Aggregator

Nexperia-eigenaar wil dat Nederland het besluit om in te grijpen terugdraait

1 day 13 hours ago

Wingtech, de Chinese eigenaar van Nexperia, wil dat de Nederlandse overheid de controle over de chipfabrikant teruggeeft. Dat schrijft het bedrijf in een verklaring die vandaag naar de NOS is verstuurd. De overheid nam bijna een maand geleden de controle van het Chinees-Nederlandse bedrijf over door voor het eerst een wet uit 1952 in te zetten.

Daardoor kan demissionair minister Vincent Karremans (Economische Zaken) sinds 30 september belangrijke beslissingen van Nexperia tegenhouden. Het gaat om beslissingen die de toekomst van Nexperia bedreigen of de chipproductie in Europa in gevaar brengen.

Wingtech noemt de inzet van de wet "ongekend" en wil dat die wordt teruggedraaid. Het is voor het eerst dat het bedrijf reageert op de beslissing van Karremans. De Chinese tak van Nexperia publiceerde de afgelopen weken al wel verklaringen waaruit blijkt dat Nexperia niet meer luistert naar het hoofdkantoor in Nederland.

Chipcrisis dreigt

Het ministerie van Economische Zaken wil niet zeggen of de controle teruggeven een optie is. Een woordvoerder laat weten dat het ministerie in gesprek is met de Chinese autoriteiten, maar wil niets zeggen over de mogelijke uitkomsten.

Als reactie op de ingreep houdt de Chinese overheid de export van Nexperia-chips tegen. Het grootste gedeelte van de Nexperia-chips komt uit fabrieken in China. Omdat die niet meer naar Europa komen, vrezen allerlei fabrikanten voor enorme tekorten, vooral de Duitse auto-industrie.

Door het besluit van Karremans en de Chinese tegenreactie dreigt een enorme chipcrisis. De Chinese minister van Handel zei vorige week dat Nederland met een "oplossing" moet komen zodat de wereldwijde chipleveringen door kunnen gaan. Daarmee suggereerde hij dat Nederland eerst actie moet ondernemen voordat China de export weer toelaat.

Chipproductie in Europa en China

Nexperia maakt relatief eenvoudige chips voor onder meer auto's en elektrische apparaten. Het hoofdkantoor staat in Nijmegen, maar de chipproductie vindt in zowel Europa als Azië plaats. In Duitsland en Engeland worden wafers gemaakt. Dat zijn ronde platen waar uiteindelijk chips uit worden gesneden. Dat gebeurt vooral in Nexperia-fabrieken in China.

Karremans greep in omdat Zhang Xuezheng, de Chinese directeur van Nexperia, dingen deed die een "acute en ernstige bedreiging" zouden vormen voor de chipproductie in Nederland en Europa. Zhang zou in het geheim "productiecapaciteit, financiële middelen en intellectuele eigendomsrechten" naar het buitenland verplaatsen. Het ministerie wil niet zeggen om welke concrete stappen het gaat.

Wel is Zhang door een rechtbank als directeur aan de kant gezet. Dat gebeurde nadat andere Nexperia-bestuursleden naar de rechter waren gestapt omdat ze zich zorgen maakten. Dat deden zij op 1 oktober, waarna de rechter direct ingreep. Dat was één dag nadat Karremans bij de chipfabrikant de controle had overgenomen. Dat betekent dat Zhang zijn zeggenschap op dit moment niet terugkrijgt, zelfs als Karremans zijn besluit terugdraait.

Ruzie met Nexperia in China

Anderhalve week geleden stuurde Nexperia China een brief aan medewerkers waarin staat dat zij instructies van het Nederlandse hoofdkantoor niet meer hoeven op te volgen. En vorige week beschuldigde Nexperia China "bepaalde personen van buitenlandse overheden en bij Nexperia Nederland" van het creëren van chaos.

Een woordvoerder van Nexperia in Nijmegen zegt hierover dat Nexperia China de zaken verdraait, maar geeft geen duidelijkheid als de NOS daarom vraagt.

Nexperia-eigenaar Wingtech waarschuwt in zijn verklaring dat een Nexperia zonder Chinese afdelingen gedoemd is te mislukken. Nexperia verliest daarmee het overgrote deel van zijn chipproductie, schrijft Wingtech. Dat is "een verlies dat Europa op korte termijn niet kan opvangen".

Het ingrijpen van Karremans en de rechter heeft daarmee niet alleen geleid tot een politiek conflict waarin Nederland met China om tafel moet, maar ook tot een kloof tussen de Nexperia-afdelingen in Nederland en China. Op papier zijn de bedrijven onderdeel van het wereldwijde bedrijf Nexperia, maar in de praktijk maken de afdelingen duidelijk dat er intern geen harmonie is.

Wel thuis, geen pakket: ergernis over bezorging groeit

1 day 14 hours ago

De hele dag thuis wachten op een pakketje om uiteindelijk een briefje in de bus te vinden met: 'We hebben u gemist'. Of elk uur een andere bezorgtijd ontvangen, waardoor je een hele dag zit te wachten.

Gedoe met pakketbezorging blijft voor grote ergernis zorgen. Consumenten ervaren steeds vaker problemen bij de bezorging van pakketten, komt naar voren uit onderzoek van de Consumentenbond onder hun eigen panel waar in totaal 31.000 mensen in zitten. 12.000 van hen vulden over dit onderwerp een online vragenlijst in.

Ruim een derde, 35 procent, van hen zegt het afgelopen half jaar problemen te hebben ondervonden met de bezorging van een pakketje. Bij UPS zijn de problemen het grootst.

Volgens de consumentenorganisatie is het niet gek dat er soms iets misgaat aangezien er dagelijks heel veel pakketjes bezorgd worden. "Maar deze percentages zijn echt te hoog", stelt de Consumentenbond.

