de camera van een botenverhuurder, kon hij worden opgespoord. Het beeld werd getoond in de uitzendingen van Omroep West. Toen die beelden in de appgroep van het wielrenclubje van de verdachte terechtkwamen, meldde Van V. zichzelf bij de politie.

Onbevangen

"Deze vrouwen zullen nooit meer onbevangen gaan wandelen, fietsen of skaten", zei de officier van justitie tijdens de rechtszitting twee weken geleden. Van V. zelf stelde dat hij geen controle had over zichzelf. Als hij ging fietsen, nam hij zich vaak voor om "het" niet te doen. Maar zag hij dan ergens een vrouw alleen, dan misdroeg hij zich toch, een aantal keren tweemaal per fietstocht.

"Ik zou willen dat ik eerder tegen de lamp was gelopen, dan had ik niet zoveel slachtoffers gemaakt", aldus de wielrenner twee weken geleden.

Taakstraf voor man die stelde op Apache-helikopter te hebben geschoten

2 weeks ago

De man uit Uddel die zelf beweerde dat hij op een Apache-helikopter had geschoten met een luchtbuks, krijgt een taakstraf van 60 uur. Dat heeft de rechtbank in Arnhem vandaag besloten. Als de man opnieuw in de fout gaat, komt daar nog eens 60 uur bij, bepaalde de rechtbank.

De 54-jarige man uit het dorp bij Apeldoorn meldde op 30 maart 2023 zelf dat hij schoten had gelost. Hij deed dat in een mail die hij naar het klachtenmeldpunt van de Koninklijke Luchtmacht had verstuurd.

In dezelfde mail klaagde hij ook over geluidsoverlast. De luchtmacht speelde de mail door naar de Koninklijke Marechaussee, die de man oppakte. Later ontkende de verdachte te hebben geschoten.

Geen schade

Onderzoek wees uit dat er geen schade aan de helikopter was, mogelijk doordat de luchtbuks niet was geladen.

Hoewel justitie niet kan bewijzen of de man daadwerkelijk heeft geschoten, is volgens het OM wel degelijk sprake van strafbaar handelen. Officieel wordt gesproken van bedreiging en dwang aan het adres van piloten. Tegen hem werd daarom een taakstraf van 120 uur geëist, waarvan 60 uur voorwaardelijk, met een proeftijd van drie jaar voor bedreiging en dwang aan het adres van de piloten.

De straf is gelijk aan de eis. De proeftijd is volgens de rechtbank een stok achter de deur omdat in het gebied waar de man woont ook nu met Apache-helikopters wordt geoefend.

"Dit betekent dat in de toekomst misschien nog helikopters over zijn erf zullen vliegen. De rechtbank hoopt hiermee te waarborgen dat de man zich in het vervolg onthoudt van dergelijk strafbaar gedrag en zoekt naar andere oplossingen", aldus de rechtbank in het vonnis.

Radars ontwijken

De gevechtshelikopters vliegen laag als training om luchtafweer en radars te ontwijken. De verdachte zegt dat de dieren die hij houdt, waaronder een paard, steeds schrikken. Hij klaagde in het verleden regelmatig over overlast.

"Ze vliegen zo laag dat je elkaar niet eens meer kunt verstaan", aldus de zoon van de man eerder bij Omroep Gelderland. "Mijn vader heeft met gebaren duidelijk gemaakt dat ze weg moesten gaan, maar hij heeft niet geschoten."

Leger Israël laat Rafah ontruimen en gaat meer van Zuid-Gaza bezetten

2 weeks ago

Israël gaat in het zuiden van de Gazastrook meer gebied innemen. Het leger laat Rafah ontruimen en plaatst de stad onder eigen controle, heeft minister van Defensie Katz bekendgemaakt. Hij was vandaag op bezoek in het deel van Zuid-Gaza dat militair wordt bezet.

Eerder vandaag meldde de krant Haaretz al dat de inwoners van Rafah niet mogen terugkeren naar de stad, waar voor de oorlog ongeveer 200.000 Gazanen woonden. Het leger bespreekt een plan om alle nog overeind staande bebouwing in Rafah te slopen, stelt Haaretz. Katz heeft die informatie niet bevestigd.

In de eerste weken van de oorlog, in oktober 2023, begon het Israëlische leger Palestijnen te verdrijven uit het hele grensgebied, zowel tussen Israël en Gaza als tussen Egypte en Gaza. Het leger bestempelde dat gebied als een "bufferzone". Die loopt langs de binnenzijde van de grens in het noorden, oosten en zuiden van de Gazastrook en is tussen de 700 meter en 1,1 kilometer breed.

Ook een groot gebied rond de Netzarim-corridor, voor Palestijnen bekend als Wadi Gaza, een weg die Midden-Gaza doorkruist, staat al langer onder controle van het leger. Met de nieuwste uitbreiding in het zuiden komt nog veel meer gebied onder controle van het leger te staan. Persbureau AP meldde twee dagen geleden dat Israël nu de helft van Gaza in handen heeft.

Het Israëlische leger zegt in Zuid-Gaza een gebied van 12 kilometer lang en 1,5 kilometer breed toe te voegen aan de "veiligheidszone". Volgens het artikel van Haaretz gaat om een groter gebied: zo'n 75 vierkante kilometer. De naar schatting 2 miljoen inwoners van Gaza zullen daardoor veel minder woongebied en landbouwgrond hebben en geheel worden ingesloten door Israël.

De stad Rafah is volgens Haaretz al bijna verlaten. Sinds het einde van het bestand tussen Israël en Hamas, vorige maand, heeft het leger grote delen van de stad vernietigd. Toen Israël de oorlog hervatte, riep het leger alle inwoners van de stad op om te evacueren naar Al Mawasi en Khan Younis, twee iets noordelijker gelegen plekken in Gaza die door Israël als veilige zones zijn aangemerkt. Beide plekken is het leger echter blijven aanvallen.

Kritiek

Enkele uren na het uitlekken van de plannen is er kritiek losgebarsten. Breaking the Silence, een organisatie van Israëlische legerveteranen met veel aanzien binnen en buiten Israël, stelt dat Rafah met deze plannen "tot een complete woestenij wordt gereduceerd".

