Denken dat je belt met iemand van de bank, maar ondertussen opgelicht worden. Jaarlijks overkomt het tienduizenden mensen. Maar opgelicht worden door iemand die daadwerkelijk bij de bank werkt? Het overkwam twee rekeninghouders van SNS Bank.
Samen raakten zij anderhalve ton kwijt aan een helpdeskmedewerker van hun bank. Zij dachten bij hem in cryptomunten te hebben belegd, terwijl die het geld in de koop van een huis stak. Een "inschattingsfoutje", zo verdedigde de man zich na zijn ontslag.
"Doelbewust en manipulatief" troggelde hij op een "listige manier" respectievelijk 99.500 euro en 65.000 euro van twee slachtoffers af, staat in twee uitspraken die de NOS ontdekte bij de rechtbank in Utrecht en Tuchtrecht Banken. De medewerker vindt niet dat hij iets strafbaars heeft gedaan. "Ja, aan je eigen onderneming werken terwijl je voor iemand anders aan het werk bent, kan natuurlijk niet", is zijn enige excuus.
Hoge winstmarges
Het gaat om een man die begin 2022 als gedetacheerde aan de slag ging bij het klantcontactcentrum van SNS Bank. Zelf belegt hij dan al een jaar of vijf in cryptomunten. Dat vertelt hij zijn werkgever niet, maar zowel tijdens als buiten werktijden brengt hij dit onder de aandacht bij rekeninghouders. De bank stelt in de eigen gedragscode dat zoiets absoluut niet mag.
Na twee maanden heeft de helpdeskmedewerker beet. Gelokt door 4,1 procent rente laat een klant zich overtuigen 99.500 euro naar de privérekening van de man over te maken. Als het een halfjaar stil blijft, gaat de klant eens informeren bij zijn bankkantoor. Hij hoort daar dat de medewerker enkele maanden eerder is ontslagen.
Een oudere vrouw was eerder ook in de valkuil getrapt. Zij was naar haar lokale bankfiliaal gegaan voor hulp met de app van SNS. De medewerker, die in dat filiaal werkte, speldde haar op de mouw dat hiervoor "iets" op haar computer gedaan moest worden. Hier was nu geen tijd voor, maar hij beloofde die avond bij haar thuis langs te gaan.
Gezwicht
Maar in plaats van te helpen met de app begint de medewerker bij de vrouw thuis over beleggen in cryptomunten. Dat doet hij een week later opnieuw. De vrouw zwicht en maakt 65.000 euro naar hem over.
De volgende dag heeft de vrouw spijt. Ze belt SNS Bank, die zich een hoedje schrikt. De bank laat het geld direct terugboeken. De vrouw treft de man diezelfde dag opnieuw voor haar voordeur aan. Hij zegt dat hij door haar toedoen is ontslagen. En probeert haar voor de derde keer over te halen in cryptomunten te beleggen. Dat weigert de vrouw nu.
Bij de Volksbank, het moederbedrijf van SNS, neemt de afdeling veiligheidszaken ondertussen de mailbox van de ontslagen medewerker door. Er wordt een e-mail gevonden over de "belofte van aankoop en verkoop" van een huis in België. Twee maanden later meldt de andere klant, van de 99.500 euro zich bij de bank. Dan wordt duidelijk dat de medewerker twee klanten 1,5 ton heeft afgesnoept voor dit huis.
Winst groter dan gezichtsverlies
Omdat de medewerker de bankierseed heeft afgelegd, meldt de Volksbank hem aan bij Tuchtrecht Banken. Daar spreekt de man van een inschattingsfoutje. "Samenvattend heb ik de bank gebruikt voor het uitbreiden van mijn netwerk", zo valt in de uitspraak te lezen. "Ik wist dat dit niet mag. Ik snap waarom dat niet mag. Ik weet dat ik dit verkeerd heb gedaan. Maar de winst voor mij was groter dan gezichtsverlies."
De leden van tuchtcommissie concluderen dat de man "doelbewust en manipulatief" te werk is gegaan om op een "listige manier" via systemen van de bank grote geldbedragen bij klanten los te peuteren. De tuchtrechtcommissie is verbijsterd dat de helpdeskmedewerker totaal niet schuldbewust is.
De man krijgt daarom een voor het tuchtrecht zware straf: een beroepsverbod voor drie jaar. Voor de 99.500 euro stapt de Volksbank naar de rechtbank in Utrecht. De rechter oordeelt dat hij dat geld moet terugbetalen, inclusief rente én incassokosten.
Vertrouwen geschaad
Tuchtrecht Banken noemt de zaak uniek én ernstig. "Dit schaadt het vertrouwen in het hele bankwezen", zegt een woordvoerder. "Mensen moeten erop kunnen vertrouwen dat hun geld veilig is."
Of de oud-medewerker, zoals hij zelf vindt, niets misdaan heeft, daar gaat de rechter zich waarschijnlijk nog over buigen. De Volksbank heeft aangifte tegen hem gedaan.
De bank zegt de kwestie intern te evalueren. "We hebben een strenge selectieprocedure, waarbij sollicitanten ook een verklaring omtrent gedrag moeten overleggen. We zijn erg geschrokken dat dit kon gebeuren."
De NOS heeft de advocaat van de voormalige SNS-medewerker om een reactie gevraagd, maar zij wilde niet inhoudelijk ingaan op de zaak.
Opgelicht worden door nepmedewerkers van de bank heet helpdeskfraude. Dat gebeurt vaak telefonisch, waarbij de oplichters het nummer van de bank misbruiken. De NOS sprak eerder met Iris, die zo 'in een soort hypnose' werd opgelicht:
