NOS Nieuws - Algemeen

Den Haag wil eilandbestuur Bonaire tijdelijk taken bij vuilnisstort ontnemen

1 week 2 days ago

Den Haag is van plan in te grijpen op Bonaire en het eilandsbestuur tijdelijk de taken rond een omstreden vuilstortplaats te ontnemen. Dat meldt de waarnemend rijksvertegenwoordiger van het Caribisch Nederland, Jan Helmond.

Hij noemt het besluit heel ingrijpend, maar noodzakelijk. Het bestuur van het eiland zou diverse taken verwaarlozen, zoals het houden van toezicht en handhaving bij de stortplaats.

Al jaren problemen

Al jaren is er gedoe over vuilstortplaats van Selibon, de officiële plek waar al het vuil van het eiland wordt gebracht. Vorige maand concludeerde de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) dat de risico's voor het milieu iedere week toenemen. Het gaat om problemen met lucht, bodem en grondwater.

Omwonenden willen al jaren dat er ingegrepen wordt. Ze zeggen ernstige gezondheidsklachten te hebben door de afvalberg. Omwonende Farid Ayubi schrijft zijn hartklachten en ademhalingsproblemen toe aan het afval.

Brand

De laatste maanden brak er regelmatig brand uit. Dat gebeurde ook vorige week. Zo'n dertig tot veertig mensen die in een straal van een kilometer rond de brand wonen zijn geëvacueerd, omdat er gevaarlijke stoffen vrijkwamen. Ook gisteren waren er branden.

Helmond is er klaar mee en is nu van plan de taken tijdelijk over te nemen. In zijn functie is Helmond een schakel tussen de Rijksoverheid en de drie openbare lichamen in Caribisch Nederland. Helmond zegt de complexe situatie "stap voor stap" op te willen lossen. Hij verwacht wel dat dat een tijd gaat duren.

Het Bestuurscollege van Bonaire is het oneens met het besluit van Helmond, laat het weten in een schriftelijke reactie. Het overnemen van de taken bij de vuilstortplaats zou als laatste redmiddel ingezet moeten worden. Omdat Helmond zelf erkent dat het een complexe situatie is en de problemen niet snel op te lossen zijn, verliest zo'n maatregel volgens het college zijn tijdelijke karakter en is daarom een te vergaande ingreep.

In plaats daarvan stelt het college voor dat de rijksvertegenwoordiger eerst verscherpt toezicht houdt en samen met het college afspraken maakt over de benodigde stappen om de problemen structureel aan te pakken. In de brief staat ook dat er al maatregelen zijn genomen, zoals de aanstelling van een nieuwe directeur bij Selibon, wekelijkse inspecties en een dwangsom.

Het college geeft echter aan dat het andere juridische middelen mist om effectief te kunnen handhaven. Wel onderstreept het met Helmond te willen samenwerken om tot een oplossing te komen.

Politie onderzoekt geweld ME na verplaatsen demonstranten in Amsterdam

1 week 2 days ago

De politie onderzoekt beelden waarop politiegeweld is te zien na het pro-Palestijnse protest in Amsterdam van gisteravond.

Op beelden die op sociale media circuleren is te zien dat enkele leden van de mobiele eenheid schreeuwen tegen vrijgelaten demonstranten en ze slaan met wapenstokken kort nadat ze uit de bus werden gezet aan de rand van Amsterdam.

"Er circuleren video's op sociale media waarop te zien is dat leden van de Mobiele Eenheid optreden tegen demonstranten die zojuist uit de bus zijn gezet in het Westelijk Havengebied", meldt de politie in een verklaring. "De precieze aanleiding van het optreden van de mobiele eenheid in dit specifieke videofragment wordt onderzocht."

Dit is één van de video's die rondgaan:

Eerder op de avond was een groep van honderden demonstranten ondanks een noodverordening die in de stad geldt naar de Dam gekomen. Sinds de geweldsuitbarsting rond de wedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv geldt in de stad een noodverordening.

Hierdoor kunnen onder meer demonstraties op bepaalde locaties verboden worden. Demonstranten mochten gisteren wel demonstreren in het Westerpark, maar niet op de Dam.

Een paar honderd demonstranten waren naar de Dam gekomen:

De politie greep vervolgens in en heeft een einde aan de demonstratie gemaakt. Agenten hielden 281 mensen aan. De meesten, 265 mensen, werden opgepakt omdat ze weigerden gehoor te geven aan de oproep om te vertrekken. Ze werden met bussen naar het Westelijk Havengebied vervoerd.

Beelden

Volgens de politie hebben sommige demonstranten vernielingen aangebracht aan de bussen. Of dat de aanleiding voor het optreden van de ME op de beelden is, is nog niet bekend. "Het optreden met geweld van de politie is altijd heftig om te zien en wordt getoetst en beoordeeld. Ook in dit geval", meldt de politie.

De politie hield gisteravond ook acht mensen aan voor het bezit van voorwerpen die mogelijk letsel kunnen veroorzaken of de openbare orde zouden kunnen verstoren. Vier anderen werden opgepakt vanwege belediging, een voor openlijke geweldpleging, een voor vernieling, een voor baldadigheid en een voor het opzettelijk niet voldoen aan een bevel of vordering.

De politie liet eerder al weten onderzoek te doen naar mogelijk politiegeweld bij de verboden pro-Palestijnse demonstratie op de Dam van zondag. Ook toen waren mensen ondanks een demonstratieverbod naar de Dam gekomen.

Braziliaans Hooggerechtshof geëvacueerd na explosies buiten, één dode

1 week 2 days ago

Het Braziliaanse Hooggerechtshof in hoofdstad Brasilia is geëvacueerd nadat buiten meerdere explosies te horen waren. Bij de explosie viel zeker één dode. Dat is hoogstwaarschijnlijk de persoon die de explosieven heeft laten afgaan.

De Braziliaanse krant O Globo spreekt op basis van getuigenverklaringen van twee explosies die kort na elkaar bij het Praça dos Três Poderes te horen waren. Dat is een plein waar naast het Hooggerechtshof ook het presidentieel kantoor en het Nationaal Congres aan liggen.

De eerste explosie was op een parkeerplaats die grenst aan het Hooggerechtshof. Vlak bij het Hooggerechtshof werd het levenloze lichaam van de mogelijke dader aangetroffen. De politie zegt dat er sprake is van "zelfvernietiging met een explosief". De dader handelde waarschijnlijk alleen, maar er wordt nog verder onderzoek gedaan.

Dader wilde Hooggerechtshof in

"Hij liet eerst een auto ontploffen", meldde een lokale bestuurder in een persconferentie. "Daarna liep hij naar het Hooggerechtshof en probeerde hij binnen te dringen. Daar faalde hij in en toen waren er andere explosies."

Na de explosies was een grote politiemacht op de been. De rechters en personeel zijn geëvacueerd. President Lula da Silva was op het moment van de explosies niet aanwezig in het presidentieel kantoor.

Man die in Rotterdam stoeptegel op zich gegooid kreeg uit coma

1 week 2 days ago

De man die vorige week in Rotterdam uit het niets een zware tegel op zich gegooid kreeg, is ontwaakt uit zijn coma. Dat heeft zijn halfzus, Amy Boekhoudt, gezegd in talkshow Bar Laat.

De man lag op straat te slapen toen de tegel op zijn hoofd werd gegooid. Eerder werd gemeld dat het ging om een dakloze man, maar volgens zijn halfzus zit dat anders.

Boekhoudt zegt in de talkshow dat de 37-jarige man een beperking heeft en normaal gesproken in een woongroep leeft. Volgens de halfzus had de man zelf besloten om op straat te slapen. "Omdat hij mensen niet tot last wilde zijn met zijn problemen", zegt ze. "Een paar dagen voor hij besloot om op straat te slapen, is hij op verlof geweest van de woongroep. Wat er in die dagen is gebeurd, weet niemand."

Aanhouding

Dinsdag werd in Frankrijk een man van 32 opgepakt voor de aanval. Hij wordt ook verdacht van een vergelijkbaar incident in Lyon, waar een man werd gedood met een grote steen.

Voor het Rotterdamse slachtoffer is met een crowdfunding bijna 30.000 euro ingezameld. Het doel van die crowdfunding was "om ervoor te zorgen dat hij de beste zorg krijgt en nooit meer noodgedwongen op straat hoeft te slapen".

Meer films in het Fries dankzij nieuw regionaal filmfonds

1 week 2 days ago

De voorbereidingen van een Fries Filmfonds zijn in volle gang. Het is het tweede regionale filmfonds van Nederland, na dat van Limburg. Het doel is dat er meer Friese films worden gemaakt.

Het is bijzonder dat er een regionaal filmfonds bij komt in Nederland, zegt Joris Hoebe van het Friese filmplatform New Nordic Wave. In tegenstelling tot bijvoorbeeld Duitsland, waar elke deelstaat een eigen filmfonds heeft, kent ons land alleen het Nederlands en Limburgs Filmfonds.

'Geen publiek'

Hoebe maakt zich al jaren hard voor een Friese variant. "De laatste jaren zag je dat regisseurs met een Friese achtergrond graag een film in het Fries wilden maken", zegt hij tegen Omrop Fryslân. "Maar producenten in Amsterdam en de omroepen in Hilversum riepen dat er geen publiek voor was."

Friese filmmakers waren boos omdat volgens hen een te groot deel van de subsidies aan culturele instellingen in de Randstad wordt gegeven. Volgens Hoebe besteedt het Nederlands Filmfonds 80 tot bijna 95 procent van het budget in de regio-Amsterdam.

Die tendens is nu aan het veranderen, merkt Hoebe. Zo is eerder dit jaar afgesproken de Friese taal te bevorderen: het ministerie van Binnenlandse Zaken trekt er de komende vijf jaar zo'n 18 miljoen euro voor uit.

Nader bewustzijn

Het doel van het filmfonds is vooral meer Friese films te laten verschijnen. Het gaat niet alleen over de Friese taal, ook het landschap en de culturele identiteit van de provincie moeten meer in beeld worden gebracht, vindt Hoebe. "Er is een nader bewustzijn ontstaan over talen en andere regio's. Er komt meer plek voor andere verhalen."

De filmmakers die aanspraak willen maken op een subsidie van het Fries Filmfonds moeten voldoen aan kwaliteitsstandaarden. Ook moeten de films een economische stimulans zijn voor Friesland. "Het gaat altijd om een korte film. Dat is een manier om nieuwe producten en makers een kans te geven."

Financiën

Waarschijnlijk zal het fonds tussen 3 en 5 ton per jaar binnenkrijgen, verwacht Hoebe. Eigenlijk is er meer nodig. "Ik denk dat je twee miljoen euro per jaar nodig hebt om echt iets te kunnen doen." Dat zou geld zou van de provincie, het Rijk, investeerders en het Nederlandse Filmfonds moeten komen. "Maar dat is de lange termijn."

Amerikanen openen raketverdedigingsbasis in Polen

1 week 2 days ago

In het noorden van Polen is een Amerikaanse raketverdedigingsbasis geopend. Polen noemt de basis een belangrijke stap in het beveiliging van NAVO-landen.

Aan de basis werd al gebouwd sinds de beginjaren van deze eeuw, toen George W. Bush nog president was van de VS. Het doel van de basis is volgens Amerika om Europa te beschermen tegen dreiging uit Iran, al heeft Polen de basis altijd meer gezien als een vorm van Amerikaanse bescherming tegen Rusland.

Het Kremlin heeft vanaf het begin tegen het plan geprotesteerd en noemde de opening van de basis vandaag een verstoring van het militaire evenwicht in de regio. Rusland kondigt aan dat het "passende maatregelen" zal nemen.

De dreiging uit Iran wordt door een woordvoerder van Poetin afgedaan als een leugen. "Het was al vanaf het begin de bedoeling om ons militair in te dammen."

Ballistische raketten detecteren

De Poolse minister van Defensie sprak van "een buitengewone gebeurtenis in de geschiedenis van Polen, de VS en de NAVO". Het land ziet de opening als een bevestiging van de Amerikaanse inzet voor veiligheid in Europa.

Het is de vraag of de nieuwe president van de VS, Donald Trump, daar de komende jaren ook zo over denkt. Hij heeft eerder gedreigd uit de NAVO te stappen en niet op te willen draaien voor de veiligheid van Europa.

De gloednieuwe basis is uitgerust met een systeem van de Amerikaanse marine dat ballistische raketten kan detecteren, volgen en vernietigen. Acht jaar geleden werd in Roemenië een soortgelijke basis geopend.

Rutte

Ook secretaris-generaal van de NAVO Mark Rutte was in Polen. Hij prees het land om zijn hoge uitgaven aan defensie.

Polen is vanaf 1 januari 2025 een half jaar lang voorzitter van de Europese Unie. In die periode wil de Poolse premier Tusk zich sterk blijven maken voor hulp aan Oekraïne.

Nieuwe hoorzitting in Amerikaans Congres over ufo's

1 week 2 days ago

Het Amerikaanse Congres heeft een hoorzitting gehouden over ufo's. Het doel van de zitting was om de geheimzinnigheid rond dit onderwerp weg te nemen, zo verklaarde de Republikeinse commissievoorzitter Nancy Mace. Toch bleven veel vragen onbeantwoord.

In de zitting werd niet de term ufo gebruikt, maar UAP's: unidentified anomalous phenomena (ongeïdentificeerde afwijkende verschijnselen). Deze term omvat waarnemingen van objecten in de lucht, op zee of in de ruimte waarvan de herkomst of aard onbekend is.

