NOS Nieuws - Algemeen

The Beatles maken voor het eerst sinds 1997 kans op een Grammy Award. Ze zijn al sinds 1970 uit elkaar, maar maken kans op twee Grammy's voor het nummer Now and then.

Het lied is afgemaakt met behulp van kunstmatige intelligentie en maakt kans op prijzen voor beste nummer en beste rockuitvoering.

The Beatles zijn al 29 keer genomineerd voor een Grammy en wonnen elf keer. De laatste drie Grammy's won de groep in 1997 met het verzamelalbum Anthology en het nummer Free as a bird.

'Een eerbetoon'

Op de single zijn alle vier de bandleden vertegenwoordigd, ook de al overleden John Lennon en George Harrison. Het nummer bevat de originele stem van John Lennon.

Een demo-opname van Lennon uit de jaren 70 vormde de basis, aangevuld met een archiefopname van Harrison en de bas en drums van de twee nog levende Beatles, Paul McCartney en Ringo Starr.

Het nummer kwam een jaar geleden uit:

Veel recensenten zagen het nummer als McCartneys laatste toenadering tot zijn oude schrijfmaatje Lennon. "Het is een eerbetoon aan zijn hardnekkige geloof in zijn oudste vriend", zei Rob Sheffield van Rolling Stone hier vorig jaar over. Veel muziekjournalisten vonden het geen meesterwerk, maar wel een toepasselijk slotakkoord.

Oasis-zanger Liam Gallagher noemde het nummer hemels en hartverscheurend en zegt dat de Beatles wat hem betreft niks fout kunnen doen: "De Beatles kunnen in mijn handtasje schijten en ik zou er nog mijn pepermuntjes opbergen".

Grammy op je 100e

Er is ook nog een heel andere bijzondere kanshebber voor een Grammy Award: oud-president Jimmy Carter. Hij werd gisteren, op 100-jarige leeftijd, door organisator Recording Academy genomineerd. Hij gaat volgens de BBC de boeken in als oudste Grammy-genomineerde ooit.

Het is zijn tiende nominatie. De categorie waarin Carter kan winnen, is Best Audio Book, Narration, and Storytelling Recording. De voormalige president is te horen op een album dat Last Sundays in Plains: A Centennial Celebration heet. Het gaat volgens MusicRow om opnames van de laatste zondagsschoollessen die Carter gaf in de baptistenkerk in zijn woonplaats Plains, schrijft het Amerikaanse tijdschrift. Ook staan er nummers van verschillende artiesten op het album.

In de opnames vertelt Carter onder andere over de verkiezingen. "Ik zou graag willen dat onze presidentskandidaten voor vrede zorgen, voorvechters zijn van de mensenrechten en van de kwaliteit van het milieu en gelijkheid", citeert MusicRow hem. "Zijn dat niet de dingen die je graag zou willen hebben? Het maakt ons als Amerikanen verantwoordelijk om ons land te verbeteren door te helpen iemand een beter leven te geven."

Beyoncé breekt record

Daarnaast heeft Beyoncé geschiedenis geschreven: zij is meest genomineerde artiest aller tijden. Lang stonden zij en Jay-Z gelijk met 88 nominaties. Nu staat de zangers op voorsprong. Ze is onder andere genomineerd voor haar nieuwste album Cowboy Carter.

Met de eerste single van het album scoorde ze als eerste zwarte vrouw een nummer 1-hit in de Amerikaanse countrylijsten. Nieuwsuur dook in die hitlijsten, die worden gedomineerd door witte mannen terwijl er wel degelijk zwarte countrymuzikanten zijn:

De uitreiking van de Grammy Awards is op 2 februari. Net als de vorige edities vindt het evenement plaats in Los Angeles.

Dit jaar domineerden vrouwelijke artiesten de Grammy Awards. De prijzen in de vier belangrijkste categorieën - beste album, beste lied, beste nieuwe artiest en best geproduceerde nummer (record) - gingen allemaal naar vrouwen. Billie Eilish, Miley Cyrus en Taylor Swift vielen in de prijzen.

Telegram heeft voor het eerst gegevens van criminelen gedeeld met het Openbaar Ministerie. Dat bevestigt het OM aan de NOS.

"We hebben een lange tijd te maken gehad met onwil aan de kant van Telegram om informatie te delen", aldus een woordvoerder. Het OM is daarom "heel blij" dat de berichtenservice dit nu wel doet. "We willen dit graag voortzetten."

In twintig strafzaken die te maken hebben met kinderporno en wapen- en drugshandel zijn afgelopen weken gegevens vrijgegeven. "Het is in strafrechtelijke onderzoeken heel erg helpend als gegevens van gebruikers zichtbaar worden", aldus de woordvoerder.

Oprichter opgepakt

Een paar weken geleden verwijderde Telegram - na maandenlang aandringen - Nederlandse bangalijsten van de app. Dat gebeurde nadat de oprichter van Telegram in Frankrijk was gearresteerd. Het land vindt dat de app te veel ruimte biedt aan criminelen.

Frankrijk houdt oprichter Pavel Doerov medeverantwoordelijk voor criminele praktijken die op zijn platform plaatsvinden, mede omdat het platform niet meewerkt met autoriteiten. Doerov heeft een borgsom van 5 miljoen betaald en mag het proces nu in vrijheid afwachten.

Het Openbaar Ministerie wil nog niet van een doorbaak spreken. "Het ziet ernaar uit dat het beleid van Telegram wijzigt. Maar we moeten nog zien of het echt een doorbraak is, of dat het alleen om incidenten gaat."

Met een groot volksfeest neemt de gemeente Utrecht vanavond de opgeknapte Domtoren officieel in gebruik. Er is live muziek en een (vervroegde) Sint-Maarten optocht waar naar schatting 1400 Utrechters aan meedoen.

Om 19.30 uur wordt de verlichting ontstoken in 'Utregs trots' door koningin Máxima en burgemeester Sharon Dijksma. Waarna, verwacht RTV Utrecht, alle mogelijk tienduizenden aanwezigen het lied Als ik bovenop de Dom sta aanheffen.

Met het feest komt een einde aan de grote opknapbeurt, die meer dan vijf jaar heeft geduurd. De verwachting is dat de 700 jaar oude toren weer lange tijd mee kan.

Vóór de restauratie was de Domtoren er slecht aan toe. Af en toe kwamen brokken steen naar beneden, soms van grote hoogte. De toren was kwetsbaar voor de soms barre weersomstandigheden: "Dagelijks doorstaat de Domtoren wind, regen, vrieskou en zonnestralen", aldus de website domtoren.nl.

De restauratie begon in 2019. De hele ruim 112 meter hoge toren verdween achter steigers, waarvoor 55 kilometer buizen nodig waren. Vervolgens zijn zo'n 10.000 stenen in de toren stuk voor stuk bekeken. Bij elke steen is beoordeeld of vervanging nodig was.

Drie jaar geleden werd de windvaan - een beeltenis van Utrechts beschermheilige Sint Maarten - van de toren gehaald om gerestaureerd te worden. Het uurwerk op 60 meter hoogte werd weggehaald, ook nagekeken en na vijf jaar weer teruggeplaatst. De vier wijzerplaten kregen nieuwe, glanzende wijzers zodat Utrecht weer bij de tijd was, zoals een krant grapte.

