Aggregator

Als de eerste vrachtwagens met kermisattracties de binnenstad inrijden, begint het hart van veel Tilburgers sneller te kloppen. In ruim een week tijd verandert het centrum van de Brabantse stad in het decor van de grootste kermis van de Benelux. Zo'n 210 attracties zijn de afgelopen dagen opgebouwd, dwars door de stad, over een lengte van 4,5 kilometer.

Al die attracties moeten tien dagen lang bewegen, muziek afspelen en verlicht zijn in allerlei kleuren. Dat kost enorm veel stroom. Andere jaren draaide de kermis op veel verschillende aggregaten, maar dit jaar pakt de gemeente Tilburg het anders aan.

Ledverlichting en afbreekbare olie

Een deel van de aggregaten is vervangen door batterijen die pieken in het stroomverbruik moeten opvangen. Volgens de gemeente wordt daarmee 11.000 liter biodiesel bespaard. De batterijen slaan stroom op tijdens daluren, bedoeld voor drukkere momenten.

De aggregaten die niet zijn vervangen, draaien op HVO 100, een schonere brandstof die minder broeikasgassen uitstoot. Het doel van al die aanpassingen is om Tilburg, en dus ook de Tilburgse kermis, in 2050 klimaatneutraal te laten zijn.

Ook van kermisexploitanten vraagt Tilburg een bijdrage. Wie zijn attractie aanmeldt voor een plekje op de Tilburgse kermis, moet aangeven welke duurzame maatregelen hij neemt. Bijvoorbeeld ledverlichting ophangen in plaats van andere lampen en het gebruik van biologisch afbreekbare olie om attracties soepel te laten draaien.

"Duurzaamheid telt zeker mee bij de toewijzing van een plek op de kermis", legt een woordvoerder uit. Ze benadrukt dat het slechts één onderdeel is van de toewijzing, omdat de gemeente niet in de portemonnee van een exploitant kan kijken. Ook zaken als een gevarieerd attractieaanbod wegen mee bij de samenstelling van de kermis.

Blikjes inzamelen

Vorig jaar is Tilburg begonnen met het gebruik van herbruikbare, harde plastic statiegeldbekers. Volgens een woordvoerder is dat een succes gebleken. Het zorgt voor veel minder afval op straat.

Een verbeterpunt was het aantal op straat achtergebleven blikjes, die mensen zelf hadden meegenomen. Om dat soort afval te verminderen, probeert de gemeente dit jaar de inzameling van blikjes extra onder de aandacht te brengen van bezoekers.

Volksspelen

De geschiedenis van de Tilburgse kermis gaat eeuwen terug, naar de tijd dat duurzaamheid geen issue was en machines, attracties en flitsende lampen nog lang niet waren uitgevonden. Het precieze jaartal is niet duidelijk, maar in 1567 wordt de 'Tilborchse kermisse' voor het eerst in de boeken genoemd. De kermis bestond toen vooral uit eten, drinken, vermaak en volksspelen.

Dat veranderde toen rond het jaar 1900 de machines hun intrede deden. Draaimolens en andere attracties doken voor het eerst op. Daardoor ging niet alleen het aantal attracties omhoog, maar had het kermisterrein ook meer ruimte nodig. Honderden jaren lang was de kermis alleen te vinden op de Heuvel middenin in het centrum, maar al snel breidde de kermis zich uit naar andere pleinen in de stad.

Wildwaterbaan

Ook is de kermis in de loop der jaren steeds langer gaan duren. Van vier dagen jaarmarkt naar een week feest in de jaren 50. Tegenwoordig staat het centrum van Tilburg tien dagen in het teken van de kermis en trekt het evenement honderdduizenden mensen. Veruit de drukste kermisdag is Roze Maandag, waarop niet alleen bezoekers, maar ook attracties zo roze mogelijk kleuren om gelijkheid uit te dragen.

Een van de hoogtepunten dit jaar is de Wildwasser Jim & Jasper Abenteuer, een wildwaterbaan die nog niet eerder in de stad te vinden was. Het letterlijke hoogtepunt van de kermis: de Aeronaut. Een 80 meter hoge zweefmolen die je ver boven het kermisterrein laat uitstijgen en een uitzicht over Tilburg biedt - aan degenen die op die hoogte zijn of haar ogen nog open durft te doen. Op de grond denkt de organisatie ondertussen alweer na over hoe het evenement nog verder kan verduurzamen.

In Cambodja zijn zestig zeldzame Siamese krokodillen geboren. Twee maanden geleden werden in een nationaal park vijf nesten ontdekt met 106 eieren van de bedreigde diersoort. Meer dan de helft daarvan is nu uitgekomen.

Wetenschappers en dierenbeschermers zeggen dat de eieren de belangrijkste vondst in 20 jaar zijn van de diersoort. Ze hopen dat de Siamese krokodil nu een minder grote kans heeft op uitsterven.

"Deze ontdekking laat zien dat dit gebied een belangrijk leefgebied is voor wilde krokodillen en biedt hoop voor het herstel van de soort", schrijven ze.

Krokodillenleer

Volgens onderzoekers zijn er wereldwijd ongeveer 1000 Siamese krokodillen. Daarvan leven er ongeveer 300 in het wild in Cambodja. De krokodillensoort kwam ooit veel voor in Zuidoost-Azië, maar staat nu op de lijst van ernstig bedreigde diersoorten van de International Union for Conservation of Nature (IUCN).

Hun voortbestaan wordt bedreigd door stropers, die eieren en volwassen reptielen leveren aan krokodillenboerderijen. Hun huiden worden daar verwerkt tot luxe riemen, schoenen en handtassen.

De Cambodjaanse minister van Milieu zegt dat zijn ministerie zich inzet voor het behoud en herstel van het leefgebied van de bedreigde diersoort. "De Siamese krokodil speelt een belangrijke rol in het ecosysteem en de ontdekking van de vijf nesten toont aan dat het Cardamom National Park een veilige en geschikte habitat is voor deze soort."

De Vietnamese leider Nguyen Phu Trong is na een lang ziekbed op 80-jarige leeftijd overleden. Hoewel Vietnam officieel geen opperste heerser heeft, was hij als partijsecretaris de machtigste figuur in het door de communisten geregeerde land. Hij bekleedde de functie sinds 2011.

De Vietnamese president To Lam had gisteren de taken van Nguyen overgenomen. De partij had aangekondigd dat de secretaris-generaal zich "moest concentreren op een medische behandeling".

Nguyen hield gedurende zijn ambtsperiode vast aan het machtsmonopolie van de Communistische Partij. "Een land zonder discipline zou chaotisch en instabiel zijn", was zijn motto. Internationaal hield hij afstand tot China en Rusland en zocht hij toenadering tot de Verenigde Staten.

In 2021 verzekerde de door de Sovjet-Unie opgeleide Nguyen zich van een derde termijn nadat de traditionele limiet van twee termijnen voor de partijleider werd opgeheven. De aanpassing van de tweetermijnenregel toonde de macht en politieke invloed van Nguyen aan binnen de partij die Vietnam al bijna een halve eeuw regeert.

Nguyen voerde de afgelopen jaren een harde campagne tegen corruptie in de eigen gelederen. Honderden functionarissen werden uit hun macht gezet, onder wie ministers en een parlementsvoorzitter, en veroordeeld.

In mei president

De afgelopen maanden kwam hij kwetsbaar over op openbare evenementen en miste hij verschillende bijeenkomsten. De partij moet nu beslissen of Lam waarnemend partijsecretaris wordt totdat de huidige ambtstermijn van Nguyen afloopt na het volgende partijcongres in 2026, of dat een nieuwe kandidaat wordt gekozen.

Lam is voormalig hoofd van de machtige binnenlandse veiligheidsdienst en was ook een sleutelfiguur in de anticorruptiecampagne. Hij werd in mei tot president gekozen nadat zijn voorganger aftrad.

Het kabinet neemt afstand van de opvatting van Geert Wilders, de leider van de grootste regeringspartij, dat Jordanië de "enige echte" Palestijnse staat is. PVV-leider Wilders schreef dit gisteravond op X.

Als gevolg daarvan werd de Nederlandse ambassadeur in Jordanië gisteravond op het matje geroepen. Volgens Jordanië weerspiegelt het bericht van Wilders een "racistisch standpunt" dat de Palestijnse kwestie ten koste van Jordanië kan worden opgelost. Het is het eerste diplomatieke relletje waarmee het kabinet-Schoof te maken krijgt.

Met zijn bericht op X doorkruist Wilders het kabinetsbeleid. Het kabinet streeft naar een tweestatenoplossing voor Israël en de Palestijnen. In een reactie in het NOS Radio 1 Journaal eerder vandaag maakte minister Veldkamp van Buitenlandse Zaken (NSC) duidelijk dat de stelling van Wilders geen kabinetsbeleid is.

Onafhankelijk koninkrijk Jordanië

Hij benadrukt dat Wilders recht heeft op zijn eigen opvatting, maar dat het kabinet er anders over denkt. "Gistermiddag heb ik toevallig met de Palestijnse premier gesproken en herhaald dat Nederland achter de tweestatenoplossing staat, een onafhankelijke levensvatbare Palestijnse staat naast een veilige staat Israël. En dat houdt niet in dat Palestina Jordanië is of andersom."

Veldkamp benadrukt dat er een onafhankelijk koninkrijk Jordanië is. "We gaan uit van het volkenrecht en het gegeven van het bestaan van die staat. En ik zal dat ook vandaag aan de Jordaanse minister van Buitenlandse Zaken in een telefoongesprek herhalen."

De minister benadrukt dat het belangrijk is om de banden met Jordanië goed te houden. "In het belang van Nederland, Nederlanders en Nederlandse bedrijven."

Veldkamp benadrukt ook het dualisme in Nederland. "Deze keer is het de heer Wilders, de volgende keer een ander Tweede Kamerlid. Die mogen zeggen wat ze willen, maar ik ga uit van het beleid dat het kabinet voert." Hij wijst erop dat premier Schoof in het debat over de regeringsverklaring ook sprak over een tweestatenoplossing. "Er is ook een ruime meerderheid in de Tweede Kamer die dat steunt."

Ongemakkelijk

Op de vraag of het niet ongemakkelijk is dat de leider van de grootste regeringspartij publiekelijk dwars tegen het kabinetsbeleid ingaat, zei Veldkamp: "We hebben een kabinet, met een kabinetsbeleid. De premier heeft deze lijn ook uitgedragen in de Kamer. Ik sta als minister ook achter deze lijn. Die heb ik ook al meermaals herhaald richting Tweede Kamer en internationaal en die zal ik vandaag nogmaals herhalen. De regering regeert, de Kamer controleert."

Het standpunt van Wilders over de Palestijnen is niet nieuw. Ook de afgelopen jaren betoogde hij dit geregeld, maar toen zat hij in de oppositie. Nu doorkruist hij als leider van de grootste coalitiefractie het beleid van het kabinet dat mede door zijn partij wordt gevormd.

In het hoofdlijnenakkoord van de vier coalitiefracties is overigens niets vastgelegd over de tweestatenoplossing. Daarin staat: "Nederland steunt het bestaansrecht en de veiligheid van de staat Israël. Met inachtneming van de oplossingen voor het Israëlisch-Palestijnse conflict en de diplomatieke belangen, wordt onderzocht wanneer verplaatsing van de ambassade naar Jeruzalem op een daartoe geschikt moment kan plaatsvinden."

Ondenkbaar

Dat het kabinet en de grootste regeringspartij publiekelijk zo van mening verschillen over een belangrijk geopolitiek onderwerp was onder de voorgaande kabinetten zo goed als ondenkbaar. Dat het nu wel gebeurt, is vermoedelijk een gevolg van de in de formatie afgesproken 'extraparlementaire' verhoudingen. De regeringsfracties staan op grotere afstand van het kabinet dan gebruikelijk.

Wilders had ook in het debat over de regeringsverklaring al aangekondigd dat zijn partij over alle onderwerpen waarover geen afspraken zijn gemaakt "het onversneden PVV-geluid" zal laten horen. "Wen er maar aan", zei hij toen.

Het roept herinneringen op aan de tijd waarin de PVV de gedoogpartner was van het eerste kabinet-Rutte (2010-2012). Toen kreeg hij de hele Tweede Kamer, inclusief de regeringspartijen VVD en CDA, in de gordijnen met de oprichting van een 'Polenmeldpunt'.

Dat was bedoeld om klachten in te dienen over arbeidsmigranten uit Polen en andere Oost-Europese landen. Voor het toenmalige kabinet was het in het buitenland moeilijk uit te leggen dat Wilders dit niet namens de regering deed.

Het nieuwe kabinet zal naar verwachting vaker met afwijkende standpunten van Wilders te maken krijgen. Ook als het gaat om bijvoorbeeld Hongarije en de EU heeft hij andere opvattingen.

Negen mannen van Eritrese afkomst hebben celstraffen van tussen de vier en twaalf maanden opgelegd gekregen vanwege de rellen bij een zalencentrum in Den Haag, in februari dit jaar. Twee tot vier maanden hiervan zijn voorwaardelijk. Ook moeten de negen in Nederland woonachtige Eritreeërs samen een schadevergoeding van bijna 650.000 euro betalen.

In totaal werden 26 mensen aangehouden voor hun rol in de rellen. Tegen tien van hen werden celstraffen geëist van tussen de 6 en 12 maanden. Ze werden onder meer verdacht van openlijke geweldpleging, brandstichting en het bedreigen van een journalist.

Volgens de rechter is aan de hand van camerabeelden bewezen dat de veroordeelde betrokkenen stoepstenen naar de politie gooiden. Ook houdt hij hen verantwoordelijk voor de daden van alle andere relschoppers. "Het ging om een continu proces waarbij de groepsdynamiek ervoor zorgde dat het geweld escaleerde tot een ongekende heftigheid."

Een verdachte die de rellen filmde is vrijgesproken. Volgens de rechter is niet bewezen dat hij bijdroeg aan het geweld.

Buiten zinnen

Op zaterdag 17 februari belaagden honderden tegenstanders van het Eritrese regime een bijeenkomst van voorstanders van het regime in zalencentrum Opera in Den Haag. Daarna kwam het tot een confrontatie met de politie, hulpverleners en journalisten.

Volgens de politie waren de relschoppers "buiten zinnen en vernielden ze zo'n beetje alles wat hen voor de voeten kwam". Bij dat geweld raakten 29 agenten gewond en werd er voor 700.000 euro schade aangericht.

Volgens de politie bestond de grootste kostenpost uit vernielde politievoertuigen. Na de rellen kon 60 procent van de ME-bussen in Den Haag niet meer rijden. Ook brandden er geparkeerde auto's en een touringcar uit.

Dictatoriaal regime

Conflicten tussen Eritrese gemeenschappen buiten Eritrea komen vaker voor. De Eritrese president Afewerki voert een dictatoriaal regime en probeert ook controle uit te oefenen over Eritreeërs in het buitenland. Zo dienen Eritreeërs in Nederland een deel van hun inkomen aan het regime van Afewerki af te staan.

Zulk beleid legt druk op de Eritrese gemeenschappen in het buitenland, waardoor voor- en tegenstanders van het regime geregeld slaags raken.

Wereldwijd is sprake van een gewelddadig patroon, ontdekten Nieuwsuur en de NOS recent:

De Amerikaanse journalist Evan Gershkovich is in Rusland veroordeeld tot 16 jaar cel. De Russische rechtbank in Jekaterinenburg acht hem schuldig aan spionage. De 32-jarige journalist die schrijft voor The Wall Street Journal spreekt de beschuldigingen tegen. De Russische aanklager had 18 jaar cel tegen hem geëist.

Gershkovich werd in maart vorig jaar opgepakt door agenten van de Russische geheime dienst toen hij op pad was voor een reportage. Volgens de Russische aanklagers was hij bezig om voor de Amerikaanse inlichtingendienst informatie te verzamelen over een Russische tankfabriek. The Wall Street Journal zegt dat hij zijn journalistieke werk aan het doen was en noemt de zaak een 'schijnproces'.

Gershkovich stond in de rechtbank in een glazen kooi:

De Amerikaanse journalist kreeg sinds zijn arrestatie wereldwijd veel steun van collega-journalisten. Zijn aanhouding heeft ertoe geleid dat vrijwel alle Amerikaanse journalisten Rusland hebben verlaten, omdat ze zich niet meer veilig voelden.

President Poetin heeft de suggestie gewekt dat Rusland Gershkovich wil inzetten bij een eventuele gevangenenruil. Op die manier kreeg Rusland eind 2022 de in de VS veroordeelde Russische wapenhandelaar Viktor Bout vrij, in ruil voor de Amerikaanse basketbalster Brittney Griner. Zij was in Rusland tot negen jaar cel veroordeeld voor drugssmokkel.

De Amerikaanse president Biden heeft al vaak opgeroepen tot de vrijlating van Gershkovich en noemt de Russische behandeling van de journalist "totaal illegaal". Het Kremlin zegt dat Gershkovich op heterdaad is betrapt op spionagewerk, maar heeft daar tot nu toe nog geen bewijs voor geleverd.

De uitspraak vond vandaag plaats achter gesloten deuren. Wel heeft de Russische justitie beelden vrijgegeven van de journalist in de rechtszaal. Daarop is te zien hoe de rechter aan de journalist vraagt of hij het vonnis heeft begrepen. Gershkovich knikt daarop met zijn hoofd. Net als bij de zitting eind vorige maand stond hij met een kaalgeschoren hoofd in een kooi in de rechtszaal.

Gershkovich is de eerste westerse journalist die na de val van de Sovjet-Unie in Rusland is opgepakt vanwege spionageverdenking.

Kinderoppas Julian F. uit Schagen krijgt een celstraf van drie jaar en tbs vanwege kindermisbruik. De rechtbank in Haarlem acht bewezen dat de 25-jarige man naast kindermisbruik ook schuldig is aan het maken van kinderporno en seks met dieren, waaronder een varken en een hond.

Julian F. bood zich sinds 2019 aan als oppas via Marktplaats. Met een foto in politie-uniform zou hij vertrouwen hebben gewekt bij gezinnen, maar hij is nooit in dienst geweest bij de politie.

De man paste op bij minstens elf gezinnen in het hele land. Bij zeker één gezin heeft hij ontucht gepleegd met een kindje van twee jaar oud. Daar maakte hij een filmpje van. Ook andere kinderen zouden door de man zijn misbruikt, maar in die zaken had het Openbaar Ministerie (OM) geen straf geëist vanwege een gebrek aan bewijs.

Diefstal voetbal leidt naar verdachte

Het misbruik werd ontdekt toen de politie diefstallen van voetballen van de buurjongen van F. onderzocht. Bij een verhoor werd op zijn telefoon een grote hoeveelheid kinderporno gevonden, waaronder het filmpje van het oppaskindje. Toen de politie de computer van de man onderzocht, werden nog eens 28.165 beelden van kinderporno gevonden.

F. deelde de beelden met de 39-jarige Marco H. uit Alkmaar, met wie hij seksuele fantasieën uitwisselde. H. werd door de rechter veroordeeld tot een celstraf van anderhalf jaar en tbs, conform de eis van het OM.

De eerste deelnemers hebben de Vierdaagse er helemaal op zitten. Vanwege de verwachte hitte zijn de routes vandaag met 10 kilometer ingekort. Dat maakt dat de deelnemers vanochtend ook sneller klaar waren.

De eerste deelnemer van de Vierdaagse kwam al rond 08.45 uur over de finishlijn in Nijmegen. Het gaat om rolstoeler Ronald van Dort. Hij kwam vorig jaar ook als eerste over de finish.

Van Dort was vanochtend zo vroeg dat de tijdelijke brug bij Cuijk nog helemaal niet klaar was. En dus ging hij op een unieke manier het water over: per speedboot. Bij aankomst op de Via Gladiola oogde hij nog aardig fit. "Ik rijd nog even door naar de camping, een kilometer of 9", zei hij vanochtend tegen Omroep Gelderland.

Zo'n 5 minuten later kwam ook de eerste loper aan. De 30-jarige Andrea Kivits liep de 40 kilometer, maar heeft net als iedereen dispensatie vandaag. "Ik voel me goed. Ik had nog makkelijk 10 kilometer erbij kunnen doen", zei ze.

Niet iedereen langs Cuijk

Op de laatste dag van de Vierdaagse begonnen de lopers 's ochtends door een rustig vennengebied. Alleen de lopers die zich hebben ingeschreven voor de 50 kilometer komen aan in Cuijk, waar het traditiegetrouw al een groot feest is.

Wie vandaag 30 kilometer loopt, steekt niet bij Heumen de Waal over naar het zuiden, maar gaat over het Maas-Waalkanaal naar Malden. Aan het einde van de route worden de gladiolen uitgedeeld op de Via Gladiola.

Er komen vandaag naar verwachting ruim 40.000 mensen over de finishlijn. Tussen 13.00 en 17.00 uur, wanneer de meeste lopers finishen, wordt in Nijmegen een temperatuur van zo'n 28 tot 30 graden verwacht. Wandelend op het asfalt kan de gevoelstemperatuur nog hoger oplopen. Deelnemers mogen nog tot 18.00 uur finishen.

Last van de hitte

Het Rode Kruis heeft tot nu toe weinig wandelaars van de Vierdaagse behandeld vanwege de hitte. Rond 11.30 uur viel het volgens een woordvoerder mee en zijn bij de eerste medische post op de route zo'n vijftig oververhitte mensen gekoeld met ijs. Zij krijgen een zakje ijs in de nek of op een plek op het been.

De woordvoerder verwacht dat het steeds drukker wordt bij de verzorgingsposten, nu de temperatuur begint op te lopen. De oproep aan wandelaars blijft om genoeg water te drinken, zout te eten en niet te pauzeren in de zon. Ook is het verstandig om een pet te dragen en de schaduw op te zoeken als dat kan.

In Nieuwegein is de bergingsoperatie begonnen van 112 auto's die nog altijd in de parkeergarage van het St. Antonius Ziekenhuis staan. Delen van de garage stortten op 26 mei in, sindsdien konden de auto's niet worden weggehaald.

Eigenaar Q-Park zegt dat de auto's op verschillende verdiepingen in de garage staan, in een deel dat volgens de gemeente Nieuwegein veilig is. Een gespecialiseerd bedrijf haalt de auto's uit de garage.

Hijskraan

Om de auto's te bergen, is een speciale constructie bedacht. De voertuigen worden op stapelpontons gereden en een hijskraan zet de auto's vervolgens op de begane grond. De hele operatie duurt drie tot vier werkdagen.

Algemeen directeur Michiel Tenge van Q-Park is blij dat de eigenaren na bijna twee maanden hun auto terugkrijgen. "We kijken ernaar uit de auto's op korte termijn schoon bij de auto-eigenaren af te leveren." Voor de auto's teruggaan naar de eigenaren worden ze gecontroleerd op schade.

Het zijn niet de eerste auto's die uit de garage worden gehaald. In juni werden ook al vijftien auto's uit de garage gereden die op de begane grond geparkeerd stonden.

Na deze bergingsactie blijven veertien auto's in de garage achter. Die staan in een deel dat door de gemeente Nieuwegein is aangemerkt als onveilig. Het weghalen van die auto's zou tot onveilige situaties kunnen leiden, bijvoorbeeld omdat er puin op de auto's leunt, laat een woordvoerder van Q-Park weten.

Leenauto

Ook is de Onderzoeksraad voor Veiligheid nog bezig met onderzoek. Auto's die op een plek staan waar bewijsmateriaal ligt, mogen de garage nog niet uit. De eigenaren van die auto's krijgen in ieder geval tot september een leenauto.

Het is nog niet duidelijk waardoor de hellingbanen waar de auto's op- en afrijden konden instorten. Al snel na het ongeluk werd duidelijk dat de hellingbanen bij twee inspecties niet waren gecontroleerd. Er vielen bij het ongeluk geen gewonden.

De parkeergarage in Nieuwegein blijft voorlopig nog gesloten.

De Russische aanklager heeft 18 jaar cel geëist tegen de Amerikaanse journalist Evan Gershkovich. De 32-jarige journalist voor The Wall Street Journal wordt beschuldigd van spionage voor de Amerikaanse inlichtingendienst CIA. Gershkovich ontkent de beschuldigingen.

Ook de VS en The Wall Street Journal, zijn werkgever, spreken de beschuldigingen fel tegen. Zij noemen het een schijnproces. Gershkovich kreeg sinds zijn arrestatie wereldwijd veel steun van collega-journalisten. Er wordt vermoed dat Rusland Gershkovich wil inzetten bij een eventuele gevangenenruil. Op die manier kreeg Rusland eind 2022 ook de Russische wapenhandelaar Viktor Bout vrij, in ruil voor de Amerikaanse basketbalster Brittney Griner.

Gershkovich was vandaag niet te zien voor journalisten, in tegenstelling tot bij de start van de zaak eind vorige maand: toen stond hij minutenlang voor de camera's in een glazen cel, met een kaalgeschoren hoofd.

De uitspraak volgt vandaag om 14.00 uur Nederlandse tijd.

Een software-update met ongekend grote gevolgen: overal ter wereld zijn problemen ontstaan als gevolg van een fout in een software-update van beveiligingsbedrijf Crowdstrike.

Het gebeurt bijna nooit dat een storing zulke grote gevolgen heeft. Zeker niet als het om legitieme software gaat. Vijf vragen over wat we nu weten.

Wat is er aan de hand?

Sinds vanochtend komen meldingen binnen over computerstoringen. Het gaat om iets heel specifieks: er wordt een blauw scherm getoond. Dat heet in computerjargon het Blue Screen of Death en is in feite een teken dat de computer is vastgelopen. Het is veroorzaakt door een software-update die verstuurd is door beveiligingsbedrijf Crowdstrike. Het gaat hier om antivirussoftware, die normaal gesproken juist de computers moet beschermen.

Hoe kon dit gebeuren?

"Dit zou niet mis moeten gaan", zegt beveiligingsexpert Rickey Gevers. "De meest technische mensen werken bij Crowdstrike. Zij maken software die actief is op het niveau van het besturingssysteem. Als je daar één foutje maakt, raakt dat het hele systeem. Zij nemen enorme risico's door op zo'n diepe laag actief te zijn. Dit wordt normaal allemaal getest, het is heel vreemd wat er hier gebeurt."

Het Nationaal Cyber Security Centrum (NCSC) zegt in een update dat er geen aanwijzing is dat de grote computerstoring "het gevolg is van acties door kwaadwillenden".

Wat is Crowdstrike?

Dit is een zeer gerenommeerd en wereldwijd opererend Amerikaans computerbeveiligingsbedrijf dat normaal vooral op de achtergrond beweegt. Het bedrijf heeft wereldwijd grote en bekende klanten. Denk aan de Fortune 500, de grootste bedrijven in de VS. Maar ook in Nederland blijken er veel bedrijven en organisaties gebruik van te maken.

Hoe groot is de impact?

Die lijkt momenteel met de minuut groter te worden. Er komen veel meldingen binnen vanuit binnen- en buitenland. In Nederland gaat het onder meer om ziekenhuizen en Schiphol. De precieze omvang zal in de loop van de dag duidelijk worden.

Volg ons liveblog voor de laatste updates over de gevolgen.

Hoe makkelijk is het op te lossen?

Er is, zo zeggen experts, inmiddels al een tijdelijke oplossing beschikbaar. Maar dat betekent niet dat alle problemen per definitie ook snel zijn opgelost. "Er zijn wel mogelijkheden om dit geautomatiseerd op te lossen", zegt beveiligingsonderzoeker Matthijs Koot, "maar die zijn arbeidsintensief en zwaar afhankelijk van hoe een organisatie het IT-beheer heeft ingericht." Met andere woorden: de ene organisatie heeft de boel wellicht snel op orde, maar de andere niet.

(Telecompaper) UK regulator Ofcom has finalised new consumer protection rules banning mid-contract price increased linked to inflation...

Koning Willem-Alexander viert Koningsdag volgend jaar in Doetinchem. Hij wordt samen met leden van zijn gezin en familie op 26 april 2025 ontvangen in de gemeente in het oosten van Gelderland.

De koning is jarig op 27 april, maar omdat die dag komend jaar op een zondag valt, zijn de festiviteiten een dag eerder.

Hoe het programma eruitziet, is nog niet duidelijk. Dat wordt later bekend.

De gemeente is blij met het nieuws. "De vlag kan uit."

Dit jaar vierde de koninklijke familie Koningsdag in de Drentse gemeente Emmen. In 2023 was het in Rotterdam.

Het is de tweede keer sinds hij koning is dat Willem-Alexander zijn verjaardag vanwege de zondagsrust niet op de eigenlijke dag viert. De eerste keer was in 2014, het jaar na zijn inhuldiging.

Kijk hier naar Koningsdag in Emmen, dit jaar:

Over de hele wereld zijn er computerstoringen. Die worden veroorzaakt door problemen bij het Amerikaanse cyberbeveiligingsbedrijf Crowdstrike. De storing treft luchthavens over de hele wereld, waardoor vliegtuigen niet kunnen vertrekken of landen. De bagageafhandeling en het inchecken verloopt op veel plekken problematisch. Ook Schiphol is getroffen.

De problemen spelen alleen bij Windows-computers. Die tonen na een update een blauw scherm, een zogenoemd Blue Screen of Death, waarna ze niet kunnen opstarten. De CEO van softwareleverancier Crowdstrike schrijft op X dat het probleem dat de storing veroorzaakt inmiddels is "geïdentificeerd en geïsoleerd". Volgens hem is er geen sprake van een cyberaanval of een veiligheidsprobleem.

Ziekenhuizen getroffen

Vanochtend even voor 09.00 uur kwamen de eerste meldingen van bedrijven en organisaties die in de problemen zaten door de storing. Zo moest het Scheperziekenhuis in Emmen alle operaties schrappen. Ook werden er op de spoedeisende hulp in Emmen en basisspoedposten in Hoogeveen en Stadskanaal tijdelijk geen mensen ontvangen. Rond 11.45 uur was de storing in die ziekenhuizen verholpen.

Ook in het Slingeland Ziekenhuis, in de Achterhoek, werd de zorg afgeschaald. Inmiddels meldt het ziekenhuis dat het is gelukt om de storing te verhelpen en dat de zorg "gecontroleerd" weer wordt opgestart. Wel worden bij de spoedeisende hulp voorlopig nog alleen patiënten met levensbedreigende klachten opgenomen.

Drukte door zomervakantie

Op Schiphol komt de storing heel ongelegen, omdat vanaf vandaag alle scholen zomervakantie hebben en er dus grote drukte wordt verwacht. Volgens een woordvoerder zouden vandaag 200.000 reizigers via Schiphol reizen. De impact is dan ook groot. Een woordvoerder van KLM zegt dat het door de storing niet mogelijk is om vluchten af te handelen. "We realiseren ons dat dit, zeker gezien de zomervakantie, buitengewoon vervelend is voor onze klanten."

Reizigers staan op Schiphol lang in de rij om in te checken. De brandweer deelt flesjes water uit. De luchthaven adviseert reizigers contact op te nemen met hun luchtvaartmaatschappij voordat ze naar het vliegveld komen.

Voor deze reizigers op Schiphol begon de vakantie dus met pech:

Ook een woordvoerder van Transavia bevestigt dat de storing impact heeft op de vluchten van het bedrijf. "Dit zal een rommelige dag worden." Een advies voor reizigers of een idee hoelang de storing zal duren heeft hij nog niet.

Ook openbaar vervoer getroffen

Ook het openbaar vervoer in Nederland heeft op meerdere plekken problemen. Regiovervoerder Keolis zegt dat er geen bussen rijden in de provincie Utrecht en de regio's Amersfoort en Almere.

De bussen kunnen nog gewoon rijden, maar door de computerstoring kunnen chauffeurs geen contact krijgen met de alarmcentrale. "We willen de veiligheid op de weg waarborgen, daarom hebben we besloten de bussen nu niet te laten rijden", zegt een woordvoerder. Ook in Almere rijden uit voorzorg geen bussen.

De NS en ProRail zeggen dat ze geen geen hinder ondervinden door de storing.

Op de site allestoringen.nl worden ook honderden storingen gemeld bij sites als het UWV, de bank KNAB en Microsoft. De website van het UWV was een aantal uren niet bereikbaar. Inmiddels is de site weer in de lucht, maar is inloggen nog niet mogelijk.

Ook internationaal problemen

Onder meer de luchthaven van Sydney zegt dat door de storing vertrekkende en aankomende vluchten vertraging kunnen oplopen. Ook de luchthaven van Berlijn, Düsseldorf en de Zwitserse stad Zürich zeggen dat ze grote problemen hebben door de computerstoring. Ook hier zijn er vertragingen en problemen met het inchecken.

De VRT meldt dat ook de Belgische spoorwegen zijn getroffen door de storing. Er rijden nog wel treinen, maar mensen kunnen geen kaartje kopen.

Volgens de Britse krant The Guardian zijn ook banken, telefoonbedrijven, supermarkten en radio- en tv-zenders getroffen. Zo kon de zender Sky News tijdelijk niet uitzenden:

Wereldwijd hebben honderden bedrijven verbindingsproblemen die waarschijnlijk door een storing in beveiligingssoftware Crowdstrike lijkt te worden veroorzaakt. Die zorgt voor BSOD's op Windows-computers, waardoor vaak hele systemen plat komen te liggen.

(Telecompaper) CommScope revealed it has concluded a definitive agreement to divest its outdoor wireless networks and distributed antenna systems units to fibre,...

Een stadsdeel van Londen werd in 2020 door een ransomwareaanval getroffen doordat het de standaard gebruikersnaam-wachtwoordcombinatie van een applicatie niet had veranderd. De overheid had ook een slecht patchmanagement, maar kreeg uiteindelijk geen AVG-boete.

(Telecompaper) Netflix reported revenues of USD 9.56 billion for the second quarter, up 16.8 percent year-on-year...

Bij een droneaanval op de Israëlische stad Tel Aviv door Houthi-rebellen in Jemen is vanochtend vroeg een dode gevallen. Er zijn ook vier mensen gewond geraakt, zeggen hulpdiensten.

De Houthi's eisten de aanval vanochtend vroeg op en ook het Israëlische leger bevestigde later dat zij achter de aanval zitten. De drone is volgens Israël gemaakt door Iran.

De dode is een man van 50. Zijn lichaam werd gevonden in een appartement dicht bij de plek van de explosie. Vier mensen zijn gewond geraakt door scherven. Zij zijn naar het ziekenhuis gebracht.

Het Israëlische luchtverdedigingssysteem heeft de projectielen niet onschadelijk kunnen maken. Volgens het leger komt dat door "een menselijke fout", zonder duidelijk te maken wat er mis is gegaan.

Geen luchtalarm

Volgens de autoriteiten is er in de lucht een explosie geweest waardoor er in de wijde omtrek scherven zijn neergekomen. Niet ver van de plek van de aanval ligt een Amerikaanse diplomatieke post.

De aanval was rond 03.00 uur plaatselijke tijd. Een omwonende vertelde ter plaatse aan NOS-verslaggever Marijn Duintjer Tebbens dat er een enorme klap was: "Ik woon in Tel Aviv, ik ben gewend aan aanslagen, maar deze klap leek wel 100 keer zo hard, het was apocalyptisch."

Het luchtalarm in Tel Aviv is niet afgegaan. Hoe dat kan, wordt onderzocht. Op beelden is te zien dat van hoge gebouwen in de omgeving ramen zijn gesneuveld en brokstukken op straat liggen.

Een Saudisch persbureau meldt dat er vanuit Jemen een raket en vier drones zijn afgevuurd. De Amerikaanse luchtmacht zou de raket en drie van de drones hebben neergehaald. De vierde drone zou Tel Aviv hebben getroffen.

In een televisietoespraak noemt een woordvoerder van de Houthi's de stad een belangrijk doelwit "dat binnen het bereik van onze wapens ligt". Kuststad Tel Aviv is na Jeruzalem de tweede stad van Israël.

De Houthi's, die grote delen van Jemen in handen hebben, beschouwen Israël als hun vijand. Pogingen om Israël rechtstreeks te raken mislukken meestal door de goede luchtverdedigingssystemen van Israël en de Verenigde Staten. Houthi-rebellen vallen ook veelvuldig schepen in de Rode Zee aan.

Meer weten over de vrienden en vijanden van de Houthi's? Lees erover in onze special:

De aanhoudende onrust in Bangladesh heeft deze week al aan tientallen mensen het leven gekost. Verschillende media melden dat er gisteren negentien personen zijn omgekomen, waarmee het dodental van een week van protesten nu rond de veertig ligt. Honderden mensen raakten gewond.

Protesten tegen een omstreden quotumsysteem voor ambtenaren ontwrichten het land. Betogers probeerden gisteren het verkeer door heel het land lam te leggen, wat tot bloedige confrontaties met de politie leidde. De met bamboestokken bewapende betogers staken voertuigen en politieposten in brand. Agenten probeerden met traangas en rubberkogels de menigte uiteen te drijven.

Demonstranten vielen ook het hoofdkantoor van de nationale televisiezender aan, waar brand uitbrak in de receptie en voertuigen in vlammen opgingen. In reactie op de onlusten is het internet in het land platgelegd.

Voorgetrokken bij overheidsbanen

De betogers eisen een einde aan het systeem waarbij bijna een derde van de overheidsbanen naar nakomelingen gaat van mensen die in 1971 streden voor onafhankelijkheid van het land. Die regeling werd in 2018 al afgeschaft, maar het hooggerechtshof draaide dat recentelijk terug. Vanwege de hoge jongerenwerkloosheid leidde dat tot onrust.

Protesten tegen dat besluit leidden afgelopen maandag tot geweld tussen de studenten en agenten. Sindsdien is de situatie alleen maar verslechterd. Met negentien gemelde doden was gisteren de bloedigste dag van protesten tot nu toe.

De regering van premier Sheikh Hasina zegt de betogers te willen spreken, maar die wijzen dat af. "Gesprekken en schieten op betogers gaan niet samen", zegt een woordvoerder tegen persbureau Reuters. "We kunnen niet over de doden stappen om in gesprek te gaan."

Justitieminister Huq benadrukt dat de regering protest heeft aangetekend tegen het vonnis en ervan uitgaat dat de quota's alsnog geschrapt zullen worden. Dat beroep staat gepland voor 7 augustus, maar de regering hoopt dat het hooggerechtshof eerder uitspraak wil doen om verder geweld te voorkomen.