Na felle bewonersprotesten tegen de komst van asielzoekers in Berlicum en Best, zijn er ook in Bussum, Bedum en Roosendaal demonstraties geweest.
In Bussum dwongen boze bewoners burgemeester Han ter Heegde voor het gemeentehuis tot een gesprek over de komst van een azc met 300 plekken. In Het Hogeland gaat de gemeente terug naar de tekentafel omdat omwonenden een azc met 350 plaatsen veel te groot vonden. In de gemeente Roosendaal zijn de plannen voor een azc bij het dorp Heerle na bewonersprotesten van tafel.
De protesten tegen azc's volgen elkaar de laatste tijd snel op. Vorige week donderdag besloot de gemeenteraad van Sint-Michielsgestel dat er voorlopig geen asielzoekerscentrum komt in het dorp Berlicum, nadat een demonstratie daar uit de hand was gelopen. In Best werd gisteren een informatiebijeenkomst over een azc voortijdig stilgelegd, toen meer dan 400 bewoners luidruchtig demonstreerden en vuurwerk afstaken.
De aanwezigen werden door agenten naar buiten begeleid:
In Bussum kwamen enkele tientallen bewoners gisteravond verhaal halen bij burgemeester Ter Heegde (VVD), meldt NH. De gemeente wil vanaf komende zomer 300 asielzoekers huisvesten op het terrein van een voormalige horecagroothandel.
De demonstranten, die eerder al een weg blokkeerden, maken zich zorgen over de veiligheid. Ze zijn vooral bang voor overlast door alleenreizende mannen tussen de 18 en 34 jaar.
NatuurgebiedenToen de burgemeester probeerde uit te leggen dat de gemeente werkt aan een veiligheidsplan, leidde dat tot hoon. "Deze locatie, vlak bij twee natuurgebieden, is niet te beveiligen", aldus meerdere bewoners.
"Wij willen gewoon met u in gesprek, want u luistert niet naar ons", verwoordde een van de betogers haar boosheid. "Er is nul inspraak geweest", zei een man op een fiets tegen de burgemeester. Zijn buurman schreeuwde: "Jij zet ons buitenspel."
Ter Heegde bleef geduldig antwoord geven. Hij wees erop dat er formeel geen inspraak hoeft te worden georganiseerd bij de komst van een azc. "Je zou inspraak kunnen doen, maar het is de vraag of dat verstandig is", stelde hij.
Geen slagbomenDe Groningse gemeente Het Hogeland maakt een pas op de plaats na bewonersprotesten, schrijft RTV Noord. De gemeente, die eerder asielzoekers opving in containerwoningen, wilde een azc bouwen voor 350 mensen bij het dorp Bedum. Geen slagbomen, geen hekken, maar een prettige, open opvang, zo was het idee. Maar veel omwonenden vonden het plan veel te massaal, waren bang voor waardedaling van hun huis en vroegen zich luidkeels af waarom de uitgestrekte gemeente de asielzoekers niet verspreid kan opvangen.
In een door veel Bedummers bijgewoond spoeddebat gisteravond probeerde wethouder PvdA-wethouder Han Hefting het oorspronkelijke plan te redden. Hij was nog maar een paar minuten aan het woord toen een aantal bewoners weer boos naar buiten stapte. "Dit gelul willen wij niet meer aanhoren", riepen ze.
Even later deed Hefting alsnog de toezegging ook naar andere dorpen te gaan kijken voor de huisvesting van asielzoekers. CDA-gemeenteraadslid Harma Dost: "Dit was een valse start. Terug naar de tekentafel."
18 tegen 16De 125 bewoners die zich gisteravond hadden verzameld in de raadszaal van Roosendaal bleven wel zitten tot het eind van de vergadering. Na eerdere luidruchtige protesten hielden ze zich zelfs muisstil. Pas toen de gemeenteraad met 18 om 16 stemmen tegen de komst van een azc bij het dorp Heerle stemde, ontstond gejuich en gejoel op de publieke tribune.
De raad liet zich overigens niet zozeer leiden door de boosheid van de omwonenden, meldt Omroep Brabant. Het ging vooral over de beoogde locatie bij Heerle. Het perceel aan de Bergsebaan tussen Roosendaal en Bergen op Zoom ligt ingeklemd tussen een snelweg en een vuilverwerkingsbedrijf. Een meerderheid van de raad vond de plek vanwege geluids- en stankoverlast niet geschikt voor het onderbrengen van vluchtelingen.