Het zijn grote getallen. Dat geldt ook voor de bijna 36 miljoen euro die de opknapbeurt kostte. De gemeente hecht eraan te zeggen dat dat anderhalf miljoen euro minder is dan begroot. Bovendien is elke afgekeurde steen hergebruikt. "Geen stukje Domtoren gaat verloren, passend bij de tijd van nu", aldus de gemeente.

Schuurtje bouwen

Van het puin zijn nieuwe bakstenen gemaakt die onder meer zijn gebruikt bij een aantal grote woningbouwprojecten. Utrechters kregen ook de kans om zelf een schuurtje of een muurtje te bouwen met de afgekeurde stenen. "De intentie is om zo veel mogelijk impact te maken en de materialen grootschalig terug te brengen naar Utrecht. Dan blijven er stenen over. We hebben een hekel aan verspilling, en daarmee gaan we particulieren helpen", zei Rob van Lith van de gemeente Utrecht eerder.

Ook de verlichting in de toren, die vanavond door koningin en burgemeester wordt aangestoken, is tijdens de restauratie compleet vernieuwd en voor een deel betaald uit het veilen van brokstukken van de toren.

De vraag is hoe lang de Domtoren weer mee kan. Op de website domtoren.nl wordt droogjes geconstateerd dat naast het normale dagelijkse onderhoud elke veertig tot vijftig jaar een grote restauratie nodig is.

De eerste steen werd gelegd op 26 juni 1321, de eerste grote restauratie was tussen 1519 en 1525. Na de verwoestende storm van 1674, waarbij het middendeel van de Domkerk instortte, raakte de toren in verval. Hij werd pas in 1837 weer gerestaureerd, toen hij op instorten stond. In 1901 was een grondige restauratie nodig die tot 1932 duurde.

Het was de grootste natuurramp in Europa van de afgelopen vijftig jaar. Een ramp zo groot dat Spanje er duidelijk niet op was voorbereid. Terwijl in de straten vrijwilligers de handen uit de mouwen staken en de Spaanse solidariteit lieten zien, toonde politiek Spanje zich niet bepaald van zijn beste kant. Spanjaarden vragen zich af hoe dit zo erg mis heeft kunnen lopen.

Het gestuntel van politici begon al voor de eerste overstromingen. Op dinsdagochtend 29 oktober werd bij het Staats Meteorologisch Agentschap (Aemet) duidelijk dat het goed mis was.

"Bij het monitoren van de situatie werd ons duidelijk dat we een rood weeralarm moesten afgeven", zegt Jorge Tamayo van het Aemet in Valencia. "In Spanje werkt het zo dat wij dat alarm doorzetten naar de hulpdiensten in de regio en het is hun verantwoordelijkheid om dat met de inwoners te communiceren."

Wat er precies met hun waarschuwing is gedaan, weet Tamayo niet. Het was aan de regionale politici om beslissingen te nemen. Die beslissingen zijn niet of te laat genomen. De verantwoordelijkheid wordt vooral gelegd bij regiopresident Carlos Mazón. Hij zou de situatie niet serieus genoeg hebben genomen. Terwijl al in sommige plaatsen rivieren waren overstroomd en inwoners in het nauw zaten, zat hij in een restaurant te lunchen met een journalist, meldden verschillende Spaanse media gisteren.

Weerman Marco Verhoef legt uit hoe weerfenomeen DANA werkt, dat de hevige overstromingen veroorzaakte:

Voor het nieuws over Mazón naar buiten kwam, waren al veel mensen boos. De dagen na de ramp werd voor vandaag een demonstratie aangekondigd. In Valencia worden tienduizenden demonstranten verwacht.

Een van de organisatoren is de voorzitter van een koepelorganisatie van ouderverenigingen in Valencia, Rubén Pacheco. "De regionale overheid moet haar verantwoordelijkheid nemen", vindt Pacheco. "Het is duidelijk dat ze geen idee hadden wat er gaande was, of dat gewoon niet wilden weten." De betogers eisen het aftreden van de regioregering.

Na de overstromingen

Ook na de overstromingen ging er van alles mis. Zo kwam de hulpverlening uiterst traag op gang. Volgens bewoners van de getroffen plaatsen moesten ze het de eerste dagen vooral van de hulp van vrijwilligers hebben. Pas aan het einde van de week begon de professionele hulp een beetje op gang te komen. Door miscommunicatie en wederzijds wantrouwen tussen de regionale en de nationale regering ging veel mis.

Vorig weekend reisde de koning samen met premier Sánchez en regiopresident Mazón naar het zwaar getroffen Paiporta af. Daar werd het drietal niet bepaald vriendelijk ontvangen. Terwijl de twee politici snel weer vertrokken, bleef de koning om de mensen te woord te staan.

Hij werd met modder bekogeld, maar eigenlijk leek de woede op de politici gericht. Het was duidelijk dat er naast een natuurramp ook een politiek drama plaatsvond.

Radicaal rechts

De frustratie, vermoeidheid en verbolgenheid van de inwoners leidden tot een uitbarsting. Maar in het woedende publiek begaven zich ook radicaalrechtse relschoppers, onder wie leden van Revuelta, de jongerenpartij van VOX. Diezelfde politieke partij heeft aangehouden relschoppers aangeboden hun juridische kosten te betalen.

De Spaanse krant El País publiceerde kort daarna interne stukken van de partij. Daaruit blijkt dat ze actief een campagne zijn gestart waarin wordt ontkend dat klimaatverandering een rol heeft gespeeld bij de overstromingen. Daarnaast leggen zij alle verantwoordelijkheid bij de linkse regering van premier Sánchez.

Doden en vermisten

Tenslotte zetten mensen in de getroffen gebieden vraagtekens bij de officiële cijfers van doden en vermisten. Een burgemeester stelde bijvoorbeeld dat in zijn dorp een aantal lichamen waren gevonden, maar het dodental die dag te weinig steeg. Dezelfde soort verhalen vertelden verschillende hulpverleners ook aan de NOS.

Tot een week na de ramp was er bovendien geen centrale lijst met de namen en aantallen van vermisten. Die onzekerheden creëren de ruimte voor online complottheorieën en fake news.

Eén ding is duidelijk. De ramp heeft een verdeeld Spanje op de straten misschien samengebracht, maar verdeelt de politiek tot op het bot. Ondertussen is het voor de slachtoffers juist van groot belang dat de politiek zich bezighoudt met het vinden van vermisten en de wederopbouw van de regio, in plaats van met zichzelf.

Van de 63 mensen die zijn aangehouden voor het geweld donderdagavond en -nacht in Amsterdam zitten er nog vier in de cel, meldt de politie. Afgelopen nacht waren er geen grote ongeregeldheden.

Donderdagavond liep het na de wedstrijd tussen Ajax en Maccabi Tel Aviv uit de hand in de Amsterdamse binnenstad. Israëlische supporters werden aangevallen door pro-Palestijnse relschoppers. Op video's was te zien dat op meerdere plaatsen Israëliërs, of mensen die daarvoor werden aangezien, werden aangevallen en mishandeld. Vijf mensen moesten gewond naar het ziekenhuis.