Grootste ergernis

De meeste klachten gaan over bezorging op een ander tijdstip dan was doorgegeven. De Consumentenbond zegt te horen dat bezorgtijden gedurende de dag steeds veranderd worden of pakketjes later aankomen. Ook zouden bezorgers aangeven dat klanten niet thuis zijn, terwijl ze dat wel zijn.

Los van de problemen met de bezorging is de klantenservice erop achteruit gegaan in vergelijking met eerdere onderzoeken in 2023 en 2021, zegt de Consumentenbond. De klantenservice van pakketbezorgers in Nederland - DHL, DPD, PostNL en UPS - presteerden slechter dan voorgaande jaren.

Abel is een consument die problemen heeft ervaren in het contact met DHL. Toen hij telefonisch contact wilde opnemen lukte dit niet. "Je wordt gewoon van het kastje naar de muur gestuurd en krijgt niemand te pakken naast een chatbot die je vervolgens niet kan helpen."

DHL bevestigt dat het inderdaad niet mogelijk is om direct telefonisch contact op te nemen. Maar als je na het gesprek met de chatbot nog niet geholpen bent, zegt het bedrijf dat je alsnog door een medewerker van de klantenservice wordt geholpen. Het pakketbedrijf meet zelf ook ervaringen van klanten en daar zouden andere gegevens uitkomen.

PostNL erkent dat er problemen zijn. "We nemen deze signalen serieus." Ook PostNL werkt met een chatbot, maar zegt dat het nog steeds mogelijk is om telefonisch contact op te nemen met het bedrijf als dat nodig is.

Toenemende werkdruk

De Nederlandse belangenvereniging voor webwinkels, Thuiswinkel, benadrukt ook dat er iedere werkdag duizenden pakketten worden geleverd en dat dit in vergelijking met ander Europese landen snel en goed verloopt.

Vakbond FNV benadrukt ook dat er miljoenen pakketjes per dag worden bezorgd en dat er natuurlijk weleens wat misgaat. "Maar de werkdruk onder pakketbezorgers is echt heel erg hoog. Ook de arbeidsomstandigheden zijn zwaar. Werknemers moeten vaak zwaar tillen en hebben weinig tijd om op tijd te bezorgen", aldus een woordvoerder van FNV.

Oplossing

De Consumentenbond zegt dat er voorgaande jaren, toen de problemen ook groot waren, gesprekken zijn gevoerd met de pakketbezorgers. "Maar die leverden niks op", aldus de organisatie. Daarom wil Consumentenbond nu kijken naar een oplossing met webwinkels: "Die zijn primair verantwoordelijk voor de bezorging." Hiervoor gaan ze in gesprek met Thuiswinkel.

Of dat iets oplevert is onduidelijk. "De webwinkel is aansprakelijk voor de levering, maar heeft weinig invloed op een goede en tijdige levering", reageert Thuiswinkel. De suggestie van de Consumentenbond om de bezorgkosten bij een levering die later is dan afgesproken, terug te vragen, is volgens Thuiswinkel geen oplossing.

Nog eens negen relschoppers aangehouden na kampioensfeest PSV

1 day 14 hours ago

De politie heeft nog eens negen verdachten aangehouden die werden gezocht na de rellen in Eindhoven tijdens het kampioensfeest van PSV in mei.

De verdachten meldden zich nadat de politie eerst onherkenbare en later herkenbare beelden van hen had verspreid. Het zijn mannen tussen de 16 en 60 jaar uit Eindhoven, Rosmalen, Helmond, Veldhoven, Roosendaal en Roggel.

Na hun aanhouding en een verhoor konden ze allemaal weer naar huis. Het Openbaar Ministerie beslist binnenkort over verdere vervolging, schrijft Omroep Brabant.

Een tiende verdachte is ook herkend, maar kon door omstandigheden nog niet worden aangehouden.

Gebiedsverbod

De politie had al zeventien andere verdachten aangehouden in het onderzoek naar de ongeregeldheden op 18 mei. De rellen vonden plaats bij het stadion van PSV.

Een grote groep relschoppers zocht de confrontatie met de politie. Ze gooiden met stenen, glazen, verkeersborden en zwaar vuurwerk naar agenten. De ME voerde meerdere charges uit. Veertien agenten raakten gewond.

De relschoppers krijgen naast de strafrechtelijke vervolging een gebiedsverbod rond het PSV-stadion opgelegd. Als ze dat negeren, kunnen ze worden aangehouden en een boete krijgen.

Philips op de vingers getikt door Amerikaanse medische waakhond

1 day 14 hours ago

Philips heeft een waarschuwingsbrief gekregen van de FDA, de Amerikaanse medische waakhond. Het elektronicaconcern zou op drie locaties niet voldoen aan de productienormen.

Het gaat om de Philips-vestiging in Eindhoven en twee locaties in de Verenigde Staten. De toezichthouder voerde dit jaar een inspectie uit bij negen vestigingen. Bij drie fabrieken is vastgesteld dat ze zich niet houden aan de procedures voor een verantwoorde productie van medische apparatuur zoals echoapparatuur.

Geen terugroepactie

De productie in de fabrieken is niet stilgelegd en de apparatuur wordt ook nog steeds verkocht. Een woordvoerder van Philips laat weten dat er ook geen sprake zal zijn van een terugroepactie.

Philips zegt de waarschuwing serieus te nemen en ook al actie te hebben ondernomen om de FDA tegemoet te komen.

Beleggers reageerden direct op het nieuws van de waarschuwing. Op de AEX daalde de waarde van het aandeel Philips met zes procent.

'Peetdochter' van Marco Borsato: 'Ik wil erkenning van dat wat jij fout hebt gedaan'

1 day 14 hours ago

"In alles was je de vader die ik nooit had gehad, maar je raakte me ook aan." Dat zei de vrouw die aangifte heeft gedaan tegen zanger Marco Borsato op de eerste zitting in de zaak tegen hem. Volgens haar stapte hij in het "onmetelijke gat" dat ontstond na de dood van haar vader.