Vier getuigen werden in de zitting opgeroepen om vragen te beantwoorden, onder wie een gepensioneerde marinier. Hij vertelde over zijn eerste ufowaarneming tijdens een oefening, enkele jaren geleden.

Tim Gallaudet verklaarde dat hij na het incident een e-mail ontving met een video van de waarneming. In de begeleidende tekst werd gesproken over een object met vliegkenmerken die "nog nooit eerder in ons arsenaal waren gezien". Gallaudet voegde toe dat de e-mail de volgende dag zonder uitleg uit zijn inbox verdween, evenals uit de inboxen van andere ontvangers.

'UAP's bestaan echt'

Een andere spreker was Luis Elizondo, voormalig medewerker van het ministerie van Defensie. Zelf zegt hij dat hij tijdens zijn werk destijds gevoelige informatie tot zijn beschikking had. "Laat ik duidelijk zijn, UAP's bestaan echt", zei hij aan het begin van zijn betoog.

Hij verklaarde dat geavanceerde technologieën, niet afkomstig van de Amerikaanse of andere overheden, wereldwijd gevoelige militaire installaties observeren. Volgens Elizondo beschikken de VS en andere landen ook over geavanceerde UAP-technologie, die niet te vergelijken is met enige huidige technologie.

Een voormalig NASA-medewerker deed een oproep aan NASA om een grotere rol te spelen in het UAP-debat, en stelde voor dat NASA symposia organiseert over dit fenomeen.

Een opvallend moment was de beschrijving van een video door journalist Michael Shellenberger. Hij ontving een video van een klokkenluider via een beveiligd netwerk van het ministerie van Defensie. Het was een video van ongeveer dertien minuten in hoge kwaliteit en kleur, waarop een witte bolvormige UAP te zien zou zijn die uit de oceaan opduikt, zo'n 32 kilometer voor de kust van Koeweit.

"De beelden, vanuit een helikopter gefilmd, tonen hoe halverwege de video een tweede bol verschijnt, die kort in beeld komt en snel weer verdwijnt."

Reeks hoorzittingen

De hoorzitting was de tweede in een reeks. Tijdens de eerste zitting in 2022 concludeerde het Congres dat er binnen de Amerikaanse overheid een doofpotaffaire rond ufo's bestaat. Tegelijk zei een Pentagon-topman in die hoorzitting ook dat er voor de meeste waarnemingen door grondige analyse uiteindelijk wel een verklaring te vinden is. Voor een klein aantal voorvallen geldt dat niet, zei hij.

Het onderwerp houdt de Amerikaanse politiek al langer bezig. Zo was er eerder ook een hoorzitting in het Pentagon, en in 2023 stelde de Amerikaanse ruimteorganisatie NASA een speciale directeur aan voor UAP's. In 2021 publiceerde het Pentagon een rapport over onverklaarbare vliegende objecten.

De volledige hoorzitting van vanmiddag staat op YouTube:

Kabinet onderzoekt vergaande maatregelen tegen antisemitisch geweld

1 week 2 days ago

Het kabinet zet in op vergaande maatregelen om antisemitisch geweld tegen te gaan. Hoe die er in de praktijk uit gaan zien en wanneer ze van kracht kunnen worden, blijft na het debat van vandaag nog onduidelijk.

Premier Schoof zegde vooral toe om onderzoek te doen naar verschillende maatregelen. Bijvoorbeeld naar de mogelijkheid om mensen die veroordeeld zijn voor antisemitisch geweld en die een dubbel paspoort hebben het Nederlanderschap af te nemen.

Dat onderzoek komt er, maar het is nog niet zeker dat er ook een meerderheid is voor deze vorm van de-naturalisatie. Waarnemend fractievoorzitter Van Vroonhoven van coalitiepartij NSC benadrukte in het debat dat haar partij in de formatie alleen heeft ingestemd met een onderzoek, meer niet. "Onderzoeken, dat is wat er staat in het hoofdlijnenakkoord", antwoordde ze op vragen van D66.

De Tweede Kamer debatteerde vandaag urenlang over de gebeurtenissen van vorige week in Amsterdam, rond de voetbalwedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. Alle partijen spraken hun afschuw en veroordeling uit over het achtervolgen, opjagen en mishandelen van Israëlische voetbalfans.

Integratieprobleem?

Vooral linkse fracties vroegen ook aandacht voor de islamitische gemeenschap. Ze wezen erop dat die zich de afgelopen dagen in de steek gelaten heeft gevoeld, door de felle reacties van veel rechtse politici die in de gebeurtenissen een integratieprobleem zien.

"Geen olie op het vuur, maar water om te blussen, betoogden partijleiders als Timmermans (GroenLinks-PvdA) en Jetten (D66). Ze vinden dat ook het kabinet te generaliserend spreekt over moslims.

"Binnen het kabinet bestaan er weinig taboes voor een stevige aanpak van antisemitisme", verzekerde Schoof de Kamer. Hij verzette zich tegen de kritiek dat hij met zijn aanvankelijke reactie op de gebeurtenissen alle islamitische jongeren over één kam heeft geschoren.

Met zijn uitspraken over een integratieprobleem doelde hij specifiek op de groep jongeren met een migratieachtergrond die zich volgens hem hebben "afgewend van de maatschappij". "Tegen anderen zeg ik: nee, dat gaat niet om jou of jullie. Ik sta naast de goeden die lijden onder de kwaden."

Partijen als de PVV en BBB zijn ervan overtuigd dat het geweld in Amsterdam gepleegd is door voornamelijk Marokkaans-Nederlandse jongens. PVV-leider Wilders wil dat ook deze daders hun Nederlandse nationaliteit kwijtraken.

Schoof zei zich te kunnen voorstellen dat het Openbaar Ministerie (OM) de daders vervolgt voor terrorisme, omdat ze met hun daden net als terroristen angst wilden zaaien. Bij een veroordeling voor terrorisme is het nu al mogelijk om iemand te denaturaliseren.

Het kabinet zal het OM op die mogelijkheid wijzen, maar de premier benadrukte dat het OM zelf beslist welke straf of maatregel het eist.

Schoof zegde ook toe te kijken naar de mogelijkheid om daders een leerstraf te geven, waarbij ze bijvoorbeeld verplicht een excursie moeten maken naar het voormalig naziconcentratiekamp Westerbork. Een voorstel daarover van het CDA noemde hij "sympathiek". Het kabinet gaat dat verder uitwerken.

Verder wil de premier kijken naar een verbod op gezichtsbedekkende kleding, het verruimen van de mogelijkheden voor de politie om mee te kijken of luisteren in communicatie en het inzetten van snelrecht.

Hij wees daarnaast op de plannen die het kabinet al heeft om een onderscheid te maken tussen vreedzaam demonstreren en orde verstorende acties en de aanpak van informeel onderwijs, vooral in Islamitische weekendscholen.

