Aggregator
Kamer herhaalt oproep aan kabinet: trek voorstel voor transgenderwet in
Een meerderheid in de Tweede Kamer heeft opnieuw een motie aangenomen die het kabinet oproept om het voorstel voor een transgenderwet in te trekken en niet meer te behandelen. Dit moet binnen een maand gebeuren. De wet maakt het eenvoudiger om iemands geslachtsregistratie te veranderen.
De motie is een initiatief van SGP, JA21 en FvD. Ook de regeringspartijen NSC, PVV en BBB stemden voor. Vorig jaar werd eenzelfde motie aangenomen door de huidige Tweede Kamer. De stemmingsuitslag is daarom niet verrassend. De oproep was toen gericht aan het 'oude' demissionaire kabinet omdat er nog geen nieuw kabinet was. PVV, VVD, NSC en BBB waren nog bezig met de formatiegesprekken.
De toenmalige demissionaire ministers Weerwind (D66) en Dijkgraaf (D66) lieten de Kamer weten het voorstel voor de transgenderwet niet te willen intrekken. "Een vrije uitwisseling van ideeën, waarbij de stemmen van zowel voor- als tegenstanders worden gehoord, behoort tot de kern van het parlementaire debat over wetgeving in onze democratie", schreven zij in hun brief. "Er wordt nu een stap van het kabinet verlangd die hier tegen ingaat en die stap willen wij niet zetten."
Versoepeling geslachtsregistratieDe ministers stelden dat de wet is bedoeld om "de rechten van een groep mensen die zich in een kwetsbare positie bevindt" te beschermen. Het gaat om een versoepeling van de voorwaarden voor wijziging van de vermelding van het geslacht in de geboorteakte.
Zo is er geen deskundigenverklaring meer nodig, kinderen onder de 16 jaar kunnen hun geslachtsregistratie wijzigen via de rechtbank en personen van 16 jaar en ouder kunnen dit bij de burgerlijke stand doen.
Maar een Kamermeerderheid wil dus nog steeds niet over die plannen debatteren. Het is nu aan het huidige kabinet om op het hernieuwde verzoek van de Kamer te reageren.
FreeDOS 1.4 Released
Opvang van 300 asielzoekers in Bussum gaat toch niet door
Er komt in Bussum in Noord-Holland toch geen noodopvang voor asielzoekers. Het is het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) en de eigenaar van het terrein niet gelukt om tot een huurovereenkomst te komen. Het plan om aan de Franse Kampweg 300 mensen op te vangen tot 1 juli 2027 is daarmee definitief van de baan.
Het is niet gelukt om tot een overeenkomst te komen vanwege een conflict over de verkoop van een naastgelegen stuk grond, schrijft regionale omroep NH. Kort voor de plannen rond de opvang bekend werden, is het stuk grond voor 5,65 miljoen euro verkocht aan een vastgoedbedrijf. De opvang zou kunnen leiden tot waardevermindering van de grond, schrijft NH.
De grondeigenaar zegt echter tegen de omroep dat het afketsen van de huurovereenkomst niets te maken heeft met de verkoop van de grond. Hij spreekt van een "toevallige samenloop van omstandigheden" waardoor de verhuur niet doorging.
Het COA wil verder niet reageren. "Dat is iets tussen ons en de ondernemer", zegt een woordvoerder tegen de omroep. Wel zegt de woordvoerder dat zowel het COA als de grondeigenaar "het betreurt" dat de overeenkomst niet doorgaat.
ProtestenHet plan voor de opvang op het terrein van een voormalige horecagroothandel aan de rand van Bussum leidde tot veel protesten. Zo werden spandoeken opgehangen tegenover het terrein waar de opvang zou komen. Ook blokkeerden tientallen tegenstanders in februari met spandoeken tijdelijk een weg.
Vorige week nog kwamen zo'n zestig inwoners van Bussum naar het gemeentehuis om hun ongenoegen te uiten over de plannen voor een noodopvang. Volgens het COA en de grondeigenaar hebben de protesten niets te maken met het feit dat de opvang er toch niet komt.
