Aggregator

KLM treft extra veiligheidsmaatregelen voor vluchten van en naar Curaçao vanwege de bijna-incidenten tussen civiele en militaire vliegtuigen van de afgelopen dagen. De luchtvaartmaatschappij heeft de interne veiligheidsmaatregelen aangescherpt en verplicht toestellen om maximaal zichtbaar te zijn als ze in het Curaçaose luchtruim vliegen.

De afgelopen dagen meldden de piloten van een passagiersvlucht van JetBlue en een zakenvliegtuig dat ze dicht in de buurt waren gekomen van militaire toestellen. Die incidenten vonden plaats tegen de achtergrond van de verhoogde Amerikaanse militaire activiteit in de regio, gericht op Venezuela. Voor dit militaire verkeer was al eerder gewaarschuwd in officiële luchtvaartberichten.

Extra verlichting

KLM verplicht zijn vliegtuigen om niet alleen tijdens het stijgen en dalen extra verlichting te voeren, waaronder logo- en positielichten, maar de hele tijd dat ze in het luchtruim van Curaçao vliegen. Zo wil de maatschappij de zichtbaarheid van de toestellen vergroten en het risico op misverstanden in druk militair en civiel luchtverkeer verkleinen.

De aangescherpte maatregel volgt op spoedoverleg tussen onder meer de Amerikaanse luchtvaartautoriteit FAA, de luchtverkeersleiding van Curaçao, de internationale luchtvaartorganisatie ICAO, brancheorganisatie IATA en verschillende luchtvaartmaatschappijen. Daarbij is gesproken over de betrouwbaarheid van radar- en detectiesystemen, met name op grotere afstand van Curaçao, en over de noodzaak van betere afstemming met het Amerikaanse militaire verkeer.

KLM heeft eerder gezegd de ontwikkelingen in het Caribisch luchtruim nauwlettend te zullen blijven volgen en verdere maatregelen niet uit te sluiten als de omstandigheden daar aanleiding toe geven.

Zo ging het dit weekend bijna mis boven Curaçao:

Het wordt voor Nederlandse vleesverwerkers toch minder duur om hun varkensvlees te verkopen aan China. Dat land heeft de importheffingen op varkensvlees uit de Europese Unie fors verlaagd: van maximaal 62,4 procent naar 19,8 procent. China heeft niet bekendgemaakt waarom het de heffingen heeft bijgesteld.

China verhoogde de importheffingen in september nadat het een jaar eerder een onderzoek had ingesteld. China beticht Europese exporteurs van het dumpen van goedkoop varkensvlees op de Chinese markt, wat nadelig uitpakt voor lokale bedrijven. China kwam met het onderzoek nadat de Europese Unie hoge heffingen had ingevoerd voor de import van elektrische auto's uit China.

China meldde vorige week dat gesprekken met de Europese Unie over de importheffingen op Chinese elektrische auto's zijn hervat. Ook brachten de Franse president Macron en Spaanse koning Felipe de afgelopen maanden een bezoek aan China.

Vorig jaar importeerde China voor 4,8 miljard dollar (omgerekend ruim 4 miljard euro) aan varkensvlees, inclusief slachtafval. Meer dan de helft hiervan was afkomstig van Europese bedrijven. Spanje is de grootste Europese varkensvleesexporteur. Ook Nederland en Denemarken zijn grote spelers op de markt.

De nieuwe importheffingen, tussen de 4,9 en 19,8 procent, gaan morgen in en gelden in principe voor een periode van vijf jaar. Importeurs die sinds september meer hebben betaald, krijgen geld terug.

'Onterechte importheffingen'

VleesNL, de Nederlandse brancheorganisatie voor werkgevers in de vleessector, noemt het een stap in de goede richting dat de importheffingen lager uitvallen, al is van blijdschap zeker geen sprake. De branche spreekt van aanhoudende ongewenste inmenging. "Het is zeer zorgelijk dat China op deze wijze de Nederlandse voedselmarkt verstoort."

De verlaging van de heffingen is volgens VleesNL wel een positief signaal richting Nederland. "Het is een regelrechte uitnodiging aan de Nederlandse regering om de handschoen van de Chinezen meteen op te pakken en de lopende economische dossiers in goede harmonie met China te regelen." De branche hoopt dat de betrekkingen tussen de twee landen spoedig weer normaliseren.

Een nipte meerderheid in de Tweede Kamer wil dat ons land zich aansluit bij het handelsverdrag tussen Europa en de Mercosur-landen. Over het verdrag tussen de Europese Unie en de Zuid-Amerikaanse landen Brazilië, Argentinië, Uruguay, Paraguay en Bolivia werd vorig jaar na 25 jaar onderhandelen een akkoord gesloten, maar Nederland heeft het verdrag nog niet ondertekend.

Vorig jaar stemde de Kamer nog tegen het verdrag, uit angst voor oneerlijke concurrentie. Zorgen waren er vooral om de Europese boeren. Nadat de EU het akkoord over het verdrag sloot benadrukte toenmalig minister Klever van Buitenlandse Handel dat het akkoord niet gelijk geldt voor Nederland en dat het eerst moet worden geratificeerd door alle leden van de EU.

De nieuwe Kamer steunt nu een voorstel van de VVD dat het demissionaire kabinet oproept het verdrag wel te ondertekenen, zodat de handel met Zuid-Amerika kan worden bevorderd. Het moet dan makkelijker en goedkoper worden om producten op elkaars markten te verkopen.

Voorrang op lithium

De EU is voor de vijf Zuid-Amerikaanse landen een van de grootste handelspartners. De handel tussen de EU en de Mercosur-landen is jaarlijks tientallen miljarden euro's waard en het akkoord beslaat een vijfde van de wereldeconomie. In de Zuid-Amerikaanse landen en de EU samen wonen zo'n 700 miljoen consumenten.

Wat regelt de EU-Mercosur-deal?

Het VVD-voorstel kreeg steun van 76 Kamerleden, terwijl 74 tegen stemden. Steun was er onder meer van D66, VVD, CDA en JA21. Ook Volt is positief, maar stemde nu tegen, omdat de partij nog een aantal vragen heeft over afzwakking van de ontbossingsverordening van de EU.

De zorgen van partijen die tegen stemmen gaan met name over de gevolgen van andere regels in Zuid-Amerika voor het klimaat en de vermeende oneerlijke concurrentie voor boeren in Europa. Volgens de Partij voor de Dieren zou Nederland met het ondertekenen van het verdrag "de deuren wagenwijd open zetten voor Zuid-Amerikaanse plofkip en kiloknallers". Ook vreest Kamerlid Theunissen "mensenrechtenschendingen en vernietiging van het Amazonewoud".

SP-Kamerlid Dobbe ziet het verdrag als een "neoliberaal verdrag" dat de "mogelijkheden voor multinationals om winsten te maken vergroot, ten koste van werknemers, boeren en het milieu". Het laat volgens haar zien welke "neoliberale kant dit land met D66 en VVD opgaat".

De Tweede Kamer wil veiligheidsgaranties van het kabinet voor de Joodse gemeenschap in Nederland na de terreuraanslag op bezoekers van een joods feest in Australië. De daders worden in verband gebracht met terreurgroep Islamitische Staat (IS).

In het wekelijkse vragenuurtje spraken Kamerleden hun afschuw uit over de aanslag. Zij hadden veel vragen voor demissionair minister van Justitie en Veiligheid Van Oosten.

"Het veiligheidsgevoel van de Joodse gemeenschap is tot een dieptepunt gedaald", zei VVD-Kamerlid Ellian. "Ik merkte de afgelopen dagen dat ze zo ontzettend bang zijn. Kan de minister garanderen dat het kabinet er echt alles aan doet?"

Ellian wil het liefst af van de lokale besluiten over wanneer er wel of niet bij Joodse bijeenkomsten of gebouwen mag worden gedemonstreerd. Hij vindt dat het leidt tot onzekerheid bij de Joodse gemeenschap, en wil dat wordt bepaald dat het gewoon niet mag.

Concertgebouw

Als voorbeeld noemde hij de demonstratie afgelopen weekend bij het Concertgebouw in Amsterdam vanwege het optreden van de Israëlische voorzanger Shai Abramson.

Burgemeester Halsema verbood de demonstratie voor het Concertgebouw. Maar de rechter besloot in een kort geding anders. Er werd afgesproken dat dertig demonstranten in stilte mochten protesteren bij het Concertgebouw. Uiteindelijk kwamen er zo'n 200 betogers op af. Ze riepen leuzen en staken rookbommen af. De politie hield 22 mensen aan, onder meer vanwege vuurwerkbezit.

Ellian: "De sfeer van haat die continu in stand wordt gehouden leidt tot deze onveiligheid. Wanneer zegt de minister 'het is klaar met deze sfeer'." De minister zei dat hij dit soort demonstraties niet kan verbieden omdat het juridisch niet zo is geregeld.

Schreeuwen en rellen

"Dit is dus wat 'globalize the intifada' betekent, en dat wordt ook op onze universiteiten rondgetetterd", zei JA21-Kamerlid Nanninga. De strijdkreet roept op tot wereldwijde opstand tegen Israël en is regelmatig te horen bij pro-Palestijnse demonstraties. "Zondag stond er bij het Concertgebouw weer een groep te schreeuwen en te rellen."

Het is aan politie en justitie of mensen worden vervolgd voor de uitingen bij een demonstratie, reageerde de minister. "Een oproep tot een pogrom keur ik ten enen male af. Daar hoef ik geen discussie over te voeren. We hebben daar een wettelijke basis voor gecreëerd."

Nanninga vroeg de minister waarom uitgerekend twee journalisten door de politie werden afgevoerd. Van Oosten antwoordde dat de politie dit voorval aan het onderzoeken is. Hij wil nog geen conclusies trekken.

Kabinet garandeert maatregelen

Hij garandeerde dat er "zichtbare en onzichtbare maatregelen" worden genomen bij Joodse gebouwen en bijeenkomsten waar dat nodig is.

Hij gaat zelf vanavond naar een Chanoeka-viering. "We zijn uiteraard voortdurend in contact met de Joodse gemeenschap en daar vragen wij ook regelmatig wat er nodig is", zegt Van Oosten. "Wij zullen voor een normaal bestaan voor hen in deze maatschappij op blijven komen."

BBB-leider Van der Plas wil weten of de overheid wel in het vizier heeft welke potentiële aanslagplegers er in Nederland zijn. "Ook mensen uit de moslimgemeenschap en landen als Qatar, Saudi Arabië en Egypte waarschuwen ons. Wij zijn gewoon te lief, zeggen die landen." IS is al verboden, Van der Plas wil vanwege internationale waarschuwingen ook een verbod op de Moslimbroederschap.

De minister rekent op een uitwisseling van informatie over gevaarlijke personen tussen geheime diensten. "En het dreigingsbeeld is niet voor niets 4", zei hij.

Hij kondigde aan dat de Wet verheerlijking terrorisme vanaf volgend jaar de mogelijkheid geeft om mensen te vervolgen die aanslagen verheerlijken zoals die van Hamas op 7 oktober 2023.

Geen direct verband

GL-PvdA en Denk maakten duidelijk dat zij geen direct verband zien tussen de pro-Palestijnse demonstraties en het toegenomen antisemitisme. "Kritiek op Israël is niet gelijk aan antisemitisme", zei Kamerlid Bromet. Denk-Kamerlid El Abassi wil weten hoe het staat met het oppakken van neonazi's en demonstranten die de Hitlergroet brengen.

Na het vragenuurtje stond de Kamer met een moment van stilte stil bij de aanslag in Australië.

When the Tamagotchi first launched all those decades ago, it took the world by storm. It was just a bunch of simple animations on a monochrome LCD, but it had …read more

De NAM is gestopt met de gaswinning in zes kleine gasvelden rondom Assen. Volgens het bedrijf was winning niet langer rendabel vanwege de kleine hoeveelheid gas die nog aanwezig was in die velden.

Het gaat om gasvelden in Assen, Witten, Witterdiep, Eleveld, Vries en Grolloo. In de afgelopen jaren kreeg de NAM nog toestemming om tot 2028 gas te winnen in de velden in Assen en Eleveld, maar dat blijkt niet meer rendabel te zijn.

"De druk wordt steeds minder groot, waardoor het gas minder snel naar de oppervlakte komt. Dan kan het er op een gegeven moment niet meer uit", zegt een woordvoerder van de NAM tegen RTV Drenthe.

Ontmanteling

De productieputten worden opgeruimd en de grond wordt hersteld en teruggegeven aan de grondeigenaren. Volgens de NAM duurt het meerdere jaren voordat dat proces is afgerond.

"Eerst wordt er ondergronds opgeruimd, daarna gaan we de installaties aan de oppervlakte weghalen. Ook de onderlinge leidingen tussen de gasvelden worden in de jaren daarna weggehaald", aldus de woordvoerder.