Breaking the Silence noemt de geplande inname door het leger "etnische zuivering, die nooit moreel te rechtvaardigen valt". De organisatie heeft op basis van ooggetuigenverslagen van soldaten die in Gaza werden ingezet een rapport gepubliceerd. Daarin vertellen de soldaten hoe ze Palestijnse huizen moesten platleggen en bezittingen moesten vernielen om de grenszone mogelijk te maken.

Tot nu toe is geen stad in Gaza bij de Israëlische "bufferzone" getrokken. De beslissing om Rafah nu toch in te nemen zou zijn gevallen nadat de regering in Jeruzalem in februari besloot de oorlog te hervatten. Premier Netanyahu zei vorige week dat Israël grote delen van Gaza ging innemen.

Katz zegt dat de uitbreiding van de grenszone bedoeld is om Gaza te isoleren en meer druk te zetten op de leiders van Hamas. De legertop zou het einde van de oorlog willen versnellen, schrijft de krant, omdat internationale steun voor de oorlog, ook vanuit Washington, afbrokkelt.

Vorige week schreef +972, een Israëlisch-Palestijns collectief van onderzoeksjournalisten, in een beschouwing dat Israël "niet in staat is om Gazanen en masse uit Gaza te zetten, en dus genoegen lijkt te nemen met het dwingen van de bevolking om in een besloten gebied te blijven, terwijl uithongering en wanhoop de klus klaren".

Noodverordening voor gebieden in Den Haag tijdens NAVO-top eind juni

2 weeks ago

Enkele gebieden in Den Haag worden tijdens de NAVO-top eind juni afgesloten. Er geldt dan een noodverordening, meldt de gemeente Den Haag.

Het gaat in de eerste plaats om de omgeving van het World Forum waar de top wordt gehouden. Die is vanaf 20 juni tot en met 25 juni 20.00 uur afgesloten. Alleen bezoekers van de top mogen dat gebied in.

Bewoners van het gebied mogen alleen van en naar hun huis lopen. Voertuigen zijn er niet toegestaan en het openbaar vervoer rijdt er niet.

Ondernemingen en instellingen die in de buurt van het World Forum zijn gevestigd, zijn tijdens die periode niet toegankelijk.

Diner bij Huis ten Bosch

De omgeving van Huis ten Bosch en een deel van het Haagse Bos zijn vanaf 24 juni om 17.00 uur afgesloten. Koning Willem-Alexander houdt dan een diner voor de deelnemers van de top in het paleis. Het gebied is alleen toegankelijk voor bewoners die via een toegangscontrole van en naar hun woning kunnen. Op 25 juni om 11.00 uur wordt het gebied weer vrijgegeven.

De maatregelen gelden ook voor de omgeving van de Zeestraat waar het Carlton Ambassador Hotel, het Hilton-hotel en museum Panorama Mesdag zijn gevestigd. Die buurt is vanaf 22 juni om 12.00 tot 26 juni 11.00 uur afgesloten. Een deel van het gebied is toegankelijk voor bewoners en ondernemers.

Aan de kust geldt er een controle op de scheepvaart vanaf 20 juni tot en met 25 juni. Het strand is wel toegankelijk voor publiek. Strandgangers kunnen tot 500 meter de zee in. Motorboten zijn niet toegestaan.

Nieuwsuur maakte eerder een reportage over hoe Den Haag zich voorbereidt op de NAVO-top:

De gemeente zegt dat bewoners, ondernemingen en andere betrokkenen regelmatig op de hoogte worden gehouden over de maatregelen. Zo is er vanaf vandaag een inloopspreekuur in het Fotomuseum. Ook stuurt de gemeente in mei een informatiefolder over de maatregelen naar betrokkenen.

Op 24 en 25 juni vindt de NAVO-top plaats in Den Haag. De Johan de Wittlaan, een van de belangrijkste verkeersaders van de stad, gaat vanaf 14 april voor vier maanden volledig dicht. De weg wordt onder meer vrijgemaakt om als toegangsweg te dienen voor de top in het World Forum.

Steeds vaker privésanitair op campings: 'Gasten willen luxe'

2 weeks ago

Wie bij kamperen denkt aan luchtbedden opblazen, haringen krom slaan en met een wc-rol onder je arm langs de buren lopen, heeft een wat verouderd beeld. Nederlandse campings lopen voorop met investeringen in luxe faciliteiten, concludeert kampeerorganisatie ACSI.

Campings zien een groeiende vraag naar luxevoorzieningen, zegt ACSI, die in heel Europa campings inventariseert en inspecteert. Comfort en service worden steeds belangrijker. Daarbij gaat het om kant-en-klare tenten of chalets, wifi, entertainment en "ontzorgen in het algemeen". Vooral privésanitairgebouwtjes - met een douche en toilet pal naast de eigen tent of caravan - schieten als paddenstoelen uit de grond.

Tijdens de coronajaren zetten veel Nederlandse campings voor het eerst individuele toiletgebouwtjes neer, als dé uitkomst om toch nog gasten te kunnen ontvangen. Het bleek zo aan te slaan dat nu al 1 op de 6 campings plekken met privésanitair aanbiedt.

Ook in Frankrijk zijn plekken met een eigen toiletgebouwtje in trek. In Italië en Duitsland kunnen kampeerders vaak een gereserveerde douche of wc in een gemeenschappelijk sanitairgebouw krijgen.

150 meter lopen

Nico Willemsen van vakantiepark Het Liederholt in Beekbergen kan de vraag naar plekken met een privé-badkamer amper bijhouden. Op zijn camping op de Veluwe is men druk bezig om nieuwe kleine sanitair-units te plaatsen. Ze hebben een douche, een wc, een wastafel, en kastjes om bijvoorbeeld handdoeken op te bergen.