De gemeente Gooise Meren, waarvan Bussum deel uit maakt, moet volgens de spreidingswet 389 mensen opvangen. Nu vangt de gemeente met de bestaande opvanglocatie in Naarden zo'n 110 mensen op. Het is nog onduidelijk waar in de gemeente de overige 279 asielzoekers gehuisvest kunnen worden, schrijft de omroep.
Windows 11 lijkt nieuw Start-menu te krijgen zonder aanbevelingen - correctie
Dwangsom voor COA bij overvol aanmeldcentrum Ter Apel blijft staan
Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet ook in de toekomst een dwangsom van 50.000 euro per dag aan de gemeente Westerwolde betalen als het aanmeldcentrum in Ter Apel overvol is. Dat heeft het gerechtshof in Leeuwarden in hoger beroep bepaald.
De rechter had het COA afgelopen najaar een dwangsom van 50.000 euro per dag opgelegd bij overschrijding van de maximale bezetting van 2000 asielzoekers in Ter Apel. Het COA was het daar niet mee eens en ging in beroep.
Tijdens het hoger beroep betoogde het COA alles te doen om drukte in Ter Apel te voorkomen. Het opvangorgaan stelt dat het nakomen van de afspraak wordt bemoeilijkt door omstandigheden als een hoge asielinstroom en sluiting van (nood)opvanglocaties.
Langdurig overschredenHet hof stelt, net als de rechtbank eerder, dat het COA meer asielzoekers op andere locaties kan opvangen. In het vonnis wijst het gerechtshof erop dat het COA er eerder langdurig niet in is geslaagd zich aan de afspraken te houden. Ook kan het COA niet garanderen dat het maximumaantal nooit meer wordt overgeschreden, aldus het hof.
De afgelopen maanden is het gelukt om het aantal asielzoekers onder de 2000 te houden, maar een paar keer was het kantje boord. Zo verbleven er begin februari - op twee mensen na - bijna 2000 mensen in het aanmeldcentrum.
Het hof waarschuwt in de uitspraak voor eventuele gevolgen van de grote drukte in het aanmeldcentrum. "Overschrijding van het aantal asielzoekers leidt tot spanningen, allereerst in de locatie zelf, maar ook in de omgeving."
"Verder is er bij overschrijding van het maximum minder ruimte om aandacht te geven aan een speciale categorie asielzoekers, de zogenaamde 'veiligelanders'", aldus het hof. "Die groep zorgt zowel in als buiten de locatie voor (veel) meer overlast dan de gemiddelde mensen in de opvanglocatie", citeert RTV Noord uit het vonnis.
Eerder won de gemeente Westerwolde ook al twee keer een kort geding over het maximumaantal van 2000 asielzoekers. De laatste keer, eind oktober vorig jaar, verhoogde de rechter in Groningen de dwangsom naar 50.000 euro per dag, met een maximum van 5 miljoen euro. Dat maximumbedrag blijft staan.
Lek in WhatsApp voor Windows kan leiden tot uitvoeren willekeurige code
Meta gebruikte aparte versie van Llama 4 om hoog te scoren in benchmark
Kamer steunt vuurwerkverbod, maar afsteken moet dit jaar nog kunnen
De Tweede Kamer steunt zoals verwacht een algemeen vuurwerkverbod. Maar een meerderheid wil dat het verbod pas na de komende jaarwisseling ingaat. Dat bleek bij de stemmingen over de initiatiefwet van GroenLinks-PvdA en Partij voor de Dieren.
Een meerderheid steunde een motie van JA21 en BBB, die vinden dat de vuurwerkbranche te grote schade zou oplopen als het verbod bij de komende jaarwisseling ingaat.
De meeste verkopers hebben al een grote voorraad aangeschaft voor eind december, en die kunnen ze nauwelijks doorverkopen aan andere landen, zeggen de partijen. Dat is kapitaalvernietiging en een grote inkomstenderving voor de ondernemers.
'Catastrofe dreigt'Andere partijen vrezen dat de komende jaarwisseling door het uitstel volledig uit de hand zal gaan lopen. Omdat het de laatste keer is zullen veel liefhebbers juist extra vuurwerk kopen en afsteken, is hun redenering.
