Aggregator

Radiopresentator Hans Schiffers krijgt dit jaar de Marconi Oeuvre Award. De jury noemt hem een uitgesproken vakman en een van de meest vertrouwde stemmen in het Nederlandse radiolandschap.

"Een dergelijke ongelofelijk 'steady', maar steeds vooruitstrevende carrière is niet veel presentatoren gegeven", luidt het jurycommentaar. "Eén van zijn geheimen is ongetwijfeld zijn niet zelf-feliciterende manier van radio maken. Hij gaat graag mee met de tijd; hij past zich aan, zonder vast te houden aan eigen trucjes of vaste vormen."

Al meer dan 40 jaar zit Hans Schiffers in het vak. Zijn passie voor radio ontdekte hij dankzij een bijbaantje in de postkamer van de VARA, waar hij naar eigen zeggen extra graag in de radiovilla kwam. Zijn radioloopbaan begon in 1983 bij een illegale lokale zender, maar al snel kwam Schiffers bij de AVRO terecht en ging daar nooit meer weg.

Schiffers was te horen op Radio 3, Radio 2 en nu op NPO radio 5. Ook presenteerde hij enkele televisieprogramma's, zoals Boggle en Fort Boyard, maar hij liet de radio nooit achter zich.

Crypropicto en Arbeidsvitaminen

Zo presenteerde hij meer dan 16 jaar lang Schiffers.FM, een muziekprogramma met vaste onderdelen als de Cryptopicto, die nu nog steeds bestaat. Ook is hij bekend van Het Steenen Tijdperk, Popparazzi, en het langstlopende radioprogramma ter wereld Arbeidsvitaminen, dat hij nog steeds presenteert op NPO Radio 5.

Terwijl Schiffers dat programma vanochtend aan het presenteren was, werd hij verrast met de prijs. Felix Meurders, die Schiffers' grote voorbeeld is, kwam hem het nieuws vertellen en las een deel het jurycommentaar aan hem voor. "Een enorme eer", vond Schiffers.

De Marconi Awards zijn de grootste radioprijzen in Nederland die door een vakjury worden toegekend. De prijzen in de andere categorieën, zoals Beste Zender en Aanstormend Talent, worden uitgereikt tijdens het Radioring-Gala eind januari. De Oeuvreprijs werd ook gewonnen door radiocoryfeeën als Frits Spits, Jeroen van Inkel, Erik de Zwart en Felix Meurders.

De gemeente Katwijk wil zijn inwoners aan het denken zetten over vuurwerkschade tijdens de jaarwisseling. Daarom krijgen ze deze week bijzondere post: een ballon met daarop een afbeelding van een prullenbak. Die mag worden opgeblazen in tegenstelling tot de echte prullenbakken in de kustplaats, is de boodschap.

Katwijk wil dat er een einde komt aan de grote hoeveelheid vuurwerkschade bij de jaarwisseling. Vorig jaar was de schade ruim 37.500 euro. Vooral prullenbakken moesten het ontgelden: 36 werden er opgeblazen of zwaar beschadigd. Behalve duur, is dat ook nog eens gevaarlijk.

Chris Container

Begin december plakte de gemeente daarom vrolijke gezichten op de afvalbakken. Met Chris Container, Vera Vuilnis en Appie Afval hoopt de gemeente vuurwerkafstekers op andere gedachten te brengen.

De prullenbakken met een gezicht staan nu vooral in risicogebieden, schrijft Omroep West. De gemeente verwacht dat de drempel om ze te beschadigen zo hoger wordt.

Zonde

In het kader van de campagne 'Houd De Boel Heel' is nu dus een nieuwe actie begonnen, met ballonnen. "Met de ballon laten we zien dat je iets kunt opblazen zonder dat er schade ontstaat", zegt burgemeester Nathanaël Middelkoop. "Prullenbakken worden rond de jaarwisseling te vaak doelwit en dat is gevaarlijk en zonde van gemeenschapsgeld."

De "opblaasbare" prullenbakken worden ook op scholen verspreid, om jongeren te bereiken. Behalve de ballon zit er ook een flyer in de envelop van de gemeente. Daarin staat waarom vuurwerkschade iedereen raakt en hoe inwoners kunnen bijdragen aan een veilige jaarwisseling, bijvoorbeeld door vernielingen te melden en vuurwerk verantwoord af te steken.

Het overgrote deel van de gletsjers is aan het eind van deze eeuw verdwenen. Dat concluderen Zwitserse en Belgische wetenschappers na een nieuwe analyse waarover zij schrijven in het wetenschappelijke tijdschrift Nature Climate Change. Ook in de Alpen en Scandinavië zal het merendeel van de gletsjers smelten.

Met het huidige klimaatbeleid warmt de planeet tot het eind van de eeuw 2,7 graden Celsius op. De wetenschappers stellen dat zo'n 80 procent van de gletsjers daardoor zal verdwijnen. Op dit moment zijn er wereldwijd ruim 200.000 gletsjers. In 2100 zouden er dan nog zo'n 44.000 zijn.

