NOS Nieuws - Algemeen

Na jaren van daling hebben zich dit collegejaar meer nieuwe studenten ingeschreven voor een universitaire lerarenopleiding. Volgens Universiteiten van Nederland (UNL) zijn er 11 procent meer inschrijvingen dan vorig jaar. Het aantal studenten steeg van 2065 naar 2284.

"Het is heel goed nieuws dat we het tij weten te keren en dat meer studenten kiezen voor een universitaire lerarenopleiding", zegt UNL-voorzitter Caspar van den Berg. Volgens hem begint het zijn vruchten af te werpen dat universiteiten de afgelopen jaren vol hebben ingezet op meer en verschillende lerarenopleidingen. "Maar we zijn er nog niet, want het lerarentekort is groot en scholen staan te springen om meer academische leraren."

Lesbevoegdheid via de universiteit

Om het lerarentekort in het onderwijs terug te dringen, zijn op universiteiten verschillende maatregelen genomen. Zo hebben universiteiten meer mogelijkheden gecreëerd om in te stromen in een lerarenopleiding. In een aantal regio's kunnen bijvoorbeeld zij-instromers die geen Nederlands hebben gestudeerd toch een opleiding tot leraar Nederlands volgen. In drie jaar kunnen zij hun bevoegdheid halen om op een middelbare school les te mogen geven.

Ook is bij universiteiten in Rotterdam, Amsterdam en Leiden een masteropleiding voor het basisonderwijs gestart, waar studenten in twee jaar hun lesbevoegdheid halen.

Waar eerst nog een hbo-opleiding nodig was, komen er de laatste jaren steeds meer mogelijkheden om een lesbevoegdheid te halen via de universiteit.

Dat komt in de praktijk onder meer van pas bij basisscholen. Die hebben soms behoefte om mensen met specialistische kennis voor de klas te krijgen om bijvoorbeeld taalachterstanden weg te werken. Dat zou kunnen door docenten die een taal hebben gestudeerd.

Tekorten

Het tekort aan docenten is in het hele land groot. In december waren er op basisscholen zo'n 7700 fulltime leraren te weinig en in het voortgezet onderwijs ging het om 3800 banen. Verwacht wordt dat het tekort eerst licht zal dalen om vervolgens weer toe te nemen.

Dat komt door het toenemende aantal leerlingen, maar ook door meer leraren die met pensioen gaan en het banentekort in andere sectoren.

Joost Eerdmans, de partijleider van JA21, hoopt dat hij na de volgende Tweede Kamer-verkiezingen met VVD en CDA een kabinet kan vormen. Hij vindt dat een "constructief alternatief op rechts", zo zei hij in zijn speech tijdens de Algemene Ledenvergadering van zijn partij.

JA21 is een van de laatste partijen die samenwerking met de PVV niet uitsluiten. "Maar zonder VVD en CDA wordt het lastig", zegt Eerdmans. "Het is dus voor het land cruciaal dat JA21 gaat groeien, zodat er straks wel een centrum-rechtse regering gevormd kan worden."

Op dit moment zit Eerdmans op de enige zetel in de Tweede Kamer voor JA21. Volgens de Peilingwijzer zouden daar een tot drie zetels bij komen als er nu verkiezingen zouden zijn. In de Eerste Kamer heeft JA21 drie zetels.

Met Ingrid Coenradie hoopt de partij een nieuwe stemmentrekker in handen te hebben. Zij was tot de val van het kabinet staatssecretaris voor de PVV, maar maakte gisteren bekend dat ze overstapt naar JA21.

'Controle kwijt'

Eerdmans zette in zijn speech op de ledenvergadering de rechtse koers van JA21 uiteen. Zo moeten wat hem betreft middeninkomens ontlast worden, onder meer door de benzine- en gasprijs omlaag te brengen.

Daarnaast moeten het parlement en regering meer zeggenschap krijgen over het beleid. "We zijn de controle kwijt over onze grenzen, ons stikstofbeleid, onze openbare orde", zo zei hij in zijn speech. "Allerlei ongekozen organen en instanties en Europese rechters bepalen voor ons wat we wel en niet mogen."

Verder zijn het behoud van "westerse normen en waarden" en het terugdringen van migratie de belangrijkste speerpunten van JA21. Eerdmans kondigde aan deze zomer met een voorstel te komen om het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, dat onder meer de rechten van asielzoekers beschermt, aan te passen.

Een man in Tilburg heeft gisteravond een taxi gestolen en daarmee een ongeluk veroorzaakt. De taxi botste op een andere auto, de inzittende daarvan raakte gewond.

