NOS Nieuws - Algemeen

China is begonnen met grootschalige militaire oefeningen in de zee rond Taiwan. Aan de oefening doen marineschepen en gevechtsvliegtuigen mee. Een kaart die Peking online heeft gezet toont dat de strijdkrachten actief zijn in zes gebieden ten noorden, oosten en westen van Taiwan.

Het communistische China erkent het democratische Taiwan niet als soevereine staat, maar ziet het als afvallige provincie. Tussen de landen zijn al lange tijd toenemende spanningen.

Het Chinese ministerie van Defensie zegt dat ze oefenen voor gevechten op zee en op land, en het innemen en overnemen van strategische plekken zoals havens. Het Chinese leger noemt de acties van vandaag onder meer "een sterke afschrikking voor de separatistische troepen".

De Taiwanese regering spreekt van een schaamteloze provocatie door China. Het leger was zondag al in hoogste staat van paraatheid gebracht, nadat een Chinees vliegdekschip op de radar was gesignaleerd.

China heeft zelfs niks gezegd over de omvang, maar meldt wel dat wel dat het een gezamenlijke militaire oefening betreft van het leger, de marine, de luchtmacht en de raketmacht. Die laatste legertak is verantwoordelijk voor kernwapens en raketten.

Taiwan zegt dat het in ieder geval 25 vliegtuigen, zeven marineschepen en vier andere schepen heeft gesignaleerd.

De VS zegt zich ernstige zorgen te maken over de oefeningen. "De reactie van China met militaire provocaties op een routineuze jaarlijkse toespraak is ongerechtvaardigd en riskeert escalatie", zegt het ministerie van Buitenlandse Zaken in een reactie. De Amerikanen roepen op tot terughoudendheid te zijn in acties "die de vrede en stabiliteit in de Straat van Taiwan en in de bredere regio kunnen ondermijnen."

Toespraak president Lai

De start van de Chinese acties volgt op een toespraak van de Taiwanese president Lai op 10 oktober, de nationale feestdag van Taiwan. Lai herhaalde toen zijn belofte om zich "te verzetten tegen annexatie of een inbreuk op onze soevereiniteit".

Lai staat kritisch tegenover China. Kort na zijn inauguratie hield China ook militaire oefeningen in de zeeën rond Taiwan. Die hadden de naam Joint Sword 2024A, die van vandaag Joint Sword 2024B.

Judith de Kom is op 93-jarige leeftijd overleden. Ze was de dochter van de Surinaamse verzetsheld en schrijver Anton de Kom en had zijn eerherstel tot levensopgave gemaakt. Op hoge leeftijd maakte ze mee hoe het kabinet excuses maakte voor de omgang met hem.

"Haar leven lang heeft zij zich ingezet voor een betere wereld en voor het eerherstel van haar vader", staat in een verklaring van de familie. "Voor haar was het levensmotto 'Om te weten waar je heen gaat, moet je weten waar je vandaan komt' van groot belang."

De afgelopen jaren kwam er, onder meer door inspanningen van zijn dochter, meer aandacht voor het leven en werk van Anton de Kom. Zo is hij in 2020 als eerste Surinamer opgenomen in de canon van Nederland. Twee jaar geleden werd ook een gedenksteen onthuld. Bij de Nationale Herdenking op de Dam in Amsterdam legde Judith de Kom vorig jaar een krans neer voor haar vader.

Kort daarna volgden excuses van het kabinet voor het leed dat De Kom en zijn gezin hebben ondervonden door toedoen van Nederland. Judith de Kom kreeg persoonlijk een excuusbrief van toenmalig vicepremier Hoekstra en zei dat ze blij en trots was dat het zover was gekomen.

Zo werd de excuusbrief vorig jaar overhandigd aan Judith de Kom en haar broer Ad:

Vorige maand verscheen nog het boek Ik omhels je onafgebroken, met brieven van Judith de Kom aan haar vader (opgetekend door Ida Does). Tegen de uitgever zei ze kort na de boekpresentatie: "De krans is gelegd, het boek is er. Nu kan ik rusten."

Bij een drone-aanval van Hezbollah op een Israëlische legerbasis zijn vier militairen om het leven gekomen, heeft legerwoordvoerder Hagari gezegd op X. Alle vier waren 19 jaar oud. Meer dan vijftig militairen raakten volgens hem gewond, van wie zeven ernstig. De Israëlische hulpdienst Magen David Adom spreekt van in totaal 61 gewonden.

De aanval van Hezbollah is een van de dodelijkste voor Israël sinds de terreuraanslag van Hamas op 7 oktober vorig jaar. Doelwit was een legerbasis bij Binyamina. Die stad ligt op zo'n tachtig kilometer van de grens met Libanon, de thuisbasis van Hezbollah.

Volgens Israëlische media vuurde Hezbollah twee drones af. Een drone is door de luchtverdediging neergehaald. Het leger zou het zicht op de tweede drone zijn verloren. Die trof uiteindelijk de kazerne bij Binyamina. Voor de inslag waren geen sirenes afgegaan.

Op beelden is te zien hoe drones onschadelijk worden gemaakt. Vervolgens klinkt een luchtalarm:

Voordat het leger met informatie over slachtoffers kwam, zei Hezbollah zelf dat strijders "een zwerm drones" hadden afgevuurd op een basis bij Binyamina. De aanval zou een reactie zijn op Israëlische luchtaanvallen op Libanon van afgelopen donderdag, waarbij volgens Libanese cijfers 22 doden vielen. Hezbollah dreigt met meer aanvallen als Israël doorgaat met aanvallen in Libanon.