De vrouw beschuldigt de zanger ervan haar vanaf haar 15e te hebben betast op haar dijbenen, borsten en vagina, zowel boven als onder haar kleding. Ze deed in 2021 op 22-jarige leeftijd aangifte. Het OM eiste vanmiddag vijf maanden gevangenisstraf tegen Borsato.

De vrouw was zelf niet aanwezig in de rechtszaal. Haar advocaat las een verklaring voor waarin ze zich rechtstreeks richt tot de zanger. Die noemt ze haar "peetallessie".

Ze citeert in de verklaring onder meer uit een gesprek waarin haar moeder de zanger confronteert met dagboekfragmenten waarin ze als meisje schrijft dat de zanger haar heeft betast. "Ik heb haar gestreeld en het kan heel goed zijn dat dat ongepast was. Dat realiseer ik me heel goed. Dat waren jouw woorden", zegt ze.

Geen verbazing

"Je allereerste reactie was: dat begrijp ik. Niet: waar heb je het over? Geen ontkenning, geen verbazing." De vrouw zegt dat hieruit duidelijk blijkt dat Borsato begreep dat haar moeder niet langer voor hem wilde werken. "Je laat steeds weer doorklinken dat je je heel goed realiseert hoe ik me voel en nog steeds voel. "

De vrouw zegt niet uit te zijn op geld of een celstraf. "Ook omdat ik besef dat de gevolgen voor jou ook nu al heel heftig zijn. Wat ik wil is de erkenning van dat wat jij fout hebt gedaan."

Ook Marco Borsato deed vandaag zijn verhaal in de rechtbank:

Uit opgenomen telefoongesprekken blijkt dat de vrouw niet denkt dat Borsato uit was op seks met haar. Dat herhaalt ze in haar verklaring. Wel wil ze dat hij verantwoordelijkheid neemt voor wat hij haar, al dan niet bewust, heeft aangedaan. "Met je tegenaangifte en verklaring heb je het tegenovergestelde gedaan." De vrouw zegt dat ze zich "voor de bus gegooid" voelt door wat Borsato haar verwijt.

De vrouw zegt dat Borsato's tegenaangifte hard aankwam. "Helemaal na je bericht er alles aan te willen doen om mijn gevoel van veiligheid terug te brengen en weer mijn peetallessie te zijn."

Geen verkrachter

De zanger was twintig jaar lang bevriend met haar moeder. Die was voorzitter van de fanclub van Borsato. Haar werkzaamheden mondden uiteindelijk uit in een fulltime baan. Borsato beschreef op de zitting dat hij steeds meer de vaderrol in het gezin overnam. De vader van het meisje was depressief. Na zijn overlijden werden de banden nog nauwer.

De zanger beticht de vrouw en haar moeder van een wraakactie. Dat zou betekenen dat ze al jaren, sinds het schrijven in haar dagboek, in een "complot" zou hebben gezeten, zegt de vrouw. "Als ik toch aan liegen was uit wraak had ik je ook als verkrachter neer kunnen zetten." Daar beschuldigt ze hem niet van. "Je weet dat wat ik heb verklaard klopt en ook dat er niet meer is gebeurd." Dat blijkt ook uit een getapt telefoongesprek tussen haar en Borsato. Ze zegt daarin: "Ik zeg niet dat je me gevingerd hebt, maar je hebt aan me gezeten."

Bang voor de gevolgen

De vrouw benoemt ook dat Borsato de openheid rondom seks bij het gezin "vreemd en verontrustend" vond. De vrouw vraagt hem waarom hij dat niet heeft besproken met haar moeder, haarzelf of iemand anders. "Dat deed je niet. Wat je wel deed was mij aanraken op plekken waar je vanaf had moeten blijven."

De vrouw zegt dat ze bang was voor de gevolgen als zij zou vertellen dat Borsato haar betastte. Ze vreesde dat haar moeder haar baan en fanclub-vriendinnen zou verliezen en dat ze Borsato zelf zou verliezen. Ze was bang dat hij haar niet langer als zijn peetdochter zou zien als ze vertelde dat ze niet door hem aangeraakt wilde worden. Die angst bleek gegrond, zegt ze nu: "Je hebt al het contact verbroken."

"Ik vind het intens verdrietig", reageert Borsato. "Het is duidelijk dat zij de dingen heel anders heeft beleefd." Hij zegt dat de vrouw erkenning wil voor haar beleving. "Ik heb dat geprobeerd te doen zonder mezelf te incrimineren. Hoe kan ik toegeven aan iets wat ik niet heb gedaan?"

Laatste Peilingwijzer: grote partijen houden elkaar in evenwicht

1 day 15 hours ago

In de laatste Peilingwijzer voor de verkiezingen staan drie partijen op vergelijkbare hoogte.

De PVV heeft vooral in de laatste fase van de campagne terrein verloren en staat nu op 24 tot 28 Kamerzetels. GroenLinks-PvdA blijft juist week na week stabiel op 22 tot 26, terwijl D66 onder leiding van Rob Jetten verder is doorgegroeid naar 21 tot 25.

Kort daarachter komt het CDA met 18 tot 22 zetels, op de voet gevolgd door de VVD op 15 tot 19. JA21 staat een stuk lager met 9 tot 12.

De Peilingwijzer berekent een gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag. Politicoloog Tom Louwerse, de maker van de Peilingwijzer, zegt dat er enkele verschillen zijn tussen de bureaus. Zo schat Verian de PVV zes zetels hoger in dan Ipsos I&O doet.

Verschuivingen

De trend voor de partij van Geert Wilders is bij beide bureaus de afgelopen week wel dalende. Kiezers die bij de PVV weglopen, zeggen dat vaak te doen omdat het steeds duidelijker wordt dat de PVV niet gaat meeregeren. De groei van D66 is voor een belangrijk deel te verklaren uit het goede imago van Rob Jetten en zijn optreden tijdens debatten.

Andere partijen die in de loop van de verkiezingscampagne winst hebben geboekt, zijn Forum voor Democratie, dat inmiddels op 4 tot 6 zetels uitkomt, en 50Plus, met 1 tot 3 zetels.

