Vriend en vijand zit er klaar voor. Naar verwachting vanavond rond 22.00 uur Nederlandse tijd kondigt de Amerikaanse president Trump een nieuwe serie importheffingen aan op buitenlandse goederen. Volgens hem is dat goed voor de Amerikaanse economie, en daarmee voor bedrijven en consumenten.
Omdat de president de VS een nieuw gouden tijdperk voorspiegelt, heeft Trump deze dag uitgeroepen tot een soort Amerikaanse Bevrijdingsdag: 'Liberation Day'. In de tuin van het Witte Huis zou hij met een serie aan heffingen de Verenigde Staten "vrij" willen maken van de economische banden met het buitenland. Die zijn volgens hem oneerlijk.
Economen vermoeden juist dat de VS zich met alle heffingen economisch in de eigen voet zal schieten. Onderdelen en grondstoffen uit het buitenland zijn niet zomaar door Amerikaanse alternatieven te vervangen. Daarom dreigt de rekening bij Amerikaanse consumenten terecht te komen. Al langere tijd staat vooral de Amerikaanse beurs in het rood, helemaal nadat Trump zelf het woord recessie had laten vallen.
Mede daarom zou tot het laatste moment onduidelijk blijven wat Trump gaat doen.
Waar zijn importheffingen eigenlijk goed voor?Importheffingen zijn belastingen die een land kan opleggen aan bedrijven en consumenten die bepaalde goederen of grondstoffen uit het buitenland kopen. Landen voeren die heffingen doorgaans in om hun eigen bedrijven of economie te beschermen. Bijvoorbeeld omdat in een ander land spullen dankzij overheidssteun extreem goedkoop worden gemaakt.
De Amerikaanse president Trump vindt dat met name China, Canada, Mexico en de Europese Unie te veel in de VS verkopen en te weinig Amerikaanse spullen kopen.
Is de handelsbalans tussen Europa en de VS wel zo oneerlijk?
Met extra heffingen worden buitenlandse goederen duurder. Daarmee zouden Amerikanen meer Amerikaanse spullen kopen. In zijn eerste termijn kwamen de kosten van staalheffingen van Trump op het bordje van Amerikaanse autokopers terecht, zo berekende het CBS. Daarom wordt er zelfs binnen Trumps Republikeinse partij met enige zorg naar 'Liberation Day' uitgekeken.
Trump heeft dit jaar toch al allerlei heffingen ingevoerd?Voor, tijdens en na zijn inauguratie ruim twee maanden geleden heeft Trump veel gezegd, op sociale media gepost, een recordaantal decreten ondertekend, uitgesteld en weer afgezwakt. In eerste instantie richtte hij zijn heffingspijlen op China en de buurlanden Canada en Mexico. Na een 'goed gesprek' met Mexico werden die maatregelen weer uitgesteld.
Op 12 maart kwamen er heffingen van 25 procent op respectievelijk staal en aluminium uit alle landen. Later hintte Trump op uitzonderingen. Vervolgens kwam ook de EU in zijn vizier, met heffingen op auto's en auto-onderdelen. Die zouden onderdeel zijn van het grote pakket dat Trump vandaag bekend zal maken.
Wat gaat Trump precies invoeren?Aanvankelijk werd verwacht dat Trump voor alle landen zogenoemde 'wederzijdse invoerrechten' gaat opleggen. In zijn woorden: landen met heffingen op Amerikaanse producten worden met gelijke munt terugbetaald. Zo is Trump niet te spreken over het feit dat er onder meer in de EU btw wordt geheven, ondanks dat die niet specifiek op Amerikaanse producten, maar voor alles geldt.