"Als we nog een jaar wachten, dreigt met de komende jaarwisseling een catastrofe. Dat moet niemand willen", zegt Kamerlid Kostic van de Partij voor de Dieren.
De motie is een verzoek aan het kabinet. Staatssecretaris Jansen (Infrastructuur en Waterstaat) zei vorige week in het debat dat ook hij het niet haalbaar acht dat het verbod nog dit jaar ingaat. Hij denkt nog zeker anderhalf jaar nodig te hebben voor 'lagere wetgeving' om het verbod te regelen.
Zo moet het plan van de ChristenUnie om dorps- en buurtverenigingen toch de mogelijkheid te geven om gezamenlijk vuurwerk af te steken verder worden uitgewerkt.
HulpverlenersSinds de regeringspartijen VVD en NSC van standpunt zijn veranderd, is er een meerderheid voor het vuurwerkverbod. Aanleiding zijn de elk jaar toenemende ongeregeldheden, waarbij ook hulpverleners bekogeld worden met vuurwerk.
Nu de Tweede Kamer het wetsvoorstel heeft aangenomen, moet ook de Eerste Kamer zich er nog over uitspreken. Het is nu al duidelijk dat daar een meerderheid is voor het algeheel vuurwerkverbod.
Minister Veldkamp ontbiedt ambassadeur Israël om dood hulpverleners in Gaza
Minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken gaat de Israëlische ambassadeur om opheldering vragen over de recente gebeurtenissen in Gaza. Dat schrijft hij aan de Tweede Kamer. Aanleiding is de dood van vijftien Palestijnse hulpverleners, die vorige maand door het Israëlische leger zijn gedood.
Veldkamp (NSC) heeft morgen een gesprek met de Israëlische ambassadeur en zegt de Tweede Kamer hierover te informeren in een debat komende donderdag. Het is de eerste keer dat het Nederlandse kabinet de Israëlische ambassadeur ontbiedt in verband met het conflict in Gaza dat oplaaide na de aanval van Hamas op Israël op 7 oktober 2023.
Bij de Israëlische aanval in Gaza werden op 23 maart vijftien hulpverleners gedood. De groep reed in een konvooi dat bestond uit een wagen van de Verenigde Naties, een brandweerwagen van de Palestijnse burgerbescherming en ambulances van de hulporganisatie Palestijnse Rode Halve Maan.
De afgelopen dagen werd steeds meer bekend over de Israëlische aanval op de hulpverleners. Israël zei aanvankelijk dat het de aanval had geopend omdat het konvooi zonder lichten reed en een verdachte indruk maakte. Maar later werd uit videobeelden duidelijk dat de voertuigen door verlichting, zwaailichten en bedrukking duidelijk zichtbaar en herkenbaar waren.
'Langzaam veranderen'Het kabinet veroordeelde de Israëlische aanval op de hulpverleners vorige week. Minister Klever (PVV) van Buitenlandse Handel en Ontwikkelingshulp noemde die "afschuwelijk en onacceptabel".
Gisteren riepen vijf hulp- en mensenrechtenorganisaties het kabinet op om duidelijker stelling te nemen tegen het escalerende geweld in Gaza. Diplomatieke druk is volgens hen niet genoeg om Israël tot een andere koers te bewegen.
Binnen de oppositie in Den Haag klinkt dat geluid al langer, en ook NSC-leider Omtzigt zegt vandaag dat het kabinet misschien wel meer zou kunnen doen. "Ik snap de houding tot nu toe, maar ik denk dat die langzaam zou moeten veranderen", zegt hij.
Volgens hem heeft Israël het volste recht om zichzelf te verdedigen tegen Hamas. "Maar er zijn grenzen aan wat je nog als zelfverdediging kan zien. Dus het is goed dat de minister van Buitenlandse Zaken de ambassadeur daarop gaat aanspreken."
'Overdreven'VVD-leider Yesilgöz wijst in eerste instantie ook op het verdedigingsrecht van Israël, maar zegt dat er ook "zaken" plaatsvinden waar ze "buikpijn" van krijgt. Ze vindt het terecht dat bondgenoot Israël is ontboden door Veldkamp. "Ook richting bondgenoten kan je zeggen: hoe kan dit nou?"