Actieplan

Vrijdag wil het kabinet komen met een actieplan voor de bestrijding van antisemitisme. Dat plan was al langer in de maak, maar is door de recente gebeurtenissen extra actueel. Met de maatregelen uit dat plan is 4,5 miljoen euro gemoeid. Minister Van Weel (Justitie) zei in het debat dat er 1,2 miljoen gaat naar de beveiliging van Joodse objecten, zoals synagogen en scholen.

Bijna de hele Kamer sprak in moties steun uit aan de Joodse gemeenschap in ons land. In een motie, ingediend door de ChristenUnie en medeondertekend door alle partijen behalve Denk en Forum, wordt het kabinet gevraagd meer wijkagenten in te zetten voor lik-op-stukbeleid. Daarnaast moet er structureel meer geld naar herinneringscentra zoals Kamp Westerbork, vindt de Kamer.

Gezwicht voor het geld, nu in uitzichtloze situatie als krijgsgevangene in Oekraïne

1 week 2 days ago

Een stuk of twintig krijgsgevangenen staan opgesteld in twee rijen, langs de muur in een donkere koude gang van een Oekraïense gevangenis. De in slobberige blauwe pakken gestoken mannen zijn geen Russen, maar ze hebben wel aan de kant van de Russen gevochten. Ze komen vooral uit Nepal en Sri Lanka, maar ook uit Zuid-Amerika en Europa. Hun situatie is uitzichtloos.

De meesten hebben geen bezwaar tegen een gesprek met de pers. De Oekraïense bewakers stellen een warme kamer ter beschikking om met een aantal hen te praten, maar ze blijven niet bij het gesprek.

Wat de Oekraïense autoriteiten betreft mogen we hun gezichten laten zien, maar de Geneefse Conventie van 1949 zegt dat krijgsgevangenen beschermd moeten worden "tegen nieuwsgierigheid van het publiek".

Alleen maar helpen

Een gevangene verdiende in de wegenbouw in Nepal ongeveer 500 dollar per maand. "De prijzen zijn hoog, ik kan met dat inkomen niks sparen". Een 'broer' zei dat het Russische leger goed betaalde, 2000 dollar per maand, en dat het werk veilig was. "We gingen het Russische leger alleen maar helpen, met bevoorrading en in de keuken."

Dit was niet zijn eerste buitenlandse baan. In de Verenigde Arabische Emiraten had hij al in de bewaking gewerkt. Realiseerde hij zich wel dat dit verder ging? "Ja natuurlijk, iedereen weet dat het de taak van legers is om te vechten."

De Nepalees zegt dat in zijn contract stond dat hij een training zou krijgen van ten minste 105 dagen. Maar binnen 20 dagen moest hij al naar het front, op 1 december van 2023. Hij werd naar de Zuid-Oekraïense provincie Zaporizja gestuurd, een van de plekken waar het hardst wordt gevochten. "Dus ze hielden zich niet aan hun eigen regels," zegt de Nepalees verontwaardigd over de Russen.

Gewond

Het ging meteen fout. "We vielen aan met vijftien Nepalezen, een paar Afrikanen en wat lokale mensen." De Oekraïners sloegen terug met drones. Enkele dagen heeft hij gewond op het slagveld gelegen, voordat hij krijgsgevangen werd gemaakt. Zijn verhaal is niet te controleren.

Of hij geslagen wordt? Dat komt voor. "Het hangt er vanaf wie je voor je hebt. Maar het eten is oké." De Nepalees spreekt van een 'zwarte droom'. Op eigen kosten vloog hij van Kathmandu naar Moskou. Van daaruit ging het vrijwel direct naar het zuiden. "Het ging allemaal zo snel." Van de Russen heeft hij nooit een cent gezien. Verder ziet deze gevangene er gezond uit en maakt hij een goed gestemde indruk.

Dat geldt niet voor een gevangene uit Sri Lanka. Die oogt kwetsbaar. Een klein kettinkje met de maagd Maria hangt zichtbaar uit zijn te grote gevangenispak. Het front heeft hij overleefd dankzij de Heer, meent hij. Deze man woonde al in Moskou voor hij tekende bij het Russische leger, omdat hij op Sri Lanka geen toekomst ziet voor zijn vrouw en kind.

Stookhout rondbrengen

In de Russische hoofdstad werkte hij dag en nacht in restaurants en hotels. "Maar onze visa liepen af, toch wilden we blijven, voor de toekomst van ons kind." Er was een oplossing: tekenen bij het leger. "Ze beloofden mij een paspoort." Dat leek veilig, omdat hij geen dienst zou hoeven doen aan het front. In de buurt van Donetsk hakte hij stookhout en bracht dat rond langs legerposten.

Op een dag verwondde een vallend houtblok zijn been. Dat betekende frontdienst. "Ik zei: ik ben gewond, maar een maat zei dat ik moest, omdat ze me anders wat zouden aandoen." De man kreeg een wapen en vijf magazijnen in zijn hand geduwd en moest gaan lopen, in de nacht. Ook hij werd geveld door drones.

Petro Jatsenko is een vertegenwoordiger van het Hoofdkwartier voor de Behandeling van Krijgsgevangenen: "Wij zitten niet te wachten op deze buitenlandse strijders. En hun landen lijken niet bereid ze terug te nemen. De Russen geven al niks om hun eigen gevangenen, laat staan dat ze deze mannen terugnemen."

Gevangenenruil

Jatsenko verwacht niet dat het snel tot een gevangenenruil zal komen met Nepalezen en Sri Lankezen. "Hun situatie is gecompliceerd. Het ziet ernaar uit dat ze hier zullen blijven tot het einde van de oorlog."

Dat is niet wat de Sri Lankaan wil. Hij wil dolgraag terug naar zijn gezin in Moskou. Bij het afscheid drukt hij me een briefje in de hand met het telefoonnummer van zijn vrouw in Moskou. "Vertel haar dat het goed met me gaat."

Jongeren in Nieuw-West: begrip voor woede, 'maar oneens hoe die wordt geuit'

1 week 2 days ago

Voorafgaand aan het Kamerdebat over het geweld in Amsterdam, was premier Schoof er duidelijk over: "Zonder al te veel moeite kun je constateren dat er een integratieprobleem is. Dat heeft zich de afgelopen vijftig jaar ontwikkeld." Daarmee was de toon voor het debat gezet.

Schoof was niet de eerste die het geweld ziet als een gevolg van falende integratie. Jurgen Nobel (VVD), staatssecretaris van Participatie en Integratie, was Schoof voor. Volgens hem is het probleem dat "een groot deel van de islamitische jongeren" de Nederlandse normen en waarden niet onderschrijft.