Hezbollah zegt dat de getroffen basis werd gebruikt als trainingslocatie van de Golani-infanterie-eenheid. In Israëlische media worden vanwege de militaire censuur geen details genoemd over de basis.

Vragen over alarm

Door geavanceerde defensiesystemen zoals Iron Dome vallen in Israël zelden doden of gewonden bij raket- of droneaanvallen. Het leger onderzoekt hoe het kan dat deze drone geen alarm heeft laten afgaan. "We onderzoeken dit incident en zullen ervan leren", zegt legerwoordvoerder Hagari in een videoboodschap.

Meer weten over Hezbollah? We maakten er eerder deze uitlegvideo over:

Op een kermis in de Duitse plaats Leer, over de grens bij Winschoten, zijn elf mensen gewond geraakt bij een brand in een spookhuis. Onder de gewonden zijn vier medewerkers van de attractie die een rookvergiftiging opliepen. Drie mensen zijn naar het ziekenhuis gebracht.

De brand in spookhuis Zombie brak rond 15.30 uur uit. Het was op dat moment druk op de kermis. Het vuur kon snel worden geblust. Waardoor de attractie in brand vloog, is niet bekend. Ook de hoogte van de schade is onduidelijk.

De Gallimarkt is een evenement met zo'n twintig kermisattracties en meer dan 250 marktkramen. In vijf dagen verwachtte de gemeente zo'n half miljoen bezoekers, ook uit Nederland. Zondag was de laatste dag.

Bij de Belgische gemeenteraadsverkiezingen is de rechts-nationalistische N-VA van burgemeester Bart de Wever met afstand de grootste partij in Antwerpen gebleven.

Peilingen voorspelden in Antwerpen een nek-aan-nek-race tussen De Wever en de jonge leider van de radicaal-linkse PVDA, Jos D'Haese. Maar de elf jaar zittende burgemeester behaalde 37,2 procent van de stemmen, bijna twee keer zoveel als D'Haese, die bleef steken op 20,2 procent.

De Wever kan zich dus opmaken voor een nieuwe termijn. In zijn overwinningstoespraak zei hij: "De vrijheid heeft gewonnen, de welvaart heeft gewonnen. Antwerpen kleurt goud en geel. Wij, beste vrienden, zijn de ploeg van 't stad."

Vlaams Belang

Er was rekening gehouden met een flinke winst voor partijen op de flanken, zoals de marxistische PVDA en het radicaal-rechtse Vlaams Belang. Die partijen wonnen wel, maar minder dan verwacht, waardoor de zittende burgemeesters in de grote steden herkozen zijn. Zo blijft in Brussel Philippe Close van de Franstalige Parti Socialiste als leider van de grootste partij aan het roer.

Vlaams Belang lijkt alleen in Ninove, een stad met 40.000 inwoners ten westen van Brussel, de grootste te zijn geworden. Als dat gebeurt wordt het de eerste stad met een burgemeester van de radicaal rechtse partij.

In Wallonië wonnen de linkse partijen. Behalve in Brussel won de PS ook in Luik en Charleroi.

Lage opkomst

In Vlaanderen was er voor het eerst geen opkomstplicht. Dat was te zien, op veel plekken kwam maar 60 procent van de stemgerechtigden stemmen. Bij vorige lokale verkiezingen lag de opkomst rond de 90 procent.

In Brussel en Wallonië geldt de opkomstplicht nog steeds.

De humanitaire crisis in Noord-Gaza verslechtert weer met de dag als gevolg van het Israëlische grondoffensief. Al bijna twee weken komt er geen noodhulp meer binnen. Het Wereldvoedselprogramma van de VN spreekt van rampzalige gevolgen voor de enkele honderdduizenden burgers in het gebied.

Ondertussen gaan de zware gevechten en Israëlische bombardementen door. In negen dagen zijn volgens de lokale autoriteiten 300 Palestijnen gedood. Daarbij is geen onderscheid gemaakt tussen burgers of militanten.

De drie steden Beit Hanoun, Jabalia en Beit Lahiya zijn volgens inwoners afgesloten van de buitenwereld.

Jabalia

"Terwijl de wereld gefocust is op Libanon, wordt Jabalia weggevaagd", citeert Reuters een bewoner van Beit Lahiya. Jabalia is een vluchtelingenkamp dat is uitgegroeid tot een stad, waar Israël onlangs opnieuw is binnengevallen.

"De bezetters blazen wegen op en vernietigen woongebieden", vervolgt hij. "Mensen hebben niets te eten en zitten vast in huis." Uit angst voor Israëlische beschietingen durft hij niet naar buiten.

Deze mensen zijn gevlucht uit Jabalia en komen aan in Gaza-Stad:

Volgens het Israëlische leger is deze inval nodig omdat Hamas zich er hergroepeert. In een verklaring stelt het leger dat er de afgelopen dagen tientallen militanten zijn gedood. Ook zouden er wapens en explosieven zijn gevonden, maar deze beweringen vallen niet te controleren.