Een groot deel van de 3000 Maccabi-fans is gisteren al naar Israël vertrokken, onder meer met extra vliegtuigen die waren gestuurd door de Israëlische regering. Ook vandaag en morgen gaan er supporters naar huis. Normaal gesproken vliegen Israëlische maatschappijen niet op zaterdag vanwege de sabbat. Israëlische rabbijnen hebben toestemming gegeven om vandaag toch te vliegen, meldt The Times of Israel.

Bekijk hier een reconstructie van de incidenten in Amsterdam:

Verschillende supporters zijn door vrijwilligers uit de Joodse gemeenschap van hun hotel naar het vliegveld begeleid, zegt directeur Naomi Mestrum van het Centrum Informatie en Documentatie Israël (CIDI).

Het CIDI is de afgelopen dag druk geweest met het bieden van hulp aan Israëlische supporters. Maccabi Tel Aviv zette gisteren in een hotel een crisisruimte op van waaruit de hulp werd gecoördineerd. Dat ging om onder meer praktische en juridische hulp. "Iedereen is blij dat het rustig is en hoopt dat het zo blijft", aldus Mestrum.

Geen demonstraties

Dit weekend is er in Amsterdam extra politie op de been. In de hoofdstad geldt een noodverordening, waardoor de politie overal preventief mag fouilleren. Ook zijn er geen demonstraties toegestaan en worden Joodse instellingen extra beveiligd.

De Amsterdamse gemeenteraad komt waarschijnlijk op dinsdag bijeen voor een spoeddebat over het geweld. Burgemeester Halsema heeft een onderzoek aangekondigd.

Israëliërs op Schiphol vertelden gisteren over wat ze hadden meegemaakt:

De verkiezing van Donald Trump tot president van de Verenigde Staten betekent niet het einde van internationaal klimaatbeleid, verwachten experts. Wel zal het leiden tot vertraging en minder ambitie.

In zijn eerste termijn stapte Trump uit het wereldwijde klimaatverdrag van Parijs. Het vermoeden was dat hij dat weer zou doen. Gisteren bleek dat Trump dat inderdaad van plan is.

Zijn transitieteam bereidt namelijk de terugtrekking van de VS uit het klimaatakkoord van Parijs voor, schrijft The New York Times.

Hoewel hij pas aantreedt in januari is Trumps invloed direct merkbaar. Maandag begint de jaarlijkse klimaattop in de Azerbeidzjaanse hoofdstad Bakoe. "Voor de uitvoering van het klimaatverdrag van Parijs kunnen we in ieder geval vier jaar niet rekenen op de Verenigde Staten", zegt Pieter Pauw, onderzoeker klimaatfinanciering aan de Technische Universiteit Eindhoven. "Dit is een schokgolf die door de onderhandelingen gaat."

Een stapje terug

Uiterlijk in februari moeten landen nieuwe klimaatplannen sturen aan het klimaatbureau van de Verenigde Naties. Pauw verwacht dat landen na Trumps overwinning nog eens kritisch naar hun ambities kijken. Waarom zou een land als China meer doen als de Verenigde Staten afhaken?

Arme landen doen wellicht ook minder beloftes, omdat ze voor het uitvoeren van hun klimaatplannen afhankelijk zijn van financiële steun. Die wordt nu onzekerder.

Klimaatfinanciering is het thema van de top in Bakoe. In 2009 beloofden rijke landen jaarlijks 100 miljard dollar vrij te maken voor klimaatmaatregelen in arme landen. Deze afspraak loopt volgend jaar af. Landen steggelen al langer over de hoogte van het bedrag en over de vraag of meer landen moeten bijdragen.

Langzamer en vager

"Het was al ontzettend moeilijk hier een soort overeenkomst over te bereiken", zegt Pauw, "en dat zal nog veel moeilijker worden." In zijn vorige termijn schrapte Trump alle Amerikaanse klimaatfinanciering. Nu dat naar verwachting weer gebeurt, zullen andere landen die miljarden dollars moeten aanvullen. Dat zal ten koste gaan van een doel voor extra financiering. Pauw: "Ik denk dat het doel nu meer lange termijn en vager zal worden."

Tijdens zijn eerste termijn noemde Trump klimaatverandering een 'hoax'. Hij staakte veel klimaatbeleid. Zo schrapte hij circa 150 milieuregels en trokken de Verenigde Staten zich terug uit het verdrag van Parijs.

"Het ligt voor de hand dat het een herhaling van zetten wordt", zegt klimaatexpert Leo Meyer. In 2016 werd gevreesd dat het vertrek van de VS het einde zou zijn van het prille verdrag van Parijs. Maar er stapten geen andere landen uit het akkoord. Bovendien bleven sommige Amerikaanse steden en staten zich, los van de federale overheid, inzetten voor ambitieus klimaatbeleid.

Vanaf 2021 werden Trumps stappen deels ongedaan gemaakt. President Biden trad direct weer toe tot het verdrag van Parijs. Onder Biden beloofden de Verenigde Staten de uitstoot van broeikasgassen flink terug te dringen.

Ook loodste hij een klimaatwet door het congres. Deze Inflation Reduction Act investeert 783 miljard dollar in onder andere hernieuwbare energie, elektrische auto's en groene waterstof.

Geen prominent thema

Klimaat was geen prominent thema in de verkiezingscampagne. Harris en Trump spraken er weinig over en kwamen nauwelijks met plannen. Wanneer Trump zich uitsprak lag dat in het verlengde van zijn eerste termijn. Zo relativeerde hij de dreiging van klimaatverandering en zeespiegelstijging.

Trump zet in op meer olie- en gasproductie, uitgedrukt in de campagneslogan "drill, baby, drill". Ook wil hij de Inflation Reduction Act terugdraaien en snoeien in de subsidies voor elektrische auto's. In campagnedocumenten en -interviews kondigde hij aan het verdrag van Parijs wederom op te zeggen.

Het wordt afwachten hoe ver Trump kan en wil gaan. Pauw wijst er op dat de Inflation Reduction Act niet zomaar kan worden teruggedraaid. "Daarvoor moet een meerderheid zijn in de Senaat. En er is inmiddels veel steun van Republikeinen omdat het meeste geld naar hun staten gaat."

Vooral vertraging

Pauw denkt dat andere landen net als tussen 2016 en 2020 blijven samenwerken. Toch wil hij niet te veel relativeren. "Dit is desastreus", zegt hij. Uit een inventarisatie blijkt dat de Verenigde Staten tot 2030 4 miljard ton meer CO2 zullen uitstoten onder Trump. Dat is evenveel als Japan en de Europese Unie in een jaar uitstoten.

Experts denken dat Trumps tweede termijn vooral zal leiden tot vertraging. "De opmars van zonne-energie gaat zoveel harder dan we ooit dachten", zegt Leo Meyer. "Hij kan het vertragen, maar hij houdt het niet tegen."

In België is een meisje van 13 zwaargewond geraakt door een vuurwerkbom die ontplofte in het appartement waar ze was. Volgens Het Nieuwsblad gooiden pesters het vuurwerk door een raam naar binnen en wilde het meisje het vuurwerk naar buiten gooien, maar ontplofte het in haar hand.