De jongeren om wie het gaat, raken er moedeloos van, blijkt uit een gesprek met de 19-jarige Youssef en zijn vrienden Hamza (22) en Yassin (17). Ze zitten op een bankje op Plein 40-45 in Amsterdam, de plek waar maandagavond rellen uitbraken. Youssef: "Je bent de tweede journalist die ons hierover wil spreken vandaag. En ik ben boos. Ik zit zelf op het hbo, in het eerste jaar van een ict-opleiding. Nederlanders kijken vies naar me, zwaar vies."

Hij voelt dat de spanningen de laatste dagen toenemen. "Het is erger geworden sinds de gebeurtenissen van afgelopen week, sinds het gedoe op De Dam", zegt Youssef. Volgens hem worden Marokkanen daarvoor verantwoordelijk gehouden. "Terwijl er ook andere mensen bij betrokken waren dan alleen Marokkanen."

Acceptatieprobleem

Enkele honderden buurtbewoners zijn bezorgd en hebben zich inmiddels verenigd in een appgroep. Mede-initiatiefnemer is Zakaria Darai (26), vrijwilliger bij jongerenplatform Young Amsterdam. Hij begrijpt niet dat de term "integratieprobleem" opeens de kop opsteekt.

Hij spreekt liever van een acceptatieprobleem. "Ik ben hier geboren en getogen. Ik ben minimaal even Nederlands als mijn blanke buurman, die een Nederlandse naam heeft. Dus welke integratie hebben we het dan over? Gemeenschappen zijn gecriminaliseerd en gestigmatiseerd."

Als voorbeeld noemt hij de Marokkaanse gemeenschap. "Die is vertegenwoordigd op allerlei plekken." Hij doelt op burgemeestersposten en belangrijke functies in het bedrijfsleven. "Waarom belichten we die kant niet? Er hoeft maar één vonkje te zijn en we hebben een integratieprobleem en een Marokkanenprobleem."

Maccabi-supporters

De jongens op het bankje op Plein 40-45 betreuren de gebeurtenissen van de afgelopen dagen. "Het is afschuwelijk wat er is gebeurd. Het geweld van de afgelopen dagen is niet goed te praten."

Volgens Youssef moet goed gekeken worden waar het mis ging. "Het begon bij de Maccabi-supporters." Die misdroegen zich rond de wedstrijd tegen Ajax door onder meer een Palestijnse vlag van een gevel te trekken, een ruit in te gooien en kwetsende leuzen te scanderen.

'Laat je stem horen, geen geweld'

Oprichter van de groepsapp Zakaria Darai snapt de woede van de jongeren wel, "maar ik ben het oneens met hoe die wordt geuit. Als je constant gecriminaliseerd wordt en hoort dat je een bepaalde gemeenschap bent die het op een bepaalde manier doet, ga je dat aannemen." Het doet hem pijn dat politiek Den Haag daar zo weinig begrip voor heeft.

De groepsapp was bedoeld om de rellende jongeren aan te spreken op hun gedrag. "We hebben ze geprobeerd naar huis te sturen en te kalmeren." In de groep zitten volgens Darai niet alleen bezorgde buren, maar juist ook vaders en broers van de jongeren."

Hij hoopt dat de jongeren zich op een andere manier zullen uiten. "Laat je stem horen. Ga naar de stembus. Start een petitie, verzamel handtekeningen. Niemand keurt geweld goed."

Nóg slechter beeld van Marokkanen

Youssef en zijn vrienden hopen dat er iets genuanceerder naar de situatie gekeken wordt. "Als een jochie van twaalf op Snapchat tot geweld oproept dan wordt dat bericht eruit gepakt en dan staan gelijk alle Marokkanen er slecht op."

De gebeurtenissen hebben iets kapot gemaakt bij het drietal, zegt Hamza. "Ik voel me wel veilig, maar niet meer thuis. Nederlanders geven veel boze blikken." Hij is bang dat de opgelopen spanningen gevolgen hebben voor hun opleiding, studie en werk. "Er is een nog slechter beeld ontstaan over Marokkanen."

Youssef is het met hem eens. "De gebeurtenissen van afgelopen week en de reacties daarop laten wel hun sporen na. Ik voel me nog steeds veilig, maar niet meer thuis in dit land."

Vrijwilliger Zakaria Darai probeert positief te blijven. Hij kijkt uit naar nieuwe verkiezingen, waardoor mogelijk een minder rechts kabinet het voor het zeggen krijgt. "Hopelijk komen we dan in ander vaarwater."

Republikeinen kiezen John Thune als nieuwe leider in Amerikaanse Senaat

1 week 2 days ago

Republikein John Thune is door zijn partijgenoten gekozen als meerderheidsleider in de Senaat. Daarmee zal Thune een belangrijke pion zijn voor aanstaand president Donald Trump in zijn tweede termijn: de president werkt traditiegetrouw veel samen met de leider in de Senaat om zijn beleidsplannen uit te kunnen voeren.

Daar komt bij dat de Republikeinen vorige week bij de verkiezingen in de VS de meerderheid in de Senaat hebben overgenomen van de Democraten (53 van de 100 zetels).

Thune, een senator uit South Dakota, won de leiderschapsverkiezing bij de Republikeinen van de senatoren John Cornyn en Rick Scott. Met name die laatste werd als de voorkeurskandidaat van Trump gezien. Hij kreeg de steun van prominente Trump-aanhangers als Robert F. Kennedy Jr. en Elon Musk.

Trump had publiekelijk geen voorkeur uitgesproken voor een van de drie kandidaten, waarna Thune dus na een geheime stemming onder de Republikeinen in de Senaat uit de bus rolde als winnaar.

Ervaren politicus

De 63-jarige Thune volgt Mitch McConnell (82) op als leider van de Republikeinen in de Senaat. De afgelopen jaren was hij al een van de belangrijkste vertrouwelingen van McConnell. Thune is een ervaren politicus, die al bijna twintig jaar in de Senaat zit.

Hij is een lid van de traditionele, meer gematigde stroming binnen de Republikeinse Partij, die de dienst uitmaakte voordat Trump op het toneel verscheen. Hij botste opzichtig met Trump na de verkiezingen in 2020, toen Trump volop ongefundeerde claims van stemfraude deelde. Hij noemde Trumps pogingen om de verkiezingsuitslag in twijfel te trekken "onvergeeflijk".

Steun voor Trump-agenda

De afgelopen tijd hebben Trump en Thune hun onderlinge relatie verbeterd: Thune bezocht Trump onder meer op zijn landgoed Mar-a-Lago, in Florida.

Thune zei voor de leiderschapsverkiezing nauw te willen samenwerken met Trump. Die woorden herhaalde hij in een persverklaring na zijn uitverkiezing. Hij zei "extreem vereerd" te zijn door de steun van zijn partijgenoten en benadrukte dat de Republikeinen in de Senaat "verenigd achter de agenda van president Trump staan, en ons werk start vandaag".