Afgelopen week lekte uit dat weer was besloten om per direct voor alle landen één extra importheffing van 20 procent in te voeren. Na grote onrust onder Amerikaanse bedrijven, zoals autoproducenten, zou afgelopen weekend een nieuw plan zijn bedacht. Voor een aantal landen zouden extra tarieven komen, die ook lager dan die eerdere 20 procent zouden zijn. Wat Trump vandaag precies aankondigt blijft tot het laatste moment gissen. Ook wanneer die heffingen ingaan.
Waarom is dat moment van ingaan belangrijk?Als heffingen per direct ingaan moeten Amerikaanse bedrijven die al spullen in het buitenland hebben besteld bij aankomst alsnog extra betalen. Terwijl daar bij het bestellen niet van was uitgegaan. Dat kan bedrijven enorm hard raken.
Trump kan daarom besluiten om alles wat al onderweg is naar de VS uit te sluiten van de heffingen. Of de nieuwe heffingen later in laten gaan. Nadeel is dat bedrijven die tussenperiode kunnen gebruiken om massaal extra spullen uit het buitenland in te slaan.
Gaan Nederland en de Europese Unie reageren op de heffingen?Economen van ING rekenden eerder uit dat de Nederlandse economie door de extra 25 procent op Europese auto's per jaar honderden miljoenen kan verliezen. Zo'n heffing op álle producten kan tot in de miljarden lopen.
Maar omdat Trump zoveel roept, besloot Europa om eerst af te wachten wat hij concreet gaat doen. In het ergste geval zou Brussel de steunpilaren van Trump uit het Amerikaanse bedrijfsleven willen aanpakken, zoals techgiganten en banken.
De voor- en nadelen van importheffingen uitgelegd:
De Publieke Omroep gaat flink op de schop, schrijft het AD. Minister Bruins (Media) wil dat er in plaats van de elf omroepen die er nu zijn, vijf 'omroephuizen' komen. Haagse bronnen bevestigen dat.
De krant heeft een conceptbrief over de plannen in handen, die Bruins vrijdag na de ministerraad naar de Tweede Kamer wil sturen. Die brief zou in een voorbereidend overleg al zijn goedgekeurd.
Minister Bruins wil niet beamen of de informatie klopt. "Ik heb een hervorming aangekondigd van de Publieke Omroep", zegt hij. Meer wil hij er niet over kwijt. Ook niet of het plan vrijdag op de agenda van de minsterraad staat. "U hoort van mij zodra dat wel kan."
Nauw samenwerkenVolgens het AD wil Bruins dat nieuwe omroepen niet meer kunnen toetreden tot het nieuwe bestel. De elf omroepen die er nu zijn, moeten - ook organisatorisch - nauw gaan samenwerken in vier, of hooguit vijf omroephuizen.
Tot nu toe werd elke vijf jaar gecheckt of een omroep nog minimaal 100.000 leden had. Dat aantal is nodig om te worden toegelaten tot het stelsel. Het staat voor een specifieke achterban en is daarom goed voor de pluriformiteit in de uitzendingen, is het idee.
Maar dat zou anders moeten. De minister wil volgens de conceptbrief zorgen dat de pluriformiteit van het omroepbestel gewaarborgd blijft door een wettelijke opdracht aan de samenwerkingsverbanden te geven. Die zijn dan verplicht om aan alle geluiden in de samenleving te laten horen.
Het leger van Myanmar heeft schoten gelost op hulpverleners van een Chinese hulporganisatie, zegt een rebellengroep. De gewapende groep zegt dat er schoten werden gelost op het hulpkonvooi van negen voertuigen op een weg in het noorden van de deelstaat Shan. Ze waren op weg met spullen naar de stad Mandalay, die zwaar is getroffen door de aardbeving van vrijdag.
Myanmar is in de greep van geweld sinds de staatsgreep in 2021. Er woedt een burgeroorlog tussen de junta, en etnische milities en verzetsgroepen door het hele land. De zware aardbeving heeft de omstandigheden in het land verder verslechterd. De hulpverlening komt moeizaam op gang, hoewel het leger van Myanmar open zegt te staan voor hulp uit het buitenland.