Het meisje zou vier vingers zijn kwijtgeraakt. Er zijn drie verdachten opgepakt, meldt het Belgische Openbaar Ministerie. Het OM wil verder geen details geven omdat er minderjarigen bij de zaak betrokken zijn. Het incident was dinsdag in het centrum van Brussel.

De Brusselse brandweer zegt tegen het weekblad BRUZZ dat er een kleine ontploffing was gemeld. "Er werd ons eerst gemeld dat het om een gasontploffing ging, maar ter plaatse zagen we dat het ging om de ontploffing van een zware vuurwerkbom."

Getuigen vertelden tegen het Nieuwsblad dat de daders het vermoedelijk hadden gemunt op de broer van het meisje. Hij werd al enige tijd gepest door twee jongens, die eerder ook al vuurwerk naar het appartement hadden gegooid.

Het Zuid-Koreaanse leger zegt dat Noord-Korea in het grensgebied opnieuw gps-signalen heeft verstoord. Tientallen burgervliegtuigen en schepen hebben daar vandaag en gisteren last van gehad, meldt het leger. Details daarover zijn niet bekendgemaakt. Eerder dit jaar waren er ook al gps-verstoringen.

Het leger zegt dat de verstoringen onder meer zijn vastgesteld in de buurt van de Noord-Koreaanse grensstad Kaesong, in het westen van het land. Over de werkwijze en omvang wordt verder niets gemeld.

Vliegtuigen en schepen in de Gele Zee zijn door Zuid-Korea gewaarschuwd. Het leger roept de noorderburen "met klem op te stoppen met de provocaties".

Zuid-Koreaanse functionarissen zeggen dat de gps-verstoringen zijn toegenomen sinds mei, in de tijd dat Noord-Korea begon met het sturen van ballonnen met afval naar het zuiden. Dat werd door het noorden uitgelegd als vergelding voor acties van Zuid-Koreaanse activisten, die al tijden ballonnen met propagandamateriaal de grens over sturen.

Vanwege de Noord-Koreaanse afvalballonnen moest dit jaar het vliegverkeer op de belangrijkste internationale luchthaven van Zuid-Korea twaalf keer worden stilgelegd, schrijft een Zuid-Koreaanse analist. Incheon International Airport ligt op minder dan 100 kilometer van de grens.

Intercontinentale raket

Vorige week lanceerde Noord-Korea voor het eerst dit jaar een intercontinentale ballistische raket. Het afvuren daarvan is volgens VN-resoluties verboden. Afgelopen week werden door Pyongyang opnieuw raketproeven gehouden.

Ook de inzet van Noord-Koreaanse militairen aan Russische zijde in de oorlog tegen Oekraïne leidt tot spanningen. Afgelopen week zei de Oekraïense defensieminister dat zijn leger tegen Noord-Koreanen heeft gevochten in de Russische regio Koersk. Hij zei dat er in totaal 15.000 Noord-Koreanen naar het front worden gestuurd.

Zuid-Korea reageerde eind vorige maand op de samenwerking door de militaire banden aan te halen met Polen. De landen noemden de Noord-Koreaanse troepen in Rusland "een provocatie die de wereldwijde veiligheid bedreigt". Ook de VS en NAVO spraken hun zorgen uit.

Finland

Donderdag werd bekend dat drie vliegvelden in Finland weer radionavigatie gaan gebruiken bij het landen van vliegtuigen. Het land vermoedt dat Rusland opzettelijk gps-signalen verstoort om strategische locaties te beschermen tegen aanvallen van Oekraïne. Rusland spreekt de beschuldigingen tegen.

De Amsterdamse politie doet vanaf vandaag een ultieme poging om een vijftien jaar oude moordzaak op te lossen. In het Wallengebied wordt op een innovatieve manier aandacht gevraagd voor de moord in 2009 op de 19-jarige Hongaarse sekswerker Bernadette 'Betty' Szabó. De politie hoopt met onder andere een hologram nieuwe tips te krijgen.

Een pand aan de Korte Stormsteeg staat een week lang volledig in het teken van de zaak. Zo zijn er beelden te zien van een deel van de plaats delict en worden het laatste bewegende beeld van Betty en een documentaire getoond. Wat waarschijnlijk de meeste hoofden zal doen omdraaien, is een hologram geïnspireerd op Betty. Daarin vraagt een vrouw op een kruk achter het raam de voorbijgangers om hulp.

Zo ziet de hologram van Betty eruit:

"Het hologram is niet een-op-een gelijkend, maar staat symbool voor Betty", zegt Anne Dreijer-Heemskerk van het Team Cold Case in het NOS Radio 1 Journaal. "Daar is voor gekozen vanwege de nabestaanden."

"Dat we dit nu op deze manier doen, is uniek en om eerlijk te zijn ook best wel spannend. Wij willen recht doen aan Betty, haar nabestaanden en de zaak", schrijft Benjamin van Gogh, coördinator van het Amsterdamse Team Opsporingscommunicatie in een persbericht.

Tientallen messteken

Betty Szabó werd op 19 februari 2009 vermoord in haar peeskamer op de Oudezijds Achterburgwal. Voor de moord is Betty nog gezien door verschillende van haar collega's en andere getuigen. Twee collega-sekswerkers en buren van Betty zagen haar in de loop van de avond plots niet meer en hoorden haar gebruikelijke muziek niet. Ze besloten rond 01.00 uur poolshoogte te nemen. Ze troffen Betty aan op de grond in een grote plas bloed. Ze was met tientallen messteken om het leven gebracht.

De politie begon een grootschalig onderzoek. De plaats delict werd onderzocht, sporen werden veiliggesteld, camerabeelden bestudeerd en getuigen gehoord, maar tevergeefs. De zaak werd een cold case.

Toen het Amsterdamse Team Cold Case zich in de zaak verdiepte, kwamen de rechercheurs al snel tot de conclusie dat ze nog een laatste poging wilden wagen om de zaak op te lossen. Ze zijn ervan overtuigd dat er iemand moet zijn die meer informatie heeft over de zaak. Het verhaal van Betty is volgens hen schrijnend: nog maar net 19 jaar en op verschrikkelijke wijze uit het leven gerukt.

Zwangerschap

Het leven van Betty was niet makkelijk. Op 18-jarige leeftijd vertrok ze naar Amsterdam en begon ze als sekswerker op de Wallen. Ze raakte zwanger en bleef tijdens haar zwangerschap doorwerken. Ook kort na haar bevalling ging ze weer aan de slag en maakte ze lange dagen als sekswerker. Haar zoontje was nog maar drie maanden oud toen Betty werd vermoord. De baby werd in een pleeggezin geplaatst. "Hoewel elke moordzaak natuurlijk vreselijk is, kent het verhaal van Betty veel aangrijpende aspecten", zegt Dreijer-Heemskerk van de politie.

Het team is ervan overtuigd dat er iemand is die meer over de zaak weet, iemand die mogelijk destijds bang was om te getuigen, maar er nu alsnog over wil vertellen. "We hebben verschillende theorieën over wie de dader kan zijn, maar we hopen dat door groot uitpakken in de media iemand naar voren komt", zegt Dreijer-Heemskerk.