Hoe voortvarend Trump zijn beleid kan uitvoeren, hangt nog wel af van de situatie in het Huis van Afgevaardigden.

Het is ruim een week van de verkiezingen nog altijd niet bekend welke partij het Huis in handen krijgt. Nog niet alle stemmen zijn geteld. Op basis van de voorspellingen lijken de Republikeinen de meerderheid te behouden in het Huis, waardoor Trump aan het begin van zijn tweede termijn een meerderheid heeft in het gehele Congres (Huis en Senaat).

Amsterdamse politie onderzoekt mogelijk politiegeweld bij demonstratie na nieuwe beelden

1 week 2 days ago

De Amsterdamse politie gaat een incident van afgelopen zondag onderzoeken, waarbij een vrouw gewond is geraakt tijdens een pro-Palestinademonstratie. In eerste instantie ging de politie ervan uit dat de vrouw was gevallen, maar nu wordt er ook rekening mee gehouden dat ze is geslagen door de politie.

"Op basis van eerste beelden gingen we ervan uit dat de vrouw viel", schrijft de politie op X. "Op nieuwe beelden lijkt het erop dat de vrouw ook geraakt wordt met een wapenstok." Er wordt nu onderzocht of er is gehandeld volgens de zogenoemde geweldsinstructie.

De pro-Palestinademonstratie van zondag op de Dam was verboden vanwege een noodverordening. Desondanks verzamelden zich toch betogers. Ze werden door de mobiele eenheid naar de naastgelegen winkelstraat Nieuwendijk verdreven. Daar viel de vrouw op de grond.

De politiewoordvoerder zegt dat de demonstranten tot drie keer toe was verzocht om weg te gaan. "Dat is toen niet gebeurd, waarna er een charge is uitgevoerd." Volgens demonstranten die het incident zagen gebeuren is de vrouw geslagen en had ze daarna bloed op haar gezicht.

Nieuwe beelden

De politie zegt niet welke nieuwe beelden worden onderzocht en waar ze vandaan komen. Het YouTube-kanaal Left Laser plaatste gisteren beelden online van het incident die worden gedeeld. Daarop is te zien zijn dat een vrouw valt in het bijzijn van de ME. Een ME'er maakt voor haar val een slaande beweging met een stok.

Dat is ook op deze video te zien die werd gedeeld door nieuwszender Al Jazeera:

Gisteren had burgemeester Halsema een felle discussie met een raadslid van de partij De Vonk, die had gezegd dat de gewonde vrouw een klap van een ME'er had gekregen. Halsema ontkende tijdens een debat met de gemeenteraad dat er sprake was van politiegeweld.

"Zondagmiddag is iemand in de consternatie gevallen", citeerde AT5 haar. "Dat is geen politiegeweld. En ik merk daarbij op dat het een verboden demonstratie was, door de rechter bevestigd dat die niet mocht plaatsvinden", zei Halsema in het debat.

Dozen vol tabak en illegale sigaretten gevonden in bedrijfspand in Brabant

1 week 2 days ago

In een bedrijfspand in het Brabantse dorp Bladel zijn flinke hoeveelheden tabak gevonden. Ook lagen er dozen vol sigaretten opgeslagen. Niemand werd aangehouden.

Het pand aan de Ambachtsweg blijkt een illegale sigarettenfabriek te huisvesten. Die kwam in beeld tijdens een reguliere controle van de gemeente. Controleurs roken buiten een sterke tabaksgeur, zegt een woordvoerder van de Fiscale inlichtingen- en opsporingsdienst (FIOD). "En eenmaal binnen zagen ze dat er heel veel sigaretten lagen." Daarop werden de FIOD en de politie ingeschakeld.

In het pand troffen zij een complete productielijn voor illegale sigaretten aan. De precieze hoeveelheden worden nog geteld, zegt de woordvoerder. "Maar het is zeker dat het om een hele grote voorraad gaat." Een aantal sigaretten was ook al in verpakkingen gestopt. "In pakjes die wij kennen uit de winkels, bijvoorbeeld van Marlboro en Camel."

Niemand werd aangehouden. Het is niet bekend hoe lang de locatie al in gebruik was voor de productie van sigaretten. De FIOD doet onderzoek naar de zaak. Op dit moment wordt de voorraad afgevoerd en vernietigd.

Illegale productie neemt toe

De prijs van sigaretten en andere tabak is in Nederland de laatste jaren fors gestegen. De gemiddelde prijs steeg dit jaar van negen naar zo'n elf euro. Daardoor wordt meer uit het buitenland gehaald, maar komen er ook steeds meer illegale sigarettenfabrieken.

Dat komt volgens de ministeries van Financiën en Volksgezondheid doordat de verkoop van illegale sigaretten veel lucratiever is geworden door de gestegen accijns op tabaksproducten. "Door de grote winsten die criminelen behalen met accijnsfraude en de illegale productie en handel in sigaretten en tabak worden criminele vermogens opgebouwd", meldden zij eerder. "Daarmee kunnen andere criminele activiteiten worden gefinancierd."

Alexandra Van Huffelen nieuwe voorzitter van D66

1 week 2 days ago

Oud-staatssecretaris Alexandra Van Huffelen wordt voorzitter van D66. Bij een verkiezing onder de leden kreeg ze de meerderheid van de stemmen. Ruim 5000 mensen brachten hun stem uit.

Tijdens een partijcongres later deze maand wordt ze officieel benoemd. Van Huffelen noemt D66 "in deze tijd relevanter dan ooit". Ze wil de partij groter, sterker en inclusiever maken.

Twee keer staatssecretaris van Financiën

Deze week werd ook al bekend dat Van Huffelen voorzitter wordt van het college van bestuur van de Radboud Universiteit in Nijmegen. Ze was eerder staatssecretaris in twee verschillende kabinetten: van Financiën (vooral belast met toeslagen) van 2020 tot 2022 en van Binnenlandse Zaken (koninkrijksrelaties en digitalisering) van 2022 tot 2024. Daarvoor was ze onder meer directeur van het Amsterdamse vervoerbedrijf GVB en Eerste Kamerlid voor D66.

Van Huffelen is als partijvoorzitter de opvolger van Victor Everhardt. Die heeft de functie drie jaar bekleed.

Zeven jaar extra cel geëist in hoger beroep tegen Gökmen T.

1 week 2 days ago

Het Openbaar Ministerie heeft in hoger beroep een extra gevangenisstraf van zeven jaar geëist tegen tramschutter Gökmen T. De straf wordt geëist omdat T. zich ernstig misdragen zou hebben in de gevangenis. Hij wordt verdacht van poging tot moord, poging tot zware mishandeling en vernieling.