De Amsterdamse sportschool Saints & Stars moet vijf Filipijnse schoonmakers elk een vergoeding betalen van 15.000 euro. De rechter heeft bepaald dat de contracten van de medewerkers niet volgens de regels zijn opgezegd.

De luxe sportschool met vier locaties kwam eerder dit jaar in opspraak nadat Het Parool had gemeld dat zeker 23 Filipijnse en Indonesische schoonmakers in vestigingen van Saints & Stars onder erbarmelijke omstandigheden moesten werken. Zo werkten ze onder meer zonder verblijfsvergunning, moesten ze hun paspoort inleveren en werkten ze soms 17 uur per dag.

Het Openbaar Ministerie doet op dit moment nog onderzoek naar mensensmokkel en valsheid in geschrifte. Eerder concludeerde het OM dat er geen sprake was van arbeidsuitbuiting.

Plotseling ontslagen

Vijf oud-medewerkers stapten naar de rechter omdat ze plotseling waren ontslagen. De sportschool heeft volgens de rechtbank "ernstig verwijtbaar gehandeld". Ook moet de sportschool de oud-werknemers vakantiegeld, een transitievergoeding en een schadevergoeding voor de plotselinge opzegging betalen.

Volgens de rechter moesten de schoonmakers werken in een giftig werkklimaat, dat werd veroorzaakt door de manager. "Dit heeft tot veel stress bij hen geleid", aldus de rechter. "Saints & Stars heeft als werkgever onvoldoende toezicht en controle op de werkvloer gehouden en is voor die situatie verantwoordelijk."

De rechter zag onvoldoende bewijs dat de schoonmakers gedwongen werden om lange dagen te maken. Ook wordt niet bewezen geacht dat de schoonmakers moesten leven onder zeer slechte woonomstandigheden. Uit onderzoek van Het Parool bleek onder meer dat schoonmakers met meerdere wildvreemden in een bed moesten slapen.

De vijf oud-medewerkers werkten gedurende enkele weken op diverse locaties van de sportschool in Amsterdam.

Het Europees verbod op nieuwe auto's met een verbrandingsmotor moet van tafel. Dat zegt de Europese Commissie vandaag. Als het aan de Commissie ligt hoeven autofabrikanten de uitstoot van auto's in 2035 niet met 100, maar met 90 procent terug te brengen.

Het geeft fabrikanten de ruimte om ook na 2035 nog klassieke auto's met alleen een verbrandingsmotor te maken. Ook kunnen ze nog hybride auto's - met een verbrandingsmotor én een elektrische motor - produceren en verkopen.

Maar de mogelijkheden om auto's met een verbrandingsmotor te maken, zijn wel beperkt. Fabrikanten moeten ervoor zorgen dat hun nieuwe auto's vanaf 2035 in totaal alsnog 90 procent minder CO2 uitstoten dan in 2021. Dus zij zullen hoe dan ook veel elektrische auto's moeten produceren.

Daarnaast moeten autofabrikanten de uitstoot die nog wel uit de uitlaat mag komen, compenseren. Daarvoor wil de Commissie de industrie twee opties geven: het verwerken van in de Europese Unie geproduceerd groen staal in hun auto's of het gebruik van schonere brandstoffen.

In 2023 besloot de EU dat er vanaf 2035 geen nieuwe auto's met een verbrandingsmotor op benzine of diesel mogen worden verkocht. De uitstoot van nieuwe auto's moest naar nul. Maar daar komt de Europese Commissie nu van terug onder grote druk van autolanden Duitsland en Italië en van de Europese auto-industrie.

Concurrentie

Duitsland en Italië lobbyen al maanden fel voor het terugdraaien van het verbod. Bondskanselier Merz schreef vorige maand nog een brief aan Commissievoorzitter Von der Leyen met daarin het verzoek de regels voor de verbrandingsmotor af te zwakken.

De landen vrezen dat de Europese auto-industrie nog verder onder druk komt te staan en er nog meer banen verloren gaan als Europese autofabrikanten na 2035 alleen nog volledig elektrische auto's mogen verkopen. Het is voor Europese fabrikanten moeilijk om op de markt voor elektrische auto's te concurreren met China, dat in hoog tempo betaalbare, elektrische auto's produceert.

Het verbod op de verbrandingsmotor was een van de belangrijkste pijlers van de vergroeningsagenda van de vorige Europese Commissie. Maar nog voordat het verbod daadwerkelijk is ingegaan, wordt het weer afgezwakt. Naast vergroenen was het idee achter het verbod om Europese fabrikanten te dwingen de concurrentie aan te gaan met China en de Verenigde Staten op de markt voor elektrische auto's.

'Kortzichtig'

Critici vrezen dat door afzwakking van het verbod Europa op die markt alleen nog maar verder achterop zal raken. Onder die critici bevinden zich ook enkele autofabrikanten. Zo schreven de Zweedse autobedrijven Volvo en Polestar, die in Chinese handen zijn, vorige week nog een brief aan Commissievoorzitter Von der Leyen waarin ze behoud van het verbod op de brandstofmotor bepleitten.

Uitstel van een volledig verbod op de verbrandingsmotor is kortzichtig, zegt Céline Domecq van Volvo. "Het zal de concurrentie niet stoppen en zeker niet met China." Domecq vreest dat afzwakking van de doelen leidt tot minder investeringen in bijvoorbeeld laadinfrastructuur en betere batterijen. Om dat laatste te voorkomen maakt de Commissie 1,8 miljard euro beschikbaar om te investeren in binnen de EU geproduceerde batterijen.

De afzwakking van het verbod op de verbrandingsmotor is onderdeel van een groter autopakket dat de Europese Commissie vandaag presenteert. In dat pakket zitten ook voorstellen om de productie van betaalbare elektrische auto's te stimuleren en om bedrijfsauto's versneld te vergroenen.

Het Europees Parlement en de verantwoordelijk ministers van de 27 EU-landen moeten zich nu nog buigen over het voorstel van de Commissie. Naar verwachting zal er voldoende steun zijn voor het afzwakken van het verbod van de verbrandingsmotor. Mogelijk willen zij het voorstel zelfs nog verder afzwakken.

'67' (six seven) is verkozen tot Kinderwoord van het Jaar 2025. Het woord kreeg de meeste stemmen bij de verkiezing die door het NOS Jeugdjournaal werd gehouden.

Via de app en website van het Jeugdjournaal konden kinderen begin deze maand woorden insturen. Uit die reacties werd een lijst gemaakt met de acht meest genoemde woorden: 67, ai, bro, clock it, cooked, wat de helly, slay en yusu.