Daarom doet het team deze laatste poging de zaak op te lossen. "Betty is vermoord op een van de drukste plekjes van Amsterdam, misschien zelfs van heel Nederland", legt Dreijer-Heemskerk uit. "Het kan eigenlijk niet anders dan dat er mensen zijn die toen iets opvallends gezien of gehoord hebben, of iemand over de zaak hebben horen praten."

Volgens de rechercheur hoeft dit niet iemand uit Amsterdam te zijn. Er komen mensen van over de hele wereld op de Wallen. De hoop is dat de naar 30.000 euro verhoogde beloning helpt. "Twee derde van soortgelijke zaken komt tot een goed einde door de grote media-aandacht."

Bij de Amerikaanse presidentsverkiezingen is ook de staat Nevada gewonnen door Donald Trump. Daarmee heeft hij de meeste stemmen gekregen in maar liefst zes van de zeven swing states, staten waarbij op voorhand nog geen winnaar duidelijk was. In de laatste swing state, Arizona, is er nog geen winnaar aangewezen, maar ook daar liggen de Republikeinen op koers om de staat binnen te halen.

Met de zes kiesmannen van het westelijk gelegen Nevada komt Trump op 301 kiesmannen. Hij had er 270 nodig voor de overwinning. Die greep hij al op woensdagochtend toen hij Wisconsin in de wacht sleepte. Ook ligt Trump nog steeds op koers om de popular vote te winnen, de meerderheid van de uitgebrachte stemmen in het hele land. Hij heeft op dit moment 4 miljoen stemmen meer dan Kamala Harris.

De NOS volgt persbureau AP in het uitroepen van een winnaar. AP zegt dat in Nevada nog stemmen geteld moeten worden in twee county's. Die stemmen overwegend Democratisch, maar het verschil tussen Trump en Harris (46.000 stemmen) kan er redelijkerwijs niet overbrugd worden.

Dat de uitslag in Nevada dagen op zich liet wachten, heeft onder meer te maken met vertraagde poststemmen. Hoewel die uiterlijk dinsdag, de dag van de verkiezingen, op de post gedaan hadden moeten worden, hadden bezorgers nog tot vandaag de tijd om ze af te leveren.

Ook begon de staat, net als Alaska, pas met het tellen van stemmen na het sluiten van de stembureaus. Bovendien was er een probleem met het goedkeuren van 700 stembiljetten in twee county's omdat de handtekeningen van voornamelijk jonge stemmers niet overeenkwamen met die op hun ID-kaart.

Nevada stemde sinds 2008 Democratisch, maar de verschillen werden wel kleiner. Vandaar dat zowel Trump als Harris deze campagne meerdere bezoeken bracht aan de Silver State. Ze waren bij campagnebijeenkomsten rond Halloween in Clark County, waar de steden Las Vegas en Henderson liggen. Ook bezochten ze Washoe County, waar Reno ligt, de derde stad van Nevada.

Nevada was lange tijd zeer conservatief, maar door de komst van grote groepen immigranten, met name latino's en recenter ook Aziaten, is de politieke kleur van de staat veranderd. Het stedelijke zuiden rond Las Vegas is liberaal geworden en kleurt blauw, terwijl het conservatieve noorden nog steeds trouw Republikeins stemt.

Zoals deze verkiezingen in meer staten zichtbaar werd, heeft Trump beter gescoord dan voorheen bij vooral latino mannen. De economie is hun grootste zorg en op dat thema scoort Trump beter dan Harris. Ook maken ze zich zorgen over (illegale) migratie.

Bekijk hier de interactieve verkiezingskaart:

Goedemorgen! Buitenlandminister Veldkamp praat met de Israëlische minister Saar van Buitenlandse Zaken over de gewelddadige incidenten in Amsterdam en koploper PSV speelt tegen NAC.

Eerst het weer: op de meeste plekken blijft het grijs vandaag, met hier en daar een beetje regen. Alleen in het zuidoosten breekt mogelijk de zon even door in de loop van de dag. Het wordt 7 tot 10 graden. De komende dagen is er vrij veel bewolking met vooral maandag ook wat regen bij zo'n 11 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit is er vannacht gebeurd:

In de Verenigde Staten zijn drie mensen aangeklaagd, omdat ze ervan worden verdacht dat ze in opdracht van Iran plannen hadden gemaakt om Donald Trump te vermoorden. Twee Amerikanen zijn opgepakt, de derde verdachte, Farhad Shakeri, zit waarschijnlijk in Iran, schrijven Amerikaanse media.

Het plan zou zijn geweest om Trump te vermoorden vóór de presidentsverkiezingen. Het zou een wraakactie zijn voor de Amerikaanse moordaanslag op de bevelhebber van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Soleimani, in 2020, toen Trump president was.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

De heftige beelden van het door stortregens getroffen Spanje, maken duidelijk hoe belangrijk waterbeheer is. Nederland heeft sinds kort een tweede zogeheten piekberging. Deze polder kan veertig olympische zwembaden regenwater opvangen. Maar werkt die piekberging ook?

Fijne zaterdag!

Zes gemeenten hebben in twee jaar tijd een paar honderd dakloze arbeidsmigranten weer aan het werk geholpen. Dakloze arbeidsmigranten komen in deze gemeenten in een kortdurende opvang en worden geholpen bij het vinden van werk of begeleid bij het terugkeren naar het land van herkomst. De gemeenten willen met deze proef voorkomen dat het aantal dakloze arbeidsmigranten verder toeneemt.

Onder de zes gemeenten die meedoen aan de pilot, zijn Amsterdam en Eindhoven. Zij zien dat steeds meer Europese migranten die naar Nederland komen om te werken op straat belanden, of in tentjes in het bos.

Vaak weren gemeenten deze groep migranten uit de opvang. Maar een deel van hen vindt nu dat de migranten daar door hun werkverleden wel recht op hebben. Bovendien zien ze hulp bieden ook als beter middel tegen de overlast die dakloze arbeidsmigranten vaak veroorzaken.

Met 7 miljoen euro van het Rijk hebben gemeenten die meedoen aan de pilot extra plekken ingericht om de arbeidsmigranten wél op te vangen. Ze doen het allemaal op hun eigen manier. Zo kunnen migranten in Venlo een paar nachten in een hotel verblijven en in Eindhoven worden mensen maximaal twee weken opgevangen in een paviljoen op het Trade Forum, net buiten het centrum.

Gevoel van onveiligheid

Volgens Samir Toub, wethouder maatschappelijke ondersteuning in Eindhoven, is het belangrijk dat er opvangplekken voor hen zijn omdat de overlast op straat anders zal toenemen.

"Mensen kunnen nergens naartoe, dus ze hebben geen plek om te douchen of om naar toilet te gaan. Ze doen hun behoefte dan op straat. Ook slapen ze soms in groepen bij elkaar en dat zorgt voor een gevoel van onveiligheid", zegt hij.

Gemeenten hebben een eigen aanpak, maar migranten worden wel overal geholpen om weer aan het werk te gaan óf om terug te keren naar het land van herkomst. Dat is vaak Polen, Roemenië, Spanje of Bulgarije.