Op een taxistandplaats gaf de man aan een taxi nodig te hebben en stapte in bij een taxichauffeur. De chauffeur vertrouwde de situatie echter niet en probeerde de man weg te sturen. De chauffeur kreeg toen klappen en de man wist er daarna met de taxi vandoor te gaan. De politie ging met meerdere politie-eenheden op zoek naar het voertuig.

Even later botste de taxi bij een kruising op een auto. Bij de botsing raakte een vrouw gewond, zij is naar het ziekenhuis gebracht. Het is niet bekend hoe het nu met haar gaat.

Stroomstootwapen

Na de botsing sloeg de man te voet op de vlucht. Het kostte de politie moeite om de man aan te houden. Hij rende weg en verzette zich hevig. Bij de aanhouding is een stroomstootwapen gebruikt. Na een medische behandeling is hij overgebracht naar een politiecel. Vandaag wordt de man verhoord.

Bij een ongeluk op de A28 bij Spier (Drenthe) is vanochtend een 18-jarige man uit Amersfoort om het leven gekomen. Twee andere inzittenden van dezelfde auto raakten zwaargewond. Het gaat om een 20-jarige man uit Hoevelaken en een 19-jarige man uit Leusden.

De auto waarin het drietal zat, botste rond 06.15 uur op een vrachtwagen. Over de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. De politie doet daar onderzoek naar.

Vlak bij de plek van het ongeluk landde een traumahelikopter. De vrachtwagenchauffeur bleef voor zover bekend ongedeerd, schrijft RTV Drenthe.

Weg afgesloten

De A28 is de hele ochtend afgesloten. Naar verwachting is de weg richting Hoogeveen rond 12.00 uur weer vrij. Het verkeer wordt omgeleid via de A7 en de A32.

GroenLinks-PvdA-leider Timmermans heeft aan het begin van het congres van beide partijen opgeroepen om kalm te blijven. "Respecteer meningsverschillen" en "laat elkaar niet los", riep hij de leden op, nu de spanning binnen de gelederen over het nieuwe Israël-standpunt hoog is opgelopen.

Tweede Kamerlid Kati Piri diende donderdag, met steun van de Kamerfractie, een motie in om de levering van onderdelen voor het Israëlische luchtverdedigingssysteem Iron Dome stil te leggen. Volgens haar geeft dit systeem Israël zo veel veiligheid, dat het land zich sterk genoeg voelt om landen om zich heen aan te vallen en daar slachtoffers te maken.

Meerdere PvdA-prominenten, onder wie oud-partijleiders Job Cohen en Lodewijk Asscher, keerden zich gisteren fel tegen dit standpunt. Zij dienden een motie in voor het congres, om het bestuur te dwingen afstand te nemen van de motie van Piri. De prominenten wijzen er, net als andere tegenstanders, op dat met het wegvallen van de raketverdediging er in Israël tienduizenden onschuldige burgerslachtoffers kunnen vallen.

'Beide redeneringen zijn sluitend'

"Ik heb gezien wat dit aan pijn en verdriet heeft veroorzaakt", zei fractieleider Timmermans, die benadrukte dat beide redeneringen "sluitend" zijn. "Daarom is belangrijk dat wij een partij zijn waar dit soort dingen besproken worden", zei hij aan het begin van het congres. "Wat ons allemaal bindt is dat het moorden stopt en dat er niet nog meer onschuldige slachtoffers vallen."

PvdA en GroenLinks houden in de ochtend beide een eigen congres in verschillende zalen, vanmiddag komen de leden bij elkaar in één zaal. De speech van Timmermans was via een tv-scherm voor alle leden te volgen en kon in beide zalen rekenen op een staande ovatie.

'Schande'

De gemoederen op het PvdA-congres liepen flink op toen een meerderheid ermee instemde om de motie van Asscher vanmiddag, in het gezamenlijk deel van het congres, aan bod te laten komen. Dat betekent dat zowel de leden van PvdA als GroenLinks erover zullen stemmen. Er werd geschreeuwd vanuit de zaal en "schande" geroepen.

Partijprominent Gerdi Verbeet, die zich eerder had gekeerd tegen de fusie met Groen Links, pakte het podium en sprak over een "kunstje"'. Zij vindt dat zolang GroenLinks en PvdA nog niet zijn gefuseerd, PvdA-leden de kans moeten krijgen om zelf over het Israël-standpunt te praten. Maar de voorzitter van het presidium bleef bij het besluit.