"Kinderen leren deze woorden vooral via sociale media", zegt Kristel Doreleijers, onderzoeker linguïstiek en taalvariatie bij het Meertens Instituut. "Maar dat jongeren andere woorden gebruiken dan volwassenen is van alle tijden."

Uiteindelijk bleven de woorden '67' en 'cooked' over. Er werd in de finaleronde bijna 28.000 keer gestemd en ruim 70 procent van de kinderen koos voor '67'. Voor het Jeugdjournaal kwam de uitslag niet als een verrassing. "Overal waar we komen roepen kinderen 6-7", vertelt redacteur Romy Posthumus.

Op de markt in Amsterdam blijkt dat ouderen geen idee hebben wat '67' betekent:

Het woord werd populair door een video op TikTok. Kinderen roepen 'six seven' als ze de getallen 67 ergens zien staan of horen. Ze maken daarbij vaak een gebaar met hun handen, alsof ze iets wegen.

"Het is echt een woord van dit jaar, maar heeft weinig betekenis", vertelt Doreleijers. "Het heeft wel een sociale betekenis. Je kunt ermee laten horen dat je dezelfde dingen leuk vindt en dat je naar dezelfde memes kijkt.

'67' werd eerder dit jaar al verkozen tot woord van het jaar door Dictionary.com en in België kreeg de term eerder deze maand de titels Kinderwoord en het Tienerwoord van het Jaar.

Bruh

Het Jeugdjournaal organiseerde dit jaar voor de tweede keer de verkiezing van het Kinderwoord van het Jaar. Vorig jaar won 'bruh'. Dat woord komt van het Engelse brother (broer) en wordt gebruikt om teleurstelling uit te drukken. Als bijvoorbeeld iets raar of negatief wordt gevonden: "Bruh, dat meen je niet".

Mensen met een 15 jaar oude auto van de zaak dreigden per 1 januari veel meer belasting te gaan betalen. Demissionair staatssecretaris van Financiën Heijnen komt nu met een maatregel om dat te voorkomen.

Het gaat om de zogeheten youngtimerregeling. Mensen kunnen daardoor relatief goedkoop rijden in een auto van de zaak van 15 jaar of ouder.

De Tweede Kamer besloot op 27 november om die regeling in twee stappen te versoberen: per 1 januari 2026 geldt de youngtimerregeling voor auto's vanaf 16 jaar en op 1 januari 2027 komt dan de 'grote klap' en gaat het omhoog naar 25 jaar en ouder.

Nog net geen 16

Voor auto's die heel 2025 al minstens 15 jaar waren verandert er 1 januari dus nog niks. Want dan is die auto inmiddels 16 jaar. Maar rijders in een auto die in de loop van dit jaar pas 15 is geworden, zouden per 1 januari te maken krijgen met een flinke kostenverhoging.

Mensen met een auto van de zaak die bijvoorbeeld pas in oktober 15 werd, zouden van januari tot en met september tot wel honderden euro's per maand meer kwijt zijn.

Hoe werkt de youngtimer-regeling?

De youngtimer-regeling wordt vooral gebruikt door zzp'ers en ondernemers met een klein of middelgroot bedrijf. Ze kopen een auto van 15 of ouder voor hun zaak en kunnen alle kosten, zoals reparaties, benzine, parkeergeld en wegenbelasting, voor de fiscus van hun winst aftrekken. Daardoor betalen ze minder inkomstenbelasting.

Ze gebruiken de auto ook voor privé-ritjes en moeten daar belasting voor betalen. Dat heet bijtelling. En bij die youngtimer-regeling is die bijtelling veel voordeliger dan bij nieuwere auto's.

Bij een youngtimer is de bijtelling 35 procent van de dagwaarde, bij een nieuwere auto 22 procent van de cataloguswaarde. En 35 procent van de dagwaarde van een minstens 15 jaar oude auto is natuurlijk veel lager dan de cataloguswaarde, dus nieuwwaarde, van een jongere auto.

Een rekenvoorbeeld: Een Volvo V70 uit 2007 kost nu nog zo'n 12.000 euro. Dat betekent 4200 euro bijtelling. In belastingschijf 2 moet daarover ruim 37 procent belasting worden betaald. Dat komt neer op 131 euro per maand.

Een nieuwe Volvo V60 kost 59.000 euro. De bijtelling is dan 12.980 euro. Dat levert 405 euro per maand extra belasting op.

De Tweede Kamer wilde met de kleine verhoging naar 16 jaar mensen een jaar de tijd geven om zich voor te bereiden op de grote verhoging naar 25 jaar in 2027. Dat gebeurde op initiatief van de ChristenUnie en D66. De twee partijen kwamen met dit voorstel om het rijden in elektrische auto's te stimuleren. Want met het geld dat het opbrengt moet de lagere bijtelling voor elektrische auto's verlengd worden.

"Tegelijkertijd is er nu een groep autogebruikers die per 1 januari 2026 te maken krijgt met een hogere bijtelling en weinig tot geen handelingsperspectief heeft om hierop te anticiperen." zegt staatssecretaris Heijnen in een brief aan de Tweede Kamer.

Onbedoeld effect

"Het kabinet denkt dat dit niet een bedoeld effect is geweest van de indieners, omdat expliciet is benoemd dat de gefaseerde leeftijdsverhoging bedoeld is om gebruikers een jaar de tijd te geven op de versobering van de youngtimerregeling te anticiperen", aldus Heijnen.

In de Eerste Kamer kreeg hij daarom de vraag of hij met een overgangsregeling kan komen. De Eerste Kamer stemt vandaag over de versobering van de youngtimer-regeling. Maar die versobering is onderdeel van het veelomvattende Belastingplan 2026. En de Eerste Kamer kan alleen voor of tegen dat hele Belastingplan stemmen en niet specifiek die youngtimer-regeling nog aanpassen.

Verhoging in 2027

Dus regelt Heijnen nu dat rijders van auto's die in de loop van 2026 pas 16 worden toch niet belast worden met de hogere bijtelling. In 2027 wordt de leeftijdsgrens voor youngtimer wel verhoogd naar 25 jaar. Daar tornt hij niet aan.

Verkopers en rijders van youngtimers zijn daar nog altijd boos over. Verkopers stellen dat er opeens een hele groep auto's is waarvoor nog maar moeilijk een koper gevonden kan worden. En rijders balen dat ze meer belasting gaan betalen.

De Rapid Support Forces (RSF) in Sudan proberen bewijs dat ze op grote schaal inwoners van de stad Al-Fasher hebben vermoord te vernietigen. Dat schrijven onderzoekers van de Amerikaanse Universiteit Yale in een nieuw rapport over de systematische massamoord die daar na de inname van de stad, op 26 oktober, plaatvond. Op satellietbeelden zijn op zeker 150 plekken vormen te zien die overeenkomen met stapels lijken.