Gemeenteraadslid Bejar Taher (D66) stemde vóór een vluchtelingenopvang in Heerle: "Ik vond het bedenkelijk dat tijdens het debat niemand stilstond bij het lot van de asielzoekers", zei hij. " Het zijn echt niet allemaal gelukzoekers. Toch ben ik blij dat de democratie heeft gewonnen en ik hoop dat de Heerlenaren rust krijgen."
Opsporingsdiensten schieten tekort bij het aanpakken van mensenhandel. Dat constateert Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen, Conny Rijken.
Uit een eigen studie van de Nationaal Rapporteur blijkt dat er bij de politie, de Nederlandse Arbeidsinspectie en de Koninklijke Marechaussee veel signalen binnenkomen, maar dat de diensten daar wisselend mee omgaan. In sommige gevallen schieten de opsporingsdiensten "ernstig tekort", zegt Rijken.
Signalen van mensenhandel zijn bijvoorbeeld het ontbreken van huisvesting, seksuele uitbuiting of geweld en lange werkdagen. Daders lijken vaak misbruik te maken van kwetsbaarheden van slachtoffers, zoals psychische problemen, schulden of minderjarigheid.
"Ook mensen die niet specifiek op de portfolio mensenhandel zitten, moeten signalen herkennen, oppakken en doorverwijzen", stelt Rijken. "Denk bijvoorbeeld aan diefstal of bij het oppakken van een drugsrunner. Het kan zijn dat diegene in een netwerk zit. Ook de persoon achter de balie of de wijkagent moet daar alert op zijn en signalen doorsturen."
'Te afwachtend'De rapporteur concludeert dat de opsporingsdiensten verschillen in het signaleren van mensenhandel. Volgens Rijken heeft de Arbeidsinspectie een "te afwachtende houding" en is er bij de Koninklijke Marechaussee "verwarring in de taakopvatting". Dat moet beter, stelt de rapporteur.
Uit de studie blijkt dat de Arbeidsinspectie te vaak, en zonder verder onderzoek, concludeert dat meldingen "geen zaak voor opsporing" zijn. Slechts in 30 procent van de gevallen spreekt de inspectie met een slachtoffer. Bij de politie gebeurt dit in 69 procent van de gevallen. De marechaussee spreekt bijna in alle gevallen (93 procent) met het slachtoffer.
Toch liggen er ook bij de marechaussee nog verbeterpunten, stelt Rijken. "Er heerst een verschil in opvatting over de werkwijze. Op sommige luchthavens start de marechaussee een observatie, maar bij andere luchthavens wordt er snel doorverwezen naar de politie. Want dan vinden ze het niet hun taak".
Rijken erkent dat de instanties kampen met personeelstekorten, maar stelt dat er juist daarom binnen de politie breed aandacht moet zijn voor dit probleem. "Dat kan de specialisten juist ontlasten en helpen."
Goedemorgen! De wereld reageert vandaag op de importheffingen die president Trump oplegde aan alle landen. Bij de rechtbank Midden-Nederland dient het kort geding dat kenniscentrum Rutgers heeft aangespannen tegen de christelijke stichting Civitas Christiana. En vanavond gaat de bekendste alien aller tijden onder de hamer.
Eerst het weer: een zonovergoten dag vandaag. Het wordt tussen de 18 en 21 graden. Morgen kan de temperatuur zelfs oplopen tot 22 graden. Daarna koelt het weer flink af.
Ga je vandaag op pad? Dit is het overzicht van de files en wegwerkzaamheden en hier lees je over de situatie op het spoor.
Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?De Europese Unie wil in gesprek met de VS over de importheffing van 20 procent op producten uit Europa, die gisteravond (Nederlandse tijd) werd aangekondigd. Ook worden er tegenmaatregelen voorbereid, mochten die gesprekken niets opleveren.
"Dit is een grote klap voor de wereldeconomie", zei EU-voorzitter Von der Leyen vanochtend in haar eerste reactie op het besluit. Ze waarschuwt voor de gevolgen voor miljoenen mensen als Trump zijn plannen doorzet. "Ik weet dat velen van jullie teleurgesteld zijn in onze oude bondgenoot."