In Azië, waar zo'n 100.000 gletsjers zijn, verdwijnen de meeste. In Europa worden de Alpen het hardst getroffen. Van de ongeveer 3200 Alpengletsjers zullen er in 2100 met het huidige klimaatbeleid nog maar 110 over zijn. In Scandinavië zal het aantal dalen van ongeveer 3400 naar 363.

'Tot 4000 smeltende gletsjers per jaar'

Op dit moment verdwijnen er wereldwijd zo'n 1000 gletsjers per jaar. Tussen 2040 en 2060 kan dit aantal oplopen tot wel 2000 en 4000 per jaar. "Dat is het equivalent van alle gletsjers in de Alpen die we dan wereldwijd in één jaar kwijtraken", zegt glacioloog Harry Zekollari van de Vrije Universiteit Brussel.

In eerdere onderzoeken werd alleen gekeken naar de totale massa of het volume van gletsjers. Zo bleek een paar maanden geleden al dat ruim een derde van het ijs van gletsjers niet meer te redden is. In de nieuwe analyse is gekeken naar het aantal gletsjers dat verdwijnt.

Gevolgen

"Het smelten van gletsjers heeft grote gevolgen, ook voor Nederland. Het grootste deel van het smeltwater belandt in oceanen, waardoor de zeespiegel stijgt", zegt Zekollari. Regionaal leidt het verdwijnen van gletsjers tot minder aanvoer van zoet water in bijvoorbeeld valleien. Daarmee raakt de gletsjersmelt miljoenen mensen en talloze ondernemingen.

De onderzoekers stellen dat een deel van de gletsjers nog wel gered kan worden. Als het lukt om de opwarming van de aarde te beperken tot 1,5 graad zal in plaats van 80 procent, zo'n 50 procent van de gletsjers smelten.

In het extreme scenario van een gemiddelde opwarming van 4 graden - op dit moment een onrealistisch scenario doordat klimaatbeleid de opwarming beduidend heeft vertraagd - smelt volgens de onderzoekers ongeveer 90 procent van de gletsjers.

Het is niet duidelijk wat de effecten zijn van de milieumaatregelen rond het Groen Staal-plan bij Tata Steel in IJmuiden. Dat stelt de commissie voor milieueffectenrapportage (MER). De adviescommissie zegt dat de gevolgen voor de leefomgeving "niet navolgbaar en onvoldoende inzichtelijk" zijn.

Tata Steel is teleurgesteld in de uitspraken van de commissie, omdat er nog aanvullende maatregelen genomen moeten worden. Het staalconcern heeft samen met de overheid een plan opgesteld om miljarden te steken in de verduurzaming van de fabriek. Die plannen moeten leiden tot een vermindering van de gezondheidsrisico's van omwonenden, maar zijn niet meegenomen door de commissie.

De commissie heeft alleen gekeken naar het Groen Staal-plan. Dat plan houdt in dat staal CO2-neutraal gemaakt wordt. Volgens Tata Steel richt dat plan zich niet op de impact voor de leefomgeving, maar toch heeft de commissie daar naar gekeken.

Stikstof en fijnstof

Die impact op de leefomgeving zegt de commissie niet te kunnen meten, omdat in de plannen van Tata Steel belangrijke cijfers en verklaringen ontbreken. "Daardoor is het effect voor de omwonenden en de leefomgeving ook niet goed inzichtelijk", legt Harry Webers, vicevoorzitter van de MER uit.

De commissie denkt dat de maatregelen van Tata Steel de CO2-uitstoot kunnen verminderen. "Dat is alleen niet de belangrijkste meter voor de leefomgeving", vertelt Webers. In het Groen Staal-plan is het volgens de commissie onduidelijk of het ook leidt tot een vermindering van andere schadelijke stoffen zoals stikstof en fijnstof.

'Intenties hetzelfde'

Tata Steel is verbaasd over de conclusies, omdat de commissie wist dat het Groen Staal-plan niet gericht was op de leefomgeving, maar op het verlagen van de CO2-uitstoot. "Ik denk dat onze intenties allemaal hetzelfde zijn. We willen groen staal en een verbeterde leefomgeving. Ik vind het wel jammer", zegt een woordvoerder.

Vicevoorzitter Webers hoopt dat Tata Steel toch iets gaat doen met het rapport. "We hebben het met Tata Steel besproken en hopen dat het gaat leiden tot een aanvulling."

(Telecompaper) European data centre provider AtlasEdge has agreed to sell nine of its facilities across key European cities to Templus, a Southern European data centre platform backed by ICG...

De steun van bondgenoten aan Oekraïne is op dit moment net zo belangrijk als aan het begin van de oorlog. Dat heeft de Oekraïense president Zelensky gezegd in een toespraak voor het Nederlandse parlement. Hij wees erop dat er "intensieve onderhandelingen" worden gevoerd over een vredesdeal.