VerzetsgroepenDe hulpverleners uit China die onderweg waren naar Mandalay werden begeleid door een van de rebellengroepen in het land. De junta spreekt de door hen gemelde aanval op het konvooi tegen. Zij zeggen dat er schoten in de lucht werden gelost omdat de hulpverleners niet stopten toen ze daartoe werden bevolen.
Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken meldt niets over de aanval, maar zegt wel dat de reddingswerkers en hulpgoederen veilig zijn en inmiddels onderweg zijn naar Mandalay. China is economisch zeer belangrijk voor Myanmar en vormt samen met Rusland ook een van de grootste wapenleveranciers van het leger.
Meerdere verzetsgroepen hebben gezegd dat ze een maand niet zullen vechten om ervoor te zorgen dat hulpverleners hun werk kunnen doen in het land. De junta zegt ook te stoppen met aanvallen, maar wel defensieve maatregelen tegen gewapende verzetsgroepen te blijven nemen. Verzetsgroepen zeggen dat de junta doorgaat met aanvallen. Ook Amnesty International zegt dat het militaire regime aanvallen blijft uitvoeren.
Levend onder puin gehaaldHet officiële dodental als gevolg van de aardbeving is inmiddels opgelopen tot ruim 2700 doden, maar lokale tellingen komen uit boven de 3700. Volgens het regime van Myanmar zijn er meer dan 400 vermisten.
Vandaag werd nog een 26-jarige man levend onder het puin van een ingestort hotel in Naypyidaw gehaald. Hij werd voorzichtig door een gat in de vloer getrokken en op een brandcard gelegd, bijna 108 uur nadat hij onder het puin terechtkwam van het hotel waar hij werkte.
Meer hulp onderwegInmiddels zijn er ook spullen onderweg vanuit de Europese Unie naar Myanmar om de bevolking na de aardbeving te helpen. De eerste vlucht met 80 ton aan goederen is onderweg van Kopenhagen naar Yangon. Daar worden de spullen overgedragen aan Unicef en andere hulporganisaties. Het gaat onder meer om tenten en sanitaire voorzieningen.
De Raad van State heeft omwonenden van Teuge bij vrijwel alle bezwaren die ze hebben tegen het vliegveld in het gelijk gesteld. De hoogste bestuursrechter in Nederland heeft het zogenoemde luchthavenbesluit van de provincie vernietigd.
De provincie moet nu opnieuw met alle betrokkenen in overleg over een nieuw luchthavenbesluit. Voor het vliegveld zelf verandert er voorlopig niets omdat het kan terugvallen op oude besluiten.
Wel gaan er strengere geluidsnormen gelden. In de oude besluiten was die norm namelijk te ruim, zegt een woordvoerder van de Raad van State. "We willen voorkomen dat bewoners te maken krijgen met geluidsoverlast in de tijd dat er een nieuwe regeling komt."
'Klap in het gezicht'"Het vliegt allemaal rustig door", reageert Geert Boreel van het bewonersplatform Vlieghinder Teuge bij Omroep Gelderland. "Maar uiteindelijk is deze uitspraak van de Raad van State een klap in het gezicht voor de provincie, die meer dan tien jaar aan het Luchthavenbesluit gewerkt heeft. Het moet nu de prullenbak in."
Teuge, officieel Teuge International Airport, is een klein vliegveld tussen Apeldoorn en Twello. Het wordt veel gebruikt door kleine vliegtuigen, helikopters en voor rondvluchten en parachutespringen.
Stop op vliegbewegingenOmwonenden zeggen geluidsoverlast te ondervinden van het opstijgen en landen van de vliegtuigen, maar ook van het taxiën en proefdraaien op de grond. Ze eisten daarom tot aan de hoogste rechter toe een stop op het totaal aantal vliegbewegingen op Teuge: het zouden er per jaar niet meer dan 60.000 moeten zijn.