Wetenschappers van de Yale School of Public Health's Humanitarian Research Lab (HRL) leverden de afgelopen maanden al meer bewijs voor grootschalig geweld in de stad. Zo concludeerden ze dat bloedvlekken vanuit de ruimte zichtbaar waren. In de maand na de inname van de stad bleven ze beelden analyseren. Nu komen ze opnieuw tot schokkende conclusies.

Verbrand, begraven, verwijderd

"Het is een slachthuis", zegt directeur Nathaniel Raymond van het onderzoekslaboratorium telefonisch tegen de NOS. "We hebben in november 150 stapels in de gaten gehouden. Die werden zichtbaar nadat de RSF Al-Fasher had ingenomen. We zien dat die stapels veranderen. Er komen lichamen bij, maar ze verdwijnen ook. Er wordt verbrand, begraven, verwijderd. Bewijs wordt vernietigd en dat gaat mogelijk nog steeds door."

Waar voor een ongetraind oog de beelden wat wazig zijn, zien de analisten van Yale C- en J-vormen met menselijke lengtes en proporties. Ze zien op 38 plekken rode aarde die langzaam in een roestkleur verandert, consistent met bloed dat ergens een tijd lang ligt. Ze zien stapels, omgeploegde aarde, gladgestreken aarde, en dan zijn de lichamen weg. Op andere plekken verdwijnen of veranderen de stapels, nadat er brand te zien is geweest.

De wijk Daraja Oula in Al-Fasher lijkt het hardst geraakt. Daar vonden analisten 52 stapels lichamen. Deze wijk kwam pas als laatste in handen van de RSF, en veel burgers vluchtten juist daarheen. De onderzoekers hielden in deze buurt ook bewegingen van RSF-voertuigen in de gaten en vinden bewijs voor deur-tot-deurexecuties. Ze zien lichamen vlak bij auto's en RSF-voertuigen die zijstraten blokkeren.

Crime scene

Sinds 2023 woedt in Sudan een machtsstrijd tussen het regeringsleger en de paramilitaire Rapid Support Forces (RSF). In de regio Darfur, waar Al-Fasher ligt, wordt ook gevochten, maar tegelijkertijd wordt er etnisch geweld gepleegd. De strijders van de RSF zijn van Arabische afkomst en hebben het gemunt op Sudanezen van Afrikaanse afkomst, ook in de stad Al-Fasher.

Die stad werd ruim anderhalf jaar lang door de RSF belegerd. De RSF legde zelfs een aarden wal om de stad, waardoor inwoners in de val zaten en werden uitgehongerd. Die aarden wal maakte vluchten bovendien moeilijk. Daar, en bij RSF-wegversperringen, zien de onderzoekers ruim tachtig stapels menselijke overschotten liggen.

Bekijk ook deze NOS-special over de moordpartijen gepleegd in de stad Al-Fasher:

"Het is een crime scene", zegt onderzoeker Raymond. "Ze hebben een muur gebouwd om mensen vast te houden en zijn de klus nu systematisch aan het afmaken." Hoeveel mensen zijn vermoord, kan hij niet zeggen. "Tienduizenden is aannemelijk, maar niemand weet het echt. Er is geen toegang tot de stad. En waarom daar zo op gefocust? Het is hoe dan ook massaal." Omdat er bewijs wordt vernietigd, zal volgens hem waarschijnlijk nooit bekend worden hoeveel mensen zijn vermoord.

Wat de onderzoeker ook zorgen baart, is dat de stad zo goed als leeg lijkt. Er werd aangenomen dat er nog veel mensen vastzitten in Al-Fasher, omdat maar een klein deel is aangekomen in vluchtelingenkampen, maar dat is vanuit de lucht niet zichtbaar. Het Wereldvoedselprogramma schatte het aantal achterblijvers deze week nog tussen de 70.000 en 100.000.

Op deze satellietbeelden van een wijk in de Sudanese stad El-Fasher zouden bloedvlekken van burgerslachtoffers en RSF-voertuigen te zien zijn:

"We zien weinig sporen van burgers", zegt Raymond. "Geen ezelskarren in de straten, er groeit gras op de markten. We zien geen mensen bij waterputten. We zien alleen RSF-activiteit. Als er nog een aanzienlijk aantal burgers in de stad is, houden ze zich schuil, zoals Anne Frank, en wordt er op hen gejaagd."

Hoewel ze veel af kunnen leiden uit satellietbeelden, ooggetuigenverslagen van mensen die konden ontkomen en filmpjes die daders op sociale media plaatsten, wijst het rapport ook op de gaten aan informatie. Niet alleen als het gaat om de aantallen maar bijvoorbeeld ook wat betreft andere misdaden zoals seksueel geweld.

Voorspelde massamoord

Raymond noemde het geweld in Al-Fasher eerder een van de meest nauwkeurig voorspelde massamoorden in de menselijke geschiedenis. Want al lang voordat de RSF Al-Fasher innam, werd er gewaarschuwd dat precies dit zou gebeuren. "Hun doel is uitroeiing. De RSF doet alsof ze nu mee willen onderhandelen. Zeggen ook dat ze mee willen doen aan een staakt-het-vuren, maar het is allemaal afleiding."

Hij maakt zich ook kwaad over het niet ingrijpen door de internationale gemeenschap. "We weten dat de RSF steun krijgt van de Verenigde Arabische Emiraten, financieel en met wapens, en toch wordt er niet ingegrepen." De onderzoekers roepen in het rapport op tot toegang tot de stad om hulp te bieden en om bewijs te verzamelen van de misdaden. "De klok tikt."

De rechtbank in Liverpool heeft de man die in mei dit jaar inreed op Liverpool-fans veroordeeld tot 21,5 jaar celstraf. De Brit is veroordeeld voor onder meer het bewust toebrengen van ernstig lichamelijk letsel, gevaarlijk rijgedrag en openbare geweldpleging.

De 54-jarige Brit reed eind mei in op een menigte in het centrum van Liverpool. Voetbalfans vierden daar de titel van hun voetbalclub in de Premier League. Ze hadden zich verzameld voor de zegetocht waarbij de voetballers in een open bus door de straat zouden rijden.

In enkele minuten raakte de man met zijn auto meer dan honderd mensen. Daarbij raakten meer dan 130 mensen gewond. De auto werd tot stilstand gebracht doordat een van de omstanders in zijn auto wist te komen en die vanaf de achterbank in de parkeerstand zette.