Zelensky zei dankbaar te zijn dat hij weer in Nederland is. Hij sprak voor de vierde keer het Nederlandse parlement toe. Hij deed dat vanuit de plenaire zaal van de Tweede Kamer, waar ook de Eerste Kamerleden aanwezig waren. Hij zei te hopen dat hij Nederland de volgende keer kan bedanken voor de bijdrage aan vrede die er dan misschien is.

Sinds de start van de oorlog, in februari 2022, heeft Nederland voor 13,5 miljard euro aan militaire steun gegeven aan Oekraïne en zo'n 3,5 miljard aan andere zaken. Vorige week maakte het demissionaire kabinet bekend voor volgend jaar 700 miljoen euro extra vrij te maken. Zelensky bedankte nog eens uitdrukkelijk voor die steun.

Zelensky vindt dat "gerechtigheid centraal moet staan bij het beëindigen van de oorlog". Hij wil dat Rusland verantwoordelijk wordt gehouden voor zijn agressieve daden. "Ik denk dat u begrijpt wat wij voelen als het om gerechtigheid gaat", zei hij met een verwijzing naar de ramp met de MH17.

'Rusland moet betalen'

De Oekraïense president werd welkom geheten door de voorzitters van de Tweede en Eerste Kamer. Tweede Kamervoorzitter Van Campen noemde vandaag een belangrijke dag, omdat vandaag in het World Forum in Den Haag het oprichtingsverdrag voor een internationale commissie voor schadeclaims wordt getekend.

Deze commissie zal Oekraïense claims voor schadevergoedingen als gevolg van de oorlog in behandeling nemen en beoordelen. Ook gaat de commissie de hoogte van eventuele schadevergoedingen bepalen. Die zullen worden betaald uit een speciaal daarvoor opgericht fonds. De claims kunnen worden ingediend door particulieren, organisaties en overheidsinstanties in Oekraïne. "Rusland zal moeten betalen voor de schade die het land heeft veroorzaakt, zei Van Campen.

Eerste Kamervoorzitter Vos wees erop dat het volgende week Kerst is en dat ze hoopt dat er spoedig vrede is in Oekraïne. Ze zei dat "vrede in Oekraïne ook onze vrede" is.

Zelensky kreeg, net als de voorgaande keren, een langdurig applaus.

'Geen steun meer'

PVV-leider Wilders zei na de bijeenkomst nog eens dat Oekraïne wat hem betreft geen Nederlandse steun meer krijgt. Wat hem betreft wordt het land ook nooit lid van de NAVO of de Europese Unie. "Het is nu de beurt aan landen in Zuid-Europa", zei hij. Die landen hebben volgens hem nog amper bijgedragen.

Forum voor Democratie was als enige helemaal afwezig bij de toespraak voor het parlement. De partij wil niet meedoen aan wat ze "een verkapte steunbetuiging" aan Zelensky noemt.

Noot van de redactie:

In een eerdere versie van dit artikel stond dat onder anderen oud-minister Faber (PVV) en de BBB'ers Van der Plas en Vermeer niet hadden geklapt voor Zelensky. Bij nadere bestudering van de beelden bleek dat een onjuiste waarneming. Deze zin is uit het artikel gehaald.

(Telecompaper) France-based investment firms Tikehau Capital and Revaia have agreed to acquire a majority stake in French company Intersec, a software developer...

Het Openbaar Ministerie gaat niet in hoger beroep in de zaak tegen Marco Borsato. De zanger werd twee weken geleden vrijgesproken van ontucht met een 15-jarig meisje. De rechter oordeelde dat daar geen bewijs voor was en het OM verwacht dat er maar een "zeer kleine kans" is dat Borsato in hoger beroep wel veroordeeld zal worden.

Het OM had een celstraf van vijf maanden geëist tegen Borsato, maar met de beslissing om niet in beroep te gaan, komt er definitief een einde aan de rechtszaak tegen de 58-jarige zanger.

Advocaat Peter Plasman, die de vrouw die aangifte had gedaan tegen Borsato bijstaat, is niet te spreken over het besluit van het OM. "Uiteraard was de vrijspraak een teleurstellende uitspraak voor mijn cliënte", zegt hij. "Het OM is nog steeds overtuigd van de geloofwaardigheid en betrouwbaarheid van haar verklaringen. Dat maakt het sneu dat zij halverwege in de steek wordt gelaten. Justitie heeft het traject ingezet en haakt nu af."

Na vier jaar

Nu het OM niet in hoger beroep gaat, komt er na vier jaar een einde aan de zaak. In december 2021 deed de destijds 22-jarige vrouw aangifte tegen Borsato. Ze zei dat ze op 15-jarige leeftijd was misbruikt door de zanger.

Haar moeder was twintig jaar lang de voorzitter van de fanclub van Borsato en in die jaren raakten zij en de zanger goed bevriend. Borsato kwam daardoor bij haar thuis over de vloer.