Toch nam de provincie geen maximaal aantal vliegbewegingen op in het luchthavenbesluit van 2022. Een stop op het aantal vluchten is onnodig, stelde een woordvoerder van de provincie eerder, omdat in het luchthavenbesluit een maximale geluidsruimte voor het vliegveld is vastgelegd. Hoe lichter en stiller de vliegtuigen, hoe meer vluchten mogelijk zijn. Als ze meer herrie maken, betekent dat automatisch minder bewegingen, redeneerde de provinciewoordvoerder.
Maar in de uitspraak van vanochtend gaat de Raad van State niet mee in de redenering. Ook wordt gehekeld dat onduidelijk is welke vliegbewegingen, bijvoorbeeld van helikopters, wel of niet zijn opgenomen in het besluit. Eventuele geluidsoverlast voor omwonenden door het proefdraaien en taxiën lijkt de provincie helemaal niet te hebben onderzocht.
Besluit vernietigdAl met al stelt de Raad van State de omwonenden dus op vrijwel alle punten in het gelijk. "Het besluit moet worden vernietigd wegens strijd met de wetgeving", aldus de Raad. De provincie moet nu een nieuw luchthavenbesluit maken en de proceskosten van 2267,50 euro betalen.
"Er zaten zoveel fouten in en zoveel onregelmatigheden, dat ik niet verbaasd ben dat de Raad van State tot dit besluit is gekomen", aldus Boreel van Platform Vlieghinder Teuge. "Ik zou ontzettend teleurgesteld geweest zijn als het anders was."
De directie van de Britse luchthaven Heathrow wist dat het vliegveld bij een storing in een stroomstation in de problemen kon komen. Dat heeft het hoofd van de operationele dienst gezegd die verantwoordelijk is voor de dagelijkse operatie.
Een commissie van het Lagerhuis onderzoekt wat er misging in de nacht van 21 maart toen het vliegveld bij Londen zonder stroom kwam te zitten nadat er brand was ontstaan in het stroomstation. De topman vertelde de parlementsleden dat hij een week voor de storing zijn zorgen had geuit.
Er was volgens hem niet genoeg stroomcapaciteit voor het vliegveld om te blijven functioneren. "Ik heb Heathrow al gewaarschuwd voor de zorgen die we hadden over de stroomstoring en mijn zorg ging over de veerkracht van het systeem", aldus Nigel Wicking. Aanleiding voor de waarschuwing was de diefstal van kabels rond dat stroomstation waardoor een deel van de verlichting op de landingsbaan niet werkte.
Door de storing bleven vliegtuigen een dag lang aan de grond. Wicking noemt dat verbazingwekkend. Volgens hem had de luchthaven veel eerder open kunnen gaan. "Het is de duurste luchthaven ter wereld als het gaat om vernieuwing", zei Wicking. "We zouden dus de beste infrastructuur moeten hebben," voegde hij toe.
Algemeen directeur van Heathrow zei eerder dat het rampzalig zou zijn geweest als de luchthaven open was gebleven tijdens de stroomuitval. Dat zou volgens hem ertoe hebben geleid dat tienduizenden mensen naar de luchthaven waren gekomen en gestrand zouden zijn, terwijl er geen plek zou zijn geweest om hen onder te brengen.
Minister van Transport en Energie Miliband kondigde kort na de grote stroomstoring een groot onderzoek aan. Hij zei toen de eerste resultaten binnen zes weken te verwachten.
Het Openbaar Ministerie (OM) eist 150 uur taakstraf en een boete van 500 euro tegen de verdachte die vorig jaar op een menigte in Amsterdam inreed op Koningsdag. Er raakten meerdere mensen gewond.
De 22-jarige automobilist komt uit Zaandam en reed in op een groep feestvierders op de Prinsengracht. Na de aanrijding reed de bestuurder weg. Het OM verdenkt de man van twee pogingen tot doodslag of zware mishandeling.
