Acteur, regisseur en milieuactivist Robert Redford (89), die vandaag overleed, werd in de jaren 70 wereldberoemd door de western Butch Cassidy and the Sundance Kid van regisseur George Roy Hill. Een paar jaar later maakten ze samen de eveneens zeer succesvolle film The Sting.
Ook werkte Redford vaak samen met regisseur Sidney Pollack, zoals in Three Days of the Condor en Out of Africa. Hij had hoofdrollen in politieke films als The Candidate (1972) en All The Presidents Men (1976) over het Watergate-schandaal.
Als regisseur had hij succes met films als Ordinary People en The Horse Whisperer en hij is de oprichter van het Sundance Film Festival.
Naast zijn werk in de filmwereld zette Redford zich actief in voor de bescherming van het milieu, onder meer door het opzetten van een ecologisch park in de Amerikaanse staat Utah.
Honkballer en schilder
Redford groeide op in Los Angeles als zoon van een melkboer die het tot accountant had geschopt. Op school blonk hij uit in honkbal en daarmee wist hij een beurs te bemachtigen voor de universiteit van Colorado. Daar werd hij al snel weer vanaf gestuurd, omdat hij zwaar begon te drinken en weinig aan zijn studie deed, mogelijk een gevolg van het onverwachte overlijden van zijn moeder op zijn achttiende.
Redford interesseerde zich voor kunst en maakte een reis door Europa waar hij veel schilderde. Bij terugkomst schreef hij zich in aan het Pratt Institute waar hij schilderkunst studeerde en aan de toneelschool in New York.
Zijn carrière begon met een aantal rollen in televisieseries zoals The Untouchables, Perry Mason en The Twilight Zone. Ook stond hij in het theater op Broadway in de succesvolle productie Barefoot in the Park, later ook verfilmd met Redford en Jane Fonda in de hoofdrollen.
Zijn filmdebuut maakte hij met een bijrol in Tall Story (1960). Twee jaar later kreeg hij zijn eerste grote rol in War Hunt.
In 1965 mocht hij zijn eerste grote filmprijs in ontvangst nemen, een Golden Globe voor zijn rol in Inside Daisy Clover. Het jaar daarop speelde hij voor het eerst in een film van Sidney Pollack: This Property is Condemned. Met Pollack zou hij nog zes films maken, waaronder The Way We Were met Barbra Streisand en de politieke thriller Three Days of the Condor.
Blond sekssymbool
Redford werd in zijn beginjaren voornamelijk gecast als blond, mannelijk sekssymbool en daar wilde hij vanaf. George Roy Hills western Butch Cassidy and the Sundance Kid (1969) bood hem die gelegenheid. De film werd bekroond met vier Oscars en maakte van Redford op zijn 32ste een wereldster.
Dat maakte het voor hem mogelijk eisen te gaan stellen aan zijn filmmaatschappij. Zo kreeg hij in ruil voor zijn medewerking aan het romantische drama The Way We Were de ruimte om maatschappijkritische films als Downhill Racer en The Candidate te maken.
In Butch Cassidy speelde Redford voor het eerst samen met Paul Newman, met wie hij zeer goed bevriend raakte. Een paar jaar later speelden ze onder leiding van Hill opnieuw samen in de heistfilm The Sting (1973), die nog altijd geldt als een van de best bezochte films allertijden.
Met het geld dat hij verdiende met Butch Cassidy kocht Redford in de jaren 60 een groot stuk land in Utah waar hij een natuurpark van maakte en ecologisch toerisme ontwikkelde. Daarnaast probeerde hij groene thema's op de politieke agenda in Amerika te krijgen.
In een interview in The Telegraph in 2013 noemde hij de aarde een "zieke planeet vanwege ons eigen gedrag". Hij keerde zich tegen ondernemingen als Chevron, Exxon en Shell "voor wie geld belangrijker is dan het milieu".
Redford protesteerde met succes tegen de aanleg van de omstreden Keystone pijpleiding en zette zich in voor de rechten van indianen en lesbiënnes, homo's, biseksuelen en transgenders (LHBT's).
Onafhankelijk filmfestival
Hij was ook de oprichter van het Sundance Film Festival, het grootste Amerikaanse filmfestival voor de onafhankelijke film dat jaarlijks wordt gehouden in Utah. Regisseurs als Quentin Tarantino (Pulp Fiction, Kill Bill) en Robert Rodriguez (El Mariachi en Desperado) hebben hun doorbraak te danken aan dat festival.
Toen zijn acteercarrière van de grond was gekomen, kreeg Redford steeds minder tijd om te schilderen. Daar worstelde hij mee, want hij zag zichzelf ook als een kunstenaar. "Ik wilde schilderen en schetsen en verhalen vertellen met mijn tekeningen. En toen bedacht ik me, waarom kan ik die twee niet combineren? Dat leidde ertoe dat ik ging regisseren", vertelde hij in 2016 in een interview met zijn kleinzoon Dylan.
Dylan is de zoon van James Redford, een van de vier kinderen die Robert Redford kreeg met Lola van Wagenen. De oudste zoon, Scott Anthony, overleed na twee maanden aan wiegendood. In 1985 gingen ze na een huwelijk van 27 jaar uit elkaar. Redford trouwde voor de tweede keer in 2009, met Sibylle Szaggars met wie hij sinds de jaren 90 een relatie had.
Twee Oscars
Robert Redfords eerste film, Ordinary People (1980) werd onderscheiden met vier Oscars, waaronder één voor Redford voor beste regie. Het was zijn eerste Oscar. In 2002 kreeg hij een tweede, een ere-Oscar, voor zijn hele carrière.
In de jaren 80 heeft hij als acteur opnieuw een grote hit met Out of Africa (1985) van Sydney Pollack. De film, waarin hij Meryl Streep als tegenspeelster heeft, was een wereldwijd succes en kreeg zeven Oscars.
Ook de jaren 90 waren goed voor Redford. Indecent Proposal, waarin hij tegenover Demi Moore stond, werd een van de best bezochte films van het jaar en ook Up Close & Personal, met Michelle Pfeiffer, deed het goed in de bioscopen.
The Horse Whisperer, naar het gelijknamige boek van Nicholas Evans, kwam uit in 1998. Het was de eerste film waarin hij zichzelf als hoofdrolspeler regisseerde.
In 2001 speelde Redford samen met Brad Pitt in Spy Game. Na een wat minder geslaagde hereniging met Meryl Streep in Lions for Lambs (2007) schitterde hij in 2013 in All is Lost. Deze film, over een man die verdwaalt op zee, kreeg heel goede kritieken.
In 2016 kreeg Robert Redford van president Obama de hoogste burgeronderscheiding in Amerika, de Presidential Medal of Freedom.
Dat jaar kondigde hij ook aan dat hij ging stoppen met acteren. In het interview met zijn kleinzoon Dylan vertelde hij dat hij er genoeg van kreeg. Hij wilde zich volledig gaan richten op het regisseren van films en hij wilde ook zijn oude liefde, het schilderen, weer oppakken.
Toch bleef hij ook hierna nog acteren. Voor zijn rol in The Old Man & The Gun (2018) werd hij genomineerd voor een Golden Globe Award. Robert Redford was dit jaar voor het laatst te zien in een figurantenrol in Dark Wind.