NOS Nieuws - Algemeen

Onzekerheid over Trumps importheffingen leidt wereldwijd tot beursdalingen

2 weeks 1 day ago

Wereldwijd zijn beurskoersen vandaag verder omlaaggegaan, na de aankondiging van de Amerikaanse president Trump vorige week dat hij importheffingen voor zo'n beetje alle landen invoert.

Na een weekend met gesloten aandelenbeurzen kon er vandaag weer volop gehandeld worden in aandelen. Er was wellicht hoop dat Trump de heffingen dit weekend zou terugdraaien, nadat de aandelenkoersen vorige week al waren gekelderd. Maar die hoop vervloog.

En dus begon de handelsweek met scherpe dalingen in Azië. De Japanse beurs sloot bijna 8 procent in de min. Het land produceert veel auto's voor de Amerikaanse markt. De verwachting is dat de Japanse economie flink zal lijden onder de importheffingen. Trump legt het land een importtarief van 24 procent op.

Ook in Taiwan vielen er harde klappen op de beurs. De beursindex daar daalde bijna 10 procent, de grootste daling in een dag ooit. De handel in de techgiganten TSMC en Foxconn werd stilgelegd toen beleggers massaal aandelen verkochten. Chipmaker TSMC produceert veel voor de Amerikaanse markt. Vanaf woensdag geldt een importbelasting van 32 procent voor alle producten uit Taiwan.

AEX in de min

Om 09.00 uur openden de meeste Europese beurzen. Hier waren de gevolgen iets minder groot dan in Azië. De Amsterdamse AEX stond kort na opening op een verlies van bijna 7 procent. Met name financiële instellingen en chipmachinefabrikant ASML hadden het zwaar. Ook andere Europese koersen openden met verliezen van rond de 5 tot 7 procent.

Toen de beurzen om 17.30 uur weer sloten, stond de Amsterdamse AEX-index 4,76 procent in de min. Elders in Europa waren er vergelijkbare verliezen. De Duitse DAX verloor 4,3 procent, de Franse CAC 40 4,8 procent en de Britse FTSE 100 ging met 4,4 procent onderuit.

Zo verhoudt het verlies op de beurs zich tot eerdere verliezen:

Rond het middaguur liet Trump van zich horen via Truth Social, zijn eigen sociale medium. De tarieven werken, concludeerde hij. "De langdurig misbruikte VS haalt miljarden dollars per week binnen van misbruikende landen met tarieven die al zijn ingegaan", schreef Trump. Van een indicatie dat hij heffingen wil terugschroeven of opheffen was geen spoor.

Integendeel: vanmiddag dreigde Trump de importheffing voor China met 50 procent te verhogen als het Aziatische land met een tegenreactie komt. Dat zou boven op de heffing van 34 procent komen die hij al eerder aankondigde en boven op de heffing van 20 procent die al gold. China kondigde afgelopen vrijdag aan dat het zou terugslaan met een importheffing van 34 procent.

Om 15.30 uur Nederlandse tijd gingen dan ook de Amerikaanse beurzen open. De bekendste Amerikaanse beursindex, de Dow Jones, stond na ongeveer een kwartier op een verlies van zo'n 4,2 procent. De andere grote beursindex, de S&P 500, daalde zo'n 4,5 procent en de index van technologiebeurs Nasdaq met 4,9 procent.

De koersen stegen eventjes hard toen zakenzender CNBC het had over een gerucht dat Trump de heffingen 90 dagen wilde pauzeren. Toen het Witte Huis zei dat daar niets van waar was, zakten de koersen weer. Rond 18.00 uur Nederlandse tijd stond de Dow Jones op een verlies van 1,5 procent.

Inspectie: advocaat Weski tegen de regels op geheime plek vastgehouden

2 weeks 1 day ago

Advocaat Inez Weski is tegen de regels in negen dagen vastgehouden op een geheime plek. Tot die conclusie komt de Inspectie Justitie en Veiligheid, die een onderzoek begon naar aanleiding van het boek dat Weski vorig jaar publiceerde over haar detentie. Ze schreef daarin dat ze na haar arrestatie in april 2023 op een geheime locatie vastzat.

De inspectie wist gedurende negen dagen niet waar Weski vastzat, blijkt nu. Ook andere toezichthouders hadden geen zicht op de omstandigheden van haar detentie, staat in een brief van de inspectie aan de Dienst Justitiële Inrichtingen. Geheime detentie is in strijd met de Nederlandse wet en het VN-verdrag tegen gedwongen verdwijningen.

Justitie plaatste Weski na haar aanhouding op een onbekende locatie "deels buiten de bescherming van de wet", concludeert de inspectie. Zo werd de raadsvrouw niet verteld aan welke gevangenisdirecteur ze haar klachten moest richten. Ook waren er geen huisregels van kracht. Wel was er aandacht voor het welzijn en de veiligheid van Weski.

Het gebeurt volgens de inspectie vrijwel nooit dat de Nederlandse justitie iemand op een geheime plek laat vasthouden. Dit soort maatregelen zijn soms nodig om de veiligheid van gevangenismedewerkers en gedetineerden te waarborgen. "Deze maatregelen mogen echter niet dusdanig verstrekkend zijn dat sprake is van geheime detentie."

Inmiddels hebben de inspectie en de Dienst Justitiële Inrichtingen afspraken gemaakt over het toezicht, voor het geval zich in de toekomst een vergelijkbare situatie voordoet met een gedetineerde.

Doorgeefluik

Weski, een vooraanstaande advocaat met een lange carrière, werd in april 2023 gearresteerd en wordt door het Openbaar Ministerie verdacht van deelname aan de criminele organisatie van Ridouan Taghi. Justitie stelt dat de inmiddels voormalige advocaat duizenden berichten doorgaf aan haar cliënt in de Extra Beveiligde Inrichting in Vught. Op die manier kon Taghi communiceren met zijn zoon en andere contacten.

In haar vorig jaar verschenen boek beschreef Weski (70) haar tijd op de geheime locatie. Volgens haar ging het om een ondergrondse bunker en mocht ze niet weten waar ze zich bevond. Ze zat afgezonderd in een cel "in volledige stilte, bijna luchtdicht verpakt in een gebouwtje onder de grond". Weski maakte zich grote zorgen over haar gezondheid en dacht dat de overheid haar wilde "neutraliseren".

Na negen dagen werd ze overgeplaatst naar de vrouwengevangenis in Nieuwersluis, waar ze alleen op een afdeling verbleef. Uiteindelijk zat ze bijna anderhalve maand in voorarrest. Begin dit jaar begon de rechtszaak tegen haar. Daarbij houdt ze vast aan de geheimhoudingsplicht die geldt tussen advocaten en hun cliënten.