Het Israëlische leger zegt maatregelen te nemen om onschuldige slachtoffers te voorkomen, maar accepteert burgerdoden bij aanvallen op Hamasstrijders.

Geen journalisten

Er komt nauwelijks onafhankelijke informatie naar buiten over de situatie in Jabalia. Een van de weinige journalisten in het gebied werd vorige week gedood door Israëlische beschietingen. De Palestijn, die werkte voor nieuwszender Al Jazeera, is een van de ruim 125 journalisten en mediawerkers die zijn omgekomen in een jaar tijd in Gaza.

In de eerste fase van de Israëlische aanval op Noord-Gaza, kort na de terreuraanslagen van Hamas, werd het dichtbevolkte gebied grotendeels in puin gelegd. Na een wekenlang grondoffensief vertrokken de Israëlische troepen. Vervolgens konden bewoners terugkeren.

Het nieuwe Israëlische offensief onderstreept volgens analisten dat Hamas vrijwel onmogelijk militair is te verslaan. De groepering spreekt de Israëlische beschuldigingen tegen dat burgers als levend schild worden gebruikt. Wel erkent Hamas dat er wordt gevochten met Israëlische militairen in en rondom Jabalia.

Evacuaties

Honderdduizenden burgers zitten vast in Noord-Gaza, meldt de VN. Israël heeft burgers op verschillende plekken opgedragen te evacueren, om vrij spel te hebben in de gevechten met Hamas. Alleen mensen die daar gehoor aan geven, mogen zich verplaatsen.

Op 6 oktober vaardigde het leger een evacuatiebevel uit voor Jabalia en drie ziekenhuizen in de omgeving. "Het jammere is dat militairen de dag ervoor met het offensief waren begonnen", zegt Sarah Vuylsteke van Artsen Zonder Grenzen (AZG) tegen de NOS. Vanuit Deir al Balah, in het midden van de Gazastrook, coördineert zij de levering van noodhulp.

Op de eerste dag van de Israëlische inval konden zo'n 55.000 Palestijnen zuidwaarts vluchten, vervolgt Vuylsteke. "Maar er is geen mogelijkheid voor de bevolking, of voor ziekenhuizen om in kritieke toestand verkerende patiënten te evacueren. Ook al wordt er gezegd dat het kan, er zijn geen veilige evacuatieroutes."

Vijf AZG-medewerkers verblijven in Jabalia, zegt Vuylsteke. Haar collega's melden dat het kamp volledig is omsingeld en dat "iedereen die naar buiten gaat wordt neergeschoten". Er is niet of nauwelijks nog water of voedsel.

Hoewel je in de meditatieruimte op de Universiteit van Maastricht "alles mag doen wat goed voelt", was seks hebben niet de bedoeling. Toch gebeurde dat in het 'mindfulnest', dat daarom nu wordt weggehaald, schrijft de universiteitskrant Observant.

Het meditatiehok - een bijna geluidsdichte cabine met een bankje en de optie om rustgevende geluiden af te spelen - staat sinds het voorjaar van 2022 in een lounge waar studenten kunnen studeren en ontspannen.

Vanwege de klachten over seksende studenten, willen veel studenten die op zoek zijn naar rust het hok niet meer in.

Yoga en vr-brillen

Die studenten noemen seks in het hok "onhygiënisch". De directeur van de faculteit Arts en Social Sciences laat het nest daarom weghalen. De Universiteit gaat naar andere ontspanningsopties kijken, zoals vr-brillen, yoga en meditatie.

Het meditatiehok was gefinancierd met overheidsgeld, bedoeld om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten. Omdat dat geld nu niet meer beschikbaar is zou het hok sowieso in het voorjaar worden weggehaald. Dat gaat nu dus eerder gebeuren.

In Limburg veroorzaakt hoogwater in de Maas op verschillende plekken overlast. Veerponten zijn uit de vaart gehaald en een camping is deels ontruimd.

Het staartje van orkaan Kirk veroorzaakte vooral donderdag veel regenval in Zuid-Limburg. Dat water wordt afgevoerd door de Maas, die daardoor snel steeg.

In het zuidelijkste deel van de Nederlandse Maas is het waterpeil inmiddels gedaald. Maar de afvoergolf trekt nog door de rivier en bevond zich vanochtend volgens Rijkwaterstaat bij Mook, in het noordelijkste puntje van Limburg.

Camping ontruimd

Camping 't Veerhuys in Blitterswijck, een plaats ten hoogte van Venray, heeft vandaag door die afvoergolf de kampeerweide moeten ontruimen, meldt regionale omroep L1. Kampeerders zijn verplaatst naar hogere plekken van de camping.

In het dorp is ook de voet- en fietsveerpont uit de vaart gehaald. Ook op andere plekken in Limburg varen veerponten niet vanwege het hoge water, zoals tussen Lottum en Lomm, tussen Baarlo en Steyl en tussen Broekhuizen en Arcen.

1600 kuub water per seconde

Door de hoge waterstanden van de Maas werden eerder deze week ook al veerponten noodgedwongen uit de vaart gehaald.

Bij Roermond werden vrijdag campinggasten overvallen door het hoge water. Toen bereikte de Maas een afvoer van 1600 kubieke meter per seconde, normaal is dat zo'n 200 kuub.

Ex-orkaan Kirk was over Spanje en Frankrijk Europa binnengetrokken, waarbij met name dat laatste land het zwaar te verduren kreeg.