Steeds grimmigerIn de rechtbank bood de verdachte zijn excuses aan. Tegen een vrouw die op de motorkap van de rijdende auto eindigde, zei hij dat het niet zijn bedoeling was. "Ik was helemaal in paniek. Ik had geen idee dat het zo druk zou zijn."
Hij verklaarde dat hij net een vriend had afgezet in het centrum toen zijn auto werd belaagd, waarna het incident plaatsvond. "Mensen sloegen met telefoons bovenop mijn auto en trapten ertegenaan. Ik kreeg klappen en bier over me heen. Het werd steeds grimmiger. Ik wilde alleen nog maar naar huis", aldus de verdachte.
Volgens zijn advocaat kon hij geen kant op. "De menigte was agressief, probeerde op zijn auto te klimmen, erin te komen", citeert het Parool. De advocaat benadrukt dat op de beelden ook te zien is dat de verdachte ook remt.
Bekijk hier de beelden van het incident:
Volgens de officier van justitie had het nog veel slechter kunnen aflopen en is een lange taakstraf op zijn plaats. "De verdachte moet voelen dat hij gedrag heeft vertoond dat echt niet kan. Ook al was hij geïrriteerd en boos, dit is niet de manier."
Op beelden is te zien dat de verdachte stapvoets reed en daarna gas gaf. "Mensen voor de auto krijgen geen kans om weg te gaan en worden een stukje meegesleept door de auto", aldus de officier van justitie.
Op 16 april doet de rechter uitspraak in de zaak.
De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) heeft sinds begin dit jaar bijna 185.000 illegale vapes en vapevloeistoffen in beslag genomen. De nicotineproducten met smaakjes zoals aardbei, kers en watermeloen zijn sinds vorig jaar verboden, maar vanaf dit jaar kan de NVWA ook producten in beslag nemen. Voorheen kon de NVWA alleen een boete uitdelen aan verkopers.
Vorige maand meldde de NVWA nog dat het in de eerste maand van 2025 bijna 66.000 vapes en vloeistoffen had ingenomen. Daarnaast hebben inspecteurs de afgelopen drie maanden 500 verboden nicotinezakjes, ook wel bekend als 'snus' in beslag genomen.
Opslagruimtes vol vapesIn Barendrecht vonden inspecteurs zo'n 42.000 vapes in een opslagruimte van een winkelier. Ook in Noord-Holland deden de inspecteurs een grote vangst. Daar vond de politie 27.000 vapes in een opslag van waaruit meerdere winkels werden bevoorraad. De winkeliers krijgen ook een boete, zegt een woordvoerder van de NVWA.
Hij kan niet zeggen of de inbeslagnames plaatsvonden bij nachtwinkels of tabakszaken. "Het is een verboden product dat niet verkocht mag worden, dus wat voor soort winkel het is maakt niet uit."
Online verkoopInspecteurs van de NVWA hebben gemerkt dat er winkels zijn die eerder betrapt waren op het verkopen van illegale vapes, maar dat nu niet meer doen.
NOS Stories ontdekte eerder dat vapes met een smaakje nog makkelijk te krijgen waren, ook online via bijvoorbeeld sociale media. Ook daar handhaaft de NVWA, zegt een woordvoerder. "Wij scannen actief socialemediaplatforms zoals Snapchat. We laten berichten waarin vapes worden aangeboden verwijderen door de platforms."
In deze video spreekt NOS Stories met vapende jongeren en een meisje dat dealt in de e-sigaretten.
Het liefst ziet de NVWA dat socialemediaplatforms zelf proactief dat soort berichten verwijderen. "Daar heb je als platform ook een verantwoordelijkheid in", aldus de woordvoerder.
Het kabinet wil daarnaast dat de regels voor de verkoop van vapes in de hele Europese Unie strenger worden. "Zodat eventjes over de grens vapes met smaakjes kopen, of online bestellen, in de nabije toekomst geen optie meer is", zei staatssecretaris Karremans twee weken geleden.