Zitting op donderdag

Weski's advocaten Geert-Jan en Carry Knoops willen nu niet reageren op de bevindingen van de inspectie. Ze zeggen dat te doen bij de behandeling van de zaak. Komende donderdag is er weer een inleidende zitting.

Duitse politie zoekt 61-jarige man voor drievoudige moord Weitefeld

2 weeks 1 day ago

De Duitse politie heeft het signalement verspreid van de man die wordt verdacht van de moord op drie mensen in Weitefeld. Daar werden gisterochtend een man van 47, een 44-jarige vrouw en hun zoon van 16 dood aangetroffen.

De verdachte is 61 jaar en is ongeveer 1,74 meter lang. Hij heeft de naam 'Katya' op zijn hand getatoeëerd in cyrillisch schrift, dat onder meer wordt gehanteerd in Rusland. Hij zou wonen in de buurt van Weitefeld. Hij wordt verdacht van drievoudige moord en er is een arrestatiebevel tegen hem uitgevaardigd.

Het is nog niet bekend wat er precies gebeurd is. De politie onderzoekt wat de relatie is tussen de verdachte en de slachtoffers.

Gillende vrouw

In de nacht van zaterdag op zondag rond 03.45 uur werd de politie gebeld door een "gillende vrouw". Zij was vermoedelijk een van de slachtoffers. Toen agenten aankwamen, zagen ze een man te voet vluchten. Vervolgens vonden ze de lichamen.

De 61-jarige zou zowel steek- als vuurwapens hebben gebruikt. Ook vond de politie in het huis kabelbinders, wat erop zou wijzen dat de slachtoffers vastgebonden hebben gezeten. De autopsie moet nog plaatsvinden.

Het dorp ligt in het westen van Duitsland op zo'n 100 kilometer ten oosten van Keulen en er wonen zo'n 2200 mensen. Bewoners uit de omgeving moesten gisteren een groot deel van de dag binnen blijven. Toegangswegen naar de plaats waren afgezet. Volgens de politie was er geen direct gevaar en werden deze maatregelen uit voorzorg genomen.

Ontsnapte tbs'er uit Groningse kliniek aangehouden in Arnhem

2 weeks 1 day ago

De 45-jarige man die vrijdag na zijn verlof niet terugkeerde naar de tbs-kliniek in Groningen is aangehouden. Dat gebeurde aan het einde van de middag in Arnhem.

Volgens een woordvoerder van het Openbaar Ministerie verliep de aanhouding rustig. Verder zijn geen details bekendgemaakt.

De man mocht het Forensisch Psychiatrisch Centrum Mesdag vrijdag verlaten onder de voorwaarde dat hij zich diezelfde dag weer zou melden, maar deed dat niet.

Het gebeurt vaker dat tbs'ers na (on)begeleid verlof niet terugkeren in de Mesdagkliniek. Zo verdwenen vorig jaar twee tbs'ers. Een van hen werd enkele weken later teruggevonden in Tsjechië. De andere meldde zich na een dag zelf weer bij de kliniek, aldus RTV Noord.

EU wil met VS onderhandelen over heffingen, met tegenmaatregelen als drukmiddel

2 weeks 1 day ago

De EU wil met het mes op tafel beginnen aan onderhandelingen met de regering-Trump over de door de VS opgelegde importheffingen. De Europese Commissie komt daarom aanstaande woensdag met de eerste tegenmaatregelen, precies op de dag dat de nieuwe invoerheffingen van de VS ingaan.

De Commissie maakt die dag bekend voor welke Amerikaanse producten de EU op haar beurt invoerheffingen invoert. Deze nieuwe EU-heffingen op import uit de VS gaan dan volgende week dinsdag in. Van uitstel voor deze Europese tegenmaatregelen wil EU-Commissaris voor Handel Sefcovic niets weten. "We kunnen niet eindeloos wachten", zei hij op een ingelast overleg van handelsministers in Luxemburg.

Daarnaast werkt de EU aan aanvullende maatregelen: alle opties liggen daarbij op tafel. Ook het aanpakken van de techsector in de VS behoort tot de mogelijkheden. Een dergelijk antwoord zou een gevoelige klap betekenen voor deze grote Amerikaanse bedrijven die juist veel geld verdienen aan Europese klanten.

EU eensgezind

De ministers voor handel kwamen vandaag in Luxemburg bijeen om de strategie te bepalen bij het Europese antwoord op de handelsoorlog die president Trump is begonnen. De Europese handelsministers zijn het er in grote lijnen wel over eens dat onderhandelingen met de regering-Trump alleen kans van slagen hebben als de EU grote druk uitoefent op de VS.

Ook minister Klever voor Buitenlandse Handel steunt deze aanpak van de EU. "We geven de VS eerst de kans tarieven aan te passen, maar mocht dat niet lukken, dan komen er tegenmaatregelen van de EU", zegt de bewindsvrouw.

De EU-Commissaris die verantwoordelijk is voor handel, de Slowaak Sefcovic, zei dat hij deze tegenmaatregelen geleidelijk zal invoeren, om daarmee nog ruimte te laten voor een oplossing. "Het doel is niet te escaleren, maar te onderhandelen."

Slagader wereldeconomie

De EU noemt de handelsrelatie tussen Europa en de VS de slagader van de wereldeconomie. Samen zijn de EU en de VS goed voor 30 procent van de wereldhandel. Dagelijks gaat er voor 4,4 miljard euro aan goederen en diensten de oceaan over. En die handel is de afgelopen jaren alleen maar gegroeid.

De EU denkt dat ook de VS zal inzien dat het in ieders belang is om tot een oplossing te komen aan de onderhandelingstafel. "Het makkelijkste zou zijn als de Verenigde Staten hun invoerheffingen zouden uitstellen, en bereid zouden zijn tot serieuze onderhandelingen", zei Sefcovic.

Nul om nul

Ook maakte de Eurocommissaris voor Handel bekend dat hij in februari al aan de VS heeft aangeboden alle Europese importheffingen op auto's en industriële goederen op te heffen. "Als dit jullie probleem is, laten we er dan over praten en ze terugbrengen naar nul", zo verwoordt Sefcovic zijn aanbod aan zijn Amerikaanse gesprekspartners. De VS koos vorige week voor escalatie van het handelsconflict, door alsnog met nieuwe invoerheffingen op alle handel uit de EU te komen.

Ook Nederland gelooft dat er op termijn ruimte is voor een dergelijke oplossing. "Dat zou de ideale situatie zijn, dat we geen importheffingen hebben over en weer", zo zei minister Klever. "Uiteindelijk zijn heffingen in niemands belang: niet in het belang van de Amerikanen, niet van de Europeanen en niet van de Nederlanders."