Opnieuw is er een aanvaring geweest tussen VN-blauwhelmen en Israëlische troepen in Libanon. Volgens VN-vredesmacht Unifil is vanmorgen vroeg een poort ingeramd door twee Israëlische tanks.

Later in de ochtend - toen de Israëlische troepen vertrokken waren - zouden 15 blauwhelmen van dezelfde positie gewond zijn geraakt doordat zij in contact waren gekomen met rook die was ontstaan door Israëlisch vuur.

Unifil stelt ook dat Israëlische militairen geëist hebben dat de lichten van de VN-positie werden uitgezet. De Israëlische troepen zouden de basis hebben verlaten nadat Unifil meermaals had geprotesteerd, omdat de Israëlische aanwezigheid een gevaar zou vormen voor de Unifil-troepen.

Unifil omschreef het incident met Israëlische militairen in Libanon als "schokkende overtreding" en eiste opheldering van Israël. Volgens de verklaring is de poort van een VN-post in grensdorp Ramyah "met geweld" verwoest om toegang te krijgen tot de VN-post.

Israël: het was zelfverdediging

Israël bevestigt op X dat een tank inderdaad een Unifil-positie is binnengereden, maar stelt dat dat gebeurde toen de tank gewonde Israëlische militairen probeerde te evacueren. De tank zou - terwijl hij onder vuur lag van Hezbollah-strijders - enkele meters naar binnen zijn gereden in de Unifil-positie.

Het Israëlische leger beweert continu met de VN-vredesmacht te hebben samengewerkt en stelt het Unifil-personeel niet in gevaar te hebben gebracht. Toen de tank niet meer onder vuur lag, heeft hij de Unifil-positie verlaten, schrijft het leger.

Het Israëlische leger zegt later een rookgordijn hebben gecreëerd om de soldaten ongezien te evacueren.

De Israëlische VN-ambassadeur Danny Danon reageerde eerder al op de verklaring van Unifil over de gebeurtenissen van vanochtend. Hij zei dat hij het "onbegrijpelijk" vindt dat de VN troepen in de vuurlinie blijft houden. Hij beweert dat "Hezbollah-terroristen Unifil-posities gebruiken als schuilplaatsen". Hij leverde geen bewijs voor die bewering.

Netanyahu wil dat blauwhelmen vertrekken

Kort voor de melding over het inrammen van de poort zei premier Netanyahu dat de blauwhelmen moeten vertrekken uit dit deel van Libanon. Volgens de Israëlische premier moet de internationale troepenmacht zich "direct terugtrekken, voor zijn eigen veiligheid". Hij heeft hierop aangedrongen bij het hoofd van de Verenigde Naties, Antonio Guterres.

Deze werd vandaag op X door de Israëlische minister van Buitenlandse Zaken Katz opnieuw tot persona non grata verklaard. Volgens Katz is de Portugees niet meer welkom in Israël, omdat hij antisemitisch en anti-Israël is.

VN-baas: Unifil-troepen blijven in grensgebied

VN-baas Guterres reageert via zijn woordvoerder dat de Unifil-troepen actief zullen blijven in het grensgebied. Hij roept de strijdende partijen op om geen dingen te doen die VN-vredestroepen in gevaar brengen. "Guterres benadrukt dat aanvallen op Unifil-terrein oorlogsmisdaden kunnen zijn", aldus de woordvoerder.

De afgelopen dagen werden troepen van de United Nations Interim Force (Unifil) vaker aangevallen door het Israëlische leger. Op het hoofdkwartier in Naqoura raakten meerdere blauwhelmen gewond.

Op de aanvallen is internationaal forse kritiek. Vanmiddag zei de Italiaanse premier Meloni - die zich gewoonlijk achter Netanyahu schaart - dat de Israëlische aanvallen op VN-vredestroepen onacceptabel zijn. Ze had het niet specifiek over de gebeurtenissen van vanochtend, die toen nog niet waren gemeld. Italië levert een substantiële bijdrage aan de vredesmissie.

De politie heeft vorig jaar opvallend vaak een hond bij zijn baasje weggehaald, blijkt uit cijfers die het ANP opvroeg bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO). Het gebeurde in 2023 164 keer, twee keer zo vaak als in de jaren daarvoor.

Toen waren het er steeds tachtig. Dit jaar werden er tot nu toe ruim 90 honden in beslag genomen na een bijtincident.

Honden die in beslag worden genomen komen terecht op een geheime locatie. Na een paar weken wordt de hond getest door de faculteit Diergeneeskunde van de Universiteit Utrecht. Die beoordeelt de kans dat de hond weer zal bijten, en of dat dat risico kan worden beperkt met maatregelen als een muilkorf of hondentraining.

Tijdens de coronaperiode steeg de vraag naar honden enorm. Een deskundige van de faculteit Diergeneeskunde zegt tegen persbureau ANP dat dit heeft geleid tot een toename van het aantal angstige honden. "Reguliere fokkers konden de vraag niet bijbenen, waardoor commerciële fokkers met doorgefokte honden op de markt kwamen en meer zwerfhonden naar Nederland zijn gehaald."

Mee speelt ook dat veel puppy's tijdens de coronaperiode onvoldoende contact met mensen en andere honden hadden. Bij sommige honden heeft dat geleid tot gedragsproblemen, zegt de deskundige. "Die problemen kunnen agressief gedrag veroorzaken en resulteren in bijtgedrag."