"Voor ouderen is dit een uitkomst, maar ook voor gezinnen met kleine kinderen", vindt Willemsen. "Voor een toiletgebouw moet je al gauw 150 meter lopen. Ik denk dat zestig, zeventig procent van de mensen deze accommodatie kiest als er de keus is tussen een groot toiletgebouw of dit."

Sauna of jacuzzi

Mensen zijn bereid om er extra voor te betalen. Voor een plek met eigen sanitair betaal je op Het Liederholt 25 euro per nacht extra. En overal werken investeringen door in de prijzen. De ACSI zag het afgelopen jaar een prijsstijging van 14 procent op Nederlandse campings ten opzichte van 2020.

Campings spelen in op de trend dat kampeerders meer op zoek zijn comfort, ziet Ramon van Reine, directeur van ACSI. "Die trend gaat doorzetten", verwacht hij. "Er zijn al plekken met een eigen sauna of jacuzzi. Dat zul je steeds meer gaan zien."

Hoewel de tijd van met z'n allen afwassen bij het toiletgebouw hier verleden tijd is, blijft de belevenis volgens Van Reine nog hetzelfde. "Je staat nog steeds midden in de natuur, en een sociaal aspect is er nog steeds."

Boerencampings en natuurkampeerterreinen

En wie nog in een koepeltentje wil kruipen en met een wc-rol over de camping wil wandelen? Volgens de ACSI-directeur kan dat nog steeds: "Die vakantieparken zijn er ook nog." Toch is de hang naar luxe niet alleen zichtbaar bij grote vakantieparken met overdekte zwemparadijzen.

De Stichting Vrije Recreatie, de koepel van boerencampings, wijdt een speciale webpagina aan kampeerterreinen met privésanitair, "te midden van de rustieke charme van het boerenleven". En zelfs op enkele natuurkampeerterreinen van Staatsbosbeheer kun je een douche en toilet voor jezelf krijgen. Ook die plekken zijn populair en worden snel geboekt, vertelt Marcel van Dun van Staatsbosbeheer.

"We zagen dat er een groep mensen is die back to basic wil, maar dan wél met eigen sanitair", aldus Van Dun, die ook vooral op gezinnen met jongere kinderen doelt. "Vandaar dat we daar op kleine schaal mee zijn begonnen."

Twee van de 31 natuurkampeerterreinen bieden privésanitair voor 8,30 euro per nacht. "Verder zijn onze natuurkampeerterreinen gewoon back to basic: nergens is animatie en nergens is wifi."

Hoge Veluwe mag wolf voorlopig niet verjagen om moeflons te beschermen

2 weeks ago

De provincie Gelderland weigert Nationaal Park De Hoge Veluwe toestemming te geven om de wolf te verstoren, te verjagen of af te schieten. Het park zegt dat de wolven in het park een grote bedreiging zijn voor met name de moeflons - kleine wilde schapen - en had meer dan twee jaar geleden al gevraagd of het mogelijk was zelf actie te ondernemen.

Maar de provincie stelt nu dat het park zich aan de regels moet houden. De wolf is een strikt beschermde soort. In het wild levende wolven mogen in hun natuurlijke verspreidingsgebied niet opzettelijk worden gedood, gevangen of verstoord.

Die Europese regels staan weliswaar ter discussie, maar zijn voorlopig nog gewoon van kracht, zegt de provincie. "Ik heb er wel begrip voor hoor dat het zo lang moest duren", reageert Jakob Leidekker van Nationaal Park De Hoge Veluwe bij Omroep Gelderland. "Het is een lastig onderwerp, we dienden deze aanvraag natuurlijk niet voor niks in, maar het is wat het is."

Over de hekken klimmen

Het nationaal park, een stichting in particulier bezit, probeert al jaren van de wolf af te komen. Volgens de stichting leven er nu zo'n vijftien wolven in het park. Ze kwamen de afgelopen jaren binnen door over de wolfwerende hekken te klimmen.

"De eerste ongeveer anderhalf jaar doodden de wolven vrijwel alleen moeflons", aldus het park op de website. "Toen die allemaal waren gedood, op enkele exemplaren na die we in veiligheid brachten, zagen we een toename van reeënkadavers. Later begonnen we ook kadavers van edelherten aan te treffen en inmiddels worden ook de wilde zwijnen gedood door de wolven."

Biodiversiteit

De Hoge Veluwe vreest dat als er niets gebeurt nog veel meer dieren het slachtoffer worden van wolven. Het park wijst er ook dat de wolf de biodiversiteit in gevaar brengt, omdat hij de moeflons opeet.

"Grazers als de moeflon houden op een natuurlijke wijze terreinen open en geven zo ruimte aan tal van planten en dieren die anders snel zouden verdwijnen", aldus het park. "Die grazers op de Hoge Veluwe zijn nu, door de wolf, verdwenen. Het lijdt voor ons daarom geen twijfel dat de wolf eerder een negatieve dan een positieve invloed heeft op de biodiversiteit in het park."

De moeflon is een klein schaap dat niet alleen op de Hoge Veluwe maar ook op de heide elders regelmatig wordt ingezet om te grazen. Omdat het dier geen inheemse Nederlandse soort is, geniet de moeflon minder bescherming dan de wolf.

Naturalisatie

Naar aanleiding van de discussie over de wolf in Nationaal Park De Hoge Veluwe gaf staatssecretaris Rummenie van Natuur onlangs wel aan dat hij wil onderzoeken of de moeflon 'inheems' kan worden; dat zou een soort naturalisatie van de diersoort zijn.

Of het Nationale Park wil wachten op de uitkomst van dat onderzoek, is onduidelijk. Het parkbestuur zegt zich te beraden op de situatie.

Zorgen over Amerikaans schuldpapier, 'anker financiële markten dreigt los te slaan'

2 weeks ago

Waar de afgelopen dagen de aandacht vooral uitging naar de grote verliezen bij aandelen, kijken beleggers vandaag vooral naar de markt voor Amerikaanse staatsleningen. Daar gebeurt namelijk het tegenovergestelde van wat normaal gesproken gebeurt bij onrust op de financiële markten. En dat kan tot grote problemen leiden.