Duitse politie treft bij grenscontrole twee zebra's en zes apen aan in busje

2 weeks 1 day ago

De Duitse politie heeft bij een grenscontrole wilde dieren aangetroffen in een busje. In de laadruimte van het voertuig werden zes apen, twee zebra's, een antilope, een buizerd, een zwaan en een serval, een Afrikaanse katachtige, gevonden.

Het busje werd afgelopen vrijdag gecontroleerd op een industrieterrein bij het Duitse dorp Bunde, vlak bij de Nederlandse grens. Omdat de transportdocumenten niet in orde waren, mocht het busje Duitsland niet in. De dieren bleken daarnaast niet goed te zijn vastgezet. De twee Poolse chauffeurs (23 en 31 jaar oud) konden ook niet vertellen waar de dieren vandaan kwamen of waar ze naartoe onderweg waren.

De dieren zijn onderzocht door een dierenarts en vervolgens overgedragen aan de Nederlandse politie. Die heeft ze naar een opvangcentrum gebracht, waar de dieren worden verzorgd.

Volgens de Duitse politie wordt door hun Nederlandse collega's verder onderzoek gedaan naar de Poolse chauffeurs. De politie Noord-Nederland was niet bereikbaar voor vragen van de NOS.

Bijzondere bouwsporen uit 13e eeuw gevonden bij renovatie Binnenhof

2 weeks 1 day ago

Bij renovatiewerkzaamheden op het Binnenhof in Den Haag zijn bijna 800 jaar oude bouwsporen gevonden. De resten werden op nieuwe locaties gevonden, waaruit volgens archeologen blijkt dat het Binnenhof in de 13e eeuw veel groter was dan tot nu toe werd aangenomen.

Volgens bouwhistoricus Hein Hundertmark blijkt uit de vondsten dat men in die tijd met het Binnenhof aanzien, macht en rijkdom wilde uitstralen. "Een hof met koninklijke architectuur en een nog grotere ambitie als keizerlijk paleis."

Rond 1230 streken de graven van Holland neer bij een duinmeertje, de huidige Hofvijver. Het hof groeide in de eeuwen daarna uit tot het centrum van de macht van Holland.

Ook archeoloog Peter Stokkel vindt de opgravingen bijzonder. "Deze ontdekking helpt ons om een nieuw beeld te schetsen van hoe het Binnenhof zich in de 13de eeuw als grafelijke residentie heeft ontwikkeld. Zo blijkt nu dat er al in de vroegste fase veel meer bebouwing is geweest." Archeologen ontdekten bijvoorbeeld dat er in de tijd van graaf Willem II (1227-1257) al een eerste poortgebouw aan het Buitenhof stond.

Stadhouderspoort en ommuring

De sporen zijn gevonden aan het Buitenhof, tussen de Mauritstoren en de Stadhouderspoort. Een deel daarvan hoorde volgens de archeologen bij de voorgangers van de huidige Stadhouderspoort.

Ten noorden van de poort zijn ook sporen gevonden van een smalle vleugelaanbouw en een ommuring van het middeleeuwse hof. Waarschijnlijk sloot de vernieuwde poort met aanbouwen qua grandeur en omvang beter aan bij de Ridderzaal, toen een van de grootste zaalgebouwen in Europa.

In de afgelopen jaren werden bij de renovatie op het Binnenhof al meerdere keren archeologische vondsten gedaan, maar volgens kenners waren die niet zo bijzonder als de opgravingen die nu zijn gedaan.

In 2015 viel het besluit om het historische complex - waar de Raad van State, de Eerste en de Tweede Kamer zijn gehuisvest - te verbouwen. Destijds was het idee dat de renovatie eind 2026 klaar zou zijn, voor een bedrag van 475 miljoen euro.

Inmiddels gaan de kosten naar verwachting zeker 2 miljard euro bedragen en is de opleverdatum al een twee keer opgeschoven: van april 2023 naar 2028, en naar een nog verder moment in de toekomst.

'Geen nieuwe vertraging'

De renovatie loopt volgens minister Keijzer van Ruimtelijke Ordening geen nieuwe vertraging op door de archeologische vondsten, omdat hiermee rekening is gehouden in de planning.

Ze erkent wel dat het project veel tijd kost en moeilijk te plannen is, omdat het zo complex is. "Dit is de grootste renovatie die ooit in Nederland is vertoond. Dat is nou eenmaal niet hetzelfde als het renoveren van een bankgebouw bijvoorbeeld in een stad", aldus de bewindsvrouw. Eind dit jaar verwacht ze een nieuwe planning naar de Tweede Kamer te sturen.

De nieuwste vondsten worden tentoongesteld in het Informatiecentrum Binnenhof en zijn vanaf woensdag 9 april te bezichtigen voor het publiek.

Israëlische militairen over platwalsen grenszone Gaza: 'Alles gaat eraan'

2 weeks 1 day ago

"Hiroshima. Het leek op Hiroshima", zegt een anonieme Israëlische officier over de verwoesting die het Israëlische leger achterliet in de Gazastrook. Die vernietiging, aan het begin van de oorlog, deed deze militair denken aan de gevolgen van de eerste atoombom op Japan in de Tweede Wereldoorlog.

De militair sprak niet over de reguliere oorlogsvoering en de schade van de bombardementen, maar over de moedwillige vernietiging van Palestijnse bezittingen en gebieden om de Israëlische bufferzone rond Gaza groter te maken. Veteranenplatform Breaking the Silence publiceerde vandaag het verhaal van deze officier en van meer anonieme militairen, die veelal dienden in de eerste maanden van de oorlog, eind 2023 en begin 2024.

De Israëlische organisatie Breaking the Silence is tegen de bezetting van de Palestijnse gebieden en hoopt met het verspreiden van de getuigenissen daar een einde aan te maken. Militairen kunnen bij de organisatie anoniem hun verhaal doen.

Druk op Hamas

Vorige week kondigde defensieminister Katz aan dat Israël de buffer- of veiligheidszone wilde uitbreiden. Ook komt er een derde corridor, waarmee in het zuiden Rafah van Khan Younis wordt gescheiden. Volgens premier Netanyahu wordt daarmee de druk op Hamas opgevoerd zodat de gijzelaars zullen vrijkomen. "Het enige wat onze opmars zal tegenhouden, is het vrijlaten van onze gegijzelden", zei ook de hoogste militair van Israël.

Ultrarechtse politici dromen zelfs van het annexeren van Gaza en Netanyahu steunt het plan van de Amerikaanse president Trump om de Palestijnen uit het gebied te zetten en er een luxeoord van te maken.

Volgens een Israëlische mensenrechtenorganisatie had Israël zijn bufferzone na het begin van de oorlog tot 16 procent van de Gazastrook uitgebreid. Vorig jaar mei was dat toegenomen tot ongeveer een derde van het Palestijnse gebied, bleek uit een analyse van Al Jazeera. Met de Netzarim-corridor in het midden van Gaza heeft Israël sinds de hervatting van het offensief vorig maand nu zeker de helft in handen, zegt een Israëlische onderzoeker tegen persbureau AP.