Opzettelijke daad

De man zegt dat hij zijn geduld verloor en daarop op de mensenmenigte inreed. Hij bekende dat opzettelijk te hebben gedaan. Eerder had hij gezegd uit paniek te hebben gehandeld.

"Met zo'n volharding en minachting voor mensenlevens een voertuig in een menigte voetgangers rijden tart elk normaal begrip", zei de rechter.

Gisteren kwamen meerdere slachtoffers aan het woord in de rechtbank. Ze vertelden hoe groot de impact was op hun leven: sommigen durven zich niet meer in grote menigtes te begeven of naar Liverpool-wedstrijden te gaan. Anderen zijn niet meer in staat te werken of voor hun familie te zorgen.

Er komen meer plekken beschikbaar om online Oorlog Voor De Rechter te raadplegen, het gedigitaliseerde archief met de dossiers van personen die werden verdacht van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog.

In elf regionale archieven komen elk twee extra plekken en ook het NIOD Instituut voor Oorlogs-, Holocaust- en Genocidestudies krijgt twee plekken. Dat schrijft demissionair minister Moes van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen in een brief aan de Tweede Kamer.

Tot nu waren er alleen vijf speciaal beveiligde computers beschikbaar in het Nationaal Archief in Den Haag; dat worden er in totaal 29 in alle twaalf provincies. Vanaf begin februari kunnen deze plekken worden gereserveerd. Op dit moment is een derde van het Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging (CABR) gedigitaliseerd.

Centraal Archief Bijzondere Rechtspleging

Het CABR is een archief met dossiers van mensen die verdacht werden van collaboratie tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het archief zou eigenlijk na de wettelijke termijn van 75 jaar op 1 januari 2025 openbaar worden en digitaal raadpleegbaar zijn. Maar door privacybezwaren is dat uitgesteld. De Autoriteit Persoonsgegevens maakte bezwaar, omdat in de dossiers namen voorkomen van nog levende verdachten, hun nazaten, getuigen en slachtoffers. Volgens de privacywetgeving mogen die niet openbaar worden gemaakt.

De beveiligde computerplekken zijn bedoeld voor personen met een onderzoeksbelang. Dat kan familieonderzoek zijn, maar ook historisch of wetenschappelijk onderzoek. Belangstellenden moeten een aanvraag indienen waarin ze aangeven hoe ze omgaan met de bijzondere persoonsgegevens. Als het Nationaal Archief toestemming geeft, kan gebruik worden gemaakt van de beveiligde computer.

De extra plekken zijn nodig omdat de belangstelling voor het archief groot is. Er zijn forse wachtlijsten om langs te komen in Den Haag.

"Met deze uitbreiding zijn deze beveiligde plekken door het hele land toegankelijk", zegt minister Moes. "Gezien de hoge leeftijd van veel geïnteresseerden is het belangrijk om deze mogelijkheid dicht bij huis aan te bieden. Nabestaanden en andere betrokkenen kunnen er zoeken op namen of plaatsen. Dat biedt hen de mogelijkheid om na 80 jaar het lot van dierbaren uit de oorlogsjaren te achterhalen."

Zo kun je zoeken in het CABR-archief:

Het raadplegen van de beveiligde computers is een tijdelijke oplossing. Het is wachten op een gewijzigde archiefwet. Want toenmalig minister Bruins, Moes' voorganger, vond het van maatschappelijk belang dat dit archief alsnog openbaar wordt. Daarom besloot hij een wijziging aan te brengen in de huidige archiefwet, zodat het CABR toch binnen afzienbare tijd online kan.

Haast

De Raad van State oordeelde vorige maand overwegend positief over het gewijzigde wetsvoorstel. Het is nu aan het kabinet om de wetswijziging in eerste instantie door de Tweede Kamer te loodsen. De nieuwe minister Moes wil haast maken en verwacht dat de brief over de gewijzigde archiefwet in januari naar de Kamer gaat.

In die wetswijziging krijgen bepaalde archieven, zoals archieven over zeer ernstige gebeurtenissen als genocide, oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid, een bijzondere status. Voor die archieven geldt dat het publieke belang van toegankelijkheid zwaarder weegt dan privacybescherming van nog levende personen.

De Raad van State noemt de manier waarop dat in het wetsvoorstel is geregeld, een zorgvuldige en evenwichtige afweging van grondrechten, waarden en belangen die in het geding zijn.

Locaties van de nieuwe computers

De computers komen te staan in elf provinciale regionale archieven:

- Brabants Historisch Informatie Centrum

- Drents Archief

- Het Flevolands Archief

- Gelders Archief

- Groninger Archieven

- Het Utrechts Archief

- Collectie Overijssel

- Noord-Hollands Archief

- Historisch Centrum Limburg

- Tresoar (Fries Archief)

- Zeeuws Archief

Although metal alloys is not among the most exciting topics for most people, the moment you add the word ‘radioactive’, it does tend to get their attention. So too with …read more

In Schiedam is een deel van een slooppand ingestort. Niemand is gewond geraakt. Het incident gebeurde aan de Van Heekstraat. Volgens de regionale omroep Rijnmond zijn delen van de muren en tussenliggende plafonds naar beneden gekomen.

De grond ligt bezaaid met brokstukken, waaronder delen van golfplaten, isolatiemateriaal en zware metalen draagbalken. Ook zijn twee auto's bedolven onder het puin. Beide voertuigen zijn zwaar beschadigd.

Wat er precies is gebeurd, is nog onduidelijk. Medewerkers van het sloopbedrijf zeggen tegen Rijnmond dat ze op het moment van de instorting niet bezig waren met sloopwerkzaamheden.

Bekijk hier beelden van de ravage:

Hulpdiensten waren met veel materieel aanwezig. Aanvankelijk werd gevreesd dat zich nog sloopwerkers in het pand bevonden. Uiteindelijk bleek dat niet het geval te zijn.

Omdat er sprake was van instortingsgevaar, was de straat afgesloten en werden omliggende woningen uit voorzorg ontruimd. Aan het eind van de middag heeft het sloopbedrijf de resterende constructie gesloopt, waarna de straat weer kon worden vrijgegeven.

Onderzoek naar erfelijke ziektes en ongewilde kinderloosheid mag van de Tweede Kamer ook gedaan worden met menselijke embryo's die daar speciaal voor zijn gekweekt. Een meerderheid heeft ingestemd met een wetsvoorstel daarover van D66 en VVD.

Het plan is niet onomstreden. Wetenschappers willen het graag, maar critici zien er een opmaat in naar designerbaby's of vinden het ethisch onjuist om leven te creëren en het vervolgens weer weg te gooien.