Het PvdA-bestuur heeft zelf ook een motie ingediend, waarin het benadrukt dat de motie van Piri tot "verdriet, zorg en pijn" heeft geleid en roept ertoe op "het gesprek met elkaar te blijven voeren". Het bestuur spreekt wel steun uit voor de koers van de Tweede Kamerfractie.

De politie heeft vannacht een einde gemaakt aan een illegaal feest in Borgsweer (Groningen). Op dat feest werd een pasgeboren zeehondenpup gevonden, zegt de Stichting Zeehondencentrum Pieterburen tegen RTV Noord. Hoe dat dier daar terechtkwam, is onduidelijk.

Op de rave kwamen zo'n honderd tot tweehonderd bezoekers af. Emmy Venema van de Stichting Zeehondencentrum Pieterburen werd vanochtend gebeld door de politie over de vondst van de pup. "Het dier had nog een navelstreng dus was pas net een paar dagen oud. De kans is groot dat de moeder van de pup daar ook in de omgeving was, maar die zal zijn weggevlucht. De pup is nu dus een wees", aldus Venema.

Rond 03.00 's nachts is het feest beëindigd door agenten die de geluidsinstallatie uit hebben gezet. Tegen 06.00 uur was het terrein leeg. "Het feest was inmiddels beëindigd en veel bezoekers waren al vertrokken."

De pup zou over de weg zijn gekropen, tussen de auto's door. "Een ME'er heeft het dier toen gevangen en in veiligheid gebracht tot wij er waren."

Venema vermoedt dat de moeder in de omgeving is bevallen en onbedoeld op het geïmproviseerde festivalterrein terecht is gekomen.

Het terrein waarop de illegale rave werd gehouden:

De meeste feestgangers hebben het terrein vrijwillig verlaten, anderen zijn later weggestuurd door de politie. Niemand is aangehouden. Agenten hebben de auto's van bezoekers die onder invloed waren verplaatst naar de openbare weg, zodat ze daar hun roes uit konden slapen, schrijft de regionale omroep.

Pup heet Rave

De zeehondenpup zou in goede gezondheid zijn en heeft de naam Rave gekregen.

Het moet een feest worden waar Amsterdam over twintig of dertig jaar nog steeds over praat. Om het 750-jarig bestaan van de stad te vieren is een groot deel van de ringweg A10 omgetoverd tot festivalterrein.

Festivaldirecteur Sietse Bakker, de man die in 2021 verantwoordelijk was voor het Eurovisie Songfestival in Rotterdam, zette alles op alles om het feest op de ring goed voor te bereiden. "Normaal neem je hier dagen of weken voor, maar nu moest het snel worden opgebouwd. In acht of negen uur over een lengte van 15 kilometer", vertelt hij in het NOS Radio 1 Journaal.

Gisteravond werd de A10 voor een groot deel afgesloten, alleen het noordoostelijke deel van de weg is nog open. De hele nacht is er gewerkt om alles op tijd af te krijgen. De grootste uitdaging was volgens Bakker het plaatsen van 750 bomen bij knooppunt De Nieuwe Meer. Daar is de A10 in enkele uren veranderd in een bos.

Goede schoenen

Het is een van de weinige plekken waar de verwachte 253.000 bezoekers vandaag de schaduw op kunnen zoeken. Vanwege de aangekondigde hitte worden aanwezigen gevraagd om zich goed voor te bereiden. Eet genoeg en drink genoeg is het advies van de organisatie, maar denk ook aan goede schoenen.

Met maximumtemperaturen die op kunnen lopen tot boven de 30 graden, kan het asfalt een temperatuur bereiken van 50 graden. Volgens Bakker moeten mensen steeds in hun achterhoofd houden dat ze geen festivalterrein bezoeken, maar een snelweg. Tijdens het festival zijn extra EHBO'ers, waterpunten en insmeerplekken aanwezig.

Veel mensen gingen hardlopen op de A10:

Het feest is begonnen met een hardloopevenement. Oorspronkelijk met een lengte 7,5 kilometer, maar vanwege de hitte met de helft ingekort. Het moet volgens de organisatie een surrealistische ervaring worden. Wie stilstaat of rent over de snelweg zal hele andere dingen zien dan wanneer je met je auto over de A10 rijdt.

Verder staat onder meer muziek, dans, cultuur, mode en eten en drinken op het programma. Ook geven twintig stellen elkaar vandaag het jawoord op de snelweg.

"Het feest is geslaagd als alle bezoekers een fijne dag hebben gehad en vanavond tevreden hun bed instappen", zegt Bakker. Dan kan het grote opruimen beginnen, want morgenmiddag om 15.00 uur gaat de ring weer open voor autoverkeer.