Ander nieuws uit de nacht: En dan nog even dit:Een man kocht een tweedehands terrarium en dacht dat het leeg zou zijn. Volgens de verkoopster was haar boa constrictor al ruim een maand vermist. Niets bleek minder waar.
Provincies maken zich zorgen over de financiën van gemeenten, die in 2026 minder geld krijgen van het Rijk. Gemeenten zelf spreken om die reden van een 'ravijnjaar'. Provincies, die toezicht houden, bereiden zich voor op de gevolgen, onder meer door extra supervisie. Dat blijkt uit een rondvraag van de NOS en de regionale omroepen.
Gemeenten moeten het vanaf 2026 met in totaal 2,4 miljard euro minder doen, waardoor het lastiger wordt om sluitende begrotingen te maken. Provincies anticiperen door vroegtijdig contact te zoeken, vaker contact te hebben op ambtelijk niveau of "de vinger aan de pols te houden", laten woordvoerders weten.
Sommige provincies proberen nu al helder te krijgen in welke gemeenten er problemen te verwachten zijn. Zo verwacht de provincie Noord-Holland dat 35 van de 44 gemeenten voor een "grote financiële uitdaging" staan om de begroting in 2026 structureel sluitend te krijgen.
Op basis van de huidige gemeentebegrotingen voorziet Gelderland dat er straks in 21 gemeenten in de provincie tekorten zijn. "Met boekhoudkundige maatregelen zal het niet meer lukken zulke gaten te dichten." Gelderland telt 51 gemeenten.
De meeste provincies vinden het te vroeg om nu al te speculeren over het toepassen van "preventief financieel toezicht" bij gemeenten, zoals de verscherpte vorm van toezicht heet. Maar de provincie Noord-Holland verwacht nu al dat dat vanaf volgend jaar nodig zal zijn.
Fulltime-ambtenaar extraAlle provincies bereiden zich dus nu al voor op volgend jaar door dit jaar intensiever contact te houden met gemeenten. Zo zegt Friesland: "De gemeenten met de grootste tekorten volgen wij dit jaar wat intensiever, door vaker ambtelijk contact."
Zuid-Holland zal "vroegtijdig met de gemeenten in contact treden om problemen in een vroeg stadium te signaleren". Flevoland zegt dat gemeenten die meer risico lopen, tijdig meer aandacht krijgen. Utrecht spreekt van "proactief toezicht". Eén provincie, Overijssel, heeft iemand fulltime aangenomen om extra supervisie te geven.
BrandbriefBij sommige projecten, zoals infrastructuur en woningbouw, is sprake van cofinanciering door het Rijk, gemeenten en provincies. Drie provincies zien nu al terughoudendheid bij cofinanciering bij toekomstige projecten. Het gaat om Utrecht, Noord-Holland en Flevoland.
Zo zegt Flevoland desgevraagd dat gemeenten bij dat soort projecten "een stuk voorzichtiger zijn met het toezeggen van bijdragen met het ravijnjaar in zicht". Utrecht laat weten dat "de discussies over bijdragen moeilijker zijn".
Limburg is met het oog op de financiële toekomst van gemeenten begonnen met het project GUN, Gemeentelijke Uitvoeringskracht Nieuwe Stijl. Concreet betekent het dat de gedeputeerde een-op-een-gesprekken voert met de burgemeesters, wethouders financiën en gemeentesecretarissen van alle 31 Limburgse gemeenten.
"Dit met als doel om op te halen waar de pijnpunten liggen en waar we als provincie bij kunnen helpen. Een groot gedeelte van deze gesprekken heeft al plaatsgevonden", laat Limburg weten.
Utrecht gooit het samen met de gemeenten over een andere boeg. De 23 gemeenten daar en de provincie stuurden deze week een brandbrief aan de Tweede Kamer. Daarin waarschuwen ze dat ze belangrijke taken zoals jeugdzorg en woningbouw onvoldoende kunnen uitvoeren als de geplande bezuinigingen vanuit het Rijk doorgaan.