Verwaarlozing mishandeling

Bijtincidenten zijn niet de meest voorkomende reden om honden in beslag te nemen. Vaker gebeurt het wegens verwaarlozing.

Het totaal aantal in beslag genomen honden is de afgelopen jaren ook toegenomen. In 2018 haalde de politie 95 honden bij hun baasjes weg. Alleen al in de eerste acht maanden van dit jaar waren dat er 535: ruim vijf keer zo veel.

Het bergen van het vrachtschip dat gisterochtend zonk bij een stuw in de Maas begint morgen, meldt Rijkswaterstaat. Regionale nieuwszender L1 schrijft dat een sleepboot met ponton onderweg is vanuit Rotterdam en vanavond aankomt. Omdat het dan al donker is, wordt morgen begonnen met de bergingsoperatie.

Het 67 meter lange schip botste gisteren door een zeer sterkte zijstroming tegen een stuw in de Maas bij Maastricht, waarna het vaartuig water maakte en bij de stuw van Borgharen zonk. Niemand raakte gewond bij de aanvaring.

Een woordvoerder van Rijkswaterstaat benadrukt dat het belangrijker is om zorgvuldig te zijn en veilig te werken, dan dat het bergen snel gebeurt. Na de berging van het schip wordt de schade aan de stuw onderzocht.

Gisteren al deed de Onderzoeksraad voor Veiligheid ter plaatse verkennend onderzoek naar het ongeluk. Door de zware regenval van de afgelopen dagen was de waterstand van de Maas hoger dan normaal, waardoor de stroming sterk was.

Ander scheepvaartverkeer op de Maas heeft geen last van de aanvaring.

De politie heeft een 71-jarige man uit het Noord-Brabantse Made opgepakt omdat hij een 18-jarige jongen verwond zou hebben met een mes. Dat gebeurde bij een ruzie over geluidsoverlast, veroorzaakt door de muziek van de jongen.

Het incident vond afgelopen nacht plaats, rond 01.30 uur in de Rozenbloemstraat in Made. Agenten hebben eerste hulp verleend. Hierna is de jongen naar het ziekenhuis gebracht. Het is niet bekend hoe het met hem gaat.

Het slachtoffer kon nog aanwijzen waar de vermoedelijke dader naartoe was gegaan. De politie heeft de man daarna snel opgepakt. Hij wordt verdacht van poging tot doodslag.

Na jarenlange discussie is volgens Spaanse onderzoekers zeker dat Christoffel Columbus een Sefardische Jood uit West-Europa was. Dat blijkt uit langdurig onderzoek om het eeuwenoude mysterie van de herkomst van de ontdekkingsreiziger op te lossen. Sefardische Joden zijn Joodse mensen van wie de voorouders in Spanje en Portugal leefden. 'Sefarad' is de algemeen erkende Hebreeuwse aanduiding voor Spanje.

Het nieuws werd gisteren bekendgemaakt in een documentaire op de Spaanse televisie, op de dag dat in Spanje de nationale feestdag Día de La Hispanidad, ofwel Columbusdag gevierd wordt. Afgelopen week werd in Spanje uitgekeken naar de documentaire die het verlossende antwoord zou geven.

Al jaren werd gebakkeleid over de geboorteplaats van Columbus. In totaal zijn 25 landen genoemd als geboorteland van de ontdekkingsreiziger, met als algemeen geaccepteerde theorie dat Columbus uit het Italiaanse Genua kwam.

De theorie dat de ontdekkingsreiziger begraven ligt in de Kathedraal van Sevilla wordt door de meeste historici als waarheid beschouwd, maar ook dit werd betwist. Zo beweerde de Dominicaanse Republiek dat Columbus daar begraven ligt in een graftombe in hoofdstad Santo Domingo.

DNA-tests en stamboomonderzoek

Om de discussie waar Columbus nu daadwerkelijk vandaan kwam te beslechten voerden de onderzoekers sinds 2003 een langdurig onderzoek uit naar de herkomst van de beroemde ontdekkingsreiziger. In dat jaar werden de botten uit de Kathedraal in Sevilla opgegraven, waaruit DNA-materiaal gehaald en onderzocht werd. De hoeveelheid DNA die uit de botten gehaald kon worden was niet groot, maar voldoende, zeggen de onderzoekers.

Afgelopen week maakten de wetenschappers al bekend dat uit DNA-onderzoek bleek dat de botten in het graf inderdaad die van de ontdekkingsreiziger zijn. Toch sluit dat niet uit dat de botten in Santo Domingo ook van Columbus zijn, omdat de Dominicaanse Republiek niet meewerkte aan het onderzoek.

'West-Europees en Joodse afkomst'

Ook hebben ze het DNA van zijn zoon Ferdinand onderzocht. Daarnaast hebben de onderzoekers de stambomen van zo'n honderd mensen met de achternaam Columbus uitgeplozen om tot het definitieve antwoord te komen.

De uitkomsten van het onderzoek geven volgens forensisch expert Miguel Lorente die betrokken was bij het onderzoek antwoord op de vraag waar Columbus vandaan komt.

In de documentaire legt de onderzoeker uit dat in het DNA van Columbus zowel van vaderskant als moederskant kenmerken zijn te vinden die passen bij een Joodse afkomst. "Uit analyse van 25 plekken blijkt dat de enige aantoonbare geboorteplaats in West-Europa moet zijn", zegt de onderzoeker.