Volgens de dochter had Borsato haar op verschillende momenten op en onder haar kleding betast en liet hij haar zijn geslachtsdeel aanraken. De zanger heeft de beschuldigingen altijd tegengesproken.

Andere kijk

Het OM zegt nog "steeds overtuigd" te zijn van de betrouwbaarheid van de verklaring van de vrouw en zegt dat de rechtbank op twee punten anders tegen de zaak aankijkt.

De rechtbank plaatst juist kanttekeningen bij haar verklaring, omdat daaruit niet duidelijk wordt waar en wanneer de ontucht zou hebben plaatsgevonden. De rechtbank benadrukt dat de verklaring van de vrouw niet onbetrouwbaar is, maar dat er in de zaak voorzichtig mee is omgegaan.

Verder heeft het OM getuigenverklaringen, WhatsApp-berichten, geluidsopnames, waargenomen emoties en teksten in een dagboek aangedragen als steunbewijs. De rechtbank heeft geoordeeld dat deze bewijsmiddelen geen steunbewijs zijn, omdat de bron hetzelfde is als bij de aangifte.

Hetzelfde dossier

Zo is het dagboek afkomstig van de vrouw die aangifte deed en kan het volgens de rechtbank alleen al om die reden niet doorgaan als aanvullend bewijs.

Verklaringen van getuigen kunnen volgens de rechtbank ook geen steunbewijs zijn, omdat geen van deze getuigen ontuchtige handelingen van Borsato heeft gezien.

"Nader onderzoek wordt door het OM niet zinvol geacht, nu de mogelijkheden om steunbewijs te verzamelen in deze zaak al uitputtend zijn benut. Dat betekent dat het Hof, bij een eventueel hoger beroep, een beslissing moet nemen op basis van hetzelfde dossier."

Smaadzaak

De advocaten van Borsato, Geert-Jan en Carry Knoops, noemen het "goed voor iedereen dat er nu echt een dikke streep wordt gezet onder deze zaak". "De vrijspraak was juridisch een goed doordachte beslissing van de rechtbank en dat heeft het OM nu ook ingezien."

Het is nog niet duidelijk of Borsato zijn zaak tegen de vrouw die aangifte deed en haar moeder wil doorzetten. Hij beschuldigde het tweetal in 2021 van het doen van een valse aangifte, smaad en laster. De advocaten zeggen dat ze Borsato daar nog over moeten spreken.

Een gemiddeld huishouden in een koophuis betaalt komend jaar meer dan duizend euro aan gemeentelijke woonlasten. De onroerendezaakbelasting en afvalstoffenheffing komen dan gemiddeld op 1001 euro per jaar.

De Vereniging Eigen Huis (VEH), die opkomt voor de belangen van kopers, berekende dat aan de hand van een steekproef onder meer dan honderd gemeenten. De conclusie: de woonlasten stijgen komend jaar met 3,9 procent. Daarmee stijgen ze harder dan de inflatie.

Zoals altijd zijn er grote verschillen tussen gemeenten. In vijftien gemeenten dalen de lasten, maar in sommige plaatsen komt er op de onroerendezaakbelasting 25 of zelfs 40 procent bij. Een uitschieter is Alphen aan den Rijn, waar een huiseigenaar komend jaar 130 euro meer betaalt.

Een daling is er bijvoorbeeld in de gemeenten Renswoude, IJsselstein en Deurne. De grootste daler is Aa en Hunze, daar zijn huiseigenaren komend jaar 30 euro goedkoper uit.

Compenseren van tekort

Landelijk wordt de komende jaren fors bezuinigd op het gemeentefonds, de belangrijkste inkomstenbron van gemeenten. Volgens VEH-directeur Cindy Kremer zien gemeenten de bui al hangen en proberen ze hun begrotingstekort te verhalen op huiseigenaren. "Gemeenten zien een tekort op zich afkomen en gaan nu alvast voorsorteren en compenseren door die gemeentelijke lasten te verhogen."

Gemeenten, en ook de provincies die toezicht houden op gemeentebegrotingen, sloegen al eerder alarm over 'ravijnjaar' 2026. Vanaf komend jaar moeten de Nederlandse gemeenten het met 2,4 miljard euro minder doen.

Knop waaraan gedraaid wordt

In 2025 begonnen gemeenten al met het dichten van dat gat. Toen stegen de woonlasten voor huiseigenaren meer dan dit keer. "De ozb is de knop waaraan gedraaid kan worden en dat doen ze dan ook."

Dat betekent ook dat de woonlasten al jaren "alle kanten op schieten", zegt Kremer. Vooral huishoudens die minder te besteden hebben, merken dat. "Gemeenten moeten middelen krijgen om hun taken uit te voeren, zoals bijvoorbeeld de bekostiging van de jeugdzorg. Dat moeten ze niet afwentelen op de huiseigenaar."