Nachtopvang

Arbeidsmigranten Aleksandra Waleska en Sławomir Grabowski kwamen acht jaar geleden samen vanuit Polen naar Nederland om te werken als schoonmaker. ''Maar door de coronacrisis verloren we allebei onze baan en kort daarna raakten we ook ons huis kwijt", vertellen ze. Een periode van leven op straat en in de nachtopvang volgde.

Inmiddels hebben ze met behulp van de gemeente een huis en een nieuwe baan gevonden. Ze werken in een sorteercentrum in Amsterdam. ''Het is een groot verschil met hoe ons leven er een paar maanden geleden uitzag.'' Plannen om terug te gaan naar Polen hebben ze niet.

Grote kans op dakloosheid

Migranten als Waleska en Grabowski hebben een relatief grote kans om dakloos te worden. Ze vinden vaak via een uitzendbureau werk in Nederland. Dat regelt meestal ook een slaapplek. Door bepaalde constructies kunnen die aan elkaar gekoppeld zijn: verliest de arbeidsmigrant zijn of haar baan, dan verdwijnt ook de woning.

De huisvesters van arbeidsmigranten gebruiken op grote schaal flexibele contracten, ontdekte weekblad De Groene Amsterdammer deze maand. Uit een inventarisatie van 146 grotere huisvestingslocaties blijkt dat er bij 114 sprake is van zo'n contract. Migranten hebben nauwelijks huurbescherming en komen van de ene op de andere dag zonder werk op straat te staan.

De gemeenten noemen de pilot een succes. ''80 procent van de migranten die hier opgevangen worden vindt werk of gaat terug naar het land van herkomst. En 20 procent heeft soms iets langer de tijd nodig om aan te haken", vertelt wethouder Toub.

In Eindhoven zijn er vijftien opvangplekken. In iedere kamer staan twee bedden en een kastje. "Mensen kunnen hier maximaal twee weken verblijven. Op dit moment is de verblijfsduur ongeveer negen dagen, dus de doorstroom is heel goed.''

Toch zijn er ook zorgen, want de financiering vanuit het Rijk stopt eind volgend jaar. ''Er moet structurele financiering komen. Alleen dan kunnen dit soort plekken blijven", aldus Toub. Hij vindt dat de werkwijze ook in andere gemeenten moet worden overgenomen.

Het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid heeft in een reactie laten weten dat er binnenkort wordt besloten of de financiering langer doorgaat.

Bij een zelfmoordaanslag op een treinstation in het zuidwesten van Pakistan zijn zeker 26 doden gevallen, melden functionarissen. 62 mensen zijn gewond naar het ziekenhuis gebracht.

De explosie was op het station van Quetta, de hoofdstad van de provincie Beloetsjistan. Onder de doden zijn ook militairen. Volgens een politiechef waren zij het doelwit van de aanslag. Een groep militairen stond te wachten op de trein naar Rawalpindi, waar een militaire basis is gevestigd.

Het moment van de explosie is vastgelegd op een beveiligingscamera:

Het geweld is waarschijnlijk het werk van het Beloetsjistan Bevrijdingsleger (BLA). In een verklaring van de groepering staat dat de aanslag was gericht op Pakistaanse militairen. De politie onderzoekt het bericht.

Rijk aan grondstoffen

Het BLA is de grootste separatistische groepering in de regio. Het gebied is rijk aan olie en mineralen, maar de militanten stellen dat de lokale bevolking te weinig terugziet van de opbrengsten.

Pakistan zegt dat Iran en aartsvijand India steun verlenen aan het BLA, maar dat wordt door die landen ontkend. De militante beweging staat in onder meer de VS en het Verenigd Koninkrijk op de terrorismelijst.

Beloetsjistan, de grootste regio van Pakistan, wordt al jaren geteisterd door geweld. Vorige maand nog werden twintig mijnwerkers gedood door schutters.

Wie je er ook naar vraagt op straat in Lviv, iedereen heeft de Amerikaanse verkiezingen nauwgezet gevolgd. "Ik ben de hele nacht opgebleven", zegt de 23-jarige student Joelia. "Ik was niet verrast, maar ik merk dat ik gespannen ben. Want wat gaat er nu met Oekraïne gebeuren?"

Na het nieuws van Donald Trumps herverkiezing is dat dé vraag die Oekraïners bezighoudt. Er is veel onzekerheid over wat het beleid gaat worden van de VS, nu nog de belangrijkste wapenleverancier van Oekraïne.

Trump en zijn aanstaande vicepresident Vance hebben zich herhaaldelijk heel kritisch uitgelaten over steun aan Oekraïne en over president Zelensky. Bovendien heeft de aanstaande president altijd warme banden onderhouden met de Russische president Poetin.

Ook nieuwe hoop

"Iedereen maakt zich zorgen en iedereen volgt wat er gebeurt", zegt een gepensioneerde Oekraïner die met zijn boodschappen naar huis loopt. "We hoopten natuurlijk dat het Harris zou worden. Maar het is wat het is."

Er is niet alleen pessimisme te horen. Ja, Trump heeft tijdens de campagne uitgehaald naar het Oekraïne-beleid van de huidige president Biden. Maar sommigen putten ook moed uit zijn bewering dat hij de oorlog op dag 1 van zijn presidentschap zal beëindigen.

Sergeant Roman, die even terug is van het front om een kameraad te begraven. hoopte juist op de overwinning van Trump. "Hij zal de oorlog beëindigen, hij zal de Russen dwingen om te stoppen. Als ze niet naar zijn ultimatum luisteren, dan zal hij ons gewoon heel veel wapens geven."

Die hoop is ook gebaseerd op Trumps optreden in zijn vorige termijn, toen hij als eerste Amerikaanse president wapens gaf aan Oekraïne. In 2017 stemde hij in met de levering van Javelin-antitankraketten. Die bleken aan het begin van de grootschalige invasie van Rusland in 2022 bepalend voor de verdediging van Oekraïne.

President Biden daarentegen heeft volgens Roman slechts "gedoseerd hulp" gegeven. Net genoeg voor Oekraïne om zich te verdedigen, maar niet genoeg om het tij van de oorlog te keren. Met de aanhoudende verliezen aan mensen en materieel kan het in ieder geval niet slechter worden dan het nu is, denken sommigen dan ook.

Zo wordt er op straat in Lviv gereageerd op de uitslag:

Afgaand op zijn vorige presidentschap en zijn verleden als vastgoedmagnaat zal Trump de oorlog benaderen als zakenman. "Ik stel altijd die ene vraag: waarom verdedigen we Zuid-Korea?", zei Trump aan het einde van zijn eerste termijn tegen journalist Bob Woodward. "Wat kan ons dat schelen? Het ligt 13.000 kilometer uit de buurt."

Onderhandelingstafel

Gezien Trumps onvoorspelbaarheid zijn er vele opties. Mogelijk zal Oekraïne gedwongen worden met Rusland te onderhandelen in ruil voor voortzetting van militaire steun. Dat is het uitgangpunt van een plan dat Trump is voorgelegd door zijn militaire adviseurs, die dat in juni bekendmaakten. Hij zou er "overwegend positief" op hebben gereageerd, meer is er niet over bekend.

