Aggregator

De Amerikaanse president Biden is besmet met het coronavirus. Tegen verslaggevers zei Biden dat hij zich goed voelt, maar ondertussen neemt de druk op de 81-jarige Democraat toe om zijn verkiezingscampagne te staken. Amerikaanse media melden dat de leiders van de Democraten in het Huis van Afgevaardigden en de Senaat daarover met hem hebben gesproken.

Biden testte positief voorafgaand aan een speech in Las Vegas voor een belangenorganisatie van de latino-gemeenschap. Biden krijgt een antiviraal medicijn en zal zich isoleren in zijn strandhuis in Rehoboth Beach.

Toen Biden vlak na de test in het vliegtuig stapte, liet hij weten zich goed te voelen:

Volgens zijn arts heeft Biden last van de bovenste luchtwegen, heeft hij een loopneus en moet hij hoesten. "Hij voelde zich oké voor zijn eerste evenement van de dag, maar vanwege de symptomen werd er op covid-19 getest en de resultaten waren positief."

Keuze heroverwegen

Woensdag zei Biden in een interview met BET News, dat volledig losstaat van de covid-diagnose, dat hij bereid is zijn deelname aan de presidentsverkiezingen te heroverwegen als hij van artsen te horen zou krijgen dat hij een medische aandoening heeft.

"Als duidelijk zou worden dat ik een bepaalde medische aandoening had (...) of als dokters tegen me zeiden: je hebt dit of dat probleem", wordt Biden geciteerd. Over wat voor soort aandoening de president het heeft, wordt niet duidelijk uit het korte fragment dat is gepubliceerd.

Oproep prominente Democraat

The New York Times schrijft dat Biden in de afgelopen dagen achter gesloten deuren meer bereid lijkt om te luisteren naar argumenten waarom hij uit de race zou moeten stappen. Op basis van anonieme Democraten stelt de krant dat hij luistert naar berichten over zorgelijke opiniepeilingen en stelt hij vragen hoe zijn vicepresident Kamala Harris eventueel wel de presidentsverkiezingen kan winnen.

De druk op Biden vanuit zijn eigen partij neemt verder toe. De Democratische leiders in het Huis en de Senaat, Hakeem Jeffries en Chuck Schumer, zouden hem hebben opgeroepen een stap opzij te zetten.

Volgens ABC News heeft Schumer in een gesprek met Biden gezegd dat het beter is "voor het land en de partij" als hij zich terug zou trekken. Ook Jeffries zou die mening zijn toegedaan. The New York Times schrijft ook over die gesprekken.

De prominente Afgevaardigde Adam Schiff deed woensdag in het openbaar dezelfde oproep aan het adres van Biden. Inmiddels hebben meer dan twintig Democraten in het Congres erop aangedrongen dat hij zich niet herkiesbaar stelt.

Schiff, die aast op een zetel in de Senaat, is een invloedrijke Democraat. Hij was de leider van het eerste impeachmentonderzoek tegen Trump, toen die nog president was. Ook is hij een vertrouweling van Nancy Pelosi, de voormalige voorzitter van het Huis van Afgevaardigden die eveneens vraagtekens heeft gezet bij de kandidatuur van Biden.

"Ons land bevindt zich op een kruispunt", zegt Schiff tegen krant The Los Angeles Times. "Een tweede termijn van Trump zal het fundament van onze democratie ondermijnen. En ik maak me ernstige zorgen of president Biden hem kan verslaan in november."

Daarnaast schrijft CNN dat Pelosi Biden in een recent telefoongesprek heeft gezegd dat hij Trump niet kan verslaan. Verder dreigen de Democraten de kans op een meerderheid in het Huis van Afgevaardigden te verspelen als Biden aanblijft als presidentskandidaat, zou ze tegen de president hebben gezegd.

Er was nog meer slecht nieuws voor 81-jarige president. Bijna twee derde van de Democratische kiezers geeft in een peiling van persbureau AP aan dat ze vinden dat hij zich terug moet trekken.

Sinds het voor Biden rampzalig verlopen debat met Trump is het vertrouwen in Bidens mentale gesteldheid gedaald volgens AP. In februari had 4 op de 10 Democraten hier veel vertrouwen in, bij de nieuwste peiling ging het nog om ongeveer 3 op de 10 ondervraagden.

Een kanttekening is dat de peiling grotendeels is uitgevoerd voor de mislukte moordaanslag op Trump. Het is nog onduidelijk welke invloed Bidens optreden sindsdien heeft gehad op zijn populariteit.

Wordt Ursula von der Leyen opnieuw de voorzitter van de Europese Commissie? De Duitse christendemocraat, die de machtige post de afgelopen vijf jaar al bekleedde, heeft de steun nodig van de meerderheid van de 720 nieuwe Europarlementariërs.

Donderdag stemmen die in Straatsburg over haar mogelijke herbenoeming. 720 gedeeld door 2 plus 1 is 361: onder EU-watchers in Straatsburg draait de rekenmachine-app deze dagen overuren.

Alom wordt Von der Leyen geprezen om haar kordate optreden in crisistijd. Haar Commissie loodste de Europese Unie door de coronapandemie, agendeerde de ambitieuze Green Deal-klimaatplannen en ijverde voor steun aan Oekraïne tegen de Russische agressor.

Maar er is een keerzijde. De Europese boer is het slachtoffer van de strenge klimaatregels en 'Brussel' trekt te veel macht naar zich toe, vinden haar tegenstanders. Zij willen de huidige EU juist drastisch hervormen.

Dissidenten in de fractie

Meer dan ooit is het Europees Parlement verdeeld in twee kampen. Gaat de Duitse workaholic, zoals Von der Leyen bekend staat, het halen? Op haar eigen Europese Volkspartij (EVP), de christendemocratische fractie die met 188 zetels de grootste is in het Parlement, lijkt ze te kunnen rekenen.

Lijkt, want het gaat om een geheime stemming waarbij elke Europarlementariër zelf beslist. Ze moet rekening houden met dissidenten binnen haar fractie. En hoe harkt ze stemmen uit andere Europese fracties binnen om aan de benodigde 361 zetels te komen?

'Nee', zegt radicaal-rechts

Meteen na de Europese verkiezingen, begin juni, werd duidelijk dat Von der Leyens EVP door wil met de aloude 'coalitie van het midden' met de Europese sociaaldemocraten (S&D) en liberalen (Renew). Maar door de forse aanwas van radicaal-rechtse partijen in heel Europa is de macht van dat 'midden' minder vanzelfsprekend geworden.

