Oekraïne en zijn Europese bondgenoten hebben naar verwachting morgen een vredesvoorstel klaar om te delen met de VS. De Oekraïense president Zelensky heeft dat gezegd na zijn overleg in Londen. Hij spreekt van "kleine stappen" richting vrede in Oekraïne in de gesprekken met premier Starmer, bondskanselier Merz en president Macron.
Er zijn nog geen details bekend van het Europese voorstel. Na afloop van het 2,5 uur durende overleg herhaalde Zelensky, Starmer, Merz en Macron het belang van harde veiligheidsgaranties tegen verdere Russische agressie. Daar zal de komende tijd verder aan worden gewerkt, zei het kantoor van de Franse president.
De Duitse bondskanselier Merz zei dat hij bedenkingen heeft bij een aantal details in het Amerikaanse plan om Rusland zijn invasie in Oekraïne te laten stoppen. De leiders zijn het erover eens dat de onderhandelingen in een cruciale fase zitten.
Bevroren Russische tegoeden
Volgens Starmer is er in Londen "positieve vooruitgang" geboekt bij het beschikbaar stellen van Russische bevroren tegoeden voor Oekraïne. De Britse premier gaf daar geen nadere uitleg over.
De Europese Commissie maakte onlangs bekend dat het 90 miljard wil uitlenen aan Oekraïne met de tegoeden van Russische bankrekeningen in de EU als onderpand. De Europese Centrale Bank en België, waar het leeuwendeel van het Russische geld in de Unie is gestald, zijn tegen het omstreden plan.
Onderhandelingen lijken vastgelopen
Niets wijst erop dat er de afgelopen dagen vooruitgang is bereikt in de onderhandelingen tussen de VS, Rusland en Oekraïne. Behalve over veiligheidsgaranties is er ook nog steeds verdeeldheid over het grondgebied dat Oekraïne zou moeten opgeven, zei Zelensky eerder vandaag in een telefoongesprek met persbureau Bloomberg.
"De VS, Rusland en Oekraïne hebben hun eigen visie - en we hebben geen verenigd standpunt over de Donbas", zei de president. Washington stelt zich op als bemiddelaar tussen Moskou en Kyiv. Andere Europese landen zijn niet uitgenodigd voor deze gesprekken.
Zelensky benadrukte dat zijn land geen grondgebied wil opgeven aan Rusland. "We hebben daar geen juridische basis voor, volgens de Oekraïense grondwet en internationaal recht. En we zijn daartoe ook moreel op geen enkele manier verplicht."
Ook uitspraken van Trump gisteravond geven een beeld van vastgelopen onderhandelingen. "Ik ben een beetje teleurgesteld dat president Zelenksy het voorstel nog niet heeft gelezen, althans dat was zo een paar uur geleden. Zijn mensen houden ervan, maar hij niet", beweerde de Amerikaanse president tegenover journalisten.
Zelensky straks naar Brussel en Rome
Vorige week werd een Amerikaanse delegatie ontvangen in Moskou. Ook die bijeenkomst heeft niet tot concrete vooruitgang geleid. De Russische president Poetin zei dat delen van Trumps voorstel onwerkbaar zijn, hoewel de eerste versie van het document sterk in het voordeel van Rusland was.
Zelensky is bezig aan een tour door Europa om steun te vergaren. Na het bezoek aan Londen staat Brussel op de agenda. Daar spreekt de Oekraïense leider met NAVO-chef Rutte en de voorzitter van de Europese Commissie Von der Leyen. Morgen heeft Zelensky in Rome een ontmoeting met de Italiaanse premier Meloni.