Genua kan volgens een Catalaanse onderzoeker worden uitgesloten als geboorteplaats van Columbus, omdat in de 12e eeuw Joden werden verdreven uit de Italiaanse stad. De onderzoeker stelt dat het dus onwaarschijnlijk is dat Columbus uit Genua kwam. Sicilië zou ook tot de mogelijkheden behoren, maar omdat in brieven van Columbus geen Siciliaans taalgebruik te lezen was, ligt de geboorteplaats ook niet op dat Italiaanse eiland.

In Spanje werden joden verplicht zich te bekeren tot het katholicisme. Het is volgens de documentairemaker en onderzoekers mede daarom de meest waarschijnlijke theorie dat Columbus uit Spanje kwam.

Een groep toeristen heeft gisteravond urenlang vastgezeten in een touringcar in Broek in Waterland (Noord-Holland). De chauffeur had zich vastgereden in de berm. Hierdoor konden de deuren van het voertuig niet meer worden geopend.

De bus moest vanwege werkzaamheden een andere route nemen over een smalle geasfalteerde landweg. Toen er een tegenligger naderde, stuurde de chauffeur de bus gedeeltelijk de berm in om ruimte te maken. Hierbij zakte de bus weg, waarna de deuren niet meer open konden.

Een opgeroepen bergingsdienst kon vervolgens geen hulp bieden, omdat het te riskant werd gevonden om de bus met passagiers uit de berm te trekken. Er was angst dat het voertuig zou kantelen.

Na ongeveer tweeënhalf uur wachten slaagde de brandweer er uiteindelijk in de passagiers te bevrijden. Via een luik van de slaapcabine, dat alleen vanaf de buitenkant kon worden geopend, werden de toeristen één voor één uit de bus gehaald. De passagiers, van wie de meesten Aziatische toeristen, zijn daarna met een andere bus verder gereisd.

In België mogen kiezers vandaag naar de stembus voor de gemeenteraadsverkiezingen en de provincieraadverkiezingen. In Vlaanderen, het Nederlandstalige gedeelte van België, is voor het eerst geen opkomstplicht. In Brussel en Wallonië geldt die nog wel. In Antwerpen, de grootste gemeente in Vlaanderen, wordt het nog spannend. Daar wint straks of de rechts-nationalistische N-VA of het marxistische PVDA.

Ook wordt vanaf deze verkiezingen de kandidaat van de grootste coalitie met de meeste voorkeursstemmen, automatisch burgemeester. Eerder gebeurde dat via een intern proces bij gemeentes.

In Vlaamse grote steden wordt door het afschaffen van de opkomstplicht een lagere opkomst verwacht dan voorheen. In de ochtend was het nog vrij rustig bij de stembussen. Bij de vorige lokale verkiezingen lag de uiteindelijke opkomst rond de 90 procent, experts verwachten dat de opkomst zal zakken naar ergens tussen 70 en 80 procent.

Eerder dit jaar waren er al verkiezingen op nationaal, federaal en Europees niveau. Landelijke politici die daar grote winst behaalden - of juist niet - kunnen zich bij de lokale verkiezingen ook verkiesbaar stellen.

De Wever vs. D'Haese

Bart de Wever, lijsttrekker van de N-VA, is al elf jaar burgemeester van Antwerpen én kandidaat-premier nadat zijn partij in juni de parlementsverkiezingen had gewonnen. Toen kreeg hij de opdracht om een nieuwe regering te vormen. Dat lukte hem deze zomer niet, omdat de formerende partijen het niet eens konden worden over belastingen. De onderhandelingen zijn toen in de koelkast gezet, tot na de verkiezingen van vandaag.

In juni kreeg de extreemlinkse PVDA een groot deel van de stemmen in zijn stad, meer dan 20 procent van de Antwerpenaren stemde voor de partij. Belgische media spreken dan ook van 'een strijd om de stad' tussen De Wever en de jonge leider van de PVDA, Jos D'Haese. De twee gaan fel tegen elkaar tekeer bij debatten en andere mediamomenten.

D'Haese weet met zijn campagne vooral jongeren en moslims aan te spreken in de stad. De PVDA spreekt zich onder meer uit tegen een hoofddoekenverbod, tegen een verbod op onverdoofd ritueel slachten en "eist een onmiddellijke en onvoorwaardelijke erkenning van Palestina".

Op sommige andere plekken in België kan het ook nog spannend worden. Bijvoorbeeld in Wallonië waar de socialistische partij (PS) mogelijk ook lokaal klappen zal moeten verduren. In Ninove kan voor het eerst een burgemeester gekozen worden van het extreemrechtse Vlaams Belang.

Het is moeilijk om iets te zeggen over bredere trends en verwachtingen, legt Lonne van Erp, politiek verslaggever voor de VRT, uit op NPO Radio 1. "In bijna geen enkele gemeente komen precies dezelfde partijen op. Als verslaggevers kijken we vooral naar de cordon sanitaire, en of die verbroken zal worden."