De VN-mensenrechtencommissaris Türk bestempelde de massale vernietiging in het grensgebied begin vorig jaar al als een oorlogsmisdaad.

Militairen kregen en krijgen de opdracht om grote stukken land plat te walsen. "Alles gaat eraan", zegt de eerdergenoemde officier. "Alle gebouwen en alle andere dingen. Alles." Een sergeant vertelt dat zijn eenheid 's ochtends te horen kreeg welke huizen ze moesten opblazen. "Een stuk of vijf à zeven per dag. En dat iedere dag opnieuw."

Een ander zegt dat het buffergebied letterlijk een kill zone was, waarin iemand werd neergeschoten zodra die te dichtbij kwam. Er zouden tegelijkertijd geen duidelijke afspraken zijn geweest wat te dichtbij precies was. Een van de geïnterviewde militairen zegt dat de grens aanvankelijk op 2 kilometer stond.

Het Israëlische leger zegt na vragen van AP dat het werkt aan het beschermen van de staat Israël en met name de dorpen langs de Gazastrook die bij de terreuraanval van 7 oktober 2023 werden aangevallen.

Overheid gaat jaarlijks zo’n 8000 wetenschappers screenen om spionage te voorkomen

2 weeks 1 day ago

Alle onderzoekers en studenten die in Nederland aan de slag willen met gevoelige kennis, worden in toekomst van tevoren grondig gescreend. Bij die beoordeling mag ook informatie van de inlichtingen- en veiligheidsdiensten worden gebruikt.

Volgens de eerste schattingen van het ministerie van Onderwijs gaat het om 8000 screenings per jaar, van zowel buitenlandse als Nederlandse wetenschappers en studenten. Dit is volgens het kabinet nodig om te voorkomen dat Nederlandse kennis weglekt naar buitenlandse mogendheden, die dit kunnen misbruiken in bijvoorbeeld wapensystemen. Concreet genoemd worden onder meer China, Rusland en Iran.

Dit alles staat in de eerste opzet van de Wet screening kennisveiligheid, die NSC-minister Bruins vanmiddag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De komende drie maanden kunnen kennisinstellingen en andere organisaties reageren. Daarna wordt de definitieve versie van de wet voorgelegd aan de Kamer.

Nu nog beperkte beoordeling

Op dit moment doen kennisinstellingen de risicobeoordelingen van nieuwelingen op sensitieve plekken zelf. Daarbij hebben ze veel beperktere informatie. Desondanks bleek onlangs uit onderzoek van de NOS dat alleen al op universiteiten de afgelopen jaren honderden sollicitaties en internationale samenwerkingen niet zijn doorgegaan omdat ze als te risicovol werden gezien.

De discussie over Bruins' voorstellen zal zich onder meer toespitsen op de tijd die het kost om jaarlijks duizenden sollicitaties van onderzoekers te beoordelen. Justis, de organisatie die de screenings zou moeten gaan uitvoeren, krijgt daar in het wetsvoorstel steeds vier weken voor. Waar nodig kan die termijn met nog eens vier weken worden verlengd.

Universiteiten waarschuwden de afgelopen jaren steeds dat de kans groot is dat internationale toptalenten voor onderzoekstrajecten in andere landen kiezen als zij in Nederland worden geconfronteerd met administratieve rompslomp en vertragingen. Bruins wijst er echter op dat die andere landen bezig zijn met soortgelijke wet- en regelgeving. "En we gaan echt proberen om vertraging te voorkomen."

Overigens staat het ook nog niet definitief vast dat Justis, dat nu al de verklaring omtrent het gedrag (vog) uitgeeft, de screenings inderdaad voor zijn rekening gaat nemen. De organisatie is nog aan het kijken of deze opdracht voor haar uitvoerbaar is. Lukt dat niet, dan zal het moeilijk zijn een alternatief te vinden, want de diensten AIVD en MIVD hebben al laten weten dit niet te willen doen.

Geen discriminatie

Een ander heikel punt, met name voor sommige partijen in de Tweede Kamer, is dat in de huidige opzet van de screeningswet alle nationaliteiten worden gescreend, inclusief Nederlanders. In plaats van uitsluitend wetenschappers uit risicolanden. Volgens de minister is dat niet alleen om discriminatie te voorkomen: het is bekend dat buitenlandse veiligheidsdiensten zeker niet alleen hun landgenoten onder druk zetten als zij bepaalde informatie nodig denken te hebben. Nederlanders zijn net zo goed doelwit.

Kwetsbaar punt in de wet, geeft Bruins in de toelichting toe, is dat het bij de voorgestelde screenings slechts om een momentopname gaat. Er wordt alleen een beoordeling gedaan op het moment dat iemand aan een studie of onderzoek begint. Terwijl de persoon in kwestie natuurlijk ook in de jaren daarna kan worden gerekruteerd door een vreemde mogendheid met slechte bedoelingen.

In de huidige opzet worden risico's op het weglekken van cruciale informatie daardoor "niet volledig uitgesloten", stelt de minister. Wat hij wel kan doen, is ervoor zorgen dat er voor sommigen extra voorwaarden worden gesteld voordat zij toegang krijgen tot sensitieve kennis en technologie.

Vijf vragen over de beursdaling: 'Het laat zien dat bij beleggers alle alarmbellen afgaan'

2 weeks 1 day ago

In reactie op de internationale handelsoorlog daalden vandaag opnieuw wereldwijd de beurzen. Die in Azië verloren zo'n 10 procent en ook de Europese en Amerikaanse beurzen doen het slecht. Vijf vragen over de beursdaling en de gevolgen.

1. Wat is er aan de hand?

Sinds de Amerikaanse president Trump afgelopen donderdag een enorme lading importheffingen aankondigde voor bijna de hele wereld, dalen de beurskoersen flink. Dit is een weerspiegeling van de onzekerheid bij beleggers over de economie.

Dat de koersen vandaag zo hard dalen, komt doordat het nu echt tot beleggers doordringt dat Trump niet van plan is de importheffingen terug te draaien. Ook vannacht nog zei Trump dat dit "de enige manier" is om het handelstekort van Amerika op te lossen.

2. Hoe bijzonder is deze daling?

Zo'n scherpe daling als vandaag komt niet vaak voor. En het is ook al de derde beursdag op rij dat de koersen dalen. "De laatste keer dat het zo hard ging, was tijdens covid", vertelt Bert Colijn, econoom bij ING. "Het laat zien dat bij beleggers alle alarmbellen afgaan."

De daling roept ook de financiële crisis van 2008 in herinnering. Toen zorgde het faillissement van Amerikaanse zakenbank Lehman Brothers voor een enorme schok op de financiële markten.