In het uiterste scenario kan de nieuwe regering de hulp aan Oekraïne volledig stopzetten. "Oekraïne kan dan nog steeds doorgaan met de oorlog, maar de prijs zal veel hoger worden, de verliezen zullen veel groter worden", zegt de Oekraïense historicus en schrijver Jaroslav Hrytsak tegen de NOS. "Maar Oekraïners zullen niet zo makkelijk opgeven."

Trump kan inderdaad besluiten zijn handen af te trekken van de oorlog, denkt ook defensieanalist Davis Ellison van denktank HCSS. "Er is een wereld mogelijk waarin Washington zegt: we zien deze oorlog niet als prioriteit, Rusland doe wat je wil, Europa doe wat je wil."

'Dealmaker'

Maar aangezien Trump zich profileert als internationale dealmaker ligt een diplomatiek traject meer voor de hand. Waar de regering-Biden het verzwakken van Rusland als uitgangspunt heeft, benadrukt de Republikein dat hij een "geweldige" band heeft met president Poetin.

"De ergste deal zou beter zijn dan de situatie nu", zei Trump in september over Oekraïne. Inmiddels is de situatie in het binnengevallen land nog slechter. In de laatste week van september veroverde Rusland het meeste grondgebied van alle weken in 2024. Zelfs in Oekraïense media worden problemen met het tekort aan manschappen, uitgeputte eenheden en dramatische ontwikkelingen in de Donbas openlijk benoemd.

Zelensky hamert er steeds op dat een deal met Rusland alleen mogelijk is als Oekraïne al het bezette gebied terugkrijgt. Dit benadrukte hij ook in een reactie op de uitslag van de presidentsverkiezingen, waarin hij Trumps 'vrede door middel van kracht'-benadering op het wereldtoneel prees.

Maar Zelensky heeft een slechte onderhandelingspositie vanwege de situatie aan het front, en na de verkiezing van Trump is de kans toegenomen dat Kyiv gedwongen wordt om in een deal het door Rusland bezette gebied in ieder geval tijdelijk op te geven.

"Misschien zijn Oekraïners bereid om dit te doen", zegt Hrytsak. Mensen zijn uitgeput van de oorlog, van alle verliezen en vernietiging. Alleen moet Oekraïne er dan wel wat voor terugkrijgen, benadrukt de historicus, namelijk veiligheidsgaranties van de NAVO zodat Rusland niet over een paar jaar opnieuw aanvalt. Die garanties zijn nu nog ver te zoeken.

Student Joelia hoopt dat Trump kiest voor een aanpak in het voordeel van Oekraïne. Zonder Amerikaanse steun wordt het heel moeilijk om Rusland weerstand te bieden. "We hebben internationale hulp nodig, zeker ook van de VS", zegt Joelia. "Maar we moeten als Oekraïners ook leren meer op eigen benen te staan. Want we kunnen er niet op rekenen dat Amerika ons zal redden."

Het Canadese waterpark Marineland ligt onder vuur, nadat er voor de vijfde keer in een jaar tijd een beloega is overleden. Sinds 2019 stierven er zeventien beloegas in het park met een van de grootste walvispopulaties in gevangenschap ter wereld.

De doodsoorzaak van de witte dolfijn is nog onbekend. In een gesprek met de Canadese pers zei de hoofdinspecteur dierenwelzijn van de provincie dat de kwaliteit van het water van Marineland "binnen de aanvaardbare grenzen" lag en dat een gespecialiseerde eenheid van inspecteurs het water van Marineland wekelijks test.

Eind oktober publiceerde klokkenluidersorganisatie UrgentSeas, die werd opgericht door een voormalig walrustrainer van Marineland, dronebeelden van dierenartsen die medicijnen probeerden toe te dienen aan de zieke baloega. "Als je in dit stadium bent en alleen maar probeert de walvis in leven te houden, is dat niet goed", zei de voormalig walrustrainer toen tegen The Guardian. "Het is hartverscheurend om dit te zien, het maakt je gewoon kapot van binnen."

Eenzaamste orka ter wereld

Het park lag de afgelopen jaren meermaals onder vuur. In 2021 haalde Marineland de krantenkoppen nadat dierenactivisten beelden verspreidden van orka Kiska, die bekend kwam te staan als de eenzaamste orka ter wereld.

Te zien was hoe Kiska met haar hoofd tegen het glas beukte. Stereotiep gedrag veroorzaakt door de stress van haar gevangenschap, oordeelden kenners. De 47-jarige orka had toen al meer dan tien jaar geen soortgenoot gezien.

Afgelopen augustus kreeg Marineland een boete van ruim 55.000 euro opgelegd wegens dierenmishandeling van zwarte beren. De rechter oordeelde dat de beren in een te klein hok werden gehouden en onvoldoende toegang hadden tot water.

Een schoonmaakster uit Vlaanderen is veroordeeld voor het bestelen van een gezin bij wie ze werkte, schrijft de Belgische omroep VRT Nieuws. Ze stal geld dat het koppel had gekregen als huwelijkscadeau en leegde ook de spaarpotten van de kinderen. Ze kreeg een voorwaardelijke celstraf van 6 maanden en een boete van 208 euro opgelegd.

De 29-jarige schoonmaakster ging in augustus vorig jaar aan de slag bij het koppel uit Keiem, in de Belgische provincie West-Vlaanderen. Al snel merkte het koppel dat er spullen waren verdwenen. Een maand later werd haar huis doorzocht door de politie.

Die vond niet alleen geld dat aan het koppel toebehoorde, maar ook wat spullen uit hun huis. "In totaal stal de vrouw bijna 9000 euro aan cash geld", zei de advocaat van het koppel. "Zij waren pas getrouwd en in hun huis lagen nog de enveloppes van het huwelijksfeest. Die heeft ze allemaal gestolen."

Bovenop de boete moet de schoonmaakster het gezin 7367 euro terugbetalen.

Het transitieteam van Trump bereidt terugtrekking van de VS uit het klimaatakkoord van Parijs voor, schrijft The New York Times op basis van anonieme bronnen die bij de gesprekken betrokken zijn. Ook zou hij het aantal natuurmonumenten in het land drastisch willen verkleinen, om zo meer olie- en gasboringen mogelijk te maken.

De Verenigde Staten traden in 2015, toen Barack Obama nog president was, toe tot het klimaatakkoord. In 2017 trok Trump de VS terug uit het verdrag, maar nadat Biden hem opvolgde kon de VS direct weer aanschuiven.

Dat kon toen gemakkelijk, omdat landen binnen drie jaar na toetreding niet direct uit het klimaatakkoord konden stappen. Dat was vastgelegd om zo'n terugtrekking te voorkomen. Nu kan een terugtrekking van de VS mogelijk wel grote gevolgen hebben, omdat die wachttijd bijna tien jaar na het akkoord niet meer geldt.

Trump zal naar verwachting ook een einde maken aan een door Biden ingestelde blokkade van de export van nieuw vloeibaar aardgas naar grote markten in Azië en Europa, schrijft de krant.