Inmiddels hebben de radicaal-rechtse partijen zich over drie fracties in het Europees Parlement verspreid. Naast de Europese Conservatieven en Hervormers (ECR, onder aanvoering van de Italiaanse premier Meloni) zijn er twee nieuwe fracties ontstaan.

Bij de Patriotten voor Europa zitten de partijen van onder andere Orbán, Wilders en Le Pen. Bij de fractie Europa van Soevereine Landen heeft de Duitse AfD de leiding. Bij elkaar opgeteld bezet radicaal-rechts, dat overwegend tegen een tweede termijn voor Von der Leyen is, ruim een kwart van de zetels in het Parlement.

Beloftes doen

Om zeker te zijn van haar zaak moet de Duitse beloftes doen. Het is "de gebruikelijke koehandel", klinkt het in de wandelgangen. "Fracties willen toezeggingen ten aanzien van beleid dat zij belangrijk vinden", zegt CDA-Europarlementariër Tom Berendsen, net als Von der Leyen lid van de EVP.

Voorwaarde voor zijn steun aan haar is "een minder bureaucratisch Brussel", zegt hij. "Ze moet niet langer tot zes cijfers achter de komma dingen opdringen aan de lidstaten. Een land als Nederland komt dan knel te zitten in te nauwe regelgeving."

Met lichte tegenzin

In 2019 onthielden de Europese Groenen zich van stemming toen Von der Leyen kandidaat was. De reserve tegen Von der Leyen bij de Groenen heeft alles te maken met "haar twijfelachtige optreden tegen rechtsstaatschenders als Orbán", zegt de Duitse Groenen-Europarlementariër Daniel Freund.

Eind 2023 gaf Von der Leyen haar zegen aan de uitkering van 10 miljard euro EU-subsidiegeld aan Hongarije, dat tot die tijd bevroren was vanwege de corruptie in Hongarije. "Ze heeft te weinig en te laat ingegrepen tegen de opmars van 'illiberalen' als Orbán", aldus Freund.

Toch denkt de Duitse Europarlementariër dat de Groenen merendeels "met lichte tegenzin" Von der Leyen zullen steunen, in ruil voor haar belofte om te blijven investeren in de Green Deal. Daarnaast beseffen de Groenen dat een eventueel mislukken van haar kandidatuur alleen maar wordt toegejuicht door politici als Orbán die op ramkoers liggen met Brussel.

Hoge posten

"Jammer dat de Groenen overstag gaan," zegt Partij voor de Dieren-Europarlementariër Anja Hazekamp. Haar partij maakt deel uit van de Europese fractie Links. Zij noemt Von der Leyen "een windvaan".

Toen er Europese wetgeving moest komen om de productie van landbouwgif tegen te gaan "liet Von der Leyen zich ompraten door de grote bedrijven die dat gif produceren", zegt ze. Ze doelt op het besluit van de Commissie van begin dit jaar om het gebruik van pesticiden in 2030 toch niet te halveren.

"Nu radicaal-rechts op dossiers als migratie en klimaat 'minder, minder' roept, houd ik mijn hart vast", zegt Hazekamp. "Gaat ze daar de komende jaren ook aan toegeven?"

Opvallend onderdeel van de 'koehandel' was afgelopen dagen de toekenning van een aantal hoge posten in het Europees Parlement aan de eurosceptische fractie ECR. In ruil gaan naar verwachting veel ECR-Europarlementariërs alsnog vóór Von der Leyen stemmen.

De dorpskerk in het Groningse Overschild is in zijn geheel anderhalve meter de lucht in getild en blijft de komende maanden 'zweven'. De kerk uit 1880 wordt in die periode versterkt om beter bestand te zijn tegen nieuwe aardbevingen.

Aan het optillen van de kerk ging zeker tien jaar voorbereiding vooraf. In 2014 werd ontdekt dat er scheuren in de dikke muren zaten als gevolg van aardbevingen. Ook zijn de fundamenten van de kerk enkele centimeters verzakt.

Het rijksmonument is vorige week eerst over de gehele breedte doorgezaagd. Deze week is het bovenste deel van de kerk opgetild om het herstel van de fundering makkelijker te maken. De bedoeling is is om zo zoveel mogelijk van de buiten- en binnenkant van de kerk te behouden.

De kerk komt nu op flexibele dempers te staan die de schokken van aardbevingen kunnen opvangen. "Als er een aardbeving komt, kan de onderkant bewegen en blijft de bovenkant stil", zegt uitvoerder Taco Bresser tegen RTV Noord.

Zakken

Hoewel de gaskraan in Groningen inmiddels dicht is, is het bevingsgevaar in het gebied niet geweken. Dat komt door de ondergrondse drukverschillen die zijn ontstaan door de jarenlange gaswinning.

De komende tijd wordt de fundering versterkt en rechtgezet. Komend najaar kan de kerk weer zakken. Over een jaar moet de kerk weer in gebruik worden genomen. Dan gaat de dorpskerk plek bieden aan een theater en theeschenkerij.

De rentmeester van het Utrechtse landgoed Den Treek waarschuwt al langer voor de wolven in het gebied bij Leusden. Gisteren werd een meisje bij een natuuruitje gebeten door het roofdier, zo meldt haar buitenschoolse opvang. Ze schrok en liep lichte verwondingen op, maar maakt het weer goed.

"We zijn nu allemaal wakker geschud, maar het is iets waar ik al maanden mee bezig ben", zegt Wilbert Nijlant. "Ze volgen wandelaars, ze volgen fietsers, ze volgen paarden, die in paniek raken en op hol slaan."

Nijlant wijst erop dat er al meerdere keren schapen zijn doodgebeten in het gebied, zelfs achter een wolfwerend hek. Ook verdween er begin deze maand een aangelijnde hond. "Je kon dit incident dus zien aankomen."

Agressief wil wolvenexpert Glenn Lelieveld dit gedrag niet noemen. "Agressief gedrag is moedwillig schade berokkenen aan een ander. Wolven kunnen zich wel verdedigen als ze in het nauw worden gedreven of als er iets bij hun welpen gebeurt."

"Wolven gedragen zich het hele jaar door anders", legt hij uit. "Als er welpen zijn die gevoerd moeten worden, wordt er meer gejaagd. Normaliter heeft een roedel 200 vierkante kilometer nodig om de jongen te voeden met wilde hoefdieren. Al zien we op de Veluwe dat door de vele veedieren daar de territoria wat kleiner kunnen zijn. Het is even afwachten hoe zich dat hier ontwikkelt."