Wat deze beursdaling nieuw maakt, vertelt Martijn Rozemuller, CEO bij beleggingsinstelling Van Eck, is dat de aanleiding niet een pandemie of bankencrisis is. "Maar het komt door een overheidsbesluit.

En dat is bijzonder, omdat zo'n besluit in theorie met één pennenstreek van Trump is terug te draaien."

In de loop der jaren is de beurs steeds meer een graadmeter geworden voor het sentiment in de samenleving, zegt Martine Hafkamp, directeur van vermogensbeheerder Fintessa. "Het is steeds belangrijker geworden in ons dagelijks leven, want meer mensen beleggen." Vorig jaar had een kwart van de Nederlanders geld in aandelen zitten, onderzocht de AFM.

3. Wat betekent dit voor jou?

Beleggers zien door de daling hun vermogen in korte tijd minder waard worden, maar meestal beleggen mensen niet voor aankopen op de korte termijn.

"Je beleggingshorizon is langer dan twee weken of een jaar", zegt Hafkamp. "Beleggen kun je beter doen met geld dat je over hebt. Het beste wat je kunt doen, is nu gewoon rustig blijven zitten. Angst is een slechte raadgever."

Maar de meeste mensen beleggen zonder dat ze er actief mee bezig zijn: dat doen hun pensioenfondsen namelijk voor hen. De 150 fondsen beleggen voor ruim 10 miljoen Nederlanders. "In principe is het zo dat pensioengeld net zo hard geraakt wordt als ander geld in beleggingen. Dus die pensioenpotten gaan wel wat omlaag."

Koepelorganisatie de Pensioenfederatie benadrukt dat fondsen zich richten op langetermijnbeleggingen en dat "heftige schommelingen niet direct bepalend zijn voor het pensioenresultaat".

Wel is het zo dat pensioenfondsen dit jaar overstappen op het nieuwe pensioenstelsel. Hiervoor is het kapitaal dat ze op dat moment hebben belangrijk voor de verdeling van de collectieve pensioenpot. De beursdaling komt dus op een slecht moment.

Als de handelsoorlog de komende maanden blijft woeden, dan gaat iedereen er last van hebben, zegt Rozemuller. "Dingen zullen simpelweg duurder worden. En mensen worden ook wat voorzichtiger op het moment dat beurzen zakken en waarde verdampt. Dan wordt er minder uitgegeven."

4. Wat betekent het voor beursgenoteerde bedrijven?

Deze bedrijven worden vandaag minder waard. "De kans is groot dat bedrijven even wachten met investeringen doen, omdat ze niet weten hoe dit op de lange termijn gaat uitpakken", vertelt Colijn. "Als dat te lang aanhoudt, kan het negatieve gevolgen hebben voor de economische groei."

Ook kan het zo zijn dat sommige bedrijven wat zullen moeten inleveren op de winst, aldus Hafkamp.

Opmerkelijk is dat de koersen van álle bedrijven rood zijn, zegt ook Rozemuller. Normaal gesproken worden vooral risicovolle aandelen verkocht, maar de afgelopen beursdagen is de onzekerheid over de hele breedte zichtbaar. "Dat is op zich logisch, want gewone bedrijven merken net zo veel van een heffing als een bedrijf in de speculatieve sector."

5. Hoelang blijven de beurzen dalen?

Er is momenteel vooral veel onzekerheid, benadrukken deskundigen. Over Trumps wispelturige beleid en over de reacties van andere landen op de importheffingen. Zo kwamen Europese handelsministers vandaag bij elkaar voor een strategiebespreking. "Als de EU terugslaat, ontstaat er weer nieuwe onzekerheid", zegt Rozemuller.

Als Trump opeens toch een deal wil sluiten, dan kan de beurs zich zomaar snel herstellen, denkt Rozemuller. "Maar als de heffingen blijven, dan kan het nog heel lang duren. Ik vermoed dat de beurs zich op een wat lager niveau zal stabiliseren en dan gaan we uiteindelijk ook weer door. Business as usual."

Vrijspraak voor vier mannen die verdacht werden van ontvoering in Spanbroek

2 weeks 1 day ago

De vier mannen die verdacht werden van de ontvoering van een man in het Noord-Hollandse Spanbroek zijn vandaag door de rechtbank vrijgesproken. De man werd in mei 2023 door twee mannen hardhandig in een auto geduwd. Volgens getuigen zou hij daarbij luid hebben geschreeuwd.

Hij werd op 29 mei teruggevonden in Beverwijk en stelde te zijn ontvoerd. Hij verbleef tussen 22 en 26 mei in een recreatiewoning in Opmeer, liep daar weg en verbleef vervolgens een dag in een huis in Hoorn. Hij werd naar eigen zeggen vastgehouden, mishandeld en bedreigd met een vuurwapen.

Zorgen over gezondheid

Bij de politie waren er ernstige zorgen over de gezondheid van de man. Daarom werd onder meer een foto van de man vrijgegeven. Twee mannen werden aangehouden voordat de man werd teruggevonden, later werden de twee andere verdachten aangehouden.

De verdachten stelden dat de man in de dagen dat hij in de recreatiewoning verbleef onder invloed was van cocaïne en marihuana. Volgens hen was hij daar vrijwillig, maar verliet hij het huisje op 26 mei in verwarde toestand. Zijn verblijf in Hoorn daarna was volgens hen ook vrijwillig.

Volgens de rechter is er te weinig bewijs dat de man tegen zijn zin werd vastgehouden. De rechtbank noemt de verklaringen die de man aflegde "niet concreet en consistent, en soms ook onbegrijpelijk en onsamenhangend".

Zo zei de man tegen de politie ook dat hij weg mocht uit het chalet, maar niet weg kon, omdat hij misschien wel te veel cocaïne op had. Ook werd in de recreatiewoning geen bewijs gevonden voor zijn bewering dat hij daar werd opgesloten in een soort cel.

Paasvuren op de tocht door aanhoudende droogte, zorgen bij organisatoren

2 weeks 1 day ago

Het zijn onzekere dagen voor organisatoren van paasvuren. Niet corona of stikstof, maar de aanhoudende droogte zet dit jaar mogelijk een streep door de vuren die vooral in het noorden en oosten van het land traditie zijn.

Uit een belronde van de NOS blijkt dat meerdere organisatoren in onzekerheid zitten. In Nederland zijn jaarlijks honderden paasvuren, die op eerste of tweede paasdag worden aangestoken. Pasen valt dit jaar op zondag 20 en maandag 21 april.