Gewoonlijk zijn staatsobligaties, leningen uitgegeven door landen, een toevluchtsoord voor beleggers als de aandelenkoersen kelderen. Beleggers verkopen dan aandelen en kopen obligaties. De Amerikaanse obligaties horen in zo'n situatie bij de populairste. Dat leidt tot veel vraag van beleggers, met als gevolg dat de rente die de VS over schulden moet betalen dan daalt.

Maar in de VS stijgt de rente sinds maandag juist flink. "Het is een hele unieke combinatie dat je aandelen ziet dalen en ook obligaties verkocht worden", zegt analist Corné van Zeijl van vermogensbeheerder Cardano. "En dan zie je ook nog eens de dollar dalen. Met name die laatste twee zouden indicaties kunnen zijn dat het vertrouwen in de VS afneemt."

Het gonst van de geruchten over mogelijke verklaringen. Zo zou China, een van de grootste buitenlandse bezitters van Amerikaanse staatsobligaties, aan het verkopen zijn. Japan, een andere grote investeerder, zou tijdens een recente veiling van staatsobligaties niet hebben ingetekend. Andere analisten en beleggers zoeken de verklaring bij hedgefunds. Dat zijn fondsen voor vermogende beleggers die met ingewikkelde strategieën op korte termijn veel winst willen genereren. Ze zouden door grote verliezen cash nodig hebben en daardoor gedwongen zijn te verkopen.

"Dit is allemaal tegelijk aan de hand," denkt Shanawaz Bhimji, obligatiestrateeg bij ABN Amro. "De lucifer ontbrandt als China verkoopt. En de benzine zit verspreid over de hedgefunds." Volgens Bhimji hebben hedgefunds heel stevig belegd in Amerikaans schuldpapier, veelal met geleend geld. "Met een onverwachte en stevige beweging zoals in de afgelopen dagen zit je dan al snel in de problemen. De bank belt je dan om geld bij te storten", legt Bhimji uit. "Als je dat niet kan is het klaar."

'BE COOL'

Ondertussen maant Donald Trump beleggers op zijn Truth Social-kanaal vanmiddag tot rust. "BE COOL! Everything is going to work out well. The USA will be bigger and better than ever before!". Later aangevuld met "THIS IS A GREAT TIME TO BUY!!!"

Maar het economisch beleid van de Verenigde Staten stelt het vertrouwen van beleggers heel erg op de proef, zegt Van Zeijl. "Als het vertrouwen helemaal verloren gaat, heb je een groot probleem. Amerikaanse staatsobligaties zijn het anker in de financiële wereld en dat dreigt nu los te slaan." Het zou ook betekenen dat nieuwe leningen aangaan voor de VS, naast het financieren van de omvangrijke al bestaande schuld, een stuk duurder wordt.

Volgens Bhimji is er momenteel te veel onduidelijk. "De vraagtekens bij het Amerikaanse begrotingsbeleid en een snel verslechterende economische situatie zijn een slechte combinatie. Er is veel onduidelijk en als iets onduidelijk is blijf je er van af."

Celstraf voor Eindhovens raadslid dat met partner drugsgeld witwaste

2 weeks ago

De rechtbank heeft een Eindhovens gemeenteraadslid veroordeeld tot negen maanden cel, waarvan zes maanden voorwaardelijk. Ze moet dus drie maanden de cel in. De rechter heeft haar en haar ex-partner schuldig bevonden in een zaak rond meerdere drugsdelicten en het witwassen van crimineel geld. Haar ex krijgt daarvoor zes jaar gevangenisstraf, meldt Omroep Brabant.

Fatimzahra C. zit sinds 2018 in de Eindhovense gemeenteraad, aanvankelijk voor de VVD. Twee jaar geleden stapte ze uit de fractie na onenigheid. Daarna ging ze als eenmansfractie verder.

In 2019 raakte ze bevriend met Nabil N., die toen vastzat voor drugsbezit. Hij belde haar vanuit de gevangenis. Zij bezocht hem in 2020 meerdere keren. Waarom hij vastzat, zegt C. nooit te hebben geweten. "Hij zei dat het voor iets kleins was en ik geloofde dat", zei ze eerder in de rechtszaak. "In mijn ogen zat daar een onschuldig iemand vast."

Na N.'s vrijlating kregen ze een relatie. Een jaar later schreef hij zich in op haar adres.

Blokken cocaïne

Tijdens de rechtszaak bleek al dat N. destijds niet vastzat voor "iets kleins", maar voor de handel en invoer van blokken cocaïne vanuit het buitenland via de Rotterdamse haven. Volgens het Openbaar Ministerie ging hij daar meteen na zijn vrijlating mee door. Op basis van berichten op cryptotelefoons is bewezen dat hij dat in ieder geval tot maart 2021 deed.

C. en N. zijn nu ook veroordeeld voor het witwassen van het criminele geld dat de man verdiende. Tussen mei 2020 en januari 2024, zei het OM, gaven de twee veel meer geld uit dan ze op basis van hun inkomen zouden kunnen. Ze verbouwden hun woning, kochten sieraden en auto's en gingen op vakanties.

Volledig bewust

Volgens de rechter was C. zich er volledig van bewust dat het om crimineel geld ging. Ze had een actieve rol: in opdracht van haar partner telde en verstopte ze geld en legde ze het klaar om "mee te geven" aan anderen.

Zeker omdat C. actief is als raadslid en ambtenaar neemt de rechter dit haar zeer kwalijk. Ze was zich volledig bewust van haar positie, bleek tijdens de rechtszaak. "Ze moesten eens weten", schreef ze in een berichtje aan haar partner.

Kamer en kabinet zien niets in gratis ov, ondanks 58.000 handtekeningen

2 weeks ago

Een burgerinitiatief om het openbaar vervoer beter toegankelijk en gratis te maken, kan zoals verwacht niet rekenen op grote steun in de Tweede Kamer. Ook staatssecretaris Jansen van Openbaar Vervoer is geen voorstander, want "gratis ov is ontzettend duur".