Er zijn ook partijen die juist iets zijn teruggezakt. Dan gaat het bijvoorbeeld om Volt, dat nu op 1 tot 3 zetels staat. Ook het CDA heeft zetels ingeleverd de voorbije maand.

De overige kleinere partijen laten niet of nauwelijks beweging zien: BBB en de SP staan nog op 3 tot 5 en Denk, de Partij voor de Dieren, de SGP en de ChristenUnie op 2 tot 4. NSC blijft onveranderlijk op 0 tot 1.

Andere partijen, met name BIJ1, BVNL en Vrede voor Dieren, worden in het onderzoek van Ipsos I&O wel af en toe genoemd, maar onvoldoende voor een zetel.

Velen nog zwevend

Louwerse onderstreept dat ook de slotpeilingen geen voorspeller zijn van de verkiezingsuitslag. Dat is alleen al zo omdat een belangrijk deel van de kiezers pas op het laatste moment besluit: op verkiezingsdag zelf of vlak daarvoor. Ipsos I&O schat dat 39 procent van de kiezers nog geen definitieve keuze heeft gemaakt; Verian denkt 35 procent. Deze late beslissers zitten niet in de slotpeilingen.

Louwerse wijst erop dat er de laatste zes verkiezingen bij de uitslag steeds een verschil is geweest van minstens 5 zetels voor minimaal een partij vergeleken met de slotpeilingen.

Verantwoording

De NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, die zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag samenvoegt. Meer over de methode erachter is te vinden op de website van de maker, politicoloog Tom Louwerse van de Universiteit Leiden.

Vijf maanden gevangenisstraf geëist tegen Marco Borsato wegens ontucht

1 day 15 hours ago

Het Openbaar Ministerie eist een onvoorwaardelijke gevangenisstraf van vijf maanden tegen zanger Marco Borsato. Hij wordt verdacht van ontucht met een minderjarig meisje. Hij zou in 2014 en 2015 de toen 15-jarige dochter van een medewerker hebben betast op haar dijbenen, borsten en vagina, zowel boven als onder haar kleding.

Het OM acht bewezen dat de betastingen hebben plaatsgevonden en dat de zanger misbruik heeft gemaakt van de intieme band met het meisje. De officier van justitie schetst het beeld van "een man wiens beeld vertroebelde toen het slachtoffer zich ontwikkelde tot een jonge vrouw. De vrouw was echter nog een kind."

Het OM zegt er rekening mee te houden dat de zanger nog geen strafblad heeft. Ook heeft de grote media-aandacht grote gevolgen gehad voor Borsato, maar volgens het OM is dat uiteindelijk te wijten aan zijn eigen strafbare gedrag.

Overschrijding redelijke termijn

Er is een overschrijding van de redelijke termijn van ruim anderhalf jaar als de zaak in december wordt gesloten, stelt het OM. De beslissing om te vervolgen had eerder genomen kunnen worden, erkent het OM. Het zegt daar in de strafeis ook rekening mee te houden.

Het verhaal van de vrouw past in de context van hoe Borsato zelf de situatie schetst, concludeert het OM. Daarom gaat het OM uit van een authentieke verklaring. Ook omdat de vrouw de positieve aspecten van haar relatie met Borsato benoemt. "Ik hou nog steeds van die man", citeert het OM haar. Ze zou niet hebben gewild dat hij door haar aangifte in de aandacht kwam te staan.

In een gesprek dat de moeder met Borsato voerde nadat ze dagboekfragmenten van haar dochter had ontdekt, ontkent de zanger de beschuldigingen ook niet, zegt het OM. Borsato legt de verantwoordelijkheid voor het corrigeren van zijn gedrag bij de vrouw, zegt het OM. Die lag echter bij hem als volwassene, zegt de officier van justitie: "Ontucht is nooit de schuld van een kind. Nooit."

Wraakactie

De vrouw beschuldigt Borsato er ook van dat hij haar zijn geslachtsdeel heeft laten voelen. Op dat moment zou het meisje 17 jaar oud zijn geweest. Dat onderdeel van de aanklacht is niet meegenomen in de eis, omdat het buiten de periode valt die behandeld wordt.

De zanger ontkent met klem dat de ontucht heeft plaatsgevonden. "Dit is niet gebeurd. Dit is de grootst mogelijke beschuldiging die je me kunt aandoen", zei een emotionele Borsato vandaag tegen de rechter. Hij spreekt over een wraakactie van de vrouw en haar moeder. Hij heeft tegen beiden aangifte gedaan. Wel zegt hij dat hij een "aanrakerig" persoon is. "Ja, ik heb over haar benen gewreven, zoals ik ook bij mijn eigen kinderen doe. Daar zit totaal geen seksuele connotatie achter."

'Ik wil erkenning'

Het slachtoffer liet via haar advocaat weten dat het haar niet uitmaakt wat de straf is. "Ik hoef geen geld. Je hoeft van mij niet de gevangenis in." Volgens de vrouw zijn ook nu al de gevolgen heftig voor de zanger. Ze zegt enkel erkenning te willen voor wat hij haar heeft aangedaan.

Podcast De Dag

In podcast De Dag zijn fragmenten uit de zitting te horen en justitieredacteur Remco Andringa vertelt waar de zaak over gaat en hoe het nieuws rondom de aangifte tegen Marco Borsato zich de afgelopen jaren ontwikkelde.

Zelf zei Borsato niet meer te kunnen zingen sinds de beschuldigingen en dat zijn carrière voorbij is. Hij voegde daaraan toe het het meest vervelend te vinden voor zijn kinderen.

Voor de rechtszaak zijn meerdere dagen uitgetrokken. De zitting zal donderdag verdergaan. De uitspraak wordt begin december verwacht.

Voorafgaand aan de zitting van vandaag liet de rechter weten dat er nog wel sprake was van een "hick-upje" in deze zaak. Op het laatste moment was er nog 500 uur aan getapte telefoongesprekken toegevoegd aan het dossier die nog niet allemaal zijn uitgewerkt. De verdediging had ze nog niet allemaal kunnen beluisteren en heeft gevraagd de rechtszaak te heropenen als er geen vrijspraak komt.