PVV-leider Wilders noemt het ontbieden van de ambassadeur desgevraagd "overdreven".
Zwaargewonde bij steekpartij in Groningse tbs-kliniek
In de Mesdagkliniek in Groningen is zondagavond iemand ernstig gewond geraakt bij een steekincident. Een woordvoerder van de kliniek zegt dat zowel de verdachte als het slachtoffer een patiënt is van de tbs-kliniek.
Om die reden kan de kliniek verder niets naar buiten brengen over de steekpartij en de achtergrond van de betrokkenen. Dat valt onder het beroepsgeheim. Ook is niet duidelijk hoe het met het slachtoffer gaat. Op basis van meerdere goed ingevoerde bronnen schrijft De Telegraaf dat de verdachte Malek F. is.
F., een Syrische vluchteling, kreeg tbs opgelegd nadat hij in 2018 drie mensen had neergestoken op het Johanna Westerdijkplein in Den Haag. De drie slachtoffers raakten zwaargewond. Volgens omstanders had F. "Allahoe akbar" geroepen en op sociale media geschreven dat "alle ongelovigen moeten lijden".
In 2021 oordeelde het gerechtshof dat er geen sprake was van een terroristisch motief. Zijn opdracht om mensen neer te steken kreeg hij van de duivel, verklaarde F. tijdens het hoger beroep. "Een kraai gaf me het signaal dat ik mensen moest steken", zei de man toen in de rechtszaal. Malek F. was volgens het hof volledig ontoerekeningsvatbaar. Daarom kreeg hij tbs, maar geen celstraf.
Tweede incidentMesdag heeft aangifte gedaan en "passende maatregelen" getroffen. De kliniek wil niet ingaan op wat die maatregelen precies inhouden, maar tegen RTV Noord zegt een woordvoerder dat in dit soort gevallen iemand kort wordt afgezonderd en dat per geval wordt bekeken wat er verder gaat gebeuren.
Het is het tweede incident in de Mesdagkliniek in een paar dagen tijd. Vrijdag keerde een patiënt niet op tijd terug van onbegeleid verlof. Enkele dagen later werd hij aangehouden in Arnhem.
Turning Old Cellphones into SBCs
Zeker twee universiteiten naar de rechter om bezuinigingen hoger onderwijs
Zeker twee Nederlandse universiteiten stappen naar de rechter over de bezuinigingen op hoger onderwijs en wetenschap. Dat maakt de koepelorganisatie Universiteiten van Nederland (UNL) bekend.
Vandaag heeft de Eerste Kamer de begroting van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen goedgekeurd. Daarmee gaat de voorgenomen half miljard euro aan bezuinigingen door.
"Met deze begroting wordt eenzijdig het bestuursakkoord hoger onderwijs en wetenschap verbroken", staat in een verklaring van UNL.
In dat akkoord uit 2022 werd onder meer vastgelegd dat de rijksoverheid jaarlijks 300 miljoen euro ter beschikking zou stellen voor starters- en stimuleringsbeurzen voor wetenschappelijk onderzoek. Dat bedrag wordt nu veel lager, en daarmee worden de afspraken niet nagekomen, zegt UNL.
'Principekwestie'In elk geval de Tilburg University en Radboud Universiteit in Nijmegen gaan naar de rechter om hun individuele budget aan te vechten. Tegen Nieuwsuur zegt Caspar van den Berg, voorzitter van UNL, dat de stap naar de rechter een "principekwestie" is. "We willen een onafhankelijke uitspraak van de rechter over de juridische waarde van een bestuursakkoord."
Volgens Van den Berg wordt de Tilburgse universiteit hard geraakt omdat die instelling al veel investeringen heeft gedaan. Ook de Radboud wil graag weten hoe de rechter over de bezuinigingen denkt. Het is volgens de voorzitter niet nodig dat alle veertien Nederlandse universiteiten naar de rechter stappen "om dit punt te maken", maar hij sluit niet uit dat andere universiteiten zich nog aansluiten.