Tachtig jaar na zijn dood is het privéarchief gevonden van de Groninger schrijver en dichter Gerhard Willem Spitzen, beter bekend onder het pseudoniem Geert Teis (1864-1945). Hij schreef in 1919 Grönnens Laid, het Groningse volkslied, Van Lauwerszee tot Dollard Tou. In de gemeente Stadskanaal is een theater naar hem vernoemd.

Op een paar foto's en tekeningen na was er tot nu toe weinig beeld van de dichter, totdat eind november zijn persoonlijk archief opdook bij zijn kleinzoon. Een belangrijke rol daarbij speelde Derk Bosscher, verslaggever bij RTV Noord.

Het proces werd in gang gezet op de 65e verjaardag van de Groningse cabaretier Bert Visscher. Bosscher ving daar een gesprek op tussen de jarige job en zijn impresario Eric Alferink. "Ze hadden het erover dat 'het archief' weer naar Groningen moest", zegt Bosscher. "Ik vroeg ze om welk archief het ging en het bleek dat van Geert Teis te zijn. Mijn mond viel open en ik bood direct aan te helpen."

Op zolder

Alferink is bevriend met Boudewijn Spitzen, de kleinzoon van Geert Teis. Daarom wist hij dat daar op zolder nog allerlei materiaal lag van de Groningse dichter.

Bosscher schakelde Jur Engels in, kenner van de Groningse taal en cultuur. "We zien hem als ons Gronings geweten", aldus Bosscher.

Het drietal reed naar het stadje Buren in de Betuwe, waar Boudewijn Spitzen woont. Net als zijn opa is hij een musicus: Spitzen schreef liedjes voor onder meer Liesbeth List en Ramses Shaffy.

Schooldiploma's, privéfoto's en zelfs de wandelstok van Teis kwamen van de zolder. "Dichter bij Teis ga je niet komen", zegt Engels. "Dit archief heeft tachtig jaar op zolder gelegen en nu krijgen we een kijkje in het privéleven van Geert Teis."

IJdeltuit

Volgens Engels wordt uit het archief duidelijk dat Teis "toch wel een ijdeltuit" was. "Er zijn veel foto's van Spitzen en zijn familie. En een heleboel diploma's, gedenkschriften, oorkondes en aktes. Het laat zien dat hij succesvol was." De foto's zijn ook bijzonder omdat ze zijn gemaakt in een tijd waarin nog niet veel mensen op de foto gingen.

Het materiaal is inmiddels ondergebracht bij Engels. Documenten en foto's gaan naar de Groninger Archieven. Wat met de objecten zoals de oorkondes, een wandelstok en een sigarenkistje gaat gebeuren, is nog niet duidelijk. Mogelijk komen die terecht bij het Streekhistorisch Centrum.

Remote control is a wonder of the age, we press a button, and something happens as if by magic. But what happens if there is no remote control, and instead …read more

Voor het eerst telt Nederland meer 65-plussers dan jongeren tot 20 jaar, meldt het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Begin dit jaar waren er 3,72 miljoen jongeren tegenover 3,76 miljoen ouderen. Het CBS verwacht dat het verschil de komende decennia groter wordt.

Zo telt Nederland in 2070 naar verwachting 4,1 miljoen jongeren en 5,4 miljoen 65-plussers. Het aantal 80-plussers stijgt van ruim 900.000 dit jaar naar 2,1 miljoen in 2070. In diezelfde periode stijgt het aantal 99-plussers vermoedelijk van ongeveer 4400 naar ruim 38.000.

Zorgen over vergrijzing

Dat Nederland steeds meer ouderen telt, is te danken aan de stijgende levensverwachting. Ook worden er steeds minder kinderen geboren. In 2002 waren er voor het laatst ruim 200.000 geboortes. Ter vergelijking: vorig jaar kwamen 166.000 kinderen ter wereld.

De gevolgen van de vergrijzing zijn groot. Deskundigen maken zich bijvoorbeeld zorgen over personeelstekorten als er meer gepensioneerden dan werkenden zijn. De personeelstekorten in de zorg stijgen de komende jaren verder, terwijl in de toekomst steeds meer mensen zorg nodig hebben.

Het CBS voorspelt dat Nederland in 2070 20,6 miljoen inwoners telt, maar benadrukt dat er veel onzeker is. Zo hangt de groei af van migratie, of de levensduur met dezelfde snelheid blijft stijgen en of het aantal kinderen dat mensen gemiddeld krijgen gelijk blijft.

De afgelopen jaren groeide de bevolking vooral door migratie. Het CBS verwacht dat de migratie de komende jaren iets afneemt en dat de emigratie toeneemt, doordat een deel van de immigranten na een aantal jaren weer vertrekt.

Werknemers van wie het loon volgend jaar gelijk blijft, houden in 2026 meer geld over dan dit jaar. Dat blijkt uit berekeningen van salarisdienstverlener ADP. Iemand met een modaal salaris van 3704 euro (bruto) ontvangt elke maand 26 euro meer.

Dat heeft te maken met de nieuwe belastingmaatregelen. Het belastingtarief in de eerste schijf daalt van 35,82 naar 35,75 procent. Vooral mensen die het minimumloon verdienen, gaan erop vooruit. In de berekeningen van ADP is ook rekening gehouden met de stijging van het minimumloon per 1 januari. Dat wordt 14,71 euro per uur.

Mensen met een bruto maandsalaris tussen de 1000 en 2000 euro gingen er dit jaar op achteruit. Onder meer parttimers en jongeren die het minimumjeugdloon verdienen, waren elke maand zo'n 30 euro meer aan belasting kwijt.

Tegemoetkoming

Het leek erop dat ze er komend jaar nog verder op achteruit zouden gaan, maar door een correctie op het belastingplan gaan zij er in het nieuwe jaar toch op vooruit vergeleken met 2025. Ze houden netto wel minder over dan in 2024.

Ook werknemers die vallen onder de cao Aan de slag en de cao Sociale Werkvoorziening zijn er dit jaar op achteruitgegaan vergeleken met 2024. Ter compensatie ontvangen zij eind dit jaar een tegemoetkoming van de werkgever.

Meer pensioen

In 2026 krijgen gepensioneerden netto ook meer pensioen. Mensen met een aanvullend pensioen van bruto 1000 euro per maand krijgen netto 5 euro meer. Wie een aanvullend pensioen heeft van 1500 euro gaat er 7 euro op vooruit.

Deze netto stijging komt door de daling van de premie voor de bijdrage Zorgverzekeringswet. Ook de lichte daling van het tarief in de eerste belastingschijf draagt bij aan de stijging van het netto pensioen.

'Hallucineren' is gekozen tot het Van Dale Woord van het Jaar 2025. Het is geen nieuw woord, maar volgens hoofdredacteur Ton den Boon van De Dikke Van Dale staat het woord voor een bepaalde trend in het afgelopen jaar.

Hij doelt daarmee op een nieuwe betekenis van het woord: het 'hallucineren' van chatbots als ChatGPT en Gemini. In dat verband betekent het: in­for­ma­tie ver­strek­ken die niet op (be­trouw­ba­re) da­ta is ge­ba­seerd en die daar­om on­nauw­keu­rig of vol­strekt on­juist is.

De uitgeverij voegde de nieuwe betekenis van hallucineren dit jaar toe aan de Dikke Van Dale. Volgens Van Dale werd die dit jaar gangbaar "dankzij de brede inburgering van AI-toepassingen, zoals ChatGPT en Gemini".

'Weerspiegelt belangrijke ontwikkeling'

Chatbots maken gebruik van generatieve taalmodellen en hebben veel invloed, zegt Den Boon: "We hebben gezien dat kunstmatige intelligentie (AI) is doorgedrongen tot in de diepste vezels van de samenleving."

Volgens de woordenboekuitgever weerspiegelt het woord een belangrijke ontwikkeling in de samenleving en in de taal: "Immers, AI-toepassingen gebruiken ook zelf taal om gebruikersvragen te beantwoorden, 'zeggen' soms dingen die onjuist zijn en beïnvloeden zo onze woordenschat".

Geen publieke stemming

Net als vorig koos Van Dale niet voor een publieke stemming bij de keuze voor het woord van het jaar, maar besloot de redactie zelf een woord te kiezen "gezien de ervaringen van de afgelopen jaren".

Vorig jaar liet de uitgeverij weten dat de verkiezing werd gekaapt door verschillende actiegroepen. "De berichten rondom deze woorden zijn ontaard in een zeer onprettige maatschappelijke discussie en daarmee schiet de verkiezing haar doel voorbij", aldus Van Dale in een uitleg toen.

Woord van het Jaar in de afgelopen jaren

What might a laptop version of the Commodore 64 have looked like if one had been released by the late 1980s? This is the question that [Kevin Noki] tried to …read more

Goedemorgen! De Oekraïense president spreekt vandaag de Tweede Kamer toe en de Europese Commissie komt met nieuwe plannen voor de verbrandingsmotor in nieuwe auto's.

Eerst het weer: vandaag schijnt de zon geregeld, maar zijn er ook wolkenvelden waaruit lokaal een enkele bui kan vallen. Bij een zwakke of matige zuidenwind wordt het 9 tot lokaal 13 graden.

Ga je op pad? Hier vind je het overzicht van de files en hier lees je waar werkzaamheden en storingen zijn op het spoor.

Wat kan je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

De daders van de aanslag op een joods festival in Sydney zijn vorige maand naar de Filipijnen gereisd. Waarvoor de twee in het land waren is niet bekendgemaakt, maar volgens de Australische zender ABC kregen ze daar een gevechtstraining.

De politie bevestigde op een persconferentie dat de aanslag geïnspireerd was door Islamitische Staat. In de auto van de daders zijn onder meer zelfgemaakte IS-vlaggen en explosieven gevonden. Bij de aanslag op Bondi Beach kwamen zestien mensen om het leven, onder wie een van de twee schutters.

Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:

Na jaren van niet-aflatende inzet voor het Nederlands handbalteam beëindigden Estavana Polman en aanvoerster Lois Abbingh gisteren hun interlandcarrière. Dat deden ze een dag na het verloren duel met Frankrijk, waarmee Oranje brons misliep op het WK in eigen land.

Tegen de NOS lichtten ze hun besluit toe:

Fijne dag!

De Oekraïense president Zelensky is in Nederland aangekomen. Hij zal hier voor de vierde keer sinds de Russische invasie in zijn land de Eerste en de Tweede Kamer toespreken.

Ook ontmoet hij demissionair premier Schoof, koning Willem-Alexander en de demissionaire ministers Van Weel van Buitenlandse Zaken en Brekelmans van Defensie. De laatste keer dat Zelensky in Nederland was, was tijdens de NAVO-top in juni van dit jaar.

Sinds de start van de oorlog in februari 2022 heeft Nederland voor 13,5 miljard euro aan militaire steun gegeven aan Oekraïne en zo'n 3,5 miljard aan andere zaken. Vorige week maakte het demissionaire kabinet bekend voor volgend jaar nog eens 700 miljoen euro extra vrij te maken voor Oekraïne.

Gisteravond laat kwam Zelensky onder zware beveiliging aan in Nederland, op Rotterdam The Hague Airport:

Den Haag is voor Zelensky de volgende stop in een drukke week langs Europese (hoofd)steden. Zo was de Oekraïense president de afgelopen dagen al in Londen, Rome, Vaticaanstad en Berlijn.

'Niemand is naïef'

Gisteravond, na de bijeenkomst in Berlijn, zei demissionair premier Schoof dat de dekking van de VS nu veilig genoeg voelt voor Oekraïne en zijn Europese bondgenoten om ook offers te kunnen brengen bij de onderhandelingen met Rusland.

Of Oekraïne delen of de hele Donbas moet opgeven in die onderhandelingen is een beslissing voor Oekraïne, vindt Schoof. Volgens hem zijn Oekraïne, de VS en Europa het eens over het belang van veiligheidsgaranties. "Want daarmee kan na een staakt-het-vuren het herstel van Oekraïne plaatsvinden", aldus de demissionair premier.

Hij verwacht dat zowel Oekraïne, de VS als de Europese bondgenoten een Europese vredesmacht, waar Rusland tot nu toe op tegen is, als voorwaarde stellen. "Als niet alleen Oekraïne, niet alleen Europa, maar ook de Verenigde Staten dat zeggen, dan denk ik dat Rusland daar toch op een of andere manier naartoe moet bewegen en dat zal moeten accepteren."

"Niemand is naïef aan die tafel", benadrukte Schoof. "We hebben wel het gevoel dat we een momentum hebben. Wij met zijn drieën, maar ook in relatie tot Rusland, dat de komende dagen of weken wel eens een cruciaal moment zou kunnen zijn om tot een staakt-het-vuren te komen en uiteindelijk tot een langdurige en rechtvaardige vrede."

Oprichting Claimscommissie

Zelensky zal vandaag waarschijnlijk ook aanwezig zijn bij de ondertekening van het Oprichtingsverdrag voor een Internationale Claimscommissie voor Oekraïne. Deze commissie zal Oekraïense claims voor schadevergoedingen als gevolg van de oorlog in behandeling nemen en beoordelen. De commissie wordt officieel opgericht in het World Forum in Den Haag.

Ook zal de commissie de hoogte van eventuele schadevergoedingen bepalen. Die zullen worden betaald uit een speciaal daarvoor opgericht fonds. De claims kunnen worden ingediend door particulieren, organisaties en overheidsinstanties in Oekraïne.

Het verdrag treedt in werking als zeker 25 landen zich erbij hebben aangesloten. Welke landen dat zullen doen, is nog niet duidelijk. Naar verwachting zullen veel regeringsleiders en andere politici aanwezig zijn, net als EU-buitenlandchef Kallas en EU-commissaris McGrath.

Nu Amerikaanse steun voor Oekraïne niet meer vanzelfsprekend is, zal Zelensky steeds afhankelijker worden van Europa. Donderdag staat er een EU-top gepland waar wordt besloten of de EU Oekraïne een grote lening kan verstrekken met de bevroren tegoeden van de Russische centrale bank.

Bezoek Zelensky te volgen via livestream

Het bezoek van de Oekraïense president Zelensky aan Nederland is vanaf 10.30 uur te zien via een livestream op NOS.nl en in de NOS-app.

Onder meer de toespraak van Zelensky in de plenaire zaal van de Tweede Kamer wordt uitgezonden. Rond 13.00 uur geeft de Oekraiënse president samen met demissionair premier Schoof een persconferentie.

De Verenigde Staten hebben opnieuw luchtaanvallen uitgevoerd op boten waarmee volgens de Amerikanen drugs werden gesmokkeld. Deze keer ging het om drie schepen in de Stille Oceaan. Er werden acht mensen gedood, maakte het leger bekend.

De schepen zouden zich hebben bevonden in internationale wateren, aan de oostkant van de Stille Oceaan. Het leger zegt er niet bij waar precies. In twee van de vaartuigen werden drie personen gedood, in de derde boot twee.

De VS hebben beelden van de aanvallen vrijgegeven:

Het Amerikaanse leger heeft de afgelopen maanden geregeld aanvallen uitgevoerd op veronderstelde drugstransporten, met name voor de kust van Venezuela en ook bij Colombia. Bewijs dat de boten daadwerkelijk drugs vervoerden, leverden de Amerikanen niet.

President Trump noemt de aanvallen noodzakelijk om de drugssmokkel naar de Verenigde Staten te stoppen, Hij stelt dat de VS verwikkeld is in een "gewapend conflict" met drugskartels.

De regering krijgt steeds meer kritiek vanuit het Congres. Sinds begin september zijn bij 25 aanvallen zeker 95 mensen gedood. In een geval werden twee overlevenden gedood die zich na de eerste aanval vastklampten aan het wrak van een boot.

De daders van de aanslag in Sydney zijn vorige maand naar de Filipijnen gereisd. Dat heeft de Australische politie gemeld op een persconferentie. Ze verbleven er bijna vier weken. Ook de Filipijnse autoriteiten hebben het verblijf van Naveed Akram (24) en zijn vader Sajid Akram (50), die samen reisden, inmiddels bevestigd. Vader Sajid reisde op zijn Indiase paspoort.

De Australische zender ABC meldt op basis van een bron binnen de Australische antiterreurdienst dat de mannen een "militaire training" hebben gevolgd in een trainingskamp in het zuiden van de Filipijnen, op het eiland Mindanao. Op dat eiland zijn takken van terreurgroep Islamitische Staat (IS) actief.

De autoriteiten in zowel Australië als de Filipijnen kunnen dit niet bevestigen. Zij onderzoeken nog wat de mannen precies hebben gedaan in het land. De twee schoten vroeg in de Australische avond vijftien mensen dood bij het beroemde strand van Bondi Beach. Op dat moment was daar een Chanoeka-viering aan de gang.

Volgens de politie waren er zo'n duizend mensen op het festival afgekomen. De autoriteiten spreken van een terroristische aanslag gericht tegen de joodse gemeenschap in Sydney. Er liggen nog 24 gewonden in het ziekenhuis, van wie er vier slecht aan toe zijn.

Banden met IS

Gisteren meldde ABC al dat de zoon zes jaar geleden in beeld was vanwege banden met IS. Vandaag maakte de politie op een persconferentie bekend dat in de auto van de schutters twee zelfgemaakte IS-vlaggen zijn gevonden. Ook lagen er explosieven in.

Voor zover nu bekend handelden de twee alleen. Of er nog anderen betrokken waren bij de aanslag moet nog blijken. "Het onderzoek bevindt zich nog in een vroeg stadium", aldus de politiecommissaris van Sydney.

De vader werd door de politie doodgeschoten tijdens de aanslag. De zoon raakte zwaargewond. Hij is inmiddels ontwaakt uit zijn coma en bij bewustzijn, schrijft nieuwsnetwerk Nine News.

Kritiek op politie

Op de persconferentie kwamen er veel vragen over het politieoptreden tijdens de aanslag. Journalisten vroegen zich vooral af waarom de joodse bijeenkomst niet beter beveiligd was.

"We hebben de inzet afgestemd op de dreiging die er op dat moment was", zei de politiechef. Die inzet bestond uit agenten die in het gebied patrouilleerden. De autoriteiten benadrukten dat agenten de daders uiteindelijk wisten neer te schieten en dat politiemensen ook zelf zijn geraakt.

"Dat de politie niet aan de verwachtingen zou hebben voldaan, is niet waar", zei premier Chris Minns van de deelstaat New South Wales.

Strengere wapenwetten

Premier Albanese van Australië was ook bij het persmoment. Hij gaf meer details over de scherpere wapenwetten die hij gisteren al aankondigde als reactie op het bloedbad in Sydney.

Een van de maatregelen die Albanese wil, is een beperking van het aantal wapens dat iemand mag bezitten. Ook wil de regering de vergunningen controleren die in de loop van de tijd zijn afgegeven. "De regering is bereid om alle maatregelen te nemen die nodig zijn", zei Albanese. "Daaronder valt ook de noodzaak van strengere wapenwetgeving."

[Sam Ben-Yaakov] has another lecture online that dives deep into the physics of electronic processes. This time, the subject is magnetic transformers. You probably know that the ratio of current …read more