Weer vermeende drugsboten gebombardeerd door VS, veertien doden

1 day 16 hours ago

Opnieuw hebben de Verenigde Staten vermeende drugsboten gebombardeerd in de Stille Oceaan. Daarbij zijn volgens defensieminister Hegseth gisteren veertien mensen gedood. Eén opvarende overleefde de bombardementen.

Op beelden die Hegseth naar buiten brengt is te zien dat er drie bommen worden geworpen op vier schepen. Het lijkt erop dat op zeker een van de schepen een hoeveelheid pakketten aan boord is. Hegseth zegt dat de vier schepen "bekend waren bij de inlichtingendienst, langs bekende drugshandelsroutes voeren en verdovende middelen vervoerden".

Ook stelt hij dat de aanvallen werden uitgevoerd in internationale wateren. Volgens Hegseth hebben Mexicaanse reddingswerkers naar de overlevende gezocht. Het is niet bekend waar diegene zich nu bevindt en hoe de persoon eraan toe is.

Vliegdekschip naar Caraïben

In de strijd tegen drugshandel via zee heeft president Trump sinds begin september opdracht gegeven tot het bombarderen van zeker dertien schepen die drugs zouden vervoeren. Daarbij vielen in totaal 57 doden.

De aanval van gisteren is de zwaarste tot nu toe. Het was de eerste keer dat er meerdere bommen tegelijkertijd werden afgevuurd.

Afgelopen vrijdag werd duidelijk dat Trump een vliegdekschip richting Latijns-Amerika heeft gestuurd. Het gaat om de USS Gerald Ford die in de Middellandse Zee was. Het is onduidelijk wanneer het schip in het Caribisch gebied aankomt.

Twijfels bij methode Trump

Tot nu komt de Amerikaanse regering niet met bewijs dat de boten drugs vervoerden. Democraten maken zich grote zorgen en denken dat Trump met de aanvallen oorlogswetten overtreedt.

Juridische experts zeggen dat het opmerkelijk is dat het Amerikaanse leger direct overgaat tot het bombarderen van de schepen, in plaats van op een andere manier proberen die te stoppen.

Correspondent Verenigde Staten Sjoerd den Daas:

"President Trump, en zijn 'minister van Oorlog' Hegseth houden vol dat het antidrugsmissies zijn. Trump stelt dat elke boot die vernietigd wordt, 25.000 Amerikaanse levens redt. Dat is een claim die niet hard te maken is: er zijn ongeveer 100.000 Amerikanen per jaar die overlijden aan een overdosis, en daarbij gaat het vaak om fentanyl, dat Amerika veelal over land via Mexico binnenkomt.

Trump heeft geprobeerd zijn aanpak juridisch zoveel mogelijk dicht te timmeren. Zo heeft hij de grote drugskartels die achter de transporten zouden zitten bestempeld als terroristische organisaties. Dat geeft hem ruimere bevoegdheden om aanvallen uit te voeren.

Juridische experts noemen het illegaal: bewijs wordt niet geleverd, zonder enig proces worden burgers, of vermeende criminelen, om het leven gebracht terwijl ze zich, afgaande op de schaarse informatie die we hebben, niet bezighouden met gewapende vijandelijkheden.

Dat Amerika's grootste en meest afschrikwekkende vliegdekschip onderweg is naar het gebied maakt dat de zorgen over verdere escalatie van de conflicten met landen als Venezuela en Colombia toenemen. Voor een president die is gekozen om oorlogen te beëindigen en geen nieuwe te beginnen, is hij toch gevaarlijk dicht bij het laatste."

Quote 500: rijkste Nederlanders nog rijker, samen goed voor 273 miljard

1 day 16 hours ago

De rijkste Nederlanders zijn het afgelopen jaar nog rijker geworden. Dat meldt zakenblad Quote in zijn jaarlijkse lijst van de 500 Nederlanders met het meeste vermogen. De waarde van hun bezit, zoals aandelen, spaargeld en vastgoed, groeide het afgelopen jaar met een kleine 8 procent. Ter vergelijking: de gehele Nederlandse economie (bbp) groeide met ongeveer één procent.

De rijkenlijst van Quote is een schatting, gebaseerd op onderzoek in jaarverslagen, het Kadaster en andere openbare bronnen.

Wat dit jaar vooral opvalt, is dat het razendsnel kan gaan als je een succesvol bedrijf runt in tech of nog specifieker kunstmatige intelligentie. Volgens Quote duurde het vroeger "decennia of zelfs generaties om een groot vermogen op te bouwen". Dat is tegenwoordig anders. Zo lukte het Douwe Kiela om een vermogen van 200 miljoen euro te vergaren, slechts tweeënhalf jaar na het oprichten van Contextual AI.

De hoogste nieuwkomer in de lijst is David Wyler van Bilt Rewards. Zijn bedrijf biedt loyaliteitsprogramma's aan consumenten in de VS. Mensen die hun rekeningen op tijd betalen, kunnen punten verdienen die ze kunnen gebruiken om korting te krijgen op bijvoorbeeld vliegtickets. Met een geschat vermogen van een miljard euro debuteert Wyler op plek 52.

Selfmademeter

Sinds zes jaar heeft de rijkenlijst van Quote ook een zogenoemde selfmademeter. Bij elke persoon op de lijst wordt aangegeven in hoeverre hun vermogen uit een erfenis komt (lage selfmade-score) of door het opzetten en runnen van een eigen bedrijf (hoge selfmade-score).

Zo krijgt nummer één op de Quote-lijst de laagste selfmade-score. Heineken-erfgenaam Charlene de Carvalho-Heineken is volgens Quote goed voor 12,3 miljard euro.