De NVWA benadrukt dat naast handhaving en inbeslagnames, ook voorlichting aan jongeren en hun ouders belangrijk is. Zij zouden zich op die manier bewust moeten worden van de verslavende werking en schadelijkheid van de nicotineproducten.
Ruim 700.000 mensen in Nederland zijn op zoek naar een andere huisarts, veelal vanwege verhuizing of uit onvrede over hun huisarts. Maar een nieuwe dokter vinden is vaak onmogelijk vanwege patiëntenstops. Ook hebben 45.000 tot 194.000 mensen überhaupt geen huisarts. Dit blijkt uit een rapport van de Algemene Rekenkamer waarin de meeste recente data van verschillende instituties over huisartsentekorten zijn verzameld en geanalyseerd.
Op veel plekken in het land wordt niet meer voldaan aan de regel dat iedereen op een huisarts in de buurt mag rekenen, want 60 procent van de praktijken neemt geen nieuwe patiënten aan. De Algemene Rekenkamer concludeert dat er een landelijk huisartsentekort is.
Er zijn meerdere oorzaken waardoor de huisartsenzorg steeds minder toegankelijk wordt. Er zijn meer huisartsen dan ooit, maar de taken en de werkbelasting zijn in omvang sterker gegroeid. Diverse medische verrichtingen die voorheen in het ziekenhuis werden gedaan, bijvoorbeeld het plaatsen van een spiraaltje, pakt een huisarts nu op.
De dubbele vergrijzing veroorzaakt bovendien een stijgende zorgvraag, want er zijn steeds meer hulpbehoevende ouderen die langer leven maar niet per se in goede gezondheid. Deze mensen leven na de massale sluiting van verzorgingshuizen twaalf jaar geleden ook langer thuis waardoor huisartsen voor meer kwetsbare ouderen moeten zorgen.
Stapeling van zware takenVerder moeten huisartsen meer andere complexe patiënten begeleiden die vanwege lange wachttijden niet in de geestelijke gezondheidszorg (ggz) terechtkunnen.
De werkdruk verergert naar verwachting het tekort aan huisartsen. De Algemene Rekenkamer ziet dat naar schatting 25 procent van de huisartsen 15 jaar na het behalen van het diploma stopt, voornamelijk vanwege de hoge werkdruk.
Om die werkdruk enigszins onder controle te houden, voelen huisartsen de noodzaak om geen nieuwe patiënten aan te nemen. Tegelijk neemt het aantal huisartsenpraktijken af waardoor de trend van ontoegankelijke zorg wordt versterkt.
Huisartsen werken steeds vaker als waarnemer of in dienst van een andere huisarts. "Terwijl juist praktijkhouders nodig zijn", schrijft de Algemene Rekenkamer. "Zonder praktijkhouders zijn er geen praktijken waar patiënten zich kunnen inschrijven."
Pech als huisarts tegen euthanasie isHet feit dat mensen niet gemakkelijk kunnen overstappen, maakt het leven vaak een stuk ingewikkelder. Zoals voor Kasper Klaarenbeek, een 62-jarige man uit Veenendaal die vanwege een zeldzame vorm van kanker waarschijnlijk nog maar enkele jaren te leven heeft.
Nu is de kwaliteit van leven nog goed, maar als die heel slecht wordt, wil Klaarenbeek de optie voor euthanasie hebben. Zijn vorige huisarts wilde daarbij helpen. "Maar die viel uit vanwege ziekte. Mijn nieuwe huisarts is vanuit levensovertuiging tegen euthanasie. Bij andere huisartsen in Veenendaal kan ik dus niet terecht. Voor mijn gevoel verlies ik nu grip op iets belangrijks als mijn levenseinde."