De cordon sanitaire in België is het pact van partijen tegen het radicaalrechtse Vlaams Belang, waarbij ze afspreken geen samenwerking of coalitie aan te gaan met de partij. "Vlaams Belang deed het in juni heel erg goed. Als ze dat op lokaal niveau ook zullen doen, zullen andere partijen misschien geneigd zijn om toch wel samen te gaan werken met de partij", aldus Van Erp.

De Amerikaanse krant The New York Times heeft verslagen in handen gekregen van ontmoetingen tussen Hamas-kopstukken in de aanloop naar de grote terreuraanslag van 7 oktober. De militante beweging zou al twee jaar eerder steun gezocht hebben bij Iran en Hezbollah. De aanslag die Hamas voor ogen had, zou nog grootschaliger zijn geweest dan wat er gebeurde.

Het is voor het eerst dat meer details over Iraanse betrokkenheid bij de aanval bekend geworden zijn. Bijvoorbeeld dat de aanslag eigenlijk een jaar eerder had moeten plaatsvinden, maar dat Hamas wachtte op volledige deelname van Iran en Hezbollah.

De interne Hamas-documenten zijn gevonden op een computer die door Israëlische soldaten in beslag is genomen bij een commandocentrum in Khan Younis, in het zuiden van Gaza, begin dit jaar. Het zouden notulen zijn van geheime bijeenkomsten. Een Hamas-kopstuk zou enkele maanden voor de aanval een ontmoeting hebben gehad in Libanon met een hoge Iraanse commandant. Een ontmoeting met Hezbollah-leider Hassan Nasrallah zou zijn uitgesteld. Iran ontkent nog altijd betrokkenheid.

Het Israëlische leger zegt in een intern rapport, ook ingezien door de krant, dat de documenten echt zijn en opnieuw blootlegt hoe de inlichtingendienst gefaald heeft om de aanslag te voorkomen.

9/11-aanslag

Ook de Washington Post bericht op basis van de gevonden documenten. Volgens de Amerikaanse krant circuleerden er in Hamas-kringen plannen voor een nog grotere terreuraanslag op Israël, waarbij een wolkenkrabber in Tel Aviv zou worden neergehaald, vergelijkbaar met de aanslagen van 11 september 2001. Ook zouden treinen, boten en "zelfs karren met paarden" worden gebruikt bij de grootschalige aanval.

De krant schrijft net als The New York Times dat Hamas in de jaren voor 7 oktober geprobeerd heeft meer steun te krijgen van bondgenoten, waaronder de belangrijkste: Iran. Hamas-leider Yahya Sinwar zou Teheran tegelijkertijd niet in detail hebben willen informeren, om te voorkomen dat de plannen zouden uitlekken.

De documenten laten volgens The New York Times verder zien dat Hamas grote confrontaties met Israël vermeed tussen 2021 en 7 oktober 2023. Op die manier zou de terreurorganisatie hebben willen uitdragen dat het rust zou willen in de Gazastrook, waardoor de aanslag nog onverwachter zou zijn.

Enkele uren voordat de terreuraanslag begon ging in Israëlische inlichtingenkringen het bericht rond dat de inschatting is dat Hamas "op dit moment niet uit is op escalatie en een confrontatie"

In de aanloop naar 7 oktober werden talloze signalen van een aanstaande aanslag genegeerd door de Israëlische autoriteiten. Nieuwsuur sprak vorige week met militairen en omwonenden die aan de bel hadden getrokken:

De beslissing van Hamas om aan te vallen had ook te maken met de toenadering tussen Israël en Saudi-Arabië, wordt benoemd in de documenten. Maar ook de illegale Israëlische bezettingen op de Westelijke Jordaanoever en Israëls aanwezigheid in het gebied rond de Al-Aqsa-moskee speelden een belangrijke rol voor Hamas.

Hezbollah, dat nauwe banden heeft met Iran, zou vanuit Libanon uiteindelijk pas een dag na de terreuraanslag beginnen met raketbeschietingen op Israël. Die zouden op dat moment wel veel beperkter zijn geweest dan waarop Hamas zou hebben gerekend. Iran zou aanvankelijk helemaal niet direct deelnemen aan de aanval, maar later wel twee grootschalige luchtaanvallen uitvoeren op doelen in Israël.

In een winkelcentrum in Oosterhout in Noord-Brabant heeft vanochtend een brand gewoed. Rond zes uur 's ochtends werd de brand in een winkel in winkelcentrum Arendshof gemeld, waarna de brandweer met meerdere bluswagens uitrukte. De brandweer sprak van een zeer grote brand. Inmiddels is het vuur geblust.

Omdat er veel rook bij de brand vrijkwam, raadde de veiligheidsregio omwonenden aan om de ramen en deuren dicht te houden en ventilatiesystemen uit te schakelen, om te voorkomen dat de rook huizen binnendringt.

De oorzaak van de brand is nog niet bekend.

Tachtig jaar geleden, in het najaar van 1944, wordt Venlo meer dan tien keer getroffen door bombardementen van de geallieerden. Er komen 219 mensen om het leven. Vandaag wordt voor de slachtoffers een namenmonument onthuld.

"Zij probeerden bruggen te raken maar dat mislukte en de bommen vielen op het centrum van Venlo", vertelt initiatiefnemer Mattie Peeters van de stichting Namenmuur 1944. "Zodat deze slachtoffers in leven blijven doordat ze herinnerd worden, doordat hun namen ergens staan."