De selfmademeter is tot stand gekomen omdat mensen dachten dat er vooral erfgenamen op de lijst stonden, vertelt Tim Jansen, chef van de Quote 500-lijst. "Met de score willen we laten zien waar de rijkdom vandaan komt. Hebben ze een bedrijf en vermogen geërfd of hebben ze hun vermogen helemaal zelf verdiend?"

Miljonairsmythe

Sommige economen zijn kritisch op het idee dat er überhaupt zoiets als selfmade miljonairs of miljardairs bestaan. Wie erin is geslaagd een succesvol bedrijf op te zetten, heeft dat te danken aan veel andere factoren, stelt econoom en filosoof Ingrid Robeyns.

"Het succes van een ondernemer is bijvoorbeeld afhankelijk van hooggeschoolde arbeidskrachten en onderwijs gefinancierd door belastinggeld, en dat is een gemeenschappelijk project", zegt Robeyns, die onderzoek doet aan de Universiteit Utrecht naar hoe eerlijk het economische systeem is. "Niet alleen ondernemers werken overuren. Ook in het onderwijs wordt keihard gewerkt, zonder uitzicht op hoge salarissen, met het doel bij te dragen aan groei en welvaart in de maatschappij."

Robeyns onderstreept dat ze de waarde van ondernemers niet wil bagatelliseren. "Het idee van de selfmade miljonair is een mythe die we enorm moeten relativeren. Deze mensen zijn omringd geweest door hulp van anderen, die niet even gunstige omstandigheden hebben gehad."

Goed advies

Tim Jansen van Quote zegt dat hij de kritiek begrijpt. Er is ook niet één definitie van wat een selfmade miljonair of miljardair is: "Soms horen we van mensen dat ze zelf niet vinden dat ze een hoge selfmade-score hebben verdiend. Ze wijten hun succes eerder aan het feit dat ze een goede opleiding hebben mogen volgen en dat ze heel goede medewerkers hebben gehad."

Welke miljardair is dan het meest selfmade van Nederland, als het aan Quote ligt? Volgens Jansen is dat Remon Vos, de nummer twee op de lijst met 7,1 miljard aan vermogen. Hij heeft zijn geld verdiend met zijn vastgoedbedrijf CTP, inmiddels een van de grootste spelers in Europa.

Jansen: "Vos vertrok jong van school richting Oost-Europa en richtte een bedrijf op in een markt die hij niet kende. Dan ben je natuurlijk stevig selfmade. Maar ja, aan de andere kant heeft hij zeker ook wel goed advies gehad."

Fawlty Towers-actrice Prunella Scales overleden

1 day 16 hours ago

De Britse actrice Prunella Scales is op 93-jarige leeftijd overleden. Ze werd vooral beroemd door haar rol als Sybil, de bazige vrouw van Basil Fawlty in de sitcom Fawlty Towers. De neurotische, snel geïrriteerde Basil was een rol van John Cleese.

Volgens haar zoons overleed de actrice thuis in Londen, schrijft de BBC. "Hoewel dementie haar dwong na een acteercarrière van bijna zeventig jaar met pensioen te gaan, bleef ze thuis wonen." Scales was tientallen jaren getrouwd met acteur Timothy West, die vorig jaar overleed.

Als Sybil was Scales te zien in beide reeksen van Fawlty Towers, uitgezonden in 1975 en 1979. De serie speelde zich af in een chaotisch hotel in de Engelse kustplaats Torquay dat werd gerund door het echtpaar Fawlty.

In iedere aflevering ging er van alles mis, meestal veroorzaakt door Basil geholpen door een scala aan excentrieke hotelgasten en de nauwelijks Engelssprekende ober Manuel uit Barcelona. Dat leidde meestal tot kluchtige situaties die Sybil dan samen met het verstandige kamermeisje Polly weer tot een goed einde probeerde te brengen.

In 2019 werd de serie in Groot-Brittannië door een panel van comedy-experts uitgeroepen tot de beste Britse tv-sitcom ooit.

Haar tegenspeler Cleese noemde Scales in een reactie op haar overlijden "werkelijk een fantastische komische actrice". "Ik heb onlangs een aantal fragmenten van Fawlty Towers bekeken tijdens mijn onderzoek voor een boek. Scène na scène was ze absoluut perfect." Ook zei Cleese dat hij erg op haar gesteld was geweest.

Aan het begin van haar carrière speelde Scales in een aantal films, waaronder een versie van Pride and Prejudice en de komedie Hobson's Choice. Ze brak op televisie door in Marriage Lines, een populaire sitcom uit de jaren 60 over een pasgetrouwd stel.

Na Fawlty Towers speelde ze koningin Elizabeth II in het televisietoneelstuk A Question of Attribution (1991), waarvoor ze een BAFTA-nominatie kreeg. Samen met haar man Timothy West maakte ze tussen 2014 en 2019 de documentaireserie Great Canal Journeys, over waterwegen in het Verenigd Koninkrijk en elders.

Oprichter (25) van sadistisch netwerk zegt dat hij zijn leven had gebeterd

1 day 16 hours ago

Justin B. (25), die volgens het Openbaar Ministerie de leider was van het sadistische online netwerk No Lives Matter, had zijn leven voor zijn arrestatie "net op orde". Dat zei zijn advocaat tijdens de eerste openbare zitting rond de man. Hij begon het sadistische netwerk uit boosheid en omdat hij zich niet gehoord voelde, aldus de raadsman.

De Eindhovenaar werd eind juli gearresteerd en zit vast op de terrorisme-afdeling van de gevangenis in Vught. B. zou anderen hebben aangezet tot onder meer extreem geweld en zelfbeschadiging. Ook zou hij jonge mensen hebben afgeperst met seksueel expliciet materiaal. Justitie ziet dat als misdrijven met een terroristisch oogmerk.

De man gaf tijdens verhoren toe dat hij de groep heeft opgericht. De advocaat van B. zegt dat andere leden de groep erger maken. "Hij heeft een fikkie gestookt, waar anderen een bosbrand van hebben gemaakt", citeert Omroep Brabant hem. Ook zei de raadsman: "Niet iedere jongere die zich online gewelddadig gedraagt, is een terrorist."