T. is eerder tot levenslang veroordeeld omdat hij op 18 maart 2019 een aanslag op een tram in Utrecht pleegde. Daarbij werden vier mensen gedood en raakten meerdere mensen gewond. Hiervoor is hij in 2020 veroordeeld.

Pan hete olie

In 2021 zou T. een bewaarder van gevangenis De Schie hebben neergestoken en in datzelfde jaar een pan hete olie naar een andere medewerker van de gevangenis hebben gegooid. Ook zou hij in een recreatieruimte een hardloopband, een airfryer en een fiets hebben vernield.

Eerder is T. al schuldig bevonden hieraan, maar hij kreeg geen extra celstraf opgelegd. De rechter vond dat dit vooral symbolisch zou zijn, omdat T. al levenslang vastzit.

Maar het OM denkt daar dus anders over en vindt dat deze "enorme en beangstigende geweldsexplosies door hun ernst en impact niet onbestraft kunnen blijven." Volgens justitie mag een levenslange gevangenisstraf geen vrijstelling zijn voor het opnieuw plegen van zware strafbare feiten.

Daarnaast benoemt het OM dat een levenslange gevangenisstraf geen zekerheid biedt dat de veroordeelde de rest van zijn leven in de cel zit, omdat diegene in aanmerking kan komen voor re-integratie en ook gratie zou kunnen krijgen.

Verkrachting

In 2020 werd T. ook schuldig bevonden aan verkrachting. Voor dat misdrijf vond de rechtbank een gevangenisstraf wel passend, maar omdat hij op 20 maart dat jaar al tot levenslang was veroordeeld, kon de rechtbank hem niet nog een vrijheidsstraf opleggen. Die kreeg hij niet, maar hij moest wel een schadevergoeding aan het slachtoffer betalen.

Gökmen T. was vandaag niet aanwezig bij de zitting. Het hof in Den Haag doet uitspraak op 27 november.

Opgepakte man Toulon ook verdacht van gooien stoeptegel op dakloze Rotterdam

1 week 2 days ago

De man die gisteren in de Zuid-Franse stad Toulon als verdachte is aangehouden voor een moord in Lyon wordt ook verdacht van de moordpoging op een dakloze man in Rotterdam. Dat meldt de politie. Hij zit vast in Frankrijk.

De man wordt ook verdacht van drie pogingen tot moord in Evry, Dijon en Straatsburg. De 32-jarige man uit Kameroen werd gisteravond opgepakt. Er bestonden al vermoedens dat hij dezelfde persoon was die vorige week in Rotterdam een stoeptegel op het hoofd van een dakloze man had gegooid.

Die lag op straat te slapen. Hij werd na de aanval in kritieke toestand opgenomen in het ziekenhuis.

De politie deelde gisteravond in het tv-programma Opsporing Verzocht video's van bewakingscamera's waarop de verdachte is te zien. In de uitzending werd gemeld dat hij zich vermoedelijk steeds per trein verplaatste. Ook werd er aandacht besteed zijn schoenen: zwart met feloranje of helrode veters.

Klopjacht

De verdachte werd gisteravond gearresteerd in Toulon in een trein nadat hij een vrouw had aangevallen. Bij zijn aanhouding had hij diezelfde schoenen aan met de opvallende feloranje veters, meldt de politie nu.

Na de aanval op de dakloze man in Rotterdam begon de politie een klopjacht op de dader. Vrijdag werd zijn foto al gedeeld. Vorige week kwamen er tientallen tips binnen over de Rotterdamse zaak.

Trump bij gesprek met Biden op Witte Huis: 'Vandaag is de politiek mooi'

1 week 2 days ago

Voor het eerst in bijna vier jaar tijd was Donald Trump vandaag terug in het Witte Huis. Afzwaaiend president Joe Biden heette hem welkom. De twee beloofden elkaar een soepele overdracht van de macht in januari.

In tegenstelling tot in de campagnetijd hielden ze het beleefd. Met de open haard aan op de achtergrond, gaven ze elkaar een hand:

"Bedankt", zei Trump nadat Biden verteld had dat zijn team er "alles aan zal doen om je te accommoderen" bij de machtswisseling. "Politiek is hard en in veel gevallen niet fraai", zei de aankomend president. "Maar vandaag is dat wel zo. We gaan de soepelste machtsovergang krijgen die er mogelijk is."

Vervolgens barstte een kakofonie los van journalisten die door elkaar heen vragen stelden. De Democraat en de Republikein moesten er om glimlachen. Zonder dat er een vraag werd beantwoord, werd de pers naar buiten geleid.

Trump weigerde Biden te ontvangen

Het was een beladen ontmoeting tussen de twee bejaarde leiders. Vier jaar geleden had Trump, die toen afzwaaide als president, Biden niet uitgenodigd op het Witte Huis nadat de Democraat de verkiezingen had gewonnen. Het is uitzonderlijk dat een zittend president dat niet doet.

Trump heeft de uitslag van de presidentsverkiezingen van 2020 nooit erkend. De Republikein beweert dat er grootschalige fraude is gepleegd, al is daar nooit bewijs voor gevonden. Trumps aanhangers bestormden op 6 januari 2021 het Capitool om te proberen te voorkomen dat de Democraten terugkeerden in het Witte Huis.

Trump sloeg vervolgens ook de inauguratie van Biden over. Hij was de eerste ex-president in 155 jaar tijd die dat deed.

Geen ontmoeting first ladies

De toekomstige en huidige first lady, Melania Trump en Jill Biden, hebben elkaar vandaag ook niet ontmoet. Ook dat is ongebruikelijk. Wel heeft Jill Biden een handgeschreven brief naar Melania Trump gestuurd, met daarin felicitaties voor de overwinning van haar man.

Na een voor Biden dramatisch verlopen tv-debat tegen Trump trok de Democraat zich terug als presidentskandidaat. Vicepresident Kamala Harris werd naar voren geschoven, maar uiteindelijk won Trump overtuigend de race om het presidentschap.

Hij kreeg ook in absolute zin de meeste stemmen, de zogenoemde popular vote. Het is de eerste keer in twee decennia dat een Republikeinse kandidaat dat is gelukt. Trumps partij heeft ook de macht overgenomen in de Senaat. De strijd om het Huis van Afgevaardigden is nog niet beslecht.

Honderden miljoenen voor meer metro's tussen Den Haag en Rotterdam

1 week 2 days ago

Vanaf 2030 moet de metro tussen Rotterdam en Den Haag elke vijf minuten rijden. Daarin investeren het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat en de Metropoolregio Rotterdam Den Haag (MRDH) 550 miljoen euro.

Op dit moment kunnen reizigers tussen de twee steden elke tien minuten een metro pakken. Omdat het aantal reizigers groeit en blijft groeien moet het aantal voertuigen per uur worden verhoogd, zegt MRDH-bestuurder Simon Fortuyn.