MeedenkenDe gemeenten nemen nu al maatregelen om zich voor te bereiden op dat zogenoemde ravijnjaar. Zo heeft de gemeente Meierijstad (Noord-Brabant) een lijst met 132 bezuinigingsvoorstellen gepubliceerd om de begroting tussen 2026 en 2029 sluitend te krijgen.
Zeker vijf gemeenten vragen hun inwoners om mee te denken over waar zij op moeten bezuinigen, bleek uit een rondgang van de NOS.
Een gewaarschuwd mens telt voor twee. En dus zeggen NAVO-diplomaten "op alles" voorbereid te zijn bij het eerste bezoek van de Amerikaanse minister Rubio van Buitenlandse Zaken vandaag en morgen aan het hoofdkwartier in Brussel.
Onderwerpen op de agenda: voorbereiden van de NAVO-top eind juni in Den Haag en de oorlog in Oekraïne. Maar misschien wel het belangrijkste thema staat niet op de formele agenda: de toekomst van de relatie tussen de Amerikanen en de andere bondgenoten.
Zeven weken geleden waren uitspraken van Rubio's collega Hegseth de aanleiding voor het begin van een vertrouwensbreuk tussen de Verenigde Staten en de niet-Amerikaanse leden van de militaire alliantie.
Spanning binnen NAVOHegseths boodschap dat de Europese NAVO-leden en Canada veel meer voor hun eigen verdediging moeten gaan betalen, wordt door iedereen beaamd. Het was vooral de manier waarop de minister zijn collega's de les las die de bondgenoten schokte.
De minister van Defensie stelde plompverloren dat Oekraïne geen NAVO-lid kon worden, terwijl de alliantie het land vorige zomer nog beloofde dat het op een "onomkeerbaar" pad naar lidmaatschap zit. Ook bleek dat president Trump zonder enig overleg met de bondgenoten met de Russische president Poetin had gebeld.
Inmiddels lijken de diplomaten allemaal een spoedcursus 'omgaan met Trump' te hebben gevolgd. Want er klinken opvallend veel positieve en geruststellende woorden over het bezoek van Marco Rubio, hoewel in de wandelgangen niet ontkend wordt dat er "veel spanning" binnen de NAVO is.
Zorgen over intenties VSVoor die spanning is alle aanleiding. De afgelopen weken ontstond twijfel over de Amerikaanse betrokkenheid bij de alliantie. President Trump herhaalt keer op keer dat hij Groenland wil "hebben", het autonome stuk van NAVO-lid Denemarken. De Groenlanders en de Denen verzetten zich daar fel tegen.
"De toon van de boodschap waarderen we niet", zei de Deense minister van Buitenlandse Zaken Rasmussen deze week op X. "Zo praat je niet tegen trouwe bondgenoten." De Financial Times meldt dat Rubio in de marge van de top ook een aparte afspraak heeft met Rasmussen om het over Groenland te hebben.
Trumps uitlatingen roepen de vraag op wat artikel 5 nog waard is, het fundament onder de militaire alliantie dat bepaalt dat landen elkaar te hulp schieten als een van hen wordt aangevallen. Mark Rutte, secretaris-generaal van de NAVO herhaalt keer op keer dat dit artikel volledig overeind staat. Maar dat de toewijding van de Verenigde Staten zo wordt benadrukt, laat zien dat er wel degelijk zorgen bestaan over de Amerikaanse intenties.
Militairen terugtrekkenAfgelopen weken meldden verschillende media dat de sterkste bondgenoot zou overwegen de NAVO-commandant, traditioneel een Amerikaan, te vervangen door een Europeaan. Dat zou "dramatische" gevolgen hebben, zeggen diplomaten, die erop wijzen dat zij "geen enkele aanwijzing" hebben dat zoiets "snel" staat te gebeuren.
Ook duiken berichten op dat de Verenigde Staten na dit jaar willen stoppen met het meedoen aan NAVO-oefeningen. En dan is er nog de mogelijkheid dat de Amerikanen een deel van hun 100.000 militairen die gelegerd zijn in Europa terug gaan trekken.
"Het ligt in de lijn der verwachting dat dit binnen een jaar gebeurt", zeggen betrokkenen. "Daar moeten we niet paniekerig over doen." Ze kunnen alleen maar hopen dat de aankondiging van de terugtrekking georganiseerd verloopt "en niet via een bericht op X waarin aangekondigd wordt dat een divisie verdwijnt".