Na een hoofdelijke stemming bleken 90 Kamerleden voor het voorstel, en 59 tegen. Naast D66 en VVD stemden ook Kamerleden van GroenLinks-PvdA, SP, Partij voor de Dieren en Volt voor. Het CDA stemde verdeeld, maar in meerderheid voor.

Eerder waren er door die partij gewenste aanpassingen aangebracht in het voorstel. Fractievoorzitter Bontenbal zei voorafgaand aan de stemming dat zijn fractie ermee heeft geworsteld. "Wij voelen de zwaarte van deze keuze." CDA'ers mochten hun geweten volgen en individueel bepalen hoe ze zouden stemmen.

Wetenschappers mogen nu voor onderzoek alleen gebruikmaken van embryo's die zijn overgebleven na een ivf-behandeling. D66 en VVD hebben een verruiming van de wet voorgesteld, omdat onderzoekers graag willen kijken naar de ontwikkeling van embryo's direct na de bevruchting, in de eerste uren en dagen. Ze verwachten dat ze daarmee stellen kunnen helpen die het niet lukt om een kind te krijgen.

Vroegste stadium

De embryo's die na een ivf-traject overblijven zijn eigenlijk te oud voor dat soort fundamenteel onderzoek. Ze zijn al te ver ontwikkeld als ze na de reageerbuisbevruchting teruggeplaatst kunnen worden in de baarmoeder. Embryo's die er speciaal voor zijn gekweekt kunnen ook in dat vroegste stadium worden onderzocht.

Traditioneel zijn partijen met een religieuze achtergrond geen voorstander van dit soort medisch-ethische verruimingen. SGP en ChristenUnie zien ook het prille begin van het leven als beschermwaardig. Alleen God gaat daarover, vinden ze. Bij de behandeling van het wetsvoorstel zei SGP-Kamerlid Van Dijk dat we hierdoor twee soorten van leven gaan creëren: leven dat wordt beschermd en leven dat alleen dient als onderzoeksmateriaal en vervolgens wordt weggegooid.

Ook NSC, de partij van Pieter Omtzigt, was fel tegenstander van de verruiming. Die partij waarschuwde voor een glijdende schaal, omdat het de deur zou openzetten voor onderzoeken die kunnen leiden tot designerbaby's met door de ouders gewenste kenmerken. Maar NSC is na de verkiezingen uit de Kamer verdwenen, waardoor de verhoudingen veranderden.

Anders gaan denken

Het CDA was lang tegen, maar die christelijke partij is de laatste jaren anders gaan denken over dit onderwerp. In 2021 pleitte het wetenschappelijk bureau van het CDA al voor embryokweek, omdat er anders veel onderzoek naar nieuwe technologieën zou blijven liggen. Maar binnen de partij bleef het een gevoelig onderwerp.

CDA-Kamerlid Krul legde in het Kamerdebat uit dat hij een pril embryo nog steeds als beschermwaardig ziet, maar die beschermwaardigheid is voor hem anders dan wanneer een kind volgroeid is of volwassen. Je kunt aan een klompje cellen niet dezelfde waarde toekennen als aan een kind of een volwassene die relaties heeft met anderen, is zijn overtuiging.

Krul stelde wel een aantal aanpassingen voor, die werden gesteund door een meerderheid. Ook de initiatiefnemers D66 en VVD stemden voor. Daardoor worden onder meer de straffen verdubbeld voor onderzoekers die toch verder gaan dan de wet toelaat. Ook moet er gezocht blijven worden naar alternatieve onderzoeksmethodes.

Nederland is niet het enige land waar deze discussie speelt. Binnen Europa is embryokweek onder voorwaarden toegestaan in het VK, België, Zweden en Finland. Maar er zijn ook landen waar onderzoek op embryo's helemaal niet is toegestaan, ook niet op restembryo's. Dat verbod geldt nog in Duitsland, Italië en Oostenrijk.

Het initiatiefwetsvoorstel gaat nu naar de Eerste Kamer, die er ook nog over moet stemmen.

(Telecompaper) Liberty Networks said it has been selected by El Salvador's telecommunications regulator Siget to design and build the country's first ever submarine cable...

De diplomatieke relatie tussen China en Japan heeft een nieuw dieptepunt bereikt. De Chinese regering besloot deze week om de laatste twee reuzenpanda's die in een Japanse dierentuin verblijven, terug te halen. Daarmee dreigt Japan voor het eerst in ruim een halve eeuw pandaloos te worden.

Het stadsbestuur van de Japanse hoofdstad Tokio heeft laten weten dat de 4-jarige Xiao Xiao en zijn tweelingzus Lei Lei eind januari zullen terugkeren naar China. Ze woonden sinds 2021 in Ueno Zoo in Tokio, waar ze ook werden geboren.

De Japanse premier Takaichi haalde zich vorige maand de woede van China op de hals door te insinueren dat Japanse militairen mogelijk ingezet worden bij een Taiwan-crisis. Sindsdien heeft China onder meer het toerisme naar Japan beperkt en culturele evenementen en uitwisselingen geschrapt om druk uit te oefenen op de Japanners.

Loterij

Het nieuws over de repatriëring van de twee reuzenpanda's laat de Japanse bevolking niet onberoerd. Bij de dierentuin staan duizenden mensen in de rij om nog een laatste glimp van de panda's op te vangen.

Het is druk in de dierentuin in Tokio:

Door de enorme belangstelling is de wachttijd opgelopen naar bijna vier uur. De dierentuin laat bezoekers slechts één minuut bij het pandaverblijf kijken. Ook moeten zij vooraf online reserveren en wordt in de laatste twee weken van januari via een loterij bepaald wie de panda's nog mag bekijken.

De reuzenpanda komt alleen voor in China en het zoogdier wordt daar beschouwd als een nationale schat. China behoudt altijd de zeggenschap over de dieren, ook als een reuzenpanda in het buitenland is geboren.

Het uitlenen van panda's doen de Chinezen vaker om de diplomatieke betrekkingen met landen te versterken. Dit wordt ook wel 'pandadiplomatie' genoemd. China leent sinds 1972 reuzenpanda's uit aan de Japanners.

Ouwehands Dierenpark in Rhenen is de enige Nederlandse dierentuin met reuzenpanda's: Wu Wen, Xing Ya en hun in Nederland geboren pandajong Lang Yue. De eerste twee kwamen in 2017 onder grote belangstelling aan op Schiphol.

De monumentale vuurtoren 'Lange Jaap' in Huisduinen, bij Den Helder, wordt gerenoveerd en gestabiliseerd. Dat besluit is genomen na jaren van onderzoek. In 2021 werd voor het eerst gewaarschuwd voor instortingsgevaar, sindsdien is de toren gesloten.

Vier jaar geleden bleek dat er scheuren waren ontstaan in de wanden van de iconische vuurtoren. "De hel brak los in het dorp, Den Helder en de regio", zei Jan Dop van Huisduiner Belang daar eerder over. "De vuurtoren zou omvallen, kregen we te horen."

De toren werd gesloten en uitgebreid onderzocht. Rijkswaterstaat keek onder meer met een drone of de vuurtoren nog veilig kon worden betreden. Want het bouwwerk was zo onveilig dat er geen herstelwerkzaamheden konden worden verricht. De optie dat Lange Jaap zou moeten worden ontmanteld, was volgens een woordvoerder "helaas reëel".

Die optie werd nog reëler toen in 2023 ondanks de sluiting nog meer scheuren werden gevonden. Ook kwamen vocht en corrosie in het bouwwerk aan het licht. Omwonenden hebben zich altijd ingezet om een eventuele sloop tegen te houden. Zo projecteerden zij in 2022 een week lang elke avond de tekst 'sloop nee' op Lange Jaap.

Uitvoerig onderzoek

Dit jaar is opnieuw uitvoerig onderzoek gedaan naar de haalbaarheid van renoveren en stabiliseren, schrijft regionale omroep NH. En dat blijkt mogelijk, zegt demissionair minister Tieman (BBB, Infrastructuur). De beschadigde constructie wordt gerepareerd en verstevigd, en verder wordt de originele staat van het gebouw zoveel mogelijk behouden.

"Ik hoop dat met dit besluit een einde komt aan deze onzekere periode en we nog vele jaren kunnen blijven genieten van deze iconische vuurtoren in het Noord-Hollands landschap", aldus Tieman.

Het 63 meter hoge bouwwerk is de hoogste vuurtoren van Nederland. Bij helder weer is het licht van de toren op 54 kilometer afstand zichtbaar. Het rode bouwwerk uit 1877 is sinds 1988 een rijksmonument.

Ruim dertig landen steunen de oprichting van een speciale commissie die schadeclaims in verband met de oorlogsschade in Oekraïne gaat behandelen. Tientallen landen zijn vandaag aanwezig in de 'internationale stad van vrede en recht' voor de oprichting van deze commissie.

Dat had wat de Oekraïense president Zelensky betreft al jaren eerder gemoeten. "Op zijn minst in 2014, maar eigenlijk gezien de hoeveelheid oorlogen die Rusland is begonnen of heeft gesteund, zou dit al veel eerder moeten zijn gedaan", zei hij in het World Forum in Den Haag.

Naar verwachting zullen 35 landen vandaag het oprichtingsverdrag tekenen, kondigde secretaris-generaal Alain Berset van de Raad van Europa aan. "Dat is ongekend voor de eerste dag."

Rusland heeft de afgelopen jaren veel slachtoffers gemaakt en schade aangericht in Oekraïne, sinds de invasie in februari 2022. Drie jaar geleden werd besloten dat er een commissie moet worden opgericht om Oekraïne te compenseren.

Ruim 80.000 claims

In 2023 werd al een register opgericht om de individuele schadeclaims te verzamelen. Bij dat register zijn al meer dan 80.000 claims binnengekomen. Ruim veertig landen hebben zich aangesloten bij het register. Berset nodigde ook landen die niet zijn aangesloten bij de Raad van Europa uit om zich aan te sluiten bij het verdrag.

De Raad van Europa

De Raad van Europa is een mensenrechtenorganisatie waarbij 46 landen zijn aangesloten. De organisatie staat los van de Europese Unie. De lidstaten van deze instantie hebben allemaal het Europees Verdrag van de Rechten van de Mens getekend.

Het Europees Hof van de Rechten van de Mens houdt toezicht op de naleving van de verplichtingen die de landen zijn aangegaan.

Rusland was tot 2022 lid van de raad, maar werd na de grootschalige inval in Oekraïne uit de organisatie gezet.

De commissie zal zetelen in Den Haag. Demissionair minister Van Weel (Buitenlandse Zaken) benadrukt dat het doel van de commissie is om de claims die de Oekraïners indienen geldig te verklaren, maar dat er geen garantie is dat ze worden uitbetaald.

Dat moet door Rusland gebeuren, zei Van Weel. "Zonder verantwoordingsplicht kan een conflict niet volledig worden opgelost. Een deel daarvan is ook het vergoeden van de schade die is aangericht." Ook demissionair premier Schoof zei dat de Russische daden niet ongestraft kunnen blijven. "Vandaag draait om rechtvaardigheid."

Eerder op de dag sprak Zelensky de Tweede Kamer toe. Daar zei hij dat Rusland doordrongen moet worden van de regels die gelden in de wereld, om te voorkomen dat het land opnieuw een oorlog begint. "Rusland zegt op de een of andere manier altijd onschuldig te zijn", zei Zelensky. Hij noemde Rusland een "veelpleger, die ervan overtuigd is dat hij nooit gepakt zal worden".

De commissie moet naast compensatie voor Oekraïne ook een helder signaal afgeven voor de toekomst, zei EU-buitenlandchef Kallas. "Als je een oorlog begint, zul je ook verantwoordelijk gehouden worden."

Russische tegoeden

Het vergoeden van de schade zou bijvoorbeeld kunnen door gebruik te maken van bevroren Russische tegoeden. Onderling zijn de landen die bij de Raad van Europa zijn aangesloten het daar nog niet over eens.

Die route heeft wel de voorkeur van Nederland, zei Schoof tijdens een persconferentie met Zelensky op het Catshuis in Den Haag. De bevroren Russische tegoeden zijn cruciaal volgens Zelensky. "Ik zie geen mogelijkheid om zonder deze steun sterk te staan."

Het oprichtingsverdrag van de nieuwe schadecommissie zal ingaan zodra het door 25 van de ondertekenaars is geratificeerd. Dat betekent onder meer dat de nationale parlementen ermee in moeten stemmen. Het verdrag gaat in op voorwaarde dat er genoeg geld is vrijgemaakt om de eerste werkzaamheden te financieren.

Zelensky reist deze weken langs Europese steden. Voor Den Haag deed hij ook Londen, Rome, Vaticaanstad en Berlijn aan. De Oekraïense president zal ook langsgaan op Paleis Huis ten Bosch voor een ontmoeting met koning Willem-Alexander.