NOS Nieuws - Algemeen

"Nu ziet het er kaal uit. Maar de afgelopen zomers stonden hier zeker tienduizend planten." Ondernemer Mattia Cusani kijkt uit over de beboste heuvels van San Giovanni in Fiore, een dorp in het binnenland van Calabrië. Cusani's geboorteregio loopt al decennialang leeg: gebrek aan economische groei, weinig kansen voor jongeren. En toch is het hem gelukt om hier een succesvol bedrijf op te zetten.

In een loods verderop bewerken 22 werknemers met een schaar de oogst van vorig jaar: hennepbloemen van hoge kwaliteit. "De lucht hier is extreem schoon, door de temperatuurverschillen tussen dag en nacht blijven de essentiële oliën goed bewaard," vertelt Cusani. "Dit is een perfecte regio om hennep te telen."

Maar begin april werd alles wat Cusani opbouwde in één klap illegaal. In een nieuwe wet stelt het Italiaanse parlement hennep gelijk aan cannabis, waarvan de kweek verboden is. Zo'n achthonderd bedrijven, goed voor meer dan tienduizend werknemers, moeten daardoor de boeken sluiten.

Economisch succes

Hennepbloemen bevatten minder dan 0,5 procent THC, de stof in cannabis waar je high van wordt. Ze worden gebruikt in cosmetica, farmaceutische producten, of, in landen waar dat mag, om te roken. "Een soort alcoholvrij bier, maar dan voor wiet", beschrijft ondernemer Cusani.

Sinds het product in 2016 gelegaliseerd werd, is de hennepsector in Italië razendsnel gegroeid: de jaaromzet in 2024 bedroeg meer dan een half miljard euro. Bovengemiddeld veel werknemers in de sector zijn jongeren, niet zelden in economisch kwetsbare gebieden.

De glooiende velden in Calabrië bijvoorbeeld waren voor moderne, grootschalige landbouw ongeschikt geworden, vertelt Cusani. Hennepplanten, die zo kostbaar zijn dat ze sowieso met de hand bewerkt moeten worden, vormen wel een ideale begroeiing.

"Deze regering zegt dat ze jongeren kansen wil geven, afgelegen gebieden wil herbevolken, duurzame modellen wil vinden voor landbouw. Dat is exact wat wij doen, en toch verbieden ze ons."

'Grijs gebied'

Met het hennepverbod wil de rechts-conservatieve meerderheid onder leiding van Giorgia Meloni naar eigen zeggen een grijs gebied in de wetgeving wegwerken.

"Absoluut nodig", noemde parlementslid Augusta Montaruli van Meloni's partij het voorstel in een interview met persbureau Reuters. "Als iemand hoopt te profiteren van juridische onduidelijkheid, dan kan dat niet met ons." Op een verzoek van de NOS om die uitspraak te specificeren, wilde Montaruli niet ingaan.

Ook vicepremier Matteo Salvini van coalitiegenoot Lega voerde jarenlang een strijd tegen de 'cannabis light' en de vele winkels in Italië die het verkopen. "Drugs zijn de dood", schreeuwde de politicus toen hij afgelopen zomer met een activist in botsing kwam tijdens een persconferentie.

Aan een nieuwe veiligheidswet voegden rechtse politici een amendement toe dat hennep de facto gelijkstelt aan cannabis. De plant mag nog wel geteeld worden voor de vezels en de bladeren, maar de bloemen mogen niet meer verkocht worden. "Economisch onhoudbaar", noemt de Calabrese ondernemer Mattia Cusani dat.

Geen kerstomaatje

"Hennep is ongeveer net zo gevaarlijk als een kerstomaatje. Een puur product, made in Italy", zegt Cusani. "Als ons product 'kerstomaatje' zou heten, zou de regering vechten voor ons."

Met een juridische spoedprocedure hoopt de vereniging van henneptelers de wet nog terug te kunnen draaien. Ook is Cusani, voorzitter van de vereniging, van plan om op Europees niveau te procederen. "Daar zullen rechters ons gelijk geven, want volgens de Europese regels is het kweken van industriële hennep toegestaan."

Bad for business

De jonge ondernemer is hoopvol dat de Italiaanse anti-hennepwet na een juridisch traject zal sneuvelen. Hoogst onzeker is hoelang dat zal duren. En die onzekerheid is bad for business, merkt hij al maanden: "Investeerders gaan naar landen waar het veiliger is en klanten durven geen bestellingen meer te plaatsen."

Jarenlang procederen zal tijd en energie kosten die kwekers liever in hun product hadden gestoken, vreest Cusani. Dat zijn werknemers de komende maanden opnieuw de Calabrese heuvels vol kunnen planten met hennep, is zeer onwaarschijnlijk.

De Russische raketaanval op het centrum van de Oekraïense stad Soemy leidt tot woedende reacties bij Europese leiders. Ook de speciale Oekraïne-gezant van de VS, Keith Kellogg, veroordeelt de luchtaanval op burgerdoelen. Hij doet dat in opvallend scherpe bewoordingen.

"Deze aanval op Palmpasen door de Russische troepen op burgerdoelen in Soemy heeft alle fatsoensnormen overschreden", zegt Kellogg op X. "Er zijn tientallen burgers gedood en gewond." Volgens Oekraïne gaat het om minstens 32 doden en ruim honderd gewonden.

Tot nu toe waren Amerikaanse topfunctionarissen en het Witte Huis zeer terughoudend met het veroordelen van Russisch oorlogsgeweld in Oekraïne. Dit hangt samen met de toenadering tussen Washington en Moskou ten koste van Kyiv en de gesprekken die lopen over een staakt-het-vuren.

'Zwak'

President Zelensky noemde de Amerikaanse reactie op een dodelijke Russische raketaanval vorige week "onaangenaam verrassend", en "zwak". In tegenstelling tot de reactie van de Amerikaanse ambassadeur destijds noemt Kellogg Rusland wel expliciet de agressor bij een aanval op burgers.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Marco Rubio, spreekt van een "verschrikkelijke Russische raketaanval." Volgens hem laat het bombardement zien waarom de regering-Trump er "zo veel tijd en moeite steekt om de oorlog te stoppen en een duurzame vrede te bereiken".