Er staan nog een paar technische repetities op de planning en aan de faciliteiten wordt nog de laatste hand gelegd, maar dan is het zover: de eerste NAVO-top ooit in Nederland. "Heel spannend", zegt Robert Dingjan, operationeel directeur van de taskforce NAVO-top bij het ministerie van Buitenlandse Zaken. Bijna twee jaar werkte hij aan de voorbereiding.

Hoewel het de eerste NAVO-top is, komt Nederland niet helemaal onbeslagen ten ijs. In 2014 was Nederland het gastland van de Nuclear Security Summit (NSS), ook in Den Haag. De ervaringen van toen helpen nu bij het organiseren van de NAVO-top, zegt Dingjan, destijds ook betrokken bij de organisatie.

"Toen zijn we heel vroeg begonnen met het benaderen van alle delegaties. Dat moest ook, want het was zo'n honderd jaar geleden dat we de vorige grote top in Nederland organiseerden." Dat was de Tweede Haagse Vredesconventie in 1907, toen ruim veertig delegaties naar Den Haag kwamen. Maar de geopolitieke situatie van toen is onvergelijkbaar met die van nu, zegt Dingjan. "Dus op de ervaringen van toen kunnen we niet terugvallen."

Voor de NSS in 2014 stuurde Nederland daarom al vroeg zogeheten delegation officers op pad om contact te leggen en een vertrouwensband met de ambassades aan te gaan. Door duidelijk aan te geven wat wel en niet kon, wist iedereen wat men kon verwachten.

Dat vroege contact zorgde voor vertrouwen en begrip, zegt Dingjan. Die aanpak paste Nederland daarna toe bij onder meer het EU-voorzitterschap in 2016 en nu bij de NAVO-top. "Niets is raar, als je het maar kunt uitleggen", vat hij alle protocollen samen die de organisatoren ontvingen van de NAVO. "Het is een soort NAVO-bijbel: zo zal het zijn." De eisen zijn heel specifiek en lopen uiteen van de grootte van vergaderruimten tot de dempingscoëfficiënt van het tapijt.

Sinds de NSS-top is er veel veranderd. "Bij die top wilden de deelnemers voorkomen dat nucleaire wapens in handen van terroristen vielen. Wie kon daartegen zijn?", blikt Dingjan terug. "Nu liggen de zaken heel anders." Zo schoof Rusland bij de NSS nog aan als deelnemer, terwijl dat land nu als de grootste dreiging wordt gezien voor het bondgenootschap.

Dat werkt door tot in de kleinste details voor de organisatoren. "Er is nu veel meer dreiging. We leven in een soort grijs gebied. Er is een hybride oorlog gaande, waardoor we op alle terreinen rekening moeten houden met spionage, ook tijdens de top." Cybersecurity is daarom dit keer een veel groter thema, zegt Dingjan.

In deze video zie je welke impact de enorme beveiligingsoperatie heeft in Den Haag en de rest van Nederland:

Alle apparatuur die komende week gebruikt wordt in Den Haag moet bijvoorbeeld bedraad zijn, zegt Dingjan. "We hebben compleet nieuwe netwerken aangelegd om te voorkomen dat daarop ingebroken kan worden." De apparaten mogen geen connectie met wifinetwerken maken. Ook om de apparaten zelf zal een kluis geplaatst worden, zodat ook op onbewaakte momenten niemand bijvoorbeeld een usb erin kan stoppen.

De voorbereidingen begonnen weliswaar al twee jaar geleden, dat neemt niet weg dat het programma van de conferentie nog tot het laatste moment kan wijzigen. De afgelopen weken verschenen in diverse media berichten dat de top flink afgeslankt is en dat de vergaderingen ingekort zijn, onder meer om de Amerikaanse president Trump tevreden te stemmen. Van hem is bekend dat hij een hekel heeft aan lange vergaderingen.

Dineren aan de vergadertafel

Nederland bemoeit zich zelf niet met het programma of de inhoudelijke opzet van de gesprekken, zegt Dingjan hierover. Dat is volledig in handen van de NAVO, al staat daar dan met oud-premier Rutte een Nederlander aan het roer. "De lijntjes zijn kort, maar inhoudelijk gaat de NAVO over het programma", zegt Dingjan.

Het programma is wel anders dan bij vorige toppen, zegt Dingjan. "Een aantal vergaderingen zien er anders uit. De diners voor ministers zijn bijvoorbeeld werkdiners geworden; zij eten niet buiten de deur, maar aan hun vergadertafels." Hij laat in het midden waarom het programma gewijzigd is, maar benadrukt dat er in ieder geval niet minder vergaderd wordt.