ProtestEr wordt al maanden geprotesteerd tegen de aangekondigde bezuinigingen. In november was een grote demonstratie op het Malieveld. Onderwijsinstellingen vrezen dat door de bezuinigingen veel wetenschappelijk onderzoek zal moeten stoppen en opleidingen zullen verdwijnen.
Het kabinet bezuinigt in totaal ruim 1 miljard euro op hoger onderwijs.
OPPO introduceert A5 Pro 5G-smartphone met IP69-certificering voor 279 euro
Zelensky: 'Twee Chinezen die vochten aan Russische zijde gevangengenomen'
Het Oekraïense leger heeft twee Chinezen gevangengenomen in de regio Donetsk in het oosten van Oekraïne. Dat schrijft de Oekraïense president Zelensky op Telegram. Hij zegt zich te baseren op de documenten die de mannen bij zich droegen.
Zelensky deelt ook een video waarop een man herkenbaar in beeld is die met geboeide handen onder meer gevechtshandelingen uitbeeldt. De man spreekt daarbij enkele woorden Mandarijn.
Volgens de Geneefse Conventies is het verboden om krijgsgevangenen herkenbaar in beeld te brengen. De NOS heeft de man daarom onherkenbaar gemaakt:
Volgens Zelensky beschikt Oekraïne over informatie waaruit blijkt dat er aanzienlijk meer Chinezen vechten aan Russische zijde. Dat wordt momenteel verder onderzocht, aldus de Oekraïense president. Hij heeft zijn minister van Buitenlandse Zaken opgedragen om contact op te nemen met Peking.
Die minister, Andri Sybiha, schrijft op X dat hij de Chinese zaakgelastigde in Oekraïne heeft ontboden. "Dat Chinese burgers vechten als onderdeel van het Russische invasieleger in Oekraïne zet vraagtekens bij China's uitgesproken standpunt voor vrede." Ook ondermijnt het volgens Sybiha de geloofwaardigheid van China als verantwoordelijk permanent lid van de VN-Veiligheidsraad.
'Rusland wil geen einde aan oorlog'Zelensky roept bondgenoten zoals de VS en Europa "en iedereen in de wereld die vrede wil" op om te reageren op de Chinese aanwezigheid op Oekraïens grondgebied. "Hier moet absoluut op gereageerd worden."
Dat Rusland China direct of indirect heeft betrokken bij de oorlog is volgens Zelensky "een duidelijk signaal" dat Poetin de oorlog niet wil beëindigen.
China en Rusland hebben nog niet gereageerd op de uitspraken van Zelensky.
Noord-Koreanen aan het frontIn het najaar van 2024 kwamen er steeds meer aanwijzingen dat er Noord-Koreaanse militairen aan Russische zijde meevochten aan het front. In totaal zou het om ruim 11.000 Noord-Koreaanse militairen gaan.
In januari dit jaar meldden Oekraïense officieren dat de Noord-Koreanen zich hadden teruggetrokken na zware verliezen. De verwachting was dat Noord-Korea later opnieuw troepen zou sturen.
Eind februari meldde de Zuid-Koreaanse inlichtingendienst dat Noord-Korea opnieuw troepen had gestationeerd in de Russische grensregio Koersk.
Dak van club in Dominicaanse Republiek stort in, minstens 58 doden
In de Dominicaanse Republiek zijn zeker 58 mensen omgekomen en meer dan 160 mensen gewond geraakt nadat het dak instortte van een nachtclub in hoofdstad Santo Domingo.
Volgens de nationale politie van het land zijn er 93 ambulances van verschillende ziekenhuizen naar club Jet Set gestuurd en zijn er zoek- en reddingsacties gaande.
Reddingswerkers zijn in de ravage op zoek naar overlevenden:
"We gaan ervan uit dat velen van hen nog in leven zijn, en daarom zullen de autoriteiten niet opgeven totdat er geen enkel persoon meer onder het puin ligt", zegt de directeur van het centrum van noodoperaties in een update op Instagram.