Heel ongewoon

Ecoloog Leo Linnartz van ARK Natuurontwikkeling is verbaasd door het gedrag van de dieren. "Het is heel ongewoon dat wolven mensen aanvallen. Er zijn Europa-breed heel weinig voorvallen waarbij het misgaat."

Linnartz is blij dat de provincie adviseert het gebied te mijden om verdere confrontaties te voorkomen. Hij vindt dat deze pauze meteen gebruikt moet worden voor onderzoek. "Het is goed om serieus te kijken wat hier nou aan de hand is. Wat gaat hier mis dat elders wel goed gaat? Alleen dan kunnen we goed actie ondernemen."

Nijlant pleit ervoor meteen in te grijpen. "De wolf is een prachtig dier, maar je kunt je afvragen of wolven moeten wonen in een gebied waar meer dan 1 miljoen bezoekers per jaar lopen. Zelf ben ik van mening van niet."

Vangen of schieten

"De tijd van makkelijke oplossingen zijn we voorbij. Het is twee over twaalf", maant de rentmeester. "De enige oplossing is dat de wolf hier verdwijnt. Dat betekent dat je moet vangen of misschien wel schieten."

Linnartz vindt dat dweilen met de kraan open. "Dat betekent dat als morgen een volgende wolf denkt 'mooi plekje voor mij', je weer hetzelfde riedeltje hebt. Pas als wij snappen wat daar nou precies aan de hand is kun je dit voorkomen."

Eerder deze maand naderde een wolf in Den Treek enkele hardlopers:

Ecoloog Linnartz heeft liever dat er vooraf beter wordt nagedacht over hoe mens en wolf kunnen samenleven. "De overheid is te afwachtend. Al vijftien jaar proberen we Nederland voor te bereiden op de komst van de wolf, maar een wolveninformatiecentrum is er bijvoorbeeld nog niet. Ook het wolvenmanagementplan is vooral een stukje papier."

Ponykampen

Rentmeester Nijlant zegt ook weinig gehoor te hebben gevonden bij gemeente en provincie. "We hadden vooraf discussie moeten voeren of er überhaupt wel ruimte is voor de wolf", meent hij. "Ik vind van niet."

Hij vreest een verloren zomer voor Den Treek als er niet wordt ingegrepen. Mountainbikers en wandelaars kunnen dan worden geweerd, campinggasten weggestuurd, ponykampen afgezegd. "Het is nogal een draconische maatregel om te zeggen: 'gooi het landgoed maar dicht'."

Linnartz erkent dat het ingrijpend is voor recreanten in het natuurgebied. "Maar als je kijkt naar het grotere plaatje dan is het eigenlijk best logisch dat er plekken zijn met rust voor wild. Als je iets van natuur wil behouden, dan moet je als mens af en toe een stapje terug doen."

Het zal een discussie zijn die vaker in Nederland gaat spelen. Expert Lelieveld verwacht namelijk wolven op meer plekken. "Alleen het westen vinden wolven niet echt interessant. Veengebied, kleigrond, daar houden ze niet van en er zijn wel heel erg veel mensen. Alle hogere zandgronden met bos zijn geschikt: Brabant, Limburg, Overijssel."

Toch verwacht hij niet meteen meer problemen. "De meeste wolven hebben weinig last van ons mensen. Ze zoeken de rustige plekken op en zijn vooral 's nachts actief. Je kunt dus hetzelfde landschap delen en elkaar toch mislopen."

De Europese Unie wil weten of Googles AI-overeenkomst met Samsung de concurrentie belemmert. Dat meldt persbureau Reuters. De twee techbedrijven sloten eerder een deal, waarbij features op basis van Google Gemini worden geïntegreerd in Samsungs Galaxy S24-telefoons.

Het Israëlische leger beweerde gisteren dat het de helft van de militaire Hamas-top heeft "geëlimineerd". Ook zouden er 14.000 militanten zijn gedood of opgepakt. Deskundigen zeggen tegen de NOS dat Hamas militair flink is verzwakt, maar dat het oorspronkelijke doel van Israël om de groep volledig te vernietigen niet haalbaar is.

Volgens Jerome Drevon is het aantal verloren militanten geen goede graadmeter voor hoe sterk Hamas nog is, want 'voetsoldaten' kunnen makkelijk vervangen worden. Hij is verbonden aan de denktank International Crisis Group en doet al jaren onderzoek naar gewapende groepen in het Midden-Oosten. "Het rekruteren van nieuwe strijders in deze tijd is niet moeilijk. Denk aan Palestijnen die de afgelopen maanden hun familieleden zijn verloren."

Het Israëlische leger deelde deze foto van de veertien hoogste Hamas-commandanten. Zeven van hen zouden zijn gedood.

Bovendien lukt het Israël tot op heden niet om de belangrijkste leiders uit te schakelen. "Ze hebben nog steeds hun hoofdcommandanten en daarmee de militaire kennis om zich te blijven herpakken."

Dat Hamas de oorlog zo lang volhoudt, komt volgens Hamas-kenner Joas Wagemakers van de Universiteit Utrecht ook door het zeer uitgebreide tunnelnetwerk onder de Gazastrook. Daardoor kunnen militanten steeds weer opduiken op plekken waar Israël de groep naar eigen zeggen eerder had verslagen.

Het Israëlische leger zegt regelmatig dat het tunnels verwoest en deelt daar video's van op sociale media. Die beelden zijn lastig te verifiëren en hoeveel tunnels nog in gebruik zijn, is onduidelijk. Volgens Wagemakers kunnen Hamas-strijders zich waarschijnlijk nog steeds gemakkelijk verplaatsen binnen de Gazastrook.

Vorige week deelde het Israëlische leger deze propagandabeelden op X:

Ook wijst Wagemakers op het feit dat Hamas diep in de haarvaten van de Palestijnse samenleving zit. "Hamas-strijders maken onderdeel uit van de bevolking en wonen in gewone huizen."

Guerrillatactieken

Toen Israël vorig najaar de Gazastrook binnenviel na de terreuraanslagen op eigen grondgebied, waren ze vooral uit op wraak, stelt Drevon. Maar een duidelijk idee over wat het land met de Gazastrook wil, was er niet. Het Israëlische leger heeft volgens de Gazaanse autoriteiten inmiddels meer dan 38.000 Palestijnen gedood, 90 procent van de bevolking is volgens de VN ontheemd en de meeste gebouwen in Gaza zijn beschadigd of verwoest.

Het zorgt ervoor dat Israël internationaal steeds meer onder druk komt te staan. Hamas weet dat volgens Devron en speelt daar handig op in. "Hamas wil en kan niet een traditionele oorlog voeren, ze zijn vooral bezig met overleven. Ze wachten net zo lang totdat de druk op Israël zo groot wordt dat er wel een bestand moet komen."