President Macron van Frankrijk haalt op sociale media hard uit naar Poetin. "Deze oorlog is door Rusland gestart, en de aanval op Soemy maakt duidelijk dat alleen Rusland ervoor kiest door te gaan." Volgens Macron laat de aanval zien dat de Russen de diplomatieke inspanningen van Trump negeren.

Bekijk hier beelden van de ravage in Soemy:

Ook premier Schoof heeft gereageerd op de "afschuwelijk Russische aanval" op Soemy vanochtend. "We moeten de druk op Rusland blijven verhogen en Oekraïne blijven steunen. Zoals met luchtverdediging, zodat Oekraïne zichzelf kan verdedigen tegen dit geweld", zegt Schoof. Onder meer vanuit de NAVO, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk is de Russische aanval op burgers in Soemy eveneens veroordeeld.

Sinds het aantreden van Trump heeft de VS allerlei concessies gedaan aan Rusland en Zelensky meermaals openlijk geschoffeerd. Over Poetin sprak Trump juist met bewondering. Maar recent lijkt de Amerikaanse president ook iets van druk uit te oefenen op Rusland aan de onderhandelingstafel. Vermoedelijk omdat de gesprekken tot nu toe weinig concreets hebben opgeleverd.

Trump 'boos' om uitspraken Poetin

"Rusland moet gaan bewegen", zei Trump afgelopen vrijdag op sociale media. "Te veel mensen sterven, duizenden per week, in een verschrikkelijke en zinloze oorlog". Op die dag had zijn toponderhandelaar Steve Witkoff opnieuw een urenlang gesprek gehad met Poetin in Rusland. De president stelde een dag later dat de gesprekken "prima" waren verlopen.

Eind maart had Trump in een interview met NBC Nieuws gezegd dat hij "boos" was naar aanleiding van uitspraken door Poetin. Vervolgens noemde de Amerikaanse president sancties tegen Rusland een optie, maar hij zwakte de kans af dat het zover zou komen.

Eerder die maand stelde het Witte Huis dat Oekraïne en Rusland het eens waren geworden over het beperken van aanvallen op elkaars energie-infrastructuur. In de praktijk is daar niets van terechtgekomen. Beide partijen beschuldigen elkaar ervan de afspraken te negeren. De Russische raketaanval op burgers in Soemy onderstreept dat de oorlog in volle gang is.

Zo'n vijfhonderd mensen hebben vanmiddag meegelopen in een stille tocht voor Nina (14). Het meisje, dat op school werd gepest, stapte op 1 april uit het leven.

De deelnemers aan de stille tocht liepen na een minuut stilte een stukje door Helmond. Ze lieten witte ballonnen los, staken kaarsen aan en legden bloemen en knuffels neer, meldt Omroep Brabant. De tocht eindigde bij het gebouw van de scouting, waar Nina bijna tien jaar op heeft gezeten.

"Heel goed dat iedereen hier is gekomen om er voor haar te zijn", zei een leeftijdsgenootje van Nina. "Zoveel mensen die pesten willen stoppen! Wij waren vriendinnen op school en ze was heel erg lief. Ik weet niet waarom mensen dit hebben gedaan. Waarom zijn mensen zo?"

Samen verder

"Het roept heel veel vragen op over hoe dat op school is gegaan", stelde een iets oudere deelnemer aan de tocht. "Maar ik denk dat het geen goede zaak is om schuldigen aan te wijzen. We moeten samen verder komen met dat vreselijke pestgedrag."

De stille tocht verliep zonder problemen. Eerder deze week ontstond commotie omdat online gegevens werden gedeeld van scholieren van wie wordt beweerd dat zij het meisje hebben gepest. De politie liet toen aan Omroep Brabant weten dat er twee aangiftes van bedreiging zijn binnengekomen.

De politie riep ook iedereen op om te stoppen met het delen van foto's, persoonsgegevens en geruchten die te maken hebben met de dood van het meisje.

School is er kapot van

De school van het meisje en de overkoepelende schoolorganisatie hebben (ook) allerlei, soms dreigende berichten ontvangen via de mail of op sociale media. "Er worden allerlei aannames door mensen gedaan die niet kloppen", aldus een woordvoerder van de school. "Er wordt gezegd dat wij niets tegen pesten doen, maar dat is niet zo. Wat we wisten van het pesten, is aangepakt. De school is er ook kapot van."

Een Nederlandse vrouw heeft veel lof gekregen van Egyptenaren op sociale media nadat ze een man te lijf was gegaan die een ezel met een zweep sloeg. Dat gebeurde bij de piramides aan de rand van Caïro.

Beelden die van het incident werden gemaakt zijn breed gedeeld op sociale media in Egypte. Online is daarna een debat losgebarsten over betere bescherming van dieren in het land.

Het incident vond vorige week woensdag plaats in Nazlet El-Semman, vlak bij de piramides van Gizeh. Op de beelden is te zien hoe een man herhaaldelijk een ezel slaat met een zweep. Vervolgens komt de Nederlandse in beeld, die de man te lijf gaat. Hij rent weg, waarop de vrouw achter hem aan rent.

De vrouw zegt tegen de NOS dat ze dit vaker ziet in Egypte:

De vrouw die de man aanviel, is de Nederlandse Joke van der Post (47), die al jaren in de omgeving woont. Ze runt er als dierenarts-assistent een dierenkliniek, de Good Karma Sanctuary. Ze behandelt er met haar collega's de ezels en paarden die voor toeristen worden ingezet. Dagelijks helpen ze vijftien tot vijftig dieren met problemen als zadelpijn, wonden, gebroken benen en andere verwondingen.

Van der Post strijdt met haar werk voor een beter leven voor de dieren, want mishandeling is volgens haar aan de orde van de dag. Ze heeft video's van eerdere incidenten waarbij ezels en paarden worden geslagen met een zweep.

"Uiteraard ben ik ertussen gesprongen", zegt Van der Post vanuit Egypte tegen de NOS. "Toen ik schreeuwde om te stoppen, werd ik voor hoer uitgescholden en de man lachte en ging vervolgens harder slaan." Daarop rende ze op de man af.

Rechtszaak

De Nederlandse werd afgelopen woensdag gearresteerd. Ze is sinds gisteren weer vrij, maar er hangt haar nog wel een rechtszaak boven het hoofd. "Ik kan waarschijnlijk zes maanden of een jaar gevangenisstraf krijgen, of misschien zelfs deportatie. Maar als dat betekent dat er hier eindelijk wat verandert, was dat het wel waard."

Online krijgt Van der Post juist veel steun. "Ik ben een Egyptenaar en ik dank u hartelijk voor wat u eerder deed. U bent een goed mens", is een van de reacties. Van der Post hoopt dat de video en haar actie leiden tot betere bescherming van de paarden en ezels in Egypte.

Bij een villa in Geldrop zijn vanochtend kogelinslagen ontdekt en is in de achtertuin een handgranaat gevonden. Met graffiti is op het huis de tekst 'betalen rat' gespoten. De politie onderzoekt wat er aan de hand is.

De politie kreeg gisteravond al een melding over mogelijke schoten, maar kon toen niets vinden. "We zijn bij daglicht nog eens teruggegaan", zegt een woordvoerder bij Omroep Brabant. "Toen zagen we de kogelinslagen."

Voor de handgranaat die ook vanochtend werd gevonden, werd de Explosieven Opruimingsdienst Defensie ingeschakeld. Die heeft het explosief later vanmiddag gecontroleerd tot ontploffing gebracht.

Volgens de politie wordt de villa bewoond, maar is er niemand gewond geraakt.

Explosie

Bij dezelfde villa vond in de zomer van 2023 een explosie plaats. Op beelden was toen te zien dat een verdachte eerst een vloeistof sprenkelde van een auto op de oprit naar de voordeur van het huis. Met zijn aansteker stak hij de vloeistof aan. Daarbij ontstond zo'n grote steekvlam en ontploffing dat de politie vermoedde dat de man gewond was geraakt. De auto brandde uit en er ontstond schade aan het huis.

De bewoner, die met zijn gezin lag te slapen, bleef toen ongedeerd. "De kinderen zijn superbang. Ze zijn getraumatiseerd voor het leven", zei hij destijds.

Over een motief voor de aanslag zei de bewoner toen "geen flauw idee" te hebben.

De Sint-Corneliuskerk in Borgharen is per direct gesloten. Pastoor Paul Horsch heeft daartoe besloten omdat de houten draagconstructie van het plafond doorgerot is. Nu al komen er soms bakstenen naar beneden, maar Horsch vreest dat het monumentale gebouw kan instorten.

"Straks breekt er iets door, en dan komt er zeker méér dan een baksteen naar beneden. Veel meer", zegt de pastoor bij L1 Nieuws. "Er moeten geen mensen in de kerk zitten als er dingen gebeuren die we niet willen."

De Sint-Corneliuskerk in het Zuid-Limburgse dorp werd eind negentiende eeuw gebouwd en is een gemeentelijk monument. De klok, het doopvont en de grafstenen in de kerk hebben de status van rijksmonument en zijn dus extra beschermd. Maar de bouwkundige staat van het gebouw is ronduit slecht.

Baksteen naast de auto

De afgelopen maanden vielen er al bakstenen uit de buitenkant van de toren. Een baksteen kwam pal naast de auto terecht die de pastoor altijd bij de ingang parkeert.

Maar uit onderzoek van de Monumentenwacht Limburg, onder andere met drones, bleek onlangs dat de situatie binnen in het kerkgebouw niet veel beter is. "Op twee plekken in de kerk zitten twee houten spanten die over een lengte van één meter helemaal verrot en gespleten zijn", aldus Horsch. Omdat de houten balken het plafond dragen, is hij extra bezorgd.

Nominatie voor sluiting

Wat er nu moet gebeuren, is nog onduidelijk. De Sint-Corneliuskerk stond al op de nominatie voor sluiting op 1 januari 2026 omdat er steeds minder bezoekers komen. Maar daarmee is het gebouw niet gered en restauratie is duur.

Vooralsnog richt de pastoor zich op de dagelijkse gang van zaken. Zo heeft hij de geplande vieringen voor Pasen verplaatst naar de kerk in Itteren, drie kilometer verderop. Ook vangt de pastoor enkele kerkbezoekers op die volgens hem geschokt en bedroefd reageren op het nieuws. "Er zijn mensen hier gedoopt, getrouwd en sommigen gaan elk weekend naar de kerk."

Slechte staat

Eerder deze maand meldde L1 Nieuws dat 13 procent van de monumentale gebouwen in Limburg "matig tot slecht onderhouden" wordt. In totaal gaat het dan om 650 (rijks)monumenten.

Op 16 maart stortte de Wilhelminatoren in Valkenburg in, een rijksmonument uit 1906. Onder andere de Onderzoeksraad voor Veiligheid (OVV) onderzoekt nu waardoor dat gebeurde.

Het is in ieder geval niet zo dat (rijks)monumenten per definitie betrouwbaar en/of veilig zijn, stelde Jan van Susante van Erfgoedvereniging Heemschut: "Er bestaat een groot misverstand in de samenleving dat monumenten aan een soort permanente apk onderworpen worden. Dat is niet zo", aldus Van Susante. "Noch bij de bouw noch tijdens het bestaan is er systematisch toezicht van de overheid."

Bij een ongeluk vannacht op de snelweg A67 tussen Eindhoven en Venlo is een 35-jarige man uit Venlo om het leven gekomen. Vier andere mensen raakten gewond. Zij zijn naar het ziekenhuis vervoerd.

Niet lang na middernacht botsten op de A67 ter hoogte van het Limburgse dorp Grashoek drie auto's op elkaar, meldt L1 Nieuws.

De brandweer heeft mensen die bekneld zaten uit hun auto gehaald. Met een traumahelikopter werd een medisch team bij de snelweg afgezet.

Over de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. Een deel van de snelweg was tot 08.00 uur vanochtend afgesloten. Dat was om de ravage op te kunnen ruimen en ook om de politie de gelegenheid te geven onderzoek te doen.

Het enige nog actieve walvisvaartbedrijf in IJsland jaagt komende zomer niet op walvissen. Dat heeft het bedrijf Hvalur hf. bekendgemaakt, schrijven IJslandse media.

Voor het besluit worden verschillende redenen genoemd. Een daarvan is dat de verkoop van walvisvlees minder oplevert. "Op basis van de huidige situatie ziet Hvalur hf. geen andere optie dan afwachten tot er betere tijden komen. In het nieuwe jaar bekijken we de situatie opnieuw", zei directeur Kristján Loftsson.

In december kreeg het bedrijf nog een vergunning om de komende vijf jaar op walvissen te jagen. Volgens die vergunning mogen tijdens het walvisseizoen - dat loopt van juni tot september - 209 gewone vinvissen en 217 dwergvinvissen worden gevangen.

Jacht voor vlees

IJsland is naast Japan en Noorwegen een van de drie landen ter wereld waar de walvisjacht nog is toegestaan. De dieren worden gevangen vanwege hun vlees en walvistraan.

In juni 2023 werd de jacht op de dieren in IJsland stilgelegd, nadat uit onderzoek was gebleken dat de methode niet voldeed aan de wetgeving over dierenwelzijn. Een deel van de dieren werd meerdere keren beschoten en soms duurde het zeker een uur voordat ze daadwerkelijk dood waren.

Na twee maanden mocht er weer op de dieren worden gejaagd. Vanaf toen golden er strengere eisen voor de jachtmethoden en meer toezicht.

Duizenden amateursporters gaan een bijzondere uitdaging aan: de Marathon Rotterdam. Een ruim 42 kilometer lang parcours door de stad vergt veel organisatie, onder meer om de nodige zorg te kunnen verlenen. Om de druk op de ziekenhuizen te verlichten, maken ze in Rotterdam gebruik van uitgebreide medische posten, en dat werkt.

Gehavende renners kunnen naar zo'n tent als hulp bij een EHBO-post niet genoeg is. Artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten en ander personeel staan paraat om zorg te verlenen. Zo'n tien jaar geleden is de organisatie daarmee begonnen. Deze editie werken 140 zorgverleners verspreid over vier medische posten.

"Zo'n medische post is een soort veldhospitaal, met heel veel bedjes", zegt arts Jelmer Alsma bij het Erasmus MC en lid van de medische commissie van de Marathon Rotterdam. "Het is weer terug naar de basis: vertrouwen op handen en ogen en minder focus op een computer. Dat maakt het erg leuk, en het helpt de ziekenhuizen."

Alsma en zijn collega's werken vrijwillig tijdens de marathon, zo ontlasten ze de ziekenhuizen. Ook zijn de ritten met de ambulance naar een medische tent korter en kan gerichtere zorg worden verleend.

'Minder-getrainde lopers'

Veel meer mensen willen de laatste jaren meedoen aan een hardloopevenement. De vorige editie was in een week uitverkocht, deze editie binnen drie uur. Daarom wil de organisatie groeien naar 30.000 deelnemers. Die groei is deels in gang gezet, maar minder dan de organisatie wil. De gemeente vreest namelijk voor de veiligheid van het evenement.

Ook andere hardloopevenementen groeien hard. Zo mag de Amsterdamse marathon de volgende editie uitbreiden naar 30.000 deelnemers.

"Daardoor doen er steeds meer ongetrainde of minder getrainde hardlopers mee", zegt arts Alsma. "De kans op blessures, oververhitting en uitputting is dan groter. Dat maakt goede zorg belangrijk."

"Temperatuur speelt ook een belangrijke rol", vervolgt Alsma. "Hoe warmer het is, hoe meer problemen er zijn. Door de opwarming van het klimaat moet onze zorg dus nog beter op orde zijn."

Andere marathons

Iedere marathon in Nederland pakt de verlening van zorg op een eigen manier aan. Zo wordt het in Amsterdam volledig uitbesteed aan het Rode Kruis. In Leiden fietsen artsen langs het parcours om hardlopers te verzorgen.

Maar de manier van zorg bij de Marathon Rotterdam valt op. Andere grote evenementen kloppen bij de organisatie aan om ervan te leren. Ook staan de grotere marathons in Nederland in contact met elkaar om kennis uit te wisselen.

Toch is uiteindelijk het belangrijkst: luister naar je lichaam, adviseert Alsma. "Het klinkt zo logisch, maar na behandeling bij een medische post zeggen mensen vaak: ik voelde eigenlijk al dat het niet meer ging, maar ik ben toch doorgelopen. Let dus goed op je grenzen."

Vrijwel alle gemeenten In Drenthe hebben de paasvuren dit jaar verboden vanwege de droogte. In Gelderland en Overijssel stellen de gemeenten het besluit tot op het allerlaatste moment uit.

Intussen zijn in Drenthe gistermiddag en vannacht twee opgebouwde paasbulten in Erm en Langelo vroegtijdig in brand gevlogen, meldt RTV Drenthe.

De brandweer rukte meteen uit om erger te voorkomen:

De oorzaak van de twee branden is onbekend. Wel zijn beide branden snel geblust, juist omdat het zo droog is.

Extreme droogte

De verboden op de paasvuren hebben alles te maken met de aanhoudende droogte. Het heeft de afgelopen nacht geregend en er wordt de komende dagen meer regen verwacht. Maar dat verandert voorlopig weinig aan de droogte. De veiligheidsregio's verhoogden het natuurbrandrisico onlangs wegens 'extreme droogte' naar fase 2, oftewel extra alert.

In Drenthe zijn er in een normaal jaar meer dan honderd paasvuren. Maar dit jaar zijn het er maar een stuk of tien, waarvan vier in de gemeente Emmen. En zelfs daarbij geldt een voorbehoud.. "Als de wind te heftig is, dan kunnen we er op de dag zelf nog voor kiezen om de paasvuren niet door te laten gaan", zegt een woordvoerder van de gemeente Emmen. "Maar dat is in principe elk jaar het geval."

In de vegetatie

Het beeld in Gelderland is wisselend. Het paasvuur in Velswijk, ten noorden van Doetinchem, is bij voorbaat verboden. "Er zijn gewoon regels voor, daar moeten we mee leven", reageert organisator Dinand Wullink. "We willen het ook niet aansteken, als het zo droog is. Er zal maar wat gebeuren, hier in de buurt. Als er wat gebeurt, vergeven we ons dat nooit."

Elders in Gelderland wachten de organisatoren en gemeenten nog. In veel gevallen gaan ze daarbij af op het advies van Klaas Noorland, projectleider gebiedsgerichte aanpak natuurbrandbeheersing bij de provincie Gelderland. "De droogte zit vooral in de vegetatie", zegt hij bij Omroep Gelderland. "We hebben heel veel vegetatie waarvan de sapstromen nog niet op gang gekomen zijn. Daardoor is de brandbaarheid groot."

"Het heeft altijd te maken met de locatie", vervolgt Noorland. "Kijk vooral naar de omvang en de grootte van het vuur, maar ook naar de ligging, Als het paasvuur gerealiseerd wordt op veenachtige grond zou het vuur de bodem in kunnen trekken."

Hout ligt er

"We stellen de beslissing zo lang mogelijk uit", zegt Han Kruisselbrink van het paasvuur Lochuizen, normaal een van de grootste in de Achterhoek. "We wachten zeker tot het eind van de week. Het hout ligt er, wat moet je er anders mee. Voorlopig is het fase 2. Even afwachten."

Bernard van Eijbergen van paasvuur Laag-Soeren gaat pas donderdag of vrijdag overleggen met de gemeente. "Die heeft het laatste woord of het verantwoord of niet verantwoord is. Als het door kan gaan, gaan we zaterdagochtend met man en macht opbouwen", zegt hij.

Bouw stilgelegd

Ook in Overijssel is het beeld wisselend. In de gemeente Raalte bijvoorbeeld zijn drie paasvuren gepland. Die zijn vooralsnog niet verboden, maar er is ook nog geen toestemming gegeven. Wel heeft burgemeester Rob Zuidema de bouw van de bulten stilgelegd, meldt RTV Oost. De organisatoren van de drie paasvuren mogen voorlopig geen nieuw hout meer aanleveren.

Iets verderop, in de gemeenten Rijssen-Holten, besloten de bouwers van vijf paasvuren zelf al om te stoppen met 'bouwen'. "In 2019 hadden we ook te maken met droogte. Toen moesten we de bult op last van de gemeente verkleinen. Moesten er takken af, in plaats van erbij", zegt Dirk Jansen van paasvuur Beuseberg. Hij gaat ervan uit dat er in welke vorm dan ook wel een paasvuur komt. "Ik denk dat het mogelijk is. Het is belangrijk dat we de traditie in leven houden", zegt Jansen. "Anders wordt het moeilijk om elk jaar weer mensen te vinden die zich hiervoor willen inzetten."

Iets voor de kinderen

In Weiteveen in Drenthe is dat door het verbod een gepasseerd station en is de (deels) opgebouwde paasbult alweer opgeruimd en de houtstapel afgevoerd naar een shredder. Wat blijft is de teleurstelling bij organisator Bennie Menke. "We hadden van alles georganiseerd: muziek, iets voor de kinderen. Maar de evenementenvergunning is gekoppeld aan het paasvuur. Dus ook daar ging een streep door."

In de Griekse hoofdstad Athene zijn bij rellen 72 mensen opgepakt. Afgelopen nacht kwam het tot een confrontatie met de politie. Relschoppers gooiden onder meer met molotovcocktails.

Volgens Griekse media zijn er zeker 21 auto's beschadigd, waarvan er een aantal volledig in vlammen is opgegaan. De rellen braken uit na afloop van een concert in de wijk Exarcheia. Zo'n vijftig mensen vielen toen een politiebureau aan met molotovcocktails, stenen en vuurwerk.

De politie reageerde daarop met traangas en flitsgranaten om de menigte uiteen te drijven. Een agent raakte lichtgewond bij de confrontatie. Of en hoeveel relschoppers gewond raakten, is niet bekend.

Aanleiding onduidelijk

Het is niet duidelijk wat de aanleiding is geweest voor de rellen. Wel staat Exarcheia bekend als een anarchistische wijk waar vaker onrust is tussen inwoners en de politie. De schade en het aantal arrestaties zijn wel groter dan bij eerdere rellen in de wijk.

Exarcheia is geliefd bij toeristen, vanwege de vele smalle straatjes, kleine cafés en graffitikunst.

Er zijn problemen met de app waarmee deelnemers aan de marathon in Rotterdam kunnen worden gevolgd. De locaties van veel lopers zijn niet zichtbaar, waardoor supporters niet goed weten wanneer hun rennende familieleden of vrienden voorbij komen.

De organisatie zegt tegen persbureau ANP dat er wordt gewerkt aan het probleem. Een woordvoerder weet niet waar het is misgegaan.

Op de website zijn op de pagina 'uitslagen' wel de tussentijden te zien, zegt de woordvoerder. Verder verloopt het evenement volgens de woordvoerder soepel.

De politie heeft gisteravond een grote partij met vermoedelijk drugs onderschept in de haven van Scheveningen. Het is onbekend of er iemand is opgepakt.

Agenten in kogelwerende vesten kwamen gisteravond rond 22.00 uur in actie, meldt Omroep West. Ze brachten witgekleurde pakketten naar de kade aan de Hellingwerf. Die pakketten bleken afkomstig van een RIB, een rubberboot van zo'n acht meter lang.

De politie bevestigt de actie, maar kan nog geen uitsluitsel geven over de inhoud van de pakketten.

Het is ook nog onduidelijk waar de rubberboot met lading is onderschept, in de haven of op volle zee. Ook de herkomst van de boot is onduidelijk. Een RIB is zeewaardig, maar het lijkt aannemelijk dat de pakketten elders zijn overgeladen van een groter schip.

"Dat moet allemaal nog worden onderzocht", zegt de politie.

In november en december vorig jaar spoelden honderden kilo's drugs aan op Nederlandse stranden, vooral bij Scheveningen. De herkomst daarvan is nooit achterhaald.

Bij een Russische raketaanval op de stad Soemy in het noordoosten van Oekraïne zijn tientallen doden en gewonden gevallen. De Oekraïense autoriteiten spreken van 32 doden en ruim honderd gewonden, onder wie vijftien kinderen.

Twee ballistische raketten troffen een "gewone straat, woongebouwen, onderwijsinstellingen en auto's", zegt president Zelensky op X. "En dat op Palmzondag." De president verwijst daarbij naar het begin van de Goede Week waarin voor christenen het lijden en sterven van Jezus Christus centraal staat, in de aanloop naar Pasen.

Op beelden zijn uitgebrande auto's te zien en zwaar beschadigde gebouwen. Lichamen liggen verspreid op straat en gewonden worden weggedragen. Rusland heeft niet gereageerd.

"De wereld moet krachtig reageren. De Verenigde Staten, Europa, iedereen ter wereld die wil dat deze oorlog en deze moorden stoppen", zegt Zelensky. "Zonder druk op Rusland is vrede onmogelijk." Eerder vandaag zei Oekraïne dat het vannacht 43 Russische drones had neergehaald.

'Prima gesprekken'

Gisteren zei de Amerikaanse president Trump dat de gesprekken met Rusland over een regeling voor Oekraïne "prima" verlopen. Dat was na een ontmoeting tussen de Amerikaanse gezant Witkoff en de Russische president Poetin in Sint-Petersburg.

Onder Trump zijn de contacten tussen de VS en Rusland weer aangehaald. Trump heeft gezegd dat hij snel een einde zal maken aan de oorlog, maar concrete resultaten zijn nog niet geboekt.

Wel heeft de VS op voorhand concessies gedaan aan Rusland en de verhoudingen met Oekraïne zijn verslechterd.

Trump maakte Zelensky onder meer uit voor dictator. En tijdens een ontvangst in het Witte Huis in februari maakte Trump en zijn vicepresident Vance in het bijzijn van journalisten Zelensky harde verwijten en beten ze hem toe dat hij ondankbaar was.

Beelden van de Russische raketaanval op Soemy vanochtend:

Meerdere Europese leiders hebben afkeuring over de aanval uitgesproken en hun medeleven betuigd met de slachtoffers. De Franse president Macron zegt dat de aanval laat zien dat "alleen Rusland" ervoor kiest de oorlog voort te zetten en dat het land de diplomatieke inspanningen van Trump negeert.

"Ik ben woedend over de misdadige Russische raketaanval", zegt de voorzitter van de Europese Raad, Antonio Costa. "Rusland gaat door met zijn geweldscampagne." EU-buitenlandchef Kaja Kallas spreekt van een "verschrikkelijk voorbeeld van de steeds heviger wordende Russische aanvallen".

Een deel van de protestantse christenen in Nederland staat vaker afwijzend tegenover onder meer homoseksualiteit en echtscheidingen. Dat komt naar voren uit het onderzoek God in Nederland van KRO-NCRV en religiewetenschappers van de Vrije Universiteit Amsterdam en de Radboud Universiteit Nijmegen.

Opvattingen over onderwerpen als abortus en euthanasie blijven onder deze groep protestanten vrijwel gelijk, terwijl rooms-katholieken en mensen die niet kerkelijk zijn hier positiever over denken dan voorheen.

Het representatieve onderzoek wordt sinds de jaren 60 ongeveer iedere tien jaar gepubliceerd. Respondenten vulden de laatste vragenlijst in 2024 in. Die cijfers worden vergeleken met de resultaten uit eerdere versies van het onderzoek, dat zich richt op het christelijke geloof.

Vooral de grafieken over de acceptatie van homoseksualiteit en echtscheiding zijn dus opvallend; hier zijn bij protestantse christenen de scherpst dalende lijnen te zien. Het gaat dan voornamelijk om protestanten in kleinere orthodoxe kerken.

'Houvast en perspectief'

Fred van Lieburg is een van de hoogleraren religiewetenschap die het onderzoek uitvoerden. Hij vindt het moeilijk om te zeggen waar de veranderde standpunten van een deel van de protestants Nederland vandaan komen. "Wij vermoeden dat meer behoudende gen Z'ers zich aanmelden bij protestantse kerken." Gen Z is de naam voor de generatie die geboren is tussen 1997 en 2012.

Doordat deze conservatieve gen Z'ers mogelijk een groter wordend deel van het protestants christendom uitmaken, veranderen de gemiddelde opvattingen ook, is het vermoeden. Volgens Van Lieburg is het niet gek dat deze jonge christenen behoudender zijn. "Die generatie heeft tijdens de coronatijd veel begrenzingen gekend en voor lastige keuzes gestaan. Er gebeurt ook nu nog veel in de wereld. Dat zou een reden kunnen zijn dat ze naar meer houvast en perspectief zoeken."

Dat vinden de jongeren volgens de wetenschappers dus wellicht in de kerk. "Ze zoeken naar verbondenheid en een plek waar rechtvaardigheid en deugd ertoe doen."

Marcel Lubbers is maatschappijwetenschapper aan de Universiteit Utrecht. Hij ziet in het onderzoek voorzichtige aanwijzingen dat jongeren conservatiever worden bij thema's als bijvoorbeeld seksualiteit en transgenderisme. "Dat laatste werd vroeger nog niet gemeten, dus we weten niet zeker of jongeren hierin veranderd zijn." Maar, zegt hij verder: "Uit het Nationaal Kiezers Onderzoek blijkt wel dat jongeren tussen 2021 en 2023 wat conservatiever werden op onderwerpen als transgenderisme en adoptie door homoparen."

Lubbers mogelijke verklaring: "Als mensen het idee hebben dat ze zich sterk moeten aanpassen, of iets moeten opgeven, en als er dan ook nog onzekerheid ervaren wordt, dan grijpen ze vaak terug op een afgebakende interpretatie van wie ze zijn, tot welke groep ze behoren en wat de leefregels bij die groep zijn."

'Ontzag voor God'

In Harderwijk en omgeving ziet de christelijke jongerenorganisatie Youth United de interesse van conservatieve jongeren in het geloof groeien. Lennart van der Vegt is de oprichter van de organisatie. "Ik doe dit werk al meer dan 25 jaar, maar de laatste jaren is ons werk enorm gegroeid."

Vier jaar geleden begeleidde de organisatie nog zo'n 50 mensen, nu zijn het er meer dan 500. "We zien dat veel meer jongeren op zoek zijn naar zingeving." Van der Vegt schat dat zo'n 40 procent van de jongeren bij Youth United afkomstig is uit een protestantse kerk.

Tijdens de activiteiten die hij organiseert leren jongeren verschillende kanten van het christelijke geloof kennen. "We behandelen bijvoorbeeld thema's als ontzag voor God, maar ook 'heiligheid'. Daaronder verstaan we onder andere eerlijkheid en trouw in een relatie, en niet met jan en alleman het bed in duiken."

Seksualiteit komt dus ook aan bod tijdens het programma. "Dat past binnen het huwelijk. Wij willen ons houden aan hoe de Bijbel dat huwelijk voorschrijft. Maar we vragen ook dat jongeren breken met bepaalde oude gewoonten, zoals het kijken van pornografie."

De organisatie doopt ook jongeren. "Dan vinden we het wel belangrijk dat je je oude leven begraaft en dit nieuwe leven aangaat."

Op de Canarische Eilanden heeft hevige regenval gisteren tot veel overlast geleid. Vooral Lanzarote werd zwaar getroffen. Er zijn geen berichten over slachtoffers, wel is er flinke schade.

Op Lanzarote werd door de regering van de eilanden tijdelijk de noodtoestand uitgeroepen vanwege het risico op overstromingen. Die werd vanochtend weer ingetrokken. In de plaats Tahiche op Lanzarote viel volgens lokale media meer dan 100 liter water per vierkante meter.

In de plaats Arrecife veranderden straten in rivieren en stroomden kelders en riolen over, schrijft het plaatselijke medium La Voz de Lanzarote. Ook in de kustplaats Teguise was er veel overlast. De Guardia Civil besloot daar drie toegangswegen te sluiten omdat er stenen en modder op het wegdek lagen.

Spaanse media tonen beelden van modderstromen en ondergelopen wegen en straten:

De regen is een uitloper van storm Olivier. Donderdag werden meerdere vluchten van en naar de luchthaven van Lanzarote geannuleerd of omgeleid vanwege gevaarlijke weersomstandigheden door de storm. De weerdiensten hadden toen code oranje uitgeroepen.

De natuurbrand in Drunen, in Brabant, is onder controle. Rond 12.00 uur gaf de Veiligheidsregio Brabant-Noord het sein brand meester. De brand in de Loonse en Drunense Duinen is nog niet volledig uit.

Gistermiddag brak er brand uit in het gebied en de hele nacht is de brandweer bezig geweest met blussen. Volgens de veiligheidsregio gaat het nog "geruime tijd" duren voordat de brand helemaal uit is.

De veiligheidsregio zegt dat de regen en gunstige wind geholpen hebben bij het blussen. Er is een oppervlakte van 600 bij 700 meter afgebrand. Er zijn geen gewonden gevallen.

Bekijk hier beelden van de brand:

De brand woedt nog in de grond. "Het lijkt aan de bovenkant uit, maar heel veel takken en bomen smeulen nog", zegt de woordvoerder. Bij de bluswerkzaamheden is gebruikgemaakt van een trekker met bosfrees. Met zo'n machine wordt de grond omgewoeld, zodat de brand zich niet via de bodem verder kan verspreiden.

De woordvoerder benadrukt dat er nog meer regen nodig is en zegt dat het vuur weer kan oplaaien als de wind toeneemt en verkeerd waait. Vannacht waren er zo'n honderd brandweermensen bezig met blussen.

Vanwege de rook werd geadviseerd om ramen en deuren dicht te houden. De rook trok gisteren in de richting van Waalwijk. Over de oorzaak van de brand is nog niets bekend.

Brandstichting Veluwe

Op de Veluwe is de politie een onderzoek begonnen naar mogelijke brandstichting in natuurgebieden. Gisteravond en rond middernacht moest de brandweer tot twee keer toe uitrukken voor een heidebrand bij de Hooiweg in Elspeet. Om 02.50 uur stond ook de heide 13 kilometer verderop bij Ermelo plotseling in brand. Het vuur woedde aan beide kanten van een fietspad tussen de Flevoweg en het Hessenmeer.

Volgens Omroep Gelderland waren er eerder deze week in hetzelfde gebied ook al twee branden. De heide op de Veluwe is net als de rest van de natuurgebieden in Nederland gortdroog, maar de politie vermoedt dat vijf branden in zo'n korte tijd geen toeval kunnen zijn en doet nu onderzoek.

Goedemorgen! Vandaag komen de leiders van de coalitie bijeen om te praten over de voorjaarsnota en in Rotterdam wordt de marathon gelopen.

Eerst het weer: in de ochtend veel wolken en geregeld buien. Vanuit het westen wordt het droger en breekt de zon nog even door. Het is minder warm dan gisteren met 14 tot 17 graden.

Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Twee grote sportwedstrijden: de marathon van Rotterdam en de wielerklassieker Parijs-Roubaix. De marathon vanaf 09.45 uur live te volgen op NPO 1 en via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app, Parijs-Roubaix vanaf 13.10 uur op NPO 1, NOS.nl en via de tv-app NOSLive.

Wat heb je gemist?

De brandweer is de hele nacht bezig geweest met de bestrijding van de natuurbrand bij Drunen. Sinds gistermiddag woedt er een grote brand in de omgeving van de Kanaalweg. Hoe lang de brandweer nog nodig heeft, is niet duidelijk.

De brandweer hield er sinds gisteravond laat al rekening mee dat het blussen de hele nacht zou duren. Zo'n honderd brandweermensen zijn ingezet om het vuur in het kurkdroge gebied te bestrijden.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Het getroffen gebied maakt deel uit van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Het gebied heeft de beschermde Natura 2000-status. De exacte schade aan de natuur daar moet nog duidelijk worden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog dit:

De liefhebbers van het bloemencorso van de Bollenstreek troffen het: stralend weer en heel veel bloemen. Er kwamen honderdduizenden toeschouwers vanuit de hele wereld op af:

Fijne dag!

23 mei 1981. Het is 12 graden en de regen komt met bakken uit de hemel. 265 mensen lopen die dag de eerste officiële Marathon van Rotterdam. Althans, ze doen een poging. Een derde haalt de finish niet. Het parcours? Zeven rondjes om de Kralingse Plas.

44 jaar later voert de 42,195 kilometer lange route vanaf de Erasmusbrug door Zuid, via de Kubuswoningen naar de Kralingse Plas en weer terug. Eén ding is hetzelfde gebleven: de finish op de Coolsingel.

Met 55.000 deelnemers - van wie 18.000 de marathon-afstand lopen - en bijna een miljoen toeschouwers is de Rotterdamse marathon anno 2025 uitgegroeid tot het grootste eendaagse evenement van Nederland. Deelname is allang niet meer alleen weggelegd voor atleten. En voor toeschouwers gaat het om veel meer dan aanmoedigen.

Wie daar als geen ander over kan meepraten is Rotterdammer Herman Wilton. In 1985 liep hij de Marathon van Rotterdam voor het eerst. "Ik had de Elfstedentocht gemist omdat ik in het buitenland was, dus ik wilde iets anders doen. Per toeval kon ik 14 dagen van tevoren aan een kaartje komen."

Zijn eerste deelname staat in Wiltons geheugen gegrift. Met nauwelijks training legde hij de route, die toen nog van Noord naar Zuid liep, in minder dan vier uur af. "Ik weet nog dat ik na uren lopen de brug overstak naar Zuid en dacht: fuck them all, we gaan ervoor. Vanaf dat moment werd de marathon een onderdeel van mijn leven."

Vandaag loopt de 75-jarige Rotterdammer 'de mooiste' voor de 38e keer. "In het begin was de marathon een sportieve wedstrijd voor echte hardlopers, meer niet. Dat is langzaam uitgegroeid tot wat het nu is: een evenement met internationale allure en een echt volksfeest."

Toen in 1985 voor het eerst een wereldrecord werd verbroken, nam de belangstelling voor het evenement exponentieel toe, weet Wim Jonkman. Hij is sinds het begin bij de organisatie betrokken en heeft cijfers bijgehouden. "In 1990 deden er al meer dan 10.000 mensen mee."

Waar tijdens die eerste regenachtige editie in 1981 slechts een handvol toeschouwers bij de start en finish stond, is het evenement tegenwoordig "een soort Rotterdamse nationale feestdag", zegt Jonkman.

"Mensen komen massaal naar de stad omdat het hartstikke gezellig is. Maar men hecht er ook waarde aan om iedereen tot de laatste loper naar de finish te juichen. Dat maakt de Marathon van Rotterdam uniek."

Bekijk de beelden van de eerste marathon in 1981 en het eerste wereldrecord in 1985:

Wilton en Jonkman benadrukken dat ze heus niet willen afgeven op de Amsterdamse evenknie van de marathon, maar beiden stellen ze dat Amsterdammers het vooral vervelend vinden dat veel wegen zijn afgezet, terwijl in Rotterdam de hele stad ervoor uitloopt.

"In al die jaren dat ik erbij betrokken ben geweest, heb ik nooit gezeur gehoord van Rotterdammers", aldus Jonkman. "Integendeel zelfs. Toen de route een aantal jaar geleden werd aangepast en niet meer door de Crooswijksestraat liep, waren de bewoners heel teleurgesteld."

Hardloopveteraan Wilton, die ook in andere steden veel marathons heeft gelopen, beaamt dat de sfeer in Rotterdam ongeëvenaard is. "Er zijn weinig steden waar het zo leeft als hier. Bovendien is er een groot verschil tussen publiek dat er alleen staat, en publiek dat de marathon vanuit het hart meebeleeft. En dat zie je in Rotterdam."

Biertje drinken met medaille om

Voor Café van Zanten aan de Binnenrotte is de marathon inmiddels een van de grootste evenementen van het jaar. "Tenzij Feyenoord een kampioenswedstrijd of bekerfinale speelt, maar dat gebeurt niet elk jaar", lacht leidinggevende Leo van Heusden.

Sinds een paar jaar pakt het café, samen met buurman Café Pol, groots uit met een podium en een dj. "Na de marathon willen veel mensen nog de stad in voor een gezellig feestje. Het wordt elk jaar drukker."

Dat veel feestvierders net rennend een afstand hebben afgelegd die grofweg gelijk is aan de afstand tussen Amsterdam naar Utrecht, lijkt hen niet te deren, zegt Van Heusden. "Er staan altijd veel mensen met een medaille bij ons, dus gelukkig zijn veel lopers na hun prestatie nog in staat om een biertje te drinken."

De brandweer is de hele nacht bezig geweest met de bestrijding van de natuurbrand bij Drunen. Sinds gistermiddag woedt er een grote brand in de omgeving van de Kanaalweg. Hoe lang de brandweer nog nodig heeft, is niet duidelijk.

De brandweer hield er sinds gisteravond laat al rekening mee dat het blussen de hele nacht zou duren.

Zo'n honderd brandweermensen zijn ingezet om het vuur in het kurkdroge gebied te bestrijden.

Voor zover bekend zijn er geen gewonden gevallen. Het getroffen gebied maakt deel uit van Nationaal Park Loonse en Drunense Duinen. Het gebied heeft de beschermde Natura 2000-status. De exacte schade aan de natuur daar moet nog duidelijk worden.

Bekijk hier beelden van de brand:

De Veiligheidsregio adviseerde omwonenden gisteren om ramen en deuren vanwege de rook dicht te houden. De dikke rookpluimen trokken in de richting van Waalwijk.

Ook werd een NL Alert verstuurd met de oproep aan wandelaars en andere aanwezigen om het gebied zo snel mogelijk te verlaten.