Initiatiefnemer DeGoedeZaak, een beweging om "Nederland eerlijker, duurzamer, inclusiever en rechtvaardiger te maken", haalde meer dan 58.000 handtekeningen op om een voorstel over openbaar vervoer op de politieke agenda te krijgen. Kern van hun voorstel is dat het ov in publieke handen moet komen, toegankelijker moet worden en gratis.

Kim van Eekelen van DeGoedeZaak mocht de aftrap geven voor het debat in de plenaire zaal van de Tweede Kamer, waar zelden een burger aan het woord komt. "Stelt u zich eens voor dat iedereen vrij kan reizen, ongeacht inkomen of beperking", hield ze Kamerleden en staatssecretaris Janssen (PVV) voor.

'Niet openbaar'

Volgens de initiatiefnemer verdient openbaar vervoer die naam nu niet, omdat het in haar ogen nogal tegenvalt met de openbaarheid. "Treinen worden drukker, kaartjes duurder en in het streekvervoer verdwijnen steeds meer lijnen." Van Eekelen wijst erop dat veel mensen met een beperking niet meer met het ov "durven of kunnen", omdat dat te ingewikkeld is.

Veel partijen staan sympathiek tegenover het initiatief, maar zien ook grote bezwaren. Regeringspartij NSC bijvoorbeeld erkent dat gratis ov "goed klinkt", maar vindt het tegelijk een nogal ongerichte maatregel. "Voor grote groepen is het namelijk wel betaalbaar", zegt Kamerlid Van Dijk. Met het gratis maken van het ov voor iedereen zou zeker 4 miljard euro per jaar zijn gemoeid.

Wat betreft NSC'er Van Dijk moet het openbaar vervoer wel gratis zijn voor bepaalde groepen minima. Staatssecretaris Jansen zou wat dat betreft een voorbeeld moeten nemen aan Limburg, zegt hij, waar bijstandsgerechtigden in sommige gemeenten binnenkort gratis in de daluren mogen reizen.

Jansen zegde toe te zullen inventariseren of het mogelijk is om "op bepaalde momenten kortingen te geven aan bepaalde groepen", maar meer concrete toezeggingen deed hij niet.

Vanuit de Kamer klonk flinke kritiek op de honderden miljoenen die het kabinet bezuinigt op het ov. Kaartjes worden daardoor nog veel duurder, is de verwachting. Kamerlid Van Kent van de SP stelde dat het kabinet "geen vinger uitsteekt" om iets te doen aan de betaalbaarheid.

Wat hem betreft zou het openbaar vervoer stapsgewijs in vijf jaar gratis moeten worden voor iedereen. Ook GroenLinks-PvdA ziet gratis ov op langere termijn wel zitten. "Mag dat wat kosten? Ja, dat mag wat kosten", zei Kamerlid De Hoop.

Denk-Kamerlid El Abassi schetste dat mensen die geen auto kunnen betalen én geen geld hebben voor het ov "geen toegang hebben tot werk", omdat ze er simpelweg niet kunnen komen. SGP-Kamerlid Stoffer pleitte ervoor het ov betaalbaar te houden "voor de gewone man" middels een btw-verlaging en ov voor kinderen onder de 12 jaar gratis te maken.

Beknibbelen

Een aantal coalitiepartijen deelde de zorgen over de betaalbaarheid - het ov is de afgelopen jaren flink duurder geworden - maar wees erop dat er ook andere zorgen leven bij Nederlanders. En die moeten ook worden geadresseerd.

Zowel PVV-Kamerlid Heutink als BBB'er Pierik zei dat er "geen geldboom" is en dat er politieke keuzes moeten worden gemaakt "in schaarste". Beiden verwezen naar de voorjaarsnota, de halfjaarlijkse bijstelling van de begroting, voor eventuele concrete stappen.

Staatssecretaris Jansen benadrukte dat betaalbaarheid van het ov hem aan het hart gaat en zei te streven naar "structurele oplossingen", zonder te zeggen in welke richting hij die zoekt. In de richting van de voorjaarsnota, waar op dit moment over wordt onderhandeld, beloofde Jansen zich er hard voor te maken dat er "zo min mogelijk beknibbeld wordt". Maar ook op dit punt wilde hij niets beloven.

Initiatiefnemer Van Eekelen had haar aftrap van het debat afgesloten met de woorden "u heeft de macht om dit verhaal werkelijkheid te maken". Dat is vandaag niet gebeurd, maar dankzij de 58.000 handtekeningen ging het er wel over.

Kabinet vreest niet voor vertrek van Tata Steel na aangekondigde ontslagen

2 weeks ago

Het kabinet noemt het verdwijnen van 1600 voltijdbanen bij Tata Steel een grote schok voor de medewerkers. "Mensen hebben hier vaak jaren gewerkt", zegt minister Hermans (VVD) van Klimaat en Groene Groei. "Deze reorganisatie is voor de mensen die hierdoor geraakt worden een ingrijpende boodschap."

Hermans is met Tata in gesprek om de staalfabriek in IJmuiden met miljarden euro's aan overheidssteun te verduurzamen. Het kabinet gaat door met die gesprekken om "zo snel als haalbaar" afspraken te maken voor een "schonere en duurzamere" staalproductie, zegt Hermans.

"Het is niet een stap op weg naar een vertrek uit Nederland", zegt minister Beljaarts (PVV) van Economische Zaken naar aanleiding van de vandaag aangekondigde ontslagronde. "In de gesprekken met de ceo van Tata komt naar voren dat ze willen blijven en dat de verduurzamingsplannen nog overeind staan." Tata heeft het kabinet laten weten dat deze ingreep noodzakelijk is om de concurrentie aan te kunnen.

Beljaarts heeft daar begrip voor. "Staal is al langer een moeilijke markt door het Chinese staal dat op de markt komt." Daar komen de importheffingen van de regering-Trump nu bij. Hij noemt het besluit een eigen financiële verantwoordelijkheid van het bedrijf. Hij verwacht dat de medewerkers die het betreft door de krapte op de arbeidsmarkt snel een andere baan zullen vinden.