Ingrid Joosten uit Lelystad moet voor haar diabetes geregeld naar de huisarts. Daarvoor moet ze vier kilometer rijden. In de buurt kan ze niet terecht vanwege patiëntenstops. "Nu gaat het nog, ik heb een auto. Maar wat als dat oude ding kapotgaat? Ik ben 70 jaar en heb een kleine AOW. Ik kan niet een nieuwe auto kopen. En het openbaar vervoer komt niet bij mijn huisarts. Daar maak ik me echt zorgen over."
Agema wil praktijkhouderschap stimulerenZorgminister Fleur Agema heeft via een Kamerbrief gereageerd op het rapport. Ze schrijft de oplossing vooral te zoeken in het vergroten van het aantal opleidingsplaatsen voor nieuwe huisartsen en het aantrekkelijker maken van het praktijkhouderschap. "Met één huisarts op 1250 inwoners ben ik ervan overtuigd dat dit mogelijk is."
De Landelijke Huisartsenvereniging (LHV) staat achter het voornemen om de huisartsenopleiding nog populairder te maken. Ruim een derde van de geneeskundestudenten kiest nu voor deze route.
Agema wordt nog niet concreet in haar brief over hoe ze het praktijkhouderschap aantrekkelijker wil maken, maar geeft aan te willen onderhandelen met zorgpartijen over een Aanvullend Zorg- en Welzijnsakkoord.
Financiële steun voor startende artsenVoor Marjolein Tasche, voorzitter van de LHV, is duidelijk wat nodig is om praktijkhouderschap te stimuleren. Nu al willen artsen geregeld praktijkhouder worden, maar krijgen ze de startfinanciering niet rond. De kosten voor huisvesting en personeel zijn de afgelopen jaren sterk gegroeid.
"Daaraan kunnen ook de overheid, zorgverzekeraars en gemeenten stevig bijdragen. Door praktijkstart financieel te ondersteunen, de organisatorische rompslomp te verminderen en met betaalbare, geschikte huisvesting."
De eenheid van kabinetsbeleid moet hersteld worden. Dat stelt een groot deel van de oppositie in het debat over de lintjeskwestie rond minister Faber. Volgens verschillende oppositiepartijen is die eenheid in het geding omdat Faber heeft geweigerd lintjesvoordrachten te ondertekenen, terwijl de premier en de minister van Binnenlandse Zaken wel hebben besloten hun handtekening te zetten.
Maar de coalitie lijkt de rijen gesloten te houden en ziet geen uiteenlopende standpunten binnen het kabinet. "De eenheid van kabinetsbeleid is een feit", zei VVD-leider Yesilgöz.
GroenLinks-PvdA-leider Timmermans legde in het debat drie eisen op tafel, namelijk dat Faber excuses maakt, alsnog tekent en in de toekomst alle voordrachten tekent. "Dat is de enige manier om de eenheid van kabinetsbeleid te herstellen." Ook wil hij dat premier Schoof het gedrag van de PVV-bewindsvrouw veroordeelt.
D66-leider Jetten en ChristenUnie-leider Bikker zeiden dat minister Faber "keer op keer" de eenheid van kabinetsbeleid geweld aandoet. "Het wordt hoog tijd dat u vertrekt", stelde Jetten. "Je doet mee in een kabinet, of je stapt eruit", stelde CDA-leider Bontenbal. "Als bewindspersoon kun je niet kiezen aan welk besluit je wel of niet meewerkt."
'Onzindebat'PVV-leider Wilders sprong in de bres voor 'zijn' minister die volgens hem helemaal niks raars heeft gedaan. "De minister mag een lintje weigeren. Het is een normale procedure, die niet vaak wordt toegepast, maar die wel bestaat." Hij sprak van een "onzindebat". Volgens Wilders verdient Faber juist alle steun en spreekt het kabinet gewoon met één mond.