"Er zijn andere dingen voor teruggekomen of juist toegevoegd, zoals het Defence Industry Forum. Dat is een compleet apart evenement binnen het evenement geworden." Het is dus zeker niet minder hectisch voor de organisatie, zegt Dingjan. "Wij hebben onze handen helemaal vol: van dinsdagochtend tot de diners die avond en de dag erna."

Goedemorgen! Het is de langste dag van het jaar. Amsterdam viert feest op de ringweg A10, die daarvoor tot morgenmiddag dicht is. En GroenLinks-PvdA heeft een congres. Vorige week besloot de partij definitief te gaan fuseren, maar er is ook spanning over het Israël-standpunt.

Eerst het weer: Het is zonnig en op veel plekken tropisch warm met temperaturen tussen 29 en 33 graden. De zuidoostenwind is daarbij zwak of matig. Vanavond blijft het nog lang warm met temperaturen tussen 15 en 22 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Israël en Iran hebben elkaar opnieuw aangevallen. Israël zegt locaties voor het lanceren en opslaan van raketten te hebben bestookt. Iraanse staatsmedia melden dat in de stad Qom een kind is gedood toen een projectiel insloeg in een gebouw. Ook uit andere steden kwamen berichten over explosies.

Israël zegt dat Iran vannacht vijf raketten afvuurde. In de buurt van Tel Aviv zou een gebouw door brokstukken van een luchtafweerraket zijn geraakt en in brand zijn gevlogen. Over slachtoffers daar is nog niets bekend.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Het wordt een heel warm weekend. En op de A10, waar tienduizenden Amsterdammers vandaag feestvieren, wordt het nog net iets heter. Het asfalt kan tot 50 graden worden. Hoe ga je daarmee om?

Fijne (tropische) dag!

Bij een café in Rotterdam zijn vannacht twee mensen gewond geraakt. Volgens de politie werd er rond 00.30 uur geschoten bij een horecazaak in de Witte van Haemstedestraat.

De slachtoffers zijn een man en een vrouw. Beiden zijn naar het ziekenhuis gebracht, over hun verwondingen is niets bekend. De politie is een onderzoek gestart.

Mishandeling

Twee uur later werd opnieuw geschoten in de stad. Dat gebeurde bij een mishandeling van een man aan de Hooghagen. Het slachtoffer, een 22-jarige man uit Schiedam, raakte niet gewond door het geloste schot, maar werd volgens de politie wel zwaar mishandeld en beroofd.

Hij werd door meerdere mannen in elkaar geslagen en spullen van hem zijn meegenomen. Hij is met een ambulance naar het ziekenhuis gebracht.

De politie zoekt getuigen voor beide schietpartijen.

Modeondernemer en kunstschilder Kees de Waal is op 103-jarige leeftijd overleden, heeft zijn familie bekendgemaakt in een overlijdensadvertentie in De Telegraaf.

De Waal nam begin jaren 60 de kledinggroothandel van zijn vader over en veranderde de firma in een winkelformule. Hij nam een aantal modezaken over en doopte die om tot HIJ mannenmode. De keten ging eind jaren 90 samen met de ZIJ op in het huidige WE. De Waal was toen al geruime tijd met pensioen.

De keten heeft behalve in Nederland vestigingen in onder meer België, Duitsland, Frankrijk en Zwitserland. Via online platforms bedient het klanten in meer dan 25 landen.

De directie van WE schrijft in een overlijdensadvertentie dat De Waal met HIJ een merk lanceerde "dat de stijl en behoeften van een nieuwe generatie weerspiegelde". "Zijn oorspronkelijke principes van ondernemerschap met een sterk gevoel voor design en het consumentengedrag zijn nog steeds de kern van het bedrijf."

De Waal (Bussum, 1922) was niet alleen een succesvol ondernemer, maar ook een begenadigd schilder. Hij won op 14-jarige leeftijd een nationale tekenwedstrijd en volgde in de Tweede Wereldoorlog een opleiding aan de academie in Arnhem. Hij exposeerde zijn werk in tientallen musea wereldwijd.

Bij een actie tegen illegale dierenhandel heeft de Mexicaanse politie ruim 3400 beschermde babyschildpadden onderschept. De man die de dieren vervoerde, is aangehouden.

De verdachte werd gecontroleerd in de zuidelijke staat Chiapas. Agenten vonden in kartonnen dozen 3427 opeengepakte zoetwaterschildpadjes. Het gaat om trachemys venusta-schildpadden, een beschermde diersoort in Mexico.