Het is tekenend voor de sfeer binnen het bondgenootschap. De ijskoude ontvangst van de Oekraïense president Zelensky in het Witte Huis leidde tot onthutste reacties. En ook Signal-gate, waarin vertegenwoordigers van de Amerikaanse regering zich denigrerend uitlieten over Europa, wekte niet bepaald vertrouwen. Meerdere landen werken inmiddels aan een langeretermijnplan voor een NAVO zónder de VS, schreef de Financial Times.
Afgrijselijk lelijke dealMaar voorlopig kán het bondgenootschap helemaal niet zonder de VS, al zouden ze willen. Decennialang bezuinigden de Europese landen op defensie, in Nederland was oud-premier Rutte er grotendeels verantwoordelijk voor. Uitgerekend hij roept nu, samen met president Trump, het hardst dat de defensie-uitgaven sterk omhoog moeten.
Op het hoofdkwartier wordt daar vandaag opnieuw over gesproken, net als over Oekraïne. Onder de niet-Amerikaanse NAVO-leden is nervositeit over de uitkomst van gesprekken tussen Washington en Moskou over een einde aan de oorlog in Oekraïne. Ingewijden zijn bang voor een "afgrijselijk lelijke deal" over de hoofden van de Oekraïners en de Europeanen, waarbij veel concessies gedaan worden aan de Russen.
Voorlopig lijkt van een staakt-het-vuren nog geen sprake. Toch noemen diplomaten het nu al "niet acceptabel" als in zo'n deal komt te staan dat Oekraïne nooit NAVO-lid mag worden en neutraal moet blijven. Of dat NAVO-troepen uit de oostelijke lidstaten moeten verdwijnen en door Rusland geannexeerde Oekraïense gebieden erkend worden. "Wij gaan niet 'München 1938' uitvoeren', klinkt het vastberaden, met een verwijzing naar de beruchte deal van westerse landen met nazi-Duitsland.
Van Rubio worden vandaag en morgen geen verrassingen verwacht. Maar veel illusies hebben diplomaten niet. "Het zou de komende tijd ook best eens nóg erger kunnen worden."
Het team van de Amerikaanse nationale veiligheidsadviseur Michael Waltz heeft ten minste twintig groepsgesprekken in de chatapp Signal opgezet over gevoelige onderwerpen, zoals de oorlog in Oekraïne of Gaza. Dat meldt het Amerikaanse nieuwsplatform Politico op basis gesprekken met vier mensen die zelf aan zo'n gesprek deelnamen.
Halverwege vorige maand werd een journalist onverwachts toegevoegd aan zo'n chatgesprek waarin een Amerikaanse aanval op Jemen werd gecoördineerd. In dat gesprek zaten ook vicepresident JD Vance en defensieminister Pete Hegseth. De journalist kon meelezen hoe de hooggeplaatste functionarissen spraken over de aanval.
Nu blijkt dat Waltz de app veel vaker gebruikt voor het bespreken van veiligheidszaken. Volgens Politico zijn er chatgesprekken bekend over Oekraïne, China, Gaza, het Midden-Oosten, Afrika en Europa.
'Heel normaal'"Het was heel normaal om chatgesprekken te houden over een bepaald onderwerp op het gebied van nationale veiligheid", zegt een van de mensen die in zo'n gesprek zat. De andere leden waren vooral mensen uit het kabinet of hooggeplaatste stafleden.
Het is onbekend of in de gesprekken ook vertrouwelijke informatie is gedeeld. Wel zou het gaan om gevoelige informatie. Volgens een woordvoerder van de nationale veiligheidsraad is Signal toegestaan op toestellen binnen de Amerikaanse overheid, maar is het niet de bedoeling dat er vertrouwelijke informatie in gedeeld wordt.
Mogelijk kan de onthulling van Politico voor nieuwe problemen zorgen voor Waltz, stelt persbureau AP. Zowel binnen als buiten de regering was er kritiek op de veiligheidsadviseur. De Amerikaanse president Trump heeft Waltz tot nu toe altijd gesteund.