Onbehoorlijk

GroenLinks-PvdA, de grootste oppositiepartij in de Tweede Kamer, vindt het juist "onbehoorlijk" om vlak voor de transitie naar een schonere en duurzamere fabriek "2000 mensen eruit te gooien", zegt Kamerlid Thijssen. Op initiatief van zijn partij worden naast duurzaamheidseisen ook eisen gesteld aan de gezondheidswinst voor omwonenden.

Thijssen vindt dat de reorganisatie met respect voor de omwonenden en de werknemers moet plaatsvinden. "Je mag als overheid eisen stellen aan hoe er met de mensen daar wordt omgegaan."

Het CDA spreekt van het zoveelste bewijs dat de industrie het zwaar heeft in Nederland. Partijleider Bontenbal wil dat het kabinet nog voor de zomer ingrijpt. "Schrap de CO2-heffing en maak het Europese speelveld van energiekosten en nettarieven eerlijker." De SP wil de staalfabriek juist nationaliseren en volledig in overheidshanden brengen.

Vakbonden ontstemd

Ook de vakbonden zijn ontstemd over de aangekondigde bezuiniging. FNV erkent dat Tata het op dit moment zwaar heeft, onder meer vanwege de duur uitgevallen renovatie van een hoogoven en de relatief hoge kosten voor de Nederlandse industrie. Maar, zegt vakbondsbestuurder Cihan Lacin, die situatie "mag niet worden misbruikt" voor het ontslaan van medewerkers.

Vakbond De Unie is niet verrast dat de directie gaat reorganiseren, maar is wel geschrokken van het aantal mensen dat wordt ontslagen. Marten Jukema van vakbond CNV noemt de ingreep een "staalharde en ijskoude mededeling, die de levens van duizenden medewerkers en hun gezinnen compleet op zijn kop zet". Hij heeft weinig begrip voor de economische situatie van Tata.

Maandag komen leden van de vakbond samen om de reorganisatie te bespreken. Acties zijn niet uitgesloten, zegt vakbond FNV.

Schoon en groen

"Deze reorganisatie lost niets op", zegt Greenpeace. De milieuorganisatie strijdt al jaren tegen de vervuiling van het staalbedrijf en zegt op te komen voor de medewerkers en de omgeving.

"De fabrieken zijn sterk verouderd, stoten kankerverwekkende stoffen uit en kunnen in deze staat niet openblijven." Bovendien denkt Greenpeace niet dat het bij deze bezuinigingsronde blijft omdat Tata Steel miljoenenboetes riskeert.

"Deze beslissing heeft een enorme impact op de regio IJmond en de provincie Noord-Holland en raakt veel werknemers en hun gezinnen", zegt de Noord-Hollandse gedeputeerde Esther Rommel. Wat de provincie betreft is er een toekomst voor het staalbedrijf in de regio, "als deze toekomst groen en schoon is".

Rutte in Japan: we zijn veiliger als we samenwerken

2 weeks ago

"Een sterke NAVO is ook voordelig voor ons", zei de Japanse premier Shigeru Ishiba vandaag na zijn ontmoeting met secretaris-generaal Mark Rutte van de NAVO, die sinds maandag in Tokio is.

De komst van Rutte onderstreept het toenemende strategische belang van Japan voor Europa én de nauwe verwevenheid van de veiligheid in Oost-Azië en Europa. Tijdens de ontmoeting benadrukten beide leiders het belang van intensievere samenwerking. "Met secretaris-generaal Rutte willen we het naar een hoger niveau tillen", onderstreepte de Japanse premier.

Het bezoek komt op een moment van groeiende onzekerheid over de rol van de Verenigde Staten als bondgenoot, ook voor Japan. Naast zijn kritiek op Europa sprak Trump recent ook zijn onvrede uit over het defensieverdrag met Japan. "We hebben een merkwaardige deal met Japan", zei hij op een persconferentie ter gelegenheid van Ishiba's bezoek aan Washington. "Wij moeten hen beschermen, maar zij hoeven ons niet te beschermen."

Minder afhankelijk van VS

Ook in Japan is dus twijfel over de Amerikaanse steun, terwijl het land voor zijn veiligheid in hoge mate afhankelijk is van de VS. Er zijn tienduizenden Amerikaanse militairen gestationeerd in Japan, dat via het bilaterale defensieverdrag ook een veiligheidsgarantie heeft. Japan leunt vrijwel volledig op de VS als militaire partner, anders dan Europa, waar NAVO een gedeeld veiligheidskader biedt en de lasten over meerdere landen worden verdeeld.

De afhankelijkheid van de VS wordt in Tokio steeds vaker als kwetsbaarheid gezien, en mede daarom wordt Japan actiever op het gebied van internationale veiligheid.

Voormalig premier Fumio Kishida voerde in 2022 de aangepaste Nationale Veiligheidsstrategie in, waarmee het defensiebudget werd verdubbeld. Japan investeert flink in legerbases in de meest zuidelijke Nansei-eilanden, nabij Taiwan, en de aanschaf van langeafstandsraketten.

Ook werkt Japan aan sterkere veiligheidsbanden met landen in de regio die ook de hete adem van China in de nek voelen. Zo heeft het onlangs een nieuw programma gelanceerd waarmee het militaire capaciteiten helpt versterken in partnerlanden in de regio.

Deze stappen waren eerder onvoorstelbaar, want Japan stond decennialang bekend om zijn pacifistische houding. Het veiligheidsbeleid in Tokio is dus ingrijpend aan het verschuiven. Japan zoekt actief naar extra bondgenoten, en Europa is vruchtbare grond.

De afgelopen jaren heeft Japan zijn samenwerking met zowel de NAVO als met afzonderlijke Europese landen drastisch versterkt. Japan stuurt regelmatig een klein bataljon diplomaten en legerpersoneel naar Europa om deel te nemen aan NAVO-overleggen.

Het bezoek van Rutte is een teken van gedeelde strategische ambitie. "We moeten meer vlees op de botten krijgen", benadrukte de NAVO-chef. En tijdens een bezoek aan een marinebasis nabij de Japanse hoofdstad waarschuwde hij dat "China zijn militaire macht in hoog tempo versterkt terwijl het Rusland steunt in de oorlog."

