Aggregator

Tientallen lichamen van burgers verspreid over de straten, de een met boodschappentassen in de hand, de ander naast een fiets. Beelden van gruwelijkheden in de Oekraïense stad Boetsja gingen drie jaar geleden de wereld over. Ondanks het vele bewijsmateriaal is slechts een handvol daders veroordeeld.

Kort na de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 namen de Russen enkele voorsteden van Kyiv in, waaronder Boetsja. Inwoners die in de ogen van het Russische leger een snelle doortocht naar Kyiv in de weg stonden, moesten dit met de dood bekopen. De Russen werden teruggedrongen, maar ze lieten een spoor van verwoesting achter.

De beelden die na de bevrijding van Boetsja naar buiten kwamen schokten de wereld. Meerdere lichamen lagen met hun handen op hun rug gebonden op straat. Onderzoek wees uit dat veel slachtoffers daar zo weken hebben gelegen. Volgens de Oekraïense openbare aanklager zijn de Russen alleen al in de regio rond Boetsja verantwoordelijk voor 1800 doden.

'Zuivering'

Het Kremlin zei vrijwel direct dat de wreedheden in scène waren gezet, maar verschillende onderzoeken die sindsdien zijn uitgevoerd door uiteenlopende organisaties komen tot eenzelfde conclusie: de moorden kwamen voort uit een doelbewuste strategie. In onderschepte telefoongesprekken noemden Russische soldaten de campagne in de Oekraïense regio een "zuivering" van de zogenoemde "nazi's".

De Russische geheime diensten hadden lijsten opgesteld met daarop namen van mensen die mogelijk bij het Oekraïense leger zaten. Russische militairen gingen de deuren langs en iedereen die niet door hun keuring kwam, werd geëxecuteerd. Velen werden eerst gemarteld.

In Boetsja lagen tientallen doden in de Joeblanskastraat, die na het drama door inwoners "de weg des doods" werd genoemd. Oekraïense onderzoekers houden Russische parachutisten van het 234e regiment verantwoordelijk voor deze moorden. The New York Times kwam in december 2022, aan de hand van telefoongegevens, documenten, interviews en duizenden uren video tot dezelfde conclusie.

Oekraïens onderzoek hiernaar heeft al geleid tot de veroordeling van een commandant van het regiment, Artyom Tarjejev. Hij wordt verantwoordelijk gehouden voor de dood van Iryna Filkina. Een foto van haar levenloze lichaam, naast haar fiets en met felroodgelakte nagels, ging de wereld over.

Maandag werd de bevrijding van Boetsja herdacht. Op een bijeenkomst na afloop, waar ook Europese vertegenwoordigers bij aanwezig waren, zei de Oekraïense president Zelensky dat Rusland schuldig is aan ten minste 183.000 oorlogsmisdaden sinds het begin van de invasie. "Er moet gerechtigheid komen om te voorkomen dat het kwaad zich verder verspreidt. Druk op Rusland en sancties zijn nodig."

Bij verstek veroordeeld

Sinds het begin van de oorlog in Oekraïne lopen er tal van onderzoeken naar vermeende oorlogsmisdaden door de Russen. De meeste onderzoeken worden uitgevoerd in Oekraïne zelf, door Oekraïense aanklagers. Zij krijgen hierbij hulp van internationale juristen en forensische teams.

De Oekraïense openbaar aanklager, Oleksi Chomenko, zei tijdens de herdenking dat Oekraïense autoriteiten tot nu toe 178 Russen hebben aangeklaagd voor oorlogsmisdaden in Oekraïne.

21 daders zijn daadwerkelijk veroordeeld en zitten vast in Oekraïne. Daarbovenop zijn nog ruim honderd Russen bij verstek veroordeeld. Chomenko zegt dat Oekraïne er "onvermoeibaar aan werkt de daders voor het gerecht te brengen".

Ook het Internationaal Strafhof (ICC) in Den Haag doet onderzoek naar de betrokkenheid van Russische kopstukken bij oorlogsmisdaden in Oekraïne. Twee jaar geleden vaardigde het ICC een arrestatiebevel uit tegen de Russische president Poetin, met als hoofdreden de ontvoering van Oekraïense kinderen naar Rusland. Om dezelfde reden staat er een arrestatiebevel uit tegen Maria Lvova-Belova, de Russische commissaris voor kinderrechten.

Vorig jaar heeft het Strafhof ook arrestatiebevelen uitgevaardigd tegen twee Russische legerleiders. Het ICC verdenkt hen er onder andere van opdracht te hebben gegeven voor aanvallen op burgerdoelen in Oekraïne.

De kans dat deze topfunctionarissen daadwerkelijk achter de tralies belanden, is zeer klein. Rusland erkent het Internationaal Strafhof niet en Poetin kan nog altijd reizen naar landen die het ICC ook niet erkennen. Afgelopen september bezocht hij Mongolië, dat wel is aangesloten bij het ICC, maar desondanks geen gevolg gaf aan het arrestatiebevel.

Speciaal tribunaal

Na de herdenking in Boetsja riep de Europese delegatie op tot de oprichting van een "speciaal tribunaal voor de misdaad van agressie tegen Oekraïne".