Woonwijken

Het aantal reizigers blijkt groeien doordat er nieuwe woonwijken in de buurt van metrolijnen gebouwd worden. Het aantal reizigers dat met de metro gaat, stijgt naar verwachting met zo'n 3 procent per jaar. "Voor een duurzame en leefbare samenleving is het dus noodzakelijk om het OV mee te laten groeien", aldus Fortuyn.

Hij tekende vandaag het bestuursakkoord voor de miljoeneninvestering, samen met staatssecretaris Jansen. Het geld wordt vooral uitgegeven aan extra metro's die nodig zijn om aan de vraag te kunnen voldoen. Ook komen er meer geluidswerende maatregelen en aanpassingen aan de stroomvoorziening, schrijft Omroep West.

Randstadrail

Langs de RandstadRail, die Rotterdam, Den Haag en Zoetermeer met elkaar verbindt, worden ook nieuwe woningen gebouwd. Ook daar zal het aantal reizigers toenemen.

Daarom zijn het ministerie en MRDH van plan om met langere voertuigen op het traject te gaan rijden; wat "infrastructurele aanpassingen" vergt.

Boekenwinkels openen deuren later uit protest tegen btw-verhoging

1 week 2 days ago

Verschillende boekenwinkels in Nederland hebben hun deuren vanochtend later geopend uit protest tegen de voorgenomen btw-verhoging. Medewerkers lazen in stilte tot 10.00 uur 's ochtends in de winkel of voor de ingang. Het winkelpersoneel wil daarmee een signaal afgeven tegen het plan van het kabinet om de btw op onder meer boeken te verhogen van 9 naar 21 procent.

De actie is een initiatief van boekwinkelketen Van der Velde, die in het noorden van het land meerdere filialen heeft. "Als boekverkopers begrijpen wij niet dat de coalitie uitgerekend een activiteit als lezen als een mogelijkheid ziet om extra belastinginkomsten te realiseren", zegt directeur Mathijs Suidman.

Tegelijk met de actie kwamen lezers om 09.00 uur bij elkaar bij de Tweede Kamer in Den Haag voor een 'lees-in'. Belangenclub voor de boekenbranche CPNB had lezers opgeroepen om hun favoriete boek mee te nemen en daaruit te lezen. Ook bibliotheken, uitgevers en docenten deelden de oproep.

Zorgen over leesplezier

Er kwamen ruim 100 mensen opdagen, zegt de CPNB die blij is met de acties. "Dat ondanks de grote ov-staking zo veel lezers naar de lees-in in Den Haag zijn gekomen is veelzeggend", zegt de boekenkoepel. "De zorgen zijn groot over taalvaardigheid en leesplezier. Het is echt overweldigend dat boekhandels door het hele land de deuren vanmorgen hebben gesloten om zich aan te sluiten."

Morgen stemt de Tweede Kamer over de verhoging van de btw. De coalitie wil de btw verhogen op boeken, musea, concerten, nieuwsmedia en sportscholen. Dat moet zo'n 2 miljard euro opleveren. De oppositie is tegen de verhoging.

Na veertig jaar nieuwe versie van kerstklassieker 'Do they know it's Christmas?'

1 week 2 days ago

Veertig jaar na de eerste versie komt er een nieuwe uitvoering van de kerstklassieker Do they know it's Christmas?. Het nummer is ter ere van het veertigjarig bestaan in een nieuw jasje gestoken en wordt op 25 november uitgebracht met als titel Do They Know It's Christmas - 2024 Ultimate Mix.

Het lied van de Britse gelegenheidsgroep Band Aid kwam oorspronkelijk uit op 3 december 1984 en had als doel geld op te halen voor een grote hongersnood in Ethiopië en de strijd tegen ebola. In 1989, 2004 en 2014 werd het nummer ook al opnieuw uitgebracht in samenwerking met populaire artiesten van dat moment.

Dit jaar doen onder andere de Britse zanger Ed Sheeran, Chris Martin, leadzanger van de band Coldplay, en voormalig One Direction-lid Harry Styles mee. De remix is opgebouwd uit oude en nieuwe uitvoeringen, met nieuwe en eerdere bijdragen van Bono, Sugababes, Rita Ora, Robbie Williams, Sam Smith, George Michael en Boy George.

De achtergrondmuziek bestaat uit stukken van het originele nummer en de versie uit 2004. Paul McCartney, Sting en John Taylor spelen bas en onder andere Phil Collins zal te horen zijn op drums.

Grote hit

Van het originele nummer werden na de eerste release maar liefst een miljoen singles verkocht. Het stond in 1984 vijf weken op nummer 1 in de Britse hitlijsten en werd daardoor de best verkochte kerstsingle van het jaar. In Nederland stond het nummer drie weken bovenaan in de top 40 en stond in totaal negen weken in de hitlijst.

Het lied, geschreven door muzikanten Bob Geldof en Midge Ure, had als doel om geld in te zamelen tegen een grote hongersnood in Ethiopië en voor de strijd tegen ebola. Net als toen gaan ook dit jaar de opbrengsten naar The Band Aid Charitable Trust.

Kleinerende toon

Het grote succes was niet zonder controverse. Er was ophef over de "westerse kijk op Afrika" en de "kleinerende toon" van het lied. Een van de zinnen die kon rekenen op kritiek was: "Well tonight thank God it's them, instead of you" ("Prijs je maar gelukkig dat het hen overkomt en niet jou").

In de versie van 2014 is die zin aangepast naar: "Well tonight we're reaching out and touching you" ("Vanavond reiken we je de hand en raken je aan").

Ook de 2014-versie werd door critici bestempeld als "klunzig, denigrerend en fout". De Brits-Ghanese artiest Fuse ODG weigerde mee te werken aan de nieuwe versie en zei dat het nummer niet weergaf "wat Afrika daadwerkelijk is". Het zou een negatief en stereotype beeld van het werelddeel bevestigen.

Witte redder-complex

Componist Bob Geldoff reageerde in 2014 in een interview met de krant The Telegraph op zijn critici. Die konden wat hem betreft "opdonderen", de kritiek "kon hem niets schelen". "Alsjeblieft zeg, het is een popnummer, geen proefschrift, ontspan." Ook tegen ebola-overlever William Pooley, die zich uitsprak tegen de single, zei Geldof dat hij moest "relaxen".

Dit jaar sprak Geldoff zich uit over aantijgingen dat hij een "witte redder-complex" zou hebben, een wit persoon die niet-witte mensen helpt uit een gevoel van superioriteit. Geldoff noemde dat "de grootste onzin ooit". Die reactie werd door critici op hun beurt weer bestempeld als "kinderachtig en lomp".

Of er voor de songtekst van dit jaar ook aanpassingen zijn gedaan is nog niet duidelijk.

Checked
1 hour 17 minutes ago
NOS Nieuws - Algemeen
NOS Nieuws
Subscribe to NOS Nieuws - Algemeen feed