BBB-voorvrouw Van der Plas betoogde dat oppositiepartijen met hun opstelling de toekomst van het land in gevaar brengen. Volgens haar is de oppositie "zelfs bereid om dit land de komende tijd volledig stil te zetten" door te dreigen met het wegsturen van Faber. "Terwijl er zoveel opgelost moet worden." Ze vreest dat het kabinet kan vallen door een motie van wantrouwen tegen Faber.
Later Faber en SchoofVan Vroonhoven van NSC erkende dat het debat gaat over de eenheid van kabinetsbeleid, en volgens haar lijkt het sinds gisteravond "weer ergens op". Ze doelde daarmee op het korte briefje dat Faber na overleg met de coalitie naar de Kamer stuurde, waarin de minister zich achter de voordrachten schaarde. "De minister zit weer in het gareel", zo zei zij na vragen oppositieleden.
Van Vroonhoven zei wel af te wachten "hoe het debat zich ontvouwt". De co-fractievoorzitter van NSC wil dat Faber belooft niet nog eens te weigeren een lintje te tekenen. Yesilgöz (VVD) erkende dat het optreden van Faber "geen fraai beeld" opleverde, en ze zei vooral te willen -net als Van Vroonhoven - dat de minister met inhoud aan de slag gaat.
Een paar oppositiepartijen sluit zich erbij aan dat Faber aan het werk moet gaan. Kamerlid Eerdmans van JA21 zei dat het kabinet aan het werk moet gaan "als een team" en vroeg zich of waarom er toch de hele tijd "doelpunten in eigen goal" worden gescoord door Faber. SGP'er Stoffer vroeg de premier om duidelijkheid over de eenheid binnen het kabinet en zei verder dat hij dan verwacht dat het is afgelopen "met deze rare fratsen".
Een aantal oppositiepartijen heeft laten weten vandaag met een motie van wantrouwen te komen om Faber weg te sturen. Maar zoals het er nu voorstaat lijkt het niet dat daarvoor steun komt uit de coalitie, waardoor er geen meerderheid voor is.
Later vanmiddag komen minister Faber en premier Schoof, die zich na aandringen van de oppositie meldde in de Tweede Kamer, aan het woord.
GroenLinks-PvdA-leider Timmermans noemde Faber "de grootste prutser die ooit in vak K heeft gezeten":
Het debat begon vanochtend met een boze oppositie die eiste dat de premier ook zou komen. In eerste instantie had het kabinet alleen minister Faber afgevaardigd. Oppositiepartijen waren daar ontstemd over, omdat volgens hen de eenheid van kabinetsbeleid in het geding is en daar gaat de premier over, stelden ze. Na een schorsing van een paar uur waarin Schoof liet weten toch te komen, werd het debat hervat.
Na de schorsing hebben de fractievoorzitters van de vier coalitiepartijen zich ook gemeld in de plenaire zaal van de Tweede Kamer. Aanvankelijk hadden PVV, VVD, NSC en BBB andere Kamerleden afgevaardigd.
Gisteren al woedeHet debat gaat over de lintjeskwestie die afgelopen weekend opspeelde en die erom draait dat minister Faber weigert vijf voordrachten voor koninklijke onderscheidingen te tekenen voor vrijwilligers die zich hebben ingezet voor vluchtelingen.
Dat leidde gisteren al tot woede in de Tweede Kamer. In het wekelijkse vragenuurtje zei Faber dat ze niet wilde tekenen omdat ze het werk van de vrijwilligers in strijd vindt met haar beleid. Ondertussen hadden de premier en minister Uitermark (Binnenlandse Zaken) al besloten zelf de voordrachten te tekenen.
Faber zei gisteren dat ze dat prima vindt, en dat dat dan ook namens haar gebeurt. Maar ze bleef bij haar standpunt dat ze zelf de voordrachten niet wil tekenen, omdat het werk van de vrijwilligers niet strookt met haar beleid om minder asielzoekers toe te laten.