Onder de gewonden bevindt zich merenguezanger Rubby Pérez, die aan het optreden was toen het dak instortte. Hoe hij er aan toe is, is niet duidelijk. De saxofonist in zijn band is in ieder geval wel omgekomen, zo vertelt zijn manager, die tegen lokale media vertelde dat hij aanvankelijk dacht aan een aardbeving. "Ik kon nog net een hoek in duiken."
'Vreselijke tragedie'Ook de gouverneur Nelsy Cruz van de noordwestelijke provincie Montecristi is bij de ramp omgekomen.
De burgemeester van Santo Domingo spreekt op X van een vreselijke tragedie. "Mijn diepste medeleven gaat uit naar de families die nog steeds wachten op nieuws over hun geliefden," schreef ze op X.
Het is niet duidelijk waardoor het dak van de club instortte.
Celstraf en houdverbod voor beruchte hondenfokker uit Eersel
Een hondenfokker uit Eersel is veroordeeld tot vijftien maanden cel, waarvan tien voorwaardelijk, voor het verwaarlozen van honderden dieren. Zijn ex-vriendin is veroordeeld tot een voorwaardelijke celstraf van tien maanden en een taakstraf van 200 uur.
De rechtbank acht bewezen dat de twee voor langere tijd de juiste zorg hebben onthouden aan een groot aantal honden.
De zaak kwam in 2022 aan het licht toen dierenactiegroep House of Animals beelden publiceerde waaruit bleek dat er op de fokkerij van de 69-jarige Jan P. honderden honden leefden onder erbarmelijke omstandigheden.
Ze zaten in te kleine, vervuilde hokken. Ook kregen ze geen schoon drinkwater. Veel dieren waren vaak ziek en gestrest.
Boetes maakten geen indrukDe Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) voerde sindsdien meerdere controles uit. Uiteindelijk nam de NVWA alle honden af van de fokkers.
In 2023 moest de fokker op last van de rechter zijn bedrijf sluiten omdat de hondenfokkerij in strijd was met het lokale bestemmingsplan. P. trok zich daar niets van aan en de gemeente legde verschillende boetes op.
In maart 2024 troffen inspecteurs van de NVWA opnieuw honderden dieren aan bij de fokkerij. Het waren onder meer ezels, pony's en konijnen. Dat was de druppel: de fokkerij werd op last van de NVWA gesloten.
'Langdurig tekortgeschoten'Bij de behandeling van de zaak drie weken geleden sprak P. alle aantijgingen tegen. Hij zei dat zijn bedrijf "pico bello in orde" was, maar dat controleurs van de NVWA "iets anders opschreven".
Zijn ex-vriendin Stephanie D. erkende veel problemen toen wel, maar zei dat die deels werden veroorzaakt door het groeiende aantal honden als gevolg van de stokkende verkoop na alle media-aandacht.
De rechtbank zegt in het vonnis onder meer dat de honden voor hun dagelijkse behoeftes en gezondheid volledig afhankelijk waren van de verdachten. "Het is pijnlijk te constateren dat de dieren zo te lijden hebben gehad."
Beperkte rolDe rechtbank rekent het de man aan dat hij nauwelijks iets deed om de leefomstandigheden te verbeteren. "Het is betreurenswaardig en onbegrijpelijk dat de man ondanks alle schrijnende bevindingen nog steeds niet onderkent dat het niet op orde was."
Bij het bepalen van de straf woog de rechtbank mee dat het bedrijf van de man inmiddels is gesloten en dat hij al publiekelijk werd veroordeeld. Berichtgeving over zijn zaak heeft volgens de rechtbank "schadelijk gewerkt". De straf voor P. valt iets lager uit dan de eis van het OM (twintig maanden cel, waarvan tien maanden voorwaardelijk).
Tegen Stephanie D. (50) eiste justitie vijftien maanden cel, waarvan tien maanden voorwaardelijk. Zij kreeg uiteindelijk een voorwaardelijke celstraf en een taakstraf . Volgens de rechtbank werd de bedrijfsvoering vooral door P. bepaald en had de vrouw hierin een beperkte rol, schrijft Omroep Brabant. Ook woog de rechtbank mee dat de vrouw inzag dat de zorg voor de honden niet op orde was.