Aanslagplegers verheerlijkt

B. gebruikte online de gebruikersnaam Cxrpse, oftewel lijk. Hij zou die naam ook op zijn hand getatoeëerd hebben. Op het internet verheerlijkte hij aanslagplegers als Anders Breivik, dader van de aanslagen in Noorwegen in 2011, en de man die bij de aanslagen op moskeeën in Christchurch in 2019 verantwoordelijk was voor de dood van ruim vijftig mensen. "We hebben meer mensen nodig zoals hij", schreef B. in zijn netwerk.

"Het klopt dat hij de naam Cxrpse heeft gebruikt, zijn duistere alter ego", zegt zijn advocaat. "Het gaf hem een kans om boosheid te kanaliseren. Zich niet gehoord voelen, daar had hij veel moeite mee."

De man werd eerder veroordeeld voor openlijke geweldpleging tijdens de coronarellen in Eindhoven in 2021. Ook kreeg hij jeugddetentie opgelegd, maar waarvoor is niet bekend.

Leven gebeterd

B. ontkent dat hij jongeren heeft aangezet tot geweld of (kinder)misbruik. Andere leden zouden zijn naam hebben gebruikt of gekopieerd. Volgens de advocaat heeft hij de groep in 2021 of 2022 verlaten. Hij zou daarna ook zijn leven hebben gebeterd. Zo bekeerde hij zich volgens zijn advocaat maanden voor zijn arrestatie tot het christendom en stopte hij met het gebruiken van drugs.

BNNVARA-programma Zembla maakte onlangs een uitzending over online groepen zoals No Lives Matter. De groep zou een aftakking zijn van '764', een grote, internationale chatgroep waarin wordt opgeroepen tot extreem geweld. Zo worden er handboeken verspreid over het plegen van een moord en wordt leden gevraagd namen in hun lichaam te kerven. "Hoe ernstiger het geweld, hoe meer status dat binnen de groep oplevert", aldus de officier van justitie.

Het onderzoek naar de slachtoffers van No Lives Matter loopt nog. Nog niet alle kinderen en jongeren zijn geïdentificeerd.

Elon Musk lanceert Grokipedia, vindt concurrent Wikipedia te woke

1 day 17 hours ago

Techmiljardair Elon Musk lanceert 'Grokipedia' als alternatief voor de gratis online-encyclopedie Wikipedia. Musk noemt zijn platform een "enorme verbetering" ten opzichte van zijn concurrent.

Musk verwijt Wikipedia dat zijn artikelen extreem-links en woke ingestoken zijn en de westerse beschaving "doden". Dat idee krijgt weerklank bij Larry Sanger, medeoprichter van Wikipedia. Sanger zegt in The Washington Post dat artikelen over bijvoorbeeld criminaliteit, religie en klimaatverandering een linkse inslag hebben. Hij is sinds 2002, een jaar na de oprichting, niet meer betrokken bij de online kennisbank.

De naam Grokipedia is afgeleid van Grok, een chatbot van xAI, het kunstmatige intelligentiebedrijf van Musk. Afgelopen zomer kwam Grok onder vuur te liggen vanwege antisemitische berichten.

Mens tegenover computer

Binnen één dag heeft Musks online-encyclopedie al ruim 885.000 (unieke) artikelen. Wikipedia heeft in totaal ruim zeven miljoen artikelen.

Wikipedia is gebaseerd op crowdsourcing: artikelen geschreven door mensen die iets willen toevoegen aan de encyclopedie. Grokipedia's content wordt bewerkt door het kunstmatige intelligentiebedrijf van Musk en is dus geschreven door een computer.

Het is niet duidelijk hoe het computersysteem achter Grokipedia de artikelen op hun inhoud controleert. Ook is niet bekend hoe bronnen worden gekozen. Wikipedia zegt beleid te hebben waarmee "ervaren redacteuren toezicht houden en verkeerde bewerkingen controleren."

Toename transgenders

Musk omschrijft die redactionele controle van Wikipedia als "extreem-links". De techmiljardair zegt met Grokipedia nooit perfect te zijn en dat het doel is om de waarheid en niets anders dan de waarheid na te streven.

The Verge, een bekend technologienieuwsplatform, schrijft dat sommige teksten van Grokipedia zijn gebaseerd op artikelen op Wikipedia. Vooraanstaand techmagazine WIRED stelt dat de nieuwe kennisbank ten onrechte schrijft dat pornografie de aids-epidemie verergerde en sociale media het aantal transgenders mogelijk doen toenemen.

Op sociale media is er een controverse ontstaan omdat beide kennisbanken wezenlijk verschillend van elkaar het verloop van de moord op George Floyd en zijn persoon omschrijven:

Wikipedia schrijft dat Musks tegenhanger is "ontworpen om conservatievere politieke ideeën en standpunten te laten zien". Grokipedia stelt daar tegenover dat Wikipedia kwetsbaar is "voor vandalisme en hoaxes en ideologische vooringenomenheid, met name met een linkse inslag". Berichten over rechtsgeoriënteerde onderwerpen hebben daardoor een negatiever sentiment, aldus de kunstmatige intelligentie achter Grokipedia.

Ook na zijn beschuldigingen aan het adres van Wikipedia en voor de lancering van zijn kennisbank verwees Musk meerdere keren naar Wikipedia-artikelen om zijn X-berichten van uitleg te voorzien:

Webwinkel Amazon schrapt 14.000 kantoorbanen: 'Tegen bureaucratie'

1 day 18 hours ago

Bij webwinkelgigant Amazon moeten ongeveer 14.000 medewerkers op zoek naar een andere baan. Er is een grote ontslaggolf aangekondigd op de kantoren van het Amerikaanse bedrijf. Amazon zegt dat de ingrijpende ontslagronde nodig is om de bureaucratie tegen te gaan door onder meer managementslagen op te heffen.