EU-buitenlandchef Kaja Kallas voegde daar later aan toe dat het bewijs voor de oorlogsmisdaden in Boetsja voor zichzelf spreekt. "We weten precies wie de daders zijn. Met de technologie die we vandaag de dag tot onze beschikking hebben, is het onmogelijk dat dit onbestraft blijft."

Voor de eenheid van het kabinetsbeleid is het niet nodig dat asielminister Faber alsnog haar handtekening zet onder de voordracht voor koninklijke onderscheidingen voor vijf oud-vrijwilligers die zich hebben ingezet voor asielzoekers. Dat heeft premier Schoof gezegd in het debat over de lintjeskwestie, dat een groot deel van de dag heeft geduurd.

Schoof zei dat het hele kabinet steunt dat hij en minister Uitermark van Binnenlandse Zaken de voordracht wel hebben ondertekend, ook minister Faber. Daarmee heeft het voltallige kabinet uitgesproken dat de vijf vrijwilligers hun lintje verdienen en ook zullen krijgen. "Daarmee is de eenheid van kabinetsbeleid herbevestigd", aldus de premier.

Oppositiepartijen als GroenLinks-PvdA, SP en Partij voor de Dieren zijn het daar niet mee eens. Zolang Faber niets terugneemt van haar woorden dat het werk van de voorgedragen vrijwilligers "haaks" staat op haar beleid, spreekt het kabinet niet met één mond, vinden ze.

Zoals verwacht diende het overgrote deel van de oppositie een motie van wantrouwen in tegen Faber. Maar die haalde geen meerderheid, net als moties van wantrouwen tegen het hele kabinet en tegen Schoof.

De oppositie vindt dat er nu een smet blijft liggen op de onderscheidingen. "Ik ken deze vrijwilligers niet, maar zo'n lintje dat volhangt met deze derrie, dat accepteer je toch niet?", zei fractievoorzitter Ouwehand van de Partij voor de Dieren.

De oppositie wilde in ieder geval dat Faber de volgende keer wel gewoon haar handtekening zet en "stopt met buitenspelen". Zowel Schoof als Faber kon dat niet toezeggen. "Het staat een minister vrij om deze afweging te maken", betoogde de premier. Al had dat wel "in de boezem van het kabinet" moeten blijven en niet moeten uitlekken.

"Ik kan niet op zaken vooruitlopen, ik weet niet wat er in de toekomst op mijn bureau komt", antwoordde Faber zelf op de vraag van de oppositie of dit de laatste keer was dat ze zich zo heeft opgesteld. Ze vindt ook niet dat ze haar excuses moet aanbieden aan de vrijwilligers.

Faber: fatsoenlijke mensen

"Het is nooit mijn bedoeling geweest om iemand pijn te doen of te kwetsen", zei de minister. "De voorgedragen vrijwilligers doen met de beste bedoelingen hun werk, het zijn fatsoenlijke mensen." Toch had ze moeite om de voordrachten te ondertekenen.

"Vanwege haar portefeuille" worstelde ze met de voordrachten. Ze las naar eigen zeggen zaken in de dossiers die aanleiding vormden voor die worsteling, maar daar kon ze vanwege de privacy niet verder op ingaan. Het werk van de vrijwilligers stond volgens haar "op gespannen voet" met haar beleid om de instroom te beperken.

"Maar de premier en de minister van Binnenlandse Zaken hebben een bredere afweging gemaakt en wel hun handtekening gezet. En dat kan gewoon", aldus Faber.

Premier Schoof erkende dat de afgelopen dagen niet helemaal de juiste procedure is gevolgd. Eigenlijk had de zaak eerst in de ministerraad besproken moeten worden. Maar omdat de commotie toen al was ontstaan moest hij haast maken.

Hij heeft toen gebeld met zijn vicepremiers en de ministers Uitermark en Faber om zeker te weten dat hij steun had voor zijn aanpak. "De geest van de procedure is hiermee rechtgedaan."

Motie van wantrouwen

GroenLinks-PvdA, D66, CDA, ChristenUnie, SP, Denk, Partij voor de Dieren en Volt vinden dat Faber moet opstappen, maar ze slaagden niet in hun opzet.

Die partijen vormen samen een minderheid van 55 van de 150 zetels. De coalitiepartijen PVV, VVD, NSC en BBB hadden al gezegd dat ze Faber niet willen wegsturen, al hebben VVD, NSC en BBB ook aangegeven dat ze zeer ongelukkig zijn met haar optreden en vooral willen dat ze aan de slag gaat.

GroenLinks-PvdA-voorman Timmermans diende de motie in:

Nintendo onthult de hack-and-slashgame Hyrule Warriors: Age of Imprisonment voor de Switch 2. De game is een prequel van The Legend of Zelda: Tears of the Kingdom, dat in 2023 voor de Switch uitkwam. Age of Imprisonment komt in de winter van 2025 uit.