Tien jaar lang geen dieren houdenNaast de straffen mogen de verdachten de komende jaren geen dieren houden. Verdachte Stephanie D. kreeg een verbod van drie jaar, P. tien jaar.
De rechter spreekt in het laatste geval van een bijzondere maatregel, maar vindt het noodzakelijk dat de man langere tijd geen dieren mag houden. In die periode moet de verdachte ook meewerken aan controles op dit verbod. Daarnaast moet het bedrijf van de fokker een boete van 40.000 euro betalen.
Olieprijs daalt na onrust om importheffingen, benzineprijs volgt
Nadat de beurskoersen wereldwijd in het donkerrood schoten, heeft ook de olieprijs het laagste punt in vier jaar bereikt. Een week geleden kostte een vat ruwe Brent-olie nog 75 dollar. Vandaag schommelt de prijs rond de 64 dollar. Voor de laatste keer dat de olie op dat prijsniveau stond, moeten we vier jaar terug in de tijd.
De prijs van olie hangt nauw samen met hoe de economie ervoor staat en het vertrouwen in de economische groei. Op basis daarvan maken economen hun inschattingen van de vraag naar olie. Loopt de economie goed, dan stijgt die vraag, wat de prijs opdrijft.
Na meerdere dagen van dieprode cijfers op de beurzen na de aangekondigde importheffingen van Trump, is het dus niet zo vreemd dat ook de olieprijs snel is gedaald. Schattingen over de vraag naar olie zijn allemaal naar beneden bijgesteld. Economen vrezen voor de gevolgen van een wereldwijde handelsoorlog en houden rekening met een eventuele recessie.
10 cent per 10 dollarEen duikeling van de olieprijs betekent dat de benzineprijs meedaalt. "Je ziet het vandaag al aan de pomp", zegt energiespecialist Jilles van den Beukel van het Haagse Centrum voor Strategische Studies. "Heel ruwweg kun je zeggen dat een daling van de olieprijs van 10 dollar betekent dat benzine 10 cent goedkoper wordt."
Het kartel van olieproducerende landen, OPEC, kondigde vorige week nog aan de olieproductie per 1 mei juist op te voeren. Volgens Van den Beukel waren ze dat al een hele tijd van plan, maar werd het steeds uitgesteld. Nu komt dat slecht uit, want dat zou de prijzen nog verder omlaag kunnen brengen. Het zou kunnen dat dit besluit nog wordt teruggedraaid.
Politieke beslissingen"Eigenlijk komt dit niemand goed uit", zegt Van den Beukel over de dalende olieprijs. "Olieproducerende landen zijn niet blij, de Amerikaanse industrie ook niet, en Rusland, dat de helft van zijn staatsinkomen uit olie haalt, zeker ook niet." Autobezitters lijken de enigen die op de korte termijn wat profiteren.
Hoe lang de prijzen blijven dalen, en met hoeveel, weet niemand. "We zijn in deze geopolitieke wereld heel afhankelijk geworden van politieke beslissingen", zegt Van den Beukel. "Misschien dat Trump iets terugdraait als hij een mooie 'prijs' binnenhaalt. Maar niemand kan nu voorspellen hoe dit verder gaat."
Big Tech na heffingen 1816 miljard dollar minder waard, vooral Apple hard geraakt
De grootste Amerikaanse techbedrijven - ook wel Big Tech genoemd - hebben een flinke dreun gekregen door de Amerikaanse importheffingen die president Trump heeft ingevoerd. Na een krappe week van onrust op de financiële markten hebben de zeven grootste Amerikaanse techbedrijven samen 1816 miljard dollar (1660 miljard euro) aan beurswaarde verloren.
De klap was het grootst voor Apple. Het bedrijf werd de afgelopen dagen 640 miljard dollar minder waard. Een "complete ramp", een "handelsoorlog-nachtmerrie" en een "aandelenbloedbad", zo klonken de analyses in Amerikaanse media. Apple wordt hard geraakt omdat het vooral geld verdient met de verkoop van apparaten, veel meer dan bijvoorbeeld Facebook en Google dat doen. Die apparaten worden vooral in China gemaakt.