4 miljard ton extra aan CO2-uitstoot

De klimaatsite CarbonBrief berekende aan het begin van de Amerikaanse verkiezingscampagne dat de terugkeer van Trump in het Witte Huis kan leiden tot in totaal 4 miljard ton extra aan CO2-uitstoot. Die hoeveelheid zou alle uitstoot die de wereld in de afgelopen vijf jaar uitspaarde door duurzame opwekking, ruimschoots tenietdoen.

Een vrouw uit Rockanje heeft vorige maand vier kinderen na een ongeluk op de A15 in veiligheid gebracht. De kinderen zaten bij hun vader in de auto toen de man midden op de snelweg op een ander voertuig botste.

Het ongeluk gebeurde op 2 oktober bij de Botlektunnel in Rotterdam. Gert-Jan Donk reed met zijn vier kinderen naar huis toen er plots een bestelbus voor hem op zijn voorganger klapte. Donk kon niet meer remmen en botste vervolgens zelf op de achterkant van de bus.

"Toen ging alles heel snel. Een keiharde klap, gierende banden en de airbags die naar buiten komen. De kinderen waren doodsbang", vertelt hij aan Rijnmond.

Levensgevaarlijke plek

De auto raakte zwaar beschadigd kwam tot stilstand op de linkerbaan. Ook Donk raakte door de klap gewond. Zijn kinderen tussen de 2 en 10 jaar bleven nagenoeg ongedeerd.

"Sta je daar met vier huilende kinderen op de snelweg. Naast ons de vangrail, en dan nog een vangrail met tegenliggend verkeer dat uit de tunnel kwam. Het was een levensgevaarlijke plek en ik kon geen kant op."

Op dat moment reed Laura Don in haar auto langs de plek van het ongeluk. "Toen ik vlak bij de plek reed waar het was gebeurd zag ik dat er kinderen uit de auto kwamen", vertelt ze aan de omroep.

Blonde vrouw in witte auto

Ze twijfelde geen moment en stopte direct, stapte uit en bood aan de kinderen in veiligheid te brengen. "Ik dacht: ze moeten daar weg. Ze zijn vast ook hartstikke geschrokken van alles."

Met toestemming van de vader nam ze de kinderen mee. "Ik was zo opgelucht dat ze van die plek weggingen", zegt Donk.

Maar in alle hectiek was hij vergeten haar gegevens te noteren. Toen de politie hem later vroeg waar zijn kinderen waren, besefte hij dat hij ze aan een onbekende vrouw had meegegeven en niet wist waar ze naartoe gingen.

"Het daalde toen pas bij mij in. 'Ja, bij een blonde vrouw in een witte auto', zei ik. Ik had haar nummer niet, zelfs niet haar kenteken. Dat was natuurlijk wel even slikken", vertelt hij. "Maar ik vertrouwde haar gek genoeg meteen."

Vreemde situatie

Ondertussen had Don vier onbekende kinderen in haar auto. "Ik wilde eigenlijk hun moeder bellen dat we eraan kwamen, maar geen van hen wist haar nummer. Gelukkig wist het oudste kind wel waar ze woonden", zegt Don.

Ze bracht de kinderen naar hun moeder en reed daarna naar huis. Eenmaal thuis bedacht ze dat het best een vreemde situatie was geweest, ook voor de vader. "Een vreemde vraagt of ze je kinderen mee kan nemen. Ik zat ook ineens met vreemde kinderen in mijn auto. Dat besef je dan later pas", lacht ze.

Persoonlijk bedanken

Na het ongeluk ging Donk op zoek naar de vrouw die zijn kinderen in veiligheid had gebracht. Dat lukte en de twee hebben inmiddels contact met elkaar. Ook willen ze binnenkort afspreken.

"Ik vind het leuk om hem even weer te zien. Ik vond het stom van mezelf dat ik geen telefoonnummer had achtergelaten. Nu kan ik toch aan hem vragen hoe het gaat", zegt Don.

Donk: "Zo kan ik haar toch even persoonlijk bedanken. Ze had ook door kunnen rijden, maar dat heeft ze niet gedaan."

In de Verenigde Staten zijn drie mensen aangeklaagd omdat ze ervan worden verdacht dat ze in opdracht van Iran plannen hadden gemaakt om Donald Trump te vermoorden.

Twee Amerikanen zijn opgepakt, de derde verdachte, Farhad Shakeri, zit waarschijnlijk in Iran, schrijven Amerikaanse media. Het Amerikaanse ministerie van Justitie beweert dat de Iraanse Revolutionaire Garde (IRG) Shakeri heeft gevraagd om een moordplan op te stellen.

Dat moest gebeuren vóór de presidentsverkiezingen. Het zou een wraakactie zijn voor de Amerikaanse moordaanslag op de bevelhebber van de Iraanse Revolutionaire Garde, Qassem Soleimani, in 2020. Hij werd gedood bij een Amerikaanse drone-aanval in Bagdad. Trump was op dat moment president van de Verenigde Staten. Iran zei toen al meteen dat het de aanslag op Soleimani wilde wreken.

Shakeri komt uit Afghanistan en kwam als kind naar de Verenigde Staten. Na een jarenlange gevangenisstraf werd hij in 2008 door de Amerikanen het land uit gezet. Volgens justitie kende Shakeri de twee andere verdachten uit zijn tijd in de gevangenis. Hij zou ze al eens eerder hebben ingehuurd om een Iraans-Amerikaanse activist aan te vallen.

Amerikaanse verkiezingen

De Revolutionaire Garde zou hem in oktober hebben gevraagd om binnen een week een moordplan te maken. Als dat binnen die korte tijd niet zou lukken, zou het plan over de verkiezingen heen worden getild. De Iraniërs gingen ervan uit dat Trump de verkiezingen zou verliezen en dat het daarna makkelijker zou zijn om hem te vermoorden.

De informatie komt van Shakeri zelf. In de aanklacht staat dat hij de plannen heeft onthuld in een aantal telefoongesprekken met de FBI. Hij werkte naar eigen zeggen mee om zo een lagere gevangenisstraf voor elkaar te krijgen voor iemand anders die vastzit in de VS.

Hoewel de FBI oordeelde dat een deel van de informatie die hij had verstrekt onjuist was, werden zijn verklaringen over een complot om Trump te vermoorden wel als betrouwbaar beoordeeld.

De Spaanse politie heeft het hoofd van de eenheid die zich bezighoudt met economische criminaliteit opgepakt. Volgens Spaanse media wordt hij verdacht van drugshandel, het witwassen van geld en omkoping, precies de zaken die hij in zijn functie juist zou moeten bestrijden.

Ook zijn vrouw, die eveneens politieagent is, werd opgepakt, samen met dertien andere mensen. Alle vijftien verdachten zitten voorlopig vast.

Bij een huiszoeking in de woning van het echtpaar in een buitenwijk van Madrid werd ruim 20 miljoen euro in contanten aangetroffen, verstopt in muren. Het geld is vermoedelijk afkomstig van drugsdeals.

Grootste cocaïnevangst

Op het kantoor van de politiecommissaris werd nog een bedrag van ongeveer een miljoen euro in beslag genomen.

De media vermoeden dat de arrestaties verband houden met een recente operatie in de haven van Algeciras in het zuiden van het land. Daar werd een lading van ruim 13 ton cocaïne in beslag genomen, de grootste cocaïnevangst ooit in Spanje.