Ondertussen voeren Hamas-militanten nog altijd kleine aanvallen uit op het Israëlische leger. Drevon omschrijft het als typische guerrillatactieken. "In teams van twee tot vier voeren strijders verrassingsaanvallen uit op Israëlische militairen en maken ze bijvoorbeeld tanks onschadelijk." Militanten dragen daarbij vaak burgerkleding, soms voeren ze de acties zelfs uit op slippers.

In deze propagandavideo van Hamas laten militanten zien hoe ze te werk gaan:

Ook uit een analyse van de Amerikaanse krant The New York Times blijkt dat het de strategie is van Hamas om de oorlog zo lang mogelijk te rekken om Israël te laten verzanden in een uitputtende strijd die de internationale kritiek op het land doet toenemen. De krant analyseerde video's gepubliceerd door Hamas en sprak met Hamas-strijders en Israëlische militairen.

Volgens de krant neemt de Palestijnse beweging met deze strategie meer burgerdoden en vernietiging op de koop toe. Al meldde de Amerikaanse inlichtingendienst CIA gisteren dat de leider van Hamas in Gaza, Yahya Sinwar, onder toenemende druk staat van zijn eigen commandanten om een staakt-het-vuren te aanvaarden en de oorlog te beëindigen.

Bommen van Israëlische munitie

Hoeveel wapens Hamas nog heeft, is onduidelijk. Eind mei vuurde de beweging voor het eerst in maanden weer raketten af op Tel Aviv. Hamas heeft volgens deskundigen niet veel meer van deze raketten liggen. Ook is het door de oorlog lastiger geworden voor landen als Iran om wapens de Gazastrook in te smokkelen. Maar volgens Drevon maken ze handig gebruik van afgeschoten Israëlisch vuur.

"Niet alle munitie die Israël afvuurt, gaat af. Stel dat van alles wat het Israëlische leger sinds oktober heeft afgevuurd 1 procent niet is ontploft, dan heeft Hamas tonnen aan munitie om wapens en bommen mee te maken."

Vechten tegen een ideologie

Naast de militaire strijdvaardigheid van Hamas wijst Wagemakers ook op de ideologie. "Hamas is niet een soort kankergezwel dat je kunt verwijderen en dan niet meer terugkomt. Hamas is zo verbonden met de samenleving en het Palestijns-Israëlisch conflict, dat bombardeer je niet zomaar weg. Het idee van gewapend verzet tegen Israël, zelfs met terreurmiddelen, zal blijven bestaan."

Beide analisten denken dan ook dat een politieke oplossing de enige manier is om de oorlog te beëindigen. "Hamas moet direct of indirect onderdeel van die oplossing zijn", zegt Drevon. "Misschien zullen ze geen onderdeel uitmaken van het nieuwe bestuur, maar ze moeten het op z'n minst accepteren. Anders zal Hamas opnieuw aanvallen uitvoeren en vechten."

De fiets waarmee de Nederlandse wielrenner Mathieu Cordang in 1900 op de olympische baan in Parijs reed, is na al die jaren in het bezit van zijn nabestaanden in Limburg. De loodzware fiets rijdt nog prima, zeggen de familieleden tegen L1 Nieuws.

Kleinzoon Stan Cordang kan zijn geluk niet op. Samen met zijn schoonbroer Lammert Visscher dook hij in de bijzondere geschiedenis van zijn opa.

Bekijk hier de olympische fiets van Mathieu Cordang:

De zoektocht naar de meer dan 120 jaar oude fiets begon jaren geleden met een zwart-witfoto. De nabestaanden klopten vervolgens aan bij experts. "Een verzamelaar van oude fietsen wist dat ik op zoek was naar een exemplaar uit die tijd", vertelt kleinzoon Stan Cordang. Die verzamelaar vond zo'n tweewieler. "Toen ik de fiets goed bekeek, leek hij wel heel erg op de fiets van mijn opa. Na veel praten wilde hij de fiets wel aan ons afstaan."

Stan Cordang is wedstrijdcommissaris bij wielerbond KNWU en heeft daardoor korte lijntjes met de internationale wielerbond UCI. Hij kon dus bij registratienummers van alle fietsen waarmee records zijn gereden. Het leek te mooi om waar te zijn, maar in de papieren zag hij dat het serienummer van de fiets overeenkwam met dat op de wedstrijdformulieren. "Het nummer klopt, dus dit is de fiets van mijn opa", zegt hij.

De antieke tweewieler doet het nog prima, zegt Visscher, die de fiets op de wielerbaan in Venlo een paar rondes lang heeft uitgeprobeerd. "Alleen het idee al, deze fiets van Mathieu Cordang, die hij op de Olympische Spelen heeft bereden. Dat is een geweldig gevoel."

De fiets weegt 16 kilo, is gemaakt van staal en heeft geen versnellingen of remmen. "En toch rijdt hij heel erg goed. Als-ie eenmaal op snelheid is, loopt hij lekker."

Vissoorten die het meest met uitsterven worden bedreigd, krijgen vaak de minste aandacht van het publiek en wetenschappers. Dat blijkt uit een analyse van de aandacht voor meer dan 2400 vissoorten die op riffen wereldwijd leven. De resultaten zijn gepubliceerd in het wetenschappelijke blad Science Advances.

Het publiek heeft de meeste aandacht voor soorten die er mooi uitzien en het in een aquarium goed doen, en wetenschappers richten zich vaak op soorten die van belang zijn voor de visserij. De minste aandacht was er voor vissoorten die op de rode lijst van bedreigde diersoorten staan van de International Union for Conservation of Nature.

Veel aandacht is er bij het publiek bijvoorbeeld voor de kleurrijke blauwe mandarijnpitvis en de straalvinnige vis Pseudanthias pleurotaenia. Bij wetenschappers is er veel belangstelling voor de baarsachtige Lutjanus guttatus. Veel minder tijd en energie steken publiek en wetenschappers bijvoorbeeld in het kleine bedreigde visje Aioliops brachypterus.

Vooringenomenheid

"Ons idee van biodiversiteit wordt vooral bepaald door wat dieren voor ons kunnen betekenen", schrijft onderzoeker Nicholas Mouquet. Hij ziet het herkennen van die vooringenomenheid als een eerste stap om deze meer los te laten.

Uit eerder onderzoek is al gebleken dat er ook bij landdieren vaak weinig aandacht is voor de meest bedreigde diersoorten. De meeste ogen zijn gericht op grote dieren als panda's, olifanten en neushoorns en veel minder op dieren die ook van groot belang zijn voor ecosystemen, zoals reptielen, amfibieën en insecten.

Bioloog Manon de Visser van Naturalis en de Universiteit van Leiden, niet betrokken bij de studie, herkent de uitkomsten van het onderzoek. "Dit probleem heet de 'conservation bias'. Wij mensen hebben vaak meer oog voor dieren die op ons lijken of die we erg mooi vinden. Daardoor negeren we onbewust andere cruciale soorten die hulp nodig hebben. Dat is zonde en schadelijk voor de biodiversiteit."

Van wetenschappers zou je kunnen verwachten dat ze hun voorkeuren opzijzetten in hun onderzoek, maar dat blijkt niet altijd het geval. "Wetenschappers zijn ook maar mensen met emoties en voorkeuren", zegt De Visser daarover. "Bovendien blijkt het soms makkelijker om financiering rond te krijgen voor onderzoek naar 'knuffelbare' dieren, of soorten die een economisch belang dienen. Gelukkig zijn er ook veel experts die zich juist inzetten voor minder populaire soorten. "

Dit onderzoek benadrukt hoe belangrijk het is om die minder populaire soorten in de spotlights te zetten, vindt De Visser. Onderwijs is daarvoor in haar ogen cruciaal. "We moeten leren dat alle soorten een unieke rol spelen in de natuur, en dat we afhankelijk zijn van gezonde ecosystemen. Laten we er samen voor zorgen dat óók de buitenbeentjes niet uitsterven".

Donald Trump zal morgenavond op de Republikeinse partijconventie in Wisconsin zijn kandidatuur voor de presidentsstrijd aanvaarden. Die staat is bewust gekozen: het is een swing state. In 2016 won Trump er, in 2020 ging hij naar Joe Biden.

Wisconsin is bekend om de zuivelindustrie. Boeren stemden in grote meerderheid op Donald Trump, maar staan nu voor een duivels dilemma: de melkveehouderijen zijn afhankelijk van migranten uit Zuid-Amerika, uit landen als Mexico, Guatemala en Nicaragua.

Tienduizenden van hen hebben geen geldige papieren. Donald Trump wil hen massaal uitzetten. Zijn strenge migratieplannen stonden gisteren centraal op de partijconventie. Maandag herhaalde Trumps kersverse running mate, senator J.D. Vance uit Ohio, al dat ongedocumenteerden moeten worden 'gedeporteerd'.

Dave Daniels heeft ruim vijfhonderd koeien en is bestuurslid van brancheorganisatie Wisconsin Farm Bureau Federation. Hij stemde in 2020 op Trump, maar twijfelt nu. Zes van zijn acht medewerkers zijn arbeidsmigranten, zoals opzichter Moisis uit Mexico.

"Ik melk de koeien, maak het erf schoon en maai gras." Voor het werk zijn volgens Daniels nauwelijks Amerikanen te vinden. De taken zijn zwaar en de werkloosheid is historisch laag. "Zonder mijn werknemers moet ik zelf weer leren melken", grapt de boer van Duitse afkomst.

Hij wil geen massadeportaties, maar juist een soepeler migratiebeleid. Zo pleit hij voor visa die migranten toestaan langer te werken dan negen maanden, zoals in de seizoensgebonden landbouw gebruikelijk is. Zijn organisatie lobbyt voor langere verblijfsvergunningen.

'80 procent arbeiders valt weg'

"Ze stemmen tegen hun eigen belang in", zegt Erin Barbato. Ze doceert migratierecht aan de universiteit van Wisconsin en spreekt regelmatig met melkveehouders in de staat. Ze zegt dat de boeren grotendeels afhankelijk zijn van de veelal ongedocumenteerde arbeidsmigranten. "De zuivelindustrie in Wisconsin zal 80 procent van de arbeiders verliezen", verwacht ze. Donald Trump is trouwens persoonlijk ook afhankelijk van arbeidsmigranten, onder andere op zijn landgoed Mar-a-Lago in Florida. Vorig jaar had hij 136 seizoensarbeiders in dienst, vooral bedienend personeel, koks en schoonmakers.

Vooral retoriek

Boer Daniels wijst ook op de gevolgen voor de fruitteelt, tuinonderhoud en horeca, maar verwacht dat het niet zo'n vaart zal lopen met de plannen van Trump. "Het is vooral retoriek, want massadeportaties zullen de Amerikaanse economie enorm schaden", denkt hij. Maar deskundige Barbato noemt dat wensdenken, en denkt dat Trump wel degelijk zijn beloften zal waarmaken.

Xiaomi heeft eerste afbeeldingen van zijn Mix Flip- en Mix Fold 4-telefoons getoond. De Mix Flip is de eerste Xiaomi-foldable met een scherm dat over de lengte dubbelgevouwen kan worden. Het toestel doet daarmee denken aan de Samsung Galaxy Z Flip- en Motorola Razr-smartphones.

Chipmachinemaker ASML heeft een pittige dag achter de rug op de Amsterdamse beurs. Het aandeel, normaal gesproken een lieveling bij beleggers, stond aan het einde van de handelsdag bijna 11 procent in de min. De onrust lijkt in ieder geval deels te komen door een bericht over extra beperkingen voor de handel met China.

Die onrust begon vanochtend vroeg, bijna anderhalf uur voordat ASML met de nieuwste kwartaalcijfers kwam. Persbureau Bloomberg meldde dat de VS bij Nederland de duimschroeven verder wil aandraaien om zo de export verder te beperken. Daarbij zou de VS het gemunt hebben op de zogeheten onderhoudscontracten die ASML heeft met alle klanten aan wie het levert.

Machines kunnen stilvallen

Zonder die contracten kunnen medewerkers van ASML de machines niet onderhouden. Wordt er niets gedaan bij bijvoorbeeld een storing, dan is er een risico dat de machines stilvallen. Met potentieel grote gevolgen voor de chipproductie. De VS zou willen ingrijpen door een regel te gebruiken die zegt dat zodra er Amerikaanse technologie in apparatuur zit, het land er iets over te zeggen heeft.

Een woordvoerder van ASML wil vandaag niet reageren op het nieuws. Een woordvoerder van de Amerikaanse Nationale Veiligheidsraad bestrijdt de lezing van Bloomberg.

Beursanalisten Jos Versteeg en Corné van Zeijl denken allebei dat de publicatie in Bloomberg van vanochtend tot onrust heeft geleid bij beleggers. "Ik zou me niet te veel druk maken", zegt Versteeg. "ASML haalt veel inkomsten uit China, dus de vrees is dat die beperkingen pijn gaan doen. Maar het bedrijf krijgt ook veel bestellingen uit andere delen van de wereld. We kunnen volgende week zomaar weer een stijging zien."

Volgens Van Zeijl waren de nieuwste kwartaalcijfers prima en was daar niets op te aan merken. Hij ziet een verband met de Amerikaanse presidentsverkiezingen eind dit jaar. "Men denkt dat het onder Trump nog erger kan worden. Iedereen die ASML-aandelen heeft maakt nu winst bij verkoop. Er komt mogelijk slecht nieuws aan en dus wordt er nu massaal verkocht."

Vuurdoop nieuwe ceo

Het Bloomberg-artikel leidde daarnaast tot een vuurdoop voor de nieuwe topman Christhophe Fouquet in het gesprek met analisten, na de publicatie van de kwartaalcijfers. Hij kreeg samen met financieel topman Roger Dassen tot vier keer toe een vraag over mogelijk extra handelsbeperkingen.

Een analist vroeg of het bedrijf onderdelen kan maken zonder dat daar Amerikaanse onderdelen of software in zit. "Dat is een zeer hypothetische vraag", probeerde Dassen de vraag te pareren, terwijl hij daarbij hoorbaar naar de juiste formulering zocht.

De financieel topman benadrukte dat het bedrijf veel activiteiten in de VS heeft. "Dus speculeren over de vraag of we het zouden kunnen doen zonder Amerikaanse technologie, ik denk dat het speculatie is waar we niet op in moeten en zullen gaan."

Maar dat het onderwerp het bedrijf hoog zit, valt op te maken uit het commentaar dat Fouquet daarna toevoegde. "Ik denk dat we heel duidelijk hebben gezegd dat we geloven dat het behouden van het ecosysteem een goede zaak is voor deze industrie. Daarom denk ik dat dit nog steeds ook de discussie is die we proberen te voeren met alle belanghebbenden."

Voor ASML en ook voor andere partijen in de sector is open handel met alle landen van de wereld van groot belang. Ook met China. Iets wat het bedrijf de afgelopen jaren vaker heeft benadrukt.

Uitspraken Trump

Niet alleen ASML, maar ook de Nederlandse chipmachinespelers ASM en Besi en de Taiwanese chipfabrikant TSMC stonden vandaag flink in het rood. Daarbij lijken uitspraken van Trump in een interview met Bloomberg een grote rol te spelen.

De oud-president en Republikeinse presidentskandidaat zei onder meer dat Taiwan de VS zou moeten betalen voor bescherming. Ook beweerde hij dat Taiwan "ongeveer 100 procent" van de Amerikaanse chiphandel heeft overgenomen. Daarnaast stelde hij dat de VS voor het land "niets anders is dan een verzekeringsbedrijf".

Allemaal gevoelige uitspraken. De vrees is al langer dat China op enig moment Taiwan wil binnenvallen. Dat zou gigantische gevolgen hebben voor de wereldwijde elektronicasector, die voor de meest rekenkrachtige chips in grote mate afhankelijk is van Taiwan.

En daarmee zouden de gevolgen dus ook groot zijn voor de wereldeconomie, die steeds verder digitaliseert. Met het oog op alle ontwikkelingen rond AI (kunstmatige intelligentie) wordt dat naar verwachting alleen nog maar meer.

De vermeende europrijzen van Googles komende Pixel Watch 3-horloges zijn uitgelekt. Volgens Franse techwebsite Dealabs gaat de 41mm-behuizing in Europa 399 euro kosten. De grotere Pixel Watch 3 XL, met 45mm-behuizing, zou beschikbaar komen vanaf 449 euro.

In Duitsland zijn vannacht drie Nederlanders opgepakt die zouden hebben geprobeerd een geldautomaat op te blazen.

De drie waren bezig explosieven te plaatsen bij een geldautomaat van de Sparkasse in Embsen, zo'n 70 kilometer ten zuiden van Hamburg, toen ze werden opgemerkt door een voorbijganger. Die waarschuwde de politie.

De drie verdachten vluchtten in een auto zonder dat de automaat tot ontploffing was gebracht. De politie zette de achtervolging in. Ruim 100 kilometer verderop vloog de auto uit de bocht. Het drietal ging er te voet vandoor, maar werd met behulp van een drone al snel gevonden in een maisveld.

Nederlandse criminelen hebben het regelmatig voorzien op Duitse pinautomaten. Die zijn minder goed beveiligd dan Nederlandse geldautomaten. Er zijn in Duitsland ook relatief meer automaten dan in Nederland, omdat Duitsers nog volop contant betalen. De automaten zitten daardoor ook voller.

Crucial introduceert zijn eerste M.2-2230-ssd, de P310. Deze compacte NVMe-drive heeft een lengte van 30mm en is daarmee geschikt voor bepaalde compacte apparaten, waaronder gaminghandhelds als de Steam Deck. Er komen 1TB- en 2TB-varianten beschikbaar.

De nieuwe regeringscoalitie is intern verdeeld over de manier waarop ons land om moet gaan met de Hongaarse premier Orbán. VVD en NSC willen dat het kabinet zich aansluit bij de boycot die de Europese Commissie heeft afgekondigd, PVV en BBB zien daar geen aanleiding toe. "Gekkigheid van de VVD", noemt PVV-Kamerlid De Roon het.

Orbán bezocht op eigen houtje Moskou en Peking, terwijl Hongarije op dit moment voorzitter van de EU is. De Europese Commissie is zo boos over die reizen dat de leden van de commissie de rest van het jaar niet meer naar Hongarije gaan voor vergaderingen daar. Er zullen alleen ambtenaren aanwezig zijn.

Ze vinden dat de Hongaarse premier met zijn bezoeken aan Poetin en Xi Jinping het Oekraïne-beleid van Brussel heeft doorkruist.

'Schopt iedereen tegen de schenen'

De vraag is nu wat de Nederlandse ministers en staatssecretarissen doen. Gaan ze gewoon naar de vergaderingen in Hongarije of sluiten ze zich aan bij de boycot? Tot nu toe is het standpunt van het kabinet-Schoof dat er van geval tot geval bekeken wordt welke EU-vergaderingen in Hongarije zullen worden bijgewoond door leden van de regering.

Maar dat vinden regeringspartijen VVD en NSC een te slappe reactie. Kamerlid Van Campen van de VVD stelde gisteren al schriftelijke vragen aan premier Schoof en minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp.

"Nog geen twee weken zit Hongarije in de voorzittersstoel van de EU en nu al schopt Orbán iedereen tegen de schenen", zegt Van Campen. Hij vindt dat Nederland een duidelijk signaal moet afgeven na de "provocerende acties van Orbán" en zich moet aansluiten bij de landen die de vergaderingen in Hongarije boycotten.