Geen vuur maar de milieustraat

Een van die paasvuren, in buurtschap Barger-Oosterveen in Drenthe, gaat hoogstwaarschijnlijk niet door. Dat maakte organisator Henk Wanders gisteren bekend bij Hart van Nederland. De kosten spelen hierbij een grote rol. Als het paasvuur niet doorgaat, blijft de organisatie achter met een lading snoeihout en takken, die eigenlijk aangestoken zou worden.

Voor de organisatie rest dan een bezoek aan de milieustraat. "En dat loopt in de papieren", zegt Wanders. Hij houdt desondanks de deur nog op een kier. "Als het begint te regenen, kunnen we snel opbouwen. Bij een aantal bekenden liggen genoeg takken om een bult te maken."

Ook in Heino, in Overijssel, worden eventuele regenbuien verwelkomd. "Er is een klein beetje regen voorspeld", zegt Roy Vrolijken. Elders in Overijssel, in Espelo, klinkt hetzelfde verhaal. "We wachten dus nog af voor we iets annuleren", zegt Marc Oostenenk. "Bij ons staat nog regen voorspeld, dus dat wachten we af voor we iets annuleren."

In Wedde, in Groningen zien ze het somber in. Vandaag krijgen ze uitsluitsel van de gemeente. "Deze week blijft het droog en volgende week is er wel wat regen, maar dat zie ik als een druppel op de gloeiende plaat", zegt een van de organisatoren.

Verhoogd risico op natuurbranden

In de gemeente De Fryske Marren staat al vast dat de paasdagen dit jaar zonder vreugdevuren zijn. Vorige week maakte de gemeente, waar onder meer Joure en Lemmer onder vallen, bekend paasvuren voorlopig niet toe te staan. "Een paasvuur is een mooie traditie, alleen moet het wel verantwoord zijn. Helaas is het risico op natuurbrand te groot", stelt de gemeente.

De afgelopen dagen en weken was het al vaak raak. Zo moest de brandweer gisteren op meerdere plekken uitrukken, zoals bij Hilversum en in Zaandam. Vorige week ging ongeveer 130 hectare natuur bij Ede in vlammen op. De grote natuurbrand was veroorzaakt door een oefening van defensie. In bijna heel Nederland geldt nu een verhoogd risico op natuurbranden.

Stookverbod

Daardoor lijkt de kans op het doorgaan van een paasvuur voor sommigen al bijna verkeken. Zo geldt in de Friese gemeente Ooststellingwerf al een paar dagen een stookverbod. Voor de organisatoren van het paasvuur in Elsloo kwam het bericht niet geheel onverwachts. "We voelden de bui al een beetje hangen", zegt Tom Ligthart.

Ook in 2019 was de droogte de spelbreker voor paasvuren. Toen gingen vreugdevuren massaal niet door.

Vanavond komen Ligthart en de andere organisatoren bij elkaar om na te denken over wat ze doen als het paasvuur niet door mag gaan. Zo is er niet alleen een paasvuur, maar ook een feest in een tent. De afgelopen jaren werd het evenement volgens Ligthart "hartstikke goed" bezocht. Hij spreekt van een paar duizend bezoekers.

Vooralsnog koestert Ligthart nog enige hoop. "Zaterdag gaan we takken ophalen in de hoop dat het nog doorgaat."

Hulporganisaties willen meer actie van kabinet tegen Israël

2 weeks 1 day ago

Vijf hulp- en mensenrechtenorganisaties roepen het kabinet op om veel duidelijker stelling te nemen tegen het escalerende geweld in Gaza. Diplomatieke druk is volgens hen niet genoeg om Israël tot een andere koers te bewegen.

De hulporganisaties zaten vanochtend met premier Schoof en minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken om tafel. Tot teleurstelling van de hulporganisaties Oxfam Novib, Amnesty International, Pax, Save the Children en Artsen zonder Grenzen is het kabinet niet van plan om veel meer te doen dan Israël aanspreken op naleving van het humanitair oorlogsrecht.

'Geen rode lijn'

"Voor het kabinet is er geen rode lijn. Zij houden vast aan de overtuiging dat je met diplomatieke middelen meer kunt bereiken. Dat heeft ons diep geschokt", zegt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib.

Servaes wijst erop dat er voor Schoof eerder wel een rode lijn was, namelijk het internationaal oorlogsrecht. Een woordvoerder van Schoof zegt in reactie op het gesprek van vandaag dat er voor het kabinet "niet één omslagpunt" is en dat Nederland "voortdurend" een nieuwe afweging maakt.

Het kabinet kondigde vandaag wel aan om de uitvoer van militaire goederen naar Israël beter te gaan controleren. Het gaat hierbij om dual-use-goederen, dat zijn producten die zowel voor vreedzame doeleinden als voor oorlogsvoering kunnen worden gebruikt.

Blokkade van Gaza

Het Israëlische leger is de afgelopen weken de Gazastrook opnieuw binnengetrokken en voert de bombardementen op het gebied op. Ook komen er door een blokkade van Israël geen voedsel, water, brandstof en medicijnen het gebied binnen. Het Israëlische leger heeft daarnaast vijftien hulpverleners doodgeschoten.

Volgens de hulporganisaties is werken in Gaza door deze escalatie onmogelijk geworden. Zo worden de aanvallen op ziekenhuizen steeds erger. "Denk hierbij aan luchtaanvallen, tankbeschietingen en het systematisch onklaar maken van medische apparatuur, met één kogel per apparaat", zegt Karel Hendriks, directeur van Artsen zonder Grenzen.

De hulporganisaties willen dat het kabinet hier harder stelling tegen neemt. "Je kan niet ons werk faciliteren en vervolgens niks zeggen als ons werk onmogelijk wordt gemaakt en onze rechten worden geschonden", vindt directeur Pim Kraan van Save the Children, van wie het werk in de Gazastrook vrijwel volledig tot stilstand is gekomen.

'Niet doof voor kritiek'

Schoof laat na het gesprek op X weten dat het kabinet "niet doof is voor de kritiek die er klinkt" en hij zegt voortdurend te kijken welke stappen kunnen worden gezet. "Het kabinet blijft Israël consequent aanspreken op naleving van het humanitair oorlogsrecht, in het bijzonder op zijn verantwoordelijkheid om veilige, ongehinderde humanitaire toegang te garanderen", zegt Schoof.

De ontmoeting tussen de hulporganisaties en leden van het kabinet werd opgezet naar aanleiding van de Niet in mijn naam-campagne van Oxfam Novib. Het duurde vier maanden tot die ook echt plaatsvond. "Dat is een ultiem symbool voor het gebrek aan urgentie en gevoel voor wat er in onze samenleving speelt", vindt Michiel Servaes, directeur van Oxfam Novib.

Volgens een woordvoerder van het ministerie van Algemene Zaken stond de afspraak al twee keer eerder op de agenda. Maar beide afspraken konden niet doorgaan: eerst vanwege persoonlijke omstandigheden van de premier, daarna vanwege een ingelaste EU-top.