Ook verwacht Amazon dat de snel oprukkende kunstmatige intelligentie de komende jaren veel werk van kantoorpersoneel zal overnemen.

Personeel dat de wacht krijgt aangezegd, krijgt negentig dagen doorbetaald om binnen Amazon een andere functie te vinden. Lukt dat niet, dan belooft het bedrijf hen een ontslagvergoeding te betalen en te helpen met het behoud van hun zorgverzekering.

Klanten aangevoeld

Topman Andy Jassy kondigde in september al aan dat het roer om moest bij Amazon. In een brief aan het personeel vroeg hij zich af of het internetbedrijf nog wel goed genoeg de nieuwe wensen van klanten aanvoelde.

Hij gaf toen opdracht om het aantal managers met 15 procent te verminderen. Ook wilde hij een einde maken aan het vele thuiswerken dat sinds de coronacrisis werd toegestaan.

Gisteren kondigde Amazon nog aan 1,4 miljard euro te gaan investeren in de divisie in Nederland. De omzet van Amazon in Nederland blijft ver achter bij die van marktleider Bol. Amazon was niet beschikbaar voor een toelichting over waarin de 1,4 miljard euro precies in geïnvesteerd gaat worden.

Bij Amazon werken wereldwijd ruim 1,5 miljoen mensen. Zo'n 350.000 van hen werkt op kantoor.

'Peilingen hebben beperkte invloed, maar kunnen kiezers een zetje geven'

1 day 19 hours ago

De kiezer kan er in de laatste dagen voor de verkiezingen niet omheen: de peilingen. Ze domineren de gesprekken aan de talkshowtafels, de artikelen in de kranten en de debatten met politici. "Peilingen hebben invloed op meerdere manieren", zegt Armen Hakhverdian, hoofddocent politicologie aan de Universiteit van Amsterdam. "Maar dat hebben talkshows, krantenartikelen en filmpjes op sociale media ook."

In Nederland peilen we al zo'n tachtig jaar rond verkiezingen wat mensen van plan zijn om te stemmen. En hoewel er veel aandacht voor is, kennen we in Nederland een stuk minder peilingen dan in bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk of de Verenigde Staten.

Peilingen kunnen twijfelende kiezers een zetje in de rug geven, zegt Hakhverdian, maar ze geven lang niet altijd de doorslag: "Als een kiezer twijfelt tussen partijen die inhoudelijk dicht bij elkaar liggen, kan iets anders de doorslag geven. Dat kan het imago van een lijsttrekker zijn, maar ook of je op een grote of kleine partij wilt stemmen. Het is niet zo dat kiezers blind achter peilingen aanlopen zonder ideologie. Het is een bron van informatie."

Beperkte invloed

Ook Peter Kanne, onderzoeker van Ipsos I&O, ziet dat de peilingen een beperkte invloed hebben. "Ongeveer 17 procent van de kiezers stemt op basis van peilingen." Volgens Kanne zijn dat dan vaak mensen die strategisch willen stemmen.

"Het kan voor mensen van waarde zijn om op een grote partij te stemmen met invloed. Aan de onderkant, voor mensen die op een kleine partij willen stemmen, kan het van belang zijn om te weten of een partij op één of twee zetels staat in de peilingen of op nul."

De experts wijzen ook op indirecte effecten van de peilingen. Zo worden de lijstrekkers in debatten uitgenodigd op basis van de peilingen en wordt de media-aandacht voor partijen gebaseerd op de peilingen. "Dat kan in de loop van de campagne een vliegwieleffect hebben", zegt Hakhverdian.

Rol van de media

De universitair hoofddocent ziet vooral dat media peilingen erg belangrijk maken. "Veel journalisten vallen voor de verleiding om de peilingen te groot te maken."

Hij verwijt sommige media een gebrek aan uitleg bij de cijfers: "Het gaat te veel over kleine schommelingen, terwijl er juist veel meer informatie achter de peilingen zit. Dat is echt belangrijk!" De politicoloog doelt dan op cijfers waar partijen hun kiezers vandaan halen en bij welke partijen kiezers weglopen. "Dan kan er preciezer geduid worden hoe succesvol een campagne is. Nu zijn media niet aan het meten, maar bewegingen aan het creëren."

Volgens Kanne hebben droge peilingen alleen geen effect. "Lijsttrekkers die het goed doen worden in de media winnaars genoemd. Dat heeft natuurlijk een versterkend effect naar boven. Partijen die het slecht doen, worden verliezers genoemd en dat heeft een effect naar beneden."

Stoppen met peilingen?

In andere landen wordt enkele dagen of enkele weken voor de verkiezingen geen peilingen meer gepubliceerd. Kanne, die ook peilingen doet: "Na de verkiezingen van 2023 zijn we in gesprek gegaan met grote media en hebben we het erover gehad om een paar dagen voor de verkiezingen te stoppen met peilen. Niemand was toen voor, behalve dagblad Trouw."

"Peilingen zijn een goede informatiebron, maar het is wel vermoeiend dat media er gretig en kritiekloos gebruik van maken", zegt hij. "Wij vinden het prima als er een pauze komt voor de verkiezingsdag, maar het is niet de bedoeling dat andere opiniepeilers dan wel doorgaan. Laat relevante partijen, de media en de overheid het dan organiseren."

Hakhverdian wil daarbij benadrukken dat kiezers ook dol zijn op peilingen. "Journalisten zijn ook niet gek en zien wat veel kliks krijgt. Zo'n scorebord houdt de politiek spannend en aantrekkelijk. Kiezers vinden het gewoon interessant dat er peilingen zijn."

Peilingen bij de NOS

De NOS publiceert in aanloop naar de Kamerverkiezingen van 29 oktober regelmatig de Peilingwijzer, een gewogen gemiddelde van de zetelpeilingen van Ipsos I&O en Verian/EenVandaag.

De NOS gebruikt deze methode vanuit de gedachte dat door een samenvoeging van kwalitatief hoogwaardige zetelpeilingen het meest betrouwbare beeld ontstaat van de kiezersvoorkeuren.