Eenheid EU ondermijnd

Ook NSC, de partij van minister Veldkamp, vindt dat Orbán met zijn bezoeken aan Rusland en China de eenheid van de EU richting Moskou heeft ondermijnd. Met de steun van oppositiepartijen als GroenLinks-PvdA en D66 is er een meerderheid in de Tweede Kamer voor een boycot van Orbán.

Maar er is vooral sprake van een splitsing in de nog zo prille coalitie. De PVV wil niets van een boycot weten. Partijleider Wilders is een groot fan van de nationalistische koers van Orbán en de partij zit in het Europees Parlement in de door Orbán opgerichte 'Patriotten-groep'.

Zijn minister van Economische Zaken, Beljaarts, was jarenlang honorair consul voor Hongarije. Hij behartigde de belangen van de regering-Orbán in Nederland. Hij gaf die bijbaan op toen hij tot het kabinet toetrad.

Ook de BBB vindt een boycot niet nodig. "De acties van Orbán zijn wel diplomatiek onhandig, zegt Kamerlid Vermeer. "Maar hij is daar niet met een Europees mandaat geweest, dus ik ga ervan uit dat hij dat op persoonlijke titel heeft gedaan. Dat staat ieder soeverein land vrij."

EA Sports heeft FC 25 aangekondigd. De tweede game sinds de serie zijn naam veranderde van FIFA in FC, verschijnt op 27 september. Gamers die een preorder van de Ultimate Edition plaatsen, kunnen het spel al vanaf 20 september spelen.

De Nederlandse fotograaf en filmmaker Anton Corbijn en zijn vrouw moeten een Australische herder binnen 48 uur teruggeven aan de eigenaar. Dat heeft de rechtbank Amsterdam geoordeeld in een kort geding dat was aangespannen door de eigenaar van hond Jo-Jo.

De eigenaar is de Zuid-Afrikaanse projectontwikkelaar en multimiljonair Michael Ruben. Hij en de Corbijns hebben vakantiehuizen in de buurt van elkaar in Kenia. Toen Ruben in maart vorig jaar medische problemen had, is de hond tijdelijk naar Corbijn en zijn vrouw gegaan.

Ruben was in de veronderstelling dat hij de hond in mei 2024 zou terugkrijgen, maar dat weigerde het echtpaar omdat de vrouw van Corbijn te zeer gehecht zou zijn geraakt aan de hond. Ze wilden het dier niet meer teruggeven, waarop Ruben in Amsterdam aangifte deed van verduistering.

Volgens de advocaat van Corbijn had Ruben hen mondeling beloofd dat ze de hond mochten houden.

Dwangsom

De rechter heeft nu dus beslist dat de drie jaar oude hond terug moet naar Ruben. Als de hond niet binnen 48 uur is overgedragen aan de projectontwikkelaar moet een dwangsom van 15.000 euro worden betaald, met een maximum van 100.000 euro. Ook de proceskosten komen voor rekening van de Corbijns.

Anton Corbijn (69) is een internationaal bekende fotograaf en filmregisseur. Hij maakte foto's van onder meer U2, Depeche Mode en Joy Division. Over de zanger van die laatste band, Ian Curtis, regisseerde hij de film Control. Ook maakte hij in 2023 de staatsieportretten van koning Willem-Alexander en koningin Máxima.

Westminster was vandaag weer het toneel van eeuwenoude tradities rondom de Britse troonrede, de ceremoniële opening van het parlementaire jaar. En voor het eerst in vijftien jaar is het een Labour-regering die de wetgevende agenda voor het land bepaalt. Een groot moment voor premier Keir Starmer, die kortgeleden de verkiezingen won met een overtuigende meerderheid - en die grote plannen heeft voor het land.

Hermelijnen mantels, opgepoetste harnassen en schitterende regalia; onder het gewicht van een kroon met drieduizend edelstenen las koning Charles traditiegetrouw nieuwe wetsvoorstellen voor in het Hogerhuis. Het gebeurde in de wetgevende kamer van Lords en Ladies die - volgens de plannen van deze Labour-regering - zelf flink op de schop moet.

Het Hogerhuis moet volgens Labour worden gemoderniseerd en gedemocratiseerd: de bijna achthonderd leden zijn namelijk niet door het volk gekozen. Er dient een verplicht pensioen te komen op 80-jarige leeftijd (de gemiddelde leeftijd van de leden is nu 71 jaar) en leden die hun zetel hebben geërfd, gaan hun plek kwijtraken.

Nationalisatie spoorwegen, komst staatsenergiebedrijf

In de meer dan dertig wetsvoorstellen die koning Charles voorlas, klonk een opvallende verschuiving door: de staat gaat onder Labour een veel actievere rol innemen. Zo wil de regering de spoorwegen nationaliseren en tot publiek eigendom maken.

Daarnaast gaat de overheid zich in de energiesector mengen: er wordt een nieuw staatsenergiebedrijf opgericht onder de naam 'GB Energy'. Daarmee wil de regering, samen met private bedrijven, investeren in onder andere nieuwe groene-energietechnologie, windparken en waterstof.

Verder krijgt de toezichthouder van waterbedrijven meer macht om strenger te reguleren, nadat private waterbedrijven de afgelopen jaren door het hele land rioolwater hebben geloosd op stranden en in rivieren - terwijl ze miljarden uitkeerden aan aandeelhouders.

Ook zal er politieke interventie plaatsvinden op de voetbalmarkt: een nieuwe toezichthouder moet de financiële gezondheid van clubs in de gaten houden, en voetbal toegankelijk houden voor de 'gewone' fans.

Migratieprobleem

De regering wil ook de woningmarkt en de arbeidsmarkt aanpakken. Labour wil flink gaan bouwen om de economie aan te zwengelen en het woningtekort te verlichten. Huurders krijgen onder de Labour-regering meer rechten. En op de arbeidsmarkt komt er meer bescherming voor werknemers - traditioneel het stokpaardje van de arbeiderspartij - met strengere wetgeving voor onder andere nulurencontracten.

Labour wil het plan van de vorige, conservatieve regering om illegale bootmigranten naar Rwanda te sturen onmiddellijk afblazen. Welke maatregelen de nieuwe regering wil nemen om het migratieprobleem onder controle te krijgen, is na deze troonrede volgens critici nog niet erg duidelijk.

Zo geeft Starmer geen concrete invulling aan zijn belofte om criminele bendes achter de mensensmokkel over het Kanaal harder aan te pakken, de achterstand van 120.000 asielaanvragen weg te werken en meer te investeren in grensbeveiliging.

Economische groei

Volgens Starmer is met deze plannen een tijd van 'nationale vernieuwing' in het Verenigd Koninkrijk aangebroken: meer banen, beter transport, het bouwen van meer huizen en infrastructuur. Met kernwoorden zoals 'politieke stabiliteit' hoopt deze regering investeringen aan te trekken en economische groei te bewerkstelligen. Al is de kritiek dat dit streven erg optimistisch is voor een economie die al sinds 2008 weinig groei vertoont.

De Labour-regering profiteert nog van zijn wittebroodsweken na het winnen van de verkiezingen, met een grote meerderheid, op 4 juli. Met succes voerde de partij campagne met de korte maar krachtige slogan "Verandering". Nu moet de regering de plannen daadwerkelijk realiseren, en dat belooft niet makkelijk te worden.

Nintendo heeft een nieuwe detectivegame aangekondigd, genaamd Emio: The Smiling Man. Het betreft een nieuw deel in de 35 jaar oude Famicom Detective Club-franchise. De game verschijnt volgende maand voor de Nintendo Switch.

Op de universiteiten is veel onrust over bezuinigingsplannen van het nieuwe kabinet. De punten uit het hoofdlijnenakkoord zijn nog niet uitgewerkt, maar sommige universiteiten willen daar niet op wachten, blijkt uit een rondgang van de NOS. Zo wordt er op sommige plekken "kritisch gekeken" naar vacatures, of de bouw van nieuwe universiteitsgebouwen uitgesteld.

Het kabinet wil structureel 215 miljoen euro bezuinigen op het hoger onderwijs en de wetenschap. Ook is het plan om komende jaren steeds 150 miljoen euro te korten op het fonds voor onderzoek en wetenschap.

De universiteiten uitten begin deze maand al hun zorgen over de bezuinigingen in een gezamenlijke brief aan onderwijsminister Bruins. "De kwaliteit en toegankelijkheid van wetenschappelijk onderwijs en onderzoek komen direct in de gevarenzone", schreven de bestuursvoorzitters. De universiteiten lieten weten zich "consequent en stevig" te blijven uitspreken tegen bezuinigingen.

Onder andere de Rijksuniversiteit Groningen en de Radboud Universiteit in Nijmegen hebben voorlopig een streep gezet door nieuwbouwplannen. En er moet volgens de Radboud Universiteit op meer vlakken geld af. "Dat zal vragen om het maken van lastige keuzes en het stellen van prioriteiten."

'Wetenschap is geen wasmachine'

Op verschillende universiteiten worden de kabinetsplannen op dit moment doorgerekend. Als de plannen doorgaan, verwacht de Universiteit Twente de komende jaren structureel 57 miljoen euro te moeten besparen. De Rijksuniversiteit Groningen houdt rekening met een jaarlijkse bezuiniging tot 82 miljoen euro en de Universiteit van Amsterdam denkt aan zo'n 100 miljoen euro.

Bij de Vrije Universiteit kan de jaarlijkse bezuiniging oplopen tot 110 miljoen euro, zegt bestuursvoorzitter Margrethe Jonkman. "Dat is 10 tot 20 procent van het budget. Dat gaat dus grote consequenties hebben."

De universiteit heeft nog geen besluiten genomen, maar onderzoekt bijvoorbeeld of er studies afgeschaft moeten worden. Daarnaast verwacht Jonkman voor studenten dat het onderwijs minder persoonlijk wordt. "De groepen worden groter, de collegezalen zullen voller zitten."

Onderzoekers krijgen volgens Jonkman waarschijnlijk minder ondersteuning vanuit de VU. Ze moeten meer administratie zelf doen, of meer zelf contacten leggen met maatschappelijke organisaties en bedrijven.

Die ingrepen zullen grote gevolgen hebben op de lange termijn, benadrukt Jonkman. "Wetenschap is geen wasmachine die je even uitzet, en later weer aan. Besparingen nu betekenen straks minder inkomsten voor Nederland. We bestaan als universiteiten niet voor onszelf, we bestaan voor de arbeidsmarkt, voor innovatie."

Geen externe inhuur

Ook de Rijksuniversiteit Groningen zegt dat "de hoge kwaliteit van ons onderwijs, onderzoek en innovatie hiermee zwaar onder druk komt te staan". "Het verschraalt het onderwijs/onderzoek en brengt ook schade toe aan de positie van Nederland."

De universiteit heeft besloten tot "een tijdelijke vacaturebeheersing". "Dit betekent dat vacatures in eerste instantie alleen intern worden vervuld. Alleen om zwaarwegende redenen kan er extern geworven worden. De externe inhuur is voor nu ook on hold gezet."

Ook de Universiteit Twente heeft besloten om voorlopig te stoppen met externe inhuur. Daarnaast is er sinds vorige week een stop op vacatures en internationale reizen die worden gefinancierd met geld vanuit de rijksoverheid. In Nijmegen wordt er "kritisch gekeken naar toekomstige bestedingen", waaronder ook nieuw personeel, zegt een woordvoerder van de Radboud Universiteit.

Voor Wageningen University & Research betekenen de bezuinigingen dat ze zo'n tien procent van hun budget verliezen. "Er wordt keihard geroepen dat er oplossingen moeten komen om de voedselproductie, klimaat, natuur en gezondheid in balans te brengen. Dat is ons domein. Tegelijkertijd wordt er een flinke greep in onze budgetten gedaan. We begrijpen dat iedereen de broekriem moet aantrekken, maar dat zijn wel pijnlijke keuzes," zegt bestuursvoorzitter Sjoukje Heimovaara.

Wachten op meer duidelijkheid

Sommige universiteiten willen afwachten of het kabinet daadwerkelijk gaat besparen, en op welke manier. Zo zei bestuursvoorzitter van Maastricht University Rianne Letschert vorige week in NRC dat het "nog maar een hoofdlijnenakkoord" is.

"Ik moet eerst de regeerplannen zien voor ik de impact op onze universiteit in kaart kan brengen. Wij zijn op dit moment financieel gezond. Als we nu zouden gaan denken in krimpscenario's heeft dat een verlammende werking op onze onderzoekers en andere medewerkers."

De Technische Universiteit Delft laat aan de NOS weten bezorgd te zijn, maar af te wachten tot er meer duidelijk is. "Voorlopig liggen de bezuinigingsplannen nog op tafel." Tilburg University zegt te verkennen wat de plannen voor de instelling betekenen, "voor zover dat nu kan, want we weten nog heel veel niet".