In deze grafiek zie je de aandelenkoers van de zeven grootste techbedrijven:
China is al lang niet meer het enige land waar Apple zijn iPhones laat maken. Tijdens de eerste presidentstermijn van Trump (2017-2021) besloot het bedrijf zijn productie deels te verplaatsen naar andere landen. De importheffingen voor China speelden toen een rol. Maar de coronacrisis gaf het besluit een extra zetje, omdat veel fabrieken in China dichtgingen.
Hoewel China nog steeds belangrijk is voor Apple - de meeste iPhones worden daar gemaakt - vindt een deel van de iPhone-productie tegenwoordig plaats in India. Ook in Vietnam worden Apple-producten gemaakt, zoals tablets en draadloze oordopjes. Nu de VS voor al die landen importheffingen rekent, wordt het duurder om deze apparaten op de Amerikaanse markt te brengen.
'Verhuizing toen logisch'Destijds was verplaatsen voor Apple een heel logische stap, zegt Steven Brakman, hoogleraar internationale economie aan de Rijksuniversiteit Groningen. "Het is een mooi voorbeeld van hoe bedrijven reageren. Wat kun je doen bij mogelijke importheffingen? Je productie spreiden."
Maar de verplaatsing leidt er nu dus toe dat Apple op meerdere plekken klappen krijgt. Trump richt zich niet alleen op China: de hele wereld krijgt te maken met heffingen. "Ze dachten toen de goede beslissing te nemen. Nu worden ze alsnog 'gepakt' en lopen ze tegen hoge tarieven aan."
De heffingen zijn wel het grootst voor producten uit China (54 procent). Maar ook andere landen waar Apple zijn producten laat maken, zijn zwaar getroffen. Zo komt Vietnam er met 46 procent niet veel beter vanaf en krijgt India te maken met heffingen van 26 procent.
In deze video leggen we uit wat Trump met de importheffingen wil bereiken:
Omdat voor India lagere importtarieven gelden, wil Apple daar al meer iPhones laten maken in plaats van in China, schrijft The Wall Street Journal. Volgens de krant gaat het om een noodoplossing voor de korte termijn. "Verhuizen doe je niet zomaar", zegt Brakman. "Het kost veel geld: je hebt niet zomaar een fabriek draaien. Het is niet voor niets dat Apple in China zit: de kwaliteit is goed en de kosten zijn laag."
Tijdens Trumps eerste presidentschap was Apple al speelbal van de handelsoorlog tussen de VS en China. Apple-topman Tim Cook wist uiteindelijk te voorkomen dat het bedrijf extra moest betalen om iPhones die in China worden gemaakt naar de VS te halen. Apple probeerde ook dit keer onder de importheffingen uit te komen, maar tot nu toe zonder resultaat. Analisten verwachten dat Apple-producten in de VS duurder worden door de importheffingen.
Het is onzeker of we dan in Europa ook meer gaan betalen voor Apple-apparaten. "Misschien hebben wij geluk, omdat de producten direct vanuit Azië naar de Europese Unie gaan", zegt Brakman. Aan de andere kant kan Apple er ook voor kiezen om de pijn te verdelen over alle landen waar het bedrijf iPhones verkoopt.
Berekent Apple de prijs niet door aan consumenten, dan zal het bedrijf de extra kosten uit eigen zak moeten betalen of onderhandelen met de fabrikanten in het buitenland, zodat zij een deel voor hun rekening nemen. In alle gevallen staat de winst van Apple door de heffingen onder druk.
'Onzekerheid groot'En Trumps doel van dit alles, namelijk dat bedrijven hun productie verplaatsen naar Amerika? Zelfs als Apple daarvoor kiest, duurt het waarschijnlijk jaren voordat een verhuizing afgerond is. Tegen die tijd is Trump allang geen president meer.
"In geen enkel universum verplaatst Apple zijn iPhone-productie naar de VS", zegt de Amerikaanse journalist Mark Gurman, die Apple goed volgt, dan ook. "Ik denk dat Apple gaat afwachten voordat het grote investeringen doet", zegt Brakman. "De onzekerheid is nu zó groot. Misschien schaft Trump alles over een week weer af."