Podcast De Dag: Eindelijk legale wiet (of niet?)

2 weeks 1 day ago

Terwijl een reeks aan landen het gebruik, bezitten, kweken en verhandelen van cannabis allang gelegaliseerd heeft, wordt er in Nederland (ooit gidsland in het gedogen van cannabis) nog altijd geëxperimenteerd met de legale teelt en verkoop. Vandaag is de 'wietproef' een volgende, cruciale fase ingegaan. In tien gemeenten mogen coffeeshops alleen nog legaal geteelde wiet verkopen. Waarom duurt het hier zo lang en wanneer kan heel Nederland over op legale wiet?

Nicole Maalsté is onderzoeker en cannabisexpert. Ze is medeauteur van het boek Polderwiet, met portretten van telers en andere ondernemers in de wietwereld en ze volgt deze wereld al meer dan dertig jaar. In podcast De Dag vertelt ze over de aanloop naar dit moment en de hobbels die er nog genomen moeten worden voordat cannabis in héél Nederland gelegaliseerd is.

Momenteel is vooral de productie van hasj een probleem. In Marokko kunnen ze dat beter en vooral goedkoper. Er wordt daarom ook gewerkt aan een legale samenwerking met hasj-producenten in Marokko, vertelt Maalsté.

Reageren? Mail dedag@nos.nl

Presentatie en montage: Elisabeth Steinz

Redactie: Ulrike Nagel en Judith van de Hulsbeek

Deze aflevering van De Dag kun je hier beluisteren. Bevalt het? Vergeet je dan niet te abonneren!

Onze podcasts:

De Dag: elke werkdag twintig minuten verdieping bij één onderwerp uit het nieuws.

Lang verhaal kort: elke werkdag rond vijven één onderwerp, in 5 minuten. NOS op 3 vertelt je wat je moet weten over een actueel onderwerp om het nieuws erover beter te kunnen volgen.

Met het Oog op Morgen: elke dag een overzicht van het nieuws, een blik in de ochtendkranten en het betere journalistieke interview.

Het Beste uit het Oog: iedere zaterdag selecteert de redactie van Met het Oog op Morgen de mooiste gesprekken van de afgelopen week.

De Stemming van Vullings en Van der Wulp: elke vrijdag een nieuwe aflevering waarin de politieke week wordt doorgenomen. Gemaakt door NOS en EenVandaag.

Jeugdjournaal-podcast: Iedere week vindt het Jeugdjournaal antwoorden op vragen van kinderen bij het nieuws.

Van wasmachine tot auto: Belg verloot bezittingen op eigen 'uitvaartfeest'

2 weeks 1 day ago

In het Vlaamse dorp Olen in de provincie Antwerpen konden inwoners bij een loterij onder meer de auto van een overleden dorpsgenoot winnen. Jef Theys (67) wilde geen dienst in een aula, maar een herinneringsfeest met vrienden, bekenden, familie en dorpsgenoten. Theys kreeg terminale slokdarmkanker en plande zijn eigen 'uitvaartfeest' uitvoerig.

En hij kreeg wat hij wilde, vertelt zijn zus Greet bij de VRT. "Het was een groot feest. Er zijn alleen maar mooie herinneringen opgehaald en er is geen traan gelaten. We hebben gelachen en gepraat over zijn leven."

Zo'n 180 mensen kwamen uiteindelijk naar het herinneringsfeest toe, waar heel wat te beleven was. "Er stonden verschillende standjes over alles wat Jef in zijn leven gedaan had. Zo was er een standje over dans, over de basisschool waar hij heeft lesgegeven, over bier brouwen en over zijn muzikale passie: accordeon spelen."

Tombola

Iedereen kreeg bij binnenkomst een lootje voor de tombola. Daarbij waren verschillende bezittingen van de Vlaming te winnen, zoals zijn schilderijen, een broodmachine, wasmachine en zijn auto. Het is niet bekend wie uiteindelijk met de hoofdprijs naar huis ging.

Volgens zijn zus Greet was het feest een daverend succes. "Jef had zijn feest heel goed uitgekiend. En iedereen kreeg ook nog een toepasselijke goodiebag mee naar huis."

Duitse scholen dicht na 'extreemrechtse dreigingen'

2 weeks 1 day ago

In de West-Duitse stad Duisburg zijn vijftien middelbare scholen dicht na het ontvangen van meerdere dreigbrieven. Volgens de Duitse politie worden daarin "bedreigende extreemrechtse verklaringen" geuit.

De brieven werden bezorgd bij het schoolbestuur van een zogeheten Gesamtschule in Duisburg, een school waar op meerdere niveaus wordt onderwezen. In die brieven werden ook andere scholengemeenschappen genoemd die vandaag gevaar zouden lopen. Volgens de Duitse krant Bild wordt erin gesproken over een 'zuivering'. Wat daarmee bedoeld wordt is niet duidelijk.

Vanwege de sluiting zitten zo'n 18.000 leerlingen thuis. "Om elk mogelijk risico te minimaliseren", zegt de politie. "Wij blijven ervan uitgaan dat de e-mails niet ernstig zijn en dat er geen daadwerkelijk gevaar is. Desalniettemin zullen de getroffen scholen worden bezocht als onderdeel van onze patrouilles."

De meeste leerlingen krijgen vandaag digitaal les. Morgen zijn de scholen weer open.

Brand in Limburgs natuurgebied onder controle

2 weeks 1 day ago

De brand in natuurgebied De Meinweg bij het Limburgse Vlodrop is onder controle. Dat meldt de brandweer, die met meerdere blus- en waterwagens is uitgerukt. "De brand wordt binnen een gebied van 200 bij 200 meter gehouden. Bluswerkzaamheden zullen nog even duren", aldus een woordvoerder.

De brandweer werd rond 10.30 uur gealarmeerd over de brand. "Vanwege het zeer hoge risico op uitbreiding zijn er direct vier bluswagens en twee waterwagens ingezet", zei een woordvoerder tegen de regionale omroep L1.

De brandweerlieden zagen dat het vuur zich door de droogte en de harde wind snel verspreidde. "Het blussen wordt bemoeilijkt door het gebrek aan water ter plaatse. Inmiddels is de inzet verdubbeld", zei de woordvoerder eerder. Zo zijn er ook eenheden van de Duitse brandweer aanwezig om het vuur te bestrijden.

Over de oorzaak is nog niets bekend. Volgens L1 zijn de rookwolken in de wijde omgeving te zien.