"Wij woonden in de Vleesstraat in het centrum", begint Paul Seuren zijn verhaal over het bombardement van 28 oktober. Op die dag was Seuren nog maar een baby van vijf maanden oud. "Toen het luchtalarm afging heeft mijn moeder mijn zes oudere broers en zussen uit voorzorg naar de kelder gestuurd. Vervolgens haalde ze mij uit de wieg om ook naar de kelder te gaan. Toen mijn moeder met mij onderweg was naar de kelder sloeg het noodlot toe. Ons huis werd door een bom getroffen. De kinderen in de kelder waren op slag dood en mijn moeder lag met mij in haar armen in het puin"

De bovenbeentjes van Paul zijn gebroken en het onderlijf van zijn moeder is verbrijzeld. Twee dagen later overlijdt ze in het Sint Joseph-ziekenhuis. Paul is de enige van zijn broers en zussen die het bombardement overleeft. Zijn vader is het op het moment van de ontploffing buiten huis aan het werk.

Niet kwalijk nemen

"In het ziekenhuis lag ik als baby aanvankelijk bij de categorie van mensen die het niet zouden redden, ze moesten daar een indeling maken. Maar een verpleegster die op de kinderafdeling werkte kreeg een klik met mijn vader die me kwam opzoeken en heeft me toen bij de categorie 'nog te redden' gelegd. Ik heb nog tot de bevrijding in het ziekenhuis gelegen."

Na de oorlog trouwt Pauls vader met deze verpleegster en komen er voor Paul twee halfbroers en een halfzus bij. Thuis werd er nooit over de oorlog gesproken. "Het portret van mijn moeder met de zes overleden kinderen hing wel boven het buffet in de huiskamer. Dus ik wist wel altijd dat ik het dus overleefd had. En anders dan wist ik dat wel als ik boodschappen ging doen. Dan werd ik in de stad naar de slager of bakker gestuurd en dan zeiden de volwassen: 'Oh dat is dat menneke dat in de oorlog is overgebleven'."

Ondanks de immense consequenties neemt Paul Seuren de mislukte bombardementen de geallieerden niet kwalijk. "Ik kan me wel voorstellen dat ze probeerden die brug te bombarderen om die toevoerlijn uit Duitsland te onderbreken. Vroeger heb hier ik hier nooit over gesproken, maar tegenwoordig zeg ik ja, dit verhaal moet verteld worden."

Het namenmonument komt aan de achterkant van de Minderbroederskerk. Deze plek is niet toevallig gekozen, de kerk doorstond de eerste bommenregen op 13 oktober 1944 vertelt Mattie Peeters. ''Naast de namen komt ook het stromende water van de Maas erin terug en natuurlijk zijn de Maasbruggen er ook op te zien."

Bij de onthulling zal Paul Seuren het verhaal van zijn familie vertellen aan de aanwezigen. Daaronder veel nabestaanden van slachtoffers. Ook commissaris van de Koning Emile Roemer en afgevaardigden van defensie zijn erbij.

Goedemorgen!

Eerst het weer: vandaag wisselen wolken, zon en enkele buien elkaar af. Daarbij komt in het noorden vanochtend op sommige plekken onweer en hagel voor. Verder staat er langs de kust veel wind met eerst zware windstoten. Vanmiddag neemt de wind af en wordt het 12 tot 14 graden. Morgen wat meer regen en dan wordt het 8 tot 12 graden.

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de werkzaamheden. Check hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten? Wat heb je gemist?

Na een schietincident in de Beukenlaan in Alphen aan den Rijn zijn twee verdachten aangehouden. Dat meldt de politie Den Haag op X. Er niemand gewond geraakt. In de Beukenlaan wordt onderzoek gedaan.

Het is het tweede schietincident in korte tijd in de Zuid-Hollandse stad. Afgelopen donderdag werd omstreeks 17.30 uur een huis in de Prins Hendrikstraat beschoten. Ook toen raakte niemand gewond.

De politie meldde later vier verdachten te hebben aangehouden. De eerste twee werden in een auto in Almere aangehouden met betrekking tot het schietincident in de Prins Hendrikstraat.

Daarna kreeg de politie een melding over twee personen met een mogelijk vuurwapen in de buurt van een winkelcentrum in Alphen aan den Rijn.

Ander nieuws uit de nacht En dan nog even dit:

Sinds de spectaculaire olympische gouden medaille van de mannen bij het 3x3 basketbal is de sport enorm populair. Dit weekend kwamen de vier olympische kampioenen voor het eerst sinds Parijs in actie voor eigen publiek.

Fijne zondag!

Bij een botsing tussen twee auto's vannacht op de N59 bij Nieuwerkerk in de provincie Zeeland zijn twee mensen om het leven gekomen. De slachtoffers zijn een vrouw van 25 uit Middelharnis en een man van 22 uit Nieuwerkerk. Beiden bestuurden een auto. Er waren geen andere mensen betrokken bij het ongeluk.

De vrouw overleed ter plekke. De bestuurder van de andere auto overleefde de klap en raakte bekneld. Hulpdiensten konden hem bevrijden. Hij is met spoed naar een ziekenhuis gebracht, schrijft de politie. Daar is hij bezweken aan zijn verwondingen.

Waardoor de twee bestuurders op elkaar botsten kan de politie nog niet zeggen. Er is een onderzoek ingesteld naar de oorzaak. De N59 was enige tijd afgesloten.