Meerdere veiligheidsdreigingen

Japan deelt deze zorgen en wil eveneens concrete stappen om de samenwerking te versterken, nu de spanningen in zijn regio oplopen door een steeds assertiever China en door de Noord-Koreaanse nucleaire ambities. Beide landen stemmen hun optreden bovendien regelmatig af met Rusland en Iran.

Japan wijst ook op de toename van gezamenlijke militaire oefeningen van China en Rusland in de buurt van Japanse wateren, en berichten over Noord-Koreaanse troepen in Oekraïne. Het maakt duidelijk hoe dreigingen zich over meer regio's tegelijk verspreiden. "De veiligheid van het Euro-Atlantisch gebied en die van ons zijn nauw met elkaar verweven", verklaarde Ishiba vandaag.

Rutte onderstreepte dat het tijd is om echte samenwerking tot stand te brengen, vooral op het gebied van defensieproductie en het delen van inlichtingen.

"Laten we het praktisch maken", zei Rutte, de blik gericht op Ishiba. "Ik weet dat we veiliger zijn als we samenwerken."

Middelbare scholen passen schoolopdrachten aan om AI-gebruik tegen te gaan

2 weeks ago

Middelbare scholen geven scholieren andere opdrachten om te voorkomen dat zij hun werk uitbesteden aan AI-tools. Zo moeten leerlingen hun verslagen bijvoorbeeld in de klas maken en krijgen zij mondelinge overhoringen als aanvulling op een schriftelijke opdracht. Docenten kunnen zo nagaan of leerlingen de stof goed kennen.

Dat blijkt uit een rondgang van NOS Stories langs tientallen scholen en docenten. Ook onderwijsorganisaties herkennen de trend. Zo ziet de VO-raad, de vereniging van scholen in het voortgezet onderwijs, dat AI-gebruik een worsteling is voor scholen en docenten en opdrachten voor leerlingen daarom worden aangepast.

Na een oproep van NOS Stories gaven duizend scholieren aan dat zij AI-tools gebruiken bij schoolopdrachten. Zij zeggen wekelijks tot dagelijks gebruik te maken van kunstmatige intelligentie, bijvoorbeeld bij het genereren van teksten voor verslagen of hulp bij de antwoorden van huiswerkvragen.

ChatGPT wordt veruit het meest gebruikt, maar ook programma's als Deepseek, Gemini en de chatbot van Snapchat zijn populair voor schoolopdrachten.

Docenten vertellen hoe ze omgaan met AI-gebruik van leerlingen:

Docenten hebben het gebruik van AI niet altijd door. Van de duizend leerlingen die hebben gereageerd en AI gebruiken, zeggen 200 leerlingen wel een keer te zijn betrapt door een docent. Veel van die jongeren zeggen dat de school daar geen consequenties aan verbond, maar een enkeling kreeg wel problemen.

Bijvoorbeeld Daan van 15. Hij gebruikte samen met een klasgenoot AI voor een economie-opdracht. Zijn klasgenoot kopieerde en plakte de gegenereerde tekst vanaf een AI-tool. "Dus je zag met een AI-detector dat meer dan 50 procent AI was en toen heb ik een 1 gekregen."

Docenten laten weten dat het lastig is om te zien of een leerling een tekst zelf heeft geschreven of dat AI is gebruikt. "Je hebt het niet altijd door", zegt docent Nederlands Esther Bonfrer van Het Noordik in Almelo. "Soms zie je: dit is gewoon niet van jou. Maar als leerlingen in de instructies van de AI-tool verwerken dat de tekst in makkelijk taalgebruik moet, dan zie je het niet."

Veranderen van lesmethoden

"Eén van de grootste worstelingen is het plagiaatvraagstuk", zegt Fijke Hoogendijk van de VO-raad. Er zijn plagiaatscanners die docenten kunnen gebruiken om na te gaan of AI is gebruikt, maar volgens Hoogendijk zijn die niet altijd effectief. "Leerlingen weten namelijk hoe ze deze kunnen omzeilen en ook kan iemand vals worden beschuldigd."

Daardoor zoeken scholen naar andere oplossingen. Verschillende scholen experimenteren met hun lesmethoden en passen waar mogelijk de vorm aan. Zo ook docent Bonfrer. Voorheen gaf ze een schrijfopdracht die leerlingen deels thuis konden maken, maar dat werkt nu niet meer.

"Als ze het thuis maken, gooien ze het in ChatGPT en doen ze helemaal niks", zegt Bonfrer. "Daarom geef ik nu de opdracht in de les en dan sta ik achter in de klas. Je ziet dan of Word openstaat of iets anders. Vaak gaan ze dan wel aan de slag."

Scholierenorganisatie LAKS vindt het goed dat docenten zoeken naar andere lesmethoden. De organisatie heeft liever dat scholen de vorm van hun opdrachten aanpassen dan dat leerlingen onterecht worden beschuldigd van AI-gebruik. Dat komt weleens voor, zegt LAKS, dat klachten hierover binnenkrijgt van leerlingen.

Beleid

Voor scholen is er sinds vorig jaar een document, gemaakt door Kennisnet, waarin adviezen staan over hoe scholen AI kunnen gebruiken. Verschillende scholen werken ook aan eigen AI-beleid. Daarin is bijvoorbeeld aandacht voor hoe hun leerlingen wel AI mogen gebruiken, en wanneer dit niet mag en er sprake is van fraude.

In politiek Den Haag wordt er ook gesproken over AI in het onderwijs. "Ik denk dat veel mensen, ikzelf zeker, heel erg achterlopen op de ontwikkelingen", zegt staatssecretaris Paul van primair en voortgezet onderwijs. Volgens de bewindsvrouw is het aan de scholen en docenten zelf om te bepalen hoe AI te gebruiken in het onderwijs. "Wij moeten hen helpen om dat op een verantwoorde, verstandige en veilige manier te doen."