Antivaxer Kennedy draait in mazelenuitbraak: 'Vaccin voorkomt verspreiding'

2 weeks 1 day ago

Na het overlijden van een tweede kind aan de gevolgen van mazelen in de Verenigde Staten, heeft minister van Volksgezondheid Kennedy gezegd dat het bmr-vaccin de effectiefste manier is om de verspreiding van de ziekte te voorkomen. Kennedy was jarenlang een van de luidste tegenstanders van vaccins, die hij ondanks overweldigend bewijs van hun werkzaamheid als onveilig en schadelijk bestempelde.

Gisteren werd bekend dat een kind van 8 uit Texas was overleden aan de gevolgen van mazelen. Het meisje was niet ingeënt en had geen onderliggende ziekten. Eind februari was ook een kind overleden, volgens Kennedy een meisje van 6. Dat was het eerste sterfgeval van een mazelenpatiënt in de VS in tien jaar. In New Mexico stierf begin maart een volwassene die positief was getest op mazelen.

Texas is het zwaarst getroffen door de mazelenuitbraak, die ruim twee maanden geleden begon. Daar zijn volgens Kennedy 499 gevallen vastgesteld, merendeels kinderen. 56 mensen zijn opgenomen in het ziekenhuis.

Met name een plattelandsregio in het westen van de staat is hard geraakt. Het virus gaat daar rond binnen de mennonietengemeenschap, waar de vaccinatiegraad een stuk lager ligt. 1 procent van de bevolking van Seminole-county heeft de ziekte onder de leden.

Kennedy bezocht gisteren de nabestaanden van de twee meisjes en woonde de uitvaart van het meisje van 8 bij. "Het was een hartverscheurende dag, maar ik voelde ook veel warmte en liefde in de hele mennonietengemeenschap", schrijft hij op sociale media bij foto's van de families.

Volgens de laatste cijfers van het stelsel van Amerikaanse gezondheidsdiensten (CDC) zijn er dit jaar 607 officiële gevallen van mazelen vastgesteld. Dat zijn er nu al twee keer zo veel als in heel 2024. Toen waren er 285 gevallen. Volgens het CDC was 97 procent van de mensen met mazelen niet gevaccineerd of is niet duidelijk of ze prikken hadden gehad.

Kennedy promootte begin vorige maand nog het gebruik van vitamine A tegen mazelen en schreef dat "goede voeding" het beste helpt om ziekten te voorkomen. Hij wees weliswaar op de enorme vermindering van het aantal mazelengevallen sinds de introductie van het bmr-vaccin, maar bleef weg bij het ronduit aanbevelen van de prik. Pas gisteren zei hij onomwonden dat het vaccin helpt tegen de uitbraak.

Versterking huizen Groningen kost jaren extra, 'het lange wachten sloopt mensen'

2 weeks 2 days ago

De versterking van huizen in het gaswinningsgebied in Groningen duurt nog tot minstens 2034, jaren later dan oorspronkelijk gepland. Dat is de inschatting van het Staatstoezicht op de Mijnen (SodM) in een nieuw rapport.

De Nationaal Coördinator Groningen (NCG), een organisatie die namens de overheid verantwoordelijk is voor de versterking, waarschuwde in februari al dat het eerder 2031 of 2032 zou worden, maar ook dat blijkt te optimistisch.

De afgelopen vijf jaar heeft de NCG pakweg 5687 huizen versterkt tegen aardbevingen, maar er moeten nog minstens 10.000 woningen ge- of verbouwd worden voor inwoners van het gaswinningsgebied. Het SodM zegt dat er afgelopen jaar 1223 woningen zijn opgeleverd, minder dan de geplande 1400.

Die vertraging is slecht voor de inwoners van het gebied, die volgens het SodM al veel geleden hebben door de aardbevingen als gevolg van de gaswinning. "Ik maak me zorgen om de gezondheid en het welzijn van de mensen in Groningen", zegt inspecteur Theodor Kockelkoren in de toelichting van het rapport. "Het lange wachten sloopt mensen. Het is nu niet de tijd om achterover te leunen omdat de gaswinning gestopt is."

Dat laatste onderschrijft Coert Fossen van actiegroep Groninger Bodem Beweging. "Sommige mensen hebben al sinds 2016 een rapport in de kast staan, waarin staat dat hun huis eigenlijk niet veilig is. Ze zien de scheuren in de muur, en nu krijgen ze te horen dat het misschien nog tot 2034 duurt. Dat doet iets met je gezondheid."

Personeelstekort

NCG-directeur Marieke Ferwerda zei in februari dat haar organisatie kampt met een gebrek aan personeel, zoals projectleiders en bewonersbegeleiders. Ze zei weinig te zien in meer haast maken: "In de praktijk blijkt dat er meer nodig is dan alleen technische ingrepen. Een zorgvuldig en prettig proces voor bewoners is minstens zo belangrijk. Snelheid en kwaliteit gaan gewoon niet altijd hand in hand."

Toch is dat wat toezichthouder SodM nu wel aanraadt: "In het belang van de fysieke en mentale gezondheid van de mensen in Groningen moet de versterkingsopgave snel worden afgerond", schrijft de organisatie. "Als maatregelen niet mogelijk zijn, stel de doelen bij." Hoe het NCG het gebrek aan personeel precies moet oplossen, schrijft de organisatie niet.

Overigens is er ook goed nieuws, meldt SodM: de kans op aardbevingen in het Groninger gasveld is ook afgelopen jaar afgenomen. Afgelopen jaar was de kans op een aardbeving met een kracht van 4 of meer zo'n 1 procent, in 2018 lag die kans nog op 5,5 procent. De kans is er echter nog wel, omdat het gasveld zich nog steeds aan het aanpassen is op de gevolgen van decennia aan gaswinning in het gebied. Doordat bevingen in het gebied vaak ondiep plaatsvinden en in kleigrond, is zo'n kracht genoeg om kwetsbare gebouwen te doen instorten.

Auto rijdt bij openstaande brug het water in, twee doden

2 weeks 2 days ago

Bij de Calandbrug in Rotterdam is vannacht een auto het water in gereden. De brug stond op dat moment open. Volgens de politie is er een auto gevonden, met daarin de lichamen van twee inzittenden.

Rond 00.30 uur stond de brug open en waren de slagbomen naar beneden. Volgens de veiligheidsregio zag iemand hoe de auto "onder hoge snelheid" onder het openstaande brugdek reed en het water in ging. De getuige schakelde daarop de hulpdiensten in. De brandweer heeft met drones en duikers in het water gezocht, maar vond niemand. Het zoeken naar overlevenden werd daarop gestaakt.

Aan het begin van de ochtend meldde de politie aan de regionale omroep Rijnmond dat er in het water een auto is aangetroffen. Later werd duidelijk dat er in het voertuig twee overleden personen zijn gevonden. Om wie het gaat kan de politie nog niet zeggen. Ook over de oorzaak van het ongeluk valt nog niets te vertellen. Alle opties worden volgens de politie opengehouden.

Checked
5 minutes 44 seconds ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed