Een Zuid-Koreaanse tanker met chemicaliën is in het zuidwesten van Japan gekapseisd. Daarbij zijn zeven bemanningsleden om het leven gekomen.
Negen van de elf opvarenden zijn gevonden, melden de Japanse autoriteiten. Twee van hen zijn naar het ziekenhuis gebracht. Twee anderen zijn nog vermist.
Het schip lag zo'n duizend kilometer voor de kust stil bij het Japanse eiland Honshu toen de bemanningsleden een noodoproep deden aan de kustwacht. Het was slecht weer en er stond harde wind, waardoor het schip overhelde. Toen de reddingswerkers arriveerden, was het schip al volledig gekapseisd.
Geen lek gevondenHet gebied waar het schip kapseisde, staat bekend om de vangst van de kogelvis, een Japanse delicatesse die dodelijk kan zijn bij een verkeerde bereiding en daardoor alleen door speciaal opgeleide chef-koks bereid mag worden.
Omdat de tanker bijna duizend ton van de chemische stof acrylzuur vervoerde, zijn vissers en omwonenden mensen bang dat er nu allerlei schadelijke stoffen op hun bord belanden, ook als de kogelvis goed bereid is.
Er is vooralsnog geen lekkage gevonden. De autoriteiten bestuderen welke milieubeschermingsmaatregelen nodig zijn voor het geval dat er toch een lek ontstaat.
De Israëlische inval in het al-Shifa-ziekenhuis in het noorden van de Gazastrook is nog steeds in volle gang. In een verklaring zegt het leger dat het negentig gewapende Hamas-militanten heeft gedood in en rondom het medische complex.
Volgens het Israëlische leger zijn er niet alleen terroristen geëlimineerd, maar ook wapens op het terrein gevonden. Daarbij zou zijn voorkomen dat burgers, patiënten, medisch personeel en medische apparatuur getroffen werden. Het valt niet onafhankelijk vast te stellen in hoeverre die verklaring klopt en of bijvoorbeeld alle gedode personen ook Hamas-strijders zijn.
Op het terrein van het grootste ziekenhuis van Gaza wordt inmiddels weer drie dagen zwaar gevochten. De situatie in het ziekenhuis is onduidelijk. Hulpverleners zeggen dat er sprake is van een belegering.
Artillerie en tanksDe aanval op het ziekenhuis begon in de vroege ochtend van maandag en werd uitgevoerd door speciale Israëlische commandotroepen ondersteund door artillerie en tanks.
Israël stelt dat het ziekenhuis opnieuw werd gebruikt door Hamas. Er zou een commandopost hebben gezeten en een hooggeplaatste commandant van de militante beweging zou zijn gedood.
In november werd het al-Shifa-ziekenhuis ook aangevallen door Israël. Daarbij werden tunnels onder het complex ontdekt die volgens Israël waren gebruikt als commandoposten door Hamas. De ziekenhuisautoriteiten die onder bewind van Hamas staan, ontkennen dat het ziekenhuis voor militaire doeleinden werd gebruikt of als schuilplaats voor militanten.
Al Shifa was voor het uitbreken van de oorlog het grootste ziekenhuis in de Gazastrook. Het is op dit moment een van de weinige medische faciliteiten in het gebied die nog operationeel zijn, al is het op veel kleinere schaal dan voor de oorlog.
Leiden belooft bewoners van woningen met veel schimmel dat er binnen vier weken een oplossing komt. Hardnekkige schimmel wordt de komende weken verwijderd. Ook wordt onderzocht hoe overtollig vocht snel afgevoerd kan worden. Als die aanpak niet snel genoeg resultaat oplevert, wordt bewoners tijdelijk een ander huis aangeboden.
"Het gaat hier om een aanpak die per direct opgestart wordt en gericht is op een robuuste aanpak van de schimmelproblematiek", laat de gemeente Leiden weten bij Omroep West.
Leiden is bij lange na niet de enige gemeente in Nederland waar vele honderden bewoners te maken hebben met hardnekkige schimmel en gezondheidsproblemen. Onlangs nog sloeg de politieke partij Leefbaar Rotterdam alarm over 'schrijnende woonomstandigheden' in duizenden woningen in Rotterdam. De partij startte een meldpunt schimmel en achterstallig onderhoud. Naar aanleiding van het aantal meldingen dat daar binnenkomt, wil de partij dat de gemeente actie onderneemt.
Geschokt door wat ik zagLeiden gaat nu al een stap verder. Na een reeks van alarmerende berichten brachten Leidse raadsleden de afgelopen weken bezoeken aan verschillende woningen. "Ik ben geschokt door wat ik heb gezien", zegt Ricky Rajaram van de PvdA. Bob Scheffer, duo-raadslid voor de VVD, sluit zich daarbij aan. Hij benadrukt dat hoewel veel panden in de toekomst gesloopt zullen worden, bewoners daar nu in een uiterst ongezonde situatie verkeren. Volgens hem moet er voor de ernstigste gevallen direct iets gebeuren.
Vanwege alle commotie is wethouder Julius Terpstra in gesprek gegaan met drie woningbouwcorporaties: De Sleutels, Ons Doel en Portaal. "Het is goed om hierbij op te merken dat ook de corporaties de ernst en de noodzaak inzien en dat de gesprekken zeer constructief waren", zegt hij.
Nu is er een actieplan waarbij alle bekende meldingen van schimmel in drie wijken voor 19 april worden aangepakt. In eerste instantie gebeurt dat door de drie betrokken woningbouwverenigingen. "De woningen worden schoongemaakt, met schimmelwering behandeld. De direct kleine technische mankementen die relatie hebben met de schimmelvorming worden verholpen en er wordt onderzocht wat de oorzaak van de schimmelvorming is en wat de oplossing moet zijn", staat in het actieplan. Lukt dat allemaal niet, dan wordt gezorgd voor alternatieve tijdelijke huisvesting.
Kletsnatte handdoeken"Eerst zien dan geloven", reageert een bewoonster van een woning vol schimmel. Ze woont samen met haar drie kinderen in een huis waar het vocht langs de ramen en de muren naar beneden sijpelt. Iedere dag legt ze droge handdoeken neer en aan het eind van de dag zijn ze kletsnat. "Ik ben wanhopig", vertelt ze.
Een andere bewoner verderop in dezelfde wijk zegt dat zijn vrouw gezondheidsproblemen heeft ontwikkeld aan haar luchtwegen als gevolg van schimmel en vocht. Weer een andere bewoonster heeft al drie keer een nieuw bankstel moeten aanschaffen vanwege de schimmel die haar zithoek aantast. "Gek word ik ervan", verzucht ze.
De staat heeft de belangen van omwonenden van Schiphol niet genoeg meegenomen in de besluiten rond het vliegverkeer op de luchthaven. Dat heeft de rechter beslist in een bodemprocedure over de geluidshinder rond de luchthaven, die werd aangespannen door een aantal omwonenden.
De staat handelt daarmee volgens de rechter onrechtmatig en moet binnen een jaar gaan handhaven op basis van het Luchthavenverkeerbesluit. Ook moet de staat ervoor zorgen dat bewoners makkelijker aan de bel kunnen trekken als zij grote geluidshinder ervaren.
Slecht slapen en stressDe omwonenden, verenigd in de Stichting Recht op Bescherming tegen Vliegtuighinder (RBV), spanden een rechtszaak aan vanwege gezondheidsproblemen die zij door de geluidsoverlast van Schiphol ervaren. Ze slapen bijvoorbeeld slecht en ervaren stress.
Ze willen dat de staat hen hiertegen beschermt, onder meer door het aantal nachtvluchten en pieken in geluidsoverlast te beperken. Ze wijzen daarbij op het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens, waarin het recht op een ongestoord privéleven is opgenomen.
De staat wees bij de inhoudelijke behandeling van de zaak op het economisch belang van Schiphol: de luchthaven levert banen op en maakt Nederland aantrekkelijk voor bedrijven.
Volgens de rechter mag de staat dat als uitgangspunt nemen, maar moet die ook voldoende oog houden voor de belangen van omwonenden. Dat is tot nu toe niet gebeurd. "De staat heeft steeds de hubfunctie en de groei vooropgesteld", zegt de rechter.
Eigen regels volgenDe rechter oordeelde dat de staat zich aan het eigen Luchthavenverkeerbesluit moet houden, waarin is opgetekend hoeveel geluid er maximaal is toegestaan bij meetpunten rond Schiphol. Op dit moment vliegen luchtvaartmaatschappijen op basis van tijdelijke regels, waardoor niet duidelijk is hoeveel geluidsoverlast er maximaal mag zijn.
Ook oordeelde de rechter dat in de belangenafweging de geluidsoverlast van een veel grotere groep omwonenden moet worden meegenomen. Nu wordt er alleen op bepaalde punten rond Schiphol vastgesteld, waardoor de geluidsoverlast in andere gebieden, die verder wegliggen, niet wordt meegenomen.
Kritiek uit EU en VSDe staat wijst erop dat al langer geprobeerd wordt om de geluidsoverlast rond Schiphol te verminderen, maar pogingen om het aantal vliegbewegingen omlaag te brengen, zijn tot nu zonder succes.
Zo kondigde het kabinet in 2022 aan het maximale aantal vluchten op Schiphol te verlagen van 500.000 naar 440.000, met een tussenstap van 460.000 vluchten. Dat plan ging na kritiek van de Europese Unie en de Verenigde Staten niet door.
Nieuw doel van het kabinet was om het aantal vluchten vanaf november dit jaar te beperken tot 452.500. Ook die deadline wordt hoogstwaarschijnlijk niet gehaald, omdat de Europese Commissie er langer over doet om goedkeuring te geven voor die plannen.
De staat heeft al eerder laten weten dat het daardoor lastig wordt om op korte termijn het aantal vliegbewegingen omlaag te brengen. De rechter wilde geen uitspraak doen over het maximaal aantal vluchten dat van en naar Schiphol mag vliegen.
Precies een jaar geleden deed de Europese Unie een belangrijke belofte aan Oekraïne: om binnen 12 maanden maar liefst een miljoen artilleriegranaten te leveren. Die belofte heeft de EU niet waar kunnen maken, de teller blijft steken op ongeveer 524.000 geleverde granaten.
Die artilleriegranaten heeft Oekraïne volgens experts hard nodig aan de 1200 kilometer lange frontlinie met Rusland. "De Russen zijn daar bezig met offensieve acties en dus is er veel munitie nodig om goed te kunnen verdedigen", zegt defensiespecialist Dick Zandee van Instituut Clingendael.
Oekraïne kampt al de hele oorlog met munitietekorten. In februari 2023 waarschuwt secretaris-generaal Stoltenberg van de NAVO dat Oekraïne veel meer munitie verschiet dan wat bondgenoten kunnen produceren. Oekraïne schiet dan zo'n 7700 artilleriegranaten per dag af.
Grote twijfelsOp 2 maart 2023 krijgt de EU het formele verzoek van Oekraïne voor munitiesteun. Er wordt op dat moment nog met spanning uitgekeken naar een mogelijk lente-offensief door de Oekraïense strijdkrachten. De Europese Unie presenteert op 20 maart 2023 een plan om meer munitie te kunnen produceren en leveren.
Het plan bestaat uit drie trajecten. Eerst leveren landen snel vanuit hun huidige munitievoorraad, daarnaast gaan landen samen inkopen bij munitieproducenten en tot slot moeten Europese defensiebedrijven meer gaan produceren.
Achter de schermen zijn er dan bij experts al grote twijfels over de haalbaarheid. Zandee: "Dat werd publiekelijk niet zo uitgesproken, maar op seminars ging het er wel over. Er is nooit vanuit de militaire kant gezegd: dit plan kan ook daadwerkelijk. Politici werden gewaarschuwd dat als er al een getal zou worden genoemd, ook de onzekerheden besproken moesten worden."
Niet lang na de bekendmaking van het plan ontstaat er discussie tussen de lidstaten over waar de nieuwe granaten precies moeten worden gekocht. Uiteindelijk valt het besluit dat alleen bedrijven in de Europese Unie en Noorwegen orders mogen krijgen. Het Noorse bedrijf Nammo is een van de grotere munitieproducenten op het Europese continent.
Daarmee wordt het EU-plan ambitieuzer, want de Europese defensie-industrie in z'n geheel heeft een relatief beperkte productiecapaciteit. Uit een eerdere schatting bleek dat de productie voor de oorlog in Oekraïne jaarlijks op ongeveer 300.000 granaten ligt.
Die productiecapaciteit snel ophogen, is volgens Zandee beperkt mogelijk. "Als de huidige productielijnen eenmaal 24 uur per dag draaien, kun je niets anders doen dan meer productielijnen opzetten. Dat kost tijd, ook omdat je getraind personeel nodig hebt." Om zulke mensen aan te trekken willen producenten eerst langetermijncontracten zien met Europese landen.
Op het Oekraïense slagveld blijft een groot succesvol lente-offensief ondertussen uit. Na een jaar van hevige gevechten valt in mei 2023 de stad Bachmoet in handen van de Russen. Gedurende de zomer breiden de Europese munitiefabrieken hun capaciteit uit. De grootste producent van 155 mm-granaten, het Duitse Rheinmetall, belooft de productie op te schroeven tot 600.000 stuks munitie per jaar.
Deadline lijkt niet te halenIn het najaar van 2023 wordt steeds duidelijker dat de EU de deadline niet gaat halen. Op dat moment zijn er ongeveer 300.000 granaten geleverd. "Er waren waarschuwingen dat het geld er wel was, maar dat je ook de productiecapaciteit moet hebben. Die waarschuwing bleek terecht", zei de Duitse minister van Defensie Pistorius tegen persbureau Reuters.
De gevolgen zijn voelbaar in Oekraïne. Artilleriegranaten zijn volgens de Oekraïense minister van Defensie de sleutel om deze oorlog te winnen. En ook de mannen die aan het front vechten zeggen tegen Nieuwsuur: "We hebben geen artillerie en de Russen barsten van de artillerie." Rusland is inmiddels overgeschakeld op een oorlogseconomie en kreeg een miljoen granaten van partner Noord-Korea.
Onder leiding van Tsjechië bestaat er een kopgroep van landen die Oekraïne alsnog van meer munitie willen voorzien. Het land zegt zeker 800.000 granaten te hebben gevonden op de wereldmarkt en vraagt andere landen financieel bij te dragen. Nederland doet mee.
Waar de granaten precies vandaan komen is geheim, maar het Duitse blad Der Spiegel noemt India als een van de landen waar nog grote voorraden beschikbaar zijn. Transparantie over de leveringen ligt gevoelig, India heeft immers vriendschappelijke banden met Moskou. Tsjechië hoopt de granaten in juni te kunnen leveren.
De belofte is dus niet waargemaakt, maar volgens Dick Zandee is de Europese Unie wel goed onderweg. Aan het einde van dit jaar moet de Europese productie op 1,7 miljoen granaten liggen.
De lidstaten van de Europese Unie en het Europees Parlement zijn het eens geworden over het opnieuw invoeren van invoerrechten op verschillende Oekraïense landbouwproducten. Daarmee worden de handelsvoordelen voor Kyiv gedeeltelijk ingetrokken, onder druk van boeren uit het oosten van de Unie en Frankrijk.
De partijen zijn overeengekomen om de lijst met landbouwproducten waar een quotum voor geldt uit te breiden met onder meer maïs, haver, gries en honing. Wanneer een bepaalde hoeveelheid daarvan wordt ingevoerd in de EU, hoeft Oekraïne geen invoerrechten te betalen. Zodra die hoeveelheid wordt overschreden, moet Oekraïne alsnog douanekosten betalen.
Onder meer tarwe blijft uitgesloten van invoerrechten, maar de Europese Commissie heeft aangekondigd ook voor tarwe maatregelen te gaan nemen als de Oekraïense import daarvan toeneemt. Het uitstellen van de heffingen is iedere keer met een jaar verlengd en geldt nu tot juni 2025.
Het Europees Parlement zegt dat het met de maatregelen heeft geluisterd naar Europese boeren die vrezen voor oneerlijke concurrentie door de invoer van Oekraïense producten. "De Russische aanvallen op Oekraïne en zijn voedselproductie hebben ook gevolgen voor de boeren in de EU. Het Parlement heeft naar hun zorgen geluisterd en vrijwaringsmaatregelen aangescherpt die de druk op EU-boeren verlichten als ze overweldigd zouden worden door een plotselinge stijging van de Oekraïense import", zegt de christendemocratische europarlementariër Kalniete uit Letland. "Tegelijkertijd versterkt het akkoord de voortdurende inzet van de EU om Oekraïne bij te staan in het licht van de brute oorlog met Rusland."
Na de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 werden de invoerheffingen voor Oekraïense landbouwproducten opgeschort om de economie van Oekraïne stabiel te houden. De Oekraïense boeren konden hun graan niet kwijt, omdat Rusland de gebruikelijke exportroute via de Zwarte Zee tijdelijk blokkeerde. Het graan ging vooral via het vasteland en dat leidde onder meer tot protesten in Polen, Hongarije, Bulgarije en Slowakije. Boeren wierpen blokkades bij grensovergangen op om producten uit Oekraïne te weren.
Ze spraken van oneerlijke concurrentie en vonden dat producten uit Oekraïne de Europese markt overspoelden. Maar de graanprijs wordt niet alleen beïnvloed door Oekraïne. Rusland verkoopt zijn graan ook wereldwijd en al jaren tegen een kunstmatig lage prijs.
Als tegemoetkoming stelde de Commissie eind januari voor om voor gevogelte, eieren en suiker een beperking in te stellen. De handelstarieven gingen weer gelden als de importhoeveelheden van 2022 en 2023 zouden worden overschreden.
Draai FrankrijkEen meerderheid van de lidstaten ging daarmee akkoord, maar voor het Europees Parlement was het niet voldoende. Vorige week eiste een meerderheid dat er nieuwe producten aan moesten worden toegevoegd en dat de hoeveelheden van 2021 tot en met 2023 zouden gelden als referentiekader. Omdat er in 2021 nog geen oorlog was en de invoervolumes destijds lager waren, wordt die limiet sneller bereikt.
Een aantal Oost-Europese landen schaarde zich achter de eis van het parlement, maar er werd nog geen overeenstemming bereikt. Dat veranderde afgelopen vrijdag toen ook Frankrijk de kant van het parlement koos. Parijs deed dat na aanhoudende boerenprotesten in Frankrijk en lage peilingen voor de partij van Macron bij de komende Europese verkiezingen.
Uiteindelijk kreeg het parlement niet helemaal zijn zin, want besloten is dat de jaren 2022 en 2023 het referentiekader blijven en dat is dus een meevaller voor Oekraïne.
De Zeelandbrug gaat komende zomer bij wijze van proef nog maar één keer per uur open, om files voor het autoverkeer te voorkomen. Tot nu toe ging de brug over de Oosterschelde, tussen Noord-Beveland en Schouwen-Duiveland, twee keer per uur open.
"Er is nu regelmatig sprake van verkeersonveilige situaties op de brug vanwege stilstaand verkeer, mede als gevolg van een brugopening", zegt de Zeeuwse gedeputeerde Harry van der Maas bij Omroep Zeeland. "Er is zo veel verkeer op de brug dat we het niet verantwoord vinden hem twee keer per uur te openen."
De pleziervaart reageert teleurgesteld. Het zijn vooral zeilboten die nu langer moeten wachten voordat ze kunnen doorvaren.
In file top 10De Zeelandbrug tussen Schouwen-Duiveland en Noord-Beveland werd aangelegd in 1965 en was met z'n vijf kilometer lengte toen de langste brug van Europa. In de zomer en bij mooi weer staat 'ie steevast in de file top 10, omdat vrijwel al het autoverkeer naar populaire strandbestemmingen als Domburg en Zoutelande over de brug rijdt. Het moet dan vaak wachten voor pleziervaart waar het beweegbare deel van de brug voor omhoog moet.
Als de brug straks veel minder opengaat, verwacht gedeputeerde Van der Maas minder files op de brug. Over de gevolgen op het water is hij minder zeker. "Beroepsvaart kan onder de brug door. De plezierjachten niet. Ik wil monitoren of de maatregel geen verkeersonveilige situaties op het water geeft", zegt hij.
Drukte op het waterDe pleziervaart laat bij monde van het Watersportverbond en Hiswa Recron weten niet blij te zijn met de nieuwe openingstijden. Voor zeilboten zit er waarschijnlijk niets anders op dan een extra rondje te varen of de zeilen te strijken. Bij drukte op het water kunnen de lange wachttijden zo tot gevaarlijke situaties leiden, hebben de watersportorganisaties de provincie gemeld.
Gedeputeerde Van der Maas verwacht dat dat zal meevallen. "Als de proef volgens onze verwachtingen goed verloopt en dus positieve bereikbaarheids- en verkeersveiligheidseffecten heeft, nemen wij na afloop van het seizoen een besluit om de nieuwe bedieningstijden definitief in te voeren."
Goedemorgen! De Kamer buigt zich vandaag over het eindverslag van informateur Putters, in het bijzonder over het voorgestelde 'programkabinet'. En de rechtbank in Den Haag doet uitspraak in een zaak over geluidshinder rond Schiphol.
Eerst het weer: Vanochtend steeds meer ruimte voor de zon, in het noorden meer bewolking en soms wat regen. Bij een zwakke zuidenwind wordt het 14 graden op de Wadden tot 18 graden in het zuiden.
Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. En hier zie je waar wordt gewerkt aan het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?De Amerikaanse staat Texas mag een strenge migratiewet niet uitvoeren. Dat is de voorlopige uitkomst van een felle juridische strijd vannacht tussen Texas en de regering van president Biden.
De staat kreeg gisteravond toestemming om zelf migranten op te pakken, op te sluiten en uit te zetten, als ze ervan verdacht worden illegaal de grens te zijn overgestoken, maar enkele uren later draaide een rechter het besluit weer terug.
Critici vrezen dat de wet gaat leiden tot het scheiden van gezinnen en meer discriminatie, maar volgens de Republikeinse gouverneur Abbott van Texas is de wet noodzakelijk om illegale migratie te bestrijden.
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:Cd's, dvd's en zelfs cassettes, er is bijna geen Nederlander te vinden die deze vormen van digitale opslag niet kent. Maar als het over floppydisks of diskettes gaat, zullen een stuk meer wenkbrauwen gaan fronsen.
De vierkante plastic schijfjes zijn hier al jaren uit de mode, maar in het hypermoderne Japan worden de stokoude floppies uit de jaren 80 nog altijd volop gebruikt, ook al hebben die zo weinig opslagruimte dat je er met moeite één foto van je smartphone op kunt zetten.
Benieuwd waarom Japanners zo moeilijk van de diskette af komen? Lees hier de reportage van correspondent Anoma van der Veere:
Fijne woensdag!