Brand op vrachtschip op Noordzee is uit

2 weeks ago

De brand op een vrachtschip op de Noordzee is uit, meldt de Kustwacht. In het schip dat ten noordwesten van Hoek van Holland vaart is nog wel rook aanwezig. De Kustwacht en Koninklijke Nederlandse Redding Maatschappij (KNRM) blijven stand-by staan.

De kapitein van de Victoria L sloeg woensdagmiddag alarm vanwege een brand in de machinekamer. Een gespecialiseerd team van de brandweer werd met een helikopter van de Kustwacht aan boord van het schip gebracht. De KNRM en Kustwacht zijn nog wel met meerdere reddingboten bij het vrachtschip aanwezig.

De negentien bemanningsleden van het vrachtschip zijn ongedeerd. De Victoria L ligt ongeveer 60 kilometer buiten de kust, ten noordwesten van Hoek van Holland en Scheveningen. Het vrachtschip vaart onder de vlag van Liberia.

Het schip heeft geen lading aan boord en was onderweg van Hamburg naar de haven van Rotterdam.

Dag op Uranus blijkt 28 seconden langer te duren dan gedacht

2 weeks ago

17 uur, 14 minuten en 52 seconden. Zo lang blijkt een dag te duren op de planeet Uranus. En niet 17 uur, 14 minuten en 24 seconden, zoals astronomen jarenlang dachten. Nieuw onderzoek levert een preciezer resultaat op, en dat is belangrijk voor toekomstig onderzoek, schrijven ze in Nature Astronomy.

In principe is het niet moeilijk om vast te stellen hoelang een planeet erover doet om rond zijn eigen as te draaien: je kijkt wanneer de zon precies boven een oriëntatiepunt staat en telt hoelang het duurt voordat dat weer gebeurt. 24 uur in het geval van de aarde.

Bij ijsreus Uranus is dat minder makkelijk vast te stellen, omdat de kern van de planeet gehuld is in een mantel van water, methaan en ammoniak, omringd door vloeibare waterstof, helium en methaan. Er is dus geen Mount Everest of Grand Canyon te vinden als ijkpunt.

Daarnaast is de as van Uranus ook nog eens 98 graden gekanteld, waardoor de planeet vanaf de zon gezien op zijn kant lijkt te liggen. Als enige planeet in ons zonnestelsel staat Uranus' evenaar dus bijna haaks op zijn baan rond de zon. Dat betekent dat de polen van de planeet lijken te verschuiven en dus moeilijk te volgen zijn.

Poollicht bestudeerd

De daglengte die tot nu toe werd aangehouden, werd in 1986 bepaald toen NASA's ruimtesonde Voyager 2 enige tijd metingen van het magnetische veld deed. De wetenschappers waarschuwden toen al dat er rekening moest worden gehouden met een onzekerheidsmarge van 36 seconden.

Franse wetenschappers hebben nu die meting verbeterd door foto's van ruimtetelescoop Hubble te gebruiken. Door het poollicht te analyseren op foto's die tussen 2011 en 2022 waren genomen, konden ze nauwkeurig vaststellen waar de magnetische polen van de planeet zich precies bevonden. Daarmee hadden ze dus een ijkpunt voor een betere plaatsbepaling.

De correctie van 28 seconden betekent dat metingen in Uranus' atmosfeer nu veel nauwkeuriger zullen zijn dan eerst. Ook is de onzekerheidsmarge nu nog maar een fractie van een seconde. Dat is cruciaal als er in de toekomst weer sondes naar de planeet worden gestuurd, zoals wetenschappers graag willen.

Extreme seizoenen

Uranus is de op twee na grootste planeet van ons zonnestelsel, na Jupiter en Saturnus. De planeet werd in 1781 als eerste planeet met een telescoop ontdekt, door de Brit William Herschel.

De planeet, vijftien keer groter dan aarde, doet er 84 jaar over om rond de zon te draaien. Zijn gekantelde as betekent daarbij dat sommige delen van de planeet een poolnacht kennen van 42 jaar, terwijl het aan de andere kant dan al die tijd licht is. Al is 'licht' een betrekkelijk begrip op negentien keer de afstand van de zon, vergeleken met de aarde.

Achtervolging door vijf politieauto's op Britse snelweg eindigt in crash

2 weeks ago

Op de snelweg A1 in het Verenigd Koninkrijk zijn vannacht zeven agenten gewond geraakt bij een achtervolging die eindigde in een kettingbotsing. Dat melden Britse media. Twee mensen zijn gearresteerd. Het gaat om de bestuurder en andere inzittende van de BMW die werd achtervolgd.

Het ongeluk gebeurde vannacht rond 02.30 uur. Even daarvoor wilden agenten in de Engelse plaats Gateshead een auto tot stoppen bewegen, omdat ze zich zorgen maakten over het rijgedrag van de bestuurder.

Toen de BMW in kwestie op een andere plek werd gesignaleerd, zetten agenten de achtervolging in waarbij ze versterking van collega's kregen. Enkele minuten later kwamen vijf politieauto's en de BMW met elkaar in botsing. Zeven agenten raakten gewond.

Het ongeluk leidde tot een ravage op de snelweg bij Newcastle upon Tyne, in het noordoosten van Engeland. Op beelden is te zien dat een van de politiewagens flink is ingedeukt. Ook waren rijbanen onder meer bezaaid met glasscherven, afkomstig van de beschadigde voertuigen.

Beenblessure

Vier van de zeven agenten zijn inmiddels ontslagen uit het ziekenhuis. Een van de agenten die nog moet blijven, raakte gewond aan zijn been.

De twee inzittenden van de BMW bleven ongedeerd. De twintigers zijn allebei aangehouden. De politie verdenkt de man van het veroorzaken van ernstig letsel door gevaarlijk rijgedrag. De vrouw wordt verdacht van medeplichtigheid aan gevaarlijk rijgedrag.

Vanwege de botsing was een deel van de snelweg in beide richtingen afgesloten, wat leidde tot flinke vertragingen. De A1 verbindt de Engelse hoofdstad Londen en de Schotse hoofdstad Edinburgh met elkaar.