If you want to dip your toes into the deep, deep water of synth DIY but don’t know where to start, [Atarity] has just the resource for you. He’s compiled …read more

De rechtbank in Amsterdam heeft een 24-jarige man veroordeeld tot twintig maanden cel, waarvan vijf maanden voorwaardelijk, voor het uitlokken van zware mishandeling van Tamara Elbaz, bekend van de RTL-realityserie The Real Housewives of Amsterdam. De realityster werd vorig jaar september op de stoep voor haar huis naar de grond getrokken en hard geschopt en geslagen in het bijzijn van haar 4-jarige zoon.

De veroordeelde, Vuriano V., deelde zelf geen klappen uit. Hij handelde in opdracht van iemand anders en benaderde via Snapchat twee minderjarigen om in ruil voor geld Elbaz te mishandelen. Deze jongens moesten de aanval filmen, omdat ze pas na het leveren van bewijs het beloofde geldbedrag zouden krijgen.

De realityster zei eerder niet te weten wat het motief voor de mishandeling is geweest. In de rechtbank kwam hier ook geen duidelijkheid over. Elbaz is sinds het tweede seizoen in de realityshow The Real Housewives of Amsterdam te zien. Ook heeft ze een podcast, Geen Filter.

Opdrachtgever onbekend

De rechtbank spreekt van een aanval die "op professionele manier" is voorbereid. Zo werd de woning van Elbaz vooraf geobserveerd en zijn foto's van haar gedeeld. De 43-jarige Elbaz hield een hersenschudding over aan de mishandeling. De rechtbank zegt dat de lichamelijke gevolgen gezien het geweld veel erger hadden kunnen zijn. De twee minderjarigen, destijds 15 en 17 jaar, werden na de mishandeling gearresteerd.

Wie de opdrachtgever van V. was, blijft onduidelijk. Hij weigerde in de rechtbank om de naam bekend te maken. "Ik ken diegene niet echt goed", zei V., die stelde dat hij geldproblemen had en de opdracht daarom had aangenomen. De rechtbank noemt het "zorgwekkend" dat hij vanwege financiële problemen zware mishandeling heeft uitgelokt.

Dat V. blijft zwijgen over de opdrachtgever leidt volgens de rechter tot "heel veel onrust" bij Elbaz "omdat zij nog steeds niet weet uit welke hoek de dreiging van geweld komt. Met zijn stilzwijgen houdt verdachte de dreiging aan het adres van Elbaz in stand."

Naast de celstraf moet V. ook een schadevergoeding van bijna 6000 euro betalen aan Elbaz. De minderjarigen staan op een later moment achter gesloten deuren voor de rechter.

Compleet overhoop

Op Instagram schrijft Elbaz dat ze "kan leven" met de uitspraak. "Wat er met mij is gebeurd, heeft mijn leven compleet overhoop gehaald. Het was heftig, pijnlijk en vooral ook beangstigend, zeker omdat mijn zoontje Alexander erbij was toen het gebeurde."

Elbaz benadrukt dat ze ondanks de uitspraak nog steeds in het duister tast over de opdrachtgever. "Wie heeft de opdracht gegeven om mij aan te vallen? Diegene is nog steeds niet gepakt en ik zal niet stoppen tot die waarheid boven tafel komt."

Het militaire regime in Myanmar heeft volgens staatmedium MRTV een staakt-het-vuren aangekondigd in het land om de schade van de aardbevingen te kunnen herstellen. Volgens de verklaring die op MRTV werd voorgelezen gaat het staakt-het-vuren per direct in en duurt het tot 22 april.

Eerder kondigde ook een coalitie van verzetsgroepen, Drie Broederschap Alliantie, aan om de wapens een maandlang neer te leggen vanwege de aardbevingen. De groep zegt geen offensieven meer uit te gaan voeren tegen regeringsdoelen, maar zegt de wapens nog wel te gebruiken als het zich tegen aanvallen van het regeringsleger moet verdedigen.

In een verklaring drong de regering er bij verzetsgroepen op aan om zich aan het staakt-het-vuren te houden en bijvoorbeeld niet het openbaar vervoer te verstoren of burgers aan te vallen. Iedere schending hiervan leidt volgens het regime tot "tegenmaatregelen om het publiek te beschermen".

Dodental opgelopen tot ruim 3000

Het officiële dodental als gevolg van de bevingen ligt op meer dan 3000. Volgens onofficiële bronnen ligt het dodental zelfs al op ruim 3700. Sinds de staatsgreep in 2021 door het leger woedt er in het land een burgeroorlog.

Buitenstaanders worden grotendeels geweerd door het regime en hoewel de regering inmiddels zegt noodhulp uit het buitenland toe te staan, komt de hulpverlening moeilijk op gang. Hulpverleners werd het moeilijk gemaakt om bij getroffen gebieden te komen waar veel rebellen actief zijn en het leger bleef doorgaan met luchtaanvallen op rebellendoelen.

Het begon met de beste intenties, vertelt het Bedumse gemeenteraadslid Rolf van Bruggen (Hogeland Lokaal Centraal). In zijn gemeente moest een permanent asielzoekerscentrum (azc) komen. Andere kernen in Het Hogeland leverden al een bijdrage: Uithuizen en Winsum hebben al een azc, Warffum is zwaar getroffen door de gaswinning.

Dus opperde Van Bruggen afgelopen zomer tijdens een openbare bijeenkomst om zijn eigen dorp, Bedum, mee te nemen in een onderzoek naar geschikte locaties voor azc's. "Ik zie een gezonde kern met veel maatschappelijke betrokkenheid, dus waarom zouden wij niet ons steentje bij kunnen dragen?"

Dat heeft Van Bruggen geweten. Sinds die opmerking wordt het raadslid bestookt met opmerkingen, zowel online als in de 'echte wereld'. De strekking: waarom zorg jij ervoor dat er honderden asielzoekers naar ons dorp komen? "Terwijl ik dat besluit helemaal niet genomen heb, dat heeft het college gedaan", zegt Van Bruggen. "Maar die feiten doen er niet toe, ik word door een deel van de bevolking gezien als de grote boeman."

Fysiek geweld

Dat vindt het raadslid op zich geen probleem. "Democratie betekent soms ook dat je dingen besluit die mensen niet willen, maar die wel nodig zijn. Ik ben er ook van overtuigd dat veel mensen hier achter de komst van een azc staan, maar dat je de luide tegenstanders veel meer hoort."

Dat de verwijten overgingen in intimidatie en zelfs fysiek geweld, is natuurlijk wél een probleem. Dat vinden ook de politie en de burgemeester. Van Bruggen krijgt sinds het geweldsincident politiebeveiliging. "Ik vind dat je als raadslid zonder angst je werk moet kunnen doen, daarom wil ik hier aandacht voor vragen."

Hevige protesten op meerdere plekken

De laatste jaren zijn er op diverse plekken in het land hevige protesten tegen de komst van azc's geweest, met wisselende uitkomsten. Zo werd het gemeentehuis in Sint-Michielsgestel bekogeld met tientallen eieren, rookfakkels en zwaar vuurwerk, vanwege de aangekondigde komst van een azc in Berlicum. De gemeenteraad besloot na de protesten voorlopig te stoppen met de plannen voor een azc.

Eind vorig jaar werden in het Gelderse 's-Heerenberg (gemeente Montferland) raadsleden bekogeld met vuurwerk, naar aanleiding van de mogelijke komst van een azc in Didam. Vooralsnog gaan de plannen in de Gelderse gemeente door, wel kunnen inwoners nog meepraten over hoe en waar de asielzoekers precies opgevangen gaan worden. In Albergen opende een azc eind september de deuren na jaren van protesten en rechtszaken.

'Nog nooit met zoveel gemeenten in gesprek geweest'

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) zegt weerstand bij de komst van een nieuwe locatie "regelmatig" tegen te komen. "Als een azc er eenmaal staat, gaat het meestal wel goed. We maken zelfs mee dat de buurt het jammer vindt als een azc de deuren sluit."

De organisatie zegt dankzij de spreidingswet, die de opvang van asielzoekers beter over het land verdeelt, nog nooit met zoveel gemeenten in gesprek te zijn geweest over plannen voor asielopvang. 160 meer dan voorheen. "In feite is elke gemeente nu aan zet om hun bijdrage, zoals die met de provincies is afgesproken, met onze hulp voor elkaar te krijgen."

Agressie, intimidatie en geweld

Belangenverenigingen van wethouders en raadsleden zien dat hun leden vaker te maken krijgen met geweld en intimidatie, vaak rond 'gevoelige thema's'. De komst van mogelijke azc's is er daar volgens hen zeker één van.

Hanneke Willemstein, voorzitter van de Nederlandse Vereniging voor Raadsleden: "Het gaat om een landelijke opgave, die gemeenten moeten oplossen. Raadsleden staan het dichtst bij de burger en krijgen direct de kritiek te horen vanuit de samenleving. En dat gaat er soms heftig aan toe. Mensen moeten zonder last en ruggespraak hun werk blijven doen, in veiligheid. Dat staat hierdoor wel onder druk."

Een op de drie raadsleden heeft sinds 2021 met enige vorm van agressie, intimidatie of geweld te maken gehad, blijkt uit recent onderzoek. Dat raadsleden politiebeveiliging moeten krijgen, zoals het Groningse raadslid Van Bruggen, is volgens de onderzoekers relatief uniek; dat gebeurt bij 13 procent van de mensen die incidenten hebben meegemaakt.

Extra raadsvergadering en nieuw protest

Het Bedumse raadslid Van Bruggen zegt niet voor de druk te zullen zwichten. Vanavond staat er een ingelaste raadsvergadering over het onderwerp op de agenda. Daar valt geen besluit over de komst van het azc, dat gebeurt naar verwachting pas in het najaar. De tegenstanders hebben wel een nieuwe demonstratie aangekondigd, voorafgaand aan de vergadering.

Ondertussen heeft Van Bruggen al "meer dan duizend" steunbetuigingen ontvangen. Die komen uit heel het land, tot het ministerie van Binnenlandse Zaken aan toe, maar toch vooral uit zijn eigen Bedum. "Hol kop d'r veur", schrijft iemand hem in het Gronings. Van Bruggen: "En dat blijf ik doen."

Nintendo kondigt de openwereldgame Mario Kart World aan voor de Nintendo Switch 2. De game ondersteunt zowel individuele races voor maximaal 24 spelers als een Free Roam-openwereldmodus. De game komt op 5 juni 2025 uit voor tenminste 80 euro.

Bij een grote internationale politieactie is een kinderpornoplatform offline gehaald. Dat gebeurde al op 11 maart, maar is vandaag door de politie bekendgemaakt. Ruim 30 landen, waarvan veel Europese, werkten mee met de actie.

De server stond in Nederland en is met hulp van de Nederlandse politie in beslag genomen.

Op het platform genaamd 'KidFlix' waren online tienduizenden video's van seksueel misbruik van kinderen te bekijken. Gebruikers betaalden via het dark web in cryptomunten, waarna ze filmpjes konden bekijken. Gemiddeld werd iedere drieënhalf uur een nieuwe video op de site geplaatst, zegt de politie. De gebruikers konden ook zelf video's streamen en filmpjes aanbieden.

Wereldwijde actie

De internationale actie werd gecoördineerd door Europol en duurde van 10 tot 23 maart. Politiediensten uit ruim dertig landen gingen in deze periode op zoek naar verdachten. Niet alleen Europese landen namen deel aan de actie, ook onder meer Australië en Colombia werkten mee.

De Duitse politie kwam het platform in april 2022 op het spoor, waarna een onderzoek werd opgestart. In bijna drie jaar tijd logden 1,8 miljoen gebruikers in op de website. Daarvan zijn er 1400 door de politie geïdentificeerd, door het betalingsverkeer van het platform te onderzoeken.

Nederlandse gebruikers

In de zaak zijn 1393 mensen als verdacht aangemerkt en naar 103 van hen is een onderzoek ingesteld. Er zijn 96 doorzoekingen gedaan.

In Nederland zijn dertien verdachten geïdentificeerd en bij vijf van hen zijn huiszoekingen gedaan. Daarbij zijn verschillende gegevensdragers, zoals een laptop en een telefoon, in beslag genomen. De politie heeft nog geen mensen aangehouden, maar dit kan nog gebeuren nadat de gegevensdragers zijn onderzocht.

De andere verdachten hebben een waarschuwingsgesprek gevoerd met een wijkagent. Deze mensen hebben zich voor zover bekend niet eerder schuldig gemaakt aan het kijken van kinderporno en staan niet in contact met kinderen, zegt de politie.

Nintendo onthult officieel de Switch 2. De console beschikt onder meer over een groter en scherper 7,9"-lcd-paneel, terwijl de dikte gelijk blijft. De Joy-Cons 2 hebben een nieuwe C-knop en grotere SL- en SR-knoppen en joysticks. De console komt op 5 juni 2025 uit voor 470 euro.

Het landelijke wietexperiment gaat volgende week in afgezwakte vorm de volgende fase in. Oorspronkelijk was het de bedoeling dat vanaf maandag in tien gemeenten alleen nog legale cannabis (wiet en hasj) verkocht mag worden. Maar voor hasj komt maandag te vroeg, staat in een brief aan de Tweede Kamer van minister Van Weel van Justitie en Veiligheid en staatssecretaris Karremans van Jeugd, Preventie en Sport.

De handhaving op wiet gaat maandag wel van start, maar op hasj wordt pas vanaf 10 juni gehandhaafd. "Op dit moment is het namelijk nog onzeker of er voldoende hasj aanwezig is om alle coffeeshops continu te bevoorraden." En als er te weinig legale hasj te koop is, kan dat leiden tot illegale handel op straat.

Het besluit is genomen op verzoek van de burgemeesters van de deelnemende gemeenten, zegt een woordvoerder van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Coffeeshophouders in die gemeenten trokken vorige maand aan de bel: ze schreven in een brandbrief dat 7 april niet haalbaar is. "We zijn op de goede weg, maar nog niet helemaal klaar. Het risico op chaos en een mislukt experiment is daardoor enorm."

Hele keten legaal maken

In Nederland geldt nu nog een gedoogbeleid voor cannabis: de verkoop is toegestaan, maar de teelt is strafbaar en wordt ook bestreden door politie en justitie. Het doel van het wietexperiment, dat meerdere jaren duurt, is om de hele keten legaal te maken: van de teelt tot het gebruik.

Aan het experiment doen alle coffeeshops in tien gemeenten mee: Arnhem, Almere, Breda, Groningen, Heerlen, Maastricht, Nijmegen, Tilburg, Voorne aan Zee en Zaanstad. In totaal zijn dat zo'n tachtig coffeeshops.

In 2020 startte de zogenoemde 'voorbereidingsfase'. Inmiddels is het experiment dus bijna in de zogenoemde 'experimenteerfase' beland, waarin alleen nog legale cannabis verkocht mag worden.

Zorgen over hasj

Tot nu is vooral legale hasj een zorgenkind in het experiment. Coffeeshophouders uitten eerder al zorgen over de beschikbare hoeveelheid, en ook de kwaliteit van de legale hasj is volgens sommige coffeeshophouders minder dan die van illegale hasj.

In een reportage van Nieuwsuur proeft coffeeshopmedewerker Jesse duidelijk verschil tussen illegale Marokkaanse en Nederlandse legale hasj:

Volgens coffeeshophouder Willem Vugs uit Tilburg hebben veel telers in het experiment eerst gefocust op het produceren van legale wiet, en pas later op het produceren van legale hasj. En dat is volgens hem "een nog moeilijker proces".

Hij is "zeer content" met het besluit om de handhaving op hasj uit te stellen naar 10 juni. "Ik ben blij dat de telers meer tijd krijgen om de benodigde kwaliteit en diversiteit te maken."

Wel twijfelt hij of 10 juni niet ook te vroeg komt. "Waarschijnlijk houdt de problematiek langer dan twee maanden aan."

The list of countries to achieve their own successful orbital space launch is a short one, almost as small as the exclusive club of states that possess nuclear weapons. The …read more

Een bijgewerkte versie van de nieuwste update voor de Steam Deck-client lost de bootloopproblemen op waarvan sommige apparaten last hadden. De eerdere versie van de update liet sommige Steam Decks continu crashen bij het opstarten.

Een database van de koepelorganisatie van providers, GSMA, vermeldt de eerste Samsung-smartphone met dubbel vouwbaar scherm. De typenummers lijken uit te wijzen dat de telefoon alleen zal verschijnen in China en Zuid-Korea.

Vriend en vijand zit er klaar voor. Naar verwachting vanavond rond 22.00 uur Nederlandse tijd kondigt de Amerikaanse president Trump een nieuwe serie importheffingen aan op buitenlandse goederen. Volgens hem is dat goed voor de Amerikaanse economie, en daarmee voor bedrijven en consumenten.

Omdat de president de VS een nieuw gouden tijdperk voorspiegelt, heeft Trump deze dag uitgeroepen tot een soort Amerikaanse Bevrijdingsdag: 'Liberation Day'. In de tuin van het Witte Huis zou hij met een serie aan heffingen de Verenigde Staten "vrij" willen maken van de economische banden met het buitenland. Die zijn volgens hem oneerlijk.

Economen vermoeden juist dat de VS zich met alle heffingen economisch in de eigen voet zal schieten. Onderdelen en grondstoffen uit het buitenland zijn niet zomaar door Amerikaanse alternatieven te vervangen. Daarom dreigt de rekening bij Amerikaanse consumenten terecht te komen. Al langere tijd staat vooral de Amerikaanse beurs in het rood, helemaal nadat Trump zelf het woord recessie had laten vallen.

Mede daarom zou tot het laatste moment onduidelijk blijven wat Trump gaat doen.

Waar zijn importheffingen eigenlijk goed voor?

Importheffingen zijn belastingen die een land kan opleggen aan bedrijven en consumenten die bepaalde goederen of grondstoffen uit het buitenland kopen. Landen voeren die heffingen doorgaans in om hun eigen bedrijven of economie te beschermen. Bijvoorbeeld omdat in een ander land spullen dankzij overheidssteun extreem goedkoop worden gemaakt.

De Amerikaanse president Trump vindt dat met name China, Canada, Mexico en de Europese Unie te veel in de VS verkopen en te weinig Amerikaanse spullen kopen.

Is de handelsbalans tussen Europa en de VS wel zo oneerlijk?

Met extra heffingen worden buitenlandse goederen duurder. Daarmee zouden Amerikanen meer Amerikaanse spullen kopen. In zijn eerste termijn kwamen de kosten van staalheffingen van Trump op het bordje van Amerikaanse autokopers terecht, zo berekende het CBS. Daarom wordt er zelfs binnen Trumps Republikeinse partij met enige zorg naar 'Liberation Day' uitgekeken.

Trump heeft dit jaar toch al allerlei heffingen ingevoerd?

Voor, tijdens en na zijn inauguratie ruim twee maanden geleden heeft Trump veel gezegd, op sociale media gepost, een recordaantal decreten ondertekend, uitgesteld en weer afgezwakt. In eerste instantie richtte hij zijn heffingspijlen op China en de buurlanden Canada en Mexico. Na een 'goed gesprek' met Mexico werden die maatregelen weer uitgesteld.

Op 12 maart kwamen er heffingen van 25 procent op respectievelijk staal en aluminium uit alle landen. Later hintte Trump op uitzonderingen. Vervolgens kwam ook de EU in zijn vizier, met heffingen op auto's en auto-onderdelen. Die zouden onderdeel zijn van het grote pakket dat Trump vandaag bekend zal maken.

Wat gaat Trump precies invoeren?

Aanvankelijk werd verwacht dat Trump voor alle landen zogenoemde 'wederzijdse invoerrechten' gaat opleggen. In zijn woorden: landen met heffingen op Amerikaanse producten worden met gelijke munt terugbetaald. Zo is Trump niet te spreken over het feit dat er onder meer in de EU btw wordt geheven, ondanks dat die niet specifiek op Amerikaanse producten, maar voor alles geldt.

Afgelopen week lekte uit dat weer was besloten om per direct voor alle landen één extra importheffing van 20 procent in te voeren. Na grote onrust onder Amerikaanse bedrijven, zoals autoproducenten, zou afgelopen weekend een nieuw plan zijn bedacht. Voor een aantal landen zouden extra tarieven komen, die ook lager dan die eerdere 20 procent zouden zijn. Wat Trump vandaag precies aankondigt blijft tot het laatste moment gissen. Ook wanneer die heffingen ingaan.

Waarom is dat moment van ingaan belangrijk?

Als heffingen per direct ingaan moeten Amerikaanse bedrijven die al spullen in het buitenland hebben besteld bij aankomst alsnog extra betalen. Terwijl daar bij het bestellen niet van was uitgegaan. Dat kan bedrijven enorm hard raken.

Trump kan daarom besluiten om alles wat al onderweg is naar de VS uit te sluiten van de heffingen. Of de nieuwe heffingen later in laten gaan. Nadeel is dat bedrijven die tussenperiode kunnen gebruiken om massaal extra spullen uit het buitenland in te slaan.

Gaan Nederland en de Europese Unie reageren op de heffingen?

Economen van ING rekenden eerder uit dat de Nederlandse economie door de extra 25 procent op Europese auto's per jaar honderden miljoenen kan verliezen. Zo'n heffing op álle producten kan tot in de miljarden lopen.

Maar omdat Trump zoveel roept, besloot Europa om eerst af te wachten wat hij concreet gaat doen. In het ergste geval zou Brussel de steunpilaren van Trump uit het Amerikaanse bedrijfsleven willen aanpakken, zoals techgiganten en banken.

De voor- en nadelen van importheffingen uitgelegd:

Apple heeft de update die lossless audio via USB-C mogelijk maakt op zijn koptelefoon AirPods Max offline gehaald. De update kwam dinsdag uit, maar is nu niet meer te vinden en de site vermeldt dat de update snel zal komen.

Nederlandse gebruikers van WhatsApp zien sinds deze week een AI-chatbot in de interface. Die chatbot kan niet in groepen en leest geen berichten mee. Hij werkt niet op de desktopversie van WhatsApp. De functie heeft wel een permanente niet-verwijderbare knop in de interface.

De Publieke Omroep gaat flink op de schop, schrijft het AD. Minister Bruins (Media) wil dat er in plaats van de elf omroepen die er nu zijn, vijf 'omroephuizen' komen. Haagse bronnen bevestigen dat.

De krant heeft een conceptbrief over de plannen in handen, die Bruins vrijdag na de ministerraad naar de Tweede Kamer wil sturen. Die brief zou in een voorbereidend overleg al zijn goedgekeurd.

Minister Bruins wil niet beamen of de informatie klopt. "Ik heb een hervorming aangekondigd van de Publieke Omroep", zegt hij. Meer wil hij er niet over kwijt. Ook niet of het plan vrijdag op de agenda van de minsterraad staat. "U hoort van mij zodra dat wel kan."

Nauw samenwerken

Volgens het AD wil Bruins dat nieuwe omroepen niet meer kunnen toetreden tot het nieuwe bestel. De elf omroepen die er nu zijn, moeten - ook organisatorisch - nauw gaan samenwerken in vier, of hooguit vijf omroephuizen.

Tot nu toe werd elke vijf jaar gecheckt of een omroep nog minimaal 100.000 leden had. Dat aantal is nodig om te worden toegelaten tot het stelsel. Het staat voor een specifieke achterban en is daarom goed voor de pluriformiteit in de uitzendingen, is het idee.

Maar dat zou anders moeten. De minister wil volgens de conceptbrief zorgen dat de pluriformiteit van het omroepbestel gewaarborgd blijft door een wettelijke opdracht aan de samenwerkingsverbanden te geven. Die zijn dan verplicht om aan alle geluiden in de samenleving te laten horen.

Het leger van Myanmar heeft schoten gelost op hulpverleners van een Chinese hulporganisatie, zegt een rebellengroep. De gewapende groep zegt dat er schoten werden gelost op het hulpkonvooi van negen voertuigen op een weg in het noorden van de deelstaat Shan. Ze waren op weg met spullen naar de stad Mandalay, die zwaar is getroffen door de aardbeving van vrijdag.

Myanmar is in de greep van geweld sinds de staatsgreep in 2021. Er woedt een burgeroorlog tussen de junta, en etnische milities en verzetsgroepen door het hele land. De zware aardbeving heeft de omstandigheden in het land verder verslechterd. De hulpverlening komt moeizaam op gang, hoewel het leger van Myanmar open zegt te staan voor hulp uit het buitenland.

Verzetsgroepen

De hulpverleners uit China die onderweg waren naar Mandalay werden begeleid door een van de rebellengroepen in het land. De junta spreekt de door hen gemelde aanval op het konvooi tegen. Zij zeggen dat er schoten in de lucht werden gelost omdat de hulpverleners niet stopten toen ze daartoe werden bevolen.

Het Chinese ministerie van Buitenlandse Zaken meldt niets over de aanval, maar zegt wel dat de reddingswerkers en hulpgoederen veilig zijn en inmiddels onderweg zijn naar Mandalay. China is economisch zeer belangrijk voor Myanmar en vormt samen met Rusland ook een van de grootste wapenleveranciers van het leger.

Meerdere verzetsgroepen hebben gezegd dat ze een maand niet zullen vechten om ervoor te zorgen dat hulpverleners hun werk kunnen doen in het land. De junta zegt ook te stoppen met aanvallen, maar wel defensieve maatregelen tegen gewapende verzetsgroepen te blijven nemen. Verzetsgroepen zeggen dat de junta doorgaat met aanvallen. Ook Amnesty International zegt dat het militaire regime aanvallen blijft uitvoeren.

Levend onder puin gehaald

Het officiële dodental als gevolg van de aardbeving is inmiddels opgelopen tot ruim 2700 doden, maar lokale tellingen komen uit boven de 3700. Volgens het regime van Myanmar zijn er meer dan 400 vermisten.

Vandaag werd nog een 26-jarige man levend onder het puin van een ingestort hotel in Naypyidaw gehaald. Hij werd voorzichtig door een gat in de vloer getrokken en op een brandcard gelegd, bijna 108 uur nadat hij onder het puin terechtkwam van het hotel waar hij werkte.

Meer hulp onderweg

Inmiddels zijn er ook spullen onderweg vanuit de Europese Unie naar Myanmar om de bevolking na de aardbeving te helpen. De eerste vlucht met 80 ton aan goederen is onderweg van Kopenhagen naar Yangon. Daar worden de spullen overgedragen aan Unicef en andere hulporganisaties. Het gaat onder meer om tenten en sanitaire voorzieningen.

De Raad van State heeft omwonenden van Teuge bij vrijwel alle bezwaren die ze hebben tegen het vliegveld in het gelijk gesteld. De hoogste bestuursrechter in Nederland heeft het zogenoemde luchthavenbesluit van de provincie vernietigd.

De provincie moet nu opnieuw met alle betrokkenen in overleg over een nieuw luchthavenbesluit. Voor het vliegveld zelf verandert er voorlopig niets omdat het kan terugvallen op oude besluiten.

Wel gaan er strengere geluidsnormen gelden. In de oude besluiten was die norm namelijk te ruim, zegt een woordvoerder van de Raad van State. "We willen voorkomen dat bewoners te maken krijgen met geluidsoverlast in de tijd dat er een nieuwe regeling komt."

'Klap in het gezicht'

"Het vliegt allemaal rustig door", reageert Geert Boreel van het bewonersplatform Vlieghinder Teuge bij Omroep Gelderland. "Maar uiteindelijk is deze uitspraak van de Raad van State een klap in het gezicht voor de provincie, die meer dan tien jaar aan het Luchthavenbesluit gewerkt heeft. Het moet nu de prullenbak in."

Teuge, officieel Teuge International Airport, is een klein vliegveld tussen Apeldoorn en Twello. Het wordt veel gebruikt door kleine vliegtuigen, helikopters en voor rondvluchten en parachutespringen.

Stop op vliegbewegingen

Omwonenden zeggen geluidsoverlast te ondervinden van het opstijgen en landen van de vliegtuigen, maar ook van het taxiën en proefdraaien op de grond. Ze eisten daarom tot aan de hoogste rechter toe een stop op het totaal aantal vliegbewegingen op Teuge: het zouden er per jaar niet meer dan 60.000 moeten zijn.

Toch nam de provincie geen maximaal aantal vliegbewegingen op in het luchthavenbesluit van 2022. Een stop op het aantal vluchten is onnodig, stelde een woordvoerder van de provincie eerder, omdat in het luchthavenbesluit een maximale geluidsruimte voor het vliegveld is vastgelegd. Hoe lichter en stiller de vliegtuigen, hoe meer vluchten mogelijk zijn. Als ze meer herrie maken, betekent dat automatisch minder bewegingen, redeneerde de provinciewoordvoerder.

Maar in de uitspraak van vanochtend gaat de Raad van State niet mee in de redenering. Ook wordt gehekeld dat onduidelijk is welke vliegbewegingen, bijvoorbeeld van helikopters, wel of niet zijn opgenomen in het besluit. Eventuele geluidsoverlast voor omwonenden door het proefdraaien en taxiën lijkt de provincie helemaal niet te hebben onderzocht.

Besluit vernietigd

Al met al stelt de Raad van State de omwonenden dus op vrijwel alle punten in het gelijk. "Het besluit moet worden vernietigd wegens strijd met de wetgeving", aldus de Raad. De provincie moet nu een nieuw luchthavenbesluit maken en de proceskosten van 2267,50 euro betalen.

"Er zaten zoveel fouten in en zoveel onregelmatigheden, dat ik niet verbaasd ben dat de Raad van State tot dit besluit is gekomen", aldus Boreel van Platform Vlieghinder Teuge. "Ik zou ontzettend teleurgesteld geweest zijn als het anders was."