Aggregator

Het is in verkiezingstijd een gevleugelde uitspraak in het land: "Wie Istanbul wint, wint Turkije." Met die woorden in het achterhoofd zijn de voortekenen niet gunstig voor president Erdogan, nu zijn AK-partij gisteren flink heeft verloren bij de lokale verkiezingen.

Daarbij was de blik vooral gericht op Istanbul, waar Erdogans grootste opponent Ekrem Imamoglu (52) is herkozen als burgemeester. Hij kreeg circa 51 procent van de stemmen, terwijl de kandidaat van Erdogans partij op zo'n 40 procent blijft steken. Die uitkomst zal vermoedelijk van grote invloed zijn op de Turkse politiek in de komende jaren.

Met vrijwel alle stemmen geteld lijkt het erop dat Erdogans AK-partij in het hele land ruim 35 procent van de stemmen heeft gekregen. Oppositiepartij CHP zou ruim 37 procent krijgen en de grootste worden. Daarmee wordt de AK-partij voor het eerst in ruim twintig jaar niet de grootste bij lokale verkiezingen.

Vlam van de democratie

De CHP ging er ook in Ankara, Izmir en badplaats Antalya met de winst vandoor. Bij de verkiezingen kon worden gestemd voor allerlei lokale en regionale functies, waaronder de burgemeesterspost van Istanbul.

"Vandaag begint Istanbul aan een nieuwe reis naar eenheid", schrijft de herkozen burgemeester Imamoglu op X. "De politieke retoriek die ons ooit verdeelde, zal worden vervangen door respect en genegenheid." Ook schrijft hij dat "de vlam van de democratie vandaag is ontstoken".

De verkiezingsuitslag is van belang met het oog op 2028, het jaar dat Erdogans ambtstermijn ten einde loopt. De president werd vorig jaar herkozen en mag zich niet nogmaals beschikbaar stellen.

Imamoglu en Erdogan spraken gisteravond hun aanhangers toe:

Er was de president veel aan gelegen om Istanbul dit keer wel te winnen, ook omdat hij er in de jaren 90 zijn politieke loopbaan was begonnen als burgemeester. In de campagne had Erdogan de grootste stad van het land vleiend de "nationale schat" genoemd, maar veel stemmers hebben zich vermoedelijk laten leiden door hun portemonnee.

De inflatie in Turkije is torenhoog en de waarde van de lira is de afgelopen tijd flink gedaald. Niet iedereen heeft er vertrouwen in dat Erdogan de economische crisis kan bezweren. Hun hoop is gevestigd op Imamoğlu, want de verwachting is dat hij zich zal kandideren voor de presidentsverkiezingen van 2028. Erdogan deed het de afgelopen jaren met name goed bij conservatieve Turken, terwijl Imamoglu en de CHP de meer seculiere kiezer aanspreekt.

Het succes van Imamoglu kwam er ondanks alle tegenwerking vanuit Ankara. De burgemeester kreeg te maken met rechtszaken en de geldstroom naar Istanbul voor bijvoorbeeld infrastructurele projecten werd afgeknepen.

Verder moest de CHP-politicus het vooral van online campagnes en fysieke bijeenkomsten hebben, omdat een groot deel van de media in Turkije direct of indirect wordt gecontroleerd door de overheid. De aandacht voor Imamoğlu was daardoor zeer beperkt. Daar kwam bij dat andere oppositiepartijen hun eigen kandidaat naar voren hadden geschoven.

De opkomst bij de lokale verkiezingen lag rond de 76 procent, meldt staatspersbureau Anadolu. Bij de presidentsverkiezingen vorig jaar kwam 87 procent van de kiesgerechtigden opdagen.

De politie heeft een 23-jarige Rotterdammer opgepakt die betrokken zou zijn geweest bij de dodelijke schietpartij in Rotterdam-Kralingen, afgelopen vrijdag. De man meldde zich gistermiddag zelf op een politiebureau in Dordrecht, meldt Rijnmond.

De schietpartij was rond 20.10 uur vlak bij een drukke winkelstraat. Een 22-jarige man uit Den Haag overleed, een 25-jarige man zonder vaste woon- of verblijfplaats raakte gewond. Beide slachtoffers werden aangetroffen op de stoep van een winkel.

Om de hoek werd een kogelhuls aangetroffen. De politie gaat ervan uit dat op die plek geschoten is, maar heeft nog geen duidelijkheid over de toedracht van de schietpartij.

De man die nu is opgepakt, zit in beperkingen. Dat betekent dat hij alleen contact mag hebben met zijn advocaat.

De politie sluit niet uit dat nog meer verdachten worden opgepakt.

Internetpionier Daniel C. Lynch is zaterdag op 82-jarige leeftijd overleden. Lynch stond bekend om zijn belangrijke rol in de ontwikkeling en wereldwijde adaptatie van tcp/ip-protocollen, die aan de basis staan van het hedendaagse internet.

De eigenaresse van een zorgboerderij in het Gelderse Wekerom heeft kwetsbare kinderen zonder toestemming van de ouders meegenomen naar zogenoemde 'bevrijdings- en genezingsdiensten'. Dat melden Omroep Gelderland en Omroep Brabant na eigen onderzoek.

De zorgboerderij biedt onder meer dagbesteding en therapie aan kinderen, jongeren en volwassenen met een beperking of stoornis. De omroepen spraken meerdere ouders en kinderen die naar de zorgboerderij in Wekerom gingen.

Ze hebben een klacht ingediend bij de brancheorganisatie waarbij de zorgboerderij is aangesloten. De zaak is in behandeling bij het Instituut voor Agrarisch Recht, dat klachten afhandelt voor de brancheorganisatie. De uitspraak volgt later deze week. Sinds het begin van de zaak heeft de gemeente Ede, waar de zorgboerderij staat, alle doorverwijzingen gestopt. Op de zorgboerderij verblijven volgens Omroep Gelderland op dit moment geen kinderen meer.

Zonder toestemming

Ouders vertellen dat de begeleiding op de zorgboerderij in eerste instantie goed was, maar dat dit de laatste jaren veranderde toen de eigenaresse zich stortte op haar geloof. Volgens de ouders zijn hun kinderen daarna meerdere keren zonder hun toestemming meegenomen naar bevrijdings- en genezingsdiensten.

Ook zouden de kinderen zijn meegenomen naar evangelisatiebijeenkomsten in Eindhoven en moesten de kinderen, volgens de ouders, kindertijdschriften verbranden omdat ze 'demonisch' zouden zijn. Ook dit gebeurde buiten hun medeweten om, zeggen de ouders.

Op de boerderij zou er tegen de kinderen zijn gezegd dat als ze zich lieten dopen, ze dan bijvoorbeeld van hun autisme zouden genezen. "Haar autisme werd bestempeld als iets demonisch. Mijn dochter heeft na die tijd bij mij in de keuken gestaan en in tranen gezegd: 'maar nu blijft voor altijd de duivel in mij. Ik ben dus nu niet genezen'", zegt Indra Roesink uit Leusden. Haar 14-jarige dochter Elinde heeft autisme en ging zes jaar lang ieder weekend naar de zorgboerderij.

'Situatie te betreuren'

In een schriftelijke reactie aan Omroep Gelderland zegt de eigenaresse dat de kinderen aanwezig zijn geweest bij kerkdiensten, maar niet bij bevrijdings- of genezingsdiensten. Ook zegt zij dat er nooit tegen de kinderen is gezegd dat zij zouden genezen van hun beperking of stoornis als zij zich lieten dopen.

De bevrijdings- en genezingsdiensten werden gedaan door evangelist Tom de Wal. De prediker en gebedsgenezer claimt dat hij mensen kan genezen met "de kracht van God". Ook beweert hij mensen te kunnen 'bevrijden' van boze geesten of demonen. Dit gebeurt tijdens speciale 'bevrijdingsdiensten'.

De kinderen vertellen aan de regionale omroepen dat het er tijdens de de diensten heftig aan toe ging en dat ze er ook bang van werden. Zo waren ze getuige van geestuitdrijvingen. "Ik zag mensen op de grond liggen trillen en schreeuwen. Ik dacht dat iemand pijn had. Ik wilde er bijna op af lopen om te vragen of het wel ging", vertelt de 11-jarige Senna, die zes jaar lang met zijn broer naar de zorgboerderij ging.

Tijdens de diensten zou er ook gebeden worden om mensen te bevrijden van autisme. "Dan roept hij: 'Geest van autisme, ga weg!' Dat maakte me aan de ene kant blij, omdat mijn autisme misschien weg kon gaan", vertelt Elinde. "Maar doordat ik autisme heb kan ik heel slecht tegen geluiden, dus het maakte me ook heel bang."

De eigenaresse erkent dat er een voorval is geweest waarbij iemand een "fysieke reactie" kreeg tijdens een gebed buiten de dienst en dat dit indruk heeft gemaakt op de kinderen. De kinderen zouden toen zijn "weggeleid".

Ook zegt de vrouw dat de kinderen zijn meegegaan naar evangelisatiebijeenkomsten in Eindhoven. Volgens haar wilden de kinderen dit zelf en werd dit afgestemd met de ouders. "Dat dit nu zo wordt opgevat, geeft ons het inzicht dat we daarin beter "nee" tegen de kinderen hadden kunnen zeggen." De vrouw zegt de situatie te betreuren en hoopt in gesprek te gaan met de ouders. "Om zo op een andere wijze tot afronding te komen"

De ouders geven aan pas recent de gebeurtenissen ontdekt te hebben. Dat kwam onder meer omdat de kinderen op de zorgboerderij te horen zouden hebben gekregen dat zij niets mochten vertellen. Elinde: "De begeleiders zeiden tegen mij dat ik mijn mond dicht moest houden en dat er anders grote gevolgen zouden zijn. Of ze zeiden dat mijn ouders het al wisten."

Daniela Titocci, de moeder van Senna, is verbolgen. "Je hebt nu niet alleen de problematiek die we hadden voordat we ze daar brachten, maar ook een stukje verwerking van wat daar allemaal heeft plaatsgevonden."

Tom de Wal laat aan Omroep Brabant weten de eigenaresse van de zorgboerderij niet te kennen. Daarnaast zegt hij ouders te adviseren om geen jonge kinderen mee te nemen naar zijn diensten.

Een helm en een kogelwerend vest met daarop 'PRESS'. In oorlogsgebied voor journalisten vaak hét uniform om herkenbaar en daarmee veilig te blijven. Maar journalisten in Gaza lijkt het weinig bescherming te bieden. Sommige journalisten dragen geen scherfvesten meer.

Gisteren nog raakten er zeven journalisten gewond bij een Israëlische luchtaanval op de binnenplaats van het al-Aqsa-ziekenhuis. Volgens het Israëlische leger herbergt het ziekenhuis een commandocentrum van Islamitische Jihad, een bondgenoot van Hamas. Dat spreekt tegen dat het ziekenhuizen als bases gebruikt. Bij een gebrek aan onafhankelijke verslaggevers ter plekke is een exact beeld moeilijk te krijgen.

Sinds de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober 2023 en de daaropvolgende Gaza-oorlog zijn er volgens het Comité ter bescherming van Journalisten (CPJ) 95 journalisten en medewerkers van mediabedrijven omgekomen in Gaza, Israël en Libanon. Van hen zijn er 90 Palestijns, 2 Israëlisch en 3 Libanees. NRC telde vorige week nog meer doden: 103.

95 of 103, beide cijfers betekenen een schrijnend record: in de eerste drie maanden van de oorlog zijn er meer journalisten gedood dan ooit in een enkel land in een heel jaar.

Journalisten als doelwit?

De journalistieke organisatie Journalisten zonder Grenzen (RSF) beschuldigt het Israëlische leger ervan dat het bewust journalisten heeft aangevallen. Ook het CPJ uitte daar al zijn zorgen over. Daarmee zou het leger bewust bezig zijn met intimidatie, om onafhankelijk verslag vanuit Gaza onmogelijk te maken.

Israël ontkent met klem dat het opzettelijk journalisten bombardeert. Vaak claimt het leger dat omgekomen journalisten verbonden zijn aan Hamas. Bij elk nieuw slachtoffer belooft Israël een grondig onderzoek. Toch zetten persorganisaties twijfels bij die verklaringen.

Die twijfels waren er al voor de oorlog in Gaza. Een berucht voorbeeld is de dood van Al Jazeera-correspondent Shireen Abu Akleh, die in 2022 werd doodgeschoten door Israëlische militairen op de Westelijke Jordaanoever. Ook Abu Akleh droeg een scherfvest met daarop 'PRESS'. Israël ontkende opzet en vervolgde de militair die het dodelijke schot had gelost niet.

Penibele situatie

Symbool voor de penibele situatie van journalisten in Gaza op dit moment staat Wael Dahdouh. De correspondent van Al Jazeera verloor zijn vrouw, twee kinderen en een kleinkind bij een bombardement op een vluchtelingenkamp in oktober vorig jaar. De vaste cameraman van Dahdouh, Samer Abu Daqqa, werd gedood in december.

Zijn oudste zoon Hamza, ook een journalist, werd in januari gedood door een Israëlische drone-aanval. Dahdouh zou 'een vliegend apparaat hebben bestuurd' dat een gevaar voor het Israëlische leger vormde. Later stelde het leger dat hij ook lid zou zijn van Islamitische Jihad. Een claim die werd onderbouwd met een foto, die volgens de BBC van dusdanig lage kwaliteit was dat de authenticiteit niet valt te garanderen.

Correspondent Daisy Mohr sprak met Wael Dahdouh tijdens zijn revalidatie in Qatar:

Uit onderzoek van The Washington Post naar de dronebeelden van Hamza Dahdouh worden er nu ook vraagtekens gezet bij de verklaring van Israël over het gevaar dat hij zou hebben gevormd voor het leger.

TNO onderzocht onlangs nog de dood van een journalist van persbureau Reuters, in Libanon. De conclusie was dat een Israëlische tank waarschijnlijk had gevuurd op de duidelijk herkenbare journalisten. En journalistenvakbond NVJ stuurde onlangs een brief aan de Israëlische ambassadeur in Nederland. De strekking: Israël moet zich beter inzetten voor het beschermen van journalisten. De 'complexiteit van de oorlog' zou volgens de organisatie geenszins een reden zijn om journalisten aan te vallen.

Het is de paradox van de Gaza-oorlog: terwijl de ogen van de wereld op het gebied gericht zijn, wordt het zicht waziger. Al Jazeera deed enige tijd alleen nog live-verslaggeving vanuit Gaza via audio. Als verslaggevers live in beeld zouden komen, zouden ze een makkelijker doelwit zijn.

Veel nieuwsorganisaties hebben er geen correspondenten ter plekke. Buitenlandse journalisten willen weliswaar graag Gaza in, maar worden door Israël geweigerd. Alleen onder toezicht van het Israëlische leger mogen ze soms naar binnen, waarbij het leger bepaalt wat journalisten zien en waar ze dat mogen zien.

Daardoor hangt er voor nieuws uit het gebied veel af van lokale journalisten of Palestijnen die via sociale media zoals Instagram en TikTok beelden delen. Het is een van de redenen dat drie Palestijnse journalisten onlangs werden genomineerd voor de Prijs voor Persvrijheid.

A cold boot attack is a way to extract RAM contents from a running system by power cycling it and reading out RAM immediately after loading your own OS. How …read more

We zijn net drie maanden onderweg in 2024, maar als iedereen zou leven zoals in Nederland zouden alle grondstoffen voor dit jaar al 'op' zijn. Dat meldt onderzoeksorganisatie Global Footprint Network. Vandaag is het daarom de Nederlandse 'Overshoot Day'.

Elk jaar becijfert de organisatie de dag waarop we alle grondstoffen hebben verbruikt die onze planeet in twaalf maanden kan voortbrengen. Vorig jaar viel in Nederland de Overshoot Day op 12 april. Dit jaar is dat dus - en volgens de organisatie is dat absoluut geen grap - op 1 april.

Daarmee doen we het beduidend slechter dan andere Europese landen. Alleen Luxemburg (20 februari), Denemarken (16 maart) en België (23 maart) doen het slechter. Koploper van de lijst is Qatar, daar waren de grondstoffen op 11 februari dit jaar al 'op'.

Het komt erop neer dat we in Nederland veel meer grondstoffen gebruiken dan we zelf kunnen produceren. Daarbij wordt onder meer gekeken naar de consumptie van voedsel, water en hout. Als iedereen zou leven zoals we in Nederland zouden leven, zouden we dus vier aardbollen nodig hebben.

Om die Overshoot Day naar achteren te schuiven op de kalender of zelfs helemaal te kunnen schrappen, zou het halen van het klimaatakkoord een stap zijn. Daarmee zou volgens Global Footprint Network de datum met 32 dagen verschuiven. Ook emissievrij vervoer, een plantaardig dieet en een circulaire economie zouden onze ecologische voetafdruk verkleinen.

Wereldwijd flink verschoven

Sinds de jaren 70 berekent Global Footprint Network samen met het Wereld Natuur Fonds op welke dag de Earth Overshoot Day valt. Hoewel die dag de laatste jaren rond eind juli, begin augustus schommelt, moeten we volgens de organisatie kijken naar het grotere plaatje. In 1986 zaten we in november, in 1998 was het oktober en in 2004 september. Wereldwijd ligt de Earth Overshoot Day dit jaar op 25 juli.

Sinds 1971 komt het moment dat we van de reserves gebruik moeten maken steeds sneller, zegt het Global Footprint Network. Toen was Earth Overshoot Day pas eind december:

(Telecompaper) Bangladeshi operator Banglalink has teamed up with state-owned operator Teletalk to share their telecom infrastructure and launch an 'Active Sharing...

"De strijd was het waard, cannabis is vanaf paasmaandag legaal." De Duitse minister Lauterbach van Volksgezondheid haalde vorige week opgelucht adem toen na jaren van discussie de nieuwe wietwet werd goedgekeurd. Vanaf vandaag is het in Duitsland toegestaan om cannabis te telen, bezitten en roken.

Bij Duitse 'growshops' en marihuanaliefhebbers gaat daarom de groene vlag uit. Tegenstanders, zoals oppositiepartijen CDU/CSU en de AfD, zijn teleurgesteld over het "onverantwoorde plan". En politie en justitie vrezen het woud aan regels dat gepaard gaat met de legalisering. "Het is een bureaucratisch monster", beklaagde de burgemeester van Berlijn zich.

Met name de vraag waar wel en waar niet mag worden geblowd zorgt voor discussie. Via een speciale Bubatzkarte (in straattaal betekent Bubatz cannabis) kunnen geïnteresseerden zien waar ze mogen blowen. Door de vele verbodszones in de buurt van plekken waar minderjarigen komen, kleuren grote delen van steden rood.

Daarnaast kunnen deelstaten nog aanvullende regels instellen. Neem deelstaat Noordrijn-Westfalen, waar van maart tot november een rookverbod in natuurgebieden geldt. Ook in voetgangerszones mag tussen 07.00 en 20.00 niet worden geblowd.

In bijvoorbeeld het centrum van Keulen is dit de 'Bubatzkarte':

Het leidt tot veel verwarring. Zo komt het voor dat je aan de linkerkant van een straat wel mag blowen, maar aan de rechterkant niet. Ook is veel nog onduidelijk: in een biergarten mag worden gerookt, maar betekent dat ook dat blowen is toegestaan? En telt een openbaar schaakbord als sportlocatie, waar dan dus niet mag worden geblowd?

Geen joints voor Nederlanders

Precies hierom vreest politiebond GdP dat agenten in "talloze discussies en conflicten met burgers" verzeild raken. De Berlijnse minister van Justitie vreest dat agenten met een meetlint op pad moeten om vast te stellen of iemand legaal of illegaal blowt.

Daarnaast wacht het justitieapparaat een flinke stapel werk: het opnieuw wegen van naar schatting 210.000 drugszaken. Het gaat om veroordelingen vanwege drugsbezit, die als onderdeel van de legalisering komen te vervallen. "Het zal de rechterlijke macht verlammen", vreest justitieminister Badenberg van de deelstaat Berlijn.

Maar volgens verantwoordelijk minister Lauterbach zal de druk op politie en justitie op langere termijn juist afnemen. "Kleine drugsdelicten" zullen niet meer voorkomen en de illegale verkoop zal "met 75 procent afnemen", aldus de federale minister.

De zwarte markt zal deels blijven bestaan voor gebruikers die niet lid zijn van een cannabisclub. Denk bijvoorbeeld aan buitenlandse toeristen, minderjarigen of incidentele smokers. Alleen Duitsers mogen lid worden, dus Nederlandse vrijgezellenfeesten op de Hamburgse Reeperbahn zullen voor wiet en hasj afhankelijk blijven van illegale dealers.

Wietwet verdeelt Duitsland

Voor de huidige links-liberale regering is de legalisering van cannabis een belangrijk moment. Het was een van de eerste punten waarover de regeringspartijen SPD, de Groenen en FDP overeenstemming bereikten bij het smeden van een regeerakkoord. De conservatieve CDU/CSU heeft legalisering jarenlang onmogelijk gemaakt, terwijl deze drie progressieve partijen vóór waren.

Het werd vervolgens een van de meest omstreden plannen van de regering-Scholz. Vanwege kritiek van politie, artsenverenigingen en lagere overheden, maar ook vanwege stevige oppositie. Het thema verdeelt Duitsland: 47 procent van de Duitsers is vóór en 42 procent tegen de wet. Dat maakt het een geschikt profileringsonderwerp voor de oppositie.

Zo zegt de Beierse premier Söder - tevens leider van de Beierse christendemocraten - dat hij het leven van cannabisgebruikers moeilijk gaat maken. "Wie wiet wil roken, kan dat beter in een andere deelstaat doen", waarschuwt hij. "Wij gaan de wet uiterst streng toepassen."

De leider van de landelijke CDU belooft de wet direct terug te draaien, zodra zijn partij weer aan de macht komt. De volgende federale verkiezingen staan gepland voor het najaar van 2025 en de christendemocraten gaan aan kop in de peilingen. Het is dus maar de vraag hoelang de naar schatting 4,5 miljoen cannabisgebruikers in Duitsland legaal hun wiet en hasj kunnen roken.

Van de regen in de drup: na een uitzonderlijk natte winter wordt Nederland voorlopig niet getrakteerd op een stralende lente. Sterker nog, het wisselvallige weer rond de paasdagen kan nog wel een tijdje aanhouden, blijkt uit het langetermijnmodel van de Europese weerinstituten. Een van de mogelijke oorzaken: extra warm oceaanwater, op duizenden kilometers afstand.

Officieel heeft El Niño alleen invloed op het weer in de tropen en de landen rond de Grote Oceaan - en niet op Europa, vertelt KNMI-klimaatonderzoeker Carine Homan aan de NOS. "Maar er is één uitzondering: de lente." Uit weerstatistieken blijkt het Nederlandse voorjaar natter uit te pakken ná een El Niño, met als enige bekende uitzondering de laatste (krachtige) El Niño, van 2015 en 2016.

El Niño is een natuurlijk klimaatfenomeen, dat om de paar jaar de kop opsteekt. Het water in het oostelijk deel van de Grote Oceaan is dan warmer dan normaal. Enkele maanden later is dit warme water uitgespreid over een groter oppervlak. Dat is het punt dat (via veranderende luchtdrukpatronen) ook het Nederlandse lenteweer beïnvloed kan worden.

Het Pacifische klimaatfenomeen is sinds december over het hoogtepunt heen, zegt het KNMI. Het mogelijke na-ijleffect in de Nederlandse lenteneerslag lijkt zichtbaar te worden in de weermodellen. "We zien dat terugkomen in de langetermijnverwachting voor april, mei en juni, met ongeveer een veertig tot vijftig procent kans dat die drie maanden tezamen een flink stuk natter zullen zijn dan normaal", zegt Homan.

Homan beklemtoont wel dat er nog veel meer invloeden zijn op ons weer en we niet hoeven te rekenen op drie maanden regen. "El Niño is voor het Nederlandse lenteweer niet doorslaggevend, het vergroot alleen de kans op regen iets." Volgens de klimaatonderzoeker is het verband er bovendien alleen voor de lentemaanden maart, april en mei - en zou het in juni voorbij moeten zijn.

El Niño kan in grote delen van de wereld extreem weer veroorzaken:

El Niño heeft ook effect op de wereldwijde temperatuur. Normaal gesproken wordt zo'n negentig procent van de extra warmte die door de stijgende concentratie broeikasgassen wordt vastgehouden in de atmosfeer, afgegeven aan de koelere oceanen. Oceanen remmen hierdoor het tempo van de opwarming van de aarde.

Tijdens El Niño zijn de oceanen zelf juist warmer - en werkt deze atmosferische afkoeling dus minder goed. Gevolg: de mondiale temperatuur schiet tijdens en kort na El Niño versterkt omhoog. Mede hierdoor was 2023 wereldwijd recordwarm - en maakt ook 2024 wereldwijd een extra warme start.

The first computer game available as a commercial arcade cabinet is unsurprisingly, a rare sight here in 2024. Nolan Bushnel and Ted Dabney’s 1971 Computer Space was a flowing fiberglass …read more

Goedemorgen! Vandaag is het Tweede Paasdag. In Maastricht vindt een processie plaats met een reliek van de Heilige Bernadette. En in Rotterdam vindt de besloten uitvaart van rapper Def Rhymz plaats, gevolgd door een openbare rouwstoet.

Eerst het weer: vandaag begint de dag druilerig met vooral in het oosten regen. In de middag wordt het geleidelijk wat droger en breekt zelfs de zon door. De temperatuur ligt rond de 13 graden vandaag.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Dit heb je gemist:

In Jeruzalem zijn afgelopen avond en nacht tienduizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen de regering van premier Netanyahu. Het was volgens Israëlische media de grootste anti-regeringsbetoging sinds het begin van de oorlog.

Bij het Israëlische parlement, de Knesset, eisten demonstranten het opstappen van de premier en het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Ook willen familieleden van gijzelaars dat er zo snel mogelijk een deal met Hamas wordt gesloten om hun geliefden vrij te krijgen.

Op de achtergrond speelt eveneens nog onvrede over de omstreden juridische hervormingen mee, waartegen vorig jaar massaal werd gedemonstreerd in Israëlische steden.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Op honderden plaatsen, vooral in het oosten van het land, zijn gisteren de traditionele paasvuren ontstoken.

In het Overijsselse Schalkhaar gebeurde dat op een bijzondere manier:

Fijne maandag!

In Jeruzalem zijn afgelopen avond en nacht tienduizenden mensen de straat op gegaan om te protesteren tegen de regering van premier Netanyahu. Het was volgens Israëlische media de grootste anti-regeringsbetoging sinds het begin van de oorlog.

Confrontaties in Jeruzalem bij grootste protest sinds uitbreken oorlog:

Bij het Israëlische parlement, de Knesset, eisten demonstranten het opstappen van de premier en het uitschrijven van nieuwe verkiezingen. Ook willen familieleden van gijzelaars dat er zo snel mogelijk een deal met Hamas wordt gesloten om hun geliefden vrij te krijgen. Op de achtergrond speelt eveneens nog onvrede over de omstreden juridische hervormingen mee, waartegen vorig jaar massaal werd gedemonstreerd in Israëlische steden.

Voor de manifestatie bij de Knesset was er een confrontatie tussen demonstranten en ultraorthodoxe joden. Daarbij werden betogers, die een aantal wegen blokkeerden, bekogeld met eieren en flessen volgens krant Haaretz. De actievoerders zijn tegen een wetsvoorstel om de zogeheten charedim uitgezonderd te houden van militaire dienst. In Israël is een felle discussie gaande over dit onderwerp.

Netanyahu succesvol geopereerd

Premier Netanyahu werd gisteren geopereerd aan een liesbreuk. Zijn medewerkers lieten in de avond weten dat de operatie geslaagd was. De liesbreuk was zaterdag vastgesteld bij een routinecontrole van de 74-jarige leider.

"Verkiezingen tijdens een oorlog, vlak voor de overwinning, zal Israël zeker zes maanden lamleggen", zei de premier voor zijn operatie. Hij herhaalde ook dat het leger Rafah sowieso gaat binnenvallen. Internationaal klinkt steeds fellere kritiek op dit plan, omdat er ruim een miljoen Palestijnen schuilen in de zuidelijke stad in Gaza.

'Vandaag overleg met VS over Rafah'

Vandaag is er waarschijnlijk overleg tussen de VS en Israël over het aangekondigde offensief. Dat zeggen anonieme Amerikaanse en Israëlische functionarissen tegen nieuwssite Axios, die doorgaans goed ingelicht is. Afgelopen week schrapte Israël een gepland overleg met Washington over Rafah. De reden daarvoor was dat de VS een stemming in de VN-Veiligheidsraad over een oproep tot een staakt-het-vuren voor het eerst niet had geblokkeerd.

Onderzoeksjournalisten zeggen nieuw bewijs te hebben over hoe ruim honderd Amerikaanse functionarissen op onbekende wijze ernstige gezondheidsklachten kregen. Het zogenoemde Havana-syndroom zou mogelijk veroorzaakt zijn door de Russische militaire inlichtingendienst GROe.

Dat schrijft onderzoeksplatform The Insider in samenwerking met de Duitse krant Der Spiegel en tv-programma 60 minutes van de Amerikaanse nieuwszender CBS. De journalisten baseren zich onder meer op verklaringen van slachtoffers, Russische overheidsdocumenten en reis- en locatiegegevens. Vanuit Moskou is nog niet gereageerd op de beschuldigingen.

Volgens de journalisten heeft Eenheid 29155 van de GROe geëxperimenteerd met speciale wapens. Leidinggevenden zouden onderscheiden zijn voor de ontwikkeling van 'niet-dodelijke akoestische wapens'. Dat zijn apparaten die geluid- en radiofrequenties uitzenden, die kunnen worden ingezet tegen mensen.

Hoofdpijn

Slachtoffers zeggen dat ze agenten van de eenheid hebben gezien rond de tijd dat ze last kregen van symptomen. Aan de hand van online data zou vastgesteld zijn dat de spionnen kort voor of tijdens de incidenten op deze plekken waren.

De Amerikaanse functionarissen die last kregen van klachten waren destijds aan het werk in het buitenland. De eerste gevallen werden in 2016 gemeld door Amerikaanse en Canadese diplomaten op Cuba. Sindsdien wordt volop gespeculeerd wat er met hen is gebeurd, maar het is nooit helemaal opgehelderd.

"Ik voelde mijn hoofd zich opvullen, en een kloppende hoofdpijn", zegt de vrouw van een Amerikaanse ambassademedewerker. Ze zegt in 2021 in de Georgische hoofdstad Tbilisi te zijn getroffen door zo'n akoestische aanval. Een deel van de slachtoffers heeft blijvende klachten opgelopen.

Andere conclusie dan inlichtingendiensten

De uitkomst van het onderzoek staat volgens de journalisten haaks op eerdere conclusies van Amerikaanse inlichtingendiensten. Die noemden het zeer onwaarschijnlijk dat een buitenlandse mogendheid de functionarissen ziek heeft gemaakt. Volgens de CIA waren de meeste gevallen te verklaren door stress of niet eerder vastgestelde medische aandoeningen, of omstandigheden in de leefomgeving.

"Het nieuwe onderzoek laat zien dat internationale inlichtingendiensten incapabel zijn, of dat er sprake is van een doofpot", wordt het eerste slachtoffer van het syndroom geciteerd door The Insider. De CIA-functionaris wordt niet bij naam genoemd.

A recent security vulnerability — a potential ssh backdoor via the liblzma library in the xz package — is having a lot of analysis done on how the vulnerability was …read more

Battlelines are being drawn in Canada over the lowly Flipper Zero, a device seen by some as an existential threat to motor vehicle owners across the Great White North. The …read more

De vier medewerkers die gisterochtend werden gegijzeld in een café in het centrum van Ede kenden de gijzelnemer niet. Dat staat in een verklaring die namens het personeel van café Petticoat is verspreid. De medewerkers geven daarin te kennen niet te weten wat het motief van de 28-jarige man is.

In de verklaring staat ook dat de gijzelnemer het feestcafé pas na sluitingstijd binnenkwam. Gisteren was nog niet duidelijk of de man vlak voor de gijzeling binnenkwam of onder de feestgangers was geweest. De eigenaar van het café zei eerder tegen de NOS dat hij de man 's nachts op het terras had zien staan.

De medewerkers van het café krijgen hulp van een speciaal team van Slachtofferhulp Nederland, dat mensen bijstaat die in het nieuws zijn gekomen na een calamiteit. Dat team heeft in samenspraak met hen de verklaring opgesteld.

'Borgen privacy van grootste belang'

Het personeel heeft behoefte aan privacy en rust, meldt Slachtofferhulp Nederland. "Dat is voor hen op dit moment het belangrijkste om de gebeurtenissen van de afgelopen dagen te kunnen verwerken."

Ook wordt gevraagd om beelden waarop de vier gegijzelden herkenbaar te zien zijn niet verder te verspreiden. "Het betreft jonge mensen met nog een heel leven voor zich. Het borgen van hun privacy is daarom van het grootste belang."

De gijzelingsactie in Ede duurde gisteren van 05.00 tot 12.30 uur. De vier gegijzelden - een van de eigenaren van het café en drie medewerkers - kwamen ongedeerd vrij. De gijzelnemer is gearresteerd. Hij wordt dinsdag voorgeleid.

Een van 's werelds meest gezochte criminelen laat al jarenlang een spoor van recensies achter op Google. Dat blijkt uit onderzoek van onderzoekscollectief Bellingcat en The Sunday Times. Het gaat om de Ier Christopher Vincent Kinahan, het hoofd van het beruchte internationale Kinahan-kartel dat naar schatting ruim een miljard dollar zou hebben verdiend aan de handel in illegale verdovende middelen, wapenhandel en het witwassen van geld.

Onder de naam Christopher Vincent plaatst de drugsbaas sinds 2019 reviews over restaurants, hotels en winkels. Volgens Bellingcat biedt dit interessante inzichten in de bewegingen van Kinahan; de reviews leggen reizen naar Turkije, Spanje, Zimbabwe en ook Nederland bloot. In 2022 kon de Albert Heijn op de Dam in Amsterdam nog rekenen op vier sterren. Een hotel in Breda kreeg er drie.

'Zakelijke netwerkconferenties'

Het zou vooral gaan om redelijk alledaagse recensies. "Het restaurant is chic en luxueus, de service was goed maar niet uitstekend", schrijft hij bijvoorbeeld over een restaurant in het Turkse Istanbul. Andere reviews bieden mogelijk inzicht in de motieven voor zijn reizen. Zo schrijft hij over het bijwonen van "zakelijke netwerkconferenties" in Zimbabwe en over het kijken naar een zonsondergang met collega's in Zuid-Afrika terwijl ze "wat zaken bespraken".

De onderzoekers van Bellingcat en The Sunday Times konden bevestigen dat het account daadwerkelijk van Kinahan (67) is, omdat hij een e-mailadres gebruikt dat overeen komt met dat in Amerikaanse documenten. Ook zou zijn spiegelbeeld te zien zijn in een aantal foto's die hij publiceerde via het Google-account.

Nederlandse link

In de jaren 80 groeide Kinahan uit tot spil in de distributie van drugs in Dublin. Hij had grote ambities en verhuisde in de jaren 90 naar Rotterdam, een van de belangrijkste knooppunten in de internationale drugshandel. De Nederlandse autoriteiten kregen de bende in het vizier, waarna Kinahan zich aan de Spaanse Costa del Sol vestigde, waar zijn kartel uitgroeide tot een miljoenenorganisatie.

De bende van Kinahan zou betrokken zijn bij zeker twintig moorden. Dat blijkt uit een rapport van de Europese politieorganisatie Europol uit 2022. Kinahan zat al meerdere keren vast. In de gevangenis studeerde hij Spaans en Nederlands, waardoor hij nadien beter contact kon leggen met andere criminelen.

Taghi op de bruiloft

In 2022 loofde de Amerikaanse opsporingsdienst DEA een beloning van 15 miljoen dollar uit voor de tip die zou leiden tot de arrestatie van Kinahan en zijn twee zoons. Sindsdien komen alle reviews van het Google-account vanuit de Emiraten, waar de familie al een tijdlang woont. De staat ziet tot nu toe steeds af van het uitleveren van het drietal.

In Dubai kwam de familie regelmatig in contact met de top van de internationale misdaad. Volgens de Amerikaanse opsporingsdienst werken of werkten verschillende grote drugshandelaren daar met elkaar samen, waaronder de Italiaanse maffiabaas Raffaele Imperiale, de Bosnisch-Nederlandse gangster Edin G. en de onlangs tot levenslang veroordeelde Ridouan Taghi. Die laatste was ook te gast op de bruiloft van Kinahans zoon.

Unlike many modern microcontrollers, RP2040 doesn’t come with a native capacitive touch peripheral. This doesn’t mean you can’t do it – the usual software-driven way works wonderfully, and only requires …read more

De kweekvisindustrie is de snelst groeiende voedselsector ter wereld. Vis kweken lijkt een duurzame oplossing om overbevissing tegen te gaan. Maar de sector kampt met massasterfte onder de kweekvissen. In Noorwegen, de grootste kweekzalmproducent ter wereld, gingen afgelopen jaar ruim 65 miljoen kweekvissen voortijdig dood. Kweekvis is heel belangrijk voor de Noorse economie, maar de sterfte geeft een wrange bijsmaak - en voedt de discussie over deze manier van intensieve visteelt.

Zalmkweker Jørgen Viksund springt behendig van zijn motorboot bij zijn viskwekerij, een kilometer voor de Noorse westkust bij Bergen. Naast het huisje bij de kwekerij zijn zes grote ronde bassins, die als vissenkooien dienen. "In elk net hebben we zo'n 100.000 zalmen", vertelt Viksund. "Het eerste jaar worden ze in het laboratorium gekweekt, daarna worden ze naar zee gebracht en zwemmen ze hier nog zo'n anderhalf jaar rond, totdat ze 5 kilo zijn."

Rond de bassins zijn paden aangelegd, zodat de kwekers overal bij kunnen. Ze moeten wekelijks steekproeven uitvoeren, waarbij ze tien vissen per kooi controleren op zeeluis. Die piepkleine parasiet voedt zich met het vlees en het bloed van de levende zalm. "Je moet vooral kijken aan de onderkant, bij de staart. Daar nestelt de zeeluis zich het liefst."

Zeeluis grote bedreiging

De zeeluis is een van de grootste bedreigingen voor kweekvissen. Vroeger werd die chemisch bestreden, maar de parasiet is resistent geworden. Daarom zetten kwekers bij een zeeluisuitbraak nu een groot schip in, waarmee ze alle vissen uit een kooi naar boven pompen, op het schip ontluizen en weer terugpompen.

"Dat hele proces is zeer stressvol voor de kweekvis", zegt Ingunn Sommerset van het Veterinair Instituut in Bergen. "Veel vissen krijgen letsel tijdens het omhoog pompen. Ze slaan bijvoorbeeld met hun kop of bovenkant tegen de wand van de pomp."

'Waterpretpark zonder stoplichten'

Ook volgens Lars Heige Stien van het Noorse Zee-Onderzoeksinstituut is de methode zwaar voor de kweekvis. "Je kunt het vergelijken met een waterpretpark zonder stoplichten, waarbij tienduizenden vissen in een aaneenhoudende stroom op elkaar botsen."

Bovendien vormt het ontluizen zelf op het schip een aanslag op de gezondheid van de vissen. Een van de methodes is om de vissen een paar seconden in warm water te leggen, waardoor de luizen loslaten. Een andere manier is om ze met water af te spoelen of ze in zoet water te laten zwemmen. "Het is allemaal stressvol voor de vissen", zegt Sommerset.

Bij de zalmkwekerij waar Viksund werkt hebben ze inmiddels hun eigen 'ontluisschip'. "Dan staat er in ieder geval minder druk op de ketel en kun je het rustiger aandoen, dat is beter voor de vissen."

De zeeluis is niet alleen een bedreiging voor kweekzalm, maar ook voor de wilde zalm, de 'panda van Noorwegen'. Het aantal wilde zalmen wordt beschouwd als een indicator voor hoe het met de Noorse natuur gesteld is. Jonge wilde zalmen die langs de netten met kweekvis zwemmen, raken met de zeeluis besmet. Ook ontsnappen kweekvissen uit de kooien, waarna ze de wilde zalm besmetten.

De onderzoekers van het Veterinair Instituut in Noorwegen sloegen onlangs alarm. De massasterfte onder kweekvis groeit gestaag; in 2023 gingen ruim 65 miljoen kweekvissen voortijdig dood. In 70 procent van de gevallen is dat toe te schrijven aan infecties, wonden en kneuzingen. Daar komt bij dat het ontluisproces leidt tot een zwakker immuunsysteem van de vis, waardoor bijvoorbeeld wonden minder snel genezen.

'Ingrijpen nodig'

Tot overmaat van ramp werd een groot deel van de vissen deze winter geplaagd door zogeheten winterzweren, die ovale en diepe wonden maken in de vis. Ook hadden vissen last van de apolemia uvaria, een soort kwal die zich als lang lint door het water beweegt. Deze kwallen komen van nature niet voor in Noorwegen, maar zijn per toeval door de zeestroming naar de kust gekomen en bereikten zo de kooien. Als deze kwallen zalmen raken, injecteren ze gif. Sommige vissen gaan meteen dood, andere raken buiten bewustzijn.

De massasterfte van kweekvis is een heet hangijzer in Noorwegen, waarbij veel op het spel staat. Kweekvis is na olie en gas het grootste exportproduct. "De massasterfte is te groot en de industrie moet ingrijpen", zo zei de Noorse minister van Visserij en Zeezaken onlangs. Tegelijkertijd heeft Noorwegen zich ten doel gesteld om de kweekzalmproductie uit te breiden naar 5 miljoen ton kweekvis in 2050.