Volgens dierenbeschermers hadden de schildpadden veel te weinig ruimte en werden ze niet goed verzorgd.

De schildpadden zijn naar een dierenopvang gebracht. Daar wordt gekeken of ze in de natuur kunnen worden vrijgelaten. Ze zullen niet als huisdier worden weggegeven, benadrukt de milieudienst.

De regering van Panama heeft in het westen van het land enkele grondwettelijke rechten opgeschort nadat protesten uit de hand waren gelopen. Bewoners van de provincie Bocas del Toro hebben de komende dagen geen recht op vereniging en mogen zich ook niet vrij bewegen.

Het is onrustig in Panama nadat in maart een pensioenhervorming werd ingevoerd. Daartegen wordt met name in het westen geprotesteerd onder aanvoering van vakbonden. Die nemen het op voor de werknemers van bananenplantages waar de provincie Bocas del Toro om bekendstaat.

De demonstraties worden steeds grimmiger. Betogers hebben wegblokkades opgeworpen en raken geregeld slaags met de politie. Donderdag werden winkels en kantoren in de provinciehoofdstad Changuinola geplunderd. Ook een vestiging van de bananengigant Chiquita en de lokale luchthaven werden aangevallen.

'Radicale groepen'

Daarop besloot de regering vrijdag de grondwet voor vijf dagen deels buiten werking te stellen. Sinds eind mei gold de noodtoestand al in de provincie.

Een minister sprak van radicale groepen die niet meer op een legitieme manier protesteren. De maatregel is nodig "om de provincie te redden en rust te brengen".

De Amerikaanse president Trump vindt dat de Verenigde Staten zich niet hoeven te houden aan de verhoogde NAVO-norm. De rest moet dat wel, zei hij.

Het is de bedoeling dat de lidstaten van het militair bondgenootschap de komende week op de top in Den Haag afspreken om voortaan 5 procent van hun bruto binnenlands product aan defensie uit te geven. Secretaris-generaal Rutte heeft voorgesteld dat landen 3,5 procent aan pure defensie-uitgaven doen en 1,5 procent aan zaken waar de krijgsmacht ook baat bij heeft, zoals infrastructuur.

De Verenigde Staten gaven vorig jaar 3,4 procent uit aan defensie, waarmee het land dus al bijna voldoet aan het eerste deel van de nieuwe norm. Maar Trump vindt niet dat zijn land hoeft mee te doen aan de norm van 5 procent. "We steunen de NAVO al zo lang", zei hij.

Het is de vraag wat Rutte met deze opstelling gaat doen. Hij moet ook al de Spaanse premier Sanchéz overhalen om toch mee te doen. Sánchez zei gisteren dat hij niet met de nieuwe norm kan instemmen. Trump reageerde daar ook nog op. Hij noemde Spanje "een zeer karige betaler" en zei dat "ze moeten betalen wat iedereen betaalt".

De Spanjaarden bungelen onderaan het lijstje van defensie-uitgaven van NAVO-lidstaten. Ze geven slechts 1,3 procent van hun bbp uit aan defensie.

Bij overstromingen in het zuiden van Brazilië zijn zeker drie mensen omgekomen. In de staat Rio Grande do Sul zijn rivieren de afgelopen dagen buiten hun oevers getreden door aanhoudende hevige regenval. Meer dan 6000 mensen hebben daardoor gedwongen hun huis verlaten.

De drie dodelijke slachtoffers waren allen met de auto onderweg toen ze verongelukten. Een iemand reed over een brug toen die door de sterke stroming werd weggeslagen. De auto van een ander werd door een omvallende boom geraakt. Het derde slachtoffer doorkruiste een ondergelopen gebied. Haar echtgenoot wordt nog vermist.

In de hoofdstad van de staat, Porto Alegre, zijn uit voorzorg drie coupures gesloten. Braziliaanse media melden dat dat met zandzakken gebeurt, omdat de waterkeringen nog in aanbouw zijn.

'Beter voorbereid'

De situatie is nog niet zo ernstig als vorig jaar mei, toen tientallen mensen om het leven kwamen en meer dan 100.000 mensen hun huis moesten verlaten door een watersnood.

Gouverneur Leite van Rio Grande do Sul zegt dat zijn staat nu beter is voorbereid op noodweer. Hij wijst onder meer op verbeteringen in de waterhuishouding, bijvoorbeeld doordat rivieren zijn uitgebaggerd.

Hij maakte de afgelopen dag een rondvlucht over de getroffen gebieden en plaatste daarvan foto's op sociale media:

De Spaanse politie heeft een inval gedaan in het hoofdkantoor van de partij van premier Sánchez in Madrid. Dat gebeurde in een onderzoek naar corruptie bij Santos Cerdán, een voormalig partijgenoot van de premier.

Cerdán was de secretaris van zijn partij PSOE, parlementariër en vertrouweling van de premier. Hij stapte vorige week op nadat een Spaanse rechtbank hem onder ede had willen verhoren in een corruptiezaak.

Justitie verdenkt Cerdán ervan overheidsopdrachten te hebben toegekend aan bedrijven in ruil voor steekpenningen. Dat zou hij hebben gedaan samen met de voormalige Spaanse minister van Transport, Jose Luis Abalos en diens assistent.

Volgens de politie heeft Cerdán de betalingen aangenomen. In een politierapport staan bovendien transcripties van opnames waarin het drietal sprak over steekpenningen. Cerdán spreekt de beschuldigingen tegen.

E-mailaccount

Bij de inval vandaag in het hoofdkantoor van PSOE heeft de politie het e-mailverkeer van Cerdáns account veiliggesteld. Ook in een gebouw van het ministerie van Transport was er een doorzoeking.

De politie doet ook onderzoek naar de bankrekeningen van Cerdán en naar bedrijven die vermoedelijk smeergeld betaalden in ruil voor overheidsopdrachten. In totaal worden 500 bankrekeningen onderzocht.

Excuses

De corruptiezaak is de laatste in een reeks schandalen bij de partij van Sanchéz. Vorig jaar werd zijn vrouw beschuldigd van corruptie omdat ze overheidssteun zou hebben geregeld voor een luchtvaartmaatschappij in ruil voor sponsoring. Hij overwoog toen om te stoppen als premier maar besloot toch om door te gaan.

Het nieuwe schandaal laat de minderheidsregering van Sanchéz wankelen. De Spaanse oppositie eist dat Sanchéz opstapt en vervroegde verkiezingen houdt.

De Spaanse premier heeft publiekelijk zijn excuses aangeboden voor de zaak maar weigert vervroegde verkiezingen uit te schrijven. Wel heeft hij beloofd dat hij een onafhankelijk onderzoek laat instellen naar de rekeningen van zijn partij.

Bij een aanrijding met een shovel bij Scherpenzeel is een kind om het leven gekomen. Het gaat om een jongetje, zijn leeftijd is niet door de politie bekendgemaakt.

Tegen 20.00 uur rukten de hulpdiensten massaal uit naar een weiland in het buitengebied van het Gelderse dorp. Onder meer twee ambulances en een traumahelikopter werden ingezet.

De hulpdiensten hebben het slachtoffer nog gereanimeerd, maar dat was tevergeefs.

De Palestijnse activist Mahmoud Khalil is vrijgelaten uit een cel in de Amerikaanse staat Louisiana. Een federale rechter bepaalde eerder op de dag dat hij zijn proces in vrijheid mocht afwachten. Een paar uur na dat vonnis werd Khalil op vrije voeten gesteld.

"Het recht heeft gezegevierd, maar het duurde wel erg lang", zei hij na zijn vrijlating tegen de verzamelde pers. "Dit had geen drie maanden moeten duren."

Vader geworden

Khalil werd in maart gearresteerd in New York en vervolgens vrijwel direct overgevlogen naar een gevangenis in Louisiana, een paar duizend kilometer verderop. Zijn hoogzwangere Amerikaanse vrouw bleef alleen achter in New York. Onlangs is hij vader geworden.

Khalil werd opgepakt door de immigratiedienst omdat hij folders met het logo van Hamas zou hebben verspreid op de campus van de Columbia University. Zijn advocaten ontkennen dat.

Omstreden

Zijn arrestatie en geplande uitzetting zijn omstreden omdat hij niet wordt verdacht van een strafbaar feit en in het bezit is van een permanente verblijfsvergunning voor de VS.

De federale rechter noemde de poging van de regering om Khalil vast te blijven houden vandaag "zeer, zeer, zeer ongebruikelijk" en oordeelde dat de resterende aanklachten tegen de activist zijn detentie niet rechtvaardigen.

Acht PvdA-prominenten willen dat het partijbestuur afstand neemt van het voorstel om een geheel wapenembargo in te stellen tegen Israël. Het gaat onder anderen om de oud-partijleiders Job Cohen, Lodewijk Asscher en Ad Melkert. Ze hebben een motie ingediend waarover de PvdA-leden vandaag tijdens een partijcongres zullen stemmen.

De motie is ook ondertekend door Reshma Roopram, Samuel de Leeuw, Gerdi Verbeet, Rob Oudkerk en Tjeerd Ritmeester. Zij spreken uit dat "leveranties aan systemen ter bescherming van de bevolking van Israël nodig en mogelijk blijven".

Geheel wapenembargo

Aanleiding voor de motie is de opstelling van de GroenLinks-PvdA-fractie donderdag in een debat met demissionair minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken. Kamerlid Piri zei dat ze vindt dat Nederland geen onderdelen meer moet leveren voor het Israëlische luchtverdedigingssysteem Iron Dome. "Israël is op dit moment de agressor. Als Israël slachtoffer zou zijn, hebben we een andere discussie", zei ze.

Fractieleider Timmermans verdedigde dat standpunt later op de dag. Hij geeft vandaag rond 10.30 uur op het congres een ingelaste toespraak over het voorgestelde wapenembargo.

'Tienduizenden extra slachtoffers'

De acht PvdA-prominenten zijn fel tegen het nieuwe standpunt. Het stoppen van leveranties kan volgens hen leiden tot tienduizenden extra onschuldige burgerslachtoffers, "zowel Palestijnen, Israëlische Arabieren, druzen, christenen als Joodse Israëliërs".

Oud-Kamerlid Oudkerk lichtte de motie vrijdagavond toe op NPO Radio 1. Hij is zich naar eigen zeggen rot geschrokken door de opstelling van de Kamerfractie. "Ik vond het deerniswekkend, strategisch stupide, politiek suïcidaal maar bovenal immoreel. Het is een beschadiging van mensen die al tientallen jaren lid zijn van de PvdA en nazaten zijn van mensen die de Tweede Wereldoorlog hebben meegemaakt." Oudkerk neemt het partijleider Timmermans kwalijk dat hij het voorstel steunde.

Tot nu toe kwamen bij GroenLinks en PvdA samen ongeveer honderd opzeggingen van leden binnen naar aanleiding van het voorstel van Piri, laat een woordvoerder van de twee partijbureaus weten. In dezelfde periode kregen de partijen er ongeveer 300 nieuwe leden bij. De reden van hun aanmelding is niet bekend, want daar wordt niet naar gevraagd.

Verbolgen reacties

Het nieuwe standpunt van GroenLinks-PvdA werd in ruime meerderheid weggestemd in de Tweede Kamer en leidde tot verbaasde en verbolgen reacties. Rechtse partijen noemden het voorstel "bizar en onverstandig" (VVD), "knettergek, onverdedigbaar en levensgevaarlijk" (BBB) en "te bizar voor woorden" (SGP). NSC zei zich "kapot geschrokken" te zijn en de PVV oordeelde dat "hun Israëlhaat en groeiend antisemitisme geen grenzen kent".

Ook minister Veldkamp reageerde geschrokken op het plan. "Ik constateer dat GL-PvdA een draai heeft gemaakt op dit punt. Het is een draai die wij als kabinet in ieder geval niet gaan overnemen."

Profvoetballer Quincy Promes is aangekomen in Nederland. Hij werd vandaag uitgeleverd na zijn aanhouding vorige week in Dubai en landde even na 21.30 uur op Schiphol, zegt een woordvoerder van het Openbaar Ministerie. Daarna werd hij direct afgevoerd in een busje van de Koninklijke Marechaussee.

Promes (33) werd met een door justitie gecharterd toestel overgevlogen naar Nederland. "Dat heeft ermee te maken dat we passend en veilig vervoer willen", zei advocaat-generaal Arend-Kees Kooij daar eerder vandaag over. Tijdens de vlucht werd Promes bewaakt door de marechaussee.

Zo kwam Promes na jaren terug in Nederland:

De 50-voudig international is bij verstek veroordeeld tot twee gevangenisstraffen. Voor de smokkel van ruim 1350 kilo cocaïne via de haven van Antwerpen kreeg hij begin 2024 zes jaar cel. Voor het steken van een neef op een familiefeest heeft hij anderhalf jaar gevangenisstraf gekregen. In beide zaken loopt het hoger beroep nog.

Vluchtgevaarlijk

Promes had een verzoek ingediend om de uitkomst van het hoger beroep in vrijheid af te wachten, maar daar ging het gerechtshof in Amsterdam niet mee akkoord. "De rechtbank heeft gezegd dat de verdachte vluchtgevaarlijk is", zei Kooij daarover.

Waar Promes gevangen wordt gezet, is onbekend.