Wereldwijd wordt met boosheid, verbijstering en ontzetting maar ook weerstand gereageerd op de wereldwijde importheffingen die de Amerikaanse president Trump gisteravond aankondigde. "Een grote klap voor de wereldeconomie", reageert EU-commissievoorzitter Von der Leyen, "enorm teleurstellend", meent Japan, en China belooft tegenmaatregelen.
De aankondiging van Trump gaat recht in tegen 80 jaar streven naar minder handelsbeperkingen. "De wereldeconomie zal daar enorm onder lijden. Onzekerheid neemt toe, net als protectionisme. De gevolgen zullen ernstig zijn voor miljoenen wereldwijd", zegt Von der Leyen.
De EU wil in gesprek met de VS over de importheffing van 20 procent op producten uit Europa, maar er worden ook tegenmaatregelen voorbereid, waarschuwde Von der Leyen. "Ik weet dat velen van jullie teleurgesteld zijn in onze oude bondgenoot."
Wat de tegenmaatregelen kunnen zijn, maakte Von der Leyen niet bekend:
Producten uit China worden straks met 34 procent extra heffing belast, boven op 20 procent die al gold. "China verzet zich hier fel tegen en zal resoluut tegenmaatregelen nemen om zijn rechten en belangen te beschermen", reageert het ministerie van Handel zonder details te geven.
Trump pakt in zijn heffingen ook landen aan die als doorvoerhaven van Chinese producten gelden: Cambodja, Laos en Vietnam, die respectievelijk 49, 48 en 46 procent opgelegd krijgen. Die landen hebben nog niet gereageerd. Wel staan de beurzen in de regio procenten in de min. Met name aandelen van autofabrikanten gaan onderuit, vanwege de extra heffingen die daar ingingen.
Het Verenigd Koninkrijk, dat met een heffing van 10 procent het minst wordt getroffen, hoopt net als de EU op een deal met de VS. "De VS is ons trouwste bondgenoot, dus onze benadering is om kalm te blijven", zegt de Britse minister van Buitenlandse Zaken. "Niemand wil een handelsoorlog en onze bedoeling blijft een deal te sluiten."
Een overzicht van enkele opvallende tarieven die door Trump zijn ingesteld:
Hoewel Australië ook het laagste tarief van 10 procent opgelegd kreeg, sprak premier Albanese zijn teleurstelling uit. "Dit is niet het gedrag van een vriend. De beslissing van vandaag zal de onzekerheid in de wereldeconomie vergroten en de kosten voor Amerikaanse huishoudens opdrijven." Hij kondigde echter aan niet met tegenmaatregelen te zullen komen.
Andere landen waarschuwen dat tegenmaatregelen kunnen uitlopen op een verdere escalatie. "We zullen er alles aan doen om te werken aan een overeenkomst met de Verenigde Staten," reageerde de Italiaanse premier Meloni, "met als doel een handelsoorlog te vermijden die het Westen onvermijdelijk zou verzwakken ten gunste van andere wereldspelers".
Wat betekenen de importheffingen voor Europa? In de onderstaande video leggen we het je uit:
Canada en Mexico, de buurlanden van de VS, krijgen geen nieuwe heffingen opgelegd. Wel worden de eerder aangekondigde tarieven van 25 procent van kracht. De Canadese premier Carney zegt met tegenmaatregelen te komen. "We gaan onze werknemers beschermen en we gaan de sterkste economie in de G7 opbouwen." Mexico komt later vandaag met een reactie.
Ook vanuit Den Haag klinken waarschuwingen voor een handelsoorlog. Frans Timmermans, fractievoorzitter van GroenLinks/PvdA, wil dat Europa met tegenmaatregelen komt als Trump zijn plannen doorzet. "Niemand in Europa wil een handelsoorlog. Want in zo'n oorlog heb je alleen maar verliezers", schrijft hij op X.
Dilan Yesilgöz (VVD) spreekt zich ook uit tegen de importtarieven. "Niemand is gebaat bij een handelsoorlog. Dat is schadelijk voor bedrijven en consumenten, in Europa maar ook in de VS zelf", schrijft de fractievoorzitter van de coalitiepartij. "Vrije, gelijkwaardige handel is de basis van onze Westerse samenleving. Belangrijkste opdracht voor ons is om ervoor te zorgen dat onze eigen economie zo onafhankelijk mogelijk is."
De minimumheffing gaat zaterdag in, de